1. 67
ว21101
วิชา วิทยาศาสตร์
ชั้น ม. 1 ภาคเรียนที่ 1
1. จำนวน 3 ชั่วโมง/สัปดาห์ จำนวน 15 หน่วยกิต
2. หนังสือเรียนที่ใช้ในการเรียน
- แบบเรียน วิทยาศาสตร์ 1
ผู้แต่ง สสวท.
สำนักพิมพ์ องค์การค้า สกสค.
3. ผู้เขียนคู่มือครู
ชื่อ นายสัญญลักษณ์ โสณายะ ตำแหน่ง รองผู้อำนวยการฝ่ายบริการ
สถานที่ทำงาน โรงเรียนวังไกลกังวล อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ 77110
โทรศัพท์ 08-9254-3830

2. 68
มาตรฐานการเรียนรู้ / ตัวชี้วัด
รายวิชา วิทยาศาสตร์ รหัสวิชา ว21101 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2554
จำนวน 1.5 หน่วยกิต เวลา 3 ชั่วโมง
สาระที่ 1 เรียนรู้วิทยาศาสตร์อย่างไร
มาตรฐานการเรียนรู้ ว 8.1 ใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์และจิตวิทยาศาสตร์ในการสืบเสาะหาความรู้ การแก้ปัญหา
รู้ว่าปรากฏการณ์ทางธรรมชาติที่เกิดขึ้นส่วนใหญ่มีรูปแบบที่แน่นอน สามารถอธิบายและตรวจสอบได้
ตัวชี้วัด
1. ว 8.1 ม.1/1 ม.1/2 ม.1/3 ม.1/4 ม.1/5 ม.1/6 ม.1/7 ม.1/8 ม.1/9
สาระที่ 2 สารรอบตัว
มาตรฐานการเรียนรู้ ว 3.1 เข้าใจสมบัติของสาร ความสัมพันธ์ระหว่างสมบัติของสารกับโครงสร้างและแรงยึดเหนี่ยว
ระหว่างอนุภาค มีกระบวนการสืบเสาะหาความรู้และจิตวิทยาศาสตร์ สื่อสารสิ่งที่เรียนรู้และนำความรู้ไป
ใช้ประโยชน์
ตัวชี้วัด
1. ว 3.1 ม.1/1 ม.1/2
2. ว 3.2 ม.1/1 ม.1/2
สาระที่ 3 สารละลาย
มาตรฐานการเรียนรู้ ว 3.2 เข้าใจหลักการและธรรมชาติของการเปลี่ยนแปลงสถานะของสารการเกิดละลายการเกิด
ปฏิกิริยา มีกระบวนการสืบเสาะหาความรู้และจิตวิทยาศาสตร์ สื่อสารสิ่งที่เรียนรู้ และนำความรู้ไปใช้
ประโยชน์
ตัวชี้วัด
1. ว 3.2 ม.1/1 ม.1/2 ม.1/3
สาระที่ 4 สารละลายกรดและเบส
มาตรฐานการเรียนรู้ ว 3.1 เข้าใจสมบัติของสาร ความสัมพันธ์ระหว่างสมบัติของสารกับโครงสร้างและแรงยึดเหนี่ยว
ระหว่างอนุภาค มีกระบวนการสืบเสาะหาความรู้และจิตวิทยาศาสตร์ สื่อสารสิ่งที่เรียนรู้และนำความรู้ไปใช้ประโยชน์
ตัวชี้วัด
1. ว 3.1 ม.1/1 ม.1/2 ม.1/3 ม.1/4

3. 69
หน่วยที่
ชื่อหน่วยการเรียนรู้
มาตรฐานการเรียนรู้/
ตัวชี้วัด
สาระสำคัญ/
ความคิดรวบยอด
เวลา
(ชั่วโมง)
น้ำหนัก
คะแนน
1
เรียนรู้วิทยาศาสตร์อย่างไร
ว8.1
ม.1/1,ม.1/2,ม.1/3,
ม.1/4,ม.1/5,ม.1/6,
ม.1/7,ม.1/8
ใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์และ
จิตวิทยาศาสตร์ในการสืบเสาะหาความรู้
การแก้ปัญหาสามารถอธิบายภายใต้
ข้อมูลที่มีอยู่ขณะนั้น
15
15
2
สารรอบตัว
ว3.1ม.1/1
ว3.2ม.1/2,ม.1/3
เข้าใจสมบัติของสารแรงยึดเหนี่ยว
ระหว่างอนุภาคการเปลี่ยนสถานะ
การเกิดปฏิกิริยาและนำไปใช้
15
15
สอบกลางภาค
20
3
สารละลาย
ว3.2ม.1/1,ม.1/2,
ม.1/3
เข้าใจหลักการและธรรมชาติของ
การเปลี่ยนสถานะของสาร
การเกิดสารละลายการเกิดปฏิกิริยา
และการนำไปใช้ให้เกิดประโยชน์
13
15
4
สารละลายกรดและเบส
ว3.1ม.1/2,ม.1/3,
ม.1/4
เข้าใจสมบัติของสารความสัมพันธ์
ระหว่างสมบัติของสารกับโครงสร้าง
และแรงยึดเหนี่ยวระหว่างอนุภาค
และนำไปใช้ประโยชน์
17
15
สอบปลายภาค
20
รวมตลอดภาคเรียน
100
โครงสร้างรายวิชา
รายวิชา วิทยาศาสตร์ รหัสวิชา ว21101 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2554
จำนวน 1.5 หน่วยกิต เวลา 60 ชั่วโมง

