Nhận viết luận văn đại học, thạc sĩ trọn gói, chất lượng, LH ZALO=>0909232620
Tham khảo dịch vụ, bảng giá tại: https://vietbaitotnghiep.com/dich-vu-viet-thue-luan-van
Download luận văn thạc sĩ ngành tài chính ngân hàng với đề tài: Quản trị rủi ro hoạt động tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Quân đội –Chi nhánh Huế, Cho các bạn làm luận văn tham khảo
Luận văn: Quản trị rủi ro hoạt động tại Ngân hàng MBBank, 9d
1. B GIÁO D C VÀ ÀO T O B N I V
…………/………… ……/……
H C VI N HÀNH CHÍNH QU C GIA
PH M TH THANH NG C
QU N TR R I RO HO T NG T I NGÂN
HÀNG TH NG M I C PH N QUÂN I
- CHI NHÁNH HU
LU N V N TH C S TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG
TH A THIÊN HU - N M 2016
PHMTHTHANHNGCLUNVNTHCSTÀICHÍNH–NGÂNHÀNGTHATHIÊNHU-NM2016
2. B GIÁO D C VÀ ÀO T O B N I V
…………/………… ……/……
H C VI N HÀNH CHÍNH QU C GIA
PH M TH THANH NG C
QU N TR R I RO HO T NG T I NGÂN
HÀNG TH NG M I C PH N QUÂN I
- CHI NHÁNH HU
LU N V N TH C S TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG
Chuyên ngành : Tài chính - Ngân hàng
Mã s : 60 34 02 01
NG I H NG D N KHOA H C:
TS. NGUY N TH HI N
TH A THIÊN HU - N M 2016
3. L I CAM OAN
Tôi xin cam oan b n lu n v n là công trình
nghiên c u khoa h c, c l p c a tôi d i s h ng
d n c a giáo viên h ng d n khoa h c. Các s li u, k t
qu nêu trong lu n v n là trung th c và có ngu n g c
rõ ràng, áng tin c y.
H c viên
Ph m Th Thanh Ng c
4. M C L C
Trang
Trang ph bìa
L i cam oan
M c l c
Danh m c các ch vi t t t
Danh m c các b ng
M U....................................................................................................... 1
1. Tính c p thi t c a lu n v n...................................................................... 1
2. Tình hình nghiên c u liên quan n tài lu n v n................................. 2
3. M c ích và nhi m v c a lu n v n........................................................ 3
4. i t ng và ph m vi nghiên c u c a lu n v n....................................... 4
5. Ph ng pháp lu n và ph ng pháp nghiên c u c a lu n v n .................. 4
6. Ý ngh a lý lu n và th c ti n c a lu n v n................................................ 5
7. K t c u lu n v n ..................................................................................... 5
Ch ng 1: C S KHOA H C V QU N TR R I RO HO T
NG T I NGÂN HÀNG TH NG M I............................................... 6
1.1. C s khoa h c v Ngân hàng th ng m i và qu n tr r i ro ho t
ng t i Ngân hàng th ng m i .................................................................. 6
1.1.1. Ngân hàng th ng m i và các r i ro trong kinh doanh ngân
hàng......................................................................................................... 6
1.1.2. R i ro ho t ng c a các Ngân hàng th ng m i......................... 10
1.2. Qu n tr r i ro ho t ng t i các Ngân hàng th ng m i .................... 16
1.2.1. Khái ni m v qu n tr r i ro và qu n tr r i ro ho t ng.............. 16
1.2.2. S c n thi t c a qu n tr r i ro ho t ng t i các Ngân hàng th ng
m i......................................................................................................... 17
1.2.3. Nguyên t c qu n tr r i ro ho t ng............................................ 18
1.2.4. Qui trình qu n tr r i ro ho t ng................................................ 20
1.2.5. Các tiêu chí ánh giá công tác qu n tr r i ro ............................... 28
5. 1.2.6. Các công c qu n tr r i ro ho t ng .......................................... 30
1.3. Kinh nghi m qu c t v qu n tr r i ro ho t ng t i các Ngân hàng
th ng m i và bài h c kinh nghi m .......................................................... 31
1.3.1. Kinh nghi m qu c t .................................................................... 31
1.3.2. Bài h c kinh nghi m cho các ngân hàng th ng m i Vi t Nam ... 33
1.3.3. Bài h c kinh nghi m i v i Ngân hàng TMCP Quân i .............. 35
Ch ng 2: TH C TR NG CÔNG TÁC QU N TR R I RO HO T
NG T I NGÂN HÀNG TMCP QUÂN I CHI NHÁNH HU .......... 38
2.1. Khái quát chung v Ngân hàng TMCP Quân i - Chi nhánh Hu ..... 38
2.1.1. Môi tr ng và ti m n ng kinh doanh trên a bàn........................ 38
2.1.2. Quá trình hình thành và phát tri n c a Ngân hàng TMCP Quân
i - Chi nhánh Hu ............................................................................... 40
2.1.3 T ng quan v ho t ng kinh doanh c a Ngân hàng TMCP
Quân i- Chi nhánh Hu trong th i gian qua........................................ 41
2.2. Th c tr ng công tác qu n tr r i ro ho t ng t i Ngân hàng TMCP
Quân i - Chi nhánh Hu ........................................................................ 48
2.2.1. C s pháp lý cho công tác qu n tr r i ro ho t ng t i Ngân
hàng TMCP Quân i Quân i ............................................................ 48
2.2.2. Mô hình qu n tr r i ro ho t ng t i Ngân hàng TMCP Quân i......50
2.2.3. Các công c qu n tr r i ro ho t ng .......................................... 53
2.2.4. Qui trình qu n tr r i ro ho t ng................................................ 58
2.3. ánh giá công tác qu n tr r i ro ho t ng t i Ngân hàng TMCP
Quân i-Chi nhánh Hu .......................................................................... 61
2.3.1. S l i phát sinh r i ro ho t ng t i Ngân hàng TMCP Quân
i Chi nhánh Hu ................................................................................. 61
2.3.2. ánh giá t n su t x y ra r i ro t i Ngân hàng TMCP Quân i -
-Chi nhánh Hu ..................................................................................... 64
2.3.3. ánh giá giá tr t n th t do các r i ro x y ra t i Ngân hàng
TMCP Quân i- Chi nhánh Hu ........................................................... 65
6. 2.3.4. Nh ng k t qu t c............................................................... 65
2.3.5. Nh ng t n t i, nguyên nhân......................................................... 68
Ch ng 3: NH H NG VÀ GI I PHÁP NH M HOÀN THI N
CÔNG TÁC QU N TR R I RO HO T NG T I NGÂN HÀNG
TH NG M I C PH N QUÂN I CHI NHÁNH HU .................. 74
3.1. nh h ng công tác qu n tr r i ro ho t ng c a Ngân hàng
TMCP Quân i- Chi nhánh Hu .............................................................. 74
3.1.1. nh h ng ho t ng c a Ngân hàng TMCP Quân i-Chi
nhánh Hu ............................................................................................. 74
3.1.2 nh h ng công tác qu n tr r i ro ho t ng.............................. 76
3.2. Gi i pháp nh m hoàn thi n công tác r i ro ho t ng t i Ngân hàng
TMCP Quân i- Chi nhánh Hu .............................................................. 78
3.2.1. Gi i pháp v qui trình tác nghi p ................................................. 78
3.2.2. Gi i pháp v c c u t ch c b máy............................................. 81
3.2.3. Gi i pháp xây d ng chi n l c con ng i áp ng yêu c u
qu n lý r i ro ......................................................................................... 82
3.2.4. Gi i pháp nâng cao nh n th c v qu n lý r i ro ho t ng và
tính tuân th quy trình cho cán b nhân viên ......................................... 84
3.2.5. Gi i pháp ch ng x lý linh ho t, có hi u qu các tình hu ng
do các s ki n bên ngoài tác ng.......................................................... 86
3.2.6. Gi i pháp t ng c ng u t c s v t ch t ng b và hi n i,
m b o môi tr ng làm vi c an toàn, thu n ti n................................... 87
3.3 Ki n ngh ............................................................................................ 88
3.3.1. Ki n ngh v i Chính ph .............................................................. 88
3.3.2 Ki n ngh v i Ngân hàng Nhà n c Vi t Nam.............................. 89
3.3.3. Ki n ngh i v i Ngân hàng TMCP Quân i ............................ 89
K T LU N................................................................................................. 94
TÀI LI U THAM KH O.......................................................................... 95
PH L C.................................................................................................... 97
7. DANH M C CÁC CH VI T T T
MB Ngân hàng th ng m i c ph n Quân i
MB HUE Ngân hàng th ng m i c ph n Quân i- Chi nhánh Hu
NH Ngân hàng
NHNN Ngân hàng Nhà n c
NHTM Ngân hàng th ng m i
NHTMCP Ngân hàng th ng m i c ph n
TCTD T ch c tín d ng
WTO T ch c th ng m i th gi i
QTRR Qu n tr r i ro
QTRRH Qu n tr r i ro ho t ng
8. DANH M C CÁC B NG
Trang
B ng 1.1. Ki m soát r i ro ho t ng theo KPMG International................. 25
B ng 2.1. Tình hình huy ng v n t khách hàng c a MB n m 2013 – 2015. 43
B ng 2.2. Tình hình cho vay c a MB n m 2013 - 2015 .............................. 44
B ng 2.3. Ch t l ng tín d ng c a MB t n m 2013 - 2015 ....................... 44
B ng 2.4. Thu nh p c a MB n m 2013 - 2015............................................ 47
B ng 2.5. S l i phát sinh c a MB Hu theo nghi p v qua các n m t
2013-2015................................................................................... 63
B ng 2.6. Giá tr t n th t c a MB Hu qua các n m t 2013-2015.............. 65
9. DANH M C S , BI U MINH HO
Trang
S
S 1.1. M i quan h gi a các lo i r i ro c b n.........................................9
S 1.2. Các y u t trong r i ro ho t ng ................................................ 11
S 1.3. M i quan h gi a các lo i r i ro .................................................. 15
S 1.4. Mô hình Quy trình qu n lý r i ro ho t ng ................................ 21
S 1.5. Mô hình b n r i ro ho t ng ................................................. 31
S 2.1. B máy t ch c c a MB Hu ....................................................... 41
S 2.2. Mô hình “3 c p trong công tác qu n tr r i ro ho t ng”....... 51
S 2.3. S b máy qu n tr r i ro MB................................................. 53
S 2.4. Mô hình b n r i ro ho t ng ................................................. 57
S 2.5. Mô hình qui trình qu n tr r i ro ho t ng.................................. 58
Bi u
Bi u 2.1. Tình hình huy ng v n c a MB t 2013 -2015....................... 42
10. 1
M U
1. Tính c p thi t c a lu n v n
Trong ho t ng kinh doanh nói chung, ho t ng ngân hàng th ng m i
nói riêng luôn ti m n nh ng r i ro, có nguy c gây m t n nh h th ng và
làm gi m hi u qu kinh doanh.
Khi nói n r i ro trong ho t ng kinh doanh c a các ngân hàng
th ng m i, chúng ta th ng ngh n các lo i r i ro nh r i ro tín d ng, r i
ro lãi su t, r i ro thanh kho n…. Th nh ng, trong th i gian g n ây, r i ro
ho t ng hay còn g i là r i ro tác nghi p và r i ro v n hành l i xu t hi n
ngày càng nhi u, r t khó qu n lý, o l ng và c ng ch a c các ngân hàng
th ng m i quan tâm úng m c nên ngày càng có xu h ng gia t ng.
Th c t hi n nay, r i ro ho t ng c a các ngân hàng th ng m i Vi t
Nam nói chung, c a Ngân hàng Th ng m i c ph n Quân i nói riêng có
nhi u di n bi n ph c t p, thi t h i gây ra ngày càng l n, không ch nh h ng
n l i nhu n và uy tín c a ngân hàng mà còn nh h ng tiêu c c n n n
kinh t và i s ng c a nhân dân.
H th ng qu n tr r i ro c a Ngân hàng Th ng m i c ph n Quân i
c th c hi n thông qua h th ng ki m tra ki m soát n i b , h th ng c
quan qu n tr r i ro h th ng bao g m t p h p các c ch , chính sách, quy
trình quy nh n i b , c c u t ch c c a Ngân hàng Th ng m i c ph n
Quân i c thi t l p trên c s phù h p v i quy nh c a pháp lu t hi n
hành và c t ch c th c hi n nh m m b o phòng ng a, phát hi n và x
lý k p th i các r i ro và t c m c tiêu mà Ngân hàng Th ng m i c
ph n Quân i ã ra. Tuy nhiên, quy trình qu n tr r i ro v n ch y u t p
trung cho qu n tr r i ro tín d ng, qu n tr r i ro ho t ng ch a c chú
tr ng và trong giai o n s khai ban u, h th ng nh n di n và o l ng r i
11. 2
ro ho t ng ang c hình thành và xây d ng nh ng b c u tiên, nên
ch a c khoa h c, t ng hóa, quá trình t ch c th c hi n ch a ng b ,
có nh ng i m ch a phù h p v i tình hình th c t , nên hi u qu ki m soát r i
ro v n còn th p và MB Hu c ng n m trong b i c nh chung ó.
Xu t phát t tình hình th c t ó, vi c tìm hi u v r i ro ho t ng, cách
qu n lý r i ro ho t ng là yêu c u c p thi t và c ng chính là lý do mà b n
thân tôi ch n tài: “Qu n tr r i ro ho t ng t i Ngân hàng Th ng m i c
ph n Quân i –Chi nhánh Hu ”.
2. Tình hình nghiên c u liên quan n tài lu n v n
Hi n nay, t i Vi t Nam v n ch a có m t khuôn kh pháp lý chính th c
cho công tác qu n tr r i ro ho t ng. Các ngân hàng th ng m i v n ang
ch Ngân hàng Nhà n c s m ban hành nh ng quy nh c th h ng d n
tri n khai ho t ng này trên t t c các m t t thi t l p chính sách, quy nh,
quy trình cho n ph ng pháp o l ng, trích l p d phòng r i ro ho t ng.
Hi n nay, ã có m t s tài nghiên c u v qu n lý r i ro ho t ng
ngân hàng th ng m i nói chung, nh ng ch a có tài nào ánh giá c th ,
có h th ng v qu n lý r i ro ho t ng c a Ngân hàng TMCP Quân i v i
c thù th c hi n ch c n ng theo chu n m c c a m t ngân hàng th ng m i.
Liên quan n v n nghiên c u c a tài, ã có m t vài tác gi quan tâm
nghiên c u nh :
- “ ng d ng hi p c qu c t Basel II vào h th ng qu n tr r i ro c a
các NHTM Vi t Nam” n m 2009 c a Chu Th H ng Giang. Th c hi n
nghiên c u các chu n m c và các quy nh trong hi p c qu c t Basel II
làm c s ng d ng Basel II vào qu n tr r i ro c a h th ng ngân hàng
th ng m i Vi t Nam.
- “Qu n lý r i ro tác nghi p i v i ngân hàng th ng m i Vi t Nam”
n m 2010 c a Nguy n Th Thúy H ng - Phòng qu n lý r i ro th tr ng và tác
12. 3
nghi p Ngân hàng Công th ng Vi t Nam. V i vi c nghiên c u xu t các
gi i pháp thi t l p khuôn kh pháp lý chính th c cho ho t ng qu n lý r i ro
tác nghi p trên c s xem xét áp d ng thông l Basel II.
- “Qu n tr r i ro tác nghi p t i các ngân hàng th ng m i Vi t Nam”
n m 2012 c a Nguy n Hoài Linh. T p trung nghiên c u c s lý lu n và th c
ti n qu n lý r i ro, xu t các gi i pháp c b n t ng c ng qu n tr r i ro tác
nghi p t i các ngân hàng th ng m i Vi t Nam.
- “Qu n tr r i ro tác nghi p t i Ngân hàng Công th ng Vi t Nam” c a
H Th Thanh Xuân a ra cách nhìn t ng quan v qu n lý r i ro tác nghi p.
