โครงงานการทดลองอิทธิพลของฮอร์โมนพืชต่อพืชในสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาของนักเรียนม.6ห้อง77ปีการศึกษา2560 ครูผู้สอน นายวิชัย ลิขิตพรรักษ์ ตำแหน่งครู คศ.1 เอกวิชาชีววิทยา กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา ประวัติการศึกษา : พ.ศ. 2549 วิทยาศาสตรบัณฑิต (เกรียตินิยมอันดับ 2) สาขาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล พ.ศ. 2551 ศึกษาศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาศึกษาศาสตร์ เอกเทคโนโลยีและสื่อสารการศึกษา มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช พ.ศ. 2552 ประกาศนียบัตรบัณฑิตวิชาชีพครู คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนดุสิต พ.ศ. 2555 สาธารณสุขศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาวิทยาศาสตร์สุขภาพ เอกสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช พ.ศ. 2558 ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการประเมินและการวิจัยทางการศึกษา เอกวิจัยทางการศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง

1. โครงงานการทดลองฮอร์โมนพืช
เรื่อง การศึกษาผลของฮอร์โมน ออกซิน ที่มีต่อส่วนสูงของลาต้น ของ ต้นหนวดปลาหมึก
นาเสนอ
ครูผู้สอน
อาจารย์ วิชัย ลิขิตพรรักษ์
ตาแหน่งครู คศ.1 สาขาชีววิทยา กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์
สมาชิกโครงงานการทดลองฮอร์โมนพืช
1. น.ส. พริม ฟองสมุทธ ม.6 ห้อง 77 เลขที่ 12
2. น.ส. รสิตา พรธิสาร ม.6 ห้อง 77 เลขที่ 16
3. นาย ณัฐภัทร เสริมชัยวงศ์ ม.6 ห้อง 77 เลขที่ 28
4. นาย ธนวัฒน์ ตั้งวงศ์กิจศิริ ม.6 ห้อง 77 เลขที่ 29
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ห้อง 77
สายการเรียนวิทยาศาสตร์ – คณิตศาสตร์
โครงงานการทดลองฮอร์โมนพืชนี้เป็นส่วนหนึ่งของรายวิชาชีววิทยา 5 (ว 30245)
ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2560
โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา

2. 1
บทคัดย่อ
การปลูกต้นไม้ในยุคปัจจุบันนั่นถือเป็นเรื่องยากสาหรับใครหลายๆคน และต้นไม้บางชนิดก็ไม่เป็น
ที่แพร่หลายนัก อย่างเช่นต้นหนวดปลาหมึก ซึ่งเป็นต้นไม้ที่มีประโยชน์ต่อสิ่งแวดล้อมในยุคปัจจุบัน
มากมาย เช่นสามารถดูดควันพิษจากอากาศได้ซึ่งเหมาะสมในการเพาะพันธุ์ต้นไม้ชนิดนี้ให้เป็นที่แพร่หลาย
การสังเกตการเจริญเติบโตทางด้านความสูงของต้นหนวดปลาหมึกจากการแบ่งกลุ่มต้นไม้ออกเป็น
3กลุ่ม ประกอบด้วย
1.กลุ่มที่ไม่ผสมฮอร์โมนออกซิน
2.กลุ่มที่ผสมฮอร์โมนออกซิน 0.1%
3.กลุ่มที่ผสมฮอร์โมนออกซิน 0.2%
โดยทาการทดลองเป็นเวลา 6 อาทิตย์
พบว่าต้นหนวดปลาหมึกกลุ่มที่ผสมออกซินเข้มข้นจะมีความสูงที่มากกว่าผสมออกซินเจือจางและ
มากกว่า แบบไม่ผสมออกซินเลย
ทาให้ทราบได้ว่าออกซินมีผลต่อความสูงได้มากทีเดียว

3. 2
กิตติกรรมประกาศ
โครงงานเรื่อง การศึกษาผลของฮอร์โมน ออกซิน ที่มีต่อส่วนสูงของลาต้น ของ ต้นหนวดปลาหมึก
จะสาเร็จลุล่วงไม่ได้ถ้าไม่ได้รับการช่วยเหลือจาก อาจารย์วิชัย ลิขิตพรรักษ์ อาจารย์ประจาวิชา ชีววิทยา
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่6 ที่ช่วยให้คาปรึกษา ช่วยแก้ไขปัญหาต่าง ๆ เกี่ยวกับโครงงาน
ขอขอบคุณผู้ปกครอง ที่ให้ความช่วยเหลือ เช่นการช่วยหาจัดซื้อของต่างๆ และให้กาลังใจตลอดมา
คณะผู้จัดทาโครงงานขอขอบคุณท่านที่มีส่วนเกี่ยวข้องไว้ณ โอกาสนี้
คณะผู้จัดทา

