SlideShare a Scribd company logo
1 of 10
BAB 7
MOMENTUM dan IMPULS
 Pada kinematika gerak dinyatakan dengan kecepatan (v) dan
percepatan (a)
 Ada besaran lain untuk menyatakan gerak yaitu Momentum
7.1 Pendahuluan
7.1
7.2 Momentum Linier dan Impuls
 Momentum Linier
Hasil kali antara massa (m) dan kecepatan (v)
v
m
p .

p = momentum linier
m = massa benda
v = kecepatan benda
 Satuan Momentum
det
. m
kg
v
m
p 

7.2
 Momentum  vektor
 Arah p searah dengan arah vektor kecepatan
 Jika ditulis dalam komponen vektor
x
x v
m
p .

y
y v
m
p .

z
z v
m
p .

7.3 Hubungan Momentum (p) dan Gaya (F)
 Perubahan momentum benda tiap satuan waktu sebanding
dengan gaya resultan yang bekerja pada benda dan berarah sama
dengan gaya tersebut
 Hukum Newton II dalam bahasa momentum
  a
m
dt
mdv
dt
mv
d
dt
dp
F .




  Perubahan momentum dp suatu benda dalam waktu dt
selama gaya F bekerja
Fdt
dp 
I
Fdt
dp
p
p
p
t
t
p
p





 

2
1
2
1
2
1
 Gaya Impuls
7.3
Kesimpulan :

 Perubahan momentum ( p) = Gaya Impuls (I)
1
2
1
2 mv
mv
p
p
p 




 Teorema ini digunakan untuk gaya-gaya yang bekerja dalam waktu
singkat (sesaat)
contoh : peristiwa tumbukan
 Gaya impuls  gaya yang bekerja dalam waktu singkat
F
t
t1 t2

2
1
t
t
Fdt
 Untuk gaya yang bekerja dalam waktu yang lama
F
t
t1 t2
t
p
F


 t
F
p 

 .
7.4
7.4 Hukum Kekekalan Momentum
Bila Resultan gaya luar yang bekerja pada benda sama dengan nol,
momentumnya tetap atau kekal
mv2 = mv1
Catatan :
 Hubungan momentum dengan energi kinetik
 

 1
2
0 mv
mv
Fdt
Energi kinetik 2
2
1 mv
Ek 
Momentum mv
p 
pv
mv
Ek 2
1
2
2
1 

m
p
m
m
pv
Ek
2
2
1
2
1 







7.5
7.5 Tumbukan
Pada peristiwa tumbukan bekerja gaya impuls
A B
mAvA mBvB
A B
A B
mAvA
I mBvB
I
 Sebelum tumbukan
 Saat tumbukan
 Setelah tumbukan
 Momentum sebelum tumbukan
B
B
A
A v
m
v
m
p 

 Momentum setelah tumbukan
'
'
'
B
B
A
A v
m
v
m
p 

7.6
 Hukum kekekalan momentum saat benda bertumbukan
Jumlah momentum sebelum tumbukan sama dengan jumlah
momentum setelah tumbukan
'
p
p 
'
' B
B
A
A
B
B
A
A v
m
v
m
v
m
v
m 


)
'
(
)
'
( B
B
B
A
A
A v
v
m
v
v
m 


VA = kecepatan bola A sebelum tumbukan
VB = kecepatan bola B sebelum tumbukan
VA’ = kecepatan bola A setelah tumbukan
VB’ = kecepatan bola B setelah tumbukan
atau
7.7
 Jenis-jenis tumbukan
 Tumbukan Lenting Sempurna
 Tumbukan Lenting sebagian
 Tumbukan Tidak Lenting
1. Tumbukan Lenting Sempurna
a. Berlaku hukum kekekalan momentum
'
' B
B
A
A
B
B
A
A v
m
v
m
v
m
v
m 


)
'
(
)
'
( B
B
B
A
A
A v
v
m
v
v
m 


b. Berlaku hukum kekekalan energi
(*)
2
2
1
2
2
1
2
2
1
2
2
1 '
' B
B
A
A
B
B
A
A v
m
v
m
v
m
v
m 


)
'
(
)
'
( 2
2
2
2
B
B
B
A
A
A v
v
m
v
v
m 



2
2
2
2
'
' B
B
A
A
B
B
A
A v
m
v
m
v
m
v
m 


(**)
7.8
Jika VA  VA’ dan VB  VB’, persamaan (**) dibagi persamaan (*) didapat :
B
B
A
A v
v
v
v 