Tuy nhiên các nghiên c u t n m 2009 n nay ã xu t hi n nhi u lo i r i ro
m i nên yêu c u ph i nh n di n và có gi i pháp phù h p.
- M t s nghiên c u c a các tác gi trên các t p chí, website nh “ Qu n
lý r i ro tác nghi p i v i ngân hàng th ng m i Vi t Nam” c a Nguy n Th
Thúy H ng, “ Qu n lý r i ro tác nghi p trong ngân hàng hi n nay”,… tuy
nhiên ch a a ra các gi i pháp toàn di n.
Tuy nhiên, i v i qu n tr r i ro ho t ng t i MB Hu thì n nay v n
ch a có công trình nào nghiên c u m t cách y , hoàn ch nh và h th ng.
3. M c ích và nhi m v c a lu n v n
- M c ích: xu t các gi i pháp nh m hoàn thi n công tác qu n tr r i
ro ho t ng t i MB Hu .
- Nhi m v :
+ Nghiên c u lý lu n c b n v r i ro, r i ro ho t ng và qu n tr r i ro
ho t ng trong ho t ng kinh doanh c a ngân hàng.
+ Mô t quy trình qu n tr r i ro ho t ng và ánh giá th c tr ng qu n
tr r i ro ho t ng theo quy trình t i MB Hu , t ó làm rõ nh ng h n ch ,
nguyên nhân c a nh ng h n ch ó.
+ xu t các ki n ngh , gi i pháp hoàn thi n công tác QTRRH , h n
ch t i a các r i ro ho t ng có th x y ra t i MB Hu .
13. 4
4. i t ng và ph m vi nghiên c u c a lu n v n
- i t ng nghiên c u:
+V lý lu n: H th ng hóa nh ng v n v QTRRH trong h th ng
ngân hàng th ng m i.
+V th c ti n: Nghiên c u phân tích ánh giá công tác QTRRH t i
MB Hu .
-Ph m vi nghiên c u:
+ Không gian nghiên c u: MB Hu .
+ N i dung nghiên c u: Công tác QTRRH t i MB Hu
+ Th i gian nghiên c u: T n m 2013 - 2015.
5. Ph ng pháp lu n và ph ng pháp nghiên c u c a lu n v n
- Ph ng pháp lu n:
+ Lu n v n d a trên c s ph ng pháp lu n duy v t bi n ch ng và duy
v t l ch s c a ch ngh a Mac Lenin.
+C s lý lu n: D a trên c s lý lu n v ngân hàng và v QTRRH c a
ngân hàng th ng m i
- Ph ng pháp nghiên c u:
+ Ph ng pháp th ng kê, phân tích t ng h p, phân tích th ng kê k t h p
các công th c, b ng bi u tính toán, minh h a, so sánh và rút ra k t lu n.
+ Ph ng pháp k th a nh ng nghiên c u ó có thu th p thông tin, tài
li u ph c v cho vi c nghiên c u.
+ Ph ng pháp nghiên c u tài li u: là tham kh o các tài li u, giáo trình,
báo chí, internet, các quy t nh, các lu t, quy t nh, thông t , h ng d n,..
+ Ph ng pháp ph ng v n tr c ti p: là ph ng pháp h i tr c ti p
nh ng ng i cung c p thông tin, d li u c n thi t cho vi c nghiên c u
tài t i n v .
14. 5
6. Ý ngh a lý lu n và th c ti n c a lu n v n
- Ý ngh a khoa h c:
tài h th ng hóa m t cách ng n ng n nh ng khá y nh ng v n
lý lu n c n b n v công tác QTRRH c a Ngân hàng th ng m i d a trên
nhi u ngu n tài li u khác nhau. Vì v y, k t qu c a tài này có th c s
d ng nh là tài li u tham kh o v l nh v c qu n tr r i ro c a các ngân hàng
th ng m i.
- Ý ngh a th c ti n:
K t qu c a tài nghiên c u này là m t ngu n thông tin h u ích cho các
nhà qu n lý c a MB Hu a ra các quy t nh, chính sách phù h p nh m c i
thi n công tác qu n tr r i ro ho t ng nói riêng c ng nh công tác qu n tr r i
ro chung c a ngân hàng trong t ng lai, góp ph n m b o tính an toàn và nâng
cao hi u qu trong ho t ng kinh doanh c a ngân hàng, ng th i a ngành
ngân hàng ti n t i m c tiêu phát tri n càng ngày càng b n v ng.
7. K t c u lu n v n
Ngoài ph n m u, k t lu n và danh m c tài li u tham kh o, lu n v n
c chia thành 3 ch ng:
Ngoài ph n m u, k t lu n và danh m c tài li u tham kh o, lu n v n
c chia thành 3 ch ng:
Ch ng 1: Lý lu n c b n v qu n tr r i ro ho t ng trong các Ngân
hàng th ng m i
Ch ng 2: Th c tr ng qu n tr r i ro ho t ng t i MB Hu
Ch ng 3: nh h ng và gi i pháp nh m hoàn thi n công tác qu n tr
r i ro ho t ng t i MB Hu
15. 6
Ch ng 1:
C S KHOA H C V QU N TR R I RO HO T NG
T I NGÂN HÀNG TH NG M I
1.1. C s khoa h c v Ngân hàng th ng m i và qu n tr r i ro ho t
ng t i Ngân hàng th ng m i
1.1.1. Ngân hàng th ng m i và các r i ro trong kinh doanh ngân hàng
1.1.1.1. Khái ni m v Ngân hàng th ng m i
* Khái ni m v Ngân hàng th ng m i: Ngân hàng th ng m i là m t t
ch c trung gian tài chính cung c p danh m c d ch v tài chính a d ng, v i
ho t ng c b n là nh n g i, cho vay và thanh toán (Theo Lu t các T ch c
tín d ng)
Ngân hàng là m t t ch c kinh doanh c bi t, m t lo i hình kinh doanh
c thù trong n n kinh t . Nó c bi t b i nhi u lý do khác nhau nh ng lý do
quan tr ng nh t là do lo i hàng hóa ch y u mà nó kinh doanh là lo i hàng
hóa c bi t: ti n t .
* c i m
- Là ch th th ng xuyên nh n và kinh doanh ti n g i. Cho vay, nh n
g i hay kinh doanh ti n g i là ho t ng có tính c tr ng riêng có c a các
ngân hàng th ng m i. Hai lo i hình ho t ng này làm cho ngân hàng th ng
m i khác v i các lo i hình doanh nghi p khác trong n n kinh t th tr ng.
- Ho t ng c a ngân hàng th ng m i g n bó m t thi t v i h th ng l u
thông ti n t và ho t ng thanh toán m i qu c gia.
- Ho t ng c a ngân hàng th ng m i a d ng, phong phú và có ph m
vi r ng l n.
* N i dung ho t ng c b n c a ngân hàng th ng m i: Tùy theo pháp
lu t c a t ng qu c gia và theo t ng th i k , ngân hàng th ng m i th c hi n
16. 7
các ho t ng kinh doanh v i m c ích t o ra l i nhu n. M t cách t ng quá,
ho t ng kinh doanh c a ngân hàng th ng m i là vi c cung c p các “ d ch
v nh m áp ng các nhu c u v tài chính c a khách hàng” bao g m:
- D ch v ti n g i và ti t ki m
- Cho vay và u t d án
- D ch v chuy n ti n và thanh toán
- Các d ch v tài chính và t v n
- Các d ch v khác nh b o qu n v t có giá, cho thuê két,…
1.1.1.2. R i ro trong kinh doanh ngân hàng
* Khái ni m v r i ro: c m t “r i ro” c nh ngh a theo nhi u cách khác
nhau nh ng nhìn chung có th chia ra hai quan i m:
- Theo quan i m truy n th ng, r i ro là nh ng s ki n x y ra có th làm
m t mát tài s n hay làm phát sinh m t kho n n .
- Theo quan i m hi n i, r i ro bao hàm ngh a r ng h n và không ch
tính n n r i ro tài chính mà còn bao g m c nh ng r i ro liên quan n
nh ng m c tiêu ho t ng và chi n l c.
R i ro là nh ng b t tr c không th o l ng c, v a mang tính tích
c c và m ng tính tiêu c c. R i ro có th mang n cho chúng ta nh ng t n
th t, m t mát và nguy hi m nh ng c ng có th mang cho chúng ta nh ng c
h i, th i c . Vì v y, t vi c nghiên c u, nh n di n, o l ng và qu n lý r i ro,
chúng ta có th tìm ra các bi n pháp phòng ng a, tránh né nh ng r i ro thu n
túy, h n ch nh ng thi t h i do r i ro gây ra và ôi khi có th bi n nh ng
thách th c thành c h i mang l i k t qu t t p.
R i ro
L i
Nhu n
17. 8
* Các lo i r i ro trong kinh doanh ngân hàng
Kinh doanh trong l nh v c ngân hàng là m t lo i hình kinh doanh c
thù, c bi u hi n thông qua các r i ro c thù mà ngành ngân hàng ph i i
m t. Có th phân thành các lo i r i ro sau:
- R i ro tín d ng: Là lo i r i ro do bên c c p tín d ng, bên có ngh a
v ho c i tác không th c hi n ho c không có kh n ng th c hi n m t ph n
ho c toàn b ngh a v c a mình theo cam k t.
- R i ro thanh kho n: Là kh n ng ngân hàng không áp ng c các
ngh a v tài chính m t cách t c th i ho c ph i huy ng v n b sung v i chi
phí cao ho c ph i bán tài s n v i giá th p.
- R i ro lãi su t: Phát sinh i v i ngân hàng khi k h n n h n c a tài
s n có không cân x ng v i k h n n h n c a tài s n n .
- R i ro t giá: Là r i ro x y ra khi có s bi n ng v t giá c a các
ng ti n trong ho t ng thanh toán c a ngân hàng.
- R i ro ho t ng ngo i b ng: Là r i ro x y ra do vi c qu n tr i u
hành không hi u qu ho c không ánh giá úng các tác d ng c a các nghi p
v ngo i b ng có th d n n các t n th t to l n cho ngân hàng.
- R i ro ho t ng: Là r i ro do các qui trình n i b qui nh không y
ho c có sai sót, do con ng i, do h th ng ho c do các y u t bên ngoài.
Ngoài sáu lo i r i ro c b n trên, ngân hàng hi n i còn ph i i di n
v i m t s lo i r i ro sau:
- R i ro qu c gia
- R i ro danh ti ng/uy tín: Là r i ro suy gi m ni m tin i v i Ngân
hàng do các thông tin b t l i, có th d n t i gi m k t qu kinh doanh và /ho c
c phi u c a Ngân hàng trên th tr ng.
- R i ro chi n l c: Là r i ro do ngân hàng không ng phó k p th i
tr c các thay i c a môi tr ng kinh doanh, do các chi n l c, chính sách
18. 9
kinh doanh sai l m, do th c hi n không úng các chi n l c, chính sách kinh
doanh ngân hàng ban hành.
- R i ro t p trung: Là r i ro do ngân hàng t p trung vào m t m ng, m t
i tác, khách hàng, l nh v c kinh doanh, a bàn m c có th nh h ng
n an toàn ho t ng, ho c làm gi m kh n ng duy trì các ho t ng kinh
doanh chính c a ngân hàng.
M i lo i r i ro có nh ng c thù riêng song chúng có m i quan h
bi n ch ng v i nhau và u nh h ng tr c ti p t i ho t ng kinh doanh
c a ngân hàng.
Trong ho t ng kinh doanh ngân hàng thì r i ro ho t ng là lo i r i ro
nh h ng nhi u nh t và bao trùm lên t t c các lo i r i ro. R i ro ho t ng
không mang tính tài chính b i nó phát sinh t s c trong quy trình, t h
th ng công ngh thông tin, h th ng báo cáo, nh ng quy nh giám sát r i ro
n i b ho c vi c tuân th nh ng chính sách r i ro. Chính vì v y trong qu n lý
r i ro n u qu n lý t t r i ro ho t ng s làm gi m thi u nguy c x y ra các
r i ro khác. D i ây là s bi u th m i quan h gi a r i ro ho t ng v i
các lo i r i ro khác:
S 1.1. M i quan h gi a các lo i r i ro c b n
Ch p nh n r i ro là trung tâm c a ho t ng ngân hàng. Các ngân hàng
c n ph i ánh giá các c h i kinh doanh d a trên m i quan h r i ro- l i ích
R I RO
TH
TR NG
R I RO
TÍN D NG
R I RO
TÀI S N
R I RO
THANH
KHO N
R I RO
HO T NG
19. 10
nh m tìm ra nh ng c h i t c nh ng l i ích x ng áng v i m c r i ro
ch p nh n. Ngân hàng s ho t ng t t n u m c r i ro mà ngân hàng ch u là
h p lý và ki m soát c, n m trong ph m vi kh n ng các ngu n l c tài
chính và n ng l c tín d ng c a ngân hàng.
1.1.2. R i ro ho t ng c a các Ngân hàng th ng m i
1.1.2.1. Khái ni m v r i ro ho t ng
R i ro ho t ng t n t i trong h u h t các b ph n c a ngân hàng có th c
hi n nghi p v giao d ch kinh doanh, cung c p d ch v ho c các ho t ng
ch p nh n r i ro. R i ro này phát sinh do h th ng thông tin không hi u qu ,
do sai sót k thu t, nh ng sai ph m trong ki m soát n i b , nh ng bi n c
không nh tr c hay nh ng v n ho t ng khác có th d n n m t mát
không nh tr c hay nh ng v n v uy tín, danh ti ng. Ph m vi và th i
gian x y ra nh ng r i ro ho t ng r t r ng l n, nó có th x y ra b t k lúc
nào trong th i gian ho t ng c a ngân hàng.
Theo Basel II: R i ro ho t ng c nh ngh a là r i ro t n th t do qui
trình n i b không y ho c không hi u qu , do con ng i và h th ng
ho c các s ki n bên ngoài.[1, tr.8]. nh ngh a này bao g m r i ro pháp lý
nh ng không bao g m r i ro chi n l c và r i ro danh ti ng.
Nh v y, r i ro ho t ng là do nhóm y u t sau t o nên, ó là: quy
trình, con ng i, h th ng công ngh thông tin, các s ki n bên ngoài và các
v n khác. Các nhóm y u t ó c th hi n thông qua s sau:
- Con ng i: S c con ng i c hi u theo ngh a r ng bao g m c
thi u chuyên môn l n s gian l n, s không tuân th nh ng quy trình và chính
sách hi n hành.
- Quy trình: Nh ng th t c và bi n pháp ki m soát báo cáo, theo dõi và
quy t nh không th a áng; nh ng th t c x lý thông tin không h p lý ví d
sai sót trong ghi chép giao d ch ho c ki m tra tài li u pháp lý; nh ng tr c tr c
20. 11
t ch c; nh ng r i ro không c phát hi n v t qua gi i h n; s kém c i
trong qu n lý theo dõi r i ro..
- H th ng: u t công ngh không phù h p, l i tích h p t v n hành
h th ng, l h ng an ninh h th ng và có th phát sinh b t c khi nào h th ng
công ngh b tr c tr c ho c là khi h th ng h tr bên trong ng ng ho t ng.
ây ch là m t ph n c a r i ro ho t ng nh ng l i có th nh h ng n t t
c các lo i r i ro khác trong ngân hàng.
- Các s ki n bên ngoài: Các y u t n m ngoài s ki m soát c a ngân
hàng c ng góp ph n gây ra r i ro ho t ng. Các thay i v pháp lý, chính
tr ; các hành vi l a o, tr m c p ho c ph m t i c a các i t ng bên ngoài;
th i ti t kh c nghi t c ng có th t o ra ho c làm t ng thêm các r i ro trong
ngân hàng.
