Cơ sở lý luận về hoạt động và quy trình giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển. Đặc điểm nổi bật của mậu dịch quốc tế là người bán và người mua thường ở cách xa nhau. Việc di chuyển hàng hóa do người vận tải đảm nhận, đây là khâu nghiệp vụ rất quan trọng, thiếu nó thì coi như hợp đồng mua bán không được thực hiện. Để hàng hóa đến được tay người mua, cần thực hiện một loạt các công việc khác liên quan đến quá trình vận chuyển như đưa hàng ra cảng, làm thủ tục gửi hàng, tổ chức xếp dỡ, giao hàng cho người nhận ở nơi đến. Tất cả những công việc này được gọi chung là nghiệp vụ giao nhận – Forwarding.
Cơ sở lý luận về hoạt động và quy trình giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển.docx
1. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG VÀ QUY TRÌNH GIAO
NHẬN HÀNG HÓA XUẤT NHẬP KHẨU BẰNG ĐƯỜNG BIỂN
1.1. Tổng quan về nghiệp vụ giao nhận
1.1.1. Khái niệm về nghiệp vụ giao nhận
Việc vận chuyển hàng hóa quốc tế là một bộ phận cấu thành quan trọng của buôn bán
quốc tế, là một khâu không thể thiếu trong quá trình lưu thông nằm đưa hàng hóa từ nơi
sản xuất đến nơi tiêu dùng.
Đặc điểm nổi bật của mậu dịch quốc tế là người bán và người mua thường ở cách xa
nhau. Việc di chuyển hàng hóa do người vận tải đảm nhận, đây là khâu nghiệp vụ rất quan
trọng, thiếu nó thì coi như hợp đồng mua bán không được thực hiện. Để hàng hóa đến được
tay người mua, cần thực hiện một loạt các công việc khác liên quan đến quá trình vận
chuyển như đưa hàng ra cảng, làm thủ tục gửi hàng, tổ chức xếp dỡ, giao hàng cho người
nhận ở nơi đến. Tất cả những công việc này được gọi chung là nghiệp vụ giao nhận –
Forwarding.
Có nhiều khái niệm về nghiệp vụ giao nhận:
Giao nhận là một hoạt động kinh tế có liên quan đến hoạt động về vận tải nhằm đưa
hàng đến đích an toàn.
Giao nhận là dịch vụ hải quan.
Giao nhận là hoạt động có liên quan đến vận tải nhưng không phải là vận tải.
Giao nhận hàng hóa là hành vi thương mại, theo đó người làm dịch vụ giao nhận
hàng hóa nhận hàng từ người gửi, tổ chức vận chuyển, lưu kho lưu bãi, làm các thủ tục
giấy tờ và các dịch vụ khác có liên quan để giao hàng cho người nhận theo sự ủy thác của
chủ hàng, của người vận tải hoặc người làm dịch vụ giao nhận khác (gọi chung là khách
hàng) – Điều 136 Luật thương mại.
1.1.2. Phân loại giao nhận
Trước kia việc giao nhận có thể do người gửi hàng (nhà xuất khẩu), người nhận hàng
(nhà nhập khẩu), hay do người chuyên chở đảm nhiệm và tiến hành. Tuy nhiên cùng với
sự phát triển của buôn bán quốc tế với mức độ chuyên môn hóa ngày càng cao, giao nhận
2. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
cũng dần dần được chuyên môn hóa, do các tổ chức các nghiệp đoàn giao nhận chuyên
nghiệp tiến hành và giao nhận đã chính thức đã trở thành một nghề.
Như vậy dịch vụ giao nhận là một dịch vụ liên quan đến quá trình vận tải nhằm tổ chức
việc vận chuyển hàng hóa từ nơi nhận hàng đến nơi giao hàng.
Phân loại giao nhận:
Căn cứ vào phạm vi hoạt động:
Giao nhận quốc tế
Giao nhận nội địa.
Căn cứ vào nghiệp vụ kinh doanh:
Giao nhận thuần túy là hoạt động chỉ bao gồm việc gửi hàng đi và nhận hàng đến.
Giao nhận tổng hợp là hoạt động giao nhận bao gồm tất cả các hoạt động như xếp
dỡ, bảo quản, vận chuyển…..
Căn cứ vào phương thức vận tải:
Giao nhận hàng bằng đường biển.
Giao nhận hàng không.
Giao nhận đường thủy.
Giao nhận đường sắt.
Giao nhận ô tô.
Giao nhận bưu điện.
Giao nhận đường ống.
Giao nhận vận tải liên hợp, vận tải đa phương thức.
Căn cứ vào tính chất giao nhận:
Giao nhận riêng là hoạt động do người kinh doanh xuất nhập khẩu tự tổ chức, không
sử dụng lao vụ của Freight Forwarder (giao nhận dịch vụ).
Giao nhận chuyên nghiệp là hoạt động giao nhận của các tổ chức công ty chuyên
kinh doanh dịch vụ giao nhận theo sự ủy thác của khách hàng.
1.1.3. Vai trò của hoạt động giao nhận đối với sự phát triển của thương mại quốc
tế
3. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
Trong xu thế quốc tế hóa đời sống xã hội hiện nay, sự mở rộng giao lưu hợp tác thương
mại giữa các nước, đã làm cho hoạt động giao nhận ngày càng có vai trò quan trọng:
Giao nhận tạo điều kiện cho hàng hóa lưu thông nhanh chóng, an toàn và tiết kiệm
mà không có sự tham gia của người gửi và người nhận.
Giao nhận giúp người chuyên chở đẩy nhanh tốc độ quay vòng của các phương tiện
vận tải, tận dụng được một cách tối đa và có hiệu quả dung tích và tải trọng của các phương
tiện, công cụ vận tải cũng như các phương tiện hỗ trợ khác.