 '
'    
'
' A
B
A
B v
v
v
v 



atau
Artinya :
Kecepatan relatif kedua benda sebelum tumbukan sama dengan kecepatan
relatif kedua benda setelah tumbukan dengan arah yang berlawanan.
Catatan :
Koefisien restitusi
Untuk tumbukan elastis sempurna
 
 
A
B
A
B
v
v
v
v
e



'
'
1

e
7.9
Hal-hal Khusus :
 Jika mA =mB maka : B
A v
v 
'
A
B v
v 
'
Apabila benda B sebelum tumbukan dalam keadaan berhenti, maka dengan
massa yang tetap sama, setelah tumbukan, benda yang tadinya bergerak (benda
A) menjadi berhenti, sedangkan benda B yang tadinya diam menjadi bergerak
dengan kecepatan VB’ yang sama dengan kecepatan benda A (kecepatan VA)
 Jika massa mB (mB >> mA) maka :
A
A v
v 

' 0
'
B
v
dan
 Jika mB << mA maka :
A
A v
v 
' A
B v
v 2
'
dan
2. Tumbukan Lenting Sebagian
'
' B
B
A
A
B
B
A
A v
m
v
m
v
m
v
m 


a. Berlaku hukum kekekalan momentum
1
0 
 e
b. Tidak Berlaku hukum kekekalan energi
   
2
2
1
2
2
1
2
2
1
2
2
1 '
' B
B
A
A
B
B
A
A
k v
m
v
m
v
m
v
m
E 




3. Tumbukan Tidak Lenting
a. Berlaku hukum kekekalan momentum, tapi tidak berlaku hukum kekekalan
energi
 
 
A
B
A
B
v
v
v
v



'
'
0 '
' B
A v
v 
Kecepatan akhir kedua
benda sama dan searah.
Kedua benda bergabung
(menempel)
v
m
m
v
m
v
m B
B
A
A )
( 2
1 


V = Kecepatan gabungan kedua benda
Besar energi kinetik yang hilang :
2
2
1
2
2
1
2
2
1
2
2
1 '
' B
B
A
A
B
B
A
A v
m
v
m
v
m
v
m 

 '
' B
A v
v 
dimana
7.10

More Related Content

What's hot

Statistik Fermi dirac
Statistik Fermi diracStatistik Fermi dirac
Statistik Fermi diracAyuShaleha
 
Ppt gerak harmonik sederhana
Ppt gerak harmonik sederhanaPpt gerak harmonik sederhana
Ppt gerak harmonik sederhanaAhmad Yansah
 
Ppt hyperlink gerak harmonis
Ppt hyperlink gerak harmonisPpt hyperlink gerak harmonis
Ppt hyperlink gerak harmonissyifa tunnisa
 
Fisika kelas 11 gelombang mekanik
Fisika kelas 11 gelombang mekanikFisika kelas 11 gelombang mekanik
Fisika kelas 11 gelombang mekanikshfdr
 
Fisika kuantum
Fisika kuantumFisika kuantum
Fisika kuantumHana Dango
 
Tugas ringkasan materi bab 8 fisika modern tentang molekul (adi &amp; andi)
Tugas ringkasan materi bab 8 fisika modern tentang molekul (adi &amp; andi)Tugas ringkasan materi bab 8 fisika modern tentang molekul (adi &amp; andi)
Tugas ringkasan materi bab 8 fisika modern tentang molekul (adi &amp; andi)SMP IT Putra Mataram
 
Hukum archimedes
Hukum archimedesHukum archimedes
Hukum archimedesRifqy_Nury
 
Gerak Menggelinding
Gerak MenggelindingGerak Menggelinding
Gerak MenggelindingEni Dahlia
 
FISIKA DASAR_06 momentum
FISIKA DASAR_06 momentumFISIKA DASAR_06 momentum
FISIKA DASAR_06 momentumEko Efendi
 
Fisika (gerak parabola)
Fisika (gerak parabola)Fisika (gerak parabola)
Fisika (gerak parabola)Farida N
 
Fisika Dasar I Pertemuan 2 Gerak satu dimensi
Fisika Dasar I Pertemuan 2 Gerak satu dimensiFisika Dasar I Pertemuan 2 Gerak satu dimensi
Fisika Dasar I Pertemuan 2 Gerak satu dimensiwww.kuTatangkoteteng.com
 
