Trên cơ sở tổng hợp các lý luận và thực tiễn về công tác quản lý thu bảo hiểm xã hội. Luận văn đã chỉ rõ thực trạng công tác quản lý thu bảo hiểm xã hội bắt buộc tại đơn vị nghiên cứu và từ đó luận văn đã chỉ rõ công tác quản lý thu bảo hiểm xã hội bắt buộc nhìn chung đã có những cải thiện nhưng chất lượng chưa cao, chưa phát huy được hết tiềm năng ở địa bàn, nợ đọng còn diễn ra. Từ đó luận văn đã đề xuất và giới thiệu những giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý thu bảo hiểm xã hội bắt buộc tại bảo hiểm xã hội TP Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình.
Download: https://luanvans.com/tailieu/hoan-thien-cong-tac-quan-ly-thu-bao-hiem-xa-hoi-bat-buoc-tai-bao-hiem-xa-hoi-thanh-pho-dong-hoi-tinh-quang-binh/
bài 5.1.docx Sinh học di truyền đại cương năm nhất của học sinh y đa khoa
ThS03.006_Hoàn thiện công tác quản lý thu Bảo hiểm xã hội bắt buộc tại bảo hiểm xã hội Thành phố Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình
1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
PHẠM THỊ THANH XUÂN
HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ THU BẢO
HIỂM XÃ HỘI BẮT BUỘC TẠI BẢO HIỂM XÃ HỘI
THÀNH PHỐ ĐỒNG HỚI, TỈNH QUẢNG BÌNH
Chuyên ngành : QUẢN LÝ KINH TẾ
Mã số: 8340410
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC KINH TẾ
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS. TRỊNH VĂN SƠN
HUẾ, 2018
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
2. LUẬN VĂN A-Z
CHUYÊN NHẬN VIẾT THUÊ
LUẬN VĂN THẠC SĨ, LUẬN ÁN TIẾN SĨ
(Tất cả chuyên ngành)
Đội ngũ CTV viết bài trình độ cao, hiện đang công tác và
nghiên cứu tại các trường Học viện, Đại học chuyên ngành trên cả
nước (100% trình độ thạc sĩ, tiến sĩ)
⇛ Đội ngũ CTV viết bài đã có 10 năm nghiên cứu và kinh nghiệm
trong lĩnh vực này.
⇛ Cam kết bài được viết mới hoàn toàn, tuyệt đối không sao chép,
không đạo văn.
⇛ Cam kết hỗ trợ chỉnh sửa, bổ sung bài cho đến khi hoàn thiện
trong thời gian sớm nhất.
⇛ Cam kết bài luôn được kiểm duyệt và kiểm tra đạo văn trước khi
giao đến khách hàng.
⇛ Cam kết giao bài đúng hạn, bảo mật tuyệt đối thông tin của
khách hàng.
⇛ Cam kết hoàn tiền 100% nếu bài không được duyệt, không đậu.
LIÊN HỆ
Website: https://luanvanaz.com
Phone: 092.4477.999 (Mr.Luân)
Mail: luanvanaz@gmail.com
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
3. i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan rằng số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là
trung thực, chính xác và chưa hề được sử dụng để bảo vệ một học vị nào.
Tôi cũng xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn
này đã được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đã được chỉ rõ
nguồn gốc.
Quảng Bình, ngày 05 tháng 03 năm 2018
Tác giả luận văn
Phạm Thị Thanh Xuân
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
4. ii
LỜI CẢM ƠN
Luận văn này là kết quả của quá trình học tập, nghiên cứu ở nhà
trường, kết hợp với kinh nghiệp trong quá trình công tác thực tiễn và sự cố
gắng của bản thân.
Để hoàn thành luận văn này, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới quý
Thầy, Cô giáo Trường ĐH Kinh tế Huế đã nhiệt tình giúp đỡ và tạo điều kiện
cho tôi trong suốt quá trình học tập. Đặc biệt tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc
đến thầy giáo Phó Giáo sư – Tiến sĩ Trịnh Văn Sơn đã dành nhiều thời gian
hướng dẫn nhiệt tình cho tôi trong quá trình nghiên cứu và hoàn thành luận văn.
Tôi xin chân thành cám ơn đến Ban Lãnh đạo, cán bộ viên chức Bảo
Hiểm Xã Hội thành phố Đồng Hới đã giúp đỡ tôi trong thời gian thực hiện
luận văn.
Cuối cùng, tôi xin chân thành cám ơn các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân
đã hỗ trợ tôi rất nhiều trong quá trình nghiên cứu.
Mặc dù bản thân đã có sự nổ lực rất nhiều nhưng luận văn không thể tránh
khỏi những thiếu sót. Tôi rất mong nhận được sự góp ý chân thành của quý thầy
giáo, cô giáo, các nhà quản lý, đồng nghiệp và các bạn đọc để luận văn được
hoàn thiện hơn.
Xin chân thành cám ơn!
Tác giả luận văn
Phạm Thị Thanh Xuân
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
5. iii
TÓM LƯỢC LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC KINH TẾ
Họ và tên học viên: PHẠM THỊ THANH XUÂN
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 8340101
Niên khóa: 2016-2018
Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. TRỊNH VĂN SƠN
Tên đề tài: HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ THU BẢO HIỂM XÃ
HỘI BẮT BUỘC TẠI BẢO HIỂM XÃ HỘI THÀNH PHỐ ĐỒNG HỚI, TỈNH
QUẢNG BÌNH.
1. Mục đích và đối tượng nghiên cứu
*Mục đích nghiên cứu:
Hệ thống hóa cơ sở khoa học về BHXH và quản lý thu BHXH.
Phân tích đánh giá được thực trạng công tác quản lý thu BHXH trên địa bàn
TP Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình trong giai đoạn 2015-2017, từ đó chỉ ra những kết
quả đạt được và những hạn chế, khó khăn, những vấn đề đặt ra hiện nay đối với
công tác quản lý thu BHXH.
Đề xuất hệ thống các giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý thu BHXH bắt buộc
trên địa bàn TP Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình đến năm 2022.
*Đối tượng nghiên cứu:
Công tác quản lý thu BHXH bắt buộc tại Bảo hiểm xã hội TP Đồng Hới, tỉnh
Quảng Bình.
2. Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp thu thập số liệu, tài liệu: Hệ thống các văn bản, tài liệu, số
liệu về công tác quản lý BHXB...
- Phương pháp tổng hợp và xử lý số liệu: Phân tổ thống kê, Phương pháp so
sánh, Phương pháp Thống kê mô tả, phân tích hồi quy....
3. Các kết quả nghiên cứu và kết luận
Trên cơ sở tổng hợp các lý luận và thực tiễn về công tác quản lý thu bảo
hiểm xã hội. Luận văn đã chỉ rõ thực trạng công tác quản lý thu bảo hiểm xã hội bắt
buộc tại đơn vị nghiên cứu và từ đó luận văn đã chỉ rõ công tác quản lý thu bảo
hiểm xã hội bắt buộc nhìn chung đã có những cải thiện nhưng chất lượng chưa cao,
chưa phát huy được hết tiềm năng ở địa bàn, nợ đọng còn diễn ra. Từ đó luận văn đã
đề xuất và giới thiệu những giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý thu bảo
hiểm xã hội bắt buộc tại bảo hiểm xã hội TP Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình.
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
6. iv
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
Nguyên nghĩa
Bảo hiểm xã hội
Bảo hiểm y tế
Bảo hiểm thất nghiệp
Công tác tuyên truyền
Doanh nghiệp
Hành chính sự nghiệp
Hiệu quả
Hợp đồng lao động
Hội đồng nhân dân
Khám chữa bệnh
Kinh doanh
Lao động - Thương binh - Xã hội
Người lao động
Năng lực cán bộ
Người sử dụng lao động
Tổ chức thực hiện
Trách nhiệm hữu hạn
Quy định quản lý thu
Ủy ban nhân dân
STT Ký hiệu
1 BHXH
2 BHYT
3 BHTN
4 CTTT
5 DN
6 HCSN
7 HQ
8 HĐLĐ
9 HĐND
10 KCB
11 KD
12 LĐTBXH
13 NLĐ
14 NLCB
15 NSDLĐ
16 TCTH
17 TNHH
18 QĐQLT
19 UBND
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
7. v
MỤC LỤC
Lời cam đoan............................................................................................................... i
Lời cảm ơn ................................................................................................................. ii
Tóm lược luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế ............................................................. iii
Danh mục các từ viết tắt............................................................................................ iv
Mục lục........................................................................................................................v
Danh mục bảng ....................................................................................................... viii
Danh mục sơ đồ, biểu đồ........................................................................................... ix
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ............................................................................................1
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu .......................................................................1
2. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................................2
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu...........................................................................2
4. Phương pháp nghiên cứu.........................................................................................3
5. Cấu trúc luận văn ....................................................................................................4
CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ BẢO HIỂM XÃ HỘI
VÀ QUẢN LÝ THU BẢO HIỂM XÃ HỘI.............................................................5
1. TỐNG QUAN VỀ BẢO HIỂM XÃ HỘI ...............................................................5
1.1. Sự hình thành và phát triển của Bảo hiểm xã hội ................................................5
1.2 Khái niệm BHXH; BHXH bắt buộc và quỹ bảo hiểm xã hội...............................6
1.2.1. Khái niệm bảo hiểm xã hội ...............................................................................6
1.2.3 Khái niệm và đặc điểm Quỹ Bảo hiểm xã hội ..................................................7
1.2.4 Nguồn hình thành quỹ Bảo hiểm xã hội ...........................................................8
1.3 QUẢN LÝ THU BẢO HIỂM XÃ HỘI...............................................................9
1.3.1. Khái niệm, vai trò quản lý thu Bảo hiểm xã hội ...............................................9
1.3.2 Mục đích và nguyên tắc quản lý thu Bảo hiểm xã hội....................................11
1.3.3. Nội dung công tác quản lý thu Bảo hiểm xã hội bắt buộc ..............................13
1.3.4. Một số chỉ tiêu đánh giá kết quả hoạt động quản lý thu Bảo hiểm xã hội......23
1.4. NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUẢN LÝ THU BẢO HIỂM XÃ HỘI .......25
1.4.1.Nhân tố điều kiện kinh tế - xã hội....................................................................25
1.4.2. Nhân tố về sự phối hợp giữa các cơ quan liên quan trong quản lý thu BHXH ...27
Thang đo....................................................................................................................28
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
8. vi
1.5 THỰC TIỄN VÀ KINH NGHIỆM QUẢN LÝ THU BẢO HIỂM XÃ HỘI CỦA
MỘT SỐ ĐỊA PHƯƠNG TRONG NƯỚC ..............................................................28
1.5.1.Kinh nghiệm của Bảo hiểm xã hội Thành phố Đà Nẵng .................................28
1.5.2. Kinh nghiệm của Bảo hiểm xã hội tỉnh Thừa Thiên Huế ...............................30
CHƯƠNG II. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ THU BẢO HIỂM XÃ HỘI BẮT
BUỘC .......................................................................................................................34
TẠI BẢO HIỂM XÃ HỘI TP ĐỒNG HỚI, TỈNH QUẢNG BÌNH ........................34
2.1. TỔNG QUAN VỀ BẢO HIỂM XÃ HỘI THÀNH PHỐ ĐỒNG HỚI .............34
2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển ..................................................................34
2.1.2 Chức năng, nhiệm vụ và hệ thống tổ chức bộ máy của Bảo hiểm xã hội TP
Đồng Hới...................................................................................................................35
2.1.3. Kết quả hoạt động của Bảo hiểm xã hội TP Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình......38
2.2. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ THU BẢO HIỂM XÃ HỘI
