สมาชิกในกลุม
           ่
เด็กชายวิษณุ  กาวไธสง เลขที่18
เด็กหญิงศิริมา มะลิรัมย์ เลขที่39
เด็กหญิงธารทิพย์ แก้วมิ่งเมือง เลขที่40
เด็กหญิงประกายกาญจน์ ดงกลางเลขที่38
เด็กหญิงกาญจนา พรมปั ญญา เลขที่36
สมการที่มตวแปรเดียวก็สามารถแก้ได้โดยวิธกราฟ เช่น ถ้าต้องการแก้สมการ 2x + 3 =
                ี ั                           ี
5 ซึ่งมีคาตอบเหมือนสมการ 2x - 2 = 0 (นา 5 มาลบทังสองข้างของเครื่ องหมาย =) เรา
                                                      ้
เพิ่มตัวแปร y ขึ้นมาอีกหนึ่ งตัว โดยกาหนดให้ 2x -2 = y
     สมการนี้เป็นสมการที่มตวแปรสองตัว คาตอบของสมการ 2x - 2 = y คือทุกจุดที่อยูบน
                            ี ั                                               ่
เส้นตรงสีแดง ค่าของ x ที่ทาให้ y เป็ น 0 เป็นคาตอบของสมการ 2x-2 =0 จุดบนกราฟที่ y
เป็น 0 คือจุดที่กราฟตัดแกนนอน เส้นตรงนี้ตดแกนนอนที่จุด (1,0)
                                            ั
     เราจึงสรุ ปได้วา 1 เป็นคาตอบของสมการ 2x - 2 = 0
                    ่
หรื อสมการ 2x + 3 = 5
เราจึงสรุ ปว่า -1 กับ 3 เป็นคาตอบของสมการ x2 - 2x - 3 = 0
หรื อ x2 - 2x = 3 ในการแก้สมการ x2 - 2x + 2 = 0 เราเขียนกราฟแสดงคาตอบของ
สมการ x2 - 2x + 2 = y จะพบว่ากราฟนันไม่ตดแกนนอน แสดงว่า จุด (x,0) ไม่อยูบน
                                          ้   ั                                 ่
กราฟ ดังนั้น (x,0) ไม่ใช่คาตอบของสมการ x2 - 2x + 2 = y นั่นคือไม่วา x จะแทน
                                                                    ่
จานวนจริ งใดๆ ก็ตาม
x2 - 2x + 2 ไม่เท่ากับ 0 เราจึงสรุ ปได้วาสมการ x2 -2x + 2 = 0 ไม่มคาตอบที่เป็ นจานวน
                                        ่                         ี
จริ ง
ทบทวน
สมการเชิงเส้น
รูปทัวไปคือ Ax + By + C = 0
           ่

    เมื่อ A,B,Cเป็ นค่าคงที่ ที่A และB ไม่เท่ากับศูนย์
เช่น 2x + 5y = 6
คาตอบสมการเชิงเส้นสองตัวแปร
นิ ยมเขียนในรูปคู่อนดับ (x,y)
                   ั
เช่น (4,8) จะได้ว่า x = 4,y = 8
 ให้พิจารณาสมการต่อไปนี้
              2x + y - 3 = 0

             5x - 3y = 10

             3x – 8 = 3y

          เป็ นสมการเชิงเส้นสองตัวแปร

         ที่มีรูปทั ่วไปเป็ น Ax + By + C = 0
ระบบสมการเชิงเส้นสองตัวแปร
 ให้ a,b,c,d,e และ fเป็ นจานวนจริง

 ที่   a, b   ไม่เป็ นศูนย์พร้อมกัน
 และ c,d ไม่เป็ นศูนย์พร้อมกัน

        เรียกระบบที่ประกอบด้วยสมการ
ax + by             = e
cx + dy             = f

 ว่า ระบบสมการเชิงเส้นสองตัวแปร
 ที่มี x และ y เป็ นตัวแปร
คาตอบของระบบสมการเชิงเส้นสองตัวแปร คือ คูอนดับ(x,y) ที่
                                             ่ ั
  สอดคล้องกับสมการ
   ทั้งสองของระบบสมการ

หรือ คูอนดับ(x,y)ที่คา x และค่า y ทา
       ่ ั           ่
 ให้สมการทั้งสองของระบบสมการเป็ นจริง
จากสมการทั้งสอง
สมการ y = -3X – 2 มีคาตอบคือ (1,-5), (0,-2) , . . .
สมการ y = 3X – 2 มีคาตอบคือ (-1,-5),(0,-2), …
     จะเห็นว่ามีคาตอบมากมายที่เป็ นคาตอบของสมการทั้งสอง และมีคาตอบ
ที่เหมือนกันคือ (0,-2)
    กราฟของสมการทังสองเป็ นเส้นตรงสองเส้น ตัดกันเพียงจุดเดียวที่จุด
                  ้
(0,-2)
   ดังนันระบบสมการนี้ จึงมีคาตอบหนึ่ งคาตอบคือ (0,-2)
        ้
แบบฝึกหัด
            พร้อมเฉลย
จงหาคาตอบของระบบสมการต่อไปนี้

