DOWNLOAD MIỄN PHÍ 30000 TÀI LIỆU https://s.pro.vn/Z3UW Dịch vụ viết thuê luận án tiến sĩ, luận văn thạc sĩ,báo cáo thực tập, khóa luận Sdt/zalo 0967 538 624/0886 091 915 https://lamluanvan.net/gia-den-2024-viet-thue-bao-cao-thuc-tap/ Một số giải pháp nhằm thúc đẩy hoạt động xuất khẩu xe máy và linh kiện xe máy sang thị trường ASEAN của công ty Honda Việt Nam

1. Viết thuê luận á, luận văn thạc sĩ, chuyên đề ,khóa luận, báo cáo thực tập
Sdt/zalo 0967538 624/ 0886 091 915 lamluanvan.net
i
LỜI CAM ĐOAN
Học viên xin cam đoan bản luận văn này là công trình nghiên cứu khoa
học độc lập, chưa từng được công bố. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn
có nguồn gốc chính thống từ các cá nhân, đơn vị, tổ chức trong nước và quốc
tế. Nếu sai học viên xin hoàn toàn chịu trách nhiệm.
TÁC GIẢ LUẬN VĂN

2. Viết thuê luận á, luận văn thạc sĩ, chuyên đề ,khóa luận, báo cáo thực tập
Sdt/zalo 0967538 624/ 0886 091 915 lamluanvan.net
ii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN..................................................................................................................i
MỤC LỤC ............................................................................................................................ii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT .................................................................................v
DANH MỤC BẢNG BIỂU.................................................................................................vi
DANH MỤC HÌNH VẼ.....................................................................................................vii
TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN .....................................................viii
LỜI MỞ ĐẦU.......................................................................................................................x
CHƯƠNG I. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG XUẤT KHẨU HÀNG HÓA.........1
1.1. Tổng quan về hoạt động xuất khẩu.........................................................................1
1.1.1. Khái niệm và vai trò của hoạt động xuất khẩu....................................................1
1.1.2. Các hình thức xuất khẩu ......................................................................................5
1.2. Quy trình tổ chức hoạt động xuất khẩu hàng hoá...............................................10
1.2.1. Nghiên cứu tiếp cận thị trường nước ngoài.......................................................10
1.1.2. Xây dựng kế hoạch kinh doanh xuất khẩu .........................................................12
1.2.3. Tổ chức giao dịch, đàm phán và ký kết hợp đồng .............................................14
1.2.4. Tổ chức thực hiện hợp đồng xuất khẩu..............................................................15
1.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu hàng hoá..............................20
1.3.1. Các nhân tố khách quan ....................................................................................20
1.3.2. Các nhân tố chủ quan ........................................................................................24
1.4. Kinh nghiệm xuất khẩu của một số doanh nghiệp xe máy tại Việt Nam...........27
1.4.1. Công ty T&T ......................................................................................................28
1.4.1. Công ty Piaggio Việt Nam .................................................................................29
CHƯƠNG II. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG XUẤT KHẨU XE MÁY VÀ LINH
KIỆN XE MÁY TẠI CÔNG TY HONDA VIỆT NAM SANG THỊ TRƯỜNG ASEAN
.............................................................................................................................................32
2.1. Tổng quan về thị trường xe máy ASEAN.............................................................32
2.1.1. Giới thiệu về ASEAN và thị trường ASEAN.......................................................32
2.1.2. Nhu cầu tiêu thụ và tình hình sản xuất xe máy ở thị trường ASEAN.................33
2.1.3. Cơ chế quản lý của các nước ASEAN đối với xe máy và linh kiện xe máy nhập
khẩu..............................................................................................................................35
2.2. Tổng quan về công ty Honda Việt Nam................................................................37
2.2.1. Giới thiệu về công ty Honda Việt Nam ..............................................................37

3. Viết thuê luận á, luận văn thạc sĩ, chuyên đề ,khóa luận, báo cáo thực tập
Sdt/zalo 0967538 624/ 0886 091 915 lamluanvan.net
iii
2.2.2. Hoạt động xuất khẩu xe máy và linh kiện xe máy của công ty Honda Việt Nam
từ 2012-2016................................................................................................................40
2.3. Hoạt động xuất khẩu xe máy và linh kiện xe máy tại công ty Honda Việt Nam
sang thị trường ASEAN ................................................................................................45
2.3.1. Hình thức xuất khẩu...........................................................................................45
2.3.2. Kim ngạch và sản lượng xuất khẩu....................................................................46
2.3.3. Thị trường xuất khẩu .........................................................................................49
2.3.4. Cơ cấu xuất khẩu ...............................................................................................53
2.3.5. Cách thức tổ chức thực hiện hợp đồng xuất khẩu .............................................57
2.4. Đánh giá về hoạt động xuất khẩu xe máy và linh kiện xe máy sang thị trường
ASEAN của Honda Việt Nam.......................................................................................61
2.4.1. Các kết quả đạt được .........................................................................................62
2.4.2. Một số điểm tồn tại, hạn chế..............................................................................66
CHƯƠNG III. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM THÚC ĐẨY HOẠT ĐỘNG XUẤT
KHẨU XE MÁY VÀ LINH KIỆN XE MÁY SANG THỊ TRƯỜNG ASEAN CỦA
CÔNG TY HONDA VIỆT NAM TRONG THỜI GIAN TỚI.......................................71
3.1. Triển vọng phát triển hoạt động xuất khẩu của công ty Honda Việt Nam sang
thị trường ASEAN .........................................................................................................71
3.1.1. Cơ hội và thách thức đối với hoạt động xuất khẩu của công ty trong thời gian
tới.................................................................................................................................71
3.1.2. Nhiệm vụ và mục tiêu chiến lược của công ty Honda Việt Nam trong hoạt động
xuất khẩu từ 2017-2021 đối với thị trường ASEAN.....................................................74
3.1.3. Phương hướng hoạt động tổng thể ....................................................................77
3.2. Các giải pháp nhằm thúc đẩy hoạt động xuất khẩu xe máy và linh kiện xe máy
sang thị trường ASEAN của công ty Honda Việt Nam trong thời gian tới ..............77
3.2.1. Các giải pháp về năng lực sản xuất...................................................................78
3.2.2. Các giải pháp về thị trường...............................................................................80
3.2.3. Các giải pháp về phát triển sản phẩm ...............................................................83
3.2.4. Các giải pháp về công nghệ thông tin ...............................................................87
3.2.5. Các giải pháp về đào tạo nguồn nhân lực.........................................................89
3.2.6. Các giải pháp về điều kiện giao dịch xuất khẩu................................................92
3.3. Các kiến nghị...........................................................................................................94
3.3.1. Về phía Nhà nước ..............................................................................................94
3.3.2. Về phía Hiệp hội Các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM)........................99

4. Viết thuê luận á, luận văn thạc sĩ, chuyên đề ,khóa luận, báo cáo thực tập
Sdt/zalo 0967538 624/ 0886 091 915 lamluanvan.net
iv
KẾT LUẬN.......................................................................................................................101
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................................102

5. v
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
STT Viết tắt Viết đầy đủ tiếng Anh Viết đầy đủ tiếng Việt
1 ADB The Asian Development Bank Ngân hàng Phát triển châu Á
2 AEC
ASEAN Economic
Community
Cộng đồng Kinh tế ASEAN
3 AFTA ASEAN Free Trade Area
Khu vực Mậu dịch tự do
ASEAN
4 ASEAN
Association of Southeast
Asian Nations
Hiệp hội các Quốc gia Đông
Nam Á
5 ATIGA
ASEAN Trade In Goods
Agreement
Hiệp định thương mại hàng
hóa ASEAN
6 CEPT
Common Effective
Preferential Tariff
Hiệp định chương trình ưu đãi
thuế quan có hiệu lực chung
7 CLMV
Nhóm 4 nước Campuchia,
Lào, Myanmar, Việt Nam
8 ERP
Enterprise Resource
Planning
Hệ thống hoạch định nguồn
lực doanh nghiệp
9 FDI Foreign Direct Investment Đầu tư trực tiếp nước ngoài
10 GDP Gross Domestic Product Tổng sản phẩm quốc nội
11 GNI Gross National Income Tổng thu nhập quốc dân
12 L/C Letter of Credit Thư tín dụng
13 TGHĐ Tỉ giá hối đoái
14 TQM Total Quality Management Quản trị chất lượng toàn diện
15 USD United States Dollar Đô la Mỹ
16 VCCI
Vietnam Chamber of
Commerce and Industry
Phòng Thương mại và Công
nghiệp Việt Nam
17 WTO World Trade Organization Tổ chức thương mại thế giới
18 WB World Bank Ngân hàng Thế giới
19 Website Trang thông tin điện tử

6. vi
DANH MỤC BẢNG BIỂU
Bảng12.1: Thuế suất cho xe máy và phụ tùng xe máy ở các nước ASEAN qua
các năm 2015-2018 ..................................................................................................36
Bảng12.2: Sản lượng xuất khẩu của Honda Việt Nam trong khối ASEAN .......48
Bảng13.1: Dự kiến kim ngạch xuất khấu sang thị trường ASEAN.....................76

7. vii
DANH MỤC HÌNH VẼ
Hình11.1: Các hình thức xuất khẩu chủ yếu...........................................................5
Hình21.2: Quy trình tổ chức hoạt động xuất khẩu hàng hóa ..............................10
Hình21.3: Quy trình thực hiện hợp đồng xuất khẩu ............................................16
Hình22.1: Thu nhập bình quân đầu người các nước ASEAN năm 2014............33
Hình22.2: Cầu về xe máy ở 3 quốc gia ASEAN qua các năm 2010-2016............34
Hình22.3: Sản lượng xe máy sản xuất ở 5 quốc gia ASEAN trong .....................34
Hình22.4: Sơ đồ tổ chức công ty Honda Việt Nam ...............................................39
Hình22.5: Doanh thu xuất khẩu của Honda Việt Nam các năm 2012-2016.......41
Hình22.6: Xuất khẩu xe máy và linh kiện xe máy của Honda Việt Nam ...........43
Hình22.7: Cơ cấu loại hình xuất khẩu của Honda Việt Nam ..............................44
Hình22.8: Doanh thu xuất khẩu của Honda Việt Nam ........................................47
Hình22.9: Cơ cấu loại hình xuất khẩu của Honda Việt Nam theo doanh thu....53
Hình22.10: Cơ cấu dòng xe xuất khẩu của Honda Việt Nam theo doanh thu ...54
Hình22.11: Cơ cấu số phân khối xe xuất khẩu của Honda Việt Nam theo doanh
thu từ thị trường ASEAN và thị trường khác năm 2016 ....................................56
Hình22.12: Giá và sản lượng qua thời gian của 2 dòng xe xuất đi ASEAN .......63

8. viii
TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN
Trong quá trình hội nhập kinh tế hiện nay, đẩy mạnh xuất khẩu được coi là
vấn đề có ý nghĩa chiến lược để phát triển kinh tế và thực hiện công nghiệp hoá đất
nước. Ngành công nghiệp sản xuất xe máy Việt Nam nói chung và công ty Honda
Việt Nam nói riêng đang đứng trước cơ hội lớn trong việc tăng trưởng xuất khẩu,
đặc biệt là sang các nước trong khu vực ASEAN. Bởi vậy, nhằm tìm ra những giải
pháp thực tiễn giúp công ty Honda Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu sang ASEAN, tác
giả đã thực hiện luận văn với đề tài “Một số giải pháp nhằm thúc đẩy hoạt động
xuất khẩu xe máy và linh kiện xe máy sang thị trường ASEAN của công ty Honda
Việt Nam”. Luận văn gồm có 3 chương:
Trong chương I, tác giả hệ thống hóa những vấn đề lý luận và thực tiễn về
hoạt động xuất khẩu hàng hóa. Bên cạnh trình bày khái niệm về xuất khẩu, tác giả
khẳng định xuất khẩu là tất yếu trong quá trình toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế
hiện nay vì nó mang lại lợi ích cho quốc gia cũng như cho doanh nghiệp xuất khẩu.
Luận văn cũng làm rõ nội hàm của hoạt động xuất khẩu hàng hóa: các hình
thức tham gia, các bước cơ bản và các nhân tố ảnh hưởng. Bên cạnh đó, luận văn
phân tích kinh nghiệm xuất khẩu của một số doanh nghiệp sản xuất xe máy tại Việt
Nam, rút ra những bài học về thành công và thất bại làm cơ sở cho những giải pháp
đề xuất trong chương III.
Trong chương II, tác giả khẳng định tiềm năng to lớn ở thị trường xe máy
ASEAN hiện nay, sau đó đi vào phân tích chi tiết thực trạng hoạt động xuất khẩu
của công ty Honda Việt Nam sang thị trường ASEAN trong giai đoạn 2012-2016
theo 5 yếu tố chính: Hình thức xuất khẩu, Kim ngạch và sản lượng xuất khẩu, Thị
trường xuất khẩu, Cơ cấu xuất khẩu và Cách thức tổ chức thực hiện hợp đồng xuất
khẩu dựa trên kiến thức lý thuyết ở chương I.
Từ đó, tác giả rút ra hoạt động xuất khẩu sang ASEAN của Honda những năm
gần đây đạt được nhiều thành tựu đáng kể như không ngừng giảm thiểu chi phí sản
xuất và giá thành, nâng cao chất lượng sản phẩm xuất khẩu; từ đó giúp công ty gia
tăng uy tín với nhà nhập khẩu, tạo tiền đề mở rộng quy mô xuất khẩu trong tương
lai. Tuy nhiên, hoạt động xuất khẩu của công ty vẫn còn một số tồn tại điển hình

