Luận Văn Quản Lý Tài Sản Công Tại Bệnh Viện Đa Khoa Huyện Sóc Sơn - Thành Phố Hà Nội.

DỊCH VỤ VIẾT THUÊ ĐỀ TÀI TRỌN GÓI ZALO TELEGRAM : 0934.536.149
TẢI FLIE TÀI LIỆU – TRANGLUANVAN.COM

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
MAI VĂN CƢƠNG
QUẢN LÝ TÀI SẢN CÔNG TẠI BỆNH VIỆN ĐA
KHOA HUYỆN SÓC SƠN - THÀNH PHỐ HÀ NỘI
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG

HÀ NỘI, 2023

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
MAI VĂN CƢƠNG
QUẢN LÝ TÀI SẢN CÔNG TẠI BỆNH VIỆN ĐA
KHOA HUYỆN SÓC SƠN - THÀNH PHỐ HÀ NỘI
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG
Chuyên ngành: Quản lý công
Mã số: 8 34 04 03
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC
PGS.TS. PHẠM TIẾN ĐẠT
HÀ NỘI - 2023

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của tôi. Các số liệu, dẫn
chứng trong luận văn của tôi là trung thực và có nguồn gốc rõ ràng.
Hà Nội, ngày... tháng ... năm 2023
Học viên
Mai Văn Cƣơng

iii

LỜI CẢM ƠN
Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến các đơn vị, cá nhân đã tạo điều
kiện giúp đỡ tôi trong suốt thời gian học tập và nghiên cứu chƣơng trình đào
tạo Thạc sỹ Quản lý công của Học viện hành chính Quốc gia.
Em xin chân thành biết ơn thầy giáo – PGS.TS Phạm Tiến Đạt đã tận
tình hƣớng dẫn, chỉ bảo và có những ý kiến quý báu trong suốt thời gian em
thực hiện luận văn của mình.
Tôi xin chân thành cảm ơn Phòng Kế toán, Phòng Vật tƣ thiết bị,
Phòng Hành chính quản trị và Phòng Tổ chức cán bộ - Bệnh viện đa khoa Sóc
Sơn đã tạo điều kiện và giúp đỡ tôi trong suốt thời gian thực hiện luận văn của
mình.
Xin chân thành cảm ơn gia đình, bạn bè đồng nghiệp đã chia sẻ những
khó khăn, động viên và tạo mọi điều kiện tốt nhất cho tôi học tập, nghiên cứu
và hoàn thành luận văn này.
Với những sự giúp đỡ chân thành đó, Luận văn của tôi đã đạt đƣợc
những thành tựu nhất định. Tuy nhiên, Quản lý tài sản công là lĩnh vực phức
tạp, bản thân còn ít kinh nghiệm trong lĩnh vực này.Vì vậy công trình nghiên
cứu của tôi không thể tránh khỏi những thiếu xót nhất định. Tôi xin lắng nghe
và tiếp thu những ý kiến đóng góp của Quý thầy, cô, các bạn và đồng nghiệp
để công trình nghiên cứu đƣợc hoàn thiện và có tính ứng dụng hơn nữa.
Tôi xin chân thành cảm ơn
Hà Nội, ngày... tháng ... năm 2023
Học viên
Mai Văn Cƣơng

iv

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC TỪ VIẾT TẮT
HCSN Hành chính sự nghiệp
Bệnh viện đa khoa huyện Sóc
BVĐKSS Sơn
NSNN Ngân sách Nhà nƣớc
BHYT Bảo hiểm Y tế
TSC Tài sản công
SNCL Sự nghiệp công lập
CQNN Cơ quan Nhà nƣớc
VKT Vật kiến trúc

v

Cơ Sở Lý Luận
Luận Văn Quản Lý Tài Sản Công
Tại Bệnh Viện Đa Khoa Huyện
Sóc Sơn - Thành Phố Hà Nội
Chương 1
CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ QUẢN LÝ TÀI SẢN CÔNG
TẠI BỆNH VIỆNCÔNG LẬP
1.1. Tổng quan về Tài sản công tại Bệnh việncông lập
1.1.1. Khái niệm và đặc điểm của Bệnh việncông lập.
1.1.1.1 Khái niệm của Bệnh viện công lập
Bệnh viện công lập (hay còn gọi là “Đơn vị sự nghiệp y tế công lập)là tổ
chức do cơ quan nhà nước có thẩm quyền thành lập và quản lý theo quy định
của pháp luật, có tư cách pháp nhân, con dấu, tài khoản và tổ chức bộ máy kế
toán theo quy định của pháp luật về kế toán để thực hiện nhiệm vụ cung cấp
dịch vụ công hoặc phục vụ quản lý nhà nước trong các lĩnh vực chuyên môn y
tế như: Y tế dự phòng; khám bệnh, chữa bệnh; điều dưỡng và phục hồi chức
năng; giám định y khoa, pháp y, pháp y tâm thần; y dược cổ truyền; kiểm
nghiệm dược, mỹ phẩm, trang thiết bị y tế; an toàn vệ sinh thực phẩm; dân số
- kế hoạch hóa gia đình; sức khỏe sinh sản; truyền thông giáo dục sức
khỏe.[18]
1.1.1.2 Đặc điểm của Bệnh viện công lập
Bệnh viện công lập hoạt động trong ngành y tế, với quy mô hoạt động
khác nhau, đều có một số đặc điểm chung nhất định như:
Thứ nhất, Bệnh viện công lập là tổ chức do Nhà nước thành lập và chịu

sự kiểm tra, giám sát của Nhà nước
Bệnh viện công lập là tổ chức do nhà nước thành lập, có con dấu và tài
khoản riêng; chịu sự kiểm tra trực tiếp của cơ quan Nhà nước thành lập ra
mình và các cơ quan cấp trên nhằm thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ theo
quyết định thành lập và các quy định của pháp luật hiện hành.
Thứ hai, bệnh viện công lập là một tổ chức hoạt động theo nguyên tắc
cung cấp dịch vụ công chứ không vì mục tiêu lợi nhuận.
9

Đây là những đơn vị sự nghiệp công lập do Nhà nước thành lập, hoạt
động mục tiêu chủ yếu giúp Nhà nước thực hiện vai trò của mình trong việc
đem lại cho người dân những dịch vụ chăm sóc sức khỏe tốt nhất với chi phí
hợp lý nhất, mang tính chất phúc lợi xã hội. Nhà nước tổ chức duy trì và tài
trợ cho các hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lậpnhằm mục đích cung
cấp cho xã hội những sản phẩm dịch vụ đặc biệt để hỗ trợ cho các ngành, các
lĩnh vực kinh tế hoạt động bình thường, nâng cao dân trí, bồi dưỡng nhân tài,
bảo đảm nguồn nhân lực, thúc đẩy hoạt động kinh tế phát triển và đạt hiệu
quả cao hơn, bảo đảm và không ngừng nâng cao đời sống, sức khoẻ, văn hoá,
tinh thần của nhân dân. Vì vậy quá trình hoạt động của các bệnh viện công lập
chủ yếu là cung cấp dịch vụ công thực hiện chức năng và nhiệm vụ do Nhà
nước giao là chính chứ không nhằm mục đích lợi nhuận như các doanh
nghiệp trong nền kinh tế.
Thứ ba, sản phẩm của bệnh viện công lập là sản phẩm mang lại lợi ích
chung, có tính bền vững và gắn bó hữu cơ với quá trình tạo ra của cải vật
chất.
Những sản phẩm, dịch vụ do hoạt động sự nghiệp y tế tạo ra chủ yếu là
những sản phẩm có giá trị về sức khoẻ, văn hoá, đạo đức và các giá trị xã
hội… Những sản phẩm này là sản phẩm có thể ở dạng vật chất hoặc phi vật
chất có thể dùng chung cho nhiều người. Nhìn chung, đại bộ phận các
sản phẩm của đơn vị sự nghiệp y tế là những sản phẩm có tính phục vụ không
chỉ bó hẹp trong một ngành một lĩnh vực mà những sản phẩm đó khi tiêu
dùng thường có tác dụng lan toả, truyền tiếp.
Thứ tư, hoạt động của bệnh viện công lập luôn gắn liền và bị chi phối
bởi các chương trình phát triển kinh tế xã hội.
Với chức năng của mình, Chính phủ luôn tổ chức duy trì và bảo đảm
hoạt động sự nghiệp y tế để thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội.
Để thực hiện các mục tiêu kinh tế xã hội nhất định, Chính phủ thực hiện các

10

chương trình mục tiêu quốc gia như: Chương trình chăm sóc sức khoẻ cộng
đồng, Chương trình dân số kế hoạch hoá gia đình, Chương trình phòng chống
một số bệnh dịch nguy hiểm và HIV/AIDS… Với những chương trình mục
tiêu quốc gia này chỉ có nhà nước mà cụ thể ở đây là các đơn vị sự nghiệp,
bệnh viện công lập mới có thể thực hiện một cách triệt để và có hiệu quả bởi
nếu để tư nhân thực hiện họ sẽ vì mục tiêu lợi nhuận là chính mà không quan
tâm nhiều đến mục tiêu xã hội dẫn đến hạn chế việc tiêu dùng và kìm hãm sự
phát triển hiệu quả công bằng xã hội.
Thứ năm, các bệnh viện công lập có nguồn thu hợp pháp từ hoạt động sự
nghiệp y tế.
Là tổ chức do Nhà nước thành lập thực hiện nghiệp vụ chuyên môn,
cung cấp những dịch vụ công nhằm thoả mãn nhu cầu thiết yếu của người
dân. Nhìn chung nguồn tài chính cơ bản phục vụ cho hoạt động của các đơn
vị sự nghiệp này do NSNN cấp. Tuy nhiên với sự đa dạng của hoạt động sự
nghiệp trong lĩnh vực y tế cũng như những khó khăn của NSNN và với mục
tiêu để đảm bảo tính hiệu quả trong các hoạt động của các bệnh viện, Nhà
nước đã cho phép các bệnh viện công lập thực hiện cơ chế tự chủ tài chính
thông qua việc giao cho họ quyền được khai thác nguồn thu trong phạm vi
chức năng và nhiệm vụ của đơn vị và được bố trí một số khoản chi một cách
chủ động.
1.1.2 Khái niệm và đặc điểm của Tài sản công tại Bệnh viện công lập
1.1.2.1 Khái niệm
Bất cứ một quốc gia nào muốn tồn tại và phát triển đều phải dựa vào một
trong các nguồn nội lực của mình là tài sản quốc gia. Tài sản này bao gồm tất
cả những tài sản của thế hệ trước để lại hoặc do những nhân tố con người hiện
tại tạo ra và những tài sản do thiên nhiên ban tặng cho con người. Trong phạm
vị một đất nước, tài sản quốc gia có thể thuộc sở hữu riêng của từng thành
viên hoặc nhóm thành viên hoặc có thể là sở hữu chung của tất cả nhóm thành

