Pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai từ thực tiễn thực hiện tại UBND.docx

Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
KHOA LUẬT
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
PHÁP LUẬT VỀ XỬ LÝ VI PHẠM HÀNH CHÍNH
TRONG LĨNH VỰC ĐẤT ĐAI TỪ THỰC TIỄN THỰC
HIỆN TẠI UBND PHƯỜNG PHÚ HỮU, QUẬN 9, TP.HCM
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP CỬ NHÂN LUÂT
CHUYÊN NGÀNH ……………….
Giáo Viên Hướng Dẫn:
Sinh Viên Thực Tập:
Lớp:

TP HỒ CHÍ MINH- THÁNG 10 NĂM 2020
LỜI CÁM ƠN

Việc viết nên Khóa luận là kết quả quá trình học tập, nghiên cứu ở nhà trường, với sự
giảng dạy, hướng dẫn nhiệt tình, trách nhiệm của thầy, cô khoa luật trường Đại học Kinh tế
Hồ Chí Minh, kết hợp với kinh nghiệm trong quá trình thực tiễn công tác và sự cố gắng nỗ
lực của bản thân.
Lời đầu tiên tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành, sâu sắc tới giảng viên hướng dẫn
Th.S ……………………. đã trực tiếp hướng dẫn khoa học, tận tình chỉ dạy cho tôi về kiến
thức cũng như phương pháp nghiên cứu trong thời gian thực hiện đề tài.
Tôi xin chân thành cám ơn các thầy, cô giáo bạn bè đồng môn và các anh chị tại
UBND Phường Phú Hữu, Quận 9, Tp.HCM đã giúp đỡ tôi trong quá trình học tập cũng như
trong quá trình hoàn thành khóa luận này.
Mặc dù đã có sự znỗ lực cố gắng của bản thân, khóa luận sẽ không ztránh khỏi những
thiếu sót. Tôi mong nhận được sự góp ý chân thành của các Thầy cô, đồng nghiệp và bạn bè
để khóa luận được hoàn thiện hơn.
Xin chân thành cảm ơn!

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan Khóa luận là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các kết quả nêu
trong Khóa luận chưa được công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Các số liệu, ví dụ và
trích dẫn trong Khóa luận đảm bảo tính chính xác, tin cậy và trung thực.
Tác giả khóa luận
(Ký và ghi rõ họ tên người cam đoan)

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
Từ viết tắt Nghĩa của từ viết tắt
CTTM Chế tài thương mại
BLDS Bộ luật dân sự
BLTTDS Bộ luật tố tụng dân sự
HĐTM Hợp đồng thương mại
LTM Luật thương mại
PVP Phạt vi phạm
TAND Tòa án nhân dân
VKSND Viện kiểm sát nhân dân

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỒ HỒ CHÍ MINH
KHOA LUẬT
---  ---
PHIẾU zĐÁNH GIÁ CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN
Sinh viên thực tập: TRẦN HANH THÔNG MSSV:………………..
Lớp: Luật kinh doanh…Khóa: ……… Hệ: …………………
Đơn vị thực tập: Viết tên Doanh nghiệp/Tổ chức/ Cơ quan vào đây
Đề tài nghiên cứu:
Pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai từ thực tiễn thực hiện tại
UBND Phường Phú Hữu, quận 9, TP.HCM
PHẦN NHẬN XÉT ĐÁNH GIÁ & KẾT LUẬN
Tiêu chí đánh giá Nhận xét Đánh giá
(Đạt/không
đạt)
A Ghi nhận kết quả thực tập tốt nghiệp
1 Điềm thực tập …….…/100
B Nhận xét đánh giá về quá trình viết khóa luận
2 Tinh thần thái độ
3 Thực hiện kế hoạch làm việc do GVHD quy
định
Nộp khóa luận về khoa
C Nhận xét đánh giá về hình thức và nội dung khóa luận
4 Hình thức khóa luận đã thực hiện
5 Nội dung khóa luận đã thực hiện
Kết luận của GVHD (Cho
phép/Không cho phép chấm KL)
Tp.HCM, ngày …… tháng ….. năm……

Người hướng dẫn viết khóa luận
TRƯỜNG zĐẠI HỌC KINH TẾ zTHÀNH PHỒ HỒ zCHÍ MINH
KHOA zLUẬT
---  ---
PHIẾU zĐÁNH GIÁ CỦA GIẢNG VIÊN CHẤM KHÓA LUẬN
Sinh viên thực tập: …………………MSSV:………………..
Lớp: Luật kinh doanh Khóa: ……..Hệ: …………..…………
Đơn vị thực tập: Viết tên Doanh nghiệp/Tổ chức/ Cơ quan vào đây…
Đề tài nghiên cứu:
Pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai từ thực tiễn thực hiện tại
UBND Phường Phú Hữu, quận 9, TP.HCM
PHẦN zĐÁNH GIÁ KHÓA zLUẬN
Tiêu chí đánh giá Điểm
(Tối
đa)
Điểm
chấm (1)
Điểm
chấm
(2)
A Điểm zquá trình
1 Quá trình (GVHD) 2 2 2
B zĐiểm hình thức zkhóa zluận và tài liệu ztham khảo
2 zHình thức zkhóa luận z
0,5
3 zTài liệu ztham zkhảo z
0,5
C Điểm nội dung khóa luận
4 zTên đề tài - zlý do zchọn đề tài – zTình hình nghiên
cứu
z
0,5
5 zzMục tiêu và zcâu hỏi nghiên cứu – zkết cấu khóa luận z
0,5
6 Phương pháp zzvà phạm zvi nghiên zcứu 0,5
7 zCơ sở lý zluận vàz lý thuyết nghiên cứu 1
8 Thực trạng zzpháp luật 1
9 Thực zztrạng và thực tiễn zthực zhiện pháp luật 2
10 Nhận xét – Đánh giá – Đề xuất 1
11 Phầnkết luận 0,5
Tổng điểm 10
ĐIỂM KHÓA LUẬN
Tp.HCM, ngày…… tháng…..năm….….
Người chấm phản biện
1. ……………………………… 2. …………………………………..

.

MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ............................................................................................................................. 1
1.Tính cấp thiết của đề tài.................................................................................................... 1
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu đề tài ........................................................................ 2
2.1. Mục đích nghiên cứu.................................................................................................... 2
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................................................... 2
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu đề tài ......................................................................... 3
3.1. Đối tượng nghiên cứu................................................................................................... 3
3.2. Phạm vi nghiên cứu...................................................................................................... 3
4. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu đề tài .................................................... 3
4.1. Phương pháp luận......................................................................................................... 3
4.2. Phương pháp nghiên cứu đề tài .................................................................................... 3
5. Kết cấu của đề tài............................................................................................................. 3
Chương 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ XỬ LÝ VI PHẠM HÀNH CHÍNH VÀ
PHÁP LUẬT VỀ XỬ LÝ VI PHẠM HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH VỰC ĐẤT ĐAI... 5
1.1. Lý luận về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai........................................ 5
1.1.1.Khái niệm, đặc điểm và nguyên tắc về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất
đai ........................................................................................................................................ 5
1.1.2.Sự cần thiết khách quan phải xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai ........ 8
1.2.Lý luận pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai......................... 9
1.2.1.Sự cần thiết phải điều chỉnh bằng pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh
vực đất đai ........................................................................................................................... 9
1.2.2. Khái niệm và đặc điểm của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực
đất đai................................................................................................................................ 13
1.2.3.Lược sử hình thành và phát triển của pháp luật điều chỉnh của pháp luật về xử lý vi
phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai ........................................................................... 15

Chương 2: THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VỀ XỬ LÝ VI PHẠM HÀNH CHÍNH
TRONG LĨNH VỰC ĐẤT ĐAI VÀ THỰC TIỄN THỰC THI PHÁP LUẬT VỀ XỬ LÝ
VI PHẠM HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH VỰC ĐẤT ĐAI TẠI PHƯỜNG PHÚ HỮU,
QUẬN 9, TP.HCM............................................................................................................ 19
2.1. Thực trạng pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai ................ 19
2.1.1. Các hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai ......................................... 19
2.1.2. Các hình thức xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai............................. 39
2.1.3. Trình tự, thủ tục và thẩm quyền xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực ............. 40
đất đai................................................................................................................................ 40
2.1.3.1. Trình tự thủ tục..................................................................................................... 40
2.1.3.2. Thẩm quyền xử lý vi phạm.................................................................................... 44
2.1.4. Giải quyết khiếu nại về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai .............. 47
2.2. Thực tiễn thực thi pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực ................. 48
đất đai tại Phường Phú Hữu, quận 9, TP.HCM................................................................. 48
2.2.1. Tổng quan chung tình hình xử lý vi phạm hành chính về đất đai trên địa.............. 48
bàn Phường Phú Hữu, quận 9, TP.HCM .......................................................................... 48
2.2.2.Một số nhận định, đánh giá về tình hình xử lý vi phạm hành chính trong............... 48
lĩnh vực đất đai trên địa bàn Phường Phú Hữu, quận 9, TP.HCM .................................. 48
2.2.2.1. Kết quả đạt được .................................................................................................. 48
2.2.2.2. Một số hạn chế...................................................................................................... 51
Chương 3: ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT, NÂNG CAO
HIỆU QUẢ THỰC THI PHÁP LUẬT VỀ XỬ LÝ VI PHẠM HÀNH CHÍNH TRONG
LĨNH VỰC ĐẤT ĐAI....................................................................................................... 54
3.1. Định hướng hoàn thiện pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai
của địa phương .................................................................. Error! Bookmark not defined.
3.2. Giải pháp hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật vềError! Bookmark not de
3.2.1. Giải pháp hoàn thiện pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vựcError! Bookmark not
đất đai................................................................................ Error! Bookmark not defined.

3.2.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật về xử lý vi phạm hành chính
trong lĩnh vực đất đai ........................................................ Error! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN ....................................................................... Error! Bookmark not defined.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................... Error! Bookmark not defined.