9. ix
như chưa đủ trình độ công nghệ sản xuất các dòng xe hiện đại phân khối lớn và
công tác nghiên cứu thị trường còn hạn chế.
Trong chương III, tác giả đã nghiên cứu những cơ hội và thách thức đối với
Honda Việt Nam khi xuất khẩu sang ASEAN thời gian tới. Trên cơ sở nhiệm vụ,
mục tiêu chiến lược của công ty trong giai đoạn 5 năm từ 2017 đến 2021, tác giả đã
đề xuất một số giải pháp, kiến nghị để thúc đẩy hoạt động xuất khẩu xe máy và linh
kiện xe máy của công ty sang ASEAN. Về phía Honda Việt Nam, tác giả tập trung
vào hai nhóm giải pháp chính: Nhóm giải pháp về nâng cao năng lực sản xuất và
Nhóm giải pháp về thị trường. Ngoài ra còn có các giải pháp liên quan đến phát
triển sản phẩm, công nghệ thông tin, đào tạo nguồn nhân lực... Về phía Nhà nước,
tiếp tục làm thông thoáng cơ chế quản lý xuất khẩu, hỗ trợ doanh nghiệp trong hoạt
động xúc tiến thương mại. Về phía Hiệp hội ngành, giữ vai trò kết nối Nhà nước với
doanh nghiệp và giữa các doanh nghiệp sản xuất xe máy với nhau.
Trong phần kết luận, tác giả nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thúc đẩy xuất
khẩu với sự phát triển của ngành công nghiệp sản xuất xe máy Việt Nam nói chung
và Honda Việt Nam nói riêng, những hạn chế lớn nhất của công ty trong công tác
xuất khẩu sang thị trường lớn nhất hiện nay - ASEAN. Bên cạnh đó, tác giả cũng
nhấn mạnh đổi mới công nghệ và chú trọng nghiên cứu thị trường là hai nhân tố
chính giúp công ty Honda mở rộng thị trường xuất khẩu cũng như tìm kiếm khách
hàng mới.

10. x
LỜI MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong quá trình hội nhập kinh tế hiện nay, đẩy mạnh xuất khẩu là việc làm hết
sức cần thiết, giúp các doanh nghiệp có thể mở rộng quy mô sản xuất, từng bước
tăng trưởng và phát triển. Quan điểm của Đảng và Nhà nước về “Chiến lược phát
triển công nghiệp xe máy Việt Nam đến năm 2015, tầm nhìn đến năm 2025” đã định
hướng phát triển cho ngành công nghiệp xe máy nước ta là nâng cao hiệu quả đầu
tư, năng lực cạnh tranh trong tiến trình hội nhập, đáp ứng nhu cầu thị trường trong
nước và đẩy mạnh xuất khẩu. Một trong những mục tiêu cho ngành công nghiệp xe
máy Việt Nam đến năm 2020 là kim ngạch xuất khẩu đạt 500-800 triệu USD.
Việt Nam hiện đang là thị trường xe máy phổ thông lớn thứ tư thế giới sau
Trung Quốc, Ấn Độ và Indonesia. Bên cạnh đó, Việt Nam cũng là một trong những
trung tâm sản xuất xe máy lớn nhất thế giới (Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy Việt
Nam, 2016). Tính đến cuối năm 2016, lượng xe lưu thông tại Việt Nam đạt hơn 45
triệu; tức là trung bình cứ hai người dân bất kỳ ở lứa tuổi nào đều sở hữu một chiếc
xe máy. Như vậy, thị trường xe máy tại Việt Nam đang dần đạt đến bão hòa. Hiện
nay tổng công suất các nhà máy xe máy tại Việt Nam đạt khoảng 4-5 triệu xe một
năm trong khi sức tiêu thụ của thị trường nội địa là 2.7-2.8 triệu chiếc. Nếu muốn
tiếp tục giữ công suất và ổn định hoạt động kinh doanh, các doanh nghiệp sản xuất
xe máy Việt Nam phải định hướng xuất khẩu ra nước ngoài.
Honda Việt Nam cũng nằm trong xu thế chung đó. Được thành lập vào năm
1996, sau hơn 20 năm có mặt tại Việt Nam, công ty đã không ngừng phát triển và
trở thành một trong những công ty dẫn đầu trong lĩnh vực sản xuất xe máy. Hiện tại,
Honda Việt Nam không ngừng mở rộng quy mô, nâng cao năng lực sản xuất nhằm
đáp ứng tốt nhất nhu cầu tiêu dùng nội địa cũng như đẩy mạnh xuất khẩu ra thị
trường nước ngoài với tổng công suất của 3 nhà máy đạt hơn 2.5 triệu xe/ năm.
ASEAN đã và đang là thị trường truyền thống của Honda Việt Nam, luôn dẫn đầu
về kim ngạch xuất khẩu xe máy lẫn linh kiện xe máy. Kim ngạch xuất khẩu của
công ty sang ASEAN năm 2016 đạt gần 150 triệu USD, trong đó sản lượng xe
nguyên chiếc đạt gần 72 nghìn xe, chiếm 56% tổng số xe xuất khẩu đi các nước.

11. xi
Mặc dù tốc độ tăng trưởng cao và thị trường không ngừng mở rộng, nhưng
hoạt động xuất khẩu của Honda Việt Nam sang ASEAN hiện nay vẫn còn một số
tồn tại, hạn chế. Bởi vậy, nhằm tìm ra những giải pháp thực tiễn giúp công ty thúc
đẩy hơn nữa hoạt động xuất khẩu sang ASEAN, tác giả quyết định lựa chọn đề tài
“Một số giải pháp nhằm thúc đẩy hoạt động xuất khẩu xe máy và linh kiện xe
máy sang thị trường ASEAN của công ty Honda Việt Nam” làm đề tài luận văn
tốt nghiệp của mình.
2. Tình hình nghiên cứu trong và ngoài nước
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế ngày càng sâu rộng hiện nay,
đã có rất nhiều cuốn sách và giáo trình trên thế giới cũng như ở Việt Nam nghiên
cứu các lý luận chung về hoạt động xuất khẩu, giao dịch thương mại quốc tế như:
 Cuốn “International Business” của John J. Wild, Kenneth L. Wild và Jerry
C. Y. Han (2003) nêu ra chi tiết các vấn đề liên quan đến kinh doanh quốc tế hiện
nay đặt trong bối cảnh toàn cầu hóa, trong đó có đề cập đến lợi ích của hoạt động
xuất khẩu với quốc gia nói chung và doanh nghiệp nói riêng, cũng như mức độ giao
dịch trong các hình thức xuất khẩu.
 Tại Việt Nam, giáo trình “Kỹ thuật ngoại thương” của Đoàn Thị Hồng Vân
(2005) tập trung nghiên cứu những kiến thức cơ bản để đàm phán và ký kết hợp
đồng ngoại thương; các kỹ thuật đàm phán hợp đồng ngoại thương hiệu quả cho
doanh nghiệp.
 Trong khi đó, giáo trình “Giao dịch thương mại quốc tế” của Phạm Duy
Liên (2012) đã hệ thống hóa các điều kiện trong thương mại quốc tế của Incoterms
2010 - bộ quy tắc mới nhất do phòng Thương mại quốc tế ICC ban hành năm 2010;
cũng như các bước cơ bản để tổ chức hoạt động xuất khẩu hàng hóa.
 Giáo trình “Lý luận chung về hoạt động xuất nhập khẩu” của Lê Ngọc Hải
(2013) lại cập nhật một cách hệ thống những vấn đề mang tính lý luận chung như
khái niệm và vai trò của hoạt động xuất nhập khẩu, các hình thức xuất khẩu chủ yếu
đang được sử dụng trong giao dịch thương mại quốc tế hiện nay; và quy trình tổ
chức xuất khẩu hàng hóa.

12. xii
Ngoài ra, có rất nhiều các tài liệu của Bộ Công thương Việt Nam, các tổ chức
quốc tế và các bài báo trong thời gian qua đề cập đến hoạt động xuất khẩu hàng hóa
của Việt Nam nói chung và sang thị trường ASEAN nói riêng. Tuy nhiên, các công
trình nghiên cứu này lại thường tập trung phân tích và đánh giá các mặt hàng xuất
khẩu chủ lực của Việt Nam là hàng nông sản, thủy sản, dệt may và da dày. Với mặt
hàng xe máy và linh kiện xe máy, hiện nay mới có một số công trình nghiên cứu về
ngành công nghiệp phụ trợ cho xe máy như “Phát triển công nghiệp hỗ trợ: nghiên
cứu trường hợp công nghiệp hỗ trợ cho ngành sản xuất ô tô, xe máy” của Viện kinh
tế Việt Nam (2007), “Công nghiệp hỗ trợ trong một số ngành công nghiệp ở Việt
Nam” của Hà Thị Hương Lan (Luận án tiến sĩ, 2014); về giải pháp phát triển thị
trường của một doanh nghiệp sản xuất xe máy như “Giải pháp phát triển thị trường
xe máy của công ty Honda Việt Nam” của Bùi Văn Duy (Luận văn thạc sĩ, 2009),
trong đó có đề cập đến giải pháp chuyển hướng sang xuất khẩu giúp công ty mở
rộng thị trường…
Cho đến nay chưa thực sự có một công trình nghiên cứu cụ thể về hoạt động
xuất khẩu mặt hàng xe máy và linh kiện xe máy sang thị trường ASEAN ở Việt
Nam nói chung hoặc ở một doanh nghiệp Việt Nam nói riêng. Đây sẽ là công trình
đầu tiên nghiên cứu về nội dung này, đưa ra kết luận cụ thể về những thành công và
hạn chế trong hoạt động xuất khẩu xe máy và linh kiện với một thị trường cụ thể,
làm cơ sở cho việc đề xuất giải pháp mang tính khả thi hơn.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài
Mục đích của luận văn là đánh giá thực trạng hoạt động xuất khẩu xe máy và
linh kiện xe máy của công ty Honda Việt Nam sang thị trường ASEAN, từ đó đề
xuất một số giải pháp nhằm thúc đẩy hoạt động này.
Để đạt được mục đích nghiên cứu nêu trên, luận văn thực hiện hệ thống hóa
các vấn đề lý luận và thực tiễn trong hoạt động xuất khẩu hàng hóa; phân tích, đánh
giá thực trạng hoạt động xuất khẩu xe máy và linh kiện xe máy của Honda Việt
Nam tại khu vực ASEAN từ năm 2012 đến năm 2016; xem xét kinh nghiệm xuất
khẩu của một số doanh nghiệp xe máy tại Việt Nam trước khi đề xuất các giải pháp
nhằm thúc đẩy hơn nữa hoạt động xuất khẩu của công ty sang ASEAN.

