HOTSH

1. ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН
ТӨСЛИЙГ ҮНЭЛЭХ АРГУУД
БОЛОВСРУУЛСАН: Л.БААСАНДОРЖ

2. ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ТӨСЛИЙГ ҮНЭЛЭХ НЬ
ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ТӨСЛИЙГ ҮНЭЛЭХИЙН ӨМНӨ ЗОРИУЛАЛТ, ШИНЖ ЧАНАРААР
НЬ АНГИЛАХ ШААРДЛАГАТАЙ. АНГИЛЛЫГ ХИЙХДЭЭ ДАРААХ ҮНДЭСЛЭЛҮҮДИЙГ
ХАРГАЗЛАН ҮЗЭЖ БОЛНО. ҮҮНД:
• ТУХАЙН ТӨСӨЛД ХАМРАГДАХ НӨӨЦИЙН ХЯЗГААРЛАЛТ, ХЭМЖЭЭ
• ШААРДАГДАХ САНХҮҮЖИЛТИЙН ЭХ ҮҮСВЭРИЙН ХЭМЖЭЭ
• ТУХАЙН ТӨСЛИЙН ДАРААГИЙН ТӨСӨЛД НӨЛӨӨЛӨХ НӨЛӨӨ, ҮР ДҮН
• ТУХАЙН ТӨСЛИЙН НӨЛӨӨЛЛИЙН ХЭМЖЭЭ
• ЗАРДЛЫГ БУУРУУЛАХ, ҮЙЛДВЭРЛЭЛИЙН ХҮЧИН ЧАДЛЫГ НЭМЭГДҮҮЛЭХ,
БОРЛУУЛАЛЫН ХЭМЖЭЭГ ӨСГӨХ ЧАДВАР
• ҮЙЛДВЭРЛЭЛИЙН ЦИКЛИЙН ҮЕ ШАТ
• САЛБАРЫН ТӨРӨЛ, АНГИЛАЛ
• ТУХАЙН ТӨСЛИЙГ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ ЭРЭЛТ ХЭРЭГЦЭЭ, ЗАЙЛШГҮЙ ШААРДЛАГА

3. ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ТӨСЛИЙГ ҮНЭЛЭХ НЬ
АНГИЛЛААС НЭН ТЭРГҮҮНД АНХААРАХ ЗҮЙЛ БОЛ ИРЭЭДҮЙН
ОРЛОГОД ТӨСӨЛ ХЭРХЭН НӨЛӨӨЛӨХ, НӨӨЦИЙН ХЭМЖЭЭ ХЭР
ЗЭРЭГ БИЙ ЭСЭХ ХАМГИЙН ЧУХАЛ ЮМ. ҮҮНИЙГ ДАГАЛДСАН
ХҮНДРЭЛ БЭРХШЭЭЛ, ЗАРДЛЫН ӨСӨЛТИЙГ Ч БАС ХАРГАЛЗАХ
ШААРДЛАГАТАЙ.

4. ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ХУВИЛБАРЫГ
ҮНЭЛЭХ АРГУУД
ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН БОЛОМЖИТ ХУВИЛБАРЫГ ҮНЭЛЭХ АРГЫГ 2
АНГИЛДАГ.
1. ЭНГИЙН АРГА: МӨНГӨНИЙ ЦАГ ХУГАЦААНЫ ҮНЭ ЦЭНИЙГ
ХАРГАЛЗДАГГҮЙ, БАРИМЖААЛСАН БАЙДЛААР ХУВИЛБАРЫГ
ҮНЭЛДЭГ.
2. ДИСТКАУНТЛАГДСАН МӨНГӨН ГҮЙЛГЭЭНИЙ АРГА: ТООЦООЛЛЫН
ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА ТҮВЭГТЭЙ БОЛОВЧ МӨНГӨНИЙ ЦАГ ХУГАЦААНЫ
ХҮЧИН ЗҮЙЛИЙГ ХАРГАЛЗАН ҮЗДЭГ ДАВУУ ТАЛТАЙ.

5. ЭНГИЙН АРГА
• ШҮҮН ХЭЛЭЛЦЭХ АРГА
• ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ӨГӨӨЖИЙН АРГА (RETURN ON INVESTMENT)
• ЗАРДЛАА НӨХӨН ТӨЛӨХ ХУГАЦААНЫ АРГА (PAYBACK PERIOD METHOD)

6. ШҮҮН ХЭЛЭЛЦЭХ АРГА
• ЭНЭ АРГА НЬ ТӨСЛИЙН УРЬДЧИЛСАН ӨГӨГДӨЛ, ТООН МЭДЭЭЛЭЛД ҮНДЭСЛЭН
ТӨСЛИЙГ ЭРЭМБЭЛЭН ҮНЭЛЭЛТ ӨГӨХ АРГАЧЛАЛ ЮМ.
• АНХНЫ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ЗАРДАЛ, ӨНӨӨГИЙН ҮНЭ ЦЭНЭ, ХЭРЭГЖИХ
ХУГАЦАА ЗЭРГИЙГ ХАРГАЛЗАН ЭНГИЙН БАЙДЛААР ХЯЛБАРЧЛАН ХӨРӨНГӨ
ОРУУЛАЛТЫГ ҮНЭЛДЭГ АРГА ЮМ.

7. ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ӨГӨӨЖИЙН АРГА
(RETURN ON INVESTMENT)
ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ӨГӨӨЖИЙГ ХАРЬЦААГААР ТОДОРХОЙЛДОГ БӨГӨӨД УГ АРГА НЬ
ТУХАЙН АШИГЛАГДСАН ХӨРӨНГИЙН ТӨГРӨГ ТУТМААС ХИЧНЭЭН ХУВИЙН АШИГ ОЛСНООР НЬ
ҮНЭЛДЭГ.
𝑅𝑂𝐼 =
АШИГ
ДУНДАЖ НИЙТ ХӨРӨНГӨ
=
ҮАЦА
БОРЛУУЛАЛТЫН ОРЛОГО
∙
БОРЛУУЛАЛТЫН ОРЛОГО
ДУНДАЖ НИЙТ ХӨРӨНГӨ
=
𝑁𝑂𝑃𝐴𝑇
𝐼𝐼 (АХОЗ)
NOPAT- NET OPERATING PROFITS AFTER TAXES = ҮАЦА * (1-Т)
II- INITIAL INVESTMENT
АХОЗ ЭНГИЙН ХҮҮГИЙН ЗАРЧМААР ЖИЛД ДУНДЖААР ХЭДЭН ХУВЬ ӨСӨХИЙГ ХАРУУЛНА.
САНАЛ БОЛГОСОН БҮХ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ТӨСЛИЙГ САНХҮҮЖҮҮЛЭХ ЭХ ҮҮСВЭР
ХЯЗГААРЛАГДМАЛ, НЭГЭЭС ОЛОН ТООНЫ ТӨСӨЛ ЗОРИЛТОТ ТҮВШНЭЭС ӨНДӨР ӨГӨӨЖИЙН
ТҮВШИНТЭЙ БАЙВАЛ ШАЛГУУР ХАНГАСАН ТӨСЛҮҮДИЙГ ЖАГСААЖ ХАМГИЙН САЙНЫГ НЬ
СОНГОН АВАХАД ЭНЭ АРГЫГ АШИГЛАНА.

8. ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ӨГӨӨЖИД
НӨЛӨӨЛӨХ ХҮЧИН ЗҮЙЛС
ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ӨГӨӨЖ НЬ ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ҮР ДҮН, ХӨРӨНГИЙН
АШИГЛАЛТААС ИХЭЭХЭН ХАМААРАЛТАЙ БАЙНА. ИЙМЭЭС ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН
ӨГӨӨЖИЙГ ТООЦООЛОХОД ДАРААХ ЗҮЙЛСИЙГ АНХААРНА.
ROI-Д НӨЛӨӨЛӨХ ХҮЧИН ЗҮЙЛ НЬ:
• ХӨРӨНГИЙН ЭРГЭЦ
• АШГИЙН ДУНДАЖ ХУВЬ
1. АШИГ
2. ХӨРӨНГӨ
3. ҮНДСЭН ХӨРӨНГИЙН ҮЛДЭГДЭЛ БА АНХНЫ ӨРТӨГ

9. АШИГ
АШГИЙГ ОЛОН ЯНЗААР
ТООЦОЖ БОЛНО. ҮҮНД:
1. ҮАЦА
2. ЕРДИЙН ҮАА
3. ТӨА
4. ТДЦА
5. ХБТӨА
6. ХӨТДЦА
ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ХУВИЛБАРЫГ ҮНЭЛЭХ
ЗОРИЛГООР ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ӨГӨӨЖИЙН
ХҮҮГИЙН ӨМНӨХ ТАТВАРЫН ДАРААХ ЖИЛИЙН
ДУНДАЖ ЦЭВЭР АШГААР ТООЦООЛЛЫГ ХИЙВЭЛ ИЛҮҮ
БОДИТ ҮР ДҮНГ ИЛЭРХИЙЛДЭГ.
ХӨТДЦА=ТДЦА+ХҮҮГИЙН ЗАРДАЛ*(1-TAТВАРЫН ХУВЬ)
EBIAT –EARNINGS BEFORE INTEREST AFTER TAXES

10. ХӨРӨНГӨ
АНХНЫ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ЗАРДЛЫГ АВЧ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН
ӨГӨӨЖИЙГ ТООЦВОЛ ЗОХИМЖТОЙ БАЙДАГ.
ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНД АШИГЛАГДААГҮЙ БАЙГАА ХӨРӨНГИЙГ УГ ДҮНД ОРУУЛАХ
НЬ ЗОХИМЖГҮЙ, МӨН ХӨРӨНГИЙН ОНЫ ЭХЭН БОЛОН ЭЦСИЙН ДҮНГ
ДУНДАЖЛАН АВЧ ҮЗЭХ НЬ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ӨГӨӨЖИЙГ ИЛҮҮ БОДИТОЙ
БОЛГОН ХАРУУЛНА.

11. ҮНДСЭН ХӨРӨНГИЙН ҮЛДЭГДЭЛ БА АНХНЫ ӨРТӨГ
ROI-Г ТООЦООЛОХОД ЭЛЭГДЭЛ БАЙГУУЛЛАГДДАГ ХӨРӨНГИЙГ ЯМАР ҮНЭЛГЭЭГЭЭР ОРУУЛАХ ВЭ ГЭДГИЙГ
АНХААРАХ ШААРДЛАГАТАЙ.
1. ҮЛДЭГДЭЛ ӨРТӨГ: ТУХАЙН ТАЙЛАНТ ХУГАЦААНЫ ҮНДСЭН ХӨРӨНГИЙН ҮНЭ ЦЭНИЙГ ИЛҮҮ
БОДИТОЙ ИЛЭРХИЙЛДЭГ. ЭЛЭГДЛИЙН ЗАРДАЛ НЬ ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ЗАРДАЛ БОЛЖ ҮЙЛ
АЖИЛЛАГААНЫ ЦЭВЭР АШГИЙН ТООЦООНД ТУСГАГДДАГ ТУЛ ҮНЭЛГЭЭ ИЛҮҮ БОДИТОЙ БАЙДАГ.
ГЭХДЭЭ ҮНДСЭН ХӨРӨНГӨ ХАРЬЦАНГУЙ УДААН АШИГЛАГДАЖ БУЙ КОМПАНИЙН ROI ШИНЭ ҮНДСЭН
ХӨРӨНГӨ БҮХИЙ КОМПАНИЙНХААС ИХ БОЛОХ ХАНДЛАГА ГАРЧ АШИГТ АЖИЛЛАГААНЫ ҮНЭЛГЭЭ
ГАЖУУДДАГ. УЧИР НЬ ҮНДСЭН ХӨРӨНГИЙН ҮЛДЭГДЭЛ ӨРТӨГ ЦАГ ХУГАЦАА ӨНГӨРӨХ ТУТАМ
БАГАСАЖ ROI ХИЙМЛЭЭР ӨСДӨГ.
2. АНХНЫ ӨРТӨГ: ҮНДСЭН ХӨРӨНГӨ КОМПАНИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНД УДААН ХУГАЦААНЫ ТУРШ
ХЭВИЙН БАЙДЛААР, АНХНЫ БҮТЭЭМЖЭЭРЭЭ АШИГАГДАХ НЬ ЭЛБЭГ. ГЭХДЭЭ ТУХАЙН ҮЕИЙН
ХӨРӨНГИЙН БОДИТ ҮНЭ ЦЭНИЙГ ИЛЭРХИЙЛЖ ЧАДДАГГҮЙ. ЦАГ ХУГАЦААНЫ НӨЛӨӨЛӨЛ АРИЛДАГ.
КОМПАНИ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ӨГӨӨЖИЙГ ТООЦОХДОО ӨӨРИЙН ОНЦЛОГ, ШИНЖ ЧАНАРТ
ТОХИРУУЛАН ҮЛДЭГДЭЛ ӨРТӨГ БОЛОН АНХНЫ ӨРТГИЙН АЛИЙГ НЬ АВЧ АШИГЛАХАА СОНГОХ ХЭРЭГТЭЙ.

12. ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ӨГӨӨЖИЙГ
НЭМЭГДҮҮЛЭХ АРГА ЗАМ
• БОРЛУУЛАЛТЫГ НЭМЭГДҮҮЛЭХ
• ЗАРДАЛ ХЭМНЭЖ, ЗАРДЛЫН ҮР АШГИЙГ ДЭЭШЛҮҮЛЭХ
• ХӨРӨНГИЙГ БАГАСГАЖ, ХӨРӨНГИЙН АШИГЛАЛТЫГ САЙЖРУУЛАХ

13. ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ӨГӨӨЖИЙН
АРГЫН ДАВУУ БА СУЛ ТАЛ
СУЛ ТАЛ:
• УРТ ХУГАЦААНЫ АШИГТ АЖИЛЛАГААГ ИЛТГЭЖ
ТЭР БҮР ЧАДДАГГҮЙ
• МӨНГӨНИЙ ЦАГ ХУГАЦААНЫ ҮНЭ ЦЭНИЙГ
ХАРГАЛЗДАГГҮЙ
• ХӨРӨНГИЙН ҮНЭ ЦЭНИЙГ БОДИТООР ҮНЭЛЭХЭД
ТӨВӨГТЭЙГЭЭС УЛБААЛАН ХӨРӨНГӨ
ОРУУЛАЛТЫН ӨГӨӨЖИЙГ ҮНЭЛЭХЭД ТӨВӨГТЭЙ
ДАВУУ ТАЛ:
• ЦАР ХҮРЭЭНИЙ БОЛОН САЛБАРЫН НӨЛӨӨЛЛИЙГ
АРИЛГАЖ, КОМПАНИЙН АЖЛЫН ҮР ДҮН, АШИГТ
АЖИЛЛАГААГ ИЛҮҮ БОДИТОЙ ҮНЭЛДЭГ
• ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТТАЙ ХОЛБООТОЙ
ШИЙДВЭРИЙГ ҮНЭЛЖ УДИРДАХ БОЛОМЖИЙГ
ИЛҮҮ ОЛГОДОГ
• ОРУУЛСАН ХӨРӨНГӨ ТУТМААС ХАМГИЙН ИХ
АШИГ ОЛОХОД ИЛҮҮ АНХААРДАГ
• НӨЛӨӨЛӨХ ХҮЧИН ЗҮЙЛСЭЭР ДАМЖУУЛЖ
ӨГӨӨЖИЙГ НЭМЭГДҮҮЛЭХ БОДЛОГО
БОЛОВСРУУЛЖ БОЛДОГ
• КОМПАНИЙН АШИГТ АЖИЛЛАГААГ ҮНЭЛЭХ,
БУСАД БАЙГУУЛЛАГУУДТАЙ ЗЭРЭГЦҮҮЛЭН
ШИНЖИЛГЭЭ ХИЙХ БОЛОМЖИЙГ ОЛГОДОГ,
ТҮГЭЭМЭЛ ХЭРЭГЛЭДЭГ.

14. ЗАРДЛАА НӨХӨН ТӨЛӨХ ХУГАЦААНЫ АРГА
(PAYBACK PERIOD METHOD)
• АНХНЫ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ЗАРДЛАА ХЭР БОГИНО ХУГАЦААНД НӨХӨН ОЛЖ
ЧАДАЖ БУЙ ЭСЭХЭЭР НЬ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ТӨСЛИЙГ ҮНЭЛДЭГ АРГА ЮМ.
• PP ГЭДЭГ НЬ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ТӨСЛӨӨС ОЛОХ ЖИЛ БҮРИЙН ҮЙЛ
АЖИЛЛАГААНЫ ЦЭВЭР МӨНГӨН ОРЛОГО НЬ УГ ТӨСӨЛД ОРУУЛСАН АНХНЫ
ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ЗАРДЛЫГ ХЭДИЙД БҮРЭН НӨХӨХ ЦАГ ХУГАЦААГ
ХАРУУЛДАГ.
• ЭНЭ АРГА НЬ ТООЦООЛОЛ ЭНГИЙН, ОЙЛГОХОД ХЯЛБАР, ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН
ТӨСЛИЙН ҮР ГӨӨЖ, ЭРСДЛИЙГ ОЙРОЛЦОО, ТОЙМ БАЙДЛААР ҮНЭЛДЭГ ДАВУУ
ТАЛТАЙ АРГА ЮМ.

15. ЗАРДЛАА НӨХӨН ТӨЛӨХ ХУГАЦААНЫ АРГА
(PAYBACK PERIOD METHOD)
• ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ТӨСЛӨӨС ОРОХ ЖИЛ БҮРИЙН ЦЭВЭР МӨНГӨН УРСГАЛ
ТЭНЦҮҮ ХЭМЖЭЭТЭЙ БОЛ:
ЗНТХ =
АХОЗ
𝑛
ЭНД: 𝑛 − ТӨСӨЛ ХЭРЭГЖИХ ХУГАЦАА
• ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ТӨСЛӨӨС ОРОХ ЖИЛ БҮРИЙН ЦЭВЭР МӨНГӨН УРСГАЛ
ТЭНЦҮҮ БУС ХЭМЖЭЭТЭЙ БОЛ:
ЗНТХ = 𝑛 +
АХОЗ − 𝑁𝑅 𝑛
𝑁𝑅 𝑛+1
𝑛– ЗАРДЛАА БҮРЭН НӨХӨН ТӨЛЖ БОЛОХ ХУГАЦААНЫ ӨМНӨХ ЖИЛИЙН ТОО
𝑁𝑅 𝑛- 𝑛 ЖИЛИЙН ЦЭВЭР ОРЛОГЫН НИЙЛБЭР
𝑁𝑅 𝑛+1- 𝑛 ЖИЛИЙН ДАРАА ЖИЛ ОЛОХ ОРЛОГО

16. ЗАРДЛАА НӨХӨН ТӨЛӨХ ХУГАЦААНЫ АРГА
(PAYBACK PERIOD METHOD)
• ЗНТХ-НЫ АРГА НЬ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ТӨСӨЛ, ХУВИЛБАРЫН БҮХИЙ Л
ХУГАЦААНЫ МӨНГӨН ГҮЙЛГЭЭГ ҮНЭЛГЭЭНД ХАМРУУЛДАГГҮЙГЭЭС
ҮНЭЛГЭЭГ ГАЖУУДУУЛЖ, БУРУУ ШИЙДВЭРТ ХҮРГЭХ ҮР ДАГАВАРТАЙ.
• ЭНГИЙН ЗНТХ-Ы АРГА НЬ МӨНГӨНИЙ ЦАГ ХУГАЦААНЫ ҮНЭ ЦЭНИЙГ
ХАРГАЛЗАН ҮЗДЭГГҮЙ СУЛ ТАЛТАЙ
.

