Lean 6 Sigma Số 35

Soá thaùng 01+02 naêm 201335 TRUNGTAÂMKYÕTHUAÄTTCÑLCL3
5 baøi hoïc quaûn lyù lôùn nhaát 2012Naêm Tî noùi chuyeän raén
2013:
Kyû nieäm 5 naêm
Maïng löôùi
Lean 6 Sigma
Kyõ thuaät Heijunka trong Heä thoáng
quaûn lyù tinh goïn Lean / TPS
9 nhoùm giaûi phaùp chæ ñaïo
thöïc hieän Keá hoaïch phaùt trieån
kinh teá - xaõ hoäi naêm 2013
Tö duy saùng taïo
ñeå vöôït qua thaùch thöùc

1
TIN TÖÙC - HOAÏT ÑOÄNG
1111
Nhöõng ngöôøi thöïc hieän baûn tin:
Ts. Nguyeãn Höõu Thieän
vôùi söï coäng taùc cuûa:
Ts. Ñaëng Minh Trang
Phaïm Thanh Dieäu
N
ghò quyeát neâu roõ, naêm 2012, maëc
duø neàn kinh teá tieáp tuïc gaëp nhieàu
khoù khaên thaùch thöùc trong boái caûnh
kinh teá theá giôùi dieãn bieán phöùc taïp,
khoù löôøng nhöng döôùi söï laõnh
ñaïo cuûa Ñaûng, söï chæ ñaïo ñieàu
haønh quyeát lieät cuûa Chính phuû, noã
löïc cuûa caùc ngaønh, caùc caáp, coäng ñoàng
doanh nghieäp vaø nhaân daân, neàn kinh teá
nöôùc ta ñaõ coù nhöõng chuyeån bieán tích cöïc
vaø ñaït ñöôïc nhöõng keát quaû quan troïng
trong vieäc kieàm cheá laïm phaùt, oån ñònh kinh
teá vó moâ, baûo ñaûm an sinh xaõ hoäi.
Tuy nhieân, aùp löïc laïm phaùt vaø baát oån
kinh teá vó moâ vaãn coøn lôùn; thò tröôøng tieàn teä
chöa thöïc söï oån ñònh, laõi suaát cho vay tuy
ñaõ giaûm nhöng vaãn coøn cao, nôï xaáu coù xu
höôùng gia taêng; saûn xuaát kinh doanh gaëp
nhieàu khoù khaên, nhaát laø trong tieáp caän voán
tín duïng, haøng toàn kho cao; thò tröôøng baát
ñoängsaûntraàmlaéng;thòtröôøngchöùngkhoaùn
suït giaûm maïnh. Ñôøi soáng cuûa ngöôøi daân,
nhaát laø caùc ñoái töôïng chính saùch, ngöôøi
ngheøo,ngöôøilaoñoängcoùthunhaäpthaápvaãn
coøn khoù khaên. Tai naïn giao thoâng tuy giaûm
nhöng coøn ôû möùc cao. Tình traïng khieáu
kieän, toäi phaïm, teä naïn xaõ hoäi, tham nhuõng
coøndieãnbieánphöùctaïp,...Thöïctraïngnaøyñoøi
hoûisöïnoãlöïccoágaéngvaøquyeáttaâmcaohôn
nöõa cuûa caû heä thoáng chính trò, coäng ñoàng
doanh nghieäp vaø nhaân daân trong thôøi gian
tôùi. Ñeå thöïc hieän coù keát quaû caùc Nghò quyeát
cuûa Quoác hoäi veà Keá hoaïch phaùt trieån kinh
teá - xaõ hoäi vaø döï toaùn ngaân saùch nhaø nöôùc
naêm 2013, Chính phuû yeâu caàu caùc Boä, cô
9 nhoùm giaûi phaùp chæ ñaïo thöïc hieän
Keá hoaïch phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi naêm 2013
quan Trung öông, UBND tænh, thaønh phoá
tröïc thuoäc Trung öông taäp trung chæ ñaïo,
ñieàu haønh, toå chöùc thöïc hieän 9 nhoùm giaûi
phaùp chuû yeáu sau:
Moät laø, taêng cöôøng oån ñònh kinh teá vó
moâ, kieàm cheá laïm phaùt. Theo ñoù, thöïc
hieän chính saùch tieàn teä linh hoaït, thaän
troïng, hieäu quaû; thöïc hieän chính saùch
taøi khoùa chaët cheõ, trieät ñeå tieát kieäm; ñaåy
maïnh phaùt trieån thöông maïi, taêng cöôøng
thu huùt ñaàu tö; taêng cöôøng kieåm soaùt giaù
caû, thò tröôøng; naâng cao chaát löôïng coâng
taùc thoáng keâ, döï baùo.
Hai laø, taäp trung thaùo gôõ khoù khaên,
thuùc ñaåy phaùt trieån saûn xuaát kinh doanh.
Theo ñoù, hoã trôï doanh nghieäp vay voán,
xöû lyù hieäu quaû nôï xaáu; taäp trung hoã trôï thò
tröôøng, giaûi quyeát haøng toàn kho; taïo ñieàu
kieän, moâi tröôøng thuaän lôïi cho saûn xuaát
kinh doanh.
Ba laø, ñaåy maïnh thöïc hieän caùc ñoät
phaù chieán löôïc gaén vôùi taùi cô caáu neàn kinh
teá, chuyeån ñoåi moâ hình taêng tröôûng. Theo
ñoù, ñaåy maïnh thöïc hieän caùc ñoät phaù chieán
löôïc; taêng cöôøng chaát löôïng vaø baûo ñaûm
thöïc hieän quy hoaïch; thöïc hieän quyeát lieät,
hieäu quaû caùc troïng taâm taùi cô caáu kinh teá;
taêng cöôøng chuyeån dòch cô caáu vaø naâng
cao hieäu quaû caùc ngaønh, vuøng kinh teá; taäp
trung nguoàn löïc, naâng cao hieäu quaû phaùt
trieån noâng nghieäp, noâng thoân; baûo ñaûm
cung öùng ñieän cho saûn xuaát vaø tieâu duøng;
taêng cöôøng hieäu löïc, hieäu quaû quaûn lyù nhaø
nöôùc vaø phaân caáp quaûn lyù nhaø nöôùc.
Boán laø, baûo ñaûm an sinh xaõ hoäi, phuùc
lôïi xaõ hoäi vaø caûi thieän ñôøi soáng nhaân daân.
Theo ñoù, taêng cöôøng taïo vieäc laøm, baûo
ñaûm thu nhaäp cho ngöôøi lao ñoäng; thöïc
hieän caûi caùch tieàn löông, baûo hieåm xaõ hoäi,
baûo hieåm thaát nghieäp, baûo ñaûm an toaøn
lao ñoäng; thöïc hieän toát caùc chính saùch ñoái
vôùi ngöôøi ngheøo, ñoái töôïng chính saùch;
taêng cöôøng coâng taùc phaùt trieån thanh
nieân, chaêm soùc treû em, baûo ñaûm bình
ñaúng giôùi, chaêm soùc vaø phaùt huy vai troø
cuûa ngöôøi cao tuoåi.
Naêm laø, phaùt trieån giaùo duïc ñaøo taïo,
khoa hoïc coâng ngheä vaø chaêm soùc söùc
khoûe nhaân daân.
Saùu laø, taêng cöôøng quaûn lyù nhaø nöôùc
veà ñaát ñai, taøi nguyeân, baûo veä moâi tröôøng,
phoøng choáng thieân tai vaø öùng phoù vôùi bieán
ñoåi khí haäu.
Baûy laø, tieáp tuïc ñaåy maïnh caûi caùch
haønh chính, phaùt huy quyeàn laøm chuû cuûa
nhaân daân, phoøng choáng tham nhuõng laõng
phí, baûo ñaûm traät töï an toaøn xaõ hoäi vaø xaây
döïng ñôøi soáng vaên hoùa.
Taùm laø, baûo ñaûm quoác phoøng an ninh
vaø oån ñònh chính trò, xaõ hoäi; naâng cao hieäu
quaû coâng taùc ñoái ngoaïi.
Chín laø, taêng cöôøng coâng taùc thoâng tin
tuyeân truyeàn, taïo ñoàng thuaän xaõ hoäi.
Caên cöù Nghò quyeát naøy vaø caùc Nghò
quyeát lieân quan cuûa Ñaûng, Quoác hoäi, caùc
Boä tröôûng, Thuû tröôûng cô quan ngang
Boä, Thuû tröôûng cô quan thuoäc Chính
phuû, Chuû tòch UBND tænh, thaønh phoá tröïc
thuoäc Trung öông theo chöùc naêng, nhieäm
vuï ñöôïc giao khaån tröông xaây döïng, ban
haønh vaø trieån khai thöïc hieän ngay trong
thaùng 1/2013 chöông trình haønh ñoäng cuï
theå cuûa Boä, cô quan, ñòa phöông; xaùc ñònh
roõ muïc tieâu, nhieäm vuï, thôøi gian, ñôn vò
chuû trì thöïc hieän, ñöa vaøo Chöông trình
coâng taùc cuûa Chính phuû, Boä, cô quan, ñòa
phöông ñeå trieån khai thöïc hieän.
Ñoàng thôøi, taäp trung chæ ñaïo, ñieàu
haønh quyeát lieät, linh hoaït, hieäu quaû caùc
giaûi phaùp trong Nghò quyeát, caùc chuû
tröông, chính saùch cuûa Ñaûng, Quoác hoäi,
Chính phuû; chuû trì, chæ ñaïo tröïc tieáp trieån
khai thöïc hieän Nghò quyeát naøy vaø chòu
traùch nhieäm toaøn dieän tröôùc Chính phuû,
Thuû töôùng Chính phuû veà vieäc trieån khai
thöïc hieän Nghò quyeát trong lónh vöïc vaø
theo chöùc naêng, nhieäm vuï ñöôïc giao cho
töøng Boä, cô quan, ñòa phöông...
Theo http://www.dangcongsan.vn
Ngaøy 7/1/2013, Chính phuû ban haønh Nghò quyeát soá 01/NQ-
CP veà nhöõng giaûi phaùp chuû yeáu chæ ñaïo ñieàu haønh thöïc hieän
Keá hoaïch phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi vaø döï toaùn ngaân saùch
nhaø nöôùc naêm 2013.

2
222
N
hìn laïi naêm qua, Thuû töôùng
ñaùnh giaù cao noã löïc cuûa
ngaønh Coâng Thöông. Trong
boái caûnh khoù khaên chung
cuûa neàn kinh teá, nhöng vaãn
ñaït thaønh töïu noåi baät, goùp
phaàn quan troïng vaøo thaéng
lôïi chung cuûa caû nöôùc.
Tuy nhieân, Thuû töôùng löu yù,
naêm 2013, Boä Coâng Thöông caàn
chuû ñoäng cung caáp thoâng tin ñeå
ngöôøi daân vaø xaõ hoäi bieát veà hoaït
ñoäng thuoäc lónh vöïc quaûn lyù.
Trong naêm 2013, Thuû töôùng
cho raèng, vieäc taùi cô caáu neàn kinh
teá, ngaønh Coâng Thöông coù vai troø
raát quan troïng. Do ñoù, phaûi raø soaùt
laïi ñeå xaây döïng chieán löôïc ngaønh
coâng nghieäp. Phaûi xaùc ñònh hình
haøi coâng nghieäp Vieät Nam laø gì,
Hoäi nghò toång keát hoaït ñoäng 2012
vaø trieån khai nhieäm vuï 2013 ngaønh Coâng Thöông
laø coâng nghieäp luyeän kim, coâng
nghieäp coâng ngheä cao hay coâng
ngheä phuï trôï...
“Toâi raát lo laéng veà vaán ñeà naøy.
Ñeå thaønh nöôùc coâng nghieäp coøn
muø môø quaù, chöa roõ neùt. Do ñoù, ñi
lieàn vôùi chieán löôïc laø chính saùch.
Mình muoán phaùt trieån ngaønh gì,
chính saùch öu ñaõi cho ngaønh ñoù
phaûi ñöôïc tính cuï theå. Thöïc teá, suoát
thôøi gian qua, nöôùc ta öu ñaõi maõi
cho ngaønh coâng nghieäp oâ toâ nhöng
hieän nay, ngaønh naøy chæ môùi döøng
ôû laép raùp” - Thuû töôùng noùi.
Boä tröôûng Vuõ Huy Hoaøng thöøa
nhaän, naêm 2013, neàn kinh teá nöôùc
ta tieáp tuïc phaûi ñoái maët vôùi nhieàu
khoù khaên thaùch thöùc.
“Taêng tröôûng coâng nghieäp chuû
yeáu vaãn coøn theo chieàu roäng, möùc
ñoä gia coâng coøn cao, chöa ñöôïc caûi
thieän nhanh, chuyeån dòch cô caáu
coâng nghieäp coøn chaäm, khaû naêng
caïnh tranh moät soá saûn phaåm haïn
cheá; thò tröôøng trong nöôùc phaùt trieån
chöa thöïc söï beàn vöõng, coâng taùc
quaûn lyù thò tröôøng vaãn coøn khoâng ít
baát caäp, xuaát khaåu tuy taêng tröôûng ôû
möùc cao nhöng chöa thöïc söï vöõng
chaéc”- oâng Hoaøng noùi.
(http://www.tienphong.vn/xa-hoi/)
V
öøa qua, taïi thaønh phoá Quy
Nhôn, Boä Khoa hoïc - Coâng
ngheä phoái hôïp vôùi tænh
Bình Ñònh ñaõ toå chöùc Hoäi
thaûo veà nhieäm vuï vaø giaûi
phaùp phaùt trieån Khoa hoïc
& Coâng ngheä (KH-CN) caùc
tænh duyeân haûi Nam Trung boä giai
ñoaïn 2013 - 2015.
Tham döï coù laõnh ñaïo Sôû KH-CN
cuûa 7 tænh, thaønh phoá khu vöïc duyeân
haûi Nam Trung boä töø Ñaø Naüng ñeán
Ninh Thuaän vaø caùc ngaønh chöùc
naêng cuûa Boä KH-CN. Thöù tröôûng Boä
Khoa hoïc vaø Coâng ngheä Nghieâm Vuõ
Khaûi chuû trì hoäi thaûo.
Sau khi nghe laõnh ñaïo Boä
KH-CN baùo caùo veà keát quaû ñaõ
ñaït ñöôïc, cuõng nhö nhöõng khoù
khaên vaø toàn taïi trong vieäc thöïc
hieän nhieäm vuï naêm 2012; cuøng
vôùi nhieàu yù kieán tham gia cuûa caùc
ñòa phöông... hoäi thaûo ñaõ nhaát trí
ñeà ra caùc nhieäm vuï vaø giaûi phaùp
troïng taâm veà phaùt trieån KH-CN cuûa
caùc tænh duyeân haûi Nam Trung boä
giai ñoaïn 2013 -2015. Theo ñoù coù
caùc muïc tieâu chính: Phaán ñaáu tyû
leä caùn boä nghieân cöùu - phaùt trieån
trong caùc toå chöùc KH-CN ñaït 12
ngöôøi/1 vaïn daân vaø hình thaønh heä
thoáng 10 nghìn doanh nghieäp KH-
CN ñi tieân phong trong lónh vöïc
nghieân cöùu phaùt trieån saûn phaåm,
coâng ngheä môùi; Hoaøn thieän cô sôû
haï taàng cuûa KH-CN, cô cheá quaûn
lyù naâng tyû leä ñoùng goùp cuûa yeáu toá
naêng suaát toång hôïp (TFP) trong
toác ñoä taêng tröôûng (GDP) ñaït 31-
32 % trong giai ñoaïn 2011-215;
Phaán ñaáu ñöa tyû troïng öùng duïng
coâng ngheä cao trong saûn xuaát
coâng nghieäp ñaït 30% toång giaù trò
coâng nghieäp ñeán naêm 2015 vaø
ñaûm baûo möùc taêng tröôûng giaù trò
giao dòch mua baùn coâng ngheä ñaït
bình quaân 15%/ naêm.
Giaûi phaùp chính laø taêng cöôøng
tieàm löïc KH- CN coù troïng taâm, troïng
ñieåm nhö ñaàu tö coù hieäu quaû baèng
nguoàn ñaàu tö 2% toång chi ngaân
saùch haøng naêm cho KH-CN, ñoàng
thôøi taïo ra cô cheá, chính saùch thu
huùt caùc nguoàn ñaàu tö khaùc cuûa xaõ
hoäi vaø caùc doanh nghieäp; thuùc ñaåy
hình thaønh, phaùt trieån caùc doanh
nghieäp KH-CN ôû caùc ñòa phöông;
Xaây döïng vaø trieån khai caùc hình
thöùc ñaøo taïo trong vaø ngoaøi nöôùc
cho ñoäi nguõ quaûn lyù KH-CN. Ñoåi
Giaûi phaùp phaùt trieån khoa hoïc, coâng ngheä caùc tænh
duyeân haûi Nam Trung boä giai ñoaïn 2013-2015

