Luận văn quản lý nợ xấu tại ngân hàng thương mại Việt Nam 04102020045920

1. 1
B GIÁO D C VÀ ðÀO T O
TRƯ NG ð I H C KINH T QU C DÂN
-------- --------
NguyÔn thÞ hoµi ph−¬ng
QU N LÝ N X U T I
NGÂN HÀNG THƯƠNG M I VI T NAM
LU N ÁN TI N SĨ KINH T
HÀ N I, NĂM 2012
ðHKTQD*NguyÔnthÞhoµiph−¬ng*LUNÁNTINSĨKINHT*HÀNI-2012

2. 2
B GIÁO D C VÀ ðÀO T O
TRƯ NG ð I H C KINH T QU C DÂN
-------- --------
NguyÔn thÞ hoµi ph−¬ng
QU N LÝ N X U T I
NGÂN HÀNG THƯƠNG M I VI T NAM
CHUYÊN NGÀNH: KINH T TÀI CHÍNH, NGÂN HÀNG
MÃ S : 62.31.12.01
LU N ÁN TI N SĨ KINH T
Ngư i hư ng d n khoa h c:
1. PGS.TS. PHAN TH THU HÀ
2. TS. ðÀO MINH PHÚC
HÀ N I, NĂM 2012

3. ii
M C L C
L I M ð U.................................................................................................. 1
1. GI I THI U NGHIÊN C U VÀ M C ðÍCH NGHIÊN C U.......10
1.1. Tính c p thi t c a ñ tài..................................................................10
1.2. M c ñích c a nghiên c u ................................................................11
1.3. Ph m vi và ñ i tư ng nghiên c u...................................................12
2. T NG QUAN NGHIÊN C U ...........................................................13
2.1. Tình hình nghiên c u nư c ngoài ...............................................13
2.2. Tình hình nghiên c u trong nư c ..................................................18
2.3. S khác bi t v nghiên c u c a tác gi so v i các nghiên c u trư c
ñó ................................................................................................................. 21
3. PHƯƠNG PHÁP LU N VÀ NGU N S LI U ...............................21
3.1. Phương pháp lu n............................................................................21
3.2. Ngu n s li u ....................................................................................21
4. NH NG ðÓNG GÓP M I C A LU N ÁN .....................................22
4.1. V m t lý lu n...................................................................................22
4.2. V m t ng d ng th c ti n..............................................................22
5. THI T K NGHIÊN C U...................................................................23
CHƯƠNG 1: LU N C KHOA H C V N X U VÀ QU N LÝ......24
N X U NGÂN HÀNG THƯƠNG M I...................................................24
1.1. R i ro tín d ng và qu n lý r i ro tín d ng.......................................24
1.1.1. R i ro tín d ng...............................................................................24
1.2. N x u c a các ngân hàng thương m i.............................................30
1.2.1. Các quan ñi m v n x u c a ngân hàng thương m i................30
1.2.2. Nguyên nhân phát sinh n x u.....................................................33
1.2.3. Các tác ñ ng c a n x u ...............................................................37

4. iii
1.3. Qu n lý n x u ngân hàng thương m i theo Hi p ư c Basel.........38
1.3.1. Quan ñi m v qu n lý n x u........................................................38
1.3.2. N i dung qu n lý n x u………………………………………….......32
1.3.3. Các nhân t nh hư ng ñ n ho t ñ ng qu n lý n x u..............65
K T LU N CHƯƠNG 1..............................................................................67
CHƯƠNG 2: KINH NGHI M QU N LÝ N X U NGÂN HÀNG
THƯƠNG M I C A M T S NƯ C TRÊN TH GI I TRONG VÀ
SAU KH NG HO NG KINH T ..............................................................68
2.1. Kinh nghi m qu n lý n x u ngân hàng thương m i c a m t s
nư c trên th gi i trong và sau kh ng ho ng kinh t ............................68
2.1.1. Qu n lý n x u ngân hàng thương m i t i Hàn Qu c giai ño n
kh ng ho ng 1997 ...................................................................................69
2.1.2 Qu n lý n x u ngân hàng thương m i t i Trung Qu c……....….72
2.1.3. Qu n lý n x u ngân hàng thương m i t i M .............................86
2.2. Bài h c kinh nghi m cho Vi t Nam................................................92
2.2.1.Bài h c kinh nghi m cho chính ph Vi t Nam t hai cu c
kh ng ho ng 1997 và 2008 c a các qu c gia trên th gi i...............92
2.2.2. Áp d ng kinh nghi m c a m t s qu c gia trên th gi i vào ho t
ñ ng qu n lý n x u các NHTM Vi t Nam............................................93
CHƯƠNG 3: TH C TR NG QU N LÝ N X U T I CÁC NGÂN
HÀNG THƯƠNG M I VI T NAM...........................................................98
3.1. N x u t i các Ngân hàng thương m i Vi t Nam ............................98
3.1.1. T ng quan v ho t ñ ng tín d ng c a các NHTM Vi t Nam......98
3.1.2 Di n bi n n x u t i các NHTM Vi t Nam................................101
3.1.3. Phân tích cơ c u n x u t i các NHTM Vi t Nam ....................109
3.2. Th c tr ng qu n lý n x u t i các NHTM Vi t Nam....................112
3.2.1. Môi trư ng pháp lý cho ho t ñ ng qu n lý n x u ...................112

5. iv
3.2.2. Th c tr ng qu n lý n x u t i các NHTM Vi t Nam................115
3.3. ðánh giá v th c tr ng qu n lý n x u t i các ngân hàng thương
m i Vi t Nam............................................................................................153
3.3.1. K t qu ñ t ñư c ..........................................................................153
3.3.2. H n ch trong ho t ñ ng qu n lý n x u và nguyên nhân.......156
CHƯƠNG IV. GI I PHÁP TĂNG CƯ NG QU N LÝ N X U ......170
T I CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG M I VI T NAM.......................170
4.1. ð nh hư ng trong ho t ñ ng qu n lý n x u c a các NHTM Vi t
Nam............................................................................................................170
4.1.1. ð nh hư ng chung trong ho t ñ ng qu n lý r i ro tín d ng ...170
4.1.2. ð nh hư ng riêng trong ho t ñ ng qu n lý n x u..................172
4.2. Các gi i pháp tăng cư ng qu n lý n x u t i các NHTM Vi t Nam
....................................................................................................................173
4.2.1. Hoàn thi n chi n lư c và mô hình qu n lý r i ro tín d ng .....173
4.2.2. Nâng cao s c m nh tài chính.....................................................176
4.2.3. Phát tri n công ngh ngân hàng ................................................182
4.2.4. Nâng cao ch t lư ng ngu n nhân l c .......................................184
4.2.5. ð y m nh ho t ñ ng ki m tra, ki m soát n i b c a NHTM....190
4.2.6. Hoàn thi n mô hình ch m ñi m x p h ng tín d ng n i b doanh
nghi p......................................................................................................192
4.3. M t s ki n ngh ................................................................................197
4.3.1. Ki n ngh v i Ngân hàng nhà nư c Vi t Nam..........................197
4.3.2. Ki n ngh v i Chính ph .............................................................210
K T LU N..................................................................................................216
CÁC CÔNG TRÌNH C A TÁC GI CÓ LIÊN QUAN ........................218
DANH M C TÀI LI U THAM KH O ..................................................219

6. v
DANH M C CÁC T VI T T T
WTO T ch c thương m i th gi i (World Trade Organization)
WB Ngân hàng th gi i (World Bank)
IMF Qu ti n t qu c t (The International Monetary Fund)
ECB Ngân hàng Trung Ương Châu Âu (The European Central Bank)
NHTM Ngân hàng thương m i
NHTW Ngân hàng Trung Ương
RRTD R i ro tín d ng
TSBð Tài s n b o ñ m
USD ðôla M ( The United States Dollar)
NDT Nhân dân t
CBRC y ban Pháp ch Ngân hàng Trung Qu c ( The China Banking
Regulatory Commission )
AMC Công ty qu n lý tài s n (Asset Management Company)
CCB Ngân hàng Xây d ng Trung Qu c (China Construction Bank)
NPLs N không sinh l i ( Non Performing Loans)
CIC Trung tâm thông tin tín d ng ( Credit Information Center)
FSB y ban n ñ nh tài chính ( Financial Stability Board)
KAMCO Công ty qu n lý tài s n Hàn Qu c (Korea Asset Management
Corporation)
KDB Ngân hàng phát tri n Hàn Qu c ( Korea Development Bank)
KDIC B o hi m ti n g i Hàn Qu c (The Korea Deposit Insurance
Corporation)

7. vi
FDIC B o hi m ti n g i Liên Bang (The Federal Deposit Insurance
Corporation)
FIDF Qu phát tri n các ñ nh ch tài chính ( Financial Institutions
Development Fund)
FED C c d tr liên bang ( Federal Reserve System)
NHNN Ngân hàng Nhà nư c
DNNN Doanh nghi p Nhà nư c
GDP T ng s n ph m qu c n i (Gross Domestic Product)
TSCð Tài s n c ñ nh
HðQT H i ñ ng qu n tr
TCTD T ch c tín d ng
DPRR D phòng r i ro
VietinBank Ngân hàng thương m i c ph n công thương
BIDV Ngân hàng ð u tư và phát tri n
VCB Ngân hàng thương m i c ph n Ngo i thương
ACB Ngân hàng thương m i c ph n Á Châu
VBARD Ngân hàng nông nghi p và phát tri n nông thôn

8. vii
DANH M C SƠ ð , B NG, BI U ð
1. SƠ ð
Sơ ñ 1.1: Quy trình qu n lý r i ro tín d ng....................................................21
Sơ ñ 1.2: Các nguyên nhân gây ra n x u......................................................30
Sơ ñ 1.3: M i quan h c a EL, UL ................................................................42
Sơ ñ 1.4: Quy trình ki m soát tín d ng liên t c .............................................54
Sơ ñ 1.5: Ngăn ng a và x lý r i ro tín d ng.................................................55
Sơ ñ 2.1: Quy trình x lý n x u c a Kamco ................................................71
Sơ ñ 3.1: Cơ c u t ch c c a b ph n tín d ng trong mô hình qu n lý r i ro tín
d ng t p trung ..................................................................................................128
Sơ ñ 3.2: Mô hình qu n lý r i ro tín d ng t p trung t i BIDV ......................131
Sơ ñ 3.3: Mô hình qu n lý r i ro tín d ng phân tán t i VBARD...................135
Sơ ñ 4.1: ð xu t mô hình qu n lí r i ro tín d ng t ng th cho các NHTM Vi t Nam
...............................................................................................................................................172
2. B NG
B ng 1.1: Phân lo i n c a Ngân hàng th gi i ..............................................36
B ng 1.2: Giá tr LGD t i thi u ñ i v i các kho n ph i ñòi có tài s n ñ m b o…40
B ng 1.3: Quy trình tín d ng............................................................................48
B ng 2.1: N x u c a các t ch c tài chính Hàn Qu c ...................................66
B ng 2.2: Mua n x u theo lo i hình n c a Kamco.......................................70
B ng 2.3: Mua n x u theo ngư i bán.............................................................71
B ng 2.4: Hình th c thanh lý n x u c a Kamco............................................72
B ng 3.1: Dư n tín d ng c a h th ng NHTM Vi t Nam 2001 - 2011 .........95
B ng 3.2: N x u c a các NHTM Vi t Nam...................................................99
B ng 3.3: N x u c a 5 ngân hàng l a ch n nghiên c u.................................103
B ng 3.4: T l n x u theo ngành kinh t t i VBARD (2007 -2011) ............108
B ng 3.5: T l n x u theo thành ph n kinh t t i VietinBank (2008 -2011)
..........................................................................................................................109

9. viii
B ng 3.6: T l n x u theo ñ i tư ng khách hàng t i VBARD (2008 -2011)
..........................................................................................................................109
B ng 3.7: Phân lo i n ñ i v i khách hàng là doanh nghi p thông thư ng… 114
B ng 3.8: Phân lo i n ñ i v i khách hàng là doanh nghi p m i thành l p….115
B ng 3.9: Phân lo i n x u t i các NHTM Vi t Nam (2006 – 2011)..............117
B ng 3.10: Phân lo i n theo nhóm c a các NHTM Vi t Nam 6 tháng ñ u năm 2011
.........................................................................................................................................117
B ng 3.11:Các NHTM Vi t Nam áp d ng phương pháp ño lư ng r i ro ñ nh tính.122
B ng 3.12: Các NHTM Vi t Nam áp d ng phương pháp ño lư ng r i ro ñ nh lư ng
.........................................................................................................................................124
B ng 3.13: Thang x p h ng c a h th ng x p h ng tín d ng n i b doanh nghi p t i
VCB……………….……………………………………………………….126
B ng 3.14: Các NHTM Vi t Nam áp d ng mô hình qu n lý r i ro tín d ng t p trung
...............................................................................................................................................130
B ng 3.15: Các NHTM Vi t Nam áp d ng mô hình qu n lý r i ro tín d ng phân tán
.........................................................................................................................................134
B ng 3.16: Các NHTM Vi t Nam áp d ng mô hình ki m soát ñơn................139
B ng 3.17: Các NHTM Vi t Nam áp d ng mô hình ki m soát kép ................141
B ng 3.18: T l các bi n pháp x lý, thu n áp d ng t i Vietinbank (2006-2011)
.........................................................................................................................................143
B ng 3.19: T l các bi n pháp x lý, thu n áp d ng t i BIDV (2006-2011)
..........................................................................................................................144
B ng 3.20: Trích l p và s d ng d phòng RRTD t i các NHTM Vi t Nam .147
B ng 3.21: N x u ngo i b ng c a các NHTM Vi t Nam ..............................148
B ng 3.22: M t s ch tiêu v ho t ñ ng ngân hàng giai ño n 2006 – 2010......151

10. ix
3. BI U ð
Bi u ñ 2.1: Tình hình tăng trư ng tín d ng nóng t i Trung Qu c.................74
Bi u ñ 2.2: T l n x u t i các NHTM Trung Qu c ....................................76
Bi u ñ 2.3: T l n x u t i các NHTM M ..................................................85
Bi u ñ 2.4: T l các kho n n m t v n ròng theo Quý t i M .....................86
Bi u ñ 3.1: T c ñ tăng trư ng dư n và t c ñ tăng trư ng GDP t i Vi t Nam96
Bi u ñ 3.2. T l cho vay có ch ñ nh trong ho t ñ ng cho vay c a các NHTM Vi t
Nam .............................................................................................................98
Bi u ñ 3.3: Th c tr ng n x u c a h th ng NHTM Vi t Nam.....................100
Bi u ñ 3.4a: T l n x u t i m t s NHTM c ph n Vi t Nam ñã niêm y t c
phi u (2008 – 2010). ........................................................................................100
Bi u ñ 3.4b: T l n x u t i m t s NHTM c ph n Vi t Nam ñã niêm y t c
phi u 2011........................................................................................................101
Bi u ñ 3.5: T l n x u c a 5 ngân hàng l a ch n nghiên c u....................105
Bi u ñ 3.6: N x u theo ngành kinh t t i VietinBank năm 2011 .................107
Bi u ñ 3.7: N x u theo nhóm t i các NHTM Vi t Nam 2008 .....................119
Bi u ñ 3.8: N x u theo nhóm t i các NHTM Vi t Nam 2009 .....................119
Bi u ñ 3.9: N x u theo nhóm t i các NHTM Vi t Nam 2010 .....................120
Bi u ñ 3.10: N x u theo nhóm t i các NHTM Vi t Nam 2011 ...................121