4. 3
สารบัญ
หน้า
บทคัดย่อ 1
กิตติกรรมประกาศ 2
สารบัญ 3
บทที่ 1 บทนา 5
1.ชื่อโครงงานการทดลองฮอร์โมนพืช
2.สมาชิกโครงงานการทดลองฮอร์โมนพืช
3.อาจารย์ผู้สอน
4.ที่มาและความสาคัญ
5.คาถามการทาโครงงาน
6.สมมติฐานการทดลอง
7.วัตถุประสงค์ของโครงงาน
8.ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ
9.ขอบเขตของโครงงาน
10.ช่วงระยะเวลาในการทาโครงงาน
11.วิธีการเก็บข้อมูล
12.วิธีการวิเคราะห์ผลข้อมูล
บทที่2 เอกสารที่เกี่ยวข้อง 7
1.ต้นปลาหมึกหรือต้นหนวดปลาหมึก
2.ฮอร์โมนออกซิน
บทที่ 3 การดาเนินงาน 10
1.วัสดุอุปกรณ์และสารเคมี
2.ขั้นตอนการทาโครงงาน
บทที่ 4 ผลการทดลองและการวิเคราะห์ผลการทดลอง 12
1.ตารางบันทึกผลการทดลอง
2.กราฟแท่งแสดงผลการทดลอง
3.วิเคราะห์ผลการทดลอง

5. 4
บทที่ 5สรุปผลการทดลองและข้อเสนอแนะเพิ่มเติม 14
1.สรุปผลการทดลอง
2.ข้อเสนอแนะเพิ่มเติม
บรรณานุกรม 15
ภาคผนวก 16

6. 5
บทที่ 1 บทนา
1.ชื่อโครงงานการทดลองฮอร์โมนพืช
เรื่อง การศึกษาผลของฮอร์โมนออกซินที่มีต่อส่วนสูงของลาต้นของต้นปลาหมึก
2.สมาชิกโครงงานการทดลองฮอร์โมนพืช
1. น.ส. พริม ฟองสมุทธ ม.6 ห้อง 77 เลขที่ 12
2. น.ส. รสิตา พรธิสาร ม.6 ห้อง 77 เลขที่ 16
3. นาย ณัฐภัทร เสริมชัยวงศ์ ม.6 ห้อง 77 เลขที่28
4. นาย ธนวัฒน์ ตั้งวงศ์กิจศิริ ม.6 ห้อง 77 เลขที่29
นักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ห้อง 77
สายการเรียนวิทยาศาสตร์ – คณิตศาสตร์โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา
3.อาจารย์ผู้สอน
นายวิชัย ลิขิตพรรักษ์ครู คศ.1 สาขาวิชาชีววิทยา กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์
4.ที่มาและความสาคัญ
เนื่องจาก ต้นปลาหมึกหรือต้นหนวดปลาหมึกสามารถดูดควันพิษในบรรยากาศได้เป็นอย่างดีและ
ในปัจจุบันอากาศก็เต็มไปด้วยสารพิษและควันพิษ ดังนั้นการปลูกต้นไม้ชนิดนี้จึงเป็นทางออกที่ดีในการลด
มลพิษทางอากาศ นอกจากนี้ การที่จะทาให้ต้นพืชเจริญขึ้นอย่างดีนั้นจาเป็นต้องอาศับฮอร์โมนกระตุ้นซึ่ง
นั่นก็คือฮอร์โมนออกซิน
คณะผู้รับผิดชอบโครงงานการทดลองฮอร์โมนพืช จึงมีความสนใจที่จะศึกษาผลของฮอร์โมนออก
ซินที่มีต่อส่วนสูงของลาต้นของต้นปลาหมึก โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อสนับสนุนและต่อยอดในการเพาะพันธุ์
ต้นปลาหมึกต่อๆไป คณะผู้รับผิดชอบโครงงานการทดลองฮอร์โมนพืชมีความมุ่งหวังเป็นอย่างยิ่งว่าผลที่ได้
จะมีประโยชน์ต่อผู้ที่ศึกษาและผู้ที่สนใจในอนาคตต่อไป
5.คาถามการทาโครงงาน
สารละลายฮอร์โมนออกซินที่ความเข้มข้นใดจะส่งผลให้ต้นปลาหมึกมีการเจริญของส่วนสูงลาต้น
มากที่สุด
6.สมมติฐานการทดลอง
ถ้าฮอร์โมนออกซินที่ความเข้มข้นมากสุดมีผลต่อลาต้นเจริญดีที่สุด ดังนั้น สารละลายฮอร์โมน ออกซิน ที่
ความเข้มข้นมากสุดจะทาให้ลาต้นมี ส่วนสูงมากที่สุด
7.วัตถุประสงค์ของโครงงาน
1. เพื่อศึกษาผลของฮอร์โมนออกซินต่อการเจริญเติบโตของต้นปลาหมึก
2. เพื่อเปรียบเทียบความสูงของลาต้นที่ใส่ด้วยฮฮร์โมนออกซินที่มีความเข้มข้นแตกต่างกัน