PPT FISIKA GERAK HARMONIK SEDERHANA
PPT FISIKA GERAK HARMONIK SEDERHANAPPT FISIKA GERAK HARMONIK SEDERHANA
PPT FISIKA GERAK HARMONIK SEDERHANALouis W
 

What's hot (20)

Gaya dan Hukum Newton
Gaya dan Hukum NewtonGaya dan Hukum Newton
Gaya dan Hukum Newton
 
Statistik Fermi dirac
Statistik Fermi diracStatistik Fermi dirac
Statistik Fermi dirac
 
Ppt gerak harmonik sederhana
Ppt gerak harmonik sederhanaPpt gerak harmonik sederhana
Ppt gerak harmonik sederhana
 
PPT Materi gerak lurus kelas X
PPT Materi gerak lurus kelas X PPT Materi gerak lurus kelas X
PPT Materi gerak lurus kelas X
 
Ppt hyperlink gerak harmonis
Ppt hyperlink gerak harmonisPpt hyperlink gerak harmonis
Ppt hyperlink gerak harmonis
 
Fisika kelas 11 gelombang mekanik
Fisika kelas 11 gelombang mekanikFisika kelas 11 gelombang mekanik
Fisika kelas 11 gelombang mekanik
 
Lkpd 3
Lkpd 3Lkpd 3
Lkpd 3
 
Fisika kuantum
Fisika kuantumFisika kuantum
Fisika kuantum
 
Tugas ringkasan materi bab 8 fisika modern tentang molekul (adi &amp; andi)
Tugas ringkasan materi bab 8 fisika modern tentang molekul (adi &amp; andi)Tugas ringkasan materi bab 8 fisika modern tentang molekul (adi &amp; andi)
Tugas ringkasan materi bab 8 fisika modern tentang molekul (adi &amp; andi)
 
Hukum archimedes
Hukum archimedesHukum archimedes
Hukum archimedes
 
Gerak Menggelinding
Gerak MenggelindingGerak Menggelinding
Gerak Menggelinding
 
Tetapan pegas
Tetapan pegas Tetapan pegas
Tetapan pegas
 
FISIKA DASAR_06 momentum
FISIKA DASAR_06 momentumFISIKA DASAR_06 momentum
FISIKA DASAR_06 momentum
 
Fisika (gerak parabola)
Fisika (gerak parabola)Fisika (gerak parabola)
Fisika (gerak parabola)
 
Fisika Dasar I Pertemuan 2 Gerak satu dimensi
Fisika Dasar I Pertemuan 2 Gerak satu dimensiFisika Dasar I Pertemuan 2 Gerak satu dimensi
Fisika Dasar I Pertemuan 2 Gerak satu dimensi
 
PPT FISIKA GERAK HARMONIK SEDERHANA
PPT FISIKA GERAK HARMONIK SEDERHANAPPT FISIKA GERAK HARMONIK SEDERHANA
PPT FISIKA GERAK HARMONIK SEDERHANA
 
Lembar kerja gerak parabola
Lembar kerja gerak parabolaLembar kerja gerak parabola
Lembar kerja gerak parabola
 
sistem banyak partikel
sistem banyak partikelsistem banyak partikel
sistem banyak partikel
 
PPT Hukum Newton
PPT Hukum NewtonPPT Hukum Newton
PPT Hukum Newton
 
Fisika statistik
Fisika statistikFisika statistik
Fisika statistik
 

Similar to bab7-momentum-dan-impuls.ppt

Similar to bab7-momentum-dan-impuls.ppt (20)

Momentum linear-dan-tumbukan
Momentum linear-dan-tumbukanMomentum linear-dan-tumbukan
Momentum linear-dan-tumbukan
 
Bab 3 momentum dan impuls
Bab 3 momentum dan impulsBab 3 momentum dan impuls
Bab 3 momentum dan impuls
 
Fisika 7 - Momentum & Impuls.pdf
Fisika 7 - Momentum & Impuls.pdfFisika 7 - Momentum & Impuls.pdf
Fisika 7 - Momentum & Impuls.pdf
 
Momentum & impuls
Momentum & impulsMomentum & impuls
Momentum & impuls
 
Fisika
FisikaFisika
Fisika
 
Bab 5-momentum-dan-impuls
Bab 5-momentum-dan-impulsBab 5-momentum-dan-impuls
Bab 5-momentum-dan-impuls
 
