HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KIỂM SOÁT CHI THƢỜNG XUYÊN NGÂN SÁCH XÃ PHƢỜNG QUA KHO BẠC NHÀ NưỚC UÔNG BÍ

Dịch vụ viết thuê luận án tiến sĩ, luận văn thạc sĩ, chuyên đề khóa luận
Sdt/zalo 0967 538 624/0886 091 915 https://lamluanvan.net/
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƢƠNG
LUẬN VĂN THẠC SĨ
HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KIỂM SOÁT CHI THƢỜNG
XUYÊN NGÂN SÁCH XÃ PHƢỜNG QUA KHO BẠC NHÀ
NƢỚC UÔNG BÍ
Ngành: Quản lý kinh tế
Họ và tên học viên: Trần Thị Thúy Dung
Hà Nội, 2021

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƢƠNG
LUẬN VĂN THẠC SĨ
HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KIỂM SOÁT CHI THƢỜNG
XUYÊN NGÂN SÁCH XÃ PHƢỜNG QUA KHO BẠC NHÀ
NƢỚC UÔNG BÍ
Ngành: Quản lý kinh tế
Mã số: 8310110
Họ và tên học viên: Trần Thị Thúy Dung
Ngƣời hƣớng dẫn: PGS.TS.Vũ Thị Hiền
Hà Nội, 2021

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu của cá nhân tôi, được
thực hiện dưới sự hướng dẫn của PGS. TS. Vũ Thị Hiền.
Các số liệu, kết quả nghiên cứu được nêu trong luận văn là trung thực và chưa
từng công bố trong bất cứ một công trình nào trước đó.
Tôi xin chịu trách nhiệm về nghiên cứu của mình.
Ngày tháng 06 năm 2021
Tác giả luận văn
Trần Thị Thúy Dung

ii
LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình nghiên cứu và hoàn thành luận văn thạc sĩ, tác giả đã nhận được
rất nhiều sự quan tâm, tạo điều kiện giúp đỡ từ các thầy cô giáo trường Đại học
Ngoại thương Hà Nội cũng như Ban giám đốc và đồng nghiệp tại Kho bạc Nhà
nước Uông Bí. Trước tiên, tác giả xin được bày tỏ sự trân quý và lời cảm ơn sâu sắc
tới PGS, TS Vũ Thị Hiền đã tận tình hướng dẫn, chỉ dạy và có những ý kiến nhận
xét đánh giá quý báu trong suốt quá trình tác giả thực hiện luận văn thạc sĩ. Đồng
thời, tác giả xin gửi lời cảm ơn đến các thầy cô trong Ban giám hiệu, khoa Sau đại
học đã giúp đỡ, hỗ trợ tác giả trong quá trình học tập và quá trình nghiên cứu hoàn
thành đề tài luận văn thạc sĩ.
Xin chân thành cảm ơn Ban giám đốc Kho bạc Nhà nước Uông Bí, Kho bạc
Nhà nước Đông Triều, Kho bạc Nhà nước Quảng Yên, Kho bạc Nhà nước Cẩm
Phả, Kho bạc Nhà nước Đầm Hà, Kho bạc Nhà nước Quảng Ninh và các anh, chị,
em đồng nghiệp đã tạo điều kiện hỗ trợ về thông tin, tài liệu trong quá trình tác giả
thực hiện luận văn thạc sĩ.
Ngày tháng 06 năm 2021
Tác giả luận văn
Trần Thị Thúy Dung

iii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN....................................................................................................................................i
LỜI CẢM ƠN..........................................................................................................................................ii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT .............................................................................................vi
DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH, BẢNG .......................................................................................vii
TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN........................................................ix
MỞ ĐẦU ................................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của đề tài ......................................................................................... 1
2. Tình hình nghiên cứu ............................................................................................. 2
3. Mục đích nghiên cứu.............................................................................................. 4
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.......................................................................... 4
5. Phương pháp nghiên cứu........................................................................................ 4
6. Kết cấu của đề tài ................................................................................................... 5
CHƢƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KIỂM SOÁT CHI THƢỜNG XUYÊN
NGÂN SÁCH XÃ PHƢỜNG QUA KHO BẠC NHÀ NƢỚC ........................... 6
1.1. Ngân sách xã phường trong hệ thống Ngân sách Nhà nước............................... 6
1.1.1. Ngân sách nhà nước ..................................................................................... 6
1.1.2. Ngân sách xã phường trong hệ thống ngân sách nhà nước ......................... 8
1.1.3. Chi thường xuyên ngân sách xã phường .................................................... 10
1.2. Kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã qua KBNN cấp huyện ....................12
1.2.1. Khái quát về kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã qua KBNN cấp
huyện..................................................................................................................... 13
1.2.2. Sự cần thiết của việc kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã qua KBNN
cấp huyện .............................................................................................................. 13
1.2.3. Nguyên tắc kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã qua KBNN cấp huyện
15

iv
1.2.4. Nội dung kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã qua KBNN cấp huyện 16
1.2.5. Công cụ kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã qua KBNN cấp huyện19
1.2.6. Quy trình kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã qua KBNN cấp huyện
21
1.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến công tác kiểm soát chi thường xuyên ngân sách
xã qua KBNN cấp huyện....................................................................................... 24
1.4. Tiêu chí đánh giá công tác kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã qua Kho
bạc Nhà nước.............................................................................................................27
1.4.1. Khối lượng công việc kiểm soát chi............................................................ 28
1.4.2. Thời gian kiểm soát chi............................................................................... 28
1.4.3. Chất lượng công tác kiểm soát chi ............................................................. 28
CHƢƠNG II: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KIỂM SOÁT CHI THƢỜNG XUYÊN
NGÂN SÁCH XÃ PHƯỜNG QUA KHO BẠC NHÀ NƯỚC UÔNG BÍ..30
2.1. Khái quát chung về hoạt động của KBNN Uông Bí..........................................30
2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của KBNN Uông Bí ............................ 30
2.1.2. Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Kho bạc Nhà nước Uông Bí........... 31
2.1.3. Tổ chức bộ máy của Kho bạc Nhà nước Uông Bí ...................................... 33
2.2. Tình hình kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã phường qua KBNN Uông
Bí ...............................................................................................................................34
2.2.1. Khái quát về địa bàn nghiên cứu................................................................ 34
2.2.2. Khái quát tình hình chi thường xuyên ngân sách xã qua KBNN Uông Bí .. 36
2.2.3. Tổ chức bộ máy kiểm soát chi ngân sách ................................................... 42
2.2.4. Cơ sở pháp lý kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã qua KBNN Uông
Bí........................................................................................................................... 44
2.2.5. Nội dung kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã qua KBNN Uông Bí .. 45
2.3. Phân tích tình hình kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã phường qua
KBNN Uông Bí.........................................................................................................53
2.3.1. Khối lượng kiểm soát chi ............................................................................ 53
2.3.2. Thời gian kiểm soát chi............................................................................... 59

v
2.3.3. Chất lượng kiểm soát chi ............................................................................ 60
2.4. Đánh giá chung công tác kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã qua KBNN
Uông Bí .....................................................................................................................68
2.4.1. Kết quả đạt được......................................................................................... 68
2.4.2. Tồn tại, hạn chế .......................................................................................... 69
2.4.3. Nguyên nhân của tồn tại, hạn chế .............................................................. 70
CHƢƠNG III: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KIỂM SOÁT CHI
THƢỜNG XUYÊN NGÂN SÁCH XÃ PHƢỜNG QUA KBNN UÔNG BÍ... 72
3.1. Mục tiêu kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã qua KBNN Uông Bí ........72
3.1.1. Mục tiêu kiểm soát ...................................................................................... 72
3.1.2. Định hướng kiểm soát................................................................................. 72
3.2. Giải pháp hoàn thiện công tác kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã qua
KBNN Uông Bí.........................................................................................................73
3.2.1. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức làm nhiệm vụ kiểm soát chi
thường xuyên ngân sách xã................................................................................... 73
3.2.2. Phân định và nâng cao trách nhiệm trong kiểm soát chi ........................... 74
3.2.3. Tăng cường kỷ luật, thống nhất trong kiểm soát chi .................................. 77
3.2.4. Tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan trong kiểm soát chi ................ 79
3.2.5. Tổ chức lấy ý kiến đánh giá của khách hàng giao dịch đối với cán bộ kiểm
soát chi.................................................................................................................. 80
3.3. Kiến nghị............................................................................................................81
3.3.1. Kiến nghị với Bộ Tài chính......................................................................... 81
3.3.2. Kiến nghị với Kho bạc Nhà nước Trung ương ........................................... 81
3.3.3. Kiến nghị với Kho bạc Nhà nước Quảng Ninh........................................... 82
3.3.4. Kiến nghị với UBND TP Uông Bí............................................................... 82
3.3.5. Kiến nghị với UBND các xã, phường ......................................................... 82
KẾT LUẬN ............................................................................................................. 83
TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................................................... 84
PHỤ LỤC................................................................................................................ 87

vi
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt Chữ viết đầy đủ
DVCTT : Dịch vụ công trực tuyến
GDV : Giao dịch viên
KBNN : Kho bạc Nhà nước
NDKT : Nội dung kinh tế
NSĐP : Ngân sách địa phương
NSNN : Ngân sách nhà nước
TABMIS : Hệ thống thông tin quản lý ngân sách và kho bạc
TP : Thành phố
UBND : Ủy ban nhân dân

vii
DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH, BIỂU ĐỒ, BẢNG
DANH MỤC SƠ ĐỒ
Sơ đồ 1.1 Hệ thống ngân sách nhà nước..........................................................
Sơ đồ 1.2 Quy trình xử lý chứng từ đối với đơn vị giao dịch trực tiếp tại
kho bạc............................................................................................
Sơ đồ 1.3 Quy trình xử lý giao dịch điện tử qua Trang thông tin dịch vụ
công của KBNN..............................................................................
Sơ đồ 2.4 Tổ chức bộ máy của KBNN Uông Bí............................................
Sơ đồ 2.5 Tổ chức bộ máy kiểm soát chi của KBNN Uông Bí.......................
DANH MỤC HÌNH
Hình 2.1 Hình ảnh Giấy rút dự toán NSNN...................................................
Hình 2.2 Hình ảnh Bảng thanh toán cho đối tượng thụ hưởng......................
Hình 2.3 Hình ảnh Bảng kê chứng từ thanh toán/tạm ứng.............................
Hình 2.4 Hình ảnh Bảng xác định khối lượng công việc hoàn thành.............
DANH MỤC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 2.1 Cơ cấu các món từ chối thanh toán theo lĩnh vực chi.....................
8
21
23
33
43
49
51
52
53
62

viii
DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1 Diện tích, dân số TP Uông Bí phân theo đơn vị hành chính ......................34
Bảng 2.2 Tình hình thực hiện chi thường xuyên NSNN các cấp qua KBNN
Uông Bí giai đoạn 2017-2020 36
Bảng 2.3. Tình hình chi thường xuyên NSNN chi tiết theo xã phường .....................38
Bảng 2.4 Cơ cấu chi thường xuyên ngân sách xã trên địa bàn qua KBNN
Uông Bí 39
Bảng 2.5 Tổng hợp khối lượng hồ sơ chi ngân sách xã gửi đến KBNN
Uông Bí giai đoạn 2017-2020 54
Bảng 2.6 Tổng hợp số tiền kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã qua
một số kho bạc tỉnh Quảng Ninh 55
Bảng 2.7 Khối lượng kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã bình quân
trên GDV tại KBNN Uông Bí 57
Bảng 2.8 Số tiền kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã bình quân trên 1
GDV qua một số Kho bạc tỉnh Quảng Ninh 58
Bảng 2.9 Thời gian kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã qua KBNN
Uông Bí 59
Bảng 2.10 Tổng hợp các khoản từ chối thanh toán theo lý do từ chối.........................61
Bảng 2.11 Tổng hợp các khoản từ chối thanh toán theo đơn vị xã
phường 62
Bảng 2.12 Kết quả đánh giá của đối tượng điều tra về công chức kiểm soát
chi tại KBNN Uông Bí 67

