2. • Secara umumnya "Falsafah" ialah :
2
usaha
yang
mencari kebenaran / keyakinan
berhubung dengan kekuatan akal
fikiran ( Abdul Rahim Hamdan, 2011).
• Seseorang yang menggunakan akal
fikiran dengan baik serta bijaksana dan
membawanya kepada kebenaran
kehidupan bermakna orang itu sudah
berfalsafah dlm kehidupannya.
4. • Falsafah berasal dari perkataan Yunani
"Philosophia" : cinta kepada pengetahuan
atau hikmah.
• Philos : cinta, suka, menghargai
• Sophia: Kebijaksanaan, kebenaran,
hikmah.
4
5. Takrifan Falsafah
5
•"Philosophy, literally means, love of
wisdom. Philosophy is the systematic,
critical examination of the way in which we
judge valuate and act: with the aim of
making ourselves wiser, more
self-reflective and therefore better men
and women"
( Robert Paul Wolff, 1989)
6. 6
• Robert Paul Wolff menjelaskan:
Falsafah - Cinta kepada kebijaksanaan
Pemeriksaan yang sistematik dan kritis
tentang bagaimana kita menimbang,
menilai dan bertindak.
Bertujuan menjadikan kita lebih bijaksana,
lebih muhasabah untuk menjadi manusia
yang lebih baik.
7. 7
Tujuan Falsafah :
Mencari serta membukti
kebenaran dan memberi arah
tuju atau pedoman untuk
perkara-perkara yang penting
dalam kehidupan.
8. 8
TERMINOLOGI ( ISTILAH )
• Istilah yang diberi oleh ahli-ahli Falsafah adalah
berbeza-beza. Walau bagaimanapun ianya
banyak berkisar kepada aspek manusia, alam
dan pencipta (Tuhan).
• Istilah ini mula diguna pakai oleh Phytagoras
(580 – 500 SM).
• Phytagoras dikenal sebagai a lover of wisdom.
• Manusia menurutnya adalah cenderung kepada
kejahatan. Maka jika ada ilmu, kejahahatan ini
akan diganti dengan keharmonian.
9. TERMINOLOGI ( ISTILAH )
9
• John Hospers (1988) - Mencari sesuatu
yang benar
• Suriasumantri (1990) - Kegiatan berfikir
secara mendalam
• Russel (1959) - Falsafah terletak antara
ilmu theologi (ketuhanan) dengan ilmu
sains
• Kant (1904) - Falsafah ialah ilmu
pengetahuan yang menjadi pokok segala
pengetahuan dan pekerjaan
10. • Herakleitos(540-480sm)-cintakan
kebijaksanaan
• Socrates (469-399 sm)-bermula dgn
pencarian
• Aristotle (384-322 sm)-usaha menyelidik
sebab serta asas kpd segala benda
• John Dewey (1859-1952) arah
keseluruhan proses pendidikan
10
11. 11
PRAKTIKAL
• Berfikir secara sistematik - berfikir secara logik
dan berturutan. Cth : Hari Hujan
• Berfikir Secara Radikal - berfikir sehingga ke
akarnya dan menyelesaikannya dengan penuh
tanggungjawab. Cth : Remaja Bermasalah
• Berfikir Secara Sejagat - Tidak terhad kepada
aspek-aspek tertentu sahaja dan merangkumi
keseluruhannya. Cth : Keadaan kecurian/ pecah
rumah.
12. 12
Ilmu Falsafah
Russel- mengandungi tentang perkara yg
belum tepat dan nyata, juga mengandungi
penaakulan unsur sains di dalam
membuktikan sesuatu perkara.
Sharifah Alwiah- suatu penyiasatan yg
bersifat sistematik, komprehensif & logik
berkenaan dgn asas pemikiran bagi
semua aktiviti manusia khususnya dlm
bidang sains, seni,agama dan pendidikan.
13. 13
• Russel (1946) : Falsafah sebenarnya
terletak di antara Teologi ( Ilmu Ketuhanan
dan agama ) dan sains (sains fizikal dan
kemanusiaan ).
TEOLOGI FALSAFAH SAINS
15. FALSAFAH PENDIDIKAN BARAT
NORHAILEE RASID
15
•Falsafah Pendidikan Barat (FPB) bermula
dari tamadun Yunani iaitu lebih daripada dua
ribu tahun yang lalu.