Giao nhận giúp các nhà xuất khẩu giảm bớt các chi phí không cần thiết như chi phí
xây dựng kho, bến bãi của người giao nhận hay do người giao nhận thuê, giảm chi phí đào
tạo nhân công.
1.1.4. Lợi ích của dịch vụ giao nhận đối với những doanh nghiệp kinh doanh xuất
nhập khẩu
Giảm thiểu được các rủi ro đối với hàng hóa trong quá trình vận chuyển. Người giao
nhận thường có nhiều kiến thức và kinh nghiệm trong việc thuê phương tiện vận tải, nhất
là tàu biển do họ thường xuyên tiếp xúc với các hãng tàu nên họ biết rõ hãng nào có uy tín,
cước phí phù hợp…
Tiết kiệm được thời gian và chi phí phát sinh cho chủ hàng. Sử dụng dịch vụ giao
nhận giúp giảm nhân sự cho doanh nghiệp đặc biệt khi việc giao nhận không thường xuyên.
Và do có chuyên môn trong lĩnh vực này nên họ tiến hành các công đoạn của quy trình
giao nhận một cách nhanh chóng, tránh sự chậm trễ trong việc thực hiện hợp đồng nhập
khẩu.
Trong trường hợp hàng hóa phải chuyển tải dọc đường thì người giao nhận đảm
nhiệm việc này, doanh nghiệp không cần phải có người đại diện tại nước chuyển tải, cũng
như đảm bảo việc hàng hóa bị hư hỏng ít nhất trong quá trình chuyển tải.
Người giao nhận có thể thay mặt doanh nghiệp (nếu được ủy quyền) để làm các thủ
tục khiếu nại với người vận chuyển hoặc cơ quan bảo hiểm khi xảy ra tổn thất hàng
Người giao nhận cũng có thể giúp doanh nghiệp ghi chứng từ hợp lý cũng như áp
mã thuế sao cho số thuế mà doanh nghiệp chịu là hợp lý và ở mức tối thiểu.
4. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
Những tiện ích và hiệu quả mà hoạt động giao nhận đem lại đa góp phần thúc đẩy
ngành này phát triển và ngày càng được mở rộng. Qua đó cho thấy tầm quan trọng của
nghiệp vụ giao nhận hàng hóa, có thể giảm được chi phí xuất nhập khẩu, làm sản phẩm đến
tay người tiêu dùng nhanh và giá thấp hơn. Như vậy hoạt động giao nhận cũng có vai trò
trong việc kích thích tiêu dùng và các hoạt động xuất nhập khẩu ở các doanh nghiệp cũng
phát triển.
1.1.5. Khái niệm về người giao nhận
1.1.5.1. Khái niệm
Người kinh doanh dịch vụ giao nhận gọi là “ Người giao nhận” – Forwarder Freight
Forwarder – Forwarding Agent. Người giao nhận có thể là chủ hàng, chủ tàu, công ty xếp
dỡ hay kho hàng, người giao nhận chuyên nghiệp hay bất kỳ người nào khác.
Theo Liên đoàn quốc tế các Hiệp hội giao nhận FIATA: “ Người giao nhận là người lo
toan để hàng hóa được chuyên chở theo hợp đồng ủy thác và hành động vì lợi ích của người
ủy thác mà bản thân anh ta không phải là người chuyên chở.
Người giao nhận cũng đảm nhận thực hiện mọi công việc liên quan đến hợp đồng giao
nhận như bảo quản, lưu kho, trung chuyển, làm thủ tục hải quan, kiểm hóa…..”
Người giao nhận có trình độ chuyên môn về:
Biết kết hợp giữa nhiều phương thức vận tải khác nhau.
Biết tận dụng tối đa dung tích, trọng tải của các công cụ vận tải nhờ vào dịch vụ
gom hàng.
Biết kết hợp giữa vận tải – giao nhận – xuất nhập khẩu và liên hệ tốt với các tổ chức
có liên quan đến quá trình vận chuyển hàng hóa như hải quan, hãng tàu, bảo hiểm, ga,
cảng….
Người giao nhận còn tạo điều kiện cho người kinh doanh xuất nhập khẩu hoạt động có
hiệu quả nhờ vào dịch vụ giao nhận của mình.
Nhà xuất nhập khẩu có thể sử dụng kho bãi của người giao nhận hay của người giao
nhận đi thuê, từ đó giảm được chi phí xây dựng kho bãi.
Nhà xuất nhập khẩu giảm được các chi phí quản lý hành chính, bộ máy tổ chức đơn
giản, có điều kiện tập trung vào hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu.
5. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
1.1.5.2. Đặc trưng của người giao nhận
Người giao nhận hoạt động theo hợp đồng ủy thác ký với chủ hàng bảo vệ lợi ích của
người chủ hàng.
Người giao nhận lo liệu vận tải nhưng không phải là người chuyên chở.
Cùng với việc tổ chức vận tải, người giao nhận còn làm nhiều việc khác trong
phạm vi ủy thác của chủ hàng để đưa hàng từ nơi này đến nơi khác theo những điều
khoản đã cam kết..
1.1.5.3. Vai trò của người giao nhận
Người giao nhận với vai trò mô giới, đại lý: Khởi đầu người giao nhận chỉ làm đại
lý thực hiện một số công việc do nhà xuất nhập khẩu ủy thác, thay mặt cho họ như xếp dỡ,
lưu kho hàng hóa, làm thủ tục hải quan, lo liệu vận tải nội địa, làm thủ tục thanh toán tiền
hàng….
Sau này do sự mở rộng của thương mại quốc tế và sự phát triển của phương thức vận
tải, phạm vi dịch vụ giao nhận đã được mở rộng thêm. Ngày nay người giao nhận không
chỉ làm các thủ tục hải quan hoặc thuê tàu mà còn cung cấp dịch vụ trọn gói về toàn bộ quá
trình vận tải và phân phối hàng hóa.
