การสถาปนา..
•
0 likes•1,439 views
ผลงานนักเรียน ชั้นม.6/3 เรื่อง การสถาปนากรุงสุโขทัย อยุธยาและธนบุรี
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Viewers also liked
Viewers also liked (20)
Similar to การสถาปนา..
Similar to การสถาปนา.. (20)
More from Princess Chulabhorn's College, Chiang Rai Thailand
More from Princess Chulabhorn's College, Chiang Rai Thailand (20)
การสถาปนา..
- 2. การสถาปนากรุงศรีอยุธยา ปี พ.ศ. 1893 สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 1 (พระเจ้ าอูทอง) สถาปนา ่ กรุงศรี อยุธยาเป็ นราชธานี ที่บริเวณตาบลหนองโสน ( บึงพระราม ) พระองค์ทรงรวบรวมชุมชนชาวไทยบริเวณลุมแม่น ้าเจ้ าพระยา มีความ ่ เจริญรุ่งเรื องมาก่อน รวมทังแคว้ นสุพรรณภูมิ แคว้ นละโว้ และหัวเมือง ้ น้ อยใหญ่เข้ าด้ วยกัน แล้ วพัฒนาอาณาจักรให้ เจริญอย่างรวดเร็ว ทัดเทียมกับอาณาจักรเขมร สุโขทัย เพื่อเป็ นศูนย์กลางทางการเมือง สังคมเศรษฐกิจ วัฒนธรรม ซึงปวงชนชาวไทยให้ ความร่วมมือความ ่ สามัคคี พระองค์ทรงเลือกสถานที่ตงราชธานีมีความเหมาะสมที่สด โดย ั้ ุ คานึงถึงเหตุผลต่อไปนี ้เป็ นสาคัญ
- 3. ที่ตงของกรุ งศรี อยุธยา ั้ กรุงศรี อยุธยามีที่ตงที่เหมาะสม เนื่องจากมีแม่น ้าสาคัญไหลผ่านถึง 3 สาย ั้ ได้ แก่ แม่น ้าลพบุรี ไหลจากทางทิศเหนืออ้ อมไปทางทิศตะวันตก แม่น ้าป่ าสัก ไหลผ่านจากทิศตะวันออก แม่น ้าเจ้ าพระยา ไหลจากทิศตะวันตกอ้ อมไปทางทิศใต้ แม่น ้าทัง้ 3 สายนี ้ ไหลมาบรรจบกันล้ อมรอบราชธานี ทาให้ กรุงศรี อยุธยามีลกษณะเป็ นเกาะที่มี ั สัณฐานคล้ ายเรื อสาเภา คนทัวไปจึงเรี ยกอยุธยาว่า"เกาะเมือง“ อยุธยามีทาเล ทาง ่ ภูมิศาสตร์ ที่เหมาะสมกับการเป็ นราชธานี ดังนี ้
- 4. 1.เป็ นที่มีความอุดมสมบูรณ์ เหมาะแก่การเพาะปลูก 2.สะดวกแก่การคมนาคม เพราะตังอยูในเส้ นทางค้ าขายติดต่อ ้ ่ กับหัวเมืองอื่นๆ รวมทังสามารถติดต่อค้ าขายกับต่างประเทศทางทะเล ้ ได้ สะดวก เพราะตังอยูตรงที่แม่น ้าใหญ่หลายสายไหลมาบรรจบ ้ ่ กัน รวมเป็ นแม่น ้าเจ้ าพระยาไหลออกอ่าวไทย เรื อเดินทะเลสามารถ แล่นจากปากแม่น ้าเข้ ามาทอดสมอได้ ถึงหน้ าเมืองทาให้ กรุงศรี อยุธยา เป็ นชุมทางการค้ าขายที่สาคัญ