•Tokoh-tokoh FPB yang terkenal dan
memberi sumbangan dalam FPB ialah
seperti Socrates, Plato, Aristotle dan ramai
lagi.
16. FALSAFAH PENDIDIKAN BARAT (FPB)
• Socrates ahli falsafah Yunani yang
terkemuka berpendapat pendidikan ialah
melatih pelajar menjadi rakyat yang
berakhlak mulia lebih penting daripada
pemerolehan ilmu.
• Ilmu yang canggih dapat diperolehi jika
pelajar mempunyai akhlak yang mulia.
• "Ilmu ialah kebaikan" yang diperoleh
NORHAILEE RASID
16
melalui pemikiran logikal atas
soalan-soalan yang dikemukakan dan
bukan berdasarkan persepsi.
17. 17
FALSAFAH PENDIDIKAN BARAT (FPB)
• Plato , pelajar dan sahabat Socrates
memandang pendidikan sebagai proses untuk
membentuk individu berakhlak mulia.
• Beliau bersetuju dengan Socrates yang
berpendapat pendidikan memberi latihan moral
kewarganegaraan yang baik, murni, setia dan
mematuhi undang-undang negara.
• Beliau percaya bahawa ilmu dapat diperoleh jika
seseorang itu berusaha bersungguh-sungguh
menggunakan pemikiran secara kritis.
18. FALSAFAH PENDIDIKAN BARAT (FPB)
NORHAILEE RASID
18
• Plato dalam bukunya Republic,
fungsi pendidikan ialah memilih
sesuai untuk melatih mereka
menjelaskan
pelajar yang
berdasarkan
potensi masing-masing.
• Kandungan pelajaran harus mengikut peringkat
perkembangan individu dan pendidikan adalah
interaksi antara individu dengan masyarakat.
• Pendidikan adalah tanggungjawab pentadbir
negara. Tujuan pendidikan akan tercapai jika
individu dapat memenuhi keperluan masyarakat
dan negara serta potensi dikembangkan
mengikut perbezaan individu.
19. FALSAFAH PENDIDIKAN BARAT (FPB)
• Aristotle dalam bukunya "Politik",
menghuraikan pendidikan sebagai ilmu
etikal dan politikal.
NORHAILEE RASID
19
• Tujuan pendidikan memberi peluang
warganegara mencapai kebahagiaan
hidupnya.
• Proses pendidikan dapat melatih
warganegara mematuhi peraturan dan
tingkah laku yang baik dan cekap dalam
pengurusan pentadbiran serta keupayaan
mempertahankan kedaulatan negara.
20. FPB SELEPAS ABAD KE-18
20
• Ramai tokoh pendidik dalam abad ke-19 dan
ke-20 memperkembangkan falsafah pendidikan
berlandaskan pandangan Socrates, Plato dan
Aristotle iaitu seperti berikut :
a)Froebel (1782-1852), pendidikan adalah
bertujuan mencapai kehidupan yang lurus, suci
dan mulia.
b)John Stuart Mill (1806-1873) pendidikan
sebagai suatu proses yang memberi bantuan
untuk setiap individu hidup dengan
kegembiraan.
21. (1825-1895)
21
seorang pakar
dalam bukunya Science of
• T
.H.Huxley
pendidikan
Education,
yang berpendidikan sempurna
menegaskan bahawa orang
akan
bersedia untuk berkhidmat demi kemajuan
diri dan masyarakat, rela bekerja dengan
ikhlas, patuh kepada undang-undang
alam, bertenaga, bersemangat, berseni
dan bermasyarakat.
22. • Maria Montessori (1870-1952), seorang doktor
dan pendidik di Itali mentafsirkan pendidikan
sebagai proses membentuk dan
mengembangkan intelek , jasmani, rohani dan
sosial kanak-kanak.
• John Dewey (1859-1952) seorang pakar
pendidikan dari Amerika Syarikat, menjelaskan
bahawa pendidikan ialah satu proses
perkembangan individu iaitu usaha mengatur
ilmu pengetahuan dan menambahkan lagi
pengetahuan semula jadi supaya hidup lebih
berguna dan selamat.