17. ЗАРДЛАА НӨХӨН ТӨЛӨХ ХУГАЦААНЫ АРГА
(PAYBACK PERIOD METHOD)
ДАВУУ ТАЛ:
• ТООЦОХОД ХЯЛБАР
• МӨНГӨН ЗАРДЛАА ТҮРГЭН НӨХӨХ
БОЛОМЖТОЙ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН
ТӨСЛИЙГ СОНГОХ БОЛОМЖТОЙ.
• РИСКИЙГ ҮНЭЛЭХЭД ХЭРЭГЛЭГДДЭГ.
• УДИРДЛАГЫН ТААМАГЛАЛААР ГАРГАХ
ШИЙДВЭРТЭЙ ХАРЬЦУУЛАХАД
ГАРЦААГҮЙ ҮНДЭСЛЭЛТЭЙ ШИЙДВЭР
ГАРГАХ ЭХНИЙ АЛХАМ БОЛДОГ.
СУЛ ТАЛ:
• МӨНГӨНИЙ ЦАГ ХУГАЦААНЫ ҮНЭ
ЦЭНИЙГ ХАРГАЛЗАН ҮЗЭХ БОЛОМЖГҮЙ.
• НӨХӨЛТИЙН ХУГАЦААНЫ ДАРААГААРХ
МӨНГӨН ГҮЙЛГЭЭГ ТООЦОХ
БОЛОМЖГҮЙ.
• ҮЛДЭХ ӨРТГИЙГ ТООЦООЛОХ
БОЛОМЖГҮЙ.
• ЯНЗ БҮРИЙН ХЭМЖЭЭ, ХУГАЦААТАЙ
ТӨСЛӨӨС ТҮРГЭН ХӨРВӨХ ЧАДВАРААР НЬ
СОНГОЛТ ХИЙЖ ЧАДДАГГҮЙ.

18. ДИСТКАУНТЛАГДСАН МӨНГӨН
ГҮЙЛГЭЭНИЙ АРГА
1. ӨНӨӨГИЙН ЦЭВЭР ҮНЭ ЦЭНИЙН АРГА (NET PRESENT VALUE)
2. НӨХӨЛТИЙН ДОТООД ХУВИЙН АРГА (INTERNAL RATE OF RETURN)
3. ДИСКАУНТЛАГДСАН МӨНГӨН ГҮЙЛГЭЭГЭЭРХ ЗАРДЛЫН НӨХӨН ТӨЛӨГДӨХ
ХУГАЦААНЫ АРГА (DISCOUNTED CASH FLOW PAYBACK PERIOD METHOD)

19. ӨНӨӨГИЙН ЦЭВЭР ҮНЭ ЦЭНИЙН АРГА (NET
PRESENT VALUE)
• ӨНӨӨГИЙН ЦЭВЭР ҮНЭ ЦЭНИЙН АРГЫН ТАЛААР БИД ӨМНӨХ СЭДВЭЭР СУДАЛСАН
БИЛЭЭ.
• ӨНӨӨГИЙН ЦЭВЭР ҮНЭ ЦЭНЭ ГЭДЭГ НЬ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ТӨСЛИЙГ
ХЭРЭГЖҮҮЛСНИЙ ҮР ДҮНД ОРЖ ИРЭХ ОРЛОГО НЬ ЦАГ ХУГАЦААНЫ ХҮЧИН
ЗҮЙЛИЙГ ХАРГАЛЗАН ТООЦОХОД ЗАРДЛАА ХЭРХЭН НӨХӨЖ БАЙГААГ ХАРУУЛДАГ.
NPV>0 БОЛ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ТӨСЛИЙГ ХЭРЭГЖҮҮЛНЭ.
NPV<0 БОЛ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ТӨСЛИЙГ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХГҮЙ.

20. ӨНӨӨГИЙН ЦЭВЭР ҮНЭ ЦЭНИЙН АРГА:
ЖИШЭЭ (NET PRESENT VALUE)
А KОМПАНИ 7,000,000₮-ӨӨР ШИНЭ ТОНОГ ТӨХӨӨРӨМЖ СУУРИЛУУЛАХ ТӨСЛИЙГ
ХЭЛЭЛЦЭЖ БАЙГАА. ТӨСЛИЙГ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ ХУГАЦААНЫ МӨНГӨН УРСГАЛЫН
ТАЛААРХ МЭДЭЭЛЭЛ ДАРААХ БАЙДАЛТАЙ БАЙВ. ҮҮНД:
• ЖИЛ БҮРИЙН МӨНГӨН ОРЛОГО 6,000,000₮.
• ЖИЛ БҮРИЙН МӨНГӨН ЗАРДАЛ 4,000,000₮
• ТОНОГ ТӨХӨӨРӨМЖИЙН АШИГЛАХ ХУГАЦАА 5 ЖИЛ, ҮЛДЭХ ӨРТӨГ 1,000,000₮
• ТӨСЛИЙГ ЭХЛҮҮЛЭХЭД 3,000,000₮-ИЙН АЖЛЫН КАПИТАЛ ШААРДАГДАХ БӨГӨӨД
ЭНЭ НЬ ХУГАЦААНЫ ЭЦЭСТ ЧӨЛӨӨЛӨГДӨНӨ.
• ДИСКАУНТЫН ХУВЬ 10%

21. ӨНӨӨГИЙН ЦЭВЭР ҮНЭ ЦЭНИЙН АРГА:
ЖИШЭЭГ ТАЙЛБАРЛАХ НЬ:
1. ТОНОГ ТӨХӨӨРӨМЖ ОЛЖ БЭЛТГЭХ ӨРТӨГ 𝑃0
2. ШААРДАГДАХ АЖЛЫН КАПИТАЛ 𝑃2
3. ЖИЛ БҮРИЙН ЦЭВЭР МӨНГӨН ОРЛОГО А ∙
(1+𝑖) 𝑛−1
𝑖∙(1+𝑖) 𝑛
4. ТОНОГ ТӨХӨӨРӨМЖИЙН ҮЛДЭХ ӨРТӨГ
𝑃1
(1+𝑖) 𝑛
5. ЧӨЛӨӨЛӨГДӨХ АЖЛЫН КАПИТАЛ
𝑃2
(1+𝑖) 𝑛
6. ӨНӨӨГИЙН ЦЭВЭР ҮНЭ ЦЭНЭ 𝑁𝑃𝑉 = - 𝑃0 - 𝑃2 + А ∙
(1+𝑖) 𝑛−1
𝑖∙(1+𝑖) 𝑛 +
𝑃1
(1+𝑖) 𝑛 +
𝑃2
(1+𝑖) 𝑛

