Lean 6 Sigma Số 27
•
0 likes•57 views
Tạp Chí Lean 6 Sigma Số 27. Xem thêm tại: http://www.iescl.com/tap-chi/lean-6-sigma-27/
Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot (15)
Viewers also liked
Viewers also liked (20)
Similar to Lean 6 Sigma Số 27
Similar to Lean 6 Sigma Số 27 (20)
More from IESCL
More from IESCL (19)
Lean 6 Sigma Số 27
- 1. LEAN 6 SIGMA Soá thaùng 04 naêm 201227 TRUNGTAÂMKYÕTHUAÄTTCÑLCL3 50 naêm Tieâu chuaån ño löôøng Chaát löôïng Hoäi thaûo Naâng cao Naêng suaát Chaát löôïng thoâng qua giaûi phaùp Lean Six Sigma vaø Taùi Cô caáu quaûn trò Doanh nghieäp VAMI: Ñieåm töïa caùc doanh nghieäp ngaønh cô khí
- 2. 50 naêm tieâu chuaån ño löôøng chaát löôïng Ngaøy 4/4/1962, Vieän Ño löôøng vaø Tieâu chuaån, cô quan quaûn lyù Nhaø nöôùc ñaàu tieân veà ño löôøng vaø tieâu chuaån hoùa cuûa nöôùc ta, ñöôïc thaønh laäp tröïc thuoäc UÛy ban Khoa hoïc Nhaø nöôùc (nay laø Boä Khoa hoïc Coâng ngheä). Ngaøy 31/12/1970, Vieän ÑolöôøngvaøTieâuchuaånñöôïc taùch thaønh hai Vieän: Vieän Ño löôøng vaø Vieän Tieâu chuaån ñeàu tröïc thuoäc UÛy ban Khoa hoïc vaø Kyõ thuaät Nhaø nöôùc. Ñeå ñaùp öùng nhöõng yeâu caàu veà quaûn lyù chaát löôïng cuûa neàn kinh teá ñaát nöôùc, ngaøy 6/4/1971, Cuïc Kieåm tra chaát löôïng saûn phaåm vaø haøng hoùa ñoù ñöôïc thaønh laäp tröïc thuoäc UÛy ban Khoa hoïc vaø Kyõ thuaät Nhaø nöôùc. ÔÛ mieàn Nam, tröôùc ngaøy giaûi phoùng, Vieän Ñònh chuaån Quoác gia thuoäc chính quyeàn Saøi Goøn (nguïy quyeàn) ñöôïc thaønh laäp vaøo naêm 1972. Sau khi thoáng nhaát ñaát nöôùc, ngaøy 6/4/1976, Hoäi ñoàng Chính phuû ñaõ quyeát ñònh ñoåi teân thaønh Vieän Ñònh chuaån tröïc thuoäc UÛy ban Khoa hoïc vaø Kyõ thuaät Nhaø nöôùc. Cuõng thôøi gian naøy, Hoäi ñoàng Chính phuû quyeát ñònh chuyeån ñoåi Vieän Ño löôøng vaø Vieän Tieâu chuaån thaønh Cuïc Ño löôøng Trung öông vaø Cuïc Tieâu chuaån. Do yeâu caàu phaûi phoái hôïp ñoàng boä ba maët coâng taùc tieâu chuaån hoùa, ño löôøng vaø quaûn lyù chaát löôïng, ngaøy 13/9/1979, Hoäi ñoàng Chính phuûraQuyeátñònhsoá325/CP veà hôïp nhaát Cuïc Tieâu chuaån, Cuïc Ño löôøng Trung öông, Cuïc Kieåm tra chaát löôïng saûn phaåm vaø haøng hoùa vaø Vieän Ñònh chuaån thaønh Cuïc Tieâu chuaån-Ño löôøng-Chaát löôïng Nhaø nöôùc. ToångcuïcTieâuchuaån-Ño löôøng-Chaát löôïng tröïc thuoäc Boä Khoa hoïc, Coâng ngheä vaø Moâi tröôøng (nay laø Boä Khoa hoïc Coâng ngheä) ñöôïc thaønh laäp ngaøy 8/2/1984 theo Nghò ñònh 22/HÑBT cuûa Hoäi ñoàng Boä tröôûng (nay laø Chính phuû) treân cô sôû Cuïc Tieâu chuaån-Ño löôøng-Chaát löôïng Nhaø nöôùc. Toång cuïc Tieâu chuaån-Ño löôøng-Chaát löôïng coù chöùc Hoaït ñoäng Tieâu chuaån-ño löôøng-Chaát löôïng ôû nöôùc ta ñöôïc baét ñaàu töø naêm 1962 naêng-nhieäm vuï giuùp Chính phuû quaûn lyù vaø phaùt trieån caùc hoaït ñoäng tieâu chuaån hoùa, ño löôøng, quaûn lyù chaát löôïng saûn phaåm vaø naâng cao naêng suaát trong caû nöôùc vaø ñaïi dieän cho nöôùc ta trong caùc hoaït ñoäng cuûa caùc toå chöùc quoác teá vaø khu vöïc coù lieân quan. Moät trong nhöõng hoaït ñoäng chính cuûa Toång cuïc Tieâu chuaån-Ño löôøng-Chaát löôïng laø “Toå chöùc xaây döïng tieâu chuaån Vieät Nam; tham gia xaây döïng tieâu chuaån quoác teá vaø kieán nghò vieäc aùp duïng caùc tieâu chuaån ñoù” (Phaùp leänh Chaát löôïng haøng hoùa (Söûa ñoåi naêm 1999). Toång cuïc Tieâu chuaån-Ño löôøng-Chaát löôïng, hieän nay, laø thaønh vieân (chính thöùc vaø thoâng taán) cuûa treân 17 toå chöùc quoác teá vaø khu vöïc, trong ñoù coù Toå chöùc Tieâu chuaån hoùa Quoác teá - ISO (tham gia töø naêm 1977). Ñeå ghi nhaän nhöõng ñoùng goùp lôùn lao vaøo söï nghieäp phaùt trieån kinh teá, xaõ hoäi cuûa hoaït ñoäng TC-ÑL-CL; nhaân kyû nieäm 50 naêm Baùc Hoà kyù Saéc leänh 8/SL veà ño löôøng (20/01/1950 - 20/01/2000), Toång bí thö Ñaûng Coäng saûn Vieät Nam Leâ Khaû Phieâu ñaõ göûi thö khen vaø Chuû tòch nöôùc Traàn Ñöùc Löông kyù QuyeátñònhtaëngthöôûngHuaân chöông Lao ñoäng haïng nhaát cho Toång cuïc Tieâu chuaån Ño löôøng Chaát löôïng. Ngaøy 11 thaùng 10 naêm 2001, Phoù Thuû töôùng Chính phuû Phaïm Gia Khieâm kyù Quyeát ñònh soá 155/2001/ QÑ-TTg laáy ngaøy 20 thaùng 01 haøng naêm laø ngaøy Ño löôøng Vieät Nam. Nhaân kyû nieäm 40 naêm hoaït ñoäng TCÑLCL (1962 - 2002), ngaøy 17 thaùng 10 naêm 2002, Chuû tòch nöôùc Traàn Ñöùc Löông kyù Quyeát ñònh soá 714/2002/QÑ/TCN taëng thöôûng Huaân chöông Ñoäc laäp haïng ba cho Toång cuïc Tieâu chuaån Ño löôøng Chaát löôïng thuoäc Boä Khoa hoïc Coâng ngheä, do ñaõ coù nhieàu thaønh tích xuaát saéc trong coâng taùc, giuùp phaàn vaøo söï nghieäp xaây döïng XHCN vaø baûo veä Toå quoác. Nhieàu taäp theå vaø caù nhaân caùn boä cuûa Toång cuïc cuõng ñöôïc Nhaø nöôùc taëng thöôûng Huaân chöông cao quyù.w Nguoàn: http://www.tcvn.gov.vn/ default.asp?action=category&ID=1 Toång cuïc tröôûng Ngoâ Quyù Vieät baùo caùo keát quaû thöïc hieän keá hoaïch coâng taùc naêm 2011 vaø phöông höôùng, nhieäm vuï coâng taùc naêm 2012 cuûa Toång cuïc Sô ñoà toå chöùc
- 3. 1 50 naêm tieâu chuaån ño löôøng chaát löôïng 11 Nhöõng ngöôøi thöïc hieän baûn tin: Ts. Nguyeãn Höõu Thieän vôùi söï coäng taùc cuûa: Ts. Ñaëng Minh Trang Phaïm Thanh Dieäu Bích Huyeàn Cuøng thôøi kyø ñoù, vaán ñeà quaûn lyù chaát löôïng trôû thaønh yeâu caàu tröïc tieáp ñoái vôùi phaùt trieån kinh teá, ngaøy 6 thaùng 4 naêm 1971, Hoäi ñoàng Chính phuû ñaõ ra Quyeát ñònh soá 61/CP thaønh laäp Cuïc Kieåm tra chaát löôïng saûn phaåm vaø haøng hoùa tröïc thuoäc UÛy ban Khoa hoïc vaø Kyõ thuaät Nhaø nöôùc. ôû Mieàn Nam tröôùc ngaøy giaûi phoùng, Vieän Quoác gia Ñònh chuaån cuõng ñaõ ñöôïc thaønh laäp naêm 1972. Sau giaûi phoùng Mieàn Nam, thoáng nhaát ñaát nöôùc, ngaøy 6 thaùng 4 naêm 1976, Hoäi ñoàng Chính phuû ñaõ Quyeát ñònh ñaët Vieän Ñònh chuaån ôû Thaønh phoá Hoà Chí Minh, laø cô quan Tieâu chuaån Ño löôøng Chaát löôïng ôû phía Nam tröïc thuoäc UÛy ban Khoa hoïc Kyõ thuaät Nhaø nöôùc. Cuõng thôøi gian treân, Hoäi ñoàng Chính phuû ñaõ Quyeát ñònh ñoåi Vieän Ño löôøng vaø Vieän Tieâu chuaån thaønh Cuïc Ño löôøng Trung öông vaø Cuïc Tieâu chuaån, nhaán maïnh ñeán vai troø quaûn lyù Nhaø nöôùc ñoái vôùi caùc hoaït ñoäng naøy. Do yeâu caàu phoái hôïp ñoàng boä coâng taùc Tieâu chuaån Ño löôøng Chaát löôïng, ngaøy 13 thaùng 9 naêm 1979, Hoäi ñoàng Chính phuû ra Quyeát ñònh soá 325/CP hôïp nhaát Cuïc Tieâu chuaån, Cuïc Ño löôøng Trung öông, Cuïc Kieåm tra Chaát löôïng saûn phaåm vaø Vieän Ñònh chuaån thaønh Cuïc Tieâu chuaån Ño löôøng Chaát löôïng Nhaø nöôùc. Sau ñoù, ngaøy 8 thaùng 2 naêm 1984, Hoäi ñoàng Boä tröôûng ra Nghò ñònh soá 22/ HÑBT Quyeát ñònh thaønh laäp Toång cuïc Tieâu chuaån Ño löôøng Chaát löôïng thuoäc UÛy ban Khoa hoïc Nhaø nöôùc treân cô sôû Cuïc Tieâu chuaån Ño löôøng Chaát löôïng, moät laàn nöõa khaúng ñònh vò trí quan troïng cuûa hoaït ñoäng tieâu chuaån ño löôøng chaát löôïng trong toaøn boä coâng taùc quaûn lyù nhaø nöôùc veà kinh teá - xaõ hoäi. Hoaït ñoäng veà tieâu chuaån ño löôøng vaø quaûn lyù chaát löôïng trong suoát 50 naêm qua ñaõ coù nhöõng ñoùng goùp quan troïng cho söï nghieäp baûo veä vaø xaây döïng ñaát nöôùc, tröôùc heát laø trong söï nghieäp phaùt trieån kinh teá cuûa nöôùc ta. Ngaøy nay vôùi tö caùch laø cô quan ñaàu moái cuûa Nhaø nöôùc trong hoaït ñoäng tieâu chuaån hoùa, quaûn lyù chaát löôïng vaø quaûn lyù ño löôøng, Toång cuïc Tieâu chuaån Ño löôøng Chaát löôïng ñaõ coù moät heä thoáng toå chöùc ñoàng boä, bao goàm caùc cô quan chæ ñaïo ñieàu haønh coâng taùc quaûn lyù nhaø nöôùc, caùc toå chöùc söï nghieäp nhö: Vieän Tieâu chuaån - Chaát löôïng Vieät Nam, Vieän Ño löôøng Vieät Nam, 3 Trung taâm Kyõ thuaät taïi Haø Noäi, Ñaø Naüng, thaønh phoá Hoà Chí Minh, Cuïc Quaûn lyù Chaát löôïng saûn phaåm, haøng hoùa, Vaên phoøng Thoâng baùo vaø hoûi ñaùp Quoác gia veà TCÑLCL - TBT, 50 naêm hoaït ñoäng Tieâu chuaån Ño löôøng chaát löôïng ôû nöôùc ta (1962-2012) TS. Nguyeãn Höõu Thieän TS. Nguyeãn Höõu Thieän Nguyeân Toång cuïc tröôûng, Toång cuïc Tieâu chuaån Ño löôøng Chaát löôïng (1993-2003) Giöõa cuoäc khaùng chieán choáng Phaùp, ngaøy 20 thaùng 1 naêm 1950 Chuû tòch Hoà Chí Minh ñaõ kyù Saéc leänh soá 08/SL veà Ño löôøng nhaèm ñoäng vieân söùc ngöôøi, söùc cuûa cho giai ñoaïn toång phaûn coâng. Theo Saéc leänh naøy, laàn ñaàu tieân, ño löôøng heä Meùt ñöôïc chính thöùc coâng boá aùp duïng ôû nöôùc ta, theå hieän söï saùng suoát cuûa Nhaø nöôùc trong vieäc taïo tieàn ñeà thuaän lôïi coù tính chaát quyeát ñònh cho vieäc phaùt trieån hoaït ñoäng Ño löôøng ôû nöôùc ta. Sau khi hoøa bình laäp laïi, baét tay vaøo xaây döïng coâng cuoäc ñaát nöôùc, ngaøy 4 thaùng 4 naêm 1962, Vieän Ño löôøng Tieâu chuaån tröïc thuoäc UÛy ban Khoa hoïc vaø Kyõ thuaät Nhaø nöôùc, laø cô quan Nhaø nöôùc chính thöùc ñaàu tieân phuï traùch coâng taùc Ño löôøng vaø Tieâu chuaån ñöôïc thaønh laäp theo Nghò ñònh 43/CP cuûa Hoäi ñoàng Chính phuû. Ngaøy 31 thaùng 12 naêm 1970, Vieän Ño löôøng-Tieâu chuaån ñaõ coù nhöõng böôùc tröôûng thaønh, ñöôïc taùch thaønh Vieän Ño löôøng vaø Vieän Tieâu chuaån cuøng tröïc thuoäc UÛy ban Khoa hoïc Kyõ thuaät Nhaø nöôùc.