S 1.2. Các y u t trong r i ro ho t ng
Các v n khác có nh h ng n r i ro ho t ng bao g m: s ti n c a
các giao d ch, s l ng các giao d ch, s l ng các thay i mà m t ngân
hàng ang g p ph i (lãnh o m i, nhân viên m i, s n ph m m i, nh ng thay
i v ch ng trình h th ng…)
R i ro ho t ng t ra nh ng thách th c v d li u và ph ng pháp.
mô ph ng nó òi h i ph i phân lo i các s ki n r i ro c ng v i ánh giá t n
Con ng i
- Hành vi c a nhân
viên
- Qu n lý cán b
không hi u qu
R I RO
HO T NG
Quy trình H th ng Khách quan
B t c p, ch a
hoàn ch nh, ch a
phù h p
- H th ng CNTT
- Các h th ng h
tr /d phòng khác
- L a o
- B t kh kháng
- Chính sách
21. 12
su t và h qu c a chúng, ng th i ph i có d li u l ch s v s l ng và t n
th t c a các s ki n r i ro. Bên c nh vi c th ng kê, thì các nhà qu n tr c n
ph i a ra c d oán v các s ki n có th x y ra và h u qu ti m n c a
chúng, chi phí b o hi m t ng ng v i t n su t x y ra c ng nh chi phí c a
các s ki n ó và chi phí t vi c thu th p d li u t các t ch c khác.
1.1.2.2. c i m c a r i ro ho t ng
R i ro ho t ng là lo i r i ro ti m n: R i ro ho t ng gây ra nh ng
t n th t l n nh ng r t khó xác nh ho c d oán tr c nh ng d u hi u c a
nó khi n cho công tác qu n tr r i ro g p nhi u khó kh n trong quá trình tri n
khai th c hi n.
R i ro ho t ng th ng xuyên thay i: Ph m vi không gian và th i
gian c a r i ro ho t ng r t r ng l n, không xác nh tr c, có th thay i
r t nhanh và t ng lên theo c p s nhân trong th i gian r t ng n. ây không
ph i là lo i r i ro có t c thay i cùng chi u v i thay i qui mô ho t ng
c a ngân hàng.
R i ro ho t ng luôn hi n h u trong t t c các ho t ng kinh doanh
c a ngân hàng, các s n ph m d ch v do ngân hàng cung c p tùy theo tính
ch t ph c t p và qui mô s n ph m mà t n su t x y ra r i ro nhi u hay ít.
R i ro ho t ng g n v i các s ki n, s c trong ho t ng c a ngân
hàng. ây là m t trong nh ng c i m n i b t c a r i ro ho t ng, n m
trong m i s n ph m, m i giao d ch và g n li n v i các nhân t ch y u nh
con ng i, t ch c, qui trình tác nghi p, h th ng và c bi t là các s ki n
bên ngoài.
R i ro ho t ng có th gây ra tác ng th c p: ó là r i ro pháp lý, r i
ro uy tín.
R i ro ho t ng c c tr ng b i hai y u t : T n su t/kh n ng x y
ra, chi phí/m c nh h ng
22. 13
1.1.2.3. Phân lo i r i ro ho t ng
D a vào nguyên nhân gây nên r i ro ho t ng ta có th chia r i ro ho t
ng thành các d ng sau:
* R i ro t bên trong n i b ngân hàng, bao g m:
- R i ro do cán b , nhân viên ngân hàng gây ra:
+ Không tuân th các quy nh, quy trình nghi p v ngân hàng.
+ Th c hi n các nhi m v , nghi p v không c y quy n ho c phê
duy t quá th m quy n cho phép.
+ Không ch p hành n i quy c a n v , h p ng lao ng và các v n
b n pháp lu t i v i ng i lao ng n i công s .
+ Có hành vi l a o ho c hành vi ph m t i, c u k t v i i t ng bên
ngoài gây thi t h i cho ngân hàng.
- R i ro do các quy nh, quy trình nghi p v :
+ Quy trình nghi p v có nhi u i m b t c p, ch a hoàn ch nh t o k h
cho k x u l i d ng gây thi t h i cho ngân hàng.
+ Quy trình nghi p v ch a phù h p gây khó kh n cho cán b khi tác nghi p.
- R i ro t h th ng công ngh thông tin:
+ Do d li u h th ng không y ho c h th ng b o m t không an toàn.
+ Do ch ng trình h th ng l i th i, u t công ngh không phù h p,
h th ng b h ng hóc.
- R i ro t các h th ng h tr khác:
+ R i ro do vi c ch o h ng d n và h tr ch a k p th i, ch a hi u
qu , ch ng chéo gây khó kh n ách t c cho b ph n nghi p v .
+ Do c ch qu n lý v công tác h tr ch a phù h p, ch a áp ng yêu
c u h tr cho b ph n nghi p v .
* R i ro do tác ng bên ngoài, bao g m:
- R i ro do hành vi c a các i t ng bên ngoài nh l a o, tr m c p,
gi m o gi y t …
23. 14
- R i ro do tác ng c a các s ki n bên ngoài ho c do t nhiên (thiên
tai, d ch b nh…) gây thi t h i cho ho t ng kinh doanh c a ngân hàng.
- R i ro do chính sách nh s thay i c a các v n b n, quy nh c a Chính
ph , các B ngành có liên quan làm nh h ng n ho t ng kinh c a ngân hàng.
1.1.2.4. H u qu c a r i ro ho t ng
R i ro ho t ng không ch gây thi t h i cho ngân hàng v m t tài chính
mà còn gây nh h ng r t l n n uy tín, th ng hi u c a ngân hàng.
- i v i ho t ng thanh toán: H u qu mà ngân hàng ph i gánh ch u
có th là không thanh toán c theo yêu c u c a khách hàng ho c thanh toán
nh m i t ng th h ng.
- i v i ho t ng tài chính: H u qu có th là vi c nh giá tài s n
không úng, các báo cáo l , lãi không hoàn ch nh, các kho n m c k toán
không c i chi u.
- i v i l nh v c công ngh thông tin: Là tình tr ng m t ki m soát h
th ng, ho c h th ng c s d li u ng ng ho t ng.
- i v i ho t ng marketing và bán hàng: Có th a ngân hàng r i
vào tình tr ng khi a các s n ph m m i mà không b o m c s h t ng
phù h p do không áp d ng úng các th t c phê duy t s n ph m m i.
- i v i ho t ng qu n lý nhân s : H u qu có th là hành vi vi ph m
pháp lu t trong v n k t thúc h p ng lao ng…
- i v i uy tín c a ngân hàng: Có th m t khách hàng ho c uy tín c a
ngân hàng b s t gi m t ó d n n h u qu làm gi m l i nhu n ho c có th
gây m t v n c a các ngân hàng.
1.1.2.5. M i quan h gi a r i ro ho t ng v i các lo i r i ro khác trong
ngân hàng
R i ro ho t ng có m i quan h và nh h ng n h u h t n các lo i
r i ro khác. R i ro ho t ng th ng không oán tr c và r t khó tri t tiêu,
24. 15
trong khi ó, r i ro tín d ng và r i ro th tr ng có th ch p nh n c, có th
d oán, tính toán c, có công c phòng ng a và nh m t c h i kinh
doanh. R i ro ho t ng không tính toán, l ng hóa c d dàng. R i ro
ho t ng th ng trùng l p v i r i ro tín d ng và th tr ng trong quá trình
phân lo i.
R i ro
ho t
ng
Tác ng Các r i ro khác
-->L i qui trình d n n t n th t tín d ng R i ro tín d ng
--> Gi nh ho c các d li u không chính xác
d n n nh ng quy t nh kém
R i ro th tr ng
-->Nh ng v l a o l n, l i mô hình thanh
kho n, báo cáo ho c gi i nh
R i ro thanh
kho n
-->L i ho t ng, c bi t là khi c công b
s nh h ng n danh ti ng
R i ro danh ti ng
<-- -->
'--> L i trong các gi nh ho c ph ng oán
'--> Chi n l c nh h ng n các ho t ng
c a ngân hàng
R i ro chi n l c
<-- -->
-->Ho t ng th c t không úng v i qui nh,
qui ch
-->Qui nh n i b , pháp lu t thay i
R i ro tuân th ,
r i ro pháp lý
tác ng m t chi u
tác ng hai chi u
S 1.3. M i quan h gi a các lo i r i ro
25. 16
1.2. Qu n tr r i ro ho t ng t i các Ngân hàng th ng m i
1.2.1. Khái ni m v qu n tr r i ro và qu n tr r i ro ho t ng
1.2.1.1. Khái ni m v qu n tr r i ro
Theo y ban giám sát ngân hàng Basel thì “Qu n tr r i ro là m t quá
trình liên t c c n c th c hi n m i c p c a m t t ch c tài chính và
yêu c u b t bu c các t ch c tài chính có th t c các m c ra và
duy trì kh n ng t n t i và s minh b ch v tài chính”.[1, tr.12]
Qu n tr r i ro là h th ng c b n c a m t t ch c tài chính, nó liên quan
n vi c xác nh, o l ng, giám sát, ki m soát, qu n lý r i ro nh m m b o:
- Các cá nhân liên quan n r i ro và c giao trách nhi m qu n tr r i
ro ph i hi u rõ v r i ro.
- R i ro c a m t ngân hàng n m trong gi i h n xác nh b i H i ng
qu n tr .
- R i ro trong vi c ra quy t nh ph i t ng x ng v i m c tiêu và chi n
l c kinh doanh do H i ng qu n tr ra.
- Qu d phòng r i ro bù p c các lo i r i ro d ki n s x y ra.
- R i ro trong vi c quy t nh ph i rõ ràng minh b ch.
- Có v n bù p r i ro.
1.2.1.2. Khái ni m v qu n tr r i ro ho t ng
Qu n tr r i ro ho t ng là “Quá trình t ch c tín d ng ti n hành các
ho t ng tác ng n r i ro ho t ng, bao g m vi c thi t l p c c u t
ch c, xây d ng h th ng các chính sách, ph ng pháp qu n lý r i ro ho t
ng th c hi n quá trình qu n lý r i ro ó là xác nh, o l ng, ánh giá,
qu n lý, giám sát và ki m tra ki m soát r i ro ho t ng nh m b o m h n
ch t i m c th p nh t r i ro x y ra”. [1, tr.14]
26. 17
M c ích c a QTRRH là nh m tìm hi u m c r i ro ho t ng c a h
th ng, c a t ch c; tìm nguyên nhân d n n r i ro, phân ph i ngu n l c h tr
và xác nh các khuynh h ng bên ngoài c ng nh bên trong giúp d báo c
r i ro a ra các gi i pháp phòng ng a, h n ch . Vi c qu n lý r i ro ho t ng
giúp cho ngân hàng ng n ng a s gian l n, gi m thi u sai sót trong quá trình
giao d ch.
1.2.2. S c n thi t c a qu n tr r i ro ho t ng t i các Ngân hàng th ng
m i
Nhà kinh t h c Alan Greenspan ã nói: “Kinh doanh ngân hàng là ch p
nh n r i ro”. M t trong các y u t ánh giá thành công là kh n ng qu n tr
r i ro. R i ro s t o cho chúng ta c h i, giá tr . Khi các nhà u t t n d ng
c các r i ro, qu n tr c các r i ro s t o nên thành công.
Theo m t s nhà nghiên c u c ng trên báo cáo th c tr ng ngành
ngân hàng c a Vi n chi n l c ngân hàng nhà n c Vi t Nam n m 2010, hi n
nay nh h ng c a r i ro ho t ng trong các ngân hàng th ng chi m trên
10%. Ngoài ra, r i ro ho t ng còn gây t n th t v nhân s và nh h ng
không nh n uy tín c a các ngân hàng. Trong môi tr ng c nh tranh ngày
càng gay g t thì m c r i ro ho t ng ngày càng gia t ng, i u này c
gi i thích b i nh ng lý do sau:
- Môi tr ng c nh tranh gay g t òi h i ch t l ng d ch v ph i c
nâng lên i u ó là cho áp l c v công vi c c ng nh hi u qu công vi c ngày
càng gia t ng.
- Trong quá trình x lý, t c và kh i l ng giao d ch ngày càng t ng
do ó có th x y ra l i và sai sót trong thao tác nghi p v .
27. 18
- S gia t ng c a các d ch v ngân hàng hi n i nh internet banking,
mobile banking, auto bank…và kéo theo ó là m t lo t t i ph m m i xu t
hi n trong l nh v c ngân hàng.
- Hi n nay, các ngân hàng ngày càng áp d ng nhi u h n các công ngh
tiên ti n, hi n i vào ho t ng kinh doanh nh m th a mãn t i a nhu c u
c a khách hàng. Song i u ó c ng làm cho các ngân hàng ngày càng ph
thu c nhi u h n vào công ngh , và nh v y r i ro v công ngh s nh h ng
tr c ti p n ho t ng ngân hàng.
Xu t phát t nh ng lý do ó mà vi c QTRRH i v i các ngân hàng là
h t s c c n thi t ngân hàng có th t n t i và phát tri n b n v ng. Vi c các
ngân hàng t ng c ng n ng l c qu n tr r i ro s làm t ng giá tr cho nhà u
t , i u ó c ng òi h i các ngân hàng ph i nghiên c u, tìm m i cách ràng
bu c qu n lý r i ro v i vi c t o ra các giá tr b i h n ai h t h hi u c r ng
r i ro không n gi n là nh ng th m h a c n tránh mà trong r t nhi u tr ng
h p còn là nh ng c h i c n c khai phá t o ra nhi u l i nhu n h n.
L i ích c a vi c qu n lý r i ro s nh m thúc y vi c c i ti n không
ng ng, m b o ho t ng trong t m ki m soát, t i u hóa hi u qu v n hành,
th u hi u nh ng thách th c, h tr v n t i các m c tiêu, h tr ho ch nh
chi n l c kinh doanh và giao ti p hi u qu .
1.2.3. Nguyên t c qu n tr r i ro ho t ng
Có 11 nguyên t c trong qu n lý r i ro ho t ng (theo Basel II):
- H i ng qu n tr ph i gi vai trò lãnh o trong vi c thi t l p v n hóa
qu n tr r i ro m t cách rõ ràng. H i ng qu n tr và qu n lý cao c p ph i
thi t l p v n hóa doanh nghi p c h ng d n b i qu n lý r i ro rõ ràng
nh m h tr và cung c p các chu n m c thích h p và khuy n ngh cách ng
x có trách nhi m và chuyên nghi p. Theo nguyên t c này, trách nhi m c a
28. 19
H i ng qu n tr là nh m b o m r ng v n hóa qu n lý r i ro ho t ng là
rõ ràng và có hi u l c trong toàn b t ch c.
- Ngân hàng phát tri n, th c hi n và duy trì m t khung tích h p y
toàn b qui trình qu n lý r i ro c a ngân hàng. Khung qu n lý r i ro ho t ng
do t ng ngân hàng l a ch n s ph thu c vào m t khung các nhân t , bao g m
c i m, qui mô, m c ph c t p và danh m c r i ro c a ngân hàng.
- H i ng qu n tr ph i thi t l p, chu n y và tái xét nh k khung
QTRRH . H i ng qu n tr ph i giám sát b ph n qu n lý cao c p b o
m r ng chính sách, qui trình và h th ng c th c hi n hi u qu t i t t c
các c p ra quy t nh.
- H i ng qu n tr ph i chu n y và tái xét kh u v r i ro và báo cáo s c
ch u ng v r i ro ho t ng xem có phù h p v i c i m, ch ng lo i và
m c r i ro ho t ng mà ngân hàng s n sàng ch p nh n.
- Qu n lý c p cao ph i phát tri n m t c u trúc qu n tr rõ ràng, hi u qu
và tinh g n v i trách nhi m h i ng qu n tr chu n y. Qu n lý c p cao
ch u trach nhi m trong toàn n v v s nh t quán trong khâu th c thi và duy
trì các chính sách, qui trình và h th ng công tác QTRRH i v i m i
s n ph m quan tr ng, m i ho t ng, m i qui trình và c h th ng nh t quán
v i kh u v r i ro và s c ch u ng r i ro c a ngân hàng.
