Vergi Harcamaları: Kavramların Açıklığa Kavuşturulması
Her İktisat Teorisi ya da İktisadi Düşünce “İktisat Okulu” Olarak Adlandırılabilir mi?
1. İKTİSAT OKULLARI
Her İktisat Teorisi ya da İktisadi Düşünce
“İktisat Okulu” Olarak Adlandırılabilir mi?
PROF.DR. COŞKUN CAN AKTAN
Bu sunum şu kaynaktan yararlanılarak hazırlanmıştır: Coşkun Can Aktan, Yeni İktisat
Okulları ve İktisadi Düşünce: Ankara: Seçkin Yayınları, 2018.
Sunum Hazırlayan: SEDA NUR AKBAŞ
2. İKTİSAT OKULU: TANIM VE TEMEL
KRİTERLER
sahip olan
Araştırma yöntemleri,
• Araştırma metodolojisi,
Araştırma perspektifine
Zamanla geniş iktisatçının;
• Kabul etmesi,
Benimsemesi,
• Desteklenmesi ile ortaya çıkar.
3. •
1-) Ortada bir
iktisat teorisi ya
da bir iktisadi
düşünce var
olmalıdır.
2-) “Ayırt edici”, “kendine
has” ya da “özgün”
araştırma yöntemleri
olmalıdır. (teorik, analitik,
ampirik, deneysel vs.)
İktisat Okulu
Olabilmenin Şartları
3-)Araştırma
metodolojisi
(metodolojik
bireycilik,
rasyonalite vs.)
5-)Araştırma
perspektifi
(inter-disipliner
ya da multi-
disipliner
araştırma vs.)
var olmalıdır.
4. İktisat biliminde kullanılan araştırma
yöntemleri
PRATİK
• Uygulamaya
yönelik
öneriler
AMPİRİK
• Matematiksel
ve istatistik
yardımıyla bir
teorinin test
edilmesi
DENEYSEL
• Laboratuvar
ortamında bir
hipotezin test
edilmesi
TEORİK
• Görüş,
düşünce,
gözlem,
hipotez, tahmin
vs.
ANALİTİK
• Tümdengelim
yöntemi ile
analitik
düşünce,
mantıksal
sorgulama,
muhakeme vs.
GEOMETRİK
• Grafik, şekil,
tablo, analizleri;
iktisadi
modeller vs.
6. Bir iktisat okulu diğer bilim dallarından
bağımsız ve kopuk bir araştırma
perspektifini benimseyebilir.
Neo Klasik İktisat
Keynesyen İktisat PÜR İKTİSAT
Perspektifidir.
7. • POLİTİKA
ile ilişkilidir
• HUKUK ile
ilişkilidir
• PSİKOLOJİ
ile ilişkilidir
DAVRANIŞSAL
İKTİSAT
KURUMSAL
İKTİSAT
KAMU
TERCİHİ
9. İnter-disipliner ve Multi-disipliner Araştırma
Perspektifi
Mülkihakları
yet iktisadi
İşlem maliyeti
iktisadı
Anayasal
politik iktisat
İKTİSAT Bilimi ve
HUKUK Bilimi KESİŞİMİ
10. İKTİSAT - POLİTİKA
KESİŞİMİ
İKTİSAT –
PSİKOLOJİ KESİŞİMİ
KAMU
TERCİHİ
DAVRANIŞSAL
İKTİSAT
Davramışsal
politik iktisat
ortak araştırma
programıdır
11. Şekil 3: İktisat Biliminde İnter-disipliner ve Multi-disipliner Araştırma Perspektifi: Bir Örnek
13. İKTİSADİ DÜŞÜNCE VE İKTİSAT
OKULU AYRIMI
Her iktisadi düşünce iktisat okulu değildir. Toplumda yanlış bilgilerde
mevcuttur. Bu yanlış bilgilerin başında «arz yönlü iktisat» gelir. 1980’li yılların
başında oldukça popüler olan “arz yönlü iktisat” bugün hala “iktisat okulu”
olarak adlandırılmaktadır. Ama bugün “arz-yönlü iktisat” diye bir iktisat okulu
mevcut değildir.
Arz yönlü, iktisat
vergi oranları ve
vergi gelirleri
arasındaki ilişkiyi
inceler.
14. PEKİ NEDEN?
Özgün metolodojik
ilkeleri yoktur.
Özgün yayınları
yoktur.
Düzenli toplantıları
söz konusu değildir.
Bubakımdanarz-yönlüiktisat,birteoriyadaiktisadidüşünce olarak
pekalaönemlidir,fakat bu onun biriktisatokulu olarakadlandırılmasını
geçerlikılmaz.
15. Bu çerçevede evrimsel iktisat, kurumsal
iktisat, davranışsal iktisat belki başlı başına
bir “iktisat okulu” olmayı fazlasıyla hak
ediyor olabilirler; fakat
Mülkiyet
Hakları
İktisadı
İşlem
Maliyetleri
İktisadı vs
İKTİSADİ
DÜŞÜNCEDİR
16. Bugün Marksist İktisat ya da Radikal sadece marjinal bir iktisatçı topluluğu
tarafından destekleniyor olsa da söz konusu iktisadi düşünceyi bir okul olarak
adlandırmak için pek çok sebep vardır.
Metodolojiye
Güçlü ve etkili bir kurucuya (Karl Marx)
Azımsanmayacak taraftar veya takipçilere sahiptir.