NGHIÊN CỨU VỀ NGÂN HÀNG XANH: KINH NGHIỆM QUỐC TẾ VÀ ĐỀ XUẤT CHO VIỆT NAM

Dịch vụ viết thuê luận án tiến sĩ, luận văn thạc sĩ, chuyên đề khóa luận
Sdt/zalo 0967 538 624/0886 091 915 https://lamluanvan.net/
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG
LUẬN VĂN THẠC SĨ
NGHIÊN CỨU VỀ NGÂN HÀNG XANH:
KINH NGHIỆM QUỐC TẾ VÀ ĐỀ XUẤT CHO VIỆT NAM
Ngành: Tài chính - Ngân hàng
TRỊNH THỊ NGỌC MAI
Hà Nội-2022

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG
LUẬN VĂN THẠC SĨ
NGHIÊN CỨU VỀ NGÂN HÀNG XANH:
KINH NGHIỆM QUỐC TẾ VÀ ĐỀ XUẤT CHO VIỆT NAM
Ngành: Tài chính - Ngân hàng
Mã số: 8340201
Họ và tên học viên: Trịnh Thị Ngọc Mai
Người hướng dẫn: TS. Trần Thị Lương Bình
Hà Nội-2022

LỜI CAM ĐOAN
Tại đây, tôi xin cam đoan luận văn này là kết quả nghiên cứu của bản
thân tôi, chưa được công bố trong bất cứ một công trình nghiên cứu nào của
cá nhân, tổ chức nào khác. Việc sử dụng kết quả nghiên cứu, trích dẫn tài liệu
của người khác đảm bảo theo đúng các quy định. Các nội dung trích dẫn và
tham khảo các tài liệu, sách báo, thông tin được đăng tải trên các tạp chí và
trang web được cung cấp tại danh mục tài liệu tham khảo của luận văn này.
Hà Nội, ngày tháng năm 2022
Tác giả luận văn
Trịnh Thị Ngọc Mai

ii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................... i
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ................................................................................. iv
DANH MỤC BẢNG BIỂU ..................................................................................... ix
TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CỦA LUẬN VĂN.................................. ix
LỜI MỞ ĐẦU........................................................................................................... 1
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NGÂN HÀNG XANH................................ 8
1.1 Khái niệm về Ngân hàng xanh ..................................................................... 8
1.2 Đặc điểm và lợi ích của Ngân hàng xanh .................................................. 10
1.2.1 Đặc điểm của Ngân hàng xanh ............................................................ 10
1.2.2 Lợi ích của Ngân hàng xanh ................................................................ 13
1.3 Thách thức của Ngân hàng xanh ............................................................... 16
1.4 Tổ chức hoạt động của Ngân hàng xanh ................................................... 18
1.5 Một số mô hình phát triển ngân hàng xanh .............................................. 22
1.6 Xu hướng phát triển Ngân hàng xanh ....................................................... 26
CHƯƠNG 2: KINH NGHIỆM QUỐC TẾ VỀ NGÂN HÀNG XANH............. 30
2.1 Kinh nghiệm của Anh về Ngân hàng xanh ............................................... 32
2.1.1 Phân tích hoạt động Ngân hàng xanh tại Anh ................................... 32
2.1.2 Bài học rút ra từ hoạt động Ngân hàng xanh của Anh ..................... 37
2.2 Kinh nghiệm của Hoa Kỳ về Ngân hàng xanh .......................................... 41
2.2.1 Phân tích hoạt động Ngân hàng xanh tại Hoa Kỳ ............................. 41
2.2.2 Bài học rút ra từ hoạt động Ngân hàng xanh của Hoa Kỳ ............... 47
2.3 Kinh nghiệm của Úc về Ngân hàng xanh .................................................. 51
2.3.1 Phân tích hoạt động Ngân hàng xanh tại Úc ...................................... 51

iii
2.3.2 Bài học rút ra từ hoạt động Ngân hàng xanh của Úc ................................ 56
2.4 Kinh nghiệm của Trung Quốc về Ngân hàng xanh............................................. 58
2.4.1 Phân tích hoạt động Ngân hàng xanh tại Trung Quốc............................. 58
2.4.2 Bài học rút ra từ hoạt động Ngân hàng xanh của Trung Quốc........... 61
2.5 Kinh nghiệm của Hàn Quốc về Ngân hàng xanh.................................................. 67
2.5.1 Phân tích hoạt động Ngân hàng xanh tại Hàn Quốc.................................. 67
2.5.2 Bài học rút ra từ hoạt động Ngân hàng xanh của Hàn Quốc................ 69
CHƯƠNG 3: MỘT SỐ ĐỀ XUẤT NHẰM TĂNG CƯỜNG PHÁT TRIỂN
NGÂN HÀNG XANH TẠI VIỆT NAM TỪ KINH NGHIỆM QUỐC TẾ......... 74
3.1 Khái quát về hoạt động Ngân hàng xanh tại Việt Nam .................................... 74
3.1.1 Khung pháp lý với hoạt động Ngân hàng xanh tại Việt Nam............... 74
3.1.2 Thực trạng phát triển Ngân hàng xanh tại Việt Nam............................... 78
3.1.3 Đánh giá hoạt động Ngân hàng xanh tại Việt Nam.................................... 86
3.2 Một số đề xuất nhằm tăng cường phát triển Ngân hàng xanh tại Việt
Nam........................................................................................................................................................ 89
3.2.1 Đối với cơ quan Nhà nước ........................................................................................ 89
3.2.2 Đối với hệ thống ngân hàng ..................................................................................... 96
KẾT LUẬN ..........................................................................................................................................102
TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................................................104
PHỤ LỤC................................................................................................................................................xii

iv
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
Từ viết tắt Diễn giải tiếng nước ngoài Diễn giải tiếng Việt
IDRBT Institute for Development and Viện Nghiên cứu và Phát
Research in Banking triển Công nghệ Ngân hàng
Technology
ACB Asia Commercial Joint Stock Ngân hàng thương mại cổ
Bank phần Á Châu
ADB The Asian Development Bank Ngân hàng Phát triển châu Á
ANZ Australian and New Zealand
Banking Group
APRA Australian Prudential Regulation Cơ quan giám sát tài chính
Authority và bảo hiểm Úc
ATM Automated teller machine Máy rút tiền tự động
BIDV Joint Stock Commercial Bank Ngân hàng Đầu tư và Phát
for Investment and Development triển Việt Nam
of Vietnam
BRI Belt and Road Initiative Sáng kiến Vành đai và Con
đường
CBI Climate Bonds Initiative Sáng kiến Trái phiếu Khí
hậu
CBIRC China Banking and Insurance Ủy ban Điều tiết Bảo hiểm
Regulatory Commission và Ngân hàng Trung Quốc
CBRC China Banking Regulatory Ủy ban Điều tiết Ngân hàng
Commission Trung Quốc
CCICED China Council for International Hội đồng hợp tác quốc tế về
Cooperation on Environment môi trường và phát triển của
and Development Trung Quốc

v
CDM Clean Development Mechanism Cơ chế phát triển sạch
CERCLA Comprehensive Environmental Đạo luật Toàn diện về Ứng
Response, Compensation, and phó, Bồi thường và Trách
Liability Act nhiệm pháp lý về Môi
trường
CESA The Clean Energy & Máy tăng tốc năng lượng
Sustainability Accelerator sạch và bền vững
CIEM Central Institute of Economic Viện Nghiên cứu quản lí
Management kinh tế Trung ương
CIRC China Insurance Regulatory Ủy ban Điều tiết Bảo hiểm
Commission Trung Quốc
COP26 The 26th UN Climate Change Hội nghị thượng đỉnh về
Conference biến đổi khí hậu của Liên
Hợp Quốc lần thứ 26 (năm
2021)
CRM Credit risk management Quản lý rủi ro tín dụng
CSRC China Securities Regulatory Ủy ban Điều tiết chứng
Commission khoán Trung Quốc
DNVVN Doanh nghiệp vừa và nhỏ
EHS Environmental Health & Safety Môi trường - Sức khoẻ - An
toàn
EPA Environmental Protection Cơ quan Bảo vệ Môi trường
Agency
EPFI The Equator Principles Financial Nguyên tắc Xích đạo
Institutions

vi
EPFIs Equator Principles Financial Các Định chế Tài chính
Institutions Tham gia Nguyên tắc Xích
đạo
ERM Environmental Resources Quản lý môi trường
Management
ESG Environmental, Social & Môi Trường, Xã Hội &
(Corporate) Governance Quản Trị Doanh Nghiệp
ETP Exchange-traded products Các sản phẩm giao dịch
hoán đổi
ETS Emissions Trading System Hệ thống mua bán khí thải
FDIC The Federal Deposit Insurance Tổng công ty bảo hiểm tiền
Corporation gửi liên bang
GDP Gross Domestic Product Tổng sản phẩm quốc nội
GHG Greenhouse gas Khí thải nhà kính
GIB Green Investment Bank Ngân hàng Đầu tư xanh
GRI Global Reporting Initiative Tổ chức sáng kiến báo cáo
toàn cầu
HDB Ho Chi Minh City Development Ngân hàng TMCP Phát triển
Joint Stock Commercial Bank TP.HCM
ICBC Commercial Bank of China Ngân hàng Công thương
Trung Quốc
IFC International Finance Tổ chức Tài chính Quốc tế
Corporation
KDB Korea Development Bank Ngân hàng phát triển Hàn
Quốc

vii
KNK Khí nhà kính
KOTEC Korea technology finance Tổng Công ty Công nghệ
corporation Tài chính
MB Military Commercial Joint Stock Ngân hàng Thương mại Cổ
Bank phần Quân đội
MLF medium-term lending facility Cơ sở cho vay trung hạn
MOF Ministry of Finance Bộ Tài Chính
NBFI Anonbank financial institution Tổ chức phi tài chính
NDRC Ủy ban Cải cách và Phát triển National Development and
Quốc gia Cộng hòa Nhân dân Reform Commission
Trung Hoa
NHNN Ngân hàng Nhà nước
NHTM Ngân hàng thương mại
NHTW Ngân hàng Trung ương
OECD Organization for Economic Co- Tổ chức Hợp tác và Phát
operation and Development triển Kinh tế
PBoC People's Bank of China Ngân hàng Nhân dân Trung
Quốc
QRCode Quick Response Code Mã phản hồi nhanh
RCF Revolving Credit Facility Tín dụng quay vòng xanh
SBM Sustainable Bond Market Thị trường Trái phiếu Bền
vững
SBTi Science Based Targets initiative Sáng kiến Mục tiêu dựa trên
cơ sở khoa học
SDGs Sustainable Development Goals Các mục tiêu phát triển bền
vững