ix
TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN
Luận văn “Hoàn thiện công tác kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã
phường qua Kho bạc Nhà nước Uông Bí” được thực hiện từ tháng 02/2021 đến
tháng 6/2021, nghiên cứu tình hình kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã
phường qua Kho bạc Nhà nước Uông Bí trong giai đoạn 2017-2020. Với mục tiêu
hoàn thiện công tác kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã phường qua Kho bạc
Nhà nước Uông Bí; luận văn đã hệ thống hóa cơ sở lý luận liên quan đến công tác
kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã phường qua Kho bạc Nhà nước, đưa ra
những phân tích, đánh giá tình hình thực tế công tác kiểm soát chi thường xuyên
ngân sách xã phường qua Kho bạc Nhà nước Uông Bí, từ đó đưa ra những giải pháp
cụ thể, thiết thực và những kiến nghị với các cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Kết quả nghiên cứu luận văn được thể hiện ở những nội dung chủ yếu sau:
Về mặt lý luận, tác giả đã hệ thống hóa cơ sở lý luận về kiểm soát chi thường
xuyên ngân sách xã phường qua Kho bạc Nhà nước, thông qua một số khía cạnh:
- Thứ nhất, tác giả đã khái quát hóa về ngân sách xã phường và chi thường
xuyên ngân sách xã phường thông qua một số khái niệm, vị trí, vai trò của ngân
sách xã phường, nội dung, đặc điểm của chi thường xuyên ngân sách xã phường;
- Thứ hai, tác giả làm rõ các vấn đề chung về kiểm soát chi thường xuyên ngân
sách xã phường qua Kho bạc Nhà nước cấp huyện như nguyên tắc, nội dung, công
cụ, quy trình kiểm soát chi và các nhân tố ảnh hưởng đến công tác kiểm soát chi
thường xuyên ngân sách xã phường qua Kho bạc Nhà nước cấp huyện;
- Thứ ba, tác giả đưa ra một số tiêu chí làm căn cứ phân tích, đánh giá tình
hình kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã phường qua Kho bạc Nhà nước.
Về mặt thực tiễn, tác giả phân tích, đánh giá thực trạng công tác kiểm soát chi
thường xuyên ngân sách xã phường qua Kho bạc Nhà nước Uông Bí. Cụ thể:
- Khái quát chung về hoạt động của Kho bạc Nhà nước Uông Bí về quá trình
hình thành và phát triển, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn cũng như cơ cấu tổ chức
bộ máy của Kho bạc Nhà nước Uông Bí;
- Làm rõ tình hình kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã phường qua Kho
bạc Nhà nước Uông Bí thông qua những thông tin về đặc điểm địa bàn nghiên cứu,

x
tình hình chi thường xuyên ngân sách xã phường qua Kho bạc Nhà nước Uông Bí,
tổ chức bộ máy kiểm soát chi ngân sách, cơ sở pháp lý, nội dung kiểm soát chi
thường xuyên ngân sách xã phường qua Kho bạc Nhà nước Uông Bí;
- Phân tích tình hình kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã phường qua
Kho bạc Nhà nước Uông Bí về khối lượng kiểm soát chi, thời gian kiểm soát chi,
chất lượng kiểm soát chi;
- Đánh giá kết quả đạt được, chỉ ra tồn tại, hạn chế và làm rõ nguyên nhân tồn
tại, hạn chế của công tác kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã qua Kho bạc
Nhà nước Uông Bí.
Về mặt giải pháp: Trên cơ sở mục tiêu, định hướng kiểm soát chi thường xuyên
ngân sách xã phường qua Kho bạc Nhà nước Uông Bí, tác giả đề xuất 05 giải pháp
nhằm hoàn thiện công tác kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã phường qua
Kho bạc Nhà nước Uông Bí trong thời gian tới:
- Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức làm nhiệm vụ kiểm soát chi
thường xuyên ngân sách xã phường;
- Phân định và nâng cao trách nhiệm trong kiểm soát chi;
- Tăng cường kỷ luật, thống nhất trong kiểm soát chi;
- Tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan trong kiểm soát chi;
- Tổ chức lấy ý kiến đánh giá của khách hàng giao dịch đối với cán bộ kiểm
soát chi thường xuyên ngân sách xã phường.
Bên cạnh đề xuất một số giải pháp, tác giả cũng đã đưa ra một số kiến nghị với
Bộ Tài chính, Kho bạc Nhà nước cấp trên, ủy ban nhân dân thành phố Uông Bí và
ủy ban nhân dân các xã phường trên địa bàn nhằm hoàn thiện hơn nữa công tác
kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã phường qua Kho bạc Nhà nước Uông Bí.

1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Ngân sách nhà nước (NSNN) là quỹ tiền tệ tập trung lớn nhất của Nhà nước,
đóng vai trò chủ đạo đối với sự phát triển của nền kinh tế. Toàn bộ các khoản thu
của Nhà nước đều được tập trung vào quỹ NSNN để đáp ứng các nhu cầu chi tiêu
của Nhà nước. Ở nước ta hiện nay, hệ thống ngân sách nhà nước gắn liền với mô
hình tổ chức chính quyền nhà nước. Theo đó, ngân sách xã phường (gọi chung là
ngân sách xã) là một cấp trong hệ thống ngân sách nhà nước, giữ vai trò là ngân
sách cấp cơ sở, đồng thời cũng là một đơn vị dự toán, trực tiếp sử dụng kinh phí
ngân sách nhà nước, là phương tiện vật chất giúp chính quyền cấp xã thực hiện chức
năng nhiệm vụ theo đúng quy định của pháp luật. Các khoản chi ngân sách xã góp
phần trực tiếp thực hiện những nhiệm vụ cụ thể về quản lý hành chính Nhà nước
trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh - quốc phòng ở cơ sở,
đảm bảo cho các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước đi vào
cuộc sống.
Vì nguồn lực là hữu hạn, trong khi nhu cầu chi tiêu là rất lớn, nên cần thiết
phải quản lý chi NSNN, đảm bảo quá trình chi NSNN tiết kiệm, hiệu quả, phù hợp
với yêu cầu thực tế, theo đúng các chính sách chế độ của Nhà nước và phục vụ các
mục tiêu phát triển kinh tế xã hội. Công tác kiểm soát thanh toán chi trả các khoản
chi NSNN qua Kho bạc Nhà nước (KBNN) là khâu cuối cùng để hoàn thành quy
trình quản lý chi NSNN. Thực hiện tốt công tác kiểm soát chi NSNN qua KBNN sẽ
có ý nghĩa to lớn trong việc thực hành tiết kiệm, tập trung mọi nguồn lực tài chính
để phát triển kinh tế - xã hội, chống các hiện tượng tiêu cực, chi tiêu lãng phí, góp
phần lành mạnh hóa nền tài chính quốc gia, ổn định tiền tệ, kiềm chế lạm phát; đồng
thời, góp phần nâng cao trách nhiệm và phát huy được vai trò của các ngành, các
cấp, các cơ quan, đơn vị có liên quan đến công tác quản lý và sử dụng NSNN.
Trong thời gian qua, cùng với những kết quả đạt được của hệ thống KBNN nói
chung, công tác kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã phường qua KBNN Uông
Bí nói riêng cũng đã đạt được những kết quả nhất định. Theo đó, 100% các đơn vị
xã phường trên địa bàn thành phố (TP) Uông Bí thực hiện các thủ tục thanh toán

2
qua chương trình dịch vụ công trực tuyến; cơ chế, quy trình kiểm soát chi NSNN đã
được hoàn thiện theo hướng ngày càng đơn giản, hiện đại, rõ ràng, minh bạch. Tổng
số chi thường xuyên ngân sách xã phường không ngừng tăng lên qua từng năm với
nhiều khoản chi có tính chất phức tạp, đặc thù, KBNN Uông Bí luôn chủ động, phối
hợp chặt chẽ với cơ quan tài chính, ngân hàng để tổ chức thực hiện tốt việc thanh
toán, cấp phát đầy đủ kịp thời các khoản chi NSNN, đáp ứng nhu cầu chi tiêu của
đơn vị. Các khoản chi đều được kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ theo quy định trước
khi xuất quỹ NSNN thanh toán theo đề nghị của các đơn vị sử dụng NSNN. Tuy
nhiên, quá trình thực hiện kiểm soát chi ngân sách xã phường qua KBNN Uông Bí
vẫn còn tồn tại những hạn chế, vướng mắc như: Việc phối hợp giữa các cơ quan
trong công tác quản lý ngân sách xã phường chưa tốt; công tác kiểm soát chi ngân
sách xã phường còn tình trạng chưa thống nhất; cán bộ làm công tác kiểm soát chi
ngân sách xã phường chưa am hiểu đầy đủ về quản lý ngân sách xã phường; một số
văn bản chế độ quy định của Nhà nước còn chồng chéo, chưa rõ ràng; công tác đào
tạo nâng cao trình độ cho công chức làm công tác kiểm soát chi chưa được chú
trọng,…Chính vì thế, nhằm hoàn thiện và nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác kiểm
soát chi ngân sách xã phường qua KBNN Uông Bí trong giai đoạn tới, phù hợp với
thực tiễn hiện nay; tác giả chọn đề tài “Hoàn thiện công tác kiểm soát chi thƣờng
xuyên ngân sách xã phƣờng qua Kho bạc Nhà nƣớc Uông Bí”.
2. Tình hình nghiên cứu
Đây là một đề tài mang tính thực tiễn cao, phù hợp với yêu cầu của công cuộc cải
cách hành chính và định hướng phát triển hệ thống KBNN tại các địa phương. Đã có
một số công trình khoa học nghiên cứu liên quan đến vấn đề nghiên cứu trên như:
- Đề tài nghiên cứu khoa học “Giải pháp kiểm soát chi thường xuyên ngân
sách nhà nước theo kết quả thực hiện nhiệm vụ đối với đơn vị thực hiện cơ chế tự
chủ tài chính qua Kho bạc Nhà nước Quảng Bình” thực hiện năm 2020 của nhóm
tác giả KBNN Quảng Bình. Đề tài đã hệ thống hóa cơ sở lý luận về kiểm soát chi
thường xuyên, làm rõ thực trạng kiểm soát chi thường xuyên NSNN theo kết quả
thực hiện nhiệm vụ đối với các đơn vị thực hiện cơ chế tự chủ tài chính qua KBNN
Quảng Bình. Đề tài cũng nêu đề xuất các giải pháp hoàn thiện kiểm soát chi thường