11

viên hoặc có thể là sở hữu chung của tất cả thành viện trong cộng đồng quốc
gia. Nhà nước là chủ sở hữu đối với tài sản quốc gia. Nhà nước là chủ sở hữu
đối với những tài sản quốc gia thuộc sở hữu chung của tất cả các thành viên
(thường gọi là công sản hay tài sản công).
Ở một số nước phát triển như Vương Quốc Anh: Tài sản công là tài sản
Nhà nước, Tài sản công là một bộ phận hết sức quan trọng trong tổng số tài
sản quốc gia. Giá trị và số lượng Tài sản công lớn hay nhỏ là tùy thuộc vào
đặc trưng quan hệ sản xuất của các hình thái kinh tế - xã hội ở mỗi giai đoạn
của từng nước. Riêng ở Cộng hòa Pháp: Tài sản công là tài sản quốc gia được
hiểu là toàn bộ tài sản và quyền hạn đối với động sản và bất động sản thuộc
về Nhà nước.
Ở Việt Nam, tại điều 3 điểm 1 Luật số 15/2017/QH14 ngày 21 tháng 6
năm 2017 - là tài
sản thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất
quản lý, bao gồm: tài sản công phục vụ hoạt động quản lý, cung cấp dịch vụ
công, bảo đảm quốc phòng, an ninh tại cơ quan, tổ chức, đơn vị; tài sản kết
cấu hạ tầng phục vụ lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng; tài sản được xác lập
quyền sở hữu toàn dân; tài sản công tại doanh nghiệp; tiền thuộc NSNN, các
quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, dự trữ ngoại hối nhà nước; đất đai và
các loại tài nguyên khác”.
Cũng tại điều 53 chương III hiến pháp nước Công hòa xã hội chủ nghĩa
Việt nam ngày 28 tháng 11 năm 2013,Tài sản công được hiểu như sau: “Đất
đai, tài nguyên nước, tài nguyên khoáng sản, nguồn lợi ở vùng biển, vùng
trời, tài nguyên thiên nhiên khác và các tài sản do Nhà nước đầu tư, quản lý
là tài sản công thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và
thống nhất quản lý”.[23]
Đồng thời, tại điều 54 chương III hiến pháp nước Công hòa xã hội chủ nghĩa
Việt nam ngày 28 tháng 11 năm 2013), Tài sản công được hiểu như sau:

12

2. Tổ chức, cá nhân được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận
quyền sử dụng đất. Người sử dụng đất được chuyển quyền sử dụng đất, thực
hiện các quyền và nghĩa vụ theo quy định của luật. Quyền sử dụng đất được
pháp luật bảo hộ.
3. Nhà nước thu hồi đất do tổ chức, cá nhân đang sử dụng trong trường
hợp thật cần thiết do luật định vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển
kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng. Việc thu hồi đất phải công
khai, minh bạch và được bồi thường theo quy định của pháp luật.
để thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh hoặc trong tình trạng chiến tranh,
tình trạng khẩn cấp, phòng, chống thiên tai.
Hơn nữa tại khoản 11 Điều 3 Luật Kiểm toán nhà nước năm 2015 quy
định: “Tài sản công bao gồm: đất đai; tài nguyên nước; tài nguyên khoáng
sản; nguồn lợi ở vùng biển, vùng trời; tài nguyên thiên nhiên khác; tài sản
nhà nước tại cơ quan nhà nước, đơn vị vũ trang nhân dân, đơn vị sự nghiệp
công lập, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị xã hội
- nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp; tài sản công được
giao cho các doanh nghiệp quản lý và sử dụng; tài sản dự trữ nhà nước; tài
sản thuộc kết cấu hạ tầng phục vụ lợi ích công cộng và các tài sản khác do
Nhà nước đầu tư, quản lý thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở
hữu và thống nhất quản lý.”[24]
Để cụ thể hóa quy định nêu trên, tại điều 197 của Bộ Luật Dân sự năm
2015 đã quy định “Tài sản thuộc sở hữu toàn dân bao gồm: Đất đai, tài
nguyên nước, tài nguyên khoáng sản, nguồn lợi ở vùng biển, vùng trời, tài
nguyên thiên nhiên khác và các tài sản do Nhà nước đầu tư, quản lý là tài sản

13

công thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất
quản lý”.[25]
Ngoài các tài sản nêu trên, tài sản thuộc hình thức sở hữu Nhà nước còn
bao gồm:
-Tài sản do tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước hiến, biếu, tặng, cho,
đóng góp, giao lại cho Nhà nước, tài sản viện trợ của các tổ chức Chính phủ,
phi Chính phủ.
-Tang vật, phương tiện vi phạm pháp luật bị tịch thu xung công quỹ Nhà
nước.
- Tài sản dự trữ Nhà nước.
- Tài sản Nhà nước giao cho các công ty Nhà nước quản lý và vốn Nhà
nước đầu tư vào các doanh nghiệp khác thành lập, hoạt động theo Luật Doanh
nghiệp, Luật Đầu tư nước ngoài tại Việt Nam, Luật Hợp tác xã.
Từ những căn cứ pháp luật hiện hành, chúng ta có thể khẳng định rằng: “
Tài sản công là những tài sản thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ
sở hữu và thống nhất quản lý, được đầu tư mua sắm từ nguồn NSNN hoặc có
nguồn gốc từ NSNN, tài sản được xác lập quyền sở hữu nhà nước theo quy
định của pháp luật, tài sản của các chương trình, dự án kết thúc chuyển giao,
đất đai, rừng tự nhiên, rừng trồng có nguồn gốc từ NSNN, núi, sông, hồ,
nguồn nước, tài nguyên trong lòng đất, nguồn lợi tự nhiên ở vùng biển, thềm
lục địa và vùng trời.
Tài sản công chiếm trong tổng số tài sản quốc gia lớn hay nhỏ tùy thuộc
vào quan hệ sản xuất đặc trưng của xã hội ở các giai đoạn lịch sử. Trong thời
kỳ đi lên Chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, các nhân tố của Chủ nghĩa xã hội dần
dần được hình thành và phát triển nhằm đạt tới mục tiêu xây dựng thành công
Chủ nghĩa xã hội; Đảng ta thực hiện nhất quán chính sách kinh tế nhiều thành
phần nhằm giải phóng sức sản xuất, động viên tối đa mọi nguồn lực bên trong
và bên ngoài để nâng cao hiệu quả kinh tế xã hội, cải thiện đời sống nhân dân.

14

Khu vực kinh tế Nhà nước, bao gồm cả tài sản thuộc sở hữu Nhà nước, đóng
vai trò chủ đạo, từng bước phát triển và hoàn thiện nhân tố kinh tế của Chủ
nghĩa xã hội.
Từ những lý luận trên ta có thể nói: Tài sản công tại Bệnh viện công lập
bao gồm toàn bộ tài sản hữu hình và tài sản vô hình như đất đai, công trình
xây dựng, máy móc thiết bị, quyền sử dụng đất, quyền tác giả, quyền sở hữu
trí tuệ, phần mềm ứng dụng... được hình thành từ nguồn ngân sách do Nhà
nước đầu tư; từ nguồn biếu tặng, tài trợ vv... thuộc sở hữu toàn dân và Nhà
nước là đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý.
1.1.2.2. Đặc điểm tài sản công tại bệnh viện công lập
Tài sản công trong các CQNN và đơn vị sự nghiệp công lập là bộ phận
tài sản lớn trong toàn bộ Tài sản công và bao gồm nhiều loại tài sản có đặc
điểm, tính chất, công dụng khác nhau và do nhiều cơ quan sử dụng khác nhau,
song chúng đều có những đặc điểm chung sau:
Thứ nhất, Tài sản công trong CQNN và đơn vị sự nghiệp công lập đều
được đầu tư xây dựng, mua sắm bằng tiền của NSNN hoặc có nguồn từ
NSNN.
Tất cả các cơ quan, đơn vị đều được NSNN đảm bảo kinh phí hoạt động(
có thể là toàn bộ hoặc một phần), do vậy gần như toàn bộ vốn đầu tư xây
dựng cơ bản, mua sắm tài sản cũng như các chi phí để hình thành Tài sản
công, chi phí trong quá trình sử dụng tài sản đều do NSNN đảm bảo.
Đối với những Tài sản công dùng trong các cơ quan, đơn vị là những tài
sản được hình thành từ nguồn thừa kế của thời kỳ trước, thực chất đều là Tài
sản công có nguồn gốc từ ngân sách Nhà nước. Tuy nhiên, có một số tài sản
đặc biệt như: đất đai và những tài sản thiên tạo khác tài tài nguyên, các cơ
quan, đơn vị muốn sử dụng được cũng phải đầu tư chi phí bằng tiền của
NSNN cho các công việc khảo sát, thăm dò, đo đạc, san lấp mặt bằng, tiền bồi
thường đất.

15

Một bộ phận tài sản trong các cơ quan, đơn vị là những tài sản được hình
thành từ nguồn tài sản viện trợ không hoàn lại, tài sản do dân đóng góp xây
dựng, tài sản Nhà nước được xác lập quyền sở hữu Nhà nước theo Luật định (
Trong trường hợp thu hồi vật vô chủ, tìm thấy hoặc phát hiện ra trong thực tế
hoặc tang vật các vụ án) mặc dù ngân sách Nhà nước không trực tiếp đầu tư
xây dựng và mua sắm mà chỉ giao tài sản cho các cơ quan, đơn vị sử dụng,
nhưng những tài sản này trước khi giao cho các cơ quan, đơn vị đều phải xác
lập quyền sở hữu Nhà nước. Khi các tài sản này được xác lập quyền sở hữu
Nhà nước thì giá trị của các tài sản đều được ghi thu cho NSNN.
Ngoài ra đối với các đơn vị sự nghiệp công lập, theo cơ chế mới hiện
nay, đối với những đơn vị sự nghiệp công lập được giao quyền tự chủ tài
chính, có thêm một số tài sản công được hình thành do liên doanh, liên kết với
các tổ chức và cơ quan trong và ngoài nước để thực hiện cung cấp các dịch vụ
công hoặc sản xuất kinh doanh. Do vậy nguồn hình thành tài sản có sự khác
biệt với các cơ quan Nhà nước. Chính vì lý do đó vấn đề quản lý quá trình
hình thành, quản lý và sử dụng công sản của các đơn vị sự nghiệp công lập
được giao quyền tự chủ tài chính có những đặc điểm đặc thù theo quy định
của các văn bản Nhà nước mới ban hành.
Tóm lại, dù là tài sản nhân tạo hay tài sản thiên tạo và được hình thành
từ kết quả đầu tư trực tiếp, xây dựng mua sắm tài sản hay các nguồn tài sản
được xác lập quyền sở hữu Nhà nước... thì tài sản công của các cơ quan Nhà
nước và đơn vị sự nghiệp công lập vẫn có nguồn gốc hình thành từ ngân sách
Nhà nước.
Thứ hai, quá trình hình thành và sử dụng TSC trong các cơ quan Nhà
nước và đơn vị sự nghiệp công lập phải phù hợp với chức năng, nhiệm vụ
theo quy định của Nhà nước.
Hoạt động của mỗi cơ quan, đơn vị nhằm thực hiện các chức năng,
nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị mình. Do vậy, sự hình thành và sử dụng tài sản