3
333
“Q
uan saùt xu höôùng phaùt trieån
cuûa caùc ngaønh coâng nghieäp
Nhaät Baûn gaàn 50 naêm qua,
chöa bao giôø toâi thaáy lo
laéng nhö luùc naøy. Nhieàu taäp
ñoaøn haøng ñaàu cuûa Nhaät
Baûn töøng thoáng trò thò tröôøng
toaøn caàu nay phaûi luøi böôùc tröôùc
caùc ñoái thuû caïnh tranh ñeán töø Haøn
Quoác, Trung Quoác”. Ñoù laø chia seû
cuûa oâng Shinji Fukukawa, cöïu Phoù
Chuû tòch Boä Coâng nghieäp, thöông
maïi, kinh teá Nhaät Baûn taïi baøi baùo
coù töïa ñeà “Saùng taïo laø chìa khoùa
soáng soùt” treân Japan Times.
Theo oâng Shinji Fukukawa,
moät soá chuyeân gia taøi chính ñoå loãi
söï tuït böôùc cuûa Nhaät Baûn trong
cuoäc ñua caùc ngaønh coâng nghieäp
laø do ñoàng yeân taêng giaù, daãn ñeán
lôïi nhuaän cuûa caùc doanh nghieäp
xuaát khaåu cuûa Nhaät Baûn giaûm.
Söùc maïnh töø R&D
môùi ñoàng boä veà toå chöùc, cô cheá
quaûn lyù, cô cheá hoaït ñoäng KH-CN.
Ñaåy maïnh nghieân cöùu vaø phaùt
trieån, öùng duïng, chuyeån giao coâng
ngheä vaø taêng cöôøng hoäi nhaäp quoác
teá veà KH-CN.
Trong naêm 2012, hoaït ñoäng
KH - CN trong khu vöïc duyeân haûi
Nam Trung boä ñöôïc trieån khai tích
cöïc, toaøn dieän caùc lónh vöïc vaø ñaõ
thu ñöôïc nhöõng keát quaû nhö: Haàu
heát caùc ñòa phöông ñaõ quan taâm
ñeán phaùt trieån nguoàn nhaân löïc,
ñaàu tö cô sôû haï taàng, xaây döïng cô
cheá chính saùch thu huùt nguoàn voán;
nghieân cöùu vaø caùc öùng duïng khoa
hoïc, coâng ngheä saùt vôùi thöïc teá ñôøi
soáng saûn xuaát; hoaït ñoäng tuyeân
truyeàn, tö vaán, höôùng daãn doanh
nghieäp, caùc thaønh phaàn kinh teá veà
coâng taùc sôû höõu trí tueä vaø ñaêng kyù
baûo veä quyeàn sôû höõu trí tueä ngaøy
caøng taêng; hoaït ñoäng Ño löôøng
chaát löôïng vaø thanh tra trong vieäc
naâng cao chaát löôïng saûn phaåm,
choáng gian laän thöông maïi, baûo
veä quyeàn lôïi ngöôøi tieâu duøng vaø
naâng cao söùc caïnh tranh vaø traät
töï trong saûn xuaát kinh doanh cuûa
doanh nghieäp.
Tuy nhieân, haàu heát caùc ñòa
phöông, caùc toå chöùc KH - CN coøn
nhoû vaø yeáu, bình quaân khoaûng 20
ngöôøi /toå chöùc; cô sôû trang thieát
bò, maùy moùc tuy coù chuù troïng ñaàu
tö theâm nhöng vaãn coøn thieáu chöa
ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu. Nhieàu ñòa
phöông coøn luùng tuùng trong vieäc
chuyeån ñoåi caùc ñôn vò söï nghieäp
KH - CN theo tinh thaàn Nghò ñònh
115/2005 cuûa Chính phuû. Trong
hoaït ñoäng KH-CN thieáu tính ñoät
phaù, coù tính chaát lieân vuøng, ñeå
trieån khai treân qui moâ lôùn. Hieäu
quaû kinh teá- xaõ hoäi cuûa caùc nhieäm
vuï KH-CN coøn thaáp, chöa phaùt
huy vai troø ñoäng löïc trong tieán
trình phaùt trieån kinh teá- xaõ hoäi ôû
töøng ñòa phöông.
(http://www.dangcongsan.vn/cpv)
462.000 saùng cheá, Myõ ñöùng nhì vôùi
418.000 saùng cheá. Naêm 2005, con
soá naøy laø 530.000 nhöng tuït xuoáng
460.000 naêm 2010. Trung Quoác
trong 5 naêm ñaõ vöôn leân töø 98.000
leân 307.000 naêm 2010.
Theo baùo caùo töø Toå chöùc Hôïp
taùc kinh teá vaø phaùt trieån, chi tieâu
cho R&D cuûa Nhaät Baûn naêm 2010
laø 198 tyû USD, chæ taêng 4,9% so
vôùi möùc 189 tyû USD cuûa naêm
2000. Trong cuøng giai ñoaïn, Trung
Quoác taêng gaàn 8 laàn, töø 14 tyû USD
leân 113 tyû USD; Haøn Quoác taêng
hôn 3 laàn, töø 13 tyû USD leân 41 tyû
USD. Myõ - quoác gia ñi ñaàu trong
R&D cuõng taêng 50% chi phí naøy, töø
268 tyû USD leân 402 tyû USD. Neáu
chi phí ñaàu tö cho R&D cuûa Nhaät
Baûn naêm 2010 chieám 3,57% GDP
thì Haøn Quoác nhænh hôn vôùi 3,74%.
Ñaõ ñeán luùc ngöôøi Nhaät xem xeùt laïi
suy nghó coâng ngheä Haøn Quoác chæ
laø söï sao cheùp töø Nhaät Baûn.
Baûng xeáp haïng cuûa Vieän Quoác
teá veà phaùt trieån quaûn lyù ñaët taïi Thuïy
Só cho thaáy: Nhaät Baûn ñaõ ñaùnh maát
vò trí daãn ñaàu veà naêng löïc caïnh
tranh quoác teá coù töø nhöõng naêm
1990 xuoáng vò trí thöù 27 hieän nay.
Tuy vaäy, theo oâng Shinji Fukukawa,
coøn quaù sôùm ñeå ñaàu haøng. Caùc
coâng ty vaø trung taâm nghieân cöùu
Nhaät Baûn vaãn coøn nhieàu ñieàu kieän
ñeå taùi taêng cöôøng söùc maïnh R&D
cuûa mình döïa treân vieäc nghieân cöùu
cô baûn vaø trao ñoåi thaønh töïu nghieân
cöùu vôùi caùc quoác gia khaùc.
OÂng Shinji Fukukawa ñeà caäp
ñeán vieäc ñaûng Daân chuû töï do (LDP)
quay laïi caàm quyeàn ñaõ ñaët ra muïc
tieâu taêng tröôûng kinh teá baèng caùch
nôùi loûng chính saùch tieàn teä. Theo
oâng, baáy nhieâu chöa ñuû ñeå phuïc hoài
kinh teá. Chæ baèng caùch chi tieàn cho
R&D, taêng cöôøng caûi caùch caáu truùc
vaø thieát laäp laïi nguoàn löïc saùng taïo,
taïo moâi tröôøng nghieân cöùu toát hôn
môùi keùo Nhaät Baûn quay trôû laïi nhòp
taêng tröôûng cuûa caùc nöôùc.
Nhö Quyønh
Haäu quaû laø keùo theo suy giaûm ñaø
taêng tröôûng. Soá khaùc ñoå loãi cho
tình traïng giaûm phaùt keùo daøi. Thöïc
teá, Trung Quoác ñang laø quoác gia
saûn xuaát caùc thieát bò di ñoäng, tivi,
maùy tính caù nhaân, theùp haøng ñaàu.
Taäp ñoaøn Samsung cuûa Haøn Quoác
vöôn leân vò trí daãn ñaàu thò tröôøng di
ñoäng toaøn caàu quyù 3 vöøa qua.
Thaät ra, taêng tröôûng cuûa caùc
ngaønh coâng nghieäp phuï thuoäc raát
nhieàu vaøo vieäc ñaàu tö phaùt trieån
coâng ngheä kyõ thuaät môùi, taïo ra
nhöõng saûn phaåm coù tính naêng vöôït
troäi, caïnh tranh. Tieác laø nhöõng coâng
ty Nhaät Baûn voán noåi tieáng ñi ñaàu
vôùi vieäc öu tieân cho nghieân cöùu
vaø phaùt trieån (R&D) laïi toû ra chaäm
chaân trong giai ñoaïn vöøa qua so vôùi
caùc ñoái thuû cuûa mình. Naêm 2000,
Nhaät Baûn laø quoác gia daãn ñaàu vôùi
nhieàu saùng cheá ñöôïc ñaêng kyù nhaát:

4
TRAO ÑOÅI KINH NGHIEÄM
1. Johann Wolfgang
Goethe (1749 - 1832) -
Ñaïi vaên haøo Ñöùc
OÂng vieát
vaên, laøm thô,
vieát kòch, laø
n h a ø k h o a
hoïc, trieát hoïc
chính khaùch
theá kyû 18 - 19,
moät vó nhaân
c u û a n h a â n
loaïi. Vôû kòch
“Faust” laø kieät
taùc lôùn nhaát
cuûa Goethe,
chöùa ñöïng taát caû taøi naêng saùng
taïo cuûa oâng.
2.Nicolai Copernicus
(1473- 1543) - Nhaø thieân
vaên hoïc Ba Lan
Taùc phaåm baát huû cuûa Cope-
rnicus nhan
ñeà “chuyeån
ñoäng quanh
caùc thieân
theå” ñaõ trình
b a ø y h o ï c
thuyeát cuûa
oâng. Theo
hoïc thuyeát
naøy thì maët
trôøi laø trung
taâm vuõ truï,
traùi ñaát cuøng
caùc haønh tinh khaùc quanh xung
quanh maët trôøi. Treân moä chí nôi
yeân nghæ cuûa nhaø baùc hoïc vó ñaïi,
ngöôøi ta ghi moät doøng chöõ ñaày yù
nghóa “ngöôøi ta giöõ laïi maët trôøi vaø
ñaåy traùi ñaát di chuyeån”.
3.C.R.Darwin (1809-?)
Sinh ngaøy 12 thaùng 2 naêm Kyû
Tî (1809) taïi Shrewsbury. OÂng laø
nhaø sinh vaät hoïc loãi laïc nhaát nöôùc
Anh theá kyû 19. Ngaøy l/7/1858 taïi
Hoäi ñoàng khoa hoïc Linnaeus ôû
Luaân Ñoân, hoïc thuyeát tieán hoùa
cuûa oâng ñöôïc coâng nhaän. Naêm
1859, oâng ñaõ cho xuaát baûn taùc
phaåm coù giaù trò nhaát cuûa mình laø
“Nguoàn goác caùc loaøi, con ñöôøng
choïn loïc töï nhieân”. Taùc phaåm naøy
thöïc söï laø moät cuoäc caùch maïng
trong ngaønh khoa hoïc töï nhieân vaø
laøm thay ñoåi toaøn boä suy nghó cuûa
con ngöôøi veà söï bieán ñoåi cuûa vaïn
vaät. Naêm 1868, oâng ñaõ cho xuaát
baûn tieáp cuoán “Söï bieán ñoåi cuûa
ñoäng vaät vaø thöïc vaät trong chaên
nuoâi vaø troàng troït”. Darwin ñöôïc
nhaän Huaân chöông coâng traïng
cuûa nöôùc Phoå naêm 1878. OÂng qua
ñôøi ôû tuoåi 74.
4.Alexander Fleming
(1881 - 1955) - Nhaø vi
trung hoïc Anh
Sau 15 naêm nghieân cöùu, tìm
toøi trong phoøng thí nghieäm, oâng
ñaõ tìm ra chaát penicilin, thuoác
khaùng sinh ngaøy nay. Naêm 1945,
Fleming ñöôïc nhaän giaûi thöôûng
Nobel cuøng vôùi Clain vaø Florey,
nhöõng ngöôøi ñöa khaùng sinh
penicilin vaøo quy trình coâng ngheä
saûn xuaát taïi Myõ.
5. E.Jenner
Sinh naêm Kyû
Tî (1749). OÂng
laø nhaø phaùt minh
ngöôøi Anh, ngöôøi
tìm ra vaccin
t i e â m c h u û n g
phoøng beänh ñaäu
muøa. Naêm 1796,
Jenner tieán haønh
thí nghieäm treân
cô theå ngöôøi vaø
ruùt ra keát luaän: Nhöõng ngöôøi
nhieãm beänh ñaäu boø (moät caên
beänh nheï, deã chöõa) thì coù khaû
naêng mieãn dòch ñoái vôùi beänh ñaäu
muøa. Naêm 1798, oâng cho coâng
boá keát quaû nghieân cöùu cuûa mình
vaø cöùu soáng ñöôïc haøng nghìn
ngöôøi khaép theá giôùi bò maéc phaûi
caên beänh treân.
6. A.Nobel
Nobel laø nhaø
hoùa hoïc kieâm
kyõ sö noåi tieáng
ngöôøi Thuïy
Ñieån nöûa theá
kyû 19, oâng sinh
ngaøy 21/10 naêm
Quyù Tî (1833)
taïi Stockholm.
Naêm 1967, oâng
ñöôïc nöôùc Anh
caáp baèng saùng cheá veà dynamite
(coát mìn), naêm sau laïi ñöôïc Myõ
caáp baèng saùng cheá veà chaát noå,
neân nhieàu ngöôøi coi oâng laø hung
thaàn phaù hoaïi, chính ñieàu naøy coù
aûnh höôûng lôùn ñeán quyeát ñònh
cuûa Nobel sau naøy: Ñoù laø ñeå laïi
di chuùc, daønh toaøn boä lôïi töùc haøng
naêm cuûa taøi saûn mình ñeå taëng
thöôûng cho nhöõng caù nhaân naøo
coù coáng hieán lôùn lao cho nhaân
loaïi. Quyõ ñöôïc chia ñeàu lôïi töùc
haøng naêm taøi saûn cuûa mình 5 giaûi
thöôûng veà vaät lyù, hoùa hoïc, sinh lyù
hoïc, y hoïc, hoøa bình vaø naêm 1969
coù theâm giaûi thöôûng veà kinh teá.
Nhöõng nhaø khoa hoïc
tuoåi Tî noåi tieáng theá giôùi

5
7. W.C.Roentgen
Roentgen laø nhaø vaät lyù hoïc loãi
laïc ngöôøi Ñöùc, ngöôøi tìm ra tia X,
sinh naêm AÁt Tî (1845) taïi Lennep
thuoäc Phoå. Ngaøy 8/l l/1895, khi thí
nghieäm vôùi moät doøng ñieän chaïy
qua moät oáng thuûy tinh ñöôïc huùt
chaân khoâng moät phaàn, Roentgen
phaùt hieän ra moät loaïi böùc xaï
chöa bieát naøo ñoù hình thaønh.
Do baûn chaát khoâng roõ raøng cuûa
böùc xaï ñöôïc phaùt hieän neân oâng
goïi noù laø böùc
xaï X. Naêm
1901, töùc 6
naêm sau khi
R o e n t g e n
phaùt hieän ra
tia X, oâng
ñöôïc trao
taëng Giaûi
Nobel ñaàu
tieân veà vaät lyù.
Töø ñoù tia X
coøn ñöôïc goïi
laø tia Roentgen - teân ngöôøi tìm ra
noù. Vieäc tìm ra tia X ñaõ giuùp cho
vaät lyù nguyeân töû tieán moät böôùc
quan troïng vaø coù nhieàu taùc duïng
roäng raõi, vöõng chaéc trong ñôøi soáng
vaø khoa hoïc.
8. Konstantin
Eduardovich Tsiolkovsky
Sinh naêm Ñinh Tî (1857), nhaø
b a ù c h o ï c
ngöôøi Nga,
cha ñeû cuûa
ngaønh du
haønh vuõ truï
vaø kyõ thuaät
teân löûa hieän
ñaïi. OÂng ñaõ
ñeå laïi cho
loaøi ngöôøi
580 coâng
trình nghieân cöùu khoa hoïc, nhöõng
kieán thöùc voâ cuøng quyù baùu maø caùc
theá heä khoa hoïc noåi tieáng ñaõ hieän
thöïc hoùa ñeå chinh phuïc vuõ truï vaø
bay tôùi caùc vì sao.
9. Herlz, HR
Sinh naêm Ñinh Tî (1857).
OÂng laø nhaø vaät lyù hoïc ngöôøi Ñöùc
chuyeân nghieân cöùu veà ñieän ñoäng
löïc caùc moâi tröôøng chuyeån ñoäng
vaø ñieän töø. OÂng laø ngöôøi coù coâng
taïo ra soùng ñieän töø vaø goùp phaàn
to lôùn vaøo vieäc cheá taïo ra maùy voâ
tuyeán ñieän. Ngöôøi ta laáy teân oâng
ñaët teân cho ñôn vò taàn soá.
10. Galvani, L
Sinh naêm Ñinh Tî (1737) laø
nhaø vaät lyù vaø sinh lyù hoïc ngöôøi
YÙ. OÂng nghieân cöùu veà vaán ñeà giaûi
phaãu hoïc so saùnh vaø ñieän sinh
vaät. OÂng ñaõ thaønh coâng khi duøng
hai daây daãn ñieän baèng kim loaïi
khaùc nhau chaâm vaøo ñaàu daây thaàn
kinh cuûa con eách ñaõ moå vaø phaùt
hieän ra raèng cô eách co gaät maïnh.
Töø ñoù oâng cho raèng ôû ñoäng vaät
toàn taïi moät loaïi "ñieän sinh vaät",
hình thaønh ôû naõo boä roài theo caùc
daây thaàn kinh truyeàn ñeán caùc cô
baép. Döïa vaøo keát quaû naøy, Volta
ñaõ cheá taïo pin hoùa hoïc ñaàu tieân
vaø goïi teân laø pin Galvani.
11. Dulong, P.L
Sinh naêm AÁt Tî (1785) laø nhaø
hoùa hoïc vaø vaät lyù ngöôøi Phaùp. Caùc
nghieân cöùu cô baûn cuûa oâng daønh
cho hoùa hoïc ñaïi cöông vaø voâ cô.
Laàn ñaàu tieân oâng cheá ra Clorua
Nitrongen (NCL3) vaøo naêm 1811
vaø acid photphiric (H3PO4) vaøo
naêm 1816. Cuøng vôùi giaùo sö vaät
lyù Peti cuûa tröôøng ñaïi hoïc Baùch
khoa Paris, oâng phaùt minh ñònh
luaät nhieät dung cuûa vaät raén (ñònh
luaät Dulong-Peti).
12. Fischer, H.E
Sinh naêm TaânTî (1881) laø nhaø
hoùa hoïc höõu cô ngöôøi Ñöùc. Caùc
coâng trình nghieân cöùu cuûa oâng chuû
yeáu thuoäc lónh
vöïc hoùa hoïc
Pynol vaø caùc
daãn xuaát cuûa
noù. Nghieân
cöùu caùc chaát
maøu coù trong
thaønh phaàn
maùu, maät vaø
trong caáu töû
xanh cuûa thöïc
vaät. OÂng ñöôïc
giaûi thöôûng
Nobel naêm
1930.
Nguyeãn Vaên Thanh
Email: vanthanh0879@gmail.com