11. 10
L I M ð U
1. GI I THI U NGHIÊN C U VÀ M C ðÍCH NGHIÊN C U
1.1. Tính c p thi t c a ñ tài
Trong n n kinh t th trư ng, h th ng ngân hàng ñư c ví như huy t m ch c a
c n n kinh t . H th ng ngân hàng qu c gia ho t ñ ng m t cách thông su t, lành
m nh là ti n ñ ñ các ngu n l c tài chính ñư c luân chuy n, phân b và s d ng có
hi u qu , t ñó kích thích tăng trư ng kinh t m t cách b n v ng. Tuy nhiên bên c nh
vai trò to l n ñó, ngư i ta không th không nói t i nh ng “t n th t” và “h u qu ” n ng
n mà h th ng ngân hàng có th gây ra n u như các ho t ñ ng c a chúng tr nên
“tr c tr c”. Nh ng r i ro trong ho t ñông kinh doanh c a ngân hàng có th t o ra ph n
ng dây chuy n, kéo theo ñó là s s p ñ c a c h th ng. L ch s th gi i ñã t ng
ch ng ki n nh ng v s p ñ ngân hàng v i quy mô lan r ng toàn c u cũng như h u
qu n ng n mà nó ñem l i: 1929-1933 v i cu c ð i kh ng ho ng trong h th ng tư
b n; năm 1997 v i cu c kh ng ho ng tài chính ðông Á và v a qua năm 2008, c th
gi i ñã ph i ñ i m t v i cơn bão kh ng ho ng tài chính toàn c u. Nh c t i nguyên
nhân c a kh ng ho ng tài chính, ph i nh c t i nh ng r i ro trong ho t ñ ng ngân
hàng, mà tâm ñi m c a nó là nh ng r i ro phát sinh trong ho t ñ ng tín d ng. Bài h c
v các cu c kh ng ho ng tài chính di n ra trên các th trư ng tài chính - ti n t l n trên
th gi i như M , Anh, Pháp, Nh t, Canada…cho th y vi c các ngân hàng thương m i
ch ñ ng ng phó v i các r i ro và xây d ng cho mình nh ng chi n lư c qu n tr r i
ro là th c s c n thi t.
R i ro tín d ng luôn g n li n v i các kho n N x u (non – performing loan), ñó
là các kho n n không còn kh năng sinh l i hay không có kh năng thu h i. B i v y,
qu n lý r i ro trong ho t ñ ng tín d ng cũng là qu n lý các kho n n x u. Vi c qu n
lý ñ ngăn ng a nh ng kho n n x u phát sinh cũng như có nh ng bi n pháp ñ x lý
ñã và ñang tr thành v n ñ n i c m hi n nay trong ho t ñ ng tài chính ngân hàng.
Tr thành thành viên th 150 c a t ch c thương m i th gi i (WTO), các
NHTM Vi t Nam ñang t ng bư c bư c vào vòng xoáy c a chuy n ñ ng h i nh p và
toàn c u hoá. Xu hư ng t do hoá thương m i và t do hoá tài chính ngày càng r ng
kh p, m nh m ñã và ñang chi ph i khuynh hư ng, c u trúc v n ñ ng c a h th ng tài
chính, NHTM Vi t Nam. ði u này ñ ng nghĩa v i vi c các NHTM Vi t Nam s ph i
ñ i m t v i cu c c nh tranh gay g t không ch riêng th trư ng trong nư c mà còn

12. 11
nư c ngoài. B i v y các NHTM Vi t Nam c n ph i có nh ng ho ch ñ nh riêng cho
mình nh m ñ ng v ng và kh ng ñ nh v th c a mình trên trư ng qu c t . Hi n nay
cùng v i xu hư ng phát tri n chung trong lĩnh v c ngân hàng, h th ng NHTM Vi t
Nam ñã m r ng ph m vi ho t ñ ng theo hư ng tăng t tr ng d ch v phi tín d ng.
Tuy nhiên chúng ta v n không th ph nh n r ng hi n t i và trong tương lai tín d ng
v n ñem l i ngu n thu chính cho các ngân hàng này. Do v y, ki m soát ch t lư ng tín
d ng là yêu c u c n thi t trong qu n tr ngân hàng, v i m c tiêu ñ m b o cho ho t
ñ ng tín d ng an toàn, hi u qu .
Các qu c gia trên th gi i và các t ch c tài chính qu c t như Ngân hàng th
gi i (WB), Qu ti n t Qu c t (IMF) hay u ban Basel ñã quan tâm r t nhi u ñ n vi c
qu n lý n x u khi xây d ng chi n lư c ki m soát r i ro tín d ng. Vi c phát sinh nhi u
kho n thi t h i ñáng k do th c hi n nh ng kho n tín d ng kém hi u qu ñã khi n các
ngân hàng ngày càng chú tr ng hơn ñ n qu n lý n x u. Qu n lý n x u m t cách có
h th ng s giúp nh n bi t các kho n n x u, t ñó có th phòng ng a hay x lý nó
hi u qu hơn. Vi t Nam, n x u ch th c s b t ñ u ñư c quan tâm ñúng m c trong
vài năm g n ñây. Các k t qu nghiên c u ñã gây ra m i lo ng i l n v r i ro tín d ng
ñ i v i các nhà qu n tr ngân hàng cũng như các nhà ho ch ñ nh chính sách. Năm
2011, n x u ñã lên t i 10% t ng dư n c a các ngân hàng, gây tác ñ ng x u ñ n ho t
ñ ng c a n n kinh t nói chung và h th ng ngân hàng nói riêng. N x u hi n nay như
c c máu ñông trong m ch máu, nên có bơm ñ n m y, máu tín d ng v n không th
ch y ñư c. N x u m c cao tr thành gánh n ng c a các NHTM, làm ch m quá
trình ñ i m i và phát tri n kinh t Vi t Nam. N u không ñư c qu n lý nghiêm túc nó
s ti p t c gây ra nhi u thi t h i l n cho h th ng NHTM Vi t Nam, gi m l i th c nh
tranh trong ñi u ki n Vi t Nam h i nh p qu c t . Chính b i v y, vi c qu n lý n x u
ñang ñư c Ngân hàng nhà nư c và các NHTM Vi t Nam ráo ri t th c hi n nh m lành
m nh hóa h th ng ngân hàng, gi i t a t c ngh n cho h th ng tín d ng. Tuy nhiên,
câu h i ñ t ra là qu n lý n x u s ñư c th c hi n b ng cách nào ñ ñ m b o tính kh
thi và hi u qu ?
Xu t phát t th c tr ng trên, tác gi ñã ch n v n ñ : “Qu n lý n x u t i ngân
hàng thương m i Vi t Nam” làm ñ tài nghiên c u cho lu n án.
1.2. M c ñích c a nghiên c u
Toàn b n i dung c a lu n án s nghiên c u t các v n ñ mang tính lý thuy t
c a n x u, ñ n th c tr ng qu n lý n x u t i các NHTM Vi t Nam, nghiên c u kinh

13. 12
nghi m qu n lý n x u t i các qu c gia trên th gi i và cu i cùng là nh ng gi i pháp
cũng như ki n ngh ñư c ñ xu t nh m tăng cư ng ho t ñ ng qu n lý n x u t i các
NHTM Vi t Nam. C th như sau:
(i) H th ng hóa cơ s lý lu n v qu n lý r i ro tin d ng, v n x u và qu n lý
n x u t i các NHTM, bao g m vi c tìm hi u các quan ni m khác nhau v n x u,
cách nh n bi t, phân lo i, ño lư ng cũng như qu n lý n x u. Các v n ñ này ñư c
ti p c n d a trên các nguyên t c c a Hi p ư c Basel trong ho t ñ ng qu n tr r i ro tín
d ng ngân hàng.
(ii) Nghiên c u kinh nghi m v qu n lý n x u t i m t s ngân hàng trên th
gi i. Tìm hi u v các mô hình x lý n c a m t s qu c gia trên th gi i và rút ra bài
h c kinh nghi m cho Vi t Nam
(iii) Làm rõ th c tr ng v tình hình n x u và qu n lý n x u t i các NHTM
Vi t Nam thông qua vi c phân tích các s li u thu th p. Qua ñó, xác ñ nh nh ng h n
ch trong ho t ñ ng qu n lý n x u t i các NHTM Vi t Nam hi n nay.
(iv) ð xu t các gi i pháp cũng như ki n ngh nh m tăng cư ng qu n lý n
x u t i các NHTM Vi t Nam.
1.3. Ph m vi và ñ i tư ng nghiên c u
1.3.1. Ph m vi nghiên c u
Lu n án nghiên c u ho t ñ ng qu n lý n x u t i các NHTM nói chung và m t
s NHTM Vi t Nam nói riêng. Ph m vi th c hi n nghiên c u là 5 NHTM chi m th
ph n l n trong h th ng NHTM Vi t Nam bao g m: NHTM CP Ngo i thương Vi t
Nam, NHTM CP Công Thương Vi t Nam, Ngân hàng ð u tư và phát tri n Vi t Nam,
Ngân hàng Nông nghi p và phát tri n nông thôn Vi t Nam và NHTM CP Á Châu. Các
ngân hàng này ñang chi m t i 52,8% th ph n tín d ng trong toàn h th ng NHTM
Vi t Nam [23], [26].
C th như sau: Theo báo cáo thư ng niên c a Ngân hàng Nhà nư c và các
NHTM Vi t Nam năm 2011, th ph n trong ho t ñ ng tín d ng c a Ngân hàng Nông
nghi p và phát tri n nông thôn là: 17,9%, NHTM CP Ngo i thương Vi t Nam là 8,1%,
NHTM CP Công thương là 11,4%, ngân hàng ð u tư và phát tri n Vi t Nam là 11,4%
và NHTM CP Á Châu là 4% [23], [26].
Th i gian th c hi n nghiên c u là giai ño n 2005 – 2011. Lý do tác gi l a
ch n giai ño n này là vì năm 2005 ñư c ñánh giá là c t m c quan tr ng trong ho t
ñ ng qu n lý n x u c a các NHTM Vi t Nam b i có s ra ñ i c a Quy t ñ nh

14. 13
493/2005/Qð- NHNN Vi t Nam v vi c ti n hành phân lo i n , trích l p và s d ng
d phòng r i ro trong ho t ñ ng qu n lý r i ro tín d ng c a các NHTM Vi t Nam nói
riêng và ho t ñ ng qu n lý n x u nói chung.
N x u ñư c nghiên c u trong ph m vi lu n án ch bao g m n x u c a các doanh
nghi p.
1.3.2. ð i tư ng nghiên c u
Lu n án t p trung nghiên c u vào các v n ñ :
(1) Cơ s lý lu n v ho t ñ ng qu n lý n x u NHTM
(2) Kinh nghi m qu n lý n x u NHTM c a các nư c trên th gi i
(3) Tình hình n x u c a các NHTM Vi t Nam trong nh ng năm v a qua,
ñ ng th i tìm hi u, ñánh giá v th c tr ng qu n lý n x u c a m t s NHTM chi m th
ph n l n trong h th ng NHTM Vi t Nam.
2. T NG QUAN NGHIÊN C U
2.1. Tình hình nghiên c u nư c ngoài
Có r t nhi u quan ñi m khác nhau v n x u. Quan ñi m v n x u khác nhau
các qu c gia và trong m t n n kinh t dư i góc nhìn c a các ch th khác nhau thì
quan ñi m v n x u cũng có s khác bi t. N u ñ ng dư i góc nhìn c a các NHTM thì
n x u có th hi u là nh ng kho n cho vay không có kh năng sinh l i hay nh ng kho n
cho vay không còn ho t ñ ng (NPLs : non – performing loans).
Trên th c t , không có chu n toàn c u ñ ñ nh nghĩa n x u. Nhi u quan ñi m
ña d ng cùng song song t n t i. Trư c tiên là quan ñi m v n x u c a NHTW Châu
Âu (ECB). Quan ñi m c a ECB (2001) cho r ng “ N x u là nh ng kho n cho vay
không có kh năng thu h i ho c là nh ng kho n cho vay có th không thanh toán ñ y
ñ cho ngân hàng” [64]. Như v y, quan ñi m này ñư c xác ñ nh d a trên k t qu tr
n cu i cùng c a khách hàng ñ i v i ngân hàng.
Trong khi ñó, Qu ti n t qu c t (IMF) (2005) l i nh n m nh: “M t kho n cho
vay ñư c coi là không sinh l i (n x u) khi ti n thanh toán lãi và/ho c ti n g c ñã quá
h n t 90 ngày tr lên, ho c các kho n thanh toán lãi ñ n 90 ngày ho c hơn ñã ñư c
tái cơ c u hay gia h n n , ho c các kho n thanh toán dư i 90 ngày nhưng có các
nguyên nhân nghi ng vi c tr n s ñư c th c hi n ñ y ñ " [64]. V i quan ñi m này,
n x u ñư c nh n d ng qua hai giác ñ : th i gian quá h n và kh năng tr n ñáng
nghi ng .
Còn tiêu chu n k toán và ngân hàng qu c t IAS 39, thư ng ñ c p ñ n khái

15. 14
ni m này như nh ng kho n cho vay b t n th t ( loans being impaired) hơn là c m t
“n x u” . (non- performing loans)[64].
V khái ni m ho t ñ ng qu n lý n x u, y ban Basel v Giám sát Ngân
hàng (2005) cho r ng: “Qu n lý N x u là quá trình xây d ng và th c thi các
chi n lư c, các chính sách qu n lý và kinh doanh tín d ng nh m ñ t ñư c m c
tiêu an toàn, hi u qu và phát tri n b n v ng; trong ñó tăng cư ng các bi n pháp
nh m phòng ng a và h n ch s phát sinh n x u, ñi kèm v i các bi n pháp x lý
nh ng kho n n x u ñã phát sinh, t ñó nh m tăng doanh thu, gi m chi phí và
nâng cao ch t lư ng, hi u qu ho t ñ ng kinh doanh c trong ng n h n và dài
h n c a NHTM”[53].
V n ñ n x u ngày càng thu hút ñư c nhi u s quan tâm trong vài th p k g n
ñây. H u h t các nghiên c u ñ u cho r ng h u qu tr c ti p c a t l n x u tăng cao
trong h th ng ngân hàng là ngân hàng phá s n. R t nhi u nghiên c u v nguyên nhân
phá s n c a ngân hàng ch ra r ng ch t lư ng tài s n là m t y u t d ñoán v n r t
quan tr ng v m t th ng kê (Dermirgue-Kunt 1989, Barr và Siems 1994) và các t ch c
ngân hàng trư c khi phá s n luôn có m c n x u r t cao.
Nhi u l p lu n l i cho r ng trì tr kinh t là m t trong nh ng nguyên nhân
chính c a n x u ngân hàng. M i kho n n x u t i m t khu v c tài chính ñư c xem là
hình nh ph n chi u c a m t doanh nghi p y u kém và không l i nhu n. T quan
ñi m này cho th y vi c gi m thi u n x u là ñi u ki n c n thi t ñ c i thi n tr ng thái
kinh t . N u n x u v n t n t i và ti p t c gia tăng, các ngu n l c s m c k t trong
nh ng khu v c không l i nhu n, kìm hãm s phát tri n kinh t và làm gi m hi u qu
kinh t .
N x u còn liên quan t i tính hi u qu c a khu v c ngân hàng. Nhi u nhà
kinh t ñã nh n th y r ng các ngân hàng phá s n có xu hư ng n m xa so v i biên hi u
qu nh t (Berger và Humphrey (1992), Barr và Siems (1994), DeYoung và Whalen
(1994), Wheelock và Wilson (1994)), do nh ng ngân hàng này không t i ưu hóa các
quy t ñ nh v danh m c ñ u tư c a mình b ng cách cho vay ít hơn so v i kh i lư ng
ñư c yêu c u. Hơn th , có nhi u b ng ch ng r ng gi a các ngân hàng không phá s n,
t n t i m i quan h ngư c chi u gi a n x u và hi u qu ho t ñ ng (Kwan và
Eisenbeis (1994), Hughes và Moon (1995), Resti (1995)). Các nghiên c u ñã ch ra
r ng: n x u càng tăng thì hi u qu ho t ñ ng c a ngân hàng càng gi m.