1
MỞ ĐẦU
1.Tính cấp thiết của đề tài
Đất đai là tài nguyên vô cùng quý giá, là tư liệu sản xuất đặc biệt, là thành phần
quan trọng hàng đầu của môi trường sống, là địa bàn phân bố dân cư, xây dựng cơ sở
kinh tế, văn hoá, xã hội, văn minh, quốc phòng. Trải qua nhiều thế hệ, nhân dân ta đã tốn
bao công sức, xương máu mới tạo lập và bảo vệ vốn đất như ngày nay. Đất đai là tài
nguyên có hạn về số lượng, có vị trí cố định trong không gian, không thể thay thế và di
chuyển được theo ý muốn chủ quan của con người. Chính vì vậy, việc quản lý và sử dụng
tài nguyên quý giá này một cách hợp lý không những có ý nghĩa quyết định đến sự phát
triển của nền kinh tế đất nước mà còn đảm bảo cho mục tiêu chinh trị và phát triển xã hội.
Đất đai luôn là yếu tố không thể thiếu được đối với bất cứ quốc gia nào. Ngay từ
khi loài người biết đến chăn nuôi, trồng trọt, thì vấn đề sử dụng đất đai không còn đơn
giản nữa bởi nó phát triển song song với những tiến bộ của nền khoa học kỹ thuật, kinh
tế, xã hội, chính trị. Do đó, việc quản lý đất đai luôn là mục tiêu Quốc gia của mọi thời
đại nhằm nắm chắc và quản lý chặt quỹ đất đai đảm bảo việc sử dụng đất đai tiết kiệm và
có hiệu quả.
Với vai trò đặc biệt quan trọng như thế, các chính sách, pháp luật về quản lý đất đai
góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, hạn chế những tiêu cực nảy sinh, phòng,
chống vi phạm, phát huy các nguồn lực to lớn của đất đai, ổn định tình hình kinh tế,
chính trị, xã hội và hội nhập quốc tế. Một trong các biện pháp, công cụ quản lý hữu hiệu,
được nhà nước sử dụng là ban hành và tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật
xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai như: Luật Xử lý vi phạm hành chính năm
2012. Luật Đất đai năm 2013 và các văn bản hướng dẫn thi hành, Nghị định số
102/2014/NĐ-CP ngày 10/11/2014 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong
lĩnh vực đất đai để xử lý, đảm bảo tính răn đe với những hành vi vi phạm về đất đai chưa
đến mức nguy hiểm phải truy cứu trách nhiệm hình sự.

2
Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa thì luôn tiềm ẩn những quan hệ pháp luật, những hành vi vi phạm cần được điều
chỉnh. Mặc dù hệ thống pháp luật về đất đai đã được ban hành tương đối đầy đủ, đồng bộ
nhưng trong quá trình áp dụng, triển khai trên thực tế không tránh khỏi những bất cập,
chồng chéo, không thống nhất, đồng bộ do sự thay đổi nhanh chóng về các quan hệ dân
sự, kinh tế qua các thời kỳ dẫn đến tình trạng vi phạm pháp luật về đất đai diễn ra phức
tạp, tinh vi, có nhiều trường hợp lợi dụng chính sách để trục lợi.
Để có cái nhìn toàn diện, xét trên cả phương diện cơ sở lý luận khoa học, pháp lý và
thực tiễn áp dụng về xử lý vi phạm trong lĩnh vực đất đai; bảo đảm cho các quy định
trong lĩnh vực này đi vào thực tiễn, nhằm ổn định tình hình kinh tế, chính trị, xã hội và
thể hiện tính răn đe, nghiêm minh của pháp luật. Đồng thời, xuất phát từ thực tiễn công
việc đang đảm nhận, tôi chọn đề tài: “Pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh
vực đất đai từ thực tiễn thực hiện tại UBND Phường Phú Hữu, quận 9, TP.HCM” làm
khóa luận tốt nghiệp.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu đề tài
2.1. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu các quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực
đất đai hiện hành để đề xuất các giải pháp cơ bản nhằm hạn chế các hành vi vi phạm hành
chính, tăng cường hiệu lực, hiệu quả trong công tác quản lý đất đai trên địa bàn Phường
Phú Hữu, quận 9, TP.HCM
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Nghiên cứu cơ sở lý luận và quy định pháp luật về vi phạm hành chính và xử lý vi
phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai.
Phân tích thực trạng vi phạm hành chính và xử lý vi phạm hành chính về đất đai ở
Phường Phú Hữu, quận 9, TP.HCM
Đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thực thi
pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai trong thời gian tới.

3
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu đề tài
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu lý luận về xử lý vi phạm hành chính và pháp luật về
xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai; tìm hiểu về thực tiễn áp dụng các quy
định xử lý vi phạm hành chính về đất đai trên địa bàn Phường Phú Hữu, quận 9, TP.HCM
3.2. Phạm vi nghiên cứu
Về thời gian: Từ năm 2015 (sau khi Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012 có
hiệu lực vào tháng 7/2013, Thông tư 10/2015/TT-BTP ngày 31/8/2015 của Bộ Tư pháp
quy định chế độ báo cáo trong quản lý công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành
chính và theo dõi tình hình thi hành pháp luật có hiệu lực ngày 15/10/2015, nay bị thay
thế bởi Thông tư số 16/2018/TT-BTP ngày 14/12/2018) đến tháng 7/2020.
Về nội dung và không gian:
Đề tài chỉ đi sâu nghiên cứu một vấn đề cụ thể về xử lý vi phạm hành chính trong
lĩnh vực đất đai tại Phường Phú Hữu, quận 9, TP.HCM
4. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu đề tài
4.1. Phương pháp luận
Đề tài được thực hiện trên cơ sở phương pháp luận của Chủ nghĩa Mác Lênin và
tư tưởng Hồ Chí Minh; đồng thời dựa trên quan điểm của Đảng, Nhà nước ta về xây dựng
Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa nói chung, về quản lý nhà nước đối với đất đai,
trong đó có xử lý vi phạm hành chính về đất đai nói riêng.
4.2. Phương pháp nghiên cứu đề tài
Đề tài sử dụng phương pháp nghiên cứu của Triết học Mác - Lênin; kết hợp với
các phương pháp tổng hợp, phân tích, thống kê…
5. Kết cấu của đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, kết cấu của đề tài gồm ba
chương.
Chương 1. Những vấn đề lý luận về xử lý vi phạm hành chính và pháp luật về xử
lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai

4
Chương 2. Thực trạng pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất
đai và thực tiễn thực thi pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai tại
Phường Phú Hữu, Quận 9, TPHCM
Chương 3. Định hướng và giải pháp hoàn thiện pháp luật, nâng cao hiệu quả thực
thi pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai.

5
Chương 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ XỬ LÝ VI PHẠM
HÀNH CHÍNH VÀ PHÁP LUẬT VỀ XỬ LÝ VI PHẠM HÀNH
CHÍNH TRONG LĨNH VỰC ĐẤT ĐAI
1.1. Lý luận về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai
1.1.1.Khái niệm, đặc điểm và nguyên tắc về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực
đất đai
Vi phạm hành chính được hiểu là hành vi có lỗi do cá nhân, tổ chức thực hiện, vi
phạm quy định của pháp luật về quản lý nhà nước mà không phải là tội phạm và theo quy
định của pháp luật phải bị xử phạt vi phạm hành chính. Từ định nghĩa này có thể hiểu: Vi
phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai là hành vi có lỗi của cá nhân, tổ chức vi phạm các
quy định của pháp luật về đất đai mà không phải là tội phạm và theo quy định của pháp
luật phải bị xử phạt hành chính.
Để đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật, mọi vi phạm pháp luật đều bị phát
hiện và xử lý kịp thời; theo đó, người có hành vi vi phạm pháp luật sẽ bị xử lý bằng chế
tài pháp lý. Xử lý vi phạm pháp luật là việc xem xét, quyết định áp dụng các hình thức
trách nhiệm pháp lý đối với các cá nhân, tổ chức vi phạm pháp luật.4 Từ quan niệm
chung về xử lý vi phạm pháp luật trên đây, có thể hiểu: Xử lý vi phạm pháp luật đất đai là
hoạt động của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền trong việc áp dụng pháp luật đất đai để
đưa ra chế tài xử lý hành vi vi phạm pháp luật đất đai nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp
pháp của Nhà nước và của người sử dụng đất trong lĩnh vực đất đai.
Xét về mặt lý luận, vi phạm pháp luật đất đai có 02 hình thức xử lý: i) Xử lý trách
nhiệm hình sự đối với vi phạm pháp luật đất đai nếu tính chất, mức độ và hậu quả gây ra
nghiêm trọng được quy định trong Bộ luật hình sự năm 2015 (Điều 228),
ii) Xử lý hành chính đối với vi phạm pháp luật đất đai mà chưa đến mức phải truy
cứu trách nhiệm hình sự.
Bản chất của hoạt động xử lý vi phạm hành chính là áp dụng một số loại biện pháp
cưỡng chế hành chính do pháp luật quy định. Cưỡng chế hành chính được xác định là

6
biện pháp cưỡng chế nhà nước do cơ quan hoặc người có thẩm quyền quyết định áp dụng
theo thủ tục hành chính đối với cá nhân có hành vi vi phạm hành chính hoặc đối với một
số cá nhân nhất định với mục đích ngăn chặn, phòng ngừa hoặc thực hiện công vụ vì lí do
an ninh, quốc phòng và vì lợi ích quốc gia. Từ đó, có thể hiểu xử lý vi phạm hành chính
trong lĩnh vực đất đai là việc áp dụng các biện pháp chế tài mang tính cưỡng chế hành
chính Nhà nước đối với chủ thể có hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai
Xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai có một số đặc điểm cơ bản sau
đây:
Thứ nhất, đây là hoạt động áp dụng pháp luật đất đai của cơ quan nhà nước có
thẩm quyền nhằm xử lý người có hành vi vi phạm pháp luật đất đai. Điều này có nghĩa là
không phải bất cứ cơ quan nhà nước nào cũng được xử lý người có hành vi vi phạm pháp
luật đất đai mà chỉ những cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật
mới được áp dụng pháp luật đất đai để xử lý hành vi vi phạm. Theo quy định của pháp
luật đất đai hiện hành, các cơ quan quản lý nhà nước về đất đai có thẩm quyền xử lý vi
phạm pháp luật đất đai; bởi lẽ, vi phạm pháp luật đất đai xâm phạm khách thể của hoạt
động quản lý nhà nước về đất đai; xâm phạm trật tự quản lý nhà nước về đất đai đã được
xác lập. Để khôi phục lại trật tự quản lý nhà nước về đất đai thì các cơ quan quản lý nhà
nước về đất đai áp dụng chế tài xử lý đối với hành vi vi phạm pháp luật đất đai. Tuy
nhiên, để tránh việc tùy tiện, lợi dụng việc xử lý vi phạm pháp luật đất đai vì lợi ích
nhóm, tham nhũng, tiêu cực v.v… thì việc xử lý vi phạm pháp luật đất đai của các cơ
quan nhà nước có thẩm quyền phải tuân thủ đúng các quy định của pháp luật về trình tự,
thủ tục. Theo quy định pháp luật hiện hành thì thẩm quyền xử lý vi phạm hành chính
trong lĩnh vực đất đai được giao cho: Chủ tịch UBND các cấp; thanh tra viên, người được
giao thực hiện nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành đang thi hành công vụ, Chánh Thanh tra
Sở, Trưởng đoàn thanh tra chuyên ngành do Tổng cục trưởng Tổng cụ Quản lý đất đai,
Giám đốc Sở, Chánh Thanh tra Sở Tài nguyên và môi trường ra quyết định thanh tra và

