Recommended
More Related Content
Similar to Stratejik yönetim süreci ve temel kavramlar
Similar to Stratejik yönetim süreci ve temel kavramlar (20)
More from mercangrel1
Stratejik yönetim süreci ve temel kavramlar
- 1. STRATEJİKYÖNETİM SÜRECİ İşletmenin genelde günlük ve olağan işlerinin yönetiminden ziyade, İşletmenin “uzun dönemde yaşamını sürdürebilmesini mümkün kılacak ve ona rekabet üstünlüğü ve ortalama kar üzerinde getiri sağlayabilecek” işlerin yönetimi ile ilgilidir. Giderek artan küreselleşme ve yüksek rekabet durumu, stratejik yönetimi gündelik hayatın bir parçası haline getirmiştir İşletmenin uzun dönemde yaşamını devam ettirmesine ve Sürdürülebilir anlamda rekabet üstünlüğü sağlamasına yönelik; -bilgi toplama -analiz -seçim -karar ve uygulama Faaliyetlerinin tümü stratejik yönetim sürecine dahildir. Stratejik yönetim, uzun dönemdeki faaliyetlere ve nihai sonuçlara yoğunlaşan bir işletme yönetimi sürecidir. *Uzun dönemde örgütün varlığını sürdürebilmesi için, kendisini tehdit eden çevre unsurlarını inceleyerek uygun önlemler almak, *Sürdürülebilir rekabet üstünlüğü ve dolayısıyla ortalamanın üzerinde kar getirisi elde edebilecek iş ve faaliyet konularını inceleyerek örgüt için bunları sağlamak, *Bu bağlamda stratejik yönetim, bilgi toplama, analiz etme, karar verme ve uygulamayı kapsayan analitik bir süreçtir. Bu süreç etkili ve verimli olmayı amaçlar. *Hedeflenen sonuçlara varmak için yönetimin fonksiyonlarından faydalanır. Yönetimin fonksiyonları; *Planlama; Amaçların ve bu amaçlara ulaştıracak yolların belirlenmesi sürecidir. *Örgütleme (organize etme) Planlama faaliyetlerinin gerçekleştirilmesinde görev yapacak birimlerin oluşturulması sağlanır. *Yöneltme (yürütme) Emir komuta zincirinin işletilmesi, çalışanların güdülenmesi, etkin bir liderlik olması ve disiplinin sağlanması gibi konuları içermektedir. *Kontrol (denetleme)’dir. Amaçlardan saplamarı önlemek için örgütün işleyip işlemediğini işleyişi izleme sürecidir. Stratejik Yönetim Topluluğu’na göre stratejik yönetim 12 alt gruba ayrılmaktadır.
- 2. *Davranışsal strateji; daha iyi karar alabilmek adına çözümler olan strateji yaklaşımıdır. *Rekabet stratejisi; rakiplere karşı bir savunma pozisyonu oluşturup buna göre hareket etmeyi amaçlayan stratejidir. *İş birliği Stratejisi; birden fazla işletmenin imkanlarını birleştirerek Pazar kaynaklarını paylaşmalarıdır. *Kurumsal Strateji; kurumların amaç ve hedeflerine ulaşabilmeleri için bulunmaları gereken konum ve faaliyet göstermeleri gereken alanlara yönelik stratejidir. *Girişimcilik ve Strateji; *Küresel Strateji; işletmelerin uluslararası faaliyetlerini birleştirerek küresel anlamda daha güçlü konuma gelmesi stratejisidir. *bilgi ve İnovasyon *Paydaş Stratejisi; rekabet avantajı geliştirmek için organizasyonun iç ve dış çevresi ile olan ilişkilerini güçlendirmesine yardımcı olmaktır. *Stratejik İnsan Kaynağı; kültürel farklılıklar ve teknolojide ki hızlı gelişmeler insan kaynaklarına stratejik bir bakış açısı sağlamıştır. *Stratejik Liderlik ve Yönetişim; küreselleşmenin her alanda yaygınlaştığı günümüz iş dünyasında çeşitlilik içermekte olan grupların koordineli yönetiminde önemli bir stratejidir. *Strateji Pratiği; *Strateji Süreci; işletmelerin iç ve dış olayları sürekli olarak izlemesi gerektiği üzerinedir. Bu şekilde gerekli değişiklikler zamanında yapılabilecektir. … Öncelikle mevcut durum analizi yapılır. Bu alanda neredeyiz? Ne durumdayız? Başlıca sorunlar? Hangi alanlar da iyi durumdayız? Eksik ve zayıf olduğumuz alanlar nereler? Fırsatlar nelerdir ve bunları avantaja nasıl çevirebiliriz? Tehdit ve tehlikeler nelerdir? Bu ve bunun gibi soruların cevapları aranmalıdır. ve bunları tespit edebilmeye yardımcı bazı analiz teknikleri vardır. SWOT Analizi: Şahsınız ve işletmeniz için güçlü ve zayıf yönlerinizi anlamanıza, fırsatların farkına varmanıza ve karşılaşabileceğiniz tehditleri görmenize yardımcı olacak faydalı bir tekniktir 4 kelimenin baş harflerinden oluşmaktadır.