16. 15
T l n x u tăng cao cũng d n t i xu hư ng mu n thu h p tín d ng c a các
ngân hàng. Agung et.al. (2001) ñã s d ng phân tích d li u vi mô và vĩ mô ñ nghiên
c u s t n t i c a hi n tư ng thu h p tín d ng t i Indonesia sau kh ng ho ng 1997,
khi mà t l n x u t i nư c này tăng v t.
Ngoài ra, trên th gi i có khá nhi u các nghiên c u lu n bàn v nguyên nhân
gây ra n x u ngân hàng. ð i v i các nguyên nhân gây ra n x u và s nh hư ng c a
n x u ñ n hi u qu ho t ñ ng kinh doanh ngân hàng, ph i k ñ n nghiên c u c a
Keeton, William và Morris (1987). Trong nghiên c u c a mình, tác gi ñã th c hi n
nghiên c u trên các NHTM b thua l t i Hoa Kỳ trong giai ño n 1979-1985 ñ ng
th i s d ng t l n x u làm thư c ño chính cho vi c ño lư ng r i ro tín d ng t i các
ngân hàng này. Mô hình ki m ñ nh ñã ch ra r ng các ñi u ki n kinh t riêng bi t ñ a
phương cùng v i s y u kém trong ho t ñ ng qu n lý ngân hàng là các nguyên nhân
chính d n ñ n r i ro tín.d ng. Nghiên c u này cũng cho th y r ng các NHTM s n
sàng cho vay nh ng món m o hi m thư ng có r i ro v n cao hơn so v i các ngân
hàng khác.
M t s nghiên c u ti p theo sau nghiên c u c a Keeton, William và Morris
(1987) cũng lý gi i tương t v các y u t gây ra n x u ñ i v i các kho n cho vay
t i M . Ví d nghiên c u c a Sinkey, Joseph. F và Greenwalt (1991) th c hi n trên
các NHTM l n M l p lu n r ng c hai y u t bên trong và bên ngoài ngân hàng
ñ u là tác nhân gây ra s ñ v tín d ng. Tác gi tìm th y m t m i quan h thu n
chi u gi a t l n x u trong các kho n cho vay v i các y u t ch quan c a ngân
hàng như cho vay v i lãi su t cao, hay cho vay nhi u quá m c…. Tương t như các
nghiên c u trư c ñó, Sinkey, Joseph. F và Greenwalt (1991) cũng cho r ng các ñi u
ki n kinh t vĩ mô trong khu v c cũng gi i thích cho s phát sinh các kho n n x u
ngân hàng. Các nhân t vĩ mô này bao g m: t c ñ tăng trư ng kinh t , t l l m phát
hay t giá h i ñoái hàng năm... Nghiên c u s d ng mô hình h i quy tuy n tính ñơn
gi n d a trên d li u c a các NHTM l n t i Hoa Kỳ giai ño n 1984-1987.
Ti p t c phát tri n nghiên c u trư c ñó c a mình, Keeton (1999) s d ng d
li u các năm 1982 -1996 và mô hình véc tơ t h i quy, ñ phân tích tác ñ ng c a t c
ñ tăng trư ng tín d ng, quy trình tín d ng… v i tình tr ng qu t n c a khách hàng
M . Nghiên c u cho chúng ta b ng ch ng v m i quan h ch t ch thu n chi u gi a
t c ñ tăng trư ng tín d ng v i kh năng suy y u c a các tài s n cho vay. C th ,
Keeton (1999) cho th y, t c ñ tăng trư ng tín d ng nhanh chóng k t h p v i các tiêu

17. 16
chu n tín d ng ñư c h th p ñã gây ra thi t h i n ng n khi cho vay m t s bang
trên nư c M . Trong nghiên c u này, n x u ñư c ñ nh nghĩa là các kho n cho vay
quá h n quá 90 ngày ho c các kho n vay không tr lãi.
Các nghiên c u các h th ng tài chính khác cũng cho k t qu tương t như các
nghiên c u M . Ví d , Bercoff và c ng s (2002) nghiên c u v n ñ n x u ñ i v i
h th ng NHTM Argentina trong giai ño n năm 1993-1996, cho r ng các kho n n x u
b nh hư ng n ng n b i c hai y u t n i b ngân hàng và y u t kinh t vĩ mô. Tác
gi ñã nghiên c u riêng bi t các tác ñ ng c a các y u t n i b ngân hàng và kinh t vĩ
mô xem m c ñ nh hư ng c a t ng nhóm nhân t như th nào.
Salas, Vincente và Saurina (2002) ñã s d ng mô hình ki m ñ nh v i b ng d
li u giai ño n 1985-1997 ñ ñi u tra các y u t gây ra các kho n n x u c a các ngân
hàng Tây Ban Nha. Nghiên c u cho th y v i t c ñ tăng trư ng kinh t GDP, s m
r ng tín d ng nhanh chóng, s m r ng quy mô ngân hàng, t l an toàn v n và v th
c a ngân hàng trên th trư ng tài chính khác nhau s d n ñ n s khác bi t v t l n
x u.
Ba năm sau ñó, Jimenez, Gabriel và Saurina (2005) khi ti p t c nghiên c u v
v n ñ n x u t i các NHTM t i Tây Ban Nha giai ño n 1984-2003, ñã cung c p b ng
ch ng s ng ñ ng r ng t l n x u có liên quan m t thi t ñ n t c ñ tăng trư ng kinh
t GDP, m t b ng lãi su t cao và ñi u ki n tín d ng d dãi. Nghiên c u này cho r ng
v i lãi su t cao, các ngân hàng thư ng b hút vào “ tâm lý b y ñàn” khi lôi kéo nhau
cho vay quá m c d n ñ n các kho n n x u.
S d ng mô hình d a trên b ng d li u áp d ng cho m t s nư c Sahara -
châu Phi, Fofack (2005) tìm th y b ng ch ng cho th y khi kinh t kh ng ho ng, cung
ng ti n t quá m c, lãi su t cho vay thay ñ i, và s tăng trư ng nóng c a các kho n
vay liên ngân hàng là y u t quy t ñ nh quan tr ng d n ñ n s phát sinh các kho n n
x u t i các nư c này. Tài li u này cũng cung c p b ng ch ng v m i quan h thu n
chi u gi a t l l m phát và t l n x u. Fofack (2005), cho th y r ng l m phát góp
ph n t o nên các kho n n x u các nư c Sahara - châu Phi. Theo nghiên c u này,
l m phát gây ra s xói mòn nhanh chóng tài s n các NHTM và gia tăng r i ro tín d ng
các nư c châu Phi.
Cũng có b ng ch ng gi a n x u và t giá h i ñoái. Fofack (2005) cho bi t
nh ng thay ñ i trong t giá th c s có tác ñ ng ñ n các kho n n x u t i m t s ti u
vùng Sahara châu Phi. Tác gi cho r ng k t qu này là do các kho n cho vay quá l n

18. 17
cho ngành xu t kh u nông nghi p, b tác ñ ng m nh b i t giá trong nh ng năm 80 và
ñ u nh ng năm 90. Như v y, ñã có s liên h gi a các y u t kinh t vĩ mô và các
kho n n x u, trong ñó các kho n n x u ph thu c vào tính ch t, ñ c ñi m c a m t
s n n kinh t châu Phi.
T i Châu Á, Rajan, Rajiv và Dhal (2003) ñã s d ng b ng phân tích h i quy ñ
ch ra r ng nh ng ñi u ki n kinh t vĩ mô thu n l i (tính b ng s tăng trư ng GDP) và
các y u t tài chính, các ñi u ki n tín d ng, quy mô ngân hàng, chi n lư c tín d ng
tác ñ ng ñáng k ñ n các kho n n x u t i các NHTM n ð .
Hu và c ng s (2006) có phân tích m i quan h gi a n x u và cơ c u s h u
c a các NHTM t i ðài Loan v i m t b d li u vào giai ño n 1996-1999. Nghiên c u
cho th y hình th c s h u cũng là m t nguyên nhân gây ra n x u : c th các ngân
hàng có t l s h u nhà nư c cao hơn s có các kho n n x u th p hơn so v i các
ngân hàng khác. Hu và c ng s (2006) cũng cho th y r ng quy mô ngân hàng có m i
quan h ngh ch chi u v i các kho n n x u, (quy mô ngân hàng càng l n thì t l n
x u càng nh ) trong khi ña d ng hóa danh m c cho vay c a ngân hàng l i không ph i
là y u t quy t ñ nh.
Khemraj, Pasha (2009), ñã s d ng phương pháp phân tích h i quy và b ng d
li u trong 10 năm ( 1994- 2004) ñ xác ñ nh m i quan h gi a các bi n s kinh t vĩ
mô, các y u t n i b ngân hàng v i t l n x u t i các NHTM Guyana. B ng ch ng
cho th y t giá có nh hư ng m nh m nh t t i t l n x u t i các NHTM Guyana, ta
th y r ng b t c khi nào có m t s suy gi m v kh năng c nh tranh qu c t c a n n
kinh t Guyana thì t l n x u s cao hơn. Khemraj, Pasha cũng tìm th y b ng ch ng
v m i quan h ngh ch chi u gi a t c ñ tăng trư ng kinh t và các kho n n x u. K t
qu cho r ng tác ñ ng c a tăng trư ng GDP t i các kho n n x u là t c th i. Còn l m
phát l i không ph i là m t y u t quy t ñ nh quan tr ng t i t l n x u trong h th ng
ngân hàng Guyana.
ð i v i các bi n s ngân hàng, nghiên c u th y r ng các ngân hàng có lãi su t
cho vay cao thì có xu hư ng ph i ch u các kho n n x u nhi u hơn. Tuy nhiên, trái v i
các b ng ch ng qu c t , k t qu c a Khemraj, Pasha l i cho th y không có nh hư ng
ñáng k gi a quy mô c a m t ngân hàng và t l n x u. Nghiên c u còn cho th y
r ng các ngân hàng tích c c hơn trong th trư ng tín d ng, t c là có t c ñ tăng trư ng
tín d ng cao có th s có ít t l n x u, ñi u này mâu thu n v i nh ng nghiên c u
trư c ñó.

19. 18
2.2. Tình hình nghiên c u trong nư c
trong nư c, cũng ñã có m t s công trình nghiên c u liên quan ñ n v n ñ n
x u ngân hàng. C th , các v n ñ v n x u ñã ñư c ñ c p m t s lu n văn th c s
trong th i gian qua. Lu n văn th c s c a Nguy n Tu n Anh (2004), Bùi Th Thu Lan
(2005), Vũ H u Biên (2010) nghiên c u v v n ñ n x u t i Ngân hàng Nông nghi p
và phát tri n nông thôn. Lu n văn th c s c a Nguy n Thành ðô (2005), M c ðình
Khuy n (2006), Nguy n Th Vân Huy n (2010), Cù Hoài Thanh (2010) nghiên c u v
các gi i pháp nh m h n ch và x lý n x u t i Ngân hàng Ngo i thương Vi t Nam.
Lu n văn th c s c a Nguy n Huy Hoàng (2007), Nguy n Qu c Vi t (2008) ñư c
th c hi n nghiên c u t i Ngân hàng ñ u tư và phát tri n Vi t Nam”...
Như v y, m c dù v n ñ n x u ñã ñư c quan tâm khá nhi u các lu n văn
th c s , nhưng khi nghiên c u sâu vào n i dung, tác gi nh n th y: Th nh t: Ph n l n
các nghiên c u trên m i ch d ng l i vi c nghiên c u h n ch s phát sinh các
kho n n x u ho c vi c x lý các kho n n x u, ch chưa có s k t h p toàn di n gi a
hai v n ñ này. Trong khi ñó th c ti n ñòi h i ph i qu n lý n x u ñ ng th i trên c
hai giác ñ : h n ch s phát sinh n x u và x lý nh ng kho n n x u ñã phát sinh
như th nào. Th hai: Các công trình nghiên c u này m i ch d ng l i m t ngân
hàng c th mà chưa m r ng ra ph m vi toàn b h th ng ngân hàng. Th ba: Chưa
tác gi nào ñi sâu nghiên c u cách nh n bi t, ño lư ng, xây d ng gi i h n t l n x u
áp d ng cho t ng ngân hàng ñ n vi c ti p c n cách tính trích l p d phòng theo tiêu
chu n qu c t .
ð i v i lu n án ti n sĩ trong nư c, nghiên c u c a Ph m Quý Hoà (1994) ñã
ch ra nh ng gi i pháp c n thi t ñ phòng ng a r i ro tín d ng trong ho t ñ ng kinh
doanh c a Ngân hàng Nông nghi p và phát tri n nông thôn Vi t Nam. Lu n án ti n
sĩ c a Nguy n H u Th y (1996) ñ c p t i vi c h n ch r i ro tín d ng t i các
NHTM Vi t Nam. Như v y, hai nghiên c u này ñ u ñ t ra ñ i tư ng nghiên c u là
v n ñ r i ro tín d ng c a ngân hàng, t ñó phân tích th c tr ng r i ro tín d ng t i
các NHTM Vi t Nam và ñưa ra các gi i pháp h n ch và phòng ng a. Tuy nhiên,
hai nghiên c u này v n chưa ñưa ra m t mô hình qu n lý r i ro tín d ng c th .