4. 70
กำหนดการเรียนรู้รายชั่วโมง และสิ่งที่โรงเรียนปลายทางต้องเตรียม
รายวิชา วิทยาศาสตร์ รหัสวิชา ว21101 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2554
จำนวน 1.5 หน่วยกิต เวลา 3 ชั่วโมง
ครั้งที่
วัน/เดือน/ปี
จำนวน
ชั่วโมง
เรื่องที่สอน
ผลการเรียนรู้
ข้อที่
สิ่งที่ร.ร.ปลายทาง
ต้องเตรียม(ครู/นักเรียน)
1
18พ.ค.54
09.30-11.30น.
2
แนะนำการเรียนรู้/วิทยาศาสตร์คืออะไร
กระบวนการของวิทยาศาสตร์
ว8.1ม.1/1,
ม.1/2,ม.1/8
กิจกรรม1.1
2
19พ.ค.54
09.30-10.30น.
1
กระบวนการของวิทยาศาสตร์
ว8.1ม.1/2,
ม.1/3
อุปกรณ์ทดลอง
กิจกรรมที่1.2และ1.3
3
25พ.ค.54
09.30-11.30น.
2
กระบวนการของวิทยาศาสตร์/
ลักษณะสำคัญของนักวิทยาศาสตร์
ว8.1ม.1/2,
ม.1/3
อุปกรณ์ทดลอง
กิจกรรมที่1.4
4
26พ.ค.54
09.30-10.30น.
1
ลักษณะสำคัญของนักวิทยาศาสตร์
ว8.1ม.1/1,
ม.1/2,ม.1/3,
ม.1/4
อุปกรณ์ทดลอง
กิจกรรมที่1.5และ1.6
5
1มิ.ย.54
09.30-11.30น.
2
ลักษณะสำคัญของนักวิทยาศาสตร์
เครื่องมือและอุปกรณ์ช่วยวิทยาศาสตร์
ว8.1ม.1/3,
ม.1/4,ม.1/5
อุปกรณ์ทดลอง
กิจกรรมเสริมร้อนเย็น
6
2มิ.ย.54
09.30-10.30น.
1
เครื่องมือและอุปกรณ์ช่วยวิทยาศาสตร์
(การเปลี่ยนอุณหภูมิโดยใช้สูตร)
ว8.1ม.1/3,
ม.1/4,ม.1/5
7
8มิ.ย.54
09.30-11.30น.
2
วิทยาศาสตร์เปลี่ยนแปลงได้เมื่อเครื่องมือ
อุปกรณ์เปลี่ยนไป
ว8.1ม.1/4,
ม.1/5
อุปกรณ์ทดลอง
กิจกรรม1.7ลอย-จม
8
9มิ.ย.54
09.30-10.30น.
1
การหาความหนาแน่นจากกิจกรรมลอย-จม
ว8.1ม.1/1,
ม.1/8
9
15มิ.ย.54
09.30-11.30น.
2
การพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ว8.1ม.1/1,
ม.1/8
10
16มิ.ย.54
09.30-10.30น.
1
แบบฝึกหัดท้ายบท
ว8.1ม.1/1,
ม.1/8
11
22มิ.ย.54
09.30-11.30น.
2
สถานะของสาร
ว3.2ม.1/3
อุปกรณ์ทดลอง
กิจกรรม2.1
12
23มิ.ย.54
09.30-10.30น.
1
สถานะของสาร
ว3.2ม.1/2

5. 71
ครั้งที่
วัน/เดือน/ปี
จำนวน
ชั่วโมง
เรื่องที่สอน
ผลการเรียนรู้
ข้อที่
สิ่งที่ร.ร.ปลายทาง
ต้องเตรียม(ครู/นักเรียน)
13
29มิ.ย.54
09.30-11.30น.
2
ความร้อน
ว3.2ม.1/2
14
30มิ.ย.54
09.30-10.30น.
1
ความร้อน
ว3.2ม.1/2
15
6ก.ค.54
09.30-11.30น.
2
อุณหภูมิกับการเปลี่ยนสถานะ
ว3.2ม.1/2
อุปกรณ์ทดลอง
กิจกรรม2.2
16
7ก.ค.54
09.30-10.30น.
1
อุณหภูมิกับการเปลี่ยนสถานะ
ว3.2ม.1/2
17
13ก.ค.54
09.30-11.30น.
2
การถ่ายโอนความร้อน(การพาความร้อน)
การถ่ายโอนความร้อน(การนำความร้อน)
ว3.2ม.1/2
อุปกรณ์ทดลอง
กิจกรรม2.3และ2.4
18
14ก.ค.54
09.30-10.30น.
1
การดูดซับความร้อนที่ผิวมีสีต่างกัน
ว3.2ม.1/1
อุปกรณ์ทดลอง
กิจกรรม2.5
19
20ก.ค.54
09.30-11.30น.
2
การจัดกลุ่มสารตามลักษณะ
และขนาดของอนุภาค
ว3.2ม.1/1
อุปกรณ์ทดลอง
กิจกรรม2.6
20
21ก.ค.54
09.30-10.30น.
1
แบบฝึกหัดท้ายบท
ว3.1ม.1/1
ว3.2ม.1/2,
ม.1/3
21
27ก.ค.54
09.30-11.30น.
2
องค์ประกอบของสารละลาย
การละลายของสารในตัวทำละลาย
ว3.2ม.1/2
อุปกรณ์ทดลอง
กิจกรรม3.1และ3.2
22
28ก.ค.54
09.30-10.30น.
1
การละลายของสารในตัวทำละลาย
ว3.2ม.1/2
อุปกรณ์ทดลอง
กิจกรรม3.2ตอน2
23
3ส.ค.54
09.30-11.30น.
2
ตัวละลายเป็นของแข็งตัวทำละลายเป็น
ของเหลว
ว3.2ม.1/2
อุปกรณ์ทดลอง
กิจกรรม3.3
24
4ส.ค.54
09.30-10.30น.
1
ตัวละลายและตัวทำละลายเป็นของเหลว
ว3.2ม.1/3
อุปกรณ์ทดลอง
กิจกรรม3.4
กำหนดการเรียนรู้รายชั่วโมง และสิ่งที่โรงเรียนปลายทางต้องเตรียม
รายวิชา วิทยาศาสตร์ รหัสวิชา ว21101 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2554
จำนวน 1.5 หน่วยกิต เวลา 3 ชั่วโมง