- 3. Strengths işletmenin güçlü yönleri. Weaknesses işletmenin zayıflıkları. Opputunities dış çevreden kaynaklı olabilecek fırsatlar. Threats dış çevreden oluşabilecek tehditler. Portföy Analizi: Strateji seçmenin ve planlama sürecinin bir aracıdır. Kullanılmasında 3 adım vardır. 1.strateji ve iş birimleri tanımlanır 2. Portföy matrisi hazırlanır 3. Matris yorumlanır ve strateji seçilir. Vizyon, Misyon, Strateji gibi içeriklerde bu aşamada belirlenir. Portföy analizi sayesinde işletmenin bütün üretim yolları dikkate alınır ve amaçlar doğrultusunda, özellikle stratejik hedeflerin oluşması ve gelişmesine imkan tanır. Portföy analizinin amacı işletmenin elinde ki kaynakları doğru pazarlarda stratejik iş birimlerine rekabet avantajı oluşturacak şekilde uygun bir şekilde dağıtmaktır. Senaryo Analizi: İleride piyasa da ya da işletmede yaşanması muhtemel hareketlerin olası etkilerini görmek için yapılan analizlerdir. Geçmişte yaşanmasa da gelecekte yaşanabilecek herhangi bir durumun etkilerini öngörebilmek için sıkça başvurulan bir yöntemdir. Günlük olarak hazırlanıp aylık bazda düzenli olarak gözden geçirilmelidir. 3 farklı yaklaşım söz konusudur. 1. Tarihsel senaryolar 2. Hipotetik senaryolar 3.portföye özgü durum senaryoları Q-Sort Analizi: Strateji seçiminde alternetifler arasında ki öncelikleri belirlemek için kullanılan tekniktir. Önceliğe göre bir sıralama yapılarak en fazla önem taşıyan konular belirlenir. Vizyon, Misyon, Strateji, Aksiyon açık bir şekilde belirlenir. Bunlar belirlendikten sonra stratejik hedefler tespit edilir. Bu stratejik hedefleri belirleyebilmek için; Vizyona uygun stratejik hedefler nelerdir? Ulaşmak istenilen yere nasıl ulaşılır? Nasıl bir yol izleyeceğiz? (yol haritası) Gibi sorulara yanıt aranır. Uzlaşma ve Karar Verme Teknikleri Arama Konferansı: ortak beyin fırtınası yapabilmek adına kullanılan bir tekniktir. Vizyon, misyon, stratejinin belirlenmesi gibi durumlar bu şekilde görüşülebilir. Delphi Tekniği: geleceğe ilişkin tahminler yapmada yararlanılan bir yöntemdir. Yüz yüze görüşmelere gerek kalmadan ve bir arada tartışmalar yapmadan karar verme tekniğinde uzlaşmalarına imkan sağlayan bir yöntemdir. Öncelikle uzman kişilere bir form gönderilir.
- 4. Formlar geri alındıktan sonra tüm üyelerin görüş ve önerileriyle sınıflandırılır ve uzmanlara geri gönderilir. Bu işlem uzlaşma sağlanıncaya kadar devam eder. Nominal Grup Tekniği: grup üyelerinin bir konu hakkında fikirleri öncelikle yazılı olarak talep edilir. Fikirler üzerinde tartışma yapmadan oylamaya gidilir. Delphi tekniğinden farkı grup üyelerinin bir araya gelerek oylama yapmasıdır. Multivoting: Grup üyeleri görüşler üzerinde birden fazla oylama yaparak daha az sayıya indirmeye çalışırlar. Sona kalan öneriler arasından seçim yapılır. Açık Grup: belirli günlerde grup üyelerinin bir araya gelerek organizasyonun sorunlarını ve çözüm yollarını tartışırlar. Kalite Çemberleri: toplam kalite yönetiminde çok yaygın olarak kullanılan bir toplantı yöntemidir. Uygulama ve denetimden sorumlu kişilerin bir araya gelerek kalite planlaması üzerine tartışıp ortak bir noktada buluşmaya çalışırlar. Fayda-Maliyet Analizi: yatırım projelerinin değerlendirilmesinde kullanılan bir karar alma tekniğidir. Projelerin fayda ve maliyetleri tespit edilmeye çalışılır ve bunlar göz önüne alınarak karar verilir. Risk Analizleri: yapılacak olan yatırımların risk ölçüsünün tespit edilmeye çalışıldığı analizlerdir. Özellikle yabancı sermaye yatırımlarında yaygın kullanılmaktadır. STRATEJİK BİLİNÇLİLİK -sürekli olarak dünyanın ve düzenin değiştiğinin bilinci -rakiplerin bu değişikliğe uygun stratejiler üretip uygulaması -bu stratejilerle işletmeyi uzun dönemde nihai amaçlara ulaştırabilmesi Gibi durumları anlayabilmesi ve fikirler üretebilmesi. STRATEJİK ANALİZ Öncelikle bilgi toplanır. Elde edilen bilgiye göre çevresel olanak ve sınırlamaların bulunması, işletmenin dışında ki ve içinde ki çevre analizi ve durum tespit matrislerinin hazırlanmasını içerir. Stratejik yönetim anlayışının yaygınlaşmaya başlaması ile misyon, vizyon gibi kavramlarda yaygınlaşmaya başlamıştır. stratejinin amaç ve hedeflerle doğru bir şekilde ilişkilendirilmesi bakımından önem taşımaktadır. STRATEJİ OLUŞTURMA Temel stratejiler ve yönetim düzeyine göre stratejiler olarak 2 başlıkta inceleyebiliriz. Temel stratejiler işletmenin büyümesi, küçükmesi ya da mevcut durumunu sürdürmesi gibi kararları içermektedir. Yönetim düzeyine göre stratejiler; üst yönetim stratejileri (kurumsal stratejiler) iş yönetim stratejileri (rekabet) ve fonksiyonel stratejiler olarak ayırılabilir.