Họ chỉ hoạt động ở trong nước với nhiệm vụ làm thủ tục hải quan với hàng nhập
khẩu. Mở rộng phạm vi hoạt động với cả hàng xuất khẩu và dành chỗ chở hàng trong vận
tải quốc tế hoặc lưu cước với hãng tàu theo sự ủy thác của người xuất khẩu hoặc người
nhập khẩu tùy thuộc vào quy định của hợp đồng mua bán.
Người giao nhận lo liệu chuyển tải và tiếp gửi hàng hóa: Khi hàng hóa phải chuyển
tải hoặc quá cảnh qua nước thứ ba, người giao nhận sẽ làm thủ tục quá cảnh hoặc tổ chức
chuyển hàng hóa từ phương tiện vận tải này sang phương tiện vận tải khác, hoặc giao hàng
đến tay người nhận.
Người giao nhận lưu kho hàng hóa: Trong trường hợp hàng hóa phải lưu kho trước
khi xuất khẩu và sau khi nhập khẩu, người giao nhận sẽ thu xếp việc đó bằng phương tiện
của mình hoặc thuê của người khác và phân phối hàng hóa nếu có yêu cầu.
Người giao nhận là người gom hàng: Dịch vụ gom hàng nhằm biến hàng lẻ thành
hàng nguyên. Khi là người gom hàng, người chuyên chở đóng vai trò là người chuyên chở
6. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
hoặc chỉ là đại lý
Người giao nhận là người chuyên chở: Trong nhiều trường hợp, người giao nhận là
người chuyên chở, trực tiếp ký hợp đồng vận tải với chủ hàng và chịu trách nhiệm chuyên
chở hàng hóa từ nơi gửi hàng đến nơi nhận hàng. Nếu người giao nhận đứng ra tự vận
chuyển hàng hóa và thực hiện các dịch vụ giao nhận khác bằng phương tiện của mình hoặc
thuê của người khác thì người đó được gọi là người chuyên chở thực sự. Trường hợp theo
hợp đồng với khách hàng, người giao nhận là người chuyên chở nhưng lại ký hợp đồng
phụ với những người khác như thuê người chuyên chở hoặc người khác thực hiện các dịch
vụ giao nhận (người nhận lại dịch vụ giao nhận) thì người đó được gọi là người chuyên
chở theo hợp đồng. Nhưng dù là người chuyên chở thực tế hay chuyên chở theo hợp đồng
thì người giao nhận đó vẫn mang địa vị người chuyên chở.
Người giao nhận đóng vai trò là người chuyên chở trong trường hợp là người cung cấp
dịch vụ gom hàng, dịch vụ vận tải đa phương thức hoặc dịch vụ vận tải trọn gói (tự vận
chuyển bằng các phương thức khác nhau và dịch vụ để thực hiện quá trình vận tải đó).
1.1.5.4. Quyền và nghĩa vụ của người giao nhận
Điều 167 (LTM) Quyền và nghĩa vụ của người làm dịch vụ giao nhận hàng
“1. Được hưởng tiền công và các khoản thu nhập hợp lý khác.
2. Thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ của mình theo hợp đồng.
3. Trong quá trình trình hiện hợp đồng, nếu có lý do chính đáng vì lợi ích khách hàng.
4. Sau khi ký hợp đồng, nếu xảy ra các trường hợp có thể dẫn đến việc không thực
hiện được toàn bộ hay một phần những chỉ dẫn của khách hàng thì phải thông báo ngay
cho khách hàng biết để xin chỉ dẫn thêm.
5. Trong trường hợp hợp đồng không có thỏa thuận về thời hạn cụ thể thực hiện nghĩa
vụ với khách hàng thì phải thực hiện các nghĩa vụ của mình trong thời hạn hợp lý.
1.1.5.5. Phạm vi dịch vụ người giao nhận
Thông thường người giao nhận sẽ thay mặt cho người gửi hàng hoặc người nhận hàng
đảm nhận tất cả các giấy tờ có liên quan, kể cả vệc vận chuyển hàng hóa.
Thay mặt người xuất khẩu:
Theo yêu cầu của người gửi hàng (người xuất khẩu), người giao nhận sẽ:
7. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
Chọn tuyến đường, phương thức vận chuyển hay người chuyên chở thích hợp.
Lưu cước với người chuyên chở đã chọn.
Nhận hàng và cung cấp những chứng từ có liên quan.
Kiểm tra tất cả những điều khoản trong thư tín dụng cũng như quy định của chính
phủ áp dụng cho việc giao hàng ở nước xuất khẩu, nước nhập khẩu, nước quá cảnh…
Đóng gói hàng hóa phù hợp, thuận lợi cho việc chuyên chở đến nước nhập khẩu.
Thu xếp việc lưu kho hàng hóa khi cần.
Cân đo hàng hóa.
Mua bảo hiểm cho hàng hóa nếu người gửi yêu cầu.
Vận chuyền hàng hóa đế ga, cảng và làm thủ tục khai báo hải quan và thủ tục có liên
quan khác để giao hàng cho người chuyên chở.
Thu xếp việc chuyển tải hàng hóa khi cần.
Nhận vận đơn của người chuyên chở và giao hàng cho người gửi hàng.
Giám sát việc vận chuyển hàng hóa đến người nhận hàng thông qua mối quan hệ
với người chuyên chở và đại lý của người giao nhận ở nước ngoài.
Ghi nhận những tổn thất và giúp đỡ người gửi hàng tiến hành khiếu nại với người
chuyên chở khi có tổn thất xảy ra.