- Qu n lý c p cao ph i m b o nh n di n và ánh giá s t n t i c a
qu n tr r i ro trong m i s n ph m quan tr ng, ho t ng, qui trình và h
th ng b o m r ng nh ng r i ro hi n h u và nh ng ng c c ki m
soát t t.
- Qu n lý c p cao ph i m b o r ng có m t qui trình ch p thu n i v i
m i s n ph m m i, ho t ng, qui trình và h th ng ã c ánh giá y
r i ro ho t ng.
29. 20
- Qu n lý c p cao ph i th c hi n qui trình giám sát th ng xuyên
danh m c qu n tr r i ro và các nguy c x y ra t n th t nghiêm tr ng. m t ch
báo cáo phù h p ph i n c h i ng qu n tr , qu n lý c p cao, các n
v kinh doanh các c p nh m qu n lý ch ng r i ro ho t ng.
- Ngân hàng ph i t o môi tr ng ki m soát m nh phát huy chính
sách, qui trình và h th ng ki m soát n i b , gi m thi u và ho c chi n l c
chuy n r i ro h p lý.
- Ngân hàng ph i thi t l p k ho ch kinh doanh liên t c và linh ho t
nh m b o m cho ho t ng di n ra không ng ng và h n ch t n th t trong
tr ng h p ho t ng kinh doanh b gián o n b t ng .
- Ngân hàng ph i công khai cho phép nh ng ng i có liên quan c
ánh giá ph ng pháp qu n tr r i ro ho t ng c a ngân hàng.
1.2.4. Qui trình qu n tr r i ro ho t ng
QTRRH hi u qu c n ph i thi t l p m t khung qu n tr bao g m các
n i dung c b n:
- Xây d ng chi n l c v i tr ng tâm là xác nh kh u v r i ro
- Xác nh c u trúc t ch c qu n tr r i ro
- Thi t l p ch báo cáo n i b v i h th ng ch tiêu (KRI) hi u qu
- Thi t l p qui trình QTRRH v i h th ng công c hi u qu bao g m: nh n
di n/ ánh giá, o l ng, qu n lý, giám sát/ki m soát.
- Thi t l p h th ng công ngh thông tin hi n i tích h p trong vi c
t p h p d li u, phân tích, o l ng và mô hình hóa.
30. 21
S 1.4. Mô hình Quy trình qu n lý r i ro ho t ng
1.2.4.1. Nh n di n r i ro ho t ng
Trong ngân hàng th ng m i, t t c các b ph n u có trách nhi m ph i
th c hi n ánh giá và xác nh r i ro nh m phát hi n k p th i, s m nh ng d u
hi u r i ro trong quá trình ho t ng, phân tích xác nh m c nh h ng
và h u qu có th x y ra.
nh n di n c r i ro ho t ng các ngân hàng ph i n m rõ nguy c
r i ro, nguyên nhân gây ra r i ro, i t ng gây r i ro, m c r i ro có th
x y ra. Tùy theo ph ng pháp qu n lý, m i ngân hàng có th quy nh m t
cách th c nh n di n r i ro ho t ng khác nhau nh ng thông th ng c
th c hi n theo 07 nhóm d u hi u sau:
NH N DI N
- T ánh giá r i ro và ki m soát r i ro
- Thu th p d li u r i ro ho t ng
- Ghi nh n ki m toán n i b / c l p
- Qui trình rà soát s n ph m m i
GIÁM SÁT/BÁO CÁO O L NG
KI M SOÁT/GI M THI U
- y ban qu n lý r i ro ho t ng
- H th ng báo cáo qu n lý r i ro ho t ng
+ Báo cáo qu n lý r i ro ho t ng nh k
+ Báo cáo KRIs
+ Báo cáo s c b t ng
- Phân tích d li u r i ro ho t ng
- o l ng v n ch u r i ro ho t ng
- D phòng t n th t, phân b v n
- Các chi n l c gi m thi u r i ro
- K ho ch kinh doanh liên t c
- Qu n lý d ch v thuê ngoài
- Môi tr ng ki m soát n i b
31. 22
* Nhóm d u hi u r i ro liên quan n mô hình t ch c b máy và an toàn
n i làm vi c:
- Rà soát, ánh giá th ng xuyên mô hình t ch c b máy, c c u các b
ph n nghi p v , tình hình nhân s .
Thông qua vi c rà soát, ánh giá t ch c b máy và an toàn n i làm vi c
mà các ngân hàng có th tìm ra các lo i d u hi u r i ro t nhân viên; công tác
tuy n d ng, b trí, b nhi m cán b ; t vi c th c hi n ch a úng các quy nh
c a pháp lu t i v i ng i lao ng.
* Nhóm d u hi u r i ro liên quan n c ch , chính sách, quy nh bao g m:
- Các chính sách, quy nh còn thi u ho c ch a y , ch a ch t ch , ch a
c th , có k h t o i u ki n cho k x u l i d ng, gây t n th t cho ngân hàng.
- Các v n b n quy nh có s ch ng chéo, b t h p lý gây khó kh n cho
ng i th c hi n ho c không th th c hi n c, n i dung ch a úng, ch a
phù h p v i quy nh c a pháp lu t hi n hành.
Vi c th ng xuyên rà soát c ch , chính sách, quy nh n i b trong quá
trình ho t ng là yêu c u không th thi u c i v i các ngân hàng.
* Nhóm d u hi u r i ro liên quan n gian l n n i b : Các ngân hàng s
ph i th c hi n nh n di n nh ng d u hi u r i ro nh cán b t th c hi n ho c
c u k t v i nhau ho c v i khách hàng th c hi n nh ng ho t ng ph m
pháp nh m m c ích chi m o t tài s n, h y ho i uy tín c a ngân hàng.
* Nhóm d u hi u r i ro liên quan n gian l n bên ngoài: Bao g m
nh ng hành ng có ch ích nh gian l n, l a o c a khách hàng ho c c a
các i t ng bên ngoài khác nh m m c ích chi m o t tài s n (nh cung
c p thông tin sai s th t, làm gi h s giao d ch…).
* D u hi u r i ro liên quan n quá trình x lý công vi c: Ph i th ng
xuyên theo dõi, th ng kê y các l i, sai sót phát sinh trong quá trình x lý
công vi c c a t t c các b ph n nh m nh n di n c các d u hi u r i ro nh
th c hi n nghi p v v t quy n, không tuân th các quy nh, quy trình; ki m
soát không ch t ch …
32. 23
* D u hi u r i ro liên quan n h th ng công ngh thông tin: Các ngân
hàng ph i th ng xuyên theo dõi ho t ng c a h th ng, th ng kê y các
l i, sai sót, các s c c a h th ng công ngh thông tin làm nh h ng n
ho t ng c a ngân hàng.
* Nhóm d u hi u r i ro liên quan n thi t h i tài s n: Ngân hàng xem xét,
ánh giá kh n ng x y ra các r i ro nh phá ho i, kh ng b , thiên tai, h a ho n…
1.2.4.2. o l ng r i ro ho t ng
o l ng r i ro ho t ng là vi c xác nh m c r i ro c a các lo i r i
ro ho t ng t ó xác nh chi n l c qu n lý nh m phân b ngu n l c
m t cách hi u qu .
R i ro ho t ng c o l ng qua 2 ph ng pháp: nh tính và nh l ng.
- Ph ng pháp nh tính: ây là ph ng pháp phân tích, ánh giá, nh n
xét ch quan c a ngân hàng th ng m i v m c t t - x u, l n - nh , tính
nghiêm tr ng c a các d u hi u r i ro ã c xác nh. Ph ng pháp này
c s d ng o l ng các r i ro liên quan n mô hình t ch c b máy,
an toàn n i làm vi c và r i ro liên quan n chính sách, các quy trình n i b .
- Ph ng pháp nh l ng: Ph ng pháp o l ng nh l ng là vi c
ánh giá b ng s li u c th v m c r i ro, t n th t c th c a t ng lo i
d u hi u r i ro ã c xác nh. Ph ng pháp này ch y u d a vào s li u
th ng kê c a ngân hàng và c s d ng o l ng r i ro ho t ng liên
quan n các l nh v c nh gian l n n i b ho c bên ngoài, r i ro t h th ng
công ngh thông tin.
1.2.4.3. Ki m soát và gi m thi u r i ro ho t ng
Ph i xác nh rõ QTRRH không ph i là c a m t b ph n hay m t s
ng i mà là trách nhi m c a c h th ng. Nhân viên ngân hàng c n ph i hi u rõ
v lo i r i ro này, n u không s d n n nh ng h u qu khó l ng.
33. 24
Khi ã xác nh c trách nhi m i v i vi c qu n lý r i ro, c n ph i
phân chia c p qu n lý r i ro m t cách rõ ràng, minh b ch. QTRRH trong
các ngân hàng th ng m i ph i c chia thành ba c p qu n lý ó là c p
chi n l c, c p v mô và c p vi mô.
N i dung c a các ph ng án phòng ng a và gi m nh r i ro ho t ng
bao g m:
- Ban hành, s a i, b sung các chính sách, quy nh và quy trình
nghi p v cho phù h p.
- T ng c ng vi c ki m tra, giám sát ch t ch vi c ch p hành các quy
nh, quy trình nghi p v .
- Thu th p, t ng h p s li u, tài li u và các v n b n liên quan n r i ro
ho t ng trong k báo cáo.
- Xây d ng k ho ch phòng ng a, gi m nh r i ro ho t ng thông qua
vi c xây d ng k ch b n và th c hi n di n t p ph ng án gi m thi u r i ro i
v i các s c b t ng , phân b v n phòng ng a r i ro, mua b o hi m
gi m thi u r i ro.
- T ch c th c hi n k ho ch phòng ng a và gi m nh r i ro ho t ng;
ng th i, xây d ng k ho ch kh c ph c, s a ch a sai sót.
- Xây d ng k ho ch ào t o, t p hu n nghi p v cho cán b .
- Rà soát, ch nh s a, ban hành b sung các ch tài x lý i v i các hành
vi vi ph m trong quá trình tác nghi p.
1.2.4.4. Ki m soát r i ro ho t ng
M c tiêu c a vi c ki m soát r i ro nh m:
- C i ti n kh n ng phát hi n s m các r i ro ch a c phát hi n, ch a
c ki m soát ho c ang b coi nh .
- ánh giá t t h n kh n ng ch p nh n r i ro ã c phát hi n.
- Xây d ng các bi n pháp ki m soát, thay th có hi u qu h n i v i
các r i ro không th ch p nh n c.
34. 25
- Tri n khai s m h n và t t h n các hành ng nh m gi m nh r i ro và
các bi n pháp tránh t n th t.
Thông qua vi c t ánh giá ki m soát r i ro, các ngân hàng có th l p ma
tr n ki m soát r i ro d dàng ánh giá hi u qu các bi n pháp ki m soát áp
d ng i v i r i ro ho t ng. Ít nh t m t n m m t l n ph i th c hi n ánh
giá ki m soát r i ro, l nh v c nào có kh n ng x y ra r i ro nhi u h n thì s
l n th c hi n nhi u h n. D i ây là b ng ki m soát r i ro ho t ng theo
KPMG International:
B ng 1.1. Ki m soát r i ro ho t ng theo KPMG International
M c r i ro K ho ch hành ng
1-4
M c th p
- Ki m soát nhanh chóng.
- Giám sát b o m duy trì ki m soát.
- Qu n lý theo các quy trình thông th ng.
- C i ti n n u có th .
- L p báo cáo r i ro.
5-8
Trung bình
- Có k ho ch nh m gi m b t r i ro.
- ánh giá r i ro và có hành ng thích h p.
- Các hành ng ph i c ki m soát.
- L p báo cáo r i ro và theo dõi.
9-12
áng k
- ánh giá r i ro càng s m càng t t (công vi c
ang ti n hành).
- Ch th c hi n ho t ng kinh doanh trong gi i
h n r i ro ch p nh n c và liên h v i ng i
QLRR v nh ng ho t ng ó.
- L p báo cáo v s c và theo dõi.
15-25
Nghiêm tr ng
- Không ho t ng cho n khi hoàn thành ánh
giá r i ro.
- N u không gi m thi u c r i ro ph i báo cáo
Giám c và ng i QLRR.
- L p báo cáo s c và theo dõi.
(Ngu n: KPMG International 2007)
35. 26
1.2.4.5. Báo cáo thông tin qu n lý r i ro ho t ng
Các thông tin qu n lý r i ro ph i c th hi n thông qua h th ng báo cáo.
- N i dung báo cáo bao g m các thông tin v r i ro tác nghi p nghiêm
tr ng ang g p ph i, nh ng s c và h u qu r i ro cùng v i nh ng d tính
kh c ph c, tính hi u qu c a các gi i pháp ã ra, các khu v c áp l c có th
x y ra r i ro tác nghi p và t ng b c ki m soát r i ro tác nghi p.
- Xây d ng h th ng thông tin u vào ph c v qu n lý r i ro ho t ng,
d a trên n n t ng công ngh thông tin hi n i nh m áp ng hi u qu yêu
c u qu n tr r i ro ho t ng.
1.2.4.6. Trích l p, phân b và s d ng qu d phòng r i ro ho t ng
Theo y ban Basel, có ba ph ng án tính toán yêu c u v v n cho r i
ro ho t ng theo th t gia t ng d n v m c ph c t p và s nh y c m v i
r i ro, ó là ph ng pháp ch s c b n, ph ng pháp chu n hóa và ph ng
pháp o l ng tiên ti n AMA.
* Ph ng pháp ch s c b n KBIA
Các ngân hàng ang s d ng ph ng pháp ch s c b n c n n m gi
m c v n i v i r i ro tác nghi p b ng m t t l không i 15% c a t ng thu
nh p d ng trung bình trong 03 n m g n nh t c a toàn ngân hàng, t c là n u
có b t k n m nào mà t ng thu nh p âm ho c b ng 0 thì s li u c a n m ó
không c tính vào giá tr trung bình.
KBIA = GIi x n1/n
Trong ó:
- KBIA là chi phí v n trong ph ng pháp ch s c b n
- GI là t ng thu nh p n m c a 03 n m g n nh t th a mãn i u ki n thu
nh p d ng
- n = s l ng l n c a ba n m k tr c mà t ng thu nh p là d ng.
- = 15%, do y ban quy nh, có quan h v i m c m r ng ngành
c a m c v n yêu c u i v i m c m r ng ngành c a ch s .
36. 27
- T ng thu nh p hàng n m c tính b ng thu nh p lãi ròng, c ng v i
thu nh p phi lãi ròng theo nh ngh a b i các c quan giám sát qu c gia ho c
các tiêu chu n k toán qu c gia.
* Ph ng pháp chu n hóa SA
Theo ph ng pháp này, các ho t ng c a ngân hàng c chia thành 8
m ng ho t ng chính ó là: tài chính doanh nghi p, th ng m i và bán hàng,
ngân hàng bán l , ngân hàng th ng m i, chi tr và thanh toán, các d ch v
ngân hàng i lý, qu n lý tài s n và môi gi i bán l .
Các y u t Beta t cho các m ng ho t ng kinh doanh
Tài tr doanh nghi p ( 1) 18% Chi tr và thanh toán ( 4) 18%
Th ng m i và bán hàng ( 2) 18% Các d ch v ngân hàng i lý ( 6) 15%
Ngân hàng bán l ( 3) 12% Qu n lý tài s n ( 7) 12%
Ngân hàng th ng m i ( 4) 15% Môi gi i bán l ( 7) 12%
T ng chi phí v n c tính theo công th c sau:
KTSA = { max{ GI x ,0}n m 1−3}/3
Trong ó:
KTSA = Chi phí v n theo Ph ng pháp Tiêu chu n hóa
GI1-8 = T ng thu nh p hàng n m cho m i ngành kinh doanh
1-8 = Nhân t v n cho m i dòng kinh doanh, liên h m c v n yêu
c u v i m c t ng thu nh p c a m i dòng kinh doanh.