13. xiii
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu: Hoạt động xuất khẩu xe máy và linh kiện xe máy của
Honda Việt Nam sang thị trường ASEAN.
4.2. Phạm vi nghiên cứu:
- Về thời gian: Phân tích thực trạng xuất khẩu của công ty Honda Việt Nam
sang thị trường ASEAN với 2 loại hình sản phẩm chính của công ty là xe máy và
linh kiện xe máy, tập trung vào giai đoạn 2012-2016.
- Về không gian nghiên cứu: Hiện nay, Honda Việt Nam đang xuất khẩu đi 22
quốc gia ở châu Á, châu Mỹ, châu Âu, châu Đại Dương và châu Phi. Tuy nhiên,
luận văn chỉ tập trung nghiên cứu tình hình xuất khẩu 2 loại hình sản phẩm chính
của công ty là xe máy và linh kiện xe máy sang các nước ASEAN, đây là thị trường
lớn nhất đóng góp khoảng 40% đến 50% doanh thu xuất khẩu của công ty hàng năm.
5. Phương pháp nghiên cứu
Đề tài sẽ sử dụng các phương pháp sau:
- Phương pháp duy vật biện chứng, duy vật lịch sử; quan sát, thu thập thông tin, số liệu.
- Phân tích tổng hợp và so sánh: Nghiên cứu sử dụng phương pháp so sánh
giữa các thị trường và rút ra bài học cho Honda Việt Nam tại thị trường ASEAN.
Đề tài sẽ sử dụng các nguồn dữ liệu sẵn có trong nước và quốc tế, từ dữ liệu
chính thức của các cơ quan hoạch định chính sách và quản lý, tới dữ liệu của công
ty Honda Việt Nam, các trường đại học và các cá nhân trong và ngoài nước.
Bên cạnh đó nhằm tập hợp đầy đủ những số liệu, đề tài sẽ sử dụng tư liệu từ
nguồn sách, báo, tạp chí và các trang website chuyên ngành xe máy (đặc biệt là các
nguồn tài liệu của VAMM - Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy Việt Nam); cùng với
việc tham khảo những kết quả nghiên cứu khác của các tác giả đi trước.
6. Đóng góp mới của luận văn
Luận văn có những đóng góp mới sau đây:
(1) Thông qua phân tích thực trạng hoạt động xuất khẩu xe máy và linh kiện
xe máy sang thị trường ASEAN của công ty Honda Việt Nam, luận văn chỉ ra để

14. xiv
thúc đẩy xuất khẩu, điều quan trọng là công ty phải phát huy được lợi thế so sánh.
Và điểm cốt lõi giúp công ty đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu sang thị trường
ASEAN là không ngừng cắt giảm chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm, cũng như
nâng cao hệ thống quản lý chất lượng.
(2) Bên cạnh những thành tựu công ty đạt được khi xuất khẩu sang ASEAN
như mở rộng thị trường và đa dạng hóa dòng xe mới cho xuất khẩu, hiện nay vẫn
còn một số tồn tại trong công tác xuất khẩu xe máy và linh kiện xe máy sang thị
trường ASEAN như chưa đủ trình độ công nghệ, chuyên môn để sản xuất các dòng
xe hiện đại phân khối lớn; đồng thời công tác nghiên cứu thị trường còn hạn chế.
(3) Trên cơ sở phân tích lý luận và thực tiễn tình hình xuất khẩu của Honda
Việt Nam sang ASEAN, luận văn đề xuất một số giải pháp và kiến nghị nhằm thúc
đẩy hoạt động xuất khẩu xe máy và linh kiện xe máy của công ty tại thị trường này
trong thời gian tới. Trong đó tập trung vào việc đổi mới dây chuyền máy móc thiết
bị để nâng cao năng suất, đồng thời đầu tư sản xuất các dòng xe phân khối lớn đáp
ứng nhu cầu thị trường trong tương lai. Bên cạnh việc duy trì và mở rộng thị trường
xuất khẩu hiện tại, công ty cần đẩy mạnh hơn nữa công tác nghiên cứu và tìm kiếm
khách hàng mới thông qua các hoạt động xúc tiến thương mại cũng như xây dựng
một bộ phận chuyên trách công việc nghiên cứu thị trường trong công ty.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận; tóm tắt luận văn; danh mục từ viết tắt, bảng
biểu, hình vẽ; danh mục tài liệu tham khảo; luận văn chia làm 3 chương như sau:
Chương I: Cơ sở lý luận về hoạt động xuất khẩu hàng hóa;
Chương II: Thực trạng hoạt động xuất khẩu xe máy và linh kiện xe máy
tại công ty Honda Việt Nam sang thị trường ASEAN;
Chương III: Một số giải pháp nhằm thúc đẩy hoạt động xuất khẩu xe máy
và linh kiện xe máy sang thị trường ASEAN của công ty Honda Việt Nam
trong thời gian tới.

15. 1
CHƯƠNG I. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG XUẤT KHẨU HÀNG HÓA
1.1. Tổng quan về hoạt động xuất khẩu
1.1.1. Khái niệm và vai trò của hoạt động xuất khẩu
1.1.1.1. Khái niệm hoạt động xuất khẩu
Hoạt động xuất khẩu là một hình thức cơ bản của thương mại quốc tế, nó được
hình thành từ rất lâu đời và ngày càng phát triển cho đến giai đoạn hiện nay. Hoạt
động xuất khẩu sơ khai chỉ là hàng đổi hàng và phát triển ngày một đa dạng. Cho
đến nay có rất nhiều hình thức của xuất khẩu như xuất khẩu trực tiếp, buôn bán đối
lưu, xuất khẩu uỷ thác…Hoạt động xuất khẩu diễn ra trên phạm vi rất rộng cả về
không gian và thời gian: nó có thể diễn ra trong thời gian rất ngắn song nó cũng có
thể kéo dài hàng năm; nó có thể được tiến hành trên phạm vi một quốc gia hay
nhiều quốc gia. Nó diễn ra trên mọi lĩnh vực, trong mọi điều kiện kinh tế, từ xuất
khẩu hàng tiêu dùng cho đến tư liệu sản xuất, máy móc thiết bị và công nghệ kỹ
thuật cao. Tất cả các hoạt động trao đổi đó đều nhằm mục đích đem lại lợi ích cho
các nước tham gia.
Do sự phổ biến sâu rộng của hoạt động xuất khẩu hiện nay nên có thể tìm thấy
rất nhiều định nghĩa học thuật về “hoạt động xuất khẩu”:
Trong cuốn sách “International Business – The challenges of globalization”
của John J. Wild (2003, tr.352) có đề cập “Xuất khẩu là hoạt động đưa hàng hoá
hoặc dịch vụ từ quốc gia này sang quốc gia khác.”
Tuy nhiên, công trình nghiên cứu về hoạt động Marketing quốc tế của Rakesh
M. Joshi (2005, tr.503) lại hiểu hoạt động xuất khẩu theo nghĩa “là vận chuyển hàng
hóa hoặc dịch vụ ra khỏi lãnh thổ của một quốc gia. Người bán hàng hóa, dịch vụ
được gọi là nhà xuất khẩu và có trụ sở tại nước xuất khẩu, trong khi người mua có
trụ sở ở nước ngoài được gọi là nhà nhập khẩu. Trong thương mại quốc tế, xuất
khẩu đề cập đến việc bán hàng hóa hoặc dịch vụ sản xuất trong nước sang thị
trường nước khác.”
Trong khi đó, Luật thương mại Việt Nam năm 2005 định nghĩa về hoạt động
xuất khẩu hàng hóa như sau: “Xuất khẩu hàng hóa là việc hàng hoá được đưa ra

16. 2
khỏi lãnh thổ Việt Nam hoặc đưa vào khu vực đặc biệt nằm trên lãnh thổ Việt Nam
được coi là khu vực hải quan riêng theo quy định của pháp luật.”
Ở một công trình nghiên cứu khác gần đây thì xuất khẩu được định nghĩa là
“hoạt động bán hàng hoá hoặc dịch vụ cho một quốc gia khác trên cơ sở dùng tiền
tệ làm phương tiện thanh toán. Tiền tệ ở đây có thể là ngoại tệ đối với một quốc gia
hoặc với cả hai quốc gia.” (Đại học Kinh tế Quốc dân, 2010)
Theo quan điểm của tác giả, xuất phát từ bản chất của xuất khẩu, đây là hoạt
động đưa hàng hoá hoặc dịch vụ từ quốc gia này sang quốc gia khác. Dưới góc độ
kinh doanh, hoạt động xuất khẩu là việc bán hàng hoá hoặc dịch vụ giữa quốc gia
này với quốc gia khác; còn dưới góc độ phi kinh doanh (với quà tặng, quà biếu
hoặc viện trợ không hoàn lại) thì hoạt động xuất khẩu chỉ là việc lưu chuyển hàng
hoá hoặc dịch vụ qua biên giới quốc gia.
Mục đích cơ bản của hoạt động xuất khẩu trong kinh doanh là khai thác được
lợi thế của từng quốc gia trong phân công lao động quốc tế. Khi việc trao đổi hàng
hoá giữa các quốc gia đều có lợi thì các quốc gia đều tích cực tham gia mở rộng
hoạt động này.
Ngày nay, xuất khẩu không chỉ mang ý nghĩa đơn thuần là buôn bán, mà là sự
phụ thuộc tất yếu giữa các quốc gia về phân công lao động quốc tế. Vì vậy, các
quốc gia hiện nay đều coi xuất khẩu như một tiền đề, một nhân tố phát triển kinh tế
trong nước, trên cơ sở lựa chọn một cách tối ưu sự phân công lao động và chuyên
môn hóa quốc tế. Do những điều kiện khác nhau, mỗi quốc gia có thế mạnh về lĩnh
vực này nhưng lại yếu về lĩnh vực khác. Để có thể dung hoà được nguy cơ và lợi
thế, tạo ra được sự cân bằng trong quá trình sản xuất và tiêu dùng, các quốc gia phải
tiến hành trao đổi với nhau, bán những gì mình thừa và mua những gì mình thiếu.
Tuy nhiên, hoạt động xuất khẩu không nhất thiết chỉ diễn ra giữa những quốc
gia có lợi thế về lĩnh vực này hay lĩnh vực khác mà các quốc gia thua thiệt hơn về
tất cả các điều kiện như: nhân lực, tài chính, tài nguyên thiên nhiên, công nghệ…
thông qua hoạt động trao đổi thương mại quốc tế cũng sẽ thu được những lợi ích,
tạo điều kiện phát triển nền kinh tế nội địa.

17. 3
Tính tất yếu của hoạt động xuất khẩu đã được chứng minh rất rõ qua lý thuyết
về lợi thế so sánh của nhà kinh tế học David Ricardo. Theo Nguyễn Xuân Thiên
(2010), trong quy luật lợi thế so sánh, nếu một nước có hiệu quả thấp hơn so với các
nước khác trong việc sản xuất hầu hết các loại sản phẩm vẫn cần phải tham gia hoạt
động thương mại quốc tế vì có thể tạo ra lợi ích không nhỏ mà nếu bỏ qua, quốc gia
có thể mất cơ hội phát triển. Nói cách khác, khi một quốc gia có hiệu quả thấp trong
việc sản xuất ra tất cả các loại hàng hoá sẽ có thể chuyên môn hoá vào sản xuất loại
hàng hoá ít bất lợi nhất để trao đổi với các quốc gia khác và nhập về những loại
hàng hoá mà việc sản xuất nó là bất lợi nhất để tiết kiệm được các nguồn lực của
mình và thúc đẩy sự phát triển của sản xuất trong nước.
1.1.1.2. Vai trò của hoạt động xuất khẩu đối với quốc gia và doanh nghiệp
Theo Hoàng Tuyết Minh (2000, tr.8), xuất khẩu là một khâu quan trọng đối
với nền kinh tế quốc dân của một nước, đóng góp một phần tổng sản phẩm quốc nội
(Gross Domestic Product - GDP) nhờ bán ra nước ngoài những sản phẩm có lợi thế,
có chất lượng cao. Điều này được thể hiện qua các vai trò sau:
 Đối với quốc gia:
Trong xu thế hội nhập của nền kinh tế thế giới thì xuất khẩu là hoạt động đóng
vai trò vô cùng cần thiết. Xuất khẩu chính là hoạt động giúp các quốc gia tham gia
gắn kết và phụ thuộc vào nhau nhiều hơn. Tùy vào lợi thế từng quốc gia mà mức độ
chuyên môn hóa sẽ khác nhau; trình độ chuyên môn hoá cao hơn sẽ giảm chi phí
sản xuất và các chi phí khác, từ đó làm giảm giá thành sản phẩm.
Mục đích chung của mọi quốc gia khi tiến hành việc xuất khẩu chính là thu
được một lượng ngoại tệ lớn để có thể nhập khẩu các loại máy móc, trang thiết bị
hiện đại… nhằm tạo ra công ăn việc làm, tăng thu nhập và nâng cao mức sống cho
người dân. Đây cũng là điều kiện thúc đẩy nền kinh tế phát triển, giúp rút ngắn sự
chênh lệch giữa các nước trên thế giới. Hơn nữa, trong nền kinh tế thị trường, các
quốc gia không thể tự mình đáp ứng mọi nhu cầu, nếu muốn đáp ứng thì phải tốn rất
nhiều chi phí. Vì vậy họ bắt buộc không thể đứng ngoài mà phải tham gia vào hoạt
động xuất khẩu để bán đi những gì mà mình có lợi thế hơn các quốc gia khác, đồng

