Lean 6 Sigma Số 43

Soá thaùng 5 naêm 201443 TRUNGTAÂMKYÕTHUAÄTTCÑLCL3
Quaûn lyù Lean theo C4
Quan heä coâng vieäc vaø con ngöôøi
trong caûi tieán lieân tuïc
Boán yeáu toá vaän haønh
cuûa Heä thoáng Quaûn lyù Caûi tieán Lieân tuïc
Ngaøy khoa hoïc
vaø coâng ngheä Vieät Nam

Supported by
(2008 - 2013)
Tôùi döï leã coâng boá “Ngaøy Khoa hoïc
vaø Coâng ngheä Vieät Nam” saùng
nay coøn coù nguyeân Phoù Chuû tòch
nöôùc Nguyeãn Thò Bình; nguyeân Phoù
Thuû töôùng Phaïm Gia Khieâm; Phoù
Thuû töôùng Vuõ Ñöùc Ñam cuøng laõnh
ñaïo moät soá boä, ngaønh Trung öông vaø
ñoâng ñaûo caùc nhaø khoa hoïc.
Phaùt bieåu taïi buoåi leã, Thuû töôùng
Nguyeãn Taán Duõng ñaùnh giaù cao
nhöõng ñoùng goùp to lôùn cuûa khoa
hoïc coâng ngheä ôû caùc lónh vöïc. Thuû
töôùng cuõng bieåu döông caùc caùn boä
ngaønh khoa hoïc vôùi nhöõng hy sinh,
coáng hieán thaàm laëng vaø lao ñoäng
queân mình.
Theo Thuû töôùng, Ngaøy Khoa hoïc
vaø Coâng ngheä Vieät Nam khoâng chæ
nhaèm toân vinh caùc nhaø khoa hoïc vaø
thaønh töïu khoa hoïc coâng ngheä; tuyeân
truyeàn, phoå bieán tri thöùc khoa hoïc;
maø coøn naâng cao nhaän thöùc vaø khôi
daäy nieàm töï haøo veà trí tueä Vieät Nam,
tinh thaàn ñam meâ lao ñoäng saùng taïo
trong caùc taàng lôùp nhaân daân, ñaëc bieät
laø theá heä treû Vieät Nam.
“Nieàm töï haøo vaø tinh thaàn cao quyù
ñoù phaûi ñöôïc boài ñaép ñeå trôû thaønh
moät nguoàn ñoäng löïc noäi sinh quan
troïng nhaát, maïnh meõ nhaát - nguoàn löïc
con ngöôøi, phuïc vuï söï nghieäp baûo veä
Toå quoác vaø xaây döïng ñaát nöôùc, ñöa
nöôùc ta “saùnh vai vôùi caùc cöôøng quoác
naêm chaâu” nhö öôùc nguyeän luùc sinh
thôøi cuûa Chuû tòch Hoà Chí Minh kính
yeâu”, Thuû töôùng nhaán maïnh.
“Haàu heát taøi nguyeân khi caøng khai
thaùc caøng caïn kieät, nhöng trí tueä,
naêng löïc saùng taïo caøng khai thaùc, söû
duïng thì caøng theâm giaøu coù, phong
phuù. Baát kyø ai, moïi ngöôøi daân, ñeàu coù
quyeàn tìm toøi saùng taïo, nghieân cöùu,
phaùt trieån khoa hoïc coâng ngheä”, Thuû
töôùng noùi.
Theo Thuû töôùng, Vieät Nam ñang
soáng trong thôøi ñaïi toaøn caàu hoùa vaø
hoäi nhaäp quoác teá saâu roäng, quoác gia
naøo coù naêng löïc caïnh tranh cao thì seõ
coù nhieàu cô hoäi ñeå phaùt trieån nhanh
vaø beàn vöõng.
“Caïnh tranh giöõa caùc quoác gia
suy cho cuøng laø caïnh tranh nguoàn
voán tri thöùc, theå hieän qua chaát löôïng
nguoàn nhaân löïc vaø trình ñoä khoa hoïc
coâng ngheä”, Thuû töôùng nhaán maïnh.
Ñeå khoa hoïc coâng ngheä laø ñoäng
löïc phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi, baûo veä
Toå quoác, Thuû töôùng ñeà nghò ngaønh
khoa hoïc coâng ngheä trong thôøi gian
tôùi caàn taäp trung trieån khai coù hieäu
quaû Nghò quyeát Trung öông 6 khoùa
XI veà phaùt trieån khoa hoïc vaø coâng
ngheä, chuù troïng thöïc hieän caùc nhieäm
vuï khoa hoïc vaø coâng ngheä öu tieân
phuïc vuï muïc tieâu coâng nghieäp hoùa,
hieän ñaïi hoùa, xaây döïng vaø baûo veä
ñaát nöôùc.
Beân caïnh ñoù, ngaønh khoa hoïc
caàn trieån khai chöông trình phaùt trieån
khoa hoïc cô baûn trong moät soá lónh
vöïc maø Vieät Nam coù theá maïnh nhö
Thuû töôùng coâng boá
ngaøy Khoa hoïc vaø Coâng ngheä Vieät Nam
Luaät Khoa hoïc vaø Coâng ngheä (Luaät soá: 29/2013/QH13 ngaøy 18/6/2013) coù
hieäu löïc thi haønh töø ngaøy 1/1/2014, quy ñònh taïi Chöông I NHÖÕNG QUY
ÑÒNH CHUNG, Ñieàu 7: Ngaøy khoa hoïc vaø coâng ngheä Vieät Nam: Ngaøy 18
thaùng 5 haèng naêm laø Ngaøy khoa hoïc vaø coâng ngheä Vieät Nam.
Ngaøy khoa hoïc vaø coâng ngheä Vieät Nam
Theo Boä tröôûng Boä Khoa
hoïc vaø Coâng ngheä Nguyeãn
Quaân, ngaøy Khoa hoïc coâng
ngheä Vieät Nam seõ laø ngaøy
hoäi ñeå toân vinh nhöõng ngöôøi
laøm khoa hoïc, giôùi thieäu caùc
keát quaû nghieân cöùu khoa hoïc
vaø phaùt trieån coâng ngheä, thuùc
ñaåy öùng duïng khoa hoïc coâng
ngheä vaøo saûn xuaát. Khoâng
nhöõng vaäy, ñaây cuõng laø dòp
ñeå naâng cao nhaän thöùc vaø
khôi daäy nieàm töï haøo veà trí tueä
Vieät Nam, tinh thaàn ñam meâ
lao ñoäng saùng taïo trong caùc
taàng lôùp nhaân daân, ñaëc bieät
laø theá heä treû Vieät Nam trong
coâng cuoäc xaây döïng vaø baûo
veä Toå quoác.
Coâng boá 18/5 laø Ngaøy khoa
hoïc vaø coâng ngheä Vieät Nam,
Thuû töôùng Nguyeãn Taán
Duõng neâu roõ söï kieän naøy
khoâng chæ nhaèm toân vinh
caùc nhaø khoa hoïc, maø coøn
naâng cao nhaän thöùc vaø khôi
daäy nieàm töï haøo veà trí tueä
Vieät Nam.
TIN TÖÙC - SÖÏ KIEÄN
Supported by
(2008 - 2013)
Theo Thuû töôùng Nguyeãn Taán Duõng, ngaøy
18/5 khoâng chæ laø dòp toân vinh caùc nhaø khoa
hoïc vaø thaønh töïu khoa hoïc coâng ngheä, maø
coøn naâng cao nhaän thöùc vaø khôi daäy nieàm töï
haøo veà trí tueä Vieät Nam. AÛnh: VGP.

1
Toaùn hoïc, Vaät lyù... Ñoàng thôøi chuù
troïng phaùt trieån caùc lónh vöïc coù tính
öùng duïng cao, moät soá lónh vöïc lieân
ngaønh giöõa khoa hoïc töï nhieân vôùi
khoa hoïc kyõ thuaät vaø coâng ngheä.
Ngöôøi ñöùng ñaàu Chính phuû yeâu
caàu ngaønh ban haønh vaø cuï theå hoùa
caùc chính saùch troïng duïng caùn boä,
quan taâm chaêm lo tôùi caùc nhaø khoa
hoïc ñaàu ngaønh, nhaø khoa hoïc ñöôïc
giao chuû trì nhieäm vuï quoác gia ñaëc
bieät quan troïng, nhaø khoa hoïc treû taøi
naêng. Coù cô cheá, chính saùch thieát
thöïc vaø hieäu quaû ñeå thu huùt caùc nhaø
khoa hoïc Vieät Nam ôû nöôùc ngoaøi, caùc
chuyeân gia nöôùc ngoaøi hôïp taùc tham
gia hoaït ñoäng khoa hoïc trong nöôùc.
Thuû töôùng cuõng chæ ñaïo ñaåy
maïnh hôïp taùc vaø hoäi nhaäp quoác teá
theo höôùng môû roäng hôïp taùc khoa
hoïc coâng ngheä taàm quoác gia, hôïp taùc
nghieân cöùu chung vôùi ñoái taùc chieán
löôïc, caùc nöôùc tieân tieán.
Nhaø khoa hoïc Phuøng Vaên
Phaùch (Vieän Haøn laâm Khoa hoïc
vaø Coâng ngheä Vieät Nam) chia seû,
oâng raát vui vì giôùi khoa hoïc ñaõ coù
moät ngaøy rieâng. “Ñaùng leõ ngaøy naøy
phaûi coù töø raát laâu roài. Ñaát nöôùc coù raát
nhieàu ngaøy kyû nieäm nhö Nhaø giaùo
Vieät Nam, roài ngaøy Baùo chí, Thaày
thuoác Vieät Nam... maø chöa coù ngaøy
daønh cho giôùi khoa hoïc, maëc duø khoa
hoïc coâng ngheä ñöôïc coi laø quoác saùch
haøng ñaàu. Vì vaäy toâi vaø caùc nhaø khoa
hoïc khaùc raát vui möøng khi chuùng
toâi cuõng coù ngaøy kyû nieäm cuûa rieâng
mình”, oâng Phaùch noùi.
OÂng Phaùch cho raèng, ngaøy naøy
cô hoäi ñeå giôùi khoa hoïc gaëp nhau,
trao ñoåi vaø cuõng laø cô hoäi ñeå caùc nhaø
nghieân cöùu gaëp gôõ caùc toå chöùc, cô
quan nhaø nöôùc, doanh nghieäp ñeå öùng
duïng tieán boä khoa hoïc coâng ngheä vaøo
cuoäc soáng.
Theo tieán só khoa hoïc Nghieâm Vuõ
Khaûi, nguyeân Thöù tröôûng Boä Khoa
hoïc vaø Coâng ngheä, ngaøy 18/5 haèng
naêm seõ laø dòp ñeå toân vinh, tri aân,
khuyeán khích ñoäng vieân nhöõng ngöôøi
coù nhieàu ñoùng goùp cho coäng ñoàng,
xaõ hoäi vaø ñaát nöôùc. Ñoàng thôøi, ngaøy
kyû nieäm naøy cuõng laø dòp ñeå xaõ hoäi
nhìn nhaän nhöõng vieäc ñaõ laøm ñöôïc
vaø nhöõng vieäc caàn phaûi tieáp tuïc laøm
trong moãi ngaønh ngheà, lónh vöïc.
OÂng Phan Xuaân Duõng - Chuû
nhieäm UÛy ban Moâi tröôøng cuûa Quoác
hoäi - cho raèng hoaït ñoäng kyû nieäm
trong ngaøy naøy seõ laø cô hoäi cho caùc
toå chöùc, caù nhaân hoaït ñoäng khoa
hoïc coâng ngheä trình dieãn, giôùi thieäu
thaønh töïu nghieân cöùu, saùng taïo vôùi
coâng chuùng…
Nhaân dòp laàn ñaàu tieân coâng boá
Ngaøy Khoa hoïc vaø Coâng ngheä Vieät
Nam, caùc ñôn vò khoa hoïc thuoäc
Boä, Vieän, Lieân hieäp hoäi ñaõ coù nhieàu
hoaït ñoäng höôûng öùng. Trong hai
ngaøy 17 vaø 18/5 ñaõ dieãn ra caùc hoaït
ñoäng tröng baøy hình aûnh veà thaønh
töïu noåi baät cuûa khoa hoïc vaø coâng
ngheä. Ngaøy 17/5 ñaõ dieãn ra Leã trao
giaûi thöôûng Taï Quang Böûu vaø gaëp
maët 300 nhaø khoa hoïc tieâu bieåu, Hoäi
thaûo Doanh nghieäp khôûi nghieäp töø
kinh nghieäm caùc doanh nghieäp quoác
teá cuûa doanh nhaân Vieät kieàu.
Nhieàu vieän nghieân cöùu thuoäc Vieän
Haøn laâm Khoa hoïc vaø Coâng ngheä Vieät
Nam ñaõ môû cöûa caùc khu tröng baøy,
baûo taøng ñeå ngöôøi daân ñeán xem. Taïi
caùc tröôøng ñaïi hoïc, vieän nghieân cöùu
cuõng soâi noåi caùc hoaït ñoäng höôûng öùng
Ngaøy Khoa hoïc vaø Coâng ngheä, nhö
töø ngaøy 12 ñeán 18/5, Ñaïi hoïc Quoác
gia Haø Noäi tieán haønh chuoãi söï kieän
chaøo möøng vaø môû cöûa tham quan caùc
phoøng thí nghieäm troïng ñieåm cuûa nhaø
tröôøng,… Höôûng öùng söï kieän quan
troïng treân, nhieàu ñòa phöông cuõng toå
chöùc caùc hoaït ñoäng nhö taïi Baéc Giang
trình dieãn keát noái cung caàu coâng ngheä
khu vöïc Baéc Boä naêm 2014 vaø Hoäi
thaûo “Ñaåy maïnh öùng duïng, ñoåi môùi vaø
chuyeån giao coâng ngheä phuïc vuï phaùt
trieån kinh teá xaõ hoäi khu vöïc trung du
vaø mieàn nuùi phía Baéc”. Ñaø Naüng coù
Hoäi thaûo Cô cheá chính saùch Khoa hoïc
coâng ngheä vaø Hoäi thaûo quoác teá Truyeàn
thoâng khoa hoïc coâng ngheä - ñoåi môùi
saùng taïo. Taïi Thaùi Nguyeân phaùt soùng
haøng tuaàn caùc phoùng söï töø 5-6 phuùt
veà thaønh töïu trong lónh vöïc KHCN
cuûa tænh.
Höông Thu, http://vnexpress.net
Giôùi khoa hoïc choïn ngaøy 18/5 bôûi ngaøy naøy gaén vôùi moät söï kieän
lòch söû. Ñoù laø vaøo ngaøy 18/5/1963, Chuû tòch Hoà Chí Minh ñaõ ñeán döï
vaø phaùt bieåu taïi Ñaïi hoäi laàn thöù nhaát cuûa Hoäi phoå bieán Khoa hoïc vaø
Kyõ thuaät Vieät Nam: “Khoa hoïc phaûi töø saûn xuaát maø ra vaø phaûi trôû laïi
phuïc vuï saûn xuaát, phuïc vuï quaàn chuùng, nhaèm naâng cao naêng suaát
lao ñoäng, khoâng ngöøng caûi thieän ñôøi soáng cuûa nhaân daân, baûo ñaûm cho
chuû nghóa xaõ hoäi thaéng lôïi”. Trong lôøi noùi ngaén goïn neâu treân, Hoà Chuû
tòch ñaõ chæ roõ nguyeân lyù, muïc tieâu vaø söù meänh cao caû cuûa khoa hoïc
vaø coâng ngheä. Lôøi daïy cuûa Hoà Chí Minh ñaõ trôû thaønh kim chæ nam cho
khoa hoïc coâng ngheä Vieät Nam trong suoát chaëng ñöôøng baûo veä vaø xaây
döïng ñaát nöôùc hôn 50 naêm qua.
Môùi ñaây, taïi Kyø hoïp Quoác hoäi Khoùa XIII, Luaät Khoa hoïc vaø Coâng ngheä
(söûa ñoåi) ñöôïc Quoác hoäi bieåu quyeát thoâng qua; trong ñoù quy ñònh laáy
ngaøy 18/5 haèng naêm laø Ngaøy Khoa hoïc vaø Coâng ngheä Vieät Nam.
TIN TÖÙC - SÖÏ KIEÄN
Supported by
(2008 - 2013)
Nhöõng ngöôøi thöïc hieän baûn tin:
Ts. Nguyeãn Höõu Thieän
vôùi söï coäng taùc cuûa:
Ts. Ñaëng Minh Trang
Phaïm Thanh Dieäu
Thuû töôùng Nguyeãn Taán Duõng chuùc möøng
giôùi khoa hoïc. AÛnh: VGP.

