Để xem full tài liệu Xin vui long liên hệ page để được hỗ trợ : https://www.facebook.com/thuvienluanvan01 HOẶC https://www.facebook.com/garmentspace/ https://www.facebook.com/thuvienluanvan01 https://www.facebook.com/thuvienluanvan01 tai lieu tong hop, thu vien luan van, luan van tong hop, do an chuyen nganh

1. ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM
TRIỆU THỊ HƯƠNG
Tên đề tài:
“ĐÁNH GIÁ HIỆN TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ RÁC THẢI SINH
HOẠT VÀ NHẬN THỨC CỦA NGƯỜI DÂN TẠI THỊ TRẤN CHỢ
MỚI, HUYỆN CHỢ MỚI, TỈNH BẮC KẠN”
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
Hệ đào tạo : Chính quy
Chuyên ngành : Khoa học môi trường
Khoa : Môi trường
Khóa học : 2014 – 2018
Thái nguyên, năm 2018

2. ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM
TRIỆU THỊ HƯƠNG
Tên đề tài:
“ĐÁNH GIÁ HIỆN TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ RÁC THẢI SINH
HOẠT VÀ NHẬN THỨC CỦA NGƯỜI DÂN TẠI THỊ TRẤN CHỢ
MỚI, HUYỆN CHỢ MỚI, TỈNH BẮC KẠN”
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
Hệ đào tạo : Chính quy
Chuyên ngành : Khoa học môi trường
Khoa : Môi trường
Lớp : K46 - KHMT – N01
Khóa học : 2014 – 2018
Giảng viên hướng dẫn : ThS. Nguyễn Minh Cảnh
Thái nguyên, năm 2018

3. i
LỜI CẢM ƠN
Thực tập tốt nghiệp là giai đoạn rất cần thiết và có ý nghĩa quan trọng
đối với mỗi sinh viên cuối khóa, nhằm nâng cao năng lực tri thức, tổng hợp
các kiến thức đã học và có cơ hội mở rộng kĩ năng thực tiễn trong việc nghiên
cứu khoa học. Được sự nhất trí của ban chủ nhiệm Khoa Môi Trường em đã
được thực tập tại Phòng Tài nguyên Môi trường huyện Chợ Mới, huyện Chợ
Mới, tỉnh Bắc Kạn.
Để hoàn thành khóa luận này lời đầu tiên em xin chân thành cảm ơn
Ban giám hiệu trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên. Ban chủ nhiệm khoa
và tập thể thầy, cô giáo trong khoa Môi trường đã tận tình giúp đỡ em trong
suốt quá trình nghiên cứu và học tập.
Em xin cảm ơn các cô, chú trong Phòng Tài nguyên và Môi trường
huyện Chợ Mới, các cán bộ địa chính đã nhiệt tình và tạo điều kiện giúp đỡ
em trong thời gian thực tập. Đặc biệt em xin chân thành cảm ơn thầy giáo
Th.s Nguyễn Minh Cảnh, người đã chỉ bảo em tận tình để hoàn thành tốt bài
khóa luận này.
Cuối cùng em xin cảm ơn sự chăm sóc của gia đình, sự động viên, giúp
đỡ của bạn bè trong suốt thời gian học tập rèn luyện và thực tập tốt nghiệp.
Do kiến thức còn hạn hẹp nên bài khóa luận này không tránh khỏi những sai
sót, vì vậy em rất mong nhận được những ý kiến đóng góp của thầy cô và các
bạn để bài bài khóa luận này được hoàn thiện hơn.
Thái Nguyên, ngày 02 tháng 06 năm 2018
Sinh viên
Triệu Thị Hương

4. ii
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1. Thành phần CTR từ hộ gia đình của một số thành phố..................15
Bảng 4.1. Tổng hợp lượng phát sinh rác thải sinh hoạt tại địa bàn thị trấn Chợ
Mới, huyện Chợ Mới, tỉnh Bắc Kạn ...............................................29
Bảng 4.2. Lượng rác thải phát sinh tại các hộ gia đình...................................32
Bảng 4.3. Thành phần rác thải sinh hoạt trên địa bàn thị trấn Chợ Mới.........33
Bảng 4.4 Nhân lực phục vụ cho công tác thu gom RTSH..............................35
Bảng 4.5 Các hình thức thu gom RTSH của các hộ gia đình trên địa bàn thị
trấn Chợ Mới...................................................................................38
Bảng 4.6: Tình hình thu gom, vận chuyển CTRSH năm 2016 của thị trấn Chợ
Mới và các xã lân cận. ....................................................................39
Bảng 4.7: Trang thiết bị phục vụ cho công tác thu gom RTSH......................40
Bảng 4.8: Mức thu phí vệ sinh môi trường đang áp dụng tại thị trấn Chợ Mới......41
Bảng 4.9: Đánh giá tình hình thu phí VSMT trên địa bàn thị trấn Chợ Mới......42
Bảng 4.10: Đánh giá của cộng đồng dân cư về công tác quản lý RTSH tại địa
phương ............................................................................................48
Bảng 4.11 Tỷ lệ đánh giá của người dân về mức độ ảnh hưởng của RTSH đến
môi Trường, mỹ quan đường phố...................................................48
Bảng 4.12. Sự tham gia của cộng đồng trong công tác thu gom rác trên địa
bàn thị trấn Chợ Mới.......................................................................49
Bảng 4.13 Tình hình phân loại rác của các hộ gia đình trên địa bàn thị trấn
Chợ Mới..........................................................................................50

5. iii
DANH MỤC CỦA HÌNH
Hình2.1Sơđồ cácnguồnphát sinhchấtthải............................................................................6
Hình4.1. BảnđồhànhchínhhuyệnChợMới.......................................................................22
Hình4.2:NguồngốcphátsinhrácthảisinhhoạttạithịtrấnChợMới...............................29
Hình 4.3.Tỷ lệ phần trăm nguồn phát sinh rác thải sinh hoạt tại TT Chợ Mới
.............................................................................................Error!Bookmarknot defined.
Hình4.4.Biểuđồtỷlệthànhphầnrácthảitạihộgiađình....................................................33
Hình4.5.QuytrìnhthugomRTSH..........................................................................................38
Hình4.6Sơđồ quátrìnhđốtrácthảisinhhoạtbằnglòECOTECH..................................45
Hình4.7.Biểuđồminhhọamứcđộthamgiacủacộngđồngtrongcôngtácthugomrác
thảitrênđịabànthịtrấn.........................................................................................................49
Hình4.8.ĐánhgiácủangườidânvềmứcđộquantrọngcủaviệcphânloạiRTSH......51

6. iv
DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT
Kí hiệu Tiếng việt
BVMT Bảo vệ môi trường
BQL Ban quản lý
CTRSH Chất thải rắn sinh hoạt
CTR Chất thải rắn
MT Môi trường
MTĐT Môi trường đô thị
NĐ-CP Nghị định – Chính phủ
RTSH Rác thải sinh hoạt
TP Thành phố
UBND Ủy bạn nhân dân
UB Uỷ ban
VSMT Vệ sinh môi trường

7. v
MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN............................................................................................................................i
DANH MỤC CÁC BẢNG....................................................................................................ii
DANH MỤC CỦA HÌNH....................................................................................................iii
DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT.................................................................iv
MỤC LỤC.................................................................................................................................v
PHẦN 1. MỞ ĐẦU...............................................................................................................1
1.1. Đặt vấn đề................................................................................................... 1
1.2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài .................................................................. 2
1.2.1. Mục tiêu chung................................................................................................................2
1.2.2 Mục tiêu cụ thể .................................................................................................................2
1.3. Yêu cầu...................................................................................................... 3
1.4. Ý nghĩa của đề tài....................................................................................... 3
PHẦN 2. TỔNG QUAN TÀI LIỆU..................................................................................5
2.1. Cơ sở khoa học của đề tài. ......................................................................... 5
2.1.1. Các khái niệm liên quan...............................................................................................5
2.1.2. Nguồn gốc, phân loại, thành phần rác thải...........................................................6
2.1.3. Ảnh hưởng của rác thải sinh hoạt tới môi trường và sức khỏe cộng đồng8
2.2. Cơ sở pháp lý pháp lý của đề tài..............................................................10
2.3. Cơ sở thực tiễn của đề tài.........................................................................12
2.3.1. Tình hình quản lý và xử lý rác thải sinh hoạt trên thế giới..........................12
2.3.2.Tình hình quản lý chất thải rắn sinh hoạt ở Việt Nam....................................14
PHẦN 3. ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU....19
3.1. Đối tượng, phạm vi và thời gian nghiên cứu ...........................................19
3.1.1. Đối tượng nghiên cứu.................................................................................................19
3.1.2. Phạm vi nghiên cứu.....................................................................................................19

8. vi
3.1.3. Địa điểm và thời gian tiến hành..............................................................................19
3.1.3.1. Địa điểm: Phòng Tài nguyên và Môi trường thị trấn Chợ Mới huyện
Chợ Mới tỉnh Bắc Kạn......................................................................................................19
3.1.3.2. Thời gian tiến hành: Đề tài được nghiên cứu từ ngày 20 tháng 7 năm
2017 đến ngày 20 tháng 12 năm 2012. ......................................................................19
3.2. Nội dung nghiên cứu................................................................................19
3.2.1. Tìm hiểu điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội liên quan đến đề tài nghiên
cứu tại Thị Trấn Chợ Mới...............................................................................................19
3.2.2 . Điều tra, đánh giá hiện trạng rác thải sinh hoạt tại Thị trấn Chợ Mới...19
3.2.3. Điều tra, đánh giá thực trạng công tác quản lý rác thải sinh hoạt trên địa
bàn Thị Trấn..........................................................................................................................19
3.2.4. Đề xuất một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý rác thải
sinh hoạt trên địa bàn thị trấn.........................................................................................20
3.3. Phương pháp nghiên cứu..........................................................................20
3.3.1. Phương pháp thu thập tài liệu, số liệu, thông tin thứ cấp.............................20
3.3.2. Phương pháp điều tra, khảo sát thực nghiệm...................................................20
3.3.3. Phương pháp điều tra, phỏng vấn..........................................................................20
3.3.4. Phương pháp xác định khối lượng và thành phần rác thải...........................21
3.3.5. Phương pháp tổng hợp, phân tích số liệu. ..........................................................21
PHẦN 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN.........................................22
4.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội huyện Chợ Mới, tỉnh Bắc Kạn........22
4.1.1. Điều kiện tự nhiên........................................................................................................22
4.1.2. Tài nguyên thiên nhiên...............................................................................................25
4.1.3. Đặc điểm kinh tế - xã hội..........................................................................................26
4.2. Thực trạng phát sinh rác thải sinh hoạt tại thị trấn Chợ Mới, huyện Chợ
Mới, tỉnh Bắc Kạn......................................................................................28

9. vii
4.2.1. Nguồn phát sinh rác thải sinh hoạt tại thị trấn Chợ Mới, huyện Chợ
Mới, tỉnh Bắc Kạn..............................................................................................................28
4.2.2. Lượng phát sinh, thành phần và phân loại rác thải sinh hoạt tại thị trấn
Chợ Mới, huyện Chợ Mới, tỉnh Bắc Kạn..................................................................31
4.3. Thực trạng công tác quản lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn thị trấn Chợ
Mới.............................................................................................................35
4.3.1.Cơ cấu tổ chức quản lý rác thải tại huyện chợ mới..........................................35
4.3.2. Công tác thu gom, vận chuyển RTSH tại thị trấn Chợ Mới........................37
4.3.3. Tình hình tái chế, tái sử dụng RTSH tại thị trấn Chợ Mới..........................42
4.3.4. Công tác xử lý rác thải sinh hoạt tại địa bàn thị trấn Chợ Mới, huyện
Chợ Mới, tỉnh Bắc Kạn....................................................................................................43
4.3.5. Đánh giá nhận thức của cộng đồng về RTSH và công tác quản lý,xử lý
rác thải sinh hoạt trên địa bàn thị trấn Chợ Mới....................................................47
4.3.6. Nhận xét chung về công tác quản lý CTR sinh hoạt tại thị trấn Chợ Mới51
4.5. Đề xuất một số biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý rác thải sinh hoạt
trên địa bàn Thị trấn Chợ Mới ...................................................................53
4.5.1. Giải pháp trong công tác thu gom, vận chuyển rác ........................................53
4.5.2. Giải pháp giảm lượng chất thải, thu hồi và tái chế chất thải rắn...............53
4.5.3. Giải pháp về tổ chức kinh tế- xã hội.....................................................................54
4.5.4. Giải pháp về đầu tư......................................................................................................55
4.5.5. Giải pháp về công nghệ..............................................................................................55
4.5.6. Giải pháp về tuyên truyền, giáo dục, đào tạo về môi trường......................56
PHẦN 5. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ........................................................................57
5.1. Kết luận ....................................................................................................57
5.2. Kiến nghị..................................................................................................58
TÀI LIỆU THAM KHẢO.................................................................................................60
PHỤ LỤC

