Smart Learning
มิติใหม่ในยุคการศึกษา 4.0
ผศ.ดร.สุรพล บุญลือ
ภาควิชาเทคโนโลยีและสื่อสารการศึกษา คณะครุศาสตร์อุตสาหกรรมและเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี
ร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับนักศึกษาระดับปริญญาโท สาขาเทคโนโลยีการศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร
วันอาทิตย์ที่ 16 ตุลาคม 2559
Content
• 1. การศึกษาไทยกับนโยบาย Smart Learning
จาก ICT 2020
• 2. จัดการเรียนการสอนออนไลน์อย่างไรให้
สอดคล้องกับผู้เรียนในยุคศตวรรษที่ 21
• 3. ความสําคัญของสื่อ ICT เพื่อการจัดการ
เรียนการสอน ในยุคการศึกษา 4.0
• 4. e-learning / m-learning / Apps for
education / การใช้ social media กับกศศ.
5. เเนวทางการออกแบบเเละพัฒนาสื่อนวัตกรรม
เทคโนโลยี เพื่อการจัดการเรียนการสอนหรือจัด
กิจกรรมการเรียนรู้
6. การบูรณาการวิธีสอนร่วมกับสื่อICT
7. ตัวอย่างมหาวิทยาลัย / โรงเรียนที่มีการใช้การ
จัดการเรียนการสอนออนไลน์ หรือใช้สื่อ ICT เพื่อ
การเรียนการสอน
8.เเนวทางการวิจัยกับสื่อสมัยใหม่/สื่อในยุคดิจิทัล
ช่วง Q&A
ลองตั้งคําถามกับตัวเอง การศึกษาทําไมต้องเปลี่ยนแปลง
'I just sued the school system.' [แปล
Smart ; สมาร์ต
•[adj.] ฉลาด สมาร์ต,
เฉียบคม, หลักแหลม
•หล่อ,เก่ง,เจ๋ง
•[syn.]
bright,clever,quick
สิงคโปร์สุดล้ํา! เผยแผนสร้าง 'ชาติอัจฉริยะ' ชาติแรกของโลก 2015
• หน่วยงานด้านการพัฒนาเทคโนโลยีโทรคมนาคมของสิงคโปร์(IDA)
เปิดเผยแผนพัฒนาประเทศ ให้กลายเป็น "ชาติอัจฉริยะ" หรือ
"สมาร์ทเนชั่น" ชาติแรกของโลก ในพิธีเปิดงานแสดงเทคโนโลยีการ
สื่อสารโทรคมนาคม CommunicAsia Trade
• Infocomm : Information & Communication เป็นการ
หลอมรวมของคอมพิวเตอร์และอินเทอร์เน็ต
• โครงการนี้จะสําเร็จด้วย เทคโนโลยีการบริหารข้อมูลขนาดใหญ่ทําให้
จําแนกความต้องการของประชากรได้อย่างชัดเจน ผสานกับการใช้
อินเทอร์เน็ตทุกที่
โดย ข่าวต่างประเทศ นสพ.ไทยรัฐ 21 มิ.ย. 2557 14:27
สิงคโปร์สุดล้ํา! เผยแผนสร้าง 'ชาติอัจฉริยะ' ชาติแรกของโลก 2015
Intelligent Nation
2015
ICM
Smart Nation
2025
Computer to day กย. 2557
Information
Communication
Media
Connect Collect Comprehend
ปัจจัยที่ทําให้เกิดการเปลี่ยนแปลง
วิถีชีวิตเปลี่ยน
เทคโนโลยีเปลี่ยน
การทํางานเปลี่ยน
การใช้ชีวิตเปลี่ยน
เมื่อวาน วันนี้ พรุ่งนี้
ต้องเดินทางไปต่างประเทศ และ
สอบแข่งเพื่อเรียน ม.ชั้นนํา
มีเพื่อน แล้วก็ไม่เคยติดต่อกัน
เรียน ม.ชั้นนําของโลก โดยไม่เสีย
เงินเลย
มีเพื่อนนานาชาติ ห่างกัน
เรียน เฉพาะเท่าที่จําเป็นจะต้องใช้
อยากรู้อะไร เรียนไป เพื่อนมีเยอะ
ออนไลน์สื่อสารหลายแบบ
เข้าทํางานราชการ จะได้มีเกียรติ เรียนเพื่อทํางาน เอกชน เงินสูง เรียน เพื่อจะทําธุรกิจของตนเอง
สบายๆ
แต่งงานมีครอบครัว อบอุ่น แต่งงานทําไม มีลูก ลําบาก มีแฟนไปเรื่อย ไม่ผูกพันกับใคร
บั้นปลายชีวิต มีครอบครัวดูแล อยู่กันสองคนตายาย อยู่บ้านพักคนชรา
วิถีชีวิต เปลี่ยน
• ตลาดแรงงานเปลี่ยน