2
KHOA HOÏC VAØ COÂNG NGHEÄ
Supported by
(2008 - 2013)
2
Supported by
(2008 - 2013)
Hoäi nghò nhaèm ñaùnh giaù nhöõng
keát quaû ñaõ ñaït ñöôïc, phaân tích
nhöõng toàn taïi, khoù khaên, vöôùng
maéc trong quaù trình thöïc hieän
Chieán löôïc, ñeà xuaát caùc giaûi phaùp
ñoät phaù nhaèm thuùc ñaåy maïnh meõ
hôn söï phaùt trieån cuûa ngaønh Cô
khí Vieät Nam.
Phaùt bieåu chæ ñaïo Hoäi nghò
toång keát 10 naêm thöïc hieän Chieán
löôïc phaùt trieån ngaønh Cô khí, Thuû
töôùng Nguyeãn Taán Duõng nhaán
maïnh vieäc quan taâm raø soaùt,
xaây döïng chieán löôïc quy hoaïch
cuûa ngaønh; xaùc ñònh lónh vöïc,
saûn phaåm cô khí öu tieân, nhaát laø
saûn xuaát maùy moùc phuïc vuï noâng
nghieäp, khai thaùc, cheá bieán thuûy
saûn, vaän taûi.
Theo Thuû töôùng Nguyeãn Taán
Duõng, cô khí laø ngaønh coâng nghieäp
neàn taûng, coù vò trí quan troïng trong
tieán trình coâng nghieäp hoùa, hieän
ñaïi hoùa ñaát nöôùc. Ñaûng, Nhaø nöôùc,
Chính phuû ñaëc bieät quan taâm phaùt
trieån ngaønh Cô khí, ñaëc bieät laø cô
khí cheá taïo. Nhìn laïi 10 naêm qua,
chuùng ta ñaõ ñaït ñöôïc nhieàu thaønh
töïu, keát quaû trong phaùt trieån ngaønh
cô khí. Giaù trò cuûa cô khí cheá taïo,
xuaát khaåu lieân tuïc taêng; söùc caïnh
tranh cuûa caùc saûn phaåm cô khí ôû
thò tröôøng trong nöôùc vaø thò tröôøng
xuaát khaåu khoâng ngöøng ñöôïc
naâng leân.
Toång keát 10 naêm thöïc hieän chieán löôïc
phaùt trieån ngaønh Cô khí Vieät Nam
Tuy nhieân, Thuû töôùng Nguyeãn
Taán Duõng cuõng nhaán maïnh, so vôùi
yeâu caàu, tieàm naêng, lôïi theá, nhöõng
keát quaû ñaït ñöôïc cuûa ngaønh Cô khí
coøn chöa ñöôïc nhö mong muoán,
chöa ñaït ñöôïc muïc tieâu ñeà ra. “Laø
moät quoác gia noâng nghieäp, song
caùc saûn phaåm cô khí maùy moùc
phuïc vuï saûn xuaát noâng nghieäp coøn
ít”, Thuû töôùng Nguyeãn Taán Duõng
neâu ví duï cuï theå.
Ñeà caäp tôùi nhieäm vuï trong thôøi
gian tôùi, Thuû töôùng Nguyeãn Taán
Duõng yeâu caàu Boä Coâng Thöông
ñaëc bieät quan taâm vieäc raø soaùt, xaây
döïng chieán löôïc quy hoaïch cuûa
ngaønh Cô khí; xaùc ñònh lónh vöïc,
saûn phaåm cô khí öu tieân, nhaát laø
saûn xuaát maùy phuïc vuï phaùt trieån
noâng nghieäp, khai thaùc ñaùnh baét
thuûy haûi saûn, cheá bieán thuûy saûn,
caùc thieát bò cho vaän taûi... Löu yù
vieäc raø soaùt, xaây döïng chieán löôïc
quy hoaïch phaûi ñaët trong ñieàu kieän
thöïc teá cuï theå cuûa kinh teá thò tröôøng
vaø trong boái caûnh hoäi nhaäp quoác
teá saâu roäng.
Ñoàng thôøi, tieáp tuïc raø soaùt, söûa
ñoåi, boå sung cô cheá, chính saùch,
phuø hôïp vôùi thöïc tieãn treân tinh thaàn
khuyeán khích vaø hoã trôï, nhaát laø caùc
cô cheá, chính saùch lieân quan ñeán
ñaát ñai, thueá thu nhaäp, thueá VAT
cho doanh nghieäp vaø thueá baûo hoä
saûn phaåm trong nöôùc phuø hôïp vôùi
caùc cam keát quoác teá. Ñi ñoâi vôùi
ñoù laø xaây döïng caùc chính saùch tín
duïng phuø hôïp nhaèm phaùt trieån thò
tröôøng cho ngaønh Cô khí; thuùc ñaåy
phaùt trieån cuûa ngaønh coâng nghieäp
phuï trôï.
Caùc doanh nghieäp caàn heát söùc
quan taâm naâng cao hieäu quaû, naêng
löïc quaûn trò, naêng löïc thieát keá, cheá
taïo, ñaåy maïnh coå phaàn hoùa, thu
huùt caùc nguoàn löïc cho ñaàu tö phaùt
trieån; phaùt huy maïnh meõ hôn nöõa
vai troø cuûa Hieäp hoäi Doanh nghieäp
Cô khí Vieät Nam.
Thuû töôùng Nguyeãn Taán Duõng
cuõng löu yù vieäc kieän toaøn boä maùy,
toå chöùc cuûa Ban Chæ ñaïo Chöông
trình saûn phaåm cô khí troïng ñieåm;
phaùt huy maïnh meõ hôn nöõa vai troø
cuûa Ban Chæ ñaïo ñoái vôùi söï phaùt
trieån cuûa ngaønh Cô khí; yeâu caàu
Ban chæ ñaïo taäp trung vaøo nhieäm
vuï xaây döïng cô cheá chính saùch;
phaùt huy vai troø caàu noái giöõa doanh
nghieäp cô khí vaø cô quan quaûn
lyù Nhaø nöôùc cuûa Hieäp hoäi Doanh
Saùng 11/4/2014, Thuû töôùng Chính phuû Nguyeãn Taán Duõng
chuû trì Hoäi nghò toång keát 10 naêm thöïc hieän chieán löôïc phaùt
trieån ngaønh Cô khí Vieät Nam. Döï Hoäi nghò coù Phoù Thuû
töôùng Chính phuû Hoaøng Trung Haûi cuøng laõnh ñaïo moät soá
boä, ngaønh höõu quan.

3
Supported by
(2008 - 2013)
33
Supported by
(2008 - 2013)
nghieäp Cô khí Vieät Nam trong
quaù trình xöû lyù caùc kieán nghò
cuûa doanh nghieäp vaø hoaøn thieän
xaây döïng cô cheá, chính saùch
phuø hôïp vôùi thöïc tieãn nhaèm taïo
ñieàu kieän cho doanh nghieäp vaø
ngaønh Cô khí phaùt trieån nhanh
trong ñieàu kieän môùi.
Ñeå tieáp tuïc ñaàu tö phaùt trieån
ngaønh Cô khí Vieät Nam oån ñònh,
beàn vöõng, phaùt huy ñöôïc vai
troø cuûa ngaønh trong boái caûnh
hoäi nhaäp vaø ñoùng goùp vai troø
quan troïng trong söï nghieäp
coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa
ñaát nöôùc, taïi Hoäi nghò, Boä Coâng
Thöông ñeà xuaát nhieàu giaûi phaùp
lieân quan ñeán vieäc xaây döïng
Chieán löôïc phaùt trieån ngaønh Cô
khí Vieät Nam ñeán naêm 2025,
taàm nhìn ñeán naêm 2035; vieäc
hoaøn thieän cô cheá, chính saùch
phaùt trieån ngaønh cô khí, ñaëc
bieät ñoái vôùi 8 chuyeân ngaønh
Cô khí troïng ñieåm, ngaønh coâng
nghieäp hoã trôï; vieäc taêng cöôøng
lieân keát, hôïp taùc ñaàu tö, ñoåi
môùi coâng ngheä, thieát bò tieân
tieán ñeå saûn xuaát ra nhöõng saûn
phaåm coù tính caïnh tranh cao,
ñaùp öùng nhu caàu trong nöôùc vaø
xuaát khaåu.
Taïi Hoäi nghò, nhieàu ñaïi bieåu
baøy toû mong muoán Nhaø nöôùc
tieáp tuïc quan taâm taïo ñieàu kieän
veà thueá, nhaø xöôûng, khuyeán
khích phaùt trieån cô khí cheá taïo,
saûn xuaát maùy moùc, coâng cuï
hoã trôï cho phaùt trieån saûn xuaát
noâng, laâm, ngö nghieäp... bôûi
nhu caàu ñoái vôùi caùc saûn phaåm
naøy treân thò tröôøng hieän ñang raát
lôùn. Cuøng vôùi ñoù laø thaùo gôõ khoù
khaên, vöôùng maéc lieân quan ñeán
cô cheá, chính saùch, ñaûm baûo
cho söï phaùt trieån oån ñònh, beàn
vöõng cuûa ngaønh Cô khí.
Khuyeán khích, taïo ñieàu kieän
ñeå caùc doanh nghieäp cô khí
thuoäc caùc thaønh phaàn kinh teá
tham gia chöông trình cô khí
troïng ñieåm; taïo moái lieân keát chaët
cheõ giöõa caùc doanh nghieäp cô
khí, qua ñoù hình thaønh chuoãi giaù
trò; quan taâm môû roäng thò tröôøng
xuaát khaåu vôùi nhöõng saûn phaåm
cô khí chuû löïc; taêng cöôøng coâng
taùc ñaøo taïo löïc löôïng nghieân
cöùu, thieát keá, coâng nhaân kyõ
thuaät ñeå boå sung nguoàn löïc cho
ngaønh Cô khí...
Ngoaøi ra, moät soá yù kieán
cuûa doanh nghieäp cô khí kieán
nghò Chính phuû boå sung, hoaøn
thieän caùc cô cheá, chính saùch
öu tieân, ñoùn ñaàu söï phaùt trieån
cuûa ngaønh, nhaát laø caùc vaán ñeà
lieân quan ñeán ñaáu thaàu, öu ñaõi
thueá, tieáp caän nguoàn voán vay,
phaùt trieån trung taâm cô khí ña
duïng...
Laõnh ñaïo Hieäp hoäi Doanh
nghieäp Cô khí Vieät Nam kieán
nghò taäp trung phaùt trieån caùc
saûn phaåm cô khí troïng ñieåm lieân
quan ñeán ñoùng taøu bieån, giaøn
khoan, oâ toâ khaùch vaø xe taûi nheï,
cheá taïo chi tieát maùy ñoäng löïc
vaø coâng nghieäp, cheá taïo thieát bò
ñoàng boä vaø thieát bò ñieän…
Theo http://baodientu.chinhphu.vn
Cô khí laø ngaønh coâng nghieäp
neàn taûng, coù vai troø ñaëc bieät quan
troïng trong thöïc hieän söï nghieäp coâng
nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc.
Chieán löôïc phaùt trieån ngaønh Cô khí
Vieät Nam ñaõ ñöôïc Thuû töôùng Chính
phuû pheâ duyeät taïi Quyeát ñònh soá
186/2002/QÑ-TTg ngaøy 26/12/2002.
Thöïc hieän Chieán löôïc naøy, trong 10
naêm qua ngaønh Cô khí Vieät Nam ñaõ
coù nhöõng thay ñoåi vaø phaùt trieån, töøng
böôùc hoäi nhaäp vôùi ngaønh Cô khí theá
giôùi. Ñeán nay, heä thoáng chính saùch
ñeå phaùt trieån ngaønh Cô khí ñaõ ñöôïc
ban haønh töông ñoái ñaày ñuû.
Naêm 2012, giaù trò saûn xuaát coâng
nghieäp cuûa ngaønh ñaït 227.911 tyû
ñoàng, taêng 6 laàn so vôùi giaù trò saûn
xuaát coâng nghieäp ngaønh cô khí ñaït
ñöôïc naêm 2000; naêm 2013, öôùc ñaït
251.185 tyû ñoàng.
Caùc lónh vöïc cuï theå cuûa ngaønh Cô
khí nhö: Saûn xuaát, laép raùp oâ toâ; saûn
xuaát xe maùy; cheá taïo thieát bò cô khí
thuûy coâng; cheá taïo thieát bò cho caùc
nhaø maùy nhieät ñieän; coâng nghieäp hoã
trôï... ñeàu coù nhöõng böôùc phaùt trieån vaø
ñaït keát quaû tích cöïc.
Veà xuaát nhaäp khaåu, naêm 2012,
giaù trò xuaát khaåu cô khí ñaït 12,1 tyû
USD; naêm 2013 ñaït 13,18 tyû USD.
Ngaønh Cô khí ñang trôû thaønh moät
trong nhöõng ngaønh xuaát khaåu quan
troïng cuûa ñaát nöôùc. Naêm 2012, giaù
trò nhaäp khaåu cô khí laø 22,46 tyû USD,
naêm 2013 giaù trò nhaäp khaåu öôùc ñaït
24,8 tyû USD, giaù trò nhaäp khaåu chuû
yeáu laø nhaäp khaåu maùy moùc, thieát bò
ñeå phuïc vuï saûn xuaát.
Tuy nhieân, beân caïnh nhöõng keát quaû
ñaït ñöôïc, do nhieàu nguyeân nhaân chuû
quan vaø khaùch quan, moät soá muïc tieâu
ñöôïc ñeà ra trong Chieán löôïc vaãn chöa
ñaït ñöôïc keát quaû nhö mong muoán.
Muïc tieâu cuûa Chieán löôïc ñeán naêm
2010 ñaùp öùng 45-50% nhu caàu saûn
phaåm cô khí caû nöôùc chöa hoaøn hoaøn
thaønh; naêm 2012, ngaønh Cô khí môùi
chæ ñaùp öùng ñöôïc treân 32% nhu caàu
saûn phaåm cô khí trong nöôùc...