18. 4
thời có thể mua về những gì mà trong nước không sản xuất được hoặc có sản xuất
được nhưng chi phí quá cao.
Do đó, tham gia vào hoạt động xuất nhập khẩu chính là hoạt động kinh tế có
lợi, giúp tiết kiệm được nhiều chi phí, tạo được nhiều việc làm, giảm được các tệ
nạn xã hội, tạo điều kiện chuyển dịch cơ cấu ngành nghề, thúc đẩy sản xuất phát
triển, góp phần vào xây dựng công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước.
 Đối với doanh nghiệp:
Hoạt động xuất khẩu với doanh nghiệp có vai trò rất quan trọng. Thực chất nó
là hoạt động bán hàng của các công ty xuất nhập khẩu và thu lợi nhuận từ hoạt động
này, góp phần quyết định sự tồn tại và phát triển của công ty. Lợi nhuận là nguồn bổ
sung vào nguồn vốn kinh doanh, các quỹ của công ty. Lợi nhuận cao cho phép công
ty đẩy mạnh tái đầu tư vào tài sản cố định, tăng nguồn vốn lưu động để thực hiện
hoạt động xuất nhập khẩu, giúp công ty ngày càng mở rộng và phát triển.
Cùng với sự bùng nổ của nền kinh tế toàn cầu thì xu hướng vươn ra thị trường
quốc tế là một xu hướng chung của tất cả các quốc gia và các doanh nghiệp. Xuất
khẩu là một trong những con đường quen thuộc để các doanh nghiệp thực hiện kế
hoạch phát triển của mình. Xuất khẩu tạo điều kiện cho các doanh nghiệp mở rộng
thị trường tiêu thụ sản phẩm do doanh nghiệp sản xuất ra. Nhờ có xuất khẩu mà tên
tuổi của doanh nghiệp không chỉ được các khách hàng trong nước biết đến, mà còn
có mặt ở thị trường nước ngoài. Để có được điều này thì doanh nghiệp ngược lại
cần phải đáp ứng tốt các yêu cầu của khách hàng về giá cả, chất lượng hàng hoá,
phương thức giao dịch, thanh toán…
Bên cạnh đó, xuất khẩu tạo nguồn ngoại tệ cho các doanh nghiệp, tăng dự trữ
qua đó nâng cao khả năng nhập khẩu; thay thế, bổ sung, nâng cấp máy móc, thiết bị,
nguyên vật liệu… phục vụ cho quá trình phát triển.
Xuất khẩu phát huy cao độ tính năng động sáng tạo của cán bộ xuất nhập khẩu
trong việc tích cực tìm tòi và phát triển các mặt trong khả năng xuất khẩu các thị
trường mà doanh nghiệp có khả năng thâm nhập. Xuất khẩu buộc các doanh nghiệp
phải luôn đổi mới và hoàn thiện công tác quản trị kinh doanh, đồng thời giúp các
doanh nghiệp kéo dài tuổi thọ chu kỳ sống của một sản phẩm.

19. 5
Xuất khẩu tất yếu dẫn đến cạnh tranh giữa các nhà xuất khẩu trong và ngoài
nước. Đây là một trong những nguyên nhân khiến các doanh nghiệp tham gia xuất
khẩu phải nâng cao chất lượng hàng hoá xuất khẩu, cố gắng hạ giá thành của sản
phẩm; từ đó tiết kiệm các yếu tố đầu vào hay chính là tiết kiệm các nguồn lực.
Sản xuất hàng xuất khẩu giúp doanh nghiệp thu hút được nhiều lao động, nâng
cao thu nhập và ổn định đời sống cán bộ của công nhân viên; đây chính là động lực
để người lao động làm việc chất lượng và hiệu quả hơn.
Xuất khẩu kết hợp với nhập khẩu trong điều kiện nền kinh tế hàng hoá nhiều
thành phần sẽ góp phần đẩy mạnh liên doanh liên kết giữa các doanh nghiệp trong
và ngoài nước một cách tự giác, mở rộng quan hệ kinh doanh dựa trên cơ sở đôi bên
cùng có lợi.
Như vậy, có thể nói đẩy mạnh xuất khẩu sẽ tạo ra động lực cần thiết giải quyết
những vấn đề thiết yếu của nền kinh tế nói chung và doanh nghiệp nói riêng. Điều
này nói lên tính khách quan của việc tăng cường xuất khẩu trong quá trình phát triển
kinh tế hiện nay.
1.1.2. Các hình thức xuất khẩu
Hình11.1: Các hình thức xuất khẩu chủ yếu
Nguồn: Lê Ngọc Hải, 2013
Hoạt động xuất khẩu hàng hoá được thực hiện dưới nhiều hình thức khác nhau,
điều này căn cứ vào đặc điểm sở hữu hàng hoá trước khi xuất khẩu, căn cứ vào
Xuất khẩu trực tiếp
 Xuất khẩu gián tiếp (uỷ thác)
 Gia công xuất khẩu
 Buôn bán đối lưu (hàng đổi hàng)
 Chuyển khẩu, tạm nhập tái xuất
 Xuất khẩu tại chỗ
Xuất khẩu hàng hoá theo nghị định thư
Đầu tư lớn, rủi ro cao Lợi nhuận
dự tính cao
Lợi nhuận
dự tính thấp
Đầu tư ít, rủi ro thấp

20. 6
nguồn hàng xuất khẩu... Hình 1.1 đã liệt kê một số hình thức xuất khẩu chủ yếu theo
giá trị đầu tư và độ rủi ro các doanh nghiệp ngoại thương phải gánh chịu.
1.1.2.1. Xuất khẩu trực tiếp
Xuất khẩu trực tiếp là một hình thức xuất khẩu mà trong đó các nhà xuất khẩu
trực tiếp ký kết hợp đồng mua bán trao đổi hàng hoá với các đối tác nước ngoài (Lê
Ngọc Hải, 2013).
Đây là hình thức mà hàng hoá được mua bán trực tiếp không qua trung gian.
Theo hình thức này đơn vị kinh doanh xuất khẩu trực tiếp ký kết hợp đồng ngoại
thương. Doanh nghiệp sẽ tự bỏ vốn ra mua các sản phẩm từ các đơn vị sản xuất
trong nước sau đó bán các sản phẩm này cho khách hàng nước ngoài, trong đó sản
phẩm có thể qua một số công đoạn gia công chế biến.
Ưu điểm: Hình thức xuất khẩu này giúp lợi nhuận của đơn vị kinh doanh xuất
khẩu thường cao hơn các hình thức khác do giảm bớt được các khâu trung gian. Với
vai trò là người bán trực tiếp, doanh nghiệp có thể chủ động trong kinh doanh, có
điều kiện tiếp cận thị trường, nắm bắt thông tin một cách nhạy bén hơn để tự đưa ra
quyết định về thâm nhập thị trường, ứng xử linh hoạt hơn với nhu cầu thị trường và
do vậy có thể gợi mở, kích thích nhu cầu. Nếu đơn vị xuất khẩu hoạt động kinh
doanh hiệu quả sẽ có thể xây dựng được thương hiệu cũng như uy tín về sản phẩm
trên thị trường thế giới.
Nhược điểm: Hình thức này đòi hỏi phải ứng trước một lượng vốn khá lớn để
sản xuất hoặc thu mua hàng hóa và có thể gặp nhiều rủi ro. Đối với đơn vị mới tham
gia kinh doanh thì hình thức này rất khó áp dụng do không có điều kiện về vốn đầu
tư, nghiên cứu thị trường, tìm bạn hàng...
1.1.2.2. Xuất khẩu gián tiếp (uỷ thác)
Đây là hình thức dịch vụ thương mại, theo đó doanh nghiệp ngoại thương
đứng ra với vai trò trung gian thực hiện xuất khẩu hàng hoá cho các đơn vị uỷ thác
(Lê Ngọc Hải, 2013). Xuất khẩu uỷ thác gồm 3 bên, bên uỷ thác xuất khẩu, bên
nhận uỷ thác xuất khẩu và bên nhập khẩu. Bên uỷ thác không được quyền thực hiện

21. 7
các điều kiện về giao dịch mua bán hàng hoá, giá cả, phương thức thanh toán… mà
phải thông qua bên thứ 3 - bên nhận uỷ thác.
Xuất khẩu uỷ thác được áp dụng trong trường hợp doanh nghiệp không được
phép kinh doanh xuất khẩu trực tiếp hoặc không có điều kiện xuất khẩu trực tiếp, uỷ
thác cho doanh nghiệp kinh doanh xuất khẩu làm đơn vị xuất khẩu hàng hoá cho
mình, bên nhận uỷ thác được nhận một khoản thù lao gọi là phí uỷ thác.
Ưu điểm: Hình thức xuất khẩu gián tiếp giúp doanh nghiệp dễ dàng mở rộng
thị trường và tìm nguồn đầu ra cho sản phẩm của mình. Công ty uỷ thác xuất khẩu
không phải bỏ vốn vào kinh doanh, tránh được rủi ro trong kinh doanh mà vẫn thu
được một khoản lợi nhuận là hoa hồng cho xuất khẩu. Do chỉ thực hiện hợp đồng uỷ
thác xuất khẩu nên tất cả các chi phí từ nghiên cứu thị trường, giao dịch đàm phán
ký kết hợp đồng và thực hiện hợp đồng đều không phát sinh, dẫn tới giảm chi phí
trong hoạt động kinh doanh.
Nhược điểm: Do không phải bỏ vốn kinh doanh nên hiệu quả kinh doanh của
doanh nghiệp xuất khẩu theo hình thức này thường thấp do phải chia sẻ lợi nhuận
với bên thứ 3. Đồng thời mối liên hệ với bạn hàng của nhà xuất khẩu bị hạn chế.
Tuy nhiên, trên thực tế phương thức này lại khá phổ biến, đặc biệt là ở các
nước kém phát triển và đang phát triển vì nguyên nhân sau:
+ Nhà kinh doanh thường thiếu thông tin về thị trường, còn bên trung gian
thường hiểu rõ thị trường kinh doanh nên sẽ tìm được nhiều cơ hội thuận lợi hơn.
+ Bên trung gian có khả năng nhất định về vốn, nhân lực nên nhà xuất khẩu có
thể khai thác để tiết kiệm phần nào chi phí trong quá trình vận tải.
1.1.2.3. Gia công xuất khẩu
Gia công là phương thức kinh doanh trong đó một bên (bên nhận gia công)
nhập khẩu nguyên liệu hoặc bán thành phẩm của một bên khác (bên đặt gia công)
để chế biến ra thành phẩm giao lại cho bên đặt gia công và nhận thù lao hay phí gia
công. Khi hoạt động gia công vượt ra khỏi biên giới quốc gia thì được gọi là gia
công xuất khẩu hay gia công quốc tế (Lê Ngọc Hải, 2013).