viii
SHB Saigon - Ha Noi Commercial Ngân hàng TMCP Sài Gòn-
Joint Stock Bank Hà Nội
SLF short-term lending facility Cơ sở cho vay thường trực
SME small and medium-sized Doanh nghiệp vừa và nhỏ
enterprise
TCTD Tổ chức tín dụng
TMĐT Thương mại điện tử
TPBank Tien Phong Commercial Joint Ngân hàng TMCP Tiên
Stock Bank Phong
UNEP FI United Nations Environment Sáng kiến Tài chính về
Programme Finance Initiative Chương trình Môi trường
của Liên hợp quốc
USGB U.S. green bank Ngân hàng Xanh Hoa Kỳ
VCB Joint Stock Commercial Bank Ngân hàng thương mại cổ
for Foreign Trade of Vietnam phần Ngoại thương Việt
Nam
WB World Bank Ngân hàng Thế giới

ix
DANH MỤC BẢNG BIỂU
Bảng 1.1: So sánh ngân hàng xanh và ngân hàng truyền thống ....................................... 12
Bảng 1.2: Năm cấp độ của Ngân hàng xanh ............................................................................. 22
Bảng 1.3: Năm giai đoạn phát triển của Ngân hàng xanh................................................... 24
Bảng 2.1: Một số sản phẩm và dịch vụ (bán lẻ) xanh của các ngân hàng Anh.......... 33
Bảng 2.2: Một số sản phẩm và dịch vụ xanh của các ngân hàng Hoa Kỳ.................... 43
Bảng 2.3: Các chính sách Ngân hàng xanh của Trung Quốc............................................. 62
Bảng 3.1: Một số gói tín dụng nổi bật về năng lượng tái tạo............................................. 80
Bảng 3.2: Một số gói tín dụng nổi bật về nông nghiệp xanh ............................................. 82
Bảng 3.3: Các gói tín dụng nổi bật trong một số lĩnh vực khác........................................ 83
Biểu đồ 3.1: Tỷ lệ dư nợ tín dụng xanh và dư nợ tín dụng khác...................................... 79
Biểu đồ 3.2: Tỷ trọng tín dụng xanh theo lĩnh vực năm 2020........................................... 80

x
TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CỦA LUẬN VĂN
Ngân hàng xanh là một khái niệm mới được biết đến trong những năm gần đây,
đặc biệt là đối với các nước đang phát triển trong đó có Việt Nam. Cân bằng được lợi
ích và chi phí cơ hội đối với kinh tế và môi trường trong hoạt động ngân hàng, có thể
nói Ngân hàng xanh chính là hình mẫu cho ngân hàng trong tương lai. Luận văn này là
một tổng quan về khái niệm ngân hàng xanh, đặc điểm và những lợi ích của chúng đối
với môi trường và kinh tế cũng như những hoạt động của ngân hàng xanh. Nó cũng cho
thấy những kinh nghiệm quốc tế về ngân hàng xanh từ các nước phát triển. Sau đó, luận
văn khái quát về thực trạng hoạt động ngân hàng xanh tại Việt Nam. Các bài học kinh
nghiệm được rút ra cùng những đánh giá về thực tế sẽ hữu ích cho việc triển khai tại
Việt Nam, bao gồm các đề xuất cho các cơ quan Nhà nước đến bản thân các ngân hàng
như: (i) xây dựng khung pháp lý để khuyến khích các ngân hàng cung cấp tài chính
xanh, doanh nghiệp đầu tư xanh để tạo ra nhu cầu tài chính xanh, ii) nâng cao nhận
thức về tăng trưởng xanh, ngân hàng xanh, tín dụng xanh (iii) xây dựng quy định nội bộ
về quản lý rủi ro môi trường và xã hội…

1
LỜI MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết, lý do chọn của đề tài
Môi trường là tài sản hàng đầu của hệ thống nhân loại. Do đó nó phải được bảo
vệ và giữ gìn. Dấu chân của con người đã vượt qua khả năng duy trì sự bền vững của
Trái đất, trong khi dân số gia tăng và tốc độ tăng trưởng kinh tế năng động gây thêm áp
lực đối với các nguồn tài nguyên hạn chế. Do đó, giảm dấu ấn toàn cầu của chúng ta
xuống mức bền vững là vấn đề quan trọng của thời đại. Phát triển bền vững được hiểu
là sự phát triển không cản trở các hệ thống sinh thái, xã hội và môi trường mà nó phụ
thuộc vào. Do đó, chúng ta cần xem xét mức giá mà chúng ta phải trả cho sự phát triển
kinh tế và nhận ra thực tế rằng ngay cả những biện pháp nhỏ và đúng hướng cũng sẽ đi
một chặng đường dài trong việc quản lý tài sản tự nhiên. Quá trình này liên quan đến
tất cả các lĩnh vực trong nền kinh tế - Chính phủ, các tổ chức phi chính phủ, các doanh
nghiệp và khu vực tài chính để thúc đẩy phát triển bền vững.
Ngành ngân hàng thường được coi là trung lập với môi trường. Tuy nhiên, sau
cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, các nhà lãnh đạo tin rằng phát triển bền vững
có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với thành công của ngân hàng trong tương lai.
Hoạt động kinh doanh của ngân hàng cần phải gắn kết với các vấn đề môi trường và
xã hội. Mô hình ngân hàng xanh đang được thực hiện ngày càng nhiều ở các quốc
gia trên thế giới. Các cam kết gần đây của các nhà lãnh đạo nhằm đạt được các mục
tiêu phát triển bền vững (SDGs) vào năm 2030 sẽ không thể thực hiện được nếu
không thực hiện thành công ngân hàng xanh. Các nhà lãnh đạo, các nhà nghiên cứu
trên thế giới cũng đã chỉ ra việc phát triển mô hình ngân hàng xanh chính là xu thế
tất yếu trong chiến lược tăng trưởng xanh trên toàn cầu.
Sự quan trọng của phát triển tài chính bền vững càng được chứng minh khi đại
dịch COVID-19 xảy ra. Không còn nghi ngờ gì nữa, đại dịch đã tàn phá nền kinh tế và
tài chính toàn cầu, tạo thành thách thức lớn nhất đối với cấu trúc tài chính kể từ cuộc
khủng hoảng gần nhất. Việc thích ứng công nghệ với hệ thống ngân hàng là điều cần
thiết để quản lý các khó khăn do COVID-19 gây ra như phải giãn cách xã hội… để đảm
bảo hoạt động kinh doanh liên tục. Đã đến lúc các tổ chức tài chính giới thiệu các hệ
thống ngân hàng xanh bao gồm ngân hàng trực tuyến, thanh toán trực tuyến

2
và đổi mới công nghệ để đáp ứng nhu cầu của khách hàng và cũng giảm thiểu tác
động của các hiểm hoạ như đại dịch COVID-19.
Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đã và đang tạo ra những bước phát triển nhảy
vọt cho hoạt động ngân hàng và cũng hỗ trợ tích cực cho công cuộc xanh hoá chúng.
Nhiều nước đã áp dụng thành công mô hình ngân hàng xanh. Ngân hàng xanh đã, đang
và sẽ là xu thế phát triển trên toàn cầu, chúng ta cần phải tích cực thay đổi và thích ứng
để hoà nhập với quốc tế. Tuy nhiên, trong quá trình áp dụng thực hiện tại Việt Nam,
nhiều khó khăn và thách thức đã được bộc lộ rõ nét, việc áp dụng các kinh nghiệm quốc
tế có thể phần nào giúp tháo gỡ bài toán mô hình ngân hàng xanh tại nước ta. Nhận
thức được điều đó, tác giả đã lựa chọn đề tài “Nghiên cứu về ngân hàng xanh: Kinh
nghiệm quốc tế và đề xuất cho Việt Nam” làm đề tài nghiên cứu.
2. Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu chung của luận văn là trên cơ sở lý luận và kết quả nghiên cứu kinh
nghiệm phát triển hoạt động ngân hàng xanh của một số quốc gia trên thế giới, và
thực trạng hoạt động ngân hàng xanh tại Việt Nam để đưa ra một số kiến nghị về
phát triển ngân hàng xanh cho Việt Nam.
Cụ thể, mục tiêu của luận văn tập trung vào:
Thứ nhất: Hệ thống hoá những vấn đề lý luận chung về ngân hàng xanh
Thứ hai: Phân tích kinh nghiệm của một số quốc gia trên thế giới về hoạt động
ngân hàng xanh
Thứ ba: Thực trạng hoạt động ngân hàng xanh tại Việt Nam và hàm ý chính
sách phát triển cho Việt Nam trên cơ sở các kết quả tìm được của mục tiêu 1 và 2 và
thực trạng hiện nay
Kết quả nghiên cứu của luận văn là kênh tham khảo để các nhà hoạch định
chính sách và các ngân hàng có thể đề ra các quyết định phát triển mạnh hơn hoạt
động ngân hàng xanh tại Việt Nam
3. Câu hỏi nghiên cứu
Luận văn của tác giả trả lời những câu hỏi sau
Thứ nhất, ngân hàng xanh là gì và tại sao phải phát triển ngân hàng xanh?

3
Thứ hai, mô hình ngân hàng xanh của các quốc gia được phát triển như thế
nào? Những bài học nào được rút ra từ kinh nghiệm các quốc gia trong việc phát
triển ngân hàng xanh?
Thứ ba, những chính sách và giải pháp nào để phát triển hoạt động ngân hàng
xanh tại Việt Nam?
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là kinh nghiệm hoạt động ngân hàng xanh
trên thế giới và việc phát triển ngân hàng xanh tại Việt Nam. Kinh nghiệm quốc tế
mà đề tài nghiên cứu ở đây tập trung vào năm nước: Hoa Kỳ, Anh, Úc, Trung Quốc,
Hàn Quốc.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
Phạm vi không gian: các quốc gia Hoa Kỳ, Anh, Úc, Trung Quốc, Hàn Quốc
và Việt Nam.
Phạm vi thời gian: 2009-2020
5. Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu này áp dụng phương pháp tổng thuật tài liệu các nghiên cứu trước
đây để thu thập thông tin về cơ sở lý luận về ngân hàng xanh, đồng thời từ các
nguồn phương tiện truyền thông được công bố trên các trang thông tin chính phủ,
các website chính thức của các ngân hàng, từ các tạp chí chuyên ngành và trang
thông tin điện tử của các tạp chí, các tài liệu lưu trữ, văn kiện, hồ sơ, văn bản về
luật, chính sách, các số liệu thống kê...để tìm hiểu về kinh nghiệm của một số quốc
gia khi triển khai chính sách về ngân hàng xanh và để có những thông tin cập nhật
về thực trạng hoạt động ngân hàng xanh ở Việt Nam. Các phương pháp phân tích dữ
liệu áp dụng trong nghiên cứu này bao gồm giải thích dữ liệu, phân tích nội dung và
nghiên cứu định tính thông qua phân tích chính sách, phân tích logic, phân tích tình
huống, phân tích SWOT…