3
xuyên NSNN qua KBNN Quảng Bình. Tuy nhiên các giải pháp này còn mang tầm
vĩ mô, khó áp dụng ở đơn vị KBNN cấp huyện.
- Luận văn thạc sĩ “Tăng cường kiểm soát chi ngân sách xã qua Kho bạc Nhà
nước Thạch Thất” thực hiện năm 2015 của tác giả Nguyễn Thị Bích. Về lý luận và
thực tiễn, tác giả đã đưa ra nhiều những vấn đề quan trọng liên quan đến công tác
kiểm soát chi ngân sách xã qua KBNN. Đánh giá kết quả đạt được, nêu lên những
hạn chế, từ đó tìm ra những giải pháp hữu hiệu, đề xuất những kiến nghị để hoàn
thiện công tác kiểm soát chi ngân sách xã qua KBNN Thạch Thất. Tuy nhiên luận
văn được thực hiện từ năm 2015 nên có rất nhiều điểm không phù hợp cả về quy
trình kiểm soát cũng như tính cập nhật các văn bản chế độ của nhà nước sát với điều
kiện thực tế hiện nay.
- Đề tài nghiên cứu khoa học “Giải pháp tăng cường công tác kiểm soát chi
ngân sách phường qua KBNN Quận 8 – TP Hồ Chí Minh” thực hiện năm 2020 của
nhóm tác giả Kho bạc Nhà nước TP Hồ Chí Minh. Đề tài đã làm rõ những cơ sở lý
luận, cơ sở thực tiễn về công tác kiểm soát chi ngân sách phường, bao gồm kiểm
soát chi thường xuyên và chi đầu tư, từ đó đề xuất một số nhóm giải pháp tăng
cường kiểm soát chi ngân sách phường qua KBNN Quận 8 – TP Hồ Chí Minh. Các
giải pháp mà nhóm tác giả đề xuất rất cụ thể và có tính khả thi cao. Tuy nhiên đề tài
chưa làm rõ được cơ cấu tổ chức bộ máy làm công tác kiểm soát chi ngân sách
phường, chưa đi sâu vào phân tích thực trạng cũng như đưa ra những đánh giá cụ
thể về công tác kiểm soát chi ngân sách phường của KBNN Quận 8.
Qua tổng quan các công trình nghiên cứu tác giả nhận thấy đây là đề tài được
nhiều nhà nghiên cứu quan tâm, tuy nhiên ở mỗi góc độ của chủ thể lại có những
hướng tiếp cận khác nhau, tùy từng địa phương mà có những đánh giá riêng biệt và
đặc thù. Cơ chế điều hành và quản lý ngân sách ở mỗi địa phương cũng có những
điểm khác biệt. Công tác kiểm soát chi ngân sách xã phường qua KBNN cần tuân
thủ theo đúng quy trình, quy định chung của hệ thống KBNN; đồng thời ở mỗi đơn
vị KBNN cũng cần thực hiện theo sự chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền địa phương.
Trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh nói chung, TP Uông Bí nói riêng đây là vấn đề cấp
thiết, mang tính thời sự và cần được nghiên cứu.

4
3. Mục đích nghiên cứu
- Mục tiêu: Từ việc nghiên cứu phân tích thực trạng công tác kiểm soát chi
thường xuyên ngân sách xã phường qua KBNN Uông Bí, đề xuất giải pháp hoàn
thiện công tác kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã phường qua KBNN Uông
Bí.
- Nhiệm vụ cụ thể:
+ Hệ thống hóa cơ sở lý luận cơ bản về công tác kiểm soát chi thường xuyên
ngân sách xã phường qua Kho bạc Nhà nước;
+ Phân tích tình hình chi thường xuyên ngân sách xã phườngqua Kho bạc Nhà
nước Uông Bí;
+ Phân tích thực trạng công tác kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã
phường qua KBNN Uông Bí, rút ra những kết quả đạt được và những vướng mắc,
hạn chế trong công tác kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã phường của
+ Đề xuất giải pháp hoàn thiện công tác kiểm soát chi thường xuyên ngân sách
xã phường qua KBNN Uông Bí.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: Công tác kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã
phường.
- Phạm vi: Việc nghiên cứu đề tài chủ yếu tập trung vào công tác kiểm soát chi
thường xuyên ngân sách xã phường qua KBNN Uông Bí. Việc phân tích và đánh
giá thực trạng kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã qua KBNN Uông Bí tập
trung vào giai đoạn 2017-2020, các giải pháp đề xuất hoàn thiện công tác kiểm soát
chi thường xuyên ngân sách xã phường qua KBNN Uông Bí đến năm 2025.
5. Phƣơng pháp nghiên cứu
- Phương pháp thu thập tài liệu: Chủ yếu sử dụng tài liệu thứ cấp là các báo
cáo thống kê, báo cáo kiểm soát chi ngân sách nhà nước hàng năm của KBNN Uông
Bí, các báo cáo chi NSNN hàng năm của KBNN Uông Bí và một số kho bạc khác
trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh; các báo cáo, số liệu, hình ảnh từ chương trình khai
thác số liệu, chương trình dịch vụ công trực tuyến, hệ thống thông tin quản lý

5
ngân sách và kho bạc (TABMIS) của KBNN; các đề tài nghiên cứu đã thực hiện về
công tác kiểm soát chi qua KBNN; báo cáo về công tác tự kiểm tra hàng quý, báo
cáo thanh tra hàng năm tại KBNN Uông Bí; các văn bản quy định của Nhà nước
liên quan đến vấn đề nghiên cứu như Luật Ngân sách nhà nước, các các văn bản
pháp quy hướng dẫn về công tác kiểm soát chi NSNN qua KBNN,… Bên cạnh đó
tác giả cũng sử dụng phương pháp thu thập số liệu sơ cấp bằng cách phỏng vấn trực
tiếp, lấy ý kiến đánh giá qua phiếu khảo sát công chức tài chính của các đơn vị xã
phường có giao dịch với KBNN Uông Bí.
- Từ các thông tin, số liệu, tài liệu thu thập được, sử dụng phương pháp tổng
hợp, so sánh, phân tích định tính, định lượng về các chỉ tiêu, số liệu liên quan đến
các khoản chi ngân sách xã phường, công tác kiểm soát chi ngân sách xã phường để
đánh giá thực trạng về công tác kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã phường,
làm rõ những thành công, hạn chế trong kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã
phường qua KBNN Uông Bí thời gian qua.
6. Kết cấu của đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết luận, phụ lục và danh mục tài liệu tham khảo, nội
dung của đề tài bao gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã phường
qua Kho bạc Nhà nước;
Chương 2: Thực trạng công tác kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã
phường qua Kho bạc Nhà nước Uông Bí;
Chương 3: Giải pháp hoàn thiện kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã
phường qua Kho bạc Nhà nước Uông Bí

6
CHƢƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KIỂM SOÁT CHI THƢỜNG XUYÊN
NGÂN SÁCH XÃ PHƢỜNG QUA KHO BẠC NHÀ NƢỚC
1.1. Ngân sách xã phƣờng trong hệ thống Ngân sách Nhà nƣớc
1.1.1. Ngân sách nhà nƣớc
1.1.1.1. Khái niệm ngân sách nhà nước
Tại Điều 4, Luật Ngân sách nhà nước số 83/2015/QH13 thông qua tại kỳ họp
thứ 9 Quốc hội khóa 13 ngày 25/6/2015 quy định: “Ngân sách nhà nước là toàn bộ
các khoản thu, chi của Nhà nước được dự toán và thực hiện trong một khoảng thời
gian nhất định do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định để bảo đảm thực
hiện các chức năng, nhiệm vụ của Nhà nước” (Quốc hội, 2015)
Ngân sách nhà nước bao gồm thu NSNN và chi NSNN. Các khoản thu NSNN
phần lớn mang tính chất bắt buộc còn các khoản chi NSNN lại mang tính cấp phát,
không hoàn lại trực tiếp. Thu NSNN bao gồm toàn bộ các khoản thu từ thuế, phí, lệ
phí và các khoản thu khác theo quy định của pháp luật được tổng hợp đầy đủ vào
ngân sách Nhà nước theo mục lục NSNN và tỉ lệ phân chia theo quy định. Các
khoản thu ngân sách thực hiện theo quy định của các luật thuế và chế độ thu theo
quy định của pháp luật. Chi NSNN là việc phân phối và sử dụng quỹ NSNN nhằm
đảm bảo thực hiện chức năng của Nhà nước theo những nguyên tắc nhất định. Về
bản chất, chi NSNN là quá trình phân phối lại các nguồn tài chính đã được tập trung
vào ngân sách Nhà nước và đưa chúng đến mục đích sử dụng. Theo lĩnh vực chi, chi
NSNN bao gồm chi đầu tư phát triển, chi thường xuyên, chi dự trữ quốc gia, chi trả
nợ lãi, chi viện trợ và các khoản chi khác theo quy định của pháp luật. Các khoản
chi ngân sách chỉ được thực hiện khi có dự toán được cấp có thẩm quyền giao và
phải bảo đảm đúng chế độ, tiêu chuẩn, định mức chi do cơ quan nhà nước có thẩm
quyền quy định. Ngân sách các cấp, đơn vị dự toán ngân sách, đơn vị sử dụng ngân
sách không được thực hiện nhiệm vụ chi khi chưa có nguồn tài chính, dự toán chi
ngân sách làm phát sinh nợ khối lượng xây dựng cơ bản, nợ kinh phí thực hiện
nhiệm vụ chi thường xuyên.
Hoạt động ngân sách có tính chu kỳ, lặp đi lặp lại, khi năm ngân sách này kết
thúc có nghĩa là bắt đầu năm ngân sách mới. Ở nước ta hiện nay, năm ngân sách bắt

7
đầu từ ngày 1 tháng 1 và kết thúc vào ngày 31 tháng 12 năm dương lịch. Ngân sách
nhà nước được quản lý thống nhất theo nguyên tắc tập trung dân chủ, tiết kiệm, hiệu
quả, công khai, minh bạch, có phân công, phân cấp quản lý, gắn quyền hạn với trách
nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước các cấp. Trong đó, Quốc hội là cơ quan cao
nhất có quyền quyết định dự toán và phê chuẩn quyết toán NSNN (Quốc hội, 2015).
1.1.1.2. Vai trò của ngân sách nhà nước
NSNN có vai trò đặc biệt quan trọng đối với toàn bộ hoạt động kinh tế xã hội,
an ninh quốc phòng, đối nội, đối ngoại của đất nước; gắn bó mật thiết với chức
năng và nhiệm vụ của Nhà nước. Điều này được thể hiện:
Thứ nhất, NSNN là công cụ chủ yếu phân bổ các nguồn lực tài chính, đóng vai
trò của đạo đối với sự phát triển của nền kinh tế, là công cụ điều tiết kinh tế vĩ mô,
thực hiện các chính sách tài khóa, tiền tệ, đảm bảo cho nền kinh tế phát triển nhanh,
ổn định, bền vững.
Thứ hai, NSNN góp phần tăng cường tiềm lực tài chính kinh tế của quốc gia,
đảm bảo nguồn lực tài chính cho hoạt động của bộ máy nhà nước, tăng cường sức
mạnh quốc phòng, đảm bảo an ninh quốc gia.
Thứ ba, NSNN là công cụ thực hiện các chính sách xã hội, điều tiết thu nhập,
giảm bớt khoảng cách giàu nghèo, thực hiện mục tiêu công bằng xã hội, bảm bảo sự
ổn định cuộc sống vật chất, tinh thần của người dân.
Thứ tư, NSNN là công cụ để thực hiện các chính sách đối ngoại, mở rộng
quan hệ hợp tác và hội nhập quốc tế
1.1.1.3. Hệ thống ngân sách nhà nước
Hệ thống NSNN được hiểu là tổng thể các cấp ngân sách có mối quan hệ hữu cơ
với nhau trong quá trình thực hiện nhiệm vụ thu chi của mỗi cấp ngân sách. Ở nước ta,
tổ chức hệ thống NSNN gắn bó chặt chẽ với việc tổ chức bộ máy Nhà nước và vai trò,
vị trí của bộ máy đó trong quá trình phát triển kinh tế xã hội của đất nước.
NSNN gồm ngân sách trung ương và ngân sách địa phương. Ngân sách địa
phương bao gồm ngân sách của đơn vị hành chính các cấp: ngân sách tỉnh, thành
phố trực thuộc trung ương (gọi chung là ngân sách tỉnh); ngân sách quận, huyện, thị

