Download luận án tiến sĩ ngành kinh tế phát triển với đề tài: Giải pháp đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong ngành thuế ở Việt Nam, cho các bạn có thể tham khảo

1. B GIÁO D C VÀ ðÀO T O
TRƯ NG ð I H C KINH T QU C DÂN

Nguy n Minh Ng c
GI I PHÁP ð Y M NH NG D NG CÔNG NGH
THÔNG TIN TRONG NGÀNH THU VI T NAM
LU N ÁN TI N SĨ KINH T
Hà N i - 2011

2. B GIÁO D C VÀ ðÀO T O
TRƯ NG ð I H C KINH T QU C DÂN

Nguy n Minh Ng c
GI I PHÁP ð Y M NH NG D NG CÔNG NGH
THÔNG TIN TRONG NGÀNH THU VI T NAM
Kinh t phát tri n
62.31.05.01
Chuyên ngành:
Mã s :
LU N ÁN TI N SĨ KINH T
NGƯ I HƯ NG D N KHOA H C:
1. PGS. TS. Lê Huy ð c
2. PGS. TS. Ph m Ng c Linh
Hà N i - 2011

3. ii
L I CAM ðOAN
Tôi xin cam ñoan ñây là công trình nghiên c u c a riêng
tôi. Các s li u nêu và trích d n trong lu n án là trung
th c. Nh ng k t qu nghiên c u c a lu n án chưa t ng
ñư c công b trong b t kỳ công trình nào khác.
Tác gi lu n án
Nguy n Minh Ng c

4. iii
M C L C
L I CAM ðOAN................................................................................................................II
M C L C ......................................................................................................................... III
DANH M C CÁC B NG S LI U............................................................................... VI
DANH M C CÁC HÌNH................................................................................................VII
DANH M C CÁC T VI T T T............................................................................... VIII
M ð U............................................................................................................................ IX
CHƯƠNG 1 NH NG V N ð LÝ LU N CHUNG V NG D NG CÔNG NGH
THÔNG TIN TRONG NGÀNH THU ...........................................................................24
1.1. T ng quan v công ngh thông tin và vai trò c a công ngh thông tin
trong ngành thu ..........................................................................................24
1.1.1. Khái ni m v công ngh thông tin.................................................24
1.1.2. N i dung và xu hư ng phát tri n c a công ngh thông tin ............ 2
1.1.3. Vai trò c a công ngh thông tin nói chung và trong ngành thu nói
riêng ........................................................................................................10
1.2. Thu và qu n lý thu trong n n kinh t ................................................19
1.2.1. Thu và ch c năng c a thu .........................................................19
1.2.2. Yêu c u và nghi p v qu n lý thu ................................................28
1.3. Công ngh thông tin ñ i v i công tác qu n lý thu .............................32
1.3.1. Các nguyên t c ng d ng CNTT trong qu n lý thu ....................34
1.3.2. Các ñi u ki n ng d ng CNTT trong qu n lý thu .......................35
1.4. S c n thi t tăng cư ng ng d ng công ngh thông tin trong ngành
thu Vi t Nam .............................................................................................36
1.4.1. ng d ng CNTT nâng cao năng l c qu n lý thu ........................40
1.4.2. ng d ng CNTT cung c p d ch v thu ñi n t và góp ph n xây
d ng “Chính ph ñi n t ”......................................................................50
1.4.3. ng d ng CNTT nh m ñáp ng yêu c u trao ñ i d li u, k t n i
trong và ngoài ngành thu ......................................................................53
1.5. Kinh nghi m qu c t v ng d ng CNTT trong qu n lý thu .............55
1.5.1. Mô hình ng d ng CNTT h tr ngư i n p thu Hàn Qu c.....55
1.5.2. Mô hình ng d ng CNTT nâng cao ch t lư ng ho t ñ ng thanh tra
thu Trung Qu c ..................................................................................59
1.5.3. Mô hình ng d ng CNTT t i Trung tâm x lý d li u thu Th y
ði n.........................................................................................................62
1.5.4. Bài h c kinh nghi m ñ i v i ngành thu Vi t Nam ......................63
1.6. Tóm t t chương 1 .................................................................................65