• Gen Z กําลังจะเข้าสู่
ตลาดแรงงาน ในปีหน้า
• Baby Boomers
กําลังจะเกษียรอายุ
สื่อ เปลี่ยน
การทําธุรกิจ เปลี่ยน
กรณีศึกษา การทําธุรกิจในยุคปัจจุบัน
• Apple ไม่เคยมีโรงงานผลิตของตัวเองแต่ครองตลาดอันดับ 1 ของโลก
• Facebook , Google มีรายได้มหาศาลจากโฆษณาโดยไม่มีพนักงานขายโฆษณาเลยสักคน
• Uber เป็นบริษัทแท็กซี่ที่ใหญ่ที่สุดในโลกแต่ไม่มีรถของตัวเองสักคน
• Alibaba เป็นแหล่งค้าปลีกออนไลน์ที่มีมูลค่าสูงที่สุดในโลกแต่ไม่เคยมีสินค้าและสตอกสินค้าเลยสักชิ้น
• Agoda ผู้จัดหาห้องพัก แต่ไม่มีห้องพักของตัวเองเลยแม้แต่ห้องเดียว
"ร้านค้าอยู่บนอากาศสาขาคือมนุษย์ทุกๆคน"
สาเหตุที่ต้องเปลี่ยนทักษะการทํางานใน ปี 2563
(work-skills-in2020)
1.คนจะอายุยาวขึ้น
2.ระบบของเครื่องจักร จะมีความซับซ้อนขึ้น
3.มีระบบในการตรวจจับแบบใหม่ๆทําให้เห็นง่ายและไม่ยากในการใช้
4.สื่อหรือภาษาแบบใหม่ๆจะมาแทนตัวอักษรในการสื่อสารทําให้เข้าใจ
ได้มากกว่า ตัวอักษร
5.โครงสร้างของสังคมจะถูกนํามากําหนดการทํางานในรูปแบบใหม่ๆ
6.โลกจะเป็นเป้าหมายของการทํางานทุกภูมิภาคสามารถเปลี่ยนบทบาท
เป็นผู้นําในการผลิตได้ไม่ได้ผูกขาดแค่ประเทศชั้นนําเท่านั้น
http://www.brandbuffet.in.th/2014/07/10most-important-work-skills-in2020/
การทํางาน เปลี่ยน
วิถีชีวิต เปลี่ยน
เป้าหมาย 2020 Goal
2020 Population
Population growth
ในอนาคต คนที่เราจะสอน อาจจะไม่ใช่เด็ก อีกต่อไป
เครื่องจักรก็เรียนรู้ได้ AI-ML-DL
AI หรือ
Artificial
Intelligence
เป็นเพียงการสร ้าง
โปรแกรมที5
ตอบสนองอย่าง
ชาญฉลาด
Machine
Learning
ถึงการทําให ้
คอมพิวเตอร์
สามารถคิดหาเหตุ
ผลได ้เรียนรู ้ได ้
ทํางานได ้เสมือน
มนุษย์
Deep
Learning
บริการออนไลน์ที5
เราใช ้ผ่านเว็บหรือ
แอพพลิเคชั5น
ต่างๆ
การศึกษาไทย
1. การศึกษาไทยกับนโยบาย Smart Learning จาก ICT 2020
2. จัดการเรียนการสอนออนไลน์อย่างไรให้สอดคล้องกับผู้เรียนในยุค
ศตวรรษที่ 21
การเรียนของไทยอดีต
การศึกษาไทยกับนโยบาย Smart Learning จาก ICT 2020 21
Smart Thailand 2020 Policy
Smart Thailand 2020 ICT Policy
Smart Learning
แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ 12
แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ 12
แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ 12
Thailand 4.0 Smart Industry +Smart City + Smart People
การกําหนดวัตถุประสงค์ที่ดี แบบ SMART
• 1. Sensible & Specific หมายถึง วัตถุประสงค์ที่ดีต้องมีความเป็นไป
ได้และชัดเจน
• 2. Measurable หมายถึง วัตถุประสงค์นั้นต้องสามารถวัดผลได้
• 3. Attainable & Assignable หมายถึง วัตถุประสงค์ที่ดีต้องสามารถ
บรรลุผลและมอบหมายได้
• 4. Reasonable & Realistic หมายถึง วัตถุประสงค์ที่ดีต้องสามารถ
อธิบายได้ มีความสมเหตุสมผลและมีความเป็นจริง ปฏิบัติได้จริง
• 5. Time Available หมายถึง วัตถุประสงค์ที่ดีต้องเหมาะสมกับห้วง
เวลาในขณะนั้น
Information Technology Governance โดย อ.เมธา สุวรรณสาร