- 4. Vieän Tieâu chuaån Chaát löôïng Vieät Nam laø ñôn vò tröïc thuoäc Toång cuïc Tieâu chuaån Ño löôøng Chaát löôïng, thöïc hieän chöùc naêng phuïc vuï coâng taùc quaûn lyù nhaø nöôùc vaø caùc hoaït ñoäng dòch vuï trong lónh vöïc tieâu chuaån hoùa (TCH), chaát löôïng saûn phaåm, haøng hoùa vaø maõ soá maõ vaïch (MSMV). Chöùc naêng nhieäm vuï chính: Ñeà xuaát, tham gia xaây döïng caùc vaên baûn quy phaïm phaùp luaät, nghieân cöùu phöông höôùng, muïc tieâu, chính saùch, nghieäp vuï vaø caùc giaûi phaùp veà TCH, chaát löôïng vaø MSMV; Toå chöùc xaây döïng TCVN, höôùng daãn xaây döïng tieâu chuaån cô sôû, chuû trì tham gia xaây döïng tieâu chuaån quoác teá vaø khu vöïc, ñeà xuaát thaønh laäp vaø quaûn lyù hoaït ñoäng cuûa caùc Ban kyõ thuaät tieâu chuaån; Tham gia höôùng daãn caùc toå chöùc, caù nhaân aùp duïng tieâu chuaån vaø quy chuaån kyõ thuaät; höôùng daãn coâng boá phuø hôïp tieâu chuaån vaø quy chuaån kyõ thuaät; Toå chöùc thöïc hieän caùc hoaït ñoäng MSMV; Thöïc hieän chöùng nhaän saûn phaåm, haøng hoùa phuø hôïp tieâu chuaån; Thöïc hieän caùc hoaït ñoäng dòch vuï khoa hoïc, coâng ngheä vaø caùc dòch vuï khaùc veà TCH, chaát löôïng vaø MSMV; Toå chöùc vaø thöïc hieän caùc hoaït ñoäng lieân quan ñeán Giaûi thöôûng Chaát löôïng Vieät Nam vaø toå chöùc vieäc tham gia caùc Giaûi thöôûng chaát löôïng quoác teá vaø khu vöïc; Thöïc hieän coâng taùc thoâng tin, tuyeân truyeàn, quaûng baù vaø ñaøo taïo, boài döôõng kyõ thuaät - nghieäp vuï veà TCH, chaát löôïng vaø MSMV; Xuaát baûn, in vaø phaùt haønh caùc TCVN, caùc taøi lieäu coù lieân quan vaø caùc taøi lieäu khaùc ñöôïc phaùp luaät cho pheùp; Thöïc hieän caùc hoaït ñoäng hôïp taùc quoác teá trong lónh vöïc TCH, chaát löôïng vaø MSMV ñöôïc uûy quyeàn. Ñòa chæ: Soá 8 Hoaøng Quoác Vieät, Caàu Giaáy, Haø Noäi; Tel: +84 (4) 7912619 - Fax: +84 (4) 8361771.w Vieän Tieâu chuaån Chaát löôïng Vieät Nam 2 50 naêm tieâu chuaån ño löôøng chaát löôïng Thanh tra Toång cuïc Trung taâm Thoâng tin Tö lieäu, Trung taâm Ñaøo taïo, Trung taâm Chöùng nhaän phuø hôïp, Trung taâm Hoã trôï phaùt trieån doanh nghieäp Vöøa vaø Nhoû, Trung taâm Naêng suaát Vieät Nam, Trung taâm ñaøo taïo vaø chuyeån giao coâng ngheä Vieät-Ñöùc (HWC), Taïp chí TCÑLCL... vôùi toång soá hôn 1000 caùn boä quaûn lyù vaø chuyeân vieân kyõ thuaät, vaø moät heä thoáng cô sôû vaät chaát kyõ thuaät töông ñoái khaù veà ño löôøng thöû nghieäm. Song song vôùi vieäc hình thaønh cô quan ñaàu moái quaûn lyù Tieâu chuaån Ño löôøng Chaát löôïng thoáng nhaát caû nöôùc, Nhaø nöôùc ta ñaõ quan taâm vaø phaùt trieån nhieàu cô quan quaûn lyù vaø ñôn vò kyõ thuaät phuïc vuï cho caùc ñoái töôïng chuyeân ngaønh, coù lieân quan tröïc tieáp ñeán hoaït ñoäng tieâu chuaån ño löôøng chaát löôïng. Hieän nay, ôû caùc Boä quaûn lyù chuyeân ngaønh nhö Boä Y teá, Boä Noâng nghieäp vaø Phaùt trieån Noâng thoân, Boä Coâng Thöông, Boä Giao thoâng vaø Vaän taûi, Boä Xaây döïng, Boä Lao ñoäng, Thöông binh vaø Xaõ hoäi, Boä Quoác phoøng, Boä Coâng an, Boä Noäi vuï, Boä Thoâng tin vaø Truyeàn thoâng, vaø moät soá ngaønh khaùc, cuõng ñaõ coù caùc Cô quan quaûn lyù vaø toå chöùc kyõ thuaät, trong khi ñaûm ñöông traùch nhieäm quaûn lyù chuyeân ngaønh cuûa mình ñöôïc Nhaø nöôùc giao cho, ñaõ phoái hôïp vôùi Toång cuïc Tieâu chuaån Ño löôøng Chaát löôïng hình thaønh moät maïng löôùi caùc Cô quan quaûn lyù tieâu chuaån ño löôøng chaát löôïng coù tính chaát heä thoáng ôû Trung öông. ÔÛ caùc ñòa phöông, töø nhöõng ñôn vò nhoû coâng taùc trong lónh vöïc tieâu chuaån hoùa vaø kieåm ñònh ño löôøng nay ñöôïc toå chöùc thaønh caùc Chi cuïc Tieâu chuaån Ño löôøng Chaát löôïng ñòa phöông, ñaët döôùi söï chæ ñaïo veà nghieäp vuï cuûa Toång cuïc Tieâu chuaån Ño löôøng Chaát löôïng, hình thaønh moät heä thoáng ngaønh doïc veà tieâu chuaån ño löôøng chaát löôïng töø Trung öông ñeán caùc tænh trong toaøn quoác. Trong ñieàu kieän neàn kinh teá ñang chuyeån höôùng maïnh meõ theo cô cheá môùi, caùc hoaït ñoäng quaûn lyù vaø taùc nghieäp cuï theå chuû yeáu dieãn ra ôû caùc ñòa phöông, vai troø cuûa caùc Chi cuïc Tieâu chuaån Ño löôøng Chaát löôïng ngaøy caøng ñöôïc coi troïng. Nhö vaäy, sau 50 naêm hình thaønh vaø phaùt trieån cô quan quaûn lyù Nhaø nöôùc thoáng nhaát veà tieâu chuaån ño löôøng chaát löôïng ñeán nay, Nhaø nöôùc ta ñaõ coù moät heä thoáng caùc cô quan quaûn lyù vaø ñôn vò kyõ thuaät töø Trung öông ñeán ñòa phöông, caùc doanh nghieäp vaø caùc ñôn vò cô sôû; ñaõ coù haøng vaïn ngöôøi laøm coâng taùc tieâu chuaån ño löôøng chaát löôïng hoaëc chuyeân traùch, hoaëc kieâm nhieäm; ñaõ coù ñoùng goùp quan troïng trong thôøi kyø khaùng chieán vaø xaây döïng ban ñaàu, vaø nhaát laø trong thôøi kyø ñoåi môùi veà kinh teá, xaõ hoäi vaø hoäi nhaäp kinh teá quoác teá hieän nay.w
- 5. 3 50 naêm tieâu chuaån ño löôøng chaát löôïng Hoaït ñoäng Tieâu chuaån hoùa, ño löôøng, quaûn lyù chaát löôïng lieân quan vaø taùc ñoäng, aûnh höôûng ñeán moïi lónh vöïc, moïi ngaønh, moïi ngöôøi. Tieâu chuaån haït gioáng luùa nöôùc, haït gioáng rau, gioáng lôïn, thöùc aên gia suùc, gia caàm, thuoác baûo veä thöïc vaät, maùy noâng nghieäp, maùy cheá bieán, baûo quaûn löông thöïc, thöïc phaåm, tieâu chuaån veà bao bì, ghi nhaõn,veà giaáy vieát, buùt möïc, baøn gheá nhaø tröôøng, tieâu chuaån veà kích côõ quaàn aùo, giaáy deùp, giöôøng tuû, tieâu chuaån thuoác chöõa beänh, duïng cuï y teá, tieâu chuaån veà an toaøn ñieän, veà moâi tröôøng, tieâu chuaån veà lónh vöïc tin hoïc, böu chính vieãn thoâng, tieâu chuaån veà ñeâ ñieàu xa loä, nhaø ôû, coâng trình vaät lieäu xaây döïng, xaêng daàu, taøu thuyeàn, phöông tieän giao thoâng, tieâu chuaån veà thuaät ngöõ, caùc quy trình, quy phaïm.v.v... ñaõ goùp phaàn laøm cô sôû phaùt trieån saûn xuaát, kinh doanh,dòch vuï, baûo veä ngöôøi tieâu duøng, baûo veä moâi tröôøng, naâng cao ñôøi soáng vaät chaát vaø tinh thaàn, caûi tieán vaø hieän ñaïi hoaù moïi maët cuûa cuoäc soáng vaø xaõ hoäi. Neáu noùi Caùch maïng khoa hoïc kyõ thuaät laø then choát maø khoâng coù cô sôû vaät chaát ño löôøng thöû nghieäm thì khoâng theå phaùt trieån vaø cuõng khoâng theå toàn taïi. Neáu caùc phoøng phaân tích, xeùt nghieäm trong ngaønh döôïc, ngaønh y khoâng coù thì laøm sao soáng vaø ngaên ngöøa beänh taät, baûo veä söùc khoeû moïi ngöôøi. Neáu khoâng coù ño löôøng veà thôøi gian, khoaûng caùch vaø caùc ñaïi löôïng khaùc thì laøm sao coù saân bay, beán caûng, laøm sao döï baùo baõo luõ, laøm sao tìm kieám ñöôïc taøi nguyeân trong loøng ñaát, laøm sao coù coâng trình xaây döïng, coù böu chính vieãn thoâng, laøm sao coù caàu truyeàn hình ñeå ñöôïc nghe nhaïc, xem phim taïi nhaø? Ruoäng ñaát, thueá noâng nghieäp coøn phaûi caân ño, ñöùa beù töø trong buïng meï ñeán luùc chaøo ñôøi cuõng phaûi caân ño; caân thòt, caân gaïo, lít xaêng, lít daàu thieáu huït, ngöôøi tieâu duøng thaáy xoùt xa. Theá nhöng daàu thoâ, khí ñoát giaù trò nhieàu tyû ñoâ la, ño sai phaàn traêm, phaàn nghìn seõ laø bao nhieâu? Khoâng coù ño löôøng, thöû nghieäm laøm sao teân löûa, maùy bay, vuõ khí caùc loaïi trong tay chieán syõ daân quaân töï veä cuûa chuùng ta coù theå ñaùnh thaéng traän Ñieän Bieân phuû ôû Taây Baéc laãy löøng vaø Ñieän Bieân phuû treân khoâng huøng traùng caùch ñaây ñuùng 40 naêm? Sau vaøi thaäp nieân ñoåi môùi, saûn phaåm, haøng hoaù tieâu duøng ñöôïc xaõ hoäi chaáp nhaän ngaøy caøng nhieàu hôn; aên maëc, ôû, ñi laïi, phöông tieän laøm vieäc, hoïc haønh, giaûi trí chöõa beänh, v.v... Töø choã xuaát khaåu tính baèng töøng trieäu ñoâ la/ruùp trong caû nöôùc, nay coù nhöõng ngaønh ñaõ xuaát khaåu haøng chuïc tæ ñoâ la nhö daàu thoâ, thuûy saûn, haøng coâng nghieäp nhö may maëc, da, giaày. Caø pheâ, gaïo, haït ñieàu, haït tieâu, laïc nhaân, haøng coâng nghieäp, v.v... cuõng ñaõ ñeán nhieàu thò tröôøng khoù tính. Ñaõ baét ñaàu coù nhöõng saûn phaåm oâ toâ, xe maùy, ñieän, ñieän töû nhö ñeøn hình, tivi, tuû laïnh, maùy giaët, linh kieän ñieän töû... “Made in Vietnam” do caùc lieân doanh hoaëc Coâng ty 100% voán nöôùc ngoaøi vôùi doanh soá ñaït haøng tæ ñoâ la. Coâng taùc quaûn lyù chaát löôïng treân cô sôû aùp duïng tieâu chuaån vaø caùc keát quaû ño löôøng, thöû nghieäm ñaõ vaø ñang goùp phaàn giuùp caùc cô quan quaûn lyù choáng tieâu cöïc, choáng thaát thu thueá, choáng haøng giaû, choáng buoân laäu vaø gian laän thöông maïi, baûo veä moâi tröôøng, baûo veä vaø söû duïng taøi nguyeân thieân nhieân moät caùch tieáp kieäm vaø hôïp lyù, goùp phaàn laäp laïi traät töï trong xaây döïng, saûn xuaát, kinh doanh, xuaát khaåu, nhaäp khaåu. Nhìn laïi chaëng ñöôøng 50 naêm qua, nhöõng ngöôøi laøm coâng taùc TCÑLCL vui möøng veà söï phaùt trieån cuûa ngaønh vôùi nhöõng ñoùng goùp tuy coøn khieâm toán nhöng raát coù yù nghóa trong söï nghòeâp xaây döïng vaø baûo veä ñaát nöôùc. Ñöôïc Ñaûng vaø Nhaø nöôùc quan taâm chæ ñaïo, xaây döïng vaø phaùt trieån, vôùi nhöõng coá gaéng lieân tuïc trong 50 naêm qua, ngaønh TCÑLCL ñaõ ñöôïc Nhaø nöôùc taëng thöôûng nhieàu danh hieäu cao quyù. Nhieàu ñôn vò vaø caù nhaân caùn boä cuûa Toång cuïc, caùc Boä ngaønh vaø Chi cuïc TCÑLCL ôû caùc ñòa phöông cuõng ñaõ vinh döï ñoùn nhaän nhieàu phaàn thöôûng cao quyù cuûa Nhaø nöôùc ghi nhaän nhöõng thaønh tích xuaát saéc trong hoaït ñoäng, ñoùng goùp xöùng ñaùng vaøo söï phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc. Tieâu chuaån hoùa, ño löôøng- thöû nghieäm, quaûn lyù chaát löôïng gaén chaët vôùi nhau, laø caùc phöông tieän vaø muïc tieâu ñeå phaùt trieån. Ñeå coù moät neàn kinh teá phaùt trieån beàn vöõng, ñeå hoäi nhaäp vaøo thò tröôøng 50 naêm tieâu chuaån ño löôøng chaát löôïng
- 6. 4 50 naêm tieâu chuaån ño löôøng chaát löôïng khu vöïc vaø quoác teá, ñeå thöïc hieän chöông trình haønh ñoäng cuûa Chính phuû laøm cho saûn phaåm vaø dòch vuï cuûa ta coù söùc caïnh tranh, Baùc Hoà, Ñaûng vaø Chính phuû ñaõ vaø ñang daøy coâng vun ñaép cho söï nghieäp phaùt trieån khoa hoïc - coâng ngheä, tuy coøn muoân vaøn khoù khaên nhöng ñaõ daønh moät phaàn nguoàn nhaân löïc ñaùng keå cho phaùt trieån khoa hoïc coâng ngheä trong ñoù coù hoaït ñoäng tieâu chuaån hoùa, ño löôøng -thöû nghieäm vaø quaûn lyù chaát löôïng. 50 naêm qua, tính töø ngaøy Chính phuû laäp ra cô quan Tieâu chuaån - Ño löôøng ñaàu tieân, nhöng noùi ñeán lónh vöïc tieâu chuaån ño löôøng chaát löôïng Vieät Nam döôùi cheá ñoä môùi thì phaûi tính ñeán ngaøy Baùc Hoà kyù Saéc leänh soá 08/SL veà Ño löôøng thaùng 1 naêm 1950, caùch ñaây hôn 60 naêm, ngaønh tieâu chuaån ño löôøng chaát löôïng ñaõ coù nhöõng böôùc tieán ñaùng keå: haøng vaïn, haøng chuïc caùn boä khoa hoïc, kyõ thuaät, ñaïi hoïc, treân ñaïi hoïc, trung caáp vaø nhaân vieân kyõ thuaät trong caùc phoøng thöû nghieäm, caùc phoøng thieát keá, töø caùc xeùt nghieäm beänh vieän, ñeán caùc coâng trình xaây döïng, töø caùc giaøn khoan ngoaøi bieån khôi ñeán caùc thieát bò ño ñaïc quan traéc treân vai caùc nhaø ñòa chaát, töø traïm ra ña, lieân laïc thoâng tin cuûa boä ñoäi ta ôû caùc ñaûo xa ñeán caùc ñoàn bieân phoøng ôû bieân giôùi, nuùi cao, röøng thaúm, caùc löïc löôïng an ninh aâm thaàm trong caùc labor tìm ra caùc veát tích ñeå ngaên ngöøa vaø tröøng trò toäi phaïm, baûo veä söï yeân laønh cho xaõ hoäi, caùc nhaø saûn xuaát ngaøy ñeâm vaät loän vôùi thò tröôøng, caùc nhaø khoa hoïc traên trôû tìm nhöõng khaùm phaù ñeå laøm giaøu cho ñaát nöôùc, caùc baùc syõ, kyõ thuaät vieân duøng caùc thieát bò hieän ñaïi ñeå chaån ñoaùn vaø chöõa trò beänh taät, cöùu soáng maïng ngöôøi, caùc chuyeân gia duøng kyõ thuaät ño löôøng, thöû nghieäm thích hôïp ñeå giöõ cho thi haøi Baùc Hoà luoân ñöôïc hoàng haøo nguyeân veïn ñaùp öùng loøng mong moûi cuûa ñoàng baøo caû nöôùc. Haøng traêm, haøng ngaøn caùn boä ñaõ ñoùng goùp cho hoaït ñoäng tieâu chuaån ño löôøng chaát löôïng ñeán heát ñôøi mình: caùc ñoàng chí gaàn guõi chuùng ta, ñaõ töøng tham gia laõnh ñaïo ngaønh nhö caùc anh Phan Anh, Taï Quang Böûu, Traàn Ñaïi Nghóa, Leâ Khaéc, caùc anh Leâ Hoàng Thanh, Hoaøng Bình, Nguyeãn Troïng Hieäp, Ñaøo Vaên Taân, Tröông Ngoïc Lieãu vaø bieát bao ñoàng