5. iv
CHƯƠNG 2 TH C TR NG NG D NG CÔNG NGH THÔNG TIN TRONG
HO T ð NG NGÀNH THU VI T NAM...................................................................67
2.1. Th c tr ng ho t ñ ng c a ngành thu Vi t Nam.................................67
2.1.1. Khái quát v h th ng qu n lý thu Vi t Nam ..............................67
2.1.2. K t qu ch y u trong ho t ñ ng qu n lý thu .............................75
2.2. Th c tr ng ng d ng công ngh thông tin trong ho t ñ ng c a ngành
thu Vi t Nam .............................................................................................86
2.2.1. Khái quát chung v th c tr ng ng d ng CNTT ngành thu ........86
2.2.2. T ch c, qu n lý h th ng CNTT ngành thu ...............................93
2.2.3. Ph m vi ng d ng CNTT trong ngành thu ..................................95
2.2.4. Hi n tr ng ñ u tư CNTT trong ngành thu ................................100
2.2.5. Hi u qu ng d ng CNTT trong qu n lý thu ............................102
2.3. ðánh giá th c tr ng ng d ng CNTT ngành thu .............................106
2.3.1. Nh ng thành t u ñ t ñư c ..........................................................106
2.3.2. M t s h n ch và nguyên nhân..................................................107
2.4. Tóm t t chương 2 ...............................................................................117
CHƯƠNG 3 PHƯƠNG HƯ NG VÀ GI I PHÁP ð Y M NH NG D NG CÔNG
NGH THÔNG TIN TRONG NGÀNH THU VI T NAM ......................................118
3.1. Phương hư ng và m c tiêu ng d ng công ngh thông tin trong ngành
thu Vi t Nam ...........................................................................................118
3.1.1. Cơ s xác ñ nh phương hư ng và m c tiêu ................................118
3.1.2. Quan ñi m, phương hư ng, m c tiêu ng d ng CNTT trong ngành
thu ........................................................................................................125
3.2. Phương án, mô hình t ch c và l trình ng d ng công ngh thông tin
trong ngành thu Vi t Nam.......................................................................137
3.2.1. Phương án ñ u tư h th ng ng d ng CNTT ngành thu ...........137
3.2.2. Mô hình t ch c h th ng CNTT ngành thu ..............................140
3.2.3. L trình ng d ng CNTT ngành thu ..........................................143
3.2.4. Nhu c u v ngu n l c: v n ñ u tư, công ngh , nhân l c ...........151
3.2.5. D ki n k t qu c a phương án..................................................154
3.3. Gi i pháp ñ y m nh ng d ng công ngh thông tin trong ngành thu
Vi t Nam ...................................................................................................156
3.3.1. Tăng cư ng qu n lý nhà nư c v ng d ng CNTT trong ngành
thu ........................................................................................................156
3.3.2. ð i m i mô hình h th ng t ch c CNTT ngành thu ................157
3.3.3. Gi i pháp v k thu t ..................................................................160
3.3.4. Gi i pháp v v n ñ u tư..............................................................163
3.3.5. Gi i pháp v nhân l c.................................................................167
3.3.6. Gi i pháp v t ch c th c hi n ...................................................169

6. v
3.3.7. Các y u t b o ñ m thành công cho ng d ng CNTT trong ngành
thu Vi t Nam và qu n lý r i ro............................................................184
3.4. Tóm t t chương 3 ...............................................................................191
K T LU N VÀ KI N NGH .........................................................................................193
DANH M C CÔNG TRÌNH C A TÁC GI ..............................................................197
TÀI LI U THAM KH O...............................................................................................199
PH L C..........................................................................................................................203

7. vi
DANH M C CÁC B NG S LI U
B ng 1.1: M t ñ tích h p bóng bán d n trong các b vi x lý........................ 6
B ng 1.2: Chi phí ư c tính bóng bán d n và b vi x lý.................................. 7
B ng 1.3: Th ng kê dân s và s d ng Internet trên th gi i – năm 2006....... 8
B ng 1.4: Th ng kê dân s và s d ng Internet m t s qu c gia châu Á –
năm 2006........................................................................................................... 9
B ng 1.5: Nhu c u giao d ch thu ñi n t c a doanh nghi p .........................52
B ng 2.1: Cơ c u s thu n p ngân sách nhà nư c (không k d u thô) giai ño n
2006 – 2010.....................................................................................................77
B ng 2.2: S thu n p ngân sách nhà nư c giai ño n 2001 - 2010..................79
B ng 2.3: S lư ng ngư i n p thu giai ño n 2006 - 2009............................86
B ng 2.4: H th ng các ng d ng CNTT ngành thu .....................................99
B ng 3.1: Thông tin cơ b n v NNT c n qu n lý .........................................147
B ng 3.2: D toán kinh phí CNTT ngành thu giai ño n 2011 - 2020 t ngu n
NSNN............................................................................................................166
B ng 3.3: K ho ch ng d ng CNTT ngành thu .........................................169

8. vii
DANH M C CÁC HÌNH
Hình 1.1: Các thành ph n ñ c trưng c a CNTT ............................................... 4
Hình 1.2: Mô hình ho t ñ ng qu n lý thu thu hi n t i..................................29
Hình 1.3: Mô hình ñư ng cong Laffer............................................................44
Hình 2.1: Sơ ñ t ch c b máy qu n lý thu .................................................71
Hình 2.2: Cơ c u ngu n thu t thu ................................................................80
Hình 2.3: T ng thu thu và phí giai ño n 2001 - 2010...................................80
Hình 2.4: Sơ ñ t ng quan các ch c năng qu n lý thu ..................................98
Hình 2.5: Bi u ñ s thu NSNN th i kỳ 1990-2005.....................................104
Hình 3.1: Giao ti p trao ñ i d li u thu ......................................................125
Hình 3.2: Mô hình xây d ng và qu n lý chi n lư c, k ho ch CNTT .........128
Hình 3.3: T ng quan h th ng thông tin qu n lý thu ..................................139
Hình 3.4: Trung tâm x lý d li u thu ........................................................142
Hình 3.5: Mô hình n p thu qua m ng Internet............................................146
Hình 3.6: Mô hình thi t k h th ng CSDL ngư i n p thu t p trung.........147
Hình 3.7: Mô hình thi t k C ng thông tin ñi n t ngành thu ....................153
Hình 3.9: Sơ ñ t ch c h th ng CNTT ngành thu ...................................159
Hình 3.8: Mô hình thi t k m ng máy tính ngành thu ................................161
Hình 3.10: Mô hình h t ng CNTT ngành thu ñ n năm 2020 ....................173
Hình 3.11: Mô hình d ch v kê khai, n p thu ñi n t .................................175
Hình 3.12: Mô hình ñ i chi u chéo hóa ñơn thu .........................................177
Hình 3.13: Mô hình t ng quan d ch v hóa ñơn ñi n t ...............................179
Hình 3.14: Mô hình h th ng h tr ngư i n p thu ....................................181