- 5. 3. มีความเหมาะสมด้ านยุทธศาสตร์ กล่าวคือ เมื่อมีข้าศึกยกทัพ มาตี ข้ าศึกจะสามารถตังค่ายล้ อมเมืองได้ ถงฤดูแล้ งเท่านัน เพราะเมื่อถึง ้ ึ ้ ฤดูน ้าหลาก น ้าจะหลากท่วมขังบริ เวณรอบตัวเมือง ซึงเป็ นอุปสรรคต่อการ ่ ที่ข้าศึกจะยกทัพเข้ าโจมตีและทาให้ ขาดแคลนเสบียงอาหาร ข้ าศึกจึงต้ อง ถอยทัพกลับไป สภาพทาเลที่ตงของกรุงศรี อยุธยาที่มีความเหมาะสมดังกล่าว ทาให้ ั้ กรุงศรี อยุธยาเป็ นนครราชธานีอนยิ่งใหญ่ของชาติไทยมายาวนานตลอด ั 417 ปี (พ.ศ. 1893 – 2310) และมีพฒนาการทางประวัตศาสตร์ ั ิ อย่างเห็นได้ ชดทังทางด้ านการเมือง ั ้ การปกครอง เศรษฐกิจ สังคม และ ศิลปวัฒนธรรม
- 6. ปั จจัยต่ อการสถาปนาและความเจริญรุ่ งเรื อง 1. การตังบ้ านเรื อน ส่วนใหญ่นิยมตังตามริมฝั่ งแม่น ้าลาคลอง พระเจ้ า ้ ้ อู่ทองเลือกที่ตงกรุงศรี อยุธยาบริ เวณหนองโสนหรื อบึงพระราม ตังอยูบน ั้ ้ ่ เกาะอันล้ อมรอบด้ วยแม่น ้า 3 สายไหลมาบรรจบกัน ได้ แก่ แม่น ้าเจ้ าพระยา แม่น ้าป่ าสัก แม่น ้าลพบุรี ที่เอื ้ออานวยความอุดมสมบูรณ์ เช่น ศูนย์กลาง การเดินเรื อ การคมนาคมทางน ้า ทางบก และการค้ า อื่น ๆ 2. บริ เวณนี ้เป็ นที่ราบลุมแม่น ้ามีความอุดมสมบูรณ์ เหมาะแก่การ ่ เพาะปลูก เนื่องจากบริ เวณนี ้มีแม่น ้าลาคลองไหลผ่านหลายสาย ที่ราบลุม ่ เมื่อถึงฤดูน ้าหลากน ้าในแม่น ้าลาคลอง จะไหลเอ่อล้ นตลิ่งเข้ าสูไร่นา พัดพา ่ ปุยมาเลี ้ยงต้ นข้ าวให้ เจริ ญงอกงามเติบโตเป็ นอู่ข้าวอู่น ้า และสัตว์น ้าจืด ๋ สามารถขยายพันธุ์ได้ ดี ประชาชนสามารถจับปลาเพื่อการบริ โภคและการค้ า
- 7. 3. เป็ นศูนย์กลางการคมนาคมทางน ้า อยุธยาตังอยูบนฝั่ งแม่น ้า ้ ่ เจ้ าพระยา ซึงติดต่อค้ าขายในประเทศ ทังหัวเมืองภาคกลาง ภาคเหนือ ่ ้ บริ เวณลุมแม่น ้า ปิ ง วัง ยม น่าน และทางทะเล พ่อค้ าชาวต่างชาติสามารถ ่ นาเรื อผ่านอ่าวไทยเข้ าทางปากแม่น ้าเจ้ าพระยา ไปจนถึงกรุงศรี อยุธยาทา การติดต่อค้ าขายกับอยุธยาได้ โดยสะดวก 4. ทรัพยากรธรรมชาติ กรุงศรี อยุธยามีทรัพยากรธรรมชาติอย่าง มากมาย ประชาชนสามารถนามาใช้ ประโยชน์ เช่น แร่ธาตุตาง ๆ ซึงเมื่อถลุง ่ ่ แล้ วจะได้ เนื ้อโลหะมีคณภาพ จะเห็นได้ จากการสร้ างพระพุทธรูปที่หล่อด้ วย ุ โลหะเนื ้อชันดี ประดับตกแต่งด้ วยอัญมณีที่สวยงามและช่างฝี มือประณีต ้ ผลผลิตจากป่ าเป็ นที่ต้องการของตลาดมีราคาดี ได้ แก่ หนังกวาง เขากวาง งาช้ าง นอแรด ไม้ ฝาง ไม้ กฤษณา ครั่ง ฯลฯ ซึงทารายได้ เป็ นจานวนมาก ่
- 8. 5. พื ้นที่เหมาะสมทางด้ านยุทธศาสตร์ สามารถปองกันข้ าศึกได้ เพราะ ้ มีแม่น ้าล้ อมรอบและมีคคลองจานวนมากมายที่เชื่อมโยงถึงกัน นับว่าเป็ น ู แนวปองกันธรรมชาติที่ดีมาก อีกทังในฤดูฝนจะมีน ้าจากเหนือไหลหลากลง ้ ้ มาท่วมรอบ ๆ กรุงศรี อยุธยานานถึง 6 เดือน ยากลาบากแก่การทาศึก สงคราม 6. พระมหากษัตริ ย์มีพระปรี ชาสามารถ และมีกองกาลังทหารที่ดี ประชาชนอาศัยในบริ เวณ พระนครจานวนมาก เมื่อเกิดสงครามสามารถ เรี ยกเกณฑ์ไพร่พลได้ ทนที ั
- 9. กรุ งศรีอยุธยา สถาปนา พ.ศ. ๑๘๙๓ ถึง ๒๓๑๐ รวมเวลา ๔๑๗ ปี
- 10. การสถาปนาอาณาจักรสุ โขทัย อาณาจักรสุโขทัยเป็ นอาณาจักรของคนไทยที่ได้ รับการสถาปนา ขึ ้นใน พ.ศ. 1792 ก่อนหน้ าที่จะมีการสถาปนาอาณาจักรสุโขทัยขึ ้นมา นัน สุโขทัยเป็ นเมืองเก่าแก่ที่มีความเจริญรุ่งเรื องมาก่อน จากการ ้ ตีความในศิลาจารึกหลักที่ 2 (วัดศรี ชม) พอจะสรุปความได้ วา เมือง ุ ่ สุโขทัยแต่เดิมมีผ้ นาคนไทยชื่อ พ่อขุนศรี นาวงาถม เป็ นเจ้ าเมือง ู ปกครองอยู่ เมื่อพระองค์สิ ้นพระชนม์ ขอมสบาดโขลญลาพง ขุนนาง ขอมได้ นากาลังเข้ ายึดกรุงสุโขทัยไว้ ได้ เมื่อพวกขอมเริ่มเสื่อมอานาจลง ในปี พ.ศ. 1780 ได้ มีผ้ นา 2 ู ท่าน คือ พ่อขุนบางกลางหาว และพ่อขุนผาเมือง ซึงเป็ นผู้นาคนไทย ่
- 11. ได้ ร่วมมือกันรวบรวมกาลังเข้ าขับไล่ขอมออกจากดินแดนแถบนี ้และตัง้ ตนเป็ นอิสระ พร้ อมกับสถาปนากรุงสุโขทัยเป็ นราชธานีของอาณาจักร ไทย และได้ สถาปนาพ่อขุนบางกลางหาวขึ ้นเป็ นกษัตริย์ปกครองกรุง สุโขทัยทรงพระนามว่า พ่อขุนศรี อินทราทิตย์ นับเป็ นปฐมกษัตริย์แห่ง ราชวงศ์สโขทัยหรื อราชวงศ์พระร่วง นับตังแต่ พ.ศ. 1792 เป็ นต้ นมา ุ ้