Thay mặt người nhập khẩu:
Theo yêu cầu người nhận hàng (người nhập khẩu), người giao nhận sẽ:
Nhận hàng và kiểm tra các chứng từ có liên quan đến việc vận chuyển hàng hóa.
Nhận hàng của người chuyên chở và trả các cước phí cần thiết nếu có.
Tiến hành khai báo hải quan và các thủ tục có liên quan.
Thu xếp việc lưu kho, quá cảnh hàng hóa khi cần.
Giao hàng cho người nhận hàng.
Giúp người nhận hàng giải quyết những khiếu nại nếu có.
1.2. Nghiệp vụ giao nhận hàng hóa bằng đường biển
1.2.1. Cơ sở pháp lý
1.2.1.1. Các cơ quan tham gia
Cơ quan quản lý nhà nước
8. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
Các bộ chủ quản.
Các tổ chức xuất nhập khẩu.
Hải quan.
Kiểm dịch động vật, thực vật.
Kiểm nghiệm giám định.
Công an biên phòng. Các tổ chức vận tải
Các tổ chức dịch vụ có liên quan
Đại lý hãng tàu.
Các công ty giao nhận, kiểm hóa.
Dịch vụ xếp dỡ.
Kho hàng, ga, cảng. Dịch vụ bảo hiểm.
Dịch vụ ngân hàng.
1.2.1.2. Cơ sở pháp lý
Các văn bản của nhà nước
Nhà nước Việt Nam đã ban hành khá nhiều các văn bản, quy phạm pháp luật liên quan
đến vận tải, giao nhận như:
Các văn bản quy định tàu bè nước ngoài ra vào các cảng quốc tế của Việt Nam.
Các văn bản quy định trách nhiệm giao nhận hàng hóa của các đơn vị, doanh nghiệp..
Luật quốc gia điều chỉnh mối quan hệ phát sinh từ các hợp đồng mua bán, vận tải,
bảo hiểm, giao nhận, xếp dỡ.
Các luật lệ quốc tế
Các Công ước, các Hiệp ước, các Hiệp đinh, các Nghị định thư, các quy chế. các Định
ước…về buôn bán, vận tải, bảo hiểm…mà việc giao nhận bắt buộc phải phù hợp mới bảo
vệ được quyền lợi của chủ hàng.
1.2.2. Nguyên tắc giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển
Việc giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu tại các cảng biển là do cảng tiến hành trên cơ
sở hợp đồng giữa chủ hàng và người được chủ hàng ủy thác với cảng.
Đối với những hàng hóa không qua cảng (không lưu kho tại cảng) thì có thể do các chủ
9. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
hàng hoặc người được chủ hàng ủy thác giao nhận trực tiếp với người vận tải (tàu). Trong
trường hợp đó, chủ hàng hoặc người được chủ hàng ủy thác phải kết toán trực tiếp với
người vận tải và chỉ thỏa thuận với cảng về địa điểm xếp dỡ, thanh toán các chi phí có liên
quan.
Việc xếp dỡ hàng hóa trong phạm vi cảng do cảng tổ chức thực hiện trong trường hợp
chủ hàng muốn đưa phương tiên vào xếp dỡ thì phải thỏa thuận với cảng và trả các lệ phí,
chi phí liên quan cho cảng.
Khi được ủy thác giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu với tàu, cảng nhận hàng bằng
phương thức nào thì phải giao hàng bằng phương thức đó.
Cảng không chịu trách nhiệm về hàng hóa khi hàng đã ra khỏi bãi, cảng… Khi nhận
hàng tại cảng thì chủ hàng hoặc người ủy thác phải xuất trình chứng từ hợp lệ xác định
quyền được nhận hàng và phải nhận được một cách liên tục trong một thời gian nhất định
những hàng hóa ghi trên chứng từ.
Việc giao nhận có thể do cảng làm theo sự ủy thác hoặc chủ hàng trực tiếp làm.
1.2.3. Giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển
1.2.3.1. Giao nhận hàng xuất khẩu
Yêu cầu:
Chuẩn bị hàng đúng như hợp đồng hoặc L/C quy định.
Tổ chức giao hàng cho người vận tải nhanh chóng, chính xác và kinh tế.
Lập bộ chứng từ thanh toán phải: đầy đủ, hợp lệ, đúng thời gian, chuyển giao nhanh
cho ngân hàng để thu hồi tiền hàng.
Bước 1 Chuẩn bị hàng để giao cho người vận tải:
Cần dựa vào hợp đồng hoặc L/C để chuẩn bị hàng.
Khối lượng hàng cụ thể:
Tên hàng phải phù hợp với hợp đồng hoặc L/C.
Số lượng: Kiểm tra số dung sai, đơn vị tính, hàng thay thế.
Chất lượng: Cẩn thận theo quy cách tiêu chuẩn hoặc theo mấu để kiểm tra và phải
được cấp các loại giấy chứng nhận về chất lượng (chứng nhận kiểm dịch động vật, thực
vật…)
10. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
Bao bì: Yêu cầu phải đảm bảo đúng quy cách. Đảm bảo 3 yếu tố: bảo vệ, bảo quản
được hàng, trình bày đẹp.
Ký mã hiệu: Ký mã hiệu tiêu chuẩn, ký mã hiệu thông tin, ký mã hiệu hàng nguy
hiểm độc hại….
Bước 2 Chuẩn bị các chứng từ hàng hóa
Tùy theo yêu cầu của mỗi loại hợp đồng hoặc L/C để lập các chứng từ hàng hóa sao
cho phù hợp. Thông thường một bộ chứng từ hàng xuất bao gồm:
Export licence (tùy theo đối tượng mặt hàng xuất khẩu và quy chế điều hành xuất
nhập khẩu trong từng giai đoạn cụ thể để áp dụng).
Commercial invoice.
Packing list.
Export declaration.