* Ph ng pháp o l ng tiên ti n AMA (Advanced Measurement
Approach)
AMA cho phép ngân hàng th ng m i i u ch nh v n b ng v i o l ng
r i ro c tính toán b ng h th ng o l ng r i ro ho t ng n i b c a ngân
hàng ó. Theo AMA, yêu c u v n pháp lý s b ng o l ng r i ro c t o ra
b i h th ng o l ng r i ro ho t ng c a ngân hàng, có s d ng tiêu chí
nh l ng và nh tính i v i AMA.
37. 28
M t ngân hàng c áp d ng ph ng pháp AMA cho m t s b ph n
ho t ng và s d ng ph ng pháp ch s c b n ho c ph ng pháp chu n hóa
cho các ph n còn l i v i i u ki n ngân hàng ó ph i áp ng các yêu c u sau:
- Toàn b r i ro trong ho t ng c a ngân hàng ph i c c p n.
- Các b ph n ho t ng c a ngân hàng áp d ng ph ng pháp AMA ph i
áp ng c các ch tiêu nh tính cho vi c s d ng AMA, còn nh ng ph n
trong ho t ng ang áp d ng ph ng pháp n gi n h n áp ng c các
ch tiêu nh l ng cho ph ng pháp ó.
- V d li u áp d ng c a ph ng pháp AMA, m t ph n c b n c a r i ro
ho t ng c a ngân hàng ph i c c p n b ng ph ng pháp AMA.
- Ngân hàng cung c p cho c quan qu n lý ngân hàng m t k ho ch
trong ó ph i chi ti t th i gian bi u mà ngân hàng d tính s tri n khai nhân
r ng ph ng pháp AMA cho các n v thành viên và ho t ng c b n c a
ngân hàng.
Tùy thu c vào vi c phê chu n c a c quan qu n lý ngân hàng, m t ngân
hàng ang l a ch n s d ng t ng ph n có th quy t nh nh ng ph n ho t
ng nào s áp d ng AMA theo t ng m ng nghi p v , theo c u trúc pháp lý,
theo vùng a lý ho c các c s xác nh n i b khác.
1.2.5. Các tiêu chí ánh giá công tác qu n tr r i ro
Hi u qu qu n lý r i ro ho t ng trong ngân hàng c ph n ánh thông
qua nhi u y u t , song d dàng và th ng xuyên nh n bi t c hi u qu
em l i ng i ta th ng dùng các tiêu chí sau ây ánh giá:
1.2.5.1. Các ch tiêu nh l ng
* Ch tiêu th nh t: S l ng các d u hi u phát sinh trong k báo cáo
Ch tiêu này c th ng kê chi ti t cho t ng d u hi u r i ro c xác
nh trong th vi n các d u hi u r i ro ho t ng c a m i ngân hàng trong
m t k báo cáo (tháng, quý, n m) và nó th ng c so sánh v i con s
th ng kê c a k báo cáo tr c ó ho c so sánh v i m c mà ngân hàng ch p
38. 29
nh n, xác nh tr c. Ch tiêu này càng nh h n s th ng kê c a k báo cáo
tr c càng t t.
* Ch tiêu th hai: Xác su t xu t hi n các d u hi u r i ro
Ch tiêu này c ng c tính chi ti t cho t ng d u hi u r i ro ho t ng
trong th vi n d u hi u r i ro c a ngân hàng. Nó th ng c so sánh v i k
báo cáo tr c và/ho c v i s ch p nh n c a m i ngân hàng. Ch tiêu này càng
nh càng t t.
* Ch tiêu th ba: S l ng các s c phát sinh trong k
Ch tiêu này c th ng kê chi ti t cho t ng lo i s c x y ra trong m t
k báo cáo và nó th ng c so sánh v i con s th ng kê c a k báo cáo
tr c ó. Ch tiêu này càng nh càng t t.
* Ch tiêu th t : T ng s t n th t tính b ng ti n x y ra trong k báo cáo
Ch tiêu này c so sánh v i s th ng kê c a k tr c và ch tiêu này
càng nh càng t t.
* Ch tiêu th n m: S l ng v n phân b cho r i ro ho t ng- trích l p
d phòng r i ro.
Vi c tính toán phân b v n cho r i ro ho t ng c tính b ng m t
trong ba ph ng pháp ó là: ph ng pháp ch s c b n, ph ng pháp chu n
hóa và ph ng pháp o l ng tiên ti n. S v n phân b cho r i ro ho t ng
càng nh càng t t, tuy nhiên t c i u này òi h i các ngân hàng ph i
th c hi n tính toán, phân b v n theo ph ng pháp o l ng tiên ti n AMA.
1.2.5.2. Các ch tiêu nh tính
ánh giá hi u qu qu n lý r i ro ho t ng c a m i ngân hàng, không
ch d a trên các tiêu chí nh l ng mà còn d a vào các y u t nh tính nh
vi c phân tích, ánh giá mô hình qu n lý r i ro ho t ng, ánh giá b máy t
ch c c ng nh quy trình qu n lý r i ro, các bi n pháp phòng ng a, gi m thi u
r i ro…
39. 30
1.2.6. Các công c qu n tr r i ro ho t ng
- T ánh giá r i ro và ki m soát (RCSA-Rick anh Control Self
Assessment): ây là vi c phát hi n và ánh giá các r i ro ho t ng ti m tàng,
t ng c ng nh n bi t r i ro, th o lu n và xây d ng k ho ch hành ng ho c x
lý gi m thi u r i ro. RCSA c th c hi n b i chính các nhân viên nhân hàng
thông qua các b ng h i, ph ng v n, thông qua h i th o. Tuy nhiên, m b o
hi u qu , RCSA ph i c xác minh b i c quan ki m tra ki m soát n i b .
- Thu th p d li u t n th t (LDC – Loss Data Collection): là quá trình
thu th p, phân tích và qu n lý các d li u t n th t bên trong và bên ngoài ngân
hàng t các s ki n r i ro ho t ng phân tích ánh giá v nguyên nhân và
m c các s ki n r i ro ho t ng ã x y ra.
ây là y u t quan tr ng trong qu n tr r i ro ho t ng. Vi c thu th p và
phân tích các d li u t n th t n i b cung c p thông tin qu n lý cho quá trình
qu n tr r i ro ho t ng và quá trình gi m thi u r i ro. Ngoài ra ây còn là c
s cho vi c phân tích nh l ng và tính toán vi c phân b v n h p lý.
- Ch s r i ro ho t ng chính (KRI- Key Risk Indicators) là ph ng
pháp th ng kê c th c hi n d a trên các ch s có th o l ng c. D a
vào danh m c r i ro ho t ng, các n v xây d ng ch s r i ro chính
s m nh n bi t các thay i trong t n su t ho c nh h ng c a các r i ro ho t
ng nh m k p th i có k ho ch hành ng, bi n pháp ki m soát, gi m thi u.
- Báo cáo s c b t ng : là các báo cáo trong tr ng h p các s c b t
ng l n x y ra (kh ng ho ng, t i ph m,..) mô t s c , ph n ánh t n th t
th c t , xu t các gi i pháp nh m tránh l p l i,…
- Phân tích k ch b n: là m t phác th o mô t ho c mô hình hóa m t chu i
s ki n nghiêm tr ng không o l ng tr c.
- Rà soát và phê duy t s n ph m m i: là quá trình phân tích, nh n d ng
và ánh giá các r i ro có th phát sinh khi ngân hàng a vào áp d ng m t s n
ph m m i.
40. 31
- B n r i ro ho t ng (Risk map): là ph ng pháp ánh giá r i ro
ho t ng d a trên c s k t qu gi a t n su t x y ra c a r i ro ho t ng và
các nh h ng (tài chính, phi tài chính) c a r i ro ho t ng n ngân hàng.
Vi c ánh giá r i ro ho t ng d a trên ma tr n này giúp ngân hàng phân lo i
r i ro ho t ng theo m c nghiêm tr ng c a r i ro: r t cao, cao, trung bình,
th p, r t th p.
T n su t
1
2
3
4
5
R i ro th p R i ro trung bình R i ro cao
S 1.5. Mô hình b n r i ro ho t ng
1.3. Kinh nghi m qu c t v qu n tr r i ro ho t ng t i các NHTM và
bài h c kinh nghi m rút ra
1.3.1. Kinh nghi m qu c t
Qu n tr r i ro ho t ng trong nh ng n m g n ây ã tr thành m t ho t
ng quan tr ng i v i các ngân hàng th ng m i. Tr c xu th hi n i
1 2 3 4 5 M c
nghiêm tr ng
41. 32
hóa, toàn c u hóa, c nh tranh gay g t,… òi h i các ngân hàng th ng m i
ph i d a vào h th ng công ngh t ng ph c t p h n, phát tri n a d ng các
s n ph m, p ng t i a nhu c u.
Ngay khi Basel II có hi u l c, r t nhi u ngân hàng trên th gi i ã áp
d ng bi n pháp qu n tr r i ro ho t ng. Nhi u ngân hàng M , Châu Âu,
Nh t B n, Australia ã áp d ng cách ti p c n o l ng hi n i, AMA. K t
qu nghiên c u do y ban Basel th c hi n i v i 121 ngân hàng t i 12 qu c
gia cho n h t n m 2008 ã k t lu n r ng v n r i ro ho t ng c a các ngân
hàng s d ng AMA th p h n các ngân hàng không s d ng AMA(10,8% so
v i 12-18%).
H n 50% ngân hàng Tây Ban Nha ã th c hi n i m i ho t ng và t
ch c nh m m c tiêu qu n tr r i ro ho t ng nh thành l p m t b ph n
riêng bi t chuyên v r i ro ho t ng, i m i h th ng báo cáo và áp d ng
công ngh hi n i.
M t s ngân hàng s d ng t i a ngu n l c t bên ngoài qu n tr r i
ro ho t ng nh ING Group thuê IBM qu n tr r i ro ho t ng. Citibank
s d ng ph n m m CLS (continuous linked settlement), th c hi n qu n tr r i
ro ho t ng theo các tiêu chu n và chính sách r i ro và ki m soát trên c s
t ánh giá r i ro; ho t ng c a các phòng, ban, n v kinh doanh c xác
nh, ánh giá th ng xuyên t ó các quy t nh i u ch nh và s a i ho t
ng gi m thi u r i ro ho t ng c a ra; các ho t ng này c tài
li u hóa và công b trong ngân hàng; các ch s o l ng r i ro chính c
xác nh k l ng và c th , y là i u ki n Citibank th c hi n qu n tr
r i ro ho t ng.
Khung QTRRH c ng c v n d ng m t cách linh ho t cho phù h p
v i i u ki n c a t ng qu c gia, t ng ngân hàng. Ngân hàng DBS c a
Singapore ã c th hóa khung qu n tr r i ro b ng cách phân tích r i ro ho t
42. 33
ng trên hai góc ó là t n su t xu t hi n và m c tác ng. T ó, DBS
xác nh cách th c t ch c và xây d ng các ch ng trình gi m thi u các m c
r i ro ho t ng nh ki m soát n i b và b o hi m qu c t . T i DBS, các
công c và k thu t qu n tr r i ro ho t ng c s d ng nh ki m soát t
ánh giá, qu n lý s ki n, phân tích r i ro và báo cáo.
1.3.2. Bài h c kinh nghi m cho các ngân hàng th ng m i Vi t Nam
Trong nh ng n m qua các ngân hàng th ng m i Vi t Nam và trên th
gi i ã ph i gánh ch u nh ng t n th t không nh do r i ro ho t ng gây ra.
Ph n l n các ngân hàng th ng m i Vi t Nam hi n nay ch chú tr ng n r i
ro tín d ng mà ít quan tâm n r i ro ho t ng. Khi r i ro ho t ng ã x y
ra và ã gây ra t n th t, các ngân hàng m i b t u chú ý n và tìm cách
kh c ph c, tuy nh ng thi t h i hi n h u mà nó gây ra ch a ph i là quá l n
nh ng thi t h i vô hình là r t l n và lâu dài n u không c kh c ph c s nh
h ng không nh n lòng tin c a khác hàng. Bài h c t ngân hàng l n trên
th gi i, t th c ti n tri n khai thành công, th t b i cho th y, vi c t ng c ng
qu n tr r i ro ho t ng s giúp cho các ngân hàng gi m nh c chi phí,
t n th t t các ho t ng tác nghi p, b o v uy tín c a ngân hàng và giúp cho
các ngân hàng kinh doanh an toàn, hi u qu . Thông qua các nguyên t c chung
c a Basel II và kinh nghi m c a các ngân hàng trên th gi i, các ngân hàng
th ng m i t i Vi t Nam ã t ng b c tri n khai áp d ng công tác qu n tr r i
ro ho t ng.
Ngân hàng TMCP Công Th ng Vi t Nam tri n khai trong toàn h
th ng t gi a n m 2007 thông qua vi c ban hành qui trình qu n tr r i ro ho t
ng khá chi ti t, có h th ng b ng bi u, báo cáo, các công c o l ng c
các lo i r i ro ho t ng trong t ng nghi p v , có th phân tích c th các
nguyên nhân d n n r i ro và l u tr d li u qua các th i k a ra các
bi n phòng ng a và gi m thi u r i ro. Tuy nhiên, do b c u tri n khai nên
43. 34
c ng không tránh kh i nh ng khó kh n, v ng m t nên c ng ang d n hoàn
thi n và c i ti n qui trình.
Ngân hàng TMCP K Th ng Vi t Nam tri n khai ho t ng này t
n m 2007 v i cách ti p c n m i h n là i t y u t con ng i và vi c xây
d ng qui trình qu n tr r i ro ho t ng c ng c xây d ng theo chu n mô
hình hi n i theo h ng t p trung hóa, minh b ch. Ngân hàng này nh n nh
m u ch t c a r i ro là con ng i vì v y tr c h t ngân hàng xây d ng môi
tr ng làm vi c minh b ch, các ch t ki m soát ch t ch . Ngoài ra, ngân hàng
c ng r t chú tr ng công tác truy n thông nh k c p nh t các thông tin
liên quan n các vi ph m o c và các bài h c kinh nghi m, xây d ng các
hòm th góp ý, các ng dây nóng, s d ng các ph n m m hi n i,…
Ngoài ra , m t s h th ng ngân hàng khác nh Ngân hàng TMCP u
t và phát tri n Vi t Nam, Ngân hàng TMCP Nông nghi p Vi t Nam,.. ã
b c u chú ý và tri n khai công tác qu n tr r i ro ho t ng và b c u
c ng ã t c nh ng thành công nh t nh.
T th c ti n tri n khai ho t ng qu n tr r i ro i v i các ngân hàng
trên th gi i và t i Vi t Nam, chúng ta rút ra bài h c cho các ngân hàng
th ng m i Vi t Nam t ó có th hoàn thi n h n công tác qu n tr r i ro
ho t ng. ó là:
- Th nh t, m i ngân hàng th ng m i c n ph i xây d ng m t chi n l c
QTRRH , hoàn thi n c u trúc qu n tr r i ro ho t ng mà c bi t là c u
trúc t ch c. B máy giám sát r i ro c a ngân hàng c n ho t ng c l p,
không tham gia vào quá trình t o ra r i ro, có ch c n ng giám sát và qu n lý
r i ro.
- Th hai, xây d ng ý th c qu n tr r i ro toàn h th ng, l a ch n các l nh
v c u tiên thi t l p các ch t v ki m soát r i ro ho t ng. T t c các nhân
viên trong ngân hàng c n ph i c ào t o hi u bi t, tham gia và t xác nh
44. 35
r i ro ho t ng, xác nh nguyên nhân, ánh giá các r i ro hi n có trong t t c
các s n ph m, ho t ng, quy trình và h th ng c a ngân hàng.
- Th ba, c n ph i xây d ng m t quy trình h ng d n thu th p thêm
các thông tin t n th t, t ng c ng i tho i v i các ngân hàng b n c ng nh
ngân hàng nhà n c chia s thông tin v t n th t, tránh tình tr ng che d u
thông tin v r i ro ho t ng. Nh ng thông tin c t lõi bao g m t ng s ti n
thi t h i tr c khi c khôi ph c, lo i r i ro t ng ng, l nh v c kinh doanh,
n i x y ra t n th t, ngày tháng x y ra bi n c và phát hi n s ki n r i ro,
nguyên nhân c a s ki n.