BẮT BUỘC TẠI BẢO HIỂM XÃ HỘI TP ĐỒNG HỚI, QUẢNG BÌNH ..................40
2.2.1 Thực trạng công tác quản lý đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc....41
2.2.2. Đánh giá công tác quản lý mức thu và phương thức thu Bảo hiểm xã hội.....44
2.2.3. Đánh giá công tác tổ chức thực hiện thu Bảo hiểm xã hội tại Bảo hiểm xã hội
TP Đồng Hới .............................................................................................................48
2.2.4. Đánh giá công tác thanh tra, kiểm tra Bảo hiểm xã hội..................................54
2.3. Ý KIẾN ĐÁNH GIÁ CỦA CÁC ĐỐI TƯỢNG ĐIỀU TRA VỀ CÔNG TÁC
QUẢN LÝ THU BẢO HIỂM XÃ HỘI BẮT BUỘC TẠI BẢO HIỂM XÃ HỘI
THÀNH PHỐ ĐỒNG HỚI.......................................................................................56
2.3.1 Ý kiến đánh giá của người lao động (tham gia đóng BHXH) .........................56
2.3.2. Ý kiến đánh giá của các đơn vị sử dụng lao động về công tác quản lý thu
BHXH bắt buộc tại BHXH TP Đồng Hới.................................................................63
2.4. ĐÁNH GIÁ CHUNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ THU BHXH BẮT BUỘC TẠI
BẢO HIỂM XÃ HỘI TP ĐỒNG HỚI......................................................................76
2.4.1.Những kết quả đạt được...................................................................................76
2.4.2. Những tồn tại, hạn chế trong công tác quản lý thu Bảo hiểm xã hội tại Bảo
hiểm xã hội TP Đồng Hới .........................................................................................79
2.4.3. Nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế ........................................................82
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
9. vii
CHƯƠNG 3. ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC
QUẢN LÝ THU BẢO HIỂM XÃ HỘI BẮT BUỘC TẠI BẢO HIỂM XÃ HỘI
THÀNH PHỐ ĐỒNG HỚI.....................................................................................86
3.1. ĐỊNH HƯỚNG HOÀN THIỆN QUẢN LÝ THU BHXH BẮT BUỘC...........86
3.2. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM GÓP PHẦN HOÀN THIỆN QUẢN LÝ THU
BẢO HIỂM XÃ HỘI BẮT BUỘC...........................................................................87
3.3.1. Hoàn thiện công tác quản lý và phát triển đối tượng tham gia Bảo hiểm xã hội
bắt buộc .....................................................................................................................87
3.3.2.Đẩy mạnh và hoàn thiện công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách, Luật Bảo
hiểm xã hội................................................................................................................89
3.3.3.Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra Bảo hiểm xã hội ..............................91
3.3.4. Công tác tổ chức thực hiện thu........................................................................92
3.3.5. Tăng cường phối hợp với các Sở, ban ngành chức năng có liên quan trong
quá trình thực hiện thu BHXH..................................................................................93
3.3.6. Kiện toàn bộ máy quản lý thu Bảo hiểm xã hội..............................................93
3.3.7. Đẩy mạnh cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin .....................94
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................................................................95
1. KẾT LUẬN...........................................................................................................95
2. KIẾN NGHỊ ..........................................................................................................96
2.1. Kiến nghị với Nhà nước.....................................................................................96
2.2. Kiến nghị với Bảo hiểm xã hội Việt Nam..........................................................97
TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................98
PHỤ LỤC
QUYẾT ĐỊNH VỀ VIỆC THÀNH LẬP HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN THẠC SĨ
BIÊN BẢN CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VẮN THẠC SĨ KINH TẾ
NHẬN XÉT LUẬN VĂN THẠC SĨ CỦA PHẢN BIỆN 1
NHẬN XÉT LUẬN VĂN THẠC SĨ CỦA PHẢN BIỆN 2
BẢN GIẢI TRÌNH CHỈNH SỬA LUẬN VĂN
XÁC NHẬN HOÀN THIỆN LUẬN VĂN
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
10. viii
DANH MỤC BẢNG
Bảng 1.1: Thang đo các yếu tô ảnh hưởng đến quản lý thu BHXH ……..…….30
Bảng 2.1: Cơ cấu đơn vị tham gia BHXH tại BHXH TP. Đồng Hới................41
Bảng 2.2: Số lao động tham gia BHXH tại BHXH TP Đồng Hới ....................43
Bảng 2.3. Tổng quỹ lương trích nộp BHXH, giai đoạn 2015-2017..................46
Bảng 2.4 Phân bổ số lượng cán bộ thực hiện nhiệm vụ quản lý thu BHXH ở
BHXH TP Đồng Hới.........................................................................47
Bảng 2.5. Tình hình lập và được giao kế hoạch thu BHXH bắt buộc của
BHXH TP Đồng Hới, giai đoạn 2015-2017 .....................................49
Bảng 2.6. Bảng tổng hợp số tiền thu BHXH của BHXH TP Đồng Hới so với kế
hoạch thu được BHXH tỉnh giao (2015-2017) .................................50
Bảng 2.7. Kết quả thu BHXH bắt buộc của BHXH TP Đồng Hới ...................51
Bảng 2.8. Qui định mức lương tối thiểu đóng BHXH ......................................51
Bảng 2.9. Bảng Tổng hợp mức lương tối thiểu vùng, qua từng thời kỳ ..........52
Bảng 2.10: Tình hình nợ BHXH bắt buộc tại BHXH TP Đồng Hới...................53
Bảng 2.11. Tình hình nợ đọng BHXH bắt buộc tại BHXH TP Đồng Hới..........54
Bảng 2.12. Tình hình kiểm tra đóng BHXH bắt buộc của BHXH TP Đồng Hới
...........................................................................................................55
Bảng 2.13: Thống kê mô tả của người lao động..................................................56
Bảng 2.14: Kiểm định độ tin cậy thang đo lần 1.................................................65
Bảng 2.15: Kiểm định độ tin cậy thang đo lần 2.................................................66
Bảng 2.16: Phân tích nhân tố EFA ......................................................................68
Bảng 2.17: Kết quả kiểm định Pearson’s mối tương quan giữa biến phụ thuộc và
các biến độc lập.................................................................................71
Bảng 2.18: Độ phù hợp của mô hình hồi quy .....................................................72
Bảng 2.19: Phân tích ANOVA ............................................................................73
Bảng 2.20: Kiểm định hiện tượng đa cộng tuyến................................................74
Bảng 2.21 Kết quả phân tích hồi quy đa biến.....................................................74
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
11. ix
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ
SƠ ĐỒ
Sơ đồ 2.1. Quy trình quản lý thu BHXH bắt buộc .............................................21
Sơ đồ 2.2. Bộ máy tổ chức của bảo hiểm xã hội TP Đồng Hới .........................38
BIỂU ĐỒ
Biểu đồ.2.1. Biểu đồ về cơ cấu người lao động theo giới tính ..............................57
Biểu đồ 2.2. Biểu đồ về cơ cấu người lao động theo độ tuổi ................................58
Biểu đồ.2.3. Biểu đồ về cơ cấu người lao động theo trình độ học vấn..................58
Biểu đồ.2.4. Biểu đồ về cơ cấu người lao động theo loại hình doanh nghiệp.......59
Biểu đồ.2.5. Tỷ lệ đánh giá về hiểu biết đến quyền lợi BHXH.............................59
Biểu đồ 2.6. Tỷ lệ ý kiến đánh giá về nguồn thông tin hiểu biết đến BHXH........60
Biểu đồ 2.7. Tỷ lệ ý kiến đánh giá về mức đóng BHXH dựa trên tiền lương.......61
Biểu đồ 2.8. Tỷ lệ đánh giá về mức độ phù hợp trong đóng BHXH.....................61
Biểu đồ 2.9. Ý kiến đánh giá của người lao động về đóng BHXH theo thời gian
của hợp đồng lao động ......................................................................62
Biểu đồ 2.10. Ý kiến đánh giá của người lao động về vai trò trách nhiệm của doanh
nghiệp trong trích tiền đóng BHXH cho người lao động .................62
Biểu đồ 2.11. Cơ cấu loại hình doanh nghiệp theo mẫu khảo sát ...........................63
Biểu đồ 2.12. Biểu đồ về phần trăm lao động được tham gia BHXH.....................64
Biểu đồ 2.13. Biểu đồ về khó khăn gặp phải khi đóng BHXH ...............................64
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
12. 1
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
Bảo hiểm xã hội (BHXH) là một trong những chính sách an sinh xã hội trụ
cột của Đảng và Nhà nước Việt Nam. Tham gia BHXH là nhiệm vụ, nghĩa vụ của
các đơn vị sử dụng lao động nhằm thực hiện quyền lợi cho người lao động. Việc
đóng góp vào quỹ BHXH của các bên tham gia BHXH là tất yếu vì nguyên tắc có
đóng, có hưởng. Vậy thu từ đóng góp của những người tham gia BHXH là nguồn
nguồn thu chủ yếu quan trọng nhất cho quỹ BHXH ở hầu hết các quốc gia.
Quỹ BHXH có nhiệm vụ đảm bảo về tài chính để chi trả các chế độ BHXH
cho người lao động. Thu BHXH ảnh hưởng trực tiếp đến việc chi trả các chế độ
BHXH và quá trình thực hiện chính sách BHXH trong tương lai. Nếu không thu
được BHXH thì quỹ BHXH không có nguồn để chi trả các chế độ BHXH cho
người lao động. Vì thế, thu BHXH ngày càng trở thành khâu quan trọng và quyết
định đến khả năng thực hiện chính sách BHXH, qua đó ảnh hưởng đến việc đảm
bảo ổn định cuộc sống cho người lao động cũng như tạo điều kiện thuận lợi để các
đơn vị, doanh nghiệp hoạt động.
Do vậy, quản lý thu BHXH là nhiệm vụ quan trọng của ngành BHXH. Để
thu BHXH đạt hiệu quả cao thì quản lý thu BHXH phải được tổ chức chặt chẽ,
thống nhất, khoa học trong cả hệ thống.
Trong những năm qua, BHXH Thành phố Đồng Hới, Quảng Bình đã có
nhiều chính sách khác nhau để cải thiện và nâng cao chất lượng công tác quản lý
thu BHXH trên địa bàn. Tuy nhiên,việc quản lý thu quỹ BHXH, đặc biệt thu bảo
hiểm xã hội bắt buộc đã nảy sinh nhiều vấn đề bất cập như nhiều doanh nghiệp
không tự nguyện đăng ký nộp, tỷ lệ gia tăng về mức lương tham gia BHXH hàng
năm chưa cao, số đơn vị nợ đọng, trốn đóng BHXH tăng nhanh ... Tình trạng đó đã
gây ra sự thất thoát quỹ, ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động, gây khó khăn
cho việc quản lý thu BHXH, ảnh hưởng tới hiệu quả hoạt động trong công tác thu
nộp nói riêng và công tác cân bằng thu - chi nói chung, ảnh hưởng trực tiếp đến sự
tồn tại và phát triển sự nghiệp BHXH. Vì vậy, làm thế nào để nâng cao chất lượng
hoạt động quản lý thu BHXH luôn là yêu cầu bức thiết của đơn vị.
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
13. 2
Để khắc phục những hạn chế nói trên, nhằm mở rộng và tăng trưởng nguồn
thu BHXH, phát triển bền vững quỹ BHXH trên địa bàn thành phố Đồng Hới, tỉnh
Quảng Bình, rất cần có những giải pháp cụ thể.
Xuất phát từ thực tế trên, đề tài “Hoàn thiện công tác quản lý thu Bảo
hiểm xã hội bắt buộc tại Bảo hiểm xã hội TP Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình ” đã
được lựa chọn để làm luận văn thạc sĩ.
Với mong muốn vận dụng những kiến thức học được vào phân tích thực
trạng, thực tiễn hoạt động của ngành tại địa phương và qua đó góp phần nâng cao
kỹ năng công tác của bản thân.
2. Mục tiêu nghiên cứu
2.1. Mục tiêu chung
Thông qua đánh giá thực trạng, Luận văn nhằm đề xuất một số giải pháp góp
phần hoàn thiện công tác quản lý thu BHXH bắt buộc tại Bảo hiểm xã hội TP Đồng
Hới, tỉnh Quảng Bình.
2.2. Mục tiêu cụ thể
Hệ thống hóa cơ sở khoa học về BHXH và quản lý thu BHXH.