20. 19
Lu n án “ ð m b o an toàn trong ho t ñ ng tín d ng c a các NHTM CP
trên ñ a bàn thành ph H Chí Minh”, Lê T n Phư c (2007). Tác gi ñã làm rõ
thêm các khái ni m và lý lu n trong vi c ñ m b o an toàn và nâng cao hi u qu
ho t ñ ng tín d ng t i các ngân hàng. Bên c nh ñó tác gi còn ñưa ra nh ng d báo
v xu hư ng phát tri n c a n n kinh t trong khu v c và trên th gi i t ñó ñ ra
nh ng gi i pháp kh thi góp ph n ñ m b o an toàn trong ho t ñ ng tín d ng c a
các NHTM CP trên ñ a bàn thành ph H Chí Minh. Tuy nhiên trong lu n án, tác
gi v n chưa ñưa ra ñư c nh ng b t c p trong ho t ñ ng qu n lý r i ro, v n ñư c
coi là m t nhân t r t quan tr ng góp ph n ñ m b o an toàn tín d ng cho h th ng
ngân hàng.
G n ñây nh t, có m t công trình ñư c b o v khá thành công v i nh ng ñóng
góp th c s có giá tr cho ho t ñ ng qu n tr NHTM, ñó là lu n án ti n sĩ c a tác gi
Lê Th Huy n Di u (2010) v i tên ñ tài “ Lu n c khoa h c v xác ñ nh mô hình
qu n lý r i ro tín d ng t i h th ng NHTM Vi t Nam”. ð tài c a tác gi ñã ñúc k t l i
lý thuy t cơ b n v các mô hình qu n lý r i ro tín d ng. Như v y, khác v i hai công
trình nghiên c u trên, tác gi Huy n Di u ñã lu n gi i m t cách có h th ng các v n
ñ cơ b n v qu n lý r i ro tín d ng và xây d ng mô hình qu n lý r i ro tín d ng t ñó
phân tích các ñi u ki n th c ti n ñ áp d ng t i các NHTM Vi t Nam. M c dù nh ng
ñóng góp c a tác gi là hoàn toàn ñáng ghi nh n nhưng nghiên c u c a tác gi v n
chưa ñi sâu c th vào các v n ñ v n x u và qu n lý n x u, v n là bi u hi n c a r i
ro tín d ng.
Lu n án ti n sĩ c a tác gi Nguy n Th Thu ðông (2012) v i ñ tài: “ Nâng cao
ch t lư ng tín d ng t i ngân hàng TMCP Ngo i Thương Vi t Nam trong quá trình h i
nh p”. Tác gi ñã ñưa ra quan ni m v ch t lư ng tín d ng ngân hàng theo tiêu chu n
qu c t . ð ng th i trên cơ s ngu n s li u th c p c a VCB t năm 2006 – 2010,
lu n án ñã ph n ánh th c tr ng ch t lư ng tín d ng c a VCB trong ñi u ki n h i nh p.
Tác gi cũng r t thành công trong vi c áp d ng mô hình h i quy logistic ñ ki m ñ nh
mô hình và gi thi t nghiên c u trong vi c phân tích các y u t nh hư ng ñ n x p
h ng tín d ng c a khách hàng pháp nhân t i VCB – chi nhánh ðà N ng. Tác gi cũng

21. 20
ñ xu t kh năng ng d ng mô hình ñó trong công tác nâng cao ch t lư ng tín d ng t i
ngân hàng.
Ngoài ra, v n ñ r i ro tín d ng còn ñư c ñ c p m t s công trình nghiên
c u khoa h c khác. ð tài nghiên c u c p Vi n c a Lê Th Kim Nga (2001) v “
Nh ng gi i pháp nh m nâng cao hi u qu qu n lý r i ro tín d ng c a các NHTM Vi t
Nam” ñã gi i thích nh ng v n ñ cơ b n v qu n lý r i ro tín d ng và ñ xu t khung
qu n lý r i ro tín d ng cho các NHTM Vi t Nam.
Các v n ñ v n x u cũng ñư c ñ c p t i m t s t p chí chuyên ngành. Bài
vi t c a Huỳnh Th Du (2004) trong chương trình gi ng d y kinh t Fulbright, TP H
Chí Minh ñã ñưa ra m t s mô hình x lý n x u trên th gi i: g m mô hình x lý n
t p trung. VD: Hoa Kỳ và các nư c ðông Á như: Thái Lan, Indonesia, Hàn Qu c…và
mô hình x lý n phi t p trung. VD: Hungary, Ba Lan..Tác gi phân tích r t k v m t
ưu – như c ñi m c a t ng lo i mô hình. Ngoài ra, tác gi còn có s so sánh các ñi m
tương ñ ng v xu t phát ñi m và quá trình phát tri n c a h th ng NHTM Vi t Nam
và h th ng NHTM Trung Qu c ñ ng th i cũng nghiên c u th c tr ng v nguyên
nhân, quá trình phát sinh và x lý n x u Vi t Nam và Trung Qu c trong các năm
2003 và 2004. Nghiên c u c a tác gi ñư c k t lu n v i nh ng ñánh giá và bi n pháp
trong vi c x lý n c a c hai qu c gia này. Như v y, v i nghiên c u c a tác gi
Huỳnh Th Du, v n ñ v quá trình x lý n x u, cũng như xây d ng mô hình qu n lý
n x u ñ i v i các NHTM Vi t Nam ñã ñư c ñ c p, tuy nhiên trong nghiên c u này
hoàn toàn không có m t mô hình ki m ñ nh nào v các nhân t nh hư ng ñ n t l n
x u NHTM. Vi c xây d ng và ki m ñ nh các mô hình này là r t c n thi t, b i t l n
x u và ho t ñ ng qu n lý n x u ch u nh hư ng b i r t nhi u y u t . Vi c ki m ñ nh
m i quan h này v i nghiên c u t i các NHTM Vi t Nam s là cơ s ñ tác gi ñưa ra
nh ng gi i pháp c th c a mình.
Bài vi t c a Nguy n ð c Cư ng (2006), trên t p chí Th trư ng Tài chính ti n t ,
ñã ñ c p t i vi c ng d ng nh ng nguyên t c c a Basel trong ho t ñ ng qu n lý n x u
c a m t s qu c gia trên th gi i. Trên t p chí Tài chính doanh nghi p, s 4 bài vi t c a
Hà Th Thuý Vân (2007) cũng ñưa ra các gi i pháp gi m thi u r i ro trong ho t ñ ng
qu n lý n x u các ngân hàng. Bài vi t c a Nguy n ðào T (2008) trên t p chí Ngân

22. 21
hàng, s 5 nh n m nh t i s c n thi t ph i ng d ng nh ng nguyên t c Basel v qu n lý
n x u, t ñó xây d ng mô hình qu n tr r i ro tín d ng ñ i v i các NHTM Vi t Nam.
So v i các nghiên c u trên, thì các bài vi t này có ưu ñi m là ñã ti p c n cách qu n lý
n x u hi n ñ i theo tiêu chu n qu c t , c th là ng d ng các nguyên t c c a y ban
Basel v Giám sát ngân hàng.
2.3. S khác bi t v nghiên c u c a tác gi so v i các nghiên c u trư c ñó
Trên cơ s k th a nh ng nghiên c u riêng bi t t trư c ñ n nay v v n ñ
qu n lý n x u ngân hàng, lu n án có ñi m m i khác bi t v i các nghiên c u trên như
sau: Tác gi l a ch n cách ti p c n vi c qu n lý n x u ngân hàng theo tiêu chu n
qu c t , do v y Hi p ư c Basel II ñư c s d ng như m t chu n m c trong vi c ti p
c n, so sánh và ñánh giá. Vi c nghiên c u ñư c ti n hành trên ph m vi h th ng
NHTM ch không ph i m t ngân hàng c th , riêng bi t nào. Bên c nh ñó, tác gi
cũng s d ng t i ña các d li u ñư c t ch c tài chính nư c ngoài công b , t ñó có
thư c ño ñ so sánh v i th c tr ng và di n bi n n x u ñư c ñưa ra b i các ngân hàng
trong nư c.
3. PHƯƠNG PHÁP LU N VÀ NGU N S LI U
3.1. Phương pháp lu n
V i các d li u th c p có s n, lu n án áp d ng quy trình phân tích d li u theo
tình hu ng so sánh, k t h p v i phương pháp logic, lý thuy t h th ng, di n gi i và
quy n p ñ phân tích, ch ng minh và ñánh giá các v n ñ .
Bên c nh ñó ñ tài v n d a trên phương pháp nghiên c u trong kinh t h c là
phân tích th c ch ng và phương pháp phân tích chu n t c, k t h p v i vi c s d ng
phân tích ñ nh lư ng trong th ng kê thông qua m t s mô hình, ch tiêu phân tích, so
sánh c a th gi i làm cơ s cho vi c ñánh giá và tìm gi i pháp cho ñ tài.
3.2. Ngu n s li u
Ngu n s li u tác gi s d ng trong lu n án ch y u ñư c l y t Ngân hàng
nhà nư c Vi t Nam (s 49 Lý Thái T - Hoàn Ki m – Hà N i). Ngoài ra tác gi còn
ti p c n s li u t i H i s chính c a các NHTM nhà nư c, tr s chính c a các
NHTM c ph n, trung tâm thông tin tín d ng, vi n nghiên c u và phát tri n kinh t

23. 22
th gi i v.v.. Còn l i tác gi s s d ng s li u l y t các website c a các ngân hàng,
các công ty ki m toán uy tín như A&C, VACO, VAAC, Price waterhouse Coopers…,
các t ch c tài chính qu c t như IMF, World Bank, ADB…
4. NH NG ðÓNG GÓP M I C A LU N ÁN
4.1. V m t lý lu n
N u các nghiên c u trư c m i ch ñ c p ñ n vi c ngăn ng a và x lý n x u
thì tác gi lu n án ñã ñưa ra quy trình qu n lý n x u mang tính khoa h c, ñ y ñ hơn
so v i quy trình hi n t i. Lu n án ñã ch ng minh r ng ch khi nào n x u ñư c nh n
bi t và ño lư ng m t cách chính xác thì các ngân hàng m i có th qu n lý có hi u
qu . B i v y trong quy trình qu n lý n x u nh t thi t ph i b sung cách th c ño
lư ng n x u như th nào. C th :
Th nh t: Các ngân hàng ph i ư c lư ng ñư c xác su t v n c a kho n vay,
t ñó xác ñ nh v i xác su t v n như th nào thì ñư c coi là n x u.
Th hai: Các ngân hàng ph i xây d ng quy trình và t ch c ño lư ng t n th t
c a n x u, ñ t ñó có cách ngăn ng a và x lý thích h p.( ph i tính ñư c EL: t n
th t d ki n và UL: t n th t ngoài d ki n thông qua 3 c u ph n r i ro cơ b n là: PD:
Xác su t v n c a kho n vay, LGD: M c t n th t khi v n , EAD: S dư n vay).
4.2.V m t ng d ng th c ti n
Xu t phát t nh ng h n ch trong th c tr ng qu n lý n x u c a các NHTM Vi t
Nam, lu n án ñã ñưa ra nh ng ñ xu t m i. C th :
Th nh t: Nhanh chóng thay th Quy t ñ nh 493/2005 và Quy t ñ nh 18/2007
c a NHNN Vi t Nam b ng văn b n hi u l c khác nh m kh c ph c nh ng b t c p
trong 2 Quy t ñ nh trên. Trong ñó quan tr ng nh t là ph i th ng nh t phương pháp, n i
dung qu n lý n x u.
Th hai: Khác v i các nghiên c u trư c, lu n án ñã ch ng minh r ng vi c
NHNN Vi t Nam và các NHTM phân lo i n thành 5 nhóm như hi n nay là chưa ph n
ánh chính xác m c ñ r i ro tín d ng. Do ñó tác gi ñ xu t vi c phân lo i n thành 10
nhóm, tương ng v i 10 m c trích l p d phòng t n th t t 0% ñ n 100% .

24. 23
Th ba: Tác gi kh ng ñ nh mô hình qu n lý r i ro tín d ng t ng th là mô hình
hi u qu trong vi c qu n lý n x u cho các NHTM Vi t Nam. Khác v i các nghiên
c u trư c cho r ng ch có các ngân hàng l n v i ti m l c tài chính m nh m i có th áp
d ng mô hình này, tác gi ñã ch ng minh r ng các NHTM Vi t Nam hi n có quy mô
ho t ñ ng nh , năng l c tài chính y u v n hoàn toàn có th áp d ng mô hình, d a trên
vi c xây d ng các liên k t v m t công ngh , thông tin và qu n tr ñ ñ m b o ñáp ng
các ñi u ki n v n hành c a mô hình.
Th tư: Trong ti n trình tái cơ c u l i h th ng ngân hàng và các TCTD, bên
c nh vi c h p nh t m t s NHTM trong nư c, c n nhanh chóng có m t cơ ch khuy n
khích TCTD nư c ngoài mua l i, sáp nh p TCTD y u kém c a Vi t Nam. Lu n án
cũng ñ xu t c n tăng gi i h n s h u c ph n t i ña c a TCTD nư c ngoài t i các
NHTM c ph n y u kém c a Vi t Nam.
5.THI T K NGHIÊN C U
Ngoài ph n m ñ u, k t lu n, ph l c, b ng bi u, các hình v minh h a và danh
m c tài li u tham kh o, n i dung lu n án ñư c chia làm 4 chương như sau:
• Chương 1: Lu n c khoa h c v n x u và qu n lý n x u ngân hàng
thương m i
• Chương 2: Kinh nghi m qu n lý n x u ngân hàng thương m i c a m t s
nư c trên th gi i trong và sau kh ng ho ng kinh t
• Chương 3: Th c tr ng qu n lý n x u t i các ngân hàng thương m i Vi t
Nam
• Chương 4: Gi i pháp tăng cư ng qu n lý n x u t i các ngân hàng thương
m i Vi t Nam

25. 24
CHƯƠNG 1: LU N C KHOA H C V N X U VÀ QU N LÝ
N X U NGÂN HÀNG THƯƠNG M I
1.1. R i ro tín d ng và qu n lý r i ro tín d ng
1.1.1. R i ro tín d ng
1.1.1.1. Các quan ñi m v r i ro tín d ng
Thu t ng tín d ng “credit” xu t phát t ch latinh “Creditium” có nghĩa là tin
tư ng, tín nhi m. Trong lĩnh v c kinh t có th hi u r ng: “Tín d ng là quan h giao
d ch gi a hai ch th , trong ñó m t bên chuy n giao ti n ho c tài s n cho bên kia s
d ng trong m t th i gian nh t ñ nh, ñ ng th i bên nh n ti n ho c tài s n cam k t hoàn
tr theo th i h n và lãi su t ñã tho thu n”.
Quan h tín d ng ñư c hình thành và ra ñ i t r t lâu. Cùng v i s phát tri n
c a n n kinh t th trư ng, các hình th c tín d ng m i ngày càng có trình ñ cao hơn.
Trong th c ti n ñã có nh ng hình th c tín d ng sau: tín d ng n ng lãi, tín d ng thương
m i, tín d ng ngân hàng, tín d ng nhà nư c và tín d ng tiêu dùng. Trong các hình th c
trên thì tín d ng ngân hàng là m t hình th c vô cùng quan tr ng, nó là m i quan h tín
d ng ch y u, cung c p ph n l n nhu c u tín d ng cho các doanh nghi p và các th
nhân khác trong n n kinh t . Có th hi u r ng: “Tín d ng ngân hàng là quan h tín
d ng gi a m t bên là ngân hàng, còn bên kia là các pháp nhân và th nhân khác trong
n n kinh t ”.
Như v y, tín d ng ngân hàng là quan h tín d ng gi a m t bên là ngân hàng
và m t bên là các t ch c kinh t , doanh nghi p và các cá nhân, b ng cách ngân hàng
huy ñ ng v n t các ngu n nhàn r i trong n n kinh t và cung c p cho bên kia trong
m t kho ng th i gian nh t ñ nh. ð n th i h n nào ñó do hai bên th a thu n, ngân hàng
s nh n ñư c v n và m t ph n tăng thêm g i là ph n l i và ñư c tính theo lãi su t.
Tín d ng ngân hàng có các ñ c trưng cơ b n: M t là: s tin tư ng, tín nhi m
gi a ngân hàng và khách hàng; Hai là: tính th i h n và hoàn tr .
- "S tin tư ng": gi a ngân hàng và khách hàng ñòi h i m c ñ tin tư ng cao,
b i l trong quan h tín d ng mà không có s tin tư ng thì tín d ng mang ñ y r i ro
và nh hư ng x u là r t l n. Khách hàng vay không ch là ngư i ñáng tin c y theo
nh ng tiêu th c ñ o ñ c xã h i thu n tuý mà ñi u quan tr ng hơn h ph i ch ng minh