7
thành lập Đoàn thanh tra; Trưởng đoàn thanh tra chuyên ngành cấp Bộ; Chánh Thanh tra
Bộ Tài nguyên và môi trường, Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý đất đai…
Thứ hai, đối tượng bị xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai
Đối tượng bị xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai là cá nhân/tổ chức có
hành vi vi phạm hành chính trong sử dụng đất đai hoặc trong việc thực hiện các hoạt
động dịch vụ về đất đai, bao gồm: Một là, hộ gia đình, cộng đồng dân cư, cá nhân trong
nước, cá nhân nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài (sau đây gọi là cá
nhân); Hai là, tổ chức trong nước, tổ chức nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước
ngoài ( sau đây gọi chung là tổ chức). Ba là, cơ sở tôn giáo6. Bên cạnh đó, cần lưu ý, theo
quy định chung của luật quốc tế và pháp luật Việt Nam, tổ chức, cá nhân được áp dụng
quyền ưu đãi, miễn trừ dành cho cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan lãnh sự nước ngoài
và cơ quan đại diện của tổ chức quốc tế tại Việt Nam theo quy định của pháp luật không
thuộc đối tượng bị xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực sử dụng đất.
Như vậy, người sử dụng đất và những người khác nếu có hành vi trái pháp luật
trong sử dụng đất xâm hại trực tiếp đến quyền đại diện chủ sở hữu đất đai của Nhà nước,
quyền sử dụng đất của người sử dụng đất như: lấn chiếm đất đai, không sử dụng đất hoặc
sử dụng đất không đúng mục đích, chuyển mục đích sử dụng đất trái phép, hủy hoại
đất… Những hành vi vi phạm này thực hiện lần đầu hoặc thiệt hại do hành vi vi phạm
gây ra không lớn, khả năng phục hồi thiệt hại dễ dàng và người gây thiệt hại đã kịp thời
khắc phục, tự nguyện bồi thường thiệt hại…nên chưa cần thiết phải truy cứu trách nhiệm
hình sự thì sẽ bị áp dụng xử phạt vi phạm hành chính.
Mục đích của xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực sử dụng đất nhằm xử lý kịp
thời những hành vi vi phạm pháp luật đất đai song chưa tới mức độ nguy hiểm phải bị
truy cứu trách nhiệm hình sự, góp phần bảo vệ tài nguyên đất đai; đồng thời giáo dục
người sử dụng đất nâng cao ý thức chấp hành pháp luật đất đai.
Thứ ba, hình thức xử lý vi phạm hành chính

8
Hình thức xử lý vi phạm hành chính được hiểu là các biện pháp chế tài cụ thể mà
nhà nước áp dụng đối với cá nhân hoặc tổ chức thực hiện hành vi vi phạm hành chính.
Các chế tài này có thể là về vật chất hoặc tinh thần hay bị hạn chế về các quyền yêu cầu
pháp lý của chủ thể vi phạm hành chính. Các hình thức xử lý vi phạm hành chính bao
gồm:
+ Xử phạt vi phạm hành chính (có hình phạt chính và hình phạt bổ sung, ví dụ:
phạt tiền là hình phạt chính, tịch thu tang vật là hình phạt bổ sung).
+ Biện pháp khắc phục hậu quả (ví dụ: buộc tháo dỡ công trình, buộc tiêu hủy
hàng hóa, vv…).
+ Biện pháp xử lý hành chính (bao gồm: giáo dục tại xã, phường, thị trấn; đưa vào
trường giáo dưỡng; đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc và đưa vào cơ sở cai nghiện bắt
buộc).
+ Biện pháp thay thế xử lý vi phạm hành chính: áp dụng đối với người chưa thành
niên vi phạm hành chính, bao gồm biện pháp nhắc nhở và biện pháp quản lý tại gia đình.
Đối với lĩnh vực đất đai, hình thức xử lý chủ yếu là xử phạt vi phạm hành chính. Hình
thức xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai bao gồm hình thức xử phạt chính
và hình thức xử phạt bổ sung. Hình thức xử phạt chính gồm: 1) cảnh cáo, 2) phạt tiền.
Hình thức xử phạt bổ sung gồm: 1) Tước quyền sử dụng giấy phép hoặc đình chỉ hoạt
động; 2) Tịch thu tang vật vi phạm hành chính, phương tiện được sử dụng để vi phạm
hành chính.
1.1.2.Sự cần thiết khách quan phải xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai
Vi phạm quy định trong lĩnh vực đất đai là một chế định cơ bản của pháp luật
đất đai. Chế định này ra đời góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về
đất đai; bởi lẽ, không phải bất cứ tổ chức, hộ gia đình, cá nhân nào khi sử dụng đất (gọi
chung là người sử dụng đất) cũng đều sử dụng đất đúng mục đích, phù hợp với quy
hoạch, kế hoạch sử dụng đất và tuân thủ các quy định của pháp luật đất đai. Đặc biệt
trong điều kiện kinh tế thị trường, dưới tác động của các quy luật khách quan của thị

9
trường thì đất đai ngày càng trở nên có giá trị; nên một bộ phận đáng kể người sử dụng
đất sẵn sàng vi phạm pháp luật đất đai miễn sao có được lợi nhuận do đất đai mang lại.
Không giống như các ngành khác hành vi vi phạm xảy ra và chấm dứt ngay lập
tức, và cơ quan nhà nước có thẩm quyền tổ chức đủ lực lượng để thường xuyên phát hiện,
lập biên bản và xử phạt, trong lĩnh vực đất đai hành vi vi phạm thường có các dạng là:
Hành vi hành động xảy ra và chấm dứt luôn: đổ chất thải làm hủy hoại đất; Hành vi hành
động xảy ra và kéo dài nhiều năm: sử dụng đất không đúng mục đích, lấn chiếm đất...;
Hành vi ở dạng không hành động ví dụ: không đăng ký quyền sử dụng đất lần đầu, không
đăng ký biến động sử dụng đất... do lực lượng của cơ quan quản lý đất đai mỏng, nhiều
người sử dụng đất vi phạm trong một thời gian dài đến khi cơ quan cơ quan quản lý đi
kiểm tra mới phát hiện thì người sử dụng đất vẫn thực hiện hành vi vi phạm này mà chưa
chấm dứt hành vi vi phạm (ví dụ: xây dựng nhà ở, công trình trên đất lấn chiếm, tự ý
chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất ở hoặc làm mặt bằng sản xuất
kinh doanh trái phép…)Việc xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai nhằm mục
đích duy trì trật tự quản lý đất đai, đảm bảo việc sử dụng đất của các chủ thể đúng mục
đích mà được cấp phép.
1.2.Lý luận pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai
1.2.1.Sự cần thiết phải điều chỉnh bằng pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong
lĩnh vực đất đai
Dưới sự lãnh đạo của Đảng, nước ta đang chuyển đổi sang nền kinh tế thị trường
định hướng xã hội chủ nghĩa. Khâu đột phá trong chính sách kinh tế cho bước chuyển đổi
này là việc ban hành và thực hiện những chế độ, chính sách mới trong lĩnh vực quản lý
đất đai. Để giải phóng mọi năng lực sảng xuất của người động trong sản xuất nông
nghiệp nhằm giải quyết vững chắc vấn đề an ninh lương thực quốc gia, pháp luật đất đai
đã xác định và đề cao vai trò của hộ gia đình, cá nhân; thừa nhận hộ gia đình, cá nhân là
đơn vị kinh tế tự chủ trong sản xuất nông nghiệp. Nhà nước trao quyền sử dụng đất cho
người sử dụng đất nói chung và hộ gia đình, cá nhân nói riêng sử dụng ổn định, lâu dài.

10
Hộ gia đình, cá nhân được chuyển quyền sử dụng đất trong thời hạn giao đất. Những quy
định này đã phát huy hiệu quả tích cực: Người sử dụng đất yên tâm gắn bó lâu dài với đất
đai, khuyến khích nông dân đầu tư, nâng cao hiệu quả sử dụng đất. Nước ta từ một nước
thiếu lương thực, hàng năm phải nhập hàng vạn tấn lương thực đã tự túc được lương thực
và vươn lên trở thành nước xuất khẩu gạo lớn thứ 2 thế giới. Những quy định của Luật
đất đai năm 2013 về trao quyền sử dụng đất cho hộ gia đình, cá nhân sử dụng ổn định lâu
dài và cho phép quyền sử dụng đất tham gia các giao dịch dân sự đã làm cho người sử
dụng đất ngày càng thấy được giá trị của đất đai. Hơn nữa, trong điều kiện kinh tế thị
trường do chạy theo lợi nhuận mà không ít người sử dụng đất đã không từ bỏ bất kỳ thủ
đoạn nào kể cả thực hiện hành vi vi phạm pháp luật đất đai. Vì vậy những hành vi vi
phạm pháp luật đất đai cần phải bị xử lý kịp thời, nghiêm minh bằng pháp luật; bởi vì:
Thứ nhất, hành vi vi phạm pháp luật nói chung và hành vi vi phạm pháp luật đất
đai nói riêng đã gây ra những hệ quả tiêu cực đối với đời sống kinh tế - xã hội; cụ thể:
Một là, hành vi vi phạm pháp luật đất đai xâm phạm đến khách thể của hoạt động
quản lý nhà nước về đất đai. Trật tự quản lý đất đai do Nhà nước xây dựng bị phá vỡ, làm
rối loạn sự vận hành của quan hệ đất đai vận động theo một quỹ đạo quản lý thống nhất
của Nhà nước. Điều này khiến Nhà nước không kiểm soát được thị trường đất đai, gây
tác động tiêu cực đến sự hấp dẫn của môi trường đầu tư – kinh doanh ở nước ta. Hơn nữa,
hành vi vi phạm pháp luật đất đai không chỉ dẫn đến việc phá vỡ trật tự quản lý và sử
dụng đất đã được xác lập mà còn là nguyên nhân của những tranh chấp, mâu thuẫn nảy
sinh trong nội bộ nhân dân, thậm chí phát triển thành những “điểm nóng” gây mất ổn
định về chính trị - xã hội.
Hai là, Hành vi vi phạm pháp luật đất đai là biểu hiện sự coi thường pháp luật, thể
hiện ý thức pháp luật ở một trình độ thấp của người dân nói chung và cán bộ, công chức
nhà nước nói riêng, không tôn trọng các quy tắc ứng xử chung của cộng đồng trong lĩnh
vực đất đai. Đây là điều không thể chấp nhận được trong một nhà nước pháp quyền. Nơi
mà ở đó tính thượng tôn của pháp luật được tôn trọng, đề cao. Mọi tổ chức, cá nhân trong