Phân tích đánh giá được thực trạng công tác quản lý thu BHXH trên địa bàn
TP Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình trong giai đoạn 2015-2017, từ đó chỉ ra những kết
quả đạt được và những hạn chế, khó khăn, những vấn đề đặt ra hiện nay đối với
công tác quản lý thu BHXH.
Đề xuất hệ thống các giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý thu BHXH bắt buộc
trên địa bàn TP Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình đến năm 2022.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Công tác quản lý thu BHXH tại Bảo hiểm xã hội TP Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
Phạm vi nội dung nghiên cứu: Đề tài chỉ tập trung đi sâu nghiên cứu về
quản lý thu BHXH bắt buộc.
Phạm vi không gian: Đề tài tập trung nghiên cứu trên địa bàn TP Đồng Hới,
tỉnh Quảng Bình.
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
14. 3
Phạm vi thời gian: Các số liệu phục vụ đánh giá thực trạng được thu thập
trong khoảng thời gian từ năm 2015 đến năm 2017. Số liệu khảo sát phỏng vấn thu
thập năm 2018.
4. Phương pháp nghiên cứu
Thực hiện điều tra khảo sát 80 đơn vị sử dụng lao động và 90 người lao động
trên địa bàn TP Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình.
4.1. Phương pháp thu thập số liệu
Số liệu thứ cấp: Hệ thống văn bản qui định của Nhà nước, Ngành; Các sách
báo, tạp chí BHXH và các website. Các số liệu từ báo cáo kết quả hằng năm của
BHXH TP Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình.
Số liệu sơ cấp:
+ Đối tượng điều tra: Điều tra khảo sát các đơn vị sử dụng lao động và người
lao động trên đại bàn TP Đồng hới.
+ Phương pháp chọn mẫu và điều tra:
Để đạt được các mục tiêu nghiên cứu của đề tài, thiết kế chọn phi xác suất và
thuận tiện được xem là hợp lý để tiến hành nghiên cứu đề tài này. Lý do để lựa chọn
mẫu này vì người trả lời dễ tiếp cận, họ sẵn sàng trả lời bảng câu hỏi nghiên cứu
cũng như ít tốn kém về thời gian và chi phí để thu thập thông tin cần nghiên cứu
Tiến hành chọn mẫu ngẫu nhiên thuận tiện theo 3 loại hình doanh nghiệp.
Trong bài nghiên cứu tác giả có tiến hành phân tích nhân tố khám phá EFA. Theo
nghiên cứu Hair & ctg (1998) số lượng cỡ mẫu nghiên cứu ít nhất phải gấp 5 lần số
biến phân tích. Trong thang đo có 16 biến quan sát. Vậy kích cỡ mẫu tối thiểu cần
điều tra là:
n = 5* 16 = 80
Tác giả quyết định chọn cỡ mẫu là 90. Với kích thước mẫu là 90 thì phương
pháp trên thỏa mãn nên tác giả có thể sử dụng để phân tích trong bài. Như vậy, số
lượng bảng hỏi thực tế được điều tra dự trù là 120 bảng, để hạn chế trường hợp
thiếu hụt mẫu do thu về những bảng hỏi không đủ điều kiện để phân tích.
Kết quả tổng số mẫu khảo sát là 120 phiếu điều tra được gửi đến các đơn
vị sử dụng lao động trên địa bàn TP Đồng Hới. Trong đó có 110 phiếu được phản
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
15. 4
hồi với tỷ lệ 91,6%. Những phiếu khảo sát này được làm sạch bằng cách tìm kiếm
và loại bỏ những phiếu khảo sát không hợp lệ (không trả lời hết các câu hỏi hoặc trả
lời cùng một mức độ cho các câu hỏi). Kết quả cuối cùng chọn ra được 90 phiếu
hợp lệ được dùng để đưa vào phân tích. Với những phiếu hợp lệ, sau đó sẽ được xử
lý và chạy bằng phần mềm SPSS 22.0.
Phương pháp điều tra, khảo sát được thực hiện bằng bảng hỏi 5 mức độ, với
các nội dung đã được thiết kế sẵn.
4.2. Phương pháp tổng hợp và xử lý số liệu
Nguồn tài liệu, dữ liệu và số liệu thu thập sau khi thu thập sẽ được tổng hợp
dựa trên hệ thống các tiêu chí, chỉ tiêu thích hợp với từng nội dung để phục vụ cho
phân tích đánh giá. Số liệu và dữ liệu được tổng hợp và xử lý với sự hỗ trợ của phần
mềm Excel và SPSS.
4.3. Phương pháp phân tích
Để tiến hành phân tích đánh giá theo các phần hành nội dung, luận văn đã sử
dụng các phương pháp phân tích sau:
- Phương pháp tổng kết thực tiễn trên cơ sở các báo cáo tổng kết của BHXH
TP Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình từ năm 2015-2017.
- Phương pháp phân tổ thống kê: Phân tổ theo các tiêu thức phù hợp với nội
dung phân tích.
- Phương pháp so sánh: So sánh theo không gian, thời gian; so sánh theo số
tương đối, tuyệt đối và so sánh theo chuỗi thời gian.
- Phương pháp thống kê mô tả: Phân tích thống kê số liệu để làm rõ nội hàm
theo mục tiêu phân tích
- Phương pháp phân tích các nhân tố; Phương pháp phân tích hồi quy....
5. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần Đặt vấn đề và phần Kết luận - Kiến nghị, luận văn bao gồm 3 chương.
Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về BHXH và quản lý thu Bảo hiểm xã hội.
Chương 2: Thực trạng quản lý thu Bảo hiểm xã hội bắt buộc tại Bảo hiểm xã
hội TP Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình.
Chương 3: Phương hướng và giải pháp hoàn thiện quản lý thu BHXH bắt
buộc tại Bảo hiểm xã hội TP Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
16. 5
PHẦN II: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ BẢO HIỂM
XÃ HỘI VÀ QUẢN LÝ THU BẢO HIỂM XÃ HỘI
1. TỐNG QUAN VỀ BẢO HIỂM XÃ HỘI
1.1. Sự hình thành và phát triển của Bảo hiểm xã hội
Bảo hiểm xã hội (BHXH) đã xuất hiện từ rất lâu mà mầm móng của nó từ thế
kỷ XIII ở Nam Âu khi nền công nghiệp và kinh tế hàng hóa đã bắt đầu phát triển, song
ban đầu BHXH chỉ mang tính chất sơ khai, với phạm vi nhỏ hẹp. Ở nước ta, ngày
03/11/1945 Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký Sắc lệnh số 54/SL quy định điều kiện nghỉ
hưu cho cán bộ công chức thuộc tất cả các ngạch trong nước Việt Nam. Tiếp theo
đó chế độ hưu bổng cho công chức cũng đã được quy định cụ thể bằng Sắc lệnh số
105/SL ngày 14/06/1946 của Chủ tịch nước. Nhằm từng bước luật hóa các chế độ
chính sách xã hội cho người lao động, Sắc lệnh số 29/SL ngày 12/03/1947 được ban
hành quy định chế độ làm việc cho người lao động. Theo đó chủ sử dụng lao động
ngoài việc chi trả tiền lương cho công nhân còn phải đảm bảo các khoản phụ cấp
cho gia đình họ; quy định chi tiết chế độ bồi dưỡng làm ca đêm, làm thêm giờ, ngày
nghỉ lễ và chế độ sinh nở, chế độ nghỉ ốm của người lao động.
Các chế độ BHXH này đã được hoàn thiện dần dần qua các Sắc lệnh số
76/SL ngày 20/5/1950 và Sắc lệnh số 77/SL ngày 22/05/1950 của Chủ tịch nước.
Hiến pháp 1959 - Hiến pháp đầu tiên của nước Việt Nam dân chủ Cộng hòa đã
nêu rõ quyền của người lao động được trợ cấp về vật chất khi già yếu, ốm đau,
bệnh tật hoặc mất sức lao động... Tuy nhiên do chiến tranh và khả năng kinh tế
có hạn nên chỉ một bộ phận lao động xã hội được hưởng quyền lợi BHXH.
Sau khi hòa bình lập lại, ngày 27/12/1961 Chính phủ ban hành Nghị định
128/CP về “Điều lệ tạm thời thực hiện các chế độ BHXH đối với công nhân viên
chức” và được thực hiện từ ngày 01/01/1962. Sau hơn 20 năm thực hiện BHXH đối
với công nhân viên chức, các chế độ bảo hiểm xã hội đã bộc lộ nhiều hạn chế. Vì
vậy ngày 18/09/1985 Chính phủ (lúc đó là Hội đồng Bộ trưởng) đã ban hành nghị
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
17. 6
định 236/HĐBT về việc sửa đổi, bổ sung chính sách và chế độ BHXH đối với người
lao động, nội dung chủ yếu là điều chỉnh mức đóng và hưởng BHXH.
Tuy nhiên, chính sách BHXH ở Việt Nam vẫn còn nhiều hạn chế không phù
hợp với cơ chế mới. Do đó, ngày 22/06/1993 Chính phủ đã ban hành Nghị định
43/CP quy định tạm thời về các chế độ BHXH áp dụng cho các thành phần kinh tế.
Nhưng BHXH Việt Nam chỉ có bước đột phá sau khi có Nghị định 12/CP về việc
ban hành “Điều lệ BHXH đối với công chức, viên chức và công nhân của Nhà nước
và mọi loại lao động theo loại hình bắt buộc”, Nghị định 45/CP ngày 15/7/1995 của
Chính phủ ban hành điều lệ đối với sỹ quan, quân nhân chuyên nghiệp, hạ sĩ quan,
binh sĩ Quân đội nhân dân và Công an nhân dân. Để đáp ứng với đòi hỏi sự đổi mới
về chế độ quản lý, ngày 01/10/1995, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 19/CP về
việc thành lập Bảo hiểm Xã hội Việt Nam.
1.2 Khái niệm BHXH; BHXH bắt buộc và quỹ bảo hiểm xã hội
1.2.1. Khái niệm bảo hiểm xã hội
Trải qua một quá trình phát triển lâu dài, BHXH đã trở thành một trong
những chính sách xã hội quan trọng của Đảng và Nhà nước, là trụ cột của hệ thống
an sinh xã hội. Ở Việt Nam cũng như các nước khác trên thế giới, BHXH được
nghiên cứu dưới nhiều giác độ khác nhau.
Từ góc độ Pháp luật: BHXH là một chế độ pháp định bảo vệ người lao động,
sử dụng tiền đóng góp của người lao động, người sử dụng lao động và được sự tài trợ,
bảo hộ của Nhà nước, nhằm trợ cấp vật chất cho người được bảo hiểm và gia đình
trong trường hợp bị giảm hoặc mất thu nhập bình thường do ốm đau, tai nạn lao động,
thai sản, hết tuổi lao động theo quy định của pháp luật (hưu) hoặc chết [l0,tr.5]
Từ giác độ chính sách xã hội: BHXH là một chính sách xã hội nhằm đảm
bảo đời sống vật chất cho người lao động khi họ không may gặp phải các “rủi ro xã
hội”, nhằm góp phần đảm bảo an toàn xã hội [10,tr.5]
Tuy nhiên, dù ở giác độ nào thì BHXH là sự chia sẻ rủi ro và các nguồn quỹ
nhằm bảo vệ người lao động khi họ không còn khả năng làm việc.
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
18. 7
Theo tổ chức Lao động thế giới (ILO) đã đưa ra khái niệm về BHXH được
chấp nhận rộng rãi trên toàn thế giới: BHXH là hình thức bảo trợ mà xã hội dành
cho các thành viên của mình thông qua sự huy động các nguồn đóng góp vào quỹ
BHXH để trợ cấp trong các trường hợp ốm đau, tai nạn, thương tật, già yếu, thất
nghiệp đồng thời chăm sóc y tế và trợ cấp cho các gia đình đông con để ổn định đời
sống của các thành viên và đảm bảo an toàn xã hội.