6
TAÛN MAÏN XUAÂN
Naêm Tî noùi chuyeän raén
Treân theá giôùi coù khoaûng 3.500
loaøi raén, trong soá ñoù gaàn 1/10
laø raén ñoäc nguy hieåm. Chaâu aù laø
nôi coù nhieàu loaøi raén ñoäc nhaát vôùi
165 loaøi, keá ñeán laø chaâu Myõ (chuû
yeáu laø Nam Myõ) vôùi 91 loaøi, chaâu
Phi:75 loaøi, chaâu Ñaïi döông 80
loaøi vaø chaâu aâu chæ coù 8 loaøi.
Soá naïn nhaân bò raén caén nhieàu
hay ít tuøy theo vuøng, luïc ñòa.
ÔÛ Hoa Kyø, coù chöøng 8.000
tröôøng hôïp moät naêm. Coøn ôû Chaâu
Phi vaø caùc vuøng Chaâu AÙ nhö Vieät
Nam, Campuchia soá naïn nhaân bò
raén ñoäc caén chaéc chaén raát nhieàu,
tæ leä töû vong cao nhöng khoâng coù
thoáng keâ ñaày ñuû.
Tæ leä töû vong cuõng phuï thuoäc
vaøo loaøi raén. Chaâu AÂu, chuû yeáu
coù raén luïc, khi caén gaây ñau ñôùn,
söng taáy taïi choã, nhöng laïi ít gaây
töû vong. Öôùc tính ôû chaâu AÂu chæ
coù khoaûng 1 ngöôøi töû vong trong
3-5 naêm. Nhöng ôû Mieán Ñieän, hay
Braxin, moãi naêm coù khoaûng 200
ngöôøi töû vong. Coøn ôû Hoa Kì, chæ
coù 20 tröôøng hôïp töû vong moãi naêm
do raén ñuoâi chuoâng caén. Ngöôøi ta
phoûng ñoaùn moãi naêm coù khoaûng
30.000-40.000 ngöôøi cheát vì raén
caén treân theá giôùi.
Raén to nhaát laø Ñaïi maõng xaø,
soáng ôû AÁn Ñoä, Ñoâng Nam AÙ vaø
Nam Trung Quoác, coù thaân to, daøi
ñeán 10 meùt. Loaøi nhoû nhaát laø raén
khoâng theå phaùt trieån theo thaân raén
ñöôïc. Do ñoù, cöù vaøi ba thaùng raén
loät xaùc moät laàn vaø moãi laàn loät xaùc
thì vaûy môùi to hôn, thaân lôùn hôn
tröôùc moät ít.
Löôõi laø cô quan xuùc giaùc cuûa
raén. Löôõi raén daøi vaø maûnh, ñaàu
löôõi cheû ñoâi. Khi gaëp moài, raén theø
löôõi ra vaø lao theo, ngoaïm laáy moài
baèng caùc raêng nhoû. Raén ñoäc coù
theâm nhöõng raêng ñoäc daøi vaø cong
ñeå tieâm noïc ñoäc, laøm con moài teâ
lieät vaø cheát. Khi con moài ñaõ cheát,
raén vaän doäng haøm ñaåy daàn con
moài vaøo oáng tieâu hoùa moät caùch
deã daøng. Nhôø vaäy, raén coù theå nuoát
con moài to hôn ñaàu noù gaáp 10 laàn.
Thaäm chí, gioáng traên to vuøng nhieät
ñôùi coù theå nuoát chöûng moät con linh
döông naëng tôùi 60 kg.
Thöùc aên cuûa raén nöôùc, raén caïp
nong laø saâu boï, caù giun, eách nhaùi.
Raén raùo, raén soïc döa thích aên thòt
chim, tröùng chim, chuoät, thaèn laèn.
giun Typhlops
B r a m i n u s ,
soáng ôû nöôùc ta
vaø moät soá nöôùc
Ñoâng Nam AÙ,
thaân coù ñöôøng
kính 3 - 5mm,
daøi chöa quaù
l0 cm.
Theo ñieàu tra, Vieät Nam laø nôi
cö nguï cuûa gaàn 200 loaøi raén thuoäc
taùm hoï. Raén ñoäc chuû yeáu thuoäc
hai hoï raén hoå vaø raén luïc. ÔÛ Vieät
Nam coù khoaûng 34 loaøi raén ñoäc
(Ñaøo Vaên Tieán). Chuùng coù maët
khaép nôi, soáng döôùi ñaát coù raén hoå,
maùi gaàm (caïp nong), chaøm quaïp...
Soáng treân caây, maùi nhaø tranh coù
raén laù, raén luïc, raén soïc döa, raén
raùo... Soáng chui trong ñaát coù raén
giun. Soáng döôùi nöôùc coù raén raâu, ri
caù, ri coùc... Coøn loaøi raén bieån, teân
goïi laø ñeûn, thöôøng soáng ôû vuøng
nöôùc maën hay nöôùc lôï, coù ñeøn
boâng, ñeøn löûa, ñeøn khoang, ñeøn
xoaén oác, ñeøn san hoâ... Ñaûo Coàn
Coû laø nôi noåi tieáng veà raén. Trong
caùc khe ñaù, buïi caây coù nhieàu raén
luïc nhoû, caén khoâng cheát ngöôøi,
nhöng veát thöông söng haøng
tuaàn leã. Vuøng Nam boä, raén ñoäc
taäp trung cö truù nhieàu ôû caùc tænh
mieàn Taây.
Raén khoâng coù chaân nhöng di
chuyeån nhanh laø nhôø caùc vaûy. Vaûy
chính laø “chaân” giuùp raén tröôøn, boø.
Khi raén muoán tröôøn leân phía tröôùc
thì nhöõng chieác vaûy hôi döïng leân,
rìa nhoïn cuûa nhöõng chieác vaûy mieát
leân maët ñaát ñaåy raén tröôøn tôùi. Raén
muoán leo caây thì quaán vaøo thaân
caây tröôøn leân nhö ñoäng taùc luùc
boø döôùi ñaát. Vaûy raén cöùng neân

7
TAÛN MAÏN XUAÂN
Ñaëc bieät, raén caïp nong ngoaøi eách
nhaùi, thöùc aên chuû yeáu cuûa noù laø
raén. Ñoù laø loaøi raén löôøi, ít ñi tìm moài
neân phaûi aên thòt ñoàng loaïi.
Raén aên raát ít, trong moät naêm
chuùng chæ aên 8 - 10 laàn, nhöng
coù theå nhòn aên caû naêm vaãn soáng.
Thaäm chí, coù con khoâng aên vaø
nguû lieàn moät maïch tôùi 4 naêm 1
thaùng maø vaãn soáng nhö loaøi traên
ôû Nam Myõ. Bôûi vaäy, veà nhòn aên thì
loaøi raén giöõ kyû luïc trong theá giôùi
ñoäng vaät.
Khi caùc chaøng raén toû tình, noù
caø haøm hoaëc ñaàu doïc theo vuøng
da hoâng cuûa con caùi, phoùng chieác
löôõi daøi vaø nhoû ra lieám da cuûa
naøng, ñoâi luùc caén yeâu vaøo löng
(ñaâu coù sôï noïc ñoäc nhö ngöôøi!).
Ngöôïc laïi vôùi söï noàng nhieät thoâ
baïo cuûa chaøng, naøng raén laïi coù
caùch tinh teá hôn baùo cho chaøng
bieát laø naøng ñaõ chaáp nhaän. Raén
caùi phaùt ra muøi töø haïch ôû phía ñuoâi
vaø töø da. Boä da môùi bao giôø cuõng
thu huùt raén ñöïc maïnh hôn, heät nhö
moät coâ gaùi bao giôø cuõng haáp daãn
hôn trong moät boä ñoà thôøi trang môùi
saïch seõ thôm tho.
Voøng trinh tieát cuûa raén: Chuùng
khoâng muoán baày con ra ñôøi bò
mang tieáng laø “naêm cha ba meï”.
Noùi caùch khaùc, chuùng khoâng muoán
tröùng raén caùi bò thuï tinh nhieàu laàn
bôûi nhöõng oâng boá khaùc - moät hieän
töôïng coù teân laø boäi thuï tinh khaùc kyø
voán gaëp ôû khaù nhieàu loaïi ñoäng vaät.
Theo cuoán Baùch khoa toaøn thö
veà raén cuûa taùc giaû Chris Mattison:
hoøng ngaên chaën nhöõng keû tình
ñòch tôùi sau leùng pheùng vôùi raén
caùi. Moät vaøi loaøi raén ñöïc laùu caù
nghó ra caùi goïi laø “voøng trinh tieát”.
Nhôø möu meïo naøy, caùc con raén
ñöïc khaùc ñaønh “khoùc ngoaøi quan
aûi”. Bôûi vì sau khi giao phoái xong,
raén ñöïc thuoäc loaøi ñaëc bieät naøy tieát
ra moät chaát dòch bít loã sinh saûn cuûa
raén caùi. Sau vaøi phuùt, chaát dòch
khoâ cöùng laïi taïo thaønh caùi nuùt. Caùc
con raén ñöïc khaùc khoâng theå ñöa
tinh truøng cuûa mình vaøo ñeå thay
theá, pha troän hay laøm loaõng tinh
truøng cuûa keû tôùi tröôùc.
Nhìn chung, haàu heát loaøi raén
ñeàu ñeû tröùng, chæ coù moät vaøi loaøi
raén ñeû con nhö raén luïc, ñeûn kim,
ñeûn soïc döa, ñeøn côm...
Tuy raén khoâng coù mí maét vaø
chöùa ai thaáy raén nhaém maét bao
giôø (ngoaïi tröø trong truyeän Harry
Potter). Nhöng kyø thöïc raén vaãn
nguû.Coù ñieàu, ngöôøi ta nhaän ra moät
con raén vöøa giaät mình tænh giaác sau
moät thôøi gian daøi baát ñoäng deã hôn
laø ñoaùn noù ñang nguû hay ñang
thöùc.Thoâng thöôøng khi nguû, con
ngöôi raén thu nhoû laïi, thaân khoanh
troøn, ñaàu ruùc vaøo giöõa. Neáu khua
moät vaät trong taàm maét cuûa raén maø
thaáy noù khoâng coù phaûn öùng, maét
khoâng cöû ñoäng, löôõi khoâng theø ra
thì coù nghóa laø con raén ñang nguû
hay ít ra noù ñang chaùn chöôøng,
khoâng theøm quan taâm ñeán moïi
thöù xung quanh. Noùi chung, caùc
daáu hieäu cho bieát raén nguû hay thöùc
khoâng chính xaùc laém.
Thaät khoù bieát con naøo laø raén
ñöïc, con naøo laø raén caùi bôûi raén ñaâu
coù thoa son moâi hay ñi giaøy cao
goùt. Dó nhieân, chuyeän phaân bieät
ñöïc caùi giöõa raén vôùi nhau khoâng
coù gì laø khoù. Bôûi ôû ñuoâi raén caùi coù
moät caùi haïch tieát ra muøi ñaëc tröng
vaø cöù theo muøi ñoù maø caùc chaøng
raén theo ñuoåi taùn tænh, khoâng heà
bò nhaàm laãn vôùi moät ñöïc röïa naøo.
Theá nhöng, baèng caùch naøo ngöôøi
nuoâi raén phaân bieät raén ñöïc raén
caùi? Maëc duø caùc daáu hieäu khoâng
phaûi luùc naøo cuõng roõ raøng vaø chính
xaùc, theá nhöng caên cöù theo beà
ngoaøi cuõng coù theå taïm ñoaùn ñöôïc.
Ví duï, ñaàu con ñöïc thöôøng to hôn
ñaàu con caùi, nhöng ñöôøng kính
thaân cuûa noù laïi thuôøng nhoû hôn
buïng con caùi cuøng loaøi chöøng vaøi
phaân. Chuyeän naøy thaät deã hieåu,
khoang buïng cuûa raén caùi lôùn hôn
vì coøn phaûi chöùa tröùng hay raén
con. Ngoaøi ra, coøn söï khaùc bieät
veà ñoä daøi, ñoä lôùn cuûa ñuoâi, cöïa, loã
sinh duïc vaø caùc phaàn phuï khaùc.
Raén khoâng xa laï gì vôùi con
ngöôøi. Theá giôùi loaøi raén phong phuù,
kyø laï vaø ñaày bí aån. Raén laø moät loaøi
ñoäng vaät vöøa höõu ích vöøa nguy
hieåm ñoái vôùi cuoäc soáng con ngöôøi.
Bôûi vaäy, tìm hieåu theá giôùi loaøi raén laø
nhaèm phaùt huy maët coù lôïi vaø traùnh
ñi nhöõng nguy hieåm.
Nguyeãn Vaên Thanh
Email: vanthanh0879@gmail.com