4
Supported by
(2008 - 2013)
4
Supported by
(2008 - 2013)
Ñeà aùn “Öu tieân phaùt trieån
caùc doanh nghieäp thuoäc
caùc lónh vöïc coù lôïi theá caïnh
tranh cao giai ñoaïn 2014 -
2020” löïa choïn 28 lónh vöïc
coù lôïi theá caïnh tranh cao ñeà
xuaát leân Chính phuû vaø ñang
chôø pheâ duyeät.
Ñeà aùn “Öu tieân phaùt trieån caùc
doanh nghieäp thuoäc caùc lónh
vöïc coù lôïi theá caïnh tranh cao giai
ñoaïn 2014 - 2020” löïa choïn 28 lónh
vöïc coù lôïi theá caïnh tranh cao ñeà
xuaát leân Chính phuû vaø ñang chôø
pheâ duyeät.
Thöïc hieän nhieäm vuï ñöôïc Thuû
töôùng Chính phuû giao taïi Chæ thò soá
32/CT-TTg ngaøy 07 thaùng 12 naêm
2012 veà vieäc loaïi boû nhöõng raøo caûn
vaø hoaøn thieän cô cheá, chính saùch
ñeå naâng cao hieäu quaû ñaàu tö, Boä
Coâng Thöông ñaõ chuû trì, phoái hôïp
cuøng caùc Boä, cô quan, ñòa phöông
toång keát, ñaùnh giaù tình hình thöïc
hieän, raø soaùt cô cheá, chính saùch
lieân quan ñeán phaùt trieån doanh
nghieäp thuoäc caùc lónh vöïc coù lôïi
theá caïnh tranh cao; treân cô sôû ñoù
xaây döïng Ñeà aùn “Öu tieân phaùt trieån
caùc doanh nghieäp thuoäc caùc lónh
ñoaïn 2014 - 2020”.
Noäi dung chính cuûa Ñeà aùn
goàm caùc phaân tích cô sôû lyù luaän
Öu tieân phaùt trieån caùc doanh nghieäp
coù lôïi theá caïnh tranh cao
vaø cô sôû thöïc tieãn cuûa vieäc xaây
döïng vaø phaùt trieån caùc lónh vöïc coù
lôïi theá caïnh tranh cao; xaây döïng
quan ñieåm, muïc tieâu löïa choïn lónh
ñoaïn 2014 - 2020; ñaùnh giaù thöïc
traïng phaùt trieån caùc lónh vöïc coù
lôïi theá caïnh tranh cao giai ñoaïn
2007 - 2013.
Treân cô sôû caùc ñaùnh giaù vaø
nhaän ñònh, Ñeà aùn ñeà xuaát ñònh
höôùng vaø giaûi phaùp phaùt trieån
caùc doanh nghieäp thuoäc caùc lónh
ñoaïn 2014 - 2020, goùp phaàn naâng
cao khaû naêng caïnh tranh cuûa caùc
doanh nghieäp, caùc ngaønh haøng vaø
neàn kinh teá Vieät Nam.
Ñeà aùn löïa choïn 28 lónh vöïc coù
lôïi theá caïnh tranh cao ñeà xuaát leân
Chính phuû bao goàm:
Trong ngaønh noâng nghieäp -
thuûy saûn choïn ra caùc ngaønh nhoû:
Troàng caây haøng naêm (luùa, rau,
ñaäu, caây caûnh), troàng caây laâu naêm
(caây aên quaû, ñieàu, caø pheâ, cao su,
hoà tieâu). Khai thaùc thuûy saûn bieån
vaø nuoâi troàng thuûy saûn ( nuoâi troàng
thuûy saûn bieån vaø nuoâi troàng thuûy
saûn noäi ñòa).
Trong ngaønh coâng nghieäp cheá
bieán cheá taïo choïn ra 10 ngaønh
tieâu bieåu: Cheá bieán, baûo quaûn
thuûy saûn vaø caùc saûn phaåm töø thuûy
saûn, cheá bieán caø pheâ, cheá bieán
haït ñieàu, saûn xuaát deät, saûn xuaát
trang phuïc, saûn xuaát hoùa chaát
vaø saûn phaåm hoùa chaát, saûn xuaát
thuoác, hoùa döôïc vaø döôïc lieäu,
saûn xuaát saûn phaåm töø cao su,
saûn xuaát saûn phaåm ñieän töû, maùy
vi tính vaø saûn phaåm quang hoïc,
saûn xuaát xe coù ñoäng cô.
Ngaønh xaây döïng choïn xaây
döïng coâng trình ñöôøng boä. Ngaønh
vaän taûi vaø kho baõi choïn vaän taûi ven
bieån, vieãn döông vaø haøng khoâng,
dòch vuï caûng bieån, dòch vuï caûng
haøng khoâng. Trong ngaønh dòch vuï
löu truù vaø aên uoáng choïn dòch vuï
löu truù ngaén ngaøy. Trong ngaønh
thoâng tin vaø truyeàn thoâng choïn ra
3 lónh vöïc: Hoaït ñoäng vieãn thoâng
khoâng daây; dòch vuï cung caáp maïng
internet; laäp trình maùy vi tính, dòch
vuï tö vaán vaø caùc hoaït ñoäng khaùc
lieân quan ñeán maùy vi tính.
Theo Boä Coâng thöông, vì thôøi
gian chuaån bò ngaén neân Ñeà aùn
khoâng xaây döïng tieâu chí doanh
nghieäp coù lôïi theá caïnh tranh cao
cuûa töøng lónh vöïc coù lôïi theá caïnh
tranh cao. Sau khi Thuû töôùng
Chính phuû Pheâ duyeät Ñeà aùn, Boä

5
Supported by
(2008 - 2013)
55
Supported by
(2008 - 2013)
Caùc doanh nghieäp ñöôïc löïa
choïn laø “doanh nghieäp coù lôïi
theá caïnh tranh thuoäc lónh vöïc coù
lôïi theá caïnh tranh” theo tieâu chuaån
cuûa Ñeà aùn ñaët ra seõ ñöôïc thuï
höôûng caùc chính saùch sau:
Veà chính saùch ñaát ñai:
Doanh nghieäp seõ ñöôïc öu tieân
giao ñaát coù thu tieàn söû duïng ñaát
hoaëc cho thueâ ñaát ñeå phuïc vuï cho
saûn xuaát kinh doanh thuoäc nhoùm
saûn phaåm coù lôïi theá caïnh tranh
cao. Nhaø nöôùc seõ daønh quyõ ñaát ôû
caùc khu coâng nghieäp, cuïm coâng
nghieäp, khu kinh teá, khu cheá xuaát,
khu coâng ngheä cao cho caùc doanh
thuoäc caùc lónh vöïc coù lôïi theá caïnh
tranh cao. Caùc doanh nghieäp coù
theå söû duïng caùc dòch vuï chung
nhö: tröng baøy giôùi thieäu saûn
phaåm, coâng ngheä, dòch vuï kieåm
ñònh chaát löôïng vaät tö, saûn phaåm
xuaát xöôûng, kho taøng,...
Veà chính saùch noâng nghieäp:
Nhaø nöôùc seõ öu tieân caùc nguoàn
löïc ñaàu tö ñeå ñeán naêm 2020 xaây
döïng ñöôïc 80% keát caáu haï taàng
thuûy lôïi phuïc vuï caùc vuøng nuoâi
thuûy - haûi saûn coù quy moâ saûn xuaát
vaø tieâu thuï lôùn, tröôùc heát laø vuøng
nuoâi toâm vaø caù tra taäp trung.
Nhaø nöôùc hoã trôï xaây döïng caùc
heä thoáng kieåm soaùt chaát löôïng caùc
lónh vöïc noâng nghieäp coù lôïi theá
caïnh tranh cao ñaït chuaån quoác
teá ñeå ñaûm baûo chaát löôïng oån ñònh
cho caùc saûn phaåm xuaát khaåu vaø
naâng cao uy tín, thöông hieäu cuûa
haøng hoùa Vieät Nam treân thò tröôøng
quoác teá.
Veà chính saùch phaùt trieån
keát caáu haï taàng kyõ thuaät
vaø xaõ hoäi:
UÛy ban nhaân daân tænh, thaønh
phoá tröïc thuoäc Trung öông caân ñoái
nguoàn ngaân saùch ñòa phöông ñeå
hoã trôï ñaàu tö xaây döïng keát caáu haï
taàng kyõ thuaät vaø xaõ hoäi ngoaøi haøng
raøo khu coâng nghieäp, khu cheá
xuaát, khu coâng ngheä cao; hoã trôï
nhaø ñaàu tö phaùt trieån heä thoáng keát
caáu haï taàng kyõ thuaät trong haøng
raøo khu coâng nghieäp, khu cheá xuaát
ñeå thu huùt caùc doanh nghieäp coù lôïi
theá caïnh tranh cao thuoäc caùc lónh
ñoaïn 2014 - 2020.
Veà chính saùch ñaàu tö:
Caùc doanh nghieäp coù lôïi theá
caïnh tranh cao thuoäc caùc lónh
ñoaïn 2014 - 2020 ñöôïc öu tieân
söû duïng voán ODA vaø voán vay öu
ñaõi nhö quy ñònh taïi Ñieàu 7 Nghò
Caùc chính saùch öu ñaõi
Coâng Thöông seõ phoái hôïp vôùi caùc
Boä, Ngaønh, hieäp hoäi ngaønh haøng
vaø ñòa phöông xaây döïng tieâu chí
doanh nghieäp coù lôïi theá caïnh tranh
cao cuûa töøng lónh vöïc coù lôïi theá
caïnh tranh cao.
Boä cho bieát, trong quaù trình
döï thaûo Ñeà aùn, khi thaûo luaän veà
vaán ñeà löïa choïn doanh nghieäp
tranh cao coù hai phöông aùn ñöôïc
neâu ra:
- Moät laø, taát caû caùc doanh
nghieäp thuoäc lónh vöïc coù lôïi theá
caïnh tranh cao ñeàu ñöôïc höôûng
caùc öu ñaõi töø cô cheá, chính saùch
cuûa Nhaø nöôùc. Neáu löïa choïn theo
phöông aùn naøy thì soá löôïng doanh
nghieäp raát lôùn vaø soá tieàn ngaân saùch
nhaø nöôùc hoã trôï cuõng seõ raát lôùn.
Tuy nhieân, khaû naêng bò nöôùc ngoaøi
kieän seõ ít hôn.
- Hai laø, chæ löïa choïn caùc doanh
tranh cao. Neáu löïa choïn theo
phöông aùn naøy thì seõ haïn cheá
ñöôïc soá löôïng doanh nghieäp seõ
ñöôïc höôûng caùc öu ñaõi töø cô cheá,
chính saùch cuûa Nhaø nöôùc; khoâng
öu ñaõi ñoái vôùi nhöõng doanh nghieäp
khoâng ñaùp öùng ñöôïc caùc tieâu chí
löïa choïn duø doanh nghieäp ñoù cuõng
thuoäc lónh vöïc coù lôïi theá caïnh tranh
cao. Nhö vaäy, soá tieàn ngaân saùch
nhaø nöôùc phaûi hoã trôï cuõng seõ ít
hôn nhieàu. Tuy nhieân, khaû naêng
bò nöôùc ngoaøi kieän seõ nhieàu hôn
vì coù danh saùch neâu teân cuï theå
caùc doanh nghieäp ñöôïc höôûng
öu ñaõi.
Uyeân Leâ (theo Trí Thöùc Treû)

6
Supported by
(2008 - 2013)
ñònh soá 38/2013/NÑ-CP ngaøy 23
thaùng 4 naêm 2013 cuûa Chính phuû
veà quaûn lyù vaø söû duïng nguoàn hoã
trôï phaùt trieån chính thöùc (ODA)
vaø nguoàn voán vay öu ñaõi cuûa caùc
nhaø taøi trôï.
Veà chính saùch khoa hoïc
vaø coâng ngheä:
Caùc doanh nghieäp coù lôïi theá
caïnh tranh cao thuoäc caùc lónh vöïc
coù lôïi theá caïnh tranh cao giai ñoaïn
2014 - 2020 ñöôïc xem xeùt hoã trôï,
öu tieân trong nghieân cöùu khoa hoïc
vaø phaùt trieån coâng ngheä, öu tieân hoã
trôï vay voán thuoäc caùc quyõ veà khoa
hoïc vaø coâng ngheä ñeå thöïc hieän caùc
döï aùn öùng duïng keát quaû nghieân
cöùu, ñaàu tö, ñoåi môùi vaø chuyeån
giao coâng ngheä.
Nhaø nöôùc khuyeán khích vaø taïo
ñieàu kieän phaùt trieån coâng nghieäp
saïch, ít tieâu hao naêng löôïng, giaûm
thieåu oâ nhieãm moâi tröôøng, töø ñoù cô
cheá chính saùch khuyeán khích phaùt
trieån doanh nghieäp saûn xuaát coâng
nghieäp, nhaát laø coâng nghieäp troïng
yeáu, coâng nghieäp coù haøm löôïng
coâng ngheä vaø giaù trò gia taêng cao
nhö: cô khí, ñieän, ñieän töû, coâng
ngheä thoâng tin.
Veà chính saùch taøi chính:
Doanh nghieäp coù lôïi theá caïnh
tranh cao thuoäc caùc lónh vöïc coù lôïi
theá caïnh tranh cao ñöôïc höôûng
thueá suaát Thueá thu nhaäp doanh
nghieäp öu ñaõi 15% aùp duïng trong
giai ñoaïn ñeán naêm 2020. Thôøi gian
aùp duïng thueá suaát öu ñaõi ñöôïc tính
lieân tuïc töø thôøi ñieåm coù quyeát ñònh
pheâ duyeät Ñeà aùn cuûa Thuû töôùng
Chính phuû coù hieäu löïc thi haønh
ñeán naêm 2020 vaø keå töø thôøi ñieåm
doanh nghieäp coù thu nhaäp chòu
thueá. Phaàn lôïi nhuaän taêng theâm
do ñöôïc höôûng thueá thu nhaäp
doanh nghieäp öu ñaõi 15% ñöôïc
söû duïng ñeå taùi ñaàu tö phaùt trieån
doanh nghieäp.
Ngoaøi ra, doanh nghieäp coù lôïi
theá caïnh tranh cao thuoäc caùc lónh
vöïc coù lôïi theá caïnh tranh cao ñöôïc
höôûng öu ñaõi veà thueá nhaäp khaåu,
thueá xuaát khaåu nhö caùc doanh
nghieäp thuoäc danh muïc lónh vöïc
khuyeán khích ñaàu tö quy ñònh taïi
Nghò ñònh soá 87/2010/NÑ-CP ngaøy
13 thaùng 8 naêm 2010 cuûa Chính
phuû quy ñònh chi tieát thi haønh moät
soá ñieàu cuûa Luaät thueá xuaát khaåu,
thueá nhaäp khaåu.
Veà chính saùch tín duïng:
Ngaân haøng Phaùt trieån Vieät Nam
(VDB) hoã trôï tín duïng ñaàu tö vaø tín
duïng xuaát khaåu cuûa Nhaø nöôùc cho
caùc doanh nghieäp coù lôïi theá caïnh
tranh cao thuoäc caùc lónh vöïc coù
2014 - 2020.
Beân caïnh ñoù, caùc ngaân haøng
thöông maïi taäp trung öu tieân
nguoàn voán cho caùc chöông trình,
döï aùn phaùt trieån saûn xuaát kinh
doanh, phaùt trieån xuaát khaåu, naâng
cao naêng löïc caïnh tranh cho caùc
doanh nghieäp coù lôïi theá caïnh
tranh cao thuoäc caùc lónh vöïc coù
2014 - 2020.
Veà chính saùch xuùc tieán
thöông maïi, hoã trôï xuaát
khaåu, xaây döïng thöông
hieäu, khuyeán coâng,
phoøng veä thöông maïi:
Öu tieân kinh phí cho vieäc xaây
döïng vaø toå chöùc thöïc hieän caùc
chöông trình xuùc tieán thöông
maïi, hoã trôï xuaát khaåu, xaây döïng
thöông hieäu, khuyeán coâng, phoøng
veä thöông maïi; phaùt trieån thöông
maïi ñieän töû; löïa choïn moät soá doanh
nghieäp coù naêng löïc xaây döïng thí
ñieåm moät soá kho ngoaïi quan,
trung taâm phaân phoái haøng hoùa Vieät
Nam ôû nöôùc ngoaøi cho caùc doanh
tranh cao giai ñoaïn 2014 - 2020.
Ñoái töôïng thuï höôûng nhöõng
öu ñaõi töø ñeà aùn laø nhöõng doanh
nghieäp ñaùp öùng ñöôïc boä tieâu chí do
ñeà aùn ñeà ra. Ñeà aùn ñaõ ñöôïc trình
leân Chính phuû vaøo cuoái thaùng 2 vaø
ñang chôø Thuû töôùng xem xeùt. Neáu
ñöôïc pheâ duyeät, nhöõng chính saùch
öu ñaõi ñöôïc Boä Coâng Thöông ñeà
xuaát seõ laø nhöõng cuù huyùch lôùn tieáp
söùc cho caùc doanh nghieäp ñang
daãn ñaàu trong caùc lónh vöïc coù lôïi
theá caïnh tranh trôû neân lôùn maïnh
hôn, taêng cöôøng söùc caïnh tranh
tröôùc caùc ñoái thuû ngoaïi, ñoàng thôøi
coù söùc lan toûa hôn ñeán coäng ñoàng
doanh nghieäp trong cuøng lónh vöïc,
giöõ vöõng thò tröôøng trong nöôùc vaø
vöôn ra thò tröôøng quoác teá.