26. 25
ñư c kh năng và ý chí tr n . S tin tư ng c a ngân hàng ñ i v i khách hàng ñư c ñ
c p ñây chính là lòng tin hay cơ s kh ng ñ nh v kh năng thu h i v n vay c g c
và lãi.
- “ Tính th i h n và hoàn tr ”: quan h tín d ng là s v n ñ ng ñ c l p tương
ñ i gi a quy n s h u và quy n s d ng v n. Khách hàng ph i có trách nhi m hoàn
tr kho n vay theo cam k t: ñúng h n c g c và lãi cho ngân hàng. Tín d ng, chính vì
ñ c trưng này mà ñư c xác ñ nh rõ ràng ch là quan h t m th i và bao gi vi c
chuy n giao quy n s d ng v n cũng g n v i m t th i h n nh t ñ nh, cho dù ñó là th i
h n ng n, trung bình hay dài h n.
Chính b i v y, khi m t trong hai ñ c trưng b vi ph m s d n t i r i ro tín d ng
(RRTD) cho ngân hàng. Khi nói t i RRTD c a ngân hàng, khái ni m ñơn gi n nh t
ñư c hi u như sau: “R i ro tín d ng là lo i r i ro phát sinh trong quá trình cho vay
c a ngân hàng, bi u hi n th c t qua vi c khách hàng không tr ñư c n ho c tr n
không ñúng h n cho ngân hàng”.[61]
Như v y, khi ñ n h n mà khách hàng tr ch m, tr không ñúng h n ho c không
tr thì có nghĩa là r i ro tín d ng ñã x y ra.
Ngoài khái ni m trên, theo U ban Basel v giám sát ngân hàng thì RRTD l i
ñư c hi u là r i ro th t thoát tài s n có th phát sinh khi m t bên ñ i tác không th c
hi n nghĩa v tài chính ho c nghĩa v theo h p ñ ng ñ i v i m t ngân hàng, bao g m
c vi c không th c hi n thanh toán n cho dù ñ y là n g c hay n lãi khi kho n n
ñ n h n” [53], [54].
Theo quan ñi m này, RRTD ñư c ñánh giá d a trên vi c th c hi n nghĩa v tài
chính c a khách hàng bao g m vi c tr g c và thanh toán lãi.
Thomas P.Fitch trong cu n “ Dictionary of banking systems” l i ñ nh nghĩa
RRTD là lo i r i ro x y ra khi ngư i vay không thanh toán ñư c n theo th a thu n
h p ñ ng d n ñ n sai h n trong nghĩa v tr n [77].
M t cách hi u khác theo cu n Risk Management in Banking (2001) c a Joel
Bessis thì r i ro tín d ng ñư c hi u là nh ng t n th t do khách hàng không tr ñu c n
ho c ñó là s gi m sút ch t lư ng tín d ng c a nh ng kho n vay” [69].
Còn theo Kho n 1 ñi u 1 Quy t ñ nh 493/2005/Qð-NHNN ngày 22/04/2005
c a NHNN Vi t Nam thì r i ro tín d ng ñư c hi u như sau: “R i ro tín d ng trong

27. 26
ho t ñ ng ngân hàng c a t ch c tín d ng là kh năng x y ra t n th t trong ho t ñ ng
ngân hàng c a t ch c tín d ng do khách hàng không th c hi n ñư c ho c không có
kh năng th c hi n nghĩa v c a mình theo cam k t”. [17]
Nói tóm l i, RRTD s phát sinh trong trư ng h p ngân hàng không thu ñư c
ñ y ñ c g c l n lãi c a kho n cho vay, ho c là vi c thanh toán n g c và lãi không
ñúng kỳ h n. RRTD không ch gi i h n ho t ñ ng cho vay, mà còn bao g m nhi u
ho t ñ ng khác như b o lãnh, tài tr thương m i, cho vay th trư ng liên ngân hàng,
tín d ng thuê mua, ñ ng tài tr d án ...Tuy nhiên ph m vi lu n án ch ñ c p t i
RRTD trong ho t ñ ng cho vay doanh nghi p.
1.1.1.2. Các ch tiêu ph n ánh r i ro tín d ng
ð ph n ánh r i ro tín d ng, ngân hàng thư ng s d ng các ch tiêu sau:
Tăng trư ng tín d ng “nóng”
Tăng trư ng tín d ng ”nóng” không ph i là ch tiêu ph n ánh tr c ti p RRTD,
nhưng s tăng trư ng tín d ng quá nhanh, vư t quá kh năng ki m soát c a ngân hàng
thì lúc ñó nó s ph n ánh RRTD. Tăng trư ng tín d ng “nóng” th hi n rõ qua các
ch tiêu như: (i) T c ñ tăng dư n tín d ng / T c ñ tăng t ng tài s n và (ii) T c ñ
tăng dư n tín d ng/ T c ñ tăng trư ng kinh t ...
Phát tri n cơ c u tín d ng vào các ngành và lĩnh v c r i ro cao
Cơ c u tín d ng ph n ánh m c ñ t p trung tín d ng trong m t ngành ngh , lĩnh
v c, lo i ti n… do v y, n u cơ c u tín d ng quá thiên l ch vào nh ng lĩnh v c m o hi m,
s ph n ánh RRTD ti m năng. Cơ c u tín d ng có th ñư c chia theo ngành, lo i hình
doanh nghi p, th i h n tín d ng, lo i ti n t hay theo tài s n ñ m b o.
N quá h n
N quá h n là m t trong nh ng ch tiêu ph n ánh RRTD. N quá h n s phát sinh
trong trư ng h p khi ñ n th i h n tr n theo cam k t, ngư i vay không có kh năng
tr ñư c n . Tùy theo th i gian quá h n, kho n n này s ñư c xác ñ nh là n ñ tiêu
chu n, n c n chú ý, n dư i tiêu chu n, n nghi ng , ho c là n có kh năng m t
v n…N quá h n ñư c ph n ánh qua 2 ch tiêu sau:
(i) T l n quá h n = S dư n quá h n / T ng dư n
(ii) T l khách hàng có n quá h n trên t ng s khách hàng = S khách hàng
có n quá h n / T ng s khách hàng có dư n .
N u ngân hàng có ch tiêu n quá h n và s khách hàng có n quá h n l n thì
ngân hàng ñó ñang có m c r i ro cao và ngư c l i.

28. 27
N x u
N x u chính là các kho n ti n cho khách hàng vay, mà xu t hi n kh năng
không thu h i l i. Các kho n n này phát sinh là do ngân hàng th m ñ nh thi u chính
xác, doanh nghi p làm ăn thua l ho c phá s n, n ph i tr tăng, doanh nghi p m t kh
năng thanh toán ho c c ý không tr n …N x u s ph n ánh m t cách rõ nét RRTD
c a ngân hàng thông qua vi c ñánh giá c th i h n quá h n c a kho n vay và tiêu chí
ñánh giá r i ro c a kho n vay. N x u ñư c ph n ánh rõ nh t qua ch tiêu:
(i) T l n x u = N x u /T ng dư n
(ii) T l n x u / V n ch s h u
(iii) T l n x u / Qu d phòng t n th t.
(iv) T l n x u / T ng giá tr tài s n ñ m b o
D phòng r i ro tín d ng (DPRRTD)
DPRR ñánh giá kh năng chi tr c a ngân hàng khi r i ro x y ra. M c ñích
c a vi c s d ng DPRR là nh m bù ñ p t n th t ñ i v i nh ng kho n n c a ngân
hàng x y ra trong trư ng h p khách hàng không có kh năng chi tr ho c do gi i
th , phá s n, ch t, m t tích. DPRRTD ñư c tính trên s dư n g c c a khách hàng
bao g m:
- D phòng c th : b o hi m r i ro c th cho t ng kho n vay
- D phòng chung: b o hi m các r i ro chung không xác ñ nh trong danh
m c tín d ng và toàn b d phòng ñư c tính vào chi phí ho t ñ ng c a
ngân hàng. Các ch s th hi n DPRRTD:
(i) T l d phòng RRTD = D phòng RRTD ñư c trích l p/ T ng dư n cho kì
báo cáo
(ii) H s kh năng bù ñ p các kho n cho vay b m t = D phòng RRTD ñư c
trích l p/ Dư n b xoá.
Trong s các ch tiêu ph n ánh RRTD trên thì n x u ñư c coi là ch tiêu
ñánh giá quan tr ng nh t, ph n ánh RRTD ñang m c cao.
1.1.2. Qu n lý r i ro tín d ng
1.1.2.1. Quan ñi m v qu n lý r i ro tín d ng
Các nhà nghiên c u trong lĩnh v c ngân hàng ñ u cho r ng: ð i v i các
NHTM, trong ho t ñ ng kinh doanh luôn ph i chú ý ñ n ho t ñ ng qu n lý r i ro.
Qu n lý r i ro là trung tâm c a ho t ñ ng qu n tr ñi u hành NHTM.
Theo U ban Basel thì qu n lý RRTD là vi c thi t l p cơ ch nh n bi t, ño lư ng,

29. 28
qu n lý và ki m soát ñư c các r i ro hi n t i và r i ro ti m n trong ho t ñ ng tín d ng
m t cách ñ y ñ , nh m t i ña hoá l i nhu n ñư c ñi u ch nh theo y u t r i ro b ng cách
duy trì m c ñ RRTD trong ph m vi ch p nh n ñư c. [53]
Qu n lý RRTD là m t trong nh ng ho t ñ ng ch ñ o c a NHTM. Qu n lý
RRTD ph i hư ng vào vi c ñ m b o hi u qu c a ho t ñ ng tín d ng và không ng ng
nâng cao ch t lư ng tín d ng c a NHTM ngay c trong nh ng ñi u ki n th trư ng ñ y
bi n ñ ng, nguy cơ r i ro không ng ng gia tăng.
1.1.2.2. Quy trình qu n lý r i ro tín d ng
Quy trình qu n lý RRTD t i các NHTM ñư c th hi n tóm t t qua sơ ñ 1.1 như
sau:
Ngu n: Chrinko R.S Guill (2000)“A framework for assessing credit risk in
depository institution”.[60]
Sơ ñ : 1.1. Quy trình qu n lý r i ro tín d ng
Nh n bi t r i ro:
ðây ñư c coi là bư c ñ u tiên trong quá trình qu n lý RRTD t i ngân hàng. Nh n
bi t r i ro ñư c xét trên hai góc ñ : (V phía ngân hàng): RRTD s ñư c ph n ánh rõ nét
qua quy mô tín d ng, cơ c u tín d ng, n quá h n, n x u và DPRR..(V phía khách
hàng): Khi khách hàng có nh ng d u hi u ti m n r i ro, ngân hàng c n nh n bi t ñư c
kh năng x y ra r i ro ñ ng phó k p th i.
Các n i dung ch y u trong giai ño n nh n bi t r i ro g m có:
(i) Phân tích danh m c tín d ng c a ngân hàng: ñ nh n bi t nh ng nguy cơ r i
ro phát sinh t quy mô tín d ng, cơ c u tín d ng, ngành ngh , lo i ti n...
(ii)Phân tích ñánh giá khách hàng: nh m phát hi n nh ng nguy cơ r i ro trong
t ng khách hàng và t ng kho n n c th . Phân tích ñánh giá khách hàng là c m t
Nh n
bi t
ðo
lư ng
Qu n lý
r i ro
Ki m soát
và x lý
r i ro

30. 29
quá trình t khi ti p xúc v i khách hàng, ti p nh n các thông tin t phía khách hàng,
ti n hành phân tích, th m ñ nh khách hàng trư c, trong và sau khi cho vay
ðo lư ng r i ro
Các ngân hàng có th ño lư ng r i ro kho n vay thông qua các mô hình cho
ñi m tín d ng, mô hình ñi m s Z , và mô hình x p h ng tín d ng n i b theo Basel
II. N u các mô hình cho ñi m tín d ng ñánh giá r i ro c a khách hàng trên cơ s cho
ñi m doanh nghi p ñó, xem doanh nghi p ñang các m c r i ro nào thì theo Basel II
có th tính ñư c t n th t d ki n (EL). Như v y, n u m i món vay ñư c xem là m t
phép th và có s li u ñ y ñ , chúng ta có th xác ñ nh m t cách tương ñ i chính xác
xác su t r i ro c a t ng lo i tài s n c a ngân hàng trong t ng th i kì, t ng lo i hình
tín d ng, t ng lĩnh v c ñ u tư.
Còn ñ i v i RRTD t ng th , ngân hàng có th ño lư ng qua vi c tính toán các
ch tiêu như quy mô dư n , cơ c u dư n , t l n quá h n, n x u, h s r i ro tín
d ng, d phòng r i ro... ð c bi t, hai ch tiêu: t l n quá h n và n x u s ph n ánh
rõ nét r i ro c a ngân hàng.
Qu n lý r i ro
Sau khi nh n bi t và hình thành các ch tiêu ño lư ng, r i ro c n ph i ñư c theo
dõi thư ng xuyên. N i dung cơ b n c a qu n lý r i ro ñư c th hi n như sau:
(i)Xây d ng chi n lư c qu n lý r i ro: Ngân hàng c n xác ñ nh t m nhìn, m c
tiêu, s m nh c a ngân hàng ñ t ñó ñưa ra chi n lư c qu n lý r i ro phù h p.
(ii) Xây d ng chính sách qu n lý r i ro: Chính sách qu n lý RRTD là cơ s ñ
hình thành nên quy trình tín d ng v i nh ng hư ng d n nghi p v chi ti t, các bư c c
th trong quá trình c p tín d ng. Chính sách qu n lý RRTD cũng quy ñ nh gi i h n cho
vay ñ i v i khách hàng, phân lo i n và trích l p DPRR.
(iii)Qu n lý danh m c cho vay và phân tán r i ro: Ngân hàng ph i thư ng
xuyên phân tích và theo dõi danh m c tín d ng ñ có nh ng bi n pháp x lý k p th i
khi có r i ro x y ra. ð ho t ñ ng qu n lý RRTD có hi u qu , các ngân hàng c n xây
d ng m t h th ng thông tin tín d ng t p trung g m các báo cáo ñ nh kì và ñ c bi t.
Báo cáo ñ nh kì có th bao g m các báo cáo liên quan ñ n các n i dung sau: Nhóm
khách hàng có dư n tín d ng l n nh t, các kho n dư n l n nh t; Phân tích danh m c
tín d ng …Ngoài ra, ngân hàng cũng ph i th c hi n vi c phân tán r i ro b ng vi c

31. 30
th c hi n c p tín d ng cho nhi u ngành, nhi u lĩnh v c, ñ i tư ng khách hàng và lo i
ti n…nh m tránh nh ng t n th t cho NHTM.
Ki m soát và x lý r i ro
(i)Ki m soát r i ro: nh m m c tiêu phòng ch ng và ki m soát các r i ro có th
phát sinh trong ho t ñ ng ngân hàng, ñ m b o toàn b các b ph n và cá nhân trong
ngân hàng tuân th các quy ñ nh c a pháp lu t, th c hi n các chi n lư c, chính sách
ñ m b o m c tiêu an toàn và hi u qu trong ho t ñ ng ngân hàng. Ki m soát r i ro tín
d ng bao g m ki m soát trư c, trong và sau khi cho vay.
Ki m soát trư c khi cho vay bao g m: ki m soát quá trình thi t l p chính
sách, th t c, quy trình cho vay; ki m tra quá trình l p h sơ vay v n và th m ñ nh,
ki m tra t trình cho vay và các h sơ liên quan.
Ki m soát trong khi cho vay: ki m soát m t l n n a h p ñ ng tín d ng; ki m
tra quá trình gi i ngân, ñi u tra vi c s d ng v n vay c a khách hàng có ñúng m c
ñích xin vay hay không, giám sát thư ng xuyên kho n vay…
Ki m soát sau khi cho vay: ki m soát vi c ñôn ñ c thu h i n , ki m soát tín
d ng n i b ñ c l p, ñánh giá l i chính sách tín d ng.
(ii) X lý r i ro: Khi m t kho n vay b x p xu ng nhóm n x u thì ngân hàng
s chuy n sang b ph n x lý n x u gi i quy t. B ph n này s th c hi n rà soát
kho n vay, l p phương án g p g khách hàng ñ tìm hư ng kh c ph c thông qua các
hình th c như: gia h n n , ch ng khoán hoá các kho n n . N u khách hàng ch p thu n
th c thi phương án kh c ph c thì kho n n ñó s ñư c chuy n sang hình th c theo dõi
n bình thư ng, còn không s chuy n sang b ph n x lý n x u. Hi n nay, ñang t n
t i hai lo i hình x lý n : M t là, hình th c x lý khai thác: bao g m cho vay thêm, b
sung tài s n b o ñ m, chuy n n quá h n, th c hi n khoanh n xoá n , ch ñ nh ñ i
di n tham gia qu n lý doanh nghi p. Hai là, hình th c x lý thanh lý : bao g m x lý
n t n ñ ng (bao g m n t n ñ ng có TSBð, và không TSBð), thanh lý doanh
nghi p, kh i ki n, bán n , s d ng DPRR và s tr giúp c a Chính ph .
1.2. N x u c a các ngân hàng thương m i
1.2.1. Các quan ñi m v n x u c a ngân hàng thương m i
Có r t nhi u quan ñi m khác nhau v n x u. Quan ñi m v n x u khác nhau
các qu c gia và trong m t n n kinh t dư i góc nhìn c a các ch th khác nhau thì