4
6. Ý nghĩa của đề tài luận văn
Kết quả nghiên cứu của đề tài là gợi ý để các nhà hoạch định chính sách
nghiên cứu thực hiện các giải pháp về xây dựng hệ thống pháp lý để hỗ trợ phát
triển hoạt động ngân hàng xanh tại Việt Nam, góp phần vào mục tiêu tăng trưởng
bền vững của quốc gia, đồng thời luận văn cũng là kênh tham khảo hữu ích cho các
NHTM tại Việt Nam trong quá trình học hỏi mô hình phát triển ngân hàng xanh của
một số nước trên thế giới.
7. Tổng quan nghiên cứu trong nước và ngoài nước
7.1. Tổng quan nghiên cứu trong nước
Bàn về sự phát triển của ngân hàng xanh, sự phát triển của các chính sách tài
khoá và tiền tệ hướng tới phát triển bền vững, ở trong nước cũng đã có một số
nghiên cứu về chủ đề này.
Nghiên cứu của tác giả Nguyễn Hữu Huân (2014) về Xây dựng ngân hàng
xanh tại Việt Nam cho thấy, có khá ít ngân hàng hay tổ chức tài chính tiên phong
thực hiện điều này ở Việt Nam mặc dù họ tham gia với một vai trò khá tích cực
trong nền kinh tế. Nghiên cứu cũng chỉ ra sự quan trọng của nghiệp vụ ngân hàng
xanh, tham thảo những kinh nghiệm quốc tế ở khía cạnh tổng quan và làm nổi bật
những bài học cho các hoạt động ngân hàng và sự phát triển bền vững ở nước ta.
Nghiên cứu về Nhận thức và nhận biết về ngân hàng xanh tại Việt Nam của tác
giả Hà Nam Khánh Giao (2020) cho thấy, nhận thức và hiểu biết của công chúng về
ngân hàng xanh chưa thực sự sâu. Với các tiêu chí đo lường gồm: tiết kiệm năng lượng,
dễ thực hiện, thời gian hợp lý, tiết kiệm chi phí, nghiên cứu đã tiến hành khảo sát trực
tiếp các khách hàng tại các cơ sở của các Ngân hàng TMCP Phát triển TP.HCM
(HDB), Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), Ngân hàng thương mại cổ
phần Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank- VCB). Kết quả nghiên cứu cho thấy, đa
số khách hàng (trên 50%) biết đến khái niệm ngân hàng xanh nhưng chưa sử dụng
nhiều. Hầu hết các đáp viên đều nhận biết và sử dụng ngân hàng xanh nhằm tránh các
hoá đơn giấy, một số ít nhận biết và sử dụng ngân hàng xanh dùng máy gửi tiền. Các
đáp viên không nhận biết ngân hàng xanh về nhận thông tin điện tử. Kết quả khảo sát
cho thấy, mức độ nhận thức của khách hàng về ngân hàng

5
xanh phụ thuộc vào tuổi tác, trình độ học vấn, nghề nghiệp, nhưng không chịu ảnh
hưởng bởi giới tính. Trên cơ sở đó, tác giả đề xuất một số hàm ý quản trị hướng đến
những ứng dụng ngân hàng xanh bền vững tại Việt Nam. Tuy nhiên, nghiên cứu vẫn
còn một số hạn chế như: dựa hoàn toàn vào thông tin sơ cấp, được chia đều cho 3
ngân hàng HDB, BIDV, VCB, với độ lớn mẫu 90, và phương pháp chọn mẫu thuận
tiện, chưa bảo đảm tốt cho khái quát hóa kết quả và nghiên cứu chỉ chú trọng đến
nhận biết và nhận thức chứ không liên quan đến việc chẩn đoán các tác động (Hà
Nam Khánh Giao, 2020)
Quan điểm về việc nhận thức về ngân hàng xanh cần được triển khai rộng, tác
giả Nguyễn Thị Kim Oanh và Nguyễn Việt Trung (2019) cho rằng: Phổ cập ngân
hàng xanh là cách tiếp cận có độ lan tỏa nhanh và triệt để vì không có thành phần
kinh tế hay lĩnh vực hoạt động nào có thể thoát ly khỏi giao dịch liên quan tới tiền
và dịch vụ ngân hàng.
Ngoài ra, hiện nay, quy mô ngày càng tăng của các ngân hàng làm tăng lượng
khí thải cac-bon ra môi trường xung quanh. Với số lượng các chi nhánh khổng lồ,
các ngân hàng sẽ làm tăng đáng kể lượng khí thải cacbon vào môi trường do sử
dụng nhiều năng lượng, máy điều hòa, thiết bị in ấn… Để giảm lượng cacbon khách
hàng cần thay đổi thói quen sử dụng thanh toán không dùng tiền mặt và giao dịch
qua ngân hàng điện tử (Nguyễn Minh Loan, 2019). Một số khía cạnh của ngân hàng
xanh như việc các ngân hàng sử dụng ngân hàng điện tử, ứng dụng Fintech trong
hoạt động của ngân hàng cũng được đề cập trong các nghiên cứu về ngân hàng. Đối
với các ngân hàng thương mại, sự phát triển của Fintech dẫn đến tăng lợi nhuận, đổi
mới tài chính và cải thiện khả năng kiểm soát rủi ro, Nhìn chung, bằng cách sử dụng
công nghệ tài chính, các ngân hàng thương mại có thể cải thiện mô hình kinh doanh
truyền thống của mình bằng cách giảm chi phí hoạt động ngân hàng, nâng cao hiệu
quả dịch vụ, tăng cường khả năng kiểm soát rủi ro và tạo ra các mô hình kinh doanh
hướng tới khách hàng; từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh toàn diện. Mức độ tác
động này khác nhau tuỳ theo mức độ sử dụng đổi mới công nghệ của ngân hàng
(Đào Duy Tùng, 2021).

6
7.2. Tổng quan nghiên cứu ngoài nước
Bàn về sự phát triển của ngân hàng xanh, mức độ nhận thức và mô hình phát
triển ngân hàng xanh ở một số quốc gia, trên thế giới cũng đã có một số nghiên cứu
về chủ đề này.
Subrata và cộng sự (2017) đã nghiên cứu về nhận biết và nhận thức của khách
hàng về ngân hàng xanh tại Bangladesh, kết quả chỉ ra khách hàng nhận biết nhiều
hơn về ngân hàng qua tin nhắn (SMS banking). Prakash và Pappu (2017) cho thấy
khách hàng nhận biết và nhận thức tốt hơn về ngân hàng xanh đối với các ngân hàng
nhà nước lớn. Satheesh (2017), Omid và cộng sự (2015) lại chỉ ra rằng: khách hàng
tại các ngân hàng tư nhân nhỏ cùng với nhân viên ngân hàng nhận biết và nhận thức
tốt hơn về ngân hàng xanh so với công chúng, do vậy các ngân hàng nhà nước cần
làm nhiều hơn nữa để giúp công chúng tiếp cận với hệ thống ngân hàng xanh.
Ganesan và Bhuvaneswari (2016) chỉ ra rằng học vấn tác động lớn đến nhận biết và
nhận thức về ngân hàng xanh. Lalon (2015) chỉ ra những thay đổi trong quản trị đầu
tư, quản trị tiền gửi, tuyển dụng, trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp và nâng cao ý
thức cộng đồng là các yếu tố nền tảng cho sự phát triển của Ngân hàng xanh. Đồng
quan điểm về vấn đề này, Nghiên cứu của Maruf (2010) cũng đưa ra các khuyến
nghị là các hoạt động Ngân hàng xanh cần được xúc tác và hỗ trợ bởi các khoản đầu
tư và chi tiêu công, đồng thời cải tiến các chính sách và các quy định của chính phủ.
Nghiên cứu của Sadia Noureen và cộng sự (2020) về Nhận thức Ngân hàng
Xanh, Thách thức và sự bền vững ở Parkistan khẳng định các biện pháp chính sách
khả thi và sáng kiến để thúc đẩy ngân hàng xanh đã trở thành nhu cầu của thời đại.
Trong một nền kinh tế thị trường đang thay đổi nhanh chóng, nơi mà toàn cầu hóa
thị trường đã tăng cường cạnh tranh, các ngân hàng nên đóng một vai trò tích cực để
bảo vệ môi trường và hệ sinh thái. Khái niệm Ngân hàng xanh sẽ có lợi cho cả
ngành ngân hàng và nền kinh tế.
7.3. Các khoảng trống nghiên cứu
Có thể thấy, ở cả trong và ngoài nước đã có các nghiên cứu về ngân hàng xanh.
Các nghiên cứu này cũng đã cho thấy xu thế tất yếu của việc phát triển mô hình ngân

7
hàng xanh trong tổng thể chiến lược phát triển bền vững. Tuy nhiên, các nghiên cứu
này mới chỉ dừng lại ở việc đề xuất ngân hàng xanh dưới giác độ cung cấp các dịch
vụ tài chính ngân hàng xanh và tác động của việc cung cấp các dịch vụ ngân hàng
xanh đến hiệu quả hoạt động ngân hàng cũng như góp phần bảo vệ môi trường, đảm
bảo tăng trưởng xanh và bền vững hay khảo cứu một số kinh nghiệm của các nước
về phát triển ngân hàng xanh.
Các nghiên cứu trong nước cũng đã phân tích được xu thế phát triển ngân hàng
xanh trên thế giới, những cơ hội và các rào cản trong việc thúc đẩy phát triển Ngân
hàng xanh tại Việt Nam, và đưa ra những hàm ý chính sách nhất định, tuy nhiên
chưa đi sâu vào phân tích kinh nghiệm phát triển mô hình này ở các quốc gia cụ thể
đã có những thành tựu nhất định cũng như có sự tương đồng về vai trò của cơ quan
quản lý mà chúng ta có thể học hỏi.
Như vậy, vẫn còn một khoảng trống nghiên cứu, từ góc độ lý thuyết, cơ sở lý luận
toàn diện về ngân hàng xanh bao gồm khái niệm, đặc điểm, tổ chức hoạt động, mô hình
phát triển, những lợi ích thiết thực đối với các chủ thể liên quan và đối với sự phát triển
kinh tế, môi trường – xã hội, cũng như những nghiên cứu tổng hợp kinh nghiệm quốc tế
về phát triển ngân hàng xanh, sau đó đánh giá thực trạng hoạt động ngân hàng xanh ở
Việt Nam hiện nay để có thể đưa ra những khuyến nghị để tăng cường phát triển hoạt
động ngân hàng xanh ở Việt Nam theo chuẩn mực quốc tế.