16

công của các cơ quan Nhà nước và đơn vị sự nghiệp công lập phụ thuộc vào
chức năng, nhiệm vụ của từng cơ quan, đơn vị cụ thể là:
*Đối với cơ quan Nhà nước, TSC chỉ đơn thuần là điều kiện vật chất, là
phương tiện để cơ quan Nhà nước thực hiện chức năng quản lý kinh tế, xã
hội, an ninh, quốc phòng. Công sản của các cơ quan này giá trị lớn nhất là trụ
sở làm việc, các phương tiện giao thông vận tải phục vụ đi công tác, các trang
thiết bị máy móc và phương tiện làm việc. Số lượng TSC cần phải có tùy
thuộc vào tổ chức bộ máy và biên chế cán bộ, công chức, viên chức của mỗi
cơ quan, đơn vị.
*Các đơn vị SNCL với nhiều lình vực hoạt động; do đó các đơn vị
SNCL được tổ chức phong phú với nhiều loại hình hoạt động khác nhau, vì
thế nhu cầu sử dụng TSC phục vụ cho hoạt động của các đơn vị này cũng rất
khác nhau. Chỉ riêng về trụ sở làm việc và các công trình phụ trợ liên quan
của các đơn vị SNCL cũng rất đa dạng: Trường học phải có giảng đường, có
phòng nghỉ giáo viên, có nơi hội họp của học sinh, sinh viên, nhà thể chất...;
Bệnh viện phải có phòng khám bệnh, phòng điều trị ( phòng điều trị cũng có
nhiều loại khác nhau)... Do đặc điểm, tính chất hoạt động của từng đơn vị
TSC chuyên dùng cho các đơn vị SNCL không phụ thuộc vào số lượng cán
bộ, công chức, viên chức mà phụ thuộc vào đặc điểm, đặc thù của từng lĩnh
vực hoạt động của đơn vị đó; có những lĩnh vực cần sử dụng nhiều tài sản có
giá trị lớn, hiện đại ngược lại có những lĩnh vực chỉ cần sử dụng những tài sản
có giá trị không lớn, có những lĩnh vực cần phải sử dụng tài sản có tính chất
chuyên dùng, đặc thù theo nghành nghề vv...
Thứ ba, các cơ quan Nhà nước và đơn vị SNCL chỉ có quyền quản lý, sử
dụng các tài sản để thực hiện nhiệm vụ được giao và không có quyền sở hữu.
Nhà nước giao cho các cơ quan quản lý và sử dụng phục vụ cho việc
thực hiện nhiệm vụ của cơ quan và không có quyền sở hữu. Nhà nước là đại
diện chủ sở hữu của mọi công sản nói chung đồng thời thực hiện chức năng

17

quản lý Nhà nước đối với công sản nhằm sử dụng, bảo tồn và phát triển
nguồn TSC.
Nhà nước giao công sản cho các nghành, các cấp, các cơ quan quản lý
Nhà nước, đươn vị sự nghiệp, tổ chức kinh tế, tổ chức chính trị - xã hội, tổ
chức chính trị - nghề nghiệp... quản lý và sử dụng.
Thứ tư, Vốn đầu tư xây dựng và mua sắm TSC trong các cơ quan Nhà
nước và đơn vị SNCL không thu hồi được hoặc chỉ thu hồi được một phần
trong quá trình sử dụng.
Công sản trong cơ quan Nhà nước chủ yếu là những tài sản trong lĩnh
vực tiêu dùng của cải vật chất, không thuộc lĩnh vực sản xuất kinh doanh;
trong quá trình sử dụng không tạo ra sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ để đưa ra
thị trường, do đó không chuyển giá trị hao mòn tài sản vào giá thành của sản
phẩm và chi phí lưu thông. Vì thế, trong quá trình sử dụng, tuy tài sản bị hao
mòn nhưng không trích khấu hao được (đối với tài sản cố định), do không
thực hiện trích khấu hao tài sản cố định nên nguồn vốn đầu tư xây dựng, mua
sắm TSC trong các cơ quan Nhà nước không thu hồi được trong quá trình sử
dụng công sản.
Đối với đơn vị SNCL, Nhà nước dùng đòn bẩy trích khấu hao tài sản cố
định
để thúc đẩy các cơ quan, đơn vị bảo vệ tài sản như đối với các tổ chức
kinh tế sử dụng tài sản vào mục đích phục vụ cho hoạt động sản xuất, kinh
doanh. Nhà nước buộc các đơn vị SNCL quản lý, sử dụng TSC hiệu quả, tiết
kiệm bằng các biện pháp hành chính như tiêu chuẩn, định mức sử dụng TSC,
cùng với biện pháp quản lý chặt chẽ các khoản chi tiêu về duy trì, bảo dưỡng,
sửa chữa công sản để buộc các đơn vị SNCL sử dụng TSC tốt hơn, hiệu quả
và có trách nhiệm hơn.
Về mặt quản lý Nhà nước về tài sản công, các cơ quan quản lý nhà nước
cần nắm được giá trị chính xác của từng loại công sản phục vụ cho từng

18

nghành nghề nhất định. Từ đó đưa ra được thời gian khấu hao, giá trị hao
mòn... để áp dụng và sửa đổi các Luật, Thông tư, Nghị định phù hợp với từng
loại tài sản công và quản lý giá trị tài sản một cách hiệu quả nhất.
1.1.2.3 Vai trò và Phân loại của tài sản công trong Bệnh viện công lập.
a. Vai trò của tài sản công trong Bệnh viện công lập
Tài sản công là nguồn tiềm lực để phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội, an
ninh,quốc phòng; một niềm tự hào dân tộc, một cuộc sống vật chất, văn hoá,
tinhthần vô cùng quý giá mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “ Tài sản
công lànền tảng, là vốn liếng để khôi phục và xây dựng kinh tế chung để làm
cho dângiàu nước mạnh, để nâng cao đời sống nhân dân”. Vai trò của Tài sản
công có thểđược xem xét dưới nhiều khía cạnh: kinh tế, chính trị, văn hoá, xã
hội... đó là:
Thứ nhất, Tài sản công là nguồn tài sản lớn tạo nên môi trường, môi
sinh đảm bảo cho cáchoạt động kinh tế - xã hội của con người.
Tài sản công mà trước hết là tài nguyên thiên nhiên vừa là tiềm năng
kinh tếhiện thực vừa là điều kiện giữ gìn môi trường, môi sinh đảm bảo cho
sản xuất,đặc biệt là sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp. Đồng thời rừng, biển,
sông, hồ còntạo ra bầu không khí trong lành rất cần thiết cho cuộc sống con
người. Đó cũnglà môitrường, môi sinh được thiên nhiên ban tặng cho con
người. Mặt khác, Tài sản công còn là điều kiện vật chất để nâng cao thể chất
và tinh thần cho conngười. Con người lao động hiện nay không chỉ cần có tri
thức, trình độ khoa họckỹ thuật mà còn phải có thể chất cường tráng, có hiểu
biết về văn hoá. Để tạocho con người đạt được các yêu cầu này, Nhà nước
phải đầu tư, mua sắm cácTài sản công trang bị cho các hoạt động sự nghiệp
giáo dục đào tạo, y tế, văn hoá,xã hội, thể dục thể thao....
Thứ hai, Tài sản công là yếu tố cơ bản của quá trình sản xuất xã hội.
Tài sản công là một trong các yếu tố cơ bản của quá trình sản xuất. Xét
trênphạm vi toàn thế giới, nếu không có tài nguyên, đất đai thì không có sản

19

xuất vàcũng không có sự tồn tại của loài người. Sản xuất luôn là sự tác động
qua lại củaba yếu tố cơ bản: sức lao động của con người, tư liệu lao động và
đối tượng lao động. Đối tượng lao động là các vật thể mà lao động của con
người tác độngvào để biến thành các sản phẩm mới phục vụ cho con người.
Đối tượng laođộng có thể có sẵn trong thiên nhiên có thể là loại vật thể đã qua
chế biến.Nhưng suy cho cùng, cơ sở của mọi đối tượng lao động đều có
nguồn khai tháctừ đất đai và tài nguyên thiên nhiên. Tư liệu lao động (trừ đất
đai là một tư liệuđặc biệt) đều là những tài sản do con người tạo ra để truyền
dẫn sự tác động củacon người lên đối tượng lao động thành các sản phẩm mới
phục vụ cho conngười. Đối tượng lao động và tư liệu lao động đều làTài sản
công. Như vậy, tưliệulao động và đối tượng lao động là hai yếu tố cơ bản của
quá trình sản xuất vậtchất cũng có nghĩa làTài sản công là yếu tố cơ bản của
quá trình sản xuất.
Thứ ba, Tài sản công là nguồn vốn tiềm năng cho đầu tư phát triển.
Đầu tư phát triển có vị trí quan trọng trong hệ thống chính sách kinh tế
củamỗi quốc gia nhằm đảm bảo sự tăng trưởng kinh tế, chuyển đổi cơ cấu
kinh tế,phát triển toàn diện, bền vững của nền kinh tế. Thông qua đầu tư phát
triển, côngsản được bảo tồn, phát triển. Nhưng muốn đầu tư phát triển phải có
vốn đầu tư.Vốn đầu tư ở đây là tài sản, hàng hoá và dịch vụ đưa vào sản xuất.
Muốn có vốncho đầu tư phát triển mọi quốc gia đều phải khai thác từ nguồn
tiết kiệm, nguồnnhân lực, nguồn tài nguyên thiên nhiên. Nguồn tài nguyên
thiên nhiên chính làTài sản công.Tài sản công là cơ sở, là tiền đề cho đầu tư
phát triển, là yếu tố đầu vàocho mọi quá trình sản xuất, là nguồn lực quan
trọng cho đầu tư phát triển. Toàn bộ Tài sản công là nguồn tài chính của đất
nước vì nguồn tài chính của đất nướcđược tồn tại dưới hai dạng: thứ nhất là
dạng tiền tệ, thứ hai là dạng hiện vậtnhưng có khả năng chuyển hoá thành tiền
tệ khi có tác động của ngoại lực; đó lànguồn Tài chính tiềm năng. NếuTài sản
công được sử dụng, khai thác có hiệu quả, tiết kiệm sẽ tạo ra điều kiện để phát

20

triển sản xuất, đặc biệt là các ngành sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp và các
ngành công nghiệp hoạt động dựa trên nguồn tài nguyên thiên nhiên. Ngược
lại sẽ gây ra lãng phí, thất thoát làm suy giảm nguồn nội lực của đất nước.
Tuy nhiên, đối với quá trình tăng trưởng và phát triển kinh tế, Tài sản
công chỉ là điều kiện cần chưa phải là điều kiện đủ. Tài sản công chỉ trở thành
sức mạnh kinh tế khi con người biết tổ chức khai thác hợp lý và sử dụng nó
tiết kiệm, có hiệuquả. Trong lịch sử phát triển, có nhiều quốc gia có nguồn
Tài sản công dồi dào, tài nguyên khoáng sản phong phú, điều kiện tự nhiên
thuận lợi song vẫn là các nước kém phát triển. Ngược lại có những quốc gia ít
tài nguyên khoáng sản nhưng vẫn là các quốc gia phát triển như Nhật Bản,
Singapore.
Thứ tư, Tài sản công là điều kiện vật chất phục vụ cho hoạt động bộ máy
quản lý điều hànhcủa các cơ quanNhà nước, là nhân tố quan trọng trong quá
trình tổ chức thựchiện các hoạt động sự nghiệp của các đơn vị sự nghiệp
công lập.
Để duy trì bộ máy hoạt động của bộ máy cơ quan hành chính Nhà nước;
Nhà nước cần phải trang bị các tài sản như: nhà đất thuộc trụ sở làm việc,
phương tiện đi lại, trang thiết bị làm việc... Hoạt động của bộ máy cơ quan
hành chính Nhà nước không thể thiếu được trong mỗi quốc gia vì nó đảm bảo
cho các hoạt động của xã hội được diễn ra thông suốt. Muốn nâng cao hiệu
suất hoạt độngcủa các cơ quan hành chính Nhà nước theo hướng tinh giản
biên chế thì phải tăng cường trang bị tài sản cho bộ máy này cả về số lượng
và chất lượng.Tài sản công là nhân tố quan trọng trong quá trình tổ chức thực
hiện các hoạt động sự nghiệp của các đơn vị sự nghiệp nhằm giúp các đơn vị
sự nghiệp cung cấp các sản phẩm dịch vụ công với chất lượng cao cho con
người. Nó là điều kiện vật chất để đào tạo con người có tri thức, có năng lực
khoa học; để thực hiện nghiên cứu khoa học và áp dụng các thành tựu khoa
học vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội.