Momentum
MomentumMomentum
Momentum
 
Impuls dan Momentum
Impuls dan MomentumImpuls dan Momentum
Impuls dan Momentum
 
Momentum linier
Momentum linierMomentum linier
Momentum linier
 
Momentum linier
Momentum linierMomentum linier
Momentum linier
 
Momentum 1.ppt
Momentum 1.pptMomentum 1.ppt
Momentum 1.ppt
 
Momentum dan Impuls
Momentum dan ImpulsMomentum dan Impuls
Momentum dan Impuls
 
impul-momentum-6.pptx
impul-momentum-6.pptximpul-momentum-6.pptx
impul-momentum-6.pptx
 
IMPULS DAN MOMENTUM
IMPULS DAN MOMENTUMIMPULS DAN MOMENTUM
IMPULS DAN MOMENTUM
 
momentum dan impuls
 momentum dan impuls momentum dan impuls
momentum dan impuls
 
Hukum momentum
Hukum momentumHukum momentum
Hukum momentum
 
Kerja kelompok 1 urutan 5 fisika
Kerja kelompok 1 urutan 5 fisikaKerja kelompok 1 urutan 5 fisika
Kerja kelompok 1 urutan 5 fisika
 
MOMENTUM DAN IMPLUS
MOMENTUM DAN IMPLUSMOMENTUM DAN IMPLUS
MOMENTUM DAN IMPLUS
 
momentum_impuls_dan_tumbukan.ppt
momentum_impuls_dan_tumbukan.pptmomentum_impuls_dan_tumbukan.ppt
momentum_impuls_dan_tumbukan.ppt
 
Impuls dan momentun
Impuls dan momentunImpuls dan momentun
Impuls dan momentun
 

Recently uploaded

MODUL AJAR MATEMATIKA KELAS 1 KURIKULUM MERDEKA.pdf
MODUL AJAR MATEMATIKA KELAS 1 KURIKULUM MERDEKA.pdfMODUL AJAR MATEMATIKA KELAS 1 KURIKULUM MERDEKA.pdf
MODUL AJAR MATEMATIKA KELAS 1 KURIKULUM MERDEKA.pdfAndiCoc
 
presentasi instal sistem operasi windows
presentasi instal sistem operasi windowspresentasi instal sistem operasi windows
presentasi instal sistem operasi windowsIdrisS18
 
LAPORAN PARTISIPAN OBSERVER sdn 211.docx
LAPORAN PARTISIPAN OBSERVER sdn 211.docxLAPORAN PARTISIPAN OBSERVER sdn 211.docx
LAPORAN PARTISIPAN OBSERVER sdn 211.docxSriHandayaniLubisSpd
 
LK 1 - 5T Keputusan Pemimpin Berdampak.docx
LK 1 - 5T Keputusan Pemimpin Berdampak.docxLK 1 - 5T Keputusan Pemimpin Berdampak.docx
LK 1 - 5T Keputusan Pemimpin Berdampak.docxsarimuliati80
 
489600378-KARTU-SOAL matematika oke.docx
489600378-KARTU-SOAL matematika oke.docx489600378-KARTU-SOAL matematika oke.docx
489600378-KARTU-SOAL matematika oke.docxFaqihMakhfuddin1
 
PELAKSANAAN (di Hotel 101 Urban Thamrin Jkt) + Link2 MATERI Training_ "Effect...
PELAKSANAAN (di Hotel 101 Urban Thamrin Jkt) + Link2 MATERI Training_ "Effect...PELAKSANAAN (di Hotel 101 Urban Thamrin Jkt) + Link2 MATERI Training_ "Effect...
PELAKSANAAN (di Hotel 101 Urban Thamrin Jkt) + Link2 MATERI Training_ "Effect...Kanaidi ken
 
Laporan Guru Piket Bukti Dukung PMM - www.kherysuryawan.id (1) (1).pdf
Laporan Guru Piket Bukti Dukung PMM - www.kherysuryawan.id (1) (1).pdfLaporan Guru Piket Bukti Dukung PMM - www.kherysuryawan.id (1) (1).pdf
Laporan Guru Piket Bukti Dukung PMM - www.kherysuryawan.id (1) (1).pdfSriHandayaniLubisSpd
 