8
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NGÂN HÀNG
XANH 1.1 Khái niệm về Ngân hàng xanh
Ngân hàng xanh là một khái niệm mới hình thành trong hơn 10 năm trở lại đây.
Tuy nhiên, một số nhà nghiên cứu và tổ chức đã cố gắng đưa ra định nghĩa của riêng
họ. Đã có nhiều định nghĩa về Ngân hàng xanh trên thế giới và cũng có thể có sự khác
biệt giữa các quốc gia với nhau. Hiểu theo khái niệm rộng, “Ngân hàng xanh là Ngân
hàng bền vững”, để phát triển bền vững, các ngân hàng cần nhìn vào một bức tranh lớn
và đặt lợi ích của mình song song với lợi ích của môi trường – xã hội (Imeson M.
& Sim A., 2010). SOGESID, công ty cổ phần kĩ thuật thuộc sở hữu của nhà nước Ý
cho rằng: “Ngân hàng xanh hoạt động như ngân hàng truyền thống, cung cấp các
dịch vụ vượt trội cho nhà đầu tư và khách hàng, đồng thời thực thi các chương trình
giúp ích cho cộng đồng và môi trường. Ngân hàng xanh không phải là doanh nghiệp
hoạt động thuần tuý vì trách nhiệm xã hội, cũng không hoàn toàn là doanh nghiệp
thuần tuý vì lợi nhuận mà có sự kết hợp, đảm bảo sự hài hoà và bền vững về kinh tế
môi trường-xã hội” (SOGESID, 2013)
Theo nghĩa hẹp, Ngân hàng xanh bao hàm các hành động vì môi trường, chẳng
hạn như các hoạt động “xanh” không chỉ bên trong mà còn bên ngoài ngân hàng.
“Ngân hàng xanh dùng để chỉ các hoạt động khuyến khích các hoạt động môi trường và
giảm lượng khí thải carbon, như khuyến khích sử dụng các sản phẩm và dịch vụ xanh;
áp dụng các tiêu chuẩn môi trường để phê duyệt các khoản vay hoặc cung cấp các
khoản tín dụng ưu đãi cho các dự án giảm CO2” (UN ESCAP, 2012). Ngân hàng được
coi là “xanh” khi đáp ứng cả hai điều kiện: (i) cung cấp dịch vụ xanh trong ngắn hạn và
(ii) có chiến lược kinh doanh dài hạn đáp ứng các tiêu chí về môi trường và trách nhiệm
xã hội. Viện Nghiên cứu và Phát triển Công nghệ Ngân hàng của Ấn Độ (Institute for
Development and Research in Banking Technology- IDRBT) định nghĩa: “Ngân hàng
xanh là một thuật ngữ tổng quát liên quan đến các ứng dụng và hướng dẫn làm cho các
ngân hàng được bền vững trong các bối cảnh kinh tế, môi trường và xã hội. Nó nhằm
làm cho các quy trình ngân hàng và các nền tảng hạ tầng công nghệ và công nghệ thông
tin đạt được hiệu quả tốt nhất có thể, mà không hoặc chịu ảnh hưởng thấp nhất từ môi
trường” (IDRBT, 2013). Nghiên cứu năm 2014 của

9
Singhal và Arya cho rằng: “Ngân hàng xanh nghiêng về hoạt động kinh tế - xã hội và
chú trọng yếu tố môi trường thông qua giảm lượng các-bon cả trong và ngoài ngân
hàng”. Cụ thể, ngân hàng giảm lượng các-bon trong ngân hàng bằng cách thực hiện các
hoạt động trực tuyến, sử dụng hệ thống ATM, mobile banking, các loại thẻ, trao đổi
qua thư điện tử nhằm giảm thiểu các hoạt động liên quan đến giấy tờ, văn phòng phẩm,
máy điều hoà… Đối với mục tiêu giảm lượng khí thải ngoài ngân hàng, ngân hàng
cung cấp các gói tín dụng xanh tài trợ cho các dự án thân thiện với môi trường, giảm
thải ô nhiễm, ưu tiên đối với những ngành công nghiệp xanh (Singhal K., & Arya M.,
2014). Theo nghiên cứu của Kanak Tara & Ritesh Kumar, Ngân hàng xanh được hiểu
là “cách thức cung ứng và đặc tính dịch vụ ngân hàng hướng tới hỗ trợ hoạt động có tác
động tích cực đối với môi trường, giảm khí thải các-bon, tiết kiệm tài nguyên thiên
nhiên, thúc đẩy phát triển bền vững”. Như vậy, ngân hàng xanh bao gồm hai lĩnh vực
chính, thứ nhất, sử dụng hợp lý tất cả các nguồn lực, nguồn năng lượng và giảm thiểu
các vật phẩm in ấn, thứ hai, khuyến khích và tài trợ cho các hoạt động, các dự án thân
thiện với môi trường. Ngân hàng xanh không chỉ có ý nghĩa về sử dụng bền vững các
nguồn lực mà còn là cấp phát tín dụng cho những dự án thân thiện với môi trường
(Kanak Tara & Ritesh Kumar, 2015)
Tại Việt Nam, khái niệm “Ngân hàng xanh” lần đầu được đưa ra tại hội thảo
“Tài chính và Ngân hàng xanh” tổ chức ngày 25/6/2013 dưới sự chủ trì của Tổ chức
hợp tác phát triển Đức (GIZ) phối hợp với Ngân hàng nhà nước và Bộ Tài chính, bà
Vũ Xuân Nguyệt Hồng - đại diện Viện Nghiên cứu quản lí kinh tế Trung ương
(CIEM) đã giải thích: “Ngân hàng xanh là các hoạt động, nghiệp vụ của hệ thống
ngân hàng nhằm khuyến khích các hoạt động vì môi trường và giảm phát thải các-
bon”. Cho đến nay, cách hiểu này được sử dụng phổ biến trong các nghiên cứu về
Ngân hàng xanh trong nước. Theo cách hiểu này, một Ngân hàng xanh sẽ phải tích
cực thực hiện các hoạt động như khuyến khích khách hàng sử dụng các sản phẩm,
dịch vụ xanh; áp dụng các tiêu chuẩn môi trường khi duyệt vốn vay; cấp tín dụng ưu
đãi cho các dự án giảm các-bon, dự án về năng lượng tái tạo…
Tóm lại, mặc dù có định nghĩa theo nhiều cách khác nhau, về cơ bản, theo tác
giả, khái niệm ngân hàng xanh có thể hiểu là việc ngân hàng gắn liền tổ chức, điều
hành và cung ứng dịch vụ ngân hàng với việc thực hiện trách nhiệm xã hội, môi

10
trường và cộng đồng. Thực chất hoạt động ngân hàng xanh cũng tương đồng như
hoạt động ngân hàng thông thường và nó cũng được kiểm soát bởi các cơ quan chức
năng giống như những gì một ngân hàng truyền thống làm. Tuy nhiên, điểm khác
biệt là các Ngân hàng xanh coi trọng các yếu tố về môi trường – xã hội hơn, có cân
nhắc tới ảnh hưởng đối với cộng đồng và môi trường trong cách thức cung ứng và
sử dụng dịch vụ ngân hàng, đảm bảo khả năng phát triển bền vững. Một ngân hàng
thông thường trở thành một ngân hàng xanh bằng cách hướng các hoạt động cốt lõi
của mình vào môi trường, thúc đẩy các hoạt động thân thiện với môi trường và giảm
lượng khí thải carbon từ các hoạt động ngân hàng, đồng thời trong tất cả các khía
cạnh kinh doanh của nó (thu thập tiền gửi, giải ngân tín dụng, tài trợ thương mại,
hoạt động cho thuê, quỹ tương hỗ và dịch vụ giám sát,…) được hướng tới bảo tồn
và cải thiện môi trường. Chẳng hạn, trong hoạt động tín dụng, họ kiểm tra tất cả các
yếu tố trước khi cho vay, xem dự án có thân thiện với môi trường và có bất kỳ tác
động nào không trong tương lai, và sẽ chỉ trao một khoản vay khi nó tuân theo tất cả
các tiêu chuẩn an toàn về môi trường.
1.2 Đặc điểm và lợi ích của Ngân hàng xanh
1.2.1 Đặc điểm của Ngân hàng xanh
Các ngân hàng xanh khác nhau về cấu trúc và hoạt động trên khắp thế giới, tuy
nhiên có một số yếu tố nhất định để xác định một ngân hàng xanh. Phạm vi của ngân
hàng xanh, có thể được xác định trên cơ sở các hoạt động của các ngân hàng liên quan
đến môi trường. Các hoạt động này có thể được chia thành hai nhóm, liên quan đến hai
loại khía cạnh và do đó có hai loại tác động đến môi trường: trực tiếp và gián tiếp. Tác
động trực tiếp đến môi trường liên quan đến việc sử dụng các nguồn lực của các ngân
hàng cho mục đích hoạt động của ngân hàng - điện, dầu, hệ thống sưởi, giấy, chất
thải… Tác động gián tiếp đến môi trường liên quan đến tất cả các loại hoạt động mà
qua đó ngân hàng có thể gián tiếp có ảnh hưởng đến môi trường, ví dụ như các mối
quan hệ với khách hàng của ngân hàng và các điều kiện mà ngân hàng đặt ra đối với họ
để cấp các khoản vay và các dịch vụ khác cũng như nhận thức của nhân viên, các hoạt
động tiếp thị mà ngân hàng tổ chức có liên quan trực tiếp đến môi trường…

11
Theo đó, một số đặc điểm thường thấy của các Ngân hàng xanh có thể kể đến
như bên dưới:
Thứ nhất là triển khai các dịch vụ điện tử và tự động hóa. Nhờ sự ứng dụng và
hỗ trợ từ công nghệ hiện đại, đặc biệt là thành quả từ cuộc cách mạng công nghiệp
4.0, các ngân hàng tích cực triển khai hình thức ngân hàng trực tuyến với đa dạng
loại dịch vụ điện tử và đáp ứng được hầu hết các nhu cầu cơ bản như truy vấn giao
dịch, biến động số dư, giao dịch rút tiền, chuyển tiền, nhận tiền trực tuyến, tạo tài
khoản tiền gửi … giúp khách hàng không cần phải bỏ lại công việc và đến xếp hàng
tại chi nhánh ngân hàng nhưng vẫn có thể hoàn thành các giao dịch của mình từ mọi
lúc mọi nơi trong thời gian ngắn. Ngoài ra, các ngân hàng còn phối hợp với các
doanh nghiệp, cũng như các cơ quan đoàn thể để hình thành nên một hệ thống các
giao dịch tự động, trong đó có nhiều dịch vụ được tích hợp như thanh toán hóa đơn
điện nước, truyền hình, Internet, đóng tiền học, trả góp…
Hai là, đẩy mạnh hoạt động tín dụng xanh, đầu tư xanh. Các ngân hàng sẽ lựa
chọn các dự án có đánh giá các rủi ro liên quan đến môi trường xã hội và ưu tiên
cho vay hoặc đầu tư vào các dự án bảo vệ môi trường hoặc ít gây rủi ro đối với môi
trường. Các quy định về pháp luật môi trường được đưa vào đánh giá và tuân thủ,
đồng thời xây dựng các công cụ đánh giá tác động môi trường và xã hội để triển
khai việc đánh giá, thẩm định dự án trước khi cho vay, hướng tới tăng trưởng bền
vững và phát triển xanh, khuyến khích doanh nghiệp bảo vệ môi trường, thực hiện
tốt trách nhiệm xã hội.
Ba là, thực hiện quản lý, giám sát các dự án của khách hàng để ngăn ngừa
nguy cơ, hạn chế/giảm thiểu các tác động tiêu cực đến môi trường. Các ngân hàng
đặt ra các biện pháp quản lý, cũng như đặt ra các yêu cầu, tiêu chuẩn báo cáo với
đơn vị thực hiện dự án, mức độ kiểm soát/quản lý tuỳ thuộc vào mức độ tác động,
ảnh hưởng của dự án đến môi trường xã hội, nếu vi phạm thì khách hàng phải có
trách nhiệm đưa ra và thực thi các biện pháp xử lý, khắc phục. Ngân hàng cũng có
thể tham gia tư vấn, hướng dẫn doanh nghiệp trong quá trình thực hiện dự án để
đảm bảo các quy định, cam kết về môi trường.
Bốn là, việc nâng cao tinh thần, năng lực đánh giá của cán bộ ngân hàng và nhận
thức của khách hàng đối với hoạt động ngân hàng xanh được chú trọng. Ngân hàng