10. 1
PHẦN 1
MỞ ĐẦU
1.1. Đặt vấn đề.
Trong xu thế phát triển kinh tế, xã hội tốc độ đô thị hóa ngày càng tăng
và sự phát triển mạnh mẽ của các ngành công nghiệp, dịch vụ, du lịch…kéo
theo mức sống của người dân ngày càng tăng làm nảy sinh nhiều vấn đề mới
nan giải trong công tác bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng dân cư.
Lượng chất thải phát sinh từ các hoạt động của người dân ngày một nhiều hơn
đa dạng hơn về thành phần và độc hại hơn về tính chất. Chất thải sinh hoạt là
một phần của cuộc sống phát sinh trong quá trình ăn, ở, tiêu dùng của con
người. Mức sống của người dân càng cao thì việc tiêu dùng các sản phẩm xã
hội càng cao, điều đó đồng nghĩa với việc gia tăng chất thải sinh hoạt. Mặt
khác tỷ lệ thu gom chất thải sinh hoạt cho đến nay mới chỉ đạt 60-80% phần
còn lại được thải vào môi trường. ở nhiều nơi trên nước ta rác thải sinh hoạt là
nguyên nhân chính phá vỡ cân bằng sinh thái, ô nhiễm đất, ô nhiễm nước, ô
nhiễm không khí gây bệnh cho con người cây trồng vật nuôi, mất đi cảnh
quan văn hóa đô thị và nông thôn…
Chợ Mới là một huyện gồm 15 xã và 01 thị trấn. Những năm gần đây
huyện đã có nhiều bước phát triển đáng kể về kinh tế xã hội trong đó có sự
góp phần chủ yếu là thị trấn Chợ Mới. Đời sống người dân ngày càng cải
thiện cùng với đó nhu cầu tiêu dùng của người dân cũng tăng theo. Các chợ,
quán xá, các dịch vụ phục vụ người dân cũng ngày càng phong phú và đa
đạng dẫn đến lượng rác thải tăng lên rất nhiều. Tuy nhiên, điều đáng quan
tâm ở đây là chưa có một giải pháp cụ thể nào về việc xử lý các nguồn rác
thải phát sinh này. Những năm gần đây người dân đã có ý thức hơn trong
quản lý rác thải sinh hoạt, rác thải được người dân bỏ vào thùng chờ thu gom

11. 2
; một phần nhỏ được tận dụng trong chăn nuôi gia súc, gia cầm hay bán rác
thải có thể tái chế. Tuy nhiên bên cạnh đó nhận thức người dân về rác còn
chưa đầy đủ và hoạt động quản lý còn nhiều bất cập đó là nhiều hộ dân còn
vứt bừa bãi, trực tiếp ra sông, ao gần nhà. Chính quyền chưa có chế tài xử
phạt đối với các đối tượng trên vì vậy môi trường ngày càng ô nhiễm. Xuất
phát từ thực tiễn, đề tài:” Đánh giá hiện trạng công tác quản lý rác thải sinh
hoạt và nhận thức của người dân tại thị trấn Chợ Mới, huyện Chợ Mới, tỉnh
Bắc Kạn” mong muốn góp phần vào giải quyết các khó khăn hiện nay trong
công tác quản lý rác của thị trấn Chợ Mới nói riêng và huyện Chợ Mới nói
chung đồng thời góp phần vào sự phát triển bền vững của huyện.
1.2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài
1.2.1. Mục tiêu chung
Dựa trên thực trạng công tác thu gom và quản lý rác thải sinh hoạt trên
địa bàn thị trấn Chợ Mới, từ đó làm cơ sở khoa học và thực tiễn để hướng dẫn
cộng đồng có ý thức và thói quen thu gom và phân loại rác tại nguồn nhằm
giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Đồng thời đề xuất các giải pháp xử lý phù
hợp với điều kiện của địa phương để đạt hiệu quả cao nhất nhằm nâng cao
công tác quản lý môi trường một cách khoa học và bền vững
1.2.2. Mục tiêu cụ thể
- Đánh giá thực trạng công tác quản lý, vận chuyển thu gom, công tác
tuyên truyền vệ sinh môi trường tại thị trấn Chợ Mới, huyện Chợ Mới, tỉnh
Bắc Kạn.
- Đánh giá nhận thức của người dân về rác thải sinh hoạt tại thị trấn
Chợ Mới huyện Chợ Mới tỉnh Bắc Kạn về quản lý rác thải sinh hoạt.
- Đề xuất một số giải pháp có tính khả thi cao nhằm giúp nâng cao hiệu
quả công tác quản lý rác thải sinh hoạt ở thị trấn Chợ Mới huyện Chợ Mới
tỉnh Bắc Kạn.

12. 3
1.3. Yêu cầu
- Điều tra đánh giá điều kiện tự nhiên kinh tế xã hội tại thị trấn Chợ
mới, huyện Chợ Mới, tỉnh Bắc ạn
- Tiến hành điều tra, phỏng vấn thu thập số liệu sơ cấp và thứ cấp.
- Xác định được thành phần và khối lượng rác thải sinh hoạt hộ gia đình,
lượng rác thải bình quân trên đầu người (kg/người/ngày) trên địa bàn thị trấn.
- Thống kê được lượng rác thải sinh hoạt trung bình theo ngày
(kg/ngày) của từng tổ dân cư trên địa bàn thị trấn.
- Nhận định được ý thức người dân về rác thải sinh hoạt.
- Tìm ra những khó khăn hiện tại và đưa ra các giải pháp khắc phục
- Đề xuất các biện pháp quản lý rác đạt hiệu quả tốt nhất.
1.4. Ý nghĩa của đề tài
- Ý nghĩa trong học tập và nghiên cứu khoa học
+ Kết quả của đề tài là tài liệu tham khảo và là cơ sở cho các nghiên
cứu khoa học. Đồng thời bổ sung thông tin, số liệu về hiện trạng công tác
quản lý rác thải sinh hoạt cho thị trấn Chợ Mới.
+ Áp dụng những kiến thức đã được học vào thực tế, làm quen với
công việc và môi trường mới.
+ Nâng cao kiến thức và tích lũy kinh nghiệm từ thực tế cho công việc
sau khi ra trường.
+ Nâng cao nhận thức, kỹ năng, khả năng thu thập và xử lý thông tin
- Ý nghĩa thực tiễn
+ Đánh giá được toàn diện các vấn đề về công tác quản lý, thu gom rác
thải sinh hoạt, từ đó đề xuất một số hướng xử lý, góp phần giảm thiểu ô
nhiễm môi trường cho thị trấn Chợ Mới.
+ Đề tài đã cung cấp được một số cơ sở khoa học phục vụ cho công tác
thu gom, vận chuyển, phân loại và xử lý CTR sinh hoạt cho thị trấn Chợ Mới.

13. 4
+ Đánh giá công tác bảo vệ môi trường trên địa bàn thị trấn và đề xuất
một số giải pháp xử lý chất thải rắn tại Thị Trấn.
+ Thu gom hiệu quả, triệt để lượng RTSH phát sinh hằng ngày, đồng
thời phân loại, tái sử dụng CTRSH.
+ Nâng cao hiệu quả quản lý CTRSH và xử lý rác thải, góp phần giảm
chi phí vận chuyển và xử lý, cải thiện môi trường và sức khoẻ cộng đồng.

14. 5
PHẦN 2
TỔNG QUAN TÀI LIỆU
2.1. Cơ sở khoa học của đề tài
2.1.1. Các khái niệm liên quan
* Chất thải: là vật chất được thải ra từ sản xuất, kinh doanh, dịch vụ,
sinh hoạt hoặc hoạt động khác” [5].
* Chất thải rắn: Là chất thải ở thể rắn, được thải ra từ quá trình sản
xuất, kinh doanh, dịch vụ, sinh hoạt hoặc các hoạt động khác. Chất thải rắn
bao gồm chất thải rắn thông thường và chất thải rắn nguy hại [8].
- Chất thải rắn phát thải trong sinh hoạt cá nhân, hộ gia đình, nơi công
cộng được gọi chung là chất thải rắn sinh hoạt.
- CTR phát thải từ hoạt động sản xuất công nghiệp, làng nghề, kinh doanh,
dịch vụ hoặc các hoạt động khác được gọi chung là chất thải rắn công nghiệp.
* Chất thải rắn sinh hoạt (còn gọi là rác sinh hoạt) là chất thải rắn phát
sinh trong sinh hoạt thường ngày của con người[9].
* Thu gom chất thải rắn: là hoạt động tập hợp, phân loại, đóng gói và
lưu giữ tạm thời chất thải rắn tại nhiều điểm thu gom tới địa điểm hoặc cơ sở
được cơ quan nhà nước có thẩm quyền chấp thuận[8].
* Lưu giữ chất thải rắn là việc giữ chất thải rắn trong một khoảng thời
gian nhất định ở nơi được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận trước khi vận
chuyển đến cơ sở xử lý[8].
* Vận chuyển chất thải rắn: là quá trình chuyên chở chất thải rắn từ nơi
phát sinh, thu gom, lưu giữ, trung chuyển đến nơi xử lý, tái chế, tái sử dụng
hoặc chôn lấp cuối cùng[8].
* Quản lý chất thải: “Hoạt động quản lý chất thải rắn bao gồm các họat
động quy hoạch quản lý, đầu tư xây dựng cơ sở quản lý chất thải rắn, các hoạt
động phân loại, thu gom, lưu trữ, vận chuyển, tái sử dụng, tái chế và xử lý

15. 6
chất thải rắn nhằm ngăn ngừa, giảm thiểu những tác động có hại đối với môi
trường và sức khỏe con người”[8].
2.1.2. Nguồn gốc, phân loại, thành phần rác thải
2.1.2.1. Nguồn gốc rác thải sinh hoạt
Kinh tế phát triển, cuộc sống người dân càng được nâng cao cùng với
đó là sự gia tăng dân số dẫn đến lượng rác thải phát sinh từ sinh hoạt ngày
càng tăng. Trong đó nguồn phát sinh bao gồm: sinh hoạt cá nhân, hộ gia đình,
nơi công cộng như các khu dân cư, các cơ quan, trường học, các trung tâm
dịch vụ thương mại.
Trong đó các nguồn chủ yếu phát sinh chất thải bao gồm:
- Từ các khu dân cư
- Từ các trung tâm thương mại
- Từ các viện nghiên cứu, cơ quan, trường học, bệnh viện các công
trình công cộng
- Từ các dịch vụ đô thị sân bay
- Từ các trạm xử lý nước thải và từ các ống cống thoát nước của thành phố
Từ các khu công nghiệp, nông nghiệp
- Từ các làng nghề
Hình 2.1 Sơ đồ các nguồn phát sinh chất thải[4]
Rác thải
Trường học
Cơ quan
hành
chính
Nhà dân,
khu dân cư
Chợ, bến
xe, nhà ga
Giao thông,
xây dựng
Nơi vui
chơi, giải
trí
Bệnh
viện, cơ
Khu công
nghiệp, nhà
máy, xí
nghiệp

16. 7
2.1.2.2. Phân loại rác thải sinh hoạt[6]
Rác thải sinh hoạt được phân loại theo các cách sau:
a. Phân loại theo nguồn phát sinh
- Chất thải sinh hoạt: phát sinh hàng ngày ở các đô thị, làng mạc, khu
dân cư, các trung tâm dịch vụ.
- Chất thải công nghiệp: phát sinh từ quá trình sản xuất công nghiệp và
tiểu thủ công ( gồm nhiều thành phần phức tạp, đa dạng, trong đó chủ yếu là
các dạng rắn, lỏng, dạng khí )
- Chất thải xây dựng: là các phế thải như đất đá, gạch ngói, bê tông đổ
vỡ, vôi vữa, đồ gỗ, nhựa, kim loại do các hoạt động xây dựng tạo ra.
- Chất thải nông nghiệp: sinh ra trong các hoat động nông nghiệp như
trồng trọt, chăn nuôi, chế biến nông sản trước và sau thu hoạch.
b. Phân loại theo mức độ nguy hại.
- Chất thải nguy hại: là chất thải dễ gây phản ứng, dễ cháy nổ, ăn mòn,
nhiễm khuẩn độc hại, chứa chất phóng xạ, các kim loai nặng.
- Chất thải không nguy hại: Là các chất thải không chứa các chất và
các hợp chất có chứa tính nguy hại
c. Phân loại theo thành phần.
- Chất thải vô cơ: là các chất thải có nguồn gốc vô cơ như tro, bụi, xỉ,
vật liệu xây dựng như gạch, vữa, thủy tinh, gốm sứ một số loại phân bón, đồ
dùng gia đình,
- Chất thải hữu cơ: là các chất thải có nguồn gốc hữu cơ như thực phẩm
thừa , chất thải từ lò giết mổ, chăn nuôi cho đến các dung môi, nhựa, dầu mỡ
và các loại thuốc bảo vệ thực vật.
d. Phân loại theo trạng thái chất thải.
- Chất thải trạng thái rắn: bao gồm chất thải sinh hoạt, chất thải từ các cơ sở
chế tạo máy, xây dựng (Kim loại, hóa chất sơn, nhựa, thủy tinh, vật liệu xây dựng…)