- 5. STRATEJİ UYGULAMA İşletmenin kaynaklarının harekete geçirilmesi evresidir. -radikal değişikliklerde misyon ve amaçlar yeniden belirlenmelidir. -stratejilere uygun örgütsel yapının kurulması ve kaynaklarla sistemlerin harekete geçirilmesi gerekmektedir. STRATEJİK KONTROL Sürecin her evresinde yer alır. Analizler, alternatif strateji kriterleri, örgütsel yapı, liderlik ve diğer stratejik uygulamalar yapılmaktadır. TEMELKAVRAMLAR Misyon; kurumun kuruluş amacını, var oluş nedenini, tarihini, temel sorumluluklarını, kimlere hangi alanda hizmet ettiğini ifade eden içeriklerdir. Mevcut durumu belirtir ve stratejilere yol gösterir. Vizyon; kurumların kendilerini tanıttığı içeriklerdir. Olması gereken, gelecekte ulaşılmak istenilen noktayı vurgular. Aynı zamanda motive edici bir rehberdir. Planlama: Örgütün amaçlarının ve bu amaçlara erişebilmek için gerekli yol ve araçların belirlenmesi sürecidir. Amaç: Belirlenen vizyon ve misyonun gereğini yapmak ve varmak istediğimiz sonuçlardır. Örgütlerde faaliyetlerin başarılı bir şekilde yerine getirilmesi ile ulaşmayı arzuladığımız sonuç veya sonuçlardır. Hedefler: Vizyon ve misyonun gereğini yapabilmek için belirlenen sonuçtur. Plan: Planlama süreci içinde amaçlara varmak için belirlenmiş kararlar topluluğudur. Her plan bizi amaçlara ulaştırabilecek olası bir yoldur. Bütçe: Planın rakamsal, maddi ifadesidir. Kaynakların vizyon, misyon amaç ve hedefe ulaşılmak için kullanılmasıdır. Strateji;
- 6. Rakiplerin faaliyetlerini de inceleyerek, amaçlara varmak için belirlenmiş, nihai sonuca odaklı, uzun dönemli, dinamik kararlar topluluğudur. Aslında strateji de bir plandır. Çünkü stratejide de esas olan istenen sonuçlara ulaşmaktır. Strateji belirlenirken yapılan analizin içine olası rakiplerle bu rakiplerin örgütü etkileyebilecek olası faaliyetleri de dahil edilir. Taktik: Stratejilerin uygulanması süresinde karşılaşılan rekabete ve değişen şartlara uygun olarak yapılan dinamik, genellikle nihai sonuca odaklı olmayan ve daha kısa dönemleri kapsayan, olası rakip davranışlarını dikkate alan faaliyetler ve kararlardır. Taktikler uygulama sırasında saptanabilirler. Politika: Örgütlerde arzulanan amaçlara ulaşılabilmesi için belirlenen stratejilerin uygulanması sürecinde, çalışanların vermesi gerekli olan kararlara ve yapılması gerekli faaliyetlere yol gösteren düşünce tarzıdır. Yol gösterir, sık sık değişmez. Performans değerlendirmesi: Planlanan amaçlara ne derecede ulaşılabildiğini ölçmek için bazı oranlar belirlenmesidir. Stratejik Yönetim Ekibi: Stratejik yönetimin hazırlık, uygulama ve sonuçlarını değerlendirmeye alma bakımından sorumlu kişilerdir. Genellikle üst yönetime ait bir sorumluluktur. Ancak orta düzey yöneticilerde bazen stratejik yönetim sürecine katılabilirler.