8
LEAN 6 SIGMALEAN 6 SIGMA
TS. Ñaëng Minh Trang
Böôùc xaây döïng caùc heä
thoáng keùo
Chuùng ta caàn hoaïch ñònh raát
nhieàu khi aùp duïng heä thoáng keùo.
Ngaøy baét ñaàu ñöôïc tính töø luùc taïm
döøng nhaø maùy vaøo thaùng baûy, do
ñoù moïi heä thoáng ñaõ ñöôïc saün saøng
vaøo luùc naøy. Trong giai ñoaïn taïm
döøng saûn xuaát phaàn lôùn ngöôøi ta
laäp tieán ñoä saép xeáp laïi ñöôøng daây,
nhöõng coâng cuï cuûa heä thoáng keùo
ñöôïc ñöa vaøo cuoái tuaàn.
Trong böôùc xaây döïng caùc heä
thoáng keùo, nhoùm thöïc hieän taäp
trung vaøo vieäc trieån khai moät “keá
hoaïch cho moãi cô phaän”. Ngöôøi ta
yeâu caàu nhoùm vaät lieäu hoã trôï vieäc
xaùc ñònh möùc yeâu caàu haøng ngaøy
cuûa hôn 2000 cô phaän ñöôc duøng
cho ñöôøng daây laép raùp chính vaø
naêm ñöôøng daây laép boä phaän. Ngöôøi
ta cho laäp ra moät nhoùm chuyeân
lo thuøng chöùa chi tieát ñeå xaùc ñònh
kieåu loaïi vaø kích thöôùc phuø hôïp cho
nhieàu loaïi öùng duïng ñöôïc duøng
cuøng vôùi caùc giaù ñöa haøng. Soá
löôïng vaø kieãu thuøng chöùa ñöôïc xaùc
ñònh tuøy theo kích côõ vaø yeâu caàu
haøng ngaøy. Öu tieân söû duïng thuøng
chöùa hoaøn traû laïi cho caøng nhieàu
chi tieát caøng toát. Ñeán daây môùi thaáy
ra laø chæ coù 12 cô phaän laø phuø hôïp
vôùi caùc thuøng chöùa. Coù moät vaán ñeà
gaây trang caõi laø nhoùm lo thuøng chöùa
nhaèm haï giaù tieàn mua ñaõ choïn giaù
ñöa haøng khoâng coù baùnh xe. Trong
Lean ñoái vôùi coâng ty cuõ (III)
moâi tröôøng caûi tieán lieân tuïc,ngöôøi ta
mong ñôïi vaø ñoøi hoûi phaûi thay ñoåi.
Vì khoâng coù baùnh xe neân ngöôøi ta
phaûi duøng xe naâng ñeå di chuyeån
caùc giaù ñöa haøng. Trong moät maët
baèng Lean coù khoâng gian raát heïp
vì tröôùc ñoù ngöôøi ta ñaõ khoâng daønh
dieän tích cho xe naâng. Vieäc thieáu
baùnh xe ñaõ gaây nhieàu vaán ñeà sau
khi saép xeáp laïi ñöôøng daây.
Sau nhieàu laàn tranh luaän nhoùm
choïn möùc toàn kho beân caïnh
ñöôøng daây baèng khaû naêng cung
caáp cho moät ca laøm vieäc. Chuyeân
gia tö vaán vaän ñoäng giaûm möùc
toàn kho xuoáng coøn ñuû cung cho
nöûa ca maø thoâi, nhöng khoâng ñaït
keát quaû. Vì ngöôøi ta môû ra theâm
650 m2 cho maët baèng môùi, neân
khoâng thieáu choã ñaët sieâu thò. Kích
thöôùc sieâu thò ñöôïc xaùc ñònh theo
keá hoaïch saûn xuaát cho töøng cô
phaän. Vôùi soá löôïng cheá taïo ñuû
caáp cho ñöôøng daây laép raùp thieát
laäp laïi trong naêm ngaøy, ngöôøi ta
thieát keá sieâu thò sao cho phuø hôïp
vôùi yeâu caàu naøy.
Phoøng baûo trì ñöôïc yeâu caàu
phaûi cheá taïo caùc loaïi sieâu thò vôùi
chi phí thaáp ñeå tröõ caùc haøng toàn
treân ñöôøng daây. Kích thöôùc thieát
keá laø 13 x 13 m vôùi ñoä doác 101
mm. Nhö vaäy coù theå söû duïng taám
vaùn baèng goã daùn coù kích thöôùc 50
x 152 mm. Vaán ñeà caàn quan taâm
laø ñoä xuø xì beà maët cuûa taám vaùn
nhö theá naøo. Neáu beà maët taám vaùn
khoâng ñuû trôn thì coù theå laøm cho
thuøng chöùa khoâng chuyeån ñoäng.
Phoøng baûo trì ñeà nghò daùn leân beà
maët taám vaùn moät lôùp nhöïa Teflon
ñeå laøm trôn beà maët tuoät. Nhaân söï
phoøng baûo trì seõ cheá taïo trong
thaùng saùu ñeå thaùng baûy coù theå ñöa
sieâu thò vaøo söû duïng ñöôïc.
Trong vaøi tuaàn tôùi, nhoùm thöïc
hieän xem laïi baûng kieåm tra caùc heä
thoáng keùo sau ñaây vaø hoaøn thaønh
caùc yeâu caàu ñaët ra:
1. Yeâu caàu beân caïnh
ñöôøng daây:
- Phaûi xaùc ñònh caùc cô phaän vaø toàn
kho beân caïnh ñöôøng daây;
- Ñaët caùc thuøng chöùa hoaøn traû vaø
caùc giaù ñöa haøng,
- Taïo caùc theû nhaän daïng vaät lieäu
vaø theû vò trí.
2. Yeâu caàu veà sieâu thò:
- Xaùc ñònh caùc khu vöïc;
- Caùc choã toàn tröõ treân ñöôøng daây;
- Taïo caùc theû nhaän daïng vaät lieäu
vaø theû vò trí,
- Taïo caùc theû Kanban.
3. Yeâu caàu ñieàn ñaày:
- Ñöôïc döïa vaøo möùc ñoä söû duïng;
- Hoaïch ñònh caùc chu kyø caáp haøng;
- Xaùc ñònh caùc loä trình chuyeån haøng;
- Choïn ngöôøi chuyeån haøng.
4. Yeâu caàu ñaøo taïo caùc heä
thoáng keùo:
- Ñöôïc hoaïch ñònh cho caùc thôï
laép boä phaän vaø treân ñöôøng daây
laép raùp chính.
- Ñöôïc hoaøn thaønh ñoái vôùi caùc
kieåm soaùt vieân saûn xuaát, caùc nhaø
quaûn lyù, caùc toå tröôûng laép raùp,
- Ñöôïc hoaïch ñònh ñoái vôùi caùc toå
tröôûng cheá taïo.
5. Yeâu caàu veà soá löôïng cheá
taïo:
- Giaûm kích côõ loâ haøng xuoáng coøn moät
tuaàn ñoái vôùi caùc cô phaän laép raùp.
6. Yeâu caàu veà caùc heä thoáng
thoâng tin:

LEAN 6 SIGMA
9
LEAN 6 SIGMA
- Baûo ñaûm theo doõi heä thoáng thoâng
baùo ñaët haøng,
- Xaùc ñònh ñoaïn cuoái cuûa khu vöïc
laép boä phaän.
Moïi heä thoáng ñaõ saün saøng cho
vieäc khôûi ñoäng ñöôøng daây laép raùp
môùi theo Lean. Caùc hình 11 vaø 12
cho ta thaáy caùc keát quaû caûi tieán
ñöôïc thöïc hieän trong böôùc aùp duïng
caùc heä thoáng keùo.
Böôùc thöïc hieän san baèng
saûn xuaát
Trong böôùc san baèng saûn xuaát,
chuyeân gia tö vaán vaø laõnh ñaïo caùc
nhoùm tröôùc heát taäp trung vaøo vieäc
ñaøo taïo nhöõng ngöôøi thích hôïp
cho san baèng saûn xuaát (heijunka)
sau naøy.
Caùc nhoùm tröôûng, kieåm soaùt
vieân saûn xuaát vaø laép raùp cuøng vôùi
caùc ngöôøi quaûn lyù coâng vieäc caàn
phaûi naém vöõng caùc khaùi nieäm vaø
yeâu caàu veà quaûn lyù moät tieán ñoä
san baèng. Sau khi ñöôïc ñaøo taïo,
moïi ngöôøi phaûi hieåu roõ taàm quan
troïng cuûa quaù trình vaø caùc yeâu caàu
lieân quan.
Kieåm soaùt vieân saûn xuaát seõ
nghieân cöùu caùc döõ lieäu veà yeâu
caàu ñaët haøng vaø khai trieån chu
kyø quaù trình. Ñöôøng daây laép raùp
phaûi saûn xuaát saùu kieåu haøng khaùc
nhau, trong ñoù coù moät kieåu haøng
coù yeâu caàu khu vöïc laép boä phaän
soá ba phaûi laøm theâm giôø. Baây giôø
môùi nhaän ra laø kieåu saûn phaåm ñaëc
bieät naøy chæ ñöôïc xeáp ñuùng trình töï
cho moãi saûn phaåm thöù saùu. Do coù
söï haïn cheá naøy neân caùc kieåm soaùt
vieân saûn xuaát phaûi baét ñaàu laëp trình
töï cho tieán ñoä laép raùp tröôùc khi cho
ñöôøng daây thöïc teá hoaït ñoäng.
Caùc kyõ sö coâng ngheä ñaõ boû
nhieàu tuaàn leã ñeå chuaån bò thay ñoåi
ñöôøng daây, hoï ra söùc giaûi thích cho
caùc thôï vaän haønh bieát phaûi thay ñoåi
coâng vieäc nhö theá naøo cho phuø hôïp
vôùi maët baèng Lean. Muoán giaûm
coâng vieäc lao ñoäng tröïc tieáp töø 47
xuoáng coøn 31 roõ raøng laø phaûi thay
ñoåi noäi dung coâng vieäc.
Saép xeáp laïi ñöôøng daây trong khi
taïm ngöng saûn xuaát. Luùc baáy giôø laø
giöõa thaùng baûy vaø nhieät ñoä trong
nhaø maùy ôû möùc cao. Cuøng vôùi söï
giuùp ñôõ cuûa nhaø thaàu beân ngoaøi,
nhoùm baûo trì cuûa nhaø maùy ñaõ thay
ñoåi baêng taûi chaïy ñieän baèng moät
baêng taûi con laên, thay ñoåi taát caû caùc
vò trí keát noái daây ñieän vaø oáng daãn
khí neùn, laép ñaët laïi caùc quaït laøm maùt
trong phaân xöôûng vaø hoaøn thaønh
moïi nhieäm vuï taùi caáu taïo khaùc.
Coù hai thaønh vieân cuûa nhoùm
thöïc haønh laép ñaët sieâu thò vaø caùc
choã tröõ haøng caïnh ñöôøng daây, coøn
tröôûng toå phuï traùch toàn kho chuyeån
caùc cô phaän töø caùc thuøng chöùa theo
saûn xuaát khoái sang caùc thuøng chöùa
hoaøn traû ñöôïc. Sieâu thò vaø caùc choã
tröõ haøng caïnh ñöôøng daây ñaõ ñöôïc
laép ñaày ñeå saün saøng phuïc vuï. Boä
phaän saûn xuaát ñaõ khoâng ñaùp öùng
ñöôïc muïc tieâu cung caáp moïi vaät lieäu
moät laàn ñuû naêm ngaøy cho sieâu thò.
Ra maét ñöôøng daây laép
raùp Lean
Moïi vaät ñeàu ñöôïc laäp keá hoaïch
vaø thöïc hieän hoaøn haûo roài saûn xuaát
ñöôïc tieán haønh thaät troâi chaûy ngay
töø ngaøy ñaàu treân ñöôøng daây laép raùp
Lean, coù thaät vaäy khoâng? Thöïc ra
laø khoâng ñöôïc nhö mong muoán.
Khi ñôn vò thöù tö ñöôïc ñaët leân
ñöôøng daây thì traïm laäp chæ muïc
ngöng hoaït ñoäng. Ngöôøi ta phaûi boû
ra 1,2 giôø ñeå khaéc phuïc cho ñöôøng
daây hoaït ñoäng trôû laïi. Ngaøy ñaàu
tieân bò truïc traëc boán laàn nhö vaäy.
Trong moät quaù trình doøng chaûy,
moät traïm bò ngöøng thì caû ñöôøng
daây ñeàu döøng laïi.
Ngöôøi ta taïo ra moät qui taéc môùi
cho doøng moät chi tieát, töùc laø giöõa
moãi nguyeân coâng chæ coù moät chi
tieát maø thoâi. Sau khi traïm laäp chæ
muïc ñöôïc söûa xong, doøng baét ñaàu
chaïy laïi, coù hai coâng nhaân trong
khu vöïc laép boä phaän ñöôïc ghi nhaän
coù toác ñoä laøm vieäc quaù thaáp laø caùc
nguyeân coâng theo sau phaûi chôø
ñôïi. Hoï laøm chaäm chuû yeáu laø ñeå
phaûn ñoái vieäc giaûm bôùt thôï trong
khu vöïc laép boä phaän. Trong moät
quaù trình doøng chaûy, chæ caàn moät
choã laøm chaäm laø laøm cho caû ñöôøng
daây trì treä.
Nguyeân coâng thöû nghieäm coù
taùm ngöôøi bò ruùt xuoáng coøn naêm,
vaø moät soá ngöôøi trong ñoù môùi quen
vieäc. Khu vöïc thöû nghieäm ñöôïc
boá trí laïi theo doøng chaûy, trong ñoù
moät ngöôøi chæ laøm moät phaàn vieäc
thöû nghieäm, khaùc vôùi tröôùc laø thöû
nghieäm toaøn boä maùy. Caùc thôï vaän
haønh khoâng baûo ñaûm bieát nhaän
daïng khi coù vaán ñeà xuaát hieän, caàn
phaûi goïi toå tröôûng cuûa khu vöïc
cung caáp ñeán söûa chöõa. Trong
nhieàu tröôøng hôïp caàn phaûi thay
boù daây ñieän. Ñieàu naøy noùi leân vaãn
coøn nhieàu vaán ñeà veà chaát löôïng vaät
lieäu mua vaøo. Trong moät quaù trình
doøng chaûy, moät vaán ñeà chaát löôïng
haøng cung caáp cuõng laøm ngöng
toaøn boä ñöôøng daây laép raùp.
Trong moät tröôøng hôïp khaùc, coù
moät boä phaän gia coâng giao haøng
chaäm laøm cho traïm ñöôøng daây soá
hai bò thieáu. Nguyeân lieäu hieän duøng
vaø phaàn coøn laïi trong sieâu thò cuõng
coù vaán ñeà töông töï. Ngöôøi ta yeâu
caàu toå tröôûng saûn xuaát phaûi laøm
ra saûn phaåm nhieàu hôn, vaø sau

10
LEAN 6 SIGMA
10
moät giôø röôõi caùc boä phaän môùi laø
môùi ñeán nôi. Trong moät quaù trình
doøng chaûy,haøng noäi boä hoûng do
chaát löôïng cuõng laøm ngöng toaøn
boä ñöôøng daây laép raùp.
Moät vaán ñeà khaùc xaûy ra trong
quaù trình ñöa haøng laø coù moät ñôn
vò ñöa leân ñöôøng daây maø khoâng
coù maõ vaïch. Nhieàu nguyeân coâng
tieáp theo treân khu vöïc laép boä phaän
khoâng nhaän ñuùng chi tieát caàn cho
laép raùp. Tröôùc ñaây chuyeân gia
tö vaán ñaõ ñeà nghò neân coù cô caáu
phoøng ngöøa sai hoûng gaén treân
baêng taûi ñeå tröôùc khi ñöa leân ñöôøng
daây, chæ coù thuøng chöùa naøo coù maõ
vaïch phuø hôïp thì thanh chaén môùi
caát leân cho pheùp thuøng chöùa ñoù leân
ñöôøng daây. Thanh chaén ñöôïc laép
ñaët vaøo thöù ba vaø boä phaän ñieän töû
nhaän daïng thuøng chöùa ñöôïc laøm
xong vaøo cuoái tuaàn.
Toång saûn löôïng trong ngaøy
ñaàu tieân chæ coù moät ñôn vò, trong
luùc muïc tieâu ñeà ra laø 75. Khoûi
phaûi noùi laø lôøi baøn ra taùn vaøo töø
coâng nhaân ñeán toå tröôûng khoâng
bieát laø bao nhieâu, nhöng laõnh ñaïo
laïi coù quyeát taâm tìm caùch khaéc
phuïc cao.
Moïi vaán ñeà ñöôïc phaùt hieän vaøo
ngaøy ñaàu tieân (thöù hai) ñaõ ñöôïc döï
ñoaùn tröôùc, nhöng bieän phaùp khaéc
phuïc hieäu quaû thì chöa coù. Khoûi
caàn phaûi noùi, nhieàu vieäc khaån caáp
ñoøi hoûi phaûi laøm ngay.
Caùc bieän phaùp cuï theå ñöôïc
ñöa ra vaøi ngaøy sau ñoù, vaø nhieàu
vaán ñeà ñaõ ñöôïc giaûi quyeát, moät soá
taïm thôøi (vôùi kieåm tra 100%), coøn
moät soá thì ñöôïc ñieàu tra truy tìm
nguyeân nhaân goác nhaèm tìm bieän
phaùp söûa chöõa laâu daøi. Möùc saûn
xuaát trong ngaøy thöù ba taêng leân 25
ñôn vò, trong ngaøy thöù tö 45 ñôn
vò, trong ngaøy thöù naêm 52 ñôn vò
vaø trong ngaøy thöù saùu 58 ñôn vò.
Nhöõng con soá naøy vaãn coøn thaáp
hôn muïc tieâu laø 75 ñôn vò, nhöng
ta thaáy moãi ngaøy ñeàu coù söï tieán boä
roõ raøng. Cuoái cuøng saûn xuaát döøng
laïi ôû möùc tröôùc khi laøm Lean laø 65
ñôn vò moãi ngaøy, vaãn coøn thaáp hôn
muïc tieâu 75 ñôn vò maø möùc voán ñaõ
ñöôïc chuaån y caáp cho. Vieäc ñaàu
tieân laø giaûm ñöôïc tröôøng hôïp phaûi
laøm theâm giôø nhôø vaøo thöïc tieãn
quaûn lyù. Nhöõng vaán ñeà ñaùng keå
naèm trong lónh vöïc cheá taïo, nhöng
vaán ñeà chính laø thieáu söï yeåm trôï
cuûa quaûn lyù caáp cao. Vaøo cuoái
naêm, möùc saûn xuaát ñaït 65 ñôn vò
moãi ngaøy maø haàu nhö khoâng coøn
phaûi taêng giôø laøm theâm.
Giaùm ñoác saûn xuaát laø ngöôøi
môøi chuyeân gia ñeán tö vaán vaø ñieàu
khieån vieäc aùp duïng Lean trong saûn
xuaát naøy. Toång giaùm ñoác coâng ty
ñaõ khoâng yeåm trôï vaø khoâng tham
gia vaøo quaûn lyù thöïc hieän
Möùc giaûm veà chi phí chaát löôïng,
chi phí toàn kho vaø nhaân coâng tröïc
tieáp laø hôn 6,7 tæ ñoàng moãi naêm
trong 6 naêm lieàn nhôø vaøo vieäc
chuyeån ñoåi ñöôøng daây laép raùp
sang Lean. Ngoaøi ra coøn phaûi keå
ñeán soá tieàn 4,7 tæ ñoàng tieát kieäm
nhôø giaûm muùc toàn kho. Coù nghóa
laø giaûm ñöôïc 2,3% trong naêm ñaàu
tieân vaø 1,4% töø naêm thöù hai ñeán
naêm thöù saùu. Trong quaù trình aùp
duïng, ngöôøi ta thueâ moät toång giaùm
ñoác khaùc coù kieán thöùc veà Lean,
oâng ta seõ ñöa moïi chöùc naêng hoaït
ñoäng sao cho phuø hôïp vôùi Lean.
Caùc keát quaû ñaùnh giaù theo möùc
saûn xuaát ñöôïc cho ôû hình 13 vaø
14. ÔÛ traïng thaùi mong muoán trong
töông lai, tröø theå loaïi 3 (toå chöùc saûn
xuaát vaø heä thoáng yeåm trôï) vaø 8. 0
(caûi tieán lieân tuïc) ra, phaàn lôùn caùc
theå loaïi khaùc ñeàu ñaït ñöôïc. Hai theå
loaïi coøn chöa ñaït thì sôùm muoän gì
cuõng seõ möùc ñoä yeâu caàu.
KEÁT LUAÄN
Vieäc bieán ñoåi sang quaûn lyù kieåu
Lean ñoái vôùi moät nhaø maùy cuõ gaây
cho ngöôøi muoán caûi caùch nhieàu
thaùch thöùc. Hoï phaûi hoaïch ñònh vaø
ñaùnh giaù caån thaän vaø duøng soá lieäu
ñeå yeåm trôï nhöõng thay ñoåi mong
muoán. Trong ñieån coá neâu ra naøy
cho ta thaáy coù nhieàu luùc chieán löôïc
hoaïch ñònh coù theå sai khi aùp duïng
trong thöïc teá. Tuy nhieân khi khoâng
hoaïch ñònh caån thaän thì xaùo troän
coù theå xaûy ra vaø coù theå daãn ñeán thaát
baïi. Moâ hình naêm böôùc aùp duïng cuûa
nhaø tö vaán cho ta moät khuoân maãu
ñeå ñaët thöù töï cho nhieàu hoaït ñoäng
vaø thay ñoåi voán caàn thieát. Thoâng
thöôøng nhieàu böôùc aùp duïng ñöôïc
tieán haønh cuøng moät luùc trong nhieàu
khu vöïc cuûa nhaø maùy. Quaûn lyù
nhöõng thay ñoåi trôû thaønh moät trong
nhöõng öu tieân cuûa ngöôøi aùp duïng.
Sau cuøng, taàm quan troïng cuûa vieäc
ño löôøng söï tieán boä vaø theå hieän giaù
trò aùp duïng trong kinh doanh laø thieát
yeáu trong suoát thôøi gian chuyeån ñoåi
ñaày khoù khaên.
TS. Ñaëng Minh Trang

