Yönetim Düşünürleri ve Yönetim Guruları

1. Bu sunum aşağıdaki kaynaktan yararlanılarak hazırlanmıştır.
Coşkun Can Aktan, “Yönetimde Yeni Konseptler ve Yeni Teknikler”, Yeni Türkiye, Mart-Nisan 1999.s.59-68.
Sunum Hazırlayan: Ebru ASLANTAŞ

2. Yeni global yönetim anlayışının beş
temel boyut üzerine inşa edildiğini
söylemek mümkündür. Bunlar;
KALİTE STRATEJİ SİNERJİ
İNSAN BİLGİ

3. Kalite, son yıllarda
yönetim alanında en
çok konuşulan
kavramların başında
gelmektedir. Kalite
konusunda ABD ve
Japonya’daki
çalışmaların sentezi
neticesinde Toplam
Kalite Yönetimi adı
verilen bir yeni
yönetim anlayışı
ortaya çıkmıştır.

4. Yine özellikle 1990’lı yıllardan itibaren strateji
kavramının ve buradan hareketle Stratejik
Yönetim adı verilen bir yeni yönetim anlayışının
organizasyonlarda giderek önem kazandığını
görüyoruz. Giderek artan rekabet ve bunun
getirdiği fırsatlar, tehlikeler ve riskleri önceden
öngörebilmek ve doğru strateji seçimleri
yapabilmek için stratejik yönetim anlayışının
tüm organizasyonlarda uygulanması önem
taşımaktadır.

5. Sinerji, yeni global
yönetim felsefesinde önem
kazanan bir diğer
kavramdır. Sinerji, bütünün
parçalarının toplamından
daha fazla olması (1+1 = 3)
anlamında kullanılmakta
ve organizasyondaki tüm
kaynakların ortak bir
amaca yöneltilmesini ifade
etmektedir. Sinerjik
Yönetim, organizasyondaki
lider, insan, sistem ve
donanım kaynaklarının bir
arada düşünülmesinin
önemi üzerinde
durmaktadır.
Yeni yönetim
anlayışının diğer iki önemli
boyutu “insan” ve “bilgi”
dir. Son yıllarda İnsan
Kaynaklarının Yönetimi ve
Bilgi Yönetimi alanında
insan ve bilgi kaynaklarının
nasıl en iyi şekilde
yönetileceği
irdelenmektedir. Yönetimin
bu beş boyutunu
açıkladıktan sonra bu
alanlarda geliştirilen yeni
konseptleri ve yeni
teknikleri kısaca
özetlemeye çalışalım.

6. YENİ YÖNETİM KONSEPTLERİ VE YENİ
YÖNETİM TEKNİKLERİ
1.
TOPLAM
KALİTE
YÖNETİMİ
2.
STRATEJİK
YÖNETİM
3.
SİNERJİK
YÖNETİM
4.
İNSAN
KAYNAKLA
RININ
YÖNETİMİ
5.
BİLGİ VE
TEKNOLOJİ
YÖNETİMİ

7. 1.TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ
Toplam kalite yönetimi, organizasyonda liderlik, yönetim,
insan, sistem, ve ürün kalitesinin bir arada sürekli
olarak geliştirilmesini ; kalite geliştirme, kalite
planlama ve kalite kontrol çalışmalarının yapılmasını
ve aynı zamanda kalite güvence sistem standartlarının
oluşturulmasını amaçlayan yönetim anlayışıdır. Toplam
kalite yönetiminin amacı organizasyonda çalışanların,
yöneticilerin, faaliyetlerin, süreçlerin, mal ve
hizmetlerin kalitesinin sürekli olarak iyileştirilmesini
sağlayarak “müşteri memnuniyeti”ni
gerçekleştirmektir.

8. Yukarıda belirtilen “müşteri memnuniyeti” amacını
gerçekleştirme amacına yönelik toplam kalite
yönetimi alanında kullanılan çok sayıda teknik
bulunmaktadır. Bu tekniklerin bir kısmı literatürde
“Yedi İstatistiksel Araç” olarak adlandırılmaktadır.
Ayrıca bu yedi araç dışında daha sonra geliştirilen ve
kullanılan “yedi yeni araç” daha bulunmaktadır.(
Bkz:Şekil-2) Bu araçlar ve kısa tanımları aşağıda
gösterilmiştir. (Bkz: Imai, 1997;239-243;
Kavrakoğlu,1996;) Önemle belirtelim ki, bu araçlar,
organizasyonda kalite planlama, kalite geliştirme ve
kalite kontrol çalışmalarında ve aynı zamanda
organizasyondaki problemlerin ortadan kaldırılması
çalışmalarında kullanılması gerekli tekniklerdir.