SOALAN UJIAN PENDIDIKAN SENI VISUAL TAHUN 1 SEKOLAH RENDAH
SOALAN UJIAN PENDIDIKAN SENI VISUAL TAHUN 1 SEKOLAH RENDAHSOALAN UJIAN PENDIDIKAN SENI VISUAL TAHUN 1 SEKOLAH RENDAH
SOALAN UJIAN PENDIDIKAN SENI VISUAL TAHUN 1 SEKOLAH RENDAHZARINA KHAMIS
 
MODUL 7 MANAJEMEN KUALITAS (11) (2).pptx
MODUL 7 MANAJEMEN KUALITAS (11) (2).pptxMODUL 7 MANAJEMEN KUALITAS (11) (2).pptx
MODUL 7 MANAJEMEN KUALITAS (11) (2).pptxbubblegaming431
 
Presentasi-ruang-kolaborasi-modul-1.4.doc
Presentasi-ruang-kolaborasi-modul-1.4.docPresentasi-ruang-kolaborasi-modul-1.4.doc
Presentasi-ruang-kolaborasi-modul-1.4.docLeoRahmanBoyanese
 
Tugas PGP Keyakinan Kelas Modul 1.4 SMKN
Tugas PGP Keyakinan Kelas Modul 1.4 SMKNTugas PGP Keyakinan Kelas Modul 1.4 SMKN
Tugas PGP Keyakinan Kelas Modul 1.4 SMKNssuser419260
 
MODUL AJAR BAHASA INDONESIA KELAS 1 KURIKULUM MERDEKA.pdf
MODUL AJAR BAHASA INDONESIA KELAS 1 KURIKULUM MERDEKA.pdfMODUL AJAR BAHASA INDONESIA KELAS 1 KURIKULUM MERDEKA.pdf
MODUL AJAR BAHASA INDONESIA KELAS 1 KURIKULUM MERDEKA.pdfAndiCoc
 
Materi IPA kelas 7 tentang konsep Tata Surya
Materi IPA kelas 7 tentang konsep Tata SuryaMateri IPA kelas 7 tentang konsep Tata Surya
Materi IPA kelas 7 tentang konsep Tata Suryasmpkhoiriyah61
 
MODUL AJAR SENI TARI KELAS 4 KURIKULUM MERDEKA.pdf
MODUL AJAR SENI TARI KELAS 4 KURIKULUM MERDEKA.pdfMODUL AJAR SENI TARI KELAS 4 KURIKULUM MERDEKA.pdf
MODUL AJAR SENI TARI KELAS 4 KURIKULUM MERDEKA.pdfAndiCoc
 
SOALAN PEPERIKSAAN AKHIR TAHUN MATEMATIK TAHUN 2
SOALAN PEPERIKSAAN AKHIR TAHUN MATEMATIK TAHUN 2SOALAN PEPERIKSAAN AKHIR TAHUN MATEMATIK TAHUN 2
SOALAN PEPERIKSAAN AKHIR TAHUN MATEMATIK TAHUN 2ZARINA KHAMIS
 
Modul Pembentukan Disiplin Rohani (PDR) 2024
Modul Pembentukan Disiplin Rohani (PDR) 2024Modul Pembentukan Disiplin Rohani (PDR) 2024
Modul Pembentukan Disiplin Rohani (PDR) 2024SABDA
 
Lokakarya Kepemimpinan Sekolah Penggerak 1.pptx
Lokakarya Kepemimpinan Sekolah Penggerak 1.pptxLokakarya Kepemimpinan Sekolah Penggerak 1.pptx
Lokakarya Kepemimpinan Sekolah Penggerak 1.pptxDwiNovitaSari70
 
MODUL AJAR PENDIDIKAN PANCASILA (PPKN) KELAS 3 KURIKULUM MERDEKA.pdf
MODUL AJAR PENDIDIKAN PANCASILA (PPKN) KELAS 3 KURIKULUM MERDEKA.pdfMODUL AJAR PENDIDIKAN PANCASILA (PPKN) KELAS 3 KURIKULUM MERDEKA.pdf
MODUL AJAR PENDIDIKAN PANCASILA (PPKN) KELAS 3 KURIKULUM MERDEKA.pdfAndiCoc
 
7._MODUL_8_MATEMATIKA sdisudssasasa 1.pptx
7._MODUL_8_MATEMATIKA sdisudssasasa 1.pptx7._MODUL_8_MATEMATIKA sdisudssasasa 1.pptx
7._MODUL_8_MATEMATIKA sdisudssasasa 1.pptxahmadirhamni
 