Sale of contract.
Certificate of Origin.
Certificate of quality.
Certificate of quantity.
Certificate of weight.
Certificate of measurement.
Certificate of phitosanitary or veterinary.
Muốn được cấp các giấy chúng nhận này, doanh nghiệp xuất nhập khẩu phải làm đơn
ghi những yêu cầu, địa điểm, thời gian kiểm dịch…..sau khi kiểm dịch xong, giấy chứng
nhận sẽ được gửi đến doanh nghiệp, để đính kèm vào hồ sơ xuất nhập khẩu.
Bước 3 Giao hàng cho người vận tải
Làm thủ tục cho hàng hóa được thông quan.
Giao hàng cho người vận tải
Đối với hàng xuất khẩu phải lưu kho bãi cảng gồm 2 bước:
Bước 1: Giao hàng xuất khẩu cho cảng:
- Chủ hàng ký hợp đồng lưu kho, bảo quản hàng hóa với cảng.
11. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
- Trước khi giao hàng, phải giao cho cảng các giấy tờ: cargolist – bảng liệt kê hàng
hóa; export license – giấy phép xuất khẩu (nếu có); shipping order – lệnh xếp hàng;
shipping note – thông báo xếp hàng do hãng tàu cấp.
Giao hàng vào kho cảng, nhận phiếu nhập kho.
Bước 2: Cảng giao hàng xuất cho tàu
-Chủ hàng phải hoàn tất các thủ tục như: kiểm ngiệm, kiểm dịch (nếu có), hải quan.
-Báo ETA (thời gian dự kiến đến) cho cảng, chấp nhận NOR (thông báo sẵn sàng bốc
dỡ) (nếu là tàu chuyến).
-Giao Cargo plan, sơ đồ xếp hàng cho cảng.
-Tổ chức xếp hàng và giao hàng cho tàu: Khi giao xong một lô hoặc toàn tàu, phải lấy
biên lai thuyền phó – clean Mate’s Receipt, để trên cơ sở đó lập B/L.
Đối với hàng không phải lưu kho bãi tại cảng Đối với hàng xuất khẩu đóng trong
container FCL/FCL:
-Người gửi hàng điền vào booking note rồi giao cho đại diện hãng tàu để xin ký cùng
với bản danh mục hàng xuất khẩu (cargolist).
-Hãng tàu ký booking note và cấp lệnh giao vỏ container để chủ hàng mượn.
-Người gửi hàng đưa container rỗng về kho của mình, đóng hàng vào, kiểm định, kiểm
nghiệm (nếu có), làm thủ tục hải quan và niêm phong kẹp chì.
-Giao hàng cho tàu tại CY quy định, trước khi hết thời hạn quy định (Closing time) của
từng chuyến tàu (thường là 8 tiềng trước khi bắt đầu xếp hàng) và lấy Clean Mate’s Receipt
để lập B/L.
-Hàng được xếp lên tàu, người gửi hàng mang Mate’s Receipt đổi lấy B/L (nếu xuất
khẩu theo FOB, CFR, CIF).
LCL/LCL
-Người gửi hàng mang hàng đến giao cho người vận tải tại CFS quy định và lấy House
B/L.
- Người chuyên chở hoặc người gom hàng đóng các lô hàng lẻ đó vào container sau
khi đã kiểm hóa và niêm phong kẹp chì.
- Người chuyên chở xếp container lên tàu và vận chuyển đến nơi đến
12. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
Bước 4 Lập bộ chứng từ để thanh toán
Sau khi giao hàng xong mối một lô hàng cho tàu, người giao nhận phải lấy Mate’s
Receipt do thuyền phó cấp.
Mua bảo hiểm cho hàng hóa nếu bán CIF, CIP.
Căn cứ vào hợp đồng hoặc L/C, trên cơ sở của Mate’s Receipt để lập bộ vận đơn yêu
cầu thuyền trưởng hoặc đại lý của tàu ký. Cùng các chứng từ khác thành lập bộ chứng từ
phù hợp chuyển giao nhanh tới ngân hàng trong thời gian hiệu lực của L/C nhằm nhanh
chóng thu hồi tiền hàng.
Chậm nhất trong vòng 3 ngày kể từ ngày giao hàng xong cho người vận tải, bằng
phương tiện nhanh nhất phải thông báo kết quả giao hàng cho người mua kịp mua bảo hiểm
cho hàng hóa theo các điều kiện FOB, CFR, FCA…
Bước 5 Quyết toán
Thanh toán các chi phí liên quan đến quá trình giao nhận như phí bảo quản, lưu kho,
xếp dỡ, vận chuyển….
Thanh toán tiền thưởng, phạt xếp dỡ (nếu có).
Theo dõi kết quả nhận hàng của người mua, giải quyết khiếu nại về hàng hóa (nếu có).
1.2.3.2. Giao nhận hàng nhập
Yêu cầu
Tổ chức dỡ hàng nhanh để giải phóng tàu nhằm giảm bớt tiền phạt do dỡ hàng chậm.
Nhận hàng và quyết toán với tàu đầy đủ, chính xác.
Phát hiện kịp thời những tổn thất của hàng hóa và lập đầy đủ các giấy tờ hợp lệ, kịp
thời gian để khiếu nại các bên có liên quan.
Bước 1 Chuẩn bị nhận hàng
Khai thác chứng từ.
Mua bảo hiểm cho hàng hóa ngay sau khi nhận được thông báo giao hàng của người
bán (nếu mua FOB, CFR, FCA).
Lập phương án giao nhận hàng.
Chuẩn bị kho bãi, phương tiện, công nhân xếp dỡ..
Thông báo bằng lệnh giao hàng (D/O) để các chủ hàng nội địa kịp làm thủ tục giao
13. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
nhận tay ba ngay dưới cần cẩu ở cảng.