- 12. ปั จจัยที่เอือต่ อการสถาปนาอาณาจักรสุโขทัยเป็ นราชธานี ้ 1. ปั จจัยภายใน ได้ แก่ การมีขวัญและกาลังใจดีของประชาชน เนื่องจากมีผ้ นาที่เข้ มแข็งและมีความสามารถ การมีนิสยรักอิสระ ไม่ชอบให้ ู ั ผู้ใดมากดขี่ขมเหง บังคับและบ้ านเมืองมีความอุดมสมบูรณ์ ่ 2. ปั จจัยภายนอก ได้ แก่ การเสื่อมอานาจของขอม หลังจากที่พระ เจ้ าชัยวรมันที่ 7 สิ ้นพระชนม์ลง กษัตริ ย์องค์ตอมาไม่สามารถรักษาอานาจ ่ ของตนในดินแดนที่ยดครองมาได้ ทาให้ หวเมืองต่าง ๆ พากันตังตนเป็ น ึ ั ้ อิสระ ระยะเริ่มต้ นของการสถาปนากรุงสุโขทัยเป็ นราชธานี โดยเฉพาะใน สมัยพ่อขุนศรี อินทราทิตย์ บ้ านเมืองยังไม่มนคงมากนัก คนไทยยังอยูกน ั่ ่ ั อย่างกระจัดกระจาย บางเมืองยังคงมีอิสระในการปกครองตนเอง ไม่มีการ รวมอานาจไว้ ณ ศูนย์กลางเมืองใดเมืองหนึงโดยตรง บางครังจึงมีการทา ่ ้ สงครามกันเพื่อแย่งชิงอานาจและขยายอาณาเขตของเมือง เช่น ขุนสามชน เจ้ าเมืองฉอดได้ ยกทัพมาตีเมืองตาก
- 13. เมื่อสิ ้นรัชสมัยของพ่อขุนศรี อินทราทิตย์ พระราชโอรสองค์ ใหญ่ คือ พ่อขุนบานเมือง ได้ ขึ ้นครองราชย์ สมัยนี ้สุโขทัยได้ ขยายอานาจ ทางการเมืองด้ วยการทาสงครามกับหัวเมืองต่าง ๆ โดยมีพระ อนุชา คือ พระรามคาแหง เป็ นกาลังสาคัญ ซึงต่อมาพระองค์ได้ ขึ ้น ่ ครองราชย์สืบต่อจากพ่อขุนบานเมือง ในสมัยพ่อขุนรามคาแหง พระองค์ทรงเป็ นแม่ทพไปปราบเมืองต่าง ๆ ั จนเป็ นที่เกรงขามของอาณาจักรอื่น ๆ ดังนันเมื่อพระองค์ขึ ้นครองราชย์จงมี ้ ึ หลายเมืองที่ยอมอ่อนน้ อมเข้ ารวมอยูกบอาณาจักรสุโขทัย โดยพ่อขุน ่ ั รามคาแหงมหาราชมิได้ สงกองทัพไปรบ ได้ แก่ เมืองหงสาวดี เมือง ่ สุพรรณบุรี เมืองเพชรบุรี เมืองราชบุรี เมืองหลวงพระบาง เมือง เวียงจันทน์ และเมืองนครศรี ธรรมชาติ ทาให้ อาณาจักรสุโขทัยมีอาณาเขต แผ่ขยายออกไปกว้ างขวางมาก ดังปรากฏในศิลาจารึกหลักที่ 1 ดังนี ้
- 14. ☻ ทิศเหนือ ครอบคลุมเมืองแพร่ น่าน พลัว จนถึงเมืองหลวงพระบาง ☻ ทิศใต้ ครอบคลุมเมืองคณฑี(กาแพงเพชร) พระบาง(นครสวรรค์) แพรก(ชัยนาท) สุพรรณบุรี ราชบุรี เพชรบุรี นครศรี ธรรมราช จนถึง แหลมมลายู ☻ ทิศตะวันออก ครอบคลุมเมืองสระหลวงสองแคว(พิษณุโลก) ลุมบาจาย (หล่มเก่า) สระคา และข้ ามฝั่ งแม่น ้าโขงไปถึงเมือง เวียงจันทน์และเวียงคา ☻ ทิศตะวันตก ครอบคลุมเมืองฉอด หงสาวดี จนถึงชายฝั่ งทะเลด้ าน อ่าวเบงกอล