12
chủ động phổ biến thông tin, nâng cao nhận thức, truyền cảm hứng cho cán bộ, nhân
viên đối với việc phát triển ngân hàng bền vững thông qua các hình thức truyền
thông nội bộ, hội thảo…, đào tạo nâng cao năng lực đánh giá thẩm định dự án có
xem xét đến yếu tố môi trường. Quá trình xanh hoá được sự ủng hộ bởi cả cấp quản
lý và nhân viên của ngân hàng. Đồng thời, thông qua các hoạt động marketing sản
phẩm, các kênh liên lạc kết nối, cùng các sản phẩm dịch vụ xanh được cung cấp,
ngân hàng cho khách hàng nhìn nhận được các lợi ích và sự quan trọng của việc ứng
dụng mô hình ngân hàng xanh.
Năm là, việc xanh hoá được thực hiện trong cả nội bộ ngân hàng. Ngân hàng chú
trọng đến việc xây dựng hệ thống thông tin, cơ sở vật chất xanh, ưu tiên sử dụng các
sản phẩm thân thiện mới môi trường, hướng tới tiết kiệm năng lượng, tránh lãng phí
các nguồn tài nguyên như điện nước, giấy, giảm thiểu lượng chất thải ra môi trường,
cũng như khuyến khích các sáng kiến xanh trong nội bộ. Mức độ xanh được đo đạc,
xây dựng các khung chiến lược và kế hoạch triển khai xanh hoá nội bộ, và đưa yếu tố
xanh hoá vào phần tiêu chí đánh giá hiệu quả trong nội bộ ngân hàng.
Sự khác biệt của ngân hàng xanh và ngân hàng truyền thống được thể hiện như
bảng 1.1.
Bảng 1.1: So sánh ngân hàng xanh và ngân hàng truyền thống
Ngân hàng truyền thống
- Tập trung vào lợi ích kinh tế
- Chỉ quan tâm đến lợi ích của
ngày hôm nay (kết quả hiện tại)
- Không có “lợi ích của tương lai”,
không có giải pháp cho các vấn
đề môi trường
- Không chú trọng nhiều đến giảm
thiểu tác động môi trường từ các hoạt
động hằng ngày của ngân hàng,
Ngân hàng xanh
- Tập trung vào ba yếu tố: lợi ích kinh
tế, lợi ích xã hội và tác động môi
trường)
- Quan tâm đến lợi ích trong tương lai
(hiệu quả lâu dài)
- Có "lợi ích của tương lai", có giải
pháp cho các vấn đề môi trường hiện
tại và tương lai
- Sử dụng các quy trình nội bộ, nhằm
giảm tác động có hại đến môi trường
từ các hoạt động của chính các ngân

13
- Giao dịch chủ yếu qua kênh trực
tiếp, thành lập nhiều chi nhánh,
xây nhiều các văn phòng giao dịch
- Triển khai các hoạt động ngân
hàng thuần tuý dựa trên giá trị lợi
nhuận, không quan tâm đến tác
động của chúng (nếu có) đến môi
trường xã hội
- Thờ ơ hoặc tham gia hạn chế vào
các hoạt động tài trợ môi trường
trừ khi nó mang lại lợi ích thực tế
cho ngân hàng
hàng như lắp đặt công nghệ tiết kiệm
nhiệt, tiết kiệm điện, nước; sử dụng
hợp lý vật tư tiêu hao, xây dựng các
tòa nhà văn phòng xanh
- Quy trình làm việc không cần giấy
tờ, dịch vụ khách hàng từ xa (ứng
dụng di động, dịch vụ internet).
- Hoạt động ngân hàng hướng tới bảo
vệ môi trường và phát triển bền
vững: Cho vay và đầu tư xanh, Phát
hành các sản phẩm hướng tới sinh
thái (ví dụ tiền gửi xanh), Phát hành
và mua chứng khoán xanh…
- Tích cực tham gia các hoạt động từ
thiện và tài trợ môi trường
Nguồn: Tác giả tự tổng
hợp 1.2.2 Lợi ích của Ngân hàng xanh
Ngân hàng xanh tác động đến nhiều lĩnh vực trong cuộc sống. Việc xây dựng
và phát triển Ngân hàng xanh mang lại nhiều lợi ích cho chính bản thân ngân hàng
và khách hàng của họ, đồng thời đóng vai trò quan trọng đối với việc phát triển bền
vững:
- Đối với ngân hàng
• Tiết kiệm được nguồn lực, chi phí: ví dụ nhờ hình thức ngân hàng trực
tuyến ngân hàng có thể giảm được số lượng văn phòng và chi nhánh, số lượng nhân
viên giao dịch tại quầy, giảm thiểu được số giấy tờ, các tòa nhà tiết kiệm năng
lượng cũng cắt giảm chi phí năng lượng, từ đó ngân hàng có được nguồn nhân lực
và nguồn lực để tập trung phát triển hệ thống quan trọng hơn.
• Giảm thiểu rủi ro cho ngân hàng: Nếu các quyết định cho vay của các ngân
hàng không được thực hiện một cách thận trọng theo các tiêu chí về môi trường thì có
thể dẫn đến rủi ro tín dụng, rủi ro pháp lý và rủi ro uy tín. Lợi ích đối với các ngân

14
hàng là việc thực hiện ngân hàng xanh có thể giúp tránh được những rủi ro nói trên
khi tham gia vào lĩnh vực ngân hàng.
Một là rủi ro tín dụng: Rủi ro tín dụng có thể xảy ra gián tiếp trong trường hợp
ngân hàng cho vay các công ty mà hoạt động kinh doanh của họ bị ảnh hưởng bất
lợi do những thay đổi của quy định về môi trường. Chi phí đáp ứng các yêu cầu mới
về môi trường có thể đủ để khiến một số công ty ngừng kinh doanh. Rủi ro tín dụng
cũng có thể phát sinh khi ngân hàng ứng trước cho một công ty bất động sản có giá
trị tài sản giảm vì các vấn đề môi trường. Hơn nữa, các doanh nghiệp vừa và nhỏ
sản xuất kinh doanh không có đủ vốn để chuyển sang phương thức sản xuất sạch.
Do đó, có khả năng xảy ra rủi ro tín dụng trong các danh mục cho vay này trong
trường hợp chính phủ đưa ra các quy định nghiêm ngặt về môi trường.
Hai là rủi ro pháp lý: Các ngân hàng gặp rủi ro pháp lý nếu bản thân họ không
tuân thủ các quy định về môi trường. Các ngân hàng cũng sẽ gặp rủi ro pháp lý khi
họ sở hữu tài sản thế chấp bị ô nhiễm hoặc là tài sản gây ô nhiễm. Ví dụ, một công
ty đã vay vốn có thể phải chịu trách nhiệm pháp lý để dọn dẹp địa điểm bị ô nhiễm,
điều này có thể dẫn đến phá sản. Trong trường hợp này, khả năng thu hồi khoản vay
của ngân hàng bị đình trệ và nếu địa điểm bị ô nhiễm là một phần của tài sản đảm
bảo thế chấp, thì giá trị của tài sản cũng bị giảm xuống. Nếu một ngân hàng có một
hệ thống quản lý môi trường chủ động được áp dụng thì nó có thể giảm thiểu rủi ro
này đến một mức độ lớn.
Ba là rủi ro danh tiếng: Các ngân hàng nên đề phòng việc tài trợ cho các dự án
có hại cho môi trường. Các ngân hàng chắc chắn sẽ bị mất uy tín nếu tham gia vào
một số dự án lớn gây ảnh hưởng xấu đến môi trường và gây ô nhiễm. Ngoài ra, nếu
các khoản vay được nâng cao cho các ngành gây ô nhiễm môi trường, những ngành
đó sẽ phải đối mặt với sự hạn chế từ công chúng và thường bị buộc phải đóng cửa
kinh doanh, do đó tạo ra rủi ro uy tín và cao hơn nữa là gây ra rủi ro tín dụng.
- Đối với khách hàng
• Khách hàng có thể sử dụng dịch vụ ngân hàng trực tuyến tránh được các
thủ tục giấy và tiết kiệm thời gian, chi phí đi lại, các giao dịch được thực hiện mọi
lúc, mọi nơi.

15
• Lãi suất linh hoạt và hiệu quả: Ngân hàng xanh có thể đem đến lãi suất
tốt nhất cho mỗi khách hàng bởi ngân hàng có thể giảm được một số chi phí. Tài
khoản tiết kiệm, chứng chỉ tiền gửi... sẽ có thể nhận được mức lãi suất cao hơn. Lãi
suất khoản vay sẽ thấp so với lãi suất chiết khấu bởi các ngân hàng đánh giá rủi ro
của dự án bảo vệ môi trường thấp hơn.
- Đối với phát triển bền vững
• Ngân hàng cũng giống như bất kỳ doanh nghiệp nào khác trực tiếp tương
tác với môi trường với tư cách là người tiêu dùng tài nguyên thiên nhiên. Các ngân
hàng kinh doanh hàng ngày của họ đóng góp rất nhiều vào việc phát thải carbon
trong việc sử dụng giấy, điện, văn phòng phẩm, chiếu sáng, điều hòa không khí,
thiết bị điện tử, v.v. mặc dù điều này là vừa phải so với các ngành công nghiệp nhạy
cảm với carbon khác như thép, dầu và khí đốt… Trong trường hợp của các ngân
hàng, giao diện trực tiếp với môi trường đã tăng lên đáng kể do tốc độ phát triển
nhanh chóng của ngành ngân hàng. Các ngân hàng cũng ảnh hưởng đến môi trường
một cách gián tiếp bằng các trung gian tài trợ có tác động bên ngoài đến môi trường.
Chúng là nguồn cung cấp tài chính dài hạn chính cho các ngành công nghiệp khác
nhau như xi măng, phân bón, điện hạt nhân, thép, dầu khí, giấy,... vốn gây ô nhiễm
môi trường nặng nề. Vì vậy Ngân hàng xanh giúp giảm thiểu sự gia tăng lượng khí
thải carbon do ngân hàng trực tiếp và gián tiếp gây ra đóng một vai trò quan trọng
trong việc đảm bảo sự phát triển bền vững và thân thiện với môi trường.
• Hỗ trợ các dự án bảo vệ và cải thiện môi trường, giúp ích cộng đồng:
Ngân hàng xanh hoạt động vì mục tiêu phát triển bền vững nên luôn quan tâm đến
những dự án mang lại lợi ích lâu dài cho môi trường xã hội, có những khoản vay ưu
đãi dành cho dự án tiết kiệm năng lượng. Một Ngân hàng xanh sẽ là nguồn hỗ trợ
lớn cho các sáng kiến xanh tại địa phương về xã hội, giáo dục, nhà ở…
• Tạo ra các tác động liên ngành: Thông qua việc thẩm định dự án và cấp
tín dụng một cách hiệu quả, các Ngân hàng xanh sẽ tác động đến các doanh nghiệp
trong nhiều ngành nghề khác nhau, gián tiếp tác động đến tình hình chung của lĩnh
vực đó. Mặt khác, Ngân hàng xanh đòi hỏi trình độ công nghệ cao để phục vụ cho
các hoạt động dịch vụ trực tuyến. Các công nghệ dùng trong ngân hàng có thể được
nhập khẩu, chuyển giao hoặc tự tạo ra. Điều này sẽ góp phần thúc đẩy sự phát triển