SMART Concept S : Showing
M :
Manageable
A : Accessible
R:Real-
timeInteractive
T : Testing
มโนทัศน์ ( Concept ) ของห้องเรียนอัจฉริยะ ( Smart Classroom )
ท่มา : Huang et.al , 2014 : online
สถาปัตยกรรมของการออกแบบ ห้องเรียนอัจฉริยะ
• 1. Single Classroom Architectures
• 2. Scattered Classroom Architectures
• 3. Point-to-Point , Two – classes
Architectures
• 4. Multiple Classroom Architecture
Pishva and Nishantha ( 2008 ) แห่งมหาวิทยาลัย Ritsumeikan Asia Pacific University
จัดการเรียนการสอนออนไลน์อย่างไร
ให้สอดคล้องกับผู้เรียนในยุคศตวรรษที่ 21
31
การเรียนการสอนในยุคหน้า
•3Rs + 8Cs + 2Ls
•Teach Less,
•Learn More
การสอนในศตวรรษที่ 21 อาจารย์อย่าสอนหมด
อาจารย์สอนเฉพาะ main concept แล้วให้เด็ก
connect the dots เอง ซึ่งต้องเชื่อใจว่าเด็กทําได้
ใช้สูตร 10-20-70
10 คือสอน 20 คือ ไกด์ 70 คือให้เด็กทําเอง
แล้วเด็กจะเชื่อมต่อจุดด้วยความคิดสร้างสรรค์ของ
เขาเอง และเป็นการเพิ่มทักษะความคิดให้เขาด้วย”
- รศ.ดร.บัณฑิต ทิพากรณ์ รองเลขาธิการ สกอ.
-รองอธิการบดี ฝ่ายวิชาการ ม.เทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี
คุณรู้ไหมว่า... คุณคือคนที่จะสร้างชาติไทยในอนาคต
การศึกษารูปแบบ 4.0
อีเลคทรอนิกส์เลิร์นนิง e-Learning
LMS : Learning Management System, M-Learning
องค์ประกอบของอีเลิร์นนิง,การเลือก ช่องทางการใช้ e-Learning
แล้วเราจะนําไปสู่ความสําเร็จได้อย่างไร,มิติของอีเลิร์นนิง Dimension of e-Learning
กรอบงานที่เกี่ยวข้องกับ e-Learning รวม 8 ด้าน: สู่งานวิจัย
40
LMS : Learning Management System
M-Learning
องค์ประกอบของ อีเลิร์นนิง โครงการฝึกอบรม TCU
ผู้เชี่ยวชาญ e-Learning
การเลือก ช่องทางการใช้ e-Learning
แล้ว เราจะนําไปสู่ความสําเร็จได้อย่างไร
รศ.ดร.สุกรี รอดโพธิ์ทอง
Dimension of e-Learning
ขั้นตอนการผลิตสื่อ ADDIE Model
Summative Formative
•Analysis
•Design
•Development
•Implementation
•Evaluation
ลักษณะของการสอน กับสื่อการเรียน
• Key Online Education Research and Practice under KADP
(1) Media affordance perspective (Example: Online Learning Continuum)
kimh@chonnam.ac.kr
People Remember
What they DO
What they SAY or WRITE
What they HEAR and SEE
What they SEE
What they
READ
• Interactive live-classes/seminars
• Interactive e-courses
• E-mentoring or e-coaching
• Simulations
• Games
• projects
• E-courses with audio and video
• Records live e-learning sessions
• E-courses with visuals
• Online self-study guides
• Online PowerPoint presentations
• E-mail
• E-documents
• E-whitepaper
e-reading e-learning
Low HighLevel of Instruction
Design
Less
More
รจําแนกสื*อการสอนของEdgar Dale ก ับปฎิส ัมพ ันธ์ของการ
เรียนการสอน
Interactive Student
Interactive
Instructor
Tool of Interactive.
