Lớp 11 (CB)_Bài 17: Silic và hợp chất của silic.

1. TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HCM
KHOA HÓA HỌC

HÓA HỌC 11
BÀI 17: SILIC VÀ HỢP CHẤT CỦA SILIC

2. KIỂM TRA BÀI CŨ
Hoàn thành các phương trình hóa học dưới đây (5 phút)
Học sinh 1 Học sinh 2
C + CO2→
C + Al→
CO + Fe3O4 →
CO2 (dư) + Ca(OH)2 →
C + KClO3→
C + H2→
CO2+ Mg→
Ba(HCO3)2→

3. Học sinh 1 Học sinh 2
C + CO2→ 2CO
3C + 4Al → Al4C3
4CO + Fe3O4 → 3Fe + 4CO2
2CO2 (dư) + Ca(OH)2 → Ca(HCO3)2
3C + 2KClO3→ 2KCl + 3CO2
C + H2 → CH4
CO2+ 2Mg→ 2MgO + C
Ba(HCO3)2→ BaO + 2CO2 + H2O
ĐÁP ÁN

4. NỘI DUNG
I.Vị trí
II.Tính chất vật lý
III.Tính chất hóa học
IV.Trạng thái tự nhiên
V. Điều chế
I. Silic đioxit
II. Axit silixic
III. Muối silicat
A. SILIC B. HỢP CHẤT
CỦA SILIC
C. ỨNG DỤNG CỦA
SILIC VÀ HỢP
CHẤT CỦA SILIC

5. A. SILIC
I. VỊ TRÍ II. TÍNH CHẤT
VẬT LÝ
III. TÍNH CHẤT
HÓA HỌC
IV. TRẠNG THÁI
TỰ NHIÊN
V. ĐIỀU CHẾ
Si (Z= 14): 1s22s22p63s23p2
Vị trí: Ô số 14, chu kì 3, nhóm IVA.
Viết cấu hình electron của Si
(Z= 14).

6. A. SILIC
I. VỊ TRÍ II. TÍNH CHẤT
VẬT LÝ
III. TÍNH CHẤT
HÓA HỌC
IV. TRẠNG THÁI
TỰ NHIÊN
V. ĐIỀU CHẾ
Silic có 2 dạng thù hình:
 Silic tinh thể có cấu trúc giống kim
cương, màu xám, có ánh kim, to
nc =
1420oC
 Silic vô định hình là một chất bột
màu nâu

7. A. SILIC
I. VỊ TRÍ II. TÍNH CHẤT
VẬT LÝ
III. TÍNH CHẤT
HÓA HỌC
IV. TRẠNG THÁI
TỰ NHIÊN
V. ĐIỀU CHẾ
 Silic có các số oxi hóa -4, 0, +2,+4
(số oxi hóa +2 ít đặc trưng đối với
silic).
-4 0 +2 +4
Tính oxi hóa
Tính khử
Silic có các số oxi hóa nào?
Trong các phản ứng hóa học,
silic thể hiện tính khử hay tính
oxi hóa? Vì sao?

8. A. SILIC
1. Tính khử
a. Tác dụng với phi kim
Hoàn thành các phản ứng dưới đây và ghi rõ sự thay đổi số oxi hóa của
các nguyên tố.
Si + F2 →
Si + O2 →
Si + C →
I. VỊ TRÍ II. TÍNH CHẤT
VẬT LÝ
III. TÍNH CHẤT
HÓA HỌC
IV. TRẠNG THÁI
TỰ NHIÊN
V. ĐIỀU CHẾ

9. A. SILIC
1. Tính khử
a. Tác dụng với phi kim
Si + 2F2 → SiF4 (Silic tetraflorua)
Si + O2 → SiO2 (Silic đioxit)
Si + C → SiC (Siliccacbua )
 Silic tác dụng với F2 (ở t0 thường), Cl2, Br2, I2, O2 ( khi đun nóng), C, N,
S (ở nhiệt độ cao )
0 0 +4 -1
0 0 +4 -2
0 0 +2 -2
I. VỊ TRÍ II. TÍNH CHẤT
VẬT LÝ
III. TÍNH CHẤT
HÓA HỌC
IV. TRẠNG THÁI
TỰ NHIÊN
V. ĐIỀU CHẾ

