Strijker, a. (2010 11-25). seminar leerlijnen in de praktijk - resultaten en conclusies. Hoe kunnen leerlijnen worden benut bij het zoeken, arrangeren en metadateren van leermiddelen? Welke mogelijke stappen volgt een docent voor het zoeken, metadateren of arrangeren van leermiddelen met behulp van een leerlijn? Wat zijn mogelijkheden om leerlijnen te benutten in de tools voor het zoeken, arrangeren en metadateren van leermateriaal?

1. Belangrijke conclusies
onderzoek Leerlijnen in de
praktijk
Allard Strijker & Gemma Corbalan
(SLO)
Erwin Bomas, HP Köhler, Jeroen Hamers &
Patrick Rietveld
(Kennisnet)

2. Onderzoeksvragen
• Hoe kunnen leerlijnen worden benut bij
het zoeken, arrangeren en metadateren
van leermiddelen?
• Welke mogelijke stappen volgt een
docent voor het zoeken, metadateren of
arrangeren van leermiddelen met behulp
van een leerlijn?
• Wat zijn mogelijkheden om leerlijnen te
benutten in de tools voor het zoeken,
arrangeren en metadateren van
leermateriaal?

3. Algemene conclusies
• Docenten geven aan dat leerlijnen een
meerwaarde hebben
• De stappen sluiten goed aan bij de
ervaringen
• De demo-omgeving geven een goede
indicatie voor functionaliteit
• Docenten en experts geven aan dat in de
demo-omgeving niet duidelijk is hoe
leerlijnen zich verhouden met kerndoelen
en kwalificatiedossiers

4. Onderzoeksopzet
• Expert sessies (3)
– 18 experts
• Docenten onderzoek (4)
– 26 docenten, 11 mannen en 15
vrouwen, Gemiddeld 15,5 jaar ervaring
– Onderwijssectoren MBO (9), VO (9) en
PO (8).
• Expert evaluatie (1)
– 6 Experts

5. Leerlijn definitie
• Een leerlijn is een beredeneerde opbouw van
tussendoelen en inhouden, leidend naar een
einddoel.
• Afhankelijk van de precieze functie,
gebruikscontext en doelgroep variëren leerlijnen
in de mate waarin implicaties voor verschillende
leerplanelementen zijn uitgewerkt.

6. Relatie tussen leerlijn en arrangementen

7. Leerlijnen introductie film

8. Zoeken met leerlijnen in PO

9. Expertbijeenkomsten
• Inventarisatie aandachtspunten
• Afbakening onderzoek
• Selectie van leerlijnen
• Randvoorwaarden demo-omgeving,
• Formatieve evaluatie
– Demo-omgeving
– Gebruikersonderzoek
– Interviews

10. Resultaten docenten onderzoek:
Leerlijnen
• 58% wil leerlijnen gebruiken die
ontwikkeld zijn door SLO en aansluiten op
het wettelijk kader.
• 46% wil leerlijnen op basis van methodes
gebruiken
• 81% wil geen gebruik maken van
leerlijnen die door collega's ontwikkeld
zijn

11. Resultaten docenten onderzoek:
Leerlijnen
• 65% wil eigen varianten op leerlijnen op
basis van kerncurricula voor anderen
beschikbaar stellen
• Docenten willen varianten delen met
collega’s, voornamelijk binnen de school,
maar ook wel daarbuiten

12. Resultaten docenten onderzoek:
Leerlijnen
• 100% bekend met het begrip leerlijn
• 77% gebruikt leerlijnen voor arrangeren
• Leerlijn meerwaarde
– zoeken (96%), arrangeren (100%) en
metadateren (88%)
– plannen lesprogramma (73%)
– vastleggen van leerresultaten van de
leerlingen (76%)

13. Arrangeren PO

14. Stappen in de demo-omgeving
• Sluiten goed aan op de ervaringen voor
zoeken (74%), arrangeren (76%) en
metadateren (60%)
• Aandachtspunten
– teveel stappen bij arrangeren
– te weinig filtermogelijkheden bij zoeken
– Onduidelijkheid in stappen naar
arrangeren
– Schermopbouw vindbaarheid functies
zoals metadateren

15. Ervaring met de demo-omgeving
• Docenten waren in het algemeen positief
over de functionaliteiten van de demo-
omgeving.
• Stelling: “Over het algemeen ben ik
tevreden met de demo-omgeving”
gemiddelde score van 3,94 op een schaal
van 1 tot 5.

16. Metadateren VO

17. Interviews: Algemene
conclusies
• Meerwaarde van voor zoeken,
arrangeren, plannen van lesprogramma’s
• metadateren van leermiddelen.
• Bijna alle docenten zien meerwaarde
voor het vastleggen van leerresultaten

18. Interviews: Algemene
conclusies
• Verbeterpunten:
– Inhoud
– Functionaliteit

19. Quotes
• “Ik denk dat de sceptici van het digitaal
leren wel over de streep getrokken
worden met de beschikbaarheid van
leerlijnen"
• "Leerlijnen kunnen heel duidelijk inzicht
bieden in wat wel en niet moet"
• "Zou graag nog een keer willen proberen
als het klaar is"

20. Interviews aandachtspunten zoeken
• Als je zomaar gaat zoeken, vindt je ook
veel leermateriaal da vaak niet geschikt is
• Ook voor passend onderwijs een grote
meerwaarde
• Biedt zekerheid dat je alle aspecten in je
les afdekt
• Snellere selectie van juiste onderwerpen
en niveau

21. Interviews aandachtspunten
arrangeren
• Zeker voor verschillende niveaus;
• Speciaal als je geen leermethode
gebruikt weet je zeker dat leerdoelen
afgedekt zijn;
• Leerlijnen helpen om een bewust keuzen
van leermateriaal te maken;
• Bieden structuur en voorkomen overdaad.

22. Interviews aandachtspunten
metadateren
• Docenten geven aan verschillende
kenmerken van het leerlijnen die van
belang zijn voor het metadateren van
leermateriaal: vak, leerdoel, niveau

23. Interview aandachtspunten
• Sommige docenten geven aan dat ze het
demo-omgeving niet voldoende kennen
om verbeterpunten te kunnen geven.
• Een aantal docenten zagen pas bij
interview alle mogelijkheden.
• Te weinig tijd om ervaring op te doen

24. Interview: algemene aanbevelingen
•Duidelijke weergave van relatie tussen
leerplan, tussendoelen, leerlijnen,
inhouden leermiddelen en hun relaties
•Meer mogelijkheden tot filtering van
leermiddelen.

25. Interview: algemene aanbevelingen
• Leerlijnen en leermiddelen meer aansluiten
op de behoeften van sectoren
–Methodegerichtte leerlijnen,
–Kant en klare leermiddelen,
–Aansluiting op leerlingvolgsysteem & elo,
• Behoefte aan vakspecifieke vocabulaires
voor inhouden, leerlijnen en bijbehorende
tussendoelen

26. Expertevaluatie
• Visualisatie leerlijnen
• Relatie kendoelen, tussendoelen
leermiddelen
• Terminologie
• Geschiktheid van resultaten
– Leerplan elementen: Visie, werkvorm,
didactiek, leermiddelengebuik.. Toetsing
– Kwaliteit