9. viii
DANH M C CÁC T VI T T T
Ti ng Vi t
1. CNTT Công ngh thông tin
2. CSDL Cơ s d li u
3. NNT Ngư i n p thu
4. GTGT Giá tr gia tăng
5. KBNN Kho b c nhà nư c
6. NSNN Ngân sách nhà nư c
7. TNCN Thu nh p cá nhân
8. TNDN Thu nh p doanh nghi p
9. TTðB Tiêu th ñ c bi t
10. XNK Xu t nh p kh u
Ti ng Anh
11. ASEAN Hi p h i các qu c gia ðông Nam Á (Association of
Southeast Asia Nations)
12. APEC Di n ñàn H p tác Kinh t châu Á – Thái Bình Dương
(Asia-Pacific Economic Cooperation)
13. B2B Doanh nghi p t i Doanh nghi p (Business to Business)
14. B2C Doanh nghi p t i Khách hàng (Business to Customer)
15. G2G Chính ph v i Chính ph (Government to Government)
16. GDP Gross Domestic Product (T ng s n ph m qu c n i)
17. IMF Qu Ti n t Qu c t (International Monetary Fund)
18. ITAIS H th ng thông tin qu n lý thu tích h p (Integrated
Tax Administration Information System)
19. OECD T ch c H p tác và Phát tri n Kinh t (Organization for
Economic Cooperation and Development)
20. WB Ngân hàng Th gi i (World Bank)
21. WTO T ch c Thương m i Th gi i (World Trade
Organization)

10. ix
M ð U
1. Tính c p thi t c a ñ tài lu n án
Trong l ch s xã h i loài ngư i, thu g n li n v i s ra ñ i, t n t i và
phát tri n c a Nhà nư c. Thu là ngu n thu ch y u c a Ngân sách Nhà nư c.
Thu là m t trong nh ng công c qu n lý kinh t có tính hi u qu cao c a
Nhà nư c và thư ng ñư c s d ng ñ ñi u ti t vĩ mô n n kinh t . Trong ti n
trình ñ i m i n n kinh t Vi t Nam, ngu n thu t thu (bao g m c phí và l
phí) ngày càng tăng, hình thành nên ngu n thu ch y u c a ngân sách nhà
nư c, t o ñi u ki n tăng tích lũy cho yêu c u ñ u tư phát tri n c a ñ t nư c.
Hi n nay, có nhi u v n ñ ñ t ra ñ i v i ngành thu Vi t Nam, ñ c bi t
là nh ng v n ñ liên quan ñ n cơ ch qu n lý, hi u l c và hi u qu ho t ñ ng,
ngu n nhân l c ngành thu , yêu c u công b ng, dân ch , văn minh c a xã h i
ñ t ra v i ngành thu ,.... Nh ng v n ñ ñó ch có th ñư c gi i quy t m t cách
khoa h c và ch t lư ng cao n u như ngành thu có ñư c m t h th ng thông
tin ñ y ñ , chính xác và k p th i. Yêu c u ñó cũng chính là bài toán ñ t ra khi
xem xét chi n lư c ng d ng công ngh thông tin (CNTT) ngành thu Vi t
Nam. Nh ng nghiên c u v nhu c u, l trình c i cách thu , yêu c u ng d ng
CNTT và kh năng tác ñ ng tích c c c a nó ñ i v i yêu c u nghi p v thu là
nh ng n i dung quan tr ng mà ngành thu c n có s phân tích ñ y ñ và k
lư ng vì nh ng tác ñ ng tr c ti p và gián ti p ñ i v i l i ích cơ b n c a
ngành thu và n n kinh t . Nhu c u ñ i m i phương th c qu n lý, c i cách,
hi n ñ i hóa ñ t ra n i dung nghiên c u kh năng thúc ñ y ng d ng CNTT
nh m nâng cao ch t lư ng ho t ñ ng c a ngành thu . Trong giai ño n hi n
nay, cùng v i xu th hình thành n n kinh t tri th c, thông tin có vai trò ngày
càng to l n trong các ho t ñ ng giao d ch c a n n kinh t . ð c bi t, thông tin
trong lĩnh v c thu ñã và s ñư c xã h i ñánh giá cao, có tác ñ ng t i n n