- Th t , h n ch t i a các y u t gây ra r i ro ho t ng t bên trong n i
b ngân hàng. C n h ng t i xây d ng chính sách qu n tr ngu n nhân l c có
ch t l ng cao, o c ngh nghi p t t; th ng xuyên rà soát các quy trình
nghi p v , thông qua ó có th phát hi n c các l h ng c n kh c ph c, hoàn
thi n hóa các quy trình nghi p v ; h th ng công ngh thông tin ph i c b o
d ng và c p nh t th ng xuyên nh m h n ch t i a các r i ro có th x y ra.
- Th n m, h n ch t i a các y u t gây ra r i ro ho t ng t bên
ngoài; xây d ng các ph ng án c ng nh các tình hu ng có th s n sàng
i phó và kh c ph c khi có r i ro x y ra. Gi i pháp c b n ó là công nh n
r i ro hi n h u, chuy n i r i ro cho bên th ba thông qua b o hi m, gi m
thi u r i ro b ng cách o l ng các r i ro khác thông qua h th ng ki m soát
và h th ng t ng nh n d ng sai sót.
1.3.3. Bài h c kinh nghi m i v i Ngân hàng th ng m i c ph n Quân i
C ng nh các ngân hàng khác trong h th ng ngân hàng, MB c ng b t
u có nh ng b c i u tiên trong vi c xây d ng h th ng qu n tr r i ro
nói chung c ng nh h th ng qu n tr r i ro ho t ng nói riêng. Trên c s
kinh nghi m c a các t ch c tài chính qu c t và các ngân hàng trong h
th ng, MB úc rút c m t s bài h c kinh nghi m nh sau:
45. 36
- C n xây d ng chi n l c QTRRHD hi n i, nh t quán, ti m c n v i
v i chu n m c qu c t , theo Basel II.
- Hoàn thi n b máy t ch c, xây d ng h th ng giám sát c l p, không
tham gia vào quá trình cung c p d ch v .
- Nâng cao n ng l c chuyên môn c a cán b nhân viên, giáo d c ý th c
phòng ch ng r i ro, phát hi n và c bi t ý th c minh b ch thông tin, s ki n
r i ro.
- Xây d ng, hoàn thi n h th ng qui trình th ng nh t, chu n m c, rào
ch n m i r i ro t t nh t phòng ch ng r i ro ngay t khâu phát sinh d ch v ,
u t h th ng h t ng công ngh hi n i,…
- Chuy n i r i ro thông qua các công c b o hi m,…
46. 37
Tóm t t ch ng 1
V n qu n tr r i ro ho t ng c a các ngân hàng trên th gi i có b
dày kinh nghi m. Tuy nhiên v n không tránh c các r i ro x y ra. i v i
các ngân hàng th ng m i Vi t Nam, QTRRH là m t khái ni m còn khá
m i trong nh ng n m g n ây và ngày càng c các ngân hàng chú tr ng vì
tính c tr ng khó qu n tr c a nó. Trong ch ng 1, tác gi ã trình bày c s
lý lu n v r i ro, r i ro ho t ng và công tác QTRRH c ng nh kinh
nghi m c a m t s t ch c tài chính trên th gi i và các ngân hàng th ng
m i t i Vi t Nam t ó rút ra kinh nghi m cho MB. Nh ng n i dung
nghiên c u t i ch ng 1 s là c s cho vi c nghiên c u th c ti n công tác
qu n lý r i ro ho t ng t i MB Hu ch ng 2.
47. 38
Ch ng 2:
TH C TR NG CÔNG TÁC QU N TR R I RO HO T NG
T I NGÂN HÀNG TMCP QUÂN I CHI NHÁNH HU
2.1. Khái quát chung v Ngân hàng TMCP Quân i - Chi nhánh Hu
2.1.1. Môi tr ng và ti m n ng kinh doanh trên a bàn
i u ki n t nhiên: Th a Thiên Hu n m B c Trung B , có 08 huy n
tr c thu c và 01 thành ph ô th lo i 1, n m trên tr c ng hành lang chi n
l c ông Tây, là c a ngõ quan tr ng ra Bi n ông c a hành lang kinh t
ông-Tây n i Lào, Campuchia, Myanma, ông B c Thái Lan và Mi n trung
Vi t Nam. V i di n tích h n 5.000 km2
, y các lo i a hình m phá, r ng
núi, gò i, b bi n dài 128km, dân s 1,2 tri u dân, khí h u khá kh c nghi t
v i hai mùa m a n ng trong n m. Ngu n lao ng tr chi m 55% v i m t b ng
trình cao, có ngu n tài nguyên du l ch - d ch v phong phú ( c Unessco
công nh n là di s n v n hoá v t th , phi v t th c a th gi i, là Thành ph
FESTIVAL c tr ng c a Vi t Nam); Th a Thiên Hu có ngu n tài nguyên
khoáng s n t p trung ch y u là titan, qu ng s t, vàng..
i u ki n kinh t - xã h i: Là a bàn nh và ch m phát tri n so v i bình
quân chung c n c. T c t ng tr ng GDP 5 n m v a qua trung bình d i
6%, t ng thu ngân sách a ph ng n m 2015 t 5.140 t , t ng t ng ng
bình quân 8,4%/n m trong 5 n m v a qua, tuy nhiên Th a Thiên Hu là t nh
luôn b i chi ngân sách t 20-30% và c c u kinh t chuy n d ch theo h ng
tích c c v i ngành d ch v – s n xu t công nghi p, ti u th công nghi p – xây
d ng. Do v y, nhu c u v các s n ph m, d ch v tài chính ngân hàng là r t
l n. Tác ng c a môi tr ng n chính sách kinh doanh c a MB: V i vi c
a ph ng ang t p trung phát tri n c s h t ng, du l ch, phát tri n các d
án d ch v y t , giáo d c, các d án khai thác tài nguyên, òi h i MB c n ph i
48. 39
t p trung xây d ng các ch ng trình hành ng c th , bi n các ch ng trình
phát tri n kinh t a ph ng thành nh ng c h i kinh doanh ngân hàng. Bên
c nh ó c n quan tâm nghiên c u, o l ng nh ng h n ch v i u ki n t
nhiên, thiên tai gây r i ro n các l nh l c kinh doanh c a khách hàng, qui mô
th tr ng nh , m t b ng thu nh p xã h i th p, tâm lý dân c ng i u t , m c
c nh tranh c a các ngân hàng ngày càng gay g t... là nh ng thách th c l n
i v i Chi nhánh MB t i Hu .
i th c nh tranh t i a bàn: Hi n nay, trên a bàn t nh Th a Thiên
Hu có 26 ngân hàng ang ho t ng, trong ó có 18 ngân hàng th ng m i
c ph n v i s l ng i m giao d ch 112 i m. V quy mô huy ng v n:
t ng huy ng v n n 2015 là 29.246 t , t ng 1,6 l n so v i 2011, trong ó
kh i ngân hàng qu c doanh chi m 59% th ph n,18 ngân hàng c ph n
chi m 41%, t ng ng 12.022 t . MB t 1.131 t , t c t ng tr ng 1,5
l n so v i 2011, chi m 9,4% th ph n 18 ngân hàng c ph n và 4% t ng th
ph n (gi nguyên so v i 2011), x p th 4 sau Sacom, VP, Nam Vi t nh ng
x p th nh t v ngu n TCKT. V quy mô tín d ng: T ng d n n 2015 là
22.356 t , t ng 1,9 l n so v i 2011, trong ó kh i ngân hàng qu c doanh
chi m 66% th ph n,18 ngân hàng c ph n chi m 34%, t ng ng 7.947 t .
MB t 794 t , t c t ng tr ng 2,4 l n so v i 2011 (bình quân th tr ng
t ng 1,9 l n), chi m 11% th ph n trong 18 ngân hàng c ph n (t ng th ph n
2% so v i 2011) và gi nguyên 4% t ng th ph n.
ánh giá chung v th tr ng tài chính ngân hàng: Áp l c c nh tranh
th tr ng l n, các ngân hàng qu c doanh l i th v chính sách giá, t ch
phán quy t tín d ng và t p trung m nh m ng bán l , ngân hàng i n t .
Các ngân hàng m i t p trung c nh tranh giá huy ng và thu hút ngu n
nhân l c t t.
49. 40
2.1.2. Quá trình hình thành và phát tri n c a Ngân hàng Th ng m i c
ph n Quân i - Chi nhánh Hu
Ngân hàng TMCP Quân i (MB) c thành l p theo quy t nh s
00374/GP-UB ngày 30/12/1993 c a U ban nhân dân thành ph Hà N i và
chính th c ho t ng vào ngày 4/11/1994 v i tên giao d ch y là Ngân
hàng th ng m i c ph n Quân i (tên vi t t t là Military Bank) v i v n
i u l ban u là 20 t ng. Hi n nay Ngân hàng có tr s chính t i s 21
Cát Linh, Hà N i.
K th a b n l nh và o c c a ng i lính, m i nhân viên thu c i gia
ình MB ang quy t tâm và ng lòng h ng t i m c tiêu phát tri n MB tr
thành m t trong ba ngân hàng TMCP ng u t i Vi t Nam, tr thành m t
i tác tin c y, an toàn và trung th c, em l i l i ích t i a cho khách hàng
thông qua vi c cung c p các d ch v ngân hàng ti n ích, u vi t, cung c p các
s n ph m a d ng, luôn c i ti n phù h p theo xu th th tr ng và yêu c u
ngày càng cao c a khách hàng.
V i nhu c u phát tri n m ng l i và th ng hi u t i Khu v c Mi n
Trung, ngày 12/02/2007, MB Hu chính th c i vào ho t ng t i t nh Th a
Thiên Hu . V i ph ng châm ho t ng "Qu n tr r i ro hàng u, khách
hàng là trung tâm", MB Hu luôn t l i ích c a khách hàng g n li n v i l i
ích c a ngân hàng, không ng ng cung c p các s n ph m, d ch v a d ng
n m i i t ng khách hàng. Nh ng n m qua, MB Hu luôn duy trì t c
t ng tr ng t ng tài s n và l i nhu n. Sau 9 n m ho t ng, MB Hu ã phát
tri n r t m nh v quy mô th ph n và con ng i.
T ng tài s n c a MB Hu trong 3 n m có s t ng tr ng t 822 t ng
n m 2013 t ng lên 1.133 t ng n m 2015. Huy ng v n t 1.134 t ng
v i l i nhu n tr c thu toàn Chi nhánh t 16 t ng, t ng h n 2,25 l n so
v i n m 2013.
50. 41
V m ng l i ho t ng, tính n cu i n m 2015, MB Hu có 3 phòng
giao d ch t i các khu v c trung tâm kinh t c a thành ph Hu . Xây d ng MB
Hu thành m t ngân hàng tiên phong, ng trong top 3 NHTMCP v quy mô
và hi u qu t i th tr ng a ph ng trong nh ng n m t i còn là m t m c
tiêu l n c a MB Hu .
B máy t ch c c a MB Hu g m các phòng ban nh sau:
S 2.1. B máy t ch c c a MB Hu
2.1.3 T ng quan v ho t ng kinh doanh c a Ngân hàng Th ng m i c
ph n Quân i- Chi nhánh Hu trong th i gian qua
2.1.3.1 Ho t ng huy ng v n
Ngu n v n c a NHTM là giá tr ti n t mà NHTM huy ng c trên th
tr ng thông qua các nghi p v ti n g i, ti n vay và m t s ngu n khác. Hi u
qu ho t ng c a b ph n huy ng v n có ý ngh a quy t nh t i k t qu ho t
ng chung c a toàn Ngân hàng.
Ho t ng huy ng v n luôn c coi là m t trong nh ng ho t ng t o
ti n cho các ho t ng khác c a ngân hàng. Làm sao có c ngu n
v n n nh v i chi phí th p luôn là v n c MB Hu c bi t quan tâm.
Trong nh ng n m g n ây, m c dù th tr ng tài chính có nhi u bi n ng b t
GIÁM C CHI NHÁNH
Phó giám c PT
V n hành
Phó giám c PT
kinh doanh
Các
phòng
giao d ch
tr c
thu c
Phòng
D ch
v
khách
hàng
Phòng
H tr
Phòng
Khách
hàng
doanh
nghi p
Phòng
Khách
hàng
cá
nhân
51. 42
n c ng thêm s c nh tranh gay g t gi a kh i các ngân hàng TMCP, v i
nh ng chính sách i u hành h p lý, linh ho t, ngu n v n huy ng c a MB
Hu luôn n nh và t ng tr ng phù h p. Cu i n m 2015, t ng v n huy ng
c a MB Hu t 1.134 t ng, t ng 40% so v i n m 2013, trong ó v n huy
ng t dân c t 896 t ng, chi m trên 79% t ng v n huy ng.
Bi u 2.1. Tình hình huy ng v n c a MB t 2013 -2015
Bên c nh ó công tác huy ng v n tr nên ngày càng hi u qu h n v i
các chi n l c v a d ng hoá các ph ng th c huy ng c ng nh các kênh
huy ng v n t m i thành ph n kinh t .
Trong các ngu n huy ng thì ngu n huy ng dân c chi m t tr ng
l n nh t. ây c ng là ngu n có t c t ng tr ng b n v ng qua các n m,
góp ph n m b o l ng v n cung ng cho m i ho t ng c a Ngân hàng.
i u này không ch ch ng t chính sách lãi su t c a MB là t ng i h p d n
i v i khách hàng mà còn là b ng ch ng rõ nét v uy tín Ngân hàng ngày
càng l n m nh c ng nh ch t l ng ph c v ngày càng c nâng cao c a
i ng cán b , nhân viên MB Hu .
52. 43
B ng 2.1. Tình hình huy ng v n t khách hàng c a MB n m 2013 – 2015
( n v : T ng)
STT CH TIÊU
N M
2013
N M
2014
T NG
TR NG
2014/2013
(%)
N M
2015
T NG
TR NG
2014/2015
(%)
I
Phân lo i theo i
t ng khách hàng 822 1,172 143 1,134 97
1 Ti n g i TCKT 152 336 221 238 71
2 Ti n g i cá nhân 670 836 125 896 107
II
Phân lo i theo hình
th c ti n g i 822 1,172 143 1,134 97
1 Ti n g i KKH 68 195 287 189 97
2 Ti n g i có k h n 754 977 130 945 97
(Ngu n: Báo cáo th ng niên MB)
2.1.3.2. Ho t ng tín d ng
Cùng v i s phát tri n m nh m v ngu n v n, ho t ng cho vay c a
MB Hu ã và ang ngày càng m r ng và t ng tr ng cao trong nh ng n m
g n ây. T c t ng tr ng tín d ng bình quân giai o n 2013 - 2015 t t
10% - 20% và có xu h ng t ng trong t ng lai. ây là m c t ng tr ng cao
so v i bình quân ngành Ngân hàng, và c bi t có ý ngh a trong giai o n
hi n nay.
T c t ng tr ng tín d ng cao trong 3 n m g n ây là k t qu c a s
phát tri n không ch ngu n v n huy ng và chính sách tín d ng c a MB
Hu mà còn s a d ng hoá các s n ph m cho vay, m r ng m ng l i
khách hàng c ng nh trình i ng cán b tín d ng c a MB Hu c
nâng cao áng k .
53. 44
B ng 2.2. Tình hình cho vay c a MB n m 2013 - 2015
( n v : t ng)
STT CH TIÊU
N M
2013
N M
2014
T NG
TR NG
2014/2013
(%)
N M
2015
T NG
TR NG
2014/2015
(%)
I T ng d n cho vay 471 701 149 794 113
1 D n vay KH TCKT 355 489 138 535 109
2 D n vay KH cá nhân 116 212 183 259 122
II S l ng khách hàng 24,545 28,799 117 32,592 113
1 Khách hàng TCKT 421 926 220 1059 114
2 Khách hàng KHCN 24,124 27,873 116 31,533 113
(Ngu n: Báo cáo th ng niên MB)
V i c i m là ngân hàng có t l cho vay các doanh nghi p,các d án
l n, c bi t là th m nh trong l nh v c xây l p chi m trên 60% d n tín
d ng, tuy nhiên cùng v i phát tri n tín d ng, MB luôn song song qu n lý ch t
l ng tín d ng m t cách ch t ch , theo sát m c tiêu H i ng qu n tr t ra v
ki m soát t l n x u d i 2%.