22. 8
Ưu điểm: Gia công quốc tế là hình thức xuất khẩu khá phổ biến hiện nay,
được các nước đang phát triển có nguồn nhân lực dồi dào áp dụng. Thông qua hình
thức này, họ vừa tạo cho người lao động có công ăn việc làm, lại vừa tiếp nhận
được công nghệ mới. Mặt khác nước nhận gia công không phải đầu tư nhiều vốn,
cũng như không cần quan tâm về thị trường tiêu thụ. Nước đặt gia công cũng có lợi
vì tận dụng được nguồn nguyên phụ liệu dồi dào và nhân công giá rẻ của nước nhận
gia công.
Nhược điểm: Hình thức này có hạn chế là các nước nhận gia công bị phụ
thuộc vào nước đặt gia công về số lượng, chủng loại hàng hoá gia công đồng thời
cũng bị o ép về phí gia công.
1.1.2.4. Buôn bán đối lưu (hàng đổi hàng)
Buôn bán đối lưu là phương thức giao dịch trong đó xuất khẩu kết hợp chặt
chẽ với nhập khẩu, người bán đồng thời là người mua. Khối lượng hàng hoá được
trao đổi có giá trị tương đương (Lê Ngọc Hải, 2013).
Mục đích xuất khẩu ở đây không phải thu về một khoản ngoại tệ mà nhằm thu
về một khối lượng hàng hoá với giá trị tương đương. Vì đặc điểm này mà phương
thức này còn có tên gọi khác như xuất nhập khẩu liên kết, hay hàng đổi hàng. Tuy
tiền tệ không được thanh toán trực tiếp nhưng nó được làm vật ngang giá chung cho
giao dịch này.
Ưu điểm: Phương thức này thông thường được thực hiện nhiều ở các nước
đang phát triển, vì các nước này thông thường rất thiếu ngoại tệ để thanh toán hàng
hóa nhập khẩu nên thường dùng phương pháp hàng đổi hàng để cân đối nhu cầu
trong nước. Lợi ích của buôn bán đối lưu là nhằm mục đích tránh được các rủi ro về
sự biến động của tỷ giá hối đoái trên thị trường ngoại hối.
Nhược điểm: Với phương thức này, thời gian trao đổi hay thanh toán trên thị
trường lâu, do vậy có thể không kịp tiến độ sản xuất làm mất cơ hội kinh doanh.
1.1.2.5. Chuyển khẩu, tạm nhập tái xuất
Đây là hình thức nước này bán cho nước khác, không làm thủ tục xuất nhập
khẩu và thường hàng đi thẳng từ nước xuất khẩu sang nước nhập khẩu (Lê Ngọc

23. 9
Hải, 2013). Người kinh doanh chuyển khẩu trả tiền cho người xuất khẩu và thu tiền
của người nhập khẩu hàng hóa đó. Thông thường khoản thu từ người nhập khẩu lớn
hơn khoản phải trả cho người xuất khẩu, do đó người kinh doanh sẽ thu được số
chênh lệch như tiền lãi. Các mặt hàng theo hình thức tạm nhập tái xuất, tạm xuất tái
nhập, hay chuyển khẩu được miễn thuế xuất nhập khẩu.
Đường đi của hàng hoá trong tạm nhập tái xuất và chuyển khẩu là giống nhau;
điểm khác nhau giữa 2 hình thức này là kinh doanh chuyển khẩu chủ yếu là kinh
doanh dịch vụ vận tải, còn tái xuất là loại hình hợp đồng kinh doanh hàng hoá:
Nhập khẩu để xuất khẩu hàng đó, không qua chế biến và thu lãi tức thời. Người
kinh doanh bỏ vốn ra mua hàng, bán lại hàng đó để thu lời nhiều hơn. Việc giao
dịch được thực hiện ở ba nước: Nước xuất khẩu, nước tái xuất và nước nhập khẩu.
1.1.2.6. Xuất khẩu tại chỗ
Là hình thức mà hàng hoá xuất khẩu được bán ngay tại nước xuất khẩu. Doanh
nghiệp không phải ra nước ngoài để đàm phán, ký kết hợp đồng mà người mua tự
tìm đến doanh nghiệp để mua hàng (Lê Ngọc Hải, 2013).
Đây là hình thức kinh doanh xuất khẩu mới đang có xu hướng phát triển và
phổ biến rộng rãi do ưu điểm của nó đem lại. Đặc điểm của loại hình xuất khẩu này
là doanh nghiệp không phải vận chuyển hàng hóa qua biên giới quốc gia; mặt khác,
tránh được một số thủ tục rắc rối của hải quan và không phải thuê phương tiện vận
chuyển, mua bảo hiểm hàng hoá. Từ đó, giảm thiểu được một lượng chi phí khá lớn.
Hình thức xuất khẩu tại chỗ đang được các quốc gia, đặc biệt là các quốc gia
có thế mạnh về du lịch và có nhiều đơn vị kinh doanh, các tổ chức nước ngoài đóng
tại quốc gia đó khai thác tối đa và đã thu được những kết quả to lớn, không thua
kém so với xuất khẩu trực tiếp qua biên giới quốc gia, đồng thời có cơ hội thu hồi
vốn nhanh và lợi nhuận cao.
1.1.2.7. Xuất khẩu hàng hoá theo nghị định thư
Đây là hình thức xuất khẩu hàng hoá được ký kết theo nghị định thư giữa hai
Chính phủ. Hình thức này giúp doanh nghiệp tiết kiệm được các khoản chi phí trong

24. 10
việc nghiên cứu thị trường và tìm kiến bạn hàng, mặt khác không có sự rủi ro trong
thanh toán (Lê Ngọc Hải, 2013).
Trên thực tế xuất khẩu hàng hoá theo nghị định thư chiếm tỷ trọng rất nhỏ
trong thương mại quốc tế hiện nay. Hình thức này chỉ diễn ra trong các nước xã hội
chủ nghĩa trước đây hoặc giữa một số các quốc gia có quan hệ thân thiết, và chủ yếu
là giữa các doanh nghiệp nhà nước với nhau với mục đích thường là để gán nợ.
1.2. Quy trình tổ chức hoạt động xuất khẩu hàng hoá
Hình21.2: Quy trình tổ chức hoạt động xuất khẩu hàng hóa
Nguồn: S. Tamer Cavusgil và Shaoming Zou, 1994
Quy trình tổ chức hoạt động xuất khẩu hàng hóa gồm nhiều bước có quan hệ
chặt chẽ với nhau, bước trước là cơ sở, tiền đề để thực hiện được bước sau. Tranh
chấp giữa hai bên thường xảy ra trong tổ chức thực hiện hợp đồng là do lỗi yếu kém
ở một khâu nào đó. Để quy trình xuất khẩu được tiến hành thuận lợi thì làm tốt công
việc ở tất cả các bước là rất cần thiết.
Để đảm bảo cho hoạt động xuất khẩu được thực hiện một cách an toàn và
thuận lợi đòi hỏi doanh nghiệp phải tổ chức tiến hành theo 4 bước của quy trình
xuất khẩu chung như hình 1.2 trên đây.
1.2.1. Nghiên cứu tiếp cận thị trường nước ngoài
Nghiên cứu thị trường nhằm nắm vững các yếu tố của thị trường, hiểu biết các
qui luật vận động của thị trường để kịp thời đưa ra quyết định. Vì thế nó có ý nghĩa
Nghiên cứu tiếp
cận thị trường
nước ngoài
Xây dựng kế
hoạch kinh
doanh xuất khẩu
Tổ chức giao dịch,
đàm phán và ký
kết hợp đồng
Tổ chức thực
hiện hợp đồng
xuất khẩu
Nhà kinh doanh
đánh giá sự sẵn
sàng quốc tế hóa
của sản phẩm và
thị trường.
Nhà kinh doanh
lên kế hoạch về
mặt hàng, hình
thức xuất khẩu;
đưa ra mục tiêu
và biện pháp thực
hiện, sau đó đánh
giá lại hiệu quả.
Nhà kinh doanh
giao dịch và
thống nhất với
khách hàng về
điều kiện xuất
khẩu, sau đó ký
kết hợp đồng.
Nhà kinh doanh
thực hiện nghĩa
vụ như trong hợp
đồng, từ khâu
chuẩn bị hàng
đến giải quyết
khiếu nại sau
giao hàng.

25. 11
rất quan trọng trong phát triển và nâng cao hiệu suất các quan hệ kinh tế, đặc biệt là
trong hoạt động xuất khẩu của doanh nghiệp. Theo Phạm Duy Liên (2012, tr.177 &
178), khi nghiên cứu thị trường nước ngoài, các doanh nghiệp cần phải tập trung
vào các vấn đề sau đây:
- Nghiên cứu quan hệ cung cầu và dung lượng thị trường để xác định được
khối lượng hàng hóa mình có thể bán được trên thị trường đang quan tâm;
- Điều kiện chính trị, kinh tế, thương mại của thị trường để xác định chiến lược
kinh doanh lâu dài;
- Nghiên cứu hệ thống luật pháp và các chính sách buôn bán có liên quan;
- Nghiên cứu điều kiện tự nhiên: cảng khẩu, đường xá;
- Nghiên cứu tập quán tiêu dùng của người dân tại các khu vực thị trường mà
mình quan tâm;
- Các nội dung khác mà doanh nghiệp không thể bỏ qua như điều kiện tiền tệ,
kênh tiêu thụ hàng hóa…
Nắm vững những vấn đề trên cho phép doanh nghiệp xác định được thị trường,
thời cơ bán hàng, phương thức mua bán và điều kiện giao dịch. Tuy nhiên, sự thành
bại của một nghiệp vụ còn phụ thuộc rất lớn vào yếu tố khách hàng. Lựa chọn được
bạn hàng tin cậy, hàng hóa sẽ được tiêu thụ với các điều kiện có lợi, vốn thu hồi
nhanh và hạn chế được tranh chấp phát sinh. Do đó doanh nghiệp còn cần phải quan
tâm nghiên cứu lựa chọn đối tác, cụ thể là những vấn đề sau:
- Hình thức tổ chức của đối tác (Hội buôn, Công ty trách nhiệm vụ hạn, trách
nhiệm hữu hạn, Công ty cổ phần). Điều này sẽ quyết định ai sẽ chịu trách nhiệm về
các hợp đồng mua bán. Trách nhiệm của các thành viên tham gia sẽ được quy định
cụ thể trong luật của các quốc gia có liên quan;
- Khả năng tài chính (lỗ, lãi…);
- Uy tín của đối tác;
- Lĩnh vực ngành nghề kinh doanh của đối tác;
- Thiện chí của đối tác.

26. 12
Ngoài ra, khi nghiên cứu về thị trường nước ngoài, doanh nghiệp còn phải cân
nhắc đánh giá và đưa ra quyết định nên xuất khẩu mặt hàng nào, dung lượng thị
trường hàng hoá là bao nhiêu, phương thức giao dịch như thế nào, sự biến động
hàng hoá trên thị trường ra sao, từ đó đưa ra được chiến lược kinh doanh hợp lý để
đạt được mục tiêu đề ra.
Để có thông tin về các vấn đề trên, các doanh nghiệp có thể sử dụng một hoặc
nhiều phương pháp nghiên cứu sau: qua báo chí, các loại ấn phẩm, qua điều tra tại
chỗ, qua dịch vụ điều tra của các công ty tín dụng, qua mua bán thử…
1.1.2. Xây dựng kế hoạch kinh doanh xuất khẩu
Dựa vào những kết quả thu được trong quá trình nghiên cứu tiếp cận thị trường
nước ngoài, bước tiếp theo đơn vị kinh doanh xuất khẩu lập phương án kinh doanh.
Phương án này là bản kế hoạch hoạt động nhằm đạt được những mục tiêu xác định
trong kinh doanh. Xây dựng kế hoạch kinh doanh xuất khẩu gồm các bước sau:
Bước 1: Xây dựng kế hoạch tạo nguồn hàng
Đối với doanh nghiệp sản xuất thì tạo nguồn hàng là việc tổ chức hàng hoá
theo yêu cầu của khách hàng. Các doanh nghiệp sản xuất cần phải trang bị máy
móc, nhà xưởng nhiên liệu để sản xuất ra sản phẩm xuất khẩu. Kế hoạch tổ chức sản
xuất phải lập chi tiết, hoạch toán chi phí cụ thể cho từng đối tượng. Nhân công cũng
là một vấn đề quan trọng. Số lượng công nhân, trình độ và chi phí cho công nhân là
những nhân tố ảnh hưởng lớn tới chất lượng cũng như giá thành của sản phẩm.
 Bước 2: Lựa chọn mặt hàng xuất khẩu và hình thức xuất khẩu
Từ danh mục sản phẩm của mình, công ty phải chọn ra mặt hàng xuất khẩu
công ty có khả năng sản xuất, có nguồn hàng ổn định và tận dụng thời cơ: khi nào
thì xuất khẩu, khi nào thì dự trữ hàng chờ xuất khẩu… Khi đã quyết định thâm nhập
thị trường nước ngoài, doanh nghiệp xuất khẩu phải cân nhắc làm thế nào và từ đó
đưa ra hình thức xuất khẩu phù hợp. Như đã phân tích ở phần trên, có rất nhiều hình
thức doanh nghiệp có thể lựa chọn như xuất khẩu trực tiếp hoặc thông qua một bên
trung gian. Điều này phụ thuộc lớn vào đặc tính của sản phẩm xuất khẩu và các yếu
tố khác như quy mô doanh nghiệp cũng như độ sẵn sàng chấp nhận rủi ro.