22. ӨНӨӨГИЙН ЦЭВЭР ҮНЭ ЦЭНИЙН АРГА:
ЖИШЭЭГ ТАЙЛБАРЛАХ НЬ:
ЖИЛ БҮРИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ЦЭВЭР МӨНГӨН ОРЛОГО=2,000,000₮
𝑁𝑃𝑉 = −7,000,000 − 3,000,000 + 2,000,000 ∙
1 + 0.1 5 − 1
0.1 ∙ 1 + 0.1 5 +
1,000,000
1 + 0.1 5 +
3,000,000
1 + 0.1 5 = 65,258.83
ЭНДЭЭС ТӨСЛИЙН ӨНӨӨГИЙН ЦЭВЭР ҮНЭ ЦЭНЭ ЭЕРЭГ ГАРЧ БАЙГАА ТУЛ КОМПАНИ
ТӨСЛИЙГ ХЭРЭГЖҮҮЛНЭ. ӨӨРӨӨР ХЭЛБЭЛ, КОМПАНИ ТӨСЛИЙГ САНХҮҮЖҮҮЛЭХ ЭХ
ҮҮСВЭРИЙГ АШИГЛАСНЫХАА ТӨЛӨӨ ТӨЛӨХ КАПИТАЛЫН ЗАРДЛЫГ НӨХӨӨД
ӨНӨӨГИЙН ҮНЭ ЦЭНЭЭР ДЭЭРХ АШГИЙГ ОЛОН БОЛОМЖТОЙ ЮМ.

23. ӨНӨӨГИЙН ЦЭВЭР ҮНЭ ЦЭНИЙН АРГА:
ЖИШЭЭГ ТАЙЛБАРЛАХ НЬ:
ДИСКАУНТЫН ХУВИЙГ 11% БАЙСАН ГЭЖ ҮЗЭЖ ТООЦООЛЛЫГ ХИЙВЭЛ
𝑁𝑃𝑉 = −7,000,000 − 3,000,000 + 2,000,000 ∙
1+0.11 5−1
0.11∙ 1+0.11 5 +
1,000,000
1+0.11 5 +
3,000,000
1+0.11 5 = −243,400.65
ЭНДЭЭС ТӨСЛИЙН ӨНӨӨГИЙН ЦЭВЭР ҮНЭ ЦЭНЭ СӨРӨГ ГАРЧ БАЙГАА ТУЛ
КОМПАНИ ТӨСЛИЙГ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХГҮЙ. ӨӨРӨӨР ХЭЛБЭЛ, КОМПАНИ ТӨСЛИЙГ
САНХҮҮЖҮҮЛЭХ ЭХ ҮҮСВЭРИЙГ АШИГЛАСНЫХАА ТӨЛӨӨ ТӨЛӨХ КАПИТАЛЫН
ЗАРДЛЫГ НӨХӨЖ ЧАДАХГҮЙ ӨНӨӨГИЙН ҮНЭ ЦЭНЭЭР ДЭЭРХ АЛДАГДЛЫГ
ХҮЛЭЭХ ЮМ.

24. ӨНӨӨГИЙН ЦЭВЭР ҮНЭ ЦЭНИЙН АРГА
СУЛ ТАЛ
• ОЙЛГОХОД ТӨВӨГТЭЙ.
• ТООЦООЛОХОД ХЭЦҮҮ
• ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ЯНЗ БҮРИЙН
ТӨСЛҮҮДИЙГ ХАРЬЦУУЛЖ БАЙГАА
БОЛ ӨНӨӨГИЙН ҮНЭ ЦЭНИЙН АРГААР
ТЭДГЭЭРЭЭС ХАМГИЙН САЙН
ТӨСЛИЙГ СОНГОЖ АВАХ БОЛОЛЦОО
БАЙХГҮЙ.
• СОНГОЛТ РИСК ИХТЭЙ.
• ДИСКАУНТЫН ХУВИЙГ БОДИТОЙГООР
ТОГТООХОД ТҮВЭГТЭЙ
ДАВУУ ТАЛ
• МӨНГӨНИЙ ЦАГ ХУГАЦААНЫ ҮНЭ
ЦЭНИЙГ ХАРГАЛЗАН ҮЗДЭГ.
• ТӨСЛИЙН НИЙТ ХУГАЦААН ДАХЬ
МӨНГӨН ГҮЙЛГЭЭГ АВЧ ҮЗДЭГ.
• ТӨСӨЛ ҮРГЭЛЖЛЭХ ХУГАЦААНД ЯНЗ
БҮРИЙН ХОРОГДУУЛАЛТЫН ТҮВШИНГ
АШИГЛАХ БОЛОМЖТОЙ.

25. НӨХӨЛТИЙН ДОТООД ХУВИЙН АРГА
(INTERNAL RATE OF RETURN)
НӨХӨЛТИЙН ДОТООД ХУВЬ (IRR) НЬ ӨНӨӨГИЙН ЦЭВЭР ҮНЭ ЦЭНЭ ТЭГТЭЙ
ТЭНЦҮҮ БАЙХ ДИСКАУНТЫН ХУВИЙГ ХЭЛЭХ БӨГӨӨД ЭНЭ НЬ ТУХАЙН ТӨСӨЛ
НИЙЛМЭЛ ХҮҮГИЙН ЗАРЧМААР ЖИЛ БҮР ХИЧНЭЭН ХУВИЙН АШИГ ӨГӨХИЙГ
ХАРУУЛДАГ. ӨӨРӨӨР ХЭЛБЭЛ, ТУХАЙН ТӨСӨЛД ОРУУЛСАН АНХНЫ ХӨРӨНГӨ
ОРУУЛАЛТ НИЙЛМЭЛ ХҮҮГИЙН ЗАРЧМААР ЖИЛ БҮР ХЭДЭН ХУВИАР ӨСӨХИЙГ
БУЮУ АНХНЫ ОРУУЛСАН ХӨРӨНГИЙН ӨСӨЛТИЙН ХУВИЙГ ХАРУУЛДАГ.
ҮҮНИЙГ ДОТООД ӨГӨӨЖИЙН ХУВЬ, ЭСВЭЛ ӨГӨӨЖИЙН ДОТООД ХУВЬ ГЭХ
ЗЭРГЭЭР НЭРЛЭДЭГ.