NORHAILEE RASID
22
23. FALSAFAH PENDIDIKAN BARAT (FPB) MASA KINI
NORHAILEE RASID
23
FPB
TRADISIONAL MODEN
PERENIALISME ESENSIALISME PROGRESIVISME REKONSTRUKTIVISME EKSISTENSIALISME
24. FALSAFAH PENDIDIKAN UMUM BARAT
1) IDEALISME
• Idealisme merupakan mazhab terawal di
Barat dan merupakan idea klasik
daripada tokoh terkenal iaitu "Plato".
• Ia memberi penekanan terhadap aspek
idea, akal (minda), jiwa, kerohanian,
keadaan dunia yang nyata dan tidak
nyata.
NORHAILEE RASID
24
25. Plato (427-347)
• Plato ialah bapa fahaman idealisme.
Menurut beliau, manusia mempunyai
pengetahuan yang sifatnya harus
dibezakan iaitu pengetahuan khas dan
pengetahuan umum.
• Pengetahuan khas ialah dunia kebendaan
berdasarkan dunia pengamatan.
• Pengetahuan umum adalah dunia sendiri
yang tidak ada dalam dunia pengamatan
ini.
NORHAILEE RASID
25
26. FALSAFAH PENDIDIKAN UMUM BARAT
1) REALISME
• Dikenali sebagai falsafah materialisme.
• Perkataan Perancis yang berasal dari
bahasa Latin. Realia - barang atau
perkara-perkara.
• Ia dimaksudkan sebagai pelajaran atau
fahaman tentang keadaan sebenar, cara
berfikir dan kesenian yang berpegang
kepada perkara yang nyata dan
penyaksian pacaindera.
NORHAILEE RASID
26
27. FALSAFAH PENDIDIKAN UMUM BARAT
1) REALISME
• Realisme - falsafah yang mengkaji
tentang objektif wujudnya dunia dan
makhluknya dan hubungan antara satu
sama lain.
• Tokoh bagi mazhab ini ialah Aristotle
(384-322SM).
• Antara tokoh lain Aquinas, Russel,
Broudy, Pestalozzi, Francis Bacon dan
John Lock.
NORHAILEE RASID
27
28. IMPLIKASI REALISME TERHADAP
PENDIDIKAN
• Menurut Aristotle, pendidikan umum
hendaklah dapat membentuk hubungan
antara manusia terpelajar dengan rakyat
terpelajar.
• Pendidikan adalah alat menghasilkan
kehendak asasi manusia. Membantu
manusia mendapatkan kebahagiaan dan
menjadi seorang yang sempurna.Tujuan
pendidikan ialah menjadikan manusia
sebagai individu yang bertolak ansur dan
memiliki keharmonian rohani dan jasmani.
NORHAILEE RASID
28
29. FALSAFAH PENDIDIKAN TRADISIONAL BARAT
1)PERENIALISME
NORHAILEE RASID
29
• Merupakan mazhab pendidikan tertua dan
banyak dipengaruhi oleh pemikiran Aristotle dan
Plato ( Idealisme dan Realisme).
• Dipelapori oleh R.M.Hutchings (1899-1977),
Mortimore J.Alder dari Amerika Syarikat dan
Jacques Maritain (1882-1973) dari Perancis.
30. KONSEP PERENIALISME
NORHAILEE RASID
30
• Falsafah ini menjawab persoalan " Apakah tabii
manusia?". Tabii bersifat tetap atau tidak
berubah-ubah. Perenial bermaksud tidak
berubah.
• Justeru ahli perenialisme menyatakan bahawa
ketelusan merupakan sesuatu yang tidak akan
berubah.
• Nilai moral dan sifat rasional manusia semakin
merosot kerana pengaruh kebendaan,
pragmatisme dan fahaman sains. Ini perlu
dibetulkan melalui sistem pendidikan.
31. PRINSIP PENDIDIKAN PERENIALISME
NORHAILEE RASID
31
Pendidikan ialah:
1)Ke arah mendapatkan kebenaran seterusnya
memahami kebenaran.
2)Membentuk dan memperkembangkan minda
dan intelektual.
3)Menyelaraskan manusia kepada kebenaran.
4)Mendisiplinkan mental dan jiwa pelajar,
mengembangkan potensi menaakul, membaca
bahan-bahan tulisan agung dari masa lampau.