Theo Đỗ Văn Sinh: Bảo hiểm xã hội là sự đảm bao thay thế hoặc bù đắp một
phần thu nhập cho người lao động khi họ bị mất hoặc giảm khoản thu nhập từ nghề
nghiệp do bị mất hoặc giảm khả năng lao động hoặc mất việc làm do những rủi ro xã
hội thông qua việc hình thành, sử dụng quỹ tài chính do sự đóng góp của các bên tham
gia bảo hiểm xã hội, nhằm góp phần đảm bảo an toàn đời sống của người lao động và
gia đình họ, đồng thời góp phần bảo đảm an toàn xã hội. [ 22,tr.14]
Khái niệm về Bảo hiểm xã hội được khái quát một cách cao nhất khi có sự ra
đời của Luật Bảo hiểm xã hội: “Bảo hiểm xã hội là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp
một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau,
thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, thất nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết,
trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội”. [14,tr.2]
1.2.2 Khái niệm Bảo hiểm xã hội bắt buộc
Bảo hiểm xã hội bắt buộc là loại hình bảo hiểm xã hội do Nhà nước tổ chức
mà người lao động và người sử dụng lao động phải tham gia. [14,tr.2]
Bảo hiểm xã hội bắt buộc là một hình thức đảm bảo về thu nhập cho người
lao động (và một số trường hợp là thành viên gia đình) trong những trường hợp rủi
ro nhất định. Việc đảm bảo này được thực hiện trên cơ sở nghĩa vụ phải tham gia
đóng góp của các đối tượng nhất định nhằm tạo lập nguồn chi trả. Nói cách khác,
các đối tượng không có quyền lựa chọn có được tham gia hay không tham gia mà
họ phải tham gia hình thức bảo hiểm xã hội này khi thuộc các trường hợp pháp luật
đã quy định. Tính bắt buộc là một trong những điểm đặc thù của loại hình bảo hiểm
xã hội này.
1.2.3 Khái niệm và đặc điểm Quỹ Bảo hiểm xã hội
Quỹ BHXH là một bộ phận quan trọng nhất của ngành BHXH, nó gắn liền
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
19. 8
với sự tồn tại và phát triển của ngành BHXH. Có nhiều cách định nghĩa khác nhau
về quỹ BHXH. Theo quy định của Luật BHXH:
“Quỹ bảo hiểm xã hội là quỹ tài chính độc lập với ngân sách nhà nước, được
hình thành từ đóng góp của người lao động, người sử dụng lao động và có sự hỗ trợ
của Nhà nước”. [14,tr.2]
Đặc điểm cơ bản về quỹ BHXH như sau:
- Quỹ BHXH được hình thành từ nhiều nguồn trong đó các nguồn chính là
NLĐ, người SDLĐ, Nhà nước với tư cách là người SDLĐ của các cơ quan hành
chính sự nghiệp cũng phải đóng theo quy định. Mức đóng BHXH được quy định
bằng tỷ lệ (%) trên tiền lương, tiền công tùy từng đối tượng.
- Mục đích của quỹ BHXH là đảm bảo ổn định cuộc sống cho NLĐ và gia đình
của họ khi NLĐ không may gặp rủi ro làm giảm hoạc mất thu nhập từ lao động. Hoạt
động của quỹ không nhằm mục tiêu lợi nhuận, không kinh doanh kiếm lời.
- Phân phối quỹ vừa mang tính chất hoàn trả vừa mang tính chất không hoàn trả.
Tính chất hoàn trả thể hiện ở chỗ NLĐ là đối tương tham gia đóng góp BHXH đồng
thời cùng là đối tượng nhận trợ cấp BHXH. Tính chất không hoàn trả thể hiện ở chổ
cùng tham gia BHXH nhưng có người được hưởng nhiều lần, nhiều chế độ khác nhau
nhưng có người được hưởng ít lần hơn hoặc thậm chí là không được hưởng.
- Quỹ BHXH là hạt nhân, là nội dung vật chất của tài chính BHXH. Nó là
khâu tài chính trung gian, cùng với Ngân sách nhà nước (NSNN) và tài chính doanh
nghiệp hình thành nên hệ thống tài chính quốc gia.
- Quá trình tích lũy, đảm bảo an toàn quỹ BHXH là một vấn đề mang tính
nguyên tắc và trọng tâm, đặc điểm này xuất phát từ vấn để đảm bảo ổn định cuộc
sống cho NLĐ. Vì vậy BHXH phải tự bảo vệ mình trước nguy cơ mất an toàn về tài
chính. Nếu xét ở một thời điểm cụ thể nào đó, quỹ BHXH luôn tồn tại một lượng
tiền nhàn rỗi để chi trả trong tương lai.
1.2.4 Nguồn hình thành quỹ Bảo hiểm xã hội
Quỹ BHXH được hình thành từ nhiều nguồn khác nhau. Trước hết đó là
phần đóng góp của NLĐ, NSDLĐ và Nhà nước. Đây là nguồn chiếm tỷ trọng lớn
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
20. 9
nhất và cơ bản của quỹ. Thứ hai, phần tăng thêm do bộ phận nhàn rỗi tương đối của
quỹ được cơ quan BHXH chuyên trách đưa vào hoạt động sinh lợi. Thứ ba, phần
nộp phạt của những cá nhân và tổ chức vi phạm pháp luật về BHXH. Ngoài ra quỹ
còn có nguồn thu hợp pháp khác được pháp luật mỗi nước quy định.
Sự phân chia về trách nhiệm đóng BHXH giữa NLĐ và người SDLĐ không
phải phân chia rủi ro mà là lợi ích giữa các bên.
Người SDLĐ bỏ ra một khoản tiền nhỏ để đóng BHXH giúp họ tránh được
thiệt hại kinh tế do phải chi ra một khoản tiền lớn hơn khi có rủi ro xảy ra đối với
NLĐ. Đồng thời nó cũng tạo ra mối quan hệ tốt đẹp giữa người SDLĐ và NLĐ.
Đối với NLĐ, sự đóng góp vào quỹ BHXH là một phần để tự bảo vệ bản
thân, vừa thể hiện sự tự gánh chịu trực tiếp rủi ro nếu có của chính mình đồng thời
còn có ý nghĩa ràng buộc nghĩa vụ và quyền lợi một cách chặt chẽ.
Về phía Nhà nước, sự tham gia đóng góp của Nhà nước nhằm thể hiện sự
quản lý của Nhà nước đối với BHXH, đảm bảo cho chính sách được thực hiện
nghiêm chỉnh, đúng quy định của pháp luật.
Theo quy định tại Mục 1 chương VI từ điều 88 đến điều 98 Luật BHXH
nước ta Quỹ BHXH bao gồm các thành phần sau: Quỹ ốm đau thai sản; Quỹ tai nạn
lao động, bệnh nghề nghiệp; Quỹ hưu trí, tử tuất;
1.3 QUẢN LÝ THU BẢO HIỂM XÃ HỘI
1.3.1. Khái niệm, vai trò quản lý thu Bảo hiểm xã hội
1.3.1.1. Khái niệm quản lý thu Bảo hiểm xã hội
Công tác quản lý thu BHXH là nhiệm vụ quan trọng và khó khăn của ngành
BHXH. Trong thời đại công nghệ thông tin bùng nổ hiện nay, để công tác quản lý
thu BHXH đạt hiệu quả cao đòi hỏi phải có quy trình quản lý thu chặt chẽ hợp lý,
khoa học nhất, thống nhất trong cả hệ thống từ lập kế hoạch thu, phân cấp thu, ghi
kết quả đặc biệt là quản lý tiền thu quỹ BHXH…
Quản lý thu BHXH “được hiểu là sự tác động có tổ chức của chủ thể quản lý
để điều chỉnh các hoạt động thu BHXH. Sự tác động đó được thực hiện bởi hệ
thống các biện pháp hành chính, kinh tế và pháp luật nhằm đạt được mục đích thu
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
21. 10
đúng, thu đủ, thu kịp thời và không để thất thu tiền đóng BHXH theo quy định của
pháp luật về BHXH”. Trích dẫn
1.3.1.2. Vai trò của quản lý thu Bảo hiểm xã hội
- Tạo sự thống nhất trong hoạt động thu BHXH:
Hoạt động thu BHXH vốn có tính đặc thù khác với hoạt động khác, đối
tượng thu BHXH đa dạng, phức tạp, gồm nhiều thành phần kinh tế khác nhau, độ
tuổi, thu nhập và vị trí địa lý vùng miền cũng không thống nhất. Do đó, nếu không
có sự chỉ đạo thống nhất giữa các cấp quản lý thì hoạt động thu BHXH sẽ không đạt
được hiệu quả cao.
Ngành BHXH nước ta là hệ thống ngành dọc, thông qua công tác quản lý
quá trình thực hiện chính sách BHXH giữa các cấp khác nhau được thống nhất.
Việc thống nhất giữa những người bị quản lý và người quản lý sẽ làm giảm chi phí,
tiền của và công sức của các cơ quan BHXH.
Như vậy, thông qua hoạt động quản lý những nội dung quan trọng của hoạt
động thu BHXH được thống nhất về đối tượng thu, mẫu biểu, hồ sơ thu, quy trình
thu nộp BHXH... Đồng thời giúp cho các cơ quan BHXH nắm chắc được các nguồn
thu từ các đối tượng khác nhau để đưa ra biện pháp nâng cao hiệu quả nguồn thu đó.
- Đảm bảo thu BHXH ổn định, bền vững, hiệu quả
Thu BHXH có vai trò rất quan trọng trong việc cân đối quỹ BHXH. Tính ổn
định và bền vững, hiệu quả của hoạt động thu BHXH là một mục tiêu mà bất kỳ hệ
thống BHXH của quốc gia nào cũng mong muốn đạt được. Với chức năng của mình
công tác quản lý thu BHXH sẽ đảm bảo hoạt động thu BHXH ổn định, bền vững,
hiệu quả thông qua:
Thứ nhất, công tác quản lý sẽ giúp định hướng công tác thu BHXH một cách
đúng đắn, phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia trong mỗi thời kỳ
trên cơ sở xác định mục tiêu chung của hoạt động thu BHXH là thu đúng, thu đủ,
thu không để thất thoát, từ đó hướng mọi nỗ lực cá nhân, tổ chức vào mục tiêu
chung đó.
Thứ hai, nhờ việc chỉ huy liên tục của người quản lý mà quá trình thu BHXH
với rất nhiều yếu tố phức tạp đã được tổ chức, điều hòa, phối hợp nhịp nhàng,
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
22. 11
hướng dẫn hoạt động của các cá nhân trong hệ thống BHXH, giúp tăng cường tính
ổn định trong hệ thống nhằm đạt được mục tiêu đề ra.
Thứ ba, công tác thu BHXH có thể tạo động lực cho mọi người trong tổ chức
BHXH. Do đó, quản lý giữ vai trò đảm nhiệm, thông qua công tác đánh giá, khen
thưởng cho các cá nhân, tổ chức thu BHXH có thành tích tốt, đạt kết quả cao, đồng
thời uốn nắn những sai lệch hoặc những biểu hiện tiêu cực làm thất thoát quỹ
BHXH, ảnh hưởng đến lợi ích người tham gia.
1.3.2 Mục đích và nguyên tắc quản lý thu Bảo hiểm xã hội
1.3.2.1. Mục đích
Trong quản lý thu BHXH, mục đích quan trọng và phải luôn hướng tới là
mục tiêu công bằng, công khai và dân chủ. Vì vậy, để đạt được mục tiêu này phải
xây dựng một cơ chế dựa trên một hệ thống tiêu thức phản ánh đầy đủ các nội dung
cần quản lý.
Thứ nhất, đảm bảo thu đúng, thu đủ, thu kịp thời mới đảm bảo chi trả chế độ
cho người lao động, góp phần ổn định cuộc sống của người lao động trong quá trình
lao động không may bị rủi ro, nghỉ hưu, cũng như khi về già.
Thứ hai, xác lập rõ ràng quyền và trách nhiệm của các bên tham gia BHXH,
đó là: người lao động, người sử dụng lao động và cơ quan BHXH; phân định rõ
chức năng quản lý nhà nước với chức năng hoạt động sự nghiệp của BHXH.