27. 13
 Bước 3: Đề ra mục tiêu kinh doanh
Trên cơ sở đánh giá về thị trường nước ngoài, khả năng tiêu thụ sản phẩm xuất
khẩu thị trường đó mà đơn vị kinh doanh xuất khẩu đề ra mục tiêu cho từng giai
đoạn cụ thể khác nhau.
Giai đoạn 1: Bán sản phẩm với giá thấp nhằm cạnh tranh với sản phẩm cùng
loại, tạo điều kiện cho người tiêu dùng có cơ hội dùng thử, chiếm lĩnh thị phần.
Giai đoạn 2: Nâng dần mức giá bán lên để thu lợi nhuận. Mục tiêu này phải
dựa vào tình hình thực tế, ngoài ra còn cần phù hợp với khả năng của công ty.
 Bước 4: Đề ra biện pháp thực hiện
Giải pháp thực hiện là công cụ giúp doanh nghiệp kinh doanh xuất khẩu thực
hiện các mục tiêu đề ra một cách hiệu quả nhất, nhanh nhất và có lợi nhất.
 Bước 5: Đánh giá hiệu quả của việc kinh doanh
Công đoạn cuối cùng là đánh giá hiệu quả sau thương vụ kinh doanh, việc này
giúp công ty xem xét lại những khâu đã làm tốt, những khâu còn yếu kém, từ đó
giúp công ty hoàn thiện quy trình xuất khẩu.
Ngoài sử dụng các chỉ tiêu về chi phí và doanh thu, doanh nghiệp thường đánh
giá hiệu quả kinh doanh theo 2 chỉ tiêu dưới đây:
*) Tỷ suất ngoại tệ xuất khẩu:
TSxk = TNxk/ CPxk
Trong đó: TNxk: Số tiền thu được khi xuất khẩu hàng hóa
CPxk: Số tiền bỏ ra để xuất khẩu hàng hóa
Chỉ số này cho biết với 1 đồng nội tệ bỏ ra cho xuất khẩu, công ty sẽ thu về
bao nhiều đồng ngoại tệ. Từ công thức trên, ta có thể tìm cách tăng tỷ suất ngoại tệ
là tăng giá bán trên thị trường nước ngoài hoặc hạ chi phí huy động hàng xuất khẩu.
*) Tỷ suất lợi nhuận:
Rb = (B + A)/ S * 100%
Trong đó: B: Lãi suất / A: Khấu hao / S: Tổng số tiền bỏ ra kinh doanh

28. 14
1.2.3. Tổ chức giao dịch, đàm phán và ký kết hợp đồng
 Bước 1: Chuẩn bị cho đàm phán:
Chúng ta đã biết rằng đàm phám thực chất là việc trao đổi vừa mang tính khoa
học, vừa mang tính nghệ thuật, đòi hỏi người đàm phán phải sử dụng các kĩ năng
trong giao dịch nhằm thuyết phục đi đến việc chấp nhận những nội dung mà đôi bên
đưa ra. Muốn đàm phán thành công thì khâu chuẩn bị đàm phán đóng góp một vai
trò quan trọng, bao gồm các bước như: chuẩn bị nội dung và xác định mục tiêu,
chuẩn bị dữ liệu thông tin, chuẩn bị nhân sự đàm phán và chương trình đàm phán.
Để đàm phán tốt cần phải chuẩn bị những thông tin về thị trường, kinh tế, văn
hoá, chính trị, pháp luật của các nước, hay như thông tin về đối tác. Các cán bộ
nghiệp vụ cần phải là những người nắm bắt thông tin về hàng hoá, thị trường, khách
hàng, chính trị, xã hội… chính xác và nhanh nhất; điều này sẽ giúp cho cuộc đàm
phán ký kết hợp đồng đạt hiệu quả tốt.
 Bước 2: Giao dịch đàm phán ký kết:
Trước khi ký kết mua bán với nhau, người xuất khẩu và người nhập khẩu phải
trải qua quá trình giao dịch thương lượng bao gồm các công việc sau:
- Chào hàng: là đề nghị của người xuất khẩu gửi cho đối tác biểu thị mong
muốn cung cấp một số mặt hàng cụ thể với số lượng, giá cả, thời gian, địa điểm
giao hàng nhất định.
- Hoàn giá: khi nhận được thư chào hàng của người bán, nếu người mua không
chấp nhận điều kiện trong thư mà đưa ra đề nghị mới thì đây gọi là hoàn giá.
- Chấp nhận: là đồng ý hoàn toàn tất cả các điều kiện trong thư chào hàng.
- Xác nhận: hai bên mua bán thống nhất với nhau về điều kiện đã giao dịch.
Hiện nay có 2 phương thức giao dịch. Một là giao dịch trực tiếp khi mà người
mua và người bán thoả thuận bàn bạc trực tiếp. Hai là giao dịch gián tiếp khi thông
qua các tổ chức trung gian. Tuỳ theo trường hợp cụ thể mà doanh nghịêp sẽ lựa
chọn phương thức phù hợp. Nhưng trong thực tế, giao dịch trực tiếp được áp dụng
rộng rãi hiện nay bởi nó giảm được các chi phí trung gian; dễ dàng đi đến thống

29. 15
nhất giữa 2 bên; có điều kiện tiếp xúc với thị trường, khách hàng; đồng thời chủ
động trong sản xuất và tiêu thụ hàng hoá.
 Bước 3: Ký kết hợp đồng:
Việc ký kết hợp đồng là hết sức quan trọng. Hợp đồng có được tiến hành hay
không phụ thuộc vào các điều khoản mà 2 bên đã cam kết trong hợp đồng. Ký kết
một hợp đồng kinh tế phải căn cứ vào các định hướng kế hoạch và chính sách phát
triển kinh tế của Nhà nước; cũng như nhu cầu thị trường, đơn đặt hàng, chào hàng...
Thông thường, hợp đồng hàng hoá bao gồm những nội dung sau:
1) Số hợp đồng;
2) Ngày, tháng, năm và nơi ký kết hợp đồng;
3) Tên và địa chỉ các bên ký kết;
4) Các điều khoản bắt buộc của hợp đồng:
- Điều 1: tên hàng, phẩm chất, qui cách, số lượng, bao bì, ký mã hiệu;
- Điều 2: giá cả;
- Điều 3: thời hạn, địa điểm, phương thức giao hàng;
- Điều 4: điều kiện kiểm tra hàng hoá;
- Điều 5: điều kiện thanh toán trả tiền;
- Điều 6: điều kiện khiếu nại;
- Điều 7: điều kiện bất khả kháng;
- Điều 8: điều khoản trọng tài.
1.2.4. Tổ chức thực hiện hợp đồng xuất khẩu
Thông thường việc tổ chức thực hiện hợp đồng xuất khẩu được tiến hành theo
10 bước như trong hình 1.3 dưới đây. Đây là sơ đồ chung để tổ chức thực hiện hợp
đồng xuất khẩu. Tuy nhiên trên thực tế thì tùy theo thỏa thuận giữa các bên mà có
thể bỏ qua một số bước hoặc các bước có thể không theo một trình tự nhất định.

30. 16
Hình31.3: Quy trình thực hiện hợp đồng xuất khẩu
Nguồn: Phạm Duy Liên, 2012
 Bước 1: Chuẩn bị hàng xuất khẩu:
Để thực hiện cam kết trong hợp đồng xuất khẩu, đầu tiên doanh nghiệp phải
tiến hành chuẩn bị hàng xuất khẩu. Căn cứ để chuẩn bị hàng xuất khẩu là hợp đồng
đã ký. Trong một số trường hợp, do số lượng lớn nên doanh nghiệp phải tiến hành
thu gom tập trung từ nhiều nguồn hàng cho lô hàng xuất khẩu. Cơ sở pháp lý để làm
việc đó là ký kết hợp đồng kinh tế giữa nhà xuất khẩu với các nguồn hàng.
Hợp đồng kinh tế về việc huy động hàng xuất khẩu có thể là hợp đồng mua
bán hàng xuất khẩu, hợp đồng gia công, hợp đồng đổi hàng,… nhằm thực hiện theo
đúng thời hạn hợp đồng xuất khẩu hàng hoá đã ký kết.
 Bước 2: Thông báo giao hàng, kiểm tra L/C (nếu cần):
Theo các điều kiện thương mại quốc tế (FOB, CIF, CFR…) trước khi giao
hàng, người bán phải thông báo cho người mua biết. Nội dung, thời gian, cách thức
thông báo được các bên quy định cụ thể trong hợp đồng mua bán ngoại thương.
Thông báo có thể thực hiện bằng điện báo, bằng thư hoặc các công cụ khác. Nội
dung thông báo thường bao gồm: tên hàng, số lượng, số lượng kiện, thời gian địa
điểm dự kiến giao hàng.
Nhận được thông báo, nếu thanh toán theo hình thức thư tín dụng (Letter of
credit - L/C), người mua sẽ làm thủ tục yêu cầu ngân hàng mở L/C cho người thụ
hưởng là bên bán. Khi nhận được L/C, người bán phải kiểm tra thật cẩn thận trước
khi giao hàng dựa trên cơ sở nội dung các quy định trong hợp đồng giữa 2 bên,
cũng như Quy tắc và Thực hành thống nhất Tín dụng chứng từ (UCP 600). Nếu L/C
không phù hợp, người xuất khẩu phải thông báo cho người nhập khẩu để họ làm
Chuẩn bị
hàng xuất
khẩu
Thông báo giao
hàng, kiểm tra
L/C (nếu cần)
Kiểm tra
chất lượng
hàng hóa
Kiểm dịch
động thực
vật
Xin phép
xuất khẩu
hàng hóa
Làm thủ tục
hải quan
Giao hàng
lên tàu
Giao nhận
hàng hóa
Thanh toán
tiền hàng
Xin giấy chứng
nhận xuất xứ
hàng hóa
Giải quyết
tranh chấp
phát sinh

31. 17
đơn xin ngân hàng điều chỉnh, sửa đổi L/C. Người xuất khẩu phải kiểm tra lại kỹ
càng cho tới khi quyền lợi của mình được đảm bảo mới giao hàng.
 Bước 3: Kiểm tra chất lượng hàng hoá:
Trước khi giao hàng, nhà xuất khẩu phải có nghĩa vụ kiểm tra hàng về phẩm
chất, trọng lượng, bao bì… Nhờ có công tác này mà quyền lợi khách hàng được
đảm bảo, ngăn chặn kịp thời các hậu quả xấu và phân định trách nhiệm của các bên.
Công tác kiểm tra hàng xuất khẩu được tiến hành ngay tại cửa khẩu hoặc một địa
điểm do 2 bên thỏa thuận, do khách hàng trực tiếp kiểm tra hoặc cơ quan có thẩm
quyền kiểm tra tuỳ thuộc vào sự thoả thuận của 2 bên.
 Bước 4: Kiểm dịch động thực vật:
Xuất khẩu hàng hóa không có bệnh dịch là một trong những cam kết của chính
phủ các nước, vì vậy tất cả các hàng hóa có nguồn gốc động thực vật khi xuất khẩu
đều phải xin kiểm dịch tại cơ quan có thẩm quyền. Thông thường thủ tục xin kiểm
dịch hàng hóa xuất khẩu tại Việt Nam gồm có: Hồ sơ gồm đơn xin kiểm tra vệ sinh
và giấy chứng nhận vệ sinh của cơ sở, sau đó doanh nghiệp xuất trình hàng hóa để
kiểm tra và trả lệ phí kiểm tra.
 Bước 5: Xin phép xuất khẩu hàng hóa:
Theo quy định của chính phủ của từng quốc gia về danh mục các mặt hàng
cấm xuất khẩu và xuất khẩu có điều kiện, doanh nghiệp sẽ phải căn cứ vào loại hình
sản phẩm xuất khẩu của mình để làm các thủ tục cần thiết xin phép các Bộ, cơ quan
chuyên ngành nếu cần.
 Bước 6: Làm thủ tục hải quan:
Đây là quy định bắt buộc đối với bất kì loại hàng hoá nào, nhiệm vụ này sẽ do
nhà xuất khẩu thực hiện trừ trường hợp xuất theo điều kiện EXW (Exwork – Giao
tại xưởng). Thông thường, thủ tục hải quan gồm 3 bước dưới đây:
- Khai báo hải quan: chủ hàng có trách nhiệm kê khai chi tiết đầy đủ về hàng
hoá một cách trung thực và chính xác lên một tờ khai để hải quan kiểm tra. Tờ khai
được xuất trình cùng một số giấy tờ khác như: hợp đồng xuất khẩu, hoá đơn.

