1. พื้นฐาน ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
โดย
ครูจิระประภา สุวรรณจักร์

2. การประมาณ เป็นการบอกขนาด จานวน หรือปริมาณ
ที่ไม่ต้องการละเอียดถี่ถ้วน เป็นเพียงการคาดคะเนจานวน
หรือปริมาณด้วยสายตาเท่านั้น ไม่จาเป็นต้องใช้เครืองวัด
่
เครื่องคานวณ หรือการนับแต่อย่างใด

3. การบอกจานวนใด ๆ โดยวิธีการประมาณค่า นั้นนิยม
บอกเป็นจานวนใกล้เคียงจานวนเต็มเช่น จานวนสิบ
จานวนเต็มร้อย จานวนเต็มพัน จานวนเต็มหมืน จานวน
่
เต็มแสนจานวนเต็มล้าน ฯลฯ เป็นต้น
1.การประมาณค่าใกล้เคียงจานวนเต็มสิบ
หมายถึงจานวนที่หลักหน่วยของเลข 2 หลักลงท้าย
ด้วยเลข 0 เช่น 10 ,20 ,30 ,40 ,50 ,60 ,70 ,80 และ 90

4. โดยให้พิจาณาเฉพาะเลขหลักหน่วยเท่านั้น ดังนี้
1. ถ้าตัวเลขในหลักหน่วยมีค่าต่ากว่า 5 ให้เราประมาณค่า
เป็นจานวนเต็มสิบน้อยกว่าเลขจานวนนั้น เช่น
324 หลักหน่วยของเลขจานวนนี้คือ 4 ซึ่งมีค่าน้อยกว่า 5
ให้เราประมาณค่าจานวนเต็มสิบของจานวนนี้คือ 320
ดูเส้นจานวนข้างล่างนี้ประกอบ
324
<------|------|------|------|------|------|------|------|------|------->
320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330

5. 2. ถ้าหลักหน่วยของเลขจานวนนั้นมีค่ามากกว่าหรือ
เท่ากับ 5 ให้เราประมาณค่าใกล้เคียงจานวนเต็มสิบ
มากกว่าเลขจานวนนั้น เช่น 327 หลักหน่วยของเลข
จานวนนี้คือ 7 เราก็สามารถประมาณค่าใกล้เคียงจานวน
เต็มสิบของ เลขจานวนนี้คือ 330
326
<------|------|------|------|------|------|------|------|------|------->
320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330

6. 2.การประมาณค่าใกล้เคียงจานวนเต็มร้อย
จานวนเต็มร้อยหมายถึงจานวนที่มีหลักหน่วย
หลักสิบ ของเลข 3 หลักเป็นเลข 0 เช่น 100 , 200 , 300 ,
400, 500 , 600 , 700, 800 และ 900 การประมาณค่าให้
ใกล้เคียงจานวนเต็มร้อย ทาได้โดยพิจาณาจากตัวเลข
เฉพาะในหลักสิบของจานวนนั้น ๆ ดังนี้
1. ถ้าตัวเลขในหลักสิบมีค่าต่ากว่า 50 ให้ประมาณค่า
จานวนนั้นเป็นจานวนเต็มร้อยน้อยกว่าเลขจานวนนั้น

7. เช่น จงประมาณค่าใกล้เคียงจานวนเต็มร้อยของ 2, 320
แนวคิด จานวน 2,320 อยู่ระหว่างจานวนเต็มร้อย คือ
2,300 กับ 2,400 และหลักสิบของเลขจานวนนี้คือ 20
ซึ่งมีค่าน้อยกว่า 50 ให้เราประมาณค่าจานวนเต็มร้อย
ของจานวนนี้คือ 2,300
2,320
<----|-------|-------|-------|-------|-------|------|-------|-------|------|------|----->
2,300 10 20 30 40 50 60 70 80 90 2,400

8. 2. ถ้าหลักสิบของเลขจานวนนั้นมีค่ามากกว่าหรือเท่ากับ
50 ให้ประมาณค่าใกล้เคียงจานวนเต็มร้อยมากกว่าจานวน
นั้น เช่น ประมาณค่าใกล้เคียงจานวนเต็มร้อยของ 2,370
แนวคิด จานวน 2,370 อยู่ระหว่างจานวนเต็มร้อย คือ
2,300 กับ 2,400 และหลักสิบของเลขจานวนนี้คือ 70
ซึ่งมีค่ามากกว่า 50 ให้เราประมาณค่าจานวนเต็มร้อย
ของจานวนนี้คือ 2,400
2,370
<----|-------|-------|-------|-------|-------|------|-------|-------|------|------|----->
2,300 10 20 30 40 50 60 70 80 90 2,400