17. 8
- Chất thải ở trạng thái lỏng: nước thải từ cống rãnh, bể phốt, nước thải
từ nhà máy lọc dầu, rượu bia, nước từ nhà máy sản xuất giấy, dệt nhuộm và
vệ sinh công nghiệp…
- Chất thải ở trạng thái khí: bao gồm các khí thải các động cơ đốt trong
các máy động lực, giao thông, ô tô, máy kéo, tàu hỏa, nhà máy nhiệt điện,
sản xuất vật liệu…
2.1.2.3. Thành phần rác thải sinh hoạt[6]
Thành phần RTSH khác nhau tùy thuộc vào điều kiện tự nhiên kinh tế,
tính chất tiêu dùng và nhiều yếu tố khác. Khác với rác thải, phế thải công nghiệp,
rác thải sinh hoạt là một tập hợp không đồng nhất. Sự không đồng nhất này tạo
nên một số đặc tính rất khác biệt trong các thành phần của RTSH.
- Thành phần chất thải sinh hoạt có thể bao gồm:
+ Các chất dễ phân hủy sinh học; Thực phẩm thừa, cuộng rau, lá rau, lá
cây, xác động vật chết, vỏ hoa quả…
+ Các chất khó phân hủy sinh học: Gỗ, cành cây, cao su, túi nilon…
+ Các chất hoàn toàn không bị phân hủy sinh học: Kim loại, thủy tinh,
mảnh sành, gạch, ngói, đá, sỏi, cát…
2.1.3. Ảnh hưởng của rác thải sinh hoạt tới môi trường và sức khỏe cộng đồng
Rác thải khi thải vào môi trường gây ô nhiễm đất, nước , không khí.
Ngoài ra rác thải còn làm mất vệ sinh công cộng, làm mất mỹ quan môi
trường. rác thải là nơi trú ngụ lý tưởng của các loài gây bệnh hại cho người và
gia súc.
2.1.3.1. Ảnh hưởng tới môi trường không khí
Những đống rác công cộng để lâu ngày phân hủy thu gom gây mùi hôi
thối khó chịu, các bãi rác không được xử lý triệt để gây ra hiện tượng bốc mùi
gây nên ảnh tới hưởng môi trường không khí, làm cho không khí xung quanh
ngày càng trở nên ô nhiễm. Nhất là rác thải có nguồn gốc hữu cơ bị vi khuẩn

18. 9
phân hủy thành các chất gây mùi hôi như H2S, NH3, CH4… Khi ngửi phải
các khí này con người bị kích thích đường hô hấp, đau đầu, viêm kết mạc, mất
ngủ, đau mắt suy hô hấp. Với nồng độ cao chúng làm cản trở sự vận chuyển
oxy, làm hại các mô thần kinh, thậm chí gây tử vong
2.1.3.2. Ảnh hưởng tới môi trường đất
Rác thải sinh hoạt mang nhiều thành phần khác nhau, mỗi chất lại tác
động tới môi trường đất không giống nhau. Rác thải vứt trên đất làm mất cân
bằng hoặc làm mất hệ vi sinh vật trong đất, thay đổi thành phần trong đất, làm
mất tính chất của đất từ đây làm ảnh hưởng tới năng suất cây trồng cũng như
sự sống của sinh vật sống trong đất. Hiện nay, trong rác thải phổ biến là túi
chất liệu khó phân hủy nó tồn tại hàng trăm năm trong đất.
2.1.3.3. Ảnh hưởng tới môi trường nước
Lượng rác thải rơi vãi nhiều, ứ đọng lâu ngày, khi gặp mưa rác rơi vãi
sẽ theo dòng nước chảy, các chất độc hòa tan trong nước, qua cống rãnh, ra ao
hồ, sông ngòi, gây ô nhiễm nguồn nước mặt tiếp nhận.
Rác thải không thu gom hết ứ đọng trong các ao, hồ là nguyên nhân gây
mất vệ sinh và ô nhiễm các thủy vực. Khi các thủy vực bị ô nhiễm hoặc chứa
nhiều rác thì có nguy cơ ảnh hưởng đến các loài thủy sinh vật, do hàm lượng
oxy hòa tan trong nước giảm, khả năng nhận ánh sáng của các tầng nước
cũng giảm, dẫn đến ảnh hưởng tới khả năng quang hợp của thực vật thủy
sinhvà làm giảm sinh khối của các thủy vực.
Ở các bãi chôn lấp rác chất ô nhiễm trong nước rác là tác nhân gây ô
nhiễm nguồn nước ngầm trong khu vực và các nguồn nước ao hồ, sông suối
lân cận. Tại các bãi rác, nếu không tạo được lớp phủ bảo đảm hạn chế tối đa
nước mưa thấm qua thì cũng có thể gây ô nhiễm nguồn nước mặt.

19. 10
2.1.3.4. Tác hại của rác thải sinh hoạt đối với sức khỏe con người
- Tác hại của rác thải sinh hoạt lên sức khỏe con người thông qua ảnh
hưởng của chúng lên các thành phần môi trường. Môi trường bị ô nhiễm tất
yếu sẽ tác động đến sức khỏe con người thông qua chuỗi thức ăn.
Tại các bãi rác, nếu không áp dụng các kỹ thuật chôn lấp và xử lý
thích hợp, cứ đổ dồn rồi san ủi, chôn lấp thông thường, không có lớp lót, lớp
phủ thì bãi rác trở thành nơi phát sinh ruồi, muỗi, là mầm mống lan truyền
dịch bệnh, chưa kể đến chất thải độc hại tại các bãi rác có nguy cơ gây các
bệnh hiểm nghèo đối với cơ thể người khi tiếp xúc, đe dọa đến sức khỏe cộng
đồng xung quanh.
Rác thải không được lượm nhặt, tồn đọng trong không khí, lâu ngày sẽ
tác động đến sức khoẻ con người sống xung quanh. Những người tiếp xúc
thường xuyên với rác như công nhân thu gom, xử lý tại bãi rác dễ mắc những
bệnh như viêm phổi, sốt rét, các bệnh về mắt, tai, mũi họng, ngoài da, phụ
khoa... Những xác động vật bị thối rữa trong hơi thối có chất amin và những
chất dẫn xuất sufua hyđro hình thành trong khoảng sự phân huỷ rác thải kích
thích sự hô hấp của con người, kích thích nhịp tim đập nhanh gây tác động
xấu đối với những người mắc bệnh tim mạch…
2.1.3.5. Rác thải làm giảm mỹ quan đô thị.
Rác thải sinh hoạt nếu không được thu gom, vận chuyển đến nơi xử lý,
thu gom không hết, vận chuyển rơi vãi dọc đường, tồn tại các bãi nhỏ lộ
thiên… đều là hình ảnh gây mất vệ sinh môi trường và làm ảnh hưởng đến vẻ
mỹ quan đường phố, thôn xóm…
2.2. Cơ sở pháp lý của đề tài
- Luật Bảo vệ môi trường 2014 ban hành ngày 23/01/2014 có hiệu lực
ngày 1/1/2015.

20. 11
- Nghị định 19/2015/NĐ-CP ngày 14/02/2015 hướng dẫn thực hiện một
số điều của luật BVMT.
- Nghị định 38/2015/NĐ-CP ngày 24/04/2015 về quản lý chất thải và
phế liệu
- Chỉ thị số 23/2005/CT-TTg ngày 21/6/2005 của Thủ tướng chính phủ
về thu gom và quản lý chất thải rắn có ghi: “Khuyến khích 100% đô thị thực
hiện công tác xã hội hóa công tác quản lý, xử lý chất thải rắn thông qua cơ
chế đặt hàng hay đấu thầu dịch vụ trên cơ sở đảm bảo môi trường và an ninh
môi trường”
- Thông tư số 36/2015/TT-BTNMT về quản lý chất thải nguy hại.
- Nghị định 59/2007/NĐ-CP, nghị định về quản lý chất thải rắn.
- Nghị định số: 04/2019/NĐ-CP ngày 14/1/2009 của Chính phủ về ưu
đãi, hỗ trợ hoạt động bảo vệ môi trường
- Thông tư số 13/2007/TT-BXD ngày 31/12/2007 của Bộ Xây dựng
hướng dẫn một số điều của Nghị định số 59/2007/NĐ-CP ngày 9/4/2007 của
Chính phủ về quản lý chất thải rắn
* Một số quy định của tỉnh Bắc Kạn về quản lý chất thải rắn và bảo vệ
môi trường:
- Quyết định 2201/QĐ-UBND năm 2017 về Định mức xử lý chất thải
rắn sinh hoạt theo công nghệ đốt đối với cơ sở xử lý chất thải rắn sinh hoạt
được đầu tư từ ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn.
- Quyết định số 2084/QĐ-UBND ngày 03 tháng 11 năm 2011 của
UBND tỉnh Bắc Kạn về việc phê duyệt quy hoạch quản lý chất thải rắn tỉnh
Bắc Kạn đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030.
- Quyết định số 31/2016/QĐ-UBND ngày 10 tháng 11 năm 2016 của
UBND tỉnh Bắc Kạn ban hành quy định bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh
Bắc Kạn. – Luật Bảo vệ môi trường năm 2014.

21. 12
- Quyết định số 41/2017/QĐ-UBND ngày 22 tháng 12 năm 2017 của
UBND tỉnh Bắc Kạn ban hành quy định giá tối đa dịch vụ thu gom, vận
chuyển rác thải sinh hoạt sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước trên địa bàn
tỉnh Bắc Kạn.
- Quyết định 1383/2011/QĐ-UBND về Quy định phân công, phân cấp
quản lý chất thải rắn trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn do Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc
Kạn ban hành.
- Quyết định 2211/QĐ-TTg năm 2013 phê duyệt Quy hoạch quản lý chất
thải rắn lưu vực sông Cầu đến năm 2020 do Thủ tướng Chính phủ ban hành.
2.3. Cơ sở thực tiễn của đề tài
2.3.1. Tình hình quản lý và xử lý rác thải sinh hoạt trên thế giới
Đối mặt với cảnh báo về cuộc khủng hoảng rác thải toàn cầu đang ngày
càng nghiêm trọng. Rác có thể gây ra những gánh nặng khổng lồ về môi trường
cũng như tài chính cho Chính phủ các nước. Các quốc gia lớn trên thế giới đã
có những biện pháp quản lý và xử lý rác thải phù hợp với điều kiện riêng.
Tại Đức: Có thể nói, ngành tái chế rác ở Đức đang dẫn đầu trên thế
giới hiện nay. Việc phân loại rác được thực hiện nghiêm túc ở Đức từ năm
1991. Rác bao bì gồm hộp đựng thức ăn, nước hoa quả, máy móc bằng nhựa,
kim loại hay carton được gom vào thùng màu vàng, thùng màu xanh dương
cho giấy, thùng xanh lá cho rác thải sinh hoạt, thùng đen cho thủy tinh.
Những lò đốt rác hiện đại của nước Đức hầu như không thải khí độc ra ngoài
môi trường. Giáo dục ý thức BVMT cho trẻ nhỏ bắt đầu từ việc phân loại rác
là một trong những phương pháp mà nhà quản lý tại Đức áp dụng. Rác được
phân loại triệt để tái chế, xử lý rác trở lên thuận lợi và dễ dàng. Từ đó, khái
niệm rác thải được thay thế bằng nguồn tài sản tiềm năng, mang lại lợi nhuận
đáng kể với những ai biết đến đầu tư vào việc cải tiến công nghệ.