16
của ngành công nghệ thông tin trong nước; tăng nhu cầu về nhân lực chất lượng cao
trong ngành công nghệ phần mềm, giúp giải quyết các vấn đề về thất nghiệp và việc
làm. Một khi Ngân hàng xanh trở thành mô hình phổ biến, các chuẩn mực trong
kinh doanh cũng như trách nhiệm cộng đồng của các ngân hàng, các tổ chức và
doanh nghiệp sẽ cao hơn và phát huy được hiệu quả. Cộng đồng sẽ được hưởng
nhiều lợi ích hơn từ những hoạt động kinh doanh có đạo đức.
• Ngân hàng xanh cũng có thể giúp ích rất nhiều trong việc đạt được sự
phát triển bền vững bằng cách tạo ra nhận thức xanh. Nhận thức đối với hệ thống
nội bộ ngân hàng với nhóm mục tiêu là các nhà quản lý và nhân sự, các phương tiện
có thể được áp dụng để tạo nhận thức xanh có thể là chương trình đào tạo, tin tức
xanh hàng tuần, các hội nghị, cuộc họp, ấn phẩm nội bộ ngân hàng xanh... Đối với
các hệ thống bên ngoài có liên quan khi khách hàng cá nhân, khách hàng doanh
nghiệp, và công chúng nói chung là các nhóm mục tiêu thì nhận thức xanh có thể
được nâng cao thông qua các ứng dụng Internet và các sản phẩm dịch vụ xanh của
ngân hàng, các phương tiện truyền thông của ngân hàng, các chiến dịch quảng bá,
các tài liệu báo cáo môi trường được ban hành….
1.3 Thách thức của Ngân hàng xanh
Bên cạnh những lợi ích mà ngân hàng xanh mang lại, việc phát triển ngân
hàng xanh cũng còn phải đối mặt với nhiều thách thức. Một số thách thức của hoạt
động ngân hàng xanh có thể kể đến như bên dưới đây.
Thứ nhất là thách thức về dòng tiền. Các khoản đầu tư vào các dự án xanh
thường có thời gian hoàn vốn dài hạn với dòng tiền thấp trong ngắn hạn. Vì vậy,
đứng trước các quyết định cho vay, các ngân hàng cần phải đánh giá những rủi ro
này bên cạnh phân tích dòng tiền hoặc phân tích chi phí và lợi ích cho các khoản
đầu tư, dự phòng xanh này. Việc này sẽ mất thời gian và tốn kém chi phí cho ngân
hàng; do đó, có thể khó thực hiện nhiều dự án cùng một lúc. Đồng thời, việc theo
đuổi mục tiêu cơ bản của ngân hàng xanh là hỗ trợ các dự án, đầu tư xanh với trọng
tâm là thúc đẩy phát triển bền vững và bảo vệ môi trường, trong khi các dự án đầu
tư này có thể không tập trung vào việc tạo ra lợi nhuận hoặc mang lại lợi nhuận thấp
trong ngắn hạn. Điều này sẽ dẫn đến lợi nhuận thấp hơn cho các ngân hàng.

17
Hai là thời gian khởi động, gây dựng một ngân hàng xanh có thể khá dài, số
lượng khách hàng ban đầu có thể thấp. Hoạt động ngân hàng xanh thường mất nhiều
thời gian hơn cho việc triển khai trước và chuẩn bị so với các hoạt động thông
thường. Các tiêu chuẩn cao có thể hạn chế số lượng khách hàng của ngân hàng
Ba là chi phí hoạt động cao hơn. Các ngân hàng xanh cần đầu tư rất nhiều vốn
vào việc giáo dục và thường xuyên đào tạo đội ngũ nhân viên ngân hàng có chuyên
môn, tài năng và kỹ năng để đánh giá các tác động môi trường của các cơ quan / dự
án. Nhân viên ngân hàng cũng cần có thêm kiến thức nền tảng và kinh nghiệm trong
việc xử lý các dự án / dự án đầu tư xanh. Ngoài ra, các ngân hàng đôi khi cũng cần
đầu tư vào các công nghệ hiện đại để đánh giá tác động môi trường của các dự án /
đầu tư “xanh”.
Bốn là thiếu dữ liệu đáng tin cậy về đánh giá tác động môi trường của các dự
án. Các ngân hàng cần dữ liệu đáng tin cậy để đánh giá tác động môi trường của các
dự án, các khoản đầu tư xanh. Tuy nhiên, các dữ liệu đáng tin cậy này thường
không có sẵn cho các ngân hàng. Nói cách khác, các ngân hàng không thể tự mình
đánh giá độ tin cậy của dữ liệu, mà thay vào đó, cần phải thu thập dữ liệu đáng tin
cậy về việc đánh giá các thỏa thuận ô nhiễm. Đôi khi các ngân hàng cũng có thể cần
các đánh giá chuyên môn của các chuyên gia đánh giá môi trường độc lập. Tuy
nhiên, do khó đánh giá tác động môi trường của các dự án, các ngân hàng cũng phải
đối mặt với rủi ro tài trợ cho các dự án “bẩn” không được coi là “xanh” hoặc có thể
gây tổn hại đến môi trường và sự phát triển bền vững, điều đấy lại gây ra các tác
động ngược làm ảnh hưởng đến danh tiếng của các ngân hàng.
Năm là thiếu các hướng dẫn chính thức về ngân hàng xanh. Ngân hàng xanh là
một khái niệm mới trong ngành ngân hàng, đặc biệt là ở các nước đang phát triển
như Việt Nam. Do đó, một khung pháp lý chính thức về ngân hàng xanh vẫn chưa
được Chính phủ ban hành. Ngoài ra, khung pháp lý để đánh giá các dự án “xanh”
không được thiết lập và hợp nhất chính thức giữa các cơ quan chính phủ, điều đó có
thể gây khó khăn trong việc mở rộng hoạt động ra nước ngoài…

18
1.4 Tổ chức hoạt động của Ngân hàng xanh
Các hoạt động ngân hàng xanh rất rộng, bao gồm: tiết kiệm giấy sử dụng của
ngân hàng và khách hàng, áp dụng ngân hàng trực tuyến (online banking), giảm số
lượng các chi nhánh, văn phòng, áp dụng tiêu chuẩn môi trường khi duyệt vốn vay
hay cấp tín dụng ưu đãi cho dự án giảm CO2, dự án về năng lượng tái tạo…
(Kaeufer, K., 2010).
Con đường xanh hoá của ngân hàng tập trung vào các khía cạnh chính như:
quy trình, chiến lược, sản phẩm và dịch vụ, và các hoạt động khác.
Về quy trình xanh, Ngân hàng xanh yêu cầu mỗi đơn vị chức năng và hoạt
động của mình phải xanh - thân thiện với môi trường và giúp cải thiện tính bền
vững của môi trường. Một số yếu tố chính có thể kể đến như:
• Quản lý chuỗi cung ứng: Áp dụng các kỹ thuật và kế hoạch để giảm thiểu
hàng tồn kho và hàng hóa lãng phí; Áp dụng thiết kế mạng sử dụng dấu chân cacbon.
• Quản lý Nguồn lực Doanh nghiệp: Tạo điều kiện thuận lợi cho các giao
dịch không cần giấy tờ; Áp dụng các kỹ thuật để tối ưu hóa lực lượng lao động và
các bộ phận cũng như quản lý thiết bị thông minh.
• Quản lý quan hệ khách hàng: Sử dụng các phương tiện điện tử, bất cứ khi
nào có thể, để duy trì liên lạc và thư từ với khách hàng đã có và khách hàng tiềm
năng, đồng thời giảm thiểu các thư từ trên giấy tờ.
• Tìm nguồn cung ứng và Mua sắm: Lựa chọn các nhà cung cấp theo xếp
hạng tính bền vững của các sản phẩm, dịch vụ và hoạt động của họ.
• Quản lý vòng đời sản phẩm: Thiết kế và cung cấp các sản phẩm và dịch
vụ ngân hàng theo cách tiêu thụ ít tài nguyên và năng lượng hơn và do đó giảm
lượng khí thải carbon; Triển khai các hệ thống hiệu quả để quản lý sản phẩm cuối
đời có tác động tối thiểu đến môi trường.
Về chiến lược xanh, có thể bao gồm các nội dung như:
• Tương tác với các bên liên quan chính trong hoạt động của mình về giá
trị kinh doanh và môi trường cũng như sự cần thiết của việc xanh hóa các quy trình,
sản phẩm và dịch vụ của ngân hàng, nâng cao nhận thức về các vấn đề môi trường
và tác động của chúng đối với nền kinh tế, môi trường và xã hội; đồng thời.