8
xã, thành phố trực thuộc tỉnh (gọi chung là ngân sách huyện); ngân sách xã,
phường, thị trấn (gọi chung là ngân sách xã) (Quốc hội, 2015)
Ngân sách nhà nước
Ngân sách Trung ương
Ngân
sách
tỉnh
Ngân sách địa phương
Ngân Ngân
sách sách
huyện xã
Sơ đồ 1.1. Hệ thống Ngân sách nhà nƣớc
Ngân sách trung ương đóng vai trò chủ đạo, tập trung phần lớn các nguồn thu
quan trọng của quốc gia để bảo đảm thực hiện các nhiệm vụ chi của quốc gia, hỗ trợ
các địa phương chưa cân đối được ngân sách và hỗ trợ các địa phương theo hình
thức bổ sung có mục tiêu. Ngân sách địa phương được phân cấp nguồn thu bảo đảm
chủ động thực hiện những nhiệm vụ chi được giao, phù hợp với nhiệm vụ quản lý
kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh và trình độ quản lý của mỗi cấp chính quyền
địa phương trên địa bàn (Quốc hội, 2015)
1.1.2. Ngân sách xã phƣờng trong hệ thống ngân sách nhà nƣớc
1.1.2.1. Vị trí của ngân sách xã phường trong hệ thống ngân sách nhà nước
Ngân sách xã phường là toàn bộ các khoản thu, chi của xã, phường được dự
toán và thực hiện trong một khoảng thời gian nhất định do Hội đồng nhân dân xã,
phường quyết định để bảo đảm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của chính quyền
địa phương. Ngân sách xã phường là một trong bốn cấp thuộc hệ thống NSNN, vì
thế ngân sách xã phường có đầy đủ các đặc điểm chung của ngân sách các cấp chính
quyền địa phương, đó là:
- Được phân cấp nguồn thu và nhiệm vụ chi cụ thể;
- Được quản lý và điều hành theo dự toán được giao và phải bảo đảm đúng
chế độ, tiêu chuẩn, định mức do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định;

9
- Hoạt động của ngân sách xã phường gắn liền với hoạt động của chính quyền
nhà nước cấp xã, phường.
Bên cạnh những đặc điểm chung như trên, ngân sách xã phường còn có những
đặc điểm riêng, ảnh hưởng và chi phối đến quá trình lập dự toán, chấp hành và
quyết toán ngân sách xã phường. Đó là ngân sách xã phường là cấp cuối cùng trong
phân cấp quản lý NSNN; vừa là một cấp ngân sách trong hệ thống NSNN, vừa là
một đơn vị dự toán, trực tiếp sử dụng các khoản thu NSNN để thực hiện nhiệm vụ
chi của mình.
1.1.2.2. Vai trò của ngân sách xã phường
Trong hệ thống NSNN, ngân sách xã phường đóng vai trò là ngân sách cấp cơ
sở, là phương tiện vật chất giúp chính quyền xã, phường thực hiện chức năng,
nhiệm vụ theo quy định của pháp luật. Ngân sách xã phường đảm bảo tài chính cho
chính quyền xã, phường có thể chủ động khai thác những thế mạnh để thúc đẩy phát
triển kinh tế, trực tiếp triển khai đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và
pháp luật của Nhà nước đi vào cuộc sống. Cụ thể:
- Thứ nhất, ngân sách xã phường đảm bảo cho hoạt động thường xuyên của bộ
máy chính quyền cấp xã phường: Tiền lương và các khoản phụ cấp theo lương cho
cán bộ, công chức; tiền công lao động và hoạt động phí đại biểu Hội đồng nhân dân;
các khoản phụ cấp khác theo quy định của Nhà nước; công tác phí; chi các dịch vụ
công cộng như: chi phí điện, nước, cước internet, điện thoại, tiền vệ sinh môi
trường; chi văn phòng phẩm, chi thuê mướn, hội nghị, chi tiếp tân, khánh tiết; chi
mua sắm, sửa chữa thường xuyên trụ sở, phương tiện làm việc và tài sản khác; chi
hỗ trợ các hoạt động ở thôn, khu, tổ dân phố; chi khác theo chế độ quy định.
- Thứ hai, chính quyền xã, phường là nơi trực tiếp giải quyết các mối quan hệ
giữa Nhà nước và nhân dân dựa trên quy định của pháp luật, do đó ngân sách xã
phường đóng vai trò tiên quyết giúp chính quyền thực hiện các chức năng, nhiệm vụ
của mình thông qua các khoản chi sự nghiệp như: chi an ninh quốc phòng, chi văn
hóa, thông tin, y tế, giáo dục, phát thanh truyền thanh, kinh tế, bảo vệ môi
trường,…Từ đó góp phần đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội, nâng cao chất
lượng cuộc sống của người dân trên địa bàn.

10
- Thứ ba, ngân sách xã phường hỗ trợ kinh phí hoạt động của các tổ chức
chính trị - xã hội ở xã phường như Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Đoàn Thanh niên
Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Cựu chiến binh Việt Nam, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt
Nam, Hội Nông dân Việt Nam,…
- Thứ tư, ngân sách xã phường đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng,
phát triển các công trình kết cấu hạ tầng phục vụ nhân dân như đường xá, cầu cống,
nhà văn hóa thôn khu, hệ thống kênh mương,…
1.1.3. Chi thƣờng xuyên ngân sách xã phƣờng
1.1.3.1. Khái niệm, đặc điểm chi thường xuyên ngân sách xã phường
“Chi thường xuyên là nhiệm vụ chi của ngân sách nhà nước nhằm bảo đảm
hoạt động của bộ máy nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, hỗ trợ
hoạt động của các tổ chức khác và thực hiện các nhiệm vụ thường xuyên của Nhà
nước về phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh” (Quốc hội, 2015).
Theo đó, chi thường xuyên ngân sách xã phường (sau đây gọi chung là chi thường
xuyên ngân sách xã) được hiểu các khoản chi nhằm duy trì hoạt động thường xuyên
của chính quyền xã, phường, có sự gắn bó chặt chẽ với tổ chức và kế hoạch hoạt
động của bộ máy nhà nước cấp xã.
Đặc điểm chi thường xuyên ngân sách xã:
- Phần lớn các khoản chi thường xuyên ngân sách xã đều mang tính ổn định và
có tính chu kỳ hàng tháng, hàng quý, hàng năm. Hoạt động của chính quyền xã là
hoạt động quản lý hành chính nhà nước, các hoạt động này phải được duy trì một
cách thường xuyên, liên tục nhằm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của chính
quyền xã;
- Phạm vi, mức độ chi thường xuyên ngân sách xã gắn chặt với cơ cấu tổ chức
của bộ máy chính quyền xã;
- Các khoản chi thường xuyên ngân sách xã mang tính chất tiêu dùng xã hội,
có hiệu lực tác động trong một thời gian ngắn;
- Một số khoản chi thường xuyên ngân sách xã có ảnh hưởng, tác động trực
tiếp đến cuộc sống của người dân;
- Các nhóm, mục chi ngân sách xã luôn mang tính pháp lý do hoạt động của

11
ngân sách xã gắn liền với chức năng, nhiệm vụ của chính quyền xã phường được
phân cấp, đồng thời luôn chịu sự kiểm tra, giám sát của cơ quan quyền lực xã
phường cũng như cơ quan quản lý cấp trên.
1.1.3.2. Nội dung chi thường xuyên ngân sách xã
Các khoản chi thường xuyên ngân sách xã gồm:
- Chi quốc phòng: Chi thực hiện chế độ, chính sách đối với lực lượng dân quân
tự vệ như chi huấn luyện dân quân tự vệ, các khoản phụ cấp huy động dân quân tự
vệ và các khoản chi khác về dân quân tự vệ thuộc nhiệm vụ chi của ngân sách xã
theo quy định của Luật dân quân tự vệ; chi thực hiện việc đăng ký nghĩa vụ quân sự,
công tác nghĩa vụ quân sự khác thuộc nhiệm vụ chi của ngân sách xã theo quy định
của Luật nghĩa vụ quân sự; các khoản chi khác theo quy định của pháp luật;
- Chi an ninh và trật tự an toàn xã hội: Chi tuyên truyền, vận động và tổ chức
phong trào bảo vệ an ninh, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn xã phường; chi đảm
bảo các chế độ chính sách của tỉnh quy định đối với đội an ninh xung kích, các
khoản chi khác theo quy định của pháp luật;
- Chi sự nghiệp giáo dục: Hỗ trợ hoạt động giáo dục, đào tạo trên địa bàn xã.
- Chi sự nghiệp y tế: Hỗ trợ công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân trên địa bàn
xã, công tác vệ sinh an toàn thực phẩm và các hoạt động khác có liên quan;
- Chi hoạt động văn hóa, thông tin: Tổ chức, hỗ trợ các hoạt động văn hóa,
thông tin ở cơ sở và tham gia các hoạt động văn hóa - do cấp trên tổ chức;
- Chi hoạt động phát thanh, truyền thanh: Duy trì hoạt động của các đài phát
thanh, truyền thanh do cấp xã quản lý;
- Chi hoạt động thể dục, thể thao: Tổ chức, hỗ trợ các hoạt động thể dục thể
thao, các giải thi đấu thể thao ở cơ sở và tham gia các hoạt động thể dục - thể thao
do cấp trên tổ chức;
- Chi hoạt động bảo vệ môi trường, bao gồm thu gom, xử lý rác thải;
- Chi các hoạt động kinh tế bao gồm: Duy tu, nâng cấp, sửa chữa, cải tạo các
công trình phúc lợi, các công trình kết cấu hạ tầng, các công trình và tài sản công
khác do xã quản lý; hỗ trợ khuyến khích phát triển các hoạt động kinh tế,hỗ trợ các
cá nhân, gia đình, hộ kinh doanh trên địa bàn;các hoạt động kinh tế khác;