32. 31
quan ñi m v n x u cũng có s khác bi t. N u ñ ng dư i góc nhìn c a các NHTM
thì n x u có th hi u là nh ng kho n cho vay không có kh năng sinh l i hay nh ng
kho n cho vay không còn ho t ñ ng ( NPLs: non – performing loans). Nh ng kho n
cho vay tr nên không sinh l i khi ngư i vay d ng vi c thanh toán và kho n cho vay
này b t ñ u b v n .
Theo quan ñi m c a Ngân hàng trung ương Châu Âu (ECB) [64]
N x u là nh ng kho n cho vay không có kh năng thu h i như:
Nh ng kho n n ñã h t hi u l c ho c nh ng kho n n không có căn c ñòi
b i thư ng t ngư i m c n .
- Ngư i m c n tr n ho c b m t tích, không còn tài s n ñ thanh toán n .
- Nh ng kho n n mà ngân hàng không th liên l c ñư c v i ngư i m c n
ho c không th tìm ñư c ngư i m c n .
- Nh ng kho n n mà khách n ch m d t ho t ñ ng kinh doanh, thanh lý tài
s n, ho c kinh doanh b thua l và tài s n còn l i không ñ ñ tr n .
N x u là nh ng kho n cho vay có th không ñư c thu h i ñ y ñ cho Ngân hàng
ðây là nh ng kho n n không có tài s n th ch p ho c tài s n ñưa ra ñ th
ch p không ñ ñ tr n . ði u ñó ñ ng nghĩa v i vi c ngân hàng không th thu h i
ñ y ñ món n vì ngư i m c n r t khó ki m ñư c l i nhu n t công vi c kinh doanh
ho c ngư i m c n không liên l c v i ngân hàng ñ thanh toán ho c hoàn c nh ch rõ
r ng ph n l n ti n n s không th thu h i ñư c. Nh ng kho n n lo i này g m có:
- Nh ng kho n n mà ngư i m c n ñ ng ý thanh toán trong quá kh , nhưng
ph n còn l i không th ñư c ñ n bù, ho c nh ng kho n n trong ñó tài s n ñư c
chuy n ñ thanh toán nhưng giá tr còn l i không ñ trang tr i toàn b n .
- Nh ng kho n n mà ngư i m c n khó có th tr n và yêu c u gia h n n nhưng
không ñ n bù ñư c n trong th i gian tho thu n.
- Nh ng kho n n mà tài s n th ch p không ñ ñ tr n ho c tài s n th ch p
Ngân hàng không ñư c ch p thu n v m t pháp lý d n ñ n ngư i m c n không th
tr n Ngân hàng ñ y ñ .
- Nh ng kho n n mà tòa án tuyên b ngư i m c n phá s n nhưng ph n b i hoàn
ít hơn dư n .
Theo quan ñi m c a ECB, thì n x u ñư c ñ nh nghĩa qua hai y u t : (i): kho n
vay không có kh năng ñư c thu h i, và (ii): m c dù ñư c thu h i nhưng giá tr thu h i

33. 32
là không ñ y ñ [ 64]. Như v y, quan ñi m v n x u c a ECB ñư c ti p c n d a trên
k t qu thu h i n c a ngân hàng.
Theo quan ñi m c a Qu ti n t qu c t (IMF)
ð nh nghĩa v n x u ñã ñư c IMF ñưa ra như sau:
“M t kho n cho vay ñư c coi là không sinh l i (n x u) khi ti n thanh toán lãi
và/ho c ti n g c ñã quá h n t 90 ngày tr lên, ho c các kho n thanh toán lãi ñ n 90
ngày ho c hơn ñã ñư c tái cơ c u hay gia h n n , ho c các kho n thanh toán dư i
90 ngày nhưng có các nguyên nhân nghi ng vi c tr n s ñư c th c hi n ñ y
ñ ”.[64, p 8]
V cơ b n, n x u theo quan ñi m c a IMF ñư c ñ nh nghĩa d a trên hai y u
t : (i): quá h n trên 90 ngày, ho c (ii:) kh năng tr n b nghi ng . V i quan ñi m
này, n x u ñư c ti p c n d a trên th i gian quá h n tr n và kh năng tr n c a
khách hàng. Kh năng tr n ñây có th là khách hàng hoàn toàn không tr ñư c n ,
ho c vi c tr n c a khách hàng là không ñ y ñ .
Như v y, so v i quan ñi m c a ECB, thì quan ñi m v n x u c a IMF cũng
d a trên k t qu thu h i n c a ngân hàng, nhưng có b sung thêm y u t v th i gian
quá h n tr n . ðây ñư c coi là ñ nh nghĩa hi n ñang ñư c áp d ng ph bi n trên th
gi i.
Theo quan ñi m c a Ngân hàng Nhà nư c Vi t Nam (SBV)
Theo như Quy t ñ nh s 493/2005 c a th ng ñ c NHNN ngày 22/4/2005 v
vi c phân lo i n , trích l p và s d ng d phòng ñ x lý RRTD trong ho t ñ ng ngân
hàng c a t ch c tín d ng (TCTD) thì n x u ñư c ñ nh nghĩa như sau:
“N x u là nh ng kho n n ñư c phân lo i vào nhóm 3 (N dư i tiêu chuân),
nhóm 4 (N nghi ng ) và nhóm 5 (N có kh năng m t v n). [17].
Các nhóm n ñư c phân lo i theo ði u 6 và ði u 7 trong Quy t ñ nh này.
Trong ñó:
- Phân lo i n theo ði u 6 ch y u d a trên th i gian quá h n c a các kho n n (
Nhóm 3: th i gian quá h n t 90 – 180 ngày, Nhóm 4: th i gian quá h n t 181 – 360
ngày, Nhóm 5: th i gian quá h n trên 360 ngày).
- Phân lo i n theo ði u 7 l i ch y u d a trên kh năng tr n c a khách hàng.
( Nhóm 3: Các kho n n ñư c TCTD ñánh giá là có kh năng t n th t m t ph n n
g c và lãi, Nhóm 4: Các kho n n ñư c TCTD ñánh giá là kh năng t n th t cao,

34. 33
Nhóm 5: Các kho n n ñư c TCTD ñánh giá là không còn có kh năng thu h i, ch p
nh n m t v n).
Như v y, n x u theo quan ñi m c a NHNN Vi t Nam cũng ñư c xác ñ nh d a
trên hai y u t : (i): ñã quá h n trên 90 ngày ho c (ii): kh năng tr n ñáng lo ng i”
[17]. Tuy nhiên, vi c các NHTM Vi t Nam ti p c n theo y u t nào là ph thu c vào
kh năng và ñi u ki n ti n hành phân lo i n theo ði u 6 hay ði u 7 c a Quy t ñ nh
493/2005.
V i nh ng quan ñi m trên thì quan ñi m v n x u theo tác gi , ph i ñư c ti p c n
d a vào kh năng tr n c a khách hàng. Có nghĩa là m t kho n cho vay trong h n,
ho c th m chí m i cho vay, nhưng có các d u hi u ch ng t r ng kh năng tr n c a
kho n vay là ñáng nghi ng thì cũng có th coi là m t kho n n x u.
1.2.2. Nguyên nhân phát sinh n x u
Phân tích nguyên nhân n x u là m t trong nh ng ñi m quan tr ng c n ph i
làm ñ t ñó ñưa ra ñư c chi n lư c cũng như phương pháp qu n lý và x lý phù h p,
kh thi và có hi u qu .
Ho t ñ ng ngân hàng là ho t ñ ng c a các t ch c tài chính trung gian, do v y
ho t ñ ng c a NHTM ph thu c vào r t nhi u y u t : môi trư ng pháp lý, môi trư ng
kinh t cũng như môi trư ng thiên nhiên, tình hình s n xu t kinh doanh c a khách
hàng, ñ o ñ c khách hàng và các y u t thu c v chính b n thân ngân hàng…
1.2.2.1. Nhóm nguyên nhân khách quan
Môi trư ng thiên nhiên:
Thiên tai, bão l t, ho ho n, m t mùa, d ch b nh... ðây là nh ng nguyên nhân
khách quan do s bi n ñ i c a môi trư ng thiên nhiên ñã gây ra s ho t ñ ng th t b i
c a khách hàng vay, nh t là các kho n cho vay nông nghi p, d n ñ n n x u phát sinh.
Nguyên nhân này n m ngoài t m ki m soát và mong mu n c a c NHTM và các
khách hàng vay. ðây là nguyên nhân gây ra r i ro không th tránh ñư c, nh ng m t
mát do nguyên nhân này gây ra c n ñư c s s chia c a nhà nư c, và c a c xã h i.
Môi trư ng kinh t
N u môi trư ng kinh t chưa th c s phát tri n, c nh tranh trên th trư ng
chưa th c s bình ñ ng, t c ñ cũng như trình ñ phát tri n chưa cao s d n ñ n vi c
các cá nhân và t ch c cũng như các doanh nghi p không có ti m l c tài chính ñ
m nh. M t khác, v i s thay ñ i liên t c trong các chính sách kinh t vĩ mô như s
thay ñ i v cơ ch lãi su t, t giá… chính sách xu t nh p kh u, hàng tiêu dùng…

35. 34
thay ñ i quy ho ch xây d ng h t ng, thay ñ i cơ ch tài chính, cơ ch s d ng ñ t
ñai… cũng nh hư ng tr c ti p ñ n ho t ñ ng c a các cá nhân, t ch c, doanh
nghi p, khi n các ñ i tư ng này rơi vào th b ñ ng, do ñó nó gián ti p nh hư ng
ñ n ch t lư ng n c a các ñ i tư ng này t i NHTM. Chúng ta có th l y ví d như
s thay ñ i trong lãi su t: v i m t b ng lãi su t có xu hư ng tăng nhanh s làm gia
tăng các kho n n x u. Trong l ch s , h u qu c a lãi su t tăng không có ñi m d ng
ñã ñư c ch ng minh khá nhi u. Kh ng ho ng tài chính châu Á năm 1997 v i s tăng
m nh c a lãi su t th trư ng các nư c trong khu v c . th i ñi m ñó, lãi su t
Indonesia tăng m nh, và khi vư t trên 30% thì các ngân hàng b t ñ u phá s n. [28].
ði u này có th ñư c gi i thích d dàng: nh ng doanh nghi p m nh s không
ch p nh n m c lãi su t quá cao, h có kh năng tìm ñ n nh ng ngu n v n khác thông
qua th trư ng ch ng khoán. Nghi v n ñ t ra ñ i v i nh ng doanh nghi p dám ch p
thu n m c lãi su t cao. Ph n l n s ch p thu n ñó xu t phát t s thi u v n tr m
tr ng, năng l c tài chính h n ch , ñ tín nhi m th p nên không ti p c n ñư c nh ng
ngu n v n khác. Và t t nhiên, nguy cơ n x u ngân hàng tăng lên t nhóm ñ i tư ng
này.
Môi trư ng pháp lý
Môi trư ng pháp lý cho ho t ñ ng ngân hàng chưa ñ y ñ là nguyên nhân quan
tr ng góp ph n gây ra n x u. S b t c p và ch ng chéo c a các lu t s khi n cơ quan
h u quan lúng túng trong vi c x lý tranh ch p v tài s n ñ m b o, các quy ñ nh v k
toán ki m toán chưa ñ s c m nh th c hi n s khi n s li u không ñ cơ s v ng ch c
ñ th m ñ nh cho vay.
Tín d ng ch ñ nh c a chính ph
Theo lý thuy t và kinh nghi m c a các nư c có n n kinh t k ho ch hóa ho c
chuy n ñ i, n x u thư ng là do v n ñ các NHTM qu c doanh b ràng bu c tài chính
“m m”, d n ñ n vi c các ngân hàng không quan tâm ñánh giá sát sao năng l c tài
chính c a ngư i vay. Ngoài ra, t i nh ng nư c này, chính quy n trung ương có xu
hư ng gây áp l c hay khuy n khích các ngân hàng c p tín d ng vư t quá m c an toàn
cho phép ñ ñ t ñư c nh ng m c tiêu nh t ñ nh ñã ñ ra. S can thi p c a chính ph
vào vi c cho vay c a ngân hàng có th di n ra trư c ho c sau khi giao d ch ñã hoàn
t t. ð n t n nh ng năm g n ñây, t i m t s n n kinh t , các ngân hàng qu c doanh v n
có nghĩa v th c hi n các kho n cho vay chính sách, theo các chương trình phát tri n
c a chính ph ho c vì lý do chính tr .

36. 35
S y u kém trong ho t ñ ng kinh doanh c a khách hàng
Năng l c tài chính c a doanh nghi p không cao nh hư ng tr c ti p ñ n hi u
qu kinh doanh. M t khác, năng l c ñi u hành, qu n lý kinh doanh c a ch doanh
nghi p vay v n y u kém cũng d n ñ n ho t ñ ng kinh doanh kém hi u qu t ñó nh
hư ng ñ n kh năng tr n ngân hàng.
ð o ñ c khách hàng
M t s doanh nghi p c ý thông báo s li u tài chính c a doanh nghi p không
chính xác, gây sai l ch trong vi c th m ñ nh và c p tín d ng ñã d n ñ n khó khăn
trong vi c thu h i n ngân hàng.(r i ro do s l a ch n ñ i ngh ch)
Ho c b n thân doanh nghi p thi u ý th c trong v n ñ s d ng v n vay và tr
n , không lo l ng, không quan tâm ñ n món n ñ i v i ngân hàng m c dù kh năng tài
chính c a doanh nghi p có. Môt s doanh nghi p thì l i có tư tư ng l i d ng k h c a
pháp lu t ñ tính toán, ch p gi t, l a ñ o, móc ngo c, s d ng v n sai m c ñích ki m
l i, vay không có ý ñ nh tr n ( r i ro ñ o ñ c)
1.2.2.2. Nhóm nguyên nhân ch quan
ðây là nh ng nguyên nhân xu t phát t chính b n thân các ngân hàng. ðó có
th là do m t chính hi u qu sách tín d ng kém, s l ng l o trong công tác ki m tra,
giám sát hay các v n ñ liên quan ñ n ch t lư ng ngu n nhân l c ngân hàng.
Chính sách tín d ng
M t chính sách tín d ng không ñ y ñ , không ñ ng b và th ng nh t s d n t i
vi c c p tín d ng không ñúng ñ i tư ng, ti m n nguy cơ r i ro cho ngân hàng. M t
khác ñ thu hút khách hàng và chi m lĩnh th ph n, nhi u NHTM ñã b qua m t s
bư c trong quy trình tín d ng, cơ ch cho vay ñư c ñơn gi n hóa, t ý h th p tiêu
chu n ñánh giá khách hàng. Bài h c v n còn ñó, kh ng ho ng tài chính toàn c u 2008
xu t phát t th trư ng tài chính Hoa Kỳ có ngu n g c sâu sa chính là nh ng món cho
vay dư i chu n. ðây là nh ng kho n cho vay ch t lư ng th p v i m c r i ro cao. Các
kho n cho vay này không ñư c xem xét k lư ng v kh năng thanh toán c a khách
hàng như: thu nh p hàng năm, ti u s ngh nghi p, tài s n… và thư ng ñư c b o ñ m
b i r t ít ho c không có gi y t ch ng minh kh năng tài chính c a ngư i ñi vay. M c
dù các kho n cho vay này ch chi m 16% t ng s món cho vay th ch p nhưng nó l i
chi m t i hơn 50% các kho n v n t i Hoa Kỳ [71].
Công tác t ch c ki m tra, ki m soát