21

Thứ năm, Tài sản công là điều kiện vật chất để không ngừng nâng cao
đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân.
Trong thực tiễn xây dựng Chủ nghĩa xã hội hiện nay ở nước ta, xuất phát
điểm từ một nước nghèo nàn và lạc hậu, việc bảo đảm không ngừng nâng
caođời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân không chỉ trông vào các nguồn
lựcdo nước ngoài đầu tư, mà Đảng và Nhà nước coi: những Tài sản công của
đất nước chính là nội lực - là chủ yếu nhằm từng bước phát triển kinh tế xã
hội, thực hiện xoá đói giảm nghèo để nâng cao đời sống vật chất và tinh thần
cho các tầng lớp nhân dân. Tài sản công trong các cơ quan, đơn vị sự nghiệp
công lập là khối tài sản lớn của Nhà nước, rất phong phú về chủng loại, số
lượng và giữ vai trò hết sức quan trọng trên các mặt cơ bản sau đây:
Thứ nhất, là điều kiện không thể thiếu để các cơ quan nhà nước, đơn vị
SNCL thực hiện nhiệm vụ được Nhà nước giao; nhất là nhiệm vụ hoạch định
đường lối chính sách, xây dựng và ban hành hệ thống pháp luật, thực hiện
quản lý nhà nước, giữ gìn bảo vệ đất nước, đảm bảo an ninh quốc gia, an toàn
xã hội; thực hiện nghiên cứu khoa học, giáo dục, khám chữa bệnh cho nhân
dân, phát triển sự nghiệp thể dục thể thao, văn hóa văn nghệ...
Thứ hai, là điều kiện để góp phần nâng cao phúc lợi xã hội cho mọi
thành viên trong xã hội, vai trò này thể hiện rất rõ trong các Tài sản ở các cơ
sở giáo dục và đào tạo, cơ sở khám chữa bệnh công, cơ sở hoạt động thể dục
thể thao... người dân được hưởng lợi từ những hoạt động này mà ở đó công
sản là điều kiện không thể thiếu.
Thứ ba, là điều kiện vật chất để mọi công dân tiếp xúc, phản ánh nguyện
vọng cảu mình với cơ quan Nhà nước; là điều kiện vật chất để tiếp thu khoa
học công nghệ, cả các lĩnh vực kinh tế, quốc phòng an ninh, văn hóa, giáo dục
và đào tạo, y tế, xã hội, khoa học và công nghệ...
b. Phân loại
Để đảm bảo sử dụng có hiệu quả Tài sản công, vấn đề phân loại một các

22

khoa học và hợp lý các loại Tài sản công có một ý nghĩa vô cùng quan trọng
trong công tác quản lý và sử dụng trong việc phát triển kinh tế xã hội. Trong
thực tế, công sản đa dạng về hình thức tồn tại, công năng sử dụng và đối
tượng sử dụng. Để nhận biết và có các biện pháp quản lý, sử dụng có hiệu
quả, Tài sản công được phân loại như sau:
 Phân loại Tài sản công theo thời gian sử dụng:
Theo cách phân loại này, Tài sản công bao gồm:
- Các tài sản có thời gian sử dụng nhất định và sẽ bị hao mòn dần trong
quá trình khai thác, sử dụng như: Tài nguyên, khoáng sản và các tài sản nhân
tạo khác nhau: nhà cửa, công trình kiến trúc, cơ sở hạ tầng...
- Các loại tài sản có thể sử dụng vĩnh viễn không mất đi như tài nguyên,
đất, tài nguyên nước, không khí... Tuy nhiên, việc phân loại này chỉ là tương
đối, vì ngay tài nguyên đất nếu không có biện pháp quản lý, sử dụng và bảo
vệ tốt sẽ bị sói mòn, cằn cỗi; không khí có thể bị ô nhiễm...
 Phân loại Tài sản công theo nguồn gốc hình thành:
Theo cách phân loại này, Tài sản công gồm:
- Tài nguyên thiên nhiên là nguồn của cải vật chất nguyên khai được
hình thành và tồn tại trong tự nhiên như: đất đai, rừng tự nhiên, biển, vùng
trời, sông ngòi, khoáng sản trong lòng đất, những danh lam thắng cảnh, không
khí...
- Tài sản nhân tạo là tất cả các tài sản do con người tạo lập ra và được
duy trì qua các thế hệ như: hệ thống cơ sở hạ tầng, các công trình văn hoá, các
cổ vật, nhà cửa, phương tiện đi lại, thiết bị máy móc....
 Phân loại Tài sản công theo đối tượng quản lý, sử dụng tài sản:
Theo cách phân loại này Tài sản công bao gồm:
- Tài sản công thuộc khu vực các cơ quan Nhà nước và đơn vị sự nghiệp
công lập: là những tài sản của Nhà nước giao cho các cơ quan quản lý nhà
nước, đơn vị sự nghiệp, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức

23

chính trị xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội -nghề nghiệp
(gọi chung là cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp) quản lý, sử dụng gồm:
Nhà, đất thuộc trụ sở làm việc, kho tàng, trường học, bệnh viện, trạm
trại nghiên cứu thí nghiệm...
Các phương tiện đi lại.
Trang thiết bị làm việc và các tài sản khác.
- Tài sản thuộc kết cấu hạ tầng phục vụ lợi ích công cộng, lợi ích quốc
gia bao gồm:
Hệ thống giao thông: đường bộ, đường thuỷ, đường hàng không, bến
cảng, bến phà, bến xe, cầu, sân bay, nhà ga...
Hệ thống các công trình thuỷ lợi: đê điều, hệ thống kênh mương, trạm
bơm, hồ chứa nước, đập thuỷ lợi...
Hệ thống chiếu sáng, cấp, thoát nước...
Hệ thống các công trình văn hoá, di tích lịch sử đã được xếp hạng.
- Tài sản được xác lập sở hữu Nhà nước theo quy định của pháp luật:
Tang vật, phương tiện vi phạm pháp luật bị tịch thu sung quỹ nhà
nước.
Tài sản chôn dấu, chìm đắm được tìm thấy; tài sản vắng chủ, vô chủ và
các tài sản khác được trở thành Tài sản công theo quy định của pháp luật.
Tài sản do tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước hiến, biếu, tặng, cho,
đóng góp, giao lại cho Nhà nước; tài sản viện trợ của các tổ chức Chính phủ,
phi Chính phủ.
Tài sản khác...
- Tài sản công giao cho các Công ty Nhà nước quản lý, sử dụng bao
gồm: nhà xưởng, đất đai, trang thiết bị , máy móc, phương tiện đi lại, vốn
bằng tiền... và vốn nhà nước đầu tư vào các doanh nghiệp khác thành lập và
hoạt động theo Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư nước ngoài tại Việt Nam,

24

Luật Hợp tác xã.
- Đất đai, rừng núi, sông hồ, nguồn nước, tài nguyên trong lòng đất,
nguồn tự nhiên ở vùng biển, thềm lục địa và vùng trời.
 Phân loại Tài sản công theo giá trị bằng tiền
- Tài sản không thể quy đổi thành tiền (vô giá): là toàn bộ các tài sản
tiềm năng, phần lớn các tài sản có giá trị nhân văn như: các di tích lịch sử văn
hoá danh lam thắng cảnh...
- Tài sản có thể quy đổi thành tiền hoặc bản thân tài sản đó đã là tiền
như: các loại tài sản Tài chính, vàng, ngoại tệ, chứng khoán...
 Phân loại Tài sản công theo khả năng khai thác
- Tài sản hiện có: là loại tài sản có thể khai thác được ngay để phục vụ
cho lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng.
- Tài sản tiềm năng: bao gồm các tài sản đã hoặc sẽ phát hiện và phục vụ
nhu cầu công tác trong tương lai.
 Phân loại Tài sản công theo tính chất sử dụng
- Tài sản cố định: Là những tài sản có thể là động sản hoặc bất động sản,
có giá trị lớn và thời gian sử dụng lâu dài, Trong đó có những tài sản cô định
được coi là hữu hình khi những tài sản đó được biểu hiện bằng những hình
thái vật chất cụ thể trong quá trình hình thành và sử dụng của các đơn vị tổ
chức được Nhà nước giao cho nhằm thực hiện chức năng và nhiệm vụ của
mình. Ngoài ra còn có những tài sản cố định vô hình là những tài sản tuy không
biểu hiện bàng hình thái vật chất song nó có giá trị không nhỏ, đặc biệt là
những tài sản của các Doanh nghiệp và đơn vị kinh tế của Nhà nước hiện nay.
- Tài sản lưu động: Là những tài sản có giá trị nhỏ và thời gian sử dụng
không lâu dài.