11. x
kinh t dư i nhi u góc ñ và trong nh ng trư ng h p c th chúng ta có th
lư ng hoá b ng nh ng con s thuy t ph c.
Trong quá trình phát tri n, ngành thu Vi t Nam ñã ñang và s th c
hi n c i cách - hi n ñ i hoá theo hư ng nâng cao hi u l c qu n lý và hi u qu
ho t ñ ng và ñi u ki n thu n l i ñ thúc ñ y s n xu t, kinh doanh phát tri n,
ph c v s nghi p công nghi p hoá, hi n ñ i hoá ñ t nư c, góp ph n ñ m b o
bình ñ ng, công b ng xã h i, phù h p v i yêu c u phát tri n n n kinh t th
trư ng và ch ñ ng h i nh p kinh t qu c t . Trong b i c nh ñó, ng d ng
CNTT là m t ñi u ki n h t s c quan tr ng nh m ñáp ng ñư c yêu c u ñ i
m i trong ho t ñ ng c a ngành thu Vi t Nam. ð nghiên c u các ñi u ki n,
nguyên t c ng d ng CNTT và t ñó ñ xu t phương hư ng, gi i pháp th c
hi n, nghiên c u sinh ñã l a ch n ñ tài “Gi i pháp ñ y m nh ng d ng
CNTT trong ngành thu Vi t Nam”.
ð tài “Gi i pháp ñ y m nh ng d ng công ngh thông tin trong
ngành thu Vi t Nam” là m t hư ng nghiên c u khoa h c có tính lý lu n
và th c ti n nh m góp ph n ñ y m nh th c hi n công khai hoá, dân ch hoá
ho t ñ ng c a ngành thu , kh c ph c các hi n tư ng tiêu c c, y u kém, ki n
toàn b máy qu n lý và nâng cao hi u l c, hi u qu ho t ñ ng c a ngành thu
Vi t Nam. ð tài lu n án hư ng vào vi c nghiên c u nh hư ng c a CNTT
ñ n h th ng qu n lý thu , trên cơ s ñó xác ñ nh kh năng, m c ñ , bư c ñi
trong vi c ng d ng CNTT vào lĩnh v c qu n lý thu c a Vi t Nam. Hi n nay,
ngành thu xác ñ nh m c tiêu c i cách, hi n ñ i hoá nh m nâng cao hi u qu ,
hi u l c ho t ñ ng và tăng cư ng năng l c qu n lý nhà nư c trong lĩnh v c
thu , ñ ng th i t o ñi u ki n t t cho ngư i n p thu và qua ñó hư ng t i vi c
ñ t hi u qu cao hơn trong nhi m v thu cho ngân sách nhà nư c. ð th c
hi n ñư c các m c tiêu nêu trên, ngành thu hi n ñã tri n khai cơ ch t kê

12. xi
khai - t n p thu , qu n lý theo phương pháp phân tích r i ro, th c hi n ñ i
m i quy trình qu n lý n thu , quy trình thanh tra ki m tra,... và yêu c u ñ u
tiên là ph i có ñư c h th ng thông tin v thu ñ y ñ , k p th i và chính xác.
Nh ng yêu c u c i cách, ñ i m i v nghi p v qu n lý ñã ñ t ra m t th c t
khách quan ñ i v i ngành thu , ñó là nhu c u c n thi t ph i xây d ng m t h
th ng thông tin v thu toàn di n, ñ y ñ và có giá tr s d ng cao. Nh ng
phân tích ban ñ u cho th y vi c ñưa CNTT vào trong các ho t ñ ng là m t
yêu c u th c t khách quan và là y u t không th thi u trong chi n lư c phát
tri n c a ngành thu . Bên c nh ñó, dư i tác ñ ng c a ng d ng CNTT, ngành
thu Vi t Nam có ñi u ki n ñ y m nh th c hi n công khai, dân ch v thu ,
ñ ng th i góp ph n xây d ng nh ng bi n pháp kh c ph c các hi n tư ng tiêu
c c, y u kém trong h th ng, t ñó góp ph n ki n toàn b máy qu n lý, nâng
cao hi u l c, hi u qu ho t ñ ng c a ngành thu Vi t Nam. Ngoài ra, nh ng
k t qu thu ñư c t vi c ng d ng CNTT cũng s góp ph n ñ ngành thu
Vi t Nam ph i h p tri n khai các ho t ñ ng h p tác, h i nh p khu v c và
qu c t , ñ c bi t là kh năng h p tác trong lĩnh v c trao ñ i thông tin phòng
ch ng các gian l n v thu ñang có chi u hư ng vư t ra kh i biên gi i c a
m t qu c gia.
Trong th i gian t i, vi c nghiên c u hoàn thi n chi n lư c phát tri n
ngành thu Vi t Nam c n ñư c g n k t v i l trình th c hi n c i cách, hi n
ñ i hoá v nghi p v qu n lý thu và ng d ng CNTT; ñ ng th i b sung
hoàn thi n các yêu c u qu n lý hi n ñ i vào các Lu t thu , Lu t giao d ch ñi n
t , Lu t qu n lý thu và các ngh ñ nh, thông tư hư ng d n. M t v n ñ quan
tr ng n a là xây d ng cơ s h t ng k thu t vi n thông ñ m nh ñ s n sàng
ph c v nhu c u trao ñ i d li u trong nư c và qu c t . Trong b i c nh hi n
nay, ngành thu các nư c trên th gi i ñã và ñang xây d ng, phát tri n m
r ng các d ch v giao d ch ñi n t ñ ti t ki m th i gian, gi m chi phí và nâng