Tugas Mandiri 1.4.a.4.4.pdf Ninik Widarsih
Tugas Mandiri 1.4.a.4.4.pdf Ninik WidarsihTugas Mandiri 1.4.a.4.4.pdf Ninik Widarsih
Tugas Mandiri 1.4.a.4.4.pdf Ninik Widarsihninikwidarsih44
 

Recently uploaded (20)

MODUL AJAR MATEMATIKA KELAS 1 KURIKULUM MERDEKA.pdf
MODUL AJAR MATEMATIKA KELAS 1 KURIKULUM MERDEKA.pdfMODUL AJAR MATEMATIKA KELAS 1 KURIKULUM MERDEKA.pdf
MODUL AJAR MATEMATIKA KELAS 1 KURIKULUM MERDEKA.pdf
 
presentasi instal sistem operasi windows
presentasi instal sistem operasi windowspresentasi instal sistem operasi windows
presentasi instal sistem operasi windows
 
LAPORAN PARTISIPAN OBSERVER sdn 211.docx
LAPORAN PARTISIPAN OBSERVER sdn 211.docxLAPORAN PARTISIPAN OBSERVER sdn 211.docx
LAPORAN PARTISIPAN OBSERVER sdn 211.docx
 
LK 1 - 5T Keputusan Pemimpin Berdampak.docx
LK 1 - 5T Keputusan Pemimpin Berdampak.docxLK 1 - 5T Keputusan Pemimpin Berdampak.docx
LK 1 - 5T Keputusan Pemimpin Berdampak.docx
 
489600378-KARTU-SOAL matematika oke.docx
489600378-KARTU-SOAL matematika oke.docx489600378-KARTU-SOAL matematika oke.docx
489600378-KARTU-SOAL matematika oke.docx
 
PELAKSANAAN (di Hotel 101 Urban Thamrin Jkt) + Link2 MATERI Training_ "Effect...
PELAKSANAAN (di Hotel 101 Urban Thamrin Jkt) + Link2 MATERI Training_ "Effect...PELAKSANAAN (di Hotel 101 Urban Thamrin Jkt) + Link2 MATERI Training_ "Effect...
PELAKSANAAN (di Hotel 101 Urban Thamrin Jkt) + Link2 MATERI Training_ "Effect...
 
Laporan Guru Piket Bukti Dukung PMM - www.kherysuryawan.id (1) (1).pdf
Laporan Guru Piket Bukti Dukung PMM - www.kherysuryawan.id (1) (1).pdfLaporan Guru Piket Bukti Dukung PMM - www.kherysuryawan.id (1) (1).pdf
Laporan Guru Piket Bukti Dukung PMM - www.kherysuryawan.id (1) (1).pdf
 
SOALAN UJIAN PENDIDIKAN SENI VISUAL TAHUN 1 SEKOLAH RENDAH
SOALAN UJIAN PENDIDIKAN SENI VISUAL TAHUN 1 SEKOLAH RENDAHSOALAN UJIAN PENDIDIKAN SENI VISUAL TAHUN 1 SEKOLAH RENDAH
SOALAN UJIAN PENDIDIKAN SENI VISUAL TAHUN 1 SEKOLAH RENDAH
 
MODUL 7 MANAJEMEN KUALITAS (11) (2).pptx
MODUL 7 MANAJEMEN KUALITAS (11) (2).pptxMODUL 7 MANAJEMEN KUALITAS (11) (2).pptx
MODUL 7 MANAJEMEN KUALITAS (11) (2).pptx
 
Presentasi-ruang-kolaborasi-modul-1.4.doc
Presentasi-ruang-kolaborasi-modul-1.4.docPresentasi-ruang-kolaborasi-modul-1.4.doc
Presentasi-ruang-kolaborasi-modul-1.4.doc
 
Tugas PGP Keyakinan Kelas Modul 1.4 SMKN
Tugas PGP Keyakinan Kelas Modul 1.4 SMKNTugas PGP Keyakinan Kelas Modul 1.4 SMKN
Tugas PGP Keyakinan Kelas Modul 1.4 SMKN
 
MODUL AJAR BAHASA INDONESIA KELAS 1 KURIKULUM MERDEKA.pdf
MODUL AJAR BAHASA INDONESIA KELAS 1 KURIKULUM MERDEKA.pdfMODUL AJAR BAHASA INDONESIA KELAS 1 KURIKULUM MERDEKA.pdf
MODUL AJAR BAHASA INDONESIA KELAS 1 KURIKULUM MERDEKA.pdf
 