LEAN 6 SIGMA
1111
Cung caáp cho khaùch haøng nhöõng saûn
phaåm, dòch vuï coù nhieàu löïa choïn, vôùi
chaát löôïng toát, giaù caû hôïp lyù vaø thôøi gian
giao haøng ngaén nhaát coù theå ñöôïc xem
laø caùc yeáu toá quyeát ñònh söùc caïnh tranh
cuûa taát caû doanh nghieäp trong boái caûnh
hoäi nhaäp kinh teá toaøn caàu.
Moâ hình saûn xuaát tinh goïn Lean
Manufacturing (coøn goïi laø Heä thoáng
saûn xuaát Toyota / Toyota Production
System - TPS) laø moät giaûi phaùp höõu
hieäu, ñaõ ñöôïc traûi nghieäm thöïc teá trong
gaàn ba thaäp nieân qua bôûi nhieàu doanh
nghieäp thuoäc nhieàu quy moâ, loaïi hình
khaùc nhau treân theá giôùi nhaèm ñaït ñöôïc
caùc muïc tieâu treân.
Haønh trình ñeå trôû thaønh moät doanh
nghieäp “Lean” phaûi baét ñaàu töø vieäc Ñoåi
Môùi tö duy, nhaän thöùc bôûi taát caû caùc caáp
ñoä khaùc nhau trong toå chöùc, baét ñaàu töø
ngöôøi laõnh ñaïo cao nhaát ñeán nhaân vieân
tröïc tieáp thöïc hieän caùc quaù trình taïo ra
saûn phaåm, dòch vuï, aùp duïng caùc coâng
cuï hoã trôï thích hôïp ñeå xaùc ñònh, nhaän
dieän cho ñöôïc caùc hoaït ñoäng thöïc söï
mang laïi giaù trò cho khaùch haøng (Value
Added) vaø nhöõng hoaït ñoäng khoâng theâm
giaù trò maø chæ laøm taêng chi phí (Non-Value
Added), töø ñoù trieån khai caùc haønh ñoäng
nhaèm phoøng ngöøa vaø loaïi boû caùc laõng
phí (3M: Mura-Muri-Muda). 3M coù theå
toàn taïi trong moïi toå chöùc ôû möùc ñoä khaùc
nhau, tuøy thuoäc vaøo vieäc toå chöùc ñoù ñaõ
“Lean” tôùi ñaâu, trong ñoù:
- Mura (tieáng Nhaät 斑 / tieáng Anh coù
yù nghóa töông ñöông laø Unevenness):
laø laõng phí gaây ra bôûi söï Khoâng caân ñoái,
Khoâng ñeàu ñaën, Khoâng nhaát quaùn, coù
nguyeân nhaân töø vieäc khoâng caân ñoái ñöôïc
yeâu caàu ñaàu vaøo, ñieàu naøy taïo ra aùp löïc
khoâng ñoàng ñeàu leân caùc quaù trình vaø
Kyõ thuaät Heijunka trong Heä thoáng
quaûn lyù tinh goïn Lean / TPS
con ngöôøi cuûa chính toå chöùc, cuoái cuøng
seõ daãn ñeán tình traïng Toàn kho vaø caùc
laõng phí khaùc.
- Muri (無理 / Overburden): moãi khi
ñeå xaûy ra tình traïng laõng phí Mura, haäu
quaû khoâng theå traùnh laø tình traïng quaù
taûi khoâng caàn thieát leân maùy moùc, thieát
bò, nhaø cung caáp...
- Muda (無駄Â/ 7 Wastes): laø nhoùm 7
laõng phí (non-value added) thöôøng gaëp
trong caùc toå chöùc, doanh nghieäp vaø cuõng
laø heä quaû töø Mura vaø Muri. 7 nhoùm laõng
phí naøy bao goàm:
Transportation (Vaän chuyeån, di
chuyeån): baát kyø söï vaän chuyeån cuûa
nguyeân vaät lieäu, baùn thaønh phaåm hoaëc
thaønh phaåm, keå caû söï di chuyeån cuûa
giaáy tôø, vaät lieäu... ôû khu vöïc hoaït ñoäng
vaên phoøng.
Inventory (Toàn kho quaù möùc caàn
thieát): toaøn boä thôøi gian, chi phí lieân quan
ñeán vieäc löu kho nguyeân vaät lieäu, baùn
thaønh phaåm dôû dang vaø thaønh phaåm taïi
baát kyø coâng ñoaïn saûn xuaát naøo.
Motion (Thao taùc thöøa): baát cöù söï
di chuyeån naøo cuûa con ngöôøi, maùy moùc
hoaëc giaáy tôø khoâng taêng theâm giaù trò cho
saûn phaåm, dòch vuï, ngöôïc laïi chæ laøm
taêng thôøi gian, chi phí.
Waiting (Chôø ñôïi): toaøn boä thôøi gian
maát ñi do con ngöôøi, maùy moùc hoaëc vaät
duïng, nguyeân lieäu ñang ñöôïc gia coâng
trong doøng chaûy quaù trình.
Over-production (Saûn xuaát thöøa):
vieäc saûn xuaát, taïo ra saûn phaåm quaù möùc
caàn thieát hoaëc sôùm hôn caàn thieát.
Over-processing (Gia coâng thöøa): noã
löïc, nguoàn löïc boû ra nhöng khoâng mang
theâm giaù trò cho saûn phaåm, dòch vuï vì
khaùch haøng khoâng caàn ñeán ñieàu ñoù.
Defects (Sai loãi, khuyeát taät saûn
phaåm): toaøn boä thôøi gian vaø chi phí lieân
quan ñeán vieäc taïo ra coâng vieäc, saûn
phaåm bò loãi.
Coù khaù nhieàu coâng cuï cô baûn ñaõ
ñöôïc phaùt trieån vaø ñuùc keát ñeå giuùp moät
doanh nghieäp töøng böôùc trôû thaønh doanh
nghieäp “Lean”. Moâ hình ngoâi nhaø Lean
ôû hình döôùi ñaây theå hieän moät caùch tröïc
quan muïc ñích toång theå cuûa Lean/ TPS;
hai yeáu toá cô baûn caáu thaønh cuûa Lean/
TPS; neàn taûng cô baûn cuõng nhö caùc
coâng cuï, giaûi phaùp kyõ thuaät coù theå öùng
duïng ñeå thöïc haønh Lean/ TPS, trong ñoù
coù coâng cuï Heijunka.
Heijunka laø gì?
Laø moät töø coù nguoàn goác töø tieáng
Nhaät (平準化, töø tieáng Anh töông ñöông
laø Production leveling, nghóa laø “Caân
baèng saûn xuaát”).
Theo JIS Z 8141 (Tieâu chuaån Coâng
nghieäp Nhaät Baûn veà caùc thuaät ngöõ duøng
trong saûn xuaát): Heijunka laø phöông
phaùp saûn xuaát ñeå caân baèng veà loaïi saûn
phaåm vaø veà löôïng saûn xuaát cuûa quaù trình
laép raùp cuoái cuøng, nhaèm ñieàu chænh quaù
trình saûn xuaát theo söï thay ñoåi cuûa yeâu
caàu khaùch haøng. Heijunka laø moät trong
nhöõng coâng cuï ñeå ñaït ñöôïc trình ñoä saûn
xuaát “Vöøa-Ñuùng-Luùc” (Just-In-Time/
JIT). Ñoù laø kyõ thuaät ñeå giuùp loaïi boû 3M
döïa treân nguyeân taéc: taïo ra saûn phaåm
trung gian theo moät toác ñoä oån ñònh nhaèm
cho pheùp quaù trình tieáp theo cuõng ñöôïc
thöïc hieän theo moät toác ñoä oån ñònh vaø coù
theå döï baùo tröôùc ñöôïc.
Taïi sao phaûi Heijunka?
Moät nhaø saûn xuaát nhaän ñöôïc nhieàu
ñôn ñaët haøng veà nhoùm caùc saûn phaåm
saûn xuaát ñöôïc taïo ra töø cuøng quaù trình.
Caùc ñôn haøng naøy coù bieân ñoä dao ñoäng
veà loaïi vaø löôïng raát lôùn. Trong nhieàu tuaàn
lieàn, khaùch haøng ñaët 600 ñôn vò, nhieàu
tuaàn khaùc chæ ñaët 400 ñôn vò, vaø cuõng
coù khi trong moät tuaàn, yeâu caàu ñaët haøng
thay ñoåi töøng ngaøy. Ñeå ñaït ñöôïc yeâu caàu
khoâng maáy deã chòu naøy cuûa khaùch haøng,

12
LEAN 6 SIGMALEAN 6 SIGMA
theo caùch laøm truyeàn thoáng, nhaø saûn
xuaát naøy phaûi doác toaøn löïc môùi coù theå lieân
tuïc ñaùp öùng ñöôïc ñôn haøng, töùc laø cuõng
phaûi chaáp nhaän söï bieán ñoäng trong saûn
löôïng vaø loaïi saûn phaåm ñaàu ra sao cho
cho cuøng nhòp vôùi yeâu caàu ñaàu vaøo cuûa
khaùch haøng. Neáu khaùch haøng ñaët 600
ñôn vò trong moät tuaàn, cöù theá laøm 600
ñôn vò. Neáu khaùch haøng ñaët 120 ñôn vò
trong 1 ngaøy, thì cuõng laøm 120!
Theo quan ñieåm TPS, caùch laøm treân
laø bình thöôøng vaø coù theå chöa naûy sinh
vaán ñeà gì ñoái vôùi moät nhaø cung caáp coù
quy moâ nhoû, ví duï ôû quy moâ saûn xuaát gia
ñình, coù khaùch haøng ñaõ ñöôïc xaùc ñònh roõ,
nhöng vôùi moät nhaø saûn xuaát coù quy moâ
lôùn hôn thì hoaøn toaøn khoâng hieäu quaû. Lyù
do laø vì, seõ khoâng coù moät heä thoáng saûn
xuaát naøo coù theå lieân tuïc ñaùp öùng ñöôïc
caùc ñôn haøng thöôøng xuyeân xoay ñaûo,
bieán ñoäng nhö theá maø khoâng khoûi chòu
aûnh höôûng bôûi Mura (khoâng ñoàng ñeàu veà
naêng suaát, chaát löôïng) vaø Muri (quaù taûi
ñoái vôùi maùy moùc, quaûn lyù vaø nhaân vieân/
coâng nhaân). Roõ raøng, vôùi söï bieán ñoäng
lôùn veà taàn suaát vaø bieân ñoä cuûa caùc ñôn
ñaët haøng ñaàu vaøo nhö theá, chaéc chaén
seõ gaây ra söï maát caân baèng trong vieäc
hoaïch ñònh lòch trình saûn xuaát cuûa nhaø
saûn xuaát ñeå “ñuoåi” cho kòp tieán ñoä giao
haøng, töø ñoù daãn ñeán tình traïng saûn xuaát
vaø toàn löôïng haøng lôùn theo loâ; hoaëc phaûi
thöôøng xuyeân taêng ca, laøm theâm giôø ñeå
kòp tieán ñoä; gaây aùp löïc leân nhaân löïc, thieát
bò trong tuaàn naøy, roài coù khi laïi phaûi cho
nhaân vieân nghæ hoaëc giaûm cöôøng ñoä laøm
vieäc trong tuaàn tieáp theo do ñôn haøng
giaûm. Söï bieán ñoäng cuûa quaù trình theo
ñoù cuõng seõ daãn ñeán söï bieán ñoäng veà chaát
löôïng saûn phaåm.
ÖÙng duïng kyõ thuaät Heijunka
nhö theá naøo?
- Heijunka taäp trung vaøo vieäc laøm cho
quaù trình saûn xuaát ñöôïc caân baèng, ñoàng
ñeàu caû veà löôïng & loaïi caùc saûn phaåm.
- Ñaëc ñieåm:
Khoâng saûn xuaát saûn phaåm theo
höôùng bò cuoán theo söï bieán ñoäng veà loaïi,
löôïng saûn phaåm trong yeâu caàu ñaët haøng
thöïc teá cuûa khaùch haøng.
Caên cöù theo löôïng caùc ñôn haøng cuûa
khaùch haøng trong 1 thôøi gian nhaát ñònh
vaø caân ñoái laïi eø saûn xuaát theo löôïng vaø
loaïi saûn phaåm töông töï nhau haøng thaùng
(höôùng tôùi caân baèng saûn xuaát haøng tuaàn
vaø toát nhaát laø haøng ngaøy).
Caùc nhaø quaûn lyù cuûa Toyota cho
raèng, seõ toát hôn neáu nhaø saûn xuaát tính
toaùn cho ñöôïc nhu caàu daøi haïn ñoái vôùi
saûn phaåm lieân quan, vaø tieán haønh saûn
xuaát theo toác ñoä oån ñònh moät caùch nhòp
nhaøng, ñeàu ñaën caên cöù theo nhu caàu daøi
haïn ñoù. Töùc laø, neáu trung bình nhu caàu
ñoái vôùi saûn phaåm naøo ñoù laø 500 ñôn vò/
tuaàn (100 ñôn vò/ngaøy), thì tieán haønh saûn
xuaát theo toác ñoä ñöôïc caân baèng laø 500
ñôn vò/ tuaàn (100 ñôn vò/ngaøy).
Ñeå thöïc hieän ñöôïc saûn xuaát theo
phöông phaùp Heijunka, trong khi vaãn
tieáp tuïc mang laïi söï thoûa maõn cuûa khaùch
haøng, caùc nhaø quaûn lyù cuûa Toyota cuõng
tính toaùn möùc toàn kho tieâu chuaån cuûa
thaønh phaåm taïi ñieåm cuoái cuûa quaù trình
saûn xuaát trong tröôøng hôïp saûn xuaát theo
phöông thöùc “make-to-stock”. Ñoái vôùi
tröôøng hôïp caùc saûn phaåm ñöôïc saûn xuaát
theo ñôn ñaët haøng (make-to-order), möùc
toàn kho tieâu chuaån cuûa caùc saûn phaåm
naøy ñöôïc thieát laäp taïi ngay tröôùc ñieåm
tuøy bieán (point of customization) cuûa saûn
phaåm ñoù. Möùc ñoä toàn kho phuï thuoäc vaøo
möùc ñoä bieán ñoäng cuûa ñôn haøng, söï oån
ñònh cuûa quaù trình saûn xuaát vaø taàn suaát
giao haøng.
Ví duï, nhu caàu thò tröôøng ñoái vôùi saûn
phaåm A dao ñoäng töø 400 - 600 ñôn vò/
tuaàn, khi ñoù möùc trung bình coù theå döï
baùo laø 500 ñôn vò/ tuaàn. Neáu xem raèng
quaù trình saûn xuaát laø hoaøn toaøn oån ñònh
(caùc coâng cuï hoã trôï khaùc nhö 5S, TPM,
Chuaån hoùa hoaït ñoäng - Standardized
Operations,... vaø caùc heä thoáng nhö ISO
9001 coù theå giuùp ñaït ñöôïc ñieàu naøy) vaø
taàn suaát giao haøng laø 1 laàn/tuaàn, thì möùc
toàn kho toái thieåu seõ laø 100 ñôn vò saûn
phaåm A vaøo ñaàu tuaàn vaø laø 600 ñôn vò
vaøo cuoái tuaàn taïi thôøi ñieåm giao haøng,
roài seõ laø 100 ñôn vò vaøo ñaàu cuûa tuaàn
tieáp theo,...
Döôùi ñaây laø minh hoïa veà moät coâng
ty may (giaû ñònh) seõ öùng duïng Heijunka
ñeå caân baèng saûn xuaát veà löôïng vaø loaïi
saûn phaåm nhö theá naøo.
- Coâng ty saûn xuaát caùc kieåu aùo A, B,
C, D cho thò tröôøng.
- Nhu caàu giao haøng trung bình haøng
tuaàn: 5A, 3B, 2C, 2D.
Theo caùch toå chöùc saûn xuaát truyeàn
thoáng (mass producer): coâng ty naøy
seõ mong muoán caøng ít phaûi thöïc hieän
chuyeån ñoåi daây chuyeàn (con ngöôøi, maùy
moùc, nguyeân vaät lieäu, quaù trình) caøng toát,
khi ñoù, lòch trình saûn xuaát seõ theo thöù töï
sau: AAAAABBBCCDD... Haäu quaû vaø
caùc laõng phí coù theå xaûy ra vôùi caùch toå
chöùc saûn xuaát naøy nhö ñaõ ñöôïc giaûi thích
trong phaàn treân.
Theo phöông phaùpHeijunka,vôùi vieäc
caân baèng caû veà löôïng vaø loaïi saûn phaåm,
coâng ty may naøy seõ hoaïch ñònh saûn xuaát
theo caùch sau: AABCDAABCDAB...
Ñeå thöïc hieän ñöôïc kieåu hoaïch ñònh caân
baèng saûn xuaát naøy, moät trong caùc ñieàu
kieän quan troïng laø doanh nghieäp phaûi coù
thôøi gian chuyeån ñoåi (change-over) ngaén
nhaát coù theå ñeå linh hoaït chuyeån ñoåi ñieàu
kieän saûn xuaát thích hôïp töø saûn phaåm naøy
sang saûn phaåm khaùc.
Toùm laïi, moãi khi Heijunka ñöôïc hieåu
vaø vaän duïng moät caùch thích hôïp vôùi loaïi
hình doanh nghieäp, saûn phaåm, keát hôïp
nhuaàn nhuyeãn vôùi caùc coâng cuï Lean
cô baûn khaùc nhö 5S, TPM, quaûn lyù tröïc
quan, chuaån hoùa quaù trình..., caùc lôïi ích
seõ thu ñöôïc:
Taïo ñöôïc phöông phaùp hoaïch ñònh
saûn xuaát ñeå ñaùp öùng hieäu quaû hôn caùc
nhu dònhña daïng, thöôøng xuyeân thay ñoåi
cuûa nhieàu khaùch haøng khaùc nhau moät
caùch linh hoaït.
Traùnh ñöôïc vieäc saûn xuaát theo
loâ lôùn (traùnh ñöôïc laõng phí “Over-
production”).
Giaûm möùc toàn kho thaønh phaåm
(traùnh ñöôïc laõng phí “Inventory”).
Giaûm caùc chi phí veà voán (giaûm bôùt
gaùnh naëng traû laõi suaát).
Ñaûm baûo oån ñònh nguoàn löïc (con
ngöôøi, maùy moùc khoâng bò quaù taûi, caêng
thaúng).
Giaûm thôøi gian saûn xuaát - Lead time
(khaû naêng giao haøng toát hôn).
Theo http://www.vpc.vn