- 15. ขณะเดียวกันพ่อขุนรามคาแหงมหาราชทรงใช้ หลักธรรมในการ ปกครองเพื่อให้ ประชาชนได้ อยูเ่ ย็นเป็ นสุข ด้ วยเหตุนี ้จึงทาให้ เจ้ าเมืองต่าง ๆ เหล่านี ้สานึกในพระมหากรุณาธิคณ ทาให้ สโขทัยปราศจากข้ าศึกศัตรูในทุก ุ ุ ทิศ นับได้ วาในรัชสมัยพ่อขุนรามคาแหงมหาราช เป็ นช่วงสมัยที่อาณาจักร ่ สุโขทัยมีความเจริ ญรุ่งเรื องสูงสุด หลังจากสิ ้นรัชสมัยพ่อขุนรามคาแหงมหาราช มีกษัตริ ย์ขึ ้นครองราชย์ อีก 2 พระองค์ คือ พญาเลอไทย และพญางัวนาถม แต่อาณาจักรสุโขทัยก็ ่ เริ่ มเสื่อมอานาจลง บรรดาเมืองต่าง ๆ ที่อยูภายใต้ การปกครองของสุโขทัย ่ ได้ แยกตัวเป็ นอิสระและเมืองประเทศราชที่มีกาลังเข้ มแข็งต่างพากันแยกตัว ไม่ขึ ้นต่อกรุงสุโขทัย เช่น เมืองพงสาวดี เมืองนครศรี ธรรมราช เป็ น ต้ น นอกจากนี ้ในตอนปลายรัชสมัยพญางัวนาถมยังเกิดจลาจลขึ ้น ่ อีก เนื่องจากมีการแย่งชิงราชสมบัตจนพญาลิไทยเจ้ าเมืองศรี สชนาลัยต้ อง ิ ั ยกกาลังมาปราบ ทาให้ บ้านเมืองสงบลง
- 16. หลังทรงปราบจลาจลในกรุงสุโขทัยได้ สาเร็ จ พญาลิไทยได้ ปราบดาภิเษกขึ ้นเป็ นกษัตริ ย์ครองราชย์สมบัติ ทรงพระนามว่า พระมหา ธรรมราชาที่ 1 พระองค์ทรงพยายามสร้ างอานาจทางการเมือง เพื่อพัฒนา บ้ านเมืองให้ เข้ มแข็งมาใหม่ อย่างไรก็ตามอาณาเขตของอาณาจักรสุโขทัย ในรัชสมัยพระมหาธรรมราชาที่ 1 ก็ได้ ลดลงไปมากกว่าครึ่งเมื่อเทียบกับ สมัยพ่อขุนรามคาแหงมหาราช ต่อมาเมื่อสิ ้นรัชสมัยของพระมหาธรรมราชา ที่ 1 แล้ ว มีพระมหากษัตริ ย์ขึ ้นครองราชย์สืบต่อมาอีก 3 พระองค์ คือ พระ มหาธรรมราชาที่ 2 พระมหาธรรมราชาที่ 3 (ไสลือไทย) และพระมหาธรรม ราชาที่ 4 (บรมปาล) แต่ในช่วงเวลาดังกล่าวอาณาจักรสุโขทัยเริ่ มเสื่อม อานาจ
- 17. กรุ งสุโขทัย สถาปนา พ.ศ. ๑๗๘๑ ถึง ๑๘๕๑ รวมเวลา ๑๔๐ปี
- 18. การสถาปนากรุ งธนบุรีเป็ นราชธานี หลังจากกอบกู้เอกราชได้ สาเร็จแล้ ว พระเจ้ าตากสินได้ ตงพระทัย ั้ ฟื นฟูกรุงศรี อยุธยาเป็ นราชธานีไทยต่อไป แต่ได้ เปลี่ยนพระทัยเพราะ ้ ทรงสุบนว่าพระมหากษัตริย์องค์ก่อนมาขับไล่ไม่ให้ อยู่ ประกอบกับกรุง ิ ศรี อยุธยาถูกพม่าเผาทาลายเสียหายมากยากแก่การบูรณะซ่อมแซม พระเจ้ าตากสินจึงทรงคิดย้ ายไปหาทาเลใหม่เพื่อสถาปนาราชธานีไทย ต่อไป