7
Supported by
(2008 - 2013)
NAÊNG SUAÁT CHAÁT LÖÔÏNG
1. Naêng suaát - Lòch söû
phaùt trieån
Vaøo naêm 1776, nhaø kinh teá
hoïc ngöôøi Anh Adam Smith, trong
cuoán saùch “Söï thònh vöôïng cuûa
moät quoác gia” ñaõ cho raèng caûi tieán
naêng suaát coù theå ñaït ñöôïc thoâng
qua “Söï phaân chia lao ñoäng”, baèng
vieäc chuyeân moân hoùa coâng nhaân,
moãi ngöôøi laøm moät coâng vieäc khaùc
nhau vôùi caùc chöùc naêng khaùc nhau
trong moät ñaàu moái coâng vieäc toång
theå seõ ñem laïi hieäu quaû hôn laø
vieäc ñeå moät ngöôøi laøm toaøn boä caùc
coâng ñoaïn töø ñaàu ñeán cuoái. Adam
Smith nhaän thaáy raèng caùch naøy coù
theå khieán cho ngöôøi coâng nhaân trôû
neân thaønh thaïo hôn trong coâng
vieäc cuûa mình, daãn ñeán hieäu quaû
laøm vieäc cao hôn. Lôïi nhuaän coù
ñöôïc töø vieäc thay ñoåi nhöõng coâng
ñoaïn trong heä thoáng daây chuyeàn
ñaõ ñöôïc theå hieän roõ raøng treân thöïc
teá baèng söï caûi tieán daây chuyeàn saûn
suaát cuûa Henry Ford. Ñaây coù theå
coi laø nhöõng ñoùng goùp tieân phong
trong nhaän thöùc veà naêng suaát.
Ñaàu theá kyû 19, Charles
Babbage ñaõ phaùt trieån vaø öùng
duïng nhieàu trieát lyù vaø ñònh ñeà cuûa
Adam Smith. OÂng cho raèng toång
chi phí cho moät saûn phaåm coù theå
ñöôïc giaûm xuoáng baèng vieäc thueâ
möôùn lao ñoäng vôùi caùc chuyeân
moân khaùc nhau vaø traû tieàn coâng
cho hoï theo tay ngheà cuûa töøng
ngöôøi. Caên cöù vaøo ñoù ngöôøi ta coù
theå nhaän thaáy moái quan heä cô baûn
giöõa naêng suaát vaø chi phí. Vaøo ñaàu
theá kyû 20, Fredick Winslow Taylor
ñaõ nghieân cöùu caùc hoaït ñoäng
heä thoáng ôû möùc ñoä vi moâ: coâng
vieäc cuûa ngöôøi coâng nhaân döôùi
caùc phaân xöôûng saûn xuaát, nhöõng
phöông phaùp ñöôïc öùng duïng vaø
caùch traû coâng döïa treân naêng suaát.
OÂng phaân bieät giöõa traùch nhieäm
cuûa ngöôøi quaûn lyù vôùi traùch nhieäm
cuûa ngöôøi coâng nhaân, ñoàng thôøi
thöøa nhaän vieäc nuoâi döôõng tinh
thaàn coäng taùc giöõa nhaø quaûn lyù
vaø ngöôøi lao ñoäng seõ taùc ñoäng tôùi
naêng suaát. Taylor cho raèng nhaø
quaûn lyù phaûi coù traùch nhieäm hoaïch
ñònh, ñònh höôùng vaø toå chöùc saép
xeáp coâng vieäc, ngöôøi coâng nhaân
coù nhieäm vuï thöïc hieän nhöõng coâng
vieäc ñöôïc chæ ñònh, töø ñoù oâng ñeà
xuaát ra moân “Khoa hoïc Quaûn lyù”
vaø öùng duïng caùc phöông phaùp
khoa hoïc vaøo nhöõng hoaït ñoäng
trong khu vöïc saûn xuaát vaø quaù
trình quaûn lyù döïa treân vieäc quan
saùt, caûi tieán caùc phöông phaùp laøm
vieäc, phaân tích vaø ño löôøng keát quaû
coâng vieäc, coù nhöõng cheá ñoä khen
thöôûng thích hôïp.
Nhöõng ngöôøi theo quan ñieåm
trieát lyù cuûa Taylor ñaõ phaùt trieån vaø
cuûng coá theâm tö töôûng cuûa oâng.
Henry Lawrance Gantt, ngöôøi xaây
döïng leân “Bieåu ñoà Gantt” noåi tieáng,
ñaõ thieân veà vieäc khen thöôûng hôn
laø tieàn coâng ñeå thuùc ñaåy tinh thaàn
laøm vieäc. Vaøo nhöõng naêm 1930,
Elton Mayo vaø caùc coäng söï cuûa
mình ñaõ tieán haønh nghieân cöùu ôû
moät nhaø maùy saûn xuaát thuoäc coâng
ty Ñieän Taây Ñöùc, keát quaû laø söï
nhaän bieát yeáu toá haønh vi taùc ñoäng
lôùn tôùi naêng suaát vaø nhöõng nhaân toá
xaõ hoäi, taâm lyù daãn ñeán nhöõng thay
ñoåi trong thaùi ñoä quaûn lyù: toân troïng
hoaït ñoäng hoaïch ñònh coâng vieäc vaø
huy ñoäng nguoàn nhaân löïc.
Cuøng vôùi söï ra ñôøi cuûa saûn xuaát
haøng loaït vaøo cuoái nhöõng naêm
1940, ñònh höôùng vaøo ngöôøi tieâu
duøng ñöôïc hieåu nhö söï thoaû maõn
cuûa khaùch haøng vaø khaû naêng saün
saøng ñaùp öùng caùc yeâu caàu ngaøy
caøng ña daïng. Chính ñieàu naøy ñaõ
caûi thieän möùc soáng vaø phaùt trieån
neàn kinh teá cuûa caùc quoác gia. Ñeå
caïnh tranh, caùc doanh nghieäp
khoâng ngöøng ñoåi môùi saûn phaåm
vaø quaù trình, qua ñoù ñem laïi cho
ngöôøi tieâu duøng söï ña daïng hôn
veà chuûng loaïi cuûa haøng hoùa vôùi
chaát löôïng cao hôn ôû möùc giaù thaáp
hôn, töø ñoù, daãn tôùi moät xu höôùng
caûi tieán naêng suaát vaø chaát löôïng.
Trong nhöõng giai ñoaïn ñaàu, naêng
suaát vaø chaát löôïng ñöôïc xem nhö
nhöõng hoaït ñoäng cô baûn nhaèm
xaây döïng vaø cuûng coá hoaït ñoäng
saûn xuaát. Ngaøy nay naêng suaát vaø
chaát löôïng ñöôïc hieåu nhö nhöõng
yeáu toá quan troïng luoân song haønh
vaø gaén keát vôùi nhau.
Cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa
ñieän töû vaø maùy tính, ngöôøi ta coù
theå thaáy ñöôïc nhöõng tieán boä ñaùng
keå trong vieäc naâng cao naêng suaát
caùc hoaït ñoäng saûn xuaát vaø quaù
trình ra quyeát ñònh. Roâ-boát vaø maùy
vi tính ñaõ laøm thay ñoåi vieãn caûnh
Naêng suaát - yeáu toá cô baûn
cuûa taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá

8
Supported by
(2008 - 2013)
vaø thöïc teá cuûa hoaït ñoäng quaûn lyù
trong nhieàu lónh vöïc khaùc nhau.
Maùy tính kieåm soaùt caùc thieát bò
trong coâng nghieäp ñaõ giuùp caùc
taäp ñoaøn trôû neân linh hoaït hôn khi
cho ra ñôøi nhöõng saûn phaåm môùi.
Nhöõng ñoåi môùi naøy ñaõ ñoùng goùp
khoâng ngöøng trong lónh vöïc chaát
löôïng vaø naêng suaát, taän duïng toái
ña nguoàn löïc veà con ngöôøi, nguyeân
vaät lieäu, maùy moùc, thieát bò vaø caùc
nguoàn löïc khaùc.
2. Khaùi nieäm naêng suaát
Theo khaùi nieäm naêng suaát coå
ñieån thì naêng suaát coù nghóa laø naêng
suaát lao ñoäng hoaëc hieäu suaát söû
duïng caùc nguoàn löïc. Vì khaùi nieäm
naêng suaát xuaát hieän trong moät boái
caûnh kinh teá cuï theå, neân trong giai
ñoaïn ñaàu saûn xuaát coâng nghieäp,
yeáu toá lao ñoäng laø yeáu toá ñöôïc coi
troïng nhaát. ÔÛ giai ñoaïn naøy, ngöôøi
ta thöôøng hieåu naêng suaát ñoàng
nghóa vôùi naêng suaát lao ñoäng. Qua
moät thôøi kyø phaùt trieån, caùc nguoàn
löïc khaùc nhö voán, naêng löôïng vaø
nguyeân vaät lieäu cuõng ñöôïc xeùt ñeán
trong khaùi nieäm naêng suaát ñeå phaûn
aùnh taàm quan troïng vaø ñoùng goùp
cuûa noù trong doanh nghieäp. Quan
ñieåm naøy ñaõ thuùc ñaåy vieäc phaùt
trieån caùc kyõ thuaät nhaèm giaûm bôùt
laõng phí vaø naâng cao hieäu quaû saûn
xuaát. Naêng suaát ôû giai ñoaïn naøy coù
nghóa laø saûn xuaát “nhieàu hôn” vôùi
“chi phí thaáp hôn”. Ñaây laø thôøi ñieåm
Adam Smith vaø Frederick Taylor
taäp trung vaøo vieäc phaân chia lao
ñoäng, xaùc ñònh vaø tieâu chuaån hoùa
caùc phöông phaùp laøm vieäc toát nhaát
ñeå ñaït ñöôïc hieäu suaát laøm vieäc cao
hôn. Tuy nhieân, quan ñieåm naêng
suaát nhö vaäy môùi chæ döøng laïi ôû
naêng suaát nguoàn löïc vaø ñoù chæ laø
moät khía caïnh cuûa naêng suaát.
Toå chöùc Lao ñoäng quoác teá (ILO)
trong nhieàu naêm ñaõ ñöa ra quan
ñieåm tieán boä hôn veà naêng suaát, ñoù
laø vieäc söû duïng coù hieäu quaû nhöõng
nguoàn löïc: voán, ñaát ñai, nguyeân
vaät lieäu, naêng löôïng, thoâng tin vaø
thôøi gian chöù khoâng chæ boù heïp
trong yeáu toá lao ñoäng. Nhöng neáu
chæ döøng ôû quan ñieåm nhö vaäy thì
naêng suaát chæ xeùt ñeán caùc yeáu toá
ñaàu vaøo maø chöa ñeà caäp ñeán giaù
trò ñaàu ra. Maø ñaàu ra laø yeáu toá quan
troïng quyeát ñònh khaû naêng caïnh
tranh cuûa doanh nghieäp trong boái
caûnh neàn kinh teá nhö hieän nay.
Vì naêng suaát laø moät quan ñieåm
neân moãi ngöôøi seõ coù caùch hieåu veà
noù khaùc nhau tuøy thuoäc vaøo nhöõng
khía caïnh maø hoï nhìn nhaän tôùi vaø
quan taâm tôùi.
Khaùi nieäm naêng suaát theo
caùch tieáp caän môùi
Ñònh nghóa naêng suaát theo
ñuùng baûn chaát ñöôïc hieåu moät caùch
heát söùc ñôn giaûn. Noù laø moái quan
heä (tyû soá) giöõa ñaàu ra vaø ñaàu vaøo
ñöôïc söû duïng ñeå hình thaønh ñaàu ra
ñoù. Theo caùch ñònh nghóa naøy thì
nguyeân taéc cô baûn cuûa taêng naêng
suaát laø thöïc hieän phöông thöùc ñeå
toái ña hoùa ñaàu ra vaø giaûm thieåu
ñaàu vaøo. Thuaät ngöõ ñaàu vaøo, ñaàu
ra ñöôïc dieãn giaûi khaùc nhau theo
söï thay ñoåi cuûa moâi tröôøng kinh
teá - xaõ hoäi. Ñaàu ra thöôøng ñöôïc goïi
vôùi nhöõng cuïm töø nhö taäp hôïp caùc
keát quaû. Ñoái vôùi caùc doanh nghieäp,
ñaàu ra ñöôïc tính baèng toång giaù trò
saûn xuaát - kinh doanh, giaù trò gia
taêng hoaëc khoái löôïng haøng hoùa
tính baèng ñôn vò hieän vaät. ÔÛ caáp
vó moâ thöôøng söû duïng Toång giaù
trò saûn phaåm quoác noäi (GDP) laø
ñaàu ra ñeå tính naêng suaát. Ñaàu vaøo
trong khaùi nieäm naøy ñöôïc tính theo
caùc yeáu toá tham gia ñeå saûn xuaát ra
ñaàu ra nhö lao ñoäng, nguyeân vaät
lieäu, voán, thieát bò maùy moùc, naêng
löôïng, kyõ naêng quaûn lyù.
Nhö vaäy, noùi veà naêng suaát,
nhaát thieát phaûi ñeà caäp tôùi 2 khía
caïnh, khía caïnh ñaàu vaøo vaø ñaàu
ra. Khía caïnh ñaàu vaøo theå hieän
hieäu quaû söû duïng caùc nguoàn löïc.
Khía caïnh ñaàu ra theå hieän giaù trò
saûn phaåm vaø dòch vuï. Tuy nhieân,
nhöõng caùch tieáp caän môùi gaàn ñaây
nhaán maïnh hôn vaøo khía caïnh
ñaàu ra cuûa naêng suaát ñeå ñaùp öùng
ñöôïc vôùi nhöõng thaùch thöùc cuûa moâi
tröôøng caïnh tranh vaø nhöõng mong
ñôïi cuûa xaõ hoäi.
Trong neàn kinh teá thò tröôøng,
naêng suaát ñöôïc gaén chaët vôùi caùc
hoaït ñoäng kinh teá. Noù ñöôïc hieåu
laø laøm sao ñeå taïo ra nhieàu ñaàu ra
hôn vôùi löôïng ñaàu vaøo haïn cheá.
Caûi tieán naêng suaát cho pheùp taêng
tröôûng kinh teá, naâng cao möùc soáng
cho xaõ hoäi. Ñoái vôùi caùc doanh
nghieäp, noù laøm cho khaû naêng caïnh
tranh ñöôïc taêng leân thoâng qua vieäc
söû duïng nguoàn löïc hieäu quaû hôn vaø
taïo ra nhieàu ñaàu ra hôn. Caûi tieán
naêng suaát coøn coù yù nghóa ñoái vôùi
moãi caù nhaân trong xaõ hoäi vôùi caùch
hieåu taïo ra nhieàu cuûa caûi hôn, thu
nhaäp cao hôn vaø chaát löôïng cuoäc
soáng ñöôïc caûi thieän toát hôn.

