แผนการจัดการเรียนรู้ ป.4-6 หน่วย 6+494+dltvsocp6+T2 p4 6-u06-soc
•
0 likes•2,234 views
แผนการจัดการเรียนรู้ ป.4-6 หน่วย 6+494+dltvsocp6+T2 p4 6-u06-soc
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Viewers also liked
Viewers also liked (20)
Similar to แผนการจัดการเรียนรู้ ป.4-6 หน่วย 6+494+dltvsocp6+T2 p4 6-u06-soc
Similar to แผนการจัดการเรียนรู้ ป.4-6 หน่วย 6+494+dltvsocp6+T2 p4 6-u06-soc (20)
More from Prachoom Rangkasikorn
More from Prachoom Rangkasikorn (20)
Recently uploaded
แผนการจัดการเรียนรู้ ป.4-6 หน่วย 6+494+dltvsocp6+T2 p4 6-u06-soc
- 1. คู่มือครูสอนทางไกลผ่านดาวเทียมสำ�หรับโรงเรียนปลายทาง 96 แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้ สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม หน่วยการเรียนรู้ที่ ๖ มรดกไทย เรื่อง มรดกไทยในภูมิภาคของประเทศไทย ระยะเวลาในการสอน....................ชั่วโมง ๑. มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ส ๒.๑ เข้าใจและปฏิบัติตนตามหน้าที่ของการเป็นพลเมืองดี มีค่านิยมที่ดีงามและธำ�รงรักษา ประเพณีและวัฒนธรรมไทย ดำ�รงชีวิตอยู่ร่วมกันในสังคมไทยและสังคมโลกอย่างสันติสุข ตัวชี้วัด ป. ๔/๔ อธิบายความแตกต่างทางวัฒนธรรมของกลุ่มคนในท้องถิ่น ป. ๕/๓ เห็นคุณค่าวัฒนธรรมไทยที่มีผลต่อการดำ�เนินชีวิตในสังคมไทย ป. ๕/๔ มีส่วนร่วมในการอนุรักษ์และเผยแพร่ภูมิปัญญาท้องถิ่นของชุมชน ป. ๖/๒ วิเคราะห์การเปลี่ยนแปลงวัฒนธรรมตามกาลเวลาและธำ�รงรักษาวัฒนธรรมอันดีงาม ป. ๖/๓ แสดงออกถึงมารยาทไทยได้เหมาะสมถูกกาลเทศะ ป. ๖/๔ อธิบายคุณค่าทางวัฒนธรรมที่แตกต่างกันระหว่างกลุ่มคนในสังคมไทย ป. ๖/๕ ติดตามข้อมูล ข่าวสาร เหตุการณ์ต่างๆ ในชีวิตประจำ�วัน เลือกรับและใช้ข้อมูลข่าวสารในการเรียนรู้ ได้เหมาะสม มาตรฐาน ส ๒.๒ เข้าใจระบบการเมืองการปกครองในสังคมปัจจุบัน ยึดมั่น ศรัทธาและธำ�รงรักษาไว้ซึ่งการ ปกครองระบบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข ตัวชี้วัด ป. ๔/๓ อธิบายความสำ�คัญของสถาบันพระมหากษัตริย์ตามระบบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรง เป็นประมุข ๒. สาระสำ�คัญ ปฏิบัติตนตามหลักธรรมของศาสนาที่ตนนับถือ เพื่ออยู่ร่วมกันเป็นชาติได้อย่างสมานฉันท์และวัฒนธรรม ประเพณีไทย ๓. จุดประสงค์การเรียนรู้ ๑. รวบรวมข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับภูมิภาคของตนได้ ๒. เขียนโครงงาน - รายงานตามข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับภูมิภาคของตนเองได้ ๓. ตรวจสอบและประเมินค่าข้อมูลด้วยวิธีทางประวัติศาสตร์ได้ ป.๔-๖ Untitled-1 96 9/13/11 1:41 PM
- 2. ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ - ๖ เล่ม ๔ 97 ๔. ใช้วิธีการทางประวัติศาสตร์ในการศึกษาประวัติศาสตร์ความเป็นมาด้านต่างๆ ตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบันได้ ๕. รวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับลักษณะการดำ�เนินชีวิตของคนในภูมิภาคตนเองและภูมิภาคอื่นในอดีตและ ปัจจุบันได้ ๖. เห็นคุณค่าผลงานที่เกิดจากการสร้างสรรค์ด้านวัฒนธรรมที่เกี่ยวข้องกับการดำ�เนินชีวิตของคนในภูมิภาค ต่างๆ ในประเทศไทยได้ ๔. กระบวนการจัดการเรียนรู้ กิจกรรมโรงเรียนต้นทาง กิจกรรมโรงเรียนปลายทาง ๑. ร้องเพลงที่เกี่ยวกับประเทศไทย ตลอดจนภูมิภาคต่างๆ ๒. แบ่งกลุ่มนักเรียน ศึกษา ค้นคว้า เขียนรายงาน เกี่ยวกับข้อมูลในภูมิภาค เริ่ม จากภาคใต้ → เหนือ → อีสาน ฯลฯ ๓. ศึกษาเกี่ยวกับภูมิปัญญาไทยในภูมิภาคต่างๆตลอดจนประโยชน์และผลงาน ที่เกิดจากภูมิปัญญาไทยในภูมิภาคเช่นบ้านทรงไทยตามภูมิภาคต่างๆอาหาร ยา - สมุนไพร เครื่องมือจับปลา - ทำ�นา ฯลฯ ๔. กลุ่มนักเรียนจัดป้ายนิเทศและนิทรรศการเกี่ยวกับภูมิปัญญาไทยในภูมิภาค ต่างๆ รายงานหน้าชั้นและอธิบายให้เพื่อนนักเรียนและผู้มาเยี่ยมชมฟัง ๕. ศึกษาเวลาและยุคสมัยทางประวัติศาสตร์การอ่านการเขียนการนับทศวรรษ ศตวรรษ และสหัสวรรษ เปรียบเทียบความสัมพันธ์ในการใช้พุทธศักราชและคริสต์ศักราช ลำ�ดับเหตุการณ์ที่สำ�คัญๆในภูมิภาคของตนและภูมิภาคอื่นที่เกี่ยวข้อง กันทั้งในอดีต ปัจจุบัน และอนาคต ๖. ศึกษาความเป็นมาของชาติไทยในสมัยสุโขทัย อยุธยา และกรุงเทพฯ ระบุ โครงสร้างการปกครองและสภาพเศรษฐกิจได้ เช่น – ประชาธิปไตยในประเทศไทยเริ่มขึ้นเมื่อใด – ทำ�ไมพระเจ้าแผ่นดินซึ่งอยู่ในส่วนกลางของประเทศจึงสามารถปกครอง หัวเมืองต่างๆ ได้อย่างเป็นสุข ราบรื่น ฯลฯ ๗. ศึกษามรดกวัฒนธรรมไทยบริเวณลุ่มแม่นํ้าเจ้าพระยา มีความเจริญรุ่งเรือง อย่างไร เหตุใดจึงเกิดศึกสงคราม และสามารถกู้ชาติได้อย่างไร ๘. ศึกษาเรื่องศาสนาและวัฒนธรรมที่มีบทบาทต่อวิถีชีวิตชาวไทยในสมัยอยุธยา ศิลปวัฒนธรรมที่ยังมีอยู่ ศึกษาได้จากที่ใดบ้าง ศูนย์ศึกษาเกี่ยวกับศิลปวัฒนธรรมไทยใกล้หัวหินที่สุดอยู่ที่ใด (จ. เพชรบุรี) มีอะไรบ้างและสำ�คัญอย่างไร ๙. เหตุการณ์สำ�คัญที่มีผลต่อความเจริญรุ่งเรืองและการเปลี่ยนแปลงในสมัย อยุธยา อะไรบ้างที่เราควรศึกษาและนำ�มาเป็นแบบอย่างในการดำ�รงชีวิตปัจจุบัน – ปฏิบัติกิจกรรมตามโรงเรียน ต้นทาง – ทำ�โครงงานเกี่ยวกับบ้านไทย ชุมชนที่อยู่อาศัยและกิจกรรม ตามวิถีชีวิตไทยในชุมชนนั้นๆ – ศึกษาประวัติศาสตร์และ ภูมิปัญญาไทยจากอุทยาน ประวัติศาสตร์ในภูมิภาคต่างๆ เช่น ภาคเหนือ - สุโขทัย ๑. อุทยานประวัติศาสตร์ สุโขทัย ๒. อุทยานประวัติศาสตร์ ศรีสัชนาลัย ๓. อุทยานประวัติศาสตร์ กำ�แพงเพชร ๔. ศรีเทพเพชรบูรณ์ – ในหัวข้อต่อไปนี้ ที่ตั้ง ประวัติศาสตร์ โบราณสถาน (ดูสารานุกรมไทยฯ ฉบับเสริม การเรียนรู้เล่ม ๓) – เขียนรายงานประกอบโครง- งานวิถีชีวิตไทย (บริเวณลุ่มนํ้า เจ้าพระยาหรือภาคต่างๆ) และ แลกเปลี่ยนเรียนรู้ส่งให้ ร.ร. ต้นทาง – ทำ�โครงงานเกี่ยวกับนํ้าและ วิถีชีวิตคนไทย (ศึกษาจาก Untitled-1 97 9/13/11 1:41 PM