Pembacaan tulisan para cendekiawan ini,
pelajar dapat mendalami cara pemikiran
mereka.
32. 5)Memupuk kelakuan moral, menguasai alat
pembelajaran, melatih pelajar 3M
(membaca, menulis dan mengira) dan
mengingati petikan-petikan karya agung
untuk memberi kehidupan yang rasional
dan kematangan fikiran.
6)Pendidikan kemanusiaan termasuk agama
merupakan mata pelajaran yang penting
dan hendaklah dipelajari terlebih dahulu
daripada pendidikan sains.
NORHAILEE RASID
32
33. KURIKULUM PENDIDIKAN
• Berpusatkan kepada mata pelajaran dan
sama antara semua pelajar.
• Tumpuan kepada Bahasa, Ilmu
Kemanusiaan, Kesusasteraan, Matematik,
Sejarah dan maklumat daripada buku
ternama.
• Guru dianggap berautoriti, berilmu dan
pengetahuan tidak boleh dipersoalkan.
• Kaedah pengajaran secara lisan, kuliah
dan penghuraian.
NORHAILEE RASID
33
34. 2) ESSENSIALISME
NORHAILEE RASID
34
• Falsafah
tradisional
ini berasaskan
dan berpunca dari
falsafah
mazhab
idealisme dan realisme.
pemikiran
• Falsafah ini berdasarkan
William C.Bangley (1874-1946) dari
Amerika Syarikat.
• Penyokong essensialisme Thomas Briggs,
Frederick Breed dan Issac L.Kandel.
35. •Ahli-ahli falsafah essensialisme seperti James
B.Conant dan Hyman George Rickover
berpendapat fitrah manusia sebenarnya
kekurangan nilai-nilai murni yang sempurna.
Justeru untuk berubah menjadi baik adalah
bergantung kepada pengaruh kebudayaan
masyarakat iaitu melalui latihan intelek dan
mental.
•Ilmu diperoleh bergantung kepada kerajinan dan
tumpuan pelajar. Minat bukan kunci kejayaan
dalam pembelajaran.
KONSEP ESSENSIALISME
NORHAILEE RASID
35
36. PRINSIP PENDIDIKAN
NORHAILEE RASID
36
• Ilmu pengetahuan perlu diamalkan agar
dapat memainkan peranan yang produktif
dalam masyarakat.
• Pembelajaran ialah usaha dan aplikasi
yang bersungguh-sungguh.
• Guru lebih memainkan peranan
berbanding pelajar.
• Bahan pengajaran yang digunakan dalam
proses pendidikan telah ditentukan.
37. • Ahli falsafah essensialisme berpendapat guru :
a)Memainkan peranan utama dalam proses
pendidikan, membantu pelajar memperoleh
keperluan dan kualiti hidup dalam masyarakat
secara terus menerus.
b)Mengamalkan kepimpinan demokratik, kreatif
dan mahir dalam teknik peneguhan, ganjaran
dan denda.
c)Mempunyai kelayakan akademik yang
berpatutan, emosi stabil dan memahami
psikologi perkembangan pelajar.
NORHAILEE RASID
37
38. Kurikulum
• Kurikulum ini lebih memfokuskan kepada
masa hadapan.
• Menekankan kepada 3M.
• Dibentuk berdasarkan keperluan
masyarakat.
• Bahan pelajaran disediakan dengan rapi
dan logikal.P&P dirancang dengan
sistematik.
• Kenaikan darjah adalah berdasarkan
pencapaian peperiksaan.
NORHAILEE RASID
38
39. • Guru adalah "role model".
• Guru diberi penghormatan kerana
penguasaan, kepakaran dan kewibawaan.
• Falsafah ini lebih meletakkan pendidikan
dibahu guru.
• Sekolah memainkan peranan penting
sebagai badan yang mengekal,
memelihara dan menyebarkan warisan
budaya dan sejarah melalui pengetahuan
yang dikumpul demi melatih masyarakat
yang berguna.
NORHAILEE RASID
39
40. • Progresivisme berasas
NORHAILEE RASID
40
drp falsafah
naturalisme dan pragmatisme.
• Naturalisme - dipelapori oleh
Jean.J.Rousseau, Heinrich Pestalozzi dan
Freidrich Froebel.