Bước 2 Tổ chức dỡ và nhận hàng từ người vận tải
Làm thủ tục hàng nhập khẩu
Xin giấy phép nhập khẩu (nếu có).
Làm thủ tục hải quan cho hàng nhập khẩu.
Nộp thuế nhập khẩu.
Theo dõi quá trình dỡ hàng và nhận hàng
Lập bảng đăng ký hàng về bằng đường biển giao cho cảng.
Nhận và ký NOR (nếu là tàu chuyến).
Thông báo cho chủ hàng nội địa thời gian giao hàng (nếu giao tay ba) và kiểm tra
lại kho bãi chứ hàng (nếu đưa về kho)/
Xuất trình vận đơn gốc cho đại diện hãng tàu để đổi lấy lệnh giao hàng (D/O), làm
thủ tục hải quan và nộp thuế nhập khẩu.
Kiểm tra sơ bộ hầm tàu, công cụ vận tải và tình trạng hàng hóa xếp bên trong trước
khi dỡ hàng (nếu nhận nguyên tàu hoặc nguyên container).
Tổ chức dỡ hàng, nhận hàng và quyết toán với tàu theo từng B/L hoặc toàn tàu.
ĐỐI VỚI HÀNG KHÔNG LƯU KHO BÃI CẢNG
Chủ hàng nhận trực tiếp từ tàu và lập các chứng từ cần thiết trong quá trình nhận hàng,
chủ hàng có thể đưa hàng về kho riêng và mời hải quan kiểm hóa. Nếu hàng không còn
niêm phong, kẹp chì, phải mời hải quan áp tải.
ĐỐI VỚI HÀNG LƯU KHO BÃI CẢNG
Cảng nhận hàng từ tàu
Dỡ hàng và nhận hàng từ tàu (do cảng làm).
Lập các chứng từ cần thiết trong quá trình giao nhận (cán bộ giao nhận phải cùng cảng
lập).
Đưa hàng về kho bãi cảng.
Cảng giao hàng cho chủ hàng
Khi nhận được thông báo hàng đến, người nhận phải mang B/L, giấy giới thiệu đến
hãng tàu để làm lệnh giao hàng D/O, khai báo hải quan và nộp thuế nhập khẩu. Nộp phí
14. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
lưu ko, phí xếp dỡ và lấy biên lai.
Xuất trình biên lai nộp phí, 3 bản D/O cùng Invoice, Packing list, đến văn phòng quản
lý tàu tại cảng để xác nhận D/O và tìm vị trí hàng (tại đây lưu một bản D/O).
Mang hai bản D/O còn lại đến phòng thương vụ cảng để làm phiếu xuất kho.
Chuyển phiếu xuất kho đến kho cảng để nhận hàng, làm thủ tục hải quan và nộp thuế
(nếu có).
Chở hàng về kho riêng của mình.
HÀNG NHẬP BẰNG CONTAINER
Hàng nguyên container (FCL)
Khi nhận được notice arrival, người nhận mang B/L và giấy giới thiệu của công ty đến
hãng tàu để lấy D/O.
Mang D/O đến hải quan làm thủ tục, nộp thuế nhập khẩu và đăng ký kiểm hóa (chủ
hàng có thể yêu cầu đưa container về kho riêng hoặc ICD để kiểm tra hải quan nhưng phải
trả vỏ container đúng hạn, không sẽ bị phạt).
Hàng lẻ (LCL)
Chủ hàng mang H.B/L đến hãng tàu hoặc đại lý của người gom hàng để lấy D/O, sau
đó nhận hàng tại CFS quy đinh, nộp tiền lưu kho, phí bốc xếp và lấy biên lai. Mang biên
lai phí lưu kho, 2 bản D/O, Invoice, Packing list đến văn phòng quản lý tàu để xác nhận
D/O. Chủ hàng xuống kho tìm vị trí hàng, tại kho lưu 1 D/O, còn lại đến phong thương vụ
cảng để làm phiếu xuất kho. Bộ phận này giữ một D/O và lập hai phiếu xuất kho cho chủ
hàng.
Chuyển hai phiếu xuất kho đến kho để kho xem hàng, làm thủ tuc xuất kho và
tách riêng hàng hóa chờ hải quan kiểm tra. Sau khi hải quan xác định đã hoàn thành
thủ tục hải quan, hàng được xuất kho, mang ra khỏi cảng và đưa về kho của chủ hàng.
Bước 3 Lập các chứng từ pháp lý ban đầu để bảo vệ quyền lợi của chủ hàng
Biên bản kiểm tra sơ bộ.
Thư dự kháng.
Biên bản quyết toàn nhận hàng với tàu.
Giấy chứng nhận hàng thừa thiếu so với bản lược khai.
15. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
Biên bản giám định
Nhận hàng xong chủ hàng mời Vinacontrol (nếu hàng có bảo hiểm thì mời giám định
viên của bảo hiểm, tiến hành giám định toàn bộ lô hàng, mục đích xác định rõ số lượng
hàng bị tổn thất cụ thể của toàn bộ lô hàng để làm cơ sở cho việc khiếu nại đòi bồi thường.
Nội dung phải cụ thể chính xác và phải nêu rõ tình trạng và mức độ của tổn thất. Chứng từ
này sẽ được cơ quan giám định cấp ngay sau khi giám định xong không quá 30 ngày kể từ
ngày có yêu cầu giám định.
Bước 4 Quyết toán
Thanh toán các chi phí liên quan đến công tác giao nhận.
Tập hợp các chứng từ cần thiết tiến hành khiếu nại các cơ quan liên quan đến tổn thất
hàng hóa (nếu có) và theo dõi kết quả khiếu nại của mình.