22. 13
Tại Singapore: Đây là nước đô thị hóa 100% và là đô thị sạch nhất
trên thế giới. Để có được kết quả như vậy, Singapore đầu tư cho công tác thu
gom, vận chuyển và xử lý đồng thời xây dựng một hệ thống luật pháp nghiêm
khắc làm tiền đề cho quá trình xử lý rác thải tốt hơn. Rác thải ở Singapore
được thu gom và phân loại bằng túi nilon. Các chất thải có thể tái chế được,
được đưa về các nhà máy tái chế còn các loại chất thải khác được đưa về nhà
máy khác để thiêu hủy. Ở Singapore có 2 thành phần chính tham gia vào thu
gom và xử lý các rác thải sinh hoạt từ các khu dân cư và công ty, hơn 300
công ty tư nhân chuyên thu gom rác thải công nghiệp và thương mại. Tất cả
các công ty này đều được cấp giấy phép hoạt động và chịu sự giám sát kiểm
tra trực tiếp của Sở Khoa học công nghệ và môi trường. Ngoài ra, các hộ dân
và các công ty của Singapore được khuyến khích tự thu gom và vận chuyển
rác thải cho các hộ dân vào các công ty. Chẳng hạn, đối với các hộ dân thu
gom rác thải trực tiếp tại nhà phải trả phí 17 đôla Singapore/tháng, thu gom
gián tiếp tại các khu dân cư chỉ phải trả phí 7 đôla Singapore/tháng [7].
Tại Nhật Bản: Các gia đình Nhật Bản đã phân loại chất thải thành 3
loại riêng biệt và cho vào 3 túi với màu sắc khác nhau theo quy định: rác hữu
cơ, rác vô cơ, giấy, vải, thủy tinh, rác kim loại. Rác hữu cơ được đưa đến nhà
máy xử lý rác thải để sản xuất phân vi sinh. Các loại rác còn lại: giấy, vải,
thủy tinh, kim loại,... đều được đưa đến cơ sở tái chế hàng hóa. Tại đây, rác
được đưa đến hầm ủ có nắp đậy và được chảy trong một dòng nước có thổi
khí rất mạnh vào các chất hữu cơ và phân giải chúng một cách triệt để. Sau
quá trình xử lý đó, rác chỉ còn như một hạt cát mịn và nước thải giảm ô
nhiễm. Các cặn rác không còn mùi sẽ được nén thành các viên gạch lát vỉa hè
rất xốp, chúng có tác dụng hút nước khi trời mưa [7].
Ở Hàn Quốc: cách quản lý chất thải giống với Nhật Bản, nhưng cách
xử lý lại giống ở Đức. Rác hữu cơ nhà bếp một phần được sử dụng làm giá

23. 14
thể nuôi trồng nấm thực phẩm, phần lớn hơn được chôn lấp có kiểm soát để
thu hồi khí biôga cung cấp cho phát điện. Sau khi rác tại hố chôn phân huỷ
hết, tiến hành khai thác mùn ở bãi chôn làm phân bón. Như vậy, tại các nước
phát triển việc phân loại rác tại nguồn đã được tiến hành cách đây khoảng 30
năm và đến nay cơ bản đã thành công trong việc tách rác thành 2 dòng hữu cơ
dễ phân huỷ được thu gom xử lý hàng ngày, rác khó phân huỷ có thể tái chế
hoặc đốt, chôn lấp an toàn được thu gom hàng tuần [7].
2.3.2. Tình hình quản lý chất thải rắn sinh hoạt ở Việt Nam
2.3.2.1. Tình hình phát sinh CTRSH Việt Nam
Tình hình phát sinh và xử lý CTR ở khu vực đô thị vẫn là một trong
những vấn đề môi trường nổi cộm trong nhiều năm qua. Theo thống kê, lượng
CTR sinh hoạt phát sinh ở khu vực đô thị khoảng 38.000 tấn/ngày với mức
gia tăng trung bình 12% mỗi năm. Chất thải rắn sinh hoạt đô thị có tỷ lệ hữu
cơ vào khoảng 54 - 77%, chất thải có thể tái chế (thành phần nhựa và kim
loại) chiếm khoảng 8 - 18%. Chất thải nguy hại (CTNH) còn bị thải lẫn vào
chất thải sinh hoạt mang đến bãi chôn lấp là 0,02 ÷ 0,82%. Chất thải rắn y tế
phát sinh là 600 tấn/ngày với mức độ gia tăng khoảng 7,6% mỗi năm. Đối với
CTR công nghiệp khu vực đô thị, hiện chưa có thống kê con số cụ thể nhưng
ước tính khối lượng CTR công nghiệp phát sinh trong các khu vực đô thị khá
cao, tập trung ở các ngành cơ khí, dệt may, da giầy và thực phẩm. Ước tính
lượng CTNH trong CTR công nghiệp chiếm tỷ lệ khoảng 20 - 30% [2].
Đáng lưu ý hiện nay, không chỉ ở các đô thị lớn mà các vùng nông thôn
cũng đã bắt đầu… ngập rác; trong khi đó, những khu vực này lại thiếu nhiều
bãi chôn lấp và công nghệ xử lý. Do đó, phần lớn chưa tổ chức thu gom, xử lý
CTR, các CTR ở khu vực này chủ yếu vứt bừa bãi ra môi trường tự nhiên như
ao, hồ, sông ngòi. Thành phần CTR là rất khác nhau tùy thuộc vào từng địa
phương, vào các mùa khí hậu, các điều kiện kinh tế và các yếu tố khác. Hiện
nay, ở các đô thị Việt Nam thành phần CTR chủ yếu là chất hữu cơ chiếm

24. 15
khoảng 45 – 70% (trong các khu vực đô thị hàm lượng chất thải rắn hữu cơ
trung bình cao hơn các vùng khác)
Bảng 2.1. Thành phần CTR từ hộ gia đình của một số thành phố
Đơn vị: %
TT
Thành phần
CTR
Hà Nội Hải Phòng Huế
TP. Hồ Chí
Minh
1 CTR hữu cơ 53,81 55,18 77,1 64,5
2 Giấy 6,53 4,54 1,92 8,17
3 Vải 5,82 4,57 2,89 3,88
4 Gỗ 2,51 4,93 0,59 4,59
5 Nhựa 13,57 14,34 12,47 12,42
6 Da và cao su 0,15 1,05 0,28 0,44
7 Kim loại 0,87 0,47 0,40 0,36
8 Thủy tinh 1,87 1,69 0,39 0,4
9 Sành sứ 0,39 1,27 0,79 0,24
10 Đất, cát 6,29 3,08 1,70 1,39
11 Xỉ than 3,10 5,70 – 0,44
12 Nguy hại 0,17 0,05 – –
13 Bùn 4,34 2,29 1,56 2,92
14 Các loại khác 0,58 1,46 – 0,14
(Nguồn: Báo cáo môi trường quốc gia năm 2011)
Thành phần CTRSH phụ thuộc vào mức sống ở một số đô thị. Mức sống, thu
nhập khác nhau giữa các đô thị đóng vai trò quyết định trong thành phần
CTRSH. Trong thành phần rác thải đưa đến các bãi chôn lấp, thành phần rác
có thể sử dụng làm nguyên liệu sản xuất phân hữu cơ rất cao từ 54 – 77%,

25. 16
tiếp theo là thành phần nhựa 8 – 16%, thành phần kim loại đến 2%, chất thải
nguy hại bị lẫn nhỏ hơn 1%.
2.3.2.2. Tình hình quản lý CTRSH tại Việt Nam
* Công tác thu gom, vận chuyển
Tỷ lệ thu gom rác thải sinh hoạt hiện nay tại khu vực nội thành của các
đô thị trung bình đạt khoảng 85% so với lượng rác thải sinh hoạt phát sinh và
tại khu vực ngoại thành của các đô thị trung bình đạt khoảng 60% so với
lượng rác thải sinh hoạt phát sinh. Tỷ lệ thu gom rác thải sinh hoạt tại khu vực
nông thôn còn thấp, trung bình đạt khoảng 40-55% so với lượng rác thải sinh
hoạt phát sinh, tỷ lệ thu gom rác thải sinh hoạt tại các vùng nông thôn ven đô
hoặc các thị trấn, thị tứ cao hơn tỷ lệ thu gom rác thải sinh hoạt tại các vùng
sâu, vùng xa.
Tại các đô thị, việc thu gom, vận chuyển rác thải sinh hoạt do Công ty
môi trường đô thị hoặc Công ty công trình đô thị thực hiện. Bên cạnh đó,
trong thời gian qua với chủ trương xã hội hóa trong lĩnh vực môi trường của
Nhà nước, đã có các đơn vị tư nhân tham gia vào công tác thu gom, vận
chuyển chất thải rắn sinh hoạt tại đô thị.
Ở khu vực nông thôn, việc thu gom, vận chuyển rác thải sinh hoạt do
nhiều đơn vị thực hiện: Mô hình công ty môi trường đô thị, mô hình hợp tác
xã (HTX) dịch vụ VSMT, mô hình thu gom theo các tổ chức tư nhân, mô hình
thu gom do xã, thôn tổ chức, mô hình thu gom tự quản do dân tự tổ chức [20].

26. 17
* Công tác xử lý
Nhìn chung, chất thải rắn sinh hoạt được xử lý chủ yếu bằng hình thức
chôn lấp, sản xuất phân hữu cơ và đốt.
Tính đến Quý I năm 2014, trong khuôn khổ Chương trình xử lý chất
thải rắn giai đoạn 2011-2020 đã có 26 cơ sở xử lý chất thải rắn tập trung
được đầu tư xây dựng theo hoạch xử lý chất thải rắn của các địa phương.
Trong số 26 cơ sở xử lý chất thải rắn có 03 cơ sở xử lý sử dụng công nghệ
đốt, 11 cơ sở xử lý sử dụng công nghệ sản xuất phân hữu cơ, 11cơ sở xử lý
sử dụng công nghệ sản xuất phân hữu cơ kết hợp với đốt, 01 cơ sở xử lý sử
dụng công nghệ sản xuất viên nhiên liệu. Tuy nhiên, hiệu quả hoạt động của
26 cơ sở chưa được đánh giá một cách đầy đủ, toàn diện; chưa lựa chọn
được mô hình xử lý chất thải rắn hoàn thiện đạt được cả các tiêu chí về kỹ
thuật, kinh tế, xã hội và môi trường.
Theo thống kê tính đến năm 2013 có khoảng 458 bãi chôn lấp chất thải
rắn có quy mô trên 1ha, ngoài ra còn có các bãi chôn lấp quy mô nhỏ ở các xã
chưa được thống kê đầy đủ. Trong số 458 bãi chôn lấp có 121 bãi chôn lấp
hợp vệ sinh và 337 bãi chôn lấp không hợp vệ sinh. Các bãi chôn lấp không
hợp vệ sinh phần lớn là bãi rác tạm, lộ thiên, không có hệ thống thu gom, xử
lý nước rỉ rác, đang là nguồn gây ô nhiễm môi trường.
Tại Việt Nam hiện nay đang có xu hướng đầu tư đại trà lò đốt chất thải
rắn sinh hoạt ở tuyến huyện, xã. Do vậy, đang tồn tại tình trạng mỗi huyện, xã
tự đầu tư lò đốt công suất nhỏ để xử lý chất thải rắn sinh hoạt phát sinh trên
địa bàn. Theo báo cáo của các địa phương, trên cả nước có khoảng 50 lò đốt
chất thải rắn sinh hoạt, đa số là các lò đốt cỡ nhỏ, công suất xử lý dưới
500kg/giờ, các thông số chi tiết về tính năng kỹ thuật khác của lò đốt chất thải
chưa được thống kê đầy đủ. Trong đó có khoảng 2/3 lò đốt được sản xuất, lắp
ráp trong nước.

27. 18
Việc đầu tư lò đốt công suất nhỏ là giải pháp tình thế, góp phần giải
quyết nhanh chóng vấn đề chất thải rắn sinh hoạt phát sinh trên địa bàn, đặc
biệt với khu vực nông thôn. Tuy nhiên, một số lò đốt công suất nhỏ không có
hệ thống xử lý khí thải và trên ống khói không có điểm lấy mẫu khí thải;
không có thiết kế, hồ sơ giấy tờ liên quan tới lò đốt. Nhiều lò đốt công suất
nhỏ được đầu tư xây dựng trên địa bàn dẫn tới việc xử lý chất thải phân tán,
khó kiểm soát việc phát thải ô nhiễm thứ cấp vào môi trường không khí. Ngay
cả với một số lò đốt công suất lớn thì hiện còn tồn tại các vấn đề: phân loại,
nạp liệu chưa tối ưu; chưa thu hồi được năng lượng từ quá trình xử lý chất
thải; kiểm soát ô nhiễm chưa đảm bảo; chưa có hệ thống thu hồi nước rác;
không có hệ thống xử lý nước rỉ rác; xử lý mùi, côn trùng chưa triệt để.
Qua khảo sát thực tế cho thấy nhiều lò đốt hiệu quả xử lý chưa cao, khí
thải phát sinh chưa được kiểm soát chặt chẽ, có nguy cơ phát sinh khí Dioxin,
Furan, là nguồn gây ô nhiễm môi trường không khí xung quanh[20].

28. 19
PHẦN 3
ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
3.1. Đối tượng, phạm vi và thời gian nghiên cứu
3.1.1. Đối tượng nghiên cứu
Nghiên cứu về hiện trạng công tác quản lý rác thải sinh hoạt và nhận thức của
người dân tại thị trấn Chợ Mới huyện Chợ Mới tỉnh Bắc Kạn.
3.1.2. Phạm vi nghiên cứu
Thị trấn Chợ Mới huyện Chợ Mới tỉnh Bắc Kạn
3.1.3. Địa điểm và thời gian tiến hành
- Địa điểm: Phòng Tài nguyên và Môi trường thị trấn Chợ Mới huyện Chợ Mới
tỉnh Bắc Kạn
- Thời gian tiến hành: Đề tài được nghiên cứu từ ngày 20 tháng 7 năm 2017 đến
ngày 20 tháng 12 năm 2012.
3.2. Nội dung nghiên cứu
3.2.1. Tìm hiểu điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội liên quan đến đề tài nghiên
cứu tại Thị Trấn Chợ Mới
3.2.2. Điều tra, đánh giá hiện trạng rác thải sinh hoạt tại Thị trấn Chợ Mới
- Điều tra đánh giá các nguồn phát sinh và thành phần chất thải sinh hoạt
tại thị trấn Chợ Mới từ các hộ gia đình, chợ, trường học, công sở…
3.2.3. Điều tra, đánh giá thực trạng công tác quản lý rác thải sinh hoạt trên địa
bàn Thị Trấn
- Thực trạng công tác quản lý: phân loại, thu gom, vận chuyển và xử lý
rác thải sinh hoạt trên địa bàn Thị Trấn.
- Nhận thức và ý thức của người dân trong vấn đề bảo vệ môi trường và
công tác thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải.