nghieäp khaùc vì tuoåi cao, beänh taät vaø bom ñaïn cuûa keû thuø ñaõ khoâng coøn ñeå chöùng kieán ngaøy nay vôùi chuùng ta. Caùc anh Leâ Taâm, Ñoaøn Phöông, Nguyeãn Ñình Dieân, Hoaøng Maïnh Tuaán, Vaên Tình, vì tuoåi cao maø khoâng tröïc tieáp laõnh ñaïo cô quan tieâu chuaån ño löôøng chaát löôïng, nhöng ôû cöông vò naøo caùc anh cuõng luoân quan taâm, chæ daãn cho caùc theá heä tieáp theo, chia seû nhöõng kinh nghieäm thaønh cuõng nhö baïi, vaø tuøy ñieàu kieän söùc khoeû vaãn tieáp tuïc tham gia nghieân cöùu vaø saùng taïo cho ngaønh. Chuùng ta, nhöõng ngöôøi ñaõ vaø ñang ñaûm nhaän traùch nhieäm, ñöông chöùc, ñöông quyeàn, hay ñaõ nghæ theo cheá ñoä, duø ôû cöông vò naøo, neáu khoâng vì söï nghieäp maø ñem heát söùc mình coáng hieán, neáu chöa “taän nhaân löïc” thì haún laø thieáu soùt vaø coù loãi vôùi nhöõng ngöôøi ñi tröôùc, coù loãi vôùi nhaân daân ñaõ chaáp nhaän moïi khoù khaên, chòu ñöïng nhieàu thieáu thoán cho chuùng ta ñi aên hoïc, vôùi mong muoán laø laøm cho nöôùc ta “ñaøng hoaøng hôn, to ñeïp hôn”. Cuba anh em ñaõ töøng neâu khaåu hieäu “Ñoåi môùi hay laø cheát”. Quaû thaät vaäy, coâng cuoäc ñoåi môùi voâ vaøn khoù khaên nhöng chaéc khoâng coù con ñöôøng naøo khaùc. Khoù khaên vì söï ñoåi môùi xuaát phaùt töø ñöôøng loái, chuû tröông, chính saùch, bieän phaùp... Nhöng suy cho cuøng taát caû nhöõng caùi ñoù cuõng do con ngöôøi: tröôùc tieân töøng ngöôøi phaûi töï ñoåi môùi, töï tìm toøi nhöõng böôùc ñi thích hôïp, khi thaønh khi baïi, ruùt kinh nghieäm, ñieàu chænh vaø tieáp tuïc ñi tôùi. Khoâng theå chaàn chöø, khoâng theå trì hoaõn, “thôøi gian” laø taøi saûn, laø nguoàn löïc - coù leõ laø duy nhaát - ñöôïc chia ñeàu cho moïi ngöôøi treân haønh tinh naøy. “Nguy cô tuït haäu” Ñaûng ñaõ vaïch ra, traùch nhieäm chuùng ta laø laøm cho söï tuït haäu veà tieâu chuaån hoaù - ño löôøng thöû nghieäm vaø quaûn lyù chaát löôïng phaûi ñöôïc ruùt ngaén, phaûi ñuoåi kòp caùc nöôùc trong moät soá lónh vöïc öu tieân, hôïp lyù, ñeå hoaø nhaäp vaø ñem laïi lôïi ích cho ñaát nöôùc, röûa noãi nhuïc veà tuït haäu, laøm cho daân ta raïng rôõ, aám no, haïnh phuùc, ñöôïc ngaång maët töï haøo. Phía tröôùc chuùng ta coâng vieäc coøn raát nhieàu. Coù Nghò quyeát cuûa Ñaûng, coù Chöông trình haønh ñoäng cuûa Chính phuû, thieát nghó, chuùng ta, toaøn ngaønh, duø ôû Trung öông hay ñòa phöông seõ coá gaéng laøm vieäc saùng taïo, phaùt trieån vaø söû duïng caùc nguoàn löïc toái öu ñeå goùp phaàn nhoû cuûa mình vaøo söï nghieäp lôùn cuûa ñaát nöôùc. w TS. Nguyeãn Höõu Thieän
- 7. 5 50 naêm tieâu chuaån ño löôøng chaát löôïng 04/1962 Vieän Ño löôøng - Tieâu chuaån tröïc thuoäc UÛy ban Khoa hoïc Nhaø nöôùc ñöôïc thaønh laäp theo Nghò ñònh 43/CP cuûa Hoäi ñoàng Chính phuû; 12/1970 Do coâng taùc tieâu chuaån hoùa vaø quaûn lyù ño löôøng ngaøy caøng phaùt trieån vaø môû roäng phaïm vi hoaït ñoäng, Vieän Ño löôøng- Tieâu chuaån ñaõ ñöôïc taùch thaønh hai vieän: Vieän Ño löôøng vaø Vieän Tieâu chuaån, cuøng tröïc thuoäc UÛy ban Khoa hoïc vaø Kyõ thuaät Nhaø nöôùc; 1976 Ñoåi Vieän Ño löôøng vaø Vieän Tieâu chuaån thaønh Cuïc Ño löôøng Trung öông vaø Cuïc Tieâu chuaån vôùi muïc ñích nhaán maïnh ñeán vai troø quaûn lyù nhaø nöôùc ñoái vôùi caùc hoaït ñoäng naøy; 1979 Hôïp nhaát Cuïc Tieâu chuaån, Cuïc Ño löôøng Trung öông, Cuïc Kieåm tra chaát löôïng saûn phaåm vaø haøng hoùa vaø Vieän Ñònh chuaån thaønh Cuïc Tieâu chuaån Ño löôøng Chaát löôïng Nhaø nöôùc. Ñoåi teân Vieän Ño löôøng thaønh Trung taâm Ño löôøng Vieät Nam; 2/1984 Hoäi ñoàng Boä tröôûng ra Nghò ñònh soá 22/HÑBT quyeát ñònh thaønh laäp Toång cuïc Tieâu chuaån Ño löôøng Chaát löôïng thuoäc UÛy ban Khoa hoïc vaø Kyõ thuaät Nhaø nöôùc treân cô sôû Cuïc Tieâu chuaån Ño löôøng Chaát löôïng Nhaø nöôùc; 2006 Quyeát ñònh soá 118/ QÑ - TÑC ngaøy 01/ 03/ 2006 veà vieäc “Ban haønh Ñieàu leä vaø toå chöùc vaø hoaït ñoäng cuûa Trung taâm Ño löôøng Vieät Nam” 10/2009 Ñoåi teân Trung taâm Ño löôøng Vieät Nam thaønh Vieän Ño löôøng Vieät Nam tröïc thuoäc Toång cuïc Tieâu chuaån Ño löôøng Chaát löôïng (Quyeát ñònh soá 104/2009/QÑ-TTg ngaøy 12/8/2009; Quyeát ñònh soá 2238/QÑ-BKHCN ngaøy 05/10/2009 veà vieäc ñoåi teân caùc toå chöùc tröïc thuoäc Toång cuïc); Teân giao dòch quoác teá: Vietnam Metrology Institute Truï sôû: Nhaø D, Soá 8 - Hoaøng Quoác Vieät, Haø Noäi, Vieät Nam. ÑT: 04.3791 4876 | 04.3836 1872 - Fax: 04.3756 4260 Email: vmi@fpt.vn Vaên phoøng ñaïi dieän phía Nam: 99 - Phoå Quang, P.2, Q.Taân Bình, TP.HCM Vieän Ño löôøng Vieät Nam Vieän Ño löôøng Vieät Nam laø ñôn vò söï nghieäp khoa hoïc tröïc thuoäc Toång cuïc Tieâu chuaån Ño löôøng Chaát löôïng, thöïc hieän chöùc naêng thieát laäp, duy trì, baûo quaûn vaø khai thaùc heä thoáng chuaån ño löôøng quoác gia; nghieân cöùu vaø öùng duïng khoa hoïc kyõ thuaät, nghieäp vuï veà ño löôøng.w Khaû naêng ño vaø hieäu chuaån cuûa Phoøng Ño löôøng Ñoä daøi ñöôïc chaáp thuaän treân phaïm vi toaøn caàu Ngaøy 01/03/2011, sau khi ñöôïc toå chöùc Ño löôøng khu vöïc Chaâu AÙ Thaùi Bình Döông (APMP) ñaùnh giaù vaø ñöôïc xem xeùt ôû taát caû caùc toå chöùc ño löôøng khu vöïc nhö: Chaâu AÂu (EURAMET), Chaâu Myõ (SIM), Chaâu Phi (AFRIMET)... Danh muïc khaû naêng ño vaø hieäu chuaån (CMCs) cuûa phoøng Ño löôøng Ñoä daøi thuoäc Vieän Ño löôøng Vieät Nam ñaõ ñöôïc chaáp nhaän vaø coâng boá chính thöùc treân trang thoâng tin cuûa Vieän Caân ño Quoác teá. Ñaây laø phoøng Ño löôøng thöù ba cuûa Vieän Ño löôøng Vieät Nam coù caùc CMCs ñöôïc Quoác teá thöøa nhaän. Vieäc thöøa nhaän naøy ñoàng nghóa vôùi vieäc giaáy chöùng nhaän keát quaû ño vaø hieäu chuaån noùi treân cuûa Vieän Ño löôøng Vieät Nam phaùt haønh ñöôïc chaáp nhaän treân phaïm vi toaøn caàu... (Thoâng tin chi tieát veà CMCs cuûa Phoøng Ño löôøng Ñoä daøi ñaêng taûi treân website taïi ñòa chæ: http://kcdb.bipm.org/ appendixC/country_list_search.asp?page=1&p ge=1&CountSelected=VN&type=Lw
- 8. 66 50 naêm tieâu chuaån ño löôøng chaát löôïng Tích luõy tri thöùc, höôùng tôùi töông lai Trung taâm Ñaøo taïo nghieäp vuï Tieâu chuaån Ño löôøng Chaát löôïng (QTC) laø ñôn vò söï nghieäp khoa hoïc tröïc thuoäc Toång cuïc Tieâu chuaån Ño löôøng Chaát löôïng, thöïc hieän chöùc naêng phuïc vuï coâng taùc quaûn lyù nhaø nöôùc vaø caùc hoaït ñoäng dòch vuï veà ñaøo taïo, boài döôõng trong lónh vöïc tieâu chuaån ño löôøng chaát löôïng. - Thöïc hieän caùc dòch vuï tö vaán, ñaøo taïo ña ngaønh cho caùc doanh nghieäp: hoaïch ñònh chieán löôïc kinh doanh, xaây döïng döï aùn, chuyeån giao coâng ngheä, tö vaán, xaây döïng vaø trieån khai caùc heä thoáng quaûn lyù theo caùc tieâu chuaån quoác teá: ISO 9000, ISO 14000, ISO/IEC 17025; ISO 17021; Guide 65; ISO 17020; ISO 15189; ISO 22000/ HACCP/ IFS/ BRC… - Tö vaán caét giaûm laõng phí trong toå chöùc, taùi caáu truùc doanh nghieäp, naâng cao naêng suaát lao ñoäng, naêng suaát voán, Lean, 6 Sigma, 5S, Kaizen, TPM, KM, Chaát löôïng dòch vuï, Balanced Score Cards, KPI…; Tö vaán xaây döïng vaø tham gia thöïc hieän caùc döï aùn Naêng suaát Chaát löôïng cuûa caùc Boä, Ngaønh vaø ñòa phöông. - Ñaøo taïo kieåm ñònh vieân vaø hieäu chuaån caùc phöông tieän ño thuoäc caùc lónh vöïc ño löôøng. - Ñaøo taïo naâng cao veà kyõ thuaät ño löôøng, thöû nghieäm, hieäu chænh, söûa chöõa caùc phöông tieän ño lónh vöïc khoái löôïng, dung tích löu löông, aùp suaát, ñieän,... - Lieân keát vôùi caùc Toå chöùc ñaøo taïo khaùc toå chöùc caùc chöông trình ñaøo taïo veà nghieäp vuï quaûn lyù vaø kyõ thuaät thuoäc caùc lónh vöïc chuyeân ngaønh khaùc theo yeâu caàu cuûa toå chöùc, caù nhaân. w TÍCH L Y TRI TH C, H NG T I T NG LAI Trung tâm ào t o nghi p v Tiêu chu n o l ng Ch t l ng (QTC) là n v s nghi p khoa h c tr c thu c T ng c c Tiêu chu n o l ng Ch t l ng, th c hi n ch c n ng ph c v công tác qu n lý nhà n c và các ho t ng d ch v v ào t o, b i d ng trong l nh v c tiêu chu n o l ng ch t l ng. - Th c hi n các d ch v t v n, ào t o a ngành cho các doanh nghi p: ho ch nh chi n l c kinh doanh, xây d ng d án, chuy n giao công ngh , t v n, xây d ng và tri n khai các h th ng qu n lý theo các tiêu chu n qu c t : ISO 9000, ISO 14000, ISO/IEC 17025; ISO 17021; Guide 65; ISO 17020; ISO 15189; ISO 22000/ HACCP/ IFS/ BRC… - T v n c t gi m lãng phí trong t ch c, tái c u trúc doanh nghi p, nâng cao n ng su t lao ng, n ng su t v n, Lean, 6 Sigma, 5S, Kaizen, TPM, KM, Ch t l ng d ch v , Balanced Score Cards, KPI… - T v n xây d ng và tham gia th c hi n các d án N ng su t Ch t l ng c a các B , Ngành và a ph ng. - ào t o ki m nh viên và hi u chu n các ph ng ti n o thu c các l nh v c o l ng - ào t o nâng cao v k thu t o l ng, th nghi m, hi u ch nh, s a ch a các ph ng ti n o l nh v c kh i l ng, dung tích l u l ng, áp su t, i n, vv.... - Liên k t v i các T ch c ào t o khác t ch c các ch ng trình ào t o v nghi p v qu n lý và k thu t thu c các l nh v c chuyên ngành khác theo yêu c u c a t ch c, cá nhân. n 20 n m phát tri n và 00 n m kinh nghi m uyên gia trong l nh v c v n và ào t o V i nhi u chuyên gia u ngành, thái d ch v thân thi n c i m , các ph ng pháp ào t o tiên ti n, Trung tâm ào t o luôn n l c mang l i cho i tác và khách hàng s hài lòng cao nh t. www.qtc.gov.vn Hôn 20 naêm phaùt trieån vaø nhieàu naêm kinh nghieäm trong lónh vöïc tö vaán vaø ñaøo taïo, vôùi nhieàu chuyeân gia ñaàu ngaønh, thaùi ñoä dòch vuï thaân thieän côûi môû, caùc phöông phaùp ñaøo taïo tieân tieán, Trung taâm Ñaøo taïo luoân noã löïc mang laïi cho ñoái taùc vaø khaùch haøng söï haøi loøng cao nhaát. Trung taâm Ñaøo taïo Toång cuïc Tieâu chuaån Ño löôøng Chaát löôïng Soá 8 ñöôøng Hoaøng Quoác Vieät, quaän Caàu Giaáy, Haø Noäi, Vieät Nam; ÐT: (04) 3836 1407; Fax: (04) 3836 1408; Email: training1.stq@fpt.vn; qtc@qtc.gov.vn Nhieäm vuï vaø quyeàn haïn 1 Xaây döïng vaø toå chöùc trieån khai thöïc hieän quy hoaïch, keá hoaïch, chöông trình ñaøo taïo nghieäp vuï tieâu chuaån, ño löôøng, chaát löôïng; 2 Xaây döïng caùc giaùo trình, taøi lieäu nghieäp vuï, taøi lieäu tham khaûo phuïc vuï cho coâng taùc ñaøo taïo, boài döôõng nghieäp vuï veà tieâu chuaån, ño löôøng, chaát löôïng; 3 Toå chöùc thöïc hieän boài döôõng ñoäi nguõ giaûng vieân veà tieâu chuaån, ño löôøng, chaát löôïng; 4 Toå chöùc thöïc hieän hoaëc phoái hôïp thöïc hieän caùc nghieân cöùu khoa hoïc phuïc vuï coâng taùc ñaøo taïo vaø nghieäp vuï khaùc veà tieâu chuaån, ño löôøng, chaát löôïng; 5 Toå chöùc hoaëc phoái hôïp toå chöùc caùc hoäi nghò, hoäi thaûo phuïc vuï coâng taùc ñaøo taïo, boài döôõng caùn boä, coâng chöùc, vieân chöùc theo phaân coâng cuûa Toång cuïc tröôûng; 6 Thöïc hieän caùc chöông trình hôïp taùc quoác teá veà ñaøo taïo nghieäp vuï tieâu chuaån, ño löôøng, chaát löôïng, theo phaân coâng cuûa Toång cuïc tröôûng; 7 Toå chöùc in aán caùc chöông trình, giaùo trình vaø taøi lieäu tham khaûo phuïc vuï hoaït ñoäng ñaøo taïo veà tieâu chuaån, ño löôøng, chaát löôïng; 8 Thöïc hieän caùc hoaït ñoäng dòch vuï ñaøo taïo vaø boài döôõng chuyeân moân, nghieäp vuï kyõ thuaät veà tieâu chuaån, ño löôøng, chaát löôïng cho caùc cô quan, toå chöùc, caù nhaân; 9 Thöïc hieän caùc hoaït ñoäng tö vaán veà nghieäp vuï quaûn lyù vaø kyõ thuaät trong lónh vöïc tieâu chuaån, ño löôøng, chaát löôïng; 10 Nghieân cöùu khoa hoïc, hoã trôï kyõ thuaät, chuyeån giao coâng ngheä trong lónh vöïc tieâu chuaån, ño löôøng, chaát löôïng vaø caùc dòch vuï khaùc phuø hôïp vôùi khaû naêng, lónh vöïc chuyeân moân theo quy ñònh cuûa phaùp luaät; 11 Tham gia ñaáu thaàu, kyù keát vaø thöïc hieän caùc hôïp ñoàng dòch vuï vôùi toå chöùc, caù nhaân veà nghieân cöùu khoa hoïc, ñaøo taïo, tövaân chuyeân moân, nghieäp vuï, chuyeån giao coâng ngheä trong lónh vöïc tieâu chuaån, ño löôøng, chaát löôïng vaø caùc loaïi hôïp ñoàng dòch vuï khaùc phuø hôïp vôùi khaû naêng, lónh vöïc chuyeân moân cuûa Trung taâm theo quy ñònh cuûa phaùp luaät; 12 Quaûn lyù coâng chöùc, vieân chöùc, ngöôøi lao ñoäng, taøi chính, taøi saûn vaø hoà sô, taøi lieäu cuûa Trung taâm theo quy ñònh cuûa Toång cuïc vaø cuûa Nhaø nöôùc; 13 Thöïc hieän caùc nhieäm vuï khaùc do Toång cuïc tröôûng giao.