9
Supported by
(2008 - 2013)
Naêng suaát coøn ñöôïc hieåu laø
moät tö duy höôùng tôùi thoùi quen caûi
tieán vaø vaän duïng nhöõng caùch thöùc
bieán mong muoán thaønh caùc haønh
ñoäng cuï theå. Theo caùch tieáp caän
naøy, naêng suaát laø khoâng ngöøng
caûi tieán ñeå vöôn tôùi söï toát ñeïp hôn.
Ngaøy hoâm nay phaûi toát hôn ngaøy
hoâm qua vaø ngaøy mai seõ toát hôn
ngaøy hoâm nay. Ñieàu naøy coù theå
thöïc hieän ñöôïc nhôø vaøo caùc noã löïc
caù nhaân vaø taäp theå khoâng ngöøng
naâng cao kieán thöùc, kyõ naêng, kyû
luaät, caùc hoaït ñoäng phaùt huy tinh
thaàn saùng taïo cuõng nhö vieäc quaûn
lyù coâng vieäc toát hôn, phöông phaùp
laøm vieäc toát hôn, giaûm thieåu chi
phí, giao haøng ñuùng haïn, heä thoáng
vaø coâng ngheä toát hôn ñeå ñaït ñöôïc
saûn phaåm vaø dòch vuï chaát löôïng
cao, thò phaàn lôùn hôn vaø möùc soáng
cao hôn.
3. Ñaëc ñieåm cuûa naêng
suaát trong boái caûnh kinh
teá xaõ hoäi ngaøy nay
a. Ñaàu ra laø yeáu toá quan
troïng nhaát trong taêng
tröôûng naêng suaát:
Trong boái caûnh caïnh tranh,
caùc doanh nghieäp phaûi coi troïng
tính hieäu löïc cuûa saûn phaåm vaø
dòch vuï thay vì chæ quan taâm ñeán
saûn löôïng nhö tröôùc ñaây, coi noù
laø öu tieân haøng ñaàu trong chieán
löôïc chung cuûa doanh nghieäp.
Xaùc ñònh tính hieäu löïc laø vieäc traû
lôøi caâu hoûi: “chuùng ta coù laøm ñuùng
vieäc khoâng?” vaø “chuùng ta ñang
saûn xuaát ra haøng hoùa vaø dòch vuï
ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu cuûa khaùch
haøng?”. Ñeå taêng tính hieäu löïc, saûn
phaåm vaø dòch vuï phaûi ñaït ñöôïc caùc
tieâu chí sau:
Ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu cuûa
khaùch haøng: Saûn phaåm ñöôïc
saûn xuaát ra, duø vôùi hieäu suaát raát
cao nhöng khoâng baùn ñöôïc hoaëc
khoâng phaûi laø nhöõng saûn phaåm maø
khaùch haøng caàn thì cuõng khoâng
mang laïi giaù trò. Vì vaäy, baát kyø khaùi
nieäm naêng suaát naøo ñeàu phaûi tính
ñeán yeáu toá khaùch haøng. Saûn phaåm
vaø dòch vuï phaûi ñöôïc thieát keá, ñöôïc
saûn xuaát theo caùch thoaû maõn ñöôïc
caùc yeâu caàu cuûa khaùch haøng veà ñoä
tin caäy, ñoä beàn, giaù caû vaø khaû naêng
giao haøng. Trong chieán löôïc naêng
suaát phaûi baét ñaàu vôùi vieäc hieåu roõ
ai laø ñoái töôïng khaùch haøng cuûa
mình, hoï caàn gì, taïi sao hoï laïi caàn
tôùi nhöõng saûn phaåm ñoù, vôùi möùc
giaù naøo thì hoï saün saøng chi traû ñeå
mua saûn phaåm.
Giaûm thieáu taùc ñoäng xaáu tôùi
moâi tröôøng: Ngoaøi vieäc ñaùp öùng
nhöõng yeâu caàu cuûa khaùch haøng,
saûn phaåm vaø dòch vuï cung caáp
phaûi ñoùng goùp vaøo caùc muïc tieâu
kinh teá - xaõ hoäi nhö söùc khoeû vaø
giaùo duïc, giaûm thieåu oâ nhieãm,
vaø nhöõng taùc ñoäng khoâng mong
muoán. Keát hôïp 2 khaùi nieäm baûo veä
moâi tröôøng vaø caûi tieán naêng suaát,
APO (Toå chöùc Naêng suaát Chaâu AÙ)
ñaõ phaùt trieån moät thuaät ngöõ goïi laø
Naêng suaát xanh, ñoù laø chieán löôïc
naâng cao naêng suaát vaø baûo veä moâi
tröôøng cho söï phaùt trieån kinh teá xaõ
hoäi, laø vieäc aùp duïng caùc coâng ngheä
phuø hôïp vaø caùc kyõ thuaät quaûn lyù
hôïp lyù saûn xuaát ra nhöõng haøng
hoùa vaø dòch vuï thaân thieän vôùi moâi
tröôøng nhaèm naâng cao naêng suaát
vaø khaû naêng sinh lôïi. Theo ñoù,
caàn thieát laäp ra muïc tieâu thieát keá
nhöõng saûn phaåm vaø dòch vuï khoâng
taùc ñoäng xaáu tôùi moâi tröôøng (saûn
phaåm xanh), giaûm thieåu laõng phí
hoaëc khoâng taïo ra chaát thaûi trong
quaù trình saûn xuaát, söû duïng vaø baûo
trì saûn phaåm maø vaãn ñaùp öùng ñöôïc
nhu caàu cuûa khaùch haøng veà chöùc
naêng vaø thaåm myõ, giaûm chi phí chu
kyø soáng cuûa saûn phaåm baèng vieäc
thieát keá ra nhöõng saûn phaåm coù theå
taùi söû duïng hoaëc taùi cheá. Vieäc caûi
tieán naêng suaát phaûi ñi ñoâi vôùi vieäc
aùp duïng caùc chieán löôïc giaûm thieåu
söû duïng caùc nguoàn löïc töï nhieân,
phoøng ngöøa chaát thaûi vaø phaùt thaûi
ngay taïi nguoàn, giaûm vieäc söû duïng
caùc chaát ñoäc haïi ... nghóa laø naâng
cao caû hieäu quaû kinh teá laãn hieäu
quaû moâi tröôøng.
Khuyeán khích ngöôøi lao ñoäng:
Ñaàu ra mang tính voâ hình ñöôïc
ñeà caäp tôùi trong khaùi nieäm naêng
suaát laø vieäc ñaùp öùng nhöõng mong
muoán cuûa ngöôøi lao ñoäng. Nhöõng
yeáu toá taùc ñoäng cuûa quaù trình saûn
xuaát seõ aûnh höôûng tôùi thaùi ñoä laøm
vieäc cuûa nhaân vieân trong moät toå
chöùc vaø aûnh höôûng tôùi coâng vieäc
vaø qua ñoù aûnh höôûng tôùi naêng
suaát. Moät nôi laøm vieäc toát, vui veû
vaø thoaû maõn seõ daãn ñeán moät thaùi
ñoä laøm vieäc tích cöïc, khuyeán khích
ñöôïc ngöôøi lao ñoäng vaø caûi tieán
ñöôïc naêng suaát. Moät ñieàu kieän laøm
vieäc an toaøn, laønh maïnh, moät moâi
tröôøng vaø vaên hoùa laøm vieäc tích
cöïc vaø phong caùch quaûn lyù hieäu
quaû seõ aûnh höôûng tôùi naêng suaát
theo khía caïnh naøy.
b. Ñeå naâng cao naêng suaát
caàn tieáp tuïc nhaán maïnh vaøo
giaûm laõng phí
Vieäc quyeát ñònh saûn xuaát saûn
phaåm vaø dòch vuï döïa vaøo nguyeân
vaät lieäu söû duïng vaø coâng ngheä öùng
duïng laø khía caïnh hieäu suaát trong
khaùi nieäm naêng suaát. Giaûm laõng
phí trong moïi hình thöùc laø troïng
taâm cuûa caûi tieán naêng suaát. Caùc

10
Supported by
(2008 - 2013)
10
Supported by
(2008 - 2013)
laõng phí chính laø caùc nguoàn löïc
tieàm naêng. Ñeå nhaän bieát ñöôïc caùc
laõng phí ñoøi hoûi xem xeùt taát caû caùc
yeáu toá trong moät toå chöùc. Moïi hoaït
ñoäng, nguyeân vaät lieäu, khoâng gian,
maùy moùc thieát bò, nhaân löïc... khoâng
ñöôïc söû duïng ñeán hoaëc khoâng taïo
ra giaù trò gia taêng ñeàu ñöôïc goïi laø
laõng phí.
c. Naêng suaát laø vieäc taïo ra
giaù trò gia taêng
Naêng suaát nhaán maïnh vaøo
ñònh höôùng thò tröôøng vaø keát quaû
ñaàu ra, neân trong khaùi nieäm naêng
suaát caàn xeùt ñeán giaù trò gia taêng,
vì ñaây laø giaù trò ñöôïc quyeát ñònh
bôûi khaùch haøng vaø coäng ñoàng.
Noùi caùch khaùc, giaù trò gia taêng laø
löôïng cuûa caûi do doanh nghieäp taïo
ra, noù phaûn aùnh vieäc söû duïng hieäu
quaû caùc taøi saûn cuûa doanh nghieäp,
ñaëc bieät laø kieán thöùc vaø kyõ naêng
cuûa ngöôøi lao ñoäng vaø ngöôøi quaûn
lyù trong vieäc bieán nguyeân vaät lieäu
thoâ thaønh saûn phaåm cung caáp cho
khaùch haøng. Chuû doanh nghieäp,
ngöôøi lao ñoäng cuøng chia seû giaù
trò ñaït ñöôïc. Khaùi nieäm naøy ñaõ laøm
thay ñoåi quan ñieåm tröôùc ñaây coi
coâng nhaân laø moät daïng chi phí. Noù
theå hieän quan ñieåm cho raèng ngöôøi
laø ñoäng laø moät thaønh vieân cuûa toå
chöùc vaø phaûi ñöôïc chia seû nhöõng
giaù trò maø toå chöùc ñaït ñöôïc. Giaù trò
gia taêng coù theå ñöôïc taêng leân nhôø
vieäc naâng cao giaù trò cho khaùch
haøng (taêng doanh thu) hoaëc nhôø
giaûm chi phí vaø laõng phí.
d. Naêng suaát laø ñem laïi giaù
trò
Ñeå baét kòp nhöõng ñoøi hoûi caáp
baùch trong kinh doanh, ñieåm troïng
taâm trong caûi tieán naêng suaát caàn
chuyeån sang höôùng taïo ra giaù trò
hay ñoåi môùi. Ñoù laø nhöõng noã löïc
phaùt trieån nhöõng phaûn xaï “ñoåi
môùi” ñoái vôùi nhöõng thay ñoåi cuûa
thò tröôøng, thoâng qua thöû nghieäm
saûn phaåm, ñoåi môùi doanh nghieäp
vaø phöông thöùc kinh doanh môùi ñeå
thoaû maõn ñöôïc nhu caàu hieän coù vaø
nhöõng nhu caàu trong töông lai.
4. YÙ nghóa vaø vai troø cuûa
taêng naêng suaát trong
vieäc naâng cao naêng löïc
caïnh tranh
Trong boái caûnh neàn kinh teá thò
tröôøng caïnh tranh vaø toaøn caàu
hoaù, caùc doanh nghieäp ñeàu phaûi
ñoái maët vôùi ruûi ro, söï thaâm huït,
hoaëc tình traïng loã laõi thaát thöôøng
cho duø caùc doanh nghieäp luoân coù
muïc tieâu vaø keá hoaïch cuï theå. Moät
toå chöùc hoaït ñoäng vôùi naêng suaát
cao coù theå coù nhieàu khaû naêng thu
hoài voán ñaàu tö hôn. Nhöõng toå chöùc
nhö vaäy cuõng coù söùc ñeà khaùng cao
hôn vôùi moïi traïng thaùi cuûa neàn kinh
teá. Maët khaùc, moät toå chöùc hoaït
ñoäng vôùi naêng suaát thaáp cuõng coù
theå ñaït ñöôïc thaëng dö töông ñoái
do caùc ñieàu kieän caïnh tranh khaùc
trong kinh doanh mang laïi, nhöng
beân caïnh ñoù raát deã bò toån thöông
vaø laâm vaøo tình traïng khuûng hoaûng
trong moät soá ñieàu kieän nhaát ñònh.
Trong hoaït ñoäng saûn xuaát kinh
doanh, caïnh tranh laø giaønh öu
theá nhaèm môû roäng thò phaàn, baùn
ñöôïc nhieàu haøng hoùa dòch vuï hôn
vaø thu ñöôïc lôïi nhuaän nhieàu hôn.
Caïnh tranh luoân ñöôïc nhìn nhaän
trong traïng thaùi ñoäng vaø söï raøng
buoäc cuûa caùc moái quan heä töông
ñoái. Trong xu theá hoäi nhaäp vaø traøo
löu töï do thöông maïi hoaù, caïnh
tranh dieãn ra ñoàng thôøi ôû caùc caáp
ñoä töø töøng doanh nghieäp tôùi caû
neàn kinh teá quoác daân. Caïnh tranh
ñöôïc quan taâm tröôùc heát ôû caáp
doanh nghieäp theå hieän treân haøng
hoùa dòch vuï. ÔÛ taàm quoác gia, khaû
naêng caïnh tranh chuû yeáu ñöôïc tích
tuï töø söùc caïnh tranh cuûa caùc doanh
nghieäp keát hôïp vôùi moät soá yeáu toá
khaùc nhö chieán löôïc, chính saùch
vaø nhöõng vaán ñeà quaûn lyù vó moâ.
Dieãn ñaøn kinh teá theá giôùi (1999)
ñaõ ñöa ra 08 nhoùm nhaân toá caáu
thaønh naêng löïc caïnh tranh cuûa
caùc quoác gia vôùi caùc troïng soá khaùc
nhau: Chính phuû, taøi chính, ñoä môû
cöûa, lao ñoäng, coâng ngheä, cô sôû
haï taàng, theå cheá, quaûn lyù. Hieän coù
02 nhoùm chæ tieâu ñaùnh giaù: Chæ
soá caïnh tranh taêng tröôûng (GCI),
ñaùnh giaù caùc nhaân toá ñoùng goùp
vaøo söï taêng tröôûng trong töông
lai cuûa moät neàn kinh teá ño baèng
tyû leä thay ñoåi cuûa GDP/ngöôøi. Chæ
soá caïnh tranh hieän taïi (CCI), xaùc
ñònh caùc nhaân toá neàn moùng taïo ra
naêng suaát hieän taïi ñöôïc ño baèng
GDP/ngöôøi (naêng suaát xaõ hoäi). Vôùi
caùc doanh nghieäp, yeáu toá caïnh
tranh thöôøng lieân quan tôùi cô sôû haï
taàng, coâng ngheä, lao ñoäng, voán, thò
tröôøng, quaûn lyù. Möùc ñoä öu theá cuûa
töøng yeáu toá vaø öu theá tích hôïp cuûa
caùc yeáu toá aáy laø cô sôû (tieàm löïc) ñeå
coù theå taïo neân söùc caïnh tranh cao
hay thaáp. Caùc chæ tieâu ñöôïc quan
taâm xem xeùt laø: Naêng suaát (naêng
suaát lao ñoäng, naêng suaát voán,
naêng suaát caùc nhaân toá toång hôïp
- TFP); Coâng ngheä (möùc ñoä trang
bò coâng ngheä hieän ñaïi); Hieäu quaû
saûn xuaát vaø tieâu thuï haøng hoùa dòch
vuï (möùc chaát löôïng, haøm löôïng
coâng ngheä, giaù trò thöông hieäu,

11
Supported by
(2008 - 2013)
11
Supported by
(2008 - 2013)
saûn phaåm môùi,…); Giaù (giaù vaø ñoä
linh hoaït veà giaù,…); Heä thoáng phaân
phoái; Söï oån ñònh caùc nguoàn cung
öùng ñaàu vaøo.
Nhö vaäy, naêng suaát moät trong
nhöõng yeáu toá quan troïng taùc ñoäng
tôùi söùc caïnh tranh cuûa doanh
nghieäp trong vieäc taïo ra nhöõng
haøng hoùa vaø dòch vuï chaát löôïng
cao vôùi giaù thaønh reû ñaûm baûo söï
taêng tröôûng vaø lôïi nhuaän.
5. Nhöõng thaùch thöùc môùi
trong caûi tieán naêng suaát
Trong ñieàu kieän kinh teá xaõ hoäi
hieän nay cuøng vôùi khaùi nieäm naêng
suaát theo caùch tieáp caän môùi, vieäc
caûi tieán naêng suaát phaûi xeùt ñeán caùc
khía caïnh sau:
1. Vì ñaàu ra ngaøy caøng ñöôïc
chuù troïng nhieàu hôn neân vieäc naâng
cao hieäu quaû hoaït ñoäng, caûi tieán
naêng suaát, ñaït ñöôïc lôïi theá caïnh
tranh chuû yeáu thoâng qua saûn phaåm
toát hôn, giao haøng nhanh hôn chöù
khoâng phaûi chæ laø giaûm chi phí.
Haøng hoùa vaø dòch vuï phaûi ñöôïc
thieát keá vaø saûn xuaát sao cho thoaû
maõn ñöôïc khaùch haøng veà chaát
löôïng, chi phí, giao haøng vaø caùc
yeâu caàu khaùc vaø ñoàng thôøi naâng
cao ñöôïc chaát löôïng cuoäc soáng.
Ñieàu ñoù nguï yù raèng ñaàu ra phaûi:
(1) khoâng taïo ra taùc ñoäng xaáu tôùi
xaõ hoäi, ví duï söï oâ nhieãm… trong
saûn xuaát, söû duïng vaø duy trì; vaø (2)
thoaû maõn yeâu caàu veà söùc khoeû,
giaùo duïc… cuûa ngöôøi daân vaø ñoùng
goùp vaøo vieäc ñaït ñöôïc caùc muïc
tieâu kinh teá - xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc.
Vì theá caàn phaûi hieåu caùc nhu caàu
cuûa khaùch haøng vaø caùc nhu caàu
xaõ hoäi, naâng cao khaû naêng thieát keá
ôû caû caáp quoác gia vaø caáp doanh
nghieäp.
2. Caùc nguoàn löïc voâ hình nhö
thaùi ñoä, söï huy ñoäng, thoâng tin,
kieán thöùc vaø thôøi gian ngaøy caøng
trôû neân quan troïng. Con ngöôøi,
cuøng vôùi khaû naêng tö duy vaø saùng
taïo xaây döïng vaø thöïc hieän caùc thay
ñoåi, laø nguoàn löïc cô baûn trong caûi
tieán naêng suaát.
3. Chaát löôïng quaûn lyù laäp ra
saéc thaùi vaø phöông höôùng cuûa toå
chöùc thoâng qua vieäc ñöa ra moät
taàm nhìn chieán löôïc, caùc chính
saùch vaø phöông thöùc hoaït ñoäng
ñeå ñaùp öùng kòp thôøi nhöõng thay
ñoåi khoâng ngöøng cuûa moâi tröôøng.
Söï naêng ñoäng cuûa laõnh ñaïo ñoùng
vai troø quan troïng nhaát trong vieäc
phaùt trieån ra caùc caùch thöùc taïo
ñieàu kieän vaø caûi thieän moâi tröôøng
sao cho ngöôøi lao ñoäng ñöôïc ñoäng
vieân, khích leä, döï ñoaùn ñöôïc vaø
thích öùng moät caùch hieäu quaû vôùi
nhöõng thay ñoåi khoâng ngöøng cuûa
moâi tröôøng kinh teá - xaõ hoäi - coâng
ngheä.
4. Taäp trung vaøo taàm nhìn
chieán löôïc toaøn caàu ñeå giaûi quyeát
caùc vaán ñeà treân toaøn toå chöùc vaø
caùc vaán ñeà naêng suaát trong xaõ hoäi.
Ñieàu ñoù ñoøi hoûi quaûn lyù heä thoáng
bao truøm moïi hoaït ñoäng töø khaâu
mua nguyeân vaät lieäu, saûn xuaát
vaø giao haøng ñeán taän tay khaùch
haøng, caùc hoaït ñoäng nghieân cöùu,
phaùt trieån. Nhaán maïnh vaøo toái
thieåu hoùa caùc chi phí chu kyø soáng
cuûa saûn phaåm baèng caùch thieát keá
caùc saûn phaåm coù theå taùi söû duïng
hoaëc taùi taïo.
5. Naêng suaát hôïp nhaát vôùi
phaùt trieån oån ñònh coù theå ñaït ñöôïc
thoâng qua khuyeán khích thieát keá
“saûn phaåm xanh” vaø “heä thoáng saûn
xuaát saïch”. Kinh nghieäm cho thaáy
phöông phaùp phoøng ngöøa oâ nhieãm
laø phöông phaùp tieát kieäm, hieäu quaû
vaø coù theå thöïc hieän ñöôïc. Caùc noã
löïc ñöôïc taïo ra nhaèm giaûm taïo oâ
nhieãm ngay taïi nguoàn baèng caùch
caûi tieán coâng ngheä vaø thay ñoåi
thieát keá. Caùc oâ nhieãm veà cô baûn
laø caùc pheá thaûi nguyeân vaät lieäu vaø
caùc pheá phaåm. Naêng suaát xanh
caàn ñöôïc xuùc tieán maïnh meõ nhaèm
naâng cao chaát löôïng cuoäc soáng.
6. Caûi tieán naêng suaát phaûi
ñöôïc thöïc hieän theo höôùng naâng
cao chaát löôïng cuoäc soáng vaø thuùc
ñaåy phong caùch soáng laønh maïnh.
Naâng cao chaát löôïng cuoäc soáng
khoâng chæ laø vieäc cung caáp nhieàu
haøng hoùa maø noù coù yù nghóa cho
pheùp moãi caù nhaân tìm kieám haïnh
phuùc vaø hoaøn thaønh söù maïng trong
cuoäc soáng cuûa hoï. Naêng suaát trong
töông lai khoâng nhöõng nhaèm thoaû
maõn vaät chaát maø coøn thoaû maõn
tinh thaàn cuûa con ngöôøi. Xem xeùt
caùc vaán ñeà moâi tröôøng vaø caùch
tieáp caän ñònh höôùng ñaàu ra laø caùc
böôùc ñi theo höôùng naøy. Phong
caùch soáng bieåu hieän baèng söï tieâu
duøng vaø loaïi thaûi cuûa coäng ñoàng
caàn ñöôïc xem xeùt laïi. Nhieäm vuï
cuûa cö daân toaøn caàu laø xaây döïng
neàn vaên minh moät theá kyû 21 bieåu
hieän baèng tieâu duøng thích hôïp, toái
thieåu hoùa vieäc loaïi thaûi, taùi cheá
chaát thaûi, baûo toaøn naêng löôïng
vaø taêng thôøi gian soáng cuûa saûn
phaåm. Vì theá ñoøi hoûi taát caû chuùng
ta phaûi baét ñaàu coù moät tö duy môùi
veà khaùi nieäm vaø caùch tieáp caän caûi
tieán naêng suaát ñeå giaûi quyeát caùc
vaán ñeà aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán
lôïi ích cuûa moãi ngöôøi.
Nguyeãn Thò Leâ Hoa,
Vieän Naêng suaát Vieät Nam