29. 20
3.2.4. Đề xuất một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý rác thải sinh
hoạt trên địa bàn Thị trấn
3.3. Phương pháp nghiên cứu
3.3.1. Phương pháp thu thập tài liệu, số liệu, thông tin thứ cấp
- Thu thập, tổng hợp tài liệu có liên quan đến công tác quản lý môi trường
và Tài liệu về điều kiện tự nhiên, điều kiện kinh tế - xã hội của địa phương.
- Các số liệu thu thập thông qua Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện
chợ mới.
- Thu thập thông tin liên quan đến chuyên đề qua sách báo, internet: số liệu...
- Tài liệu về tình hình thu gom và xử lý CTR sinh hoạt địa bàn nghiên cứu.
3.3.2. Phương pháp điều tra, khảo sát thực nghiệm
- Tiến hành khảo sát khu vực thực tập và tham gia cùng thực hiện các công
việc mà phòng Tài nguyên và Môi trường làm. Tìm hiểu nhiệm vụ và
tình hình thu gom, vận chuyển chất thải rắn trên địa bàn thị trấn.
3.3.3. Phương pháp điều tra, phỏng vấn
- Đối tượng phỏng vấn: Hộ gia đình, cá nhân ( mỗi tổ chọn khoảng 5 –
7 hộ để phỏng vấn). lựa chọn các hộ làm ngành nghề khác nhau
- Phạm vị phỏng vấn : Thị trấn Chợ Mới
- Hình thức phỏng vấn:
Lập phiếu điều tra, phỏng vấn gồm 2 phần:
+ Phần 1: Thông tin chung
+ Phần 2: Các vấn đề liên quan đến RTSH Tiến hành phỏng vấn trực
tiếp các đối tượng: để thu thập các thông tin cần thiết theo phiếu điều tra đã
xây dựng:
+ Phỏng vấn hộ gia trong khu vực nghiên cứu: 50 phiếu
+ Nghề nghiệp: hộ nông nghiệp: 35- 40%, hộ công chức: 45 – 50%, hộ
buôn bán: 10 – 15%

30. 21
3.3.4. Phương pháp xác định khối lượng và thành phần rác thải
* Phương pháp định tính: Tiến hành điều tra khảo sát tại các địa điểm
trong thị trấn.
- Khảo sát chợ Chợ Mới.
- Khảo sát 3 trường (1 trường Mầm Non, 1 trường Tiểu học, 1 trường
THCS)
- Khảo sát 300m trên quốc lộ 3 đi qua địa bàn thị trấn và 1 số đoạn
đường nội thị.
- Khảo sát một số cơ quan trên địa bàn nghiên cứu.
* Phương pháp định lượng: Rác hộ gia đình: Tiến hành thu gom, cân
rác và phân loại rác thải sinh hoạt
3.3.5. Phương pháp tổng hợp, phân tích số liệu
- Tổng hợp tất cả các số liệu, tài liệu thu thập được từ các phương pháp
trên bằng phần mềm Microsoft word.
- Xử lý số liệu bằng phần mền Microsoft excel.

31. 22
PHẦN 4
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
4.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội huyện Chợ Mới, tỉnh Bắc Kạn
4.1.1. Điều kiện tự nhiên
4.1.1.1. Vị trí địa lý
Hình 4.1. Bản đồ hành chính huyện Chợ Mới
Huyện Chợ Mới có tổng diện tích tự nhiên là 60.716,08ha, gồm 16 đơn
vị hành chính (15 xã và 01 thị trấn). Thị trấn Chợ Mới là trung tâm huyện lỵ
cách thị xã Bắc Kạn 42km về phía Nam và cách thủ đô Hà Nội 142km về phía

32. 23
Bắc. Huyện có vị trí địa lý tương đối thuận lợi, là huyện cửa ngõ phía Nam
của tỉnh Bắc Kạn:
- Huyện nằm ở phía nam tỉnh Bắc Kạn
- Phía bắc giáp huyện Bạch Thông và thị xã Bắc Kạn.
- Phía tây giáp huyện Định Hóa (Thái Nguyên).
- Phía nam là huyện Võ Nhai và Phú Lương (Thái Nguyên).
- Phía đông là huyện Na Rì.
4.1.1.2. Địa hình địa mạo
Huyện Chợ Mới nằm trong khu vực thấp của tỉnh Bắc Kạn, độ cao
trung bình dưới 300m, có địa hình đồi xen kẽ núi thấp, nhiều thung lũng, sông
suối. Độ dốc trung bình từ 15 - 25o
, thuận lợi cho canh tác nông lâm nghiệp
kết hợp, trồng cây ăn quả, cây công nghiệp dài ngày và lâm nghiệp.
Đường Quốc lộ 3 là con đường giao thông huyết mạch chạy dọc theo
chiều dài của huyện, đi qua 7 xã, thị trấn. Nhờ con đường này, từ Chợ Mới có
thể đi lại một cách dễ dàng về phía Nam xuống thủ đô Hà Nội, lên phía Bắc
đến tận Cao Bằng. Ngoài ra còn hệ thống đường liên xã tạo thành một mạng
lưới giao thông phục vụ nhu cầu đời sống kinh tế, văn hóa, xã hội của nhân
dân các dân tộc trong vùng. Khác với nhiều huyện trong tỉnh, hệ thống đường
giao thông của Chợ Mới luôn gắn chặt với trục đường bộ quan trọng ở Miền
núi phía Bắc. Các tuyến giao thông đối nội và đối ngoại quan trọng của huyện
cũng là những trục giao thông chính của Bắc Kạn và của nhiều tỉnh ở Trung
du, Miền núi phía Bắc. Đây là một thuận lợi lớn, góp phần thúc đẩy giao lưu
và phát triển kinh tế, khai thác các thế mạnh của huyện, đặc biệt là nguồn lợi
từ rừng và tài nguyên du lịch.
4.1.1.3. Khí hậu.
Khí hậu huyện Chợ Mới mang đặc trưng của khí hậu nhiệt đới gió mùa.
Nhiệt độ trung bình trong năm 210 C. Các tháng có nhiệt độ trung bình cao

33. 24
nhất là tháng 6, tháng 7 và tháng 8 (270 - 27,50C), các tháng có nhiệt độ trung
bình thấp nhất là tháng 1 (14 -14,50 C). Tổng tích nhiệt bình quân năm là
7.8500C. Mặc dù nhiệt độ còn bị phân hoá theo độ cao và hướng núi, nhưng
không đáng kể. Ngoài chênh lệch về nhiệt độ theo các mùa trong năm, khí
hậu Chợ Mới còn có những đặc trưng khác như sương mù, sương muối. Một
năm bình quân có khoảng 87 - 88 ngày sương mù. Vào các tháng 10, tháng
11, số ngày sương mù thường cao hơn. Đôi khi có sương muối, mưa đá,
nhưng không nhiều, bình quân mỗi năm khoảng 0,2 - 0,3 ngày, thường vào
các tháng 12, tháng 1 và đầu mùa xuân. Lượng mưa thuộc loại trung bình
1.500 - 1.510 mm/năm. Các tháng có lượng mưa lớn là tháng 7 và 8, có khi
mưa tới 100mm/ngày. Mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 10 và chiếm tới 75 -
80% lượng mưa cả năm. Thịnh hành là các chế độ gió mùa đông bắc kèm
theo không khí khô lạnh và gió mùa đông nam mang theo hơi nước từ biển
Đông, tạo ra mưa về mùa hè. Chợ Mới nằm trong khu vực khí hậu gió mùa,
mỗi năm có 4 mùa xuân, hạ, thu, đông. Mùa hạ có gió mùa đông nam, mùa
đông có gió mùa đông bắc, trời giá rét, nhiều khi có sương muối, gây ảnh
hưởng đến sự sinh trưởng của cây trồng và gia súc nhưng lại là điều kiện để
phát triển các loại cây ưa lạnh như cây gừng, hồi, quế...
4.1.1.4. Thủy văn
Huyện Chợ Mới có con sông Cầu chảy quanh, đồng thời cũng là con
sông lớn nhất tỉnh. Bắt nguồn từ núi Tam Tao, sông Cầu chảy qua một phần
của huyện Bạch Thông, đến thị xã Bắc Kạn, huyện Chợ Mới, chảy sang Thái
Nguyên và hợp lưu với sông Thái Bình. Chiều dài trên địa phận Bắc Kạn
khoảng 100 km với lưu vực trên 510 km2 cùng hàng chục con suối lớn nhỏ.
Lòng sông rộng, ít thác ghềnh nhất tại địa phận huyện Chợ Mới. Sông Cầu là
tuyến đường thuỷ quan trọng phục vụ vận tải liên huyện và liên tỉnh, nối Chợ
Mới với các tỉnh khác. Lưu lượng dòng chảy lớn, sông Cầu có vai trò quan

34. 25
trọng trong đời sống dân cư của hầu hết các xã trong huyện, mang tới nguồn
thủy lợi dồi dào, đường giao thông ngược xuôi, nguồn thủy sản phong phú.
Đặc biệt, sông Cầu bồi đắp cho các xã dọc lưu vực một lớp phù sa màu mỡ để
phát triển nông lâm nghiệp
4.1.2. Tài nguyên thiên nhiên
a. Tài nguyên đất
Huyện Chợ Mới có nhiều loại đất khác nhau. Đất nâu đỏ phát triển trên
đá phiến sét, diện tích tương đối lớn, thích hợp cho phát triển các loại cây
công nghiệp như chè, hồi, quế. Đất nâu vàng phát triển trên đá sa thạch, đá lẫn
chiếm tỷ lệ cao, mỏng có thể phục vụ cho phát triển lâm nghiệp. Đất bồi tụ
(phù sa sông, suối) độ mùn cao, giàu dinh dưỡng, phân bổ dọc theo sông,
ngòi, khe suối thích hợp cho sản xuất nông nghiệp. Nhìn chung, phần lớn diện
tích đất Chợ Mới có độ cao từ 40 - 300m, thích hợp cho nhiều loại cây nông
lâm nghiệp. Cây trồng rừng thích hợp là các loại cây mỡ, keo tai tượng, bồ đề,
luồng, trúc, tre, diễn, vầu, hồi, trám, lát hoa, nhãn, vải thiều, quế, hồng, quýt,
chè. Trong diện tích đất chưa sử dụng có tới 20 - 25% là đất trống đồi núi
trọc, còn có thể sử dụng để trồng rừng. Những năm qua, đất chưa sử dụng
được khai thác đáng kể, bình quân khoảng 11% mỗi năm, trong khi đó đất
nông nghiệp tăng bình quân 4,4%/năm, phi nông nghiệp tăng 7,2%/năm.
Cùng với khí hậu thích hợp cho nhiều loại cây trồng, vật nuôi, đất đai trong
huyện là điều kiện thuận lợi để phát triển nông - lâm nghiệp, xây dựng các
vùng chuyên canh nông sản hàng hóa.
b. Tài nguyên nước
Sông Cầu là nơi cung cấp nguồn nước chính cho sản xuất và sinh hoạt
của người dân thị trấn. Mặt khác do địa hình thấp so với các vùng xung
quanh, nằm cạnh nơi giao nhau của 2 con sông ( sông Cầu và sông Chu) nên
lượng nước ngầm của thị trấn tương đối phong phú.