13. xii
cao ch t lư ng ph c v . Bên c nh ñó, vi c nghiên c u s phát hi n nh ng v n
ñ t n t i c a ngành thu mà vi c gi i quy t c n ñư c xem xét ñ có ñư c
nh ng quy t sách ñúng ñ n, khoa h c, phù h p v i th c ti n Vi t Nam và
thông l qu c t . Vi c ñưa CNTT vào ho t ñ ng qu n lý nhà nư c nói chung
và qu n lý thu nói riêng s góp ph n ñưa nư c ta ti n bư c t i n n kinh t tri
th c trong th i gian t i.
V i nh ng lý do trên ñây, vi c nghiên c u Gi i pháp ñ y m nh ng
d ng CNTT trong ngành thu Vi t Nam là r t c n thi t và c p bách góp ph n
th c hi n thành công chi n lư c phát tri n ngành thu giai ño n 2011 - 2020.
2. Tình hình nghiên c u ñ tài
Trong th i gian qua, quá trình c i cách, ñ i m i công tác qu n lý nhà
nư c v thu và kh năng ng d ng CNTT nh m nâng cao hi u l c và hi u
qu ho t ñ ng là m t trong nh ng ñ tài ñư c các nhà nghiên c u v thu , tài
chính quan tâm. Trong s các nghiên c u trong nư c v ñ tài liên quan tiêu
bi u có các d án thí ñi m cơ ch qu n lý t kê khai - t n p thu ; d án h
tr khai thu s d ng công ngh mã v ch hai chi u; d án h tr khai thu
qua m ng; k ho ch ng d ng CNTT ngành thu t ng năm. N i dung nghiên
c u các d án nêu trên m i ch t ng bư c ñưa ra nh ng k ho ch tin h c
hóa công tác qu n lý thu d a trên nhu c u th c t t ng năm và chưa xác ñ nh
ñư c chi n lư c ng d ng CNTT, tuy nhiên các k t qu c a nh ng d án
cũng ñã bư c ñ u ñem l i m t môi trư ng ng d ng CNTT r ng kh p trong
ngành thu và gi i quy t nh ng công vi c có kh i lư ng l n mà s c ngư i
làm th công không th ñáp ng ñư c.
Nh n th c t m quan tr ng c a CNTT trong phát tri n kinh t - xã h i,
ð ng và Nhà nư c ta ñã ban hành các ch th , chính sách v CNTT, thành l p

14. xiii
các ñơn v có ch c năng ch ñ o phát tri n CNTT c a ð ng, Chính ph . Ch
th s 58/CT/TƯ ngày 17/10/2000 c a B Chính tr - Ban ch p hành Trung
ương ð ng C ng s n Vi t Nam ñã ñ nh hư ng, ch ñ o ñ y m nh ng d ng
và phát tri n CNTT ph c v s nghi p công nghi p hóa, hi n ñ i hóa ñ t
nư c. Quy t ñ nh s 272/2003/Qð-TTg ngày 31/12/2003 c a Th tư ng
Chính ph phê duy t chi n lư c phát tri n khoa h c và công ngh Vi t Nam
ñ n năm 2010 xác ñ nh nh ng ñi u ki n khách quan và ch quan ñ thúc ñ y
CNTT Vi t Nam phát tri n. Trong lĩnh v c qu n lý nhà nư c v thu , bài
vi t “ði u ki n ñ c i cách cơ ch qu n lý thu thành công” c a tác gi Lý
Phương Duyên ñã ñ c p ñ n vi c c n thi t áp d ng công ngh qu n lý thu
hi n ñ i ñ ñáp ng yêu c u trong giai ño n m i [7]. M t công trình ñáng chú
ý v i nh ng nghiên c u v nâng cao hi u qu qu n lý thu thu và g n v i yêu
c u t t y u c a vi c tri n khai h th ng ng d ng CNTT trong lu n văn th c
sĩ kinh t “Nâng cao hi u qu qu n lý thu thu Vi t Nam trong quá trình ñ i
m i” c a tác gi Tr nh Hoàng Cơ ñã nghiên c u, ñánh giá v tác ñ ng c a
m t s ph n m m ng d ng tin h c ph c v cơ quan thu x lý s li u thu
n p thu và xác ñ nh vai trò c n thi t c a vi c g n ng d ng CNTT v i qu n
lý thu Vi t Nam, tuy nhiên n i dung ñ c p ñ n CNTT ch mang tính ch t
li t kê các ph n m m ng d ng tin h c c th và t p trung trong giai ño n
1998 - 2004 [6, tr.38-41].
Năm 2005 T ng c c Thu nghiên c u xây d ng “K ho ch th c hi n
chi n lư c c i cách h th ng thu ñ n năm 2010” v i 10 chương trình ho t
ñ ng nh m tri n khai cơ ch qu n lý thu t khai - t n p, trong ñó có m t
chương trình riêng v ng d ng CNTT ñ ñáp ng các yêu c u nghi p v thu
[1, tr.139-148]. Các chương trình nói trên ñ u hư ng ñ n nhu c u g n nghi p
v qu n lý thu v i h th ng ng d ng CNTT. K ho ch nói trên ch y u
t ng h p nhu c u công vi c c a các ñơn v thu c T ng c c Thu ñư c xác