12
Supported by
(2008 - 2013)
Vieät Nam ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng keát quaû
quan troïng trong giaûi quyeát vieäc laøm
cuõng nhö caûi thieän ñaùng keå naêng suaát lao
ñoäng. Tuy nhieân vaãn coøn nhöõng haïn cheá
maø chuùng ta caàn khaéc phuïc ñeå lao ñoäng
vaø naêng suaát lao ñoäng khoâng trôû thaønh
ñieåm “ngheõn” cuûa taêng tröôûng.
Lao ñoäng vaø naêng suaát lao ñoäng coù
vai troø to lôùn do taïo ra thu nhaäp vaø söùc
mua coù khaû naêng thanh toaùn, laøm taêng
tieâu thuï ôû trong nöôùc - ñoäng löïc cuûa
taêng tröôûng kinh teá, laø “cöùu caùnh” cuûa
taêng tröôûng kinh teá tröôùc nhöõng baát oån
ôû beân ngoaøi.
Trong moái quan heä giöõa noäi löïc vaø
ngoaïi löïc (ngoaïi löïc laø quan troïng, noäi
löïc laø quyeát ñònh) thì lao ñoäng laø noäi löïc.
Trong moái quan heä giöõa söû duïng soá löôïng
lao ñoäng vaø naêng suaát lao ñoäng, thì naêng
suaát lao ñoäng laø yeáu toá quyeát ñònh.
Nhìn laïi chaëng ñöôøng trong khoaûng
20naêmqua,VieätNamñaõñaïtñöôïcnhöõng
keát quaû quan troïng trong giaûi quyeát vieäc
laøm cuõng nhö caûi thieän ñaùng keå naêng suaát
lao ñoäng. Tuy nhieân vaãn coøn nhöõng haïn
cheá maø chuùng ta caàn khaéc phuïc ñeå lao
ñoäng vaø naêng suaát lao ñoäng khoâng trôû
thaønh ñieåm “ngheõn” cuûa taêng tröôûng.
Keát quaû tích cöïc
Keát quaû roõ nhaát laø soá löôïng lao ñoäng
ñang laøm vieäc trong neàn kinh teá trong 20
naêm qua ôû nöôùc ta ñaõ taêng bình quaân
khoaûng 965.000 ngöôøi/naêm, suy ra soá
ngöôøi ñöôïc giaûi quyeát coâng aên vieäc laøm
haøng naêm laø khaù lôùn (cao gaáp röôõi soá treân
ñeå coøn thay theá cho soá ngöôøi heát tuoåi lao
ñoäng hoaëc caùc nguyeân nhaân khaùc).
Nhôø vieäc giaûi quyeát vieäc laøm tích
cöïc, coäng vôùi toác ñoä taêng daân soá giaûm,
neân tyû leä thaát nghieäp ñaõ giaûm nhanh
trong thôøi kyø 1989- 1996 (töø khoaûng
13% xuoáng döôùi 6%); sau ñoù taêng leân
do cuoäc khuûng hoaûng 1997- 1998 ôû khu
vöïc taùc ñoäng (treân 6%); töø naêm 2003 ñaõ
giaûm xuoáng döôùi 6% vaø töø 2006 ñaõ giaûm
xuoáng döôùi 5%.
Töø cuoái naêm 2008, do cuoäc khuûng
hoaûng taøi chính vaø suy thoaùi kinh teá toaøn
caàu taùc ñoäng coäng höôûng vôùi hieäu öùng
phuï cuûa vieäc kieàm cheá laïm phaùt laøm cho
taêng tröôûng kinh teá rôi xuoáng ñaùy vaøo quyù
I/2009, ñaõ coù nhieàu döï ñoaùn soá ngöôøi
thaát nghieäp vaø thieáu vieäc laøm seõ leân ñeán
gaàn nöûa trieäu ngöôøi. Nhöng nhôø caùc bieän
phaùp kích caàu ñaàu tö, hoã trôï giaûi quyeát
coâng aên vieäc laøm cuûa Nhaø nöôùc, söï noã
löïc cuûa caùc doanh nghieäp, söï hoã trôï cuûa
“tam noâng”, neân chæ trong moät thôøi gian
töông ñoái ngaén, tình hình treân ñaõ ñöôïc
ngaên chaën, theo ñoù, ñaõ thu huùt trôû laïi soá
ngöôøi taïm maát vieäc ñoàng thôøi coøn thu huùt
theâm ngöôøi vaøo laøm vieäc…
Moät keát quaû tích cöïc khaùc laø cô caáu
lao ñoäng theo ngaønh ñaõ coù söï chuyeån
dòch theo höôùng tích cöïc. Tyû troïng lao
ñoängnhoùmngaønhnoâng,laâmnghieäp-thuyû
saûn ñaõ giaûm (töø 73% naêm 1990 xuoáng
coøn 71,3% naêm 1995; khoaûng 51,9%
naêm 2009 vaø naêm 2010 khaû naêng coøn
döôùi 51% gaàn ñaït muïc tieâu ñeà ra).
Tyû troïng lao ñoäng nhoùm ngaønh coâng
nghieäp- xaây döïng taêng lieân tuïc (töø 11,2%
naêm 1990 leân 11,4%, leân khoaûng 13,1%
naêm 2000, leân 18,2% naêm 2005, leân
21,5% naêm 2009). Tyû troïng lao ñoäng
nhoùm ngaønh dòch vuï taêng lieân tuïc vaø
nhanh nhaát (töø 15,8% naêm 1990, leân
17,4%naêm1995,leânkhoaûng21,8%naêm
2000, leân 24,7% naêm 2005 vaø leân 26,6%
naêm 2010).
Xuaát khaåu lao ñoäng ñaõ ñaït keát quaû
tích cöïc. Haøng naêm ñaõ coù khoaûng 75.000
lao ñoäng ñi laøm vieäc ôû nöôùc ngoaøi, ñöa
toång soá lao ñoäng Vieät Nam laøm vieäc ôû
nöôùc ngoaøi hieän ñaït khoaûng treân 400.000
ngöôøi, ôû khoaûng 40 nöôùc vaø vuøng laõnh
thoå treân theá giôùi. Theo tính toaùn ban ñaàu,
toång soá tieàn cuûa soá lao ñoäng laøm vieäc ôû
nöôùc ngoaøi göûi veà nöôùc ñaït khoaûng 1,7-
1,8 tyû USD.
Soá tieàn naøy moät phaàn ñaõ ñöôïc söû
duïng ñeå caûi thieän ñôøi soáng, moät phaàn ñaõ
ñöôïc ñaàu tö goùp voán laäp cô sôû saûn xuaát,
kinh doanh. Beân caïnh ñoù ôû phöông dieän
vó moâ ñaõ goùp phaàn caûi thieän cung- caàu
ngoaïi teä, caùn caân thanh toaùn, giaûm söùc
eùp tyû giaù. Khoâng ít ngöôøi sau thôøi haïn ñi
laøm vieäc ôû nöôùc ngoaøi ñaõ hoïc hoûi ñöôïc
kinh nghieäm, naâng cao tay ngheà, trình ñoä
nghieäp vuï, ngoaïi ngöõ, taùc phong coâng
nghieäp,…
Muïc tieâu thôøi gian tôùi:
Taïo nhieàu vieäc laøm song
haønh vôùi taêng naêng suaát
lao ñoäng
Beân caïnh nhöõng keát quaû tích cöïc ñaõ
ñaït ñöôïc, veà maët lao ñoäng vaø naêng suaát
lao ñoäng cuõng coøn moät soá haïn cheá, maø
baát caäp lôùn nhaát laø trình ñoä chuyeân moân
nghieäp vuï cuûa ñoäi nguõ lao ñoäng do soá lao
ñoäng qua ñaøo taïo coøn thaáp; vieäc ñaøo taïo
chöa hôïp lyù giöõa caùc ngaønh ngheà, giöõa lyù
thuyeát vaø thöïc haønh; vieäc phaân boå vaø söû
duïng lao ñoäng coøn chöa hôïp lyù,…
Beân caïnh ñoù, moät haïn cheá ôû taàm
toång quaùt laø naêng suaát lao ñoäng coøn
thaáp. Naêng suaát lao ñoäng cuûa toaøn boä
neàn kinh teá naêm 2009 ñaït khoaûng 34,7
trieäu ñoàng/ngöôøi, vaãn chöa vöôït qua ñöôïc
2.000 USD/ngöôøi, trong ñoù nhoùm ngaønh
noâng, nghieäp- thuyû saûn chæ ñaït 12,4 trieäu
ñoàng/ngöôøi...
Naêngsuaátlaoñoängthaáplaøyeáutoácaûn
trôû toác ñoä taêng tröôûng kinh teá, nhaát laø veà
chaát löôïng, laø yeáu toá tieàm aån laøm maát caân
ñoái kinh teá vó moâ (laïm phaùt, nhaäp sieâu,
thaâm huït caùn caân thanh toaùn,…), laø löïc
caûn cuûa thu nhaäp.
Ñeå khaéc phuïc nhöõng haïn cheá, baát
caäp treân, Döï thaûo caùc vaên kieän Ñaïi hoäi
XI cuûa Ñaûng ñeà ra nhieàu muïc tieâu veà lao
ñoäng vaø naêng suaát lao ñoäng, trong ñoù noåi
baät laø: Taïo coâng aên vieäc laøm ñeå giaûm tyû
leä thaát nghieäp, tyû leä thieáu vieäc laøm; Giaûm
tyû leä lao ñoäng khu vöïc noâng nghieäp (ñeán
naêm 2015 coøn 35- 40%, ñeán naêm 2020
coøn 30%) treân cô sôû taêng töông öùng tyû leä
lao ñoäng coâng nghieäp- xaây döïng vaø dòch
vuï; Taêng tyû leä lao ñoäng qua ñaøo taïo (ñeán
naêm2015laø55%,ñeánnaêm2020laø70%);
Taêng naêng suaát lao ñoäng (gaáp röôõi vaøo
naêm 2015), taêng tyû troïng ñoùng goùp vaøo
taêng tröôûng kinh teá cuûa naêng suaát caùc
nhaân toá toång hôïp- goàm hieäu quaû ñaàu tö
vaø naêng suaát lao ñoäng (ñeán naêm 2015 leân
31- 32%, ñeán naêm 2020 leân 35%).
Theo Chinhphu.vn
Lao ñoäng vaø naêng suaát lao ñoäng,
Vaán ñeà maáu choát cuûa neàn kinh teá