     2y+2x = 2 ------(1)
     y+x = 1 ------ (2)
  แทนค่า(0,1)ในสมการ(1)
2(0) +2(1) = 2 จริง
  แทนค่า(0,1)ในสมการ(2)
1+0 =1       จริง
 ดังนัน (0,1) เป็ นคาตอบของระบบสมการ
      ้
จงหาคาตอบของระบบสมการต่อไปนี้
 2y+2x = 2 ------(1)
 y+x = 1 ------ (2)
        แทนค่า(0,1)ในสมการ(1)
2(0) +2(1) = 2 จริ ง
   แทนค่า(0,1)ในสมการ(2)
1+0=1     จริ ง
   ดังนั้น (0,1) เป็นคาตอบของระบบสมการ
จงหาคาตอบของระบบสมการต่อไปนี้
2y+2x = 2 ------(1)
 y+x = 1 ------ (2)
    แทนค่า(0,1)ในสมการ(1)
2(0) +2(1) = 2 จริ ง
    แทนค่า(0,1)ในสมการ(2)
 1 + 0 = 1 จริ ง
  ดังนั้น (0,1) เป็นคาตอบของระบบสมการ
จงหาคาตอบของระบบสมการต่อไปนี้
2y+2x = 2 ------(1)
y+x = 1 ------ (2)
       แทนค่า(0,1)ในสมการ(1)
2(0) +2(1) = 2 จริ ง
       แทนค่า(0,1)ในสมการ(2)
1+0 =1        จริ ง
       ดังนั้น (0,1) เป็นคาตอบของระบบสมการ
จากสมการทังสอง
                                 ้
                    2y + 2x =2 และ y + x =1



จะเห็นว่ ามีคู่อนดับมากมายที่เป็ นคาตอบของสมการทั้งสอง
                ั
และเนื่องจากกราฟของสมการทั้งสอง เป็ นเส้ นตรงสองเส้ นซึ่ง
ทับกัน แสดงว่ า คู่อนดับทุกคู่อนดับเป็ นพิกดของจุดบนเส้ นตรง
                    ั          ั           ั
ที่ทับกันนี้ ซึ่งเป็ นคาตอบของระบบสมการ
         ดังนันระบบสมการนี้ จึงมีคาตอบมากมายไม่จากัด
              ้
สรุป
ระบบสมการเชิงเส้นสองตัวแปร
     อาจมีคาตอบเดียว
       มีหลายคาตอบ
   หรือไม่มีคาตอบเลยก็ได้