26. IRR: ЖИШЭЭ
• ТӨСЛИЙН АНХНЫ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ЗАРДАЛ 5,000,000₮
• ЖИЛИЙН ДАРААХ ЦЭВЭР МӨНГӨН ОРЛОГО 5,500,000₮
𝑁𝑃𝑉 = 5,500,000 ∙
1
1 + 𝑖 1
− 5,000,000 = 0 ЭНДЭЭС 𝐼𝑅𝑅 = 10%
АНХНЫ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ЗАРДАЛ 5,000,000₮-ИЙГ АШИГЛАН ЖИЛИЙН ДАРАА
ТҮҮНИЙГ 10%-ААР ӨСГӨЖ 5,500,000₮ БОЛГОЖ ЧАДАХЫГ ХАРУУЛЖ БАЙНА.

27. IRR БА ДИСКАУНТЫН ХУВЬ
IRR-ИЙГ ДИСКАУНТЫН ХУВЬТАЙ ХАРЬЦУУЛАН ҮЗЭЖ ТУХАЙН ТӨСЛИЙГ
ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ БОЛОМЖТОЙ ЭСЭХ ТАЛААР ШИНЖЛЭХ БӨГӨӨД IRR НЬ
ДИСКАУНТЫН ХУВИАС ИХ БАЙВАЛ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ БОЛОМЖТОЙ ТӨСӨЛ, БАГА
БОЛ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ БОЛОМЖГҮЙ ТӨСӨЛ ГЭЖ ҮЗДЭГ.

28. IRR БА ДИСКАУНТЫН ХУВЬ
IRR-ИЙГ КАПИТАЛЫН ЖИНЭЛСЭН ДУНДАЖ ЗАРДЛЫН ХУВЬТАЙ ХАРЬЦУУЛАН
ҮЗВЭЛ УГ ТӨСӨЛ ТҮҮНИЙГ САНХҮҮЖҮҮЛЭХ ЭХ ҮҮСВЭРҮҮДЭД ТӨЛӨХ
ЗАРДЛЫН ДУНДАЖ ХУВИЙГ НӨХӨХ ЭСЭХ, ХАДГАЛАМЖИЙН ХҮҮ, ЗАСГИЙН
ГАЗРЫН БОНДЫН ХҮҮ, ЗАХ ЗЭЭЛИЙН ӨГӨӨЖИЙН ДУНДАЖ ХУВЬ, БУСАД
ТӨСЛИЙН НӨХӨЛТИЙН ДОТООД ХУВЬ ЗЭРЭГТЭЙ ХАРЬЦУУЛБАЛ ХӨРӨНГӨ
ОРУУЛАЛТЫН НӨӨЦӨӨРӨӨ ТӨСЛИЙГ САНХҮҮЖҮҮЛСЭН НЬ АШИГТАЙ ЮУ,
ЭСВЭЛ ТҮҮНИЙГ ӨӨР БАЙДЛААР, ӨӨР ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТАНД ЗАРЦУУЛСАН НЬ
АШИГТАЙ ЮУ ГЭДГИЙГ ТОДОРХОЙЛЖ, ШИЙДВЭР ГАРГАХ БОЛОМЖТОЙ БОЛДОГ.

29. IRR-ИЙГ ТОДОРХОЙЛОХ НЬ
• ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ТӨСЛҮҮД НЬ ИХЭНХ ТОХИОЛДОЛД УРТ ХУГАЦААГ
ХАМАРДАГ ТУЛ IRR-ИЙГ ТОДОРХОЙЛОХ АСУУДАЛ ТООЦООЛОХОД ТӨВӨГТЭЙ
БОЛДОГ. УЧИР НЬ УГ ТӨСӨЛ ХЭДИЙ ЧИНЭЭ ОЛОН ЖИЛИЙГ ХАМАРНА, NPV-ИЙН
ТЭГШИТГЭЛИЙН ЗЭРЭГ ӨСДӨГ.
• ЭНЭ ТОХИОЛДОЛД ДУРЫН ДИСКАУНТЫН ХУВИЙГ СОНГОН АВЧ ТӨСЛИЙН NPV-
ИЙГ ТООЦООЛОХ БА ЭСРЭГ ГАРВАЛ ДИСКАУНТЫН ХУВИЙГ ИХЭСГЭЖ, СӨРӨГ
ГАРВАЛ БАГАСГАХ ЗАМААР NPV-ИЙГ ТЭГ БОЛТОЛ ТООЦООЛЛЫГ ДАВТАН
ГҮЙТЭТГЭЖ IRR-ИЙГ ТОДОРХОЙЛНО.

30. IRR-ИЙГ ТОДОРХОЙЛОХ НЬ: ЖИШЭЭ
• АНХНЫ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ЗАРДАЛ 3,808,000₮, 4 ЖИЛ ХЭРЭГЖИХ ТӨСӨЛ.
• ЭХНИЙ ЖИЛИЙН ОРЛОГО 1,000,000₮ БА ЦААШИД ЖИЛ БҮР 500,000₮-ӨӨР ӨСНӨ.
• ЭНДЭЭС УГ ТӨСЛИЙН IRR=25% БАЙНА.
Үзүүлэлт 0-р жил 1-р жил 2-р жил 3-р жил 4-р жил Дүн
Цэвэр орлого (3,808,000.00) 1,000,000.00 1,500,000.00 2,000,000.00 2,500,000.00 7,000,000.00
NPV (20%) (3,808,000.00) 833,333.33 1,041,666.67 1,157,407.41 1,205,632.72 4,238,040.12 430,040.12
NPV (30%) (3,808,000.00) 769,230.77 887,573.96 910,332.27 875,319.49 3,442,456.50 (365,543.50)
NPV (25%) (3,808,000.00) 800,000.00 960,000.00 1,024,000.00 1,024,000.00 3,808,000.00 -

31. IRR-ИЙГ ТОДОРХОЙЛОХ НЬ
• ХЭРЭВ ДОТООД НӨХӨЛТИЙН ХУВЬ БУТАРХАЙ ТОО БАЙХ НӨХЦӨЛД ТҮҮНИЙГ
НАРИЙН ТОДОРХОЙЛОХ ТӨВӨГТЭЙ, ТООЦООЛЛЫГ ОЛОН ДАХИН ДАВТАН
ГҮЙЦЭТГЭХ ШААРДЛАГАТАЙ БОЛДОГ.
• ЭНЭ ҮЕД IRR-ИЙГ ИНТЕРПОЛЯЦИЙН АРГААР ТОДОРХОЙЛНО.
𝐼𝑅𝑅 = 𝐼𝑅𝑅 𝑚𝑖𝑛 + (𝐼𝑅𝑅 𝑚𝑎𝑥−𝐼𝑅𝑅 𝑚𝑖𝑛) ∙
𝑁𝑃𝑉ЭЕРЭГ
(𝑁𝑃𝑉ЭЕРЭГ−𝑁𝑃𝑉СӨРӨГ)