- 3. กิจกรรมโรงเรียนต้นทาง กิจกรรมโรงเรียนปลายทาง คู่มือครูสอนทางไกลผ่านดาวเทียมสำ�หรับโรงเรียนปลายทาง 98 ๑๐. คำ�ถาม - คำ�ตอบ ตามเรื่องที่เรียน คำ�ถามให้คิด วิเคราะห์ เช่น พูดถึง เหตุการณ์ใน ๓ จังหวัดชายแดนภาคใต้จากอดีต - ปัจจุบัน ในอดีตพระ- มหากษัตริย์ทรงปกครองอย่างไรจึงราบรื่น ๑๑. ศึกษาวิถีชีวิตคนไทยที่เกี่ยวข้องกับนํ้า – การตั้งถิ่นฐานบ้านเรือน – การท่องเที่ยว – ลักษณะของเรือนไทย – โครงการพระราชดำ�ริ – การคมนาคม – การขุดบ่อ, การทำ�ไร่นาสวนผสม – การเพาะปลูก – จังหวัดชายทะเล ๑๒. ศึกษาเกี่ยวกับภูมิปัญญาท้องถิ่นตามภูมิภาคต่างๆ – ที่อยู่อาศัย – ภาษาและการแต่งกาย – ประเพณีที่สำ�คัญๆ และประเพณีพื้นบ้าน – อาหารตามภูมิภาค – ศิลปหัตถกรรมตามภูมิภาค การรักษาและดำ�รงไว้, ปัญหา และการแก้ไข ๑๓. สำ�รวจและศึกษาความต้องการของตนเองและท้องถิ่นมีผลดี-ผลเสียอย่างไร อย่างไรเหมาะสมที่สุด - คิดวิเคราะห์ แก้ปัญหาได้ด้วยตนเอง ๑๔. ศึกษาและทำ�โครงงานเกี่ยวกับวิถีชีวิตไทยแต่โบราณมา เช่น “ตลาดนํ้า วิถีชีวิตพ่อค้า - แม่ขายไทย” “ศรีอยุธยา ภูมิปัญญาชาวกรุงเก่า” “วิถีชีวิตคนไทยกับนํ้า” “เกาะรัตนโกสินทร์” “เกษตรกรรมศิลป์ ภูมิปัญญาท้องถิ่น” และอื่นๆ ที่เกี่ยวกับภูมิภาคโดยครูและนักเรียนช่วยกันคิด หมายเหตุ : หัวข้อดังกล่าวข้างต้น ค้นคว้าข้อมูลจากหนังสือเล่มเล็กที่ องค์การค้าคุรุสภา จัดพิมพ์* ๑๕. ศึกษา ค้นคว้า และเรียบเรียงเขียนรายงาน จัดป้ายนิเทศเกี่ยวกับ “ศิลปาชีพ” และ “อุทยานประวัติศาสตร์ในประเทศไทย” (หมายเหตุ : จากสารานุกรมไทยสำ�หรับเยาวชน โดยพระราชประสงค์ ใน พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เล่ม ๒๙) โครงการพระราชดำ�ริฯ ประกอบ) – ศึกษาความเป็นมาของอุทยาน ประวัติศาสตร์ของไทย เช่น ปัจจุบันมี ๑๐ แห่ง กระจาย อยู่ตามภูมิภาคต่างๆ (จาก สารานุกรมไทยสำ�หรับเยาวชน ฉบับเสริมการเรียนรู้ เล่ม ๓) – ๔ แห่งเป็นมรดกโลก – อุทยานประวัติศาสตร์ทางด้าน วัฒนธรรม ถือเป็นสมบัติของ บรรพบุรุษ คือ ๑. อุทยานประวัติศาสตร์ สุโขทัย ๒. อุทยานประวัติศาสตร์ ศรีสัชนาลัย ๓. อุทยานประวัติศาสตร์ กำ�แพงเพชร ๔. อุทยานประวัติศาสตร์ พระนครศรีอยุธยา ความหมาย : บริเวณสถานที่ซึ่ง มีความสำ�คัญทางประวัติศาสตร์ และโบราณคดี (จากสารานุกรม ไทยสำ�หรับเยาวชน เล่ม ๒๑) – ภาคกลาง มีอุทยานฯ ที่ จ. พระนครศรีอยุธยา ๑. เมืองสิงห์ ๒. ไทรโยค จ. กาญจนบุรี ๓. พระนครคีรี จ. เพชรบุรี – ภาคอีสาน มีอุทยานประวัติ- ศาสตร์ ๑. ปราสาทหินพิมาย - จ. นครราชสีมา ๒. ปราสาทพนมรุ้ง - จ. บุรีรัมย์ ๓. ภูพระบาท - จ. อุดรธานี w w w w w w w w Untitled-1 98 9/13/11 1:41 PM
- 4. ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ - ๖ เล่ม ๔ 99 แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้ สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม หน่วยการเรียนรู้ที่ ๖ มรดกไทย เรื่อง เอกลักษณ์ไทย ระยะเวลาในการสอน....................ชั่วโมง ๑. มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ส ๒.๑ เข้าใจและปฏิบัติตนตามหน้าที่ของการเป็นพลเมืองดีมีค่านิยมที่ดีงามและธำ�รงรักษาประเพณี และวัฒนธรรมไทย ดำ�รงชีวิตอยู่ร่วมกันในสังคมไทยและสังคมโลกอย่างสันติสุข ตัวชี้วัด ป. ๔/๔ อธิบายความแตกต่างทางวัฒนธรรมของกลุ่มคนในท้องถิ่น ป. ๕/๓ เห็นคุณค่าวัฒนธรรมไทยที่มีผลต่อการดำ�เนินชีวิตในสังคมไทย ป. ๕/๔ มีส่วนร่วมในการอนุรักษ์และเผยแพร่ภูมิปัญญาท้องถิ่นของชุมชน ป. ๖/๒ วิเคราะห์การเปลี่ยนแปลงวัฒนธรรมตามกาลเวลาและธำ�รงรักษาวัฒนธรรมอันดีงาม ป. ๖/๓ แสดงออกถึงมารยาทไทยได้เหมาะสมถูกกาลเทศะ ป. ๖/๔ อธิบายคุณค่าทางวัฒนธรรมที่แตกต่างกันระหว่างกลุ่มคนในสังคมไทย ป. ๖/๕ ติดตามข้อมูล ข่าวสาร เหตุการณ์ต่างๆ ในชีวิตประจำ�วัน เลือกรับและใช้ข้อมูลข่าวสารในการเรียนรู้ ได้เหมาะสม มาตรฐาน ส ๒.๒ เข้าใจระบบการเมืองการปกครองในสังคมปัจจุบัน ยึดมั่น ศรัทธาและธำ�รงรักษาไว้ซึ่งการ ปกครองระบบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข ตัวชี้วัด ป. ๔/๓ อธิบายความสำ�คัญของสถาบันพระมหากษัตริย์ตามระบบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรง เป็นประมุข ๒. สาระสำ�คัญ ปฏิบัติตนตามหลักธรรมของศาสนาที่ตนนับถือ เพื่ออยู่ร่วมกันเป็นชาติได้อย่างสมานฉันท์และวัฒนธรรม ประเพณีไทย ๓. จุดประสงค์การเรียนรู้ ๑. สนทนา อภิปราย และอธิบายเกี่ยวกับเอกลักษณ์ไทยได้ ๒. บอกความหมายของเอกลักษณ์ไทยได้ ๓. อธิบายความเป็นมา และความหมายของภาษาไทย วรรณคดีไทย ดนตรีไทย เพลงไทย อาหารไทยได้ ป.๔-๖ Untitled-1 99 9/13/11 1:41 PM