15. xiv
ñ nh theo t ng năm và gi i h n ñ n năm 2010, trong các chương trình ñ u ñ
c p ñ n nhu c u tin h c hóa m t s nghi p v cơ b n. Tuy nhiên, n i dung chi
ti t c a k ho ch thi u s phân tích c th , chưa có các m i liên k t logic gi a
các chương trình và do ñó khó th c hi n ñ y ñ trong th c t vì nh ng lý do
h n ch v ngu n nhân l c, tài chính.
Nh ng nghiên c u c a các chuyên gia Qu Ti n t Qu c t (IMF) bao
g m John Brondolo, Patricio Castro, Stuart Allan, Frank Bosch, Khee Kuan
Goh công b vào tháng 6/2006 ñã ñi vào phân tích ch t lư ng ho t ñ ng c i
cách thu , vai trò c a các cán b thu trong b ph n qu n lý doanh nghi p,
trách nhi m c a các b ph n trong cơ quan thu ñư c t ch c theo ch c năng
qu n lý thu , ñánh giá ch t lư ng và tư v n nh ng v n ñ trong qu n lý thu
Vi t Nam [5, tr.12]. K t qu nghiên c u ñã ch ra r ng m t h th ng CNTT
ñ ng b s h tr công vi c qu n lý thu theo t ng ch c năng là ñ c ñi m
quan tr ng c a t t c các h th ng thu hi n ñ i và cho r ng ngành thu Vi t
Nam ñã nh n th c ñư c l i ích ti m năng c a h th ng CNTT ñ i v i công
tác hi n ñ i hoá. Các nghiên c u ñã ch ra m t h th ng CNTT qu n lý thu
có h u h t các ch c năng chính phù h p v i cơ ch qu n lý t khai - t n p và
xác ñ nh vai trò c a CNTT ñã góp ph n nâng cao d n năng l c qu n lý c a cơ
quan thu [5, tr.15-19]. Tuy nhiên nh ng k t qu nghiên c u d a trên các d
li u trong giai ño n 2002 - 2006 (ñ n nay ñã có nhi u thay ñ i c i ti n v mô
hình qu n lý thu d a trên nguyên t c qu n lý r i ro, qu n lý có phân lo i ñ i
tư ng,…) và nh ng ñ xu t mang tính ch t ñ nh hư ng chung, chưa ñ chi
ti t ñ th c hi n m t chi n lư c phát tri n ngành thu nói chung và h th ng
CNTT ngành thu nói riêng. Ngoài ra, có m t s bài vi t, tham lu n v bi n
pháp ñ i m i công tác qu n lý thu , kinh nghi m và bài h c c a ngành thu
các nư c tham gia Di n ñàn nghiên c u qu n lý thu châu Á - SGATAR
(Study Group in Asia on Tax Administration Research) trong vi c xây d ng

16. xv
h th ng ng d ng CNTT trong công tác qu n lý thu (kê khai, n p thu )
ph c v yêu c u c i cách qu n lý thu [43], nâng cao ch t lư ng công tác an
toàn, b o m t h th ng d li u thu [44].
Tóm l i, cho ñ n nay chưa có m t công trình nào nghiên c u m t cách
ñ y ñ v kh năng ñ y m nh ng d ng CNTT trong lĩnh v c qu n lý nhà
nư c nh m t o môi trư ng th c hi n yêu c u c i cách nghi p v thu , tăng
cư ng kh năng h tr ngư i n p thu (NNT), qua ñó t o ñi u ki n th c hi n
công khai, minh b ch và bình ñ ng v thu Vi t Nam. Vì v y, có th nói ñ
tài ñư c l a ch n nghiên c u trong lu n án này là không trùng l p v i các
công trình ñã nghiên c u trong nư c và trên th gi i.
3. M c ñích và nhi m v nghiên c u c a lu n án
M c ñích và nhi m v nghiên c u c a lu n án là nghiên c u kh năng
ng d ng CNTT, s d ng nh ng ti n b CNTT và truy n thông ñ xây d ng
chi n lư c, k ho ch dư i nh m ñ y m nh ng d ng CNTT trong ngành thu
Vi t Nam. Lu n án phân tích, xác ñ nh phương hư ng ng d ng CNTT
trong ho t ñ ng c a ngành thu , kh năng và ñi u ki n ng d ng CNTT trong
ngành thu Vi t Nam theo hư ng hi n ñ i hóa và tăng cư ng h i nh p qu c t .
Lu n án t ng h p thông tin và ñánh giá th c tr ng ng d ng CNTT, ch
rõ nh ng h n ch , y u kém và nguyên nhân, cơ h i và thách th c trong vi c
ng d ng CNTT vào ngành thu Vi t Nam.
Các nghiên c u trong lu n án ñã ñưa ra nh ng ñ xu t phương hư ng
ng d ng, các gi i pháp ñ y m nh ng d ng CNTT trong ngành thu Vi t
Nam, l trình và các ñi u ki n c n thi t ñ m b o th c hi n l trình ng d ng
CNTT trong th i gian t i.