12
- Chi hoạt động của các cơ quan quản lý nhà nước, tổ chức chính trị và các tổ
chức chính trị - xã hội; hỗ trợ hoạt động cho các tổ chức chính trị xã hội - nghề
nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp theo quy định của pháp luật;
Chi hoạt động của các cơ quan nhà nước: Tiền lương cho cán bộ, công chức;
tiền công lao động và hoạt động phí đại biểu Hội đồng nhân dân; các khoản phụ cấp
khác theo quy định của Nhà nước; công tác phí; chi các dịch vụ công cộng như: chi
phí điện, nước, cước internet, điện thoại, tiền vệ sinh môi trường; chi văn phòng
phẩm, chi thuê mướn, hội nghị, chi tiếp tân, khánh tiết; chi mua sắm, sửa chữa
thường xuyên trụ sở, phương tiện làm việc và tài sản cố định khác; chi hỗ trợ các
hoạt động ở thôn, khu, tổ dân phố; chi khác theo chế độ quy định;
Kinh phí hoạt động của tổ chức Đảng Cộng sản Việt Nam ở xã gồm Đảng bộ
xã và các chi bộ trực thuộc Đảng bộ xã;
Kinh phí hoạt động của các tổ chức chính trị - xã hội ở xã (Mặt trận Tổ quốc
Việt Nam, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Cựu chiến binh Việt Nam,
Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Hội Nông dân Việt Nam) sau khi trừ các khoản thu
theo điều lệ và các khoản thu khác (nếu có);
Kinh phí hỗ trợ hoạt động cho các tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp, tổ
chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp ở xã theo quy định của pháp luật;
- Chi cho công tác xã hội do xã quản lý: Trợ cấp hằng tháng cho cán bộ xã
nghỉ việc theo chế độ quy định (không kể trợ cấp hằng tháng cho cán bộ xã nghỉ
việc và trợ cấp thôi việc 01 lần cho cán bộ xã nghỉ việc từ ngày 01 tháng 01 năm
1998 trở về sau do bảo hiểm xã hội chi trả); chi thăm hỏi các gia đình chính sách;
trợ giúp xã hội và công tác xã hội khác;
- Các khoản chi thường xuyên khác theo quy định của pháp luật.
Căn cứ vào chế độ, tiêu chuẩn, định mức của Nhà nước, Hội đồng nhân dân
cấp tỉnh quy định cụ thể định mức chi thường xuyên cho từng công việc phù hợp
với tình hình, đặc điểm và khả năng ngân sách của địa phương.
( Bộ Tài chính, 2016)
1.2. Kiểm soát chi thƣờng xuyên ngân sách xã qua KBNN cấp huyện

13
1.2.1. Khái quát về kiểm soát chi thƣờng xuyên ngân sách xã qua KBNN
cấp huyện
Kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã qua KBNN được hiểu là quá trình
KBNN thực hiện kiểm tra, kiểm soát các khoản chi thường xuyên của ngân sách xã
theo đúng dự toán được giao, đúng chính sách, chế độ, tiêu chuẩn và định mức chi
tiêu do Nhà nước quy định theo những nguyên tắc, hình thức và phương pháp quản
lý tài chính trong quá trình cấp phát, thanh toán và chi trả các khoản chi của NSNN.
Chủ thể của công tác kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã qua KBNN là
công chức làm nhiệm vụ kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã tại KBNN.
Đối tượng của công tác kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã qua KBNN
là các khoản chi thường xuyên ngân sách xã.
1.2.2. Sự cần thiết của việc kiểm soát chi thƣờng xuyên ngân sách xã qua
KBNN cấp huyện
Kho bạc Nhà nước là cơ quan có chức năng thực hiện việc thanh toán, chi trả
các khoản chi NSNN và quản lý quỹ NSNN. Kho bạc Nhà nước có quyền và trách
nhiệm phải kiểm soát chính xác, đầy đủ và chặt chẽ mọi khoản chi NSNN đặc biệt
là các khoản chi thường xuyên. Việc kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã qua
KBNN cấp huyện có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Bởi lẽ:
- Xuất phát từ tình hình thực tế quá trình đổi mới cơ chế quản lý tài chính nói
chung và cơ chế quản lý NSNN nói riêng, đòi hỏi mọi khoản chi của NSNN phải
đảm bảo tính tiết kiệm và có hiệu quả. Đặc biệt với ngân sách cấp xã, nguồn thu của
xã có hạn, trong khi nhu cầu chi tiêu lại rất lớn, vì vậy cần phải kiểm soát chặt chẽ
các khoản chi thường xuyên của ngân sách xã trước khi xuất quỹ NSNN, góp phần
nâng cao trách nhiệm và phát huy được vai trò của chính quyền cấp xã trong công
tác quản lý và sử dụng NSNN.
- Từ những hạn chế của bản thân cơ chế quản lý chi NSNN: cơ chế quản lý,
cấp phát thanh toán NSNN tuy đã được thường xuyên sửa đổi và từng bước hoàn
thiện, nhưng cũng chỉ có thể quy định được những vấn đề chung nhất, mang tính
nguyên tắc. Vì thế, nó không thể bao quát được hết tất cả những công việc, hoạt
động cụ thể nảy sinh trong quá trình thực hiện chi NSNN. Mặt khác, cùng với sự

14
phát triển mạnh mẽ của các hoạt động kinh tế xã hội, công tác chi NSNN cũng ngày
càng đa dạng và phức tạp hơn. Điều này cũng làm cho cơ chế quản lý chi NSNN
nhiều khi không theo kịp với các biến động và phát triển của hoạt động chi NSNN.
Trong khi đó, việc quản lý chi thường xuyên NSNN qua cơ quan Tài chính chủ yếu
mang tính chất phân bổ ngân sách, dựa trên các định mức phân bổ được xây dựng từ
trước mà không kiểm tra, kiểm soát đến từng khoản chi NSNN. Chính vì thế, cần
thiết phải thực hiện kiểm soát chi NSNN nói chung, chi thường xuyên ngân sách xã
nói riêng qua KBNN để giám sát chặt chẽ đến từng khoản chi trước khi xuất quỹ
NSNN, phát hiện và ngăn chặn kịp thời những hiện tượng tiêu cực của các đơn vị sử
dụng kinh phí NSNN, nâng cao hiệu quả sử dụng NSNN.
- Từ ý thức chấp hành ngân sách của các đơn vị xã phường: Việc chấp hành
ngân sách được thực hiện trên cơ sở dự toán đã lập và được duyệt của ngân sách
xã.Tuy nhiên, do nhiều yếu tố khách quan hoặc chủ quan, dự toán được xây dựng có
thể không sát với tình hình thực tế, với nhu cầu chi tiêu của bộ máy chính quyền xã.
Từ đó xuất hiện tâm lý là các đơn vị sử dụng ngân sách nhà nước tìm mọi cách để
sử dụng hết số kinh phí NSNN theo dự toán được giao mà không quan tâm đến tính
hiệu quả của nó. Vì vậy, cần thiết phải có một cơ quan nhà nước độc lập, khách
quan, có chuyên môn và thẩm quyền để kiểm soát các khoản chi thường xuyên của
ngân sách xã, đảm bảo mọi khoản chi trước khi xuất quỹ NSNN đều có trong dự
toán được duyệt; đúng chế độ,tiêu chuẩn, định mức; có đủ hồ sơ, chứng từ thanh
toán theo đúng quy định …; ngăn chặn các sai phạm và lãng phí có thể xảy ra trong
việc sử dụng ngân sách nhà nước của các đơn vị; đảm bảo ngân sách nhà nước được
sử dụng tiết kiệm và có hiệu quả.
- Xuất phát từ đặc thù các khoản chi thường xuyên của ngân sách cấp xã: chi
thường xuyên ngân sách cấp xã gắn chặt với hoạt động của bộ máy nhà nước cấp xã
và những nhiệm vụ kinh tế - chính trị - xã hội ở địa phương, bao trùm tất cả các lĩnh
vực của đời sống hội. Đồng thời, các khoản chi thường xuyên ngân sách xã thường
mang tính chất tiêu dùng, không bồi hoàn trực tiếp, rất khó để có thể đánh giá chính
xác hiệu quả mà nó mang lại. Vì vậy, cần phải kiểm soát các khoản chi đó, đảm bảo
số tiền ngân sách chi ra phải đúng đối tượng, đúng mục đích.

15
1.2.3. Nguyên tắc kiểm soát chi thƣờng xuyên ngân sách xã qua KBNN
cấp huyện
Ngân sách xã là một bộ phận của NSNN. Chính vì vậy mọi khoản thu, chi
ngân sách xã phải thực hiện quản lý qua Kho bạc Nhà nước theo quy định của pháp
luật. Nguyên tắc kiểm soát, thanh toán các khoản chi ngân sách xã qua KBNN được
quy định cụ thể như sau:
- Tất cả các khoản chi ngân sách đều phải được kiểm tra, kiểm soát và chỉ
được thực hiện khi có dự toán được cấp có thẩm quyền giao và phải bảo đảm đúng
chế độ, tiêu chuẩn, định mức chi do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định. Đơn
vị sử dụng ngân sách không được thực hiện nhiệm vụ chi khi chưa có nguồn tài
chính, dự toán chi ngân sách làm phát sinh nợ kinh phí thực hiện nhiệm vụ chi
thường xuyên (Quốc hội, 2015). Như vậy, tất cả các khoản chi thường xuyên ngân
sách xã phải được kiểm tra, kiểm soát trong quá trình chi trả, thanh toán. Các khoản
chi thường xuyên ngân sách xã chỉ được thực hiện khi đã có trong dự toán ngân
sách được giao và Hội đồng nhân dân xã, phường, thị trấn phê duyệt; đã được chủ
tịch ủy ban nhân dân (UBND) xã, phường, trị trấn hoặc người được ủy quyền quyết
định chi và phải bảo đảm đúng chế độ, tiêu chuẩn, định mức chi ngân sách do cơ
quan nhà nước có thẩm quyền quy định;
- Việc thanh toán các khoản chi NSNN qua KBNN thực hiện theo nguyên tắc
trực tiếp từ tài khoản của đơn vị sử dụng ngân sách mở tại KBNN cho người hưởng
lương, trợ cấp xã hội và người cung cấp hàng hóa dịch vụ; trường hợp chưa thực
hiện được việc thanh toán trực tiếp, KBNN thực hiện thanh toán qua đơn vị sử dụng
NSNN (Bộ Tài chính, 2012). Theo đó, các khoản chi thường xuyên ngân sách xã
thực hiện theo nguyên tắc thanh toán trực tiếp từ tài khoản của đơn vị tại KBNN
cho người hưởng lương, phụ cấp, trợ cấp và nhà cung cấp hàng hóa, dịch vụ.
Trường hợp một số khoản chi chưa có đủ điều kiện thực hiện việc thanh toán trực
tiếp từ KBNN, các xã phường được rút tiền mặt về để chủ động chi theo dự toán
được giao.
- Mọi khoản chi ngân sách nhà nước được hạch toán bằng đồng Việt Nam theo
niên độ ngân sách, cấp ngân sách và mục lục NSNN (Bộ Tài chính, 2012). Theo đó,

16
tất cả các khoản chi thường xuyên ngân sách xã cũng được hạch toán, chi trả bằng
đồng Việt Nam, khoản chi thuộc nhiệm vụ chi của năm ngân sách nào thì chỉ được
chi trả vào năm ngân sách đó (trừ các trường hợp được chuyển nguồn sang năm
sau), nội dung chi phải theo đúng mục lục NSNN.
- Các khoản chi tạm ứng và thanh toán bằng tiền mặt phải thực hiện theo đúng
quy định về quản lý thu, chi bằng tiền mặt qua KBNN. Nội dung các khoản chi
thường xuyên ngân sách xã bằng tiền mặt gồm chi cho cán bộ xã, thôn, khu đương
chức; chi thực hiện chế độ chính sách người có công với cách mạng; chi công tác xã
hội; chi lương hưu và trợ cấp xã hội; các khoản chi của đơn vị giao dịch có giá trị
nhỏ không vượt quá 5 triệu đồng đối với một khoản chi; các khoản chi hỗ trợ thôn,
khu ở các xã phường và các khoản chi khác cho các đơn vị cung cấp hàng hóa, dịch
vụ không có tài khoản tại ngân hàng;…(Bộ Tài chính, 2016)
- Trường hợp các khoản chi NSNN thực hiện bằng hình thức giao dịch điện tử
qua Trang thông tin dịch vụ công của KBNN, việc kiểm soát, thanh toán của KBNN
phải tuân thủ quy định về giao dịch điện tử trong hoạt động nghiệp vụ KBNN theo
quy định tại Nghị định 165/2018/NĐ-CP ngày 24 tháng 12 năm 2018 của Chính phủ
về giao dịch điện tử trong hoạt động tài chính; Nghị định số 11/2020/NĐ-CP
ngày 20/01/2020 quy định về thủ tục hành chính trong lĩnh vực KBNN (Bộ Tài
chính, 2020)
Trong quá trình kiểm soát, thanh toán, quyết toán chi ngân sách nhà nước các
khoản chi sai phải thu hồi giảm chi hoặc nộp ngân sách (Bộ Tài chính, 2012). Theo
đó, đối với các khoản chi thường xuyên ngân sách xã nếu chi sai, chi vượt chế độ,
tiêu chuẩn, định mức thì đơn vị xã phường đều phải thực hiện thu hồi giảm chi ngân
sách xã hoặc nộp thu ngân sách nhà nước.
1.2.4. Nội dung kiểm soát chi thƣờng xuyên ngân sách xã qua KBNN cấp
huyện
KBNN tiến hành kiểm tra, kiểm soát các khoản chi thường xuyên ngân sách
xã phù hợp với các chính sách, chế độ, định mức chi tiêu do nhà nước quy định và
quy chế chi tiêu nội bộ của đơn vị theo những nguyên tắc, hình thức và phương
pháp quản lý tài chính trong quá trình cấp phát và thanh toán các khoản chi NSNN.