1.3. Giới thiệu về vận tải hàng hóa bằng đường biển
1.3.1. Sơ lược về vận tải hàng hóa bằng đường biển
Vận tải đường biển ra đời khá sớm so với các phương thức vận tải khác. Cho đến nay
vận tải biển được phát triển mạnh mẽ và trở thành ngành vận tải hiện đại trong hệ thống
vận tải quốc tế. Hiện nay vận tải đường biển là con đường vận chuyển hàng hóa nhiều nhất
trên thế giới, đảm bảo chuyên chở gần 80 % tổng khối lượng hàng hóa buôn bán trên thế
giới.
1.3.2. Những ưu nhược điểm của vận tải hàng hóa bằng đường biển Ưu điểm
Năng lực vận tải bằng đường biển rất lớn, tuy thời gian vận chuyển không nhanh nhưng
chi phí tương đối thấp. Đặc biệt, phương thức vận chuyển bằng đường biển khắc phục được
những hạn chế từ những phương thức vận chuyển khác như có thể vận chuyển hàng hóa
với khối lượng lớn, cồng kềnh, mức độ an toàn cao, mức
chi phí thấp hơn nhiều so với các phương thức vận tải khác. Bên cạnh đó, vận tải hàng
hóa bằng đường biển có thể vận tải hầu hết các loại hàng với lộ trình đường đi dài và rộng
tạo điều kiện thuận lợi cho việc giao lưu kinh tế với các nước, khu vực trên thế giới
Nhược điểm
Vận tải hàng hóa bằng đường biển bên cạnh những ưu điểm vượt trội hơn so với những
hình thức vận tải khác thì còn vướng phải một số hạn chế như không vận chuyển hàng hóa
16. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
tới tận nơi mà cần có những phương tiện trung chuyến khác như bằng đường bộ,vận tải
biển phụ thuộc nhiều vào điều kiện tự nhiên, tốc độ tàu còn thấp.
Vận chuyển hàng hóa bằng đường biển sẽ phải tốn nhiều thời gian hơn.
1.3.3. Những chứng từ trong giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển
1.3.3.1. Chứng từ trong giao nhận hàng hóa xuất khẩu
Chứng từ được sử dụng trong giao nhận hàng hóa xuất khẩu bao gồm: chứng từ hải
quan; chứng từ với cảng và tàu và những chứng từ khác.
Chứng từ hải quan
- Một bản chính văn bản cho phép của bộ thương mại hoặc bộ quản lý chuyên ngành
(đối với hàng xuất khẩu có điều kiện) để đối chiếu với bản sao phải nộp.
- Hai bản chính tờ khai hải quan hàng xuất khẩu.
- Một bản chứng nhận đăng ký kinh doanh và giấy chứng nhân đăng ký mã số doanh
nghiệp.
- Hai bản chính bản kê chi tiết hàng hóa (đối với hàng không đồng nhất).
Tờ khai hải quan là một văn bản do chủ hàng, chủ phương tiện khai báo xuất trình cho
cơ quan hải quan trước khi hàng nhập qua lãnh thổ quốc gia.
Hợp đồng mua bán ngoại thương là sự thỏa thuận của những đương sự có trụ sở kinh
doanh ở các nước khác nhau, theo đó bên xuất khẩu chuyển quyền sổ hữu hàng hóa cho
bên nhập khẩu và bên nhập khẩu có nghĩa vụ nhận hàng và trả tiền hàng cho bên xuất khẩu.
Bản kê chi tiết hàng hóa là chứng từ về chi tiết hàng hóa trong kiện hàng, nó tạo điều
kiện cho việc kiểm tra hàng hóa.
Chứng từ với cảng và tàu
Chỉ thị xếp hàng (shipping note) là chỉ thị của người gửi hàng cho công ty vận tải và
cơ quan quản lý cảng, công ty xếp dỡ, cung cấp những chi tiết đầy đủ về hàng hóa được
gửi đến cảng để xếp lên tàu và những chỉ dẫn cần thiết.
Biên lai thuyền phó là chứng từ do thuyền phó phụ trách về gửi hàng, cấp cho người
gửi hàng hay chủ hàng xác nhận tàu đã nhận hàng xong. Việc cấp biên lai thuyền phó là
một sự thừa nhận rằng hàng đã được xếp xuống tàu, đã được xử lý một cách cẩn thận và
thích hợp. Dựa trên cơ sở biên lai thuyền phó, thuyền trưởng sẽ ký phát vận đơn đường
17. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
biển là tàu đã nhận hàng để chuyên chở.
Vận đơn đường biển (Bill of Lading) là chứng từ do người chuyên chở (chủ tàu, thuyền
trưởng) cấp cho người gửi hàng nhằm xác nhận việc hàng hóa được tiếp nhận để chuyên
chở. Vận đơn đường biển có 3 chức năng chính: là biên lai người chuyên chở xác nhận là
họ đã nhận hàng để chở; là bằng chứng về những điều khoản của một hợp đồng vận tải; là
chứng từ sở hữu hàng hóa, quy định hàng hóa sẽ giao cho ai ở cảng đích, do đó cho phép
mua bán hàng hóa bằng cách chuyển nhượng B/L.
Bản khai lược hàng hóa là bản kê các loại hàng xếp lên tàu để vận chuyển đến các cảng
khác nhau do đại lý tại cảng xếp hàng căn cứ vào vận đơn lập nên. Bản lược khai cung cấp
số liệu thống kê và cơ sở để công ty vận tải dùng để đối chiếu khi dỡ hàng.
Phiếu kiểm đếm (dock sheet) là phiếu kiểm đếm tại cầu tàu, trên đó ghi số lượng hàng
hóa đã được giao nhận tại cầu tàu. Tally sheet là phiếu kiểm đếm hàng hóa đã xếp lên tàu
do nhân viên kiểm đếm chịu trách nhiệm ghi chép. Phiếu kiểm đếm là một chứng từ gốc
về số lượng hàng hóa được xếp lên tàu nên bản sao của phiếu kiểm đếm phải giao cho
thuyền phó phụ trách hàng hóa giữ, cần thiết cho những khiếu nại về tổn thất hàng hóa về
sau.