10. A. SILIC
1. Tính khử
a. Tác dụng với phi kim
b. Tác dụng với hợp chất
 Si tác dụng tương đối mạnh với dung dịch kiềm tạo H2
Si + 2NaOH + H2O  Na2SiO3 + H2
0 -1 +4 0
I. VỊ TRÍ II. TÍNH CHẤT
VẬT LÝ
III. TÍNH CHẤT
HÓA HỌC
IV. TRẠNG THÁI
TỰ NHIÊN
V. ĐIỀU CHẾ

11. A. SILIC
1. Tính khử
a. Tác dụng với phi kim
b. Tác dụng với hợp chất
2. Tính oxi hóa
Ở nhiệt độ cao silic tác dụng với 1 số kim loại hoạt động (Ca, Mg,
Zn,Fe...) tạo thành silixua kim loại.
2Mg + Si → Mg2Si
0 0 +2 -4
I. VỊ TRÍ II. TÍNH CHẤT
VẬT LÝ
III. TÍNH CHẤT
HÓA HỌC
IV. TRẠNG THÁI
TỰ NHIÊN
V. ĐIỀU CHẾ

12. A. SILIC
I. VỊ TRÍ II. TÍNH CHẤT
VẬT LÝ
III. TÍNH CHẤT
HÓA HỌC
IV. TRẠNG THÁI
TỰ NHIÊN
 Silic là nguyên tố phổ biến thứ hai, sau oxi, chiếm 29,5%
khối lượng vỏ Trái Đất.
 Trong tự nhiên không có silic ở dạng tự do, mà chỉ gặp ở
dạng hợp chất như silic đioxit, thạch anh, fenspat,
mica…
V. ĐIỀU CHẾ

13. A. SILIC
I. VỊ TRÍ II. TÍNH CHẤT
VẬT LÝ
III. TÍNH CHẤT
HÓA HỌC
IV. TRẠNG THÁI
TỰ NHIÊN
2. Điều chế
Nguyên tắc: Dùng chất khử mạnh (Mg, Al, C…) khử SiO2 ở t0 cao
a. Trong phòng thí nghiệm:
SiO2 + 2Mg → Si + 2MgO
b. Trong công nghiệp:
SiO2 + 2C → Si + 2CO
t0
V. ĐIỀU CHẾ

14. SO SÁNH TÍNH CHẤT CƠ BẢN CỦA CACBON VÀ SILIC
GIỐNG NHAU
CÓ 4 ELECTRON LỚP NGOÀI CÙNG
CÓ CÁC SỐ OXI HÓA -2, 0, 2, +4
KHÁC NHAU
TÍNH KHỬ
TÍNH OXI
HÓA
SILIC
CACBON
SILIC
CACBON
PHI KIM KIỀM
OXIT KIM
LOẠI
PHI KIM
KIM LOẠI
KIM LOẠI HIĐRO

15. A. SILIC
I. VỊ TRÍ II. TÍNH CHẤT
VẬT LÝ
III. TÍNH CHẤT
HÓA HỌC
IV. TRẠNG THÁI
TỰ NHIÊN
Thạch anh
Cát trắng ( Thành phần
chính là SiO2)
MicaThạch anh
V. ĐIỀU CHẾ

16. B. HỢP CHẤT CỦA SILIC
I. SILIC
ĐIOXIT
II. AXIT
SILIXIC
III. MUỐI
SILICAT
1. TÍNH CHẤT VẬT LÝ
 Silic đioxit là chất ở dạng tinh thể, to
nc =1713oC, không
tan trong nước.