25

Việc phân loại TSC trong cơ quan Nhà nước và đơn vị sự nghiệp công
lập trước hết cũng được thực hiện theo cách phân loại tài sản, phân loại TSC.
Tuy nhiên, để việc quản lý TSC trong các cơ quan Nhà nước và đơn vị SNCL
phải sát với từng loại tài sản và có hiệu quả, người ta lại tiếp tục phân loại tài
sản khu vực này một cách cụ thể hơn. Dựa trên những tiêu thức khác nhau,
TSC trong các cơ quan Nhà nước và đơn vị SNCL được áp dụng các cách
phân loại khác nhau, song nhìn chung có các cách phân loại phổ biến sau đây:
- Cách thứ nhất: Dựa vào đặc điểm, tính chất, giá trị, thời gian hoạt
động của tài sản, người ta chia tài sản của cơ quan hành chính thành tài sản
cố định và tài sản khác (tài sản rẻ tiền mau hỏng) hoặc bất động sản và động
sản.
- Cách thứ hai: Dựa theo đặc điểm công dụng của tài sản, người ta chia
tài sản công của cơ quan hành chính nhà nước thành:
*Trụ sở làm việc gồm: đất đai, nhà, công trình xây dựng khác gắn liền
với đất đai, các tài sản khác gắn liền với đất đai.
* Phương tiện vận tải gồm: xe ô tô phục vụ công tác và các phương tiện
vận tải khác.
* Máy móc, trang thiết bị, phương tiện làm việc và các tài sản khác.
- Cách thứ ba:Trong thực tiễn để quản lý tài sản công trong các cơ
quan Nhà nước và đơn vị SNCL người ta đồng thời áp dụng cả hai cách phân
loại trên đây, cụ thể như sau:
* Tài sản cố định, bao gồm: Trụ sở làm việc (bất động sản); phương
tiện vận tải; máy móc, trang thiết bị; phương tiện làm việc và các tài sản khác.
* Tài sản khác (không đủ tiêu chuẩn là tài sản cố định). Đó là tài sản có
giá trị nhỏ chưa đạt tiêu chí chung để xếp làm tài sản cố định. Người ta
thường quy định một tài sản được xác định là tài sản cố định dựa trên hai tiêu
chuẩn chủ yếu là giá trị và thời gian sử dụng. Ở Việt Nam hiện nay, tài sản cố
định là những tài sản có giá trị từ 10 triệu đồng trở lên, có thời hạn sử dụng

26

trên 1 năm. Tuy nhiên có một số tài sản du chưa đủ một trong hai tiêu chuẩn
trên vẫn có thể được xác định là tài sản cố định.[2,tr.54]
Ở nước ta hiện nay, tại điều 20 Luật số 15/2017/QH14 Quốc hội ban
hành ngày 21 tháng 6 năm 2017 - Luật quản lý, sử dụng Tài sản công quy
định: Tài sản công tại cơ quan, tổ chức, đơn vị bao gồm:
“Nhà làm việc, công trình sự nghiệp, nhà ở công vụ và tài sản khác gắn
liền với đất thuộc trụ sở làm việc, cơ sở hoạt động sự nghiệp, nhà ở công vụ;
Quyền sử dụng đất thuộc trụ sở làm việc, cơ sở hoạt động sự nghiệp, nhà ở
công vụ; Xe ô tô và phương tiện vận tải khác; máy móc, thiết bị; Quyền sở
hữu trí tuệ, phần mềm ứng dụng, cơ sở dữ liệu; Tài sản khác theo quy định
của pháp luật...”.[26]
1.2 Lý luận về quản lý Tài sản công tại bệnh viện công lập
1.2.1 Khái niệm,đặc điểm quản lý tài sản công tại bệnh viện công lập
1.2.1.1 Khái niệm quản lý tài sản công tại bệnh viện công lập
Quản lý là một hoạt động tất yếu khách quan, diễn ra ở mọi tổ chức dù
quy mô nhỏ hay lớn, có cấu trúc đơn giản hay phúc tạp. Xã hội càng phát
triển, trình độ hiệp tác và phân công lao động càng cao thì yêu cầu về công tác
quản lý ngày càng hoàn thiện. Tuy nhiên, quản lý với tư cách là một khoa học
độc lập thì còn rất mới, như Laurence Lowell nhận xét: Quản lý là nghiệp xưa
nhất và là nghề mới nhất.
Do quản lý gắn liền với quá trình phát triển kinh tế - xã hội, nên trên
thực tế có nhiều quan điểm khác nhau về quản lý. Những quan niệm này có
lịch sử ra đời khác nhau và gắn với mỗi tổ chức hoạt động trong từng lĩnh
vực, thậm chí với mỗi quá trình trong từng tổ chức. Có thể nêu một số quan
niệm về quản lý như sau:
- Theo F.W. Taylor, quản lý là biết chính xác điều bạn muốn người khác
làm và sau đó biết được rằng họ đã hoàn thành công việc đó một cách tốt nhất
và rẻ nhất.

27

- Theo Henry Fayol, quản lý là một tiến trình bao gồm tất cả các khâu
lập kế hoạch, tổ chức, lãnh đạo, kiểm tra các nỗ lực của các thành viên trong
tổ chức và sử dụng tất cả các nguồn lực khác của tổ chức nhằm đạt mục tiêu
đã định trước.
- Mary Parker Follett cho rằng, quản lý là nghệ thuật đạt mục tiêu thông
qua con người.
Tuy nhiên, khi đề cập đến quản lý có một cách tiếp cận nhận được sự
ủng hộ của nhiều nhà khoa học và nhà quản lý thực tiễn, đó là: Quản lý là sự
tác động có tổ chức, có hướng của chủ thể lên đối tượng quản lý nhằm đạt
mục tiêu dự kiến.[1, tr.8]
Từ đó ta có thể định nghĩa quản lý tài sản công tại bệnh viện công lập
như sau:
Quản lý tài sản công tại bệnh viện công lập là quá trình tác động có tổ
chức, có hướng đích của các chủ thể quản lý bệnh viện đối với tài sản công
của bệnh viện đó nhằm phục vụ một cách có hiệu quả nhất mọi hoạt động của
bệnh viện như: công tác khám, chữa bệnh, bảo vệ sức khỏe nhân dân và công
tác nghiên cứu khoa học.
1.2.1.2 Đặc điểmquản lý tài sản công tại bệnh viện công lập
Đặc thù của nghành Y là nghành liên quan trực tiếp đến tính mạng con
người, mỗi một sai xót dù nhỏ đều có thể dẫn đến những hậu quả khôn lường.
Vì vậy, quản lý tài sản công tại bệnh viện công lập có những đặc điểm đặc thù
riêng so với quản lý tài sản công tại các đơn vị sự nghiệp công lập khác.
Thứ nhất, quản lý bao giờ cũng bao hàm chủ thể quản lý và đối tượng
quản lý. Vì nghành Y là nghành đặc thù nên đối tượng quản lý là tài sản của
nghành Y nói chung và tài sản của bệnh viện công lập nói riêng có đặc điểm
vô cùng phong phú, có tính kỹ thuật, đặc tính chuyên môn cao, giá trị lớn.
Đồng thời tài sản công tại các bệnh viện công lập liên quan trực tiếp đến công
tác chăm sóc và bảo vệ sức khỏe, tính mạng con người. Do đó, việc quản lý

28

tài sản công tại các bệnh viện công lập phải được tiến hành chặt chẽ đảm bảo
đúng quy trình, đúng pháp luật (trong đó, quy trình quản lý tài sản và quy
trình quản lý chuyên môn).
Thứ hai, quản lý tài sản công tại các bệnh viện công lập được gắn liền
với công tác nghiên cứu khoa học, ứng dụng các đề tài khoa học cấp cơ sở...
Đồng thời, tài sản là các trang thiết bị y tế đặc thù có tính kỹ thuật chuyên
môn hóa cao, độ chính xác gần như tuyệt đối. Vì vậy, muốn vận hành và sử
dụng có hiệu quả cao, an toàn các trang thiết bị này đòi hỏi đội ngũ Y bác sỹ,
cán bộ kỹ thuật phải am hiểu sâu sắc về đặc tính kỹ thuật, hiệu quả, công năng
của tài sản. Từ đó, Tài sản được vận hành thường xuyên, bảo dưỡng, bảo trì
và sửa chữa có hiệu quả cao nhằm đáp ứng công tác chăm sóc bảo vệ sức
khỏe nhân dân một cách chính xác, nhanh chóng, an toàn.
Thứ ba, do tài sản công tại các bệnh viện công lập có tính kỹ thuật cao,
đặc tính chuyên môn phức tạp đòi hỏi cán bộ sử dụng, vận hành, sửa chữa
phải có trình độ chuyên môn nhất định, phải được đào tạo bài bản cẩn thận,
phải thường xuyên được cập nhật kiến thức về trang thiết bị mới, có vậy mới
đáp ứng được đòi hỏi cấp thiết khi các trang thiết bị mới của nghành y ngày
càng được trang bị hiện đại đáp ứng ngày càng cao nhu cầu khám chữa bệnh
và bảo vệ sức khỏe của nhân dân.
1.2.2. Sự cần thiết và nguyên tắc quản lý Tài sản công tại bệnh viện
công lập
1.2.2.1 Sự cần thiết quản lý Tài sản công tại bệnh viện công lập
Tất cả các quốc gia trên thế giới đều hình thành một bộ phận tài sản
đểphục vụ cho khu vực công cộng của đất nước. Tùy theo chế độ chính trị xã
hộikhác nhau, quy mô và phương thức quản lýTài sản công cũng không hoàn
toàngiống nhau. Tuy nhiên, khi nói đến quản lý Tài sản công, người ta đều
thừa nhận là:
Quản lýTài sản công là quá trình tác động và điều chỉnh vào sự hình

29

thành và vậnđộng của Tài sản nhằm khai thác sử dụng Tài sản một cách hiệu
quả nhất vì lợiích phát triển bền vững của đất nước.
Quản lý tài sản công là một tất yếu thể hiện qua một số điểm sau đây:
Một là, Tài sản công là tài sản của Nhà nước, của nhân dân do đó việc
quảnlý tốt để tạo lập, khai thác sử dụng Tài sản công hiệu quả là đòi hỏi
khách quantrong quá trình xây dựng và phát triển của đất nước. Đó là nhiệm
vụ quan trọng của mọi quốc gia.
Hai là,Tài sản công đặc biệt là cơ sở hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội
phản ánh sự phát triển của mỗi quốc gia, mỗi địa phương, mỗi vùng. Nhà
nước cần cókế hoạch tạo lập, quản lý, khai thác phần tài sản công này một
cách hợp lý, đồngđều nhằm đảm bảo sự phát triển cân đối các vùng, miền,
lãnh thổ.
Ba là, Tài sản công đặc biệt là phần Tài sản công trong các cơ quan Nhà
nước, làphần vốn hiện vật của cơ quan, được hình thành từ nguồn chi tiêu
công. Đó là điều kiện đảm bảo cho các cơ quan nhà nước thực hiện tốt các
chức năng,nhiệm vụ được giao.Quản lý tốt phần Tài sản công trong các cơ
quan Nhà nước qua việc mua sắm, sử dụng, bảo quản Tài sản công, chống
thất thoát lãng phí là đòi hỏi đồng thời là trách nhiệm, nghĩa vụ của tất cả mọi
cán bộ công chức trong các cơquan nhà nước.Cuối cùng, Quản lý Tài sản
công là yêu cầu mong muốn của mọi người dân,tạo lập, khai thác, sử dụng Tài
sản công có ý nghĩa kinh tế chính trị và xã hội to lớn.Uy tín của Nhà nước,
của cán bộ công chức nhà nước một phần rất lớn được công dân đánh giá
thông qua việc quản lý, sử dụng Tài sản công.[2,tr.20]
1.2.2.2 Nguyên tắc quản lý Tài sản công tại bệnh viện công lập
Mục tiêu quản lý Tài sản công là nhằm tạo lập, khai thác, sử dụng Tài
sản một cách hợp lý, hiệu quả phục vụ tốt nhất cho quá trình thực hiện công
nghiệp hóa và hiện đại hóa nhằm phát triển đất nước, xây dựng nền hành
chính quốc gia vững mạnh. Để đạt mục tiêu trên, Tài sản công được quản lý