11
xã hội phải tuân thủ pháp luật; không một tổ chức, cá nhân nào được “đứng trên” pháp
luật.
Để thiết lập và duy trì trật tự kỷ cương trong xác hội, bảo vệ các quyền lợi và lợi
ích hợp pháp của công dân trong sử dụng đất thì hành vi vi phạm pháp luật đất đai phải
được pháp luật xử lý kịp thời, dứt điểm, nghiêm minh và bị lên án mạnh mẽ.
Thứ hai, Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI đã khẳng định: “Nhà nước
quản lý xã hội bằng pháp luật chứ không phải bằng đạo lý”. Điều này là vô cùng quan
trọng; bởi lẽ, quá trình chuyển đổi nền kinh tế được quản lý theo cơ chế tập trung, quan
liêu, bao cấp, kế hoạch hóa cao độ sang nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa sẽ tồn tại nhiều thành phần kinh tế có lợi ích không đồng nhất, thậm chí đối lập,
mâu thuẫn với nhau. Để các thành phần kinh tế cùng tồn tại, hợp tác và phát triển đòi hỏi
Nhà nước phải giải quyết một cách hài hòa lợi ích của những chủ thể này. Muốn vậy,
chúng ta cần phải xây dựng Nhà nước và pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Pháp luật với
những đặc trưng mang tính đặc thù và tính quy phạm, tính bắt buộc chung, tính cưỡng
chế và tính tự điều chỉnh sẽ tạo lập được sự bình đẳng về quyền và nghĩa vụ cho mọi
thành phần kinh tế trong hoạt động sản xuất – kinh doanh. Điều này có nghĩa là pháp luật
thông qua cơ chế điều chỉnh sẽ tác động vào những hành vi ứng xử của các chủ thể tham
gia quan hệ đất đai trên hai phương diện: i) Đối với những ứng xử của các chủ thể tham
gia quan hệ đất đai phù hợp với lợi ích chung của xã hội thì pháp luật bảo vệ, khuyến
khích phát triển;
ii) ngược lại, đối với những ứng xử của các chủ thể tham gia quan hệ đất đai
không phù hợp với lợi ích chung của xã hội thì pháp luật xử lý, ngăn chặn và tiến tới loại
bỏ dần khỏi đời sống xã hội. Hơn nữa, pháp luật còn có chức năng kiến tạo giúp người sử
dụng đất thay đổi nhận thức và có những hành vi ứng xử đúng đắn nhằm bảo vệ quyền,
lợi ích hợp pháp của mình song không làm phương hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của
Nhà nước, của xã hội và của người sử dụng đất khác.

12
Thứ ba, pháp luật có mục đích là giáo dục, răn đe con người để họ có những hành
vi ứng xử vừa mang lại lợi ích cho bản thân mình nhưng lại không làm phương hại đến
quyền và lợi ích hợp pháp của người khác. Tuy nhiên nếu giáo dục, thuyết phục không
mang lại hiệu quả thì pháp luật phải trừng trị, xử lý đối với những người có hành vi ứng
xử làm phương hại đến lợi ích chung của cộng đồng cũng như lợi ích hợp pháp của các cá
nhân khác. Hành vi vi phạm pháp luật đất đai cũng cần phải được xử lý thích đáng. Có
như vậy thì tính nghiêm minh, tính thượng tôn của pháp luật mới được mọi người trong
xã hội chấp hành và tuân thủ triệt để.
Thứ tư, đất đai vừa là tư liệu sản xuất đặc biệt vừa là lãnh thổ quốc gia, nơi cư trú
của con người, là địa bàn xây dựng các cơ sở kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh – quốc
phòng, đồng thời là thành phần quan trọng hàng đầu của môi trường sống. Do đó, đất đai
là khách thể đặc biệt thuộc đối tượng bảo vệ nghiêm ngặt của pháp luật. Hợp nữa, đất đai
không do con người tạo ra mà do tự nhiên tạo ra, cố định về vị trí địa lý và bị giới hạn bởi
không gian, diện tích đang có xu hướng giảm xuống do sự tác động của con người và
thiên nhiên; trong khi đó, nhu cầu sử dụng đất của con người ngày càng tăng do sự bùng
nổ dân số. Ở khía cạnh khác, dẫu đất đai không do con người tạo ra song nó lại kết tinh
lao động quá khứ của các thế hệ cha anh, trải qua hàng ngàn năm, người Việt Nam đã đổ
bao xương máu, mồ hôi, công sức mới tạo lập được vốn đất đai như ngày nay. Hơn nữa,
đất đai là nguồn tài nguyên rất khó tái tạo hoặc nếu cải tạo phải bỏ ra số tiền không nhỏ
nếu bị xâm phạm. Vì vậy, Nhà nước cần phải xây dựng các quy định về xử lý vi phạm
pháp luật đất đai nhằm phòng ngừa, răn de hoặc trừng trị những hành vi sử dụng đất sai
mục đích, lãng phí, kém hiệu quả.
Thứ năm, trong quá trình chuyển đổi nền kinh tế sang cơ chế thị trường dưới tác
động của các quy luật khách quan của cơ chế thị trường người dân ngày càng nhận thấy
giá trị to lớn của đất đai. Chính vì vậy bên cạnh việc sử dụng đất tiết kiệm, hợp lý và có
hiệu quả thì các vi phạm pháp luật đất đai trong sử dụng đất nhằm mục đích thu được lợi
nhuận tối đa cũng ngày càng gia tăng. Điều này không chỉ đẩy giá đất lên cao gấp nhiều

13
lần so với giá trị thực mà còn gây lũng đoạn hoạt động của thị trường quyền sử dụng đất
và làm giảm hiệu quả quản lý nhà nước đối với đất đai v.v. Để khắc phục, tiết chế thực
trạng này thì các vi phạm pháp luật về sử dụng đất cần phải được xử lý bằng pháp luật.
Có như vậy mới góp phần làm lành mạnh hóa hoạt động của thị trường quyền sử dụng
đất – một thành tố quan trọng để bảo đảm cho nền kinh tế thị trường ở nước ta vận hành
thông suốt và đồng bộ.
1.2.2. Khái niệm và đặc điểm của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh
vực đất đai
Nghiên cứu pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực sử dụng đất, tác
giả nhận thấy lĩnh vực pháp luật này là một chế định cơ bản của pháp luật đất đai. Dẫu
cho các đạo Luật đất đai, các sách, báo pháp lý ở nước ta dường như chưa đưa ra một
định nghĩa hoặc giải thích chính thức hiểu như thế nào về pháp luật về xử lý vi phạm
hành chính trong lĩnh vực sử dụng đất, tác giả cho rằng khái niệm pháp luật về xử lý vi
phạm hành chính trong lĩnh vực sử dụng đất có thể hiểu như sau: Pháp luật về xử lý vi
phạm hành chính trong lĩnh vực sử dụng đất là một chế định cơ bản của pháp luật đất đai
gồm tổng hợp các quy phạm pháp luật do Nhà nước ban hành và đảm bảo thực hiện bằng
sức mạnh cưỡng chế của Nhà nước nhằm điều chỉnh các quan hệ xã hội phát sinh giữa
các cơ quan quản lý nhà nước về đất đai với tổ chức hộ, gia đình, cộng đồng dân cư, cơ
sở tôn giáo trong xử lý vi phạm hành chính về sử dụng đất.
Lĩnh vực pháp luật này có một số đặc điểm cơ bản sau đây:
Thứ nhất, pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực sử dụng đất thuộc
lĩnh vực pháp luật cộng. Điều này có nghĩa là xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực sử
dụng đất là một nội dung của quản lý nhà nước về đất đai do các cơ quan nhà nước có
thẩm quyền thực hiện. Việc xử lý và đảm bảo thực hiện quyết định xử phạt vi phạm hành
chính trong lĩnh vực đất đai đối với người sử dụng đất dựa trên cơ sở quyền lực nhà nước
(hay còn gọi là quyền lực công). Quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực
đất đai là chế tài của Nhà nước thông qua các cơ quan nhà nước có thẩm quyền áp dụng

14
đối với hành vi vi phạm hành chính của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân, cơ sở tôn giáo,
cộng đồng dân cư trong sử dụng đất (gọi chung là người sử dụng đất).
Thứ hai, pháp luật về xử lý vi phạm hình chính trong lĩnh vực sử dụng đất mang
tính liên ngành luật. Nó bao gồm quy phạm pháp luật của Luật Đất đai năm 2013, Luật
xử lý vi phạm hành chính năm 2012 và các văn bản hướng dẫn thi hành.
Luật Đất đai năm 2013 và các văn bản hướng dẫn thi hành quy định các hành vi vi
phạm hành chính cụ thể trong lĩnh vực sử dụng đất, chủ thể vi phạm hành chính trong
lĩnh vực sử dụng đất, các mức xử phạt cụ thể đối với vi phạm hành chính trong lĩnh vực
sử dụng đất v.v.
Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012 và các văn bản hướng dẫn thi hành quy
định các vấn đề chung về xử lý hành chính (trong đó có xử lý vi phạm hình chính trong
lĩnh vực đất đai) như thời hiệu xử phạt, nguyên tắc xử phạt, đối tượng và phạm vi áp
dụng, các biện pháp xử lý vi phạm hành chính v.v.
Tính liên ngành luật của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực sử
dụng đất thể hiện khi áp dụng các mức xử phạt có thể đối với hành vi vi phạm hành chính
trong lĩnh vực đất đai của người sử dụng đất, cơ quan nhà nước, cá nhân có thẩm quyền
phải tuân thủ các quy định của Luật xử lý vi phạm hành chính năm 2012 và các văn bản
hướng dẫn thi hành về nguyên tắc xử lý, thời hiệu, đối tượng và thẩm quyền xử phạt v.v.
Thứ ba, pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực sử dụng đất góp
phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về đất đai và nâng cao ý thức chấp hành pháp
luật của người sử dụng đất.
Như phần trên đã phân tích, hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực sử dụng
đất xâm phạm trật tự quản lý nhà nước về đất đai, khiến việc sử dụng đất vượt khỏi quỹ
đạo kiểm soát của Nhà nước và gây ra sự rối ren trong lĩnh vực đất đai. Hậu quả là Nhà
nước không quản lý được đất đai. Để khôi phục lại trật tự quản lý bị xâm hại và duy trì
kỷ cương, Nhà nước đưa ra các chế tài xử lý đối với hành vi vi phạm hành chính về đất
đai của người sử dụng đất. Mặt khác, thông qua việc bị áp dụng chế tài xử lý, người sử