- 9. 7 CÔ KHÍ VIEÄT NAM 7 Nhaân dòp Trieån laõm Quoác teá veà Ño löôøng, Maùy coâng cuï vaø Töï ñoäng hoùa (MTA Viet Nam 2012) taïi Haø Noäi vaø caùc Hoäi thaûo trong khuoân khoå Trieån laõm, Baûn tin xin traân troïng giôùi thieäu baøi vieát cuûa Kyõ sö Ñaøo Phan Long, Phoù Chuû tòch - Toång thö kyù Hieäp hoäi Doanh nghieäp Cô khí Vieät Nam, ñaêng treân trang web cuûa Hieäp hoäi http:// www.vami.com.vn/Chitiettintuc/ tabid/9379/ArticleID/107353/ tid/9385/Default.aspx Xin chaân thaønh caùm ôn taùc giaû. Toâi coù ñieàu kieän ñöôïc laøm chuû nhieäm coäng taùc vôùi nhieàu caùn boä Vieän nghieân cöùu, giaùm ñoác, toång giaùm ñoác, tieán syõ hieän ñang coâng taùc trong ngaønh cô khí ñeå thöïc hieän nhieàu ñeà taøi nghieân cöùu khoa hoïc thuoäc lónh vöïc cô khí do Boä Coâng nghieäp, nay laø Boä coâng thöông giao qua nhieàu naêm (töø 2002 ñeán nay), do vaäy toâi cuøng chia seû vôùi caùc ñoàng nghieäp cuûa mình trong vieäc nhìn laïi keát quaû cuûa saûn xuaát cô khí Vieät Nam (khoâng keå khoái FDI) thôøi kyø 10 naêm qua (2000 - 2010). Chuùng toâi cho raèng keát quaû ñaàu tö, saûn xuaát kinh doanh vaø saûn phaåm chính cuûa ngaønh cô khí nöôùc ta hieän môùi chæ ñaùp öùng khoaûng 20 -25 % nhu caàu thò tröôøng trong nöôùc chöù chöa theå ñaït ñöôïc möùc cao hôn nhö con soá ñaõ coâng boá cuûa moät soá cô quan. Ngay con soá giaù trò xuaát khaåu caùc saûn phaåm cô khí noäi taïi cuûa Vieät Nam cuõng chöa ñuùng vôùi thöïc teá, vì ñaõ laáy caû saûn phaåm xuaát khaåu cuûa khoái FDI coi laø cuûa cô khí Vieät Nam. Vôùi lyù leõ ñôn giaûn laø: Caùc con soá ñaùp öùng nhu caàu trong nöôùc vaø xuaát khaåu do cô khí Vieät Nam laøm ra chæ coù ñöôïc töø con soá giaù trò ñaàu tö cô sôû vaät chaát, trang bò coâng ngheä môùi, ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc... cho ngaønh, bao goàm giaù trò xaây döïng ñöôïc bao nhieâu nhaø maùy cô khí môùi, ñaàu tö chieàu saâu, môû roäng bao nhieâu nhaø maùy cuõ...? Ñeå laøm roõ hôn böùc tranh coâng nghieäp cô khí Vieät Nam ñang “khôûi saéc” trong giai ñoaïn 2003 ñeán 2007 cuõng nhö ñang chöõng laïi töø naêm 2008 ñeán nay, coù theå toùm taét trình baøy roõ hôn moät soá nguyeân nhaân ñeå goùp phaàn tö vaán moät soá vaán ñeà ñeå nhaø nöôùc xem xeùt taäp trung chæ ñaïo trong thôøi gian tôùi. Chuùng ta caàn nhìn thaúng vaøo thöïc teá: Taïi haàu heát caùc quoác gia phaùt trieån treân theá giôùi töø tröôùc ñeán nay, haøng naêm phaûi söû duïng moät löôïng voán raát lôùn töø caùc nguoàn khaùc nhau cho ñaàu tö xaây döïng cô sôû haï taàng, ñaàu tö phaùt trieån coâng nghieäp, noâng nghieäp cuõng nhö caùc ngaønh kinh teá khaùc nhaèm ñaùp öùng nhu caàu ngaøy caøng taêng cuûa ñôøi soáng xaõ hoäi. Ñoái vôùi caùc nöôùc ñang phaùt trieån cuõng khoâng theå khoâng hoïc theo caùch thöùc ñoù. Huy ñoäng ñöôïc caùc nguoàn voán trong, ngoaøi nöôùc ñeå ñaàu tö phaùt trieån coâng nghieäp, kinh teá, vaên hoùa, xaõ hoäi seõ mang laïi nhöõng thaønh töïu kinh teá cuõng nhö taïo coâng aên vieäc laøm, an sinh xaõ hoäi raát lôùn ñoái vôùi töøng quoác gia. Trong quaù trình toaøn caàu hoùa vaø hoäi nhaäp hieän nay, ñaëc bieät laø ñoái vôùi caùc nöôùc laø thaønh vieân cuûa WTO, vieäc ñoàng thôøi baûo veä ñöôïc caùc lôïi ích quoác gia maø vaãn thöïc hieän ñöôïc caùc cam keát quoác teá, ñoøi hoûi laõnh ñaïo caùc nöôùc naøy phaûi coù nhöõng saùch löôïc khoân kheùo vaø thöïc teá, bieát ñaët lôïi ích quoác gia leân treân heát. Thöïc teá taïi moät soá nöôùc phaùt trieån ñaõ laø thaønh vieân WTO töø laâu, hoï coù kinh nghieäm ñöa ra nhöõng chính saùch raát khoân kheùo vaø thöïc teá ñeå baûo veä lôïi ích quoác gia cuûa mình nhö Myõ, Nhaät Baûn, Haøn Quoác, Trung Quoác... Taïi caùc quoác gia, haàu nhö caùc döï aùn ñaàu tö xaây döïng caùc coâng trình coâng nghieäp, haï taàng kinh teá... ñeàu do caùc nhaø thaàu cuûa nöôùc sôû taïi thöïc hieän. Caùc nhaø thaàu nöôùc ngoaøi khoù coù ñieàu kieän ñeå ñaët chaân vaøo laõnh ñòa naøy, nhöng neáu khoâng voõ ñoaùn coù theå thaáy qua 10 naêm ôû Vieät Nam thì ngöôïc laïi. Phaàn vì coâng nghieäp cô khí cuûa ta yeáu sau nhieàu naêm khoâng ñöôïc ñaàu tö keå töø khi Boä Cô khí & Luyeän kim khoâng coøn nöõa töø naêm 1990. Beân caïnh nhöõng thaønh tích böôùc ñaàu, neáu khaûo saùt vaø xem xeùt kyõ löôõng vaø toaøn dieän heä thoáng caùc doanh nghieäp cô khí nöôùc ta thì thaáy chaát löôïng cuûa söï phaùt trieån cô khí coøn nhieàu baát caäp treân nhieàu maët. Noåi leân hieän nay laø ngaønh cô khí Vieät Nam raát thieáu voán ñeå ñoåi môùi trang bò coâng ngheä, thieáu söï hôïp taùc lieân ngaønh, bò nöôùc ngoaøi cheøn eùp ôû nhieàu maët, ñoäi nguõ nguoàn nhaân löïc thieáu... Neáu toâi nhôù khoâng nhaàm vaø ñaõ phaùt bieåu vôùi laõnh ñaïo caáp cao cuûa Ñaûng vaø Chính phuû töø naêm 2000: “trong 10 naêm 1980 - 1990 ñaàu tö cho phaùt trieån cô khí khoâng baèng giaù trò laøm ½ nhaø maùy xi maêng coâng suaát 2500 taán /naêm”, theá nhöng sau möôøi naêm, giai ñoaïn 2000 - 2010 thì nhaø nöôùc ñaõ öu tieân daønh voán ñaàu tö cho ngaønh cô khí thì sao?, coù taêng ñöôïc hôn nhieàu khoâng?, taêng bao nhieâu hieän chuùng ta cuõng chöa coù con soá cuï theå. Ngoaøi ngaønh ñoùng taøu thuûy, coøn laïi haàu nhö vieäc daønh voán ñaàu tö xaây döïng moät soá nhaø maùy cô khí lôùn quan troïng khoâng coù, daãn ñeán tình traïng thieáu maùy, coâng ngheä môùi, thieáu kyõ sö vaø caùn boä ñaàu ngaønh coù chuyeân moân thieát keá, coâng ngheä cô khí hieän ñaïi, ñoøi hoûi kieán thöùc lieân ngaønh Cô khí Vieät Nam 10 naêm qua vaø vaøi yù kieán tö vaán cho nhöõng naêm tôùi
- 10. 8 CÔ KHÍ VIEÄT NAM “ Cô -Tin - Ñieän töû, Vaät lieäu môùi “... laø leõ ñöông nhieân. Nhöõng ngöôøi laøm cô khí nöôùc ta raát ñau khi Vinashin maëc duø ñöôïc nhaø nöôùc ñaàu tö, nhöng do sai phaïm cuûa laõnh ñaïo taäp ñoaøn naøy coäng vôùi boái caûnh khuûng hoaûng taøi chính toaøn caàu ñaõ daãn ñeán keát cuïc vaø haäu quaû xaáu cho toaøn ngaønh cô khí nöôùc ta. Coù leõ ñaây laø nhöõng vaán ñeà caàn ñöôïc Chính phuû xem xeùt ñeå chæ ñaïo trieån khai thöïc hieän Chieán löôïc phaùt trieån cô khí Vieät Nam cuûa Chính phuû vaø Keát luaän cuûa Boä chính trò ñaõ ban haønh töø 2002, 2003 nhaèm thuùc ñaåy xaây döïng ngaønh cô khí cheá taïo Vieät Nam trong giai ñoaïn 2011-2020. Coù theå ñaët ra vaán ñeà: Neáu nhaø nöôùc khoâng gaáp ruùt coù moät heä thoáng chính saùch ñoàng boä coäng vôùi moät boä maùy thöïc thi coù caùc chuyeân gia am töôøng veà chuyeân ngaønh cô khí ñeå tö vaán giuùp Ñaûng vaø Chính phuû toå chöùc cô caáu laïi heä thoáng caùc doanh nghieäp cô khí thuoäc nhieàu thaønh phaàn sôû höõu nhaèm lieân keát hôïp taùc saûn xuaát vaø tham gia chuoãi saûn phaåm cô khí toaøn caàu thì nöôùc ta khoù töï chuû ñeå thöïc hieän coâng nghieäp hoùa theo höôùng phaùt trieån beàn vöõng thaønh coâng vaøo naêm 2020. Ñeå ngaønh coâng nghieäp cô khí nöôùc ta coù ñuû ñieàu kieän phaùt trieån nhanh choùng caû veà löôïng vaø chaát ñaûm baûo chieám lónh thò tröôøng trong nöôùc vaø khu vöïc töø nay ñeán 2020, Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ta caàn coù quyeát saùch lôùn ñeå ñaàu tö söùc ngöôøi, söùc cuûa xaây döïng coâng nghieäp cô khí cuûa ñaát nöôùc. Trong keá hoaïch 2011-2020 Chính phuû caàn taäp trung löïa choïn laïi moät soá saûn phaåm cô khí coù thò tröôøng, khoâng nhaát thieát phaûi laø 8 nhoùm nhö tröôùc ñaây ñeå ñaàu tö maïnh cho phaàn coát loõi, ñoù laø khu vöïc Cô khí cheá taïo, maø hieän nay ñoái vôùi coâng nghieäp cô khí ñöôïc goïi laø “coâng nghieäp phuï trôï”. Coù nhö vaäy chuùng ta môùi taïo neân ñöôïc noäi löïc cho Cô khí Vieät Nam, töùc laø taïo neân cô sôû ñoåi môùi töø coâng ngheä, trang thieát bò hieän ñaïi, ñaøo taïo nhaân löïc coù trình ñoä... Cô khí Vieät Nam muoán töï chuû ñaûm nhaän thöïc hieän ñöôïc tieán trình CNH-HÑH ñaát nöôùc theo loä trình phaùt trieån chung cuûa caùc ngaønh kinh teá coâng nghieäp khaùc nhaát thieát phaûi coù “baøn tay ñaàu tö höõu hình cuûa nhaø nöôùc” môùi mong soáng vaø phaùt trieån ñöôïc. Neáu chæ nhìn thaáy hieän traïng vaø nhöõng khoù khaên hieän nay, nhieàu caáp, nhieàu ngaønh cho raèng ñaàu tö cho cô khí seõ taïo gaùnh naëng cho kinh teá ñaát nöôùc. Nhaän thöùc nhö vaäy chöa ñaày ñuû vaø thieáu töï tin. Chuùng toâi xin daãn chöùng, sau 15 naêm thöïc hieän coâng cuoäc ñoåi môùi kinh teá ñaát nöôùc (1990- 2005), moät soá ngaønh kinh teá, kyõ thuaät, coâng nghieäp ñaõ thu ñöôïc nhöõng thaønh töïu to lôùn ñeàu coù “baøn tay höõu hình” cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ta, cuï theå: - Ñoái vôùi noâng nghieäp, töø choã thieáu löông thöïc, do coù cô cheá chính saùch ñuùng, coù ñaàu tö thích ñaùng cuûa nhaø nöôùc, cho neân Vieät Nam ñaõ coù döï tröõ löông thöïc vaø xuaát khaåu gaïo ñöùng thöù 2 theá giôùi. - Ñoái vôùi ngaønh Böu chính vieãn thoâng Vieät Nam cuõng ñaõ coù nhöõng thaønh töïu phaùt trieån nhanh choùng. Keå töø 1993 ñeán nay, sau hôn 15 naêm Vieät Nam ñaõ coù ñöôïc heä thoáng caùc trang thieát bò hieän ñaïi ngang taàm khu vöïc ñeå cuøng caùc nöôùc khai thaùc dòch vuï ñaùp öùng nhu caàu trong nöôùc vaø quoác teá. Chuùng ta khoâng bò tuït haäu trong lónh vöïc naøy, roõ raøng Böu chính vieãn thoâng Vieät Nam ñaït ñöôïc trình ñoä tieân tieán nhö hieän nay laø nhôø coù chính saùch cô cheá vaø nguoàn ñaàu tö khoâng nhoû cuûa nhaø nöôùc ta. - Theá nhöng cuõng thaät ñaùng buoàn coù hai ngaønh coâng nghieäp luoân chieám vò trí vaø tyû troïng giaù trò haøng ñaàu ôû caùc nöôùc coâng nghieäp phaùt trieån laø cô khí vaø ñieän töû thì Vieät Nam sau 15 naêm qua ra sao? Saûn phaåm ñieän töû Vieät Nam coù theå noùi laø “saäp”, coøn cô khí cheá taïo thì “thaát taùn”, yeáu keùm nhieàu hôn so vôùi caùc nöôùc khaùc. Vôùi nhöõng baèng chöùng neâu treân seõ caøng khaúng ñònh quyeát taâm ñeå nöôùc ta ñaàu tö phaùt trieån coâng nghieäp cô khí cheá taïo cuûa ñaát nöôùc nhö Chæ thò keát luaän cuûa Boä Chính trò vaø Quyeát ñònh cuûa Chính phuû laø raát ñuùng ñaén thì môùi mong ñeán 2020 nöôùc ta môùi trôû thaønh nöôùc coâng nghieäp. Nhöng tieác thay nhöõng quyeát ñònh quan troïng neâu treân chöa ñi vaøo cuoäc soáng. Thoâng qua vieäc ñaàu tö phaùt trieån caùc ngaønh naêng löôïng, giao thoâng vaän taûi, saûn xuaát vaät lieäu xaây döïng, phaùt trieån ñoâ thò trong 10 naêm qua cho thaáy thò tröôøng cuûa coâng nghieäp cô khí Vieät Nam töø nay ñeán 2020 laø raát lôùn. Nhöng treân thöïc teá vôùi nhöõng con soá nhaäp sieâu ngaøy moät taêng haøng naêm ôû möùc haøng tyû USD ñaõ cho thaáy ôû nhieàu caáp, ngaønh quaûn lyù nhaø nöôùc vaãn chöa thaáy heát ñöôïc giaù trò quyù baùu naøy ñeå taäp trung khai thaùc vaø gìn giöõ nhö caùc quoác gia phaùt trieån ñaõ vaø ñang thöïc hieän. Thò tröôøng khoâng phaûi laø yeáu toá duy nhaát, nhöng quan troïng nhaát ñeå phaùt trieån kinh teá noùi chung vaø caùc ngaønh coâng nghieäp noùi rieâng. Ñeå xaùc ñònh ñöôïc muïc tieâu phaùt trieån coâng nghieäp cô khí, vieäc nghieân cöùu nghieâm tuùc thò tröôøng vaø döï baùo thò tröôøng seõ laø moät trong nhöõng noäi dung quan troïng ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu tö vaø cô quan quaûn lyù kinh teá coâng nghieäp vó moâ. Chuùng ta coù theå thaáy ngaønh coâng nghieäp cô khí VN coù nhu caàu thò tröôøng noäi ñòa vôùi treân 80 trieäu daân (vaø seõ coøn coù theå leân ñeán100 trieäu) laø khaù lyù töôûng ñeå coâng nghieäp cô khí phaùt trieån.