LEAN 6 SIGMA
13
LEAN 6 SIGMA
Moät soá caûm nhaän:
1. Veà toång theå neàn kinh
teá vaãn ñang khoù khaên
Theo oâng Traàn Ñình Thieân,
Vieän tröôûng Vieän Quaûn lyù kinh teá
Vieät Nam, moät soá xu höôùng vaø
trieån voïng cuûa kinh teá Vieät Nam
naêm 2012 - 2013 nhö sau:
Tình hình naêm 2012:
Quí sau chuyeån bieán toát hôn
quí tröôùc. Toång hôïp 11 thaùng
2012: Nieàm tin vôùi thò tröôøng ñaït
khoaûng 50%; Ngaân saùch Nhaø
nöôùc (NSNN) thu 81%, döï tröõ
ngoaïi teä ñaït 12 tuaàn nhaäp khaåu,
tyû giaù oån ñònh.
Nhöõng caûi caùch theå cheá: chuùng
ta ñaõ caám khoâng laøm khu coâng
nghieäp, khoâng chia ñeàu voán cho
caùc khu kinh teá ven bieån, coù cô cheá
quaûn lyù laïi taäp ñoaøn kinh teá, khi coù
voán môùi pheâ duyeät döï aùn.
Toác ñoä GDP thaáp nhaát, xu theá
giaûm töø 2007; Chæ soá laïm phaùt
(CPI) dao ñoäng lôùn vaø ñang gaáp
2-3 laàn so vôùi caùc nöôùc trong khu
vöïc.
Nhieàu cuïc maùu ñoâng xuaát hieän:
Nôï xaáu 256 ngaøn tyû (taêng 64% so
vôùi 2011); Haøng toàn kho lôùn, ñaëc
bieät laø baát ñoäng saûn - baát ñoäng
saûn (BÑS) - 70 ngaøn caên hoä töông
ñöông 140 ngaøn tyû ñoàng;
Toång nôï voán ñaàu tö cuûa 63 tænh
thaønh laø 91 ngaøn tyû ñoàng, Cuù soác
taøi chính - cuï theå caùc phöông tieän
thanh toaùn giaûm keùo theo taêng
tröôûng tín duïng giaûm maïnh + 55
ngaøn doanh nghieäp ñoùng cöûa hoaëc
phaù saûn (ñaêng kyù môùi laø 60 ngaøn
doanh nghieäp) - daãn tôùi caû naêm
2011-2012 coù khoaûng 100 ngaøn
doanh nghieäp ñoùng cöûa, phaù saûn
- töùc khoaûng 50% soá phaù saûn töø
tröôùc tôùi nay + soá coøn laïi: 470 ngaøn
doanh nghieäp coøn hoaït ñoäng cuõng
giaûm 30% coâng suaát.
Vieät Nam bò tuït haïng caïnh
tranh 16 baäc trong 2011-2012.
Buøng noå caùc vaán ñeà ñaát ñai,
Doanh nghieäp Nhaø nöôùc (DNNN),
ruûi ro heä thoáng ngaân haøng, ñuïng
ñeán caáu truùc heä thoáng (caûi caùch
gì - sôû höõu, döïa vaøo voán naøo ñeå
giaûi quyeát vaán ñeà phaùt trieån), xung
ñoät xaõ hoäi töø vaán ñeà ruoäng ñaát cuûa
noâng daân vaø tôùi phaân boå nguoàn
löïc, caáu truùc quyeàn löïc.
Caên nguyeân cuûa caùc vaán ñeà
treân do: taêng tröôûng noùng döïa vaøo
voán + hieäu quaû ñaàu tö thaáp + chuû
nghóa thaønh tích aûo + chuû nghóa aên
xoåi theo kieåu “saâu ño”.
Döï baùo cho naêm 2013: khoù coù
cô sôû ñeå coù theå taêng tröôûng cao +
nguy cô baát oån vaø laïm phaùt.
Do vaäy caùc vaán ñeà caàn giaûi
quyeát ngay: ruoäng ñaát + caûi caùch
khu vöïc DNNN + Phaân boå ngaân
saùch/nguoàn löïc + coâng khai minh
baïch.
Veà daøi haïn: toång theå vaãn laø baát
oån, suy giaûm, caêng thaúng, xung
ñoät trong xaõ hoäi.
2. Ñònh vò cuûa chuùng ta
chöa ñuùng?
OÂng Nguyeãn Höõu Thaùi Hoøa,
Giaùm ñoác Chieán löôïc FPT, “Vieät
Nam töï ñònh vò mình vaø vöôn ra
theá giôùi” cho raèng: trong boái caûnh
tình hình kinh teá ñang khoù khaên
Vieät Nam (töông töï laø caùc doanh
nghieäp) caàn ñònh vò laïi mình.
Ñònh vò - xaùc ñònh laïi chuùng
ta hay doanh nghieäp ñang ôû ñaâu
trong chuoãi giaù trò toaøn caàu (ñaúng
caáp cuûa Vieät Nam/Doanh nghieäp
hay saûn phaåm ôû möùc naøo?).
Chieán löôïc phaùt trieån ñaõ hôïp
lyù chöa?
Naêng löïc caïnh tranh cuûa Vieät
Nam/doanh nghieäp laø gì?
Caàn thay ñoåi/caûi tieán gì?
Moät soá löu yù:
• Ngöôøi coâng nhaân Vieät Nam
coù theå laøm ra nhöõng saûn phaåm
ñöôïc theá giôùi chaáp nhaän vaø VN coù
caùi taøi laø “chieán tranh nhaân daân” -
neáu coù 1 ngöôøi bieát caùch laøm toát
thì seõ coù nhieàu ngöôøi coù theå hoïc
vaø nhaân ra raát nhanh. AÁy theá maø
hieän nay VN vaãn ñang chæ laø ngöôøi
laøm thueâ, töøng ngaønh/töøng doanh
nghieäp ñang laøm ôû phaân khuùc coù
giaù trò thaáp nhaát. Saûn phaåm cuûa
VN: ñang laø nhöõng saûn phaåm
caàn nhieàu tieàn cho giai ñoaïn cuoái
voøng ñôøi (maát nhieàu chi phí cho
baûo haønh, baûo trì...). Neáu ñaàu tö
toát ngay töø ñaàu thì phaàn sau seõ ñôõ
maát tieàn hôn.
• Doanh nghieäp Vieät Nam ñang
quan taâm nhieàu tôùi nhöõng chæ
soá KPI lieân quan tôùi doanh thu,
lôïi nhuaän... ñoù laø cho ngaén haïn;
nhöng chöa chuù troïng tôùi caùc chæ
soá quan troïng hôn nhö - taïo ra
nieàm tin, thöông hieäu, chaát löôïng,
Tö duy saùng taïo ñeå vöôït qua thaùch thöùc
Dieãn ñaøn Naêng suaát Chaát löôïng laàn thöù 17 vôùi chuû ñeà: “Tö
duy saùng taïo ñeå vöôït qua thaùch thöùc” do Trung taâm Naêng
suaát Vieät Nam vöøa toå chöùc taïi Haø Noäi. Tham döï Dieãn ñaøn,
Ts. Traàn Ngoïc Trung ñaõ ghi laïi moät soá caûm nhaän. Baûn tin
xin giôùi thieäu ñeå baïn ñoïc tham khaûo. Xin caùm ôn taùc giaû.

14
LEAN 6 SIGMA
hieäu quaû, talent... - ñoù laø nhöõng taøi
saûn voâ hình, aûnh höôûng tôùi giaù trò laâu
daøi cuûa doanh nghieäp.
• Taïi doanh nghieäp: chuùng ta/caùc
phoøng ban coù taïo ra cô sôû (caùc qui
trình, qui ñònh cho töøng maûng hoaït
ñoäng nhö baùn haøng, saûn xuaát, thò
tröôøng, nhaân söï...) ñeå caùc nhaân vieân
coù theå phaùt trieån, laøm ra saûn phaåm
vaø cung caáp cho xaõ hoäi?
• Lieäu Vieät Nam coù neân ñònh vò vaøo:
+ Trung taâm cuûa khu vöïc taøi chính (vôùi
40% taøi chính theá giôùi ñang ôû xung
quanh chuùng ta nhö Singapore, Hoàng
Koâng, Nhaät baûn...) + Trung taâm haäu
caàn - logistics cuûa khu vöïc Ñoâng Nam
AÙ + hay laø moät ñaát nöôùc Noâng nghieäp
vaø AÅm thöïc + Quoác gia Green and
Tourism + Trung taâm Hoøa bình vaø an
ninh theá giôùi?
Vaäy doanh nghieäp cuûa baïn seõ coù
ñònh vò theá naøo?
3. Moät soá caâu hoûi lieân quan
tôùi chuyeân ñeà “Toái öu hoùa
nguoàn löïc ñeå naâng cao
hieäu quaû doanh nghieäp”
Caâu hoûi 1: Laøm theá naøo ñeå
thuyeát phuïc laõnh ñaïo aùp duïng
Lean, trong khi hoï chæ quan taâm
tôùi caùc chæ soá kinh doanh nhö
doanh thu vaø ruûi ro?
Traû lôøi: Neáu caùc döï aùn Lean
khoâng taäp trung/goùp phaàn giaûi quyeát
caùc vaán ñeà ñang “noùng” thì seõ khoâng
ñöôïc doanh nghieäp uûng hoä. Lean
phaûi laø cô sôû, khung phaùp lyù, heä
thoáng ñeå giuùp doanh nghieäp tìm ra
vaø giaûi quyeát caùc vaán ñeà, giuùp doanh
nghieäp coù theå ñöa hoaït ñoäng tieáp caän
daàn vôùi phöông chaâm tinh goïn vaø
hieäu quaû. Do vaäy caùc döï aùn caûi tieán
theo Lean phaûi luoân baùm saùt hoaït
ñoäng, nhu caàu cuûa doanh nghieäp.
Caâu hoûi 2: Doanh nghieäp dòch
vuï thì aùp duïng coâng cuï gì?
Traû lôøi: Caùc nhaø tö vaán ñaõ giôùi
thieäu raát nhieàu coâng cuï cho doanh
nghieäp xem xeùt vaø aùp duïng. Tuy
nhieân, neáu khoâng caån thaän thì chuùng
ta seõ sa ñaø vaøo vieäc aùp duïng caùc
coâng cuï maø queân ñi muïc tieâu cuûa
mình. Do vaäy moãi doanh nghieäp caàn
phaûi xuaát phaùt töø muïc tieâu cuûa mình
roài löïa choïn caùc coâng cuï thích hôïp
ñeå söû duïng/aùp duïng.
Neáu chuùng ta aùp duïng raát nhieàu
coâng cuï: xaây döïng nhieàu tieâu chuaån,
haøi hoøa/tích hôïp caùc tieâu chuaån, aùp
duïng Lean, 6 sigma, 5S... nhöng cuoái
cuøng naêng suaát lao ñoäng khoâng taêng,
khoâng caûi thieän ñöôïc vò theá caïnh
tranh... thì vieäc aùp duïng caùc coâng cuï
seõ chaúng coù ích gì.
Caâu hoûi 3: Xaùc ñònh nuùt thaét khi
thöïc hieän moät coâng vieäc?
Traû lôøi: Sau khi veõ ra chuoãi hoaït
ñoäng/chuoãi giaù trò ñeå thöïc hieän 1 coâng
vieäc/nhieäm vuï hay muïc tieâu naøo ñoù
baïn haõy hoûi coâng ñoaïn naøo thöôøng
gaây taéc ngheõn, laøm aûnh höôûng tôùi
keát quaû cuoái cuøng (coù theå lieân quan
tôùi thôøi gian, chaát löôïng, an toaøn...)
vaø ñoù chính laø nuùt thaét roài xaùc ñònh
lyù do vaø tìm caùch caûi tieán.
Caâu hoûi 4: Khi thöïc hieän caûi
tieán theo DMAIC thì böôùc naøo
quan troïng nhaát (D - xaùc ñònh
vaán ñeà, M - thu thaäp thoâng tin
vaø nghieân cöùu vaán ñeà, A - phaân
tích vaø ñöa ra giaûi phaùp, I -
thöïc hieän giaûi phaùp caûi tieán, C
- kieåm soaùt vaø tieâu chuaån hoùa
keát quaû)?
Traû lôøi: Khoù nhaát laø böôùc xaùc
ñònh vaán ñeà. Haõy khoanh phaïm vi
döï aùn laïi cho hôïp lyù, phuø hôïp vôùi
nguoàn löïc saün coù vaø töø ñoù xaùc ñònh ra
vaán ñeà caàn giaûi quyeát. Thoâng thöôøng
1 döï aùn caûi tieán neân thöïc hieän trong
voøng 6 thaùng.
Caâu hoûi 5: Moät doanh nghieäp
môùi thì neân aùp duïng Lean hay
5S?
Traû lôøi: Haõy xuaát phaùt töø muïc
tieâu vaø nguoàn löïc roài löïa choïn coâng
cuï cho thích hôïp. Baïn cuõng khoâng
neân chæ aùp duïng 5 S, ISO 9000 hay
Lean.... Haõy choïn coâng cuï naøo giuùp
baïn thöïc hieän ñöôïc muïc tieâu cuûa
mình nhanh vaø hieäu quaû nhaát.
Caâu hoûi 6: Khi naøo caàn aùp duïng
KPI?
Baïn coù caàn nghieân
cöùu, taäp huaán, tö vaán
giuùp naâng cao naêng
löïc caïnh tranh cho
doanh nghieäp mình?
Caùc dòch vuï ñaøo taïo,
tö vaán/huaán luyeän cuûa
CBI taäp trung vaøo 6
lónh vöïc:
1. Naâng cao hieäu löïc,
hieäu quaû coâng taùc quaûn
lyù cuûa doanh nghieäp.
2. Thöïc haønh moâ hình
saûn xuaát, kinh doanh
tinh goïn, tieát kieäm,
naêng suaát cao taïi
doanh nghieäp.
3. Löïa choïn, xaây döïng
chieán löôïc phaùt trieån
phuøhôïp vôùi khaûnaêng,
vaên hoùa cuûa doanh
nghieäp.
4. Kieåm soaùt chaët cheõ
hoaït ñoäng saûn xuaát
kinh doanh, caûi tieán/
saùng taïo ra giaù trò môùi
5. Phaùt trieån kyõ naêng
laøm vieäc chuyeân
nghieäp, ñaëc bieät cho
caùc caáp quaûn lyù.
6. Toång hôïp/chia seû,
nhaân roäng tri thöùc giuùp
naâng cao hieäu quaû
hoaït ñoäng cuûa doanh
nghieäp.
Caùc yù kieán xin chuyeån
tôùi: Mr. Traàn Ngoïc
Trung.
Hotline: 84903 406635
Email: quasei@fpt.vn,
trungcbi@yahoo.com
Website: http://www.
quanlynangcao.com.vn
“One thing we
can never stop
isthinking about your
competitiveness”