คณิตศาสตร์ม.33

  • 2.
    สมาชิกในกลุม ่ เด็กชายวิษณุ กาวไธสง เลขที่18 เด็กหญิงศิริมา มะลิรัมย์ เลขที่39 เด็กหญิงธารทิพย์ แก้วมิ่งเมือง เลขที่40 เด็กหญิงประกายกาญจน์ ดงกลางเลขที่38 เด็กหญิงกาญจนา พรมปั ญญา เลขที่36
  • 3.
    สมการที่มตวแปรเดียวก็สามารถแก้ได้โดยวิธกราฟ เช่น ถ้าต้องการแก้สมการ2x + 3 = ี ั ี 5 ซึ่งมีคาตอบเหมือนสมการ 2x - 2 = 0 (นา 5 มาลบทังสองข้างของเครื่ องหมาย =) เรา ้ เพิ่มตัวแปร y ขึ้นมาอีกหนึ่ งตัว โดยกาหนดให้ 2x -2 = y สมการนี้เป็นสมการที่มตวแปรสองตัว คาตอบของสมการ 2x - 2 = y คือทุกจุดที่อยูบน ี ั ่ เส้นตรงสีแดง ค่าของ x ที่ทาให้ y เป็ น 0 เป็นคาตอบของสมการ 2x-2 =0 จุดบนกราฟที่ y เป็น 0 คือจุดที่กราฟตัดแกนนอน เส้นตรงนี้ตดแกนนอนที่จุด (1,0) ั เราจึงสรุ ปได้วา 1 เป็นคาตอบของสมการ 2x - 2 = 0 ่ หรื อสมการ 2x + 3 = 5
  • 4.
    เราจึงสรุ ปว่า -1กับ 3 เป็นคาตอบของสมการ x2 - 2x - 3 = 0 หรื อ x2 - 2x = 3 ในการแก้สมการ x2 - 2x + 2 = 0 เราเขียนกราฟแสดงคาตอบของ สมการ x2 - 2x + 2 = y จะพบว่ากราฟนันไม่ตดแกนนอน แสดงว่า จุด (x,0) ไม่อยูบน ้ ั ่ กราฟ ดังนั้น (x,0) ไม่ใช่คาตอบของสมการ x2 - 2x + 2 = y นั่นคือไม่วา x จะแทน ่ จานวนจริ งใดๆ ก็ตาม x2 - 2x + 2 ไม่เท่ากับ 0 เราจึงสรุ ปได้วาสมการ x2 -2x + 2 = 0 ไม่มคาตอบที่เป็ นจานวน ่ ี จริ ง
  • 5.
  • 6.
    รูปทัวไปคือ Ax +By + C = 0 ่ เมื่อ A,B,Cเป็ นค่าคงที่ ที่A และB ไม่เท่ากับศูนย์ เช่น 2x + 5y = 6 คาตอบสมการเชิงเส้นสองตัวแปร นิ ยมเขียนในรูปคู่อนดับ (x,y) ั เช่น (4,8) จะได้ว่า x = 4,y = 8
  • 7.
     ให้พิจารณาสมการต่อไปนี้ 2x + y - 3 = 0 5x - 3y = 10 3x – 8 = 3y เป็ นสมการเชิงเส้นสองตัวแปร ที่มีรูปทั ่วไปเป็ น Ax + By + C = 0
  • 8.
    ระบบสมการเชิงเส้นสองตัวแปร ให้ a,b,c,d,eและ fเป็ นจานวนจริง ที่ a, b ไม่เป็ นศูนย์พร้อมกัน และ c,d ไม่เป็ นศูนย์พร้อมกัน เรียกระบบที่ประกอบด้วยสมการ ax + by = e cx + dy = f ว่า ระบบสมการเชิงเส้นสองตัวแปร ที่มี x และ y เป็ นตัวแปร
  • 9.
    คาตอบของระบบสมการเชิงเส้นสองตัวแปร คือ คูอนดับ(x,y)ที่ ่ ั สอดคล้องกับสมการ ทั้งสองของระบบสมการ หรือ คูอนดับ(x,y)ที่คา x และค่า y ทา ่ ั ่ ให้สมการทั้งสองของระบบสมการเป็ นจริง
  • 10.
    จากสมการทั้งสอง สมการ y =-3X – 2 มีคาตอบคือ (1,-5), (0,-2) , . . . สมการ y = 3X – 2 มีคาตอบคือ (-1,-5),(0,-2), … จะเห็นว่ามีคาตอบมากมายที่เป็ นคาตอบของสมการทั้งสอง และมีคาตอบ ที่เหมือนกันคือ (0,-2) กราฟของสมการทังสองเป็ นเส้นตรงสองเส้น ตัดกันเพียงจุดเดียวที่จุด ้ (0,-2) ดังนันระบบสมการนี้ จึงมีคาตอบหนึ่ งคาตอบคือ (0,-2) ้
  • 11.
    แบบฝึกหัด พร้อมเฉลย
  • 12.
    จงหาคาตอบของระบบสมการต่อไปนี้ 2y+2x = 2 ------(1) y+x = 1 ------ (2) แทนค่า(0,1)ในสมการ(1) 2(0) +2(1) = 2 จริง แทนค่า(0,1)ในสมการ(2) 1+0 =1 จริง ดังนัน (0,1) เป็ นคาตอบของระบบสมการ ้
  • 13.
    จงหาคาตอบของระบบสมการต่อไปนี้ 2y+2x =2 ------(1) y+x = 1 ------ (2) แทนค่า(0,1)ในสมการ(1) 2(0) +2(1) = 2 จริ ง แทนค่า(0,1)ในสมการ(2) 1+0=1 จริ ง ดังนั้น (0,1) เป็นคาตอบของระบบสมการ
  • 14.
    จงหาคาตอบของระบบสมการต่อไปนี้ 2y+2x = 2------(1) y+x = 1 ------ (2) แทนค่า(0,1)ในสมการ(1) 2(0) +2(1) = 2 จริ ง แทนค่า(0,1)ในสมการ(2) 1 + 0 = 1 จริ ง ดังนั้น (0,1) เป็นคาตอบของระบบสมการ
  • 15.
    จงหาคาตอบของระบบสมการต่อไปนี้ 2y+2x = 2------(1) y+x = 1 ------ (2) แทนค่า(0,1)ในสมการ(1) 2(0) +2(1) = 2 จริ ง แทนค่า(0,1)ในสมการ(2) 1+0 =1 จริ ง ดังนั้น (0,1) เป็นคาตอบของระบบสมการ
  • 16.
    จากสมการทังสอง ้ 2y + 2x =2 และ y + x =1 จะเห็นว่ ามีคู่อนดับมากมายที่เป็ นคาตอบของสมการทั้งสอง ั และเนื่องจากกราฟของสมการทั้งสอง เป็ นเส้ นตรงสองเส้ นซึ่ง ทับกัน แสดงว่ า คู่อนดับทุกคู่อนดับเป็ นพิกดของจุดบนเส้ นตรง ั ั ั ที่ทับกันนี้ ซึ่งเป็ นคาตอบของระบบสมการ ดังนันระบบสมการนี้ จึงมีคาตอบมากมายไม่จากัด ้
  • 17.
    สรุป ระบบสมการเชิงเส้นสองตัวแปร อาจมีคาตอบเดียว มีหลายคาตอบ หรือไม่มีคาตอบเลยก็ได้