- 11. 9 CÔ KHÍ VIEÄT NAM Thò tröôøng cuûa coâng nghieäp cô khí nöôùc ta laø raát lôùn, laø thò tröôøng maø nöôùc ngoaøi raát theøm khaùt. Bôûi theo quy hoaïch toác ñoä taêng tröôûng kinh teá cuûa nöôùc ta neâu trong chöông trình caùc ngaønh kinh teá, coâng nghieäp nöôùc ta trong 10 naêm tôùi seõ caàn haøng traêm tyû USD. Trong soá voán ñaàu tö khoång loà naøy lieäu cô khí Vieät Nam seõ chieám ñöôïc bao nhieâu hay laïi ñeå rôi vaøo tay nöôùc ngoaøi nhö 10 naêm ñaõ qua? Ñaây laø vaán ñeà heä troïng cuûa ñaát nöôùc maø taát caû caùc caáp töø TW ñeán ñòa phöông caàn phaûi thoâng suoát vaø chòu traùch nhieäm goùp phaàn giaûm nhaäp sieâu vaø xaây döïng löïc löôïng saûn xuaát coâng nghieäp cô khí cuûa ñaát nöôùc ta. Ñeå thaáy ñoä lôùn cuûa nhu caàu saûn phaåm cô khí tính ñeán naêm 2025, coù theå gaén vôùi soá lieäu ñònh höôùng xaây döïng vaø phaùt trieån cuûa moät soá ngaønh coâng nghieäp chính yeáu caàn ñaàu tö thöïc hieän töø nay ñeán naêm 2025 (soá lieäu chuùng toâi tham khaûo, coù theå chöa chuaån xaùc), ñoù laø: Vôùi ngaønh ñieän. - Nhieät ñieän chaïy than: Theo quy hoaïch phaùt trieån ñieän löïc quoác gia giai ñoaïn 2006-2015 coù xeùt ñeán naêm 2025 vôùi phöông aùn cô sôû coù 52 coâng trình nhieät ñieän than phaûi ñöa vaøo vaän haønh trong giai ñoaïn 2008-2015 vôùi toång coâng suaát laép ñaët laø 23.440 MW vaø giai ñoaïn 2016-2025 coù 36 coâng trình nhieät ñieän than vôùi coâng suaát laép ñaët leân ñeán 80.600 MW ñöôïc ñöa vaøo vaän haønh. Nhö vaäy töø nay ñeán 2025, chuùng ta caàn 88 nhaø maùy nhieät ñieän than coâng suaát töø 100 ñeán 600 MW vôùi toång coâng suaát laép ñaët leân ñeán 106.000 MW vôùi voán ñaàu tö khoaûng 120 tyû USD, trong ñoù toång voán ñaàu tö cho thieát bò caû 2 giai ñoaïn xaáp xæ 83 tyû USD. - Thuûy ñieän: Ñeán naêm 2025 Vieät Nam caàn ñaàu tö khoaûng 75 nhaø maùy thuûy ñieän coâng suaát töø 30 - 1.200 MW vôùi toång coâng suaát laép ñaët giai ñoaïn 2007 - 2015 laø 11.931 MW, giai ñoaïn 2016 - 2025 laø 8.974 MW, toång coäng giai ñoaïn: 2007-2025 laø 21.000 MW vôùi toång voán ñaàu tö khoaûng 25 tyû USD, trong ñoù voán ñaàu tö cho thieát bò xaáp xæ 10 tyû USD. Nhö vaäy, trong caû 2 giai ñoaïn, toång voán ñaàu tö cho naêng löôïng laø 145 tyû USD, trong ñoù voán ñaàu tö cho thieát bò nhaäp khaåu laø 93 tyû USD. Nhu caàu veà caùc daây chuyeàn thieát bò cho vaät lieäu xaây döïng vaø khai thaùc nhoâm giai ñoaïn 2007- 2015: - Xi maêng loø quay: Giai ñoaïn 2007- 2015 caàn ñaàu tö treân 20 nhaø maùy vôùi coâng suaát khoaûng 30 trieäu taán clanker, giai ñoaïn 2016-2025 caàn ñaàu tö môùi 15 trieäu taán clanker vôùi toång voán ñaàu tö khoaûng 4 tyû USD. - Saûn xuaát Alumium: Toång coâng suaát cho laép ñaët giai ñoaïn 2007-2025 theo quy hoaïch khoaûng 15 trieäu taán vôùi giaù trò ñaàu tö thieát bò gaàn 10 tyû USD. Treân ñaây laø ví duï ñeå minh hoïa, ngoaøi ra coøn nhöõng ngaønh coâng nghieäp quan troïng khaùc nhö khai thaùc cheá bieán daàu khí, than, khoaùng saûn khaùc, giao thoâng vaän taûi (ñoùng, söûa chöõa taøu bieån, ñöôøng saét, oâtoâ, xe maùy...), haøng hoùa tieâu duøng... lieäu coâng nghieäp cô khí VN seõ coù ñuû noäi löïc laøm ñöôïc bao nhieâu % giaù trò voán ñaàu tö cuûa caùc ngaønh coâng nghieäp vaø ñaûm baûo nhu caàu quoác keá daân sinh? Ngoaøi nhu caàu phaùt trieån xaây döïng caùc ngaønh kinh teá coâng nghieäp vaø haï taàng cô sôû, coøn coù moät thò tröôøng raát lôùn nöõa ñoái vôùi cô khí vaø ñieän töû, ñoù laø nhu caàu caùc saûn phaåm cô khí phuïc vuï haøng hoùa tieâu duøng: Neáu möùc thu nhaäp bình quaân laø 700 usd/ngöôøi thì toång nhu caàu cuûa xaõ hoäi veà saûn phaåm cô khí tieâu duøng trong gia ñình ngöôøi Vieät Nam seõ töø 3 - 4 tyû Usd/naêm. Coù nhieàu yù kieán cho raèng döï baùo naøy coøn thaáp. Hieän nay, chæ tính nhu caàu mua saém OÂ toâ vaø xe maùy moãi naêm ñaõ leân ñeán vaøi tyû USD. Toång hôïp hai khu vöïc töø nay ñeán naêm 2015, nhu caàu saûn phaåm cô khí cuûa toaøn xaõ hoäi VN bình quaân moãi naêm khoaûng 8 - 10 tyû USD. Cho neân chæ caàn cô khí trong nöôùc ñöôïc phaùt trieån ñeå ñaùp öùng ñöôïc töø 45%-55% veà doanh soá nhaèm ñaùp öùng nhu caàu cuûa thò tröôøng trong nöôùc, thì nhöõng naêm cuoái thaäp kyû naøy, saûn phaåm cô khí VN cuõng phaûi ñaït töø 5- 6 tyû Usd/naêm. Ñoù chính laø thò tröôøng lôùn coù nhieàu tieàm naêng ñoái vôùi moät quoác gia noùi rieâng vaø khu vöïc noùi chung. Caên cöù keá hoaïch phaùt trieån caùc ngaønh kinh teá vaø coâng nghieäp nöôùc ta ñeán 2010, taàm nhìn 2020, chuùng ta thaáy raát roõ thò tröôøng cuûa ngaønh Cô khí Vieät Nam raát lôùn. Chuùng toâi nghó raèng ñaõ ñeán luùc laõnh ñaïo Ñaûng vaø nhaø nöôùc ta caàn laøm cho laõnh ñaïo caùc caáp caùc ngaønh nhaän thöùc roõ vieäc ñaàu tö phaùt trieån coâng nghieäp cô khí cheá taïo trong boái caûnh khoù khaên hieän nay phaûi laø yù chí quoác gia chöù khoâng chæ laø yù muoán cuûa giôùi doanh nhaân vaø doanh nghieäp: Neáu nhaø nöôùc khoâng taäp trung ñaàu tö thích daùng xaây döïng coâng nghieäp cô khí cheá taïo phaùt trieån coù ñuû noäi löïc hoäi nhaäp kinh teá quoác teá, chuùng ta seõ maát thò tröôøng trong nöôùc, ngöôøi Vieät Nam laïi bò ñi laøm thueâ, bò nöôùc
- 12. 10 CÔ KHÍ VIEÄT NAM 10 ngoaøi aùp böùc boùc loät theo hình thöùc môùi vaø maõi maõi Vieät Nam seõ khoâng bao giôø trôû thaønh nöôùc coâng nghieäp vaøo 2020. Ñaõ ñeán luùc laõnh ñaïo Ñaûng vaø nhaø nöôùc ta caàn cho laøm roõ traùch nhieäm caùc cô quan quaûn lyù nhaø nöôùc (keá hoaïch ñaàu tö, coâng nghieäp, thöông maïi, taøi chính, ngaân haøng vaø laõnh ñaïo caùc ñòa phöông) ñaõ ñieàu haønh vaø ra caùc quyeát ñònh gì trong giai ñoaïn 2005 -2010 ñeå nhieàu coâng trình coâng nghieäp do voán cuûa ta ñaàu tö maø cô khí trong nöôùc laïi khoâng ñöôïc laøm nhieàu maø nöôùc ngoaøi chieám phaàn lôùn? Neáu khoâng chæ ra ñích danh nhöõng yeáu keùm veà kieán thöùc vaø söï voâ caûm (chöa caàn quy ñeán vì lôïi ích caù nhaân, cuïc boä ñòa phöông) cuûa nhöõng vò boä tröôûng, tænh tröôûng thì ñaát nöôùc ta seõ khoù töï chuû thöïc hieän ñöôïc söï nghieäp CNH -HÑH tröôùc söï xaâm laán cuûa nöôùc ngoaøi ñang baèng moïi caùch traøn vaøo chieám lónh thò tröôøng VN. Coù nghieâm khaéc vaïch ra nhöõng sai phaïm cuûa caùc cô quan, ngöôøi ñöùng ñaàu chòu traùch nhieäm ñieàu haønh coâng nghieäp cuûa chính phuû cuõng nhö caùc Boä tröôûng khoái kinh teá- coâng nghieäp, caùc vò ñöùng ñaàu caùc tænh thaønh giai ñoaïn 2005 -2010 ñeå ruùt kinh nghieäm thì 5, 10 naêm tôùi chuùng ta vaãn vöôùng laïi nhöõng sai phaïm cuûa caùc naêm tröôùc. MOÄT SOÁ YÙ KIEÁN TÖ VAÁN 1- Tröôùc heát Ñaûng vaø Chính phuû caàn coù chæ ñaïo vaø ñöa thaønh “kyû cöông, pheùp nöôùc” ñeå laõnh ñaïo caùc caáp, caùc ngaønh, caùc ñòa phöông nhaän thöùc ñuùng vaø ñaày ñuû vò trí vaø taàm quan troïng cuûa vieäc xaây döïng phaùt trieån coâng nghieäp cô khí Vieät Nam trong tieán trình thöïc hieän CNH-HÑH ñaát nöôùc. Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ta caàn thöïc hieän ngay vieäc chæ ñaïo mang tính kyû cöông pheùp nöôùc ñoái vôùi laõnh ñaïo caùc caáp, caùc ngaønh töø treân cao ñeán cô sôû phaûi nghieâm tuùc thöïc hieän ñuùng, ñaày ñuû, saùng taïo tinh thaàn vaø noäi dung Keát luaän soá 25-KL/TW, ngaøy 17/l0/2003. cuûa Boä Chính trò vaø Quyeát ñònh 186/20021QÑ-TTg, ngaøy 26/12/2002 cuûa Thuû töôùng Chính phuû veà chieán löôïc phaùt trieån coâng nghieäp cô khí. Chính phuû luoân chæ ñaïo vieäc taïo ñôn haøng, ñöa ra nhöõng ñieàu kieän coù lôïi cho doanh nghieäp cô khí trong nöôùc laø heát söùc caàn thieát trong ñieàu kieän hoäi nhaäp kinh teá quoác teá. 2- Caâu hoûi döôùi ñaây caàn ñaët ra: Lieäu chuùng ta coù ñuû nghò löïc, quyeát taâm vaø saùng taïo ñeå taän duïng caùc ñieàu kieän thuaän lôïi vaø vöôït qua caùc thaùch thöùc khi ñaát nöôùc ñang böôùc vaøo cuoäc chôi hoäi nhaäp kinh teá quoác teá? Khi coù cuoäc chôi WTO lieäu coù caàn ñeán xaây döïng coâng nghieäp cô khí cho rieâng Vieät Nam nöõa khoâng? Qua thöïc tieãn ñaõ khaúng ñònh chuû tröông Chính phuû giao cho doanh nghieäp cô khí Vieät Nam nhieàu ñôn haøng, roài laøm toång thaàu xaây döïng moät soá coâng trình coâng nghieäp hoaëc tham gia cheá taïo moät phaàn thieát bò cho caùc coâng trình chuaån bò ñaàu tö. Coù nhö vaäy Vieät Nam môùi thu ñöôïc nhöõng lôïi ích sau: - Tröôùc maét nöôùc ta thu ñöôïc nguoàn taøi chính tôùi treân 35 - 40% giaù trò ñaàu tö coâng trình cuûa ñaát nöôùc. Coøn neáu nöôùc ngoaøi laøm toång thaàu nhö laøm nhaø maùy nhieät ñieän ôû Quaûng Ninh - Haûi phoøng hoaëc Dung Quaát..., Doanh nghieäp cô khí Vieät Nam phaûi ñi laøm thueâ vaø chæ thu ñöôïc döôùi 10% giaù trò ñaàu tö coâng trình. - Qua trieån khai coâng vieäc chuùng ta môùi ñaøo taïo nhanh ñöôïc nguoàn nhaân löïc coù trình ñoä ngang taàm hoaëc cao hôn khu vöïc ñeå ñieàu haønh thöïc hieän caùc döï aùn toå hôïp coâng nghieäp seõ ngaøy moät nhieàu ñeå thöïc hieän tieán trình CNH-HÑH ñaát nöôùc. - Haøng vaïn coâng nhaân, caùn hoä ngaønh cô khí Vieät Nam ñaõ coù vieäc laøm vaø ñôøi soáng ñaûm baûo, töøng böôùc giai caáp coâng nhaân nöôùc ta phaùt trieån löïc löôïng ñeå ñaûm baûo thöïc hieän thaéng lôïi caùc nhieäm vuï xaây döïng coâng nghieäp hoùa ñaát nöôùc. Chính phuû caàn coù chính saùch, cô cheá tieáp tuïc taïo ñôn haøng lôùn cho cô khí Vieät Nam thöïc hieän lieân tuïc töø nay ñeán 2020. Raát tieác, chuùng ta chöa coù ñieàu kieän ñeå thoáng keâ so saùnh xem toång soá voán ñaàu tö cho moät soá döï aùn cô khí trong 10 naêm qua seõ lôùn hôn hay beù nhoû hôn ñoái vôùi nhöõng thaát thoaùt, laõng phí, tham nhuõng, pheâ duyeät caùc döï aùn sai trong vay voán xaây döïng cô baûn, laøm nhaø maùy “mía ñöôøng”, ñoùng taøu caù “ñaùnh baét xa bôø”... Nhöõng ngöôøi laøm cô khí trong ngaønh raát buoàn khi Cô khí ñöôïc Ñaûng, Chính phuû cho laø quan troïng nhö vaäy, môùi ñöôïc taïo cô cheá öu ñaõi vaøi naêm laøm moät soá döï aùn..., theá roài Cô khí ñaõ laïi bò haïn cheá vay öu ñaõi, thaäm chí coøn bò baùo chí vieát moät soá baøi laøm giaûm khí theá ñang leân cuûa ngaønh vaø chuøn böôùc nhöõng doanh nghieäp ñang coá gaéng böùt phaù ñi leân. Chuùng toâi nghó raèng ñaõ ñeán luùc caàn truy traùch nhieäm xem nhöõng ai ñang caûn trôû, thaäm chí ñang caûn phaù ñaàu tö phaùt trieån ngaønh cô khí, caûn trôû quyeát ñònh cuûa Chính phuû vaø chæ ñaïo cuûa Boä chính trò. Trong khi ñoù thì nhieàu nôi laïi ñaàu tö laõng phí, cho nhaäp khaåu nhieàu thieát bò cô khí hoaëc keát caáu theùp laø saûn phaåm chaát löôïng thaáp taïo ra töø coâng ngheä laïc haäu cuûa caùc nöôùc maø voâ caûm khi bieát cô khí trong nöôùc ñaõ cheá taïo ñöôïc... 3- Tieáp tuïc choïn löïa ruùt laïi moät soá saûn phaåm cô khí cheá taïo coù giaù trò cao trong 08 nhoùm saûn phaåm cô khí