15
Traû lôøi: Neáu baïn quan taâm tôùi
hieäu quaû cuoái cuøng cuûa coâng vieäc
thì neân ñöa ra nhöõng chæ soá cuï theå
ñeå ñaùnh giaù/ño löôøng keát quaû - ñoù
chính laø chæ soá KPI.
Caâu hoûi 7: Taøi lieäu cuï theå
veà aùp duïng Lean taïi doanh
nghieäp?
Traû lôøi: Moät soá kinh nghieäm aùp
duïng Lean baïn coù theå xem taïi:
• “Tö duy theo lean”: https://docs.
google.com/file/d/0BxLWvnmXlcri
QzVIRExmZjBReTZ2anRPYllGNnZ
yZw/edit
• “Nhieàu caùi choaùng veà Lean trong
moät chuyeán ñi chôi”: http://www.
quanlynangcao.com.vn/index.php?d
etail=news&viewid=35&page=6)
• “Ñôn giaûn, ngaén goïn, ít laõng phí
laø phöông chaâm cuûa doanh nghieäp
baïn”: http://www.quanlynangcao.
com.vn/index.php?detail=news&vie
wid=26&page=8
• “ISO thoâi chöa ñuû”: http://www.
quanlynangcao.com.vn/index.php?d
etail=news&viewid=73&page=1
• “Baøi hoïc töø nhöõng döï aùn
Lean6sigma chöa ñaït muïc tieâu”:
http://www.quanlynangcao.com.vn/
index.php?detail=news&viewid=50
&page=4
• “Lean vaø naêng löïc caïnh tranh cuûa
doanh nghieäp Vieät Nam”: https://
docs.google.com/file/d/0BxLWvnm
XlcriVW5NbFFqaTlSQUMzVXN5a0Z
DM01Cdw/edit
•“LieäucaùcdoanhnghieäpVieätNamcoù
theålaømñöôïccaùimaødoanhnghieäpNhaät
baûn ñaõ laøm”: https://docs.google.com/
file/d/0BxLWvnmXlcriZVVjVTVZWV8tQmc/
edit
•“Naângcaonaêngsuaátlaoñoängthoâng
qua taùi cô caáu hoaït ñoäng saûn xuaát
kinh doanh”: https://docs.google.com/file/
d/0BxLWvnmXlcribVF2Zzd4bFNBX28/edit
• “Baùo caùo keát quaû döï aùn tieát
kieäm chi phí söû duïng nguyeân
nhieân vaät lieäu taïi doanh nghieäp”:
h t t p s : / / d o c s . g o o g l e . c o m / f i l e /
d/0BxLWvnmXlcriUkw0ZUZXRnJGcjA/
edit.
Naêm 2013 vöøa baét ñaàu! Haõy
nhìn laïi nhöõng ñieån hình
quaûn lyù ñaùng hoïc taäp cuûa
naêm 2012 vöøa qua.
1. Hoïc caùch theå cheá hoùa
taàm nhìn cuûa baïn
Vaên hoùa vaø trieát lyù laõnh ñaïo cuûa Steve Jobs
ñaõ aên saâu vaøo “maùu thòt” Apple.
Qua ñôøi ñaõ hôn moät naêm, vaäy
maø Steve Jobs vaãn cho theá giôùi
chöùng kieán nhieàu baøi hoïc veà quaûn
lyù, laõnh ñaïo trong naêm 2012.
Caâu hoûi ñaàu tieân moïi ngöôøi
khoâng heïn maø gaëp ñeàu neâu
leân sau caùi cheát baát ngôø cuûa coá
“thuyeàn tröôûng” Apple laø: “Lieäu
Apple coù theå soáng soùt maø thieáu
vaéng nhaø saùng laäp taàm nhìn cuûa
mình?”. Vaø naêm 2012 ñaõ cho thaáy
Apple khoâng nhöõng ñaõ soáng soùt,
maø coøn soáng raát toát.
Khoâng gioáng caùc CEO cuûa
nhöõng doanh nghieäp khaùc nhö
Starbucks, Gateway vaø Dell, Steve
Jobs roõ raøng ñaõ thaønh coâng trong
vieäc ñònh höôùng taàm nhìn caù nhaân
thaønh toân chæ hoaït ñoäng saâu saéc
cuûa caû moät taäp ñoaøn, cuï theå laø
Apple. Vaø keát quaû laø duø coù Steve
Jobs hay khoâng, con taøu Apple seõ
vaãn hoaït ñoäng nhö nhöõng gì vò coá
laõnh ñaïo vaãn vaø seõ mong muoán.
Howard Schultz (CEO chuoãi
cöûa haøng caø pheâ Starbucks) vaãn
chöa laøm ñöôïc ñieàu naøy taïi doanh
nghieäp cuûa mình, khi oâng vaãn chæ
ñoùng vai laø hieän thaân cuûa Taàm nhìn
mang nhieàu neùt caù nhaân.
Coøn baïn thì sao? Baïn ñaõ
chuyeån hoùa taàm nhìn caù nhaân
thaønh kim chæ nam cuûa doanh
nghieäp hay chöa? Neáu sau naøy
baïn khoâng coøn laø laõnh ñaïo, lieäu
toân chæ ñoù vaãn ñöôïc duy trì taïi coâng
ty cuûa baïn?
2. Caùi gì to lôùn chöa chaéc
ñaõ quan troïng
Thaät khoù hình dung söùc noùng
vaây quanh cuù IPO cuûa Facebook
vaøo thaùng 5 vöøa qua, cuõng nhö möùc
ñoä “eâ cheà” maø ngöôøi mua coå phieáu
cuûa coâng ty naøy ñoùn nhaän sau ñoù.
Baøi hoïc ruùt ra: khoâng phaûi hieän
töôïng hay söï vaät naøo ñöôïc mong
chôø noàng nhieät cuõng ñaït keát quaû
nhö mong muoán. To lôùn khoâng nhaát
thieát ñoàng nghóa vôùi quan troïng.
Baïn haõy ñaùnh giaù laïi nhöõng
döï aùn to lôùn hieän ñang thu huùt söï
chuù yù cuûa baûn thaân. Lieäu chuùng coù
khaû naêng cho ra keát quaû khaû quan
nhö voùc daùng ñoà soä beân ngoaøi?
Neáu khoâng, baïn coù theå tieát kieäm
ñöôïc nhieàu taøi nguyeân cuõng nhö
coâng söùc trong vai troø laõnh ñaïo,
thoâng qua vieäc loaïi boû caùc döï aùn
khoâng coù tieàm naêng hoaëc khoâng
caàn thieát.
5 baøi hoïc quaûn lyù lôùn nhaát 2012
Phi vuï phaùt haønh coå phieáu ra thò tröôøng
chöùng khoaùn coâng cuûa Facebook ñaõ khoâng
thaønh coâng nhö mong ñôïi.

16
3. Caùc keá hoaïch khoâng
quan troïng, song vieäc leân
keá hoaïch laïi laø taát caû
Caùc chuyeân gia NASA aên möøng sau cuù haï
caùnh thaønh coâng cuûa robot töï haønh Curios-
ity hoài thaùng 5 vöøa qua
Söù meänh thaêm doø sao Hoûa
vôùi “ngoâi sao” laø robot töï haønh
“Curiosity” (Toø moø) vaøo thaùng 8
qua roõ raøng laø moät thaønh coâng
khoâng theå baøn caõi. Song aån
ñaèng sau beà noåi mang tính chaát
coâng ngheä - kyõ thuaät laø caû moät
caâu chuyeän veà taøi laõnh ñaïo tröôùc
nhöõng khoù khaên töôûng chöøng nhö
baát khaû thi.
Thöù thöôøng bò boû qua trong
nhöõng caâu chuyeän veà chuyeán haï
caùnh xuoáng sao Hoûa cuûa Curiosity
laø treân thöïc teá, khoâng moät ai taïi
NASA coù khaû naêng can thieäp veà
haønh trình cuûa chieác xe töï haønh.
Cuï theå sau khi moâñun tieáp ñaát
haï caùnh, moïi thöù - bao goàm moãi
chuyeån ñoäng duø laø nhoû nhaát,
nhöõng ñieàu chænh döõ lieäu vi moâ
nhoû nhaát… ñeàu ñöôïc thöïc hieän
nhôø caùc phaàn meàm ñöôïc laäp trình
töø tröôùc. Khi ñoù, khoâng ai taïi toång
haønh dinh NASA ñöôïc pheùp chaïm
tay vaøo caàn ñieàu khieån, khoâng ai
trong soá hoï ñöôïc pheùp thay ñoåi,
duø chæ 1mm, höôùng di chuyeån cuûa
moâñun chôû taøu Curiosity.
Toùm laïi, hoaëc moïi thöù seõ dieãn
ra troâi chaûy hoaëc taát caû seõ thaát baïi.
Khoâng ai coù ñuû quyeàn haïn ñeå kieåm
soaùt baát cöù thöù gì. Roát cuoäc, ñaây
laø luùc maø moïi keá hoaïch ñöôïc laäp
ra ñeàu trôû neân voâ nghóa.
Cuõng nhö voõ só boxing Mike
Tyson töøng noùi: “Ai cuõng coù cho
rieâng hoï moät keá hoaïch naøo ñoù cho
ñeán khi bò aên ñaám vaøo maët”.
Trong coâng vieäc laõnh ñaïo cuõng
vaäy, ñoâi khi nhöõng keá hoaïch cuûa
chuùng ta chòu caûnh xeáp xoù khi aùp
duïng vaøo thöïc teá, nhöng vieäc leân
keá hoaïch thì khaùc. Chính quaù trình
leân keá hoaïch, chöù khoâng phaûi thöù
gì khaùc, laø yeáu toá ñaõ giuùp taøu töï
haønh Curiosity ñoå boä thaønh coâng
leân beà maët sao Hoûa.
Baèng vieäc laäp keá hoaïch nghieâm
tuùc vaø coù chaát löôïng, baïn coù
theå ñaït ñöôïc moïi muïc tieâu mình
muoán.
4. Ñöøng tham gia nhöõng
phi vuï baïn khoâng hieåu roõ
CEO Mike Lynch cuûa Autonomy
Phi vuï mua laïi doanh nghieäp
phaàn meàm Autonomy cuûa ñaïi
gia coâng ngheä HP vôùi giaù 12 tæ
USD vaøo naêm 2011 nay ñaõ hoùa
thaønh troø cöôøi, sau khi HP phaûi
haï bôùt 9 tæ USD giaù trò thaät cuûa
Autonomy.
Tuy vuï kieän tuïng giöõa hai coâng
ty ñang höùa heïn coøn nhieàu thöù
phaûi laøm saùng toû, song coù ñieàu
chaéc chaén raèng khoâng ai ôû phía
HP, keå caû cöïu CEO Leo Apotheker
cho ñeán ba coâng ty kieåm toaùn tham
gia hôïp ñoàng mua Autonomy bieát
ñöôïc chính xaùc hoï ñang mua caùi
gì.
Moïi giaáy tôø ñöôïc phía Autonomy
ñöa ra ñeàu hôïp phaùp. Caùc tính
toaùn chieán löôïc ñeàu uûng hoä mua
laïi doanh nghieäp naøy. Autonomy
laïi chöa coù ai mua. Vaø theá laø HP
voäi vaøng ñaët buùt kyù.
Baïn töôûng chæ nhöõng coâng ty
khoång loà vôùi nguoàn ñaàu tö töôûng
chöøng voâ haïn môùi bò maéc baãy
nhöõng thöông vuï sai laàm nhö
treân? Ñaùng buoàn thay, ngöôøi vieát
baøi naøy töøng chöùng kieán khoâng ít
doanh nghieäp vöøa vaø nhoû ñi vaøo
veát xe ñoå naøy, thaäm chí khoâng chæ
moät laàn. Toát nhaát caùi gì baïn khoâng
hieåu thì ñöøng laøm!
5. Laõnh ñaïo phaûi bieát
caùch… laõnh ñaïo
“Bôø vöïc taøi khoùa” ñang laø côn aùc moäng cuûa
daân Myõ
Cuoái cuøng, khi baøi vieát cuõng
nhö naêm 2012 ñi ñeán hoài keát,
chuùng ta laïi phaûi chöùng kieán moät
trong nhöõng ñieån hình veà coâng taùc
quaûn lyù vaø laõnh ñaïo toài nhaát moïi
thôøi ñaïi: nöôùc Myõ ñang tieán gaàn
hôn bao giôø heát ñeán thaûm hoïa “bôø
vöïc taøi khoùa”.
“Bôø vöïc taøi khoùa” (Fiscal Cliff)
laø thuaät ngöõ chæ caùc vaán ñeà nan
giaûi maø Chính phuû Hoa Kyø seõ phaûi
ñoái maët vaøo ngaøy 31-12-2012, thôøi
ñieåm caùc ñaïo luaät trong ñaïo luaät
kieåm soaùt ngaân saùch (ban haønh
naêm 2011) chính thöùc coù hieäu
löïc.
Thuùy Quyønh (TTO)