- 5. คู่มือครูสอนทางไกลผ่านดาวเทียมสำ�หรับโรงเรียนปลายทาง 100 ๔. บอกเอกลักษณ์ของคนไทยได้ ๕. วิเคราะห์ความหมายของเอกลักษณ์ไทย ความสำ�คัญ และการรักษาไทยให้คงอยู่ได้อย่างไร ๖. บอกและอธิบายบทบาทความสัมพันธ์ระหว่างอำ�นาจของกลุ่มบุคคลในสังคมได้ ๔. กระบวนการจัดการเรียนรู้ กิจกรรมโรงเรียนต้นทาง กิจกรรมโรงเรียนปลายทาง ฝึกสมาธิก่อนเรียน ๑. ร้องเพลงเกี่ยวกับเอกลักษณ์ไทย ๒. ใช้สื่อหลากหลาย เพื่อให้เกิดกระบวนการเรียนรู้ ให้นักเรียนดูภาพยนตร์ วีดิทัศน์ ภาพ ซีดี อ่านหนังสือ ฟังเทป หรือ เครื่องบันทึกเสียงเกี่ยวกับเอกลักษณ์ไทยเพื่อช่วยกระตุ้นให้ผู้เรียนเกิดการ เรียนรู้ (ครูต้องรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับแหล่งของสื่อการเรียนรู้และมีความรู้ ความเข้าใจคุณสมบัติของสื่อแต่ละชนิด ว่าสามารถสร้างประสบการณ์ การ เรียนให้แก่ผู้เรียนได้อย่างไร) ครูตั้งคำ�ถามเหล่านี้ เช่น – ภาพเหล่านี้บอกอะไรเราได้บ้าง – เมื่อฟังเพลงไทยแล้ว นักเรียนรู้สึกอย่างไร – นักเรียนเล่นดนตรีไทยเป็นหรือไม่ – นักเรียนเป่าขลุ่ย เป็นหรือไม่ – นักเรียนชอบเล่น / ฟัง ดนตรีไทยหรือไม่ จงบอกเหตุผลและอธิบาย – เอกลักษณ์ไทย หมายความถึงอะไร อย่างไร – เพราะเหตุใดเราจึงรักษาความเป็นไทยไว้ได้ – เราควรทำ�ตามอย่างวัยรุ่นชาติอื่นๆ หรือไม่ เพราะเหตุใด – นักเรียนลองบอกสิ่งที่นักเรียนชอบและไม่ชอบ และบอกเหตุผลว่า เพราะเหตุใด ฯลฯ – ปฏิบัติกิจกรรมเหมือนโรงเรียน ต้นทาง – ภาพเมืองหลวงและเมือง สำ�คัญๆ ของไทย – ภาพกรุงสุโขทัย – ภาพกรุงศรีอยุธยา – กรุงธนบุรี – กรุงรัตนโกสินทร์ – สารานุกรมไทยฯ เล่มที่ ๑๓ – ภาษาไทย – เรือนไทย – ชีวิตชนบทไทย – หัตถกรรมพื้นบ้าน – จิตรกรรมไทย – นาฏศิลป์ไทย – ตุ๊กตาไทย – การละเล่นของไทย – อาหารไทย – การประดิษฐ์ผักและผลไม้ – วีดิทัศน์รายการดนตรีไทยจาก รายการ “คุณพระช่วย” สถานี โทรทัศน์ช่อง ๙ – ภาพและคำ�อธิบายเกี่ยวกับ ดนตรีไทย – ดูรายการเล่าให้นักเรียนฟัง สนทนา ซักถาม – สารานุกรมไทยฯ เล่มที่ ๒๖ Untitled-1 100 9/13/11 1:41 PM
- 6. ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ - ๖ เล่ม ๔ 101 กิจกรรมโรงเรียนต้นทาง กิจกรรมโรงเรียนปลายทาง ช่วยกันรวบรวมข้อมูล เหตุผลที่ได้จากคำ�ถาม คำ�ตอบ และช่วยกันวิเคราะห์ ว่าเอกลักษณ์ไทยหมายความว่าอย่างไร ให้เรียบร้อยเป็นข้อความ พอเข้าใจ ช่วยกันสรุปและจดไว้ในสมุด ๓. กลุ่มนักเรียนช่วยกันศึกษา ค้นคว้าต่อ และอภิปราย วิเคราะห์ “ความสำ�คัญ ของเอกลักษณ์ไทย” “การรักษาไว้ให้คงอยู่อย่างไร” แต่ละกลุ่มใช้หลากหลายวิธีในการวิเคราะห์ (ตามที่ได้อธิบายวิธีการไว้ ในแผนฯ ที่แล้ว) รายงานหน้าชั้น อภิปราย และช่วยกันสรุป ๔. เขียนบทละครสั้นๆ หรือเขียนสคริปต์แสดงบทบาทสมมติเกี่ยวกับบทบาท ความสัมพันธ์ของกลุ่มผู้บริหารท้องถิ่น และข้าราชการแต่ละกลุ่มคิดพล็อต เรื่องเองแสดงเสร็จแล้วช่วยกันอภิปรายให้เหตุผลและสรุปอาจยกตัวอย่าง บทวิเคราะห์ตามสื่อสิ่งพิมพ์และร่วมอภิปราย เห็นด้วย ไม่เห็นด้วย เพราะ เหตุใด ๕. ทำ�โครงงาน เกี่ยวกับอาหารไทย เพลงไทย ดนตรีไทย ฯลฯ ตามที่แต่ละกลุ่ม ถนัด รายงานพร้อมภาพและเสียง อภิปราย แสดงความคิดเห็นและสรุป ๖. บันทึกพฤติกรรม วัดผล ประเมินผล – นิทานไทยประเภทต่างๆ ๑๑ ประเภท – งานศิลปาชีพของไทย (สารานุกรมไทยฯ เล่มที่ ๒๙) – เปรียบเทียบกับเรื่องศรีธนญชัย – ภาพ/วีดิทัศน์อาหารไทย หมายเหตุ ควรทำ�โครงงานเกี่ยวกับวัฒนธรรม ประเพณี และภูมิปัญญาไทยในท้องถิ่นและชุมชน ให้กลุ่มนักเรียนสืบค้น ถ่ายภาพ และทำ�รายงานให้ละเอียด ผลงานที่นักเรียนรวบรวมควรนำ�ไปเขียนสคริปต์และถ่ายทำ�ในโครงการนวัตกรรม “ก้าวใหม่การศึกษาไทย” และเขียนลงวารสาร หนังสือพิมพ์ท้องถิ่น - ส่วนกลาง ตามลำ�ดับ ได้ค้นคว้าเพิ่มเติมเกี่ยวกับกีฬาพื้นเมืองไทย ซึ่งมีอีกมากมาย ควรส่งเสริมให้เด็กและเยาวชนเล่น เพื่อให้ร่างกาย แข็งแรงทั้งยังเป็นการอนุรักษ์ตามวิถีเศรษฐกิจพอเพียงจังหวัดใดมีกีฬาพื้นเมืองไทยที่แปลกออกไปควรเขียนส่งมาให้ด้วย Untitled-1 101 9/13/11 1:41 PM
- 7. คู่มือครูสอนทางไกลผ่านดาวเทียมสำ�หรับโรงเรียนปลายทาง 102 ตัวอย่างผังความคิด ศึกษาเรื่องนิทานไทย และกีฬาพื้นเมืองไทย จากสารานุกรมไทยฯ และหนังสือกีฬาพื้นเมืองไทย กีฬาพื้นเมืองไทยภาคกลาง – กระโดดเชือกเดี่ยว - หมู่ – ปรบไก่ – ช่วงชัยขี่ – ปิดตาตีหม้อ – ชักเย่อ – กาฟักไข่ – ช้อนมะนาว – ขว้างตะกร้อ – ชิงกันเป็นเจ้าของวง – ขว้างนุ่น (จ.สกาญจนบุรี) – ตีป้อม – ตี่จับ – เตย – ไถนา – ชิงเชลย – ปลาหมอตกกระทะ – ขี่ม้าชนกัน – โพงพาง – ชิงธง – มอญซ่อนผ้า – แข่งกระทะ – ไม้หึ่ง – ต้องเต – แข่งเกวียน – ตังเตมอญ – รีรีข้าวสาร – แข่งเรือ – ลิงชิงหลัก – ตาเขย่ง – แข่งเรือคน – วิ่งเก็บของ – วิ่งวัวคน – แข่งว่าว – วิ่งสวมกระสอบ – แคร่หาม – วิ่งสามขา – งูกินหาง – วิ่งเปี้ยว – ช่วงชัย จากกีฬาพื้นเมืองไทย ภาคกลาง รศ. ชัชชัย โกมารทัต w w w w w w w w Untitled-1 102 9/13/11 1:41 PM
- 8. ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ - ๖ เล่ม ๔ 103 แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้ สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม หน่วยการเรียนรู้ที่ ๖ มรดกไทย เรื่อง โบราณสถาน โบราณวัตถุ ระยะเวลาในการสอน....................ชั่วโมง ๑. มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ส ๒.๑ เข้าใจและปฏิบัติตนตามหน้าที่ของการเป็นพลเมืองดีมีค่านิยมที่ดีงามและธำ�รงรักษาประเพณี และวัฒนธรรมไทย ดำ�รงชีวิตอยู่ร่วมกันในสังคมไทยและสังคมโลกอย่างสันติสุข ตัวชี้วัด ป. ๔/๔ อธิบายความแตกต่างทางวัฒนธรรมของกลุ่มคนในท้องถิ่น ป. ๕/๓ เห็นคุณค่าวัฒนธรรมไทยที่มีผลต่อการดำ�เนินชีวิตในสังคมไทย ป. ๕/๔ มีส่วนร่วมในการอนุรักษ์และเผยแพร่ภูมิปัญญาท้องถิ่นของชุมชน ป. ๖/๒ วิเคราะห์การเปลี่ยนแปลงวัฒนธรรมตามกาลเวลาและธำ�รงรักษาวัฒนธรรมอันดีงาม ป. ๖/๓ แสดงออกถึงมารยาทไทยได้เหมาะสมถูกกาลเทศะ ป. ๖/๔ อธิบายคุณค่าทางวัฒนธรรมที่แตกต่างกันระหว่างกลุ่มคนในสังคมไทย ป. ๖/๕ ติดตามข้อมูล ข่าวสาร เหตุการณ์ต่างๆ ในชีวิตประจำ�วัน เลือกรับและใช้ข้อมูลข่าวสารในการเรียนรู้ ได้เหมาะสม มาตรฐาน ส ๒.