โครงงานการทดลองอิทธิพลของฮอร์โมนพืชต่อพืชในสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาของนักเรียนม.6ห้อง77ปีการศึกษา2560 ครูผู้สอน นายวิชัย ลิขิตพรรักษ์ ตำแหน่งครู คศ.1 เอกวิชาชีววิทยา กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา ประวัติการศึกษา : พ.ศ. 2549 วิทยาศาสตรบัณฑิต (เกรียตินิยมอันดับ 2) สาขาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล พ.ศ. 2551 ศึกษาศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาศึกษาศาสตร์ เอกเทคโนโลยีและสื่อสารการศึกษา มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช พ.ศ. 2552 ประกาศนียบัตรบัณฑิตวิชาชีพครู คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนดุสิต พ.ศ. 2555 สาธารณสุขศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาวิทยาศาสตร์สุขภาพ เอกสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช พ.ศ. 2558 ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการประเมินและการวิจัยทางการศึกษา เอกวิจัยทางการศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง

1. โครงงานการทดลองฮอร์โมนพืช
เรื่อง การศึกษาผลของฮอร์โมนออกซินที่มีต่อจํานวนดอกของต้นพุดพิชญา
สมาชิกโครงงาน
1.นาย เปรม สืบสาย เลขที่32
2.นาย มาโนชญ์ อรรถอุดมพร เลขที่35
3.นาย วิธวินท์ สุวัตถิกุล เลขที่37
4.นาย สิรวิชญ์ พรประเสริฐสุข เลขที่39
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ห้อง 77
สายการเรียนวิทยาศาสตร์ – คณิตศาสตร์
โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา
เขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากรุงเทพมหานคร เขต 1

2. บทคัดย่อ
โดยฮอร์โมนออกซินเป็นฮอร์โมนพืชที่สามารถควบคุมการเจริญเติบโต และมีอิทธิพลต่อกระบวนการ
พัฒนาการของพืช ทั้งด้านการควบคุมการแบ่งเซลล์ กระตุ้นการแตกชองราก ยับยั้งการเจริญของตาข้างและกิ่ง
ป้องกันการร่วงของใบ กิ่ง และผล เพิ่มการติดผล เร่งการเกิดดอก และใช้กําจัดวัชพืช โดยการตอบสนองจะ
ปรากฏเด่นชัดเมื่อให้ฮอร์โมนออกซินกับพืชในปริมาณที่เหมาะสม จากข้อมูลดังกล่าวทําให้คณะผู้รับผิดชอบ
โครงงานการทดลองฮอร์โมนพืชเกิดข้อสงสัยว่า ปริมาณความเข้มข้นของฮอร์โมนออกซินเท่าไรที่เหมาะสมต่อ
จํานวนดอกของต้นพุดพิชญามากที่สุดจึงเกิดเป็นโครงงานการทดลองฮอร์โมนพืชครั้งนี้
จากการศึกษาจํานวนดอกของต้นพุดพิชญาโดยมีตัวแปรคือระดับความเข้มข้นของฮอร์โมนออกซินที่
แตกต่างกันโดยมีชุดควบคุม และชุดทดลอง 2 ชุด คือ ชุดที่ฮอร์โมนมีความเข้มข้นตํ่า และชุดที่ฮอร์โมนมีความ
เข้มข้นสูง พบว่าชุดที่ฮอร์โมนมีความเข้มข้นสูงมีจํานวนดอกมากที่สุด

3. กิตติกรรมประกาศ
โครงงานเรื่อง ฮอร์โมนออกซินที่มีผลต่อจํานวนดอกของต้นพุดพิชญา จะสําเร็จลุล่วงไม่ได้ถ้าไม่ได้รับ
การช่วยเหลือจากนายวิชัย ลิขิตพรรักษ์ครู คศ.1 สาขาวิชาชีววิทยา กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ครูประจํา
วิชา ที่ช่วยให้คําปรึกษา ช่วยแก้ไขปัญหาต่าง ๆ เกี่ยวกับโครงงาน
ขอขอบคุณผู้ปกครอง และครูโรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา ที่ให้ความช่วยเหลือในด้านต่าง ๆ และให้กําลังใจ
ตลอดมา
คณะผู้จัดทําโครงงานขอขอบคุณท่านที่มีส่วนเกี่ยวข้องไว้ณ โอกาสนี้
คณะผู้จัดทํา