30

theo những nguyên lý cơ bản sau:
Thứ nhất, thống nhất về cơ chế, chính sách, chế độ quản lý; đồng thời
phải có cơ chế, chính sách, chế độ quản lý, sử dụng đối với những tài sản
cótính đặc thù riêng, đối với ngành, địa phương, tổ chức sử dụng tài sản phục
vụcho các hoạt động có tính đặc thù riêng. Thống nhất quản lý trên cơ sở để
đảm bảo cơ chế, chính sách, chế độ quản lý tài sản phù hợp với đặc điểm của
công sản. Nội dung của thống nhất quản lý là Chính phủ thống nhất quản lý
Tài sản công;Quốc hội, Chính phủ quy định cơ chế, chính sách, chế độ quản
lý tài sản áp dụng chung cho mọi tài sản và quy định cơ chế, chính sách, chế
độ quản lý cụ thể đối với những tài sản có giá trị lớn mà hầu hết cơ quan nhà
nước, các đơn vịlực lượng vũ trang, các đơn vị sự nghiệp công và các tổ chức
khác được Nhà nước giao trực tiếp sử dụng (có thể gọi là những tài sản chủ
yếu và được sử dụng phổ biến). Trên cơ sở cơ chế, chính sách, chế độ quản lý
Tài sản công do Quốc hội, Chính phủ quy định; các Bộ, ngành, địa phương
quy định cơ chế, chính sách, chế độ quản lý đối với những tài sản có tính đặc
thù riêng (có thể gọi là những tài sản có tính đặc thù) và những tài sản phục
vụ cho các hoạt động đặc thù.
Thứ hai, thực hiện quản lý và sử dụng Tài sản công theo tiêu chuẩn, định
mức. Quản lý và sử dụng Tài sản công theo tiêu chuẩn định mức để công tác
quản lý, sử dụng tài sản phù hợp với đặc điểm của Tài sản công; đồng thời để
thống nhất tiêu chuẩn, định mức sử dụng từng loại tài sản cho từng đối tượng
sử dụng, tránh hiện tượng mạnh ai người đó trang bị tuỳ tiện theo ý muốn của
mình, tuỳ thuộc vào khả năng vốn liếng (kinh phí) của đơn vị; tiêu chuẩn,
định mức sử dụng tài sản còn là thước đo đánh giá mức độ sử dụng tiết kiệm
và hiệu quả Tài sản công của từng đơn vị. Mặt khác, tiêu chuẩn, định mức sử
dụng tài sản là cơ sở để thực hiện công tác quản lý, thực hiện sự kiểm tra,
kiểm soát của Nhà nước. Chính phủ phân cấp cho Thủ tướng Chính phủ quy
định tiêu chuẩn, định mức sử dụng đối với những tài sản có giá trị lớn được

31

sử dụng phổ biến ở các cơ quan nhà nước, các đơn vị lực lượng vũ trang nhân
dân, các đơn vị sự nghiệp công và các tổ chức khác. Trên cơ sở tiêu chuẩn,
định mức sử dụng tài sản đối với các tài sản sử dụng phổ biến, các Bộ, ngành,
địa phương quy định tiêu chuẩn, định mức sử dụng đối với những tài sản sử
dụng có tính đặc thù.
Thứ ba, thực hiện phân cấp quản lý Tài sản công. Phân cấp quản lý Tài
sản công để đảm bảo việc quản lý Tài sản công phù hợp với đặc điểm của Tài
sản công; đồng thời cũng được xuất phát từ phân cấp trách nhiệm, quyền hạn
quản lý kinh tế -xã hội giữa Quốc hội, Chính phủ với các cấp chính quyền địa
phương, giữa Chính phủ với các Bộ, ngành về việc xây dựng cơ chế, chính
sách, chế độ quảnlý tài sản; về xây dựng và ban hành định mức, tiêu chuẩn sử
dụng tài sản; về quản lý Tài sản công …
Thứ tư, quản lý Tài sản công phải gắn với quản lý ngân sách Nhà nước.
Xuất phát từ “Tài sản công là những tài sản được hình thành từ nguồn ngân
sách Nhànước…” và mọi chi phí trong quá trình sử dụng tài sản đều do ngân
sách Nhànước đảm bảo (trừ một số trường hợp cá biệt).Do đó, việc quản
lýTài sản công phảigắn với quản lý ngân sách nhà nước. Hay nói một cách
khác, quản lý Tài sản cônglà quản lý ngân sách nhà nước đã được chuyển hoá
thành hiện vật - tài sản.Quản lý Tài sản công phải gắn với quản lý ngân sách
Nhà nước có nghĩa là mọi cơchế, chính sách, chế độ quản lý Tài sản công,
định mức, tiêu chuẩn sử dụng côngsản phải phù hợp với quy định về quản lý
ngân sách Nhà nước, việc trang bị Tàisản cho các cơ quan nhà nước, các đơn
vị lực lượng vũ trang nhân dân, các đơnvị sự nghiệp công, các tổ chức khác
phải phù hợp với khả năng của ngân sáchnhà nước và được lập dự toán, chấp
hành dự toán theo quy định của pháp luậtvề ngân sách Nhà nước.Tài sản công
phong phú về chủng loại, mỗi loại có tính năng, công dụngkhác nhau, được
phân bổ ở khắp mọi miền đất nước, được giao cho các ngành,các cấp, các tổ
chức, cá nhân trực tiếp sử dụng phục vụ cho các hoạt động: quảnlý nhà nước,

32

giáo dục và đào tạo, y tế, xã hội, nghiên cứu khoa học, thể dục thểthao, quốc
phòng, an ninh, ngoại giao… từ cấp cơ sở đến các hoạt động ở Trungương.
Do đó, việc quản lý Tài sản công phải được tổ chức thực hiện theo
nhữngnguyên lý cơ bản trên.[2, tr.22]
Để làm rõ thêm về những nguyên lý trên, Ở Việt Nam hiện nay: tại điều
6 Luật số 15/2017/QH14 ngày 21 tháng 6 năm 2017 - Luật quản lý và sử dụng
Tài sản công, Tài sản công được quản lý và sử dụng theo nguyên tắc sau:
- Mọi tài sản công đều phải được Nhà nước giao quyền quản lý, quyền
sử dụng và các hình thức trao quyền khác cho cơ quan, tổ chức, đơn vị và đối
tượng khác theo quy định của Luật này và pháp luật có liên quan.
-
hoặc công cụ khác theo quy định của pháp luật.
- Tài sản công là tài nguyên phải được kiểm kê, thống kê về hiện vật, ghi
nhận thông tin phù hợp với tính chất, đặc điểm của tài sản; được quản lý, bảo
vệ, khai thác theo quy hoạch, kế hoạch, bảo đảm tiết kiệm, hiệu quả, đúng
pháp luật.
- Tài sản công phục vụ công tác quản lý, cung cấp dịch vụ công, bảo
đảm quốc phòng, an ni
kiệm, hiệu quả, đúng mục đích, công năng, đối tượng, tiêu chuẩn, định mức,
chế độ theo quy định của pháp luật.
- Việc khai thác nguồn lực tài chính từ tài sản công phải tuân theo cơ chế
thị trường, có hiệu quả, công khai, minh bạch, đúng pháp luật.
- Việc quản lý, sử dụng tài sản công phải được thực hiện công khai, minh
bạch, bảo đảm thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, phòng, chống tham
nhũng.

33

-
phải được xử lý kịp thời, nghiêm minh theo quy định của pháp luật.[26]
1.2.3 Nội dung quản lý Tài sản công tại bệnh viện công lập
1.2.3.1Quảnlýquátrìnhhìnhth công
Mục đích của công tác quản lý tài sản công nhằm đảm bảo tính minh
bạch, hiệu quả từ khâu lập kế hoạch, thực hiện kế hoạch, hoàn thành kế
hoạch. Đồng thời đảm bảo trong quá trình thực hiện quản lý tài sản công đúng
pháp luật, đúng chế độ chính sách quy định; phù hợp với quy hoạch vùng,
nghành đảm bảo tiết kiệm, hiệu quả và đạt được yêu cầu đề ra.
Quá trình hình thành tài sản công gồm hai giai đoạn:
Thứ nhất, quyết định chủ trương đầu tư mua sắm.Đối với tài sản trong
các cơ quan Nhà nước và đơn vị sự nghiệp cônglập, cơ quan quản lý Tài sản
công là cơ quan nắm vững định mức, tiêu chuẩn chế độquản lý tài sản, nắm
vững khả năng và nhu cầu cần đầu tư, xây dựng, mua sắmtài sản của từng đơn
vị, do đó, cơ quan quản lý Tài sản công phải là cơ quan chịutrách nhiệm trong
việc quyết định chủ trương đầu tư, mua sắm,xác định nhu cầu vốn để ghi vào
dự toán ngân sách Nhà nước.
Thứ hai, giai đoạn thực hiện đầu tư, mua sắm tài sản. Việc thực hiện đầu
tư, mua sắm phải được thựchiện theo quy định về đầu tư xây dựng cơ bản,
quy định về mua sắm tài sản.Cơ sở để quyết định trong giai đoạn này mang
tính định tính, rất ít cơ quan hay quốc gia có thể định lượng về hiệu quả làm
cơ sở cho quá trình hình thành tài sản công. Thực tế trên thế giới cho thấy,
những nước giàu, phát triển có hệ thống quản lý và thống kê hiệu quả, sử
dụng các mô hình toán học trong quản lý công việc thì mới có thể sử dụng lý
thuyết này, còn các quốc gia đang phát triển chủ yếu vẫn dựa trên định tính,
quy phạm pháp luật để quyết định cho quá trình hình thành tài sản. Tuy nhiên,
với lý thuyết sự lựa chọn tối ưu trong kinh tế và sự cạnh tranh sử dụng nguồn

34

lực của xã hội buộc các cơ quan chức năng quản lý tài sản công dần hướng tới
mô hình tối ưu trong quản lý tài sản là khái niệm doanh thu - chi phí và hiệu
quả, dù rằng tài sản công không có doanh thu bằng tiền như tài sản của doanh
nghiệp, nhưng lợi ích đem lại, sự phục vụ cho công tác quản lý sẽ là cơ sở
lượng hoá lợi ích. Mô hình đi thuê tài sản công ,hay mua sắm mới từ bên
ngoài chỉ thực sự hiệu quả khi xem xét trên phương diện lợi ích chi phí này.
Ví dụ đi thuê: Với các ràng buộc về ngân sách, mức độ công việc cần xử lý,
giá đi thuê... và kết hợp với cơ chế chính sách hợp lý của nhà nước quyết định
một diện tích, vị trí cách thức sắp xếp công việc hiệu quả nhất. Còn đối với
xây mới, khi nào có sự tham gia trực tiếp của các đơn vị xây dựng, gián tiếp
của thị trường bất động sản, như dịch vụ thuê văn phòng công sở,.... Đây là
một sự lựa chọn định lượng có tính tối ưu, vì không ai hiểu rõ lợi ích mà cơ
quan đó đem lại bằng chính các hoạt động mà cơ quan đó đang làm, đang
cung cấp... Như vậy quản lý quá trình hình thành tài sản công là khâu mở đầu,
quan trọng nhất quyết định cho các khâu tiếp theo. Tài sản công nếu đượchình
thành có cơ sở khoa học và thiết thực sẽ được quản lý và khai thác sau này
hiệu quả. Đồng thời thông qua quá trình hình thành tài sản sẽ đánh giá được
tính cấp thiết, thực trạng quản lý và ngân sách của mỗi cơ quan quản lý tài sản
công sau này.
Muốn thực hiện công tác lập kế hoạch đầu tư, mua sắm tài sản công có
hiệu quả thì việc xác định căn cứ lập kế hoạch mua sắm tài sản công phải thực
sự chính xác, phương pháp lập kế hoạch đầu tư, mua sắm và lên kế hoạch đầu
tư, mua sắm tài sản công hàng năm cho các đơn vị sự nghiệp công lập nói
chung và bệnh viện công lập nói riêng phải cẩn trọng, minh bạch và tuân thủ
nghiêm ngặt trình tự của các quy phạm pháp luật.
1.2.3.2. Đầu tư công
Nhằm đảm bảo nhiệm vụ chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân được
thực hiện hiệu quả, an toàn và chính xác nhất thì việc đầu tư, mua sắm và