37. 36
Nhi m v c a công tác ki m tra, ki m soát là phát hi n s m nh ng sai ph m
trong ho t ñ ng cho vay ñ ngăn ng a r i ro. Tuy nhiên, công tác t ch c, ki m tra,
ki m soát c a các NHTM n u quá y u kém và l ng l o s d n ñ n vi c phát hi n và x
lý không k p th i nh ng trư ng h p vi ph m, l i d ng trong ho t ñ ng cho vay, và n
x u phát sinh là ñi u t t y u
Ch t lư ng cán b ngân hàng
Cán b tín d ng là ngư i tr c ti p giao d ch v i khách hàng, n m b t ñ c ñi m
cũng như ch t lư ng khách hàng, kho n vay. ði u này ñòi h i cán b tín d ng ph i có
ki n th c, kinh nghi m làm vi c cũng như kh năng phân tích, d báo .. M t b phân
cán b tín d ng trình ñ y u kém không ñánh giá ñư c h t các kh năng r i ro liên
quan ñ n kho n vay s d n ñ n quy t ñ nh cho vay sai l m và nguy cơ phát sinh n
x u r t cao.
M t s cán b c a h th ng NHTM sa sút v ph m ch t, ñ o ñ c ngh nghi p,
thi u v ng vàng do ñó ñã l i d ng công vi c ñư c giao ñ móc ngo c v i con n , l i
d ng k h c a lu t pháp ñ làm giàu b t h p pháp, gây thi t h i v tài s n và ti n v n.
ðây là r i ro v ñ o ñ c c a cán b ngân hàng.
Ngoài ra, năng l c qu n tr ñi u hành c a ban lãnh ñ o ngân hàng không t t
như: (1) Buông l ng qu n lý, khoán tr ng m i vi c cho cán b tín d ng, (2) Vi c
qu n lý con ngư i chưa ñúng m c cũng như các ho t ñ ng khác trong qu n lý ngân
hàng d n ñ n nh ng sai l m trong các quy t ñ nh cho vay, ñưa ñ n ch t lư ng tín
d ng kém kéo dài. Ngoài ra, v n ñ r i ro ñ o ñ c cũng x y ra khi lãnh ñ o ngân
hàng có quan h l i ích v i khách hàng.
(1)
(2)
Sơ ñ 1.2. Các nguyên nhân gây ra n x u
(1)Nguyên nhân khách quan
(2)Nguyên nhân ch quan
- Môi trư ng thiên nhiên
- Môi trư ng kinh t
- Môi trư ng pháp lý
- S ch ñ nh c a chính ph
- Y u kém trong kinh doanh c a
khách hàng
- ð o ñ c khách hàng N x u
-Chính sách tín d ng
-Ki m tra, ki m soát
-Ch t lư ng cán b

38. 37
Ngu n: Tác gi t t ng h p t lý thuy t
1.2.3. Các tác ñ ng c a n x u
N x u là k t qu c a m i quan h tín d ng không hoàn h o gây nên s ñ v
lòng tin. N x u luôn song hành cùng ho t ñ ng tín d ng theo m i quan h gi a l i
nhu n và r i ro. Vì v y khi ñưa ra m t món cho vay thì ngân hàng ñã ph i xác ñ nh
nguy cơ phát sinh n x u. V n ñ ch c n xác ñ nh xem t l n x u th nào là phù
h p, t l nào là cao và b t ñ u nh hư ng x u ñ n ho t ñ ng c a NHTM. Theo chu n
m c qu c t hi n nay thì t l n x u có th ch p nh n ñư c là dư i 5%. Yêu c u v t
l n x u ñư c ñưa ra vì khi n x u m c ñ cao s gây nên nh ng h u qu nghiêm
tr ng ñ i v i NHTM và n u x y ra trên di n r ng có th d n ñ n kh ng ho ng cho
n n kinh t .
N x u có nh ng tác ñ ng chính nh hư ng tr c ti p t i n n kinh t và làm nh
hư ng ñ n ho t ñ ng c a các NHTM như sau:
ð i v i các Ngân hàng thương m i:
Gi m l i nhu n c a ngân hàng: N x u làm cho doanh thu th p d n ñ n tình
tr ng thua l . Hơn n a k c trư ng h p không l thì do n x u phát sinh, các kho n
chi phí cũng tăng lên ñáng k : nó bao g m chi phí tr lãi ti n g i, chi phí qu n lý n
x u, chi phí trích l p DPRR và các chi phí khác liên quan. Vi c gia tăng các kho n chi
phí khi n cho l i nhu n còn l i cũng tr nên th p hơn so v i d tính ban ñ u.
nh hư ng ñ n kh năng thanh toán c a ngân hàng: Do không thu h i ñư c
các kho n cho vay, n x u làm ch m quá trình luân chuy n v n c a ngân hàng. Trong
khi ñó ngân hàng v n ph i có trách nhi m thanh toán cho nh ng kho n ti n g i, ñi u
này s khi n ngân hàng ph i ñ i m t v i nguy cơ m t kh năng thanh toán. Vơi t l
n x u m c cao còn có th d n ñ n s phá s n c a các NHTM.
Gi m uy tín c a ngân hàng: Khi m t ngân hàng có m c ñ r i ro c a các tài
s n có cao thì ngân hàng ñó thư ng ñ ng trư c nguy cơ m t uy tín c a mình trên th
trư ng. Không m t ai mu n g i ti n vào m t ngân hàng mà ngân hàng ñó có t l n
quá h n, n x u vư t quá m c cho phép, có ch t lư ng tín d ng không t t và gây ra
nhi u v th t thoát l n. Thông tin v vi c m t ngân hàng có m c ñ r i ro cao thư ng
ñư c báo chí nêu lên và lan truy n trong dân chúng, ñi u này s khi n cho uy tín c a
ngân hàng trên th trư ng b gi m m nh gây nên s b t l i trong ho t ñ ng c nh tranh
v i các ngân hàng khác.
ð i v i n n kinh t :

39. 38
ð i v i n n kinh t , tác ñ ng c a n x u là tác ñ ng gián ti p thông qua m i
quan h h u cơ: Ngân hàng- khách hàng- n n kinh t . Theo ñó, n x u làm nh hư ng
t i ho t ñ ng kinh doanh ngân hàng cũng s nh hư ng ñ n s phát tri n n n kinh t .
N x u phát sinh s làm h n ch kh năng khai thác ñáp ng v n, kh năng cung ng
các d ch v ngân hàng cho n n kinh t . M t khác, n x u phát sinh do khách hàng,
doanh nghi p s n xu t kinh doanh kém hi u qu s tác ñ ng ñ n toàn b n n kinh t ,
nh hư ng ñ n s tăng trư ng và phát tri n n n kinh t do v n ñ ng, s n xu t kinh
doanh ñình tr .
1.3. Qu n lý n x u ngân hàng thương m i theo Hi p ư c Basel
1.3.1. Quan ñi m v qu n lý n x u
Theo y ban Basel, qu n lý n x u NHTM ñư c hi u như sau:
“Qu n lý n x u c a ngân hàng thương m i là quá trình xây d ng và th c thi các
chi n lư c, các chính sách qu n lý và kinh doanh tín d ng nh m ñ t ñư c các m c
tiêu an toàn, hi u qu và phát tri n b n v ng; trong ñó tăng cư ng các bi n pháp
nh m phòng ng a n x u, ñi kèm v i các bi n pháp x lý n x u ñã phát sinh, t ñó
nh m tăng doanh thu, gi m chi phí và nâng cao ch t lư ng, hi u qu ho t ñ ng kinh
doanh c trong ng n h n và dài h n c a ngân hàng thương m i” [53], [54].
M c tiêu c a qu n lý n x u:
Qu n lý n x u là m t b ph n c a qu n lý RRTD, ñây là m t trong nh ng ho t
ñ ng ch ñ o c a NHTM. Qu n lý n x u ph i hư ng vào vi c ñ m b o tính hi u qu
c a ho t ñ ng tín d ng và không ng ng nâng cao ch t lư ng ho t ñ ng tín d ng c a
NHTM. Qu n lý n x u ph i hư ng vào m c tiêu ñem l i cách x lý có hi u qu nh t
và gi m t i m c th p nh t t n th t cho NHTM. Nói m t cách c th thì qu n lý n x u
luôn ph i nh m vào vi c h th p t n th t, nâng cao m c ñ an toàn kinh doanh c a
m i NHTM b ng các chính sách, các bi n pháp qu n lý, giám sát ho t ñ ng tín d ng
khoa h c và có hi u qu .
Trong xu hư ng toàn c u hoá hi n nay, ñòi h i các nư c ph i t do hoá, m c a
th trư ng trong lĩnh v c tài chính - ngân hàng. Do v y, các ho t ñ ng ngân hàng c n
ñư c th c hi n và qu n lý thông qua các tiêu chu n, tiêu chí có tính thông l qu c t ,
ñ c bi t là ho t ñ ng qu n lý n x u NHTM.
1.3.2. N i dung qu n lý n x u

40. 39
ð bi n các m c tiêu qu n lý n x u tr thành hi n th c thì chúng ta ph i
nghiên c u n i dung c a vi c qu n lý n x u là gì? Vi c qu n lý n x u ñư c ti n
hành theo m t trình t nh t ñ nh, bao g m nh ng v n ñ sau:
1.3.2.1. Nh n bi t và phân lo i n x u
Nh n bi t n x u là bư c ñ u tiên trong quá trình qu n lý n x u ngân hàng, mà
trong ñó NHTM s căn c vào m t s tiêu th c nh t ñ nh ñ nh n di n ho c xác ñ nh
kho n n ñó có ph i là n x u hay không.
ð nh n bi t các kho n n x u, m i qu c gia v i s phát tri n c a h th ng
ngân hàng và th trư ng tài chính khác nhau s có nh ng quan ñi m khác nhau. M t s
tiêu chí thư ng ñư c các NHTM s d ng trong vi c nh n bi t n x u là:
Ngân hàng thanh toán qu c t (BIS)
Theo BIS có th nh n di n n x u thông qua ít nh t là m t trong hai d u hi u sau:
- Kho n n ñó quá h n ít nh t 90 ngày
- Có d u hi u rõ r t cho th y kh năng tài chính c a khách hàng ñang b gi m
sút gây nguy h i ñ n vi c tr n ngân hàng.
Như v y, m c dù m i kho n cho vay có v n ñ ñ u mang nh ng nét ñ c thù
riêng nhưng chúng ñ u có nh ng nét chung góp ph n c nh báo cho ngân hàng v n ñ
r c r i ñã b t ñ u n y sinh. Và cơ s ñ nh n di n n x u là d a vào th i gian quá h n
tr n trên 90 ngày ho c kh năng tr n là ñáng nghi ng .
Công ty B o hi m ti n g i Liên bang M (FDIC)
ð có th nh n di n n x u FDIC d a vào nh ng d u hi u sau ñây:
Nhóm các d u hi u liên quan ñ n nghĩa v v i ngân hàng
- Xu t hi n n quá h n do khách hàng không có kh năng hoàn tr ho c khách
hàng không mu n tr n ho c do vi c tiêu th hàng, thu h i công n ch m hơn d tính
- Vi c thanh toán ti n không ñúng k ho ch
- Nh ng k ho ch tr n mà ngư i vay ñã cam k t liên t c b phá v . Kì h n
c a kho n cho vay b thay ñ i liên t c và khách hàng luôn yêu c u ñư c gia h n n
Nh n bi t và
phân lo i n
x u
Ngăn
ng a
n x u
X
lý n
x u
ðo
lư ng
n x u

41. 40
- Các s li u và tài li u c n thi t không ñư c kê khai chính xác và n p theo
ñúng k ho ch :
- Các tài li u quan tr ng ñư c yêu c u n p cho ngân hàng như b ng cân ñ i k
toán, báo cáo k t qu kinh doanh , báo cáo lưu chuy n ti n t , thuy t minh các báo cáo tài
chính…luôn b trì hoãn m t cách b t thư ng hay không có s gi i thích c a ngư i vay.
Ngân hàng có s nghi ng v s li u kê khai, hay s li u v doanh thu và dòng ti n th c t
có s chênh l ch khá l n so v i m c d ki n khi khách hàng xin vay
- Tài s n ñ m b o không ñ tiêu chu n, giá tr tài s n ñ m b o b gi m sút so
v i ñ nh giá khi cho vay. Có d u hi u tài s n ñã cho ngư i khác thuê, bán hay trao ñ i
ho c ñã bi n m t không còn t n t i
Nhóm các d u hi u liên quan ñ n ho t ñ ng kinh doanh c a khách hàng
- Nh ng thay ñ i b t thư ng trong phương pháp mà ngư i vay s d ng như
phương pháp ñ tính kh u hao TSCð, tr ti n lương, tính giá tr hàng t n kho, tính
thu …
- Th giá c phi u trên th trư ng có nh ng thay ñ i b t thư ng, có th rõ
nguyên nhân ho c chưa rõ nguyên nhân nhưng nh ng thay ñ i này theo chi u hư ng
không có l i cho doanh nghi p vay v n
- Nh ng thay ñ i b t thư ng ngoài d ki n và không gi i thích ñư c trong s
dư ti n g i c a khách hàng.
- Khách hàng ho t ñ ng thua l trong m t ho c nhi u năm, ñ c bi t th hi n
thông qua ch s l i nhu n ròng trên tài s n c a ngư i vay (ROA), l i nhu n ròng trên
v n c ph n ( ROE) hay thu nh p trư c tr lãi và thu (EBIT)
- Nh ng thay ñ i b t l i trong cơ c u v n c a ngư i vay như t l n ph i tr
trên v n ch s h u, t l n ph i tr trên t ng tài s n, kh năng thanh kho n hay m c
ñ ho t ñ ng.
- S thay ñ i thư ng xuyên v t ch c ban lãnh ñ o doanh nghi p; có nh ng
b t ñ ng và mâu thu n trong ban lãnh ñ o, tranh ch p trong quá trình qu n lý.
Như v y, FDIC l i nh n di n n x u qua các nghĩa v c a doanh nghi p ñ i
v i ngân hàng không ñư c th c hi n ho c th c hi n không ñ y ñ . Ngoài ra, n
x u còn ñư c nh n di n thông qua nh ng s thay ñ i b t thư ng trong ho t ñ ng
kinh doanh c a doanh nghiêp.

