ANA-AKIM İKTİSAT ORTODOKS İKTİSAT HETERODOKS İKTİSAT

1. Prof. Dr. Coşkun Can AKTAN
Bu sunum şu kaynaktan yararlanılarak hazırlanmıştır:
Coşkun Can Aktan, Yeni İktisat Okulları ve İktisadi Düşünce: Ankara: Seçkin
Yayınları, 2018
Sunumu Hazırlayan: FATMA KURKUT

2. Ana-akım iktisat, belirli bir zaman diliminde ders
müfredatlarında, ders kitaplarında, hükümet
politikalarında hakim olan iktisadi düşünceyi ifade
etmek üzere kullanılan bir kavramdır.

3. Keynezyen iktisat
perspektifinden
bakınca “ortodoks
iktisat” ya da
“geleneksel iktisat”
deyince bundan
klasik ve neo-klasik
iktisat okulu anlaşılır.

4. 1980’li yılların başlarından itibaren Keynezyen
iktisat okulu önemini ve değerini yitirmiştir.
Keynezyen iktisadı bugün itibariyle “ortodoks
iktisat”; bunun karşısında olan iktisat okullarını
ise “heterodoks iktisat” olarak adlandırılabiliriz.

5.  Ortodoks ve heteredoks kavramlarının etimolojik kökeni Eski Yunanca’ya
dayalıdır.
Ortodoks, Yunanca
orthos (doğru) ve doxa
(inanç) kelimelerinden
türetilmiştir.
Heterodoks,
heteros (farklı) ve doxa
(inanç) kelimelerinden
türetilmiştir.

6. Heterodoks iktisat, kesin
terimlerle ifade etmek
yanlış olsa da genel
olarak Keynes sonrası
“yeni” iktisat okullarının
bütününe verilen isimdir.
John Maynard
Keynes

7. Geleneksel Keynezyen
iktisat okulunda:
İktisadi insan tam ve doğru enformasyona
sahip olan ve kendi özel çıkarının
maksimizasyonu/optimizasyonu peşinde
koşan rasyonel bir birey olarak ele alınır.

8. Keynezyen iktisat; tam
enformasyon, tam
rasyonalite,
optimizasyon ve
maksimizasyon gibi
kavramlarla analizlerine
başlar.
Keynezyen iktisat
yaklaşımında yaşadığımız
dünya realiteleri ile pek de
tutarlı olmayan fazlasıyla
teorik bilgiler, grafik
analizleri, modeller ve
ampirik araştırmalar
hakimdir.

9. Keynezyen iktisadın en ayırt edici ve
belirgin özelliği devlet müdahalesini
savunmasıdır.
Keynezyen iktisatçılara göre devlet
ekonomide aktif bir role ve
fonksiyonlara sahip olmalı ve başta
maliye politikası olmak üzere muhtelif
iktisat politikası araçlarını etkin olarak
kullanmalıdır.

10. Heterodoks
iktisat okulları
ise
Metodoloji Temel ilkeler Kavramlar
Keynezyen iktisat okulundan tamamen ayrılır.

11. KEYNESYEN İKTİSAT OKULLARIVE
HETERODOKS İKTİSAT OKULLARI
ARASINDAKİ FARKLILIKLAR

12. Sadece Özel Çıkar
Maksimizasyonuna
Odaklanmış Homo
Economicus
Duygusallık ve
İyilik Severlik Yönü
de Olan Homo
Economicus
İnsan
Modeli
Keynezyen İktisat Heterodoks İktisat

13. Tam
Rasyonalite
Optimal
Rasyonalite
Sınırlı
Rasyonalite
İrrasyonalite
Rasyonalite
Keynezyen
İktisat
Heterodoks
İktisat

14. Tam Enformasyon
Optimal
Enformasyon
Eksik
Enformasyon
Keynezyen
İktisat
Heterodoks
İktisat
Enformasyon

15. Optimizasyon/
Maksimizasyon
Çabası
Mükemmeliyet
Kararlarda
Makul
Memnuniyet
Tatmin Olma;
Memnuniyet
Keynezyen
İktisat
Heterodoks İktisat
Optimizasyon/
Maksimizasyon

16. Denge Teorisi
Beklenen
Fayda Teorisi
Dengesizlik/
Belirsizlik
Beklenti
Teorisi
Keynezyen
İktisat
Heterodoks
İktisat
Denge

17. Pozitif iktisat
Ampirik İktisat
Normatif İktisat
A Priori İktisat
Araştırma
Yöntemi
Keynezyen
İktisat
Heterodoks
İktisat

18. Metodolojik
Kollektivizm
Metodolojik
Holizm
Metodolojik
Bireycilik
Keynezyen
İktisat
Heterodoks
İktisat
Metodoloji

19. Diğer
Disiplinler-
den Bağımsız
Bir İktisat
Bilimi
İnter-
disipliner
Araştırma
Multi-
disipliner
Araştırma
Keynezyen İktisat Heterodoks
İktisat
Perspektif

20. Aktif Devlet
Müdahaleci Devlet
Sınırlı Devlet
Devletin
Ekonomideki
Rolü
Keynezyen
İktisat
Heterodoks
İktisat

21. İradi Ekonomi
Politikası(İradi,
Takdiri, İhtiyari
Kararlar)
Kurallara Dayalı
Ekonomi Politikası
Kurallar
İktisat
Politikası
Yönetimi