35. 26
c. Tài nguyên rừng
Tổng diện tích đất rừng năm 2005 có 46.678,6ha chiếm 77% diện tích
tự nhiên của toàn huyện. Trong đó chủ yếu là đất rừng tự nhiên (31.971,2ha),
rừng trồng có 14.700ha chiếm 24% diện tích lâm nghiệp của huyện. Năm
2005 độ che phủ đã đạt tới 60% diện tích rừng. Chợ Mới cũng là huyện có
diện tích rừng trồng lớn nhất, chiếm 25% diện tích rừng trồng của toàn tỉnh.
Các loại cây trồng chính gồm có mỡ, thông, keo, bồ đề, hồi, trúc, quế, bạch
đàn, sa mộc..
d. Tài nguyên khoáng sản
Tài nguyên khoáng sản tương đối phong phú và đa dạng. Trong lòng
đất khá giàu các loại kim loại màu, kim loại đen, vật liệu xây dựng. Đây là
một trong những thế mạnh để phát triển kinh tế - xã hội nói chung và công
nghiệp khai khoáng nói riêng.
e. Tài nguyên nhân văn
Trên địa bàn thị trấn có 5 dân tộc cùng sinh sống: Kinh, Tày, Nùng,
Dao, Hoa nên phong tục tập quán khá phong phú. Người dân có cuộc sống
khá giả và trình độ dân trí cao, y tế và giáo dục rất được quan tâm, thế hệ trẻ
có điều kiện phát triển về mọi mặt.
4.1.3. Đặc điểm kinh tế - xã hội
a. Tình hình phát triển kinh tế
* Về nông - lâm nghiệp:
Lĩnh vực sản xuất nông - lâm nghiệp coi đây là ngành kinh tế chủ lực.
Cùng với mở rộng về diện tích, nông nghiệp của huyện đang phát triển theo
hướng nâng cao chất lượng, giá trị kinh tế cây trồng, vật nuôi trên cơ sở quy
hoạch từng loại cây trồng để tạo thành vùng sản xuất hàng hoá Bình quân thu
nhập đầu người đạt 15,6 triệu đồng/người/năm. Tổng sản lượng lương thực có

36. 27
hạt năm 2015 là: 2094,5 tấn/ 1942 tấn = 107,8 % theo chương trình kế hoạch.
Bình quân lương thực đầu người đạt 510 kg/người/năm[15].
Công tác quản lý bảo vệ rừng luôn được cấp ủy Đảng và Chính quền
địa phương quan tâm chỉ đạo. Trồng rừng theo dự án 147: 70,55ha, rừng phân
tán 7,5ha, dân tự trồng 20ha [15].
* Về công nghiệp:
Năm 2016, mặc dù nền kinh tế còn gặp nhiều khó khăn, tác động trực
tiếp đến sản xuất kinh doanh, nhưng với những chính sách khuyến khích, tạo
điều kiện cho các doanh nghiệp, hoạt động công nghiệp của huyện Chợ Mới
tiếp tục thu được nhiều kết quả quan trọng. Giá trị sản xuất công nghiệp cả
năm đạt trên 86 tỷ đồng, đạt 113,63% kế hoạch[15].
* Về thương mại dịch vụ
Các hoạt động kinh doanh thương mại, dịch vụ phát triển ổn định. Hoạt
động khai thác, sử dụng các địa điểm kinh doanh tập trung được duy trì có
hiệu quả. Nhìn chung, các hộ kinh doanh đều chấp hành tốt điều kiện và quy
định của pháp luật trong kinh doanh, chủ động tìm kiếm thị trường và phát
triển ngành hàng; các cơ sở chế biến, sản xuất tiểu thủ công nghiệp duy trì
hoạt động ổn định,thu hút chủ yếu nguồn lao động trên địa bàn và mang lại
hiệu quả kinh tế cao.
b.Văn hóa, xã hội
* Dân số, lao động
Dân cư Thị trấn Chợ Mới có với 2.432 nhân khẩu, phân bố ở 7 tổ dân
phố trên địa bàn thị trấn, mật độ dân số trung bình là khoảng 1.090 người/km2
. Tuổi thọ trung bình của người dân ở đây là 63 – 68 tuổi. Dân số phân bố
không đồng đều, đông nhất là tổ 7 với 612 nhân khẩu và ít nhất là tổ 2 với
179 nhân khẩu Thị trấn Chợ Mới có Quốc lộ 3 đi qua với vị trí này thuận lợi
cho việc giao lưu trao đổi hàng hóa, thúc đẩy các hoạt động thị trường trao

37. 28
đổi buôn bán. Nhìn chung đời sống dân cư tương đối ổn định nên việc thực
hiện các chủ chương, chính sách của Đảng và Nhà nước, đặc biệt là chính
sách pháp luật BVMT khá tốt.
Lao động của toàn Thị trấn với trình độ lao động chủ yếu là lao động
phổ thông và phần lớn là lao động trong ngành tiểu thủ công nghiệp – thương
mại dịch vụ. Sự phát triển của các ngành công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp,
thương mại, dịch vụ đã và đang thu hút và giải quyết việc làm cho một số
lượng lớn lao động. Thu nhập bình quân đầu người của thị trấn đạt 20
triệu/người/năm.
Công tác chăm sóc sức khoẻ nhân dân; chú trọng đầu tư xây dựng cơ sở
vật chất và bồi dưỡng trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ y
tế. Việc giải quyết các chính sách xã hội, xoá đói giảm nghèo được quan tâm
kịp thời; công tác lao động, việc làm được thực hiện hiệu quả; phong trào
“Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá” có nhiều chuyển biến tiến
bộ; sự nghiệp giáo dục được chăm lo phát triển, qui mô trường lớp không
ngừng được mở rộng, chất lượng giảng dạy ở các bậc học được nâng lên. Đến
hết năm 2007, toàn huyện đã hoàn thành việc phổ cập trung học cơ sở [15].
4.2. Thực trạng phát sinh rác thải sinh hoạt tại thị trấn Chợ Mới, huyện
Chợ Mới, tỉnh Bắc Kạn
4.2.1. Nguồn phát sinh rác thải sinh hoạt tại thị trấn Chợ Mới, huyện Chợ
Mới, tỉnh Bắc Kạn
Qua điều tra cho thấy nguồn gốc phát sinh RTSH của thị trấn Chợ Mới
được phát thải từ các nguồn chính sau:

38. 29
Hình 4.2: Nguồn gốc phát sinh rác thải sinh hoạt tại thị trấn Chợ Mới
- Hộ gia đình: rác thải hộ gia đình gồm rác thải hữu cơ dễ phân hủy là
chủ yếu như thực phẩm thừa, cành cây, cỏ, lá. Ngoài ra có một lượng là rác
thải vô cơ: túi nilon, vỏ bánh kẹo, chai, lọ…rác thải độc hại như pin, ác quy
chiếm tỷ lệ không đáng kể.
- Cơ quan, trường học: trên địa bàn thị trấn có 03 trường học thành phần
của các loại rác thải từ nguồn này chủ yếu là vỏ bánh, vỏ kẹo, giấy vụn…
- Chợ: chủ yếu tập trung các nhà hàng ăn uống, buôn bán rau, củ, quả
nên phần lớn là rác thải hữu cơ.
- Đường xá: RTSH từ nguồn này chủ yếu từ các khu dân cư sinh sống trên
địa bàn hoặc những người đi qua đường chủ yếu là túi nilon, giấy vụn, lá cây…
- Dịch vụ, nhà hàng: Các hoạt động ăn uống của nhà hàng, quán ăn phát
sinh lượng rác tương đối lớn và đa dạng về thành phần chủ yếu là giấy, thực
phẩm thừa, túi nilon …
Bảng 4.1. Tổng hợp lượng phát sinh rác thải sinh hoạt tại địa bàn thị trấn
Chợ Mới, huyện Chợ Mới, tỉnh Bắc Kạn
Hộ gia đình Cơ quan,
trường học
chợ, đường xá
Dịch vụ, nhà
hàng
Rác thải sinh
hoạt

39. 30
STT Nguồn phát sinh
Khối lượng
(tấn/ngày)
Tỷ lệ (%)
1 Hộ gia đình 1,296 44
2 Đường xá 0,25 8,49
3 Cơ quan, trường học 0,35 11,88
4 Chợ 0,8 27,15
5 Dịch vụ, nhà hàng 0,25 8,49
Tổng phát sinh 2,946 100%
(Nguồn: Tổng hợp kết quả phiếu điều tra, 2017)
Hình 4.3.Tỷ lệ phần trăm nguồn phát sinh rác thải sinh hoạt tại TT Chợ Mới
Qua bảng 4.1 và hình 4.3 ta thấy lượng rác thải sinh hoạt chủ yếu phát
sinh từ hộ gia đình ( chiếm 44% trong tổng số nguồn phát sinh ), điều này
chứng tỏ ảnh hưởng của đô thị hóa, mật độ dân số trên địa bàn đông nên dẫn
tới lượng phát sinh rác thái sinh hoạt lớn, và chủ yếu từ hộ gia đình.
44%
8.49%
11.88%
27.15%
8.49%
Nguồn phát sinh rác thải
Hộ gia đình
Đường xá
Cơ quan, trường học
Chợ
Dịch vụ, Nhà hàng

40. 31
Bên cạnh đó, các hoạt động thương mại, dịch vụ trên địa bàn cũng tạo
ra một lượng rác thải tương đối lớn. Cụ thể, qua kết quả điều tra cho thấy
lượng rác thải có nguồn gốc từ chợ chiếm tới 27,15% trong tổng số nguồn
phát sinh, lượng rác thải từ đường xá chiếm 8,49% trên tổng số nguồn phát
sinh, từ cơ quan là 8.13% và từ dịch vụ, nhà hàng là ,49% trên tổng số nguồn
phát sinh. Tóm lại, qua phân tích số liêu ta thấy nguồn phát sinh rác thải sinh
hoạt chủ yếu từ hộ gia đình, chính vị vậy để hạn chế lượng rác thải sinh hoạt
phát sinh thì các tổ chức chính quyền, đoàn thể cần phải có biện pháp tuyên
truyền, vận động nhân dân tham gia bảo vệ môi trường hạn chế tối đa lượng
rác thải vào môi trường.
4.2.2. Lượng phát sinh, thành phần và phân loại rác thải sinh hoạt tại thị trấn
Chợ Mới, huyện Chợ Mới, tỉnh Bắc Kạn
4.2.2.1. Lượng phát sinh rác thải sinh hoạt tại thị trấn Chợ Mới, huyện Chợ
Mới, tỉnh Bắc Kạn
Lượng rác thải phát sinh chủ yếu từ hộ gia đình và với lượng bình quân
đầu người là 0,506 kg/người/ngày, tổng lượng rác thải phát sinh từ hộ gia
đình là 1296kg/ngày. Tuy nhiên lượng rác thải phát sinh không đồng đều từ
các tổ dân phố. Điều này được thể hiện qua bảng 4.2 như sau:

41. 32
Bảng 4.2. Lượng rác thải phát sinh tại các hộ gia đình
STT
Địa
điểm
Dân Số
(người)
Số hộ
Lượng rác bình
quân/người/ngày
(kg)
Khối lượng rác
(kg/ngày)
1 Tổ 1 453 108 0.57 258
2 Tổ 2 179 21 0.44 78.76
3 Tổ 3 270 60 0.49 132.3
4 Tổ 4 245 43 0.41 100.4
5 Tổ 5 443 83 0.56 248.08
6 Tổ 6 230 32 0.46 105.8
7 Tổ 7 612 123 0.61 373.3
Tổng 2432 470 0.506 1,296
(Nguồn: Tổng hợp kết quả từ phiếu điều tra, 2017)
Phần lớn lượng rác thải sinh hoạt phát sinh tập trung ở các tổ dân có số
dân tập chung đông, cụ thể số liệu tại phiếu điều tra cho thấy trên địa bàn thị
trấn thì dân số tập chung nhiều nhất tại 3 tổ dân phố là tổ 1, tổ 5 và tổ 7. Tổ 7
có dân số tập chung đông nhất (612 người), do đó lượng rác thải sinh hoạt
phát sinh ở tổ này lớn nhất. Tuy nhiên, tổ 1 và tổ 5 cũng có dân số tương đối
đông, thêm vào đó hai tổ nãy còn là nơi tập chung khá nhiều cơ quan và
trường học nên cũng có lượng rác thải phát sinh tương đối lớn.