Materi IPA kelas 7 tentang konsep Tata Surya
Materi IPA kelas 7 tentang konsep Tata SuryaMateri IPA kelas 7 tentang konsep Tata Surya
Materi IPA kelas 7 tentang konsep Tata Surya
 
MODUL AJAR SENI TARI KELAS 4 KURIKULUM MERDEKA.pdf
MODUL AJAR SENI TARI KELAS 4 KURIKULUM MERDEKA.pdfMODUL AJAR SENI TARI KELAS 4 KURIKULUM MERDEKA.pdf
MODUL AJAR SENI TARI KELAS 4 KURIKULUM MERDEKA.pdf
 
SOALAN PEPERIKSAAN AKHIR TAHUN MATEMATIK TAHUN 2
SOALAN PEPERIKSAAN AKHIR TAHUN MATEMATIK TAHUN 2SOALAN PEPERIKSAAN AKHIR TAHUN MATEMATIK TAHUN 2
SOALAN PEPERIKSAAN AKHIR TAHUN MATEMATIK TAHUN 2
 
Modul Pembentukan Disiplin Rohani (PDR) 2024
Modul Pembentukan Disiplin Rohani (PDR) 2024Modul Pembentukan Disiplin Rohani (PDR) 2024
Modul Pembentukan Disiplin Rohani (PDR) 2024
 
Lokakarya Kepemimpinan Sekolah Penggerak 1.pptx
Lokakarya Kepemimpinan Sekolah Penggerak 1.pptxLokakarya Kepemimpinan Sekolah Penggerak 1.pptx
Lokakarya Kepemimpinan Sekolah Penggerak 1.pptx
 
MODUL AJAR PENDIDIKAN PANCASILA (PPKN) KELAS 3 KURIKULUM MERDEKA.pdf
MODUL AJAR PENDIDIKAN PANCASILA (PPKN) KELAS 3 KURIKULUM MERDEKA.pdfMODUL AJAR PENDIDIKAN PANCASILA (PPKN) KELAS 3 KURIKULUM MERDEKA.pdf
MODUL AJAR PENDIDIKAN PANCASILA (PPKN) KELAS 3 KURIKULUM MERDEKA.pdf
 
7._MODUL_8_MATEMATIKA sdisudssasasa 1.pptx
7._MODUL_8_MATEMATIKA sdisudssasasa 1.pptx7._MODUL_8_MATEMATIKA sdisudssasasa 1.pptx
7._MODUL_8_MATEMATIKA sdisudssasasa 1.pptx
 
Tugas Mandiri 1.4.a.4.4.pdf Ninik Widarsih
Tugas Mandiri 1.4.a.4.4.pdf Ninik WidarsihTugas Mandiri 1.4.a.4.4.pdf Ninik Widarsih
Tugas Mandiri 1.4.a.4.4.pdf Ninik Widarsih
 