๒ เข้าใจระบบการเมืองการปกครองในสังคมปัจจุบัน ยึดมั่น ศรัทธาและธำ�รงรักษาไว้ซึ่งการ ปกครองระบบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข ตัวชี้วัด ป. ๔/๓ อธิบายความสำ�คัญของสถาบันพระมหากษัตริย์ตามระบบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรง เป็นประมุข ๒. สาระสำ�คัญ ปฏิบัติตนตามหลักธรรมของศาสนาที่ตนนับถือ เพื่ออยู่ร่วมกันเป็นชาติได้อย่างสมานฉันท์และวัฒนธรรม ประเพณีไทย ๓. จุดประสงค์การเรียนรู้ ๑. ทำ�โครงงาน และอภิปรายเกี่ยวกับโบราณสถาน โบราณวัตถุได้ อธิบายเกี่ยวกับพัฒนาการ การตั้งถิ่นฐาน ของรัฐไทยได้ ๒. สนทนา อภิปราย อธิบาย ให้เหตุผลเกี่ยวกับโบราณสถาน และโบราณวัตถุของไทย ป.๔-๖ Untitled-1 103 9/13/11 1:41 PM
- 9. คู่มือครูสอนทางไกลผ่านดาวเทียมสำ�หรับโรงเรียนปลายทาง 104 ๓. บอกและวิเคราะห์ปัจจัยที่มีผลกระทบต่อโบราณสถานและโบราณวัตถุของไทย (เข้าใจปัจจัยพื้นฐานและ ผลกระทบจากภายนอกที่มีอิทธิพลต่อการสร้างสรรค์ภูมิปัญญาท้องถิ่นของตน) ๔. อธิบายและวิเคราะห์ โบราณสถานและโบราณวัตถุของไทยที่เกิดขึ้นและบอกแหล่งอารยธรรมสมัยต่างๆ ได้ (รู้และเข้าใจประวัติและผลงานของบุคคลสำ�คัญในประวัติศาสตร์) ๕. ปฏิบัติตนตามบรรทัดฐานและวัฒนธรรมในครอบครัวท้องถิ่นและเอกลักษณ์ที่สำ�คัญของชาติได้ ๔. กระบวนการจัดการเรียนรู้ กิจกรรมโรงเรียนต้นทาง กิจกรรมโรงเรียนปลายทาง ๑. แบ่งกลุ่มนักเรียนกลุ่มละ ๔ - ๕ คน ระดับความคิดเกี่ยวกับการพัฒนาการ การตั้งถิ่นฐานของรัฐไทย ว่ามีความเป็นมา ย้ายถิ่นฐานมาจากที่ใด ทำ�เป็น โครงงานศึกษาเกี่ยวกับโบราณสถานโบราณวัตถุในถิ่นที่อยู่อาศัยหรือจังหวัด ใกล้เคียง ๒. จัดสนทนา อภิปราย นักเรียนเกี่ยวกับเหตุผลที่ต้องอนุรักษ์โบราณสถาน โบราณวัตถุของไทยไว้ เพื่อให้เป็นแหล่งท่องเที่ยว แหล่งศึกษาทางประวัติ- ศาสตร์ ปลูกฝังให้เกิดความรักความหวงแหนในมรดกของชาติ ๓. ระดมสมอง เพื่อวิเคราะห์ปัจจัยที่มีผลกระทบต่อโบราณสถาน และโบราณ วัตถุ เขียนเป็นผังความคิดพอเข้าใจ ดังนี้ ฝึกให้นักเรียนคิดและช่วยกันหาคำ�ตอบอาจใช้วิธีการอื่นเช่นกรณีศึกษาให้ กลุ่มนักเรียนแต่ละกลุ่มจัดทำ� ๔. กรณีศึกษา ให้กลุ่มนักเรียนฝึกอ่านเรื่องสั้นๆ ที่เกี่ยวข้องกับประเด็นปัญหา เรื่อง “ผลกระทบต่อโบราณสถานและโบราณวัตถุ” ให้นักเรียนสร้างข้อ สมมติฐาน กรณีศึกษา ทำ�ให้นักเรียนมีประสบการณ์ การคาดคะเนอนาคต ด้วย ๕. การเรียนแบบร่วมมือให้กลุ่มนักเรียนได้เรียนรู้วิธีการทำ�งานด้วยกันในกลุ่ม ย่อย ซึ่งมีสมาชิกที่มีความสามารถแตกต่างกัน ประชุมวางแผน แบ่งงาน กันทำ� + ร่วมกันทำ�งานตามบทบาท + หน้าที่ตามที่ตกลงกัน ครูทำ�หน้าที่ – ปฏิบัติกิจกรรมเหมือนโรงเรียน ต้นทาง – ภาพโบราณสถาน โบราณวัตถุ – เหตุใดจึงมีการจัดตั้งอุทยาน ประวัติศาสตร์ในประเทศไทย ๑. อนุรักษ์ ๒. บูรณะตกแต่งอย่างถูกต้อง ๓. จัดสภาพแวดล้อมทาง ธรรมชาติ – ลักษณะสำ�คัญของอุทยาน ประวัติศาสตร์แต่ละแห่ง – อุทยานที่ได้รับยกย่องเป็นมรดก โลก – หนังสือพิมพ์ เอกสาร – ภาพต่างๆ เกี่ยวกับวัฒนธรรม ประเพณีไทย – สิ่งของเครื่องใช้เกี่ยวกับวิถีชีวิต ไทยและหัตถกรรมพื้นบ้าน – อัดเทปเพลงไทย – อัดเทปคำ�พูดบทสนทนาเกี่ยวกับ มรรยาทไทยมาเปิดให้นักเรียน ฟัง Untitled-1 104 9/13/11 1:41 PM
- 10. ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ - ๖ เล่ม ๔ 105 กิจกรรมโรงเรียนต้นทาง กิจกรรมโรงเรียนปลายทาง เป็นที่ปรึกษา คอยอำ�นวยความสะดวกในการค้นคว้าศึกษา และเรียนรู้ นักเรียนทำ�หน้าที่เป็นผู้รู้ เป็นแหล่งเรียนรู้ให้กันและกัน (อาจไปถามจาก พ่อแม่ ผู้ปกครอง + อ่านหนังสือ) ซึ่งอาจช่วยกันทำ�ได้หลายวิธี เช่น ร่วม มือกันศึกษา ค้นคว้า เรื่อง “วิเคราะห์โบราณสถานและโบราณวัตถุของไทย ที่เกิดขึ้นในสมัยต่างๆ” วิธีที่หนึ่ง “ต่อเติมเสริมสร้าง” (Jigsaw) ผู้เรียนแต่ละคนช่วยกัน ค้นคว้า ศึกษาคนละ ๑ หัวข้อย่อย (หลังจากที่เขียนผังความคิดแล้ว) เสมือน เป็นผู้เชี่ยวชาญในหัวข้อใดหัวข้อหนึ่งแล้วให้ความรู้แก่เพื่อนในกลุ่มเฉพาะ ข้อนั้นๆแลกเปลี่ยนความรู้ประสบการณ์ซึ่งกันและกันทุกคนก็จะได้ความรู้ อย่างกระจ่าง ชัดเจนทุกข้อ วิธีที่สอง “ร่วมหัวร่วมคิด” (Numbered Heads Together) ร่วมมือกัน ทำ�งาน ที่จะตอบคำ�ถามที่ครูกำ�หนดให้ โดยครูมอบหมายข้อใดข้อหนึ่ง ให้ผู้เรียน ก็ต้องรวบรวมคำ�ตอบที่ได้จากทุกคนในกลุ่มร่วมกันหาคำ�ตอบ เป็นการแข่งขันระหว่างกลุ่ม เป็นการพัฒนาทักษะ + กระบวนการคิด วิธีที่สาม “คู่คิดคู่สร้าง” ให้ผู้เรียนแต่ละคนได้ศึกษาเรื่องหรือหัวข้อใด หัวข้อหนึ่งตามลำ�พัง แต่ละคนก่อน หลังจากนั้นจึงจับคู่อภิปราย ในสิ่งที่ แต่ละคนได้ศึกษามาแล้วนั้น เมื่อทบทวนแลกเปลี่ยนความคิดแล้ว ช่วยกัน สรุปเป็นคำ�ตอบ ๖. จัดอภิปราย,โต้วาทีระหว่างกลุ่มเรื่อง“วัฒนธรรมไทยส่งเสริมการท่องเที่ยว” เพื่อให้นักเรียนได้ศึกษา ค้นคว้า และเชื่อมโยงในสิ่งที่ได้ศึกษา ค้นคว้าเข้า ด้วยกัน กิจกรรมโต้วาทีช่วยให้ผู้เรียนได้ฝึกจัดระบบข้อมูล ความรู้ต่างๆ มา สนับสนุนความคิดเห็นของตนและใช้ทักษะทางภาษาเพื่อสื่อสารจูงใจผู้อื่น ๗. กลุ่มนักเรียนจัดระบบความคิด ด้วยกราฟิก ทักษะการเขียน และอ่าน กราฟิก เป็นกิจกรรมที่สำ�คัญ ที่ช่วยให้ผู้เรียนได้พัฒนาความคิดรวบยอด และความคิดสร้างสรรค์ ในกลุ่มสาระการเรียนรู้ สังคมศึกษา ศาสนาและ วัฒนธรรม ได้แก่การเขียนแผนภูมิ แผนผัง แผนภาพ ตาราง กราฟ แผนที่ ความคิดต่างๆ ผู้เรียนได้พัฒนาทักษะความคิดผ่านการใช้กราฟฟิกเหล่านี้ ๘. บันทึกพฤติกรรม วัดผล ประเมินผล – เทป เพลงกล่อมเด็ก เพลงพื้นบ้าน ฯลฯ การศึกษาอุทยานประวัติศาสตร์ – ทำ�ให้เราเรียนรู้อะไรบ้าง อย่างไร – ทำ�ไมจึงต้องมีการอนุรักษ์และ ศึกษา ศึกษาเรื่องหอพระไตรปิฎก – คือหอสมุดของวัด – เก็บหนังสือคำ�สอนพระ- พุทธเจ้า – ให้พระสงฆ์ศึกษาเล่าเรียน – เหมือนห้องสมุดโรงเรียน บริเวณวัดทางพระพุทธศาสนา แบ่งพื้นที่เป็น ๒ เขต – เขตสังฆาวาส กุฏิ หอพระไตร- ปิฎก – เขตพุทธาวาสโบสถ์วิหารเจดีย์ (สารานุกรมไทยฯ เล่ม ๓๐) w w w w w w w w Untitled-1 105 9/13/11 1:41 PM