17
Cụ thể với kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã, KBNN thực hiện kiểm soát
như sau:
- Kiểm tra dự toán được giao: Các khoản chi phải có trong dự toán được cấp
có thẩm quyền giao theo quy định của Luật NSNN (trừ trường hợp tạm cấp ngân
sách, chi từ nguồn tăng thu so với dự toán được giao và chi dự phòng ngân sách), số
dư tài khoản của đơn vị còn đủ để chi (Bộ Tài chính, 2020). Theo đó, các khoản chi
thường xuyên ngân sách xã phải đảm bảo có trong dự toán được giao (trừ các
trường hợp tạm cấp ngân sách xã, chi từ nguồn tăng thu ngân sách xã so với dự toán
được giao và chi dự phòng ngân sách xã), và tồn ngân xã còn đủ để chi. Dự toán chi
thường xuyên ngân sách xã phải phản ánh đầy đủ các khoản chi theo đúng nhiệm vụ
được giao và đã được Hội đồng nhân dân xã phê duyệt.
- Kiểm tra tính đầy đủ, hợp pháp, hợp lệ của các hồ sơ, chứng từ đối với từng
khoản chi: đảm bảo hồ sơ đầy đủ theo quy định pháp luật hiện hành và phù hợp giữa
chứng từ kế toán và các hồ sơ có liên quan (Bộ Tài chính, 2020). Theo đó, đối với
mỗi khoản chi thường xuyên ngân sách xã đơn vị gửi đến, KBNN thực hiện kiểm
tra xem khoản chi có đầy đủ hồ sơ; chứng từ chi và hồ sơ kèm theo phải đúng mẫu
biểu quy định. Nội dung chứng từ, hồ sơ cần được kiểm soát chặt chẽ nhằm đảm
bảo tính hợp lệ, hợp pháp. Trên chứng từ phải ghi đầy đủ, rõ ràng, chính xác các nội
dung theo quy định, các nội dung phải thống nhất và logic với nhau, ngày
lập chứng từ còn trong thời hạn giải quyết theo quy định; các nội dung, thông tin
trên chứng từ kế toán nhất quán với các hồ sơ chứng từ liên quan,...
- Kiểm tra mẫu dấu, chữ ký trên chứng từ: Các khoản chi ngân sách đều phải
được thủ trưởng đơn vị sử dụng ngân sách hoặc người quyết định chi (Bộ Tài chính,
2020), thể hiện qua việc thủ trưởng đơn vị hoặc người ủy quyền ký trên các chứng
từ, hồ sơ thanh toán gửi đến kho bạc. Đối với chứng từ giấy, KBNN kiểm tra chữ ký
của các chức danh trên chứng từ, đảm bảo chữ ký trên chứng từ kế toán của một
người phải thống nhất và phải giống với chữ ký còn giá trị đã đăng ký tại KBNN.
Dấu của đơn vị đóng trên chứng từ phải đúng vị trí đã quy định, phải rõ nét, phải
đóng vào từng liên chứng từ và đúng với mẫu dấu còn giá trị đã đăng ký tại KBNN.
Trường hợp thực hiện qua Trang thông tin dịch vụ công của KBNN, việc ký số trên

18
các hồ sơ phải đúng chức danh các thành viên theo quyết định của cấp có thẩm
quyền, đã thực hiện đăng ký với KBNN.
- Kiểm tra chế độ, tiêu chuẩn, định mức chi: Các khoản chi phải đúng chế độ,
tiêu chuẩn, định mức (mức chi) do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định (Bộ
Tài chính, 2020) và quy chế chi tiêu nội bộ của đơn vị. KBNN thực hiện kiểm soát
các khoản chi thường xuyên ngân sách xã đảm bảo không vượt định mức, tiêu
chuẩn chế độ chi do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành và quy định quy chế
chi tiêu nội bộ của đơn vị.
- Kiểm soát mức tạm ứng đối với các khoản chi chưa có đủ điều kiện thực hiện
việc thanh toán trực tiếp từ KBNN, đơn vị thực hiện chi theo hình thức tạm ứng:
Mức tạm ứng theo quy định của hợp đồng, đảm bảo không vượt quá 50% giá trị hợp
đồng tại thời điểm ký kết và không vượt quá dự toán năm được cấp có thẩm quyền
phê duyệt cho khoản chi đó (đối với trường hợp thực hiện theo hợp đồng) và theo đề
nghị của đơn vị sử dụng ngân sách (đối với trường hợp không có hợp đồng hoặc
hợp đồng có giá trị không vượt quá mức quy định phải kiểm soát hợp đồng tại kho
bạc) (Bộ Tài chính, 2020).
- Đối với các khoản chi phải gửi Hợp đồng đến KBNN, KBNN căn cứ hồ sơ
đề nghị thanh toán của đơn vị sử dụng ngân sách, các điều khoản thanh toán được
quy định trong hợp đồng để kiểm soát (Bộ Tài chính, 2020). Theo đó, kho bạc thực
hiện kiểm soát tính đầy đủ, hợp lệ, hợp pháp của hợp đồng và các hồ sơ chứng từ có
liên quan, đảm bảo sự nhất quán, logic về các nội dung, thông tin giữa chứng từ chi
và các quy định trong hợp đồng. Đối với các hợp đồng có quy định phải bảo lãnh
tạm ứng, KBNN thực hiện theo dõi số dư tạm ứng đối với khoản chi đó của đơn vị,
đảm bảo đơn vị thu hồi hết số tạm ứng trước khi bảo lãnh tạm ứng hết hiệu lực.
Trường hợp bảo lãnh tạm ứng hết hiệu lực mà đơn vị chưa thu hồi hết tạm ứng,
KBNN làm văn bản đôn đốc đơn vị thu hồi tạm ứng hoặc gia hạn bảo lãnh tạm ứng.
- Ngoài các nội dung kiểm soát như trên, tùy vào nội dung chi, KBNN kiểm
soát các nội dung cụ thể như sau:
+ Đối với các khoản thanh toán cho cá nhân như chi lương và phụ cấp theo
lương; tiền công lao động thường xuyên theo hợp đồng; tiền thu nhập tăng thêm;

19
tiền thưởng; tiền phụ cấp và trợ cấp khác; tiền khoán, tiền học bổng cho công chức,
viên chức, lao động hợp đồng thuộc đơn vị sử dụng ngân sách, các khoản chi cho
cán bộ xã thôn, khu đương chức: KBNN kiểm tra, kiểm soát các khoản chi này đảm
bảo: Không vượt dự toán được cấp có thẩm quyền giao, số lượng người chi trả nằm
trong tổng số biên chế được giao, mức chi trả cho các cá nhân nằm trong định mức
quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành, quy chế chi tiêu nội bộ của
đơn vị (Bộ Tài chính, 2020).
+ Đối với chi mua sắm máy móc, thiết bị: Đối với chi mua sắm máy móc, thiết
bị văn phòng phổ biến KBNN kiểm soát đảm bảo không vượt dự toán chi tiết, số
lượng và mức giá tối đa quy định tại Quyết định số 50/2017/QĐ-TTg ngày 31 tháng
12 năm 2017 của Thủ tướng Chính phủ quy định tiêu chuẩn, định mức sử dụng máy
móc, thiết bị. Đối với việc mua sắm máy móc, thiết bị phục vụ hoạt động chung của
chính quyền xã, KBNN kiểm soát đảm bảo không vượt dự toán chi tiết và mức giá
được cấp có thẩm quyền phê duyệt (Bộ Tài chính, 2020).
+ Đối với chi trợ cấp theo quyết định trợ cấp của cấp có thẩm quyền: KBNN
kiểm soát đảm bảo không vượt dự toán chi tiết được cấp thẩm quyền giao và quyết
định trợ cấp của cấp có thẩm quyền (Bộ Tài chính, 2020). Đối với các khoản chi trợ
cấp từ nguồn chi thường xuyên ngân sách xã, KBNN kiểm soát đảm bảo ngân sách
xã có nguồn để chi, không vượt dự toán được giao; đối tượng được trợ cấp, mức trợ
cấp theo đúng quy định tại quyết định trợ cấp.
1.2.5. Công cụ kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã qua KBNN cấp huyện
1.2.5.1. Hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật và các văn bản áp dụng
pháp luật.
KBNN thực hiện kiểm soát chi ngân sách nhà nước trên cơ sở các quy định
của pháp luật. Hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật và các văn bản áp dụng
pháp luật là căn cứ quan trọng nhất để kho bạc thực hiện kiểm soát chi thường
xuyên ngân sách xã, giúp kho bạc xác định được các khoản chi đó có đúng, đủ các
điều kiện chi theo quy định hay không. Trong đó công cụ phổ biến nhất được kho
bạc sử dụng trong kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã là các văn bản pháp

20
luật thuộc lĩnh vực kho bạc, các văn bản quy định chế độ, tiêu chuẩn, định mức do
cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định.
1.2.5.2. Quy chế chi tiêu nội bộ của đơn vị
Các đơn vị xã phường là các cơ quan thực hiện theo nghị định số
130/2005/NĐ-CP ngày 17/10/2005 của Chính Phủ quy định chế độ tự chủ, tự chịu
trách nhiệm về sử dụng biên chế và kinh phí quản lý hành chính đối với các cơ quan
nhà nước. Theo đó các đơn vị xã phường có trách nhiệm thực hiện các biện pháp
tiết kiệm trong việc sử dụng biên chế và kinh phí quản lý hành chính; ban hành quy
chế chi tiêu nội bộ. Đầu năm ngân sách, các đơn vị xã phường phải gửi đến KBNN
một bản quy chế chi tiêu nội bộ của đơn vị để làm căn cứ kiểm soát các khoản chi
thường xuyên của ngân sách xã.
1.2.5.3. Hệ thống Mục lục Ngân sách nhà nước
Hệ thống Mục lục NSNN là bảng phân loại các khoản thu, chi ngân sách nhà
nước theo hệ thống tổ chức Nhà nước (chương), lĩnh vực chi ngân sách nhà nước,
ngành kinh tế và các mục đích kinh tế do Nhà nước thực hiện nhằm phục vụ cho
công tác lập, điều hành, quản lý, kế toán và quyết toán cũng như phân tích các hoạt
động tài chính thuộc khu vực Nhà nước. Hệ thống Mục lục NSNN là một trong
những công cụ đắc lực giúp KBNN kiểm soát các khoản chi NSNN nói chung, chi
thường xuyên ngân sách xã nói riêng, đảm bảo các khoản chi thường xuyên ngân
sách xã phải được hạch toán đầy đủ, đúng theo quy định.
1.2.5.4. Hệ thống các ứng dụng công nghệ thông tin
Đến nay, hệ thống KBNN đã hình thành được kiến trúc tổng thể về công nghệ
thông tin với rất nhiều các ứng dụng như hệ thống thông tin quản lý ngân sách và
kho bạc (TABMIS), hệ thống thanh toán song phương điện tử, hệ thống thu thuế
trực tiếp (TCS), ứng dụng dịch vụ công trực tuyến,... Trong đó, hệ thống TABMIS
có vai trò trung tâm, có khả năng kết nối, trao đổi thông tin dữ liệu với một số hệ
thống liên quan để cung cấp đầy đủ, kịp thời dữ liệu về thu, chi NSNN và các hoạt
động nghiệp vụ khác của KBNN. Theo đó, toàn bộ dữ liệu về thu, chi của ngân sách
cấp xã được tổng hợp và phản ánh đầy đủ, chính xác trong hệ thống TABMIS, là cơ
sở để kho bạc kiểm soát các khoản chi thường xuyên ngân sách xã theo dự toán