•Device จะมีส่วนสําคัญในการพัฒนาสื่อ
•ซอฟต์แวร์ Application
•ผสมผสานกับพื้นที่ อ้างอิงพิกัด
•มีการเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ตตลอดเวลา
•จะตอบสนองผู้ใช้ที่แตกต่างกัน
การบูรณาการวิธีสอนร่วมกับสื่อ ICT 47
พักซักครู่ 15 นาที
•ชีวิตของเราใน
อนาคต
“….... การจัดการเรียนรู้แยก ๆ กัน มีบทเรียนเพื่อให้ได้ให้ได้การเรียนรู้ ในการคิด
(Affective Domain) มีบทเรียน เพื่อให้ได้การเรียนรู้ด้านการเคลื่อนไหว
(Psychomotor Domain) และมีบทเรียนเพื่อให้ได้การเรียนรู้เชิงอารมณ์/คุณค่า
(Affective Domain) ในปัจจุบันถือว่าผิดหลัก
การเรียนรู้ในปัจจุบันต้องมีเป้าหมายเพื่อให้ได้ทีเดียวทั้ง 3 Domain..ที่สําคัญ
คือ การเรียนรู้ทั้ง 3 Domain..นี้มันมีความเป็นธรรมชาติที่ส่งกัน(Synergy)…..
”
กระบวนทัศน์ใหม่ : วัตถุประสงค์การเรียนรู้
ศ.นพ.วิจารณ์ พานิช
ตัวอย่างมหาวิทยาลัย / โรงเรียนที่มีการใช้การจัดการเรียนการ
สอนออนไลน์ หรือใช้สื่อ ICT เพื่อการเรียนการสอน
สะพานเชื่อม ห้องเรียน กับ โลกภายนอก
Tool of Interactive Media.
•Device จะมีส่วนสําคัญในการพัฒนาสื่อ
•ซอฟต์แวร์ Application
•ผสมผสานกับพื้นที่ อ้างอิงพิกัด
•มีการเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ตตลอดเวลา
•จะตอบสนองผู้ใช้ที่แตกต่างกัน
Interactive Media
•Tradition Media, Folk Media,
• Game card
Interactive Media
• Museum Interact Trail, Object
• Environment ,Museum
Paper Interact
You tube + Ed Puzzle
Printed e-Book
Game & Simulate
Application + Html5
“
ประเภทของ Application
“
ประเภทของ Application
Sensor in mobile
Senser ต่างๆ ของSmart Device
บทความโดย : Thaimobilecenter.com
วันที5: 30/5/57
LMS -MOOCs
Klass Data : Learning analistic
SCORM & xAPI
Adobe Captivate
Image sensor Game Boost life
Sketch up + 3D Print
You tube Link
device gadget
KINECT INTERACTIVE WALL
Video wall
Kinetic
sensor Hart rate
Application
QR,AR,VR
•QR
•AR
•VR
VR
Museum
projection mapping
projection mapping + Kinetic
IMMERSIVE GRAPHIC
Immersive Graphic
Broadcast Podcast : OBS
Holograme
Holograme
Hollo lens
4D Movie
Text Word Salad
10 Word Cloud
Generators You Have
Probably Never Tried
Image Facebook 360
Video 360”
เทคโนโลยีการสร้างสื่อสามมิติ 3D
•3D for Perception
•3D Movie
97
VR 360
Animation sensor + Motion Capture
Motion Capture
Traditional Marker-based Optical Motion Capture
Systems
• Strengths
• 
Accuracy
• 
Reliabilityand speed
• 
Large capture volumes
• 
High sample rate capture
• Weaknesses
• 
Extensive and time consuming setup
• 
Optical data requires extensive post-processing time
• 
Hardware is expensive
• 
Cannot capture motion when markers are occluded
Modern Marker less Motion Capture
Technology
• No Markers - Markerless motion capture systems use advanced
computer vision technology to identify and track subjects without the
need for any special suits or markers. To accomplish this, advanced
algorithms are required, especially when the expectation is to track
motion in real-time.