- 11. คู่มือครูสอนทางไกลผ่านดาวเทียมสำ�หรับโรงเรียนปลายทาง 106 ลำ�ดับพระมหากษัตริย์ไทย ประเทศไทยมีลักษณะสำ�คัญคือ มีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นองค์พระประมุขต่อเนื่อง กันมาโดยตลอดไม่ขาดสายทรงเป็นที่เคารพบูชาเทิดทูนของประชาชนชาวไทยทั้งนี้เพราะพระองค์ทรงประกอบพระราช- กรณียกิจเป็นคุณประโยชน์ต่อความมั่นคงของประเทศและความร่มเย็นเป็นสุขของประชาชนตลอดมาในประวัติศาสตร์ไทย สมัยรัฐโบราณบนผืนแผ่นดินไทย ตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ ๔ เป็นต้นมา รัฐทั้งหลายมีการติดต่อค้าขาย มีความ สัมพันธ์ทางเครือญาติรับอารยธรรมของรัฐอื่นด้วยเช่นการแพร่หลายของอารยธรรมทวาราวดีเกี่ยวกับพระพุทธศาสนา ในรัฐอื่นๆ ทั่วทุกภาคของไทย เมื่อขอบขยายอำ�นาจ หลายรัฐโบราณในภาคกลาง และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ตกอยู่ใต้อิทธิพลขอม เมื่อขอมเสื่อมอำ�นาจ รัฐสุโขทัยซึ่งมีเมืองสำ�คัญ คือศรีสัชนาลัย - สุโขทัย จึงรวมกำ�ลังก่อตั้งอาณาจักรสุโขทัย ขึ้นปลายศตวรรษที่ ๑๘ (จากสารานุกรมไทยฯ ฉบับเสริมการเรียนรู้ เล่ม ๓) หมายเหตุ โบราณสถานโบราณวัตถุเป็นสมบัติของคนไทยทุกคนซึ่งบรรพบุรุษของเราได้สั่งสมไว้ในชุมชนใดจังหวัดใด มีโบราณสถาน โบราณวัตถุ คุณครูควรให้ทำ�โครงงานศึกษาและค้นคว้าเพิ่มเติม เพื่อให้เด็กและเยาวชนเกิดความรักและ หวงแหนรักษาสมบัติของชาติโดยส่วนรวมให้ช่วยกันดูแลรักษาเพื่อป้องกันพวกมิจฉาชีพที่จ้องทำ�ลายทรัพย์สมบัติของ ชาติ ดังที่มีข่าวเกิดขึ้นหลายแห่ง ทั้งที่ปราสาทพนมรุ้ง และตามวัดวาอารามต่างๆ ขอให้พวกเราช่วยกันรักษาสมบัติของ ชาติไว้ เพื่อลูกหลานของเราต่อไป โรงเรียนใดพบเหตุการณ์ที่ส่อไปในทางอันตราย ดังข่าว ขอให้เขียนจดหมายบอกกล่าวเพื่อแลกเปลี่ยน เรียนรู้ ควรใช้พลังมด ป้องกันทรัพย์สมบัติของชาติให้ได้ w w w w w w w w ภ า ค ผ น ว ก Untitled-1 106 9/13/11 1:41 PM
- 12. ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ - ๖ เล่ม ๔ 107 แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้ สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม หน่วยการเรียนรู้ที่ ๖ มรดกไทย เรื่อง ภูมิปัญญาไทย ระยะเวลาในการสอน....................ชั่วโมง ๑. มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ส ๒.๑ เข้าใจและปฏิบัติตนตามหน้าที่ของการเป็นพลเมืองดีมีค่านิยมที่ดีงามและธำ�รงรักษาประเพณี และวัฒนธรรมไทย ดำ�รงชีวิตอยู่ร่วมกันในสังคมไทยและสังคมโลกอย่างสันติสุข ตัวชี้วัด ป. ๔/๔ อธิบายความแตกต่างทางวัฒนธรรมของกลุ่มคนในท้องถิ่น ป. ๕/๓ เห็นคุณค่าวัฒนธรรมไทยที่มีผลต่อการดำ�เนินชีวิตในสังคมไทย ป. ๕/๔ มีส่วนร่วมในการอนุรักษ์และเผยแพร่ภูมิปัญญาท้องถิ่นของชุมชน ป. ๖/๒ วิเคราะห์การเปลี่ยนแปลงวัฒนธรรมตามกาลเวลาและธำ�รงรักษาวัฒนธรรมอันดีงาม ป. ๖/๓ แสดงออกถึงมารยาทไทยได้เหมาะสมถูกกาลเทศะ ป. ๖/๔ อธิบายคุณค่าทางวัฒนธรรมที่แตกต่างกันระหว่างกลุ่มคนในสังคมไทย ป. ๖/๕ ติดตามข้อมูล ข่าวสาร เหตุการณ์ต่างๆ ในชีวิตประจำ�วัน เลือกรับและใช้ข้อมูลข่าวสารในการเรียนรู้ ได้เหมาะสม มาตรฐาน ส ๒.๒ เข้าใจระบบการเมืองการปกครองในสังคมปัจจุบัน ยึดมั่น ศรัทธาและธำ�รงรักษาไว้ซึ่งการ ปกครองระบบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข ตัวชี้วัด ป. ๔/๓ อธิบายความสำ�คัญของสถาบันพระมหากษัตริย์ตามระบบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรง เป็นประมุข ๒. สาระสำ�คัญ ปฏิบัติตนตามหลักธรรมของศาสนาที่ตนนับถือ เพื่ออยู่ร่วมกันเป็นชาติได้อย่างสมานฉันท์และวัฒนธรรม ประเพณีไทย ๓. จุดประสงค์การเรียนรู้ ๑. ทำ�โครงงาน และอภิปรายเกี่ยวกับภูมิปัญญาไทยได้ ๒. บอกและอธิบายเกี่ยวกับภูมิปัญญาไทยได้ ๓. บอกและอธิบายความเป็นมาของศิลปาชีพได้ ป.๔-๖ Untitled-1 107 9/13/11 1:41 PM