6. 72
ครั้งที่
วัน/เดือน/ปี
จำนวน
ชั่วโมง
เรื่องที่สอน
ผลการเรียนรู้
ข้อที่
สิ่งที่ร.ร.ปลายทาง
ต้องเตรียม(ครู/นักเรียน)
25
10ส.ค.54
09.30-11.30น.
2
ตัวละลายและตัวทำละลายเป็นของเหลว
ว3.2ม.1/3
26
11ส.ค.54
09.30-10.30น.
1
พลังงานกับการละลายของสาร
การละลายของสารบางชนิด
ว3.2ม.1/2
27
17ส.ค.54
09.30-11.30น.
2
ปัจจัยที่มีผลต่อการละลาย
ว3.2ม.1/3
28
18ส.ค.54
09.30-10.30น.
1
คำถามท้ายบท
ว3.2ม.1/2,
ม.1/3
29
24ส.ค.54
09.30-11.30น.
2
การทดสอบความเป็นกรดและเบสของสาร
สมบัติบางประการของกรดและเบส
ว3.1ม.1/3
อุปกรณ์ทดลอง
กิจกรรม4.1และ4.2
30
25ส.ค.54
09.30-10.30น.
1
สมบัติบางประการของกรดและเบส
ว3.1ม.1/3
อุปกรณ์ทดลอง
กิจกรรม4.2ตอน2
31
31ส.ค.54
09.30-11.30น.
2
อินดิเคเตอร์ตรวจสอบความเป็นกรดและเบส
ว3.1ม.1/4
อุปกรณ์ทดลอง
กิจกรรม4.3
32
1ก.ย.54
09.30-10.30น.
1
pHของสารละลายกรดและเบส
ว3.1ม.1/4
33
7ก.ย.54
09.30-11.30น.
2
pHของสารละลายกรดและเบส
ปฏิกิริยาระหว่างสารละลายกรดและเบส
ว3.1ม.1/4
อุปกรณ์ทดลอง
กิจกรรม4.4
34
8ก.ย.54
09.30-10.30น.
1
ปฏิกิริยาระหว่างสารละลายกรดและเบส
ว3.1ม.1/4
อุปกรณ์ทดลอง
กิจกรรม4.4
35
14ก.ย.54
09.30-11.30น.
2
กรดและเบสในชีวิตประจำวัน
(ยาลดกรดมีสมบัติอย่างไร)
ว3.1ม.1/4
อุปกรณ์ทดลอง
กิจกรรม4.5
36
15ก.ย.54
09.30-10.30น.
1
กรดและเบสในชีวิตประจำวัน
(ยาลดกรดมีสมบัติอย่างไร)
ว3.1ม.1/4
กำหนดการเรียนรู้รายชั่วโมง และสิ่งที่โรงเรียนปลายทางต้องเตรียม
รายวิชา วิทยาศาสตร์ รหัสวิชา ว21101 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2554
จำนวน 1.5 หน่วยกิต เวลา 3 ชั่วโมง

7. 73
ครั้งที่
วัน/เดือน/ปี
จำนวน
ชั่วโมง
เรื่องที่สอน
ผลการเรียนรู้
ข้อที่
สิ่งที่ร.ร.ปลายทาง
ต้องเตรียม(ครู/นักเรียน)
37
21ก.ย.54
09.30-11.30น.
2
สารทำความสะอาดที่ใช้กับร่างกาย
อุปกรณ์ทดลอง
กิจกรรม4.6
38
22ก.ย.54
09.30-10.30น.
1
แบบฝึกหัดท้ายบท
39
28ก.ย.54
09.30-11.30น.
2
ทบทวน
36
29ก.ย.54
09.30-10.30น.
1
ทบทวน
กำหนดการเรียนรู้รายชั่วโมง และสิ่งที่โรงเรียนปลายทางต้องเตรียม
รายวิชา วิทยาศาสตร์ รหัสวิชา ว21101 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2554
จำนวน 1.5 หน่วยกิต เวลา 3 ชั่วโมง

8. 74
ผังมโนทัศน์
รายวิชา วิทยาศาสตร์ รหัสวิชา ว21101 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2554
จำนวน 1.5 หน่วยกิต เวลา 3 ชั่วโมง/สัปดาห์
วิ
ท
ย
า
ศ
า
ส
ต
ร์
1
เรียนรู้วิทยาศาสตร์อย่างไร
- กระบวนการทางวิทยาศาสตร์
- ลักษณะสำคัญทางวิทยาศาสตร์
- เครื่องมือและอุปกรณ์
- เปลี่ยนแปลงได้เมื่อมีเครื่องมือและอุปกรณ์เปลี่ยนแปลงไป
- วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีมีผลต่อโลกอย่างไร
สารรอบตัว
- สถานะของสาร - ความร้อน
- สารละลาย - สารละลายกรดและเบส
สารละลาย
- การละลายของสารในตัวทำละลาย
- ความเข้มข้นของสารละลาย
- พลังงานกับการละลายของสาร
สารละลายกรดและเบส
- สมบัติของสารละลายกรดและสารละลายเบส
- การตรวจสอบความเป็นกรดและเบสของสารละลาย
- pH ของสารละลายกรดและเบส