32. IRR-ИЙГ ТОДОРХОЙЛОХ НЬ: ЖИШЭЭ
ТӨСЛИЙН АНХНЫ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ЗАРДАЛ 3,400,000₮
ЖИЛ БҮРИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ЦЭВЭР ОРЛОГО 800,000₮
ТӨСӨЛ ХЭРЭГЖИХ ХУГАЦАА 8 ЖИЛ
ДИСКАУНТЫН ХУВЬ:
А ТОХИОЛДОЛ16%
Б ТОХИОЛДОЛ 17%

33. IRR-ИЙГ ТОДОРХОЙЛОХ НЬ: ЖИШЭЭ
𝑁𝑃𝑉16% = −3,400,000 + 800,000 ∙
1.168
− 1
0.16 ∙ 1.168
= 74,872.72
𝑁𝑃𝑉17% = −3,400,000 + 800,000 ∙
1.178
− 1
0.17 ∙ 1.178
= −34,270.00
𝐼𝑅𝑅 = 16% + (17% − 16%) ∙
74,872.72
(74,872.72+34,270.00)
=16.69%
ЭНДЭЭС IRR=16% БОЛ ТӨСЛИЙГ ХЭРЭГЖҮҮЛНЭ. IRR=17% БОЛ ТӨСЛИЙГ
ХЭРЭГЖҮҮЛЭХГҮЙ

34. NPV БА IRR-ИЙН ГРАФИК БАЙГУУЛАХ НЬ
74872.72
0
-34270
-40000
-20000
0
20000
40000
60000
80000
100000
16% 16.69% 17%

35. НӨХӨЛТИЙН ДОТООД ХУВИЙН АРГА
СУЛ ТАЛ
• ТООЦООЛОЛ ХИЙХЭД БЭРХШЭЭЛТЭЙ
БӨГӨӨД ОЙЛГОХОД ХҮНД.
ДАВУУ ТАЛ
• МӨНГӨНИЙ ЦАГ ХУГАЦААНЫ ҮНЭ
ЦЭНИЙГ ХАРГАЛЗАН ҮЗДЭГ.
• ТӨСӨЛ ХЭРЭГЖИХ ХУГАЦААНЫ
МӨНГӨН ГҮЙЛГЭЭГ ХАРГАЛЗАН
ҮЗДЭГ.
• ӨНӨӨГИЙН ҮНЭ ЦЭНЭ БА ӨНӨӨГИЙН
ҮНЭ ЦЭНИЙН ИНДЕКСИЙН АРГАТАЙ
ХАРЬЦУУЛАХАД ЭНЭ АРГА НЬ ИЛҮҮ
ХЯЛБАР ЮМ.
• ЯНЗ БҮРИЙН ТӨСЛҮҮДЭЭС СОНГОЛТ
ХИЙХ БОЛОМЖ МАШ ИХ БАЙДАГ.

36. IRR-ИЙГ ТОГТВОРЖУУЛАХ НЬ:
IRR НЬ NPV=0 ҮЕД ТОДОРХОЙЛОГДДОГ БОЛОВЧ ЭНЭ ТЭНЦЭТГЭЛ ЯЗГУУРГҮЙ
БАЙХ, ЭСВЭЛ ТЭР НЬ ХЭД ХЭД БАЙХ ТОХИОЛДОЛ Ч БАЙДАГ.
ЖИШЭЭ НЬ:
ЭДГЭЭР НӨЛӨӨЛЛИЙГ АРИЛГАХЫН ТУЛД ДОТООД ӨГӨӨЖИЙН НОРМЫГ ТООЦОХ
БОЛОВСРОНГУЙ ХУВИЛБАР БУЮУ (MODIFIED INTERNAL RATE OF RETURN)-ИЙГ
ТОДОРХОЙЛДОГ.
IRR 0 1 2
Шийдгүй
NPV>0
2,000.00 -6,000.00 5,000.00
25% ба 400% -2,000.00 +12,500.00 -12,500.00

37. IRR-ИЙГ ТОГТВОРЖУУЛАХ НЬ:
• АЛИВАА ТӨСЛИЙГ ХЭРЭГЖҮҮЛСНЭЭР ОЛОХ ҮР АШГИЙН ХЭМЖЭЭ НЬ
ТОДОРХОЙ НӨХЦЛИЙГ ХҮРТЭЛ ӨСӨЖ БАЙСНАА БУУРЧ ЭХЭЛДЭГ. ӨӨРӨӨР
ХЭЛБЭЛ ОН ТУС БҮРИЙН МӨНГӨН УРСГАЛ ХАСАХ ТЭМДЭГТЭЙ ЗАРДАЛ
ХЭЛБЭРТЭЙ БАЙСНАА ТОДОРХОЙ ХУГАЦААНААС НЭМЭХ ТЭМДЭГТЭЙ БУЮУ
АШИГТАЙ БОЛООД ЦААШДАА ДАХИАД ХАСАХ БОЛОХ ЖИШЭЭТЭЙГЭЭР ҮР
АШГИЙН ХУВЬД ТОГТВОРТОЙ БУС БАЙВАЛ ҮҮНИЙГ ХОЁРДМОЛ ЧАНАРТАЙ
ТӨСӨЛ ГЭДЭГ.

38. IRR-ИЙГ ТОГТВОРЖУУЛАХ НЬ:
ЖИШЭЭ НЬ:
АНХНЫ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТ 0 ЖИЛД 204 МЯН.ТӨГ, ОН ТУС БҮРИЙН ОРЛОГО ТОГТМОЛ 252
МЯН.ТӨГ БА 3 ЖИЛД 300 МЯН.ТӨГ ЗАРДАЛ ГАРСАН. MROR=20%
ЦЭВЭР ОРЛОГЫН ӨНӨӨГИЙН ҮНЭ ЦЭНЭ НЬ:
NPV=-204+252P/AI,2-300P/FI3 БУЮУ
ХЭРЭВ:
I=0 ГЭВЭЛ NPV=-204+252+252-300=0
I=10%-Д NPV=-204+252*1.736-300*0.7513=8.0
I=20%-Д NPV=-204+252*1.528-300*0.5787=7.4
I=30%-Д NPV=-204+252*1.361-300*0.4552=2.4
I=40%-Д NPV=-204+252*1.224-300*0.3644=-4.8