Thứ ba, không bỏ sót nguồn thu, quản lý chặt chẽ, đảm bảo nguồn thu
BHXH được sử dụng đúng mục đích; đồng thời làm cho nguồn thu BHXH liên tục
tăng trưởng.
Thứ tư, đảm bảo các quy định về thu BHXH được thực hiện nghiêm túc, hiệu
quả, khắc phục được tính bình quân nhưng vẫn bảo đảm tính xã hội thông qua việc
điều tiết, chia sẻ rủi ro. Trong điều kiện hội nhập kinh tế hiện nay, quản lý thu
BHXH lại càng có ý nghĩa sâu sắc trong việc phòng ngừa, ngăn chặn những lạm
dụng của người sử dụng lao động đối với người lao động nhất là việc thuê mướn, sử
dụng, trả tiền lương, tiền công bất bình đẳng.
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
23. LUẬN VĂN A-Z
CHUYÊN NHẬN VIẾT THUÊ
LUẬN VĂN THẠC SĨ, LUẬN ÁN TIẾN SĨ
(Tất cả chuyên ngành)
Đội ngũ CTV viết bài trình độ cao, hiện đang công tác và
nghiên cứu tại các trường Học viện, Đại học chuyên ngành trên cả
nước (100% trình độ thạc sĩ, tiến sĩ)
⇛ Đội ngũ CTV viết bài đã có 10 năm nghiên cứu và kinh nghiệm
trong lĩnh vực này.
⇛ Cam kết bài được viết mới hoàn toàn, tuyệt đối không sao chép,
không đạo văn.
⇛ Cam kết hỗ trợ chỉnh sửa, bổ sung bài cho đến khi hoàn thiện
trong thời gian sớm nhất.
⇛ Cam kết bài luôn được kiểm duyệt và kiểm tra đạo văn trước khi
giao đến khách hàng.
⇛ Cam kết giao bài đúng hạn, bảo mật tuyệt đối thông tin của
khách hàng.
⇛ Cam kết hoàn tiền 100% nếu bài không được duyệt, không đậu.
LIÊN HỆ
Website: https://luanvanaz.com
Phone: 092.4477.999 (Mr.Luân)
Mail: luanvanaz@gmail.com
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
24. 12
1.3.2.2 Nguyên tắc quản lý thu BHXH
- Một là, thu đúng, thu đủ, thu kịp thời
Thu đúng là đúng đối tượng, đúng mức, đúng tiền lương, tiền công và đúng
thời gian quy định: Mọi người lao động khi có Hợp đồng lao động hoặc giao kết lao
động theo quy định, được trả công bằng tiền đều là đối tượng đóng BHXH bắt buộc.
Việc xác định đúng đối tượng, đúng tiền lương, tiền công, căn cứ đóng BHXH của
người lao động là cơ sở quan trọng để đảm bảo thu đúng; việc thu đúng phụ thuộc
vào tính chất hoạt động của đơn vị sử dụng lao động để xác định đúng đối tượng,
mức thu, phương thức thu.
Thu đủ là thu đủ số người thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc và số tiền
phải đóng BHXH của người lao động, người sử dụng lao động.
Thu kịp thời là thu kịp về thời gian khi có phát sinh quan hệ lao động, tiền
công, tiền lương mà những quan hệ đó thuộc đối tượng, phạm vi tham gia BHXH.
Chế độ BHXH thường xuyên thay đổi để phù hợp với phát triển kinh tế - xã hội
từng thời kỳ, ở mỗi thời điểm thay đổi đó cần phải tổ chức thực hiện thu BHXH của
người sử dụng lao động và người lao động đảm bảo kịp thời, không để tồn đọng tiền
thu, không bỏ sót lao động tham gia BHXH.
- Hai là, nguyên tắc thống nhất, dân chủ, công khai, minh bạch:
Chính sách, chế độ tạo lập và sử dụng quỹ được ban hành thực hiện thống nhất
trong toàn quốc. Chế độ đóng góp và hưởng thụ phải được thực hiện công bằng đối
với mọi đối tượng, không phân biệt đối xử theo giới tính, dân tộc, địa giới hành
chính… Bên cạnh đó, phải thực hiện chế độ công khai quỹ, có sự kiểm tra, thanh tra,
kiểm toán, giám sát quỹ từ phía các cơ quan quản lý nhà nước và các tổ chức xã hội.
Tất cả các chế độ chính sách đối với mọi đối tượng phải được áp dụng và
điều chỉnh một cách thống nhất trong toàn ngành để đảm bảo đầy đủ quyền lợi cho
NLĐ, đảm bảo công bằng, công khai, dân chủ.
Đây là nguyên tắc cao nhất trong quản lý thu BHXH cũng như trong hoạt
động BHXH nói chung. Bởi lẽ, chỉ có như vậy mới thực hiện được vai trò và mục
đích của thu BHHX, tạo ra được một nguồn lực to lớn để thực hiện các chế độ
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
25. 13
BHXH cho người lao động và cung cấp nguồn vốn tạm thời nhàn rỗi để phát triển
kinh tế - xã hội của đất nước.
- Ba là, an toàn, hiệu quả
Thực hiện quản lý chặt chẽ tiền thu BHXH theo chế độ quản lý tài chính của
nhà nước và sử dụng nguồn thu đúng mục đích. Nguồn thu BHXH do được dồn tích
cộng đồng nên thường có khối lượng tiền nhàn rỗi tương đối lớn chưa được sử dụng
cần được đầu tư, tăng trưởng, vừa nâng cao hiệu quả sử dụng, vừa an toàn tiền thu
BHXH về mặt giá trị. Thông qua cơ chế quản lý nghiêm ngặt về thu BHXH để tránh
lạm dụng, thất thoát đồng thời nghiên cứu các lĩnh vực đầu tư để đảm bảo thu hồi
được vốn và có lãi, tức là hiệu quả sử dụng nguồn thu.
1.3.3. Nội dung công tác quản lý thu Bảo hiểm xã hội bắt buộc
1.3.3.1. Quản lý đối tượng tham gia Bảo hiểm xã hội bắt buộc
Quản lý đối tượng tham gia BHXH chính là quản lý người lao động và đơn
vị sử dụng lao động (SDLĐ). Để quản lý đối tượng tham gia BHXH, một việc làm
rất cần thiết là quản lý các đơn vị SDLĐ thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc theo
các địa bàn hành chính, kể cả những người buôn bán nhỏ, hộ sản xuất kinh doanh
trong các làng nghề truyền thống có thuê mướn và đơn vị SDLĐ thuộc đối tượng
bắt buộc tham gia BHXH. Cơ quan BHXH có trách nhiệm:
- Điều tra, lập danh sách các đơn vị SDLĐ thuộc đối tượng tham gia
BHXH, BHYT, BHTN trên địa bàn. Thông báo, hướng dẫn các đơn vị kịp thời
đăng ký tham gia, đóng đủ BHXH, BHYT, BHTN cho NLĐ theo quy định của pháp
luật. Định kỳ báo cáo UBND cùng cấp, cơ quan quản lý lao động địa phương tình
hình chấp hành pháp luật về BHXH, BHYT của các đơn vị trên địa bàn, đề xuất
biện pháp giải quyết đối với các đơn vị chậm đóng kéo dài hoặc đơn vị cố tình trốn
đóng, đóng không đủ số người thuộc diện tham gia BHXH, BHYT, BHTN theo quy
định của pháp luật. Đối với các trường hợp đơn vị vi phạm pháp luật về đóng
BHXH, BHYT, BHTN như không đăng ký tham gia hoặc đăng ký đóng BHXH,
BHYT, BHTN không đủ số lao động, không đúng thời hạn theo quy định của pháp
luật thì cơ quan BHXH lập biên bản, truy thu BHXH, BHYT, BHTN cho NLĐ.
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
26. 14
- Quản lý cấp sổ BHXH. Để quản lý tốt đối tượng tham gia BHXH, cơ quan
BHXH thực hiệc cấp sổ BHXH để ghi nhận quá trình tham gia BHXH, BHTN.
Hoạt động này nhằm mục đích quản lý chặt chẽ đối tượng tham gia và đóng BHXH,
giúp NLĐ có cơ sở pháp lý kiểm tra, giám sát kết quả đóng và thực hiện các chế độ
BHXH của đơn vị SDLĐ, tạo điều kiện thuận lợi và bảo đảm công bằng cho người
lao động khi chuyển nơi làm việc hoặc chấm dứt hợp đồng lao động bởi vẫn duy trì
được quyền lợi về BHXH. Sổ BHXH còn là cơ sở giải quyết các tranh chấp phát
sinh giữa người lao động, người SDLĐ và cơ quan BHXH.
- Quản lý đơn vị nợ tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN:
+ Đối với đơn vị tham gia BHXH, BHYT, BHTN nợ đến 03 tháng tiền đóng
đối với đơn vị đóng hằng tháng, 6 tháng đối với đơn vị đóng hằng quý, 9 tháng đối
với đơn vị đóng 6 tháng một lần, cán bộ chuyên quản thu liên hệ và trực tiếp đến
đơn vị để đôn đốc, đối chiếu thu nộp và lập Biên bản đối chiếu thu nộp. Sau đó tiếp
tục gửi văn bản đôn đốc đơn vị, 15 ngày gửi văn bản đôn đốc một lần; đồng thời,
gửi cho phòng (tổ) Khai thác và thu nợ phối hợp thực hiện cho đến khi thu nợ xong.
+ Trong trường hợp phát hiện đơn vị không còn tồn tại, không còn hoạt động
sản xuất - kinh doanh nhưng không thực hiện các thủ tục báo giảm, giải quyết chế
độ BHXH, BHYT cho NLĐ thì Phòng Quản lý thu báo cáo Giám đốc BHXH để
báo cáo UBND, cơ quan quản lý nhà nước về lao động cùng cấp kiểm tra, lập biên
bản xác định thời điểm đơn vị ngừng tham gia BHXH, BHYT; căn cứ biên bản
kiểm tra, cơ quan BHXH chốt số tiền nợ BHXH, BHYT, BHTN đến thời điểm đơn
vị ngừng hoạt động và dừng tính lãi chậm đóng, dừng tính số phải thu phát sinh.
Nếu sau khi cơ quan BHXH đã báo cáo nhưng UBND, cơ quan quản lý nhà
nước về lao động không phối hợp kiểm tra thì cơ quan BHXH thành lập đoàn và
thực hiện kiểm tra, lập biên bản có chứng kiến của đại diện chính quyền địa phương
nơi đơn vị đóng trụ sở.
+ Khởi kiện các đơn vị nợ đọng kéo dài: Đối với đơn vị nợ BHXH, BHYT,
cơ quan BHXH đã thực hiện đối chiếu, lập biên bản đối chiếu thu nộp theo quy
định, gửi văn bản đôn đốc thu nộp đến 03 lần nhưng đơn vị vẫn không đóng thì cơ
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
27. 15
quan BHXH thực hiện như sau: Tiếp tục đối chiếu thu nộp và lập biên bản đối chiếu
thu nộp. Gửi văn bản thông báo tình hình đóng BHXH, BHYT của đơn vị cho đơn
vị cấp trên hoặc cơ quan quản lý đơn vị để có biện pháp đôn đốc đơn vị trả nợ và
đóng BHXH, BHYT. Sau đó, nếu đơn vị vẫn không đóng thì gửi văn bản báo cáo
UBND cùng cấp và cơ quan thanh tra nhà nước, thanh tra lao động trên địa bàn
kiểm tra, xử lý vi phạm theo quy định của pháp luật. Trong trường hợp đã quá thời
hiệu xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực BHXH theo quy định của pháp luật về
xử lý vi phạm hành chính (một năm kể từ ngày đơn vị nợ tiền BHXH, BHYT,
BHTN) mà các cơ quan có thẩm quyền chưa xử lý thì cơ quan BHXH lập hồ sơ
khởi kiện đơn vị ra tòa án. Giám đốc BHXH tỉnh giao phòng Khai thác và thu nợ
chịu trách nhiệm phối hợp với các đơn vị liên quan để lập hồ sơ khởi kiện.