13
LEAN 6 SIGMA
Supported by
(2008 - 2013)
TS. Ñaëng Minh Trang söu taàm
Böôùc moät cuûa quaù trình C4
laø Quan taâm. Trong böôùc tö duy
pheâ phaùn buoäc ta phaûi nhaän daïng
roõ raøng vaán ñeà ta caàn phaûi giaûi
quyeát. Tö duy pheâ phaùn khoâng coù
gì khaùc hôn laø ta phaûi thaän troïng
hoûi vaø traû lôøi nhöõng caâu hoûi chuû
yeáu sau ñaây:
Ai? Caùi gì? Khi naøo? ÔÛ ñaâu?
Nhö theá naøo?
Roài duøng baèng chöùng saün coù
ñeå ñaùnh giaù baûn chaát thöïc cuûa
nhöõng gì ta ñang quan saùt. Böôùc
Quan taâm khaûo saùt caùc vaán ñeà n
hö:
* Ai phaùt hieän ra vaán ñeà? (raát khaùc
vôùi caâu hoûi “Loãi do ai gaây ra?”
* Vieäc gì ñaõ xaûy ra? hoaëc Vaán
ñeà laø gì?
* Xaûy ra luùc naøo?
* Xaûy ra ôû ñaâu?
* Taùc haïi gaây ra cho toå chöùc nhö
theá naøo?
Khi ta gaëp moät vaán ñeà, ta deã
thaáy hieän töôïng nhöng khoù neâu
ra thöïc chaát cuûa vaán ñeà. Neáu ta
nhaän daïng moái Quan taâm sai,
vaán ñeà vaãn coøn y nguyeân duø ta
coù haønh ñoäng khaéc phuïc toát ñi
chaêng nöõa.
Quaù trình C4 duøng tö duy pheâ
phaùn ñeå taïo ra moät loaït heä thoáng
gaén keát chaët vôùi nhau bao quanh
Quaûn lyù Lean theo C4:
Tö duy pheâ phaùn (Baøi 3)
vuøng coù vaán ñeà. Töøng voøng tö
duy tieáp nhau giuùp ta tieán gaàn
ñeán Quan taâm thöïc söï, nguyeân
nhaân coäi reã vaø bieän phaùp khaéc
phuïc ñuùng ñaén vaø giuùp ta traùnh
nhöõng vaán ñeà khoâng lieân quan.
Coù moät soá ngöôøi coù khaû naêng tìm
caùch thaùo gôõ ñuùng ñaén nhöng
thöôøng bò haïn cheá do chöùc vuï
naém giöõ trong coâng ty. Haïn cheá
naøy giôùi haïn phaïm vi phaân tích. Vì
leõ ñoù cho neân quaù trình C4 nhaán
maïnh ñeán caùch tieáp caän “ñeán-vaø-
xem” (do Toyota ñeà xuaát ñaàu tieân
goïi laø genchi - genbutsu = hieän
ñòa - hieän vaät). Haàu nhö ta khoâng
theå naøo giaûi quyeát moät vaán ñeà neáu
khoâng laàn ñöôïc ñeán taän nguoàn
xuaát phaùt, hoaëc tìm ra choã ñöôïc
phaùt hieän, ñeå xem caùi gì ñaõ xaûy
ra tröïc tieáp. Phaân tích nhöõng ñieàu
ta troâng thaáy, vaø trong chöøng möïc
naøo ñoù cho pheùp ta coù traùch nhieäm
ñoái vôùi khía caïnh cuûa giaûi phaùp maø
caù nhaân coù theå thöïc hieän ñöôïc vaø
giuùp ta chaáp nhaän söï yeåm trôï töø
ngoaøi. Taäp hoïp moät nhoùm ñaëc bieät
laïi ñeå tieán haønh phaân tích pheâ phaùn
ôû möùc ñoä cao ñoái vôùi nhöõng vaán ñeà
thoâng thöôøng hoaëc ngaãu nhieân roõ
raøng laø ít toán keùm. Ngöôïc laïi moät
caù nhaân laøm vieäc moät mình ñeå coá
gaéng giaûi quyeát moät vaán ñeà phöùc
taïp voán coù aûnh höôûng ñeán nhieàu
boä phaän trong toå chöùc, thì coù ít cô
may thaønh coâng. Treân thöïc teá hoï
thöôøng gaây ra nhieàu taùc haïi hôn
laø lôïi loäc.
Coù nhieàu vaán ñeà xaûy ra taïi nôi
laøm vieäc thöôøng nhoû beù khoâng
quan troïng vaø ta deã daøng tìm bieän
phaùp khaéc phuïc. Nhöng neáu coù
theo doõi, ta coù theå nhaän daïng ñöôïc
xu höôùng vaø kieåu daùng, maët khaùc
toå chöùc coøn coù theå coi nhöõng vaán
ñeà thoâng thöôøng laø caùc cô hoäi ñeå
maøi saéc kyõ naêng tö duy pheâ phaùn
cho nhaân vieân mình. Coù moät caùch
laáy caùc vaán ñeà nhoû laøm taøi lieäu
giaûng daïy kyõ naêng tö duy pheâ phaùn
laø söû duïng Phieáu C4.
Caû hai loaïi Phieáu C4 vaø Tôø
coâng vieäc C4 (goïi taét laø Tôø C4) ñeàu
laø nhöõng coâng cuï toái caàn duøng ñeå
giaûi quyeát caùc vaán ñeà taïi choã laøm
vieäc. Nhöng vì Phieáu C4 laø kieåu
taøi lieäu ngaén goïn neân ta baét ñaàu
xem xeùt Tôø C4. Tôø C4 giuùp ta giaûi
quyeát taát caû nhöõng vaán ñeà ta quan
taâm, töø caùi thaät ñôn giaûn ñeán caùi
thaät phöùc taïp.
Hieåu roõ hieän traïng
Ñoái vôùi moät soá ngöôøi ñaõ thaønh
thaïo tö duy pheâ phaùn nhö C4 yeâu
caàu, hoï phaûi hieåu moät caùch toång
quaùt ñöôïc böùc tranh toaøn dieän, bao
goàm hoï phaûi thöïc hieän coâng vieäc
cuûa mình nhö theá naøo ñeå coáng
hieán vaøo thaønh quaû chung cuûa
coâng ty vaø khaùch haøng cuûa mình
vaø coâng vieäc ñöôïc vaän haønh nhö
theá naøo trong xí nghieäp. Nhöõng
coâng cuï nhö bieåu ñoà doøng giaù trò
vaø bieåu ñoà doøng chaûy giuùp ta troâng
thaáy caùc coâng cuï khôùp vôùi nhau
nhö theá naøo nhaèm hoaøn thaønh
muïc ñích cuûa toå chöùc. Hieåu ñöôïc
hieän traïng thöïc cuûa vaán ñeà laø ñieàu
toái quan troïng. Vì theá neân chuùng
toâi nhaán maïnh ñeán phöông caùch
“ñeán vaø xem”.
Moâi tröôøng ñöôïc kieåm soaùt cuûa
moät moâ phoûng duøng ñeå ñaøo taïo
(Xin xem töø Baûn tin soá 41)

14
LEAN 6 SIGMA
Supported by
(2008 - 2013)
LEAN 6 SIGMA
cho phaàn lôùn quaù trình C4 laø tuyeät
vôøi; theå theo ñònh nghóa, moät moâ
phoûng mieâu taû moät söï kieän rieâng
reõ trong moät khoaûng thôøi gian, noù
khoâng phaûi laø moät moâi tröôøng ñaëc
bieät giaøu döõ lieäu. Haïn cheá naøy raát
caàn ñöôïc ghi nhaän. Trong moät moâi
tröôøng thöïc, caùc döõ lieäu ñöôïc thu
thaäp moät caùch thích ñaùng vaø ñöôïc
phaân tích laø caàn thieát ñeå ñònh roõ vaø
ñònh möùc öu tieân cho vaán ñeà.
Duø moïi ngöôøi ñaõ quen vôùi vieäc
veõ doøng giaù trò hieän haønh cuûa
mình, hoï thöôøng bò thieáu nhieàu
döõ lieäu ñuùng vì tröôùc ñoù muïc tieâu
hay tieâu chuaån chöa ñöôïc ñaët ra.
Cho neân vieäc ñaàu tieân caàn giaûi
quyeát laø: choïn döõ lieäu naøo ñöôïc
cho laø caàn thieát? Moät khi vaán ñeà
ñöôïc giaûi quyeát, ta cuõng caàn xem
xeùt laïi nhöõng döõ lieäu ñaõ thu thaäp
töø tröôùc ñoù nhaèm phaùt hieän theâm
nhieàu vaán ñeà khaùc cuõng caàn ñöôïc
giaûi quyeát nöõa.
Töø caùc muïc tieâu ôû möùc cao
hôn chuùng ta caàn theâm nhieàu döõ
lieäu. Vôùi möùc cao nhaát ñöôïc goïi laø
MQNT (Muïc tieâu Quan troïng Nguy
hieåm Taùo baïo) ñoøi hoûi toå chöùc phaûi
coù moät taàm nhìn sao cho coù theå ñaït
ñöôïc nhöõng gì mình muoán. Moät
baûn trình baøy veà taàm nhìn khaùc vôùi
baûn trình baøy veà söù meänh cuûa coâng
ty, baûn noùi veà söù meänh caàn phaûi
neâu roõ lyù do toàn taïi cuûa toå chöùc vaø
toå chöùc ñang laøm gì. Caùc toå chöùc
thöôøng trình baøy söù meänh hôn laø
taàm nhìn veà töông lai. Caàn phaûi
caân nhaéc veà taàm nhìn naøy, ta caàn
duy trì chieán löôïc ñaõ ñöôïc nghó ra
ñeå ñeà phoøng nhöõng thay ñoåi vuïng
veà thöôøng do caùc nhaân toá naèm
ngoaøi taàm kieåm soaùt cuûa toå chöùc.
Thí duï nhö toå chöùc NASA cuûa Myõ
ñaõ coù moät taàm nhìn lôùn vôùi MQNT
trong naêm 2009.
Ñieàu coát yeáu cuûa NASA veà
thaêm doø khoâng gian sau khi töø
maët traêng trôû veà laø phaûi xaây döïng
phöông caùch laøm sao duy trì ñöôïc
söï hieän dieän cuûa con ngöôøi laâu daøi
treân ñoù.
Töø ñoù ñeán nay do moâi tröôøng
chính trò thay ñoåi neân chöông trình
duy trì söï soáng laâu daøi treân maët
traêng bò phaù saûn; neân taàm nhìn
cuûa NASA phaûi thay ñoåi vaø phaûi
chuyeàn sang nhöõng döï aùn to lôùn
khaùc.
Coâng ty Rev-a-shelf, moät coâng
ty Myõ chuyeân saûn xuaát caùc loaïi tuû
chöùa vaø buoàng taém coù ñaêng taûi
trong moät phuï tröông quaûng caùo
veà thay ñoåi taàm nhìn töø saûn xuaát
ba loaïi maët haøng nhö hieän nay
ñeå chuyeån sang saûn xuaát caùc maët
haøng chuyeân veà noäi thaát. Coâng ty
coù taàm nhìn theo MQNT laø “Ñoåi
môùi toaøn boä toå chöùc”. Vôùi khaåu
hieäu ngaén goïn treân Rev-a-shelf
coù theå truyeàn ñaït caùc troïng taâm
ñeán moïi ngöôøi. Moãi naêm coâng ty
cho ra ñôøi ñeán 150 maët haøng môùi,
nhöng cuõng nhaán maïnh ñeán taàm
quan troïng phaûi toå chöùc choã laøm
vieäc sao cho troâi chaûy vaø hieån thò.
Moãi ngöôøi trong coâng ty phaûi hieåu
roõ coâng vieäc cuûa mình ñeå caûi tieán
caùch toå chöùc choã laøm vieäc hoaëc
ñoåi môùi trong thieát keá saûn phaåm
môùi cho khaùch haøng.
Coâng ty Starbucks laø moät trong
nhöõng coâng ty bieát trình baøy roõ
raøng söù meänh hôn laø taàm nhìn
cuûa mình treân website coâng ty. Söù
meänh cuûa coâng ty, maëc duø hôi kieâu
kyø ñöôïc trình baøy nhö sau:
Söù meänh cuûa chuùng toâi laø:
Gaây caûm höùng vaø nuoâi döôõng söï
nhieät tình cuûa moïi ngöôøi, cuøng moät
luùc - moät ngöôøi - moät coác vaø moät
laùng gieàng.
Trình baøy roõ taàm nhìn cuûa coâng
ty vôùi MQNT (Muïc tieâu Quan troïng
Hieåu roõ hieän traïng Duøng ñoà thò, bieåu ñoà hay hình aûnh ñeå moâ taû hieän traïng neáu coù theå
Ai ñaõ phaùt hieän vaán ñeà? Thu thaäp caùc phaùt
hieän töø nhöõng laàn nghieân cöùu tröôùc veà vaán
ñeà naøy.
Moâ taû nhöõng gì xaûy ra ñeå chæ ra vaán ñeà.
Moâ taû ñieàu kieän lyù töôûng. Lieân quan ñeán tieâu
chuaån naøo neáu coù.
Vaán ñeà xaûy ra luùc naøo? Coù thöôøng xuyeân
khoâng?
Phí toån do vaán ñeà gaây ra bao nhieâu?
Doøng giaù trò hieän traïng hoaëc Bieåu
ñoà quaù trình. Toùm taét vaø chæ ra coù
choã naøo khaùc coù theå veõ ra bieåu ñoà
chi tieát hôn khoâng?
Vuøng coù vaán ñeà then choát treân
bieåu ñoà laø gì? Vaán ñeà gaây nhöùt
nhoái laø gì?
Phaân nhoû vaán ñeà lôùn, keâ ra nhöõng
vaán ñeà thaønh phaàn, phaân chuùng
theo töøng chuûng loaïi. Gaén bieåu ñoà
lieân quan leân.
QUAN TAÂM:

LEAN 6 SIGMA
15
LEAN 6 SIGMA
Supported by
(2008 - 2013)
Nguy hieåm Taùo baïo) giuùp ta thieát
laäp giai ñoaïn xaùc ñònh caùc muïc
tieâu chieán löôïc thieát yeáu nhaèm
thöïc hieän ñöôïc taàm nhìn. Töø nhöõng
muïc tieâu chieán löôïc naøy seõ sinh ra
caùc muïc tieâu cho doøng giaù trò hoaëc
cho caùc boä phaän roài töø ñoù sinh ra
nhöõng muïc tieâu cho caùc trung taâm
coâng vieäc. Muïc ñích chính laø taïo
cho löïc löôïng lao ñoäng caùch haønh
xöû ñuùng ñaén trong coâng vieäc baèng
caùch giaûi thích cho hoï hieåu caùch
thöùc maø moãi caù nhaân coù theå ñoùng
goùp vaøo söï thaønh ñaït cuûa coâng ty
vaø kieåm tra thöïc tích hieän haønh,
nhö vaäy coâng nhaân seõ coù haønh
ñoäng kòp thôøi moät khi hoï thaáy caùc
ñieàu kieän laøm vieäc vöôït ra ngoaøi
tieâu chuaån qui ñònh.
Giôø ñaây caâu hoûi chính yeáu veà
böùc tranh toång theå ñöôïc ñaët ra laø:
“Moái quan taâm naøy coù ngaên ta thöïc
hieän taàm nhìn hay khoâng?” Neáu
ta khoâng theå traû lôøi ñöôïc vì thieáu
döõ lieäu thì ta haõy baét ñaàu xaùc ñònh
moät soá soá ño coát yeáu vaø thu thaäp
chuùng. Khi vaán ñeà ñöôïc xaùc ñònh
roõ hôn, ñieàu quan troïng laø ta phaûi
bieát möùc thöïc tích hieän taïi naøo coù
lieân quan roài ta duøng caùc loaïi soá
ño noùi treân ñeå neâu ra möùc thöïc tích
sau khi ñaõ coù bieän phaùp caûi tieán.
So saùnh caùc soá ño thu ñöôïc tröôùc
vaø sau laø caùch toát nhaát ñeå xem
bieän phaùp khaéc phuïc khoù khaên coù
hieäu quaû hay khoâng?
Phaàn Quan taâm treân Tôø C4 -
Hieåu roõ hieän traïng cho ta moät
soá caâu hoûi höôùng daãn. Nhöõng
caâu hoûi naøy coù theå ñöôïc hoûi vaø traû
lôøi theo moät tuaàn töï baát kyø vaø coù
theå ñöôïc hoûi nhieàu laàn khi ta tìm
ra nhieàu caâu traû lôøi môùi vaø nhieàu
baèng chöùng caàn ñöôïc xem xeùt.
Nhö phaàn treân ñaõ noùi, ñoái vôùi baát
kyø vaán ñeà naøo ta caàn ñaët nhöõng
caâu hoûi chuû yeáu sau ñaây:
Ai? Caùi gì? Luùc naøo? ÔÛ ñaâu?
Nhö theá naøo?
Khi traû lôøi nhöõng caâu hoûi naøy
coù theå xuaát hieän nhöõng caâu hoûi
khaùc coøn chöa neâu ra treân tôø ghi
coâng vieäc nhöng vaãn caàn ñöôïc neâu
ra vaø traû lôøi.
Ai ñaõ phaùt hieän ra vaán
ñeà?
Thu thaäp nhöõng ñieàu tìm thaáy
töø baát kyø cuoäc nghieân cöùu naøo
thuoäc veà lónh vöïc cuûa vaán ñeà.
Ñieàu quan troïng laø ta phaûi bieát
ai laø ngöôøi ñaõ phaùt hieän ra vaán
ñeà, bôûi vì ngöôøi naøy coù khaû naêng
bieát chính xaùc nhaát nhöõng gì xaûy
ra khi vaán ñeà xuaát hieän. Coù luùc
thaáy ngay ai ñaõ phaùt hieän vaán
ñeà nhöng cuõng coù luùc ta khoâng
bieát. Khi chia nhoû moät vaán ñeà
lôùn ra, ta laïi caàn phaûi laäp laïi caâu
hoûi “Ai” nhieàu laàn nöõa, luoân nghó
trong ñaàu ngöôøi ñaõ phaùt hieän
vaán ñeà lieân quan ñeán quaù trình.
Chuyeän coù theå coù moät vaøi ngöôøi
naøo ñoù phaûn ñoái neáu baïn muoán
bieát ai ñaõ noùi veà caùc vaán ñeà ñoù
laø khoâng coù gì laï. Töø xöûa töø xöa
phaàn lôùn trong moâi tröôøng laøm vieäc
ngöôøi ta hay daáu nheïm caùc vaán ñeà,
vì ngöôøi ta sôï ngöôøi gaây ra hoaëc
phaùt hieän vaán ñeà seõ bò ñì roài sau ñoù
laïi bò phaït. Nhöng trong heä thoáng
C4 ngöôøi ta laïi hoan ngheânh, vì
neáu khaéc phuïc ñöôïc vaán ñeà thì moïi
vieäc seõ ñöôïc caûi thieän. Tuy nhieân
vieäc naøy ñoøi hoûi nhaø quaûn lyù phaûi
thay ñoåi caên baûn caùch suy nghó.
Moâ taû vieäc gì xaûy ra ñeå
neâu roõ vaán ñeà.
Coù ñieàu laï laø nhieàu ngöôøi boái roái
khi tìm ra caùch moâ taû naøy. Vaán ñeà
coù theå thaáy roõ raøng, giao ñöôïc coù
4 hay 5 ñôn vò thay vì 15, nhöng
caùc thaønh vieân cuûa nhoùm thöôøng
thích phöùc taïp hoùa hôn. Sau ñaây
laø moät vaøi thí duï veà caùch moâ taû moät
vaán ñeà treân Tôø C4:
* Toâi thaáy coù khoùi vaø coù muøi laï
phaùt ra töø ñoäng cô ñieän (xöôûng
saûn xuaát).
* Toâi nghe coù tieáng keâu luïc cuïc
phaùt ra töø ñoäng cô khi toâi sang soá
(laùi xe).
* Khoâng thaáy ai mua “ya ua” göøng
(trong sieâu thò).
* Beänh nhaân phaûi chôø khoaûng moät
tieáng ñoàng hoà môùi ñöôïc goïi khaùm
beänh (phoøng khaùm).
* Toâi khoâng theå baén truùng hoàng
taâm (baén suùng).
* Khaùch ñeán thaêm gian haøng quaù
ít (trong trieån laõm).
* Coù quaù nhieàu chi tieát hoûng (trong
saûn xuaát).
Caùc thí duï treân ñaây laø nhöõng
nhaän xeùt, döïa vaøo nhöõng gì ta
Ai?
* Ai ñaõ phaùt hieän ra vaán ñeà?
* Ai bò aûnh höôûng cuûa vaán ñeà?
* Ai coù theå giuùp nhaän dieän vaø giaûi quyeát vaán ñeà?
Caùi gì?
* Caùi gì xaûy ra khi ñònh roõ vaán ñeà (coù nhöõng
hieän töôïng gì?)
* Tieâu chuaån naøo coù lieân quan?
Luùc naøo?
* Vaán ñeà xaûy ra luùc naøo? Taàn soá xaûy ra? Coù xuaát
hieän kieåu daùng ñaëc bieät naøo khoâng? Thôøi ñieåm xuaát
hieän?
ÔÛ ñaâu?
* Vaán ñeà xuaát hieän ôû ñaâu? Cuïc boä hay toaøn boä?
Nhö theá naøo?
* Vaán ñeà aûnh höôûng ñeán toå chöùc nhö theá naøo?
* Vaán ñeà gaây toån phí bao nhieâu?