9. 75
หน่วยการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์
รายวิชา วิทยาศาสตร์ รหัสวิชา ว21101 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2554 ผู้สอน นายสัญญลักษณ์ โสณายะ
หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เรียนรู้วิทยาศาสตร์อย่างไร เวลา 3 ชั่วโมง
1. มาตรฐานการเรียนรู้ / ตัวชี้วัด
สาระที่ 1 เรียนรู้วิทยาศาสตร์อย่างไร
มาตรฐานการเรียนรู้ ว 8.1 ใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์และจิตวิทยาศาสตร์ในการสืบเสาะหาความรู้ การแก้ปัญหา
รู้ว่าปรากฏการณ์ทางธรรมชาติที่เกิดขึ้นสามารถอธิบายและตรวจสอบได้ภายใต้ข้อมูลและเครื่องมือที่มีอยู่
ในช่วงนั้นๆ
ตัวชี้วัด
1. ตั้งคำถามที่กำหนดประเด็น หรือตัวแปรที่สำคัญในการสำรวจตรวจสอบ สร้างสมมติฐาน เลือกเทคนิค
สำรวจตรวจสอบ
2. จัดทำข้อมูล วิเคราะห์ สร้างแบบจำลอง สร้างคำถาม บันทึกและอธิบายผลการสังเกต เขียนรายงาน
โครงงาน
2. สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด
การจัดกิจกรรมให้นักเรียนได้มีการค้นคว้าความรู้โดยการทำงานเป็นระบบอย่างมีขั้นตอน การสังเกต
สมมติฐาน การเก็บข้อมูล การสร้างคำอธิบาย การสรุปผลการทดลอง การฝึกใช้เครื่องมือและอุปกรณ์วิทยาศาสตร์
ให้ตระหนักความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์และนำไปใช้อย่างสร้างสรรค์
3. สาระการเรียนรู้
การทำกิจกรรมเพื่อค้นหาความรู้โดยการทำงานเป็นระบบอย่างมีขั้นตอน การสังเกต การตั้งสมมติฐาน การเก็บ
ข้อมูลสร้างคำอธิบาย การสรุปผลการทดลอง การฝึกใช้เครื่องมือและอุปกรณ์ วิทยาศาสตร์เปลี่ยนแปลงได้เมื่อเครื่องมือ
เปลี่ยนแปลงไป ความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์และถูกนำไปใช้อย่างสร้างสรรค์หรือทำลายเกิดจากการกระทำของมนุษย์
ทั้งสิ้น นักเรียนควรมีศีลธรรมเป็นตัวกำกับ ทั้งนี้เพื่อประโยชน์สุขของมวลมนุษย์และเพื่อโลกที่สวยงามต่อไป
4. สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน
1. ความสามารถในการสื่อสาร
2. ความสามารถในการคิด
3. ความสามารถในการแก้ปัญหา
4. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต
5. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี

10. 76
5. คุณลักษณะอันพึงประสงค์
1. ใฝ่เรียนรู้
2. มีวินัย
3. มีจิตสาธารณะ
6. ชิ้นงาน/ภาระงาน
1. การร่วมกิจกรรมการเรียนรู้
- ไข่เก่า ไข่ใหม่
- ใบพัดมหัศจรรย์
- ไข่จมไข่ลอย
- ร้อนหรือเย็น
2. สมุดบันทึกการเรียนตามสภาพจริง และการค้นหาทางอินเทอร์เน็ต
7. การวัดและประเมินผล
1. คะแนนจากการสอบเก็บคะแนนในบทเรียน
2. คะแนนจากการบันทึกสมุดการเรียนตามสภาพจริง
3. คะแนนจากการค้นคว้าระหว่างเรียน
8. กิจกรรมการเรียนรู้
1. การนำเข้าสู่บทเรียน โดยใช้แผนภาพ คำถามต่างๆ กราฟ รูปภาพหรือการทบทวนในบทเรียนที่ผ่านมาโดย
อภิปรายระหว่างนักเรียนกับครู
2. การทดลองไข่เก่าไข่ใหม่ การทดลองไข่ตั้งไข่นอน การทดลองใบพัดมหัศจรรย์ การทดลองร้อนหรือเย็น
3. บันทึกผลการทดลองและอภิปรายผล
4. สรุปผลการทดลอง
9. สื่อการเรียนรู้
1. แผนภาพ จันทรุปราคา-สุริยุปราคา ปรากฏการณ์ดาวตก สิ่งที่เห็นด้วยตา
2. แผนภูมิรูปแท่งจำนวนนักเรียน ม.1
3. อุปกรณ์การทดลอง ไข่เก่า ไข่ใหม่ ใบพัดมหัศจรรย์ ไข่จม-ไข่ลอย กิจกรรมร้อนหรือเย็น
4. สื่อ Computer Program Power Point

11. 77
10. เกณฑ์การประเมินชิ้นงาน/ภาระงาน
ประเด็นการประเมิน
ระดับคุณภาพ
4 (ดีมาก)
3 (ดี)
2 (พอใช้)
1 (ปรับปรุง)
สมุดบันทึกการเรียน
ตามสภาพจริง
บันทึกเรียบร้อย
วาดภาพระบายสี
ทุกกิจกรรม
มีการบันทึกเรียบร้อย
วาดระบายสีภาพ
ขาดเป็นบางกิจกรรม
มีการบันทึกเรียบร้อย
พอใช้ ไม่วาดภาพ
ขาดเป็นบางกิจกรรม
มีการบันทึกไม่
เรียบร้อย ไม่วาดภาพ
ขาดเกินครึ่ง ไม่มีภาพ
เลย
นำอุปกรณ์มาร่วม
การทำกิจกรรม
4 กิจกรรม
3 กิจกรรม
2 กิจกรรม
1 กิจกรรม