1.3.3.2.Quản lý mức thu và phương thức đóng Bảo hiểm xã hội
Theo quy định của Nhà nước, cơ quan BHXH sẽ thu BHXH của đối tượng
tham gia theo phần trăm nhất định tính trên tổng quỹ lương tháng thực tế đối với
người SDLĐ và thu tỷ lệ phần trăm nhất định trên tiền lương tháng của NLĐ.
Mức thu BHXH: Người lao động thuộc đối tượng thực hiện theo chế độ
tiền lương do Nhà nước quy định “Tiền lương, tiền công tháng đóng BHXH là tiền
lương theo ngạch, bậc, cấp bậc quân hàm và các khoản phụ cấp chức vụ, phụ cấp
thâm niên vượt khung, phụ cấp thâm niên nghề (nếu có)”.Tiền lương, tiền công của
người lao động quy định tại điểm này được tính theo mức lương tối thiểu chung tại
thời điểm đóng. Người lao động đóng BHXH theo chế độ tiền lương do người sử
dụng lao động quy định:
- Tiền lương, tiền công tháng đóng BHXH là mức tiền lương, tiền công ghi
trong hợp đồng lao động nhưng không được thấp hơn mức lương tối thiểu vùng tại
thời điểm đóng (từ 01/01/2016, tiền lương tháng đóng BHXH là mức lương và phụ
cấp lương theo quy định của pháp luật lao động). Người lao động đã qua học nghề
(kể cả lao động do doanh nghiệp dạy nghề) thì tiền lương đóng BHXH bắt buộc
phải cao hơn ít nhất 7% so với mức lương tối thiểu vùng, nếu làm công việc nặng
nhọc, độc hại, nguy hiểm thì cộng 5% hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm
thì cộng thêm 7%.
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
28. 16
- Tiền lương, tiền công để tính đóng BHXH của người quản lý doanh
nghiệp là chủ sở hữu, Giám đốc doanh nghiệp tư nhân, thành viên hợp danh công ty
hợp danh, Chủ tịch hội đồng thành viên, Chủ tịch công ty, thành viên hội đồng quản
trị, Tổng Giám đốc, Phó Tổng giám đốc, Giám đốc, phó giám đốc, kế toán trưởng
và kiểm soát viên là mức tiền lương do Điều lệ của Công ty quy định nhưng phải
được đăng ký với cơ quan quản lý nhà nước về lao động tỉnh, thành phố.
- Tiền lương, tiền công tháng đóng BHXH của người lao động trong hợp
tác xã là mức tiền lương, tiền công được Đại hội xã viên thông qua và phải đăng ký
với cơ quan quản lý nhà nước về lao động theo phân cấp quản lý.
- Tiền lương, tiền công tháng để đóng BHXH của người lao động thuộc
các hộ kinh doanh cá thể, tổ hợp tác và cá nhân là mức tiền lương, tiền công do
người sử dụng lao động quy định nhưng phải đăng ký với cơ quan quản lý nhà
nước về lao động theo phân cấp quản lý.
- Người lao động có tiền lương, tiền công ghi trong hợp đồng lao động bằng
ngoại tệ thì tiền lương, tiền công tháng đóng BHXH được tính bằng đồng Việt Nam
trên cơ sở tiền lương, tiền công bằng ngoại tệ được chuyển đổi sang đồng Việt Nam
theo tỷ giá giao dịch bình quân trên thị trường ngoại tệ liên Ngân hàng do Ngân hàng
Nhà nước Việt Nam công bố tại thời điểm ngày 02 tháng 01 cho 6 tháng đầu năm và
ngày 01 tháng 7 cho 6 tháng cuối năm. Trường hợp trùng vào ngày nghỉ mà Ngân hàng
Nhà nước Việt Nam chưa công bố thì được lấy tỷ giá của ngày tiếp theo liền kề.
Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động thuộc các công ty nhà nước
chuyển thành công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn nhà nước một thành
viên trở lên nếu áp dụng thang, bảng lương do Nhà nước quy định thì thực hiện đầy
đủ các quy định dưới đây:
Phải đăng ký với cơ quan quản lý nhà nước về lao động của tỉnh, thành phố
nơi đóng trụ sở tại thời điểm chuyển đổi
Thực hiện chuyển xếp lương, nâng bậc hoặc chuyển ngạch lương phải đúng
theo quy định của Nhà nước đối với Công ty nhà nước trên cơ sở thang lương, bảng
lương đang áp dụng; Đóng BHXH trên cơ sở mức lương quy định tại điểm này.
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
29. 17
Cơ quan BHXH quản lý, theo dõi chặt chẽ diễn biến thu nhập của từng cá
nhân NLĐ trong từng đơn vị SDLĐ. Hàng tháng thực hiện đối chiếu tổng quỹ tiền
lương của đơn vị SDLĐ để làm cơ sở tính số tiền BHXH đơn vị SDLĐ phải nộp
hàng tháng.
Mức tiền lương, tiền công đóng BHXH bắt buộc không cao hơn 20 tháng
lương tối thiểu chung tại thời điểm đóng.
Quản lý mức đóng, thời gian đóng, tuổi đời, tuổi nghề của người tham gia
BHXH để có thể tiến hành chi trả sau này được chính xác, thuận lợi, công bằng.
Trong đó mức thu BHXH căn cứ vào lộ trình của Luật BHXH. Bởi vậy cần phải
nắm bắt được tình hình quỹ lương của các đơn vị, doanh nghiệp từ đó có các biện
pháp đảm bảo thu đúng, thu đủ, hạn chế tối đa tình trạng gian lận, trốn đóng BHXH.
Theo quy định của Luật BHXH số: 71/2006/QH11 thì tỷ lệ đóng BHXH từ
01/01/2014 là 26%. Trong đó người lao động đóng 8% vào quỹ hưu trí và tử tuất;
người sử dụng lao động đóng 18% (trong đó 3% vào quỹ ốm đau - thai sản; 1% vào
quỹ TNLĐ-BNN; 14% vào quỹ hưu trí và tử tuất). Từ tháng 6 năm 2017 đến nay
người lao động đóng 8% vào quỹ hưu trí và tử tuất; người sử dụng lao động đóng
17,5% (trong đó 3% vào quỹ ốm đau - thai sản; 0,5% vào quỹ TNLĐ-BNN; 14%
vào quỹ hưu trí và tử tuất)
Phương thức đóng BHXH
Đơn vị SDLĐ tham gia BHXH đóng trụ sở chính ở địa bàn nào thì đăng ký
tham gia đóng BHXH tại địa bàn đó theo phân cấp của quản lý. Trường hợp đơn vị
không đủ tư cách pháp nhân, không có tài khoản, con dấu riêng thì đóng theo đơn vị
quản lý cấp trên. Hiện nay, có 02 phương thức đóng BHXH bao gồm: đóng BHXH
theo tháng và đóng BHXH theo quý hoặc 06 tháng một lần
+ Đóng theo tháng:
Hàng tháng, chậm nhất đến ngày cuối cùng của tháng, đơn vị SDLĐ đóng
BHXH trên quỹ tiền lương, tiền công của những NLĐ tham gia BHXH; đồng thời
trích từ tiền lương, tiền công tháng của từng NLĐ theo mức quy định chuyển cùng
một lúc vào tài khoản chuyên thu của cơ quan BHXH mở tại Ngân hàng hoặc Kho
bạc Nhà nước.
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
30. 18
NSDLĐ đóng BHXH bằng hình thức chuyển khoản, trường hợp NSDLĐ
đóng BHXH bằng tiền mặt thì cơ quan BHXH hướng dẫn thủ tục nộp tiền vào tài
khoản chuyên thu của cơ quan BHXH. Nếu NLĐ hoặc NSDLĐ nộp tiền mặt trực
tiếp tại cơ quan BHXH thì chậm nhất sau 3 ngày làm việc, cơ quan BHXH phải nộp
tiền vào tài khoản chuyên thu mở tại Ngân hàng hoặc Kho bạc Nhà nước.
+ Đóng theo quý hoặc 06 tháng một lần:
Đơn vị SDLĐ là doanh nghiệp thuộc ngành nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư
nghiệp, diêm nghiệp trả tiền lương, tiền công cho NLĐ theo chu kỳ sản xuất kinh
doanh có thề đóng theo quý hoặc 06 tháng một lần trên cơ sở đăng ký phương thức
đóng với cơ quan BHXH. Chậm nhất đến ngày cuối cùng của kỳ đóng, đơn vị phải
chuyển đủ tiền vào tài khoản.
Hộ kinh doanh cá thể tổ hợp tác cá nhân có thể thuê mướn, trả công cho
NLĐ, sử dụng dưới 10 lao động, có thể đóng hàng quý hoặc 06 tháng một lần trên
cơ sở đăng ký với cơ quan BHXH. Chậm nhất đến ngày cuối cùng của kỳ đóng, đơn
vị phải chuyển đủ tiền vào quỹ.
1.3.3.3.Tổ chức thực hiện thu Bảo hiểm xã hội
*Đối với cơ quan Bảo hiểm xã hội:
BHXH các cấp tổ chức thống kê, theo dõi tình hình biến động của người lao
động tham gia BHXH để quản lý thu BHXH; xây dựng các biện pháp quản lý người
lao động tham gia BHXH, quản lý tiền thu BHXH.
Hàng tháng, phân tích, tổng hợp số liệu về tình hình tham gia BHXH trên địa
bàn, thông báo đến người sử dụng lao động chưa tham gia BHXH hoặc đã tham gia
nhưng chưa đầy đủ để đôn đốc, hướng dẫn người sử dụng lao động thực hiện.
Trường hợp người sử dụng lao động tham gia BHXH không thực hiện đầy đủ trách
nhiệm đóng BHXH theo quy định của pháp luật, cơ quan BHXH lập hồ sơ, kiến
nghị với cơ quan có thẩm quyền để xử lý.
Đối với người sử dụng lao động đang tham gia BHXH, nhưng trong vòng 6
tháng liền không đóng BHXH và cũng không quan hệ, giao dịch với cơ quan
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
31. 19
BHXH kể từ thông báo kết quả đóng BHXH lần cuối; cơ quan BHXH báo cáo với
cơ quan quản lý lao động trên địa bàn để kiểm tra và lập biên bản. Căn cứ biên bản
kiểm tra hoặc chậm nhất sau 45 ngày kể từ ngày cơ quan BHXH báo cáo với cơ
quan quản lý lao động mà không nhận được ý kiến trả lời thì cơ quan BHXH tạm
thời đưa tên người sử dụng lao động ra khỏi sổ, báo cáo nghiệp vụ thu và lập hồ sơ
theo dõi riêng.
Hàng tháng hoặc tháng đầu của kỳ sau (đơn vị đóng theo kỳ), căn cứ hồ sơ đăng
ký tham gia BHXH, các chứng từ chuyển tiền đóng BHXH của đơn vị; giấy báo có của
Ngân hàng hoặc Kho bạc nhà nước trong tháng, để kiểm tra, đối chiếu và xác định số
người tham gia BHXH, tổng quỹ tiền lương, số tiền phải đóng, số tiền đã đóng, số tiền
đóng thừa, thiếu và số tiền lãi chưa đóng, chậm đóng (nếu có); lập 02 bản “Thông báo
kết quả đóng BHXH, BHYT bắt buộc" (mẫu C12-TS) gửi 01 bản cho đơn vị sử dụng
lao động trước ngày 10 tháng sau, 01 bản lưu tại cơ quan BHXH.
BHXH quận, huyện: Hàng năm, căn cứ tình hình thực hiện năm trước và khả
năng mở rộng người lao động tham gia BHXH, BHYT trên địa bàn lập 2 bản “ Kế
hoạch thu BHXH, BHYT bắt buộc năm sau “(mẫu K01-TS), gửi 1 bản đến BHXH
tỉnh trước ngày 05/11 hàng năm.