9. Stratejik yönetim, bir organizasyonun amaçlarına
ulaşabilmesi için etkili stratejiler geliştirmesini, bunların
planlanmasını, uygulanmasını ve kontrolünü ifade eder. Bir
başka ifadeyle, stratejik yönetim, yoğun bir rekabetle yüzyüze
bulunan şirketlerin rakipleri ile yarışabilmeleri için ne
yapmaları, ne tür stratejiler izlemeleri gerektiğini inceleyen
bir araştırma alanıdır. Stratejik yönetim alanında yararlanılan
başlıca teknikleri iki grupta toplamak mümkündür:
(Bkz:Şekil-3)

10. 1.Durum
ve Strateji
Analizleri
2.Uzlaşma
ve Karar
Verme
Analizleri

12. 3. SİNERJİK YÖNETİM
Sinerjik yönetim
esasen iki farklı
anlamda
kullanılabilir.

13. İlk olarak, sinerjik yönetim; organizasyonda
tüm kaynakların (insan, bilgi, sistem,
donanım vs.) etkin bir liderlik ile biraraya
getirilmesi ve böylece daha yüksek bir
enerjinin yaratılması anlamına gelmektedir.
Sinerjik yönetim, daha dar anlamda ise
yönetime tüm çalışanların daha geniş ve
etkin bir katılımının sağlanmasıdır. Sinerjik
yönetim bu anlamda “Toplam Katılım
Yönetimi” olarak da adlandırılabilir. Bu ikinci
anlam dahilinde düşünüldüğünde başlıca
sinerjik yönetim teknikleri (yönetime katılım
teknikleri) şunlardır:

15. İş zenginleştirme,
Kalite çemberleri,
Kendi kendini yöneten
takımlar,
Fonksiyonel çalışma grupları,
Fonksiyonlararası çalışma
grupları,
Organizasyon/sendika işbirliği

16. Önemle belirtelim ki, yukarıda saydığımız
toplam katılım teknikleri yeni yönetim
anlayışında son derece önem taşımaktadır.
Organizasyonel performansın artırılması için
yukarıda sayılan katılım tekniklerinin geniş
olarak uygulanması gerekmektedir.

17. İnsan kaynaklarının yönetimi
organizasyonun amaçlarına (karlılık,
verimlilik, kalite vs.) ulaşabilmesi için
tüm çalışanların en etkin ve verimli bir
şekilde kullanılmasıdır. İnsan
kaynaklarının yönetimi, organizasyonda
“insan” kaynaklarının en etkin şekilde
kullanılmasını amaçlar.

18. Daha başka bir ifadeyle, insan kaynaklarının
yönetimi ; insan kaynaklarının planlanması,
geliştirilmesi, eğitimi, motivasyonu,
performans değerlendirilmesinin yapılması,
yönetime katılması ve saire konuları içeren
bir alandır. Yeni yönetim felsefesinin önemli
boyutlarından birisi olan “insan
kaynaklarının yönetimi” alanında kullanılan
ve yararlanılan başlıca yeni konseptler ve
teknikleri şu şekilde sıralayabiliriz

19. Önemle belirtelim ki, aşağıda
sayılan tekniklerden bir kısmı
sadece insan kaynakları
yönetimi alanı dışında genel
olarak organizasyonel değişim
ve yeniden yapılanma
çalışmalarında yaygın olarak
kullanılmaktadır.

20. Yalın Organizasyon: Organizasyon
yapısının sadeleştirilmesi ve
basitleştirilmesi; dikey organizasyon
yapısı yerine yatay organizasyon
yapısının oluşturulması; gereksiz ve
katma değer yaratmayan kadameler,
fonksiyonlar ve süreçlerin kaldırılması
yalın organizasyonu ifade etmektedir.
Yalın organizasyon, sadece insan
kaynakları yönetimi alanında değil,
genel olarak organizasyon ve yönetim
alanında yaygın olarak kullanılan bir yeni
konseptdir.

21. Çalışanları Güçlendirme (Empowerment): Çalışanlara
yetki ve sorumluluk devredilmesi; çalışanların karar
alma sürecine katılması; ekip çalışmasına önem
verilmesi; çalışanların motivasyonu ve
ödüllendirilmesi; çalışanların organizasyonda pay
sahibi olması (ESOP) ve saire konuların tümü
“çalışanların güçlendirilmesi” kavramı içerisinde
düşünülebilir. Çalışanların güçlendirilmesi, aynı
zamanda bir sinerjik yönetim tekniği olarak da
düşünülebilir

22. • Kadame azaltma,
organizasyondaki
yönetim
kadamelerinin
azaltılması; işe
karar veren ile
uygulayan
arasındaki
kadamelerin
mümkün olduğu
ölçüde ortadan
kaldırılması
anlamına
gelmektedir.
Kadame Azaltma
(Delayering)
• Yönetici ve
çalışanlar arasındaki
emir-komuta zinciri
ya da alt-üst
ilişkisinin
kaldırılması ve
bunun yerine
organizasyonda
yakın iletişim ve
işbirliğinin
kurumsallaştırılması
“sıfır hiyerarşi”
olarak
adlandırılmaktadır.
Sıfır Hiyerarşi
• Organizasyonda
çeşitli alanlarda
çalışma gruplarının
oluşturulması ve ekip
çalışması anlayışının
kurumsallaştırılması
insan kaynaklarından
azami ölçüde
yararlanılması için
son derece önem
taşımaktadır. Ekip
çalışmasına yönelik
teknikler yukarıda
sinerjik yönetim
başlığı altında
sayılmıştır.
Ekip Çalışması

23. Multi-Fonksiyonel Katılım:
Organizasyonda çalışma
gruplarının oluşturulmasında
değişik departmanlarda görev
yapan kişilerin aynı takım
içerisinde yer almasının
problemlerin çözümü için daha
yararlı olacağı savunulmaktadır.