7. 6
8.ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ
1.ได้รับความรู้ความเข้าใจเรื่องผลของฮอร์โมนออกซินต่อการเจริญเติบโตของต้นปลาหมึก
2.ได้ศึกษาเปรียบเทียบความสูงของลาต้นที่ใส่ด้วยฮฮร์โมนออกซินที่มีความเข้มข้นแตกต่างกัน
3.เป็นการส่งเสริมการปลูกต้นปลาหมึกให้เจริญก้าวหน้าขึ้น
9.ขอบเขตของโครงงาน
การทาโครงงานครั้งนี้คณะผู้รับผิดชอบมุ่งเน้นที่จะศึกษาเฉพาะส่วนสูงของต้นปลาหมึกที่ใส่ด้วย
ฮอร์โมนออกซินที่มีความเข้มข้นแตกต่างกัน
ตัวแปรต้น คือ ความเข้มข้นของฮอร์โมนออกซิน
ตัวแปรตาม คือ ส่วนสูงของลาต้นต้นปลาหมึก
ตัวแปรควบคุม คือ ปริมาณดิน อุณหภูมิ ที่มาของเมล็ด ปริมาณน้า
10.ช่วงระยะเวลาในการทาโครงงาน
วันจันทร์ที่22 พฤษภาคม พศ.2560 ถึง 31 สิงหาคม พศ.2560
11.วิธีการเก็บข้อมูล
การใช้ไม้บรรทัดที่มีมาตรฐานวัดความสูงของต้นไม้โดยวัดจากขอบดินจนถึงยอดลาต้นพร้อมจด
บันทึกผลการวัดความสูงลงในตารางแบบบันทึกที่ได้ออกแบบไว้
12.วิธีการวิเคราะห์ผลข้อมูล
เปรียบเทียบการเปลี่ยนแปลงจากตารางที่ได้จดบันทึกเอาไว้

8. 7
บทที่ 2 เอกสารที่เกี่ยวข้อง
1.ต้นปลาหมึกหรือต้นหนวดปลาหมึก
หนวดปลาหมึก มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Schefflera actinophylla จัดอยู่ในวงศ์ ARALIACEAE เป็นไม้
ประดับที่มีถิ่นกาเนิดในแถบประเทศควีนแลนด์ ปาปัวนิวกินี และประเทศอินโดนีเซีย
เป็นไม้พุ่มประดับที่ไม่สูงมากนัก คือสูงเต็มที่ไม่เกิน 2-3เมตร และมีการเจริญเติบโตเร็วมาก ใบมีสี
เขียวเป็นมัน เป็นไม้ประดับที่มีหลายชนิด มีทั้งชนิดใบเล็ก และชนิดใบใหญ่ แต่จะมีลักษณะที่เป็น
เอกลักษณ์เหมือนกันคือ ใบจะแตกออกมาจากกิ่งเดียว โดยแต่ละกิ่งจะมีใบประมาณ 7-15 ใบ และจะกาง
ออกคล้ายกับนิ้วมือคน
หนวดปลาหมึก นิยมขยายพันธุ์โดยการตัดชา ดินสาหรับปลูกจะใช้ดินร่วน 2 ส่วน ปุ๋ ยหมักหรือปุ๋ ย
คอกเก่า 1 ส่วน ใบไม้ผุ 1 ส่วน ทรายหยาบ 1 ส่วน เป็นไม้ประดับที่ต้องการแสงสว่างในการเจริญเติบโต แต่
ไม่ชอบแสงแดดโดยตรง ควรให้น้าครั้งละน้อยแต่ให้บ่อยๆ โดยให้สังเกตดินในกระถาง หากเห็นว่าแห้งจึง
ให้น้า และควรเปลี่ยนกระถางใหม่ทุกปี