BHXH tỉnh, thành phố: Lập 2 bản dự toán thu BHXH, BHYT đối với người
sử dụng lao động do tỉnh, thành phố quản lý, đồng thời tổng hợp toàn tỉnh, lập 2 bản
“ Kế hoạch thu BHXH, BHYT bắt buộc năm sau “(mẫu K01-TS), gửi bảo hiểm xã
hội Việt Nam 1 bản trước ngày 15/11 hàng năm.
Bảo hiểm xã hội Việt Nam: Căn cứ tình hình thực hiện kế hoạch năm trước
và khả năng phát triển lao động năm sau của các địa phương, tổng hợp, lập và giao
dự toán thu BHXH cho BHXH tỉnh trước ngày 10/01 hàng năm.
*Đối với đơn vị sử dụng lao động:
Hàng tháng đơn vị sử dụng lao động có trách nhiệm đối chiếu số lao động,
quỹ tiền lương và mức nộp BHXH thực tế trong tháng kèm danh sách lao động quỹ
tiền lương trích nộp BHXH tại thời điểm đó với cơ quan BHXH trực tiếp quản lý
thu theo phân cấp trước ngày 15 hàng tháng tại các biểu D02-TS.
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
32. 20
Cung cấp đầy đủ, kịp thời các hồ sơ, tài liệu có liên quan đến quyền lợi về
BHXH của người lao động cho cơ quan BHXH để cấp sổ BHXH, thẻ BHYT cho
người lao động;
Đóng BHXH đầy đủ, kịp thời cho người lao động theo quy định.
Thực hiện đầy đủ các quy định về lập hồ sơ; đăng ký tham gia BHXH trường
hợp xác nhận hồ sơ đăng ký tham gia BHXH cho người lao động không đúng sự
thật thì phải chịu trách nhiệm theo quy định của pháp luật.
Phân cấp quản lý:
BHXH Việt Nam: BHXH Việt Nam chỉ đạo hướng dẫn và kiểm tra tình hình
thực hiện công tác quản lý thu, cấp sổ BHXH thẻ BHYT trong toàn ngành bao gồm
cả BHXH BHXH Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và Ban cơ yếu Chính phủ. Xác định
mức lãi suất bình quân trong năm của hoạt động đầu tư quỹ BHXH và thông báo
cho BHXH tỉnh.
BHXH tỉnh: Căn cứ tình hình thực tế của địa phương để phân cấp quản lý
thu BHXH cho phù hợp với chức năng nhiệm vụ. Xây dựng, quản lý cơ sở dữ liệu
liên quan đến người lao động tham gia BHXH trên địa bàn tỉnh.
Xây dựng kế hoạch và hướng dẫn, kiểm tra tình hình thực hiện công tác thu,
cấp sổ BHXH, thẻ BHYT theo phân cấp quản lý và quyết toán số tiền thu BHXH
theo định kỳ hàng năm và lập “ Biên bản thẩm định số liệu thu BHXH bắt buộc”.
BHXH huyện, thị: Tổ chức, hướng dẫn thu BHXH, cấp sổ BHXH, thẻ BHYT
đối với người sử dụng lao động và người quản lý lao động theo phân cấp quản lý.
BHXH Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và Ban cơ yếu Chính phủ: Trực tiếp
thu BHXH, cấp sổ BHXH và thẻ BHYT đối với người sử dụng lao động do Bộ quốc
phòng, Bộ công an, Ban cơ yếu chính phủ quản lý, xây dựng kế hoạch thu và báo cáo
quyết toán thu BHXH hàng năm với cơ quan BHXH Việt Nam.
*Quản lý tiền thu BHXH
Theo quy định, BHXH cấp tỉnh, huyện không được sử dụng tiền thu BHXH
vào bất cứ mục đích gì. Trong một số trường hợp đặc biệt phải có sự chấp thuận
bằng văn bản của Tổng giám đốc BHXH Việt Nam.
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
33. 21
BHXH Việt Nam sẽ thẩm định số thu BHXH định kỳ 06 tháng hoặc hàng
năm đối với BHXH tỉnh, BHXH thuộc Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Ban Cơ yếu
chính phủ. Tiền thu BHXH phải được quản lý chặt chẽ, mọi khoản chi, thu đều phải
theo đúng quy định và được quyết toán rõ ràng, đảm bảo quyền lợi cho người tham gia.
Quy trình quản lý thu Bảo hiểm xã hội
Sơ đồ 2.1. Quy trình quản lý thu BHXH bắt buộc
Quy trình quản lý thu BHXH là toàn bộ các khâu liên hoàn từ đầu đến cuối
trong công tác thu và quản lý thu BHXH theo loại đối tượng tham gia và hưởng chế
độ BHXH. Hiệu quả và kết quả thu là thước đo của một quy trình hoàn thiện đáp
ứng đầy đủ yêu cầu của công tác thu BHXH.
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
34. 22
Thông tin báo cáo
Công tác thông tin báo cáo trong quản lý thu là rất cần thiết, đảm bảo mọi
thông tin đều được cập nhật thường xuyên, liên tục. Hệ thống mẫu biểu báo cáo đơn
vị sử dụng đã được BHXH Việt Nam quy định sẵn. Do đó để thực hiện chế độ
thông tin báo cáo theo đúng quy định đòi hỏi cán bộ làm công tác chuyên môn phải
nắm vững từng biểu mẫu cũng như tình huống sử dụng những biểu mẫu đó.
Định kỳ hàng tháng, quý, năm BHXH các tỉnh, huyện sẽ lập hai (02) bản tổng
hợp số phải thu (Mẫu C69-HD), Báo cáo tình hình thu BHXH, BHYT quý, năm (Mẫu
B02a-TS), Báo cáo tổng hợp thu BHXH, BHYT quý, năm ( Mẫu B02b-TS).
*Quản lý hồ sơ, tài liệu
Vì thông tin, dữ liệu của đối tượng tham gia thường xuyên thay đổi, và số
lượng biểu mẫu, giấy tờ liên quan khá lớn nên BHXH tỉnh, huyện phải thường
xuyên cập nhật thông tin, dữ liệu của người tham gia BHXH để phục vụ kịp thời
cho công tác chuyên môn và quản lý. BHXH tỉnh, huyện cần xây dựng hệ thống mã
số đơn vị tham gia BHXH áp dụng trên địa bàn quản lý theo hướng dẫn của BHXH
Việt Nam. Mã số tham gia BHXH cấp cho đơn vị để đăng ký tham gia BHXH được
sử dụng thống nhất trên hồ sơ giấy tờ, sổ sách và báo cáo nghiệp vụ.
Bên cạnh đó BHXH các cấp cần tổ chức phân loại, lưu trữ và bảo quản hồ
sơ, tài liệu theo quy định; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý.
1.3.3.4.Thanh, kiểm tra hoạt động thu Bảo hiểm xã hội
Công tác thanh tra, kiểm tra là một chức năng thiết yếu không thể thiếu được
trong công tác quản lý nói chung, trong quản lý BHXH và quản lý thu BHXH nói
riêng, có thể thấy vai trò của kiểm tra trong biểu thức: Quản lý = Quyết định + Tổ
chức thực hiện + Kiểm tra. Hằng năm, cơ quan BHXH phải tiến hành kiểm tra việc
thực hiện chính sách BHXH tại các đơn vị thuộc địa bàn mình quản lý.
Nội dung kiểm tra bao gồm:
Tình hình đăng ký tham gia BHXH như số lao động, hồ sơ tham gia, tiền
lương, tiền công đóng BHXH của đơn vị; NLĐ; quản lý sổ BHXH.
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
35. 23
Trên cơ sở đó đưa ra những kiến nghị để các đơn vị sử dụng lao động và
BHXH các cấp thực hiện đúng quy định về công tác thu BHXH nhằm đảm bảo việc
thực hiện BHXH được diễn ra đúng quy định, đồng thời phát hiện các trường hợp
sai phạm để có các biện pháp thích hợp, kịp thời xử lý trong quá trình tổ chức thực
hiện thu BHXH. Đối với các trường hợp sai phạm lớn, kiến nghị với BHXH Việt
Nam và các cơ quan chức năng có thẩm quyền để xử lý theo quy định của Pháp luật.
Căn cứ tình hình cụ thể của địa phương và kế hoạch kiểm tra do BHXH Việt
Nam giao hàng năm, BHXH tỉnh, huyện lập kế hoạch kiểm tra đối với đơn vị đang
tham gia BHXH; báo cáo UBND cùng cấp để có kế hoạch phối hợp với các cơ quan
có thẩm quyền hoặc thành lập đoàn kiểm tra để tổ chức thực hiện.
Định kỳ hàng quý, hàng năm BHXH cấp trên tổ chức kiểm tra thẩm định số
liệu thu BHXH trong kỳ của BHXH cấp dưới, việc tổ chức kiểm tra thẩm định số
liệu thu BHXH thực hiện ngay sau kỳ báo cáo, biên bản kiểm tra số liệu thu BHXH
sau khi được thẩm định là tài liệu kèm theo hồ sơ quyết toán tài chính quý, năm của
BHXH các cấp.
1.3.4. Một số chỉ tiêu đánh giá kết quả hoạt động quản lý thu Bảo hiểm xã hội
1.3.4.1. Mức độ hoàn thành kế hoạch thu Bảo hiểm xã hội trong năm (THT)
Đây là tiêu chí đầu tiên và quan trọng nhất để đánh giá quản lý thu Bảo hiểm xã
hội. Theo quy định của Tổng giám đốc BHXH Việt Nam về quản lý thu BHXH: Định
kỳ hàng năm, dựa vào báo cáo kết quả thu của BHXH các tỉnh thành phố trong cả nước
nộp ngày 31/12 của năm; Dựa vào bảng xây dựng kế hoạch thu BHXH năm sau của
các BHXH tỉnh thành phố và dựa vào các văn bản pháp luật, chính sách của Nhà nước
mới ban hành, BHXH Việt Nam tiến hành khảo sát, tổng hợp và lên kế hoạch cùng
Ban thu của BHXH Việt Nam để tính toán số lượng lao động, số đơn vị tham gia trong
năm tới, số đơn vị trốn đóng và còn nợ đọng … Từ đó đưa ra tổng số tiền phải thu của
từng BHXH tỉnh, thành phố trong cả nước, sao cho kế hoạch được giao sát với tình
hình thu thực tế nhất của từng địa bàn, từ đó ra văn bản công bố kế hoạch phải thu vào
ngày 10/01 hàng năm, dựa vào bảng kế hoạch này BHXH Việt Nam xét tiêu chí đánh
giá quản lý thu BHXH. Theo đó BHXH tỉnh, thành phố trong cả nước vào ngày cuối
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
36. 24
cùng trong năm phải thu đủ 100% kế hoạch được giao hoặc vượt mức kế hoạch được
giao thì mới được coi là thành công.
Công thức tính:
Số thu BHXH thực hiện được
THT = x 100 (%)
Số thu BHXH theo kế hoạch
1.3.4.2 Tỷ lệ nợ đọng Bảo hiểm xã hội (TNĐ)
Đây là tiêu chí thứ hai để đánh giá quản lý thu BHXH, theo đó bên cạnh việc
hoàn thành kế hoạch thu trong năm thì việc thu hồi nợ đọng, giảm nợ đọng số tiền
Bảo hiểm xã hội theo từng năm là tiêu chí để xác định kết quả hoạt động công tác
quản lý thu trong năm đó, việc thu hồi số tiền nợ đọng hay số tiền nợ đọng giảm
theo từng năm phản ánh công tác quản lý đối tượng, công tác thanh tra kiểm tra đơn
vị, cùng sự phối hợp giữa ngành BHXH và các ban ngành chức năng, các cơ quan
quản lý nhà nước. Vì vậy tỷ lệ nợ đọng tiền BHXH giảm theo từng năm là tiêu chí
thứ hai quan trọng để đánh giá hiệu quả hoạt động quản lý thu BHXH trong năm đó
của cơ quan BHXH các huyện, thị xã và các tỉnh, thành phố trong cả nước.