21
được giao, đảm bảo nguyên tắc cân đối thu, chi ngân sách. Đồng thời, với ứng dụng
dịch vụ công trực tuyến, khách hàng giao dịch với KBNN qua Cổng thông tin điện
tử dịch vụ công với chữ ký số đã tăng cường tính bảo mật, tránh việc giả mạo chữ
ký, con dấu của đơn vị, giúp khách hàng cũng như KBNN có thể giám sát quá trình
xử lý hồ sơ và kiểm soát chi NSNN, nâng cao tính trách nhiệm và minh bạch trong
công tác kiểm soát chi NSNN nói riêng và giao dịch với khách hàng nói chung.
1.2.6. Quy trình kiểm soát chi thƣờng xuyên ngân sách xã qua KBNN cấp
huyện
Quy trình kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã qua KBNN cấp huyện
được quy định như sau:
- Đối với các đơn vị giao dịch trực tiếp tại KBNN:
+ Đơn vị lập và gửi hồ sơ bằng văn bản giấy trực tiếp tại KBNN nơi giao dịch.
+ KBNN tiếp nhận, kiểm soát tính hợp pháp, hợp lệ và các điều kiện chi theo
chế độ quy định. Trường hợp khoản chi đảm bảo đúng chế độ quy định, Kho bạc
Nhà nước làm thủ tục thanh toán cho đối tượng thụ hưởng theo đề nghị của đơn vị
sử dụng NSNN; đồng thời, gửi đơn vị 01 liên chứng từ giấy (chứng từ báo Nợ) để
xác nhận đã thực hiện thanh toán. Trường hợp khoản chi không đảm bảo đúng chế
độ quy định, KBNN lập thông báo từ chối thanh toán khoản chi NSNN (trong đó
nêu rõ lý do từ chối) bằng văn bản giấy gửi đơn vị.
Khách hàng (Đơn
vị giao dịch)
Lãnh đạo KBNN
4
1
Giao dịch viên
6
2
3
Kế toán trưởng
5a
Thủ quỹ
5b
Trung tâm thanh toán
Sơ đồ 1.2. Quy trình xử lý chứng từ đối với đơn vị giao dịch trực tiếp
tại Kho bạc
(Kho bạc Nhà nước, 2018)

22
Bước 1: Giao dịch viên (GDV) tiếp nhận, kiểm tra hồ sơ, chứng từ giấy. Nếu
hồ sơ chứng từ đủ điều kiện thanh toán, GDV ký vào chức danh kế toán trên chứng
từ giấy, nhập bút toán và kiểm soát số dư tài khoản của đơn vị trên hệ thống
TABMIS. Nếu hồ sơ chứng từ chưa đủ điều kiện để thanh toán, GDV lập phiếu từ
chối thanh toán, ghi rõ lý do từ chối, trình lãnh đạo KBNN ký gửi đơn vị giao dịch.
Bước 2: GDV trình hồ sơ, chứng từ giấy, chuyển bút toán trên hệ thống
TABMIS lên kế toán trưởng.
Bước 3: Kế toán trưởng kiểm soát hồ sơ, chứng từ. Trường hợp đủ điều kiện
thanh toán thì ký chứng từ giấy, phê duyệt bút toán trên hệ thống TABMIS; chuyển
hồ sơ, chứng từ cho GDV trình lên Giám đốc/ Phó giám đốc phụ trách. Nếu khoản
chi không đủ điều kiện chi NSNN, kế toán trưởng chuyển lại hồ sơ cho GDV lập
thông báo từ chối thanh toán trình lãnh đạo KBNN ký gửi đơn vị giao dịch.
Bước 4: Giám đốc/ Phó giám đốc phụ trách kiểm soát hồ sơ, chứng từ. Nếu đủ
điều kiện thanh toán thì ký duyệt trên chứng từ giấy; chuyển trả hồ sơ, chứng từ cho
GDV. Trường hợp không đủ điều kiện thì chuyển trả hồ sơ, chứng từ cho GDV lập
thông báo từ chối thanh toán gửi khách hàng.
Bước 5: GDV áp thanh toán trên hệ thống TABMIS theo quy định hiện hành.
Đối với chứng từ rút tiền mặt tại KBNN, GDV chuyển chứng từ chi cho thủ quỹ,
thực hiện chi trả cho đơn vị giao dịch. Đối với chứng từ chuyển khoản, rút tiền mặt
tại ngân hàng, GDV thực hiện truyền lệnh thanh toán sang ngân hàng thương mại
theo quy định hiện hành.
Bước 6: GDV tách hồ sơ chứng từ, trả 1 liên chứng từ cho khách hàng.
- Đối với các đơn vị thực hiện qua Trang thông tin dịch vụ công trực tuyến của
+ Đơn vị lập và gửi hồ sơ kiểm soát thanh toán các khoản chi NSNN qua
Trang thông tin dịch vụ công của KBNN.
+ KBNN tiếp nhận, kiểm soát tính hợp pháp, hợp lệ và các điều kiện chi theo
chế độ quy định. Trường hợp khoản chi đảm bảo đúng chế độ quy định, kho bạc
làm thủ tục thanh toán cho đối tượng thụ hưởng trong thời hạn 01 ngày làm việc,

23
đồng thời gửi 01 liên chứng từ báo Nợ cho đơn vị qua Trang thông tin dịch vụ công
của KBNN để xác nhận đã thực hiện thanh toán. Trường hợp khoản chi không đảm
bảo đúng chế độ quy định, KBNN gửi thông báo từ chối thanh toán khoản chi ngân
sách nhà nước (trong đó nêu rõ lý do từ chối) cho đơn vị qua Trang thông tin dịch
vụ công của KBNN.
Lãnh đạo KBNN
Khách hàng
Thủ quỹ
1
7
4
Giao dịch viên
5
Hệ thống Tabmis
6a 6b
3
2
Kế toán trưởng
Trung tâm thanh toán
Sơ đồ 1.3. Quy trình xử lý giao dịch điện tử qua Trang thông tin
dịch vụ công của Kho bạc Nhà nƣớc
Bước 1: Trên trang thông tin dịch vụ công trực tuyến (DVCTT), GDV tiếp
nhận và thực hiện kiểm soát chi theo đúng quy định hiện hành. Trường hợp từ chối
thanh toán, GDV lập thông báo từ chối thanh toán, trình lãnh đạo ký số và gửi đơn
vị qua trang thông tin DVC. Trường hợp chấp nhận thanh toán, GDV in và ký
chứng từ phục hồi và hồ sơ theo quy định, hoàn thiện các thông tin thanh toán cho
từng chứng từ trên DVC phù hợp với từng nghiệp vụ thanh toán trên thống
TABMIS

24
Bước 2: GDV trình hồ sơ, chứng từ in phục hồi, chuyển chứng từ trên trang
thông tin DVCTT lên kế toán trưởng.
Bước 3: Kế toán trưởng kiểm soát hồ sơ, chứng từ. Trường hợp đủ điều kiện
thanh toán thì ký chứng từ phục hồi, ký số yêu cầu thanh toán trên trang thông tin
DVCTT; chuyển hồ sơ, chứng từ cho GDV trình lên Giám đốc/ Phó giám đốc phụ
trách. Nếu khoản chi không đủ điều kiện chi NSNN, kế toán trưởng chuyển lại hồ
sơ cho GDV lập thông báo từ chối thanh toán trình lãnh đạo KBNN ký số và gửi
đơn vị giao dịch qua trang thông tin DVCTT
Bước 4: Giám đốc/ Phó giám đốc phụ trách kiểm soát hồ sơ, chứng từ. Nếu đủ
điều kiện thanh toán thì ký số yêu cầu toán và ký chứng từ phục hồi; chuyển trả hồ
sơ, chứng từ cho GDV. Trường hợp không đủ điều kiện thì chuyển trả hồ sơ, chứng
từ cho GDV lập thông báo từ chối thanh toán gửi khách hàng qua trang DVCTT
Bước 5: GDV thực hiện chạy giao diện chứng từ từ trang thông tin DVCTT
vào hệ thống Tabmis. Trường hợp sau khi giao diện vào TABMIS, hệ thống
TABMIS kiểm tra tài khoản của đơn vị không đủ số dư, GDV thực hiện xử lý giao
dịch đã được giao diện vào TABMIS theo đúng quy trình (hủy, đảo bút toán trên
phân hệ AP, GL trong hệ thống TABMIS); đồng thời trên trang DVCTT GDV thực
hiện lập thông báo từ chối gửi khách hàng theo quy định)
Bước 6: GDV áp thanh toán trên hệ thống TABMIS theo quy định hiện hành.
Đối với chứng từ rút tiền mặt tại KBNN, GDV chuyển chứng từ chi cho thủ quỹ,
thực hiện chi trả cho đơn vị giao dịch. Đối với chứng từ chuyển khoản, rút tiền mặt
tại Ngân hàng, GDV thực hiện truyền lệnh thanh toán sang Ngân hàng thương mại
theo quy định hiện hành.
Bước 7: GDV thực hiện báo Nợ trên trang thông tin DVCTT, trả kết quả cho
đơn vị.
1.3. Các nhân tố ảnh hƣởng đến công tác kiểm soát chi thƣờng xuyên
ngân sách xã qua KBNN cấp huyện
1.3.1. Nhân tố khách quan