B ng 2.3. Ch t l ng tín d ng c a MB t n m 2013 - 2015
( n v : t ng)
NHÓM
N
CH TIÊU
N M 2013 N M 2014 N M 2015
Giá tr
T
tr ng Giá tr
T
tr ng Giá tr
T
tr ng
T ng d n cho vay
khách hàng 470.9 100 701.1 100 794.3 100
1 N tiêu chu n 429 91.1 692.0 98.7 765.9 96.4
2 N c n chú ý 27.9 5.9 8.9 1.3 23.9 3.0
3 N d i tiêu chu n 14 3.0 - 0.0 4.1 0.5
4 N nghi ng 0 0.0 - 0.0 0.4 0.1
5
N có kh n ng m t
v n 0 0.0 0.2 0.0 0.0 0.0
(Ngu n: Báo cáo th ng niên MB)
54. 45
T l n x u (t nhóm 3 n nhóm 5) trên t ng d n n th i i m
31/12/2015 là 3.5%. Ch t l ng tín d ng c a MB c ánh giá là m t trong
nh ng ngân hàng TMCP hàng u ki m soát c t l n x u m c t t
nh t. MB th c hi n tuân th các qui nh c a NHNN v trích l p d phòng,
chuy n nhóm n .
2.1.3.3. Các ho t ng khác
Bên c nh nh ng s n ph m truy n th ng nh nh n ti n g i và cho vay,
MB ã không ng ng n l c cung ng các s n ph m, d ch v tài chính m i
nh m áp ng t t h n nhu c u a d ng c a khách hàng. Bên c nh ó, MB
c ng tri n khai áp d ng các thành t u khoa h c k thu t m i nh t nh m hi n
i hoá, chuyên nghi p hoá các nghi p v kinh doanh c a Ngân hàng, ti n t i
tr thành m t trong nh ng NHTM hàng u Vi t Nam trong vi c tri n khai
các s n ph m d ch v có hàm l ng công ngh cao.
V ho t ng thanh toán và kinh doanh th
Trong th i gian qua, nhu c u s d ng d ch v thanh toán t i MB ngày
càng cao c bi t hình th c thanh toán không dùng ti n m t. Ph ng th c
thanh toán hi n i này không ch t o i u ki n cho Ngân hàng t p trung ngu n
v n vào h th ng tài chính mà còn ti t ki m c chi phí in n, v n chuy n,
ki m m c ng nh nh ng th t thoát có th có.
Bên c nh vi c hoàn thi n d ch v thanh toán truy n th ng, MB ã cung
ng ngày càng nhi u các s n ph m, d ch v m i mang ti n ích cho Khách
hàng. Ngoài các nghi p v thanh toán i n t , internet banking, thanh toán
liên ngân hàng, Mobile banking … Ngân hàng còn làm i lý thanh toán th
và d ch v chuy n ti n, th liên k t. i u này ã t o i u ki n thu n l i h n
r t nhi u cho các khách hàng n MB giao d ch.
55. 46
V ho t ng thanh toán xu t nh p kh u, kinh doanh ngo i t
Trong nh ng n m qua, ho t ng thanh toán xu t nh p kh u c a MB
luôn t ng tr ng m nh m c v giá tr c ng nh ch t l ng d ch v . Doanh
s thanh toán xu t nh p kh u hàng n m t ng trung bình 22%. Bên c nh ó,
ngày càng có nhi u L/C v i giá tr l n c m t i MB h n trong nh ng
n m g n ây, i t ng khách hàng có nhu c u m L/C hay s d ng các
ph ng th c thanh toán qu c t khác ngày càng c m r ng và a d ng
h n. Các giao d ch thanh toán qu c t c ti n hành nhanh chóng, chính
xác, thu n ti n và úng v i nh ng qui nh pháp lu t c ng nh thông l qu c
t ã góp ph n nâng cao uy tín c a MB không ch trong n c mà còn trên
tr ng qu c t .
Tr c nh ng thành t u ó, ho t ng này c a MB c ánh giá r t cao
b i nhi u t ch c tài chính trong và ngoài n c. MB ã m r ng quan h i
lý v i h n 700 ngân hàng n c ngoài t i h n 50 n n kinh t khác nhau và
d n tr thành i tác tin c y i v i các i tác này trong các giao d ch
thanh toán qu c t t i Vi t Nam. c bi t, k t n m 2008 tr l i ây, MB
ã tr thành i tác chi n l c trong ho t ng thanh toán xu t nh p kh u
t i th tr ng Vi t Nam c a các t p oàn ngân hàng - tài chính hàng u th
gi i nh Ngân hàng Standard Chartered, T p oàn Citigroup, Ngân hàng
HSBC, ... i u này không nh ng th hi n uy tín ngày càng l n m nh c a
Ngân hàng mà còn kh ng nh ti m n ng phát tri n c a ho t ng này t i
MB trong t ng lai.
N n t ng thanh toán qu c t v ng m nh ã t o i u ki n thu n l i cho
ho t ng kinh doanh ngo i t c a MB phát tri n trong nh ng n m g n ây.
T sau n m 2005 khi MB a kh i Treasury vào ho t ng, vi c qu n lý v n
và kinh doanh ngo i t c a Ngân hàng ã c th c hi n bài b n, chuyên
nghi p và em l i doanh thu áng k cho Ngân hàng.
56. 47
t c k t qu áng khích l nh trên là nh có s c g ng c a toàn h
th ng, c bi t là c a c p lãnh o trong vi c ho ch nh chi n l c phát tri n
toàn di n, a d ng hoá các lo i hình b o lãnh, a ra các m c phí b o lãnh h p
lý ng th i c ng gi gìn, nuôi d ng m i quan h ngày càng b n ch t v i
khách hàng c c ng nh khai thác tri t nh ng nhu c u b o lãnh c a khách
hàng ti m n ng.
2.1.3.4. K t qu ho t ng kinh doanh
Trong giai o n 2013 - 2015, trong i u ki n khó kh n chung c a n n kinh
t , th tr ng bi n ng m nh, tuy nhiên Ban lãnh o MB Hu ã ch ng có
nh ng quy t sách k p th i, cùng chung s c v i Khách hàng v t qua khó
kh n. V i s oàn k t và quy t tâm c a toàn h th ng, MB Hu t hào vì ã t
c m c t ng tr ng d ng v i nh ng k t qu kinh doanh trong giai o n n m
2013 -2015 nh sau:
B ng 2.4. Thu nh p c a MB n m 2013 - 2015
( n v : t ng)
STT CH TIÊU N M 2013 N M 2014 N M 2015
I T ng thu 124.2 129.4 129.0
1 Thu t lãi huy ng 67.2 68.7 65.1
2 Thu t lãi cho vay 49.2 54.2 57.4
3 Thu t các ho t ng d ch v 5.4 5.2 5.0
4 Thu khác 2.4 1.3 1.5
II T ng chi 115.6 116.7 113.0
III L i nhu n tr c thu 8.6 12.7 16.0
(Ngu n: Báo cáo th ng niên MB)
L i nhu n tr c thu c a MB Hu trong 3 n m qua luôn t m c cao
và t ng tr ng m nh là minh ch ng cho hi u qu ho t ng c a Ngân hàng
trên toàn h th ng. ây là m c t ng tr ng n t ng trong giai o n kinh t
hi n nay.
57. 48
T t c nh ng k t qu trên ã kh ng nh tính úng n trong chính sách
c ng nh ho t ng c a MB trong nh ng n m qua và c ng th hi n m t ti m
n ng phát tri n m nh m c a Ngân hàng trong th i gian t i.
2.2. Th c tr ng công tác qu n tr r i ro ho t ng t i Ngân hàng Th ng
m i c ph n Quân i - Chi nhánh Hu
2.2.1. C s pháp lý cho công tác qu n tr r i ro ho t ng t i Ngân hàng
Th ng m i c ph n Quân i Quân i
2.2.2.1. Các v n b n pháp lý c a Chính ph và c a Ngân hàng Nhà n c liên
quan n qu n tr r i ro ho t ng
Qu n tr r i ro ho t ng cho n nay v n là công vi c khá khó kh n i
v i h th ng ngân hàng Vi t Nam, cho n th i i m này v n ch a có m t
v n b n pháp lý chính th c nào t phía Ngân hàng Nhà n c quy nh v
qu n tr r i ro ho t ng cho các ngân hàng th ng m i Vi t Nam. Do tính
c p thi t c a công tác này, t n m 2005, ã có m t s v n b n quy nh liên
quan n qu n tr r i ro ho t ng, c th :
- Quy t nh s 457/2005/Q -NHNN ngày 19/4/2005 c a Th ng c
Ngân hàng Nhà n c Vi t Nam v vi c ban hành “Quy ch v các t l b o
m an toàn trong ho t ng c a các t ch c tín d ng”. Quy nh này kh ng
ch các t l an toàn v v n, s d ng v n các t ch c tín d ng ho t ng
an toàn và h n ch r i ro. Quy t nh này ã c thay th , s a i, b sung
b i Thông t s 13/2010/TT-NHNN ngày 20/5/2010, Thông t s
19/2010/TT-NHNN ngày 27/9/2010, Thông t s 22/2011/TT-NHNN ngày
30/8/2011, Thông t s 33/2011/TT-NHNN ngày /10/2011, Thông t s
36/2014/TT-NHNN ngày 20/11/2014 c a Th ng c Ngân hàng Nhà n c
Vi t Nam.
- Quy t nh s 493/2005/Q -NHNN ngày 22/4/2005 c a Th ng c
Ngân hàng Nhà n c Vi t Nam v vi c ban hành “Quy nh v phân lo i n ,
58. 49
trích l p và s d ng d phòng x lý r i ro tín d ng trong ho t ng ngân
hàng c a các t ch c tín d ng”. Quy t nh s 18/2007/Q -NHNN v vi c
s a i b sung Quy t nh s 493/2005/Q -NHNN. Hai quy t nh này ã
c Th ng c Ngân hàng Nhà n c h p nh t b ng V n b n s 22/VBHN-
NHNN ngày 04/6/2014.
- Lu t Phòng ch ng r a ti n ngày 18/6/2012.
- Ngh quy t s 35/2006/Q -NHNN ngày 01/8/2006 c a Th ng c
NHNN v vi c “Quy nh các nguyên t c qu n lý r i ro trong ho t ng ngân
hàng i n t ”.
- Quy t nh s 36/2006/Q -NHNN ngày 01/8/2006 c a Th ng c
Ngân hàng Nhà n c Vi t nam v vi c “ Ban hành quy ch ki m tra, ki m
soát n i b T ch c tín d ng”.
- Quy t nh s 37/2006/Q -NHNN ngày 01/8/2006 c a Th ng c
Ngân hàng Nhà n c Vi t Nam v vi c “Ban hành quy ch ki m toán n i b
c a T ch c tín d ng”.
- Thông t s 44/2011/TT-NHNN ngày 29/12/2011 c a Th ng c Ngân
hàng Nhà n c Vi t Nam v vi c ban hành “Quy nh v h th ng ki m soát
n i b và ki m toán n i b c a t ch c tín dung, chi nhánh ngân hàng n c
ngoài’’. Thông t này thay th cho Quy t nh s 36/2006/Q -NHNN ngày
01/8/2006 và Quy t nh s 37/2006/Q -NHNN.
2.2.2.2. C ch chính sách v qu n tr r i ro ho t ng t i Ngân hàng
Th ng m i c ph n Quân i
Trong nh ng n m qua, MB ã phát tri n nhanh và m nh c v quy mô
l n ch t l ng. nâng cao ch t l ng ph c v , MB ã r t chú tr ng n th
tr ng và s n ph m d ch v ngân hàng hi n i. Bên c nh các d ch v truy n
th ng, MB ã th c hi n a d ng hóa các lo i hình s n ph m h ng n s hài
lòng cho khách hàng khi n giao d ch. Cùng v i ó thì công tác qu n tr r i
59. 50
ro c ng t ng b c hoàn thi n c h th ng hóa thông qua h th ng các quy
nh, quy trình, v n b n h ng d n trong t ng nghi p v c th :
- Chi n l c qu n tr r i ro ho t ng c a MB ban hành kèm theo Quy t
nh s 809/Q -MB-H QT ngày 14/12/2012 c a H i ng Qu n tr Ngân
hàng TMCP Quân i.
- Kh u v r i ro ho t ng ban hành kèm Quy t nh s 808/Q -MB-
H QT ngày 14/12/2012 c a H i ng Qu n tr Ngân hàng TMCP Quân i.
- Quy t nh s 810/Q -MB-H QT ngày 14/12/2012 v vi c ban hành
Chính sách Qu n tr r i ro ho t ng c a Ngân hàng TMCP Quân i.
- Quy t nh s 1212/Q -MB-H QT ngày 13/05/2013 v vi c ban hành
Qui nh thu th p thông và qu n lý d li u t n th t r i ro ho t ng c a Ngân
hàng TMCP Quân i.
- Quy t nh s 3627Q -MB-H QT ngày 16/12/2013 v vi c ban hành
Qui nh t ánh giá r i ro ho t ng và các bi n pháp ki m soát.
- Quy t nh s 1627Q -MB-H QT ngày 16/06/2014 v vi c ban hành
Qui nh xây d ng và qu n lý các ch s r i ro ho t ng chính.
2.2.2. Mô hình qu n tr r i ro ho t ng t i Ngân hàng TMCP Quân i
D a trên các nguyên lý qu n tr r i ro ho t ng nh sau:
- QTRRH là trách nhi m c a H i ng qu n tr , Ban i u hành và
m i Kh i, phòng ban, chi nhánh, phòng giao d ch c ng nh m i cán b
nhân viên MB.
- MB ch p nh n r i ro khi l i ích l n h n chi phí nh m t i u hóa giá tr
c ông. Ngay c các ho t ng kinh doanh mang tính r i ro cao c ng có th
c MB th c hi n khi có nh ng c s v ng ch c tin r ng t ng l i ích MB
c s l n h n t ng các chi phí b ra.
- MB tích h p công tác QTRRH vào t t c các ho t ng kinh doanh, v n
hành, h tr và xây d ng k ho ch t t c các c p. qu n tr r i ro hi u qu ,
60. 51
các kh i, phòng ban c n a các nguyên t c qu n tr r i ro vào t ng qui trình và
ho t ng. MB phân r i ro ho t ng thành hai lo i:
+ R i ro ho t ng ti m n: là t t c nh ng r i ro ho t ng có th phát
sinh trong quá trình v n hành qui trình nghi p v khi ch a tính n y u t
ki m soát (r i ro ho t ng ti m n bao g m c nh ng r i ro ho t ng ch a
có ho c ã có các bi n pháp ki m soát gi m thi u r i ro)
+ R i ro ho t ng còn l i: là nh ng r i ro ho t ng v n có th phát
sinh sau khi các bi n pháp ki m soát ã c áp d ng trong quá trình v n
hành qui trình, nghi p v .
Trên c s các nguyên t c này, MB xây d ng mô hình “ 3 c p trong
công tác qu n tr r i ro ho t ng”.