17. xvi
Ph n cu i c a lu n án là nh ng ý ki n ñ xu t, ki n ngh ñ ñ m b o
kh năng ng d ng th c ti n.
4. ð i tư ng và ph m vi nghiên c u c a lu n án
- ð i tư ng nghiên c u:
ð i tư ng nghiên c u c a lu n án là ho t ñ ng c a ngành thu và quá
trình ng d ng CNTT trong ngành thu ; nhi m v , ñ c ñi m, yêu c u, h
th ng t ch c th c hi n Lu t thu và quá trình ng d ng CNTT: ñ c ñi m,
phương hư ng, lĩnh v c theo ti n trình ti n b c a CNTT.
- Ph m vi nghiên c u:
V không gian: lu n án nghiên c u các ho t ñ ng qu n lý nhà nư c liên
quan ñ n nhi m v thu thu n i ñ a cho ngân sách nhà nư c c a ngành thu
Vi t Nam.
V th i gian: lu n án ñánh giá th c tr ng ng d ng CNTT trong ngành
thu t năm 1990 - 2010 và ñ nh hư ng, ñ xu t gi i pháp th c hi n giai ño n
2011 - 2020.
K t qu nghiên c u c a lu n án góp ph n b sung, hoàn thi n nh ng lý
lu n v yêu c u ñ i m i nghi p v qu n lý thu trong b i c nh phát tri n c a
n n kinh t nư c ta, phân tích nhu c u c i cách, hi n ñ i hoá trong lĩnh v c
thu và nh ng bi n pháp chu n b c n thi t cho tri n khai th c hi n. CNTT
ñ i v i ngành thu không ch là công c th c hi n có hi u qu ñ i v i các
ho t ñ ng qu n lý nhà nư c, cung c p d ch v công mà còn là y u t có tính
ñ ng l c thúc ñ y c i cách, ñ i m i nh m nâng cao hi u qu và hi u l c ho t
ñ ng c a ngành thu . Bên c nh ñó, chi n lư c ng d ng CNTT có tính kh
thi cao ñư c trình bày thông qua nh ng k ho ch c th g n li n v i nghi p

18. xvii
v thu và v i nh ng ñ xu t c th , n u ñư c v n d ng vào th c t ngành
thu Vi t Nam s ñem l i nh ng l i ích thi t th c cho cơ quan thu và NNT.
Vi c áp d ng các ng d ng CNTT s góp ph n th c hi n gi m th i gian, chi
phí trong ho t ñ ng qu n lý nhà nư c v thu ñ i v i cơ quan thu và NNT;
t o ñi u ki n c n thi t ñ xây d ng h th ng thông tin v thu ph c v nhi u
m c tiêu quan tr ng, trong ñó có vi c h n ch gian l n v thu , góp ph n t o
môi trư ng ho t ñ ng s n xu t kinh doanh bình ñ ng trong n n kinh t , ñ ng
th i ñ m b o ngu n thu ch y u cho NSNN trong giai ño n s p t i.
T nh ng căn c lý lu n và th c ti n ñã ñư c xác l p, k t qu nghiên
c u ñ tài nêu trên s ñ ra phương hư ng và nh ng gi i pháp cơ b n ng
d ng CNTT nh m ñ i m i, nâng cao hi u l c, hi u qu ho t ñ ng c a ngành
thu Vi t Nam.
5. Phương pháp nghiên c u
ð gi i quy t nh ng nhi m v ñ t ra, lu n án s d ng các phương pháp
ch y u trong nghiên c u kinh t như:
− Phương pháp duy v t bi n ch ng, duy v t l ch s và phương pháp h
th ng: Vi c nghiên c u quá trình phát tri n, c i cách và hi n ñ i hóa
ngành thu v chính sách và mô hình qu n lý ñư c th c hi n m t cách
ñ ng b , g n v i hoàn c nh, ñi u ki n và các giai ño n c th . Các c i
cách v chính sách thu ch y u ñư c xem xét trong m i liên h ch t
ch v i nhau c v không gian và th i gian, và ñư c ñ t trong b i c nh
chung c a toàn b quá trình c i cách, hi n ñ i hóa ngành thu nư c ta.
− Phương pháp th ng kê: Lu n án s d ng các s li u th ng kê thích h p
ñ ph c v cho vi c phân tích hi u qu ng d ng CNTT trong ho t
ñ ng c a ngành thu qua các giai ño n.