16
LEAN 6 SIGMA
Supported by
(2008 - 2013)
thaáy, nghe, ngöûi, neám vaø caûm
thaáy. Nhöõng nhaän xeùt naøy chæ ra
tieàm naêng cuûa vaán ñeà. Ñoù laø ñieåm
trong quaù trình maø ta caàn xaùc ñònh
ñieàu kieän hieän haønh baèng caùch
naém baét ñöôïc caøng nhieàu hieän
töôïng caøng toát. Nhöõng hieän töôïng
ñoù raát caàn ñeå sau naøy phaùt hieän
chính xaùc hoaëc chaån ñoaùn vaán ñeà
moät caùch ñuùng ñaén. Nhieàu khi döõ
lieäu saün coù seõ giuùp ta moâ taû ñöôïc
vaán ñeà neáu coâng ty coù theo doõi
thôøi gian döøng maùy, doanh thu baùn
“ya ua” göøng, thôøi gian beänh nhaân
chôø ñôïi, hay soá löôïng khaùch haøng
vieáng thaêm, caùc döõ lieäu thu thaäp
coù theå cho ta moät böùc tranh toång
quaùt veà hieän traïng.
Noùi chung thoâng tin caøng ñôn
giaûn vaø caøng ñöôïc bieåu hieän baèng
ñoà thò treân Tôø C4 thì taùc ñoäng cuûa
thoâng tin ñoù caøng hieän thöïc. Vaán
ñeà laø khoâng phaûi veõ ñeå cho coù bieåu
ñoà maø caùc döõ lieäu treân ñoù coù giuùp
ta hieåu roõ vaán ñeà hay khoâng?
Moâ taû ñieàu kieän lyù töôûng.
Tieâu chuaån naøo coù lieân quan
ñeán neáu coù? Moâ taû ñieàu kieän lyù
töôûng cho ta moät vieãn caûnh trong
ñoù xem coi coù moät tieâu chuaån
qui ñònh naøo khoâng? Neáu coù tieâu
chuaån qui ñònh thì neân neâu ra,
nhö laø:
* Saûn xuaát ra 40 chi tieát moãi giôø.
* Giaûi quyeát xong khieáu naïi trong
voøng möôøi tieáng ñoàng hoà.
* Tieáp khaùch haøng sau khi hoï ñeán
nhieàu laém 10 phuùt.
* Baén ba phaùt lieàn trong voøng troøn
coù baùn kính 3cm ngay giöõa hoàng
taâm.
Khi naøo vaán ñeà xaûy ra?
vôùi taàn soá bao nhieâu?
Nhaän daïng vaán ñeà xaûy ra luùc
naøo cuõng raát quan troïng, vì xaùc
ñònh thôøi gian laø ñaàu moái ñeå tìm
ra Nguyeân nhaân goác maø chuùng
ta seõ baøn ñeán trong caùc soá baûn
tin sau. Caâu hoûi naøy cuõng coù theå
phaùt hieän ra nhieàu thí duï khi döõ
lieäu thu thaäp chöa ñaày ñuû. Neáu ta
maõi meâ daãn chöùng vaán ñeà baèng
nhieàu taøi lieäu thì chuùng ta khoâng
neâu ñöôïc coù hay khoâng moät kieåu
daùng hoaëc taàn soá naøo ñoù nhö vaán
ñeà chæ xaûy ra ôû ca hai, hoaëc chæ ñoái
vôùi moät khaùch haøng rieâng bieät naøo
ñoù hoaëc chæ trong moät thôøi tieát naøo
ñoù maø thoâi.
Hoaøn thaønh bieåu ñoà “Doøng
giaù trò hieän taïi” hoaëc löu ñoà quaù
trình. ÔÛ ñaây ngöôøi ta toùm taét vaø chæ
roõ choã naøo khaùc nöõa caàn coù theâm
bieåu ñoà chi tieát. Trong nhieàu tröôøng
hôïp, ñaëc bieät ñoái vôùi caùc döï aùn caûi
tieán, böôùc tieáp theo trong vieäc tìm
hieåu hieän traïng laø veõ bieåu ñoà doøng
giaù trò, löu ñoà quaù trình hoaëc moät
bieåu ñoà spaghetti ñeå hieåu roõ theâm
toaøn boä quaù trình. Khoâng neân veõ
bieåu ñoà doøng giaù trò moät caùch phöùc
taïp quaù möùc caàn thieát. Söû duïng
caùc bieåu ñoà chuyeân duøng ñeå veõ
chuyeån ñoäng cuûa ngöôøi hoaëc saûn
phaåm.
Ñoái vôùi moät bieåu ñoà doøng giaù
trò ñôn giaûn ngöôøi ta duøng moät
khung hình vuoâng hoaëc hình chöõ
nhaät ñeå nhaän daïng töøng böôùc quaù
trình, sau ñoù ta boá trí caùc khung
naøy töø traùi sang phaûi theo thöù töï
qui ñònh ñeå thöïc hieän toaøn boä caùc
chöùc naêng. Neáu coù hai böôùc cuûa
quaù trình xaûy ra cuøng moät luùc thì
ta veõ caùi naøy treân caùi kia. Ngöôøi ta
ghi cheùp nhöõng thoâng tin chuû yeáu
duøng moâ taû töøng böôùc quaù trình
vaøo trong khung quaù trình töông
öùng (thôøi gian chu kyø, thôøi gian
chuyeån ñoåi, toång thôøi gian laøm vieäc
saün coù, soá thôï ñöùng maùy, nguyeân
lieäu yeâu caàu). Ñeå dieãn taû chi tieát
gia coâng hoaëc laép raùp dôû dang
trong quaù trình, ngöôøi ta bieåu hieän
baèng moät hình tam giaùc. Tam giaùc
naøy phaûn aùnh phaàn saûn phaåm laép
raùp hoaëc phaàn taøi lieäu chöa hoaøn
chænh. Ta caàn phaûi “Ñeán vaø xem”
ñeå coù soá lieäu chính xaùc veà soá löôïng
toàn kho treân ñöôøng daây cuûa moät
chuûng loaïi naøo ñoù.
Böôùc tieáp theo laø noái lieàn caùc
khung quaù trình laïi baèng moät
ñöôøng noái bieåu hieän doøng vaät lieäu
vaø doøng thoâng tin, muõi teân coù vaïch
cheùo ñöôïc duøng ñeå bieåu dieãn caùch
tieáp caän “ñaåy”. Doøng thoâng tin
ñöôïc bieåu hieän baèng muõi teân lieàn
vaø maûnh. Noái lieàn caùc coâng ñoaïn
trong toaøn quaù trình töø khaùch haøng
ñeán nhaø cung caáp roài ghi thôøi gian
thöïc hieän doïc theo haøng döôùi ñaët
gaõy ñoaïn so le treân döôùi. Phaàn
treân ñöôøng so le ghi thôøi gian taïo
giaù trò gia taêng (VA time), khi coù
nhieàu vieäc laøm cuøng moät luùc thì ghi
thôøi gian naøo daøi nhaát. Phaàn döôùi
ñöôøng so le ghi thôøi gian khoâng
taïo giaù trò gia taêng (NVA time).
Cuoái ñöôøng so le coù khung toång
keát ghi toång thôøi gian taïo giaù trò gia
taêng ôû phía treân vaø toång thôøi gian
khoâng taïo giaù trò gia taêng ôû phía
döôùi. Coäng hai loaïi thôøi gian phía
treân vaø phía döôùi laïi ta coù thôøi gian
ra haøng (Lead time).
(Coøn tieáp)

TRAO ÑOÅI KINH NGHIEÄM
17
Supported by
(2008 - 2013)
AÙnh Nguyeät
Training Within Industry Vieät Nam
Toùm löôïc
ÔÛ trung taâm cuûa moãi heä thoáng
vaän haønh, vaø caûi tieán, laø con ngöôøi.
Cho duø coâng ngheä, maùy moùc thieát
bò coù hieän ñaïi ñeán bao nhieâu,
heä thoáng quaûn lyù coù toát ñeán bao
nhieâu, luoân coù “con ngöôøi” hieän
dieän trong ñoù ôû vò trí trung taâm,
ngöôøi laøm cho guoàng maùy naøy
ñöôïc vaän haønh.
Neáu doanh nghieäp mong muoán
thöïc hieän caûi tieán, khi ñoù cuøng vôùi
taát caû caùc quaûn lyù/ giaùm saùt ñoäi
nhoùm khaùc, baïn caàn trang bò nhaän
thöùc veà con ngöôøi trong hoaït ñoäng
caûi tieán. Baèng caùch naøy baïn seõ
trang bò cô hoäi toát nhaát ñeå thaønh
coâng trong haønh trình naøy, cô hoäi
taïo ra söï thay ñoåi.
Baøi baùo naøy seõ phaùc thaûo
ñöôøng keát noái giöõa TWI (Training
Within Industry) - Job Relations
vaø phaàn con ngöôøi trong Caûi tieán
Lieân tuïc.
Nhieàu ngöôøi hieåu raèng luoân toàn
taïi phaàn con ngöôøi trong baát kyø heä
thoáng vaän haønh naøo, vaø caàn thieát
caûi tieán chuùng. Tuy nhieâu raát ít
ngöôøi bieát hoï thöïc söï caàn laøm gì,
hoï caàn thöïc haønh kyõ naêng gì, ñeå
xaây döïng yeáu toá con ngöôøi naøy.
TWI Job Relations (JR) taïo döïng
moät neàn taûng caùc kyõ naêng coù theå
aùp duïng taïi nôi laøm vieäc, dòch vuï
hay saûn xuaát nhaèm xaây döïng söï
toân troïng vaø gia coá naêng löïc laõnh
ñaïo.
Haàu heát caùc quaûn lyù mong
muoán löïc löôïng lao ñoäng cuûa hoï
tin raèng hoï caàn phaûi thay ñoåi (ñaàu
tieân). Vôùi nieàm tin naøy, thaát baïi laø
ñieàu khoâng traùnh khoûi. Ñieàu ñaàu
tieân caàn thay ñoåi laø thoùi quen cuûa
nhöõng caáp quaûn lyù. Nhö theá naøo?
Laøm vaøi ñieàu gì ñoù theo caùch khaùc,
thöïc haønh moät caùch laøm khaùc. JR
laø kyõ naêng laõnh ñaïo ñöôïc chöùng
minh vaø ñaùng tin caäy nhaèm xaây
döïng phaàn con ngöôøi trong quaù
trình Caûi tieán Lieân tuïc.
GIÔÙI THIEÄU
Ñieàu gì seõ xaûy ra vôùi nhöõng con
vaät nuoâi ôû noâng traïi neáu ngöôøi ta
chæ cho chuùng aên nhöõng thöùc aên
thoâ cô baûn, khoâng coù gì khaùc?
Ñieàu gì seõ xaûy ra neáu oâng ta khoâng
kieåm tra söùc khoûe cuûa chuùng, chöõa
beänh neáu caàn, ñaûm baûo chuùng coù
chuoàng traïi truù aån luùc möa baõo?
Vaät nuoâi, neáu chæ cho chuùng nhöõng
thöùc aên thoâ cô baûn, seõ khoâng thu
hoaïch ñöôïc saûn löôïng cao, hoaëc
chuùng khoâng sinh saûn toát, con
cuûa chuùng coù theå seõ khoâng khoûe
maïnh. Trang traïi seõ khoâng thu
ñöôïc lôïi ích toái ña.
Nhu caàu cuûa nhaân vieân cuûa
baïn, nhöõng ngöôøi ñang laøm vieäc
cuøng vôùi baïn coù khaùc khoâng? Ñieàu
gì xaûy ra neáu baïn chæ traû löông caên
baûn cho hoï, khoâng coù gì khaùc?
• Ñieàu gì xaûy ra neáu baïn khoâng
trao ñoåi thoâng tin vaø phaûn hoài cho
nhaân vieân cuûa baïn, vaø giuùp hoï laøm
toát hôn?
• Ñieàu gì xaûy ra neáu khi hoï laøm
moät coâng vieäc raát toát, baïn khoâng
noùi gì vôùi hoï, vaø noùi vôùi hoï raèng baïn
caûm kích nhöõng noã löïc cuûa hoï?
• Ñieàu gì xaûy ra neáu baïn khoâng
noùi tröôùc vôùi hoï veà nhöõng thay ñoåi
saép xaûy ra ôû nôi laøm vieäc, vaø ñieàu
naøy coù aûnh höôûng gì ñeán hoï?
• Ñieàu gì xaûy ra neáu baïn coù moät
ngöôøi nhaân vieân coù khaû naêng laøm
nhieàu hôn vaø mong muoán ñöôïc
laøm nhieàu vieäc phuø hôïp vôùi khaû
naêng cuûa hoï, nhöng baïn khoâng
cho hoï cô hoäi. Ñieàu gì seõ xaûy ra
neáu hoï trôû neân nhaøm chaùn vaø maát
höùng thuù?
Nhö treân, baïn, vai troø laø ngöôøi
quaûn lyù, baïn seõ khoâng ñaït ñöôïc
nhöõng giaù trò toái ña töø nhöõng ngöôøi
nhaân vieân ñang laøm vieäc cuøng neáu
baïn khoâng nghó veà 4 ñieàu naøy.
Haàu heát moïi ngöôøi khoâng chæ laøm
vieäc baèng ñoâi tay, hoï coøn laøm vieäc
baèng traùi tim vaø khoái oùc. Neáu baïn
chæ nghó veà ñoâi tay cuûa hoï, vaø chæ
traû löông cho ñieàu naøy thoâi, nghóa
laø baïn ñaõ queân maát 2 ñieàu coøn
laïi raát quan troïng cuûa con ngöôøi.
Moät ngöôøi quaûn lyù caàn quan taâm
ñeán nhu caàu cuûa nhaân vieân ngoaøi
thu nhaäp.
Coù 2 phaàn quan troïng nhaát
cuûa con ngöôøi laø traùi tim vaø khoái
oùc, phaàn lôùn nhaát aûnh höôûng ñeán
haønh trình Caûi tieán lieân tuïc, caàn
ñöôïc toàn taïi. Ñaây laø taàm quan troïng
cuûa TWI-Job Relations.
NOÄI DUNG
Training Within Industry (TWI)
Job Relations ñöôïc giôùi thieäu vaø
aùp duïng trong neàn coâng nghieäp
Myõ töø nhöõng naêm 1940s bôûi UÛy
ban Nhaân löïc Chieán tranh trong
chieán tranh Theá giôùi thöù II. Taïi
sao? Bôûi vì naêng suaát, chaát löôïng
Quan heä coâng vieäc
vaø con ngöôøi trong caûi tieán lieân tuïc

Lean 6 Sigma Số 43

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (18)

Viewers also liked

Viewers also liked (20)

Similar to Lean 6 Sigma Số 43

Similar to Lean 6 Sigma Số 43 (20)

More from IESCL

More from IESCL (8)

Lean 6 Sigma Số 43