S 2.2. Mô hình “3 c p trong công tác qu n tr r i ro ho t ng”
H i ng qu n tr
T ng giám c
Các n v kinh
doanh, h tr , v n
hành
y ban qu n tr r i
ro
Kh i qu n tr r i ro
Kh i ki m tra ki m
soát n i b
Ban ki m soát
C quan ki m toán
n i b
C p h ng d n và giám sát C p ki m soát c l pC p th c thi
61. 52
Mô hình qu n tr r i ro toàn di n s xác nh rõ vai trò, trách nhi m c a
t t c các c p. Vai trò này c th hi n qua mô hình “3 c p trong công tác
qu n tr r i ro ho t ng”:
- C p th c thi: là trách nhi m c a Ban i u hành và các n v kinh
doanh, v n hành. ây là n v s h u r i ro và ch u trách nhi m u tiên
trong vi c qu n tr r i ro ho t ng t i n v mình. Các n v này có trách
nhi m qu n lý r i ro ho t ng hàng ngày, tuân th các chính sách r i ro,
kh u v r i ro và các bi n pháp ki m soát trong quá trình ho t ng ã c
phê duy t.
- C p h ng d n và giám sát liên quan n nh ng n v ch u trách
nhi m giám sát r i ro và h ng d n v qu n tr r i ro trong MB ( y ban
QTRR, Kh i QTRR, pháp ch ,..) Các n v này ch u trách nhi m xây d ng
các chính sách r i ro ho t ng, xây d ng các tiêu chu n, các h ng d n qui
trình tri n khai c ng nh các bi n pháp ki m soát r i ro, m b o tính tuân
th trong quá trình ho t ng kinh doanh.
- C p ki m soát c l p là trách nhi m c a C quan ki m toán n i b .
C quan này s th c hi n ki m tra c l p i v i vi c qu n tr r i ro ho t
ng c a c p b o v th nh t và th hai, a ra các khuy n ngh i v i h
th ng ki m soát trong qui trình nh m m b o tính hi u qu và hi u l c các
qui trình qu n tr r i ro.
* B máy qu n tr r i ro t i MB
Mô hình Kh i Qu n tr r i ro trong vi c tri n khai công tác r i ro
ho t ng:
62. 53
`
S 2.3. S b máy qu n tr r i ro MB
2.2.3. Các công c qu n tr r i ro ho t ng
i u ki n tiên quy t MB tri n khai các công c QTRRH
- Ban lãnh o c p cao phê duy t ch ng trình và truy n t m t cách rõ
ràng các m c tiêu và ph ng h ng c a qu n tr r i ro ho t ng trong toàn
ngân hàng.
- Ph ng pháp ti p c n nh t quán, d hi u i v i toàn b cán b nhân
viên MB.
MB s d ng hai nhóm công c xác nh và ánh giá r i ro ho t ng:
- Các công c chính: thu th p d li u t n th t (LDC), T ánh giá ki m soát
r i ro (RCSA), Các ch s r i ro chính (KRIs), H s r i ro và công c tính v n.
- Các công c h tr : Các phát hi n trong báo cáo ki m toán, s hóa
qui trình kinh doanh, phân tích so sánh.
Kh i qu n lý ch t l ng Kh i qu n tr r i ro
Kh i
Kh i qu n ki m tra ki m
soát n i b
Phòng
qu n tr
r i ro
tín
d ng
Phòng
qu n tr
r i ro
ho t
ng
Phòng
qu n tr
r i ro
th
tr ng
Chi nhánh
Kh i
63. 54
2.2.3.1. Thu th p d li u t n th t (LDC)
- Là công c giúp MB ghi nh n và phân tích các t n th t ã x y ra c ng
nh xác nh nh h ng c a r i ro ho t ng i v i ho t ng c a MB.
- T m quan tr ng c a LDC: Cung c p các thông tin ý ngh a cho vi c
ánh giá t n su t x y ra và nh h ng c a r i ro ho t ng c ng nh m c
hi u qu c a các ki m soát n i b t i MB. Các phân tích v s ki n t n th t
cung c p các hi u bi t v nguyên nhân gây ra các t n th t ng th i ch ra
tính hi u qu và hi u l c c a các bi n pháp ki m soát.
- Ph ng pháp th c hi n: Các d li u t n th t s c các n v ghi
nh n theo úng m u bi u và g i cho phòng QTRRH rà soát, phân tích, t ng
h p và l p báo cáo.
- Các b c th c hi n:
- MB phân các s ki n t n th t thành 7 lo i:
+ Gian l n n i b : S ki n t n th t phát sinh t các hành vi c ý làm sai,
bi n th tài s n, c ý vi ph m các qui nh c a pháp lu t ho c c a pháp lu t
ho c c a MB nh m m c ích tr c l i cá nhân v i s tham gia c a ít nh t m t
ng i trong n i b .
+ Gian l n bên ngoài: S ki n t n th t xu t phát t các hành vi sai trái,
bi n th tài s n, không tuân th các qui nh c a pháp lu t m t cách có ch
ích t bên th u ba ngoài MB.
+ Vi ph m các lu t l lao ng và an toàn lao ng: S ki n t n th t phát
sinh t vi c MB không tuân th qui nh pháp lu t v lao ng/an toàn lao
ng ho c các cam k t v i ng i lao ng.
+ Các ho t ng liên quan n khách hàng, s n ph m và thông l kinh
doanh: S ki n t n th t phát sinh do s n ph m l i ho c cung c p các s n
Thi t l p
ngu n
d li u
Xác nh các
s ki n t n
th t
xu t
bi n pháp
x lí
Xác nh nguyên
nhân r i ro và s
kiên gây t n th t
Xác nh
cách th c
x lý r i ro
Phân lo i s
ki n t n
th t
Soát xét d
li u t n th t
64. 55
ph m trái v i thông l kinh doanh trên th tr ng gây nh h ng n quy n
l i c a khách hàng.
+ Thi t h i i v i các tài s n v t ch t: S ki n t n th t phát sinh do l i
h th ng/ph n m m không h tr k p th i gây gián o n công vi c, ng ng tr
ho t ng kinh doanh.
+ Th c hi n giao d ch và qu n lý qui trình: S ki n t n th t phát sinh do
sai sót trong quá trình th c hi n qui trình giao d ch ho c liên quan t i các m i
quan h v i i tác th ng m i và nhà cung c p.
2.2.3.2. T ánh giá ki m soát và r i ro (RCSA)
- Là công c h tr các n v t ánh giá r i ro ho t ng và các bi n
pháp ki m soát n i b c thi t l p gi m thi u r i ro t i n v c a mình.
- T m quan tr ng c a RCSA: Khuy n khích các n v ch ng n m
thông tin và ánh giá r i ro, nâng cao nh n th c v r i ro, cung c p các thông
tin ban u giúp các n v u m i t p trung rà soát các l nh v c r i ro cao
ho c ch a có bi n pháp ki m soát ch t ch .
- Ph ng pháp th c hi n: M i n v c 01 u m i (RLO) ph i h p v i
Phòng qu n lý r i ro ho t ng và ch u trách nhi m th c hi n RCSSA c a
n v mình ít nh t m t n m m t l n.
- Các b c th c hi n:
- RCSA c th c hi n nh k hàng n m i v i t t c các qui trình
nghi p v c v n hành hàng ngày, m i ban hành, c thay i/thi t k l i.
2.2.3.3. Ch s r i ro chính (KRI)
- Là b ch s c s d ng c nh báo s m các t n th t có th x y ra
ho c kh n ng x y ra c a t n th t, giúp th c hi n các bi n pháp, hành ng
tr c khi x y ra t n th t.
Xác nh các
r i ro và ki m
soát cho
qui trình
Xây d ng
b ng câu h i
RCSA
L p báo
cáo RCSA
Tri n khai
b ng ánh giá
ánh giá
r i ro và
ki m soát
Hoàn thi n
vi c ánh
giá
Soát xét và
phê duy t
báo cáo
65. 56
- T m quan tr ng c a KRI: Theo dõi s thay i c a các r i ro, d báo
các r i ro chính ti m n giúp MB có th phòng ng a và gi m thi u các t n
th t, phát hi n các i m y u trong qui trình và ho t ng ki m soát.
- Ph ng pháp th c hi n: KRI c th c hi n d i hình th c m t b ch
s r i ro chính m b o: nh l ng c, g n v i ch tiêu ánh giá ch t
l ng ho t ng, có tính d báo, ph n ánh c m c qu n lý r i ro ho t
ng và tính hi u qu c a các bi n pháp ki m soát.
- Các b c th c hi n:
- Theo b n ch t, KRI c phân thành hai lo i: KRI theo dõi (các ch
s cung c p thông tin theo dõi v tình hình r i ro th c t ã phát sinh),
KRI d báo (các ch s cung c p thông tin d báo v kh n ng r i ro có
th phát sinh).
- Theo ph m vi áp d ng, KRI c phân thành hai lo i: KRI riêng bi t
(các ch s áp d ng v i m t ho c m t s m ng nghi p v c thù), KRI chung
(các ch s áp d ng v i t t c các m ng nghi p v trong ngân hàng).
- c i m c a KRI: Phù h p, n gi n, o l ng c, d báo c, so
sánh c.
2.2.3.4. H s r i ro
Ph n ánh các r i ro c a MB theo kh n ng và t n su t x y ra c ng nh
m c nh h ng c a các r i ro t i MB, th hi n qua B n r i ro.
Thi t l p KPI Xác nh
ph m vi và
n v o
l ng KRI
Xác th c
d li u KRI
Tri n khai áp
d ng t i n v
Giám sát
giá tr c
báo cáo v
KRI
L p k
ho ch hành
ng
gi m thi u
r i ro
L p báo
cáo KRI
66. 57
Kh n ng x y ra
ao 3 2 1TrungBình
4 3 2
Thp
5 4 3
Th p Trung Bình Cao
nh h ng
S 2.4. Mô hình b n r i ro ho t ng
- T m quan tr ng: Xác nh nh ng r i ro chính, ti m n nh t t i MB, cho
phép MB u tiên x lý m t s lo i r i ro d a trên k t qu ánh giá r i ro theo
t n su t x y ra m c nh h ng t ó xây d ng gi i pháp gi m thi u r i ro.
- Ph ng pháp th c hi n: Phòng Qu n tr r i ro ho t ng ph i h p cùng
lãnh o các kh i MB xem xét xác nh các r i ro t i MB.
- Các b c th c hi n:
2.2.3.5. Tính v n cho r i ro ho t ng
Giúp MB xác nh và duy trì m t l ng v n l n d phòng cho các
t n th t c a r i ro ho t ng
MB áp d ng 3 ph ng pháp ti p c n tính v n cho r i ro ho t ng:
T ch c h i
th o, s p x p th
t u tiên
T ng h p và
phân tích s
li u
ánh giá r i ro
67. 58
- Cách ti p c n ch s c b n (Basis Approach): là ph ng pháp n gi n
mà MB s d ng nh m t gi i pháp d phòng n u h th ng k toán không th
cung c p c các chi ti t c n thi t ph c v tri n khai ti p c n tiêu chu n hóa.
ORC = €n=1-3 year(GI x 15%)/n
Gl: lãi g p (d ng) hàng n m c a 3 n m g n nh t
N: s n m trong 3 n m li n k mà MB có lãi g p
- Cách ti p c n tiêu chu n hóa (Standarrdized Approach)
ORCBL = GLBL x
GLBL = Lãi
: là t l % c nh do y ban Basel quy nh
2.2.4. Qui trình qu n tr r i ro ho t ng
áp ng các yêu c u QTRRH hi u qu , MB tri n khai qui trình r i
ro ho t ng tu n hoàn bao g m các c u ph n: xác nh r i ro, ánh giá r i ro
và qu n tr , gi m thi u r i ro, ng th i vi c giám sát và báo cáo c th c
hi n xuyên su t quá trình qu n tr r i ro.
S 2.5. Mô hình qui trình qu n tr r i ro ho t ng
2.2.4.1 Qui trình xác nh r i ro
N n t ng trong toàn b quá trình qu n tr r i ro c a MB. MB s d ng
m t s công c /k thu t h tr vi c xác nh r i ro nh thu th p d li u t n
th t (LCD), xây d ng h s r i ro,…
Giám sát (4)
Xác nh r i ro (1) Qu n tr & gi m
thi u r i ro (3)
ánh giá r i ro o
l ng KRI (2)
Báo cáo (5)
68. 59
- B c 1: Xem xét toàn di n các ho t ng c a MB. Sau ó, Ban lãnh
o MB xác nh các yêu c u và các i u ki n hoàn thành t t c nhi m v .
- B c 2: R i ro c xác nh d a trên các m i nguy hi m ti m n ho c các
i u ki n b t l i và các s c có th d n n r i ro. B c này c ng li t kê các
nhân t có th gây ra r i ro cho t ng giai o n ho t ng, t ng b c c a qui trình.
- B c 3: Xác nh nguyên nhân g c r ki m soát r i ro s hi u
qu h n.
2.2.4.2 Qui trình ánh giá r i ro
Sau khi xác nh r i ro, Phòng Qu n tr r i ro ho t ng ti n hành phân
tích ánh giá xác nh các r i ro mà MB không ch p nh n và c n t p trung
gi m thi u. T ó giúp MB l a ch n s p x p m c u tiên i v i c ch
gi m thi u r i ro phù h p
- B c 1: Các n v liên quan cùng Phòng Qu n tr r i ro ho t ng
soát xét t ng r i ro riêng l , sau ó ti n hành phân tích nguyên nhân và các
di n gi i trong ph n mô t r i ro do các kh i cung c p.
- B c 2: Là n n t ng ti n hành x p h ng r i ro. Phòng Qu n tr r i ro
ho t ng t ng h p và xác nh các nhân t t nh tính ph bi n d a trên b n
mô t và x p h ng r i ro do các n v cung c p x p h ng t n su t và m c
nh h ng.
B c 1: Xem xét
các nghi p v c a
ngân hàng
B c 2: Xác nh
r i ro
B c 3: Xác nh
các nguyên nhân
B c 1: Soát
xét các r i ro
n l
B c 2: Xác
nh d li u
h tr ánh
giá
B c 3: X p
h ng m c
nh h ng và
t n su t r i ro
(kh n ng
x y ra)
B c 4: T ng
h p x p h ng
và các l a ch n
r i ro chính
69. 60
- B c 3: n v qu n lý qui trình kinh doanh th c hi n ánh giá m c
nghiêm tr ng và t n su t x y ra r i ro. M c nh h ng c a r i ro c ánh
giá theo 3 m c: cao/trung bình/th p d a trên các tiêu chí ánh giá nh tính c
xác nh t i b c 2. Khi thu th p c y d li u, MB có th xây d ng các
tiêu chí nh l ng ph c ánh giá r i ro. Vi c xác nh t n su t r i ro c th c
hi n b ng cách m s l ng s ki n r i ro ho t ng th c t x y ra và/ho c s
d ng các k thu t d báo khác mà MB xây d ng khi có c s d li u t n th t.
- B c 4: Phòng qu n tr r i ro ho t ng th c hi n x p h ng r i ro d a
trên k t qu ánh giá t n su t x y ra r i ro và m c nh h ng, t dó l a
ch n các r i ro ho t ng chính c x p h ng cao.
2.2.4.3 Qui trình qu n tr và gi m thi u r i ro
- B c 1: Xác nh nhi u ph ng án ki m soát nh t có th i v i t t c
các r i ro ti m n: t ch i, phòng tránh, chuy n giao, trì hoãn, dàn tr i, b i
th ng và gi m thi u.
- B c 2: Giá tr c tính v m c nghiêm tr ng và/ho c kh n ng x y
ra sau khi các bi n pháp ki m soát c tri n khai và các thay i trong k t
qu ánh giá r i ro s c ghi chép c th xác nh các nh h ng c a
t ng ph ng án.
- B c 3: Phòng Qu n tr r i ro ho t ng th c hi n s p x p m c u
tiên c a các ph ng án ki m soát r i ro gi m thi u r i ro m c có th
ch p nh n c. Các bi n pháp ki m soát t t nh t c n th ng nh t v i m c tiêu
và s d ng t i u các ngu n l c có s n. Các m c u tiên c ghi nh n t i
các m u bi u chu n hóa tham kh o trong t ng lai.
B c 1: Xác
nh ph ng
án ki m soát
B c 2: Xác
nh các nh
h ng c a t ng
ph ng án
B c 3: S p
x p m c u
tiên các ph ng
pháp ki m soát
B c 4:
Tri n khai
các ki m
soát r i ro