• Availability - This cutting edge technology is an active field of
research at leading universities throughout the world. Organic
Motion’s OpenStage 2 is the only commercially available professional
markerless motion capture system on the market
• today.
Audio Surround 5.1.2
เทคโนโลยีด้านอุปกรณ์ DLMT+W Device
Desktop Laptop Mobile Tablet Wearable computing.
Device for Interactive
•BYOD ,
•Big data analytics,
•IoT, New & emerging technology,
•Software defined network Technology trends
•Machine Learning
Sensor in Mobile
•จํานวน Sensor ที่มาก
ขึ้น และง่ายขึ้นในการ
นํามาใช้ผนวกกับ
ซอฟต์แวร์ที่มี
แพร่หลาย จึงเป็นการ
ง่ายที่จะนํามาใช้ในการ
สร้าง ระบบปฎิสัมพันธ์
App in Smart Phone
Smart Phone
Sensor Device
Building Internet of Things with the Arduino
web creator
Youtube : 5 Tools You Can Use In Your Classroom TOMORROW
2020 World of IoT
กรอบงานที่เกี่ยวข้องกับ e-Learning รวม 8 ด้าน: สู่งานวิจัย
•ด้านกลยุทธ์/วิธีการสอน (Pedagogical)
•ด้านเทคโนโลยีที่ใช้ (Technological)
•ด้านการออกแบบส่วนปฏิสัมพันธ์ (Interface Design)
•ด้านการวัดและประเมินผล (Evaluation)
•ด้านการบริหารจัดการ (Management)
•ด้านทรัพยากรที่สนับสนุน (Resource Support)
•ด้านจริยธรรมในอีเลิร์นนิ่ง (Ethical)
•ด้านองค์กร/หน่วยงาน (Institutional)
Smart Learning Concept
Smart Learning
• 1. หลักสูตร
• 2. วิธีการสอน
• 3. สื่อการสอน
• 4. การวัดประเมินผล
Teaching
Methods
ObjectiveOvervie
w
Thinkin
g
Media Evaluatio
n
Case
Study
OLE Mix
8. ไตรยางค์การศึกษา(OLE)5. ไตรยางค์การศึกษา
O
O : Objective ได ้แก่
1. วัตถุประสงค์ปลายทาง
2. วัตถุประสงค์เฉพาะหรือ
วัตถุประสงค์นําทาง
ว ัตถุประสงค์ปลายทาง ว ัตถุประสงค์เฉพาะหรือ
ว ัตถุประสงค์นําทาง
Revised Bloom's Taxonomy (RBT)
Teaching
Methods
Objectiv
e
Overview Thinkin
g
Media Evaluatio
n
Case
Study
OLE Mix
ว ัตถุประสงค์ปลายทาง ว ัตถุประสงค์เฉพาะหรือ
ว ัตถุประสงค์นําทาง
ตัวอย่างการเขียนวัตถุประสงค์การเรียนรู้ที*ดี
Teaching
Methods
ObjectiveOvervie
w
Thinkin
g
Media Evaluatio
n
Case
Study
OLE Mix
8. ไตรยางค์การศึกษา(OLE)5. ไตรยางค์การศึกษา
O
L : Learning Experience ได ้แก่