32. 18
- Nộp thuế và lệ phí hải quan: Nộp thuế chỉ áp dụng với một số mặt hàng, chủ
yếu là thuế giá trị gia tăng và các khoản phụ thu theo luật. Nộp lệ phí do cơ quan hải
quan thu theo các hóa đơn.
- Xuất trình hàng hoá: hàng hoá xuất khẩu phải được sắp xếp một cách trật tự
thuận tiện cho việc kiểm soát.
- Thực hiện các quyết định của hải quan: đây là công việc cuối cùng trong quá
trình hoàn tất thủ tục hải quan.
 Bước 7: Giao nhận hàng hóa:
Theo điều khoản cụ thể trong hợp đồng, khi đến thời gian và địa điểm đã thỏa
thuận, doanh nghiệp sẽ phải làm thủ tục để giao nhận hàng. Hiện nay, phần lớn
hàng hoá xuất khẩu được vận chuyển theo 3 phương thức: bằng đường biển, bằng
đường hàng không và bằng đường sắt.
Nếu hàng được giao bằng đường biển, chủ hàng phải lập bảng đăng ký hàng
chuyên chở cho nhà vận tải và đổi lấy sơ đồ xếp hàng. Sau đó trao đổi với cơ quan
điều độ của cảng để biết ngày tàu đến và bốc hàng lên tàu. Sau khi đã bốc hàng lên
tàu, nhận biên lai thuyền phó và đổi biên lai thuyền phó lấy vận đơn đường biển có
chức năng chứng nhận gửi hàng và hợp đồng vận chuyển.
Nếu hàng được gửi qua đường hàng không, người xuất khẩu có thể chọn một
trong hai cách: giao cho người giao nhận hoặc giao trực tiếp cho bên hàng không,
sau đó lấy vận đơn hàng không làm cơ sở thanh toán tiền hàng.
Nếu hàng chuyên chở bằng đường sắt, chủ hàng phải đăng ký với cơ quan
đường sắt để xin cấp toa xe phù hợp với tính chất hàng hoá và khối lượng hàng hoá.
Sau khi bốc xếp hàng, chủ hàng làm các chứng từ vận tải, nhận vận đơn đường sắt.
 Bước 8: Thanh toán tiền hàng:
Thanh toán là khâu quan trọng và là kết quả cuối cùng của tất cả các giao dịch
kinh doanh xuất khẩu. Hiện nay có 3 phương thức sau được sử dụng rộng rãi là:
- Thanh toán bằng thư tín dụng (Letter of credit - L/C): Nếu hợp đồng quy
định việc thanh toán bằng thư tín dụng, doanh nghiệp xuất khẩu phải đôn đốc người

33. 19
mua phía nước ngoài mở L/C đúng hạn đã thoả thuận, sau khi nhận L/C phải kiểm
tra L/C có khả năng thuận tiện trong việc thu tiền hàng xuất khẩu bằng L/C đó. Sau
khi giao hàng phải nhanh chóng thu thập bộ chứng từ chính xác và phù hợp với L/C
về nội dung lẫn hình thức.
- Thanh toán bằng phương thức nhờ thu: Sau khi giao hàng, doanh nghiệp phải
hoàn thành việc lập chứng từ và xuất trình cho ngân hàng để uỷ thác cho ngân hàng
việc đòi tiền đối tác.
- Thanh toán bằng chuyển tiền (Telegraphic Transfer – T/T): Có 2 trường hợp
chuyển tiền là bên mua chuyển tiền trước khi giao hàng hoặc bên bán giao hàng
trước và cho phép người mua chuyển tiền sau. Vì phương thức này khá rủi ro nên
các bên cần cân nhắc và đàm phán kỹ trước khi quyết định thời điểm chuyển tiền.
 Bước 9: Xin giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa:
Theo Phạm Duy Liên (2012, tr.209), giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa
(Certificate of Origin – C/O) là văn bản do cơ quan có thẩm quyền ở nước xuất
khẩu cung cấp nhằm chứng minh nguồn gốc của hàng hóa phục vụ cho việc áp dụng
các chế độ ưu đãi tại nước nhập khẩu. Tùy theo các loại thuế quan ưu đãi và thị
trường xuất khẩu, doanh nghiệp sẽ sử dụng các biểu mẫu thích hợp. Ví dụ như form
A dùng cho chế độ ưu đãi thuế quan phổ cập do các nước phát triển dành cho các
nước chậm phát triển và đang phát triển được hưởng; form B dùng cho hàng xuất
khẩu sang các nước không cho hưởng chế độ ưu đãi thuế quan phổ cập; form D
dùng cho xuất khẩu sang các nước thành viên khối ASEAN; form S dùng cho xuất
khẩu sang Lào…
Hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận xuất xứ thông thường bao gồm: Đơn xin cấp
giấy chứng nhận xuất xứ, giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa, hóa đơn thương mại
và vận đơn. Bên cạnh đó, doanh nghiệp có thể được yêu cầu thêm về hợp đồng mua
bán ngoại thương, tờ khai hải quan về nguyên vật liệu nhập khẩu…
 Bước 10: Giải quyết tranh chấp phát sinh:
Trong quá trình thực hiện hợp đồng xuất khẩu, nếu phía khách hàng có sự vi
phạm thì doanh nghiệp có thể khiếu nại với trọng tài về sự vi phạm đó; trong trường

34. 20
hợp cần thiết có thể kiện ra toà án, việc tiến hành khiếu kiện phải tiến hành thận
trọng, tỉ mỉ, kịp thời…dựa trên căn cứ chứng từ kèm theo.
Trong trường hợp doanh nghiệp xuất khẩu bị khiếu nại thì cần phải có thái độ
nghiêm túc, thận trọng xem xét yêu cầu của khách hàng để giải quyết khẩn trương
kịp thời và có tình có lý. Nếu khiếu nại là có cơ sở, doanh nghiệp có thể giải quyết
bằng một trong các cách sau:
- Nếu giao hàng thiếu thì có thể giao bù ở lô sau;
- Đền tiền, đổi hàng khi hàng hoá bị hỏng, hoặc sửa chữa hàng hoá với chi phí
doanh nghiệp phải chịu;
- Giảm giá hàng mà số tiền giảm giá được trang trải bằng hàng hoá được giao
vào thời gian sau đó.
1.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu hàng hoá
Mỗi một chủ thể hoạt động trong xã hội đều chịu sự chi phối nhất định của
môi trường bao quanh nó. Đó là tổng hợp các yếu tố có tác động trực tiếp hoặc gián
tiếp qua lại lẫn nhau. Chính những nhân tố này quy định xu hướng và trạng thái
hành động của chủ thể.
Trong kinh doanh thương mại quốc tế, đặc biệt là trong lĩnh vực xuất nhập
khẩu, các doanh nghiệp phải chịu sự chi phối của các nhân tố khách quan lẫn chủ
quan. Các nhân tố này thường xuyên biến đổi, làm cho hiệu quả hoạt động xuất
nhập khẩu ngày càng phức tạp. Để nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh đòi hỏi
doanh nghiệp phải nắm bắt được ảnh hưởng của từng nhân tố tác động tới hoạt động
của doanh nghiệp trong từng thời kỳ cụ thể.
1.3.1. Các nhân tố khách quan
1.3.1.1. Các yếu tố kinh tế - xã hội trong nước
Nhân tố kinh tế - xã hội trong nước có ảnh hưởng đến hoạt động xuất nhập
khẩu ở đây bao gồm: tình hình kinh tế trong nước và các chính sách của Nhà nước.

35. 21
a) Tình hình kinh tế trong nước:
- Dung lượng sản xuất:
Dung lượng sản xuất thể hiện số lượng thành viên tham gia vào sản xuất hàng
hoá xuất nhập khẩu. Dung lượng sản xuất lớn sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho doanh
nghiệp xuất khẩu trong công tác tạo nguồn hàng. Nhưng song song với thuận lợi đó,
doanh nghiệp có thể phải đương đầu với tính cạnh tranh cao hơn trong việc tìm bạn
hàng xuất khẩu và nguy cơ phá giá hàng hoá ra thị trường thế giới.
- Nhân tố tài nguyên thiên nhiên và địa lý:
Nguồn tài nguyên thiên nhiên là một trong những nhân tố quan trọng làm cơ
sở cho quốc gia xây dựng cơ cấu ngành và vùng để xuất nhập khẩu. Bên cạnh đó,
nó còn quyết định đến loại mặt hàng và quy mô hàng xuất khẩu.
Vị trí địa lý có vai trò như là nhân tố tích cực hoặc tiêu cực đối với sự phát
triển kinh tế cũng như xuất khẩu của quốc gia. Vị trí địa lý thuận lợi cho phép quốc
gia tranh thủ được phân công lao động quốc tế; hoặc thúc đẩy xuất khẩu dịch vụ
như du lịch, vận tải, ngân hàng...
- Các yếu tố khoa học công nghệ:
Các yếu tố khoa học công nghệ có quan hệ chặt chẽ với hoạt động kinh tế nói
chung và hoạt động xuất khẩu nói riêng. Sự phát triển của khoa học công nghệ làm
cho các doanh nghiệp ngày càng đạt được trình độ công nghiệp hoá cao, quy mô
tăng lên, tiết kiệm được chi phí sản xuất, hạ giá thành, chất lượng sản phẩm được
đồng bộ và nâng cao lên rất nhiều. Sự phát triển của khoa học công nghệ đẩy mạnh
sự phân công và hợp tác lao động quốc tế, mở rộng quan hệ giữa các khối quốc gia
tạo điều kiện cho hoạt động xuất khẩu.
- Cơ sở hạ tầng:
Cơ sở hạ tầng tốt là một yếu tố không thể thiếu nhằm góp phần thúc đẩy hoạt
động xuất khẩu. Cơ sở hạ tầng bao gồm: đường xá, bến bãi, hệ thống vận tải, hệ
thống thông tin, hệ thống ngân hàng... có ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động xuất
nhập khẩu. Cơ sở hạ tầng hiện đại sẽ đẩy mạnh hiệu quả xuất nhập khẩu, ngược lại
nó có thể kìm hãm tiến trình xuất nhập khẩu.

36. 22
Ví dụ, hệ thống tài chính ngân hàng có vai trò to lớn trong việc quản lý, cung
cấp vốn đảm bảo việc thực hiện thanh toán một cách thuận tiện nhanh chóng cho
các doanh nghiệp. Chính sách kinh tế quốc gia được thực hiện qua hệ thống tài
chính ngân hàng tạo điều kiện phát triển cơ sở hạ tầng giúp cho hoạt động xuất khẩu
của doanh nghiệp được thuận lợi. Bên cạnh đó, vấn đề thanh toán là hết sức quan
trọng, đặc biệt đối với doanh nghiệp kinh doanh xuất khẩu vì qua đây doanh nghiệp
mới thu hồi được vốn và có lợi nhuận. Việc thanh toán hiện nay chủ yếu thông qua
ngân hàng. Như vậy ngân hàng trở thành cầu nối giữa bên xuất khẩu và bên nhập
khẩu, đảm bảo quyền lợi cho cả hai bên.
b) Các chính sách của Nhà nước:
- Các quy định, chính sách liên quan đến hoạt động xuất khẩu:
Mỗi quốc gia đều có những bộ luật riêng và chính sách riêng liên quan đến
hoạt động xuất khẩu của từng mặt hàng. Yếu tố pháp luật chi phối mạnh mẽ đến
mọi hoạt động của nền kinh tế và xã hội của nước đó. Vì vậy doanh nghiệp xuất
khẩu phải hiểu rõ môi trường pháp luật của quốc gia mình, cũng như các định
hướng phát triển của Nhà nước trong tương lai để xây dựng kế hoạch phát triển hợp
lý. Hoạt động xuất khẩu chịu ảnh hưởng bởi các mặt sau:
+ Các quy định về thuế, chủng loại, khối lượng, quy cách hàng hóa;
+ Quy định về hợp đồng, giao dịch bảo vệ quyền tác giả, quyền sở hữu trí tuệ;
+ Quy định về sử dụng lao động, tiền lương tiền thưởng, bảo hiểm phúc lợi;
+ Quy định về cạnh tranh độc quyền;
+ Quy định về tự do mậu dịch hay bảo hộ chặt chẽ;
+ Các chính sách khác của Nhà nước như xây dựng các mặt hàng chủ lực, trực
tiếp gia công xuất khẩu, đầu tư cho xuất nhập khẩu, lập các khu chế xuất, các chính
sách tín dụng xuất khẩu…;
+ Nhóm các chính sách hỗ trợ mang tính thể chế - tổ chức, các khung pháp lý
và hệ thống hành chính như thủ tục xin phép đăng ký kinh doanh xuất khẩu trực
tiếp, thủ tục thông quan xuất khẩu hàng hóa tại các cửa khẩu…