- 13. 11 CÔ KHÍ VIEÄT NAM 11 troïng ñieåm ñeå taäp trung ñaàu tö, khoâng nhaát thieát trong 10 naêm tôùi vaãn laáy 8 nhoùm saûn phaåm ñaõ löïa choïn caùch nay haøng chuïc naêm tröôùc. Cuï theå chæ duøng voán nhaø nöôùc tieáp tuïc phaùt trieån coâng nghieäp ñoùng taøu treân cô sôû taùi cô caáu theo chæ ñaïo cuûa Chính phuû, löïa choïn saûn phaåm trong cheá taïo maùy ñoäng löïc vaø maùy noâng nghieäp, cheá taïo bieán aùp, thieát bò ñieän, cuïm vaø phuï tuøng oâtoâ ñeå ñaùp öùng nhu caàu trong nöôùc vaø tham gia chuoåi saûn phaåm quoác teá. Vieäc khuyeán khích phaùt trieån coâng nghieäp phuï trôï cuûa ngaønh cô khí thöïc chaát laø phaùt trieån cô khí cheá taïo caàn coù theâm söï chæ ñaïo baèng cô cheá ñeå coù theå tieán tôùi saûn xuaát loaïi lôùn môùi coù hieäu quaû khi hôïp taùc vôùi caùc Haõng ñaët haøng nöôùc ngoaøi. Muoán phaùt trieån nhanh cô khí cheá taïo, caùc doanh nghieäp cô khí nöôùc ta caàn tranh thuû vaø taän duïng moïi khaû naêng ñeå lieân keát, hoäi nhaäp vaøo guoàng saûn xuaát cuûa caùc Taäp ñoaøn, Haõng cô khí cheá taïo lôùn maïnh treân theá giôùi ñeå coù thò tröôøng xuaát khaåu vaø tieáp nhaän ñöôïc coâng ngheä cô khí cheá taïo tieân tieán, hieän ñaïi. 4- Do yeáu toá khaùch quan, cô khí ñeàu phaûi coù ôû caùc Boä, ngaønh, ñòa phöông trong caû nöôùc. Ñoù laø lòch söû chæ ñaïo xaây döïng ngaønh theo moâ hình kinh teá cuõ ñeå laïi neân vaãn toàn taïi cho ñeán nay cô cheá chuû quaûn caùc doanh nghieäp cô khí. Hôn nöõa baûn thaân ngaønh cô khí Vieät Nam voán ñaõ yeáu, ñaàu tö kheùp kín coâng ngheä, saûn phaåm chöa saûn xuaát loaït lôùn.. laïi bò chia taùch, caùt cöù theo chæ ñaïo cuûa caáp chuû quaûn, daãn ñeán caùc doanh nghieäp cô khí Vieät Nam thuoäc sôû höõu nhaø nöôùc raát khoù hôïp taùc saûn xuaát, caïnh tranh khoâng coù lôïi vaø ñaàu tö laïi truøng laäp gaây laõng phí raát lôùn. Chính vì vaäy Ñaûng vaø Nhaø nöôùc caàn sôùm saép xeáp laïi khoái caùc doanh nghieäp cô khí thuoäc sôû höõu nhaø nöôùc, boû caáp chuû quaûn ñeå taïo söùc maïnh lieân keát, hôïp taùc ñaàu tö, saûn xuaát cho toaøn ngaønh. Moïi doanh nghieäp cô khí ñeàu hoaït ñoäng bình ñaúng theo Luaät Doanh nghieäp ñaõ ban haønh. Nhanh choùng coå phaàn hoùa caùc doanh nghieäp voán 100% cuûa nhaø nöôùc theo ñaùnh giaù ñuùng vôùi giaù thò tröôøng vaø coù heä soá öu ñaõi vôùi ngaønh saûn xuaát khoù khaên naøy. Ñaëc bieät caàn thieát phaûi coù moät cô quan tröïc thuoäc Chính phuû coù ñuû ñieàu kieän phaùp lyù ñeå chaêm lo xaây döïng, quaûn lyù theo quy hoaïch, nghieân cöùu chính saùch, cô cheá, kieåm tra vieäc söû duïng voán nhaø nöôùc nhaäp khaåu caùc saûn phaåm, coâng ngheä cô khí... ñeå thöôøng xuyeân phoái hôïp vôùi Hieäp hoäi Doanh nghieäp cô khí Vieät Nam giuùp Thuû töôùng, giuùp Chính phuû veà coâng nghieäp cô khí cuûa ñaát nöôùc. Gioáng nhö caùc nöôùc coâng nghieäp phaùt trieån vaø caùc nöôùc coâng nghieäp ñang phaùt trieån, Chính phu luoân thoâng qua yù kieán cuûa caùc Hieäp hoäi ngaønh haøng ñeå ban haønh caùc cô cheá chính saùch coù lôïi hoaëc vaø baûo veä, xaây döïng thò tröôøng cho ngaønh haøng maø Chính phuû caàn quan taâm, coù leõ nöôùc ta ñaõ ñeán luùc phaûi laøm theo hoï thì môùi hieäu quaû. Nhaø nöôùc caàn taïo ñieàu kieän veà cô cheá ñeå coäng ñoàng doanh nghieäp cô khí trong nöôùc cuøng nhau xaây döïng Hieäp hoäi ngaønh haøng coù ñuû ñieàu kieän phaùp lyù ñeå baûo veä thò tröôøng trong nöôùc, baûo veä doanh nghieäp saûn xuaát, tö vaán veà chính saùch thueá, xuaát nhaäp khaåu, ñaàu tö. Khoâng neân tieáp tuïc ñeå caùc Boä, Sôû, UÛy ban nhaân daân caùc tænh thaønh... tieáp tuïc chuû quaûn caùc doanh nghieäp coù voán nhaø nöôùc nöõa nhaèm giaûm cô cheá xin - cho vaø ñöa ra nhöõng con soá “ñeïp” ñeå baùo caùo. Ñieàu naøy phuø hôïp vôùi söï hoaøn thieän vaän haønh neàn kinh teá thò tröôøng nhö caùc nöôùc khaùc vaø goùp phaàn “Caûi caùch haønh chính” loaïi boû “Cô cheá Xin - Cho” ñang hoaønh haønh khaép nôi ôû nöôùc ta. Neáu toâi khoâng nhaàm, coù leõ treân theá giôùi raát ít nöôùc coøn toàn taïi moät cô quan Keá hoaïch - ñaàu tö nhö nöôùc ta. Vieäc naøy laø coâng vieäc cuûa Boä taøi chính vaø caùc Boä kinh teá khaùc chia seû ñaûm nhaän tröôùc Chính phuû vaø Quoác hoäi. 5- Theo chuùng toâi, nguyeân nhaân cuûa moïi nguyeân nhaân daãn ñeán thaønh, baïi trong vieäc phaùt trieån nhanh hoaëc chaäm, xaây döïng ñöôïc hoaëc khoâng ñöôïc cô sôû vaät chaát kyõ thuaät hieän ñaïi cho ngaønh cô khí cuûa ñaát nöôùc trong tình hình hoäi nhaäp kinh teá ñeàu do coâng taùc löïa choïn ñuùng ñoäi nguõ caùn boä coù ñöùc, coù taøi quyeát ñònh. Coù theå noùi, nhìn toång theå hieän taïi ñoäi nguõ caùn boä laõnh ñaïo, quaûn lyù vaø boä maùy chæ ñaïo cô khí ôû doanh nghieäp vaãn coøn nhieàu baát caäp chöa ñaùp öùng ñöôïc ñoøi hoûi cuûa tình hình môùi. Ñaõ ñeán luùc Ñaûng vaø Nhaø nöôùc phaûi nhanh choùng toå chöùc laïi heä thoáng caùc doanh nghieäp cô khí hình thaønh caùc lieân keát môùi theo nguyeân taéc chuyeân moân hoùa saâu, hôïp taùc hoùa roäng vaø trôû thaønh moät boä phaän cuûa coâng nghieäp cô khí theá giôùi, boû hình thöùc chuû quaûn. 6- Nhaø nöôùc caàn coù chính saùch ñaõi ngoä, thöôûng phaït nghieâm minh ñoái vôùi nhöõng caù nhaân, taäp theå coù coâng, coù toäi trong ngaønh cô khí theo quy ñònh cuûa Luaät phaùp. Maët khaùc xaõ hoäi ñang pheâ phaùn vieäc phong vaø caáp hoïc vò Tieán só, phoù GS, GS quaù nhieàu vaø kieán thöùc chuyeân moân cuûa nhöõng ngöôøi ñöôïc phong taëng khoâng ñaït so vôùi trình ñoä chung cuûa quoác teá. Ñeán baèng ñaïi hoïc do Tröôøng ta caáp ñi laøm ôû nöôùc ngoaøi cuõng chöa ñöôïc coâng nhaän...Vaäy nhöng moät soá chöùc danh raát quan troïng ñoái vôùi saûn xuaát coâng nghieäp, trong ñoù coù cô khí laø caùc chöùc danh Kyõ sö tröôûng, Coâng trình sö, Toång coâng trình sö thì laïi khoâng coù. Caùc chöùc danh ñoù giaønh cho caùc kyõ sö gioûi trong chæ ñaïo cheá taïo saûn
- 14. 12 CÔ KHÍ VIEÄT NAM 12 phaåm maùy moùc, trong ñieàu haønh quaûn lyù, chæ huy caùc coâng trình, döï aùn coâng nghieäp quan troïng. Taïi caùc nöôùc coâng nghieäp, ñoái vôùi ngaønh cô khí cheá taïo ñeàu coù chöùc danh neâu treân vaø thöôøng laø nhöõng ngöôøi coù kieán thöùc chuyeân moân gioûi nhieàu maët, hoï seõ laø ngöôøi coù trình ñoä ñeå ñieàu haønh, giao vieäc cho raát nhieàu Tieán só, Giaùo sö thöïc hieän caùc lónh vöïc chuyeân moân rieâng trong moät coâng trình coâng nghieäp. 7- Ñeà xuaát cô caáu saûn phaåm chính yeáu cuûa cô khí cheá taïo Vieät Nam vaø moät soá coâng trình cô khí ñaàu tö môùi trong giai ñoaïn 2011-2020. Ñieàu chænh moät soá chính saùch giuùp cô khí Vieät Nam phaùt trieån: a) Ñeå taïo böôùc phaùt trieån maïnh vaø hieäu quûa cho cô khí cheá taïo Vieät Nam, caàn thieát xaây döïng moät trung taâm cô khí naëng taïi mieàn Baéc ñuû söùc ñeå cheá taïo söõa chöõa caùc thieát bò lôùn nhö: thieát bò quay cuûa xi maêng, tua bin thuûy vaø nhieät ñieän, cheá taïo thieát bò sieâu tröôøng, sieâu troïng cho coâng nghieäp hoùa chaát, daàu khí, phaân ñaïm vaø caùc saûn phaåm cô khí giao thoâng quan troïng khaùc nhö caàu lôùn, taøu hoûa, maùy moû, maùy xaây döïng. Coù theå ñaàu tö chia nhieàu giai ñoaïn vaø coù söï phoái hôïp vôùi caùc nhaø maùy cô khí loaïi trung nhö Cô khí Haø Noäi, Cô khí Trung taâm Caåm Phaû ñeå hoaøn thieän heä thoáng cheá taïo may lôùn cho caû nöôùc. Khoâng neân chæ troâng chôø vaø khai thaùc moät soá maùy coâng cuï ñaõ coù taïi Cty cô khí Haø Noäi, Cô khí Caåm Phaû. Taïi Mieàn Nam hieän Cô khí cheá tao yeáu hôn Mieàn Baéc nhieàu, cho neân Chính phuû caàn coù chuû tröông giao cho löïc löôïng coâng nghieäp quoác phoøng xaây döïng moät nhaø maùy cô khí lôùn ñeå vöøa ñaûm baûo nhieäm quoác phoøng vaø phaùt trieån kinh teá (Ñeà aùn di dôøi caùc nhaø maùy quoác phoøng trong noäi ñoâ To Hoà Chí Minh ra khu Long Bình- Ñoàng Nai). Beân caïnh 02 döï aùn ñaàu tö cô khí lôùn neâu treân, Chính phuû cuõng caàn pheâ duyeät vaø taïo nguoàn taøi chính cho ñaàu tö moät soá döï aùn cheá taïo nhöõng saûn phaåm cô khí troïng ñieåm ñaõ coù nhu caàu ñaùp öùng quaù trình CNH-HÑH ñaát nöôùc. b) Ñeå chuû ñoäng vaø khoâng tuït haäu, ñoàng thôøi ñeå giaùm saùt vieäc nhaäp khaåu coâng ngheä, thieát bò laïc haäu cuûa nöôùc ngoaøi traøn vaøo nöôùc ta, Chính phuû cho xaây döïng môùi hoaëc ñaàu tö naâng caáp caùc Vieän thieát keá hieän coù cuûa Boä Coâng nghieäp, BOÄ Xaây döïng, Boä GTVT (coâng nghieäp ñoùng taøu bieån, moâ, maùy coâng cuï...) trôû thaønh caùc Vieän ñaàu ngaønh vöøa laøm nhieäm vuï R&D vaø thöïc hieän hoaït ñoäng tö vaán thieát keá trong moät soá lónh vöïc cô khí ñaùp öùng nhu caàu phaùt trieån cô khí cho caû nöôùc. Chính caùc cô quan nghieân cöùu cheá taïo maùy naøy seõ vöøa laøm coâng cuï thieát keá saûn phaåm môùi cho caùc Doanh nghieäp. vöøa laøm caàu noái ñeå doanh nghieäp cô khí Vieät Nam coù chieán löôïc phaùt trieån saûn phaåm gaén vôùi thò tröôøng cuûa caùc Taäp ñoaøn, caùc Haõng cô khí lôùn treân theá giôùi. c) Ñeå ñaàu tö phaùt trieån coâng nghieäp cô khí Vieät Nam töø nay ñeán 2020 coù ñuû noäi löïc vaø tính toaùn cuûa moät quoác gia ñang coøn ngheøo, Chính phuû caàn sôùm ban haønh ngay Quy hoaïch ñaàu tö phaùt trieån ñoái vôùi moät soá saûn phaåm cô khí troïng ñieåm nhö ñoùng taøu thuûy, laép raùp oâtoâ, cheá taïo thieát bò ñoàng boä, saûn xuaát maùy ñoäng löïc & maùy noâng nghieäp, Thieát bò kyõ thuaät ñieän... theo vuøng laõnh thoå trong caû nöôùc ñeå ñònh höôùng phaùt trieån caùc doanh nghieäp cô khí vöøa vaø nhoû thuoäc nhieàu thaønh phaàn kinh teá, ñoàng thôøi traùnh ñaàu tö truøng laëp gaây toån thaát cho neàn kinh teá. Tröôùc maét caàn ban haønh ngay vôùi ñoùng taøu thuûy, laép raùp moâ. d) Xaây döïng vaø ban haønh quy cheá chæ ñònh thaàu, choïn thaàu caùc coâng trình coâng nghieäp lôùn khoâng traùi vôùi nhöõng quy ñònh trong quaù trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá ñeå taïo ñôn haøng cho cô khí nöôùc nhaø. Vieäc laøm naøy heát söùc quan troïng vaø caàn thieát ñeå taïo thò tröôøng cho coâng nghieäp cô khí Vieät Nam phaùt trieån. Nhaø nöôùc caàn coù cô cheá tín duïng cho noâng daân, ñôn vò dòch vuï vaän taûi... ñöôïc vay öu ñaõi ñeå noâng daân vaø caùc doanh nghieäp mua söû duïng saûn phaåm cô khí cheá taïo trong nöôùc. e) Coù leõ vaán ñeà voán ñaàu tö vaø voán löu ñoäng, thueá suaát ñoái vôùi vaät tö, thieát bò vaø saûn phaåm cuûa cô khí cuõng laø vaán ñeà ñang caûn trôû cho cô khí ñaát nöôùc phaùt trieån cuõng laø moät vaán ñeà caàn ñöôïc Chính phuû xem xeùt. Khoâng coù moät quoác gia naøo treân theá giôùi laïi ñeå caùc doanh nghieäp saûn xuaát cô khí vay vôùi laõi suaát cao nhö ôû nöôùc ta. Thoâng thöôøng caùc nöôùc chæ cho doanh nghieäp cuûa hoï vay vôùi laõi suaát töø 5 ñeán 6%/naêm, coù vaäy doanh nghieäp môùi truï ñöôïc ñeå duy trì saûn xuaát. Coøn moät vaán ñeà raát quan troïng vaø naëng neà laø haàu nhö nguyeân vaät lieäu saûn xuaát cuûa ngaønh cô khí ñeàu phuï thuoäc nöôùc ngoaøi, muoán sôùm töøng böôùc khaéc phuïc khoù khaên naøy laø vaán ñeà cuûa caùc nhaø saûn xuaát thuoäc ngaønh theùp neân chuùng toâi chöa coù ñieàu kieän nghieân cöùu ñeå phaùt bieåu. Treân ñaây laø moät soá yù kieán tö vaán ñeå caùc caáp quaûn lyù nhaø nöôùc ñoái vôùi ngaønh cô khí vaø Chính phuû tham khaûo nghieân cöùu.w