4. สารบัญ
หน้า
บทที่ 1 บทนํา
- ชื่อโครงงานการทดลองฮอร์โมนพืช 1
- สมาชิกโครงงานการทดลองฮอร์โมนพืช 1
- อาจารย์ผู้สอน 1
- ที่มาและความสําคัญ 1
- คําถามการทําโครงงาน 1
- สมมติฐานการทดลอง 1
- วัตถุประสงค์ของโครงงาน 1
- ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ 1
- ขอบเขตการวิจัย 2
- ตัวแปร 2
บทที่ 2 เอกสารที่เกี่ยวข้อง
- ต้นพุดพิชญา 3
- ฮอร์โมนออกซิน 4
บทที่ 3 การดําเนินงาน
- วัสดุอุปกรณ์และสารเคมี 5
- ขั้นตอนการทําโครงงาน 6
บทที่ 4 ผลการทดลอง
- ตารางบันทึกผลการทดลอง 7
- สรุปผลการทดลอง 8
- ข้อเสนอแนะเพิ่มเติม 8
เอกสารอ้างอิง 9
ภาคผนวก 10

5. บทที่ 1 บทนํา
ชื่อโครงงานการทดลองฮอร์โมนพืช
เรื่อง การศึกษาผลของฮอร์โมนออกซินที่มีต่อจํานวนดอกของต้นพุดพิชญา
สมาชิกโครงงานการทดลองฮอร์โมนพืช
1.นาย เปรม สืบสาย เลขที่32
2.นาย มาโนชญ์ อรรถอุดมพร เลขที่35
3.นาย วิธวินท์ สุวัตถิกุล เลขที่37
4.นาย สิรวิชญ์ พรประเสริฐสุข เลขที่39
อาจารย์ผู้สอน
นายวิชัย ลิขิตพรรักษ์ครู คศ.1 สาขาวิชาชีววิทยา กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์
ที่มาและความสําคัญ
พุดพิชญาสามารถปลูกเป็นไม้กระถางก็ได้หรีอปลูกลงดินก็ได้ เลี้ยงง่าย ปรับตัวได้ในเกือบทุก
สิ่งแวดล้อม ใช้ปุ๋ ยคอกหรือปุ๋ ยใบจามจุรีหมัก เพราะมีไนโตรเจนสูง ถ้าต้องการเร่งและบํารุงดอกใช้ปุ๋ ยขี้ไก่
เพราะมีฟอสฟอรัสสูง ขยายพันธุ์โดยการ ตอนกิ่ง และการปักชํา
นอกจากนี้ ฮอร์โมนออกซินนั้นก็เป็นฮอร์โมนที่เป็นที่น่าสนใจในการช่วยเร่งการเกิดดอก
คณะผู้รับผิดชอบโครงงานการทดลองฮอร์โมนพืช จึงมีความสนใจที่จะศึกษาผลของฮอร์โมนออกซินที่
มีต่อจํานวนดอกของต้นพุดพิชญา โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาว่าฮอร์โมนออกซินมีผลต่อจํานวนดอกของต้น
พุดพิชญาในลักษณะอย่างไรคณะผู้รับผิดชอบโครงงานการทดลองฮอร์โมนพืชมีความมุ่งหวังเป็นอย่างยิ่งว่าผล
ที่ได้จะมีประโยชน์ต่อผู้ทําการเกษตรและผู้ที่สนใจในการศึกษาในอนาคตต่อไป
คําถามการทําโครงงาน
สารละลายฮอร์โมนออกซินที่ความเข้มข้นใดจะส่งผลให้ต้นโมกมีความสูงมากที่สุด
สมมติฐานการทดลอง
ถ้าฮอร์โมนออกซินที่มีผลต่อความสูงเจริญดีที่สุด ดังนั้น สารละลายฮอร์โมนออกซินที่ความเข้มข้น
0.04%v/v จะทําให้ต้นพุดพิชญามีจํานวนดอกมากที่สุด
วัตถุประสงค์ของโครงงาน
1. เพื่อศึกษาผลของฮอร์โมนออกซินว่ามีผลต่อจํานวนดอกของต้นพุดพิชญาอย่างไร
2. เพื่อเปรียบเทียบฮอร์โมนออกซินระหว่างความเข้มข้นตํ่าและสูงว่ามีความแตกต่างกันอย่างไร

6. ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ
1. ได้รับความรู้ความเข้าใจเรื่องฮอร์โมนที่มีผลต่อสิ่งมีชีวิต
2. ได้ศึกษาเปรียบเทียบความเข้มข้นระหว่างตํ่ากับสูงว่ามีผลต่างกันมากน้อยเพียงใด
3. เป็นการส่งเสริมการนําฮอร์โมนไปใช้ในการเกษตร
ขอบเขตการวิจัย
การทําโครงงานครั้งนี้คณะผู้รับผิดชอบมุ่งเน้นที่จะศึกษาเฉพาะจํานวนดอกของต้นพุดพิชญา
ตัวแปร
ตัวแปรต้น คือ ความเข้มข้นของฮอร์โมนออกซิน
ตัวแปรตาม คือ จํานวนดอกของต้นพุดพิชญา
ตัวแปรควบคุม คือ ปริมาณดิน อุณหภูมิ สภาพอากาศ ปริมาณการให้ฮอร์โมนและการรดนํ้า

7. บทที่2 เอกสารที่เกี่ยวข้อง
1.ฮอร์โมนออกซิน(Auxin)
ออกซิน(Auxin)เป็นกลุ่มของฮอร์โมนพืชที่กระตุ้นการเจริญเติบโตทําให้มีการแบ่งเซลล์และยืดตัวของ
เซลล์การขนส่งออกซินภายในพืชเป็นการขนส่งอย่างมีทิศทาง
ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับออกซินนั้นเกิดขึ้นจากงานของ Charles Darwin ซึ่งศึกษาเรื่อง Phototropism ซึ่งพืชจะโค้ง
งอเข้าหาแสง Darwin ทดลองกับต้นกล้าของ Phalaris canariensis และพบว่าโคลีออพไทล์ของพืชชนิดนี้จะ
ตอบสนองต่อการได้รับแสงเพียงด้านเดียวทําให้เกิดการโค้งเข้าหาแสง Darwin สรุปว่าเมื่อต้นกล้าได้รับแสงจะ
ทําให้มี "อิทธิพล"(Influence) บางอย่างส่งผ่านจากส่วนยอดมายังส่วนล่างของโคลีออพไทล์ ทําให้เกิดการโค้ง
งอเข้าหาแสง ซึ่งนักวิทยาศาสตร์รุ่นต่อมาได้ศึกษาถึง "อิทธิพล" ดังกล่าว
ต่อมา Boysen-Jensen และ Paal ได้ศึกษาและแสดงให้เห็นว่า "อิทธิพล" ดังกล่าวนี้มีสภาพ
เป็นสารเคมี ซึ่งในสภาพที่โคลีออพไทล์ได้รับแสงเท่ากันทั้งสองด้าน สารเคมีนี้จะเคลื่อนที่ลงสู่ส่วนล่างของโค
ลีออพไทล์ ในอัตราเท่ากันทุกด้านและทําหน้าที่เป็นสารกระตุ้นการเจริญเติบโต
ในปี ค.ศ. 1926 Went ได้ทํางานทดลองและสามารถแยกสารชนิดนี้ออกจากโคลีออพไทล์
ได้ โดยตัดส่วนยอดของโคลีออพไทล์ของข้าวโอ๊ตแล้ววางลงบนวุ้นจะทําให้สารเคมีที่กระตุ้นการเจริญเติบโต
ไหลลงสู่วุ้น เมื่อนําวุ้นไปวางลงที่ด้านหนึ่งของโคลีออพไทล์ที่ไม่มียอดด้านใดด้านหนึ่งจะทําให้โคลีออพไทล์
ดังกล่าวโค้งได้ เขาสรุปว่าสารเคมีได้ซึมลงสู่วุ้นแล้วซึมจากวุ้นลงสู่ส่วนของโคลีออพไทล์ วิธีการดังกล่าว
นอกจากเป็นวิธีการแรกที่แยกสารเคมีชนิดนี้ได้แล้ว ยังเป็นวิธีการวัดปริมาณของฮอร์โมนได้ด้วย เป็นวิธีที่
เรียกว่า Bioassay
สารเคมีดังกล่าวได้รับการตั้งชื่อว่าออกซิน ซึ่งในปัจจุบันพบในพืชชั้นสูงทั่วๆไปและมีความสําคัญ
ต่อการเจริญเติบโตของพืช สังเคราะห์ได้จากส่วนเนื้อเยื่อเจริญของลําต้น ปลายราก ใบอ่อน ดอกและผล และ
พบมากที่บริเวณเนื้อเยื่อเจริญ โคลีออพไทด์และคัพภะ รวมทั้งใบที่กําลังเจริญด้วย
2.ต้นพุดพิชญา
พุดพิชญาเป็นไม้หลายขนาด ทั้งต้นเตี้ย ต้นสูง และต้นใหญ่ ลําต้นสีนํ้าตาล ใบสีเขียวเข็ม หลังใบสีเขียว
อ่อน ไม่ผลัดใบ ออกดอกตลอดทั้งปี ให้ดอกแป็นช่อดอก ช่อละ 5 - 10 ดอก ดอกบานทนตั้งแต่แรกแย้มไปจนสู่
บานเต็มที่ ใช้เวลา 4 - 5 วัน ดอกตูมในช่อดอกอื่นๆก็ค่อยทยอยโต และทยอยกันบานไปเรื่อยๆ ลักษณะดอกเป็น
กลีบแยก5กลีบเกสรตรงกลางสีเหลืองมีฝอยเกสรสีขาวล้อมรอบเมื่อดอกบานเต็มที่เส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ1
นิ้ว ก้านดอกยาวประมาณ 1 นิ้ว