12. 78
หน่วยการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์
รายวิชา วิทยาศาสตร์ รหัสวิชา ว21101 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2554 ผู้สอน นายสัญญลักษณ์ โสณายะ
หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 สารรอบตัว เวลา 3 ชั่วโมง
1. มาตรฐานการเรียนรู้ / ตัวชี้วัด
สาระที่ 2 สารรอบตัว
มาตรฐานการเรียนรู้ ว 3.1 เข้าใจสมบัติของสาร ความสัมพันธ์ระหว่างสมบัติของสารกับโครงสร้างและแรงยึดเหนี่ยว
ระหว่างอนุภาค มีกระบวนการสืบเสาะหาความรู้และจิตวิทยาศาสตร์สื่อสารสิ่งที่เรียนรู้และนำความรู้ไป
ใช้ประโยชน์
มาตรฐานการเรียนรู้ ว 3.2 เข้าใจหลักการและธรรมชาติของการเปลี่ยนแปลงสถานะของสาร การเกิดสารละลาย การเกิด
ปฏิกิริยา มีกระบวนการสืบเสาะหาความรู้และจิตวิทยาศาสตร์ สื่อสารสิ่งที่เรียนรู้ และนำความรู้ไปใช้
ประโยชน์
ตัวชี้วัด
1. ทดลองจำแนกสารเป็นกลุ่มโดยใช้เนื้อสารหรือขนาดอนุภาคเป็นเกณฑ์และอธิบายสมบัติของสารในแต่ละ
กลุ่ม
2. อธิบายสมบัติและการเปลี่ยนสถานะของสารโดยใช้แบบจำลองการจัดเรียงอนุภาคของสาร
3. ทดลองและอธิบายการเปลี่ยนแปลงสมบัติ มวล และพลังงานของสารเมื่อการเปลี่ยนสถานะและเกิดการ
ละลาย
2. สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด
การจำแนกสารใช้สมบัติทางกายภาพของสาร เช่น เนื้อสาร ขนาดอนุภาค สีรูปร่าง ความแข็ง ความหนาแน่น
จุดเดือด จุดหลอมเหลว การจัดเรียงระยะห่าง ระหว่างอนุภาค และแรงยึดเหนี่ยวเป็นเกณฑ์ ในการจำแนกการเปลี่ยน
สถานะและการถ่ายโอนพลังงานของสารมวลสารจะไม่เปลี่ยนแปลงเปลี่ยนแต่สมบัติทางกายภาพ
3. สาระการเรียนรู้
เมื่อใช้เนื้อสารเป็นเกณฑ์จำแนกสารได้เป็นสารเนื้อเดียวและสารเนื้อผสม ซึ่งสารแต่ละกลุ่มจะมีสมบัติแตกต่าง
กัน เมื่อใช้ขนาดอนุภาคของสารเป็นเกณฑ์จำแนกสารเป็นสารแขวนลอย คอลลอยด์ และสารละลาย ซึ่งสารแต่ละกลุ่ม
จะมีสมบัติแตกต่างกัน สี รูปร่าง ขนาด ความแข็ง ความหนาแน่น จุดเดือด จุดหลอมเหลว เป็นสมบัติทางกายภาพของ
สาร สารในสถานะต่างๆ มีลักษณะการจัดเรียงอนุภาค ระยะห่างระหว่างอนุภาค และแรงยึดเหนี่ยวระหว่างอนุภาค
แตกต่างกัน เมื่อสารเกิดการเปลี่ยนสถานะและเกิดการละลาย มวลของสารจะไม่เปลี่ยนแปลง แต่สมบัติทางกายภาพ
เปลี่ยนแปลงรวมทั้งมีการถ่ายโอนพลังงานระหว่างระบบกับสิ่งแวดล้อม

13. 79
4. สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน
1. ความสามารถในการสื่อสาร
2. ความสามารถในการคิด
3. ความสามารถในการแก้ปัญหา
4. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต
5. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี
5. คุณลักษณะอันพึงประสงค์
1. ใฝ่เรียนรู้
2. มีวินัย
3. มีจิตสาธารณะ
6. ชิ้นงาน/ภาระงาน
1. การร่วมกิจกรรมการเรียนรู้
- ของแข็ง ของเหลว และก๊าซ
- ผลของความร้อนที่มีต่อการเปลี่ยนแปลงของสาร
- อุณหภูมิกับการเปลี่ยนสถานะ
- การพาความร้อน
- การนำความร้อน
- การดูดซับความร้อนของวัตถุที่มีสีต่างกัน
- การตรวจสอบขนาดของเนื้อสาร
2. สมุดบันทึกการเรียนรู้ตามสภาพจริงการร่วมกิจกรรมการเรียนรู้ 7 กิจกรรม และการค้นหาทางอินเทอร์เน็ต
7. การวัดและประเมินผล
1. คะแนนจากการสอบเก็บคะแนนในบทเรียน
2. คะแนนจากการบันทึกสมุดการเรียนตามสภาพจริง
3. คะแนนจากการค้นคว้าระหว่างเรียน
8. กิจกรรมการเรียนรู้
1. การนำเข้าสู่บทเรียน โดยใช้แผนภาพ คำถามต่างๆ กราฟ รูปภาพหรือการทบทวนคำถามในบทเรียนที่
ผ่านมาร่วมกับสื่อรูปแบบ Power Point โดยอภิปรายระหว่างนักเรียนกับครู
2. การทดลองกิจกรรมการเรียนรู้
- ของแข็ง ของเหลว และก๊าซ
- ผลของความร้อนที่มีต่อการเปลี่ยนแปลงของสาร
- อุณหภูมิกับการเปลี่ยนสถานะ
- การพาความร้อน