15
dụng đất có hành vi vi phạm hành chính về đất đai gánh chịu sự thiệt hại về kinh tế (bị
phạt tiền hoặc tước giấy phép hành nghề tư vấn về giá đất). Họ nhận thức được rằng nếu
không muốn chịu thiệt hại về kinh tế thì phải tuân thủ pháp luật và nếu vi phạm pháp luật
đất đai sẽ phải chịu biện pháp trừng phạt của Nhà nước. Từ đó ý thức chấp hành pháp
luật của người sử dụng đất được hình thành và phát triển. Thông qua việc xử lý vi phạm
hành chính trong lĩnh vực sử dụng đất của Nhà nước giáo dục ý thức chấp hành pháp luật
đất đai cho các chủ thể khác trong xã hội.
1.2.3.Lược sử hình thành và phát triển của pháp luật điều chỉnh của pháp luật về xử
lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai
Quá trình hình thành và phát triển các quan hệ sở hữu và sử dụng đất đai ở nước
ta gắn liền với sự phát triển của các nhà nước phong kiến trong lịch sử. Ruộng đất thời
kỳ phong kiến vừa thuộc sở hữu nhà nước, vừa thuộc sở hữu tư nhân; “trong các triều đại
phong kiến ở nước ta, vừa có sở hữu đất đai của Nhà nước như quản điền, quản điền mà
vua là người đại diện (nhưng vua không phải là chủ đất lớn nhất như ở phương Tây), vừa
có sở hữu công xã về đất đai, vừa có sở hữu ruộng đất tư nhân”. Để bảo vệ quyền sở hữu
ruộng đất của mình, các nhà nước phong kiến đã có các quy định về xử lý vi phạm đất
đai.
Dưới triều nhà Lê, chính sách ruộng đất công được ban hành và thực thi. Năm
1468, vua Lê Thánh Tông định ra lệ sử dụng ruộng đất công để làm lộc điền trả lương
cho các quan. Đặc biệt Quốc triều hình luật (hay còn gọi là Bộ luật Hồng Đức) năm 1442,
Chương 6 gồm 59 điều về điền sản để quy định chế độ sở hữu, sử dụng và bảo vệ ruộng
đất. Trong đó có những quy định như: Cấm dân không được bán ruộng đất của công cấp
cho hay ruộng đất khẩu phần (Điều 342); trừng phạt những người chiếm ruộng đất công
quá số hạn định (Điều 343)… Mặc dù chế độ ruộng đất công được nhà nước phong kiến
bảo hộ và phát triển mạnh mẽ, song bên cạnh đó còn tồn tại quyền sở hữu tư nhân đối với
ruộng đất. Do sợ phát triển của sở hữu tư nhân ngày càng mạnh, Nhà nước không chỉ
thừa nhân mà còn có chính sách bảo vệ hình thức sở hữu này. Pháp luật nhà Lê trước hết

16
bảo vệ quyền sở hữu đất đai của giai cấp địa chủ, phong kiến rất chặt chẽ với các hình
thức xử phạt bằng tiền, biếm tư (hình thức hạ thấm tư cách của người bị phạt) hoặc bằng
thích chữa vào mặt, cổ. Các hành vi xâm chiếm hoặc bán trộm đất đai bị trừng phạt rất
nặng. Điều 357 Quốc triều hình luật quy định: Nếu xâm chiếm bờ cõi ruộng đất, nhỏ bỏ
mốc giới của người khác hay tự mình lập ra mốc giới thì xử biếm 2 tư, nếu chặt tre, gỗ
trong vườn mộ địa của người khác thì xử biếm 1 tư và nộp tiền tạ lỗi 10 quan…(Điều
358). Pháp luật cũng bảo vệ quyền sở hữu đất đai hợp pháp của tư nhân và trừng phạt các
hành vi xâm phạm. Bán trộm ruộng đất của người khác thì xử tội biếm, bán từ 10 mẫu trở
lên thì xử tội đồ, trả tiền cho người mua và trả thêm một lần tiền mua nữa để trả cho
người có ruộng đất và người mua mỗi người một phần, ruộng đất phải trả cho chủ cũ
(Điều 382); người nào tranh giành nhà đất thì phải biếm 2 tư, nếu có chúc thư mà còn
tranh giành thì cũng xử biếm như thể và phải tước mất cả phần của mình nữa (Điều 354);
nếu khai man ruộng đất của người khác là của mình thì phải biếm 3 tư và phải trả tiền cho
chủ cũ (Điều 353)…
Năm 1839 – 1840, Triều đình nhà Nguyễn thực hiện chính sách chia lại ruộng
đất, vận động các điền chủ lớn hiến ruộng cho Nhà nước, nhà Nguyễn thực hiện thành
công chính sách đất đai như: cấm các chủ sở hữu bỏ hoang ruộng, san sẻ ruộng đất của
địa phương nhiều chia cho địa phương ít đất. Ngoài ra, nhà Nguyễn còn thực hiện chính
sách khai hoang lập ấp mới.
Dưới thời Pháp thuộc, thực dân pháp áp dụng pháp luật của mình để củng cố
quyền sở hữu đất đai của tư bản Pháp ở Việt Nam. ở Nam Kỳ - thuộc địa của Pháp –thì
áp dụng pháp luật đất đai của Pháp; còn ở Bắc Kỳ và Trung Kỳ áp dụng theo quy định
của Bộ luật Gia Long và theo phong tục, tập quán. Đối với những vi phạm pháp luật
trong lĩnh vực đất đai thì không bị xử lý hình sự như thời phong kiến mà thường được xử
lý bằng biện pháp hành chính, phạt tiền theo quy định của Bộ luật dân sự ở Bắc Kỳ,
Trung Kỳ và Nam Kỳ.

17
Từ năm 1945, khi nước Việt Nam dân chủ cộng hòa ra đời (ngày 02/9/1945).
Nhà nước ta đã ban hành nhiều văn bản pháp luật về đất đai nhằm bảo vệ đất và sử dụng
đất hợp lý, có hiệu quả cao. Các văn bản ra đời trong thời kỳ từ năm 1945 đến năm 1981
chủ yếu hướng dẫn về việc sử dụng ruộng công và không cho phép để đất hoang hóa,
khai man diện tích sử dụng, không được phép mua bán ruộng đất, lấn chiếm đất đai… và
biện pháp xử lý chủ yếu là tuyên truyền, giáo dục, phê bình, tự phê bình, tự khắc phục
các hành vi sai phạm, thu hồi đất hoặc phạt tiền. Theo Điều thứ 5, Nghị định số 41/BKT
ngày 15/11/1945 về kê khai cho mượn đất trồng màu: “Các điền chủ có ruộng đất trồng
màu phải khai với Ủy ban nhân dân xã, nếu không khai hoặc khai gian lận thì mỗi sào có
thể bị phạt 50 đồng”. Tiếp đó, n gày 24/9/1974, Thủ tướng Chính phủ ra chỉ thị số 231-
TTg về tăng cường quản lý ruộng đất, Chỉ thị xác định” “Công tác quản lý ruộng đất
nhằm bảo vệ sản xuất nông nghiệp, bảo vệ quyền sở hữu xã hội chủ nghĩa, bảo vệ màu
mỡ của ruộng đất, đồng thời bảo vệ những yêu cầu phát triển của các ngành là một nhiệm
vụ rất cấp bách và quan trọng”. Cần chặn đứng tệ lấn chiếm, giấu giếm, thu hồi đưa vào
sản xuất tập thể những ruộng đất, quyền sở hữu xã hội chủ nghĩa bị tư nhân hay đơn vị
lấn chiếm làm của riêng hoặc cho cấp, để lại làm của riêng sai chính sách. Ngăn chặn
tình trạng làm mất diện tích và độ màu mỡ của đất đai. Nguyên tắc chung để xử lý là
không để một vi phạm pháp luật nào xảy ra mà không bị xử lý. Về xử lý thì căn cứ
trường hợp cụ thể mà xử lý có lý, có tình theo đúng những điều quy định của Nhà nước.
Đối với ruộng đất bị lấn chiếm hoặc sử dụng trái pháp luật thì yêu cầu cơ bản nhất là
thông qua phương phát tuyên truyền, giáo dục, đấu tranh phê bình, tự phê bình, vận động
người làm sai tự động sửa, giao trả lại đất nhưng nếu sai mà không chịu sửa thì phải
cưỡng bức sửa chữa đúng theo các điều quy định của Nhà nước. Những đất nào có quyết
định thu hồi thi kiên quyết khẩn trương thu lại, giao cho hợp tác xã hoặc nông trường sản
xuất ngay. Đối với ruộng đất của nông trường, hợp tác xã, các cơ quan, xí nghiệp nhà
nước bị chiếm dụng trái phép thì cơ quan làm chủ ruộng đất phải thu hồi lại, phải quản lý
sử dụng đúng chế độ, chính sách của Nhà nước.