42. 33
4.2.2.2.Thành phần rác thải sinh hoạt trên địa bàn thị trấn Chợ Mới,
huyện Chợ Mới, tỉnh Bắc Kạn
Tại các nguồn phát sinh khác nhau thì thành phần rác thải cũng khác
nhau, nó mang đặc trưng của mỗi khu vực, tính chất ngành nghề cũng như
mức sống của người dân. Trong quá trình điều tra cho thấy thành phần rác
thải sinh hoạt thông thường gồm những loại sau:
 Chất hữu cơ dễ phân hủy ( Thực phẩm thừa, vỏ hoa quả…)
 giấy,vải vụn, bìa, báo cũ
 Nhựa, túi nilon, cao su
 Kim loại, sứ, thủy tinh, gốm
 Đất cát, xỉ than, các tạp chất khác
Bảng 4.3. Thành phần rác thải sinh hoạt trên địa bàn thị trấn Chợ Mới
STT Thành phần rác thải Số hộ gia đình Tỷ lệ %
1 Chất hữu cơ dễ phân hủy 32 64
2 Giấy vụn, vải vụn 6 12
3 Nhựa, túi nilon, cao su 7 14
4 Kim loại, thủy tinh 2 4
5 Đất cát, xỉ than, các tạp chất khác 3 6
Tổng 50 100
(Nguồn:Kết quả điều tra hộ gia đình, 2017)
Hình 4.4. Biểu đồ tỷ lệ thành phần rác thải tại hộ gia đình
64%
12%
14%
4% 6%
Thành phần rác thải
Rác thải hữu cơ dễ phân
hủy
Giấy, vải vụn
Nhựa, túi nilon, cao su
Kim loại, thủy tinh

43. 34
Qua bảng 4.3 và hình 4.4 cho thấy thành phần rác thải hữu cơ ở cả 7 tổ
chiếm tỷ lệ lớn nhất khoảng 64% gồm: rau, củ, quả, thực phẩm thừa... Ngoài
ra ra có thể tận dụng làm thức ăn cho vật nuôi giúp là giảm lượng RTSH phải
chuyển đi xử lý., các thành phần còn lại chiếm tỷ lệ thấp hơn như : giấy, vải
vụn là 12%, nhựa, túi nilon là 14% đây là thành phần khó phân hủy tồn tại lâu
trong môi trường tự nhiên vì vậu cần có biện pháp xử lý thích hợp, kim loại,
thủy tinh là thấp khoảng 4%, và các chất khác là 6%.
Bên cạnh đó rác thải có khả năng tái sử dụng, tái chế người dân có thể bán
cho người mua phế liệu để tái chế góp phần giảm lượng rác thải bỏ ra ngoài.
4.2.2.3. Hiện trạng phân loại CTRSH tại nguồn trên địa bàn thị trấn
Hầu hết các hộ gia đình các cơ quan, xí nghiệp đã có ý thức BVMT,
giữ gìn môi trường xanh sạch đẹp trên địa bàn thị trấn. Các hộ gia đình đã đổ
rác đúng giờ đúng nơi quy định nhưng việc phân loại CTR tại nguồn tại các
hộ gia đình, khu dân cư, công sở, cơ quan, trường học … là chưa được thực
hiện đầy đủ. Các loại CTR được thu gom lẫn với nhau và được vận chuyển
cùng nhau tới bãi rác.
Việc phân loại CTR thông thường và CTR nguy hại chỉ được thực hiện tại
các cơ sở y tế và phòng khám trong khu vực và một số cơ quan nhà nước khác.
Năm 2017 Ban thu gom và xử lý rác thải huyện Chợ Mới phối hợp
cùng Ủy ban nhân nhân thị trấn Chợ Mới phát động phong trào phân loại rác
tại nguồn cho khu tập thể trường học và cơ quan bằng việc cung cấp cho mỗi
cơ sở 02 thùng chứa CTR với 2 màu quy định khác nhau để phân loại CTR.
Chương trình thực hiện một thời gian xong do ý thức của người dân chưa cao
nên đã không thu được hiệu quả cao.
Hiện tại phân loại rác tại nguồn tập trung do công nhân Ban quản lý
phân loại, bao gồm chủ yếu là những phế thải có thể bán được. Còn các loại
rác thải khác đều được đổ chung do tất cả đều mang lên khu xử lý rác để đốt
hoặc chôn lấp.

44. 35
4.3. Thực trạng công tác quản lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn thị trấn
Chợ Mới
4.3.1. Cơ cấu tổ chức quản lý rác thải tại huyện chợ mới
Hiện nay cơ quan chuyên trách về vấn đề vệ sinh môi trường của thị
trấn Chợ Mới và các xã lân cận là Ban quản lý môi trường và đô thị Chợ Mới.
Ban quản lý môi trường và đô thị Chợ Mới do UBND huyện Chợ Mới quyết
định thành lập, chịu sự quản lý trực tiếp của Phòng Tài nguyên và Môi
Trường huyện Chợ Mới.
- Thành lập và trụ sở: Ban quản lý môi trường và đô thị Chợ Mới
có trụ sở tại tổ 4 thi trấn Chợ Mới. Được bàn giao 01 xe tải 3,45 tấn từ tổ thu
gom rác thải của Thị trấn Chợ Mới. Công tác thu gom và vận chuyển rác thải
được thực hiện từ thứ 2 đến thứ 7 hàng tuần [16].
- Tổ chức: Ban quản lý môi trường và đô thị Chợ Mới gồm 01 Trưởng
Ban do phó Trưởng phòng Tài nguyên và môi trường kiêm nhiệm. Ban quản
lý được giao hợp đồng lao động 9 người trong đó có 01 lái xe, 01 kế toán, 01
cán bộ kỹ thuật và 06 công nhân chia làm 02 tổ, tổ thu gom và tổ xử lý phân
loại đốt tại lò[16].
- Nhân lực:
Bảng 4.4 Nhân lực phục vụ cho công tác thu gom RTSH
STT
Nhân lực
Chức vụ Số lượng (người)
1 Trưởng ban 01
2 Phó trưởng ban 01
3 Kế toán 01
4 Lái xe 01
5 Kỹ thuật 01
6 Công nhân 06
(Nguồn: Đề án thành lập Ban quản lý Môi trường – Đô thị huyện)

45. 36
* Công tác thực hiện, ban hành các văn bản quản lý nhà nước về
rác thải
Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của kinh tế xã hội, thị trấn Chợ Mới
đang đứng trước những thách thức về môi trường. Huyện ủy, UBND huyện
Chợ Mới, UBND thị trấn đã và đang cố gắng hoàn thiện cơ cấu bộ máy, cơ sở
pháp lý phục vụ cho công tác quản lý và bảo vệ môi trường trên địa bàn thị
trấn. Thị trấn Chợ Mới đã thực hiện tốt những văn bản pháp luật của nhà
nước, của tỉnh Bắc Kạn và huyện nhà về quản lý nhà nước về môi trường nói
chung và quản lý rác thải nói riêng. Cụ thể với những văn bản pháp lý sau:
- Quyết định số: 31/2016/QĐ-UBND về ban hành quy định bảo vệ
môi trường trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn
- Chỉ thị 25/CT-TTg ngày 27/4/2017 của Thủ tướng Chính phủ về một
số nhiệm vụ giải pháp cấp bách về bảo vệ môi trường
- Quyết định số 2201/QĐ-UBND Ngày 25/12/2017 về ban hành định
mức xử lý chất thải rắn sinh hoạt theo công nghệ đốt đối với các cơ sở xử lý
chất thải rắn sinh hoạt được đầu tư từ ngân sách Nhà nước trên địa bàn tỉnh
Bắc Kạn.
- Chỉ thị số 21/2017/CT- UBND ngày 21/07/2017 của UBND tỉnh về
việc tăng cường công tác BVMT trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn.
- Nghị định số 179/2013/NĐ-CP của Chính phủ ngày 14/11/2013 V/v
Quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường 48
- Quyết định số 2084/QĐ-UBND ngày 03 tháng 11 năm 2011 của
UBND tỉnh Bắc Kạn về việc phê duyệt quy hoạch quản lý chất thải rắn tỉnh
Bắc Kạn đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030.

46. 37
4.3.2. Công tác thu gom, vận chuyển RTSH tại thị trấn Chợ Mới
* Tình hình thu gom, vận chuyển:
Việc thu gom và vận chuyển rác thải trên địa bàn thị trấn là do Ban
quản lý môi trường và đô thị Chợ Mới quản lý.
Đối với trụ sở các cơ quan, doanh nghiệp, khu chợ: Rác được tập kết tại
điểm cố định theo quy định trong khuôn viên các tổ chức, xe thu gom rác đến
thu tại địa điểm tập kết theo quy định. Công nhân thu gom sẽ bốc rác thủ công
lên thùng xe tải và chở về bãi tập kết rác tại tổ 6, thị trấn Chợ Mới để xử lý.
Đối với các hộ gia đình, cá nhân: Rác được hộ gia đình, cá nhân thu
gom trong gia đình và để ra phía trước cửa nhà, bên lề đường, trên quãng
đường đi của xe thu gom, công nhân bốc từng túi rác của từng hộ gia đình, cá
nhân cho lên xe tải chở rác và chở về bãi tập kết rác tại tổ 6, thị trấn Chợ Mới,
tiến hành phân loại và xử lý.
Xe chở rác và các dụng cu thu gom rác còn hạn chế và thô sơ trong quá
trình vận chuyển thường chở quá tải trọng để đáp ứng được nhu cầu thu gom
trên địa bàn.
Hàng ngày, khối lượng rác thải được thu gom, vận chuyển và xử lý trên
địa bàn huyện khoảng trên 03 tấn. Với tình hình thực tế hiện nay, lượng rác
thải ngày càng có xu hướng tăng lên, về lâu dài đòi hỏi phải có phương án
thay thế phương tiện vận chuyển và phương thức thu gom và xử lý rác nhằm
khắc phục được tình trạng rác thải tồn đọng không được xử lý trên địa bàn,
tránh tình trạng vứt rác bừa bãi gây ảnh hưởng đến môi trường và mỹ quan
trên địa bàn huyện.

47. 38
- Quy trình thu gom, vận chuyển:
- Quy trình
Hình 4.5. Quy trình thu gom RTSH
- Phương tiện thu gom rác: Gồm 1 xe tải chở rác và một số dụng cụ như
cào, cuốc, xẻng.
* Thời gian và tần suất thu gom
-Thời gian thu gom: Tổ chức thu gom 02 ngày/lần
+ Buổi chiều từ 14 giờ đến 17giờ 30 phút.
Bảng 4.5 Các hình thức thu gom RTSH của các hộ gia đình trên địa bàn
thị trấn Chợ Mới
Hình thức thu gom Số hộ gia đình Tỷ lệ (%)
Có xe thu gom 42 84
Vứt rác gần nhà 2 4
Đào hố chôn, đốt 5 10
Đổ bỏ bừa bãi 1 2
( Nguồn: Kết quả điều tra hộ gia đình, 2017)
Rác thải sinh hoạt Xe thu gom rác
Bãi chứa rác
Phân loại
Lò đốt rác

48. 39
Nhìn chung, CTRSH được các hộ gia đình thu gom bằng nhiều hình
thức khác nhau tùy khu vực sinh sống. Số hộ ký hợp đồng thu gom với BQL
chiếm 76%. các gia đình này chủ yếu sống theo dọc 2 bên đường của thị trấn
và các ngõ lớn thuận tiện cho xe chở rác chuyên dụng ra vào thu gom.
Khoảng 14% các hộ gia đình tự thu gom và xử lý bằng cách có hố rác riêng
hoặc đổ ra khu đất trống bao gồm các hộ gia đình trong ngõ hẹp và các hộ gia
đình hoạt động nông nghiệp. Tuy nhiên, tình trạng đổ, bỏ bừa bãi RTSH của
một số hộ gia đình vẫn diễn ra với.
Bảng 4.6: Tình hình thu gom, vận chuyển CTRSH năm 2016 của thị trấn
Chợ Mới
STT
Khu
vực
phát
sinh
Khối
lượng
phát sinh
(tấn/ngày
Khối
lượng thu
gom
(tấn/ngày)
Tỷ lệ
(%)
Phương
tiện thu
gom vận
chuyển
Phương
pháp xử lý
Địa điểm
xử lý
1 Tổ 1 0.468 0.44 94.01
Xe tải
3,45 tấn
nhãn hiệu
Fo rlan
Phân loại
để tiến
hành đốt
bằng lò đốt
rác thải rắn
sinh hoạt
ECOTECH
500 và
chôn lấp tại
hố chôn lấp
Tổ 6 –
Thị trấn
Chợ Mới
huyện
Chợ Mới
tỉnh Bắc
Kạn
2 Tổ 2 0.21 0.15 71,47
3 Tổ 3 0.265 0.235 88.67
4 Tổ 4 0.216 0.2 92
5 Tổ 5 0.3 0.24 80
6 Tổ 6 0.188 0.17 90.42
7 Tổ 7 0.545 0.5 91,74
Tổng cộng 2.192 1.9 84
(Nguồn: Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Chợ Mới[3])
Qua bảng số liệu trên ta thấy tỷ lệ thu gom CTRSH tại thị trấn Chợ
Mới khá cao trung bình tỷ lệ thu gom là 80% do được sự quan tâm của các cơ

49. 40
quan quản lý và sự đầu tư trang thiết bị. Tuy nhiên lượng rác thải sinh hoạt
chưa được thu gom vẫn còn nhiều đòi hỏi cần có sự quản lý tốt hơn nữa của
các cấp quản lý. Lượng rác thải sinh hoạt chưa được thu gom chủ yếu là do
quá trình vận chuyến rơi vãi và ý thức của người dân chưa cao, đổ rác không
đúng giờ, không đúng nơi quy định, đổ rác tại vườn nhà mình và tại các ao hồ
gây khó khăn cho quá trình thu gom của công nhân môi trường.
Bảng 4.7: Trang thiết bị phục vụ cho công tác thu gom RTSH
STT
Phương tiện thu gom, vận
chuyển
Số lượng
1 Xe chở rác chuyên dụng 3,45 tấn 1 xe
2 Quần áo lao động 1 bộ/người/năm
Gang tay 1 đôi/người/tháng
3 Ủng 2 đôi/người/năm
4 Mũ, kính 1 chiếc/người/năm
5 Khẩu trang 3 chiếc/người/năm
6 Chổi 2 chiếc/người/năm
7 Xẻng 1 chiếc/người/năm
(Nguồn: Kết quả điều tra, 2017)
Hiện nay, phương tiện thu gom của BQL còn thiếu nhiều đặc biệt là xe
đẩy tay, thùng rác công cộng và thùng rác ở đầu các ngõ hẹp. Dụng cụ vệ sinh
được cấp cho công nhân thu gom không đầy đủ như quần áo bảo hộ chỉ được
cấp 1 bộ/năm. Với tình trạng CTRSH ngày càng tăng, BQL cần phải bổ sung
thêm phương tiện để công tác thu gom đạt hiệu quả hơn.
* Mức thu phí vệ sinh môi trường áp dụng tại thị trấn Chợ Mới.