- 13. คู่มือครูสอนทางไกลผ่านดาวเทียมสำ�หรับโรงเรียนปลายทาง 108 ๔. ศึกษาและสำ�รวจรายงานผลิตภัณฑ์ศิลปาชีพได้ ๕. วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณและคุณภาพ วิเคราะห์และตรวจสอบได้ ๖. บันทึกข้อมูลเชิงปริมาณและคุณภาพ วิเคราะห์และตรวจสอบได้ ๔. กระบวนการจัดการเรียนรู้ กิจกรรมโรงเรียนต้นทาง กิจกรรมโรงเรียนปลายทาง ๑. กลุ่มนักเรียนประชุมระดมสมอง เขียนผังความคิดเกี่ยวกับ – กิจวัตรประจำ�วันของตนเอง ครอบครัว ชุมชน – สภาพแวดล้อมที่อยู่อาศัย และวัฒนธรรมประเพณี – ภาษา การแต่งกาย การละเล่น การร้องรำ�ทำ�เพลง – การพูดจาทักทาย การแสดงความเคารพ จัดทำ�โครงงานเพื่อสืบค้น สังเกต และศึกษา อภิปราย รายงานหน้าชั้น ตลอดจนวิเคราะห์สภาพปัจจุบัน และปัญหา ร่วมกันเสนอแนะ วิธีการ แนวคิด การแก้ปัญหา ๒. แสดงบทบาทสมมติเกี่ยวกับภาพต่างๆ ของไทย – การละเล่นแบบไทย – เพลงกล่อมเด็ก – ศิลปาชีพ – ประเพณีทำ�บุญต่างๆ สรุปความคิด จากอดีตสู่ปัจจุบัน ๓. ศึกษา สำ�รวจ สัมภาษณ์ สอบถาม เกี่ยวกับภูมิปัญญาไทย ๑๐ สาขา – เกษตรกรรม – อุตสาหกรรมและหัตถกรรม – แพทย์แผนไทย – จัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม – กองทุนและธุรกิจชุมชน – สวัสดิการ – ศิลปกรรม – จัดการองค์กร – ภาษาและวรรณกรรม – ศาสนาและประเพณี ทำ�โครงงาน และรายงาน ร่วมกันจัดป้ายนิเทศ จัดทำ�สมุดภาพ ๔. ศึกษา รวบรวม ยกย่อง ผู้ทรงภูมิปัญญาไทยอย่างต่อเนื่อง เพราะเหตุใด สาขาใด – ศึกษาความหมายของสังคม และวัฒนธรรมไทย และปัจจัย ที่เกี่ยวข้อง (สารานุกรมไทยฯ ฉบับเสริม การเรียนรู้ เล่ม ๓) – ซีดี, เทปเพลง วิทยากร – สารานุกรมไทยฯ เล่มที่ ๒๓ – ศึกษาลักษณะสำ�คัญของสังคม และวัฒนธรรมไทย ๑. มีความหลากหลายในด้าน เชื้อชาติศาสนา วัฒนธรรม ประเพณีท้องถิ่น ๒. มีการยึดมั่นในคุณธรรม เป็นแนวทางการดำ�รงชีวิต ๓. เทิดทูนสถาบันพระมหา- กษัตริย์เป็นสถาบันหลัก ของชาติ – ศึกษาสังคมและวัฒนธรรมไทย สมัยอยุธยา ๑. บางอย่างสืบทอดจากสมัย สุโขทัย ๒. สังคมแบ่งชนชั้น • ชนชั้นผู้ปกครอง • พระสงฆ์ • ชนชั้นผู้ถูกปกครอง ๓. ด้านการปกครองรับอิทธิพล ขอม Untitled-1 108 9/13/11 1:41 PM
- 14. ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ - ๖ เล่ม ๔ 109 กิจกรรมโรงเรียนต้นทาง กิจกรรมโรงเรียนปลายทาง ๔. ด้านศาสนา ลัทธิลังกาวงศ์ ยังมีความสำ�คัญ ๕. ด้านศิลปวัฒนธรรมมีความ หลากหลายมากขึ้น ๖. ด้านสถาปัตยกรรมทางพระ- พุทธศาสนา:–สร้างปรางค์ และเจดีย์หลายรูปแบบ (สารานุกรมไทยฯ ฉบับเสริม การเรียนรู้ เล่ม ๓) – ภูมิปัญญาชาวบ้าน คือ พื้น ความรู้ความสามารถ มีการ ถ่ายทอดของคนรุ่นหนึ่ง ต่อไป อีกรุ่นหนึ่ง จนถึงปัจจุบัน – ภูมิปัญญาไทย เป็นภูมิปัญญา ของคนไทยโดยรวม ภูมิปัญญาด้านการเกษตร – การเกษตรแบบผสมผสาน • การทำ�ไร่นาสวนผสม • ปลูกพืชหลายชนิด • เลี้ยงสัตว์ :- หมู ไก่ ปลา • รักษาความอุดมสมบูรณ์ของ ดิน • การป้องกันโรคพืชฯ • ใช้แรงงานตลอดปี • มีอาหารบริโภคพอเพียง • สอดคล้องแนวพระราชดำ�ริฯ – ศิลปินแห่งชาติ ผู้มีผลงานทางวัฒนธรรมดีเด่น และคนดีศรีสังคม – นักปราชญ์ไทยที่มีผลงานดีเด่นทางวัฒนธรรมได้รับการยกย่องจากองค์กร ศึกษาวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ (พระบาทสมเด็จ พระพุทธเลิศหล้านภาลัย, พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว, สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์, สมเด็จ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำ�รงราชานุภาพ, พระศรีสุนทรโวหาร (สุนทรภู่) ๕. กลุ่มนักเรียนเขียนผังความคิดเกี่ยวกับ “ลักษณะของภูมิปัญญาไทย” เพราะ “คุณสมบัติของผู้ทรงภูมิปัญญาไทย” คำ�ถาม ๑) ในชุมชนของเรา มีเรื่องราวเกี่ยวกับภูมิปัญญาไทย อะไรบ้าง จงอธิบาย ๒) ปัจจุบันนี้รัฐบาลมีการส่งเสริมอุตสาหกรรมท้องถิ่นด้านใดบ้าง โดยเฉพาะในชุมชนของเรา ๓) ในจังหวัดของเรา มีสินค้าอะไรบ้างที่เกิดจากภูมิปัญญาท้องถิ่น ผังความคิด Untitled-1 109 9/13/11 1:41 PM
- 15. กิจกรรมโรงเรียนต้นทาง กิจกรรมโรงเรียนปลายทาง คู่มือครูสอนทางไกลผ่านดาวเทียมสำ�หรับโรงเรียนปลายทาง 110 ถาม ๑) ภูมิปัญญาไทยเกิดได้อย่างไร (ถ่ายทอด สืบทอด องค์ความรู้) ๒) งานศิลปาชีพ เกี่ยวข้องกับภูมิปัญญาไทยหรือไม่ อย่างไร ๓) การละเล่นของไทย ในท้องถิ่นของเรามีอะไรบ้าง ฯลฯ ๖. ศึกษาและสืบค้นคุณค่าและความสำ�คัญของภูมิปัญญาไทย กลุ่มนักเรียนระดมสมอง อภิปราย สรุป ผังความคิด การส่งเสริมภูมิปัญญาไทย ๑. ยกย่อง “ครูภูมิปัญญาไทย” ๒. จัดให้มีศูนย์ภูมิปัญญาไทย ๓. จัดตั้งสภาภูมิปัญญาไทย ๔. จัดตั้งกองทุนภูมิปัญญาไทย ๕. การคุ้มครองลิขสิทธิ์ภูมิปัญญาไทย ๖. ตั้งสถาบันแห่งชาติว่าด้วยภูมิปัญญาและการศึกษาไทย ๗. การประกาศยกย่องเชิดชูเกียรติ ๗. ศึกษาสืบค้นสัมภาษณ์เขียนรายงานร่วมกับกลุ่มสาระศิลปะและภาษาไทย เกี่ยวกับ – วัฒนธรรมทางละครไทย (ละครรำ�) – ประเพณีการเล่นละครรำ� – การละเล่นพื้นเมือง ตามภูมิภาคและชุมชนที่นักเรียนอาศัยอยู่ – ช้างเผือก (มีลักษณะพิเศษหายาก คู่บารมีของพระมหากษัตริย์ เป็น เครื่องหมายของชาติไทย เป็นครั้งแรก ฯลฯ) – ฉันทลักษณ์ไทย – ทำ�โครงงานเกี่ยวกับภูมิปัญญา ไทย, งานศิลปาชีพ, การละเล่น ของไทย (แลกเปลี่ยนเรียนรู้) – องค์ประกอบของภูมิปัญญา ชาวบ้าน ๑) ด้านการทำ�มาหากิน ๒) ด้านสุขภาพอนามัย ๓) ด้านการอยู่ร่วมกันใน สังคม ๔) ด้านประเพณีศาสนา และ ความเชื่อ ๕) ด้านสร้างสรรค์ศิลปะ ๑. ภูมิปัญญาด้านการทำ�มาหากิน • วิธีการ และการประดิษฐ์ เครื่องมือ เครื่องใช้ • การทำ�เกษตรแบบผสมผสาน • การสร้างฝาย • การสร้างเครื่องมือเครื่องใช้ • การทำ�หัตถกรรมพื้นบ้าน ๒. ด้านสุขภาพอนามัย • การปรุงอาหาร - ถนอม อาหาร • การใช้ยาสมุนไพร ๓. ด้านอยู่ร่วมกันในสังคม • การรดนํ้าดำ�หัวผู้ใหญ่ • การสู่ขวัญ • การสืบชะตา • การผูกเสี่ยว • การผิดผี และเสียผี • การไหว้ครูและการลงแขก ๔. ด้านงานประเพณีทางศาสนา และการเคารพบูชาสิ่งเหนือ ธรรมชาติ Untitled-1 110 9/13/11 1:41 PM