17. B. HỢP CHẤT CỦA SILIC
I. SILIC
ĐIOXIT
II. AXIT
SILIXIC
III. MUỐI
SILICAT
2. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
 Silic đioxit là oxit axit, tan chậm trong dung dịch kiềm
đặc nóng, tan dễ trong kiềm nóng chảy hoặc cacbonat
kim loại nóng chảy.
SiO2 + 2NaOH → Na2SiO3 + H2O
SiO2 + Na2CO3 → Na2SiO3 + CO2
t0
t0
 Silic đioxit tan trong axit flohiđric
SiO2 + 4HF → SiF4 + 2H2O
→ Dung dịch HF dùng để khắc chữ và hình lên thuỷ
tinh.

18. B. HỢP CHẤT CỦA SILIC
I. SILIC
ĐIOXIT
II. AXIT
SILIXIC
III. MUỐI
SILICAT
 Axit silixic là chất ở dạng kết tủa keo, không tan trong
nước, khi đun nóng dễ mất nước:
H2SiO3 → SiO2 + H2Ot0

19. B. HỢP CHẤT CỦA SILIC
I. SILIC
ĐIOXIT
II. AXIT
SILIXIC
III. MUỐI
SILICAT
 Khi sấy khô, axit silixic mất một
phần nước, tạo thành một vật
liệu xốp là silicagen.
 H2SiO3 là axit yếu, yếu hơn cả axit cacbonic.
Na2SiO3 + CO2 + H2O →Na2CO3 + H2SiO3 ↓

20. B. HỢP CHẤT CỦA SILIC
I. SILIC
ĐIOXIT
II. AXIT
SILIXIC
III. MUỐI
SILICAT
 Tính tan: Chỉ có muối silicat kim loại kiềm tan được
trong nước.
 Dung dịch đậm đặc của Na2SiO3 và K2SiO3 được gọi là
thuỷ tinh lỏng.

21. ỨNG DỤNG CỦA SILIC
VÀ HỢP CHẤT CỦA SILIC

23. TRÒ CHƠI
Ô CHỮ

24. Luật chơi
Có tất cả 9 câu hỏi ứng với 9 ô số.
Thời gian suy nghĩ và trả lời câu hỏi cho 15 giây.
Mỗi câu hỏi
+ 0,5 điểm vào bài KT 15'
- 0,5 điểm vào bài KT 15'

25. H2
Mg
F2
O2
Silic tác dụng với chất nào sau đây ở nhiệt độ thường
?

26. Dung dịch bão hòa của axit silixic
T Thạch anh nóng chảy
Dung dịch đậm đặc của Na2SiO3 và
K2SiO3
Silic đioxit nóng chảy
“Thủy tinh lỏng” là:

27. NaOH, MgO, HCl
KOH, MgCO3, HF
NaOH, Mg, HF
KOH, Mg, HCl
Silic đioxit phản ứng được với tất cả các chất trong
dãy sau đây ?

28. Si + 2NaOH + H2O → Na2SiO3 + 2H2
Si + O2 SiO2
2Mg + Si → Mg2Si
Si + 2F2 → SiF4
Trong phản ứng nào sau đây, silic có tính oxi hóa?
o
t


29. SiO2 + 4HCl→ SiCl4 + 2H2O
SiO2 + 2Mg 2MgO + Si
SiO2 + 4HF → SiF4 + 2H2O
SiO2 + 2C 2CO + Si
Phản ứng nào sau đây là sai ?
o
t

o
t


30. Dung dịch HBr
Dung dịch HI
Dung dịch HF
Dung dịch HCl
Để có thể khắc chữ và hình trên thuỷ tinh người ta
dùng dung dịch nào dưới đây

31. Chỉ có tính oxi hóa
Chỉ tham gia phản ứng trao đổi, không
tham gia phản ứng oxi hóa
Có cả tính khử và tính oxi hóa
Chỉ có tính khử
Trong các phản ứng hóa học, silic thể hiện tính khử
hay tính oxi hóa?

32. Lưu huỳnh đioxit
Đinitơ pentaoxit
Silic đioxit
A. Cacbon đioxit
Khi cho nước tác dụng với oxit axit sẽ không được
tạo thành, nếu axit đó là?

33. Ô
MAY
MẮN

34. CÁM ƠN CÁC BẠN ĐÃ THEO DÕI