- 15. 13 CÔ KHÍ VIEÄT NAM 13 Hieäp hoäi Doanh nghieäp Cô khí Vieät Nam ñaõ ñöôïc ñaùnh giaù laø moät trong nhöõng hieäp hoäi hoaït ñoäng hieäu quaû, goùp phaàn höôùng daãn, ñònh höôùng cho caùc doanh nghieäp cô khí phaùt trieån oån ñònh vaø laø caàu noái tin caäy ñeå caùc doanh nghieäp cô khí hoäi nhaäp, hôïp taùc vaø phaùt trieån. Coù theå noùi, töø naêm 2002 ñeán nay, thöïc hieän Nghò quyeát cuûa Chính phuû veà phaùt trieån ngaønh Cô khí Vieät Nam, ñaëc bieät laø vieäc toå chöùc thöïc hieän Quyeát ñònh 186/2002/QÑ-TTg cuûa Thuû töôùng Chính phuû veà pheâ duyeät Chieán löôïc phaùt trieån ngaønh Cô khí Vieät Nam vôùi 8 nhoùm cô khí troïng ñieåm, caùc doanh nghieäp cô khí ñaõ coù nhöõng böôùc ñi phuø hôïp, ñaït ñöôïc nhieàu thaønh töïu, khaúng ñònh noäi löïc tröôùc ngöôõng cöûa hoäi nhaäp kinh teá khu vöïc vaø quoác teá. Baùo caùo taïi Hoäi nghò thöôøng nieân cuûa Hieäp hoäi Doanh nghieäp Cô khí Vieät Nam dieãn ra vaøo ñaàu naêm 2006 cho thaáy, böôùc sang naêm 2005, maëc duø chòu aùp löïc cuûa vieäc taêng chi phí ñaàu vaøo, nhöng giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp cuûa nhieàu toång coâng ty, ngaønh haøng cô khí chuû choát vaãn töøng böôùc vöôn leân, khaúng ñònh vò trí vaø gia taêng naêng löïc caïnh tranh. Naêm 2005, giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp cuûa caùc ngaønh cô khí chuû choát ñaït gaàn 4 nghìn tyû ñoàng, taêng 27% so vôùi cuøng kyø naêm 2004 (3.108.419 trieäu ñoàng) vaø taêng 222,5% so vôùi kyø goác 2001. Trong ñoù, nhoùm saûn phaåm cô khí thieát bò ñoàng boä vaø phuï tuøng coâng nghieäp, ñoùng môùi - söûa chöõa taøu thuûy, laép raùp oâ toâ, cheá taïo maùy ñoäng löïc vaø maùy noâng nghieäp, saûn xuaát thieát bò ñieän ñaõ coù tieán boä nhaát ñònh ñaùp öùng cho nhu caàu trong nöôùc vaø töøng böôùc tieán ra thò tröôøng nöôùc ngoaøi. Ñeå ngaønh Cô khí coù ñöôïc nhöõng tín hieäu vui möøng naøy, beân caïnh söï quan taâm cuûa Nhaø nöôùc, cuûa Boä chuû quaûn thì khoâng theå phuû nhaän nhöõng ñoùng goùp heát söùc noã löïc cuûa Hieäp hoäi Doanh nghieäp Cô khí trong suoát 3 naêm qua. Ngay töø khi thaønh laäp, Hieäp hoäi Doanh nghieäp Cô khí VN vôùi moät ban laõnh ñaïo taâm huyeát vaø daøy daïn kinh nghieäm ñaõ ñeà ra nhöõng muïc tieâu vaø nhöõng giaûi phaùp trong quaù trình hoaït ñoäng ñem laïi hieäu quaû kinh teá cao. Tröôùc heát, Hieäp hoäi ñaõ tham gia tích cöïc hoaït ñoäng tö vaán cho Nhaø nöôùc veà chieán löôïc phaùt trieån, quy hoaïch, keá hoaïch daøi haïn cho coâng nghieäp cô khí Vieät Nam vaø baûo veä lôïi ích cho caùc doanh nghieäp thaønh vieân. Nhaän thöùc taàm quan troïng trong thöïc hieän Chieán löôïc phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp cô khí Vieät Nam, nhöõng naêm qua, Hieäp hoäi ñaõ tham gia tích cöïc trong vieäc hoaïch ñònh chieán löôïc phaùt trieån ngaønh Cô khí, tham gia thöïc hieän caùc döï aùn ñaàu tö phaùt trieån ngaønh Cô khí vaø moät soá ngaønh naèm trong 8 nhoùm saûn phaåm cô khí troïng ñieåm; tham döï caùc hoäi nghò cuûa caùc boä lieân quan vaø caùc cuoäc hoïp cuûa Chính phuû ñeå ñeà xuaát nhöõng yù kieán phaùt trieån ngaønh Cô Hieäp hoäi Doanh nghieäp Cô khí Vieät Nam (VAMI): Ñieåm töïa caùc doanh nghieäp ngaønh cô khí Hieäp hoäi Doanh nghieäp cô khí Vieät Nam Ñòa chæ: Phoøng 401 - Soá 37 Traøng Thi - Q Hoaøn Kieám Tp.Haø Noäi - Vieät Nam. Tel: (+84) 4 39368503; Fax: (+84) 4 39368504; E-mail: vphh@vami.com.vn
- 16. 14 CÔ KHÍ VIEÄT NAM 1414 khí veà lieân keát hôïp taùc saûn xuaát kinh doanh, giôùi thieäu naêng löïc cuûa caùc thaønh vieân hieäp hoäi, ñeà xuaát caùc giaûi phaùp vaø kieán nghò naâng cao söùc caïnh tranh haøng hoùa cuûa caùc saûn phaåm haøng hoùa, dòch vuï do caùc doanh nghieäp cô khí Vieät Nam saûn xuaát. Hieäp hoäi coøn ñoùng goùp nhieàu yù kieán vaøo caùc Chöông trình nghieân cöùu khoa hoïc, chuyeån giao coâng ngheä cuûa caùc tröôøng ñaïi hoïc vaø cao ñaúng; tham gia caùc ñeà taøi nghieân cöùu khoa hoïc vaø goùp yù kieán caùc döï aùn ñaàu tö cuûa moät soá doanh nghieäp cô khí. Coù theå keå ra ñaây moät vaøi döï aùn tieâu bieåu thôøi gian qua ñaõ ñöôïc Hieäp hoäi tham gia ñoùng goùp yù kieán nhö: Döï aùn Khai thaùc naêng löïc thieát bò hieän coù ñeå cheá taïo thieát bò cho nhaø maùy xi maêng coâng suaát 1,4 trieäu taán/naêm, nhaèm ñöa tyû leä noäi ñòa hoùa leân 70% khoái löôïng cheá taïo trong nöôùc. Döï aùn Khai thaùc naêng löïc cô khí cuûa caùc doanh nghieäp cô khí trong nöôùc ñeå noäi ñòa hoùa ngaønh coâng nghieäp taøu thuûy ñeán naêm 2010; Döï aùn Noäi ñòa hoùa ngaønh coâng nghieäp laép raùp oâtoâ ñeán naêm 2010 vaø caùc döï aùn veà coâng nghieäp cô khí quoác phoøng, saûn xuaát giaày cuûa Xí nghieäp Giaày Thaùi Bình, hay döï aùn theùp Vieät - Nhaät. Hieäp hoäi coøn tham gia tö vaán cho Tcty Xaây döïng coâng trình giao thoâng 1 trong vieäc ñaàu tö daây chuyeàn thieát keá coâng ngheä nghieàn xi maêng 100.000 taán/naêm; tham gia ñeà xuaát vaø kieán nghò vôùi Chính phuû duyeät cô cheá öu ñaõi thueá nhaäp khaåu thieát bò, vaät tö cho cheá taïo thieát bò trong nöôùc theo cô cheá toång thaàu EPC... Beân caïnh caùc hoaït ñoäng tö vaán, Hieäp hoäi coøn ñöùng ra toå chöùc nhieàu cuoäc hoäi thaûo hôïp taùc saûn xuaát kinh doanh giöõa caùc doanh nghieäp cô khí vôùi caùc ngaønh naêng löôïng, taøu thuûy, oâtoâ, xi maêng, caáp nöôùc... nhaèm taïo söï quan heä keát hôïp saûn xuaát kinh doanh giöõa caùc doanh nghieäp cô khí, vieän nghieân cöùu cô khí vôùi caùc nhaø ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc. Ngoaøi ra, Hieäp hoäi cuõng laø ñoàng toå chöùc raát nhieàu cuoäc hoäi thaûo giôùi thieäu caùc thieát bò, coâng ngheä tieân tieán nhö Hoäi thaûo phaàn meàm chöông trình thieát keá 3D, chöông trình taïo maãu nhanh cuûa haõng DMG, giôùi thieäu caùc coâng ngheä gia coâng CNC hieän ñaïi phuïc vuï cho cheá taïo cô khí cuûa nhieàu haõng noåi tieáng cuûa nöôùc ngoaøi. Hieäp hoäi coøn tích cöïc hoaït ñoäng trong lónh vöïc hôïp taùc quoác teá. Hieäp hoäi ñaõ giôùi thieäu caùc nhaø maùy Tos Kosvovit thuoäc caùc hieäp hoäi Doanh nghieäp Tieäp Khaéc chuyeån giao coâng ngheä cheá taïo maùy coâng cuï ñieàu khieån soá cho Cty Cô khí Haø Noäi; giôùi thieäu Coâng ty Thieát keá cô khí thuûy coâng Zaprozgidrostal cuûa Ukraine vôùi Vieän Nghieân cöùu Cô khí ñeå hôïp taùc thieát keá thieát bò cô khí, cung caáp thieát keá cho caùc doanh nghieäp cô khí trong nöôùc. Ñeán nay, söï hôïp taùc trong lónh vöïc thuûy coâng giöõa Ukraine vaø Vieät Nam ñaõ mang laïi hieäu quaû thieát thöïc, theå hieän taïi 3 coâng trình thuûy ñieän laø Buoân kloáp, A Vöông, Klei Kroâng. Hieäp hoäi coøn giôùi thieäu Coâng ty Envirothem cuûa Ñöùc vôùi Vieän Nghieân cöùu Cô khí vaø COMA ñeå tìm hieåu thieát keá vaø cheá taïo caùc loaïi loïc buïi tónh ñieän cho caùc nhaø maùy xi maêng vaø nhieät ñieän; laøm vieäc vôùi caùc ñaïi dieän Trung Quoác, Haøn Quoác, Thaùi Lan ñeå giôùi thieäu vaø taïo cô hoäi cho caùc doanh nghieäp Vieät Nam vaø nöôùc ngoaøi tham gia caùc döï aùn ñaàu tö phaùt trieån vaø ñaøo taïo. Phaùt huy nhöõng keát quaû ñaït ñöôïc, Hieäp hoäi Doanh nghieäp Cô khí Vieät Nam seõ taäp trung xaây döïng toå chöùc hoäi ngaøy caøng lôùn maïnh, phaán ñaáu laø ngoâi nhaø chung cuûa caùc doanh nghieäp cô khí, ñaïi dieän cho caùc quyeàn lôïi vaø nghóa vuï ñoái vôùi Nhaø nöôùc cuûa doanh nghieäp. Beân caïnh ñoù, Hieäp hoäi cuõng tieáp tuïc ñaåy maïnh coâng taùc tö vaán caùc chöông trình chính saùch cuûa Chính phuû ñoái vôùi ngaønh cô khí; tham gia ñoùng goùp yù kieán caùc döï aùn ñaàu tö, caùc ñeà taøi KHCN phuïc vuï ngaønh cô khí vaø caùc ngaønh khaùc; thöïc hieän chöông trình noäi ñòa hoùa saûn phaåm cô khí, chuù troïng 8 nhoùm saûn phaåm troïng ñieåm cuûa Chính phuû; tieáp tuïc quan heä hôïp taùc vôùi caùc doanh nghieäp cô khí trong nöôùc vôùi taäp ñoaøn, doanh nghieäp nöôùc ngoaøi ñeå hôïp taùc, lieân doanh, lieân keát chuyeån giao coâng ngheä thieát keá, cheá taïo saûn phaåm cô khí, phaán ñaáu trôû thaønh ñieåm töïa vöõng chaéc cho caùc doanh nghieäp cô khí Vieät Nam trong hoäi nhaäp kinh teá quoác teá vaø khu vöïc. w Theo http://www.vami.com.vn/