50. 41
Hình thức thu phí VSMT là một chính sách để việc quản lý môi trường
được tốt hơn. Dùng phí đóng góp đó để thực hiện trong công tác thu gom, vận
chuyển và xử lý rác thải. Và hình thức đó được Ban thu gom và xử lý rác thải
huyện Chợ Mới áp dụng cho các đơn vị, tổ chức, cá nhân trên địa bàn.
Bảng 4.8: Mức thu phí vệ sinh môi trường đang áp dụng tại thị trấn Chợ Mới
STT Hình thức Đơn vị tính Mức thu
1
Hộ cá nhân không có hoạt động sản
xuất kinh doanh
Đồng/người/tháng 5.000
2 Hộ kinh doanh buôn bán Đồng/hộ/tháng 30.000 - 50.000
3 Nhà nghỉ Đồng/ tháng 100.000
4 Khác sạn Đồng/ tháng 135.000
5 Đối với nhà hàng Đồng/ tháng 140.000
6
Đối với trường học, nhà trẻ, trụ sở
làm việc của các doanh nghiệp, cơ
quan Đảng, Ủy ban MTTQ, các
đoàn thể, Hội, đơn vị sự nghiệp,
đơn vị thuộc lực lượng vũ trang
nhân dân.
- Có số lượng người từ 10 người trở
xuống
Đồng/đơn vị/tháng 60.000
- Có số lượng người từ 11 đến 20
người
Đồng/đơn vị/tháng 90.000
- Có số lượng người từ 21 đến 50
người
Đồng/đơn vị/tháng 110.000
- Có số lượng người từ 51 người trở
lên
Đồng/đơn vị/tháng 200.000
7
Đối với các nhà máy, bệnh viện, cơ
sở sản xuất, bến xe, các công trình
xây dựng….
Đồng/cơ sở/tháng 180.000
(Nguồn: UBND tỉnh Bắc Kạn[13])

51. 42
Bảng 4.9: Đánh giá tình hình thu phí VSMT trên địa bàn thị trấn Chợ Mới
Cộng đồng dân cư
% Ý kiến dân cư
Cao Trung bình Thấp
Hộ gia đình 23 77 0
Cơ quan 30 50 20
Chợ 30 60 10
(Nguồn: Kết quả điều tra, 2017)
Qua bảng 4.9 ta thấy mức thu phí VSMT trên địa bàn thị trấn được đa
số cộng đồng dân cư đánh giá là trung bình (60%-77%). Vì tùy theo từng đối
tượng mà mức thu phí khác nhau, về cơ bản theo số liệu điều tra thì mức thu
phí VSMT tại thị trấn Chợ Mới là phù hợp, chỉ còn lại một số ít theo ý kiến
đánh giá là cao và thấp. Vậy để cho công tác quản lý được tốt hơn thì việc
điều chỉnh mức thu phí VSMT sao cho hợp lý cũng là một vấn đề được quan
tâm.
4.3.3. Tình hình tái chế, tái sử dụng RTSH tại thị trấn Chợ Mới
* Tái chế RTSH.
Hiện nay, tại thị trấn chợ mới có các hình thức thu gom tái chế RTSH như:
- RTSH hữu cơ gồm: rau, củ, quả, cơm thừa, thực phẩm thừa…được
tận dụng làm thức ăn cho vật nuôi, ủ làm phân bón hữu cơ giúp giảm lượng
RTSH phải chuyển đi xử lý.
- Thu mua tại nhà: Các hộ gia đình thu gom những loại CTRSH có thể
tái chế được như giấy, kim loại, quạt, ti vi, tủ lạnh hỏng… và bán cho những
người mua ve chai, đồng nát.
- Thu gom tại khu xử lý tập trung: Những người nhặt rác đến khu xử lý
bới rác để tìm kiếm, thu gom những loại CTR tái chế như dây điện, kim loại,
đồ nhựa, giấy vụn,… còn sót lại.

52. 43
* Tái sử dụng
Tái sử dụng là sử dụng lại nhiều lần mà không bị thay đổi hình dạng vật
lí của sản phẩm, có thể sử dụng lại với cùng mục đích hoặc mục đích tương
tự. Thường thấy các hộ gia đình vẫn tái sử dụng các sản phẩm như các chai
nước ngọt, nước cất y tế, hộp sữa,… vẫn được sử dụng đựng hạt khô, hạt
giống trong nhà; các chai như chai bia, chai nước,… bằng thuỷ tinh sau khi sử
dụng phải trả lại chai cho nhà sản xuất để họ khử trùng làm sạch và tiếp tục
đưa vào đóng chai mới…
4.3.4. Công tác xử lý rác thải sinh hoạt tại địa bàn thị trấn Chợ Mới, huyện Chợ
Mới, tỉnh Bắc Kạn
Là một trung tâm thương mại, dịch vụ của huyện , thị trấn Chợ Mới có
mức độ phát sinh lượng rác thải tương đối cao. Trên địa bàn thị trấn đã thành
lập ban thu gom và xử lý rác thải huyện Chợ Mới và đã cho xây dựng 1 lò
đốt rác ECOTECH phù hợp cho việc đốt tiêu hủy các loại rác thải sinh hoạt
sản sinh ra ngay trong ngày với năng suất 500kg/giờ, tương đương với
khoảng 2m3/giờ, nhằm mục đích hạn chế ô nhiễm mùi, ô nhiễm nguồn nước
ngầm do rác hữu cơ bị phân hủy, hạn chế thể tích rác được chôn lấp và đã đi
vào hoạt động.
* Công tác xử lý rác thải
Rác thải sau khi được thu gom từ các hộ gia đình, cơ quan, chợ thì
được chở tới bãi chứa rác với diện tích 2.700m2 tại tổ 6 thị trấn Chợ Mới cách
xa khu dân cư là 400m.
Rác thải đem tới bãi rác, xe vào xả rác và tập kết tại sân. Tại sân phơi,
công nhân phân loại rác, loại bỏ những thành phần không đốt được như gạch,
đất, đá…đem chôn lấp tại vị trí quy định của bãi rác.
Rác thải sau đó sẽ được chuẩn bị cho vào lò đốt. Trường hợp rác thải
quá ướt sẽ gây khó khăn cho giai đoạn đầu của quá trình đốt, vì vậy đối với

53. 44
rác thải này cần tiến hành hong khô tự nhiên sau đó mới cho vào lò đốt. Phun
thuốc khử mùi, khử ruồi và những côn trùng khác để đảm bảo hiệu quả an
toàn vệ sinh môi trường.
* Phương án xử lý rác thải
Công nghệ xử lý rác là sử dụng lò đốt rác ECOTECH, phù hợp cho
việc đốt tiêu hủy các loại rác thải sinh hoạt sản sinh ra ngay trong ngày với
năng suất 500kg/giờ, tương đương với khoảng 2m3/giờ, nhằm mục đích hạn
chế ô nhiễm mùi, ô nhiễm nguồn nước ngầm do rác hữu cơ bị phân hủy, hạn
chế thể tích rác được chôn lấp.
* Giai đoạn vận hành lò đốt rác ECOTECH [14].
- Chuẩn bị:
+ Chuẩn bị dụng cụ lao động và trang thiết bị bảo hộ lao động;
+ Phân loại rác để loại bỏ phần rác không cháy được như: Mảnh sành
sứ, thủy tinh, gạch, đá và những thứ dễ gây cháy nổ....;
+ Phun hóa chất khử mùi rác, hạn chế ruồi, muỗi trong khu vực xử lý;
+ Phơi rác (đạt độ ẩm rác <40%) nhằm rút ngắn thời gian xử lý, tăng
công suất xử lý của lò đốt;
+ Dùng cuốc, cào gom rác sau khi phơi thành đống và chuyển về gần lò đốt
+ Chuẩn bị các nguyên liệu nhóm lò: Rác khô, giấy,…dùng để mồi đốt lò
- Giai đoạn vận hành lò:
+ Nhóm lò: Mở cửa buồng đốt cho các vật liệu dễ cháy vào lò, mồi lửa để
nhóm lò (sử dụng các vật liệu dễ cháy để nhóm lò như củi, giấy loại, rác khô…),
khi nhiệt độ lò đạt khoảng 500o
C - 650o
C thì bắt đầu quá trình đốt rác.
+ Đốt rác: Dùng dụng cụ chuyên dụng đưa rác sau khi giảm ẩm (sau
khi phơi) vào cửa trên của lò để đốt; duy trì nhiệt độ cao trong buồng đốt,
tránh không để rác ướt vào quá nhiều làm nhiệt độ buồng đốt giảm và tạo
nhiều khói. Nếu thấy khói nhiều, tạm thời dừng nạp rác, sử dụng dụng cụ cào

54. 45
để cào rác trong lò, tránh vón cục không cháy, sau đó đóng cửa lò duy trì cháy
trong ít phút trước khi tiếp tục nạp rác;
+ Điều chỉnh hoạt động lò: Nếu nhiệt độ trong buồng đốt hạ xuống thấp,
điều chỉnh van để mở cửa gió đằng trước cho thông khí thúc đẩy quá trình đốt.
Định kỳ cời tro cháy và rác không cháy ở cửa dưới của lò để thông gió.
- Kết thúc ca vận hành
+ Vệ sinh dụng cụ, phương tiện lao động, cất, bảo quản đúng nơi quy định;
vệ sinh hết tro và chất thải rắn còn đọng lại trong lò chuyển về điểm tập kết.
+ Cho rác vụn, loại mục thêm vào lò để ủ nhiệt (nếu ủ tốt, lò đốt được ủ
qua đêm không cần nhóm lò lại).
* Sơ đồ công nghệ của quá trình đốt rác thải sinh hoạt bằng lò
ECOTECH [14]
Hình 4.6 Sơ đồ quá trình đốt rác thải sinh hoạt bằng lò ECOTECH
Tro, bụi khí
thải
Buồng
đốt sơ
cấp
Buồng
đốt thứ
cấp
Hệ thống xử lý
khói thải độc hại
Ống
khói
khí thải
Tro bụ thải ra
môi trường

55. 46
* Công nghệ xử lý:[14]
- Công nghệ lò đốt rác ECOTECH dựa hoàn toàn trên cơ sở đối lưu tự
nhiên của dòng vật chất do sự chênh lệch nhiệt độ tạo ra. Việc kiểm soát và
cung cấp ôxi trong quá trình cháy được điều khiển bằng việc đóng mở các cửa
cấp gió bên dưới ghi hoặc bên thân lò. Lượng nhiệt duy trì quá trình cháy
trong lò do bản thân rác thải tạo ra trên cơ sở tận dụng tối đa lượng nhiệt bức
xạ, lượng nhiệt trong quá trình phản ứng hóa học phân hủy rác mà không cần
dùng đến bất kỳ nguồn năng lượng nào từ bên ngoài. Công nghệ khí hóa của
rác thải được tận dụng triệt để, tạo ra lượng khí cháy, cháy ngay các lớp trên
của vật liệu.
Với việc duy trì nhiệt độ cao - ổn định, thời gian lưu khói đủ dài nên
phần lớn các chất hữu cơ và hydrocacbon được phân hủy triệt để, mùi hôi thối
được loại trừ hoàn toàn. Nồng độ các khí thải của lò đốt khi vận hành ổn định
đảm bảo đạt tiêu chuẩn và quy chuẩn của Việt Nam.
- Lò đốt rác ECOTECH được thiết kế để đốt 2 cấp (sơ cấp và thứ cấp):
rác được đưa vào và đốt cháy tại buồng đốt sơ cấp đầu tiên, sản phẩm của
buồng đốt này là tro, bụi và các loại khí sẽ được dẫn sang buồng đốt thứ cấp,
tại đây với nguồn nhiệt bức xạ từ vách lò cùng với việc cấp bổ sung oxy,
chúng được đốt lại lần nữa và triệt tiêu các khí độc, các chất thải, khói bụi.
Trước khi khói thải ra môi trường, hỗn hợp này được dẫn qua bộ phận tách
bụi, thiết bị trao đổi nhiệt nhằm làm giảm nhiệt độ khói thải, đảm bảo khí sạch
và có nhiệt độ thấp dưới 2500C phát thải ra môi trường. Thực tế khói thải
trong quá trình vận hành ở chế độ ổn định dao động từ 1800C đến 2100C
Việc đầu tư khoa học công nghệ xử lý rác thải thích hợp cho mỗi địa
phương là rất quan trọng. Khi đưa lò đốt rác ECOTECH và sử dụng đã khiến
cho môi trường xung quanh bãi chứa rác bớt ô nhiễm và gây mùi khó chịu hơn,
đồng thời cũng giảm bớt lượng rác thải thải ra trực tiếp vào môi trường hơn.