8. 1)ดอก ดอกแป็นช่อดอก ช่อละ 5 - 10 ดอก ลักษณะดอกเป็นกลีบแยก 5 กลีบ เกสรตรงกลางสี
เหลืองมีฝอยเกสรสีขาวล้อมรอบ เมื่อดอกบานเต็มที่เส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 1นิ้ว
2)ใบ ใบสีเขียวเข็ม หลังใบสีเขียวอ่อน ไม่ผลัดใบ
3)ลําต้น ลําต้นสีนํ้าตาล
-

9. บทที่3 การดําเนินงาน
วัสดุอุปกรณ์และสารเคมี
1. กระถางต้นไม้
2. แผ่นรองกระถาง
3. ขวดนํ้า(ใช้ในการรดนํ้า)
4. สเปรย์พลาสติกบรรจุฮอร์โมนออกซินhigh dose , low dose และนํ้าเปล่า
ขั้นตอนการทําโครงงาน
1. ประชุมวางแผนคัดเลือกหัวข้อโครงงานที่สนใจ ซึ่งคือ การศึกษาผลของฮอร์โมนออกซินที่มีต่อจํานวน
ดอกของต้นพุดพิชญา
2. ศึกษาและค้นคว้าหาข้อมูลเกี่ยวกับโครงงานดังนี้
2.1. การเพาะเลี้ยงต้นพุดพิชญา
2.2. ฮอร์โมนออกซิน
2.3. ลักษณะทางพฤกศาสตร์ของต้นพุดพิชญา
2.4. โรคติดต่อของพืช
3. วางแผนรายละเอียดการทดลอง
3.1. การเปรียบเทียบประสิทธิภาพของฮอร์โมนออกซินของแต่ละความเข้มข้นที่มีผลต่อจํานวนดอกของต้น
พุดพิชญา
4. ปรึกษากันในการใช้พื้นที่บริเวณหน้าตึกศิลปะในการทําการศึกษา
5. จัดหาวัสดุอุปกรณ์ที่ใช้ในการทําการทดลองเปรียบเทียบประสิทธิภาพของฮอร์โมนออกซินของแต่ละความ
เข้มข้นในที่มีผลต่อจํานวนดอกของต้นพุดพิชญา
5.1.1. ฮอร์โมนออกซินความเข้มข้น 0.02%v/v และความเข้มข้น 0.04%v/v
5.1.2. ต้นพุดพิชญา 9 ต้น
5.1.3. ที่ฉีดสเปรย์ 3 อัน
5.1.4. สมุดบันทึก