14. 80
- การนำความร้อน
- การดูดซับความร้อนของวัตถุที่มีสีต่างกัน
- การตรวจสอบขนาดของเนื้อสาร ตามคู่มือการสอนของ สสวท.
3. บันทึกผลการทดลองและอภิปรายผลโดยใช้สื่อรูปแบบ Power Point
4. สรุปผลการทดลองโดยใช้สื่อรูปแบบ Power Point ร่วมอภิปราย
9. สื่อการเรียนรู้
1. แผนภาพ งานเทศกาลสงกรานต์ ภาพจำลองและการเปรียบเทียบอนุภาคของของแข็ง ภาพแบบจำลองและ
การเปรียบเทียบอนุภาคของของเหลว ภาพจำลองและการเปรียบเทียบอนุภาคของของแก๊ส ภาพโคมลอย
ภาพเรือเดินสมุทร ภาพเทอร์มอมิเตอร์แบบต่างๆ ภาพรอยต่อของสะพานจะมีช่องว่างเพื่อขยายตัว
ภาพแสดงการเปลี่ยนสถานะของน้ำแข็ง เมื่อได้รับความร้อนจนถึงอุณหภูมิ 20 ํC ได้รับความร้อนจนเดือด
ภาพความสัมพันธ์ของการเปลี่ยนสถานะของสาร ภาพห้องทำงานที่ติดเครื่องปรับอากาศ ภาพตรวจสอบ
ขนาดอนุภาคของสาร ภาพปรากฏการณ์ทินดอลล์ ภาพคอลลอยด์บางชนิด (ครีมสลัด)
2. ตารางความหนาแน่นของสาร ตารางการเปรียบเทียบสเกลเทอร์มอมิเตอร์ตามหน่วยอุณหภูมิ ตาราง
จุดหลอมเหลวและจุดเดือด
3. อุปกรณ์ การทดลองกิจกรรมการเรียนรู้
- ของแข็ง ของเหลว และก๊าซ
- ผลของความร้อนที่มีต่อการเปลี่ยนแปลงของสาร
- อุณหภูมิกับการเปลี่ยนสถานะ
- การพาความร้อน
- การนำความร้อน
- การดูดซับความร้อนของวัตถุที่มีสีต่างกัน
- การตรวจสอบขนาดของเนื้อสาร ตามคู่มือการสอนของ สสวท.
4. สื่อคอมพิวเตอร์ โปรแกรม Power Point
10. เกณฑ์การประเมินชิ้นงาน/ภาระงาน
ประเด็นการประเมิน
ระดับคุณภาพ
4 (ดีมาก)
3 (ดี)
2 (พอใช้)
1 (ปรับปรุง)
สมุดบันทึกการเรียน
ตามสภาพจริง
บันทึกเรียบร้อย
วาดภาพระบายสี
ทุกกิจกรรม
มีการบันทึกเรียบร้อย
วาดระบายสีภาพ
ขาดเป็นบางกิจกรรม
มีการบันทึกเรียบร้อย
พอใช้ ไม่วาดภาพ
ขาดเป็นบางกิจกรรม
มีการบันทึกไม่
เรียบร้อย ไม่วาดภาพ
ขาดเกินครึ่ง ไม่มีภาพ
เลย
นำอุปกรณ์มาร่วม
การทำกิจกรรม
7 กิจกรรม
5 กิจกรรม
3 กิจกรรม
น้อยกว่า 3 กิจกรรม

15. 81
หน่วยการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์
รายวิชา วิทยาศาสตร์ รหัสวิชา ว21101 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2554 ผู้สอน นายสัญญลักษณ์ โสณายะ
หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 สารละลาย เวลา 3 ชั่วโมง
1. มาตรฐานการเรียนรู้ / ตัวชี้วัด
สสาระที่ 3 สารละลาย
มาตรฐานการเรียนรู้ ว 3.2 เข้าใจหลักการและธรรมชาติของการเปลี่ยนแปลงสถานะของสาร การเกิดสารละลาย การเกิด
ปฏิกิริยา มีกระบวนการสืบเสาะหาความรู้และจิตวิทยาศาสตร์ สื่อสารสิ่ง และนำความรู้ไปใช้ประโยชน์
ตัวชี้วัด
1. ทดลองและอธิบายวิธีเตรียมสารละลายที่มีความเข้มข้นเป็นร้อยละ และอภิปรายการนำความรู้เกี่ยวกับ
สารละลายไปใช้ประโยชน์
2. ทดลองและอธิบายการเปลี่ยนแปลงสมบัติ มวล และพลังงานของสาร เมื่อมีการเปลี่ยนสถานะและเกิดการ
ละลาย
3. ทดลองและอธิบายปัจจัยที่มีผลต่อการเปลี่ยนสถานะและการละลายของสารละลาย
2. สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด
- สารละลายประกอบด้วยตัวละลายและตัวทำละลาย ในชีวิตประจำวัน ได้มีการนำความร้อนเรื่องสารละลาย
ไปใช้ประโยชน์ด้านอุตสาหกรรม อาหาร การแพทย์ และด้านอื่นๆ
- เมื่อสารเกิดละลาย มวลของสารจะไม่เปลี่ยนแปลง แต่สมบัติทางกายภาพเปลี่ยนแปลงรวมทั้งมีการ
ถ่ายโอนพลังงานระหว่างระบบกับสิ่งแวดล้อม
- อุณหภูมิ ความดัน ชนิดของสาร มีผลต่อการเปลี่ยนสถานะและการละลายของสาร
3. สาระการเรียนรู้
- สารละลายประกอบด้วยตัวละลายและตัวทำละลาย สารละลายที่ระบุความเข้มข้นเป็นร้อยละหมายถึง
สารละลายที่มีอัตราส่วนของปริมาณตัวละลาย ในชีวิตประจำวัน ได้มีการนำความร้อนเรื่องสารละลาย
ไปใช้ประโยชน์ด้านอุตสาหกรรม อาหาร การแพทย์ และด้านอื่นๆ
- เมื่อสารเกิดการเปลี่ยนสถานะและเกิดการละลาย มวลของสารจะไม่เปลี่ยนแปลง แต่สมบัติทางกายภาพ
เปลี่ยนแปลงรวมทั้งมีการถ่ายโอนพลังงานระหว่างระบบกับสิ่งแวดล้อม
- อุณหภูมิ ความดัน ชนิดของสาร มีผลต่อการเปลี่ยนสถานะและการละลายของสาร