18
Sau khi cả nước thống nhất (tháng 4/1974), ngày 01/7/1980, Hội đồng chính phủ
(sau này là Chính phủ) ra Quyết định số 201/CP về việc thống nhất quản lý ruộng đất và
tăng cường công tác quản lý ruộng đất trong cả nước. Tại mục VI-4 của Quyết định này
quy định: Nếu phát hiện có việc lấn chiếm ruộng đất, sử dụng g ruộng đất không đúng
mục đích được giao, vượt diện tích được giao hoặc những vi phạm nghiêm trọng khác, cơ
quan quản lý ruộng đất ra quyết định tạm thời đình chỉ việc sử dụng đất (đình chỉ sử dụng
toàn bộ hoặc một phần diện tích sử dụng đất được sử dụng tùy theo mức độ vi phạm
nghiêm trọng nhiều hay ít hoặc quyết định thu hồi đất được ủy nhiệm). Cũng trong quyết
định này, các hình phạt đối với người sử dụng ruộng đất có hành vi vi phạm được quy
định cụ thể, rõ ràng hơn, tuy theo mức độ vi phạm mà xử phạt như sau: cảnh cáo hoặc
phạt tiền; buộc phải sửa chữa những hậu quả và bồi thường những thiệt hại do việc vi
phạm gây ra, bị thu hồi đất. Nếu người sử dụng đất là cơ quan, tổ chức thì ngoài việc cơ
quan tổ chức bị xử phạt, người chịu trách nhiệm chủ yếu trước cơ quan, tổ chức về những
vi phạm đó có thể bị thi hành kỷ luật hoặc có nghĩa vụ chịu phạt một phần số tiền cơ
quan, tổ chức vi phạm pháp luật đất đai phải chịu phạt. Hơn nữa, Quyết định này quy
định rõ: người nào lấn chiếm ruộng đất của người khác đã bị xử phạt hành chính mà cố
tình tái phạm hoặc người nào có ý phá hoại các công trình bảo vệ, cải tạo đất, gây tổn hại
nghiêm trọng đến đất đai…thì bị truy tố trước tòa án và bị xử lý theo Luật hình sự hiện
hành. Nói chung, các hình thức xử phat của Quyết định số 201/CP là những chế tài hành
chính, trong đó hình thức xử phạt cao nhất đối với người sử dụng đất là thu hồi đất.
Quyết định số 201/CP cũng quy định cụ thể các trường hợp vi phạm sẽ bị truy tố trước
tòa án và bị xử phạt theo Luật hình sự hiện hành.

19
Chương 2: THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VỀ XỬ LÝ VI PHẠM HÀNH CHÍNH
TRONG LĨNH VỰC ĐẤT ĐAI VÀ THỰC TIỄN THỰC THI PHÁP LUẬT VỀ XỬ
LÝ VI PHẠM HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH VỰC ĐẤT ĐAI TẠI PHƯỜNG PHÚ
HỮU, QUẬN 9, TP.HCM
2.1. Thực trạng pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai
2.1.1. Các hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai
2.1.1.1 Nội dung quy định về xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi vi phạm khi
chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho
phép.
Thứ nhất, đối với hành vi vi phạm hành chính khi chuyển mục đích sử dụng sang
đất trong cây lâu năm, đất trồng rừng thì hình thức và mức xử phạt như sau:
Một là, phạt tiền từ 02 triệu đồng đến 05 triệu đồng nếu diện tích đất chuyển mục
đích trái phép dưới 0,5 héc ta.
Hai là, phạt tiền từ trên 05 triệu đồng đến 10 triệu đồng nếu diện tích đất chuyển
mục đích trái phép từ 0,5 héc ta đến dưới 03 héc ta.
Ba là, phạt tiền từ trên 10 triệu đồng đến 20 triệu đồng nếu diện tích đất chuyển
mục đích trái phép từ 03 héc ta trở lên.
Thứ hai, đối với hành vi vi phạm hành chính khi chuyển mục đích sử dụng sang
đất nuôi trồng thủy sản, đất làm muối thì hình thức và mức xử phạt như sau:
Thứ ba, đối với hành vi vi phạm hành chính khi chuyển mục đích sử dụng sang đất
phi nông nghiệp thì hình thức và mức xử phạt như sau:

20
Thứ tư, biện pháp khắc phục hậu quả bao gồm:
Một là, buộc khôi phục lại tình trạng của đất trước khi vi phạm đối với hành vi vi
phạ hành chính khi chuyển mục đích sự dụng sang đất trong cây lâu năm, đất trồng rừng;
hành vi vi phạm hành chính khi chuyển mục đích sử dụng sang đất nuôi trồng thủy sản,
đất làm muối; hành vi vi phạm hành chính khi chuyển mục đích sử dụng sang đất phi
nông nghiệp;
Hai là, buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm
hành chính khi chuyển mục đích sử dụng sang đất trồng cây lâu năm, đất trồng rừng;
hành vi vi phạm hành chính khi chuyển mục đích sử dụng sang đất nuôi trồng thủy sản,
đất làm muối; hành vi vi phạm hành chính khi chuyển mục đích sử dụng sang đất phi
nông nghiệp.
2.1.1.2 Nội dung quy định về xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi vi phạ hành
chính khi tự ý chuyển mục đích sử dụng đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng
sản xuất mà không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép
Thứ nhất, đối với hành vi chuyển mục đích sự dụng sang đất trồng cây hàng năm,
đất trồng cây lâu năm, đất nuôi trồng thủy sản, đất làm muối, đất nông nghiệp khác thì
hình thức và mức phạt như sau:
đích trái phép dưới 05 héc ta.

21
mục đích trái phép từ 05 héc ta đến dưới 10 héc ta.
Thứ hai, đối với hành vi chuyển mục đích sử dụng sang đất phi nông nghiệp thì
hình thức và mức xử phạt như sau:
đích trái phép dưới 05 héc ta.
mục đích trái phép từ 05 héc ta đến dưới 10 héc ta.
Thứ ba, biện pháp khắc phục hậu quả bao gồm:
Một là, buộc khôi phục lại tình trạng của đất trước khi vi phạm đối với hành vi vi
phạm hành chính về chuyển mục đích sử dụng sang đất trồng cây hàng năm, đất trồng
cây lâu năm, đất nuôi trồng thủy sản, đất làm muối, đất phi nông nghiệp khác, hành vi vi
phạm hành chính về chuyển mục đích sử dụng sang đất phi nông nghiệp.
hành chính về chuyển mục đích sử dụng sang đất trồng cây hàng năm, đất trồng cây lâu
năm, đất nuôi trồng thủy sản, đất làm muối, đất nông nghiệp khác; hành vi vi phạm hành
chính về chuyển mục đích sử dụng sang đất phi nông nghiệp.
2.1.1.3 Nội dung quy định về xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi chuyển mục
đích sử dụng đất nông nghiệp không phải là đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ, đất rừng
đặc dụng mà không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép
Thứ nhất, đối với hành vi vi phạm hành chính về chuyển mục đích sử dụng đất
trồng cây hàng năm sang đất nôi trồng thủy sản nước mặt, đất làm muối, đất nuôi trồng
thủy sản dưới hình thức ao, hồ, đầm thì hình thức và mức xử phạt như sau:

22
Một là, phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 500 nghìn đồng đến 01 triệu đồng nếu
diện tích đất chuyển mục đích trái phép dưới 0,5 héc ta.
Hai là, phạt tiền từ 01 triệu đồng đến 02 triệu đồng nếu diện tích đất chuyển mục
đích trái phép từ 0,5 héc ta đến dưới 03 héc ta.
Thứ hai, đối với hành vi vi phạm hành chính về chuyển mục đích sử dụng đất
nông nghiệp không phải là đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng sang đất
phi nông nghiệp thì hình thức và mức xử phạt như sau:
Hai là, phạt tiền từ 02 triệu đồng đến 05 triệu đồng nếu diện tích đất chuyển mục
đích trái phép từ 0,5 héc ta đến dưới 03 héc ta.
Thứ ba, biện pháp khắc phục hậu quả bao gồm
Một là, buộc khôi phục lại tình trạng của dất trước khi vi phạm đối với hành vi vi
phạm hành chính về chuyển mục đích sử dụng đất trồng cây hàng năm sang đất nuôi
trồng thủy sản nước mặn, đất làm muối, đất nuôi trồng thủy sản dưới hình thức ao, hồ,
đầm; hành vi vi phạm hành chính về chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp không
phải là đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng sang đất phi nông nghiệp.
hành chính về chuyển mục đích sử dụng đất trồng cây hàng năm sang đất nuôi trồng thủy
sản nước mặn, đất làm muối, đất nuôi trồng thủy sản dưới hình thức ao, hồ, đầm; hành vi
vi phạm hành chính về chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp không phải là đất trồng
lúa, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng sang đất phi nông nghiệp.

23
2.1.1.4 Nội dung quy định về xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi vi phạm
hành chính về chuyển mục đích sự dụng đất phi nông nghiệp sang mục đích khác trong
nhóm đất phi nông nghiệp mà không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép
Thứ nhất, đối với hành vi tự ý chuyển đất phi nông nghiệp không phải đất ở sang
đất ở mà không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép thì hình thức và mức xử
phạt như sau:
Một là, phạt tiền từ 02 triệu đồng đến 05 triệu đồng nếu giá trị quyền sử dụng đất
đối với diện tích đất bị vi phạm thuộc mức 1.
Hai là, phạt tiền từ 05 triệu đồng đến 10 triệu đồng nếu giá trị quyền sử dụng đất
Ba là, phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 20 triệu đồng nếu giá trị quyền sử dụng đất
Bốn là, phạt tiền từ trên 20 triệu đồng đến 50 triệu đồng nếu giá trị quyền sử dụng
đất đối với diện tích đất bị vi phạm thuộc mức 4.
Thứ hai, đối với hành vi tự ý chuyển đất xây dựng công trình sự nghiệp, đất sử
dụng vào mục đích công cộng có mục đích kinh doanh, đất sản xuất, kinh doanh phi nông
nghiệp không phải là đất thương mại dịch vụ sang đất thương mại, dịch vụ; chuyển đất
thương mại, dịch vụ, đất xây dựng công trình sự nghiệp sang đất cơ sở sản xuất phi nông
nghiệp mà không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép thì hình thức và mức
xử phạt như sau:
Một là, phạt tiền từ 05 triệu đồng đến 10 triệu đồng nếu giá trị quyền sử dụng đất
Hai là, phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 20 triệu đồng nếu giá trị quyền sử dụng đất
Ba là, phạt tiền từ 20 triệu đồng đến 50 triệu đồng nếu giá trị quyền sử dụng đất

24
Bốn là, phạt tiền từ trên 50 triệu đồng đến 100 triệu đồng nếu giá trị quyền sử
dụng đất đối với diện tích đất bị vi phạm thuộc mức 4.
Một là, buộc khôi phục tình trạng của đất trước khi vi phạm đối với hành vi tự ý
chuyển đất phi nông nghiệp không phải là đất ở sang đất ở mà không được cơ quan nhà
nước có thẩm quyền cho phép hành vi tự ý chuyển đất xây dựng công trình sự nghiệp, đất
sử dụng vào mục đích đất công cộng có mục đích kinh doanh, đất sản xuất, kinh doanh
phi nông nghiệp không phải là đất thương mại, dịch vụ sang đất thương mại, dịch vụ;
chuyển đất thương mại, dịch vụ, đất xây dựng công trình sự nghiệp sang đất cơ sở sản
xuất mà không được cơ quan có thẩm quyền cho phép.
Hai là, buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm quy
định tự ý chuyển đất phi nông nghiệp không phải là đất ở sang đất ở mà không được cơ
quan nhà nước có thẩm quyền cho phép; hành vi tự ý chuyển đất xây dựng không trình sự
nghiệp, đất sử dụng vào mục đích công cộng có mục đích kinh doanh, đất sản xuất, kinh
doanh phi nông nghiệp không phải là đất thương mại, dịch vụ sang đất thương mại, dịch
vụ; chuyển đất thương mại, dịch vụ, đất xây dựng công trình sự nghiệp sang đất cơ sở sản
xuất phi nông nghiệp mà không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép.
2.1.1.5 Nội dung quy định về xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi lấn chiếm đất.
Thứ nhất, phạt tiền từ 01 triệu đồng đến 03 triệu đồng đối với hành vi lấn, chiếm
đất nông nghiệp không phải là đất trồng lúa, đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất
rừng sản xuất.
Thứ hai, phạt tiền từ 03 triệu đồng đến 05 triệu đồng đối với hành vi lấn chiếm đất
trồng lùa, đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất, đất phi nông nghiệp
không phải là đất ở, trừ trường hợp quy định tại Khoản 4 Điều này.
Thứ ba, phạt tiền từ 05 triệu đồng đến 10 triệu đồng đối với hành vi lấn chiếm đất
ở.