10. 6. ขั้นตอนกระบวนการทําการทดลอง
6.1. การเปรียบเทียบประสิทธิภาพของฮอร์โมนออกซินของแต่ละความเข้มข้นที่มีผลต่อจํานวนดอกของต้น
พุดพิชญา
6.1.1. เตรียมต้นพุดพิชญาไว้9 ต้น วางไว้ในที่เดียวกันตรงหน้าตึก
6.1.2. รดนํ้าและให้ฮอร์โมนอย่างสมํ่าเสมอทั้ง high dose และ low dose
6.1.3. สํารวจและบันทึกความสูงทุกๆสัปดาห์
7. สรุปผล อภิปราย และเสนอต่อ อาจารย์ที่ปรึกษา เป็นระยะ
8. จัดทําเอกสารเป็นรูปเล่มโครงงานให้สมบูรณ์
9. จัดทําสื่ออภิปรายแสดงผลการทดลอง
10. จัดทําการส่งโครงงานแก่อาจารย์ที่ปรึกษา

11. จากการทดลองจะเห็นว่า จํานวนดอกพุดพิชญาจะมีการขึ้นอย่างต่อเนื่อง แต่จะมีการร่วงโรยบ้าง ตาม
สภาพทั่วไปของต้นไม้และในชุดการทดลอง high dose ดูมีแนวโน้มจํานวนดอกมากกว่า ชุดการทดลองอื่นๆ
ตารางบันทึกผลการทดลอง (จํานวนดอก)
วัน/เดือน/
ปี
ชุดการทดลอง
หมาย
เหตุ
ชุดควบคุม
ค่าเฉลี่ย
ชุด low dose
ค่าเฉลี่ย
ชุด high dose
ค่าเฉลี่ย
ต้น
1
ต้น
2
ต้น
3
ต้น
1
ต้น
2
ต้น
3
ต้น
1
ต้น
2
ต้น
3
29/05/60 0 1 2 1 2 0 1 1 2 1 1 1
05/06/60 0 2 2 1 3 2 2 2 3 3 2 2
12/06/60 1 2 1 1 4 1 2 2 4 5 4 4
19/06/60 1 2 0 2 3 3 1 2 2 5 2 3
ชุด
ควบคุม
ต้นที่ 3
ตาย
26/06/60 0 3 0 3 4 5 1 3 4 6 0 5
ชุด
ควบคุม
ต้นที่ 1
ตาย
ชุด high
dose ต้น
ที่ 3 ตาย
03/07/60 0 2 0 2 2 3 1 2 2 5 0 3
10/07/60 0 4 0 4 4 2 0 3 3 3 0 3
ชุด low
dose ต้น
ที่ 3 ตาย
31/07/60 0 2 0 2 2 5 0 4 5 6 0 6
ค่าเฉลี่ย 1 2 2 3 3 1 3 4 2

12. สรุปผลการทดลอง
จากผลการทดลอง จะเห็นได้ว่า ในชุดทดลอง high dose จะให้จํานวนดอกที่มากที่สุด แล้วตามด้วย ชุ
ดารทดลอง low dose และชุดควบคุม ตามลําดับ ซึ่งแสดงให้เห็นว่า ฮอร์โมนออกซินมีผลต่อจํานวนดอกของต้น
พุดพิชญา คือเมื่อมีความเข้มข้นมาก ก็จะให้จํานวนดอกมากตาม
ข้อเสนอแนะ
ระหว่างการทดลองอาจมีปัญหาหลายสาเหตุ เช่น ศัตรูพืช หรือสภาพอาการแปรปรวน โรคบางชนิด ซึ่ง
ทําการทดลองมีการผิดเพี้ยนบ้างบางประการ จะนําไปปรับปรุงในครั้งต่อๆไป

13. เอกสารอ้างอิง
topicauxin.blogspot.com
www.nanagarden.com
www.bloggang.com
www.allaboutrose.com
web.agri.cmu.ac.th
th.wikipedia.org
ff6f840f-a-7c3fdc61-s-sites.googlegroups.com

14. ภาคผนวก