16. 82
4. สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน
1. ความสามารถในการสื่อสาร
2. ความสามารถในการคิด
3. ความสามารถในการแก้ปัญหา
4. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต
5. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี
5. คุณลักษณะอันพึงประสงค์
1. ใฝ่เรียนรู้
2. มีวินัย
3. มีจิตสาธารณะ
6. ชิ้นงาน/ภาระงาน
1. การร่วมกิจกรรมการเรียนรู้
- องค์ประกอบของสารประกอบ
- การละลายของสาร
- การเตรียมสารละลายเป็นของแข็งและตัวทำละลายเป็นของเหลว
- การเตรียมสารละลายที่ตัวละลายและตัวทำละลายเป็นของเหลว
- การละลายของสารบางชนิด
2. สมุดบันทึกการเรียนรู้ตามสภาพจริงการร่วมกิจกรรมการเรียนรู้ 5 กิจกรรม และการค้นหาทางอินเทอร์เน็ต
7. การวัดและประเมินผล
1. คะแนนจากการสอบเก็บคะแนนในบทเรียน
2. คะแนนจากการบันทึกสมุดการเรียนตามสภาพจริง
3. คะแนนจากการค้นคว้าระหว่างเรียน
8. กิจกรรมการเรียนรู้
1. การนำเข้าสู่บทเรียน โดยใช้แผนภาพ คำถามต่างๆ กราฟ รูปภาพหรือการทบทวนคำถามในบทเรียนที่
ผ่านมาร่วมกับสื่อรูปแบบ Power Point โดยอภิปรายระหว่างนักเรียนกับครู
2. การทดลองกิจกรรมการเรียนรู้
- องค์ประกอบของสารประกอบ
- การละลายของสาร
- การเตรียมสารละลายเป็นของแข็งและตัวทำละลายเป็นของเหลว
- การเตรียมสารละลายที่ตัวละลายและตัวทำละลายเป็นของเหลว
- การละลายของสารบางชนิด

17. 83
3. บันทึกผลการทดลองและอภิปรายผลโดยใช้สื่อรูปแบบ Power Point
4. สรุปผลการทดลองโดยใช้สื่อรูปแบบ Power Point ร่วมอภิปรายประกอบรายการ
9. สื่อการเรียนรู้
1. แผนภาพ น้ำอัดลม ภาพเชลแล็กและเฟอร์นิเจอร์ที่ทาเชลแล็ก ภาพสารละลายเจือจางและสารละลาย
เข้มข้น ภาพเหรียญที่ระลึกแต่ละแบบมีส่วนผสมของโลหะแตกต่างกัน ภาพการใช้น้ำเป็นตัวทำละลาย
การปลูกพืชด้วยสารละลาย ใช้ทินเนอร์ละลายสารเพื่อใช้สำหรับทาเฟอร์นิเจอร์ น้ำเกลือสำหรับคนไข้
ภาพการเปลี่ยนแปลงพลังงานขณะเกิดการละลายประเภทคายความร้อน ภาพการแยกตัวของสารจาก
สารละลาย เมื่ออุณหภูมิลดลง ภาพน้ำอัดลม ภาพน้ำอัดลมเขย่าขวดก่อนขณะเริ่มเปิดฝาขวด ภาพลักษณะ
ของผลึก
2. ตารางการละลายของสาร
3. อุปกรณ์ การทดลองกิจกรรมการเรียนรู้
- องค์ประกอบของสารประกอบ
- การละลายของสาร
- การเตรียมสารละลายเป็นของแข็งและตัวทำละลายเป็นของเหลว
- การเตรียมสารละลายที่ตัวละลายและตัวทำละลายเป็นของเหลว
- การละลายของสารบางชนิด
4. สื่อคอมพิวเตอร์ โปรแกรม Power Point
10. เกณฑ์การประเมินชิ้นงาน/ภาระงาน
ประเด็นการประเมิน
ระดับคุณภาพ
4 (ดีมาก)
3 (ดี)
2 (พอใช้)
1 (ปรับปรุง)
สมุดบันทึกการเรียน
ตามสภาพจริง
บันทึกเรียบร้อย
วาดภาพระบายสี
ทุกกิจกรรม
มีการบันทึกเรียบร้อย
วาดระบายสีภาพ
ขาดเป็นบางกิจกรรม
มีการบันทึกเรียบร้อย
พอใช้ ไม่วาดภาพ
ขาดเป็นบางกิจกรรม
มีการบันทึกไม่
เรียบร้อย ไม่วาดภาพ
ขาดเกินครึ่ง ไม่มีภาพ
เลย
นำอุปกรณ์มาร่วม
การทำกิจกรรม
5 กิจกรรม
4 กิจกรรม
3 กิจกรรม
น้อยกว่า 3 กิจกรรม

18. 84
หน่วยการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์
รายวิชา วิทยาศาสตร์ รหัสวิชา ว21101 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2554 ผู้สอน นายสัญญลักษณ์ โสณายะ
หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 สารละลายกรดและเบส เวลา 3 ชั่วโมง
1. มาตรฐานการเรียนรู้ / ตัวชี้วัด
สาระที่ 4 สารละลายกรดและเบส
มาตรฐานการเรียนรู้ ว 3.1 เข้าใจสมบัติของสาร ความสัมพันธ์ระหว่างสมบัติของสารกับโครงสร้างและแรงยึดเหนี่ยว
ระหว่างอนุภาค มีกระบวนการสืบเสาะหาความรู้และจิตวิทยาศาสตร์ สื่อสารสิ่งที่เรียนรู้และนำความรู้ไป
ใช้ประโยชน์
ตัวชี้วัด
1. ทดลองและอธิบายสมบัติความเป็นกรดและเบสของสารละลาย
2. ตรวจสอบค่า pH ของสารละลายและนำความรู้ไปใช้ประโยชน์
2. สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด
ผลิตภัณฑ์ที่ใช้ในชีวิตประจำวันอาจมีความเป็นกรด-เบสแตกต่างกัน จึงควรเลือกใช้ให้ถูกต้องปลอดภัยต่อ
ตนเองและสิ่งแวดล้อม สามารถทดสอบได้ด้วยกระดาษมัส หรือกระดาษยูนิเวอร์ซัลอินดิเคเตอร์
3. สาระการเรียนรู้
- สารละลายที่มีน้ำเป็นตัวทำละลายอาจจะมีสมบัติเป็นกรด กลาง หรือ เบส ซึ่งสามารถทดสอบได้ด้วย
กระดาษลิตมัส หรือกระดาษยูนิเวอร์ซัลอินดิเคเตอร์
- ความเป็นกรดและเบสของสารละลายระบุค่า pH ซึ่งตรวจสอบได้ด้วยเครื่องมือวัดค่า pH หรือ ยูนิเวอร์ซัล-
อินดิเคเตอร์ ผลิตภัณฑ์ที่ใช้ในชีวิตประจำวันอาจมีความเป็นกรด-เบสแตกต่างกัน จึงควรเลือกใช้ให้ถูกต้อง
ปลอดภัยต่อตนเองและสิ่งแวดล้อม
4. สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน
1. ความสามารถในการสื่อสาร
2. ความสามารถในการคิด
3. ความสามารถในการแก้ปัญหา
4. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต
5. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี

19. 85
5. คุณลักษณะอันพึงประสงค์
1. ใฝ่เรียนรู้
2. มีวินัย
3. มีจิตสาธารณะ
6. ชิ้นงาน/ภาระงาน
1. การร่วมกิจกรรมการเรียนรู้
- ทดสอบสารละลายกรดและสารละลายเบสในชีวิตประจำวัน
- สมบัติบางประการของสารละลายกรดและสารละลายเบส
- อินดิเคเตอร์ตรวจสอบความเป็นกรดและเบสของสารละลาย
- ปฏิกิริยาระหว่างสารละลายกรดและเบส
- ยาลดกรดมีสมบัติอย่างไร
- สารทำความสะอาดร่างกาย
2. สมุดบันทึกการเรียนรู้ตามสภาพจริงการร่วมกิจกรรมการเรียนรู้ 6 กิจกรรม และการค้นหาทางอินเทอร์เน็ต
7. การวัดและประเมินผล
1. คะแนนจากการสอบเก็บคะแนนในบทเรียน
2. คะแนนจากการบันทึกสมุดการเรียนตามสภาพจริง
3. คะแนนจากการค้นคว้าระหว่างเรียน
8. กิจกรรมการเรียนรู้
1. การนำเข้าสู่บทเรียน โดยใช้แผนภาพ คำถามต่างๆ กราฟ รูปภาพหรือการทบทวนคำถามในบทเรียนที่
ผ่านมาร่วมกับสื่อรูปแบบ Power Point โดยอภิปรายระหว่างนักเรียนกับครูตั้งแต่กิจกรรมที่ 1-6
2. ทำกิจกรรมการเรียนรู้โดยทำการทดลอง
- ทดสอบสารละลายกรดและสารละลายเบสในชีวิตประจำวัน
- สมบัติบางประการของสารละลายกรดและสารละลายเบส
- อินดิเคเตอร์ตรวจสอบความเป็นกรดและเบสของสารละลาย
- ปฏิกิริยาระหว่างสารละลายกรดและเบส
- ยาลดกรดมีสมบัติอย่างไร
- สารทำความสะอาดร่างกาย
3. บันทึกผลการทดลองและอภิปรายผลโดยใช้สื่อรูปแบบ Power Point ตั้งแต่กิจกรรมที่ 1-6
4. สรุปผลการทดลองโดยใช้สื่อรูปแบบ Power Point ร่วมอภิปรายประกอบกิจกรรมการเรียนรู้

20. 86
9. สื่อการเรียนรู้
1. แผนภาพ การออกกำลังกาย ภาพสารละลายกรดและเบส ภาพประติมากรรมที่ทำจากหินปูนหรือหินอ่อน
เกิดการผุกร่อนจากฝนกรด ภาพลูกโป่งสวรรค์ ภาพกระดาษยูนิเวอร์ซัลอินดิเคเตอร์ ภาพเครื่องมือวัดค่า
pH ภาพแสดงค่า pH ของสารตัวอย่างโดยใช้สารละลายยูนิเวอร์ซัลอินดิเคเตอร์ ภาพกรดและเบสในชีวิต
ประจำวัน ภาพยาลดกรด ภาพตัวอย่างเครื่องหมายอันตรายแสดงความเป็นอันตรายของสารตามระบบ
สากลขององค์การสหประชาชาติ
2. ตารางการเปลี่ยนสีของอินดิเคเตอร์บางชนิด
3. อุปกรณ์ การทดลองกิจกรรมการเรียนรู้
- ทดสอบสารละลายกรดและสารละลายเบสในชีวิตประจำวัน
- สมบัติบางประการของสารละลายกรดและสารละลายเบส
- อินดิเคเตอร์ตรวจสอบความเป็นกรดและเบสของสารละลาย
- ปฏิกิริยาระหว่างสารละลายกรดและเบส
- ยาลดกรดมีสมบัติอย่างไร
- สารทำความสะอาดร่างกาย
4. สื่อคอมพิวเตอร์ โปรแกรม Power Point
10. เกณฑ์การประเมินชิ้นงาน/ภาระงาน
ประเด็นการประเมิน
ระดับคุณภาพ
4 (ดีมาก)
3 (ดี)
2 (พอใช้)
1 (ปรับปรุง)
สมุดบันทึกการเรียน
ตามสภาพจริง
บันทึกเรียบร้อย
วาดภาพระบายสี
ทุกกิจกรรม
มีการบันทึกเรียบร้อย
วาดระบายสีภาพ
ขาดเป็นบางกิจกรรม
มีการบันทึกเรียบร้อย
พอใช้ ไม่วาดภาพ
ขาดเป็นบางกิจกรรม
มีการบันทึกไม่
เรียบร้อย ไม่วาดภาพ
ขาดเกินครึ่ง ไม่มีภาพ
เลย
นำอุปกรณ์มาร่วม
การทำกิจกรรม
6 กิจกรรม
4 กิจกรรม
3 กิจกรรม
น้อยกว่า 3 กิจกรรม