9. 8
หนวดปลาหมึกเป็นไม้ประดับที่เลี้ยงดูง่าย และมีประสิทธิภาพในการดูดซับสารพิษจากอากาศได้
อย่างดีเยี่ยม นิยมปลูกเป็นแนวสวนของบ้าน เพราะฟอร์มใบเป็นแฉกสวยงาม ชอบแดดกึ่งร่ม ชอบน้าและ
ความชื้น แต่หากนาไม้ประดับชนิดนี้มาปลูกภายในอาคาร ก็สามารถเจริญเติบโตได้ดีและมีการเจริญเติบโต
ที่สม่าเสมอ แต่ควรรดน้าวันเว้นวัน แต่เมื่อปลูกไปนานๆ หนวดปลาหมึกจะมีลาต้นที่สูง จึงควรตัดยอดออก
เพื่อให้แตกกิ่งก้านเป็นทรงพุ่มสวยงามประดับบ้านเรือนต่อไป
2.ฮอร์โมนออกซิน
ออกซินเป็นฮอร์โมนพืชที่สร้างจากกลุ่มเซลล์เนื้อเยื่อเจริญบริเวณยอดอ่อน แล้วแพร่จากยอด
อ่อนไปยังเซลล์อื่น ๆ ที่อยู่ด้านล่าง แบ่งได้เป็น 2 กลุ่ม
เเบ่งได้เป็น 2 ประเภท คือ Natural and Synthetic Auxin
หน้าที่คือ
1. กระตุ้นเซลล์ของเนื้อเยื่อที่มีการยืดตัวให้ขยายขนาดทาให้เจริญเติบโตสูงขึ้น
2. ออกซินมีผลต่อการยับยั้งการเจริญเติบโตของตาข้าง
การศึกษาเกี่ยวกับออกซิน
1) การศึกษาการตัดตาออ่นของพืช

10. 9
2) การศึกษาความเข้มข้นของออกซิน
รูปการตอบสนองของราก ตา และลาต้น ต่อความเข้มข้นของออกซินระดับต่าง ๆ
สรุปว่า ถ้าออกซินเข้มข้นมาก จะยับยั้งการเจริญของตาแต่เมื่อตัดยอดออกไป จึงขาดแหล่ง
สร้างออกซินที่จะยับยั้งการเจริญของตาข้าง ทาให้ตาข้างเจริญได้ดี
รูปภาพแสดงการเร่งรากของกิ่งเมื่อใช้ออกซิน
สรุปผลการทดลองได้ว่า ก้านใบพืชที่จุ่มในออกซินมีการแตกรากหรือการงอกรากมากมาย
กว่าก้านใบพืชที่จุ่มในน้า โดยไม่มีออกซิน แทบไม่มีการงอกออกมาเลย

11. 10
บทที่ 3 การดาเนินงาน
1.วัสดุอุปกรณ์และสารเคมี
1. ต้นหนวดปลาหมึก 9 ต้น
2. ฮอร์โมนออกซิน
3. ขวดฟ็อกกี้ 3 ขวด
4. หลอดตวงสาหรับวัดปริมาณฮอร์โมน
2.ขั้นตอนการทาโครงงาน
1. ประชุมวางแผนคัดเลือกหัวข้อโครงงานที่สนใจ ซึ่งคือการศึกษาผลของฮอร์โมนออกซินที่มีต่อส่วนสูง
ของลาต้นของต้นหนวดปลาหมึก
2. ศึกษาและค้นคว้าหาข้อมูลเกี่ยวกับโครงงานดังนี้
2.1. ลักษณะของต้นหนวดปลาหมึก
2.2. ฮอร์โมนออกซิน
2.3. ผลของออกซินต่อการเจริญเติบโต
3. วางแผนรายละเอียดการทดลองและหาซื้ออุปกรณ์
4. ติดต่อสถานที่ที่ใช้ในการทาทดลอง
5. จัดทาเค้าโครงโครงงาน เพื่อนาเสนอต่อ อาจารย์ที่ปรึกษา เพื่อนาไปปรับปรุงและแก้ไข
6. จัดหาวัสดุอุปกรณ์ที่ใช้ในการทาการทดลอง
7. ขั้นตอนกระบวนการทาการทดลอง
7.1 เตรียมฮอร์โมน