35

nâng cấp cơ sở hạ tầng và trang thiết bị cho bênh viện công lập cần phải được
các cấp có thẩm quyền quan tâm hơn nữa. Trong đó, nhu cầu đầu tư, mua sắm
tài sản công là hoạt động vô cùng quan trọng nhằm đáp ứng đầy đủ nhất nhu
cầu sử dụng tài sản công tại các bệnh viện công lập.
Quản lý mua sắm theo nguồn vốn hình thành: Quản lý đầu tư tài sản
công đòi hỏi cần nắm rõ nguồn vốn đầu tư, số lượng tài sản công cần mua
sắm tương ứng với từng loại nguồnvốn khác nhau.Các nguồn vốn đầu tưcho
việc mua sắm tài sản công rất đa dạng: từ liên doanh, từ nguồn vốn ngân sách
Nhà nước, nguồn quỹ phát triển các hoạt động sự nghiệp của Bệnh viện và đề
án xã hội hoá y tế...
Quản lý nguồn nhập tài sản công y tế: Xác định chính xác nguồn nhập tài
sản côngy tế sẽ giúp quá trình quản lý nắm rõ hơn nguồn gốc, số lượng và
chất lượng các tài sản công được đưa vào sử dụng tại Bệnh viện. Đây là khâu
quan trọng và không thể thiếu trong công tác quản lý tài sản công.
Quản lý tài sản công y tế theo mục đích sử dụng: Căn cứ vào mục đích
sử dụng tài sản công, các khoa, phòng ban chức năng trong các cơ sở y tế,
bệnh viện sẽ lên kế hoạch mua sắm tài sản công cho đơn vị mình. Từ đó, giúp
công tác quản lý tài sản công có hiệu quả hơn nhờ vào việc xác định đúng
mục đích sử dụng trong khám chữa bệnh với điều kiện nguồn tài chính hạn
hẹp.
Để quản lý tài sản công có hiệu quả thì ngay từ khâu đầu tư, mua sắm
ban đầu này phải được thực hiện chính xác, khoa học, minh bạch. Đồng thời,
thông qua quá trình đầu tư, mua sắm tài sản công của các bệnh viện chúng ta
đánh giá được thực trạng quản lý ngân sách của đơn vị.
1.2.3.3. Quản lý quá trình sử dụng, vận h sản công
Đặc thù tài sản tại các bệnh viện công lập đều là những tài sản có giá trị
lớn, mang tính đặc thù nghành. Trong quá trình sử dụng tài sản công tại các
bệnh viện đòi hỏi người quản lý, vận hành phải có kiến thức nhất định. Đồng

36

thời, người sử dụng những tài sản phục vụ công tác khám chữa bệnh phải am
hiểu thực sự về tài sản đó như: Các chỉ số sinh tồn bệnh nhân, các chỉ số về
máu, huyết tương vv...; các đặc tính của từng loại tài sản cần bảo quản và bảo
dưỡng cũng khác nhau như: Độ ẩm, nhiệt độ bảo quản thiết bị...
Để quản lý hiệu quả tài sản tại các bệnh viện công lập, những người trực
tiếp vận hành, sử dụng và bảo quản tài sản là các bác sỹ, điều dưỡng... và
những cán bộ kỹ thuật của phòng vật tư thiết bị y tế cần phải tìm hiểu đầy đủ
tính năng hoạt động của từng loại tài sản, trang thiết bị chuyên nghành, đặc
tính bảo quản. Từ đó xây dựng chế độ quản lý, sử dụng cụ thể cho từng loại
tài sản nhằm mục đích nâng cao hiệu quả sử dụng, kéo dài tuổi thọ thiết bị và
quản lý hiệu quả tài sản tại các bệnh viện công lập.
Quản lý hiệu quả quá trình sử dụng tài sản giúp người quản lý, sử dụng
tài sản phát hiện kịp thời hỏng hóc, sai lệch của tài sản. Qua đó, kịp thời đề
xuất những biện pháp sửa chữa cụ thể, tiết kiệm chi phí tài chính, tiết kiệm
thời gian lưu kho của tài sản, để khẩn trương đưa tài sản vào phục vụ công tác
khám, chữa bệnh trong thời gian sớm nhất.
Tiêu chí đánh giá quá trình quản lý và sử dụng tài sản công:
Công suất sử dụng tài sản tại bệnh viện công lập theo từng năm là bao
nhiêu %. Từ đó giúp người quản lý xác định được công suất sử dụng của từng
loại tài sản đạt hiệu quả cao hay thấp, và giá trị bảo hành, bảo trì có tương ứng
với công suất sử dụng hay không?
Số lượng tài sản công đáp ứng được bao nhiêu % nhu cầu sử dụng thực
tế của đơn vị. Từ đó người quản lý xác định được từng bộ phận có nhu cầu sử
dụng tài sản là bao nhiêu? Số lượng và chủng loại của từng tài sản thiếu hoặc
thừa để có phương án đầu tư, mua sắm, điều động tài sản sao cho khoa học và
đạt hiệu suất sử dụng cao nhất.
Qua các chỉ số như nguồn thu viện phí, số lượt khám chữa bệnh, số ngày
điều trị của bệnh nhân... từ đó xác định được hiệu quả sử dụng tài sản của

37

bệnh viện công lập.
Qua các quy trình, văn bản của đơn vị xác định được mức độ tuân thủ
quy phạm pháp luật về quản lý và sử dụng tài sản công của đơn vị đó.
1.2.3.4. Quản lý quá trình sửa chữa, bảo trì t sản
Để sử dụng tài sản công hiệu quả, tiết kiệm và đáp ứng được nhu cầu sử
dụng của đơn vị trong toàn thể các hoạt động của đơn vị nói chung và công
tác khám chữa bệnh nói riêng thì quá trình bảo trì, sửa chữa tài sản đóng vai
trò vô cùng quan trọng.Định kỳ bảo trì tài sản và kịp thời sửa chữa những
hỏng hóc góp phần kéo dài tuổi thọ tài sản, tiết kiệm chi phí khấu hao, chi phí
tài chính đảm bảo tối đa hiệu năng của tài sản.
Đối với tài sản trong các cơ quan Nhà nước và đơn vị sự nghiệp công lập
việc thực hiện sự quản lý việc sử dụng theo mục đích, theo tiêu chuẩn, định
mứcsử dụng và chế độ sử dụng tài sản, quản lý quá trình điều chuyển tài sản
từ đơn vị này qua đơn vị khác, điều chuyển giữa các ngành, các cấp, quản lý
việc sửa chữa tài sản v.v... nhằm đảm bảo cho việc sử dụng tài sản phục vụ
thực hiện nhiệm vụ của đơn vị được giao sử dụng tài sản. Đây là trung tâm
của công tác quản lý công sản.
Đối với tài sản thuộc kết cấu hạ tầng phục vụ lợi ích công cộng, lợi ích
quốc gia là quá trình khai thác, sử dụng tài sản phục vụ cho mọi nhu cầu
sảnxuất kinh doanh của các ngành kinh tế quốc dân, hoạt động của đời sống
vănhoá, xã hội, hoạt động của các sự nghiệp quốc phòng, an ninh, khoa học
kỹ thuật, y tế, xã hội v.v... quá trình khai thác, sử dụng cũng đồng thời là quá
trìnhduy tu, bảo đưỡng, sửa chữa các tài sản này. Toàn bộ công việc khai
thác, sửdụng tài sản thuộc kết cấu hạ tầng đều do các cơ quan kỹ thuật chuyên
ngành thực hiện. Việc khai thác, sử dụng đặt ra các yêu cầu về quản lý tài
chính; chế độ thu vào tổ chức, cá nhân được hưởng sự phục vụ hoặc được
hưởng lợi từ công trình và cơ chế quản lý Tài chính trong quá trình khai thác
tài sản v.v...Những nhiệm vụ này các cơ quan trực tiếp khai thác sử dụng chỉ

38

có thể đề xuất, cơ quan chịu trách nhiệm xây dựng và thực hiện quản lý là cơ
quan quản lý Tài sản công.
Đối với tài sản nhà nước đầu tư vào doanh nghiệp, doanh nghiệp có
quyền sử dụng, khai thác thực hiện nhiệm vụ sản xuất kinh doanh và duy trì
bảo toàn giá trị tài sản - vốn do Nhà nước giao. Cơ quan quản lý Tài sản công
thực hiện sự quản lý của Nhà nước đối với tài sản, vốn mà Nhà nước giao cho
doanh nghiệp.
Đối với tài sản được xác lập sở hữu Nhà nước, tuỳ theo từng loại tài sản
mà Nhà nước có thể giao cho các cơ quan Nhà nước quản lý và sử dụng theo
công dụng như: các vật vô chủ là bất động sản như nhà đất... thì những tài sản
đó được giao cho các cơ quan nhằm sử dụng có hiệu quả những bất động sản
đó nhằm phục vụ kinh doanh hay phục vụ công cộng.
Đối với đất đai và các nguồn tài nguyên khoáng sản khác, việc khai
thácsử dụng được pháp luật quy định. Tổ chức, cá nhân được Nhà nước giao
sửdụng, khai thác chịu trách nhiệm trước pháp luật. Cơ quan quản lý
chuyênngành sẽ thực hiện sự quản lý của Nhà nước để đảm bảo việc khai
thác, sử dụng đất đai và các nguồn tài nguyên thiên nhiên khoáng sản phù hợp
qui hoạch, kế hoạch và pháp luật. Quá trình khai thác sử dụng cũng đồng thời
nảy sinh các quan hệ kinh tế tài chính giữa người sử dụng, khai thác với Nhà
nước và giữa họvới nhau. Việc giải quyết các quan hệ này phải được Nhà
nước quy định và thựchiện quản lý thông qua cơ quan quản lý Tài sản công
như định giá tài sản, cơ chếđấu thầu khai thác, cơ chế cho thuê và giá thuê tài
sản, chính sách thu vào người sử dụng đất đai tài nguyên v.v.... chính sách
cho phép tổ chức, cá nhân đượcmang giá trị đất đai, tài nguyên góp vốn liên
doanh v.v...
Trong quá trình quản lý và sử dụng tài sản công cần quan tâm đến khâu
sửa chữa tài sản công nhằm tối ưu hóa hiệu suất sử dụng của tài sản. Thông
thường quy trình sửa chữa tài sản gồm những bước cơ bản sau (Sơ đồ 1.1):