19
• Thực hiện kiểm toán năng lượng và xem xét lại việc mua sắm và thanh lý
thiết bị ở góc độ các chính sách và thực hành, đánh giá tác động chi phí và tác động
môi trường của việc ứng dụng CNTT và xác định các khu vực cần được “phủ xanh”.
• Đặt các mục tiêu xanh SMART (Cụ thể, Đo lường được, Có thể đạt
được, Thực tế và Kịp thời) làm mục tiêu nội bộ để giảm lượng khí thải carbon cùng
với các mốc thời gian cụ thể, và xây dựng các tiêu chí để đo lường tiến độ hướng tới
các mục tiêu này.
• Xây dựng và thực hiện chính sách xanh nhằm đạt được hiệu quả sử dụng
cao hơn của các hệ thống đồng thời giảm sử dụng năng lượng và giảm thiểu tác
động đến môi trường của chúng.
• Khuyến khích, động viên và tiếp thêm năng lượng cho lực lượng lao
động đi theo con đường xanh và đưa ra và thực hiện các ý tưởng của riêng họ.
• Theo dõi tiến độ thường xuyên; theo dõi xu hướng của ngành và những
phát triển mới. Sửa đổi chính sách xanh theo yêu cầu
• Công khai chính sách môi trường, các hành động và thành tích của ngân
hàng và qua đó nhận được sự tín nhiệm và khen ngợi từ khách hàng, đồng nghiệp,
nhóm ngành, những người ủng hộ môi trường, các cơ quan chính phủ và xã hội nói
chung.
Các hoạt động ngân hàng xanh đã được phát triển dưới nhiều hình thức khác
nhau. Sử dụng trợ cấp từ chính phủ, ngân hàng trung ương và các quỹ xanh, các
ngân hàng thương mại cho vay lãi suất thấp đối với các khoản đầu tư xanh trong
giai đoạn đầu của quá trình phát triển ngân hàng xanh. Hoặc là các khoản vay đặc
biệt - được tài trợ bởi các tổ chức liên quốc gia để hỗ trợ phát triển một ngành/
doanh nghiệp nhất định nhằm cung cấp năng lượng tái tạo, sử dụng năng lượng hiệu
quả, sản xuất nông nghiệp, công trình xanh,…- loại cho vay này được coi là mô
hình thí điểm về ngân hàng xanh. Ngân hàng xanh cũng yêu cầu các tiêu chuẩn về
môi trường để cho vay (ví dụ: các ngân hàng tuân theo các tiêu chuẩn môi trường
cho các khoản vay, điều này sẽ khiến các chủ doanh nghiệp thay đổi hoạt động sang
kinh doanh thân thiện với môi trường.

20
Ngày nay, hoạt động của ngân hàng xanh tương đối đa dạng, các sản phẩm và
dịch vụ tài chính xanh bao gồm các khoản cho vay, đặt cọc và dịch vụ thanh toán
phù hợp với các yêu cầu về môi trường, cho vay trang bị nội thất để lắp đặt hệ thống
năng lượng mặt trời,... Các ngân hàng hoạt động trong các hạng mục khác nhau có
thể đưa ra nhiều sản phẩm, dịch vụ khác nhau.
Các sản phẩm, dịch vụ xanh liên quan đến nghiệp vụ ngân hàng bán lẻ có thể
kể đến như:
• Thế chấp xanh
Nói chung, các khoản thế chấp Xanh còn được gọi là Thế chấp Hiệu quả Năng
lượng (EEM’S), cung cấp cho khách hàng bán lẻ lãi suất thấp đáng kể so với lãi suất
thị trường dành cho những khách hàng mua nhà mới tiết kiệm năng lượng hoặc đầu
tư thêm vào trang bị, thiết bị tiết kiệm năng lượng hoặc sử dụng năng lượng xanh.
Tương tự, các ngân hàng cũng có thể chọn cung cấp các khoản thế chấp xanh bằng
cách trang trải chi phí chuyển đổi một ngôi nhà từ điện thông thường sang điện xanh
và bao gồm lợi ích người tiêu dùng này khi tiếp thị sản phẩm.
• Các khoản cho vay xây dựng thương mại
Các thiết kế và thỏa thuận cho vay hấp dẫn đã bắt đầu xuất hiện cho các tòa
nhà thương mại “xanh”, đặc trưng bởi mức tiêu thụ năng lượng thấp hơn (~ 15-
25%), giảm thiểu chất thải và ít ô nhiễm hơn so với các tòa nhà truyền thống.
• Ngân hàng trực tuyến
Ngân hàng trực tuyến, còn được gọi là ngân hàng internet, ngân hàng điện tử
hoặc ngân hàng ảo, là một hệ thống thanh toán điện tử cho phép khách hàng của
một ngân hàng hoặc tổ chức tài chính khác thực hiện một loạt các giao dịch tài
chính thông qua trang web/ứng dụng của tổ chức tài chính.
• Thu hồi tiền gửi từ xa
Chụp séc từ xa (RDC) là một hệ thống cho phép khách hàng quét séc từ xa và
truyền hình ảnh séc đến ngân hàng để gửi tiền, thường thông qua kết nối Internet
được mã hóa. Khi ngân hàng nhận được hình ảnh séc từ khách hàng, ngân hàng sẽ
gửi khoản tiền gửi vào tài khoản của khách hàng và cung cấp tiền dựa trên lịch trình

21
khả dụng cụ thể của khách hàng. Các ngân hàng thường cung cấp tính năng Thu hồi
tiền gửi từ xa cho khách hàng doanh nghiệp hơn là cho cá nhân.
• Các khoản cho vay ô tô xanh
Nhiều khoản vay mua ô tô xanh khuyến khích việc mua ô tô chứng tỏ hiệu quả sử
dụng nhiên liệu cao hơn với lãi suất thấp hơn thị trường,.
• Thẻ tín dụng/ghi nợ xanh
Thẻ tín dụng xanh cho phép chủ thẻ kiếm được phần thưởng hoặc điểm có thể
quy đổi để đóng góp cho các tổ chức từ thiện thân thiện với môi trường. Những thẻ
này cung cấp một động lực tuyệt vời cho người tiêu dùng sử dụng thẻ xanh của họ
để mua hàng.
• Tiền gửi cá nhân xanh
Liên kết khối lượng tài khoản tiền gửi với tổng số tiền quyên góp cho môi
trường hàng năm hoặc cho vay Môi trường tại địa phương…
• Tài chính vi mô xanh
Cung cấp các khoản vay vi mô cho các cá nhân và doanh nghiệp vừa và nhỏ
để tài trợ cho các dự án môi trường nhỏ
Các sản phẩm, dịch vụ xanh liên quan đến nghiệp vụ ngân hàng doanh nghiệp
và đầu tư có thể kể đến như:
• Tín dụng xanh (tài chính dự án)
Cân nhắc đầu tư dựa trên cường độ sử dụng tài nguyên và trách nhiệm phát
thải. Thành lập các bộ phận hoặc nhóm dịch vụ, dành riêng cho các chương trình tài
trợ dự án năng lượng tái tạo, nhiên liệu thay thế, năng lượng sạch …
• Chứng khoán xanh
Cơ sở hạ tầng hoặc dự án môi trường quy mô lớn có thể được tài trợ bằng cách sử
dụng chứng khoán đảm bảo bằng tài sản (một loại trái phiếu) gắn với cơ sở hạ tầng
hoặc dự án môi trường đó. Thông qua bảo lãnh phát hành, các ngân hàng đầu tư mua
trái phiếu mới với mức giá đảm bảo, sau đó được bán lại cho các nhà đầu tư tổ chức.

22
• Cho thuê công nghệ xanh
Một trong những lĩnh vực sản phẩm tài chính “xanh” được các ngân hàng châu
Âu đầu tư là cho thuê môi trường, nơi họ cung cấp các công nghệ thân thiện với môi
trường với mức giá ưu đãi cho các khách hàng thương mại.
• Đầu tư mạo hiểm & Cổ phần Tư nhân
Các vấn đề môi trường đang được tăng cường cân nhắc khi tài trợ cho các
công ty thông qua thị trường vốn (IPO và phát hành trái phiếu). Đặc biệt, các ngân
hàng có thể đóng một vai trò quan trọng - và có lợi - trong việc hỗ trợ IPO cho các
nhà cung cấp công nghệ sạch, các nhà phát triển tín dụng carbon và các công ty
khác tiếp thị các sản phẩm và dịch vụ môi trường.
• Sản phẩm và dịch vụ hàng hóa carbon
Kinh doanh sản phẩm, bảo hiểm rủi ro và môi giới bán tín dụng phát thải
KNK, phát triển mạnh ở châu Âu. Thiết lập các bàn giao dịch khí thải với hai loại
dịch vụ thường được cung cấp cho các khách hàng doanh nghiệp: 1) cung cấp khả
năng tiếp cận thị trường, cũng như các dịch vụ môi giới và trung gian để đổi lại phí
hoa hồng; và 2) cung cấp các dịch vụ quản lý rủi ro và tiếp cận các hoạt động đầu
cơ trên thị trường khí thải, đổi lại lợi nhuận. Một số ngân hàng cũng đóng vai trò là
người giám sát cho khách hàng của họ, bảo quản an toàn các khoản tín dụng carbon,
quản lý tài khoản đăng ký của họ và thanh toán các giao dịch với các bên khác.
1.5 Một số mô hình phát triển ngân hàng xanh
Cũng theo Kaeufer, có thể xem xét hoạt động ngân hàng xanh với mô hình theo
5 cấp độ như sau:
Bảng 2.2: Năm cấp độ của Ngân hàng xanh
Cấp độ 1 Cấp độ 2 Cấp độ 3 Cấp độ 4 Cấp độ 5
Thực hiện các Tách bạch Hoạt động Sáng kiến cân Sáng kiến cân
hoạt động phát triển dự kinh doanh có bằng hệ sinh bằng hệ sinh
phụ, bằng án và hoạt hệ thống, thái tầm chiến thái chủ động,
cách tài trợ động kinh trong đó, hầu lược, khi đó, trong đó, các

23
cho các sự doanh, trong hết các quy hoạt động hoạt động
kiện “xanh” đó, ngân hàng trình, sản ngân hàng ngân hàng
và tham gia phát triển phẩm của xanh không xanh tương tự
các hoạt động thêm các sản ngân hàng đều chỉ giới hạn ở như cấp độ 4
công cộng phẩm và dịch tuân thủ phạm vi các song được
vụ xanh riêng nguyên tắc nghiệp vụ đơn thực hiện một
biệt (chỉ “xanh”, cơ lẻ mà được cách chủ
chiếm tỷ trọng cấu tổ chức mở rộng thành động, có mục
nhỏ) bổ sung của ngân hàng mạng lưới, đích, chứ
vào danh mục được thiết kế liên minh, đối không phải là
các sản phẩm để hỗ trợ tác thoại cộng hoạt động ứng
ngân hàng động “xanh” ở đồng, hay toàn phó sự thay
truyền thống trên 4 giác độ: hệ sinh thái đổi bên ngoài
con người, nhằm đạt như sáng kiến
quy trình, được tính bền tầm chiến
nguyên tắc và vững của các lược ở cấp độ
mục đích yếu tố xã hội 4
– môi trường
và tài chính
Nguồn: Kaeufer (2010)
Có thể thấy hầu hết các ngân hàng đều đang ở cấp độ 1 hoặc dễ dàng bắt đầu
bằng hoạt động ở cấp độ 1 của việc tham gia vào công đoạn xanh hoá. Các cấp độ
2,3,4 thể hiện mức độ xanh hoá ngày càng sâu rộng của ngân hàng trong tổ chức
hoạt động của mình.
Priti Saigal và các cộng sự (2020) cũng đưa ra mô hình các cấp độ phát triển
của ngân hàng xanh. Đầu vào cần thiết cho việc phát triển mô hình được thu thập từ
các cuộc thảo luận với các giám đốc chi nhánh và từ phân tích các tài liệu quốc gia
và toàn cầu hiện có.
Theo đó, các cấp độ trưởng thành mà một ngân hàng trải qua để phát triển
thành “ngân hàng xanh” là:
Giai đoạn 1 - Sự không chắc chắn