- 17. 1515 LEAN 6 SIGMA 15 TS. Ñaëng Minh Trang Vì aùp duïng Lean ñi keøm vôùi chi phí, neân nhaø quaûn lyù phaûi xaùc ñònh tröôùc xem lôïi nhuaän mang laïi coù troäi hôn chi phí khoâng tröôùc khi tieán haønh moät döï aùn. Chöông naøy taäp trung vaøo vieäc trieån khai tröôøng hôïp kinh doanh. Tröôøng hôïp kinh doanh coù phaïm vi töông töï nhö caùc caùch duøng trong caùc coâng ty nhaèm bieän minh cho chi phí voán boû ra. Ta bieát laø thu nhaäp mang veà so vôùi chi phí thöïc hieän seõ cho ta lôïi nhuaän ñaàu tö. Thoâng tin naøy giuùp coâng ty choïn quyeát ñònh taøi chính ñuùng ñaén ñeå xaây döïng caùc khaùi nieäm vaø quaù trình Lean. Ngoaøi ra aùp duïng Lean coøn cho ta nhieàu lôïi ích phuï voán khoâng tính ñöôïc baèng tieàn nöõa, nhö laø laøm vieäc theo toå nhoùm vaø tinh thaàn caûi tieán vaø tham gia. Thôøi gian caàn ñeå trieån khai tröôøng hôïp kinh doanh coøn phuï thuoäc vaøo ngöôøi naøo thöïc hieän, hoï coù nhieàu kinh nghieäm khoâng vaø thôøi gian saün coù laø bao nhieâu. Thoâng thöôøng ngöôøi ta coù theå trieån khai tröôøng hôïp kinh doanh, goàm caû veõ löu ñoà hieän traïng vaø töông lai, trong voøng 10 ngaøy. Vieäc ai trieån khai tröôøng hôïp kinh doanh seõ thay ñoåi tuøy theo caùc nguoàn löïc cuûa coâng ty. ÔÛ caùc toå chöùc töø trung ñeán lôùn, laõnh ñaïo cao nhaát coâng ty seõ chæ ñònh moät tröôûng döï aùn Lean vaø moät nhoùm thöïc hieän nhaèm thu thaäp nhöõng thoâng tin caàn thieát töø nhöõng nôi khaùc. Moät khi tröôøng hôïp ñaõ trieån khai xong toång giaùm ñoác coâng ty laø ngöôøi caù nhaân chòu traùch nhieäm thoâng qua. ÔÛ nhöõng coâng ty khaùc, quaûn lyù caáp phaân xöôûng cuõng coù theå thoâng qua ñöôïc. Noùi chung, ngöôøi naøo coù quyeàn pheâ duyeät caùc khoaûn chi tieâu vaø quaûn lyù caùc nguoàn löïc thì ngöôøi ñoù coù quyeàn thoâng qua. BAÉT ÑAÀU Thuyeát phuïc moïi ngöôøi tham gia döï aùn laø moät khoù khaên ñieån hình trong vieäc thöïc hieän. Ngaøy nay ta thöôøng gaëp caïnh tranh aùc lieät maø ngaân saùch laïi coù haïn trong kinh doanh. Ñieàu quan troïng tröôùc khi baét ñaàu laø ta phaûi ñöa ra muïc ñích cuûa coâng ty, töùc coâng ty muoán gì vaø aùp duïng Lean theo caùch naøo ñeå ñaït ñöôïc muïc ñích naøy. Ngöôøi ta thöôøng toå chöùc moät cuoäc hoïp goàm nhöõng nhaân vaät chuû choát trong coâng ty, nhö chuû tòch vaø phoù chuû tòch, caùc tröôûng phoøng vaø quaûn lyù caùc xöôûng, kieåm soaùt vieân, ñaïi dieän phoøng nhaân söï hoaëc caùc nhoùm vieân chöùc thöïc hieän. Xaùc ñònh nhöõng ngöôøi coù lieân quan Do tình hình töøng nôi coù khaùc nhau, neân moãi coâng ty phaûi xaùc ñònh ai laø nhöõng ngöôøi coù lieân quan. Trong moät cuoäc hoïp ñoäng naõo, caùc ngöôøi tham döï caàn nhaän daïng nhöõng khu vöïc thieát yeáu (caùc muïc tieâu) caàn phaûi caûi tieán. Nhöõng thöù naøy coù theå laø giaûm bôùt toàn kho (vaät lieäu, haøng ñang gia coâng vaø thaønh phaåm), giaûm bôùt giôø lao ñoäng vaø khoâng gian nhaø xöôûng vaø naâng cao tæ leä chaát löôïng. Ngoaøi ra, nhöõng ngöôøi tham gia cuoäc hoïp caàn nhaän ra nhöõng vaán ñeà thöù caáp caàn caûi tieán nhö naâng cao soá nhaân vieân ñeà xuaát saùng kieán, naâng cao tinh thaàn vaø trình ñoä tay ngheà nhaân vieân. Caàn ñöa ra ñöôïc moät danh muïc muïc tieâu caûi tieán chính vaø phuï. Xaùc ñònh muïc ñích Vieäc khoù khaên ñoái vôùi caùc nhaø quaûn lyù coâng ty laø phaûi hieåu roõ keát quaû cuûa vieäc aùp duïng Lean cho coâng ty mình laø gì. Chuùng ta caàn nhôù raèng trieát lyù caûi tieán khoâng ngöøng coù nghóa laø khoâng coù moät coâng ty naøo coù theå ñaït traïng thaùi Lean hoaøn toaøn. Tröôøng hôïp cuoái cuøng laø coù ñöôïc moät doøng chaûy töøng chi tieát ñi töø quaù trình naøy tôùi quaù trình khaùc, töø vaät lieäu ban ñaàu ñeán thaønh phaåm cuoái cuøng. Thöïc teá cho thaáy coù raát nhieàu tröôøng hôïp hieän höõu khoâng theå thöïc hieän kòch baûn naøy; tuy nhieân tình traïng lyù töôûng laø nhöõng ñieàu ta caàn ñaït tôùi. Tron suoát quaù trình cheá taïo, moïi thaønh phaàn caàn cho saûn phaåm phaûi coù saün vaø ñöôïc boå sung khi caàn. Muïc tieâu laø lieân tuïc tieán veà höôùng doøng chaûy moät caùch chi tieát vaø loaïi tröø laõng phí ra khoûi caùc quaù trình. Moät coâng ty ñaït thaønh coâng ñeán ñaâu coøn phuï thuoäc raát nhieàu yeáu toá. Doøng chaûy moät chi tieát bao giôø cuõng laø muïc tieâu thaät söï ñöôïc ñöa leân haøng ñaàu nhaèm thöïc hieän muïc ñích mong muoán. Vôùi söï hieåu bieát raèng ngay caû caùc hoaït ñoäng cheá taïo mang taàm côõ theá giôùi thì vaãn coøn chöøng 90% laõng phí, neân nhöõng caûi tieán quan troïng trong quaù trình cheá taïo vaø ño löôøng laø khoâng bao giôø ñaït ñeán söï toaøn veïn. Taïo ñöôïc moät muïc tieâu caûi tieán laø moät böôùc quan troïng trong toång theå thaønh coâng cuûa moät döï aùn. Thaønh coâng ôû möùc thaáp laø tieàn tieát kieäm öôùc tính sau nhöõng noå löïc vaø thaønh coâng böôùc ñaàu trong aùp duïng Lean, thaønh coâng ôû möùc cao chaéc chaén laø coù khaû naêng vaø ñaõ coù nhieàu coâng ty ñaõ ñaït ñöôïc. Möùc cô hoäi phuï thuoäc vaøo ñieàu kieän hieän taïi cuûa moät hoaït ñoäng. Nhieàu coâng ty ñaõ coù nhöõng caûi tieán ban ñaàu vaø cuõng ñaõ gaët haùi ñöôïc nhöõng thaønh quaû böôùc ñaàu. Vaø nhö theá hoï caàn phaûi noã löïc nhieàu nöõa ñeå ñaït ñöôïc möùc keá tieáp. Lean Six Sigma trieån khai tröôøng hôïp kinh doanh (phaàn I)
- 18. 16 LEAN 6 SIGMALEAN 6 SIGMA 16 NHÖÕNG LÔÏI ÍCH VOÂ HÌNH Seõ coù nhieàu thaùch thöùc khi ngöôøi quaûn lyù döï aùn Lean vaø nhoùm thöïc hieän xaây döïng moät tröôøng hôïp kinh doanh. Trong nhieàu tröôøng hôïp chæ coù khoaûn muïc veà giaûm chi phí laø coù theå bieän minh cho döï aùn. Tuy nhieân coù nhieàu lôïi ích do Lean mang laïi maø ta khoâng thaáy. Caùc khoaûn muïc voâ hình nhieàu khi coøn ñöôïc goïi laø “caùc vaán ñeà thuoäc phaàn meàm”. Laáy thí duï neáu coù moät nhoùm laøm vieäc ñöôïc caûi tieán thì ta coù giaûm ñöôïc chi phí khoâng? Nhieàu ngöôøi ñoàng yù laø moät nhoùm toát hôn laø moät lôïi ích, nhöng ít ai thoáng nhaát ñöôïc laø lôïi ích ñoù coù giaù bao nhieâu tieàn. Coù raát nhieàu lôïi ích do Lean mang laïi laø voâ hình. Ta khoâng theå naøo ñöa nhieàu lôïi ích vaøo trong baûng caân ñoái taøi saûn ñöôïc. Neáu ñöôïc aùp duïng ñuùng, caùc hoaït ñoäng Lean seõ taùc ñoäng leân caûi tieán lieân tuïc, taêng cöôøng söùc maïnh cho toå chöùc vaø coù khaû naêng taùc ñoäng ñeán nhöõng khu vöïc maø khoâng coù caùch naøo theo doõi ño löôøng ñöôïc. Khi moät coâng ty trôû thaønh Lean nhieàu hôn thì taát coù nhu caàu noã löïc giaûm bôùt toàn kho, giaûm bôùt thôøi gian chuyeån ñoåi, giaûm bôùt vaán ñeà chaát löôïng vaø giaûm bôùt soá laàn maùy hö hoûng. Ñöùng veà baûn chaát maø noùi, Lean cheá taïo coøn tieáp tuïc cho ta lôïi nhuaän raát laâu sau khi ta ñaõ keát thuùc giai ñoaïn thöïc hieän ban ñaàu. Noù cho ta söùc maïnh vaø cöôøng traùng laâu daøi. Lean cheá taïo ñem cho ta hôn nhöõng gì ta ñaït ñöôïc hoâm nay, maø trong kinh doanh daøi laâu sau naøy ta coøn tieáp tuïc thu veà nhieàu keát quaû. Ñeå naém vöõng nhöõng lôïi ích voâ hình cuûa Lean, ta haõy xem xeùt trieát lyù coát loõi cuûa Lean, ñoù laø loaïi boû laõng phí trong moïi hoaït ñoäng (loaïi boû noäi dung khoâng taïo giaù trò gia taêng). Haõng Toyota laø ngöôøi ñaõ nghó ra “Heä thoáng saûn xuaát Toyota” (maø nay ta hay goïi laø Lean saûn xuaát hoaëc Lean cheá taïo) coi vieäc lieân tuïc taäp trung vaøo cô hoäi laøm giaûm laõng phí trong moïi quaù trình. Keát quaû laø caùc nhaø quaûn lyù Toyota ñaûm baûo giaûm ñöôïc chi phí vaø taêng cöôøng hoaït ñoäng. Nhieàu loaïi laõng phí ñöôïc ño baèng ñoàng tieàn; tuy nhieân chi phí thöïc hieän trong thöïc teá coù theå cao hôn phaàn tieát kieäm ñöôïc. Ñieàu naøy laø khoâng chaáp nhaän ñöôïc ôû phaàn lôùn caùc coâng ty. Toyota nhaän thaáy laø vieäc loaïi boû laõng phí phaûi ñöôïc tích cöïc thöïc hieän baát kyø luùc naøo. Muoán thöïc hieän coù keát quaû thì moïi ngöôøi trong coâng ty phaûi thaáu hieåu vaø phaûi tham gia thöïc hieän. Luùc naøo cuõng coù nhieàu lôïi ích tieàm aån maø ta phaûi nhaän cho ra. Toyota hieåu raèng chæ khi naøo coù toaøn theå nhaân vieân tham gia thì môùi coù nhieàu caûi tieán ñaùng keå. Hoï bieát caùch xaùc ñònh söï lieân heä giöõa caùc vaán ñeà veà phaàn meàm vôùi keát quaû cuoái cuøng nhìn thaáy ñöôïc. Thí duï coâng ty coù thieát keá moät chöông trình ñeà xuaát (phaàn meàm) ñeå nhaân vieân cuøng caùc nhaø quaûn lyù söû duïng. Nhaân vieân ñaõ ñeà xuaát ñöôïc raát nhieàu kieán nghò mang laïi nhieàu lôïi nhuaän cuoái kyø cho coâng ty. LAÄP KEÁ HOAÏCH, CHUAÅN BÒ VAØ THÖÏC HIEÂN Moät toå chöùc Lean coù ñöôïc lôïi ích khaùc bieät vôùi caùc toå chöùc khaùc nhôø coù khaû naêng hoaïch ñònh moät quaù trình moät caùch nhanh choùng vaø hieäu quaû, sau ñoù ñöa vaøo aùp duïng ngay. Nhöng cuõng coù luùc nhieàu coâng ty phaûi maát nhieàu thôøi gian ñeå ñeà nghò vaø chaáp nhaän quaù trình, sau ñoù thöïc hieän laïi chaäm chaïp. Vieäc naøy khoâng phaûi luùc naøo cuõng dôû, tuy nhieân nguyeân nhaân thöôøng laø do coâng ty bò sa laày vaøo chính saùch vaø qui trình, aûnh höôûng nhieàu leân khaû naêng di chuyeån. Hôn nöõa ngöôøi coù traùch nhieäm laïi kieàm haõm böôùc tieán vì hoï khoâng bieát tieáp tuïc phaûi laøm gì nöõa. Ñieàu quan troïng laø phaûi duy trì söï caân baèng trong suoát giai ñoaïn thöïc hieän Lean. Neáu taát caû thôøi gian ta saün coù chæ duøng ñeå hoaïch ñònh, ñeà nghò, thuyeát phuïc moïi ngöôøi tham gia quaù trình thì seõ raát coù ít tieán boä trong aùp duïng thöïc teá. Vì coù aùp duïng môùi coù lôïi ích ñem laïi, neân ta caàn phaûi noã löïc thöïc hieän. Ñieàu quan troïng laø ta phaûi ñaët ñuùng keá hoaïch vaø nhaän ñöôïc yeãm trôï trong toaøn coâng ty neáu khoâng vieäc aùp duïng seõ keùm hieäu quaû. Caân baèng ôû ñaây laø vieäc quan troïng, trong tröôøng hôïp naøy ta neân môøi moät tö vaán coù kinh nghieäm, hoï seõ giuùp ta ñöôïc nhieàu vieäc lôïi ích. Caùc chuyeân gia tö vaán seõ goùp yù veà toác ñoä aùp duïng so vôùi keá hoaïch. Caùc nhaø quaûn lyù thöïc hieän neân duøng 20% thôøi gian ñeå hoaïch ñònh vaø chuaån bò, vaø 80% ñeå thöïc hieän. Chuaån bò moät tröôøng hôïp kinh doanh Khi chuaån bò tröôøng hôïp kinh doanh, nhaø quaûn lyù caàn xem xeùt ñeán vieäc hoaøn voán cho toaøn boä nhaø maùy. Caùch tieáp caän toát nhaát laø tröôùc tieân haõy nhìn vaøo toaøn boä döï aùn (aùp duïng trong toaøn nhaø maùy). Qua ñoù cho ta coù moät caùi nhìn toång theå cuûa caû döï aùn. Nhieàu khi thu thaäp thoâng tin trong toaøn nhaø maùy laïi deã hôn laø cho töøng khu vöïc moät. Ñaëc bieät ñoái vôùi thoâng tin veà chi phí thì thöôøng ngöôøi ta nhìn toång theå nhaø maùy hay phaân xöôûng hôn laø ñoái vôùi quaù trình ôû töøng khu vöïc rieâng bieät. Coù moät caùch khaùc laø aùp duïng Lean cho moät khu vöïc naøo ñoù ñeå laøm thí ñieåm nhaèm chöùng toû tính ñuùng ñaén cuûa quaù trình cuøng vôùi tieàn tieát kieäm ñöôïc. Neáu döïa treân quan ñieåm aùp duïng thì caùch laøm naøy ñöôïc chaáp nhaän, nhöng neáu treân quan ñieåm moät döï aùn thì caùch naøy coù haïn cheá vì tieàn tieát kieäm tieàm naêng cuûa moät khu vöïc noùi chung ít coù yù nghóa so vôùi caùch tieáp caän toaøn dieän (treân toaøn coâng ty). Moät tröôøng hôïp kinh doanh seõ cho ta söï so saùnh giöõa tình hình hieän taïi vôùi caùc cô hoäi coù saün. Soá caûi tieán thu ñöôïc laø töông ñoái gioáng nhau giöõa caùc coâng ty. Laáy thí duï: giaûm möùc