39

Lập yêu cầu
sửa chữa(1)
(6) Thanh toán
(2) Tiếp nhận
yêu cầu
(5) Nghiệm thu, bàn
giao, ký nhận sổ theo
dõi sửa chữa, thu hồi
trang thiết bị hỏng
(3)Lập dự toán mua
vật tư thay thế (nếu có)
(4)Tổ chức
sửa chữa
Sơ đồ 1.1: Khái quát quá trình sửa chữa tài sản công
Công tác kiểm tra, đánh giá chức năng quản lý tài sản công có các tiêu
chí cần lưu ý sau:
Thứ nhất: Xây dựng quy định, quy trình về sử dụng tài sản công và theo
dõi việc thực hiện những quy định này.
Thứ hai: Theo dõi , kiểm tra kế hoạch mua sắm, sửa chữa, bảo trì tài sản
công.
Thứ ba: Định kỳ kiểm tra hồ sơ sửa chữa, bảo trì tài sản công.
Thứ tư: Định kỳ tổng kết, đánh giá việc sử dụng, bảo quản tài sản công.
Thứ năm: Đánh giá nguồn vốn cho công tác sửa chữa, bảo trì tài sản công
Thứ sáu: Số lượng tài sản công được sửa chữa, bảo dưỡng theo từng giai
đoạn cụ thể (từ đó so sánh giá trị kinh tế sử dụng cho từng giai đoạn này)
Quản lý hiệu quả quá trình sửa chữa và bảo trì tài sản công góp phần tiết
kiệm chi tiêu công, kéo dài tuổi thọ tài sản, giảm nguồn kinh phí sửa chữa lớn
tài sản. Từ đó, góp phần thúc đẩy công tác khám chữa bệnh hiệu quả hơn,
tăng nguồn thu cho đơn vị và giảm thời gian lưu kho tài sản.
1.2.3.5. Quản lý quá trình khấu hao thanh lý sản
Quá trình khấu hao tài sản phải thực hiện đúng theo quy định tại quyết
định số 32/2008/QĐ-BTC, ngày 29 tháng 5 năm 2008 của Bộ Tài chính. Quản

40

lý quá trình khấu hao của tài sản phải chấp hành đúng quy định của pháp luật,
không tính khấu hao nhanh hoặc kéo dài thời gian khấu hao của tài sản. Nếu
thực hiện không đúng thời gian khấu hao của tài sản sẽ gây hiểu sai về bản
chất của tài sản như: phản ánh giá trị còn lại không đúng, thời gian tính hao
mòn nhanh (chậm), chi phí khấu hao sai bản chất vốn có của tài sản gây nên
sai lệch bản chất tài chính của đơn vị.
Tài sản công đưa vào sử dụng sau một thời gian nhất định đều có quá
trìnhkết thúc của nó để thay thế bằng tài sản khác (trừ đất đai, công trình
thuộc kếtcấu hạ tầng và một số công trình có tính chất tài sản lâu bền khác).
Một tài sảnkết thúc phải trải qua quá trình thanh lý để thu hồi được cho Nhà
nước vàđồng thời đó cũng là căn cứ để chuẩn bị đầu tư mua sắm tài sản mới,
nhiệm vụnày là nhiệm vụ của công tác quản lý TSC.Tài sản công, trừ một số
tài sản có thời gian sử dụng vĩnh viễn hoặc có thời gian sử dụng dài hàng trăm
năm trở lên, số còn lại đều là tài sản có thời hạn sử dụng nhất định. Tuy
nhiên, có tài sản kết thúc sử dụng trên phương diện tài sản công nhưng nó vẫn
còn giá trị sử dụng, vẫn được xã hội cần sử dụng ví dụ: như đất đai, bất động
sản, phương tiện vận tải và một số loại máy móc, trang thiết bị làm việc, phục
vụ nghiên cứu khoa học; có tài sản còn có giá trị thu hồi.... Do đó, một tài sản
công khi kết thúc quá trình sử dụng phải được quản lý chặt chẽ để tránh lãng
phí, thất thoát tài sản. Khi kết thúc sử dụng tài sản phải thực hiện đánh giá
hiện trạng tài sản cả về vật chất và giá trị tài sản; thực hiện kiểm kê, xác định
giá trị hiện tại của tài sản; lập phương án xử lý khác nhau. Vấn đề định giá để
bán thanh lý tài sản chính là yếu tố nhạy cảm quyết định hiệu quả của quá
trình này. Đối với tài sản công nếu chia ra làm động sản và bất động sản,
phương pháp nhà nước thường sử dụng là bán thanh lý hay điều chuyển. Đối
với bán thanh lý có thể đưa ra đấu giá công khai hay chỉ định giá bán và đối
tượng nếu là đối tượng chính sách, mức giá bán khởi điểm để đấu giá hay ấn
định thường dựa trên thị trường và tham chiếu biểu giá chung nhưng thấp hơn

41

một tỷ lê % nhất định. Còn phương pháp điều chuyển đòi hỏi công tác quản lý
tổng thể, xác định lại giá trị và đăng ký lại sở hữu hay sử dụng. Nhìn chung
tài sản công có giá trị sử dụng dài hạn tại các nước thường được điều chuyển
để đảm bảo hợp lý và tiết kiệm. Quy chế, nguyên tắc điều chuyển cũng được
phân cấp và quản lý riêng cho từng nhóm tài sản theo đặc điểm và tiêu thức
nhất định.
Thanh lý tài sản là việc làm kết thúc hoạt động của một đời tài sản. Đối
với những tài sản không cần dùng, hỏng hóc không sử dụng được mà không
có quyết định thu hồi hoặc điều chuyển của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền,
đơn vị trực tiếp sử dụng (quản lý) tài sản đó ra quyết định thanh lý ( hoặc báo
cáo cơ quan Nhà nước có thẩm quyền) theo quy định của pháp luật. Khi tiến
hành thanh lý những tài sản cố định này cần phải xác định đầy đủ chi phí phát
sinh trong quá trình thanh lý như: tháo dỡ, vận chuyển... và phản ánh giá trị
còn lại (nếu có) nhằm thu hồi cho ngân sách của đơn vị. Đối với những tài sản
đến thời gian thanh lý, các cơ quan Nhà nước được giao quản lý, sử dụng tài
sản phải thực hiện thanh lý theo quy định của pháp luật (có nghĩa là thực hiện
việc ra quyết định thanh lý hoặc làm thủ tục báo cáo cơ quan cấp trên (Bộ y
tế, Sở y tế, Viện trang thiết bị và công trình y tế) trực tiếp xem xét và ra quyết
định thanh lý. Khi đơn vị trực tiếp quản lý và sử dụng tài sản có tài sản cần
thanh lý, thủ trưởng các đơn vị này phải lập hồ sơ đề nghị thanh lý tài sản gửi
cơ quan có thẩm quyền quyết định thanh lý tài sản.
Để đánh giá hiệu quả quản lý quá trình khấu hao và thanh lý tài sản công
của bệnh viện công lập ta dựa vào những tiêu chí sau:
Một là, Đánh giá giá trị khấu hao và tỷ lệ hao mòn tài sản cố định của
bệnh viện tại các thời điểm nhất định.
Hai là,Đánh giá diá trị thu hồi sau khi thanh lý tài sản tại các bệnh viện
công lập.
Ba là,Đánh giá việc thực hiện các quy phạm pháp luật trong việc áp

42

dụng phương pháp khấu hao và tỷ lệ khấu hao tài sản tại bệnh viện công lập.
Bốn là, Đánh giá sự tuân thủ quy trình thanh lý tài sản công của bệnh viện.
1.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý tài sản công tại bệnh viện
1.3.1. Nhân tố bên ng
Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, Nhân dân làm chủ là ba thành tố
không tách rời nhau trong cơ chế tổng thể “Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý,
Nhân dân làm chủ”. Trong đó, Nhân dân làm chủ vừa là một thành tố, vừa là
mục tiêu cao nhất khi triển khai cơ chế đó trong thực tiễn. Tuy nhiên, không
có Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý thì Nhân dân cũng không thể là chủ nhân
chân chính của xã hội, không thể thực sự “làm chủ” trong công cuộc xây
dựng, phát triển đất nước theo mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công
bằng, văn minh”. Do đó, Đảng lãnh đạo và Nhà nước quản lý là hai thành tố
không thể thiếu được để Nhân dân làm chủ, sự lãnh đạo của Đảng và quản lý
của Nhà nước cũng chỉ có kết quả thiết thực khi người làm chủ chân chính xã
hội là Nhân dân. Nói cách khác, Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý nhằm mục
tiêu thực thi quyền làm chủ của Nhân dân. Chính vì vậy, tất cả các đơn vị sự
nghiệp công nói chung và các bệnh viện công lập nói riêng đều phải đặt dưới
sự lãnh đạo của Đảng và quản lý của Nhà nước.
Sự phát triển như vũ bão của khoa học kỹ thuật nói chung và phát triển
trong tiến bộ khoa học y tế nói riêng tạo tiền đề to lớn trong công tác chăm
sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân. Nhờ có các thiết bị, máy móc hiện đại, công
nghệ cao và trình độ của Y bác sỹ ngày càng được trau dồi và nâng cao tương
đương và có phần vượt trội so với trình độ y tế thế giới. Vì thế hiện nay một
số bệnh hiểm nghèo đã được giải quyết dứt điểm tại Việt Nam.
1.3.2. Nhân tố bên trong
Do đặc điểm là nghành có tính chất đặc thù nên chủng loại tài sản công
vô cùng đa dạng, nhiều chủng loại, tính chất kỹ thuật cao, độ chuẩn xác dần
như tuyệt đối. Chủng loại và chất lượng của tài sản công tại bệnh viện có vai

43

Luận Văn Quản Lý Tài Sản Công Tại Bệnh Viện Đa Khoa Huyện Sóc Sơn - Thành Phố Hà Nội.

Luận Văn Quản Lý Tài Sản Công Tại Bệnh Viện Đa Khoa Huyện Sóc Sơn - Thành Phố Hà Nội.

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Luận Văn Quản Lý Tài Sản Công Tại Bệnh Viện Đa Khoa Huyện Sóc Sơn - Thành Phố Hà Nội.

Similar to Luận Văn Quản Lý Tài Sản Công Tại Bệnh Viện Đa Khoa Huyện Sóc Sơn - Thành Phố Hà Nội. (20)

More from Dịch Vụ Viết Thuê Đề Tài Trangluanvan.com / 0934.536.149

More from Dịch Vụ Viết Thuê Đề Tài Trangluanvan.com / 0934.536.149 (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Luận Văn Quản Lý Tài Sản Công Tại Bệnh Viện Đa Khoa Huyện Sóc Sơn - Thành Phố Hà Nội.