• Manakala Pragmatisme - John Dewey,
William H.Kilpatrik, Boyd.H.Bode dan
Harold V.Rugg dari Amerika Syarikat.
FALSAFAH PENDIDIKAN MODEN BARAT
3)PROGRESIVISME
41. • Oleh itu konsep falsafah progresivisme ini ialah
sekolah merupakan unit masyarakat yang
bersifat demokratik.
• Kelahiran manusia adalah suci dan semulajadi
NORHAILEE RASID
41
seperti kain Maka coraknya
dipengaruhi ditentukan oleh
putih.
dan
dan masyarakatnya
adalah
alam
(Jean.J.
persekitaran
Roesseau).
• Maka pendekatan dalam pendidikan perlu
dilakukan secara semulajadi dan mengikut tabii
pelajar serta alam sekitarnya, dan bukan secara
paksaan.
42. • Pragmatisme menjelaskan bahawa ilmu
pengetahuan diperoleh daripada cara
perhubungan manusia dengan alam
sekitar.
NORHAILEE RASID
42
• Ia menjelaskan bahawa idea, prinsip atau
fakta hanya boleh dikatakan benar dan
bermakna jika idea, prinsip dan hukum
bergantung kepada hasil yang
diperhatikan secara objektif dalam sesuatu
pennyelidikan yang dijalankan.
43. • Ahli progresivisme berbeza dengan pandangan
perenialisme. Pada mereka pelajar memainkan
peranan utama dalam pembelajaran dan guru
hanya berperanan sebagai pembimbing,
penasihat sahaja. Pembelajaran berpusat
kepada murid, guru adalah sebagai fasilitator
dan pembimbing dalam pembelajaran.
• Mereka menggambarkan pelajar sebagai
individu berpengalaman, bermotivasi dan
mempunyai naluri ingin tahu. Oleh itu mereka
diajar berlandaskan minat dan kebolehan
mereka.
NORHAILEE RASID
43
44. • Buku dianggap sbg alat pembelajaran dan
sumber-sumbernya tidak boleh
dipersoalkan
• Falsafah ini memberi penekanan pada
proses pembelajaran.
• Memberi kebebasan kepada pelajar
memilih dan membuat keputusan
• Pelajar lebih bersemangat apabila berada
di jalan yang mereka pilih, dan berusaha
utk mencapai kejayaan.
NORHAILEE RASID
44
45. • Sekolah bukan sahaja tempat mereka
memperoleh pengetahuan tetapi tempat
bekerja dan hidup bermasyarakat.
• Ahli progresivisme menyokong
penggunaan kolaboratif dan koperatif
dalam aktiviti pendidikan.
NORHAILEE RASID
45
46. FALSAFAH PENDIDIKAN MODEN
BARAT
NORHAILEE RASID
46
4) REKONSTRUKTIVISME
• Falsafah pendidikan yang dipecahkan daripada
fahaman progresivisme dan menjadi satu
falsafah sendiri.
Harold
John
• Dipelapori oleh George S.Count dan
O.Rugg . Kedua-duanya penyokong
Dewey.
• Menurut mereka falsafah ini sesuai dalam
masyarakat yang stabil. Progrsivisme
mementingkan pendekatan dan proses
pendidikan hingga mengabaikan objektif dan
hasilnya.
47. PRINSIP PENDIDIKAN REKONSTRUKTIVISME
NORHAILEE RASID
47
• Mengikut
didedahkan
falsafah ini, pelajar
dengan pelbagai isu
perlu
sosial
seperti masalah politik, ekonomi, teknologi
dan sebagainya .
• Pelajar perlu dilatih menyelesaikan
permasalahan ini.
• Guru dan pelajar adalah agen
pembaharuan dan agen penyelesaian
penyelesaian masalah sosial.
48. TUJUAN PENDIDIKAN
NORHAILEE RASID
48
• Pembaharuan perlu dilaksanakan segera
bagi tujuan kepentingan sosial.
kepada
dalam
• Sekolah agen permulaan
pembaharuan yang diperlukan
sistem sosial.
• Segala yang dipelajari di sekolah
digunakan untuk membawa
dan kemajuan dalam
seharusnya
perubahan
masyarakat.