bab7-momentum-dan-impuls.ppt

  • 1. BAB 7 MOMENTUM dan IMPULS  Pada kinematika gerak dinyatakan dengan kecepatan (v) dan percepatan (a)  Ada besaran lain untuk menyatakan gerak yaitu Momentum 7.1 Pendahuluan 7.1 7.2 Momentum Linier dan Impuls  Momentum Linier Hasil kali antara massa (m) dan kecepatan (v) v m p .  p = momentum linier m = massa benda v = kecepatan benda  Satuan Momentum det . m kg v m p  
  • 2. 7.2  Momentum  vektor  Arah p searah dengan arah vektor kecepatan  Jika ditulis dalam komponen vektor x x v m p .  y y v m p .  z z v m p .  7.3 Hubungan Momentum (p) dan Gaya (F)  Perubahan momentum benda tiap satuan waktu sebanding dengan gaya resultan yang bekerja pada benda dan berarah sama dengan gaya tersebut  Hukum Newton II dalam bahasa momentum   a m dt mdv dt mv d dt dp F .       Perubahan momentum dp suatu benda dalam waktu dt selama gaya F bekerja Fdt dp  I Fdt dp p p p t t p p         2 1 2 1 2 1  Gaya Impuls
  • 3. 7.3 Kesimpulan :   Perubahan momentum ( p) = Gaya Impuls (I) 1 2 1 2 mv mv p p p       Teorema ini digunakan untuk gaya-gaya yang bekerja dalam waktu singkat (sesaat) contoh : peristiwa tumbukan  Gaya impuls  gaya yang bekerja dalam waktu singkat F t t1 t2  2 1 t t Fdt  Untuk gaya yang bekerja dalam waktu yang lama F t t1 t2 t p F    t F p    .
  • 4. 7.4 7.4 Hukum Kekekalan Momentum Bila Resultan gaya luar yang bekerja pada benda sama dengan nol, momentumnya tetap atau kekal mv2 = mv1 Catatan :  Hubungan momentum dengan energi kinetik     1 2 0 mv mv Fdt Energi kinetik 2 2 1 mv Ek  Momentum mv p  pv mv Ek 2 1 2 2 1   m p m m pv Ek 2 2 1 2 1        
  • 5. 7.5 7.5 Tumbukan Pada peristiwa tumbukan bekerja gaya impuls A B mAvA mBvB A B A B mAvA I mBvB I  Sebelum tumbukan  Saat tumbukan  Setelah tumbukan  Momentum sebelum tumbukan B B A A v m v m p    Momentum setelah tumbukan ' ' ' B B A A v m v m p  
  • 6. 7.6  Hukum kekekalan momentum saat benda bertumbukan Jumlah momentum sebelum tumbukan sama dengan jumlah momentum setelah tumbukan ' p p  ' ' B B A A B B A A v m v m v m v m    ) ' ( ) ' ( B B B A A A v v m v v m    VA = kecepatan bola A sebelum tumbukan VB = kecepatan bola B sebelum tumbukan VA’ = kecepatan bola A setelah tumbukan VB’ = kecepatan bola B setelah tumbukan atau
  • 7. 7.7  Jenis-jenis tumbukan  Tumbukan Lenting Sempurna  Tumbukan Lenting sebagian  Tumbukan Tidak Lenting 1. Tumbukan Lenting Sempurna a. Berlaku hukum kekekalan momentum ' ' B B A A B B A A v m v m v m v m    ) ' ( ) ' ( B B B A A A v v m v v m    b. Berlaku hukum kekekalan energi (*) 2 2 1 2 2 1 2 2 1 2 2 1 ' ' B B A A B B A A v m v m v m v m    ) ' ( ) ' ( 2 2 2 2 B B B A A A v v m v v m     2 2 2 2 ' ' B B A A B B A A v m v m v m v m    (**)
  • 8. 7.8 Jika VA  VA’ dan VB  VB’, persamaan (**) dibagi persamaan (*) didapat : B B A A v v v v    ' '     ' ' A B A B v v v v     atau Artinya : Kecepatan relatif kedua benda sebelum tumbukan sama dengan kecepatan relatif kedua benda setelah tumbukan dengan arah yang berlawanan. Catatan : Koefisien restitusi Untuk tumbukan elastis sempurna     A B A B v v v v e    ' ' 1  e
  • 9. 7.9 Hal-hal Khusus :  Jika mA =mB maka : B A v v  ' A B v v  ' Apabila benda B sebelum tumbukan dalam keadaan berhenti, maka dengan massa yang tetap sama, setelah tumbukan, benda yang tadinya bergerak (benda A) menjadi berhenti, sedangkan benda B yang tadinya diam menjadi bergerak dengan kecepatan VB’ yang sama dengan kecepatan benda A (kecepatan VA)  Jika massa mB (mB >> mA) maka : A A v v   ' 0 ' B v dan  Jika mB << mA maka : A A v v  ' A B v v 2 ' dan
  • 10. 2. Tumbukan Lenting Sebagian ' ' B B A A B B A A v m v m v m v m    a. Berlaku hukum kekekalan momentum 1 0   e b. Tidak Berlaku hukum kekekalan energi     2 2 1 2 2 1 2 2 1 2 2 1 ' ' B B A A B B A A k v m v m v m v m E      3. Tumbukan Tidak Lenting a. Berlaku hukum kekekalan momentum, tapi tidak berlaku hukum kekekalan energi     A B A B v v v v    ' ' 0 ' ' B A v v  Kecepatan akhir kedua benda sama dan searah. Kedua benda bergabung (menempel) v m m v m v m B B A A ) ( 2 1    V = Kecepatan gabungan kedua benda Besar energi kinetik yang hilang : 2 2 1 2 2 1 2 2 1 2 2 1 ' ' B B A A B B A A v m v m v m v m    ' ' B A v v  dimana 7.10