25
- Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến ngân sách xã phường và
kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã: Việc kiểm soát các khoản chi thường
xuyên ngân sách xã được tiến hành trên cơ sở tuân thủ các văn bản quy phạm pháp
luật, đặc biệt là các chế độ, tiêu chuẩn, định mức chi thường xuyên ngân sách xã. Vì
vậy, nếu hệ thống này được xây dựng đồng bộ, thống nhất (thống nhất giữa các văn
bản quy phạm pháp luật với nhau, thống nhất giữa các địa phương); đầy đủ, rõ ràng,
cụ thể và phù hợp với tình hình thực tế sẽ góp phần giúp công tác kiểm soát chi
thường xuyên ngân sách xã được hiệu quả, minh bạch, chính xác và kịp thời.
- Các chính sách, chế độ kế toán ngân sách và tài chính xã liên quan đến công
tác kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã như Mục lục NSNN, chứng từ kế toán,
tài khoản kế toán.Các chế độ, chính sách này nếu được quy định khoa học, thống
nhất chặt chẽ, logic, đầy đủ sẽ giúp cho công tác kiểm soát chi thường xuyên ngân
sách xã được thuận tiện, dễ dàng và hiệu quả.
- Sự phát triển của khoa học công nghệ, ứng dụng công nghệ thông tin trong
công tác quản lý và điều hành ngân sách: Công nghệ thông tin ngày càng phát triển
và đã được ứng dụng rộng rãi trong quản lý công. Hệ thống KBNN hiện nay đã hình
thành được hệ thống kiến trúc tổng thể về công nghệ thông tin, hình thành quy trình
giao dịch điện tử trong lĩnh vực kho bạc. Việc này giúp công tác kiểm soát chi nói
chung, kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã nói riêng được kịp thời, chính xác,
hiệu quả và minh bạch, giảm thiểu các rủi ro trong công tác kiểm soát chi NSNN.
- Cơ chế quản lý điều hành ngân sách của chính quyền địa phương: Các đơn vị
xã phường, ngoài việc là một đơn vị dự toán còn là một cấp chính quyền địa
phương. Công tác kiểm soát chi qua KBNN cần tuân thủ theo các quy định chung
của ngành kho bạc, đồng thời cũng cần chấp hành theo sự chỉ đạo địa hành của cấp
ủy, chính quyền địa phương. Các quy định về quản lý, điều hành ngân sách hàng
năm của địa phương có ảnh hưởng rất lớn đến công tác kiểm soát chi ngân sách nói
chung và chi thường xuyên ngân sách xã nói riêng. Nếu việc chỉ đạo, quản lý, điều
hành ngân sách của địa phương bám sát dự toán được giao, cân đối, bổ sung kịp thời
ngân sách cho các đơn vị sẽ giúp cho công tác kiểm soát chi qua kho bạc được chủ
động, kịp thời, đáp ứng được yêu cầu.

26
- Năng lực và ý thức chấp hành chế độ tài chính – ngân sách xã của đơn vị xã
phường: Nếu các đơn vị xã phường, đặc biệt là chủ tịch UBND và kế toán các xã
phường có năng lực, trình độ, có tính tự giác cao trong việc chấp hành chế độ chi
tiêu NSNN thì các khoản chi sẽ đảm bảo đúng chế độ, tiêu chuẩn, định mức, đảm
bảo có đầy đủ hồ sơ, chứng từ hợp pháp, hợp lệ... từ đó giúp cho công tác kiểm soát
chi thường xuyên ngân sách xã của KBNN được thuận lợi, nhanh chóng, tránh tình
trạng phải trả lại hồ sơ, chứng từ, thông báo từ chối cấp phát nhiều lần... gây lãng
phí thời giờ và công sức. Các đơn vị xã phường cần thấy được trách nhiệm của
mình trong tất cả các khâu của quy trình ngân sách, từ lập dự toán, phân bổ dự toán,
cấp phát và thanh toán các khoản chi, đối chiếu và quyết toán các khoản chi ngân
sách.
1.3.2. Nhân tố chủ quan
- Trang thiết bị, cơ sở vật chất, cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin. Các nhân tố
này là thành tố cơ bản của quá trình kiểm soát chi NSNN tại kho bạc. Nếu những
điều kiện về vật chất, hạ tầng kỹ thuật này không được đảm bảo, hoạt động kiểm
soát chi không thể diễn ra một cách thuận lợi và đạt hiệu quả cao. Hạ tầng công
nghệ thông tin phát triển sẽ góp phần hiện đại hóa hệ thống kho bạc, nâng cao năng
suất và chất lượng kiểm soát chi, minh bạch hóa công tác quản lý và điều hành ngân
sách.
- Quy trình kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã và ý thức tuân thủ quy
trình của công chức làm công tác kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã. Muốn
công tác kiểm soát chi đạt hiệu quả thì cần phải có một quy trình khoa học, hợp lý.
Quy trình nghiệp vụ kiểm soát chi sẽ giúp cho công tác kiểm soát chi được thực
hiện theo trình tự thống nhất, nâng cao năng suất và chất lượng kiểm soát chi, tạo
điều kiện cho khách hàng chủ động và mặt thời gian và thủ tục, hồ sơ chứng từ khi
giao dịch với kho bạc. Đồng thời, việc tuân thủ đúng quy trình sẽ góp phần làm cho
công tác kiểm soát chi được thực hiện trôi chảy, đảm bảo theo đúng quy định của
pháp luật, kho bạc và khách hàng sẽ kiểm tra giám sát lẫn nhau, đảm bảo công khai
minh bạch nhằm phòng chống, ngăn chặn những biểu hiện tiêu cực trong quá trình
quản lý và sử dụng NSNN.

27
- Năng lực, trình độ của đội ngũ cán bộ công chức làm công tác kiểm soát chi
thường xuyên ngân sách xã. Trình độ và năng lực cán bộ kiểm soát chi là nhân tố có
tính quyết định đến chất lượng công tác kiểm soát chi. Vì vậy, cán bộ kiểm soát chi
phải có trình độ chuyên sâu về quản lý tài chính, nắm vững quy trình nghiệp vụ, am
hiểu về các lĩnh vực chuyên ngành mình quản lý, có khả năng phân tích, xử lý thông
tin được cung cấp và giám sát đối chiếu với các quy định hiện hành của Nhà nước.
Bên cạnh đó, công chức làm nhiệm vụ kiểm soát chi cần có phẩm chất đạo đức tốt,
trung thực, khách quan, không lợi dụng quyền hạn, trách nhiệm được giao để vụ lợi,
sách nhiễu đối với đơn vị trong quá trình kiểm soát chi. Chỉ có như thế, chất lượng
công tác kiểm soát chi mới được đảm bảo, các khoản chi của các đơn vị sử dụng
ngân sách được giải quyết đúng chế độ quy định, nhanh chóng chuyển trả kịp thời
cho đơn vị thụ hưởng; góp phần hoàn thành các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội
và nhiệm vụ chính trị tại địa phương.
- Sự phối hợp giữa đơn vị sử dụng ngân sách và kho bạc: Khối lượng công
việc kiểm soát chi ngân sách mà kho bạc thực hiện là do đơn vị sử dụng ngân sách
gửi đến. Điều này có nghĩa kho bạc không được chủ động trong thực hiện công việc
kiểm soát chi, trong khi thời gian kiểm soát chi thì có hạn, đặc biệt là thời điểm cuối
tháng kho bạc không được phép để tồn chứng từ sang tháng sau. Vì vậy, cần có sự
phối hợp giữa đơn vị sử dụng ngân sách và KBNN, đơn vị hạn chế gửi dồn nhiều hồ
sơ, chứng từ vào cùng một thời điểm, đặc biệt là cuối tháng, cuối quý, cuối năm, tạo
áp lực về mặt thời gian kiểm soát chi, ảnh hưởng đến chất lượng kiểm soát chi của
KBNN. Đồng thời, các khoản chi thường xuyên ngân sách xã là rất đa dạng và phức
tạp, vì vậy cần có sự phối hợp, chia sẻ về thông tin và các quy định của nhà nước về
các khoản chi đó giữa đơn vị xã phường và kho bạc, giúp cho việc kiểm soát chi
được chính xác và nhanh chóng hơn.
1.4. Tiêu chí đánh giá công tác kiểm soát chi thƣờng xuyên ngân sách xã
qua Kho bạc Nhà nƣớc
Việc đánh giá công tác kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã qua KBNN
được dựa trên cơ sở khối lượng công việc thực hiện, có đúng thời gian và đúng yêu

28
cầu quy định hay không. Đây là những tiêu chí trực tiếp phản ánh hoạt động, kết
quả của công tác kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã tại KBNN.
1.4.1. Khối lƣợng công việc kiểm soát chi
Mức độ kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã của KBNN được đánh giá
dựa trên khối lượng công việc kiểm soát chi mà kho bạc thực hiện. Đây là tiêu chí
cơ bản, dễ tổng hợp và đánh giá nhất khi đánh giá hoạt động kiểm soát chi thường
xuyên ngân sách xã qua KBNN, thông qua hai chỉ tiêu là số món kiểm soát chi, số
tiền kiểm soát chi.
1.4.2. Thời gian kiểm soát chi
Thời hạn kiểm soát chi thường xuyên ngân sách xã được tính từ thời điểm cán
bộ kiểm soát chi ngân sách nhà nước của KBNN nhận đầy đủ hồ sơ, chứng từ kiểm
soát chi theo quy định đến khi xử lý thanh toán xong cho khách hàng. Tại thông tư
số 39/2016/TT-BTC ngày 01/3/2016, thời hạn kiểm soát chi được quy định: Đối với
các khoản tạm ứng và thanh toán trực tiếp: thời hạn xử lý tối đa hai ngày làm việc;
đối với các khoản thanh toán tạm ứng: thời hạn xử lý tối đa là ba ngày làm việc (Bộ
Tài chính, 2016). Đến nghị định 11/2020/NĐ-CP ngày 20/01/2020, thời hạn kiểm
soát chi đã được rút ngắn lại. Theo đó, thời hạn kiểm soát chi thường xuyên ngân
sách xã đối với khoản tạm ứng là trong vòng 01 ngày làm việc, đối với khoản thanh
toán là 02 ngày làm việc (Chính phủ, 2020). Nếu KBNN thực hiện kiểm soát chi hồ
sơ chi thường xuyên ngân sách xã trong thời hạn theo quy định nêu trên thì công tác
kiểm soát chi khoản chi đó được coi là đúng hạn. Ngược lại, nếu KBNN thực hiện
kiểm soát chi hồ sơ chi thường xuyên ngân sách xã vượt thời gian theo quy định thì
công tác kiểm soát chi khoản chi đó bị cho là quá hạn.
1.4.3. Chất lƣợng công tác kiểm soát chi
Chất lượng công tác kiểm soát chi NSNN qua KBNN luôn là vấn đề được
quan tâm hàng đầu của hệ thống KBNN. Việc đánh giá và nâng cao chất lượng công
tác kiểm soát chi NSNN qua KBNN được KBNN xem là một trong các nhiệm vụ
quan trọng. Mặc dù vậy, chất lượng vẫn là một khái niệm khó định nghĩa, khó xác
định, khó đo lường, đánh giá và mỗi người lại có một cách hiểu khác nhau, gắn với
các yếu tố chủ quan thông qua quan hệ giữa người và người. Theo quan điểm

HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KIỂM SOÁT CHI THƢỜNG XUYÊN NGÂN SÁCH XÃ PHƢỜNG QUA KHO BẠC NHÀ NưỚC UÔNG BÍ

HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KIỂM SOÁT CHI THƢỜNG XUYÊN NGÂN SÁCH XÃ PHƢỜNG QUA KHO BẠC NHÀ NưỚC UÔNG BÍ

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KIỂM SOÁT CHI THƢỜNG XUYÊN NGÂN SÁCH XÃ PHƢỜNG QUA KHO BẠC NHÀ NưỚC UÔNG BÍ

Similar to HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KIỂM SOÁT CHI THƢỜNG XUYÊN NGÂN SÁCH XÃ PHƢỜNG QUA KHO BẠC NHÀ NưỚC UÔNG BÍ (20)

More from lamluanvan.net Viết thuê luận văn

More from lamluanvan.net Viết thuê luận văn (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KIỂM SOÁT CHI THƢỜNG XUYÊN NGÂN SÁCH XÃ PHƢỜNG QUA KHO BẠC NHÀ NưỚC UÔNG BÍ