25
Thứ tư, hành vi lấn, chiếm đất thuộc hành lang bảo vệ an toàn công trình thì hình
thức và mức xử phạt thực hiện theo quy định tại Nghị định về xử phạt vi phạm hành
chính trong lĩnh vực về hoạt động xây dựng, kinh doanh bất động sản; khai thác, sản
xuất, kinh doanh vật liệu xây dựng; quản lý công trình hạ tầng kỹ thuật, quản lý phả triển
nhà và công sở; trong lĩnh vực về giao thông đường bộ và đường sắt, trong lĩnh vực về
văn hóa, thể thao, du lịch và quảng cáo; trong lĩnh vực về khai thác và bảo vệ công trình
thủy lợi, đê điều; phòng chống lụt bão và trong các lĩnh vực chuyên ngành khác.
Thứ năm, biện pháp khắc phục hậu quả bao gồm:
Một là, buộc khôi phục lại tình trạng của đất trước khi vi phạm đối với hành vi lấn,
chiếm đất nông nghiệp không phải là đất trồng lúa, đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ,
đất rừng sản xuất, đối với hành vi lấn, chiếm đất trồng lúa, đất rừng đặc dụng, đất rừng
phòng hộ, đất rừng sản xuất, đất phi nông nghiệp không phải là đất ở; đối với hành vi lấn,
chiếm đất ở.
Hai là, buộc phải trả lại đất đã lấn, chiếm đối với hành vi lấn, chiếm đất nông
nghiệp không phải là đất trồng lúa, đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản
xuất; đối với hành vi lấn, chiếm đất trồng lúa, đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất
rừng sản xuất, đất phi nông nghiệp không phải là đất ở; đối với hành vi lấn, chiếm đất ở.
2.1.1.6. Nội dung quy định về xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi gây cản trở
cho việc sử dụng đất của người khác
Thứ nhất, phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 500 nghìn đồng đến 01 triệu đồng tại
khu vực nông thôn, phạt tiền từ 02 triệu đồng đến 05 triệu đồng tại khu vực đô thị đối với
hành vi đưa chất thải, chất độc hại, vật liệu xây dựng hoặc các vật khác lên thửa đất của
người khác hoặc thửa đất của mình gây cản trở cho việc sử dụng đất của người khác.
Thứ hai, phạt tiền từ 02 triệu đồng đến 10 triệu đồng tại khu vực nông thôn, từ 5
triệu đồng đến 30 triệu đồng tại khu vực đô thị đối với hành vi đào bới, xây tường, làm
hàng rào gây cản trở hoặc gây thiệt hại cho việc sử dụng đất của người khác.

26
Một là, tịch thu tang vật, phương tiện được sử dụng để thực hiện hành vi vi phạm
để đưa chất thải, chất độc hại, vật liệu xây dựng hoặc các vật khác lên thửa đất của người
khác hoặc thửa đất của mình gây cản trở cho việc sử dụng đất của người khác; hành vi
đào bới, xây tường, làm hàng rào gây cản trở hoặc gây thiệt hại cho việc sử dụng đất của
người khác.
Hai là, buộc khôi phục lại tình trạng của đất trước khi vi phạm đối với hành vi vi
phạm về đưa chất thải, chất độc hại, vật liệu xây dựng hoặc các vật khác lên thửa đất của
người khác hoặc thửa đất của mình gây cản trở cho việc sử dụng đất của người khác;
hành vi đào bới, xây tường, làm hàng rào gây cản trở hoặc gây thiệt hại cho việc sử dụng
đất của người khác.
2.1.1.7 Nội dung quy định về xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi không đăng ký
đất đai
Thứ nhất, phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 500 nghìn đồng đến 01 triệu đồng đối
với hành vi không đăng ký đất đai lần đầu.
Thứ hai, phạt tiền từ 02 triệu đồng đến 05 triệu đồng đối với các trường hợp biến
động đất đai quy định tại các Điểm a, b, h, i, k và l khoản 4 Điều 95 của Luật đất đai
nhưng không thực hiện đăng ký biến động theo quy định.
2.1.1.8 Nội dung quy định về xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi tự ý chuyển
quyền sử dụng đất khi không đủ điều kiện theo quy định tại Điều 188 của Luật đất đai
Thứ nhất, phạt tiền từ 03 triệu dồng đến 05 triệu đồng đối với hành vi tự ý chuyển
nhượng, tặng cho, cho thuê, cho thuê lại, thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất khi
chưa có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đất đang có tranh chấp, đất đang bị kê biên
để bảo đảm thi hành án, đất đã hết thời hạn sử dụng nhưng không được cơ quan nhà nước
có thẩm quyền gia hạn.
Thứ hai, biện pháp khắc phục hậu quả buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do
thực hiện hành vi tự ý chuyển nhượng, tặng cho, cho thuê lại, thế chấp, góp vốn bằng
quyền sử dụng đất khi chưa có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đất đang có tranh

27
chấp, đất đang bị kê biên để bảo đảm thi hành án, đất đã hết thời hạn sử dụng nhưng
không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền gia hạn.
2.1.1.9 Nội dung quy định về xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi tự ý chuyển đổi
quyền sử dụng đất nông nghiệp mà không đủ điều kiện quy định
Thứ nhất, phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 500 nghìn đồng đến 01 triệu đồng đối
với hành vi hộ gia đình, cá nhân tự ý chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp cho hộ
gia đình, cá nhân khác trong cùng xã, phường, thị trấn khi chưa có Giấy chứng nhận
quyền sử dụng đất hoặc quyết định giao đất, đất đang có tranh chấp, đất
đang bị kê biên để bảo đảm thi hành án, đất đã hết thời hạn sử dụng nhưng không
được cơ quan nhà nước có thẩm quyền gia hạn.
Thứ hai, phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 500 nghìn đồng đến 01 triệu đồng đối với
hành vi hộ gia đình, cá nhân tự ý chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp cho hộ gia
đình, cá nhân khác không trong cùng xã, phường, thị trấn.
Thứ ba, biện pháp khắc phục hậu quả buộc trả lại diện tích đất đã nhận chuyển đổi
do vi phạm đối với hành vi hộ gia đình, cá nhân tự ý chuyển đỏi quyền sử dụng đất nông
nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân khác trong cùng xã, phường, thị trấn khi chưa có Giấy
chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc quyết định giao đất, đất đang có tranh chấp, đất đang
bị kê biên để thi hành án, đất đã hết thời hạn sử dụng nhưng không được cơ quan nhà
nước có thẩm quyền gia hạn; hành vi hộ gia đình, cá nhân tự ý chuyển đổi quyền sử dụng
đất nông nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân khác không trong cùng xã, phường, thị trấn.
nhượng quyền sử dụng đất dưới hình thức phân lô, bán nền trong dự án đầu tư, xây
dựng, kinh doanh nhà ở.
Đây là một nội dung mới của Nghị định số 102/2014/NĐ-CP ngày 10/11/2014 của
Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai; theo đó, xử phạt vi
phạm hành chính đối với hành vi tự ý, chuyển nhượng quyền sử dụng đất dưới hình thức
phân lô, bán nền trong dự án đầu tư xây dựng kinh doanh nhà ở được quy định như sau:

28
Thứ nhất, đối với hành vi tự ý chuyển nhượng quyền sử dụng đất dưới hình thức
phân lô, bán nền trong trong dự án đầu tư xây dựng kinh doanh nhà ở để bán hoặc để bán
kết hợp cho thuê mà chưa được UBND cấp tỉnh cho phép thì hình thức và mức xử phạt
như sau: Một là, phạt tiền từ 20 triệu đồng đến 50 triệu đồng đối với dự án có diện tích
đất dưới 01 héc ta; Hai là, phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 100 triệu đồng đối với dự án có
diện tích đất từ 01 héc ta đến dưới 03 héc ta; Ba là, phạt tiền từ 100 triệu đồng đến 150
triệu đồng đối với dự án có diện tích đất từ 03 héc ta đến dưới 05 héc ta; Bốn là, phạt tiền
từ 150 triệu đồng đến 200 triệu đồng đối với dự án có diện tích đất từ 05 héc ta trở lên.
Thứ hai, biện pháp khắc phục hậu quả là buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được
do thực hiện hành vi tự ý chuyển nhượng quyền sử dụng đất dưới hình thức phân lô, bán
nền trong trong dự án đầu tư xây dựng kinh doanh nhà ở để bán hoặc để bán kết hợp cho
thuê mà chưa được UBND cấp tỉnh cho phép.
2.1.1.11Nội dung quy định về xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi tự ý chuyển
nhượng quyền sử dụng đất gắn với chuyển nhượng một phần hoặc toàn bộ dự án đầu tư
xây dựng kinh doanh nhà ở mà không đủ điều kiện.
Đây là một nội dung mới khác của Nghị định số 102/2014/NĐ-CP ngày
10/11/2014 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai; theo đó,
xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi tự ý chuyển nhượng quyền sử dụng đất gắn
với chuyển nhượng một phần hoặc toàn bộ dự án đầu tư xây dựng kinh doanh nhà ở mà
không đủ điều kiện; cụ thể:
Thứ nhất, hành vi tự ý chuyển nhượng quyền sử dụng đất gắn với chuyển nhượng
một phần hoặc toàn bộ dự án đầu tư xây dựng kinh doanh nhà ở khi chưa có Giấy chứng
nhận quyền sử dụng đất, đất đang có tranh chấp, đất đang bị kê biên để đảm bảo thi hành
án, đất đã hết thời hạn sử dụng nhưng không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền gia
hạn, chưa hoàn thành các nghĩa vụ tài chính liên quan đến đất đai thì hình thức và mức xử
phạt như sau: Một là, phạt tiền từ 30 triệu đồng đến 60 triệu đồng đối với dự án có diện
tích dưới 01 héc ta. Hai là, phạt tiền từ 60 triệu đồng đến 150 triệu đồng đối với dự án có