42. 41
Tuy nhiên, quan ñi m này c a FDIC ph n nào không ph n ánh chính xác các
kho n n x u. B i hai d u hi u trên có th cùng xu t hi n nhưng m c ñ r i ro l i
có th khác nhau d n ñ n vi c kho n n ñó có th là n x u ho c không.
Vì v y, ngoài vi c căn c vào th i gian quá h n tr n trên 90 ngày, vi c
nh n di n n x u có th ñư c nh n bi t thông qua kh năng tr n c a khách hàng,
và kh năng tr n này ñư c ñánh giá d a trên kh năng x y ra r i ro cao.
Sau khi ñã ñư c nh n bi t, n x u s ñư c phân lo i vào các nhóm n có m c
ñ r i ro khác nhau.
Các qu c gia, các t ch c tài chính qu c t khác nhau ñ u có cách phân lo i n x u
riêng c a mình. Tác gi xin ñưa ra m t s cách phân lo i n x u ph bi n, c th là:
Phân lo i n theo Ngân hàng thanh toán qu c t
Theo BIS thì các kho n n ñư c phân lo i như sau:
(1) N ñ tiêu chu n: Kho n vay có kh năng ñư c thanh toán
(2) N c n chú ý ñ c bi t: Các kho n cho vay v i doanh nghi p mà có th có
khó khăn trong vi c thu h i
(3) N dư i chu n: Nh ng kho n cho vay mà ti n lãi ho c g c thanh toán ñã
quá h n 3 tháng. Ngân hàng s trích t l 10% d phòng cho các kho n vay b x p vào
lo i dư i chu n.
(4) N nghi ng : Là nh ng kho n vay có nghi ng trong vi c thanh toán và
ñư c xác ñ nh là s gây ra t n th t. Ngân hàng trích t l d phòng là 50% cho các
kho n cho vay có nghi ng .
(5) N có kh năng m t v n: Các kho n n ñư c ñánh giá là không có kh
năng thu h i ñư c áp d ng các bi n pháp b o v theo lu t phá s n. Các ngân hàng s
trích t l d phòng là 100% cho các kho n vay này.
V i cách phân lo i n c a BIS, thì n x u là các kho n n thu c 3 nhóm cu i
và chúng s ñư c ñánh giá theo m c ñ khó khăn khi thu h i.
Phân lo i n theo Ngân hàng th gi i (WB)
Ngân hàng th gi i ñã ti n hành phân lo i n theo b ng sau:

43. 42
B ng 1.1. Phân lo i n c a Ngân hàng th gi i
Kho n
vay
Nh ng ñ c thù và th i h n
ð t tiêu
chu n
- Không nghi ng gì v kh năng tr n
- Tài s n ñư c b o ñ m hoàn toàn b ng ti n ho c tương ñương
- Quá h n dư i 90 ngày
C n theo
dõi
- Nh ng ñi m y u ti m tàng có th nh hư ng t i kh năng tr n
- Các ñi u ki n kinh t ho c vi n c nh tài chính khó khăn
- Quá h n dư i 90 ngày.
Dư i tiêu
chu n
- Các như c ñi m rõ r t v tín d ng có th nh hư ng t i kh năng tr n
- Nh ng kho n n ñã ñư c th a thu n l i
- Quá h n t 90-180 ngày
ðáng ng - Không ch c thu h i ñư c toàn b n d a trên các ñi u ki n hi n t i.
- Có kh năng th t thoát.
- Qúa h n t 180-360 ngày
M t v n - Các kho n vay không thu h i ñư c
- Quá h n hơn 360 ngày.
Ngu n: Ngân hàng th gi i
Theo cách phân lo i n mà WB ñưa ra, thì n x u cũng ñư c x p l n lư t vào
ba nhóm cu i, và ñư c phân lo i d a trên tiêu chí: th i gian quá h n tr n và kh
năng tr n .
Phân lo i n theo Ngân hàng Trung Ương Nh t B n (BOJ)
T i Nh t B n d a vào s ngày kh t n và các nhân t khác thì dư n tín d ng
ch ñư c phân thành ba nhóm: N tiêu chu n, n nghi ng và n m t v n trong ñó hai
nhóm n sau là n x u . Như v y, n x u ñư c x p vào hai nhóm cu i: N nghi ng
và n m t v n.
Phân lo i n theo Ngân hàng Nhà nư c Vi t Nam (SBV)
T i Vi t Nam, t năm 2000, n x u g n li n v i n t n ñ ng theo Quy t ñ nh
149/2001/Qð-TTg.
M c dù n i dung Quy t ñ nh 149/2001/Qð-TTg không quy ñ nh c th v n
x u, nhưng theo Quy t ñ nh này có th hi u n x u bao g m các kho n n t n ñ ng
phát sinh trư c 31/12/2000 và không có kh năng tr n , m c dù ngân hàng áp d ng

44. 43
nhi u gi i pháp theo quy ñ nh hi n hành nhưng v n không thu h i ñư c n . Trong quá
trình tri n khai th c hi n Quy t ñ nh này, theo ñ ngh c a NHNN và các NHTM, Th
tư ng Chính ph ñã cho phép ñưa vào trong ñ án x lý n t n ñ ng ñ i v i m t s
kho n n chưa quá h n trư c 31/12/2000 nhưng có ñ căn c ñ xác ñ nh kh năng
khó thu h i n .
Như v y, vi c phân lo i các kho n n x u không căn c vào th i gian quá h n
c th mà căn c vào tính ch t và kh năng thu h i n thông qua các bi n pháp b o
ñ m c a kho n vay (có tài s n b o ñ m ho c không có tài s n b o ñ m) và tình tr ng
pháp lý khách hàng (không còn t n t i ho c còn t n t i, ho t ñ ng) ñ phân lo i thành
3 nhóm n v i các cơ ch x lý khác nhau, bao g m:
- N t n ñ ng có tài s n b o ñ m (n t n ñ ng nhóm 1);
- N t n ñ ng không có tài s n b o ñ m và không còn ñ i tư ng thu h i (n t n
ñ ng nhóm 2);
- N t n ñ ng có tài s n b o ñ m nhưng con n ñang còn t n t i, ho t ñ ng (n
t n ñ ng nhóm 3).
Ngày 22/04/2005, Th ng ñ c Ngân hàng Nhà nư c ký Quy t ñ nh s
493/2005/Qð-NHNN v vi c ban hành “Quy ñ nh v phân lo i n , trích l p và s d ng
d phòng ñ x lý r i ro tín d ng trong ho t ñ ng ngân hàng c a TCTD”. N x u c a
các TCTD ñư c xác ñ nh theo sát thông l qu c t (phân lo i căn c vào th c tr ng kinh
doanh và kh năng tr n c a khách hàng ch không ch căn c vào th i gian quá h n c a
kho n c p tín d ng). Theo ñó, các kho n n c a TCTD phân lo i theo 5 nhóm n có th
d a trên phương pháp phân lo i n ñ nh lư ng ho c ñ nh tính.
Phân lo i n theo phương pháp ñ nh lư ng:(ði u 6 – Qð 493/2005)[17]
Nhóm 1 - N ñ tiêu chu n: Các kho n n trong h n mà TCTD ñánh giá ñ
kh năng thu h i ñ y ñ c g c và lãi ñúng th i h n. Kho n n khác ñư c phân lo i
vào nhóm 1 khi khách hàng tr ñ y ñ n g c và lãi lãi treo kỳ h n ñã ñư c cơ c u l i
t i thi u trong vòng 1 năm ñ i v i các kho n n trung và dài h n, ba tháng ñ i v i các
kho n n ng n h n và ñư c TCTD ñánh giá là có kh năng tr n ñ y ñ n g c và lãi
ñúng th i h n theo th i h n ñã ñư c cơ c u l i.
Nhóm 2 - N c n chú ý: Bao g m các kho n n quá h n dư i 90 ngày; các
kho n n cơ c u l i th i h n tr n trong h n theo th i h n cơ c u l i. Các kho n n
khác ñư c phân vào nhóm 2.

45. 44
Nhóm 3 - N dư i tiêu chu n: Bao g m các kho n n quá h n t 90 -180 ngày;
các kho n n cơ c u l i th i h n tr n quá h n dư i 90 ngày theo th i h n cơ c u
l i.Các kho n n khác ñư c phân vào nhóm 3.
Nhóm 4 - N nghi ng : Bao g m các kho n n quá h n dư i 180-360 ngày; các
kho n n cơ c u l i th i h n tr n quá h n 90-180 ngày theo th i h n cơ c u l i.Các
kho n n khác ñư c phân vào nhóm 4.
Nhóm 5- N có kh năng m t v n: Bao g m các kho n n quá h n trên 360
ngày; các kho n n cơ c u l i th i h n tr n quá h n trên 180 ngày theo th i h n cơ
c u l i.Các kho n n khác ñư c phân vào nhóm 5.
Như v y, n u phân lo i theo phương pháp ñ nh lư ng, thì n x u ñư c các
NHTM Vi t Nam phân lo i vào ba nhóm cu i, và là các kho n n có th i gian quá h n
t 90 ngày tr lên.
1.3.2.2. ðo lư ng n x u
Sau khi nh n bi t ñư c n x u, các NHTM s ti n hành ño lư ng, ư c lư ng
xác su t v n và t n th t mà kho n n x u ñó gây ra. N u các NHTM có th ư c
lư ng xác su t v n t c là ngân hàng ñã ño lư ng ñư c n x u theo phương pháp
ñ nh lư ng. Còn n u ch d ñoán, nhưng không ư c lư ng xác su t x y ra t n th t thì
ngân hàng m i ch ño lư ng theo phương pháp ñ nh tính.
Trong phương pháp ño lư ng r i ro ñ nh lư ng, theo các ñi u kho n c a hi p
ư c Basel II, các NHTM ñư c ch p thu n s d ng phương pháp d a trên x p h ng
n i b cơ b n (Foundation Internal Ratings Based – F-IRB ) ñ ñánh giá và ño lư ng
RRTD ( xem Ph l c 1). Phương pháp F-IRB này là m t trong nh ng nhân t r t
m i và ñ c bi t c a Basel II cho phép t b n thân các ngân hàng có th ư c tính
ñư c r i ro. Phương pháp này phù h p cho ngân hàng v i nhi u quy mô khác
nhau, nhi u c u trúc khách hàng doanh nghi p khác nhau và d a trên nh ng danh
m c r i ro khác nhau.
Cơ s lý thuy t c a phương pháp F-IRB là d a trên mô hình gi ñ nh m t nhân
t ñ i v i RRTD. Trong ñó, kh năng không tr ñư c n vay c a khách hàng ñư c
ñánh giá d a vào s chênh l ch gi a giá tr tài s n th ch p và giá tr danh nghĩa c a
kho n n vay. Giá tr tài s n c a các doanh nghi p s là m t bi n thay ñ i theo th i
gian, ch u m t ph n tác ñ ng c a các bi n c ng u nhiên như s thay ñ i theo th
trư ng hay chính sách. Kh năng v n s xu t hi n m t khi giá tr tài s n c a ngư i

46. 45
ñi vay quá th p so v i giá tr danh nghĩa c a kho n n .
ð ño lư ng n x u, ngân hàng c n th c hi n hai n i dung công vi c chính sau:
Bư c 1: Xác ñ nh giá tr tài s n “Có” r i ro tín d ng
Ti n hành phân lo i tài s n “Có” theo các nhóm khách hàng : (a) doanh
nghi p; (b) chính ph ho c cơ quan nhà nư c khác; (c) ngân hàng; (d) cá nhân…
Xác ñ nh giá tr c a các c u ph n r i ro, bao g m:
Xác su t v n (PD – Probability of Default): ðo lư ng kh năng x y ra r i
ro tín d ng tương ng trong m t kho ng th i gian ( thư ng là m t năm).
T n th t do v n (LGD – Loss Given Default): Nh ng t n th t phát sinh trên
cơ s v n c a khách hàng, ñư c mô t b ng m t t l ph n trăm trên giá tr danh nghĩa
c a kho n cho vay. Các ngân hàng ph i ư c tính ph n LGD này cho các kho n ph i ñòi ñ i
v i m i doanh nghi p, cơ quan chính ph và các ngân hàng khác.
Trong phương pháp F-IRB, các kho n ph i ñòi chính ñ i v i các công ty, cơ
quan chính ph và các ngân hàng (không có tài s n ñ m b o) s ñư c ch ñ nh giá tr
LGD là 45%, n u là các kho n ph i ñòi ph ñ i v i các t ch c trên thì s ñư c ch
ñ nh là 75%. ð i v i các kho n ph i ñòi (có tài s n ñ m b o) là kho n ph i thu, các
kho n c m c , b t ñ ng s n thương m i (CRE) và b t ñ ng s n cư trú (RRE) và các tài
s n ñ m b o khác tho mãn ñi u ki n t kho n 509 ñ n 524 theo quy ñ nh c a Basel
II, thì ñư c áp d ng các giá tr LGD t i thi u mô t trong b ng 1.2 dư i ñây.
B ng 1.2: Giá tr LGD t i thi u ñ i v i các kho n ph i ñòi có tài s n ñ m b o
Lo i tài s n ñ m b o LGD t i thi u
Tài s n tài chính ñ tiêu chu n 0%
Kho n ph i thu 35%
CRE/RRE 35%
Kho n c m c khác 40%
Ngu n: Basel Committee on Banking Supervision (2005), “International
Convergence of Capital Measurement and Capital Standards (A Revised Framework).” [53]
T ng dư n c a khách hàng t i th i ñi m khách hàng không tr ñư c
n . (EAD – Exposure At Default)

47. 46
Kỳ ñáo h n hi u d ng (M – effective Maturity) Khi các ngân hàng s d ng
phương pháp IRB cơ b n thì M s là 2.5 năm (tr các giao d ch repo v i M ch là 6
tháng). Cơ quan giám sát qu c gia có th l a ch n m c yêu c u trong ph m vi quy n
h n c a mình (ñ i v i nh ng ngân hàng s d ng c IRB cơ b n và nâng cao) ñ ño
lư ng M. Tuy nhiên, M không ñư c l n hơn 5 năm.
Tương t , phương pháp ti p c n tiêu chu n hóa, ngân hàng có th ghi nh n tác
ñ ng gi m thi u r i ro c a các tài s n b o ñ m b ng cách ñi u ch nh ghi gi m giá tr
r i ro LGD ho c EAD. Tuy nhiên, ñ tránh trùng l p, vi c ñi u ch nh giá tr r i ro ch
ñư c th c hi n m t l n, ho c ch v i LGD ho c ch v i EAD.
Tính toán giá tr tài s n “Có” r i ro theo công th c mà Basel II quy ñ nh (các
nhóm khách hàng khác nhau s áp d ng các công th c khác nhau).
Bư c 2: ði u ch nh giá tr v n t có d a trên ph n chênh l ch gi a t ng
giá tr t n th t d ki n (EL) và t ng d phòng r i ro tín d ng
ð xác ñ nh t ng giá tr t n th t d ki n, ngân hàng ph i c ng d n giá tr t n
th t d ki n c a t t c các kho n cho vay, ph i ñòi thu c các nhóm r i ro khác nhau,
trong ñó:
- M c t n th t d ki n EL (%) c a các kho n cho vay, ph i ñòi bình thư ng
ñ i v i doanh nghi p, chính ph , ngân hàng : EL = PD x LGD
- Còn ñ i v i các kho n cho vay có v n ñ , ngân hàng ph i s d ng ư c lư ng
t t nh t v giá tr t n th t d ki n. Trong ñó, giá tr t n th t d ki n EL c a các kho n
cho vay ñ c bi t: b ng tích s c a 8% v i h s r i ro tương ng c a kho n vay và
EAD.
Xác ñ nh t ng giá tr d phòng r i ro tín d ng b ng t ng t t c các lo i d
phòng ( bao g m d phòng c th , d phòng chung cho r i ro qu c gia, d phòng
chung cho các kho n cho vay, ph i ñòi). Giá tr các kho n d phòng c th cho v n
góp c ph n, các kho n ch ng khoán hóa không ñư c tính vào giá tr d phòng r i ro
tín d ng.
So sánh t ng giá tr t n th t d ki n EL và t ng giá tr d phòng r i ro tín d ng,
và ñi u ch nh tr c ti p vào giá tr v n t có ph n chênh l ch c a hai giá tr này.
Phương pháp F-IRB s d a trên vi c ño lư ng nh ng thi t h i không mong ñ i