1. วิธีการสอน(Teaching Methods)
2. วิธีการคิด(Thinking Methods)
3. การใช ้สื5อ/เทคโนโลยี (Media And
Technology)
L
L1 : วิธีการสอน L2 : วิธีการคิด L3 : การใช้สื*อ/
เทคโนโลยี
- แบบครูเป็น
ศูนย์กลาง
- แบบผู้เรียนเป็น
ศูนย์กลาง
- แบบหลากหลาย
(ตัRงแต่ 2 วิธีการขึRน
ไป)
- กลุ่มการคิดพื`นฐาน
- กลุ่มการคิดอย่างมี
เหตุผล
- กลุ่มการคิด
สร้างสรรค์
- กลุ่มการคิดองค์
รวม
- กลุ่มการคิดสู่
ความสําเร็จ
- กลุ่มสื*อออฟไลน์
- กลุ่มสื*อออนไลน์
- กลุ่มสื*อชุมชน
Teaching
Methods
ObjectiveOvervie
w
Thinkin
g
Media Evaluatio
n
Case
Study
OLE Mix
8. ไตรยางค์การศึกษา(OLE)5. ไตรยางค์การศึกษา
O
E : Evaluation ได ้แก่
1. การประเมินเพื5อการพัฒนา(Formative
Evaluation)
2. การประเมินผลรวบยอด(Summative
Evaluation)
3. การประเมินนวัตกรรม(Innovation Evaluation)
L
E1 : ประเมินเพื *อการ
พ ัฒนา
E2 : ประเมินผลรวบ
ยอด
E3 : ประเมิน
นว ัตกรรม
- การทดสอบหลัง
เรียนประจําหน่วย
(Unit Test)
- การสังเกตอย่างมี
แบบแผน (Formal
Observation)
- แฟ้มสะสมงาน
(Portfolio)
- ข้อสอบที*ครูสร้างขึ`น
เอง (Teacher Made
Test)
- ข้อสอบมาตรฐาน
(Standardized Test)
- แบบประเมินผลงาน
(Performance)
- แฟ้มสะสมงาน
(Portfolio)
- การทดสอบ
ประสิทธิภาพสื*อ
(Developmental
Testing of Media)
- การคํานวณค่าดัชนี
ประสิทธิผล
(Effectiveness index)
- การใช้กระบวนทัศน์
ใหม่ของการประเมิน
E
Q&A
•เป็นอย่างไรบ้าง วันนี้ ?
•แล้ว เราคิดอย่างไร ?
•แล้วเราจะทําอะไร ต่อไป ?
กระแสพระราชดํารัส พระราชดํารัส
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
เนื่องในวันเฉลิมพระชนมพรรษา 2539
ศาลาดุสิดาลัย สวนจิตรลดาฯ พระราชวังดุสิต
“เทคโนโลยีชั้นสูงนี้ คนส่วนมาก เดี๋ยวนี้ก็เข้าใจ ว่ามีโทรทัศน์ มีดาวเทียม มีเครื่อง
คอมพิวเตอร์. แต่ว่าเครื่องเหล่านี้ หรือสิ่งเหล่านี้เป็นสิ่งที่ไม่มีชีวิต ดูรูปร่าง
ท่าทางเหมือนมีชีวิต แต่อาจจะไม่มีชีวิต มีสีก็มีสีได้ แต่ว่าไม่มีสัน. คือสีสันนั่นรวม
แล้วมันครบถ้วน และยังไม่ครบ ยังไม่มีจิตใจ. อาจจะทําให้คนที่มีจิตใจอ่อน
เปลี่ยนเป็นคนละคนก็ได้ แต่ว่าที่จะอบรมโดยใช้สื่อที่ก้าวหน้าที่มีเทคโนโลยีสูงนี่ยาก
ที่สุด ที่จะอบรมบ่มนิสัยด้วยเครื่องเหล่านี้ ฉะนั้นไม่มีอะไร แทนคนสอนคน ”
เอกสารอ้างอิง

Smart Learning มิติใหม่ในยุคการศึกษา 4.0