49. KURIKULUM PENDIDIKAN
NORHAILEE RASID
49
• Isi kandungan
dicadangkan adalah
kurikulum
meliputi
yang
aspek
masalah sosial, ekonomi dan politik yang
dihadapi oleh masyarakat.
• Kaedah P&P berkaitan dengan
pemerhatian, penyelesaian masalah,
penerokaan atau kaedah projek.
50. FALSAFAH PENDIDIKAN MODEN BARAT
4) EKSISTENTIALISME
• Aliran tergolong dalam mazhab baru
kerana wujud selepas Perang Dunia
Kedua iaitu pada awal kurun ke 19 dan
berkembang di Eropah.
• Ia merupakan falsafah moden dan
diasaskan oleh Soren Keirkegaard yang
dilahirkan di Copenhagen pada 1813.
Aliran dianggap baru tetapi pada masa
yang sama ia menolak fahaman
tradisional.
NORHAILEE RASID
50
51. • Falsafah ini lebih menekankan kepada
pengalaman yang diperoleh melalui deria
seperti penglihatan, sentuhan, rasa dan
sebagainya.
• Idea dan pengetahuan berasal dari
pengalaman bebas atau laissez-faire.
Pelajar bebas memilih apa yang mereka
hendak pelajari dan bukan dari paksaan
atau ditentukan oleh orang lain.
NORHAILEE RASID
51
52. • Dalam bidang pendidikan, aliran ini tidak banyak
dibicarakan tetapi hanya menyentuh secara ringkas
sahaja. Antaranya, ia mengutamakan prinsip
kebebasan supaya setiap individu dapat mencari
arah dan keputusan sendiri.
• Oleh sebab itu, menurut Roger Scruton 1989
falsafah ini bermula dan berakhir dengan individu.
Aliran ini juga berpendapat bahawa pendidikan ialah
proses mengembangkan potensi seseorang supaya
menjadi manusia yang baik dan guru hanyalah
sebagai pembimbing kepada murid.
NORHAILEE RASID
52
53. TUJUAN PENDIDIKAN
• masyarakat dan negara.
• Mazhab ini menganjurkan fahaman yang bercampur
baur sehinggakan ia kurang diminati dan tidak
mendapat sambutan.
NORHAILEE RASID
53
• Mengembangkan potensi individu seluas-
luasnya dengan harapan individu itu dapat
memberi
kesejahteraan
sumbangan
dirinya,
kepada
keluarga,
55. IMPLIKASI PENDIDIKAN BARAT
• Elemen yang relevan sahaja akan
diaplikasikan dalam P&P pada masa kini.
• Falsafah Pendidikan Kebangsaan lebih
mirip kepada falsafah pendidikan
Progresivisime dan rekonstruksionisme.
• Kedua-duanya menekankan matlamat
pendidikan untuk mencapai kesejahteraan
diri,membentuk masyarakat harmoni dan
makmur.
NORHAILEE RASID
55
56. IMPLIKASI PENDIDIKAN BARAT
• Kaedah P&P kini juga lebih memfokuskan
kepada kaedah projek, aktiviti
penyelesaian masalah, kemahiran berfikir
dan pemusatan pelajar.
• Sekolah merupakan unit kecil yang
mengamalkan gaya hidup demokratik,
membolehkan murid berkumpul,interaksi,
bekerja dalam kumpulan dan saling horat-
menghormati.
NORHAILEE RASID
56
57. IMPLIKASI PENDIDIKAN BARAT
NORHAILEE RASID
57
mempunyai
dengan FP
elemen
progresivisme
• FPK
sama
aspek mengembangkan potensi
secara menyeluruh, bersatupadu,
harmonis
yang
dari
murid
demi
dan
membentuk insan
seimbang.
• Sistem pendidikan kini yang menekankan
3M dan memberi penekanan terhadap
peranan guru maka unsur-unsur
essensialisme falsafah tradisional hampir
sama dengan tuntutan FPK.
58. • Pelajar aktif bertanyakan soalan mahupun
kemukakan pendapat, menjanapemikiran
NORHAILEE RASID
58
menyeronokkan serta
kritis dan menjadikan pembelajaran
mewujudkan
pembelajaran dua hala (guru dan murid)
iaitu berdiskusi .