- 19. เหตุผลที่พระเจ้ าตากสินไม่ เลือกกรุ งศรี อยุธยาเป็ นราชธานี 1. กรุงศรี อยุธยาถูกทาลายยับเยินเกินกว่าที่จะบูรณะได้ ในช่วงเวลาอัน สันและ ขาดแคลนทังกาลังคนและกาลังทางเศรษฐกิจ ้ ้ 2. กรุงศรี อยุธยาใหญ่โตเกินกว่าที่กาลังทหารของพระองค์ที่มีอยู่ ขณะนันจะคุ้มครองรักษาไว้ ได้ ้ 3. เส้ นทางส่งกาลังบารุงจากหัวเมืองมาสูกรุงศรี อยุธยาโดยทางบกไม่ ่ ปลอดภัย 4. ข้ าศึกรู้ภมิประเทศและจับจุดอ่อนทางยุทธศาสตร์ ของกรุงศรี อยุธยา ู ได้ แล้ ว ทาให้ เสียเปรี ยบในการปองกัน ้
- 20. เหตุผลที่ทรงเลือกกรุ งธนบุรีเป็ นราชธานี 1. กรุงธนบุรีเป็ นเมืองขนาดเล็ก เหมาะแก่การปองกันรักษา ้ 2. ในกรณีที่ข้าศึกมีกาลังมากกว่าที่จะรักษากรุงไว้ ได้ ก็อาจย้ ายไปตัง้ มันที่จนทบุรีโดยทางเรื อได้ สะดวก ่ ั 3. กรุงธนบุรีมีปอมปราการที่สร้ างไว้ ตงแต่สมัยสมเด็จพระนารายณ์ ้ ั้ มหาราช หลงเหลืออยูพอที่จะใช้ ปองกันข้ าศึกได้ บ้าง ่ ้ 4. กรุงธนบุรีตงอยูบนเกาะเหมือนกรุงศรี อยุธยา และยังมีสภาพเป็ นที่ ั้ ่ ลุม มีบงใหญ่น้อยอยูทวไป ซึงจะเป็ นเครื่ องกีดขวางข้ าศึกมิให้ โอบล้ อมพระ ่ ึ ่ ั่ ่ นครได้ โดยง่าย 5. กรุงธนบุรีอยูใกล้ ปากน ้าสะดวกแก่การค้ าขายกับต่างประเทศ เรื อ ่ สินค้ าสามารถเข้ าจอดเทียบท่าได้ โดยไม่ต้องขนถ่ายสินค้ าลงเรื อเล็กอย่าง สมัยอยุธยา ทาให้ ประหยัดเวลาและค่าใช้ จ่ายได้ มาก
- 21. 6. กรุงธนบุรีเป็ นเมืองเก่า มีวดที่สร้ างไว้ แต่สมัยอยุธยาเป็ นจานวนมาก ั ชัวแต่บรณะปฏิสงขรณ์บ้างเท่านันไม่จาเป็ นต้ องสร้ างวัดขึ ้นใหม่ให้ ่ ู ั ้ สิ ้นเปลือง 7. กรุงธนบุรีมีดนดี มีคลองหลายสาย มีน ้าใช้ ตลอดปี เหมาะแก่การทา ิ นา ปลูกข้ าวทาสวนผักและทาไร่ ผลไม้ นับว่ามีความอุดมสมบูรณ์ดีเท่าหรื อ ดีกว่ากรุงศรี อยุธยาเสียอีก
- 22. กรุ งธนบุรี สถาปนา พ.ศ. ๒๓๑๐ ถึง ๒๓๒๕ รวมเวลา ๑๕ปี
- 23. รายชื่อสมาชิกในกลุ่ม 1)น.ส.แคทเทอรี น แพลนเนอร์ เลขที่ 17 2)น.ส.ดรัลพร ยอดสุวรรณ เลขที่ 20 3)น.ส.นัฎฐิ พร แซ่ซือ เลขที่ 23 4)น.ส.พรพิทยา มหามิตร เลขที่ 26 5)น.ส.วรรธนันท์ ศรี พรรณ์ เลขที่ 29 6)น.ส.ศุภกานต์ วงศ์จกร์ ั เลขที่ 32 นักเรียนชันมัธยมศึกษาปี ที่ 6/3 ้