12. 11
7.2 ฉีดฮอร์โมนชุดต่างๆชุดละ3ต้น และบันทึกผลทุกอาทิตย์
8. สรุปผล อภิปราย และเสนอต่อ อาจารย์ที่ปรึกษา เป็นระยะ
9. จัดทาเอกสารเป็นรูปเล่มโครงงานให้สมบูรณ์
10. จัดทาสื่ออภิปรายแสดงผลการทดลอง
11. นาเสนอโครงงาน

13. 12
บทที่ 4 ผลการทดลองและการวิเคราะห์ผลการทดลอง
1.ตารางบันทึกผลการทดลอง
ส่วนสูง con1 con2 con3 Low4 Low5 Low6 High7 High8 High9
อาทิตย์ที่
1 42 cm 43 cm 49 cm 43 cm 45 cm 47 cm 42 cm 44 cm 46 cm
2 44 cm 45 cm 50 cm 45 cm 48 cm 49 cm 48 cm 48 cm 49 cm
3 46 cm 45 cm 50 cm 47 cm 49 cm 51 cm 50 cm 51 cm 53 cm
4 47 cm 46 cm 50 cm 49 cm 51 cm 53 cm 53 cm 54 cm 57 cm
5 48 cm 48 cm 51 cm 52 cm 52 cm 55 cm 55 cm 56 cm 60 cm
6 48 cm 49 cm 52 cm 54 cm 53 cm 58 cm 59 cm 60 cm 62 cm
ความสูงเฉลี่ยที่เพิ่มขึ้น
1.ชุดควบคุม สูงเฉลี่ยเพิ่มขึ้น 5
2.ชุด Low dose สูงเฉลี่ยเพิ่มขึ้น 10
3.ชุดHigh dose สูงเฉลี่ยเพิ่มขึ้น 15.33
2.กราฟแท่งแสดงผลการทดลอง
0
10
20
30
40
50
60
70
ความสูงเฉลี่ยของชุดควบคุม
ความสูงเฉลี่ยของชุดlow-dose
ความสูงเฉลี่ยของชุดhigh-dose

14. 13
3.วิเคราะห์ผลการทดลอง
ฮอร์โมนออกซินมีผลต่อการเจริญด้านความสูงของต้นไม้สังเกตได้จาการที่ต้นhigh-doseมีความสูง
มากขึ้นกว่าต้นlow-doseและชุดควบคุมตามลาดับ แสดงให้เห็นถึงผลที่เกิดจากการใช้ฮอร์โมนออกซินใน
ปริมาณที่ต่างกัน

15. 14
บทที่ 5สรุปผลการทดลองและข้อเสนอแนะเพิ่มเติม
1.สรุปผลการทดลอง
› จากผลการทดลองจะเห็นได้ว่าต้นหนวดปลาหมึกที่ได้รับฮอร์โมนออกซินที่ความเข้มข้นสูงสุดจะมี
อัตราการเจริญเติบโตของลาต้นสูงสุด
› รองลงมาจึงเป็นต้นที่ได้รับความเข้มข้นน้อยและต้นชุดควบคุมตามลาดับ
› จึงสรุปได้ว่าฮอร์โมนออกซินมีส่วนช่วยให้ต้นหนวดปลาหมึกด่างเจริญเติบโตได้ดีและเร็วยิ่งขึ้น
2.ข้อเสนอแนะเพิ่มเติม
-ปัญหาที่พบคือมีแมลงมากัดกินใบไม้เสมอ ควรหาทางรักษาโดยการฉีดยาฆ่าแมลงที่มีพิษต่อสิ่งแวดล้อม
-ควรซื้อต้นไม้ไว้ทาการทดลองหลายๆต้นเพื่อป้องกันการคลาดเคลื่อนและป้องการการผิดพลาดหากต้นไม้
ตาย

16. 15
บรรณานุกรม
1.https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%8B%E0%B8
%B4%E0%B8%99
2.http://www.panmai.com/Pollution/Pollution_15.shtml

17. 16
ภาคผนวก