19. xviii
− Phương pháp phân tích, t ng h p: Trên cơ s phân tích t ng m ng
công vi c, lu n án ñưa ra nh ng ñánh giá chung có tính khái quát v
toàn b h th ng qu n lý thu trong giai ño n c i cách.
− Phương pháp so sánh, ñ i chi u: Nhu c u ñ i m i ho t ñ ng qu n lý
thu và nhu c u ng d ng CNTT trong lĩnh v c thu ñư c xem xét trên
cơ s có s so sánh gi a các bi n pháp chính sách áp d ng và k t qu
ñ t ñư c qua t ng giai ño n, cũng như v i th c ti n v n d ng m t s
nư c khác.
6. Nh ng ñóng góp m i c a lu n án
Trên cơ s chi n lư c phát tri n ngành thu , lu n án nghiên c u các n i
dung c t lõi c n ng d ng CNTT ñ th c hi n c i cách, hi n ñ i hóa và tăng
cư ng h i nh p qu c t c a ngành thu Vi t Nam. Lu n án ñã th c hi n m t
s n i dung và có nh ng ñóng góp m i sau ñây:
T lý lu n vai trò c a CNTT trong ngành thu , Lu n án t p trung làm
rõ cơ s lý lu n v s c n thi t ng d ng CNTT trong b i c nh có s phát
tri n nhanh chóng v s lư ng NNT, s ña d ng v hình th c kinh doanh và
m c ñ ph c t p trong các giao d ch kinh t có liên quan ñ n thu .
Lu n án nêu các nguyên t c ñ u tư ng d ng CNTT ñ t hi u qu cao trong
ngành thu , c th là: (1) ng d ng CNTT ph i ñ m b o tính h th ng; (2)
ng d ng CNTT ph i ñ m b o tính ñ ng b ; (3) ng d ng CNTT yêu c u an
toàn k thu t; (4) ng d ng công ngh thông tin có kh năng m r ng; (5)
ng d ng CNTT ph i ñ m b o tính hi u qu .
Lu n án nghiên c u và xác ñ nh các ñi u ki n ng d ng CNTT trong
qu n lý thu , bao g m: (1) Nghi p v qu n lý thu ñư c xác ñ nh rõ ràng, ñ y

20. xix
ñ và công khai, minh b ch. Ngành thu c n quy trình hóa các nghi p v
qu n lý thu ; (2) Ngu n nhân l c c a ngành thu ñ m b o cho yêu c u xây
d ng, phát tri n và qu n lý, duy trì v n hành h th ng CNTT; (3) Ngu n tài
chính ph i ñ m b o không ch giai ño n phát tri n ban ñ u mà c n tính
toán và ñ m b o các giai ño n nâng c p, m r ng, duy trì.
Lu n án ñã ñóng góp làm rõ vai trò c a CNTT, n i dung ng d ng
CNTT, nguyên t c ng d ng và các y u t , ñi u ki n ñ m b o ng d ng
CNTT. Lu n án ñã h th ng hóa cơ s lý lu n nghiên c u ñ y m nh ng d ng
CNTT vào qu n lý nói chung và qu n lý thu nói riêng. Lu n án ñánh giá m t
cách toàn di n th c tr ng ng d ng CNTT trong ngành thu Vi t Nam trong
giai ño n hi n nay, ch rõ nh ng h n ch , b t c p và nguyên nhân. Lu n án
phân tích các ñi u ki n c n thi t ñ ñ xu t phương hư ng, l trình ng d ng
CNTT trong ngành thu Vi t Nam
Lu n án ñ xu t h th ng gi i pháp t ng th nh m ñ y m nh các ng
d ng CNTT trong ngành thu bao g m nhóm gi i pháp v qu n lý nhà nư c,
nhóm gi i pháp v k thu t, nhóm gi i pháp v ñ u tư, nhóm gi i pháp v
ngu n nhân l c và nhóm gi i pháp v t ch c th c hi n. Các nghiên c u trong
lu n án xu t phát t lý lu n và th c ti n ng d ng CNTT trong công tác qu n
lý thu ngành thu Vi t Nam, t ñó ñ xu t phương hư ng, gi i pháp ñ y
m nh ng d ng CNTT ngành thu Vi t Nam giai ño n 2011 - 2020. Lu n án
phân tích quá trình phát tri n c a ngành thu trong th i gian v a qua g n v i
tác ñ ng c a các y u t m i trong n n kinh t . Nh ng tác ñ ng do s gia tăng
v s lư ng NNT, m c ñ ph c t p c a các ho t ñ ng kinh doanh có phát
sinh doanh thu ho c thu nh p ch u thu là nh ng thách th c l n ñ i v i công
tác qu n lý thu . Nh ng phân tích v nhu c u ñ i m i phương th c ho t ñ ng
c a các cơ quan thu nh m gia tăng m c ñ thu n l i cho vi c th c hi n

21. DOWNLOAD ĐỂ XEM ĐẦY ĐỦ NỘI DUNG
MÃ TÀI LIỆU: 54365
DOWNLOAD: + Link tải: tailieumau.vn
Hoặc : + ZALO: 0932091562