17
Khi neàn kinh teá khoù khaên,
moïi thöù phaûi caét giaûm ñeå
taêng hieäu quaû hoaït ñoäng,
thaäm chí caû thôøi gian. Do
ñoù, ñeå thích nghi baïn caàn
coù chieán thuaät ñeå coù theå
taêng naêng suaát laøm vieäc leân.
Döôùi ñaây laø 10 phöông phaùp
seõ giuùp baïn coù ñöôïc nhöõng chieán
thuaät hieäu quaû ñeå taêng naêng suaát
laøm vieäc do David Allen, taùc giaû
cuûa cuoán saùch noåi tieáng “Getting
Things done” (GTD) ñöa ra.
1. Caûnh giaùc vôùi tính
naêng ña nhieäm
Ñieàu naøy nghe coù veû phaûn thöïc
teá nhöng söï thaät laø chuùng ta seõ
laøm vieäc hieäu quaû hôn neáu chuùng
ta chæ kieåm tra thö ñieän töû vaøi laàn
trong ngaøy thay vì lieân mieân kieåm
tra chuùng töøng giôø. Vieäc kieåm tra
lieân tuïc khoâng chæ laøm maát thôøi
gian maø coøn khieán coâng vieäc cuûa
baïn trôû neân xaùo troän.
2. Saép xeáp hoäp thö ñeán
Coâng ngheä laø moät ngöôøi ñaày
tôù tuyeät vôøi nhöng cuõng laø moät
oâng chuû khoù tính thaäm chí laø toài
teä. Neáu vieäc traû lôøi hoaëc saép xeáp
thö chæ maát chöa ñaày 2 phuùt thì
baïn haõy laøm ngay laäp töùc. Coøn
neáu maát nhieàu thôøi gian hôn, haõy
kieåm tra thö cuûa baïn vaøo nhöõng
giôø coá ñònh ñaõ ñöôïc leân saün trong
ngaøy. Ñöøng caøi ñaët nhöõng tín hieäu
thoâng baùo ôû maùy tính moãi luùc coù
thö môùi. Haõy göûi ñi ít hôn ñeå nhaän
ít hôn vaø luoân vieát ngaén goïn, suùc
tích nhaát coù theå.
3. Giaûi toûa ñaàu oùc
Baïn khoâng caàn phaûi ngoài tö theá
hoa sen vaø tuïng kinh nhöng moãi
ngaøy, baïn neân daønh ra vaøi laàn, moãi
laàn vaøi phuùt ñeå bình tónh laïi vaø laøm
thö thaùi ñaàu oùc. Ñi voøng quanh khu
laøm vieäc hoaëc chæ ñôn giaûn laø rôøi
xa maøn hình maùy tính cuõng coù theå
giuùp baïn saûng khoaùi vaø taäp trung
hôn trong coâng vieäc.
4. Loaïi boû nhöõng cuoäc
heïn khoâng caàn thieát
Gaëp gôõ tröïc tieáp laø ñieàu caàn
thieát vì ñoâi khi nhieàu böùc thö ñieän
töû coù theå bò hieåu sai, hoaëc truïc traëc
kyõ thuaät laøm noù khoâng ñeán ñöôïc
vôùi ngöôøi nhaän. Tuy vaäy, haõy tích
cöïc baûo veä thôøi gian cuûa mình, coá
gaéng traùnh caùc yeâu caàu gaëp maët
thaät söï khoâng caàn thieát.
5. Hoïc caùch noùi “khoâng”
Tuy chæ coù moät chöõ caùi nhöng
ñoù laø töø khoù noùi ra nhaát. Moät laàn
nöõa, haõy traùnh xa caùc thö ñieän töû.
Neáu baïn coù theå laøm ñöôïc thì haõy
coá gaéng giaûi quyeát vaán ñeà cuûa
ngöôøi thænh caàu.
6. Leân danh saùch
Caùc chuyeân gia veà laøm vieäc
hieäu quaû ñeàu leân danh saùch. Nhôø
vaäy, seõ khoâng coøn nhöõng ñeâm baïn
naèm nguû vaø ôû trong tình traïng lo
laéng khi baïn chaéc chaén ñaõ queân
laøm ñieàu gì ñoù. Haõy leân caùc loaïi
danh saùch khaùc nhau, caû nhöõng
danh saùch ngaén haïn caàn laøm laäp
töùc vaø danh saùch nhöõng muïc tieâu
daøi haïn. Beân caïnh ñoù, haõy xaùc
ñònh roõ raøng nhöõng coâng vieäc naøo
neân ñöôïc laøm tröôùc. Ñöøng ñeå baûn
thaân thaát baïi vì baét ñaàu moãi ngaøy
vôùi moät chöông trình daøi maø laïi
khoâng heà khoâng coù thaät.
7. “Cai” caùc maïng xaõ hoäi
Neáu baïn khoâng caàn cho coâng
vieäc, haõy löu Facebook ôû nhaø vaø
taét Twitter trong suoát thôøi gian
laøm vieäc. Haønh ñoäng naøy khoâng
chæ khieán quyõ thôøi gian cuûa baïn
nhieàu hôn maø coøn giuùp baïn coù
theå taäp trung hoaøn toaøn vaøo
coâng vieäc.
8. Thieát laäp heä thoáng
Caùc heä thoáng cho duø ñôn giaûn
nhaát ñeàu cho pheùp caùc döï aùn tieán
veà phía tröôùc trong khi baïn giaûi
phoùng ñaàu oùc ñeå thö giaõn vaø nhìn
vaøo nhöõng thöù cao hôn. Quaûn lyù
nhöõng toùm taét roõ raøng vaø ñaày ñuû
giuùp laøm taêng söï roõ raøng, taäp trung,
vaø kieåm soaùt. Ñieàu ñoù cuõng giuùp
cung caáp caùc neàn taûng then choát
phaân bieät nôi baïn ñang ñi vaø ñieàu
gì laø thaät söï caàn thieát.
9. Doïn deïp baøn laøm vieäc
Caûm höùng laøm vieäc cuõng laø moät
yeáu toá raát quan troïng. Chính vì theá,
caùc chuyeân gia khuyeân raèng, baïn
neân daønh ra ít nhaát 15 phuùt moãi
ngaøy ñeå doïn deïp ngaên naép baøn
laøm vieäc. Haõy boû ñi nhöõng thöù
khoâng caàn thieát vaø saép xeáp giaáy
tôø moät laàn moãi ngaøy.
10. Taän duïng thôøi gian
Taêng naêng suaát khoâng chæ
laø chaéc chaén nhöõng vieäc ñoù ñaõ
hoaøn thaønh vaø coù caûm giaùc kieåm
soaùt hôn. Ñoù coøn laø giaûi phoùng
thôøi gian ñeå suy nghó saùng taïo,
saâu saéc hôn, coù leõ veà moät saûn
phaåm môùi hoaëc caùch môùi ñeå taêng
doanh thu. Haõy taét chuoâng ñieän
thoaïi, ñoùng cöûa, traùnh thö ñieän töû
vaø suy nghó, baïn seõ coù nhieàu thôøi
gian saùng taïo hôn. Ñieàu naøy seõ
giuùp ích raát nhieàu cho hieäu quaû
vieäc laøm cuûa baïn.
Lan Trinh theo Forbes
10 chieán thuaät höõu hieäu
ñeå taêng naêng suaát laøm vieäc

18
Taïi phieân khai maïc kyø hoïp thöù
4 Quoác hoäi khoùa XIII, Thuû töôùng
Chính phuû Nguyeãn Taán Duõng
trình baøy Baùo caùo cuûa Chính
phuû veà “Tình hình kinh teá - xaõ hoäi
naêm 2012; muïc tieâu, nhieäm vuï vaø
nhöõng giaûi phaùp chuû yeáu cuûa Keá
hoaïch phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi
naêm 2013.
Naêm 2013, döï baùo kinh teá theá
giôùi tieáp tuïc khoù khaên, dieãn bieán
phöùc taïp vaø tieàm aån nhieàu ruûi ro;
thöông maïi toaøn caàu phuïc hoài
chaäm, taêng tröôûng kinh teá khoâng
cao hôn nhieàu so vôùi naêm 2012.
ÔÛ trong nöôùc, beân caïnh nhöõng keát
quaû ñaït ñöôïc, neàn kinh teá vaãn coøn
raát nhieàu khoù khaên.
Moät trong nhöõng giaûi phaùp
cuûa Keá hoaïch phaùt trieån kinh
teá - xaõ hoäi naêm 2013 laø phaûi
“Khaån tröông trieån khai Nghò
quyeát cuûa Hoäi nghò Trung öông
6 (Khoùa XI) vaø Chieán löôïc phaùt
trieån khoa hoïc, coâng ngheä giai
ñoaïn 2011 - 2020, chöông trình
phaùt trieån saûn phaåm quoác gia,
chöông trình naâng cao naêng suaát
vaø chaát löôïng saûn phaåm cuûa
doanh nghieäp. Naâng möùc ñoùng
goùp cuûa khoa hoïc coâng ngheä vaøo
taêng tröôûng.
Ñoåi môùi maïnh meõ vaø ñoàng boä
veà toå chöùc, cô cheá quaûn lyù, cô
cheá hoaït ñoäng khoa hoïc vaø coâng
ngheä, trong ñoù taäp trung ñoåi môùi
coâng taùc xaây döïng chieán löôïc,
keá hoaïch phaùt trieån khoa hoïc vaø
coâng ngheä, phöông thöùc ñaàu tö, cô
cheá taøi chính, chính saùch caùn boä,
cô cheá hoaït ñoäng töï chuû cuûa caùc
toå chöùc khoa hoïc vaø coâng ngheä.
Ñaåy nhanh vieäc chuyeån ñoåi caùc toå
chöùc khoa hoïc coâng ngheä coâng
laäp sang thöïc hieän cô cheá töï chuû,
töï chòu traùch nhieäm; hoã trôï phaùt
trieån doanh nghieäp khoa hoïc coâng
ngheä. AÙp duïng roäng raõi cô cheá ñaët
haøng nghieân cöùu khoa hoïc, cô cheá
khoaùn thöïc hieän nhieäm vuï nghieân
cöùu khoa hoïc.
Tieáp tuïc ñaàu tö vaø phaùt huy
hieäu quaû caùc khu coâng ngheä cao,
2013: Kyû nieäm 5 naêm
Maïng löôùi Lean Six Sigma
Nhaân dòp Naêm Môùi 2013 vaø tieán tôùi kyû nieäm 5 naêm ra
ñôøi Caâu laïc boä LEAN 6 SIGMA Network 2008-2013, Tieán
só Nguyeãn Höõu Thieän, nguyeân Toång cuïc tröôûng Toång
cuïc Tieâu chuaån Ño löôøng Chaát löôïng, Boä Khoa hoïc vaø
Coâng ngheä, Saùng laäp vieân Lean Six Sigma Network, ñaõ coù baøi LEAN SIX
SIGMA VAØ NAÊM MÔÙI 2013 döôùi ñaây:
vöôøn öôm coâng ngheä. Coù cô cheá,
chính saùch thu huùt maïnh caùc döï
aùn ñaàu tö nghieân cöùu vaø phaùt
trieån caùc saûn phaåm coâng ngheä
cao. Phaùt trieån maïnh dòch vuï tö
vaán, thaåm ñònh, giaùm ñònh coâng
ngheä vaø thò tröôøng khoa hoïc coâng
ngheä. Taêng cöôøng quaûn lyù baûo
hoä sôû höõu trí tueä. Ban haønh chính
saùch thueá phuø hôïp ñeå khuyeán
khích caùc doanh nghieäp ñaàu tö
cho nghieân cöùu khoa hoïc, ñoåi
môùi coâng ngheä vaø ñaøo taïo nguoàn
nhaân löïc.
Ñeå trieån khai chöông trình naâng
cao naêng suaát vaø chaát löôïng saûn
phaåm cuûa doanh nghieäp, caùc coâng
ngheä vaø coâng cuï quaûn lyù tieân tieán
caàn ñöôïc phoå bieán vaø aùp duïng
roäng raõi. Moät trong nhöõng coâng cuï
ñoù laø LEAN vaø 6 SIGMA.
Baûn tin Lean 6 Sigma ñaõ coù
cuoäc trao ñoåi vôùi Tieán só Nguyeãn
Höõu Thieän, nguyeân Toång cuïc
tröôûng Toång cuïc Tieâu chuaån Ño
löôøng Chaát löôïng, Boä Khoa hoïc vaø

19
Coâng ngheä, xung quanh moâ hình
quaûn lyù môùi meû naøy.
Hoûi: Khaùi nieäm moâ hình quaûn
lyù chaát löôïng Lean 6 Sigma coøn
khaùlaïlaãmvôùinhieàudoanhnghieäp
vaø cô quan quaûn lyù trong nöôùc.
So vôùi ISO -
heä thoáng quaûn
lyù chaát löôïng
quoác teá aùp
duïng cho caùc
ngaønh ngheà,
HACCAP - Tieâu
chuaån aùp duïng
trong caùc cô sôû
saûn xuaát thöïc phaåm hay ngaønh
thuyû saûn hay GMP trong ngaønh
döôïc..., thì Lean 6 Sigma coù gì
khaùc? Coù nhöõng öu ñieåm gì ñeå
ñöa moâ hình naøy aùp duïng taïi
Vieät Nam?
Traû lôøi: Caùc heä thoáng quaûn
lyù chaát löôïng neâu treân nhö ISO
9000, HACCP (nay laø ISO 22.000),
GMP,.. laø nhöõng tieâu chuaån veà Heä
thoáng quaûn lyù chaát löôïng, an toaøn
thöïc phaåm, saûn xuaát toát, trong khi
caùc phöông phaùp LEAN (tinh goïn)
hay 6 SIGMA (möùc chaát löôïng vaø oån
ñònh lôùn) coù theå noùi laø nhöõng döï aùn
cuï theå ñeå giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà
cuûa Doanh nghieäp hay cuûa toå chöùc,
maø cuï theå laø choáng laõng phí, tieát
kieäm, saûn xuaát oån ñònh, taêng naêng
suaát, taêng khaû naêng caïnh tranh cuûa
doanh nghieäp. Chính vì vaäy maø caùc
moâ hình naøy raát phuø hôïp vôùi caùc
nöôùc, keå caû Vieät Nam, nhaát laø trong
thôøi kyø khoù khaên hieän nay.
Hoûi: Nhieàu doanh nghieäp
cuõng nhö cô quan quaûn lyù vaãn
coøn loay hoay, luùng tuùng vôùi vieäc
aùp duïng caùc tieâu chuaån veà quaûn
lyù cuõng nhö veà chaát löôïng saûn
phaåm ñaõ coù töø laâu nhö ISO thì
vieäc aùp duïng Lean 6 Sigma nay
coù theå cuõng seõ gaëp nhöõng vaán
ñeà töông töï?
Traû lôøi: Caùc heä thoáng quaûn lyù
chaát löôïng ñaõ ñöôïc ñöa vaøo Vieät
Nam hôn 2 thaäp kyû nay vaø ñaõ khaù
quen thuoäc vôùi nhieàu doanh nghieäp
vaø toå chöùc. Thuû töôùng Chính phuû
cuõng ñaõ coù quy ñònh veà vieäc aùp
duïng tieâu chuaån chaát löôïng theo
ISO 9000 vaøo caùc cô quan haønh
chaùnh nhaø nöôùc (caùc Boä/ngaønh,
caùc cô quan ñòa phöông töø Tænh/
Thaønh phoá ñeán Quaän/Huyeän).
Ngaøy nay neáu ai ñoù vaøo Internet
ñeå tìm töø "LEAN" hay "6 SIGMA",
thì chæ trong moät tích taéc coù theå thaáy
haøng chuïc trieäu thoâng tin veà caùc
thuaät ngöõ naøy. Caùc Doanh nghieäp
coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi noùi chung
ñaõ aùp duïng Lean hay 6 Sigma trong
hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa
mình. Cuõng baét ñaàu coù vaøi chuïc
doanh nghieäp coù voán trong nöôùc aùp
duïng Lean vaø / hoaëc 6 Sigma vaø ñaõ
mang laïi hieäu quaû cuï theå.
Caùi gì môùi cuõng coù khoù khaên.
Nhöng thôøi kyø hoäi nhaäp vaø chuùng
ta ñaõ vaøo saân chôi chung cuûa theá
giôùi thì caùc doanh nghieäp vaø toå
chöùc, caùc cô quan quaûn lyù... khoâng
theå ngoài khoanh tay maø ngoù xem
thieân haï roài chæ bieát keâu khoù.
Thieát nghó vieäc ñöa Lean 6
Sigma vaøo cuoäc soáng seõ khoâng
khoù khaên nhö khi chuùng ta aùp duïng
caùc heä thoáng chaát löôïng caùch ñaây
hôn 20 naêm, bôûi vì doanh nghieäp
ñaõ coù kinh nghieäm hoäi nhaäp, ñaõ
phaûi traû giaù, ñaõ coù nhieàu baøi hoïc,
vaø ñaõ nhaïy beùn hôn tröôùc raát
nhieàu.
Hoûi: Nhöõng nhoùm ngaønh naøo
laø ñoái töôïng aùp duïng cuûa heä
thoáng quaûn lyù naøy, lieäu ñoù coù
phaûi laø nhöõng doanh nghieäp
coù heä thoáng daây chuyeàn saûn
xuaát chính xaùc cao ñoøi hoûi ñaàu
tö lôùn? Rieâng ñoái vôùi nhoùm ñoái
töôïng laø caùc doanh nghieäp vöøa
vaø nhoû voán chieám tæ leä lôùn trong
neàn kinh teá Vieät Nam?
Traû lôøi: Moïi doanh nghieäp,
keå caû doanh nghieäp vöøa vaø nhoû,
khoâng phaân bieät saûn xuaát, kinh
doanh hay cung caáp dòch vuï nhö
Ngaân haøng, Beänh vieän, moïi toå
chöùc, keå caû cô quan nhaø nöôùc, ñeàu
coù theå aùp duïng Lean 6 Sigma. Tuy
nhieân caùc ngaønh Deät May, Giaøy
Da…ôû trong nöôùc ñaõ aùp duïng Lean
vaø ñaõ thu ñöôïc nhöõng thaønh quaû to
lôùn. Moät laõnh ñaïo ngaønh Deät May
coù laàn ñaõ noùi, neáu khoâng aùp duïng
Lean, thì ngaønh khoù coù theå ñaït

Lean 6 Sigma Số 35

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (13)

Viewers also liked

Viewers also liked (20)

Similar to Lean 6 Sigma Số 35

Similar to Lean 6 Sigma Số 35 (13)

More from IESCL

More from IESCL (13)

Lean 6 Sigma Số 35