Công thức tính:
Số tiền nợ đọng BH
TNĐ = x 100 (%)
Tổng số tiền thu BHXH
1.3.4.3 Tốc độ tăng số lượng đối tượng tham gia BHXH (TSL)
Công tác quản lý thu BHXH trong đó công tác quản lý đối tượng tham gia
BHXH tốt sẽ giúp cho cán bộ quản lý thu quản lý chặt chẽ, điều tra nắm rõ số lượng
đối tượng tham gia bao gồm số đơn vị và số lao động tham gia BHXH. Từ đó, mở
rộng độ bao phủ của BHXH làm tăng số đối tượng tham gia BHXH. Chính vì thế,
đây là thước đo, là tiêu chí đánh giá hiệu quả của công tác quản lý thu BHXH.
Số lượng đối tượng tham gia BHXH năm sau
TSL= x 100%
Số lượng đối tượng tham gia BHXH năm trước
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
37. 25
1.4. NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUẢN LÝ THU BẢO HIỂM XÃ HỘI
1.4.1.Nhân tố điều kiện kinh tế - xã hội
Điều kiện kinh tế xã hội là một trong những nhân tố quan trọng tác động đến
quản lý thu BHXH nói riêng và chính sách an sinh xã hội của toàn ngành BHXH
nói chung. Theo tháp nhu cầu của Maslow, nhu cầu được bảo hiểm của con người
chỉ được nghĩ đến khi nhu cầu thiết yếu về ăn, mặc, ở đã được đảm bảo. Vì vậy, chỉ
khi nào kinh tế xã hội phát triển, đời sống vật chất của mọi người dân được cải thiện
thì chính sách BHXH mới phát huy được vai trò to lớn của mình.
Khi kinh tế xã hội kém phát triển thì các doanh nghiệp đang hoạt động cũng
sẽ không đủ điều kiện để đóng BHXH cho người lao động, nguồn thu BHXH sẽ bị
giảm sút, đồng thời khi nền kinh tế đi xuống, sẽ có thêm nhiều doanh nghiệp phá
sản, ngừng hoạt động dẫn tới người lao động sẽ bị mất việc làm, tình trạng thất
nghiệp tràn lan, bùng phát. Nguồn thu bị giảm sút nhưng chế độ về chính sách cho
người lao động như: thất nghiệp, ốm đau, thai sản, hưu trí …vẫn phải tiếp tục,
nguồn thu BHXH không đủ cho nguồn chi các chế độ BHXH sẽ làm cho nguồn quỹ
BHXH bị thâm hụt, dẫn tới sự đổ vỡ của cả hệ thống ngành BHXH.
Thực tế như ta đã biết, cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 bắt đầu
từ Hoa Kỳ đã diễn ra tương đối phức tạp, sự đổ vỡ hàng loạt hệ thống ngân hàng, tình
trạng đói tín dụng, sụt giá chứng khoán và mất giá tiền tệ quy mô lớn ở nhiều nước…
dẫn tới suy thoái kinh tế toàn cầu. Việt Nam cũng không nằm ngoài sự ảnh hưởng đó,
tình hình kinh tế diễn biến tiêu cực, sự đổ vỡ nhiều doanh nghiệp lớn nhỏ, một số
doanh nghiệp khác phải thu hẹp quy mô hoạt động, người lao động thiếu việc làm và
thu nhập giảm, doanh nghiệp thì không có vốn để kinh doanh, tình trạng nợ đọng diễn
ra theo chiều hướng xấu, dẫn tới việc đóng góp vào quỹ BHXH cũng bị giảm sút
nghiêm trọng ảnh hưởng không nhỏ tới việc phát triển và duy trì quỹ BHXH, nguồn
quỹ BHXH bị ảnh hưởng làm cho mọi hoạt động của ngành BHXH bị ảnh hưởng.
1.4.1.1. Về chính sách tiền lương
Giữa chính sách tiền lương và chính sách bảo hiểm xã hội nói chung và công
tác thu bảo hiểm xã hội nói riêng có mối quan hệ rất chặt chẽ với nhau, chính sách
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
38. 26
tiền lương là tiền đề và cơ sở cho việc thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội, bởi vì
cơ sở để tính toán mức đóng và mức hưởng bảo hiểm xã hội của chúng ta hiện nay
là phụ thuộc vào mức lương tối thiểu do nhà nước quy định, như vậy khi nhà nước
nâng mức lương tối thiểu lên đồng nghĩa với việc mức đóng bảo hiểm xã hội cũng
phải tăng lên.
Theo kết quả một điều tra mới đây của Bộ LĐTBXH: Doanh nghiệp nhà
nước có tốc độ tăng tiền lương quá nhanh so với tốc độ tăng năng suất lao động, còn
doanh nghiệp ngoài quốc doanh tiền lương tăng chưa tương xứng với tốc độ tăng lợi
nhuận và tốc độ tăng năng suất lao động. Hiện nay mức thu nhập thực tế mà các
doanh nghiệp trả cho người lao động đã cao hơn nhiều so với lương tối thiểu.
Nhưng hầu hết các doanh nghiệp đều nộp BHXH theo mức lương tối thiểu chứ
không nộp theo mức thu nhập thực tế của người lao động. Việc các doanh nghiệp
không lấy mức thu nhập thực tế của người lao động làm cơ sở tính phần trăm nộp
BHXH đã không chỉ làm thiệt thòi về quyền lợi cho người lao động mà còn gây thất
thu quỹ BHXH.
1.4.1.2. Về quy định về xử phạt vi phạm Luật BHXH
Hiện nay các quy định về xử phạt vi phạm Luật BHXH vẫn còn chưa đủ
mạnh và mang tính răn đe cần thiết để hạn chế và chấm dứt các hành vi vi phạm.
Các hành vi vi phạm đa phần là xử lí vi phạm hành chính, mà các mức đóng vi
phạm này chưa đủ lớn để khiến các đối tượng không dám vi phạm, hiện nay mức
nộp phạt chậm đóng đối với đơn vị nợ tiền BHXH chỉ là 8% / 1năm tương đương
với mức 0.67% / 1 tháng, mức phạt quá nhỏ khiến cho người chủ sử dụng lao động
đôi lúc cố tình vi phạm, không đóng BHXH cho người lao động, chủ động lấy tiền
đóng BHXH của người lao động để đầu tư kinh doanh sinh lời, ảnh hưởng quyền lợi
của người lao động cũng như gây thiệt hại nặng nề cho Quỹ BHXH, để hạn chế
những điều này, đòi hỏi có các quy định sửa đổi kịp thời về mức phạt chậm đóng,
cũng như các quy định về việc truy cứu trách nhiệm hình sự các đối tượng cố tình vi
phạm, những điều này sẽ góp phần chấm dứt tình trạng vi phạm luật BHXH, giúp
công tác thu được diễn ra thuận lợi, đảm bảo quyền lợi người lao động.
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
39. 27
1.4.1.3 Công tác tuyên truyền về Luật Bảo hiểm xã hội
Thông tin tuyên truyền là nội dung quan trọng của bất cứ hoạt động nào. Các
chính sách BHXH tác động đến một lượng người tham gia rộng khắp, do vậy công
tác thông tin tuyên truyền chính là nhân tố tác động đến hiệu quả của công tác quản
lý thu BHXH. Cụ thể, công tác thông tin tuyên truyền giúp cho đại bộ phận đối
tượng tham gia hiểu rõ về chế độ, chính sách BHXH theo quy định của Pháp luật,
quyền và nghĩa vụ của mình khi tham gia, làm thay đổi nhận thức, thái độ đối với
công tác BHXH theo hướng tích cực, phù hợp với pháp luật. Ngoài ra tuyên truyền
BHXH còn có tác dụng cổ vũ, động viên NLĐ cũng như NSDLĐ tự giác, tích cực
thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ khi tham gia BHXH, đấu tranh loại bỏ hành vi
gian lận, trốn đóng BHXH nhằm mục đích trục lợi. Ý thức của người tham gia kém
xuất phát từ sự ít hiểu biết về chính sách BHXH, bởi vậy tuyên truyền cho các đối
tượng tham gia hiểu được lợi ích từ chính sách này sẽ khuyến khích các đối tượng
tham gia nhiều hơn, chấp hành đúng thủ tục trong quá trình tham gia.
1.4.1.4. Năng lực của đội ngũ cán bộ Bảo hiểm xã hội
Để nắm bắt được những thay đổi của đối tượng tham gia BHXH, cán bộ
quản lý thu phải có đủ năng lực, trình độ chuyên môn, khả năng nhận định và phân
tích tình hình, có tinh thần trách nhiệm, nhiệt tình trong công việc… Chỉ có như vậy
thì quản lý thu mới đạt hiệu quả cao, phát hiện kịp thời những tình huống sai phạm
để có biện pháp xử lý triệt để.
1.4.2. Nhân tố về sự phối hợp giữa các cơ quan liên quan trong quản lý thu BHXH
Sự phối hợp liên ngành trong quá trình thu và quản lý thu BHXH có ý nghĩa
đặc biệt quan trọng. Bởi vì, sự hỗ trợ của các ngành, các cấp liên quan sẽ tạo điều
kiện thuận lợi cho quản lý thu trong việc thu đúng, thu đủ, thu kịp thời, không để
xảy ra tình trạng thất thu cho quỹ BHXH.
1.4.3. Thang đo các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý thu BHXH.
Hiện tại chưa có nhiều nghiên cứu đề cập về một mô hình cụ thể trong việc
đo lường đến quản lý thu BHXH, mà chỉ thể hiện dưới dạng nghiên cứu định tính,
phân tích thực trạng về tình hình quản lý thu BHXH. Kế thừa thang đo về 16 biến
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com
40. 28
quan sát ảnh hưởng đến quản lý thu BHXH, cụ thể của tác giả Nguyễn Văn Hùng
(2014) về nghiên cứu “Hoàn thiện công tác quản lý thu BHXH tại BHXH thị xã
Bỉm Sơn, tỉnh Thanh Hóa” và kết quả điều tra định tính, sau đó được điều chỉnh cho
phù hợp với TP Đồng Hới. Thang đo sau khi điều chỉnh, bổ sung, thang đo chính
thức được trình bày trong bảng dưới đây.
Bảng 1.1: Thang đo các yếu tô ảnh hưởng đến quản lý thu BHXH
STT Thang đo
1 Thủ tục đăng ký tham gia, thu nộp và chi trả BHXH thuận lợi
2 Hệ thống biểu mẫu thu BHXH hiện nay là phù hợp và khoa học
3 Quy định về đối tượng tham gia BHXH là phù hợp
4 Mức đóng BHXH bắt buộc hiện nay là phù hợp
5 Phương thức đóng BHXH hiện nay là phù hợp
6 Quy định về thời gian đóng BHXH hiện nay là phù hợp
7 Đơn vị hiểu biết đầy đủ về chính sách BHXH
8 Đơn vị nắm rõ trách nhiệm đóng BHXH cho người lao động của mình
9
Công tác tuyên truyền phổ biến chính sách và luật BHXH được tổ chức
khá thường xuyên
10 Cán bộ BHXH có chuyên môn tốt
11 Cán bộ BHXH có kỹ năng ứng xử hòa nhã
12 Thái độ làm việc của cán bộ BHXH làm Đơn vị hài lòng
13 Cán bộ BHXH xử lý tốt các tình huống phát sinh
14 Công tác thanh tra, kiểm tra không ảnh hưởng đến hoạt động của đơn vị
15 Quy định việc xử lý vi phạm về đóng BHXH là hợp lý
16 Đơn vị hài lòng với kết quả của các cuộc kiểm tra
1.5 THỰC TIỄN VÀ KINH NGHIỆM QUẢN LÝ THU BẢO HIỂM XÃ HỘI
CỦA MỘT SỐ ĐỊA PHƯƠNG TRONG NƯỚC
1.5.1.Kinh nghiệm của Bảo hiểm xã hội Thành phố Đà Nẵng
Năm 2015, mặc dù vẫn còn gặp nhiều khó khăn, thách thức nhưng BHXH
thành phố Đà Nẳng đã thực hiện tốt chỉ tiêu kế hoạch thu BHXH, BHYT, BHTN
Viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Hotline: 092.4477.999
Web: luanvanaz.com - Mail: luanvanaz@gmail.com