- 16. ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ - ๖ เล่ม ๔ 111 กิจกรรมโรงเรียนต้นทาง กิจกรรมโรงเรียนปลายทาง (กะวีสง่าแม้น มณีสาร คำ�เพราะคือสังวาลย์ กอบแก้ว ควรเพิ่มพิริยการ กะวีเวท เทอญพ่อ กอบกิจประเสริฐแล้ว ไม่ต้อง ร้อนตัว ฯ) รัชกาลที่ ๖ ๘. ศึกษา ค้นคว้า ระดมสมอง สัมภาษณ์ เขียนรายงานเกี่ยวกับ – ความเป็นมาของมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพในพระบรมราชินูปถัมภ์ สมเด็จ พระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ – งานส่งเสริมศิลปาชีพ ในภาคเหนือ – งานส่งเสริมศิลปาชีพ ในภาคอีสาน – งานส่งเสริมศิลปาชีพ ในภาคใต้ – งานส่งเสริมศิลปาชีพ ในภาคกลาง – ศูนย์ศิลปาชีพต่างๆ – ผลิตภัณฑ์ศิลปาชีพที่สำ�คัญ – โรงฝึกศิลปาชีพ สวนจิตรลดา – การเผยแพร่ผลงานภายในประเทศ – การเผยแพร่ผลงานแก่ชาวต่างประเทศ – งานศิลปาชีพ ในท้องถิ่น ๙. ตัวอย่างคำ�ถาม เพื่อให้เกิดการเรียนรู้และเข้าใจ ๑) หน้าที่ของนักเรียน ในบ้าน ในครอบครัว มีหน้าที่อะไรบ้าง ๒) หน้าที่ของพ่อแม่ ปู่ย่าตายาย ในครอบครัว มีอะไรบ้าง ๓) บ้านที่ดี มีลักษณะอย่างไร ๔) วัฒนธรรมประเพณีที่ยึดถือปฏิบัติในครอบครัว มีอะไรบ้าง ลอง สอบถามดูว่า ปฏิบัติต่อเนื่องมาตั้งแต่ครั้งใด ๕) อาชีพ หรือหัตถกรรมพื้นบ้าน ในครอบครัวหรือชุมชน มีอะไรบ้าง ดำ�เนินมานานแล้วหรือยัง ตั้งแต่เมื่อใด ใครเป็นผู้ริเริ่ม ๖) ครอบครัวไทยในชนบท ทุกคนรู้จักกัน และมีญาติพี่น้องในชุมชน นักเรียนลองสืบถาม สอบค้น และจดบันทึก เพื่อทราบความเป็นมา เป็นไป และเข้าใจในวัฒนธรรมประเพณี ความเป็นอยู่มากขึ้น ๗) ผู้นำ�ในหมู่บ้าน คือใคร มีคุณสมบัติ และความสามารถในด้านใดบ้าง ๘) จงอธิบายความเป็นอยู่ของผู้คนในหมู่บ้านที่แสดงออกถึงภูมิปัญญา ไทย ๙) การละเล่นในหมู่บ้านและชุมชนมีอะไรบ้าง มีความสำ�คัญอย่างไร ๑๐) นักเรียนลองร้องเพลงกล่อมเด็ก ตามที่เคยได้ยินได้ฟังมา และบอก ความหมายด้วย • งานประเพณีแห่เทียน พรรษา • งานประเพณีแห่ปราสาทผึ้ง • งานประเพณีบูชาสิ่งเหนือ ธรรมชาติ • งานประเพณีบุญบั้งไฟ • งานประเพณีไหลเรือไฟ • งานประเพณีแห่ผีตาโขน ๕. ภูมิปัญญาด้านสร้างสรรค์งาน ศิลปะ • ดนตรีพื้นเมือง • การแสดงพื้นบ้าน ฯลฯ (สารานุกรมไทยฯ เล่ม ๓, ๑๗ และ ๒๐) ทำ�โครงงานสิ่งพบเห็นในชุมชน หมู่บ้าน พร้อมภาพประกอบ เช่น ๑. การสร้างฝาย ๒. การสร้างเครื่องมือเครื่องใช้ ทางการเกษตร:-คันไถระหัด ครก สุ่ม ข้อง ลอบ อีจู้ ล้น แห อวน โพงพาง ยอ โป๊ะ ฯลฯ ๓. การทำ�หัตถกรรมพื้นบ้านที่ แสดงถึงภูมิปัญญาชาวบ้าน – เครื่องไม้ เครื่องจักสาน เครื่องทอ เครื่องดินเผา เครื่องหนัง เครื่องโลหะ ฯลฯ มีการประดิษฐ์ โดยใช้ วัตถุดิบที่หาง่ายในท้องถิ่น เป็นเอกลักษณ์แต่ละ ท้องถิ่น – หัตถกรรมเครื่องไม้ เช่น เครื่องเรือน เครื่องประดับ ตกแต่ง สลักฉลุเป็น ลวดลายต่างๆ Untitled-1 111 9/13/11 1:41 PM
- 17. กิจกรรมโรงเรียนต้นทาง กิจกรรมโรงเรียนปลายทาง คู่มือครูสอนทางไกลผ่านดาวเทียมสำ�หรับโรงเรียนปลายทาง 112 ๑๑) ในชุมชนของนักเรียน มีประเพณีอะไรบ้างที่คนส่วนใหญ่ยึดถือ และ ปฏิบัติตามอย่างต่อเนื่องนักเรียนมีความคิดเห็นในเรื่องนี้อย่างไรบ้าง ๑๒) ในหมู่บ้านนักเรียน มีการปลูกพืชผล หรือทำ�เกษตรกรรมอะไรบ้าง และมีวิธีทำ�อย่างไร ทำ�มาแต่ครั้งใด ๑๓) ในหมู่บ้านของนักเรียนมีผู้รู้ที่เรียกว่าปราชญ์ชาวบ้านหรือภูมิปัญญา ชาวบ้านบ้างหรือไม่ ท่านมีวิถีชีวิตอย่างไร ๑๔) การละเล่นพื้นเมืองในชุมชนของเรามีอะไรบ้างลองยกตัวอย่างที่รู้จัก มาสัก ๑ อย่าง พร้อมคำ�อธิบาย ๑๕) งานศิลปาชีพที่เกิดจากภูมิปัญญาไทย ในชุมชนหรือในท้องถิ่นใกล้ บ้านนักเรียน มีอะไรบ้าง อธิบาย ๑๖) สถานที่จัดงานประเพณีตามท้องถิ่นในชนบทมีศูนย์กลางอยู่ที่ใดบ้าง หมายถึงงานที่ชาวบ้านจัดเองที่เป็นประเพณีท้องถิ่น(วัดหรือหมู่บ้าน) ๑๗) ผู้นำ�ท้องถิ่นควรมีคุณสมบัติอย่างไรบ้าง จงอธิบาย ๑๘) ลองอธิบายแพทย์แผนไทยที่เกิดจากภูมิปัญญาไทยมีความเป็นมาและ ความสำ�คัญอย่างไร ปัจจุบันเหตุใดจึงมีการส่งเสริมด้านนี้ ๑๙) ผู้ที่จะเป็นแพทย์แผนไทยได้ต้องมีความรู้ด้านใดบ้าง ๒๐) สมุนไพรไทย มีความสำ�คัญ และมีประโยชน์อย่างไร ๑๐. วัดผล ประเมินผล บันทึกพฤติกรรมรายบุคคล – เครื่องทอ ทอจากฝ้าย ไหม กก กระจูด เป็นผ้าพื้นเมือง และของใช้ – เครื่องดินเผา เคลือบ ไม่ เคลือบ โอ่ง ไห สังคโลก ฯลฯ ๔. การปรุงอาหาร ถนอมอาหาร หลากหลายตามภาคต่างๆ (ควรรวบรวมไว้) ๕. การรักษาสุขภาพอนามัย :- การใช้ยาสมุนไพร สืบทอด กันมาในครอบครัวและชุมชน เป็นแพทย์ทางเลือกในปัจจุบัน การนวดเป็นการรักษาสุขภาพ ๖. การอยู่ร่วมกันในสังคม ๗. งานประเพณี ศาสนา ๘. สร้างสรรค์งานศิลปะ w w w w w w w w Untitled-1 112 9/13/11 1:41 PM
- 18. ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ - ๖ เล่ม ๔ 113 แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้ สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม หน่วยการเรียนรู้ที่ ๖ มรดกไทย เรื่อง พระพุทธศาสนา ระยะเวลาในการสอน....................ชั่วโมง ๑. มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ส ๑.๑ รู้และเข้าใจประวัติความสำ�คัญศาสดาหลักธรรมของพระพุทธศาสนาหรือศาสนาที่ตนนับถือ และศาสนาอื่น มีศรัทธาที่ถูกต้อง ยึดมั่นและปฏิบัติตามหลักธรรม เพื่ออยู่ร่วมกันอย่างสันติสุข ตัวชี้วัด ป. ๔/๕ ชื่นชมการทำ�ความดีของตนเองบุคคลในครอบครัวโรงเรียนและชุมชนตามหลักศาสนาพร้อมทั้งบอก แนวปฏิบัติในการดำ�เนินชีวิต ป. ๔/๖ เห็นคุณค่าและสวดมนต์ แผ่เมตตา มีสติที่เป็นพื้นฐานของสมาธิในพระพุทธศาสนาหรือการพัฒนา จิตตามแนวทางของศาสนาที่ตนนับถือตามที่กำ�หนด ป. ๔/๗ ปฏิบัติตนตามหลักธรรมของศาสนาที่ตนนับถือเพื่อการอยู่ร่วมกันเป็นชาติได้อย่างสมานฉันท์ ป. ๔/๘ อธิบายประวัติศาสดาของศาสนาอื่นๆ โดยสังเขป ป. ๕/๖ เห็นคุณค่าและสวดมนต์แผ่เมตตา มีสติที่เป็นพื้นฐานของสมาธิในพระพุทธศาสนา หรือการพัฒนา จิต ตามแนวทางของศาสนาที่ตนนับถือตามที่กำ�หนด ป. ๖/๕ ชื่นชมการทำ�ความดีของบุคคลในประเทศตามหลักศาสนา พร้อมทั้งบอกแนวปฏิบัติในการดำ�เนิน ชีวิต ป. ๖/๖ เห็นคุณค่าและสวดมนต์แผ่เมตตา และบริหารจิตเจริญปัญญา มีสติที่เป็นพื้นฐานของสมาธิในพระ- พุทธศาสนา หรือการพัฒนาจิตตามแนวทางของศาสนา ป. ๖/๙ อธิบายลักษณะสำ�คัญของศาสนพิธี พิธีกรรมของศาสนาอื่นๆ และปฏิบัติตนได้อย่างเหมาะสม เมื่อต้องเข้าร่วมพิธี มาตรฐาน ส ๑.