29
diện tích từ 01 héc ta đến dưới 03 héc ta. Ba là, phạt tiền từ 150 triệu đồng đến 200 triệu
đồng đối với dự án có diện tích từ 03 héc ta đến dưới 05 héc ta. Bốn là, phạt tiền từ 200
triệu đồng đến 300 triệu đồng đối với dự án có diện tích từ 05 héc ta trở lên.
Thứ hai, phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 20 triệu đồng đối với hành vi tự ý nhận
chuyển nhượng quyền sử dụng đất gắn với chuyển nhượng một phần hoặc toàn bộ dự án
đầu tư xây dựng kinh doanh nhà ở mà người nhận chuyển nhượng không có ngành nghề
kinh doanh phù hợp, không thực hiện ký quỹ theo quy định của pháp luật về đầu tư,
không có đủ năng lực tài chính theo quy định tại Khoản 2 Điều 14 của Nghị định số
43/2014/NĐ-CP, không vi phạm quy định của pháp luật về đất đai đối với trường hợp
đang sử dụng đất do Nhà nước giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư khác.
Thứ ba, biện pháp khắc phục hậu quả gồm:
Một là, buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi tự ý chuyển
xây dựng kinh doanh nhà ở khi chưa có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đất đang có
tranh chấp, đất đang bị kê biên để thi hành án, đất đã hết thời hạn sử dụng nhưng không
được cơ quan nhà nước có thẩm quyền gia hạn, chưa hoàn thành các nghĩa vụ tài chính
liên quan đến đất đai; hành vi tự ý nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất gắn với
chuyển nhượng một phần hoặc toàn bộ dự án đầu tư xây dựng kinh doanh nhà ở mà
người nhận chuyển nhượng không có ngành nghề kinh doanh phù hợp, không có đủ năng
lực tài chính theo quy định tại Khoản 2 Điều 14 của Nghị định số 43/2014/NĐ-CP, không
vi phạm quy định của pháp luật về đất đai đối với trường hợp đang sử dụng đất do Nhà
nước giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư khác.
Hai là, buộc trả lại diện tích đất đã nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất do
thực hiện hành vi tự ý chuyển nhượng sử dụng đất gắn với chuyển nhượng một phần hoặc
toàn bộ dự án đầu tư xây dựng kinh doanh nhà ở khi chưa có Giấy chứng nhận quyền sử
dụng đất, đất đang có tranh chấp, đất đang bị kê biên để thi hành án, đất đã hết thời hạn
sử dụng nhưng không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền gia hạn, chưa hoàn thành

30
các nghĩa vụ tài chính liên quan đến đất đai; hành vi tự ý nhận chuyển nhượng quyền sử
dụng đất gắn với chuyển nhượng một phần hoặc toàn bộ dự án đầu tư xây dựng kinh
doanh nhà ở mà người nhận chuyển nhượng không có ngành nghề kinh doanh phù hợp,
không thực hiện ký quỹ theo quy định của pháp luật về đầu tư, không có đủ năng lực tài
chính theo quy định tại Khoản 2 Điều 14 của Nghị định số 43/2014/NĐ-CP, không vi
phạm quy định của pháp luật về đất đai đối với trường hợp đang sử dụng đất do Nhà
nước giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư khác.
xây dựng kết cấu hạ tầng để chuyển nhượng hoặc cho thuê mà không đủ điều kiện.
Thứ nhất, hành vi tự ý chuyển nhượng quyền sử dụng đất gắn với chuyển nhượng
một phần hoặc toàn bộ dự án đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng để chuyển nhượng hoặc
cho thuê khi chưa có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đất đang có tranh chấp, đất
đang bị kê biên để đảm bảo thi hành án, đất đã hết thời hạn sử dụng nhưng không được
cơ quan nhà nước có thẩm quyền gia hạn, đất chưa xây dựng xong các công trình hạ tầng
kỹ thuật tương ứng theo tiến độ ghi trong dự án đã được phê duyệt thì hành thức và mức
xử phạt như sau: Một là, phạt tiền từ 30 triệu đồng đến 60 triệu đồng đối với dự án có
diện tích dưới 01 héc ta; Hai là, phạt tiền từ 60 triệu đồng đến 150 triệu đồng đối với dự
án có diện tích từ 01 héc ta đến dưới 03 héc ta; Hai là, phạt tiền từ 150 triệu đồng đến 200
triệu đồng đối với dự án có diện tích từ 03 héc ta đến dưới 05 héc ta; Bốn là, phạt tiền từ
200 triệu đồng đến 300 triệu đồng đối với dự án có diện tích từ 05 héc ta trở lên.
Thứ hai, biện pháp khắc phục hậu quả là buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được
do thực hiện hành vi tự ý chuyển nhượng quyền sử dụng đất gắn với chuyển nhượng một
phần hoặc toàn bộ dự án đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng để chuyển nhượng hoặc cho
thuê khi chưa có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đất đang có tranh chấp, đất đang bị
kê biên để đảm bảo thi hành án, đất đã hết thời hạn sử dụng nhưng không được cơ quan

31
nhà nước có thẩm quyền gia hạn, đất chưa xây dựng xong các công trình hạ tầng kỹ thuật
tương ứng theo tiến độ ghi trong dự án đã được phê duyệt.
2.1.1.13 Nội dung quy định về xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi tự ý bán, mua
tài sản gắn liền với đất được Nhà nước cho thuê, thu tiền thuê đất hàng năm mà không
đủ điều kiện.
Thứ nhất, phạt từ 10 triệu đồng đến 20 triệu đồng đối với hành vi tự ý bán tài sản
gắn liền với đất được Nhà nước cho thuê thu tiền thuê đất hàng năm khi tài sản gắn liền
với đất được tạo lập không hợp pháp, chưa hoàn thành việc xây dựng theo đúng quy
hoạch xây dựng chi tiết và dự án đầu tư đã được phê duyệt, chấp thuận.
Thứ hai, phạt tiền từ 01 triệu đồng đến 05 triệu đồng đối với hành vi tự ý mua tài
sản gắn liền với đất được Nhà nước cho thuê thu tiền thuê đất hàng năm khi người mua
tài sản gắn liền với đất thuê có ngành nghề kinh doanh không phù hợp với dự án đầu tư,
không đủ năng lực tài chính để thực hiện dự án đầu tư, vì phạm quy định của pháp luật về
đất đai đối với trường hợp đã được Nhà nước giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án
đó.
Thứ ba, biện pháp khắc phục hậu quả là buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được
do thực hiện hành vi tự ý bán tà sản gắn liền với đất được Nhà nước cho thuê thu tiền
thuê đất hàng năm khi tài sản gắn liền với đất được tạo lập không hợp pháp, chưa hoàn
thành việc xây dựng theo đúng quy hoạch xây dựng chi tiết và dự án đầu tư đã được phê
duyệt, chấp thuận.
2.1.1.14 Nội dung quy định về xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi tự ý cho thuê
tài sản gắn liền với đất được Nhà nước cho thuê thu tiền thuê đất hàng năm.
Thứ nhất, phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 20 triệu đồng đối với tổ chức kinh tế, tổ
chức sự nghiệp công lập có hành vi tự ý cho thuê tài sản gắn liền với đất được Nhà nước
cho thuê thu tiền thuê đất hàng năm.

32
Thứ hai, biện pháp khắc phục hậu quả buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do
thực hiện hành vi tự ý cho thuê tài sản gắn liền với đất được Nhà nước cho thuê thu tiền
thuê đất hàng năm.
nhượng, tặng cho quyền sử dụng đất có điều kiện mà không đủ điều kiện của hộ gia đình,
cá nhân.
Thứ nhất, phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 500 nghìn đồng đến 1 triệu đồng đối với
số gia đình, cá nhân có hành vi sau đây:
-Hộ gia đình, cá nhân đang sinh sống xen kẽ trong phân khu bảo vệ nghiêm ngặt,
phân khu phục hồi sinh thái thuộc rừng đặc dụng nhưng chưa có điều kiện chuyển ra khỏi
phân khu đó tự ý chuyển nhượng, tặng cho quyền sử dụng đất ở, đất rừng két hợp sản
xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản cho hộ gia đình, cán nhân sinh sống
ngoài phân khu đó.
-Hộ gia đình, cá nhân được Nhà nước giao đất ở, đất sản xuất nông nghiệp trong
khu vực rừng phòng hộ tự ý chuyển nhượng, tặng cho quyền sử dụng đất ở, đất sản xuất
nông nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân không sinh sống trong khu vực rừng phòng hộ đó;
-Hộ gia đình, cá nhân là dân tộc thiểu số sử dụng đất do Nhà nước giao đất theo
chính sách hỗ trợ của Nhà nước tự ý chuyển nhượng, tặng cho quyền sử dụng đất trước
10 năm, kể từ ngày có quyết định giao đất hoặc sau 10 năm kể từ ngày có quyết định giao
đất nhưng chưa được UBND Phường Phú Hữu xác nhận không còn nhu cầu sử dụng do
chuyển khỏi địa bàn xã phường, thị trấn nơi cư trú để đến nơi khác hoặc do chuyển sang
làm nghề khác hoặc không còn khả năng lao động.
Thứ hai, biện pháp khắc phục hậu quả:
Một là, buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi tự ý chuyển
nhượng, tặng cho quyền sử dụng đất có điều kiện mà không đủ điều kiện của hộ gia đình,
cá nhân.

Pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai từ thực tiễn thực hiện tại UBND.docx

Pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai từ thực tiễn thực hiện tại UBND.docx

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Similar to Pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai từ thực tiễn thực hiện tại UBND.docx

Similar to Pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai từ thực tiễn thực hiện tại UBND.docx (20)

More from Dịch vụ viết thuê đề tài trọn gói ☎☎☎ Liên hệ ZALO/TELE: 0973.287.149 👍👍

More from Dịch vụ viết thuê đề tài trọn gói ☎☎☎ Liên hệ ZALO/TELE: 0973.287.149 👍👍 (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai từ thực tiễn thực hiện tại UBND.docx