25. Son yıllarda yeni yönetim alanında çok sık
olarak kullanılan kavramlardan birisi
“downsizing” kavramıdır.
Downsizing, gene olarak “organizasyonel
küçülme” yi ifade etmektedir.
Organizasyonda kadame sayısını ve aynı
zamanda istihdam sayısını azaltarak küçülme
de aynı zamanda bir “downsizing”
yöntemidir.

26. Bu yeni konsept “optimal büyüklükte
faaliyette bulunma” anlamına
gelmektedir.
İnsan kaynaklarının yönetimi açısından ise
“rightsizing” “adama göre iş” yerine “işe
uygun eleman” bulunması ve istihdam
edilmesi anlamına gelmektedir.
Rightsizing, aynı zamanda
çalışanların kendilerine en
uygun alanda
görevlendirilmeleri
anlamlarında kullanılmaktadır.

27. Yeni yönetim felsefesinde popüler
kavramlardan birisi de “outsourcing” dir.
Outsourcing’un asıl anlamı organizasyonun her
işi kendisi yapmasının yerine asıl faaliyet alanı
dışındaki işleri dış firmalara yaptırmasıdır.
İnsan kaynakları yönetimi açısından “outsourcing”,
organizasyon dışındaki danışmanların bilgi ve
deneyimlerinden istifade edilmesi anlamında
kullanılabilir.

28. Sürekli eğitim felsefesi, işe
uygun eğitimli ve bilgili eleman
alınmakla yetinilmemesi;
işbaşında ve organizasyon dışında eğitime;
bilgi ve beceri kazandırmaya önem
verilmesinin önemi üzerinde durmaktadır.

30. Organizasyonda multi-
fonksiyonel ekip çalışmasına
önem verilerek denetim ve
kontrollerin ekip içinde
çalışanların birbirlerini kontrol
etmeleri şekline dönüşmesi;
denetim kadrolarının fazla
şişirilmemesi “otokontrol”
olarak adlandırılmaktadır.

33. Organizasyonda yapı, sistem ve
süreçlerin geliştirilebilmesi için
çalışanların kendi aralarında gruplar
oluşturarak, problemleri kendilerinin
teşhis ve tedavi etmeleri “kendi
kendini yöneten takımlar” olarak
adlandırılmaktadır.

34. Just In Time” yeni yönetim
felsefesinde çok önem
taşıyan tekniklerden
birisidir.
Tam Zamanında Üretim (Just In
Time), organizasyonda üretimin
gerekli olduğu zamanda, gerekli
miktarda ve kalitede
gerçekleştirilmesi demektir.
.
Just In Time felsefesi insan
kaynaklarının yönetimi
açısından ise hizmetin tam
zamanında ve süratle yapılması
demektir.

36. Bilgi işlem teknolojisi (bilişim teknolojisi); bilgi
işlemde yazılım ve donanım teknolojilerinin
kullanımı,
•Uydu teknolojisi ; uydular aracılığı ile
bilgi aktarımı.
Mikro- elektronik teknolojisi; daha hızlı ve hassas
işlem birimlerinin geliştirilmesine yönelik bilim ve
teknolojiler.

37. Telekomünikasyon teknolojisi; iletişim alanında
geliştirilmiş yeni teknolojiler (dijital teknoloji,
fiber optik teknolojisi, lazer teknolojisi, akıllı
terminal, internet, tele işlem, videotex,
telekonferans, fax, CD-Rom ve video-disk.)
Esnek otomasyon teknolojileri.

38. Yeni gelişmiş malzeme teknolojileri; yüksek
moleküllü polimerler, süper iletkenler ve seramik
gibi yeni malzemelerin işlevsel özellikleri ve
üretim konusunda bilgi birikimi.
Uzay ve havacılık
teknolojisi.

39. Biyoteknoloji ve gen mühendisliği; yeni
ürünlerin geliştirilmesi ve verimin arttırılması
için fermantasyon ve genetik mühendisliği
teknikleri gibi biyolojik yöntemlerin
kullanılması.
Enerji teknolojileri; doğal kaynakları enerjiye
dönüştürebilen bilim ve teknolojiler. (Örneğin,
güneş pilleri.)
Nükleer enerji.