๒ เข้าใจตระหนักและปฏิบัติตนเป็นศาสนิกชนที่ดีและธำ�รงรักษาพระพุทธศาสนาหรือศาสนา ที่ตนนับถือ ตัวชี้วัด ป. ๕/๑ จัดพิธีกรรมตามศาสนาที่ตนนับถืออย่างเรียบง่าย มีประโยชน์ และปฏิบัติตนถูกต้อง ป. ๕/๒ ปฏิบัติตนในศาสนพิธี พิธีกรรม และวันสำ�คัญทางศาสนาตามที่กำ�หนด และอภิปรายประโยชน์ที่ ได้รับจากการเข้าร่วมกิจกรรม ป. ๕/๓ มีมรรยาทของความเป็นศาสนิกชนที่ดีตามที่กำ�หนด ป. ๖/๑ อธิบายความรู้เกี่ยวกับสถานที่ต่างๆ ในศาสนสถาน และปฏิบัติตนได้อย่างเหมาะสม ป. ๖/๒ มีมรรยาทของความเป็นศาสนิกชนที่ดีตามกำ�หนด ป.๔-๖ Untitled-1 113 9/13/11 1:41 PM
- 19. คู่มือครูสอนทางไกลผ่านดาวเทียมสำ�หรับโรงเรียนปลายทาง 114 กิจกรรมโรงเรียนต้นทาง กิจกรรมโรงเรียนปลายทาง ๑. นักเรียนร้องเพลงสุนทราภรณ์ ที่เกี่ยวกับคำ�สั่งสอนของพระพุทธองค์ หรือ เปิดเทปสนทนากันเกี่ยวกับความหมายของเพลง – สวดมนต์ บูชาพระพุทธคุณ และสนทนาถึงความหมาย และคำ�แปล และแผ่เมตตา – สนทนาถึงความเชื่อ ความศรัทธา เกี่ยวกับการสวดมนต์ (ทุกศาสนา) ทั้งทางความเชื่อ ความศรัทธา และทางวิทยาศาสตร์ – ฝึกสมาธิ เพื่อให้จิตสงบนิ่ง (ควรฝึกสมาธิก่อนเรียนทุกชั่วโมง จะช่วยให้ เด็กเรียนได้ดีขึ้น การฝึกสมาธิจะช่วยลดความกังวล ความเครียดอันก่อ ให้เกิดโรคภัยต่างๆตามมาการฝึกสมาธิจะทำ�ให้รู้จักปล่อยวางไม่ยึดเหนี่ยว หรือไม่ถือใจตนเองเป็นใหญ่) การเจริญสมาธิ สามารถทำ�ได้ทุกโอกาส ทุกเวลา ทุกสถานที่ ทำ�ให้ ชาวพุทธ มีมรรยาท และบุคลิกภาพน่านับถือ คือสงบนิ่ง ไม่โวยวายเอา แต่ใจตนเอง ทำ�ให้รู้จัก “เอาใจเขาใส่ใจเรา” รู้จักเห็นใจผู้อื่น การปฏิบัติธรรม ทำ�ให้มนุษย์มีความหมายว่า “ผู้มีจิตใจสูง” เมื่อ นักเรียนฝึกสมาธิแล้ว ควรฝึกหัดประเมินจิตใจ และความประพฤติของ ตนเอง เช่น สำ�รวจตนเองว่า – วันนี้เราโกรธใครหรือเปล่า – เทปเพลง (อัดจากโทรทัศน์ ช่อง ๑๑) – จัดกิจกรรมฝึกปฏิบัติ, เชิญ วิทยากร – ศึกษาภูมิปัญญาชาวบ้านใน สังคมไทยปัจจุบัน เปลี่ยนไป เพราะอะไร ป. ๖/๓ อธิบายประโยชน์ของการเข้าร่วมในศาสนพิธี พิธีกรรม และกิจกรรมในวันสำ�คัญทางศาสนา ตามที่ กำ�หนดและปฏิบัติตนได้ถูกต้อง ๒. สาระสำ�คัญ หน้าที่ของการเป็นพลเมืองดีมีค่านิยมที่ดีงามและธำ�รงรักษาประเพณีและสังคมไทย แสดงออกถึงมารยาทไทย ได้เหมาะสม ตระหนักและปฏิบัติตนเป็นศาสนิกชนที่ดี บริหารจิตเจริญปัญญา หรือพัฒนาจิตตามแนวทางของศาสนา ๓. จุดประสงค์การเรียนรู้ ๑. บอกและอธิบายเกี่ยวกับวัดไทย พระพุทธรูป และพุทธประวัติได้ ๒. ทำ�โครงงานและอธิบายเกี่ยวกับวันสำ�คัญทางพระพุทธศาสนาได้ ๓. สนทนาอธิบายเกี่ยวกับพระธรรมคำ�สั่งสอนของพระพุทธศาสนาและศาสนาอื่นๆ ได้ ๔. แสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับความเชื่อ ความศรัทธา ในการนับถือศาสนาต่างๆ ได้ ๕. ชื่นชมการประพฤติปฏิบัติตนตามเบญจศีล เบญจธรรม และคำ�สั่งสอนของพระพุทธองค์ ของตนเอง เพื่อนๆ ครู และบุคคลในครอบครัว และบุคคลอื่น ๔. กระบวนการจัดการเรียนรู้ Untitled-1 114 9/13/11 1:41 PM
- 20. ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ - ๖ เล่ม ๔ 115 กิจกรรมโรงเรียนต้นทาง กิจกรรมโรงเรียนปลายทาง • ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี • พยายามอนุรักษ์ ส่งเสริม พัฒนาภูมิปัญญาชาวบ้าน ส่วนที่ยังเป็นประโยชน์ – หนังสือเกี่ยวกับพุทธศาสนา และ/หรือศาสนาอื่นๆ ที่เรา นับถือ – การอนุรักษ์ส่งเสริมและพัฒนา ภูมิปัญญาชาวบ้าน จำ�เป็นหรือ ไม่อย่างไร อธิบายยกตัวอย่าง เช่น ๑. งานศิลปาชีพในสมเด็จ พระนางเจ้าฯ พระบรม ราชินีนาถ ๒. โครงการหนึ่งตำ�บล หนึ่ง ผลิตภัณฑ์ ๓. การสรรหา และยกย่อง บุคคลดีเด่นทางภูมิปัญญา ชาวบ้าน มีโครงการ ๓.๑ ครูภูมิปัญญาไทย ๓.๒ ศิลปินแห่งชาติ ๓.๓ คนดีศรีสังคม (สารานุกรมไทยฯ ฉบับเสริมการเรียนรู้ เล่ม ๓) – ทำ�โครงงาน – วันนี้เราพูดไพเราะกับพ่อแม่หรือไม่ – ก่อนออกจากบ้านเราไหว้พ่อแม่หรือยัง – เราไหว้คุณครูหรือยัง – เราทำ�ดีกับใครบ้าง – ฯลฯ ถ้าเรารู้ตัว หรือมีสติ เราจะเป็นคนดี ประพฤติดี ประพฤติชอบ ไม่เห็น แก่ตัว ไม่พูดคำ�หยาบ ไม่ตะคอกใส่ผู้อื่น กิจกรรมสำ�รวจตนเอง ควรทำ�เป็นกลุ่ม และสนทนาแลกเปลี่ยน ความคิด การปฏิบัติ ฯลฯ กันเป็นประจำ� จะช่วยให้นักเรียนปรับนิสัย และ มีจิตใจมั่นคง เห็นอกเห็นใจผู้อื่น ไม่เห็นแก่ตัว ๒. กลุ่มนักเรียนทำ�กิจกรรมต่างๆ แลกเปลี่ยนความคิดเห็น – ศึกษาพระพุทธประวัติ เขียนผังความคิด – สนทนาแลกเปลี่ยนความคิดเห็นถึงประโยชน์ของศาสนาต่างๆ – ความสำ�คัญของพระพุทธศาสนา – วิถีชีวิตของชาวพุทธ – การดำ�เนินชีวิตของพ่อแม่/ปู่ย่าตายาย ๓. กลุ่มนักเรียนทำ�โครงงานเกี่ยวกับวันสำ�คัญทางศาสนา – กิจกรรมที่เราจัดทำ�ในวันสำ�คัญๆ นั้น – ทำ�กิจกรรมร่วมกับใครบ้าง กี่คน – การวางแผนและเตรียมการ – วัสดุ อุปกรณ์ ที่ต้องเตรียม (รวมทั้งเงิน ถ้าต้องใช้ ให้บอกว่าใช้จำ�นวน เท่าไร) – การดำ�เนินงานตามแผน Untitled-1 115 9/13/11 1:41 PM