Sơ đồ xếp hàng là bản vẽ vị trí xếp hàng lên tàu, nó có thể dùng các màu khác nhau để
đánh dấu hàng của từng cảng cho tiện theo dõi, kiểm tra khi dõ hàng lên xuống các cảng.
Hóa đơn thương mại (Commercial Invoice) là chứng từ cơ bản của khâu thanh toán, là
yêu cầu của người bán đòi người mua phải trả số tiền ghi trên hóa đơn.
Chứng từ bảo hiểm là chứng từ do người bảo hiểm cấp cho người được bảo hiểm, nhằm
hợp thức hóa hợp đồng bảo hiểm và điều tiết quan hệ giữa tổ chức bảo hiểm và người được
bảo hiểm. Trong mối quan hệ này, tổ chức bảo hiểm nhận bồi thường cho những tổn thất
xảy ra vì những rủi ro hai bên đã thỏa thuận trong hợp đồng bảo hiểm, còn người được bảo
hiểm phải nộp cho người bảo hiểm một số tiền nhất định gọi là phí bảo hiểm.
1.3.3.2. Chứng từ trong giao nhận hàng hóa nhập khẩu
Giấy chứng nhân phẩm chất ( Certificate of quality) là chứng từ xác nhận chất lượng
của hàng thực giao và chứng minh phẩm chất hàng phù hợp với điều khoản của hợp đồng.
Giấy chứng nhận phẩm chất có thể co nguời cung cấp hàng hoặc cơ quan kiểm nghiệm
18. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
hàng xuất nhập khẩu cấp, tùy theo sự thỏa thuận của hai bên mua bán.
Giấy chứng nhận số lượng/ trọng lượng ( Certificate of quantity/ weight) là chứng từ
xác nhận số lượng, trọng lượng của hàng hóa thực giao, do người cung cấp hàng hoặc cơ
quan kiểm nghiệm hàng xuất khẩu cấp, tùy theo sự thỏa thuận trong hợp đồng.
Giấy chứng nhận xuất xứ (Certificate of Origin – C/O) là chứng từ do nhà sản xuất hay
cơ quan thẩm quyền cấp để xác nhận nơi sản xuất hay khai thác ra hàng hóa.
Giấy chứng nhận kiểm dịch và giấy chứng nhận vệ sinh là những chứng từ do cơ quan
có thẩm quyền của nhà nước cấp cho chủ hàng để xác nhận hàng hóa đã được an toàn về
mặt kiểm dịch, bao gồm giấy chứng nhận kiểm dịch động vật và thực vật.
Phiếu đóng gói (Packing list) là bảng kê khai tất cả hàng hóa đóng trong một kiện hàng.
Biên bản kết toán nhận hàng với tàu (Report on receipt of cargo – ROROC) đây là biên
bản được lập giữa cảng với tàu sau khi đã dỡ xong lô hàng hay toàn bộ lô hàng trên tàu
xuống để xác nhận số hàng thực tế đã giao nhận tại cảng dỡ hàng quy định.
Văn bản này nhằm chứng minh sự thừa thiếu giữa số lượng hàng thực nhận tại cảng và
hàng ghi trên bản lược khai của tàu. Vì vậy đây là căn cứ để người nhận hàng tại cảng
khiếu nại người chuyên chở hay công ty bảo hiểm, và cũng là bằng chứng cho việc cảng
đã hoàn thành việc giao hàng cho người nhập khẩu theo đúng số lượng mà mình thực tế đã
nhận với người chuyên chở.
Biên bản hàng hư hỏng, đổ vỡ (Cargo outurn report – COR) Trong quá trình dỡ hàng
ra khỏi tàu tại cảng đích, nếu phát hiện thấy hàng hóa bị hư hỏng, đổ vỡ thì đại diện của
cảng (công ty giao nhận, kho hàng) và tàu phải cùng nhau lập một biên bản về tình trạng
đổ vỡ của hàng hóa. Biên bản này gọi là biên bản xác nhận hàng hư hỏng đổ vỡ do tàu gây
nên.
Đây là văn bản xác nhận phẩm chất thực tế của hàng hóa tại nước nhập khẩu, do cơ
quan giám định chuyên nghiệp cấp.
Biên bản giám định số lượng/ trọng lượng, đây là chứng từ xác nhận số lượng, trọng
lượng thực tế của lô hàng được dỡ khỏi phương tiện vận tải, do công ty giám định cấp sau
khi làm giám định.
Thư khiếu nại, đây là văn bản đơn phương của người khiếu nại đòi người bị khiếu nại
19. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
thỏa mãn yêu sách của mình do người bị khiếu nại đã vi phạm nghĩa vụ hợp đồng.
Thư dự kháng, khi nhận hàng tại cảng đích, nếu người nhận hàng có nghi ngờ về tình
trạng tổn thất của hàng hóa thì phải lập thư dự kháng để bảo lưu quyền khiếu nại đòi bồi
thường các tổn thất về hàng hóa của mình. Thư dự kháng là một thông báo về tình trạng
tổn thất của hàng hóa chưa rõ rệt do người nhận hàng lập gửi cho người chuyên chở hoặc
đại lý của người chuyên chở. Sau khi lập thư dự kháng để bảo lưu quyền khiếu nại của
mình, người nhận hàng phải tiến hành giám định tổn thất lập biên bản giám định tổn thất
hoặc biên bản hư hỏng, đổ vỡ hàng hóa, làm cơ sở tính toán tiền bồi thường