37. 23
Như vậy một mặt Nhà nước có thể tạo điều kiện thuận lợi các doanh nghiệp
trong hoạt động xuất khẩu bằng những chính sách ưu đãi, hỗ trợ; nhưng mặt khác
Nhà nước cũng có thể tạo ra hàng rào cản trở sự hoạt động của doanh nghiệp xuất
khẩu khi buôn bán ra nước ngoài, tận dụng cơ hội mở rộng hoạt động kinh doanh.
- Chính sách tỷ giá hối đoái:
Theo Trần Hoàng Ngân (2006, tr.6), tỷ giá hối đoái (TGHĐ) là giá cả của một
đơn vị tiền tệ của một quốc gia này được thể hiện bằng số lượng tiền tệ của một
quốc gia khác. Hay nói cách khác, TGHĐ là quan hệ so sánh giữa hai tiền tệ của hai
nước với nhau.
TGHĐ tăng hay giảm chịu ảnh hưởng của nhiều nhân tố khác nhau như chênh
lệch lạm phát, tình trạng cán cân thanh toán, yếu tố tâm lý. Khi đồng nội tệ tăng giá
làm cho hàng hóa trong nước trở nên đắt tương đối so với hàng hóa nước ngoài,
điều này sẽ khuyến khích nhập khẩu hàng hóa và hạn chế xuất khẩu hàng hóa, làm
xuất khẩu ròng giảm. Ngược lại, đồng nội tệ giảm giá sẽ tạo điều kiện cho xuất
khẩu và hạn chế nhập khẩu. TGHĐ giảm còn tạo điều kiện cho đầu tư nước ngoài.
Vì vậy quy định tỷ giá hối đoái sao cho hợp lý là vấn đề quan tâm của Nhà nước.
1.3.1.2. Các yếu tố về văn hoá xã hội của thị trường xuất khẩu
Các yếu tố về văn hoá xã hội tạo nên các loại hình khác nhau của nhu cầu thị
trường, là nền tảng cho sự xuất hiện thị hiếu tiêu dùng, sự yêu thích trong tiêu dùng
sản phẩm cũng như sự tăng trưởng của các đoạn thị trường mới. Đồng thời các xu
hướng vận động của các yếu tố văn hoá xã hội cũng thường xuyên phản ánh những
tác động do những điều kiện về kinh tế và khoa học công nghệ mang lại.
Các doanh nghiệp xuất khẩu chỉ có thể thành công trên thị trường quốc tế khi
có những hiểu biết nhất định về môi trường văn hoá của các quốc gia, khu vực thị
trường mà mình dự định đưa hàng hoá vào, để đưa ra các quyết định phù hợp với
nền văn hoá xã hội ở khu vực thị trường đó.
1.3.1.3. Yếu tố cạnh tranh trên thị trường quốc tế
Cạnh tranh trên thị trường quốc tế khốc liệt hơn thị trường nội địa rất nhiều.
Hoạt động xuất khẩu của mỗi doanh nghiệp muốn tồn tại và phát triển ngoài đối phó

38. 24
với các nhân tố khác thì sự thắng lợi của các đối thủ cạnh tranh là thách thức và là
rào cản lớn nhất. Các đối thủ cạnh tranh không chỉ dựa vào sự vượt bậc về kinh tế,
chính trị, tiềm lực khoa học công nghệ; mà sự liên doanh liên kết thành các tập đoàn
lớn tạo nên thế mạnh độc quyền mang tính toàn cầu sẽ gây khó khăn cho hoạt động
xuất khẩu của các quốc gia nhỏ. Do vậy vượt qua được các đối thủ cạnh tranh trên
thị trường sẽ làm cho hoạt động xuất khẩu phát triển hiệu quả hơn.
Doanh nghiệp phải biết tận dụng và phát huy các nhân tố tích cực, đồng thời
phải biết đối phó với các yếu tố tiêu cực để giúp cho hoạt động kinh doanh nói
chung và hoạt động xuất khẩu nói riêng được duy trì và phát triển. Có đẩy mạnh
được hoạt động xuất khẩu thì mới có điều kiện mở rộng thị trường.
1.3.2. Các nhân tố chủ quan
Các nhân tố chủ quan là những đặc điểm, tiềm năng của doanh nghiệp có ảnh
hưởng trực tiếp đến hiệu quả hoạt động kinh doanh. Mỗi doanh nghiệp có một tiềm
năng riêng phản ánh thực lực của mình trên thị trường. Tự đánh giá tiềm năng bao
giờ cũng rất cần thiết cho doanh nghiệp xuất khẩu bởi nó giúp tránh được các rủi ro
khi tham gia vào các hợp đồng vượt quá khả năng của mình.
1.3.2.1. Sức cạnh tranh của doanh nghiệp
Khi sức cạnh tranh của doanh nghiệp cao thì khả năng tiêu thụ sản phẩm càng
nhanh. Sức cạnh tranh phụ thuộc năng lực tài chính của doanh nghiệp, chất lượng
sản phẩm, giá cả, biện pháp marketing và các dịch vụ đi kèm.
- Năng lực tài chính của doanh nghiệp: thể hiện ở vốn kinh doanh của doanh
nghiệp, lượng tiền mặt, ngoại tệ… Doanh nghiệp có thể tác động vào những nhân tố
này để tạo thế cân bằng và phát triển. Doanh nghiệp cũng phải có một cơ cấu vốn
hợp lý nhằm phục vụ tốt cho hoạt động xuất khẩu. Nếu như cơ cấu vốn không hợp
lý, vốn quá nhiều trong khi lao động quá ít hoặc ngược lại thì doanh nghiệp sẽ khó
phát triển được hoặc phát triển mất cân đối. Vốn là một nhân tố quan trọng trong
hàm sản xuất và nó quyết định tốc độ tăng sản lượng của doanh nghiệp.
- Giá sản phẩm: Giá cả luôn là một yếu tố quan trọng trong việc xác định mức
cầu của thị trường đối với một loại hàng hóa. Khi giá thấp thì thông thường cầu về

39. 25
sản phẩm sẽ lớn, khả năng tiêu thụ sản phẩm trên thị trường thế giới sẽ cao hơn và
sẽ xuất khẩu nhiều hơn.
- Chất lượng sản phẩm: Nâng cao chất lượng sản phẩm là tăng uy tín của
doanh nghiệp, giữ được khách hàng cũ, thu hút khách hàng mới, mở rộng thị trường
tạo cơ sở cho sự phát triển lâu dài của doanh nghiệp. Cùng với sự tiến bộ của khoa
học công nghệ, nền sản xuất hàng hoá phát triển không ngừng, mức sống con người
được cải thiện đáng kể thì nhu cầu về hàng hoá càng trở nên đa dạng, phong phú.
Trong điều kiện mà giá cả không còn là mối quan tâm duy nhất của người tiêu dùng
thì chất lượng ngày nay đang là công cụ cạnh tranh hữu hiệu.
Nâng cao chất lượng sản phẩm đồng nghĩa với nâng cao tính hữu ích của sản
phẩm, thoả mãn nhu cầu của người tiêu dùng, đồng thời giảm chi phí trên một đơn
vị sản phẩm nhờ hoàn thiện quy trình, đổi mới, cải tiến các hoạt động, giảm lãng phí
về phế phẩm hoặc sản phẩm phải sửa chữa.
Nâng cao chất lượng sản phẩm còn là làm tăng tính năng, tuổi thọ, độ an toàn
của sản phẩm. Khi chất lượng sản phẩm tăng sẽ tạo uy tín cho doanh nghiệp thâm
nhập thị trường, mở rộng thị trường trong nước và quốc tế, khắc phục được tình
trạng sản xuất ra không tiêu thụ được dẫn đến ngừng trệ sản xuất.
Nâng cao chất lượng sản phẩm sẽ thoả mãn tốt yêu cầu của người tiêu dùng
đối với chính hàng hoá đó, góp phần cải thiện, nâng cao đời sống, tăng thu nhập
thực tế của người dân bởi vì cùng một khoản chi phí tài chính thì người tiêu dùng sẽ
mua được sản phẩm có giá trị sử dụng cao hơn, nhiều tiện ích hơn.
Ở góc độ toàn xã hội, đảm bảo và nâng cao chất lượng sản phẩm tức là đảm
bảo, sử dụng tiết kiệm và hợp lý nguồn nguyên vật liệu, sức lao động, nguồn vốn
của xã hội, giảm ô nhiễm môi trường để thoả mãn nhu cầu của khách hàng. Sản
phẩm không đạt chất lượng sẽ gây khó khăn cho doanh nghiệp, gây thiệt hại cho
người tiêu dùng không những về vật chất mà đôi khi còn về tính mạng.
- Biện pháp marketing: Biện pháp này nâng cao thế lực của doanh nghiệp
trước các đối thủ cạnh tranh. Marketing giúp doanh nghiệp quảng cáo các sản phẩm
của mình cho nhiều người biết, giúp doanh nghiệp nâng cao uy tín, xúc tiến bán
hàng và giới thiệu cho người tiêu dùng biết chất lượng, giá cả sản phẩm của mình.

40. 26
- Các dịch vụ đi kèm: Doanh nghiệp muốn tiêu thụ được nhiều sản phẩm thì
dịch vụ bán hàng phải phát triển. Những dịch vụ này giúp tạo tâm lý tích cực cho
người mua khi tiêu dùng hàng hoá; và hơn nữa cũng thể hiện trách nhiệm xã hội và
đạo đức trong kinh doanh của doanh nghiệp. Đây là một vũ khí trong cạnh tranh
lành mạnh và hữu hiệu.
- Khả năng áp dụng tiến bộ khoa học công nghệ: Việc áp dụng tiến bộ khoa
học công nghệ tác động trực tiếp đến chất lượng hàng hoá của doanh nghiệp, chất
lượng dịch vụ mà doanh nghiệp đưa ra đối với khách hàng và khả năng phục vụ của
doanh nghiệp đối với khách hàng.
1.3.2.2. Trình độ quản lý của doanh nghiệp
- Ban lãnh đạo doanh nghiệp: Đây là bộ phận đầu não của doanh nghiệp, nơi
xây dựng những chiến lược kinh doanh, đề ra mục tiêu đồng thời giám sát, kiểm tra
việc thực hiện các kế hoạch đã đề ra. Trình độ quản lý kinh doanh của ban lãnh đạo
có ảnh hưởng trực tiếp tới hoạt động xuất khẩu của doanh nghiệp. Một chiến lược
đúng đắn phù hợp với tình hình thực tế của thị trường và của doanh nghiệp sẽ là cơ
sở để doanh nghiệp thực hiện hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của mình.
- Cơ cấu tổ chức của doanh nghiệp: Cơ cấu tổ chức đúng đắn sẽ phát huy
được trí tuệ của tất cả các thành viên trong doanh nghiệp, phát huy tinh thần đoàn
kết và sức mạnh tập thể, đồng thời đảm bảo cho việc ra quyết định sản xuất kinh
doanh được nhanh chóng và chính xác. Ngoài ra, nó sẽ tạo điều kiện thuận lợi trong
việc phối hợp giải quyết những vấn đề phát sinh trong môi trường kinh doanh, cũng
như nắm bắt kịp thời các cơ hội một cách nhanh nhất và hiệu quả nhất.
- Đội ngũ nhân viên kinh doanh xuất khẩu: Đây là yếu tố đóng vai trò quyết
định đến sự thành công hay thất bại của doanh nghiệp trên thương trường. Hoạt
động xuất khẩu chỉ có thể tiến hành khi có sự nghiên cứu tỷ mỷ về thị trường hàng
hoá, dịch vụ; về các đối tác, các đối thủ cạnh tranh; về phương thức giao dịch, đàm
phán và ký kết hợp đồng… Do đó doanh nghiệp cần có đội ngũ cán bộ kinh doanh
am hiểu thị trường quốc tế, có khả năng phân tích và dự báo những xu hướng vận
động của thị trường, khả năng giao dịch đàm phán đồng thời thông thạo các thủ tục
xuất nhập khẩu.