24
Giai đoạn 2 - Thức tỉnh
Giai đoạn 3 - Khai sáng
Giai đoạn 4 - Trí tuệ
Giai đoạn 5 - Sự chắc chắn
Cụ thể như bảng dưới đây:
Bảng 3.3: Năm giai đoạn phát triển ngân hàng xanh
Giai đoạn 1: Giai đoạn 2: Giai đoạn 3: Giai đoạn 4: Giai đoạn 5:
Sự không Thức tỉnh Khai sáng Trí tuệ Sự chắc chắn
chắc chắn
Không hiểu Nhận thức Giới thiệu các Công nhận vai Đưa lĩnh vực
Ngân hàng được giá trị chiến lược ngân trò của Ban ngân hàng
xanh như một của Ngân hàng xanh với Giám đốc xanh vào hoạt
mục tiêu chiến hàng xanh cấp lãnh đạo cao trong quá động của hệ
lược. Có xu nhưng không hơn trình phát thống ngân
hướng đổ lỗi muốn đi vào triển toàn diện hàng
cho khuôn khổ hoạt động. của Ngân
quy định về hàng xanh và
tính bền vững nhiệt tình áp
sinh thái kém dụng các sáng
trong lĩnh vực kiến ngân
ngân hàng. hàng xanh.
Các sáng kiến Một bộ phận Các sáng kiến Bộ phận Môi trường
xanh mang tính “xanh” được quản lý xanh nội “xanh” tham bền vững là
bề ngoài như thành lập bộ bắt đầu được gia hiệu quả mối quan tâm
tập trung vào nhưng tham thảo luận vào các chiến chính của Ban
quản lý năng gia vào các lược ngân Giám đốc
lượng, nước và hoạt động hàng sinh thái
chất thải. thông thường. và báo cáo
Thiếu sự rõ

25
ràng về vai trò
trong các vấn
đề bền vững
sinh thái.
Các vấn đề bền Khuyến khích Giải quyết có trật
vũng chưa thiết kế các tự các vấn đề liên
được giải quyết sản phẩm và quan đến việc
không có phạm dịch vụ xanh. thực hiện các
vi giải quyết. Các quy trình chính sách ngân
xanh dài hạn hàng xanh
không được
trưng cầu.
Các ý tưởng Đang thử các Thực hiện nhiều
không có tổ phương pháp hoạt động tài trợ
chức không có tiếp cận Ngân xanh và kinh
sự hiểu biết về hàng xanh doanh xanh với
khái niệm trong ngắn sự hiểu biết thấu
hạn rõ ràng. đáo về từng hoạt
động.
“Chúng tôi "Có nhất thiết “Thông qua cam
không biết tại phải có vấn đề kết quản lý và
sao chúng tôi về chất các sáng kiến
gặp vấn đề với lượng?" Ngân hàng xanh,
tính bền vững chúng tôi đang
của môi xác định và giải
trường” quyết các vấn đề
của mình”.
Nguồn: Priti Saigal (2020)
Thực hiện các
chiến lược
ngân hàng
xanh mà
không cần bảo
lưu ngoại trừ
trong những
trường hợp
bất thường
nhất
Vận hành các
hoạt động
Ngân hàng
xanh như hoạt
động chính
“Chúng tôi
biết tại sao
chúng tôi
không gặp
vấn đề về tính
bền vững của
môi trường”.
tình trạng của
chúng.
Cởi mở các đề
xuất cải tiến
trong phát
triển sản phẩm
/ quy trình
xanh và xác
định sớm các
vấn đề thực
hiện để có các
giải pháp kịp
thời Tiếp tục
các hoạt động
đa tài trợ xanh
và chủ động
cho
các doanh
nghiệp xanh.
“Ý thức sinh
thái là một
phần thường
xuyên trong
hoạt động của
chúng tôi”

26
Theo Raad (2015), khung chiến lược và chính sách triển khai ngân hàng xanh
sẽ từng bước được nâng cấp theo 3 giai đoạn:
Giai đoạn 1: Các ngân hàng thương mại (NHTM) dự kiến nguồn ngân sách
phân bổ hàng năm cho việc triển khai ngân hàng xanh và thành lập bộ phận chuyên
trách lập kế hoạch, đánh giá và quản lý các vấn đề liên quan đến ngân hàng xanh.
Ngoài ra, các ngân hàng cần đánh giá rủi ro về môi trường trong quá trình cấp tín
dụng và tiến hành các hoạt động khác như: Marketing xanh, thành lập quỹ rủi ro khí
hậu, lập báo cáo về hoạt động ngân hàng xanh.
Giai đoạn 2: Ngân hàng xây dựng chiến lược tài trợ cụ thể cho từng lĩnh vực
nhạy cảm với môi trường1. Đối với hoạt động nội bộ, ngân hàng xanh có thể đặt
mục tiêu cụ thể trong việc sử dụng hiệu quả năng lượng, giảm thiểu tiêu thụ khí gas,
giảm phát thải khí nhà kính; tăng cường trả lương điện tử, phát hành thông báo điện
tử. Ngoài ra, ngân hàng cần triển khai chương trình đào tạo về các hoạt động sử
dụng hiệu quả nguồn năng lượng cho các khách hàng.
Giai đoạn 3: Các ngân hàng phải lập hệ thống quản lý môi trường trong nội bộ
để tiếp tục triển khai 2 hoạt động: Thiết kế và giới thiệu sản phẩm xanh và thân
thiện với môi trường; Lập báo cáo theo tiêu chuẩn xanh có xác minh của cơ quan
bên ngoài.
1.6 Xu hướng phát triển Ngân hàng xanh
Sự suy thoái môi trường đang dẫn đến sự nóng lên toàn cầu và biến đổi khí hậu,
điều này tác động sâu rộng trên tất cả các lĩnh vực và khu vực địa lý, trong đó có hệ
thống ngân hàng, rủi ro sẽ xuất hiện và gây ra hậu quả không thể đảo ngược nếu không
có hành động nào ngay hôm nay. Đơn giản như mất mùa có thể dẫn đến các khoản vay
không được hoàn trả; cháy rừng, với khả năng thiêu rụi toàn bộ vùng ngoại ô, có thể
gây thiệt hại lớn về tài sản… Để chuẩn bị cho những rủi ro này, toàn ngành ngân hàng
có thể bắt đầu cuộc cách mạng ngân hàng xanh để phát triển các cơ chế quản lý rủi ro
và đưa ra các phương án dự phòng cho biến đổi khí hậu. Một số ngân hàng đã bắt đầu
thực hiện các bài kiểm tra áp lực danh mục cho vay để đánh giá tác động tiềm tàng của
khí hậu đối với các khoản đầu tư của họ và nhiều ngân hàng khác đã bắt đầu điều chỉnh
các chính sách của họ với các mục tiêu của Thỏa thuận Paris là

27
đạt được sự trung lập về khí hậu vào năm 2050. Do đó, các ngân hàng có thể trở thành
động lực chính của quá trình chuyển đổi toàn cầu sang nền kinh tế các-bon thấp.
Chủ đề quan trọng nhất của thế kỷ XXI là “bảo vệ môi trường và cân bằng
sinh thái bền vững” và nó trở thành một vấn đề quan trọng mà tất cả các lĩnh vực
chức năng bao gồm cả ngân hàng phải xem xét. Ngành ngân hàng là một trong
những nguồn cung cấp vốn đầu tư chủ yếu cho các dự án thương mại, là một trong
những hoạt động kinh tế quan trọng nhất đối với tăng trưởng kinh tế. Do đó, khu
vực ngân hàng có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy đầu tư bền
vững với môi trường và có trách nhiệm với xã hội. Vai trò của các ngân hàng trong
việc tài trợ cho quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế xanh là mở khóa các khoản
đầu tư tư nhân, kết nối cung và cầu trong khi xem xét toàn bộ các rủi ro và đánh giá
các dự án từ cả góc độ kinh tế và môi trường. Vì vậy, các mô hình ngân hàng xanh
được xây dựng nhằm mục đích phát triển, tạo điều kiện và quy mô đầu tư vào các
dự án giảm khí nhà kính đã xuất hiện để tiên phong cho các giải pháp tài chính. Các
ngân hàng xanh chuyên biệt bắt đầu được thành lập ở Hoa Kỳ, và một số quốc gia
đã xây dựng ngân hàng xanh quốc gia giúp phát triển các sản phẩm tài chính và thị
trường cho phép các dự án giảm thiểu khí nhà kính tìm được nguồn tài chính.
Mặc dù ngành ngân hàng không được coi là một ngành gây ô nhiễm, nhưng quy
mô ngày càng rộng lớn cũng khiến lượng carbon mà ngành ngân hàng thải ra tăng lên
đáng kể. Đồng thời, tác động môi trường của hoạt động bên ngoài của ngân hàng là rất
lớn mặc dù rất khó ước tính, các ngân hàng có thể không phải là người gây ô nhiễm
nhưng họ thường có quan hệ với một số công ty/dự án đầu tư gây ô nhiễm. Trên bình
diện quốc tế, ngày càng có nhiều lo ngại về vai trò của các ngân hàng và các nhà đầu tư
tổ chức đối với các dự án đầu tư có trách nhiệm với môi trường - xã hội. Tiến lên xanh
là điều tất yếu đối với các ngân hàng. Đồng thời, các ngân hàng cũng đang cảm nhận áp
lực xanh hoá từ mọi phía. Họ đang phải đối mặt với sự giám sát của công chúng, các cơ
quan quản lý, nhân viên, khách hàng và nhà đầu tư, với mỗi nhóm được thúc đẩy bởi
những lợi ích có thể khác nhau. Các cơ quan quản lý và ngân hàng trung ương hiện
hiểu rằng biến đổi khí hậu gây ra mối đe dọa sâu sắc, tức thời và hiện hữu đối với nền
kinh tế toàn cầu. Theo đó, sẽ là một rủi ro hệ thống đối với ngành dịch vụ tài chính. Do
đó, các cơ quan này đang gia tăng áp lực lên các ngân

NGHIÊN CỨU VỀ NGÂN HÀNG XANH: KINH NGHIỆM QUỐC TẾ VÀ ĐỀ XUẤT CHO VIỆT NAM

NGHIÊN CỨU VỀ NGÂN HÀNG XANH: KINH NGHIỆM QUỐC TẾ VÀ ĐỀ XUẤT CHO VIỆT NAM

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Similar to NGHIÊN CỨU VỀ NGÂN HÀNG XANH: KINH NGHIỆM QUỐC TẾ VÀ ĐỀ XUẤT CHO VIỆT NAM

Similar to NGHIÊN CỨU VỀ NGÂN HÀNG XANH: KINH NGHIỆM QUỐC TẾ VÀ ĐỀ XUẤT CHO VIỆT NAM (20)

More from lamluanvan.net Viết thuê luận văn

More from lamluanvan.net Viết thuê luận văn (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (16)

NGHIÊN CỨU VỀ NGÂN HÀNG XANH: KINH NGHIỆM QUỐC TẾ VÀ ĐỀ XUẤT CHO VIỆT NAM