39. IRR-ИЙГ ТОГТВОРЖУУЛАХ НЬ:
ЭНДЭЭС: IRR=30+10*2.4/(2.4+4.8)=33.3% БОЛЖ БАЙНА.

40. IRR-ИЙГ ТОГТВОРЖУУЛАХ НЬ:
ИЙНХҮҮ ӨГӨӨЖИЙН ТҮВШИН IRR НЬ ТОГТВОРТОЙ БУС ХОЁРДМОЛ ШИНЖ
ЧАНАРТАЙ ТӨСЛИЙГ ШИНЖЛЭХДЭЭ ОН ТУС БҮРИЙН ЦЭВЭР ЭРГЭЛТИЙН СҮҮЛИЙН
ХАСАХ ТЭМДЭГТЭЙ ГАРСАН ЗАРДЛЫГ MROR-ООР ТООЦСОН ӨНӨӨГИЙН ҮНЭ ЦЭНЭЭР
НЬ АНХНЫ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ЗАРДАЛТАЙ НИЙЛҮҮЛЭН IRR-ИЙН ТООЦООГ
ХИЙХИЙГ ӨГӨӨЖИЙН ТҮВШИНГ ТОГТВОРТОЙ БОЛГОН ӨӨРЧЛӨХ БУЮУ MODIFIED
IRR ANALYSIS ГЭЖ НЭРЛЭДЭГ.
MROR=20% ҮЕД:
NPV=(-204-300*P/F20,3)+252*P/A20,2=-377.61+385.1=7.4
I=25% ҮЕД:
NPV=-377.61+252* P/A25,2=-377.61+362.91=-14.7
ЭНДЭЭС: IRR=20+5*7.4/(7.4+14.7)=21.7% БОЛЖ БАЙНА.
ӨӨРӨӨР ХЭЛБЭЛ СҮҮЛИЙН ЖИЛҮҮДИЙН ХАСАХ МӨНГӨН ГҮЙЛГЭЭГ MROR-ООР
ТОГТВОРТОЙ БОЛГОН ӨӨРЧИЛЖ IRR-ИЙН ҮНЭЛГЭЭНД ОРУУЛДАГ БАЙНА.

41. ДИСКАУНТЛАГДСАН ЗАРДЛАА НӨХӨН
ТӨЛӨХ ХУГАЦААНЫ АРГА
(DISCOUNTED PAYBACK PERIOD METHOD)
ЗНТХ-НЫ ЭНГИЙН АРГА НЬ ЗАРДЛАА НӨХӨН ТӨЛӨӨД ЦААШИД ХЭДИЙ ХЭМЖЭЭНИЙ
АШИГ ОЛОХЫГ ТОДОРХОЙЛЖ ЧАДАХГҮЙН ДЭЭР ТОДОРХОЙ ХУГАЦААНЫ ҮЕҮДЭД
ОРЖ ИРЖ БАЙГАА МӨНГӨН ОРЛОГЫН ХЭМЖЭЭГ АЛЬ ХУГАЦААНД, ЯМАР ОРЛОГО,
ХЭДИЙ ХЭМЖЭЭТЭЙ ОРЖ ИРЖ БАЙГААГ ХАРГАЛЗАН ҮЗДЭГГҮЙ. ИЙМЭЭС ХӨРӨНГӨ
ОРУУЛАЛТЫГ ҮНЭЛЭХДЭЭ ДИСКАУНТЛАГДСАН МӨНГӨН ГҮЙЛГЭЭГЭЭРХ ЗНТХ-ЫН
АРГЫГ ХЭРЭГЛЭХ ШААРДЛАГА БИЙ БОЛДОГ.
ЗНТХ = 𝑛 +
АХОЗ − 𝑃𝑉𝑁𝑅 𝑛
𝑃𝑉𝑁𝑅 𝑛+1
𝑛– ЗАРДЛАА БҮРЭН НӨХӨН ТӨЛЖ БОЛОХ ХУГАЦААНЫ ӨМНӨХ ЖИЛИЙН ТОО
𝑁𝑅 𝑛- 𝑛 ЖИЛИЙН ЦЭВЭР ОРЛОГЫН ӨНӨӨГИЙН ҮНЭ ЦЭНИЙН НИЙЛБЭР
𝑁𝑅 𝑛+1- 𝑛 ЖИЛИЙН ДАРАА ЖИЛ ОЛОХ ОРЛОГЫН ӨНӨӨГИЙН ҮНЭ ЦЭНЭ

42. ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ТӨСЛИЙГ ҮНЭЛЭХ
БУСАД ҮЗҮҮЛЭЛТҮҮД
АНХНЫ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ЗАРДЛЫН ДУНДАЖ ӨГӨӨЖ /ҮР АШИГ/-ИЙН НОРМ
АХОДӨ =
ЦЭВЭР ОРЛОГО:𝑛
АХОЗ
АШИГТ АЖИЛЛАГААНЫ ИНДЕКС (PROFITABILITY INDEX)
𝑃𝐼 =
ӨНӨӨГИЙН ЦЭВЭР ҮНЭ ЦЭНЭ
АНХНЫ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ЗАРДАЛ
PI=1 ИРЭЭДҮЙН ОРЛОГО ОРУУЛСАН ХӨРӨНГӨТЭЙГӨӨ ТЭНЦҮҮ БАЙНА. ӨӨРӨӨР ХЭЛБЭЛ ТӨСЛӨӨС КОМПАНИ ЮУ Ч
ХОЖИХГҮЙГ ХАРУУЛЖ БАЙНА.
PI>1 ТӨСЛИЙГ ХҮЛЭЭН АВНА.
PI<1 ТӨСЛИЙГ ХҮЛЭЭЖ АВАХГҮЙ, ТАТГАЛЗАХ ХЭРЭГТЭЙ

43. ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ТӨСЛИЙГ ҮНЭЛЭХ
БУСАД ҮЗҮҮЛЭЛТҮҮД
МӨНГӨН ОРЛОГО БОЛОН ЗАРДЛЫН ӨНӨӨГИЙН ҮНЭ ЦЭНИЙН ХАРЬЦАА (BCR)
𝐵𝐶𝑅 =
МӨНГӨН ОРЛОГЫН ӨНӨӨГИЙН ҮНЭ ЦЭНЭ
МӨНГӨН ЗАРЛАГЫН ӨНӨӨГИЙН ҮНЭ ЦЭНЭ
>1
ӨНӨӨГИЙН ЦЭВЭР ҮНЭ ЦЭНЭ БА АНХНЫ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ЗАРДЛЫН
ХАРЬЦАА (PVR)
𝑃𝑉𝑅 =
МӨНГӨН ОРЛОГЫН ӨНӨӨГИЙН ҮНЭ ЦЭНЭ−МӨНГӨН ЗАРЛАГЫН ӨНӨӨГИЙН ҮНЭ ЦЭНЭ
МӨНГӨН ЗАРЛАГЫН ӨНӨӨГИЙН ҮНЭ ЦЭНЭ
>0
BCR-PVR=1