9. 3.การประมาณค่าใกล้เคียงจานวนเต็มพัน
จานวนเต็มพันหมายถึงจานวนที่มีหลักหน่วย สิบ
หลักร้อย ของเลข 4 หลักเป็นเลข 0 เช่น1000 ,2000 ,3000,
4000,5000 ,6000 ,7000, 8000 และ9000 การประมาณค่า
ให้ใกล้เคียงจานวนเต็มพัน ทาได้โดยพิจาณาจากตัวเลข
เฉพาะในหลักร้อยของจานวนนั้น ๆ ดังนี้
1. ถ้าตัวเลขในหลักร้อยมีค่าต่ากว่า 500 ให้ประมาณค่า
จานวนนั้นเป็นจานวนเต็มร้อยน้อยกว่าเลขจานวนนั้น

10. เช่น จงประมาณค่าใกล้เคียงจานวนเต็มพันของ 41, 270
แนวคิด จานวน 41,270 อยู่ระหว่างจานวนเต็มพัน คือ
41,000 กับ 42,000 และหลักร้อยของเลขจานวนนี้คือ270
ซึ่งมีค่าน้อยกว่า 500 ให้เราประมาณค่าจานวนเต็มพัน
ของจานวนนี้คือ 41,000
41,270
<----|-------|-------|-------|-------|-------|------|-------|-------|------|------|----->
41,000 100 200 300 400 500 600 700 800 900 42,000

11. 2. ถ้าหลักร้อยของเลขจานวนนั้นมีค่ามากกว่าหรือเท่ากับ
50 ให้ประมาณค่าใกล้เคียงจานวนเต็มพันมากกว่าจานวน
นั้น เช่น ประมาณค่าใกล้เคียงจานวนเต็มพันของ 41,770
แนวคิด จานวน 41,770 อยู่ระหว่างจานวนเต็มพัน คือ
41,000 กับ 42,000 และหลักร้อยของเลขจานวนนี้คือ
770 ซึ่งมีค่ามากกว่า 50 ให้เราประมาณค่าจานวน
เต็มพัน ของจานวนนี้คือ 42,000
41,770
<----|-------|-------|-------|-------|-------|------|-------|-------|------|------|----->
41,000 100 200 300 400 500 600 700 800 900 42,000

12. 1. จงหาค่าประมาณของผลบวกต่อไปนี้
(1) 2,672 + 2,438 + 8,616
(2) 2,107 + 596 + 5,632
(3) 412 + 363 + 915
(4) 8,352 + 2,153 + 695
(5) 1,123 + 3,261 + 345
(6) 62,148 – 8,612
(7) 21 – 12.6 + 13.13

13. หลักการปัดเศษทศนิยม
ให้ดูเฉพาะเลขโดดที่อยูถัดจาก ทศนิยมตาแหน่งทีต้องการไป
่ ่
ทางขวามือ ตัวเดียวเท่านั้น และทาได้ครังเดียวเท่านั้น
้
ถ้าต่ากว่า 5 ตัดทิ้ง ตั้งแต่ 5 ขึ้นไปให้ปัดเป็นจานวนเต็ม

14. หลักการปัดเศษทศนิยม
การปัดเศษให้เป็นจานวนเต็ม โดยพิจารณา
ตัวอย่าง
จากทศนิยมตาแหน่งที่หนึง
่
43.975  44
มากกว่า 5 ปัดขึ้นไปเป็น 1
43.525  44
เท่ากับ 5 ปัดขึนไปเป็น 1
้
43.497  44
น้อยกว่า 5 ตัดทิ้ง

15. หลักการปัดเศษทศนิยม
การปัดเศษให้เป็นทศนิยมหนึ่งตาแหน่ง
ตัวอย่าง
โดยพิจารณาจากทศนิยมตาแหน่งที่สอง
43.874  43.9
มากกว่า 5 ปัดขึ้นไปเป็น 0.1
43.854  43.9
เท่ากับ 5 ปัดขึนไปเป็น 0.1
้
43.834  43.8
น้อยกว่า 5 ตัดทิ้ง

16. หลักการปัดเศษทศนิยม
การปัดเศษให้เป็นทศนิยมสองตาแหน่ง
ตัวอย่าง
โดยพิจารณาจากทศนิยมตาแหน่งที่สาม
43.9782  43.98
มากกว่า 5 ปัดขึ้นไปเป็น 0.01
43.9753  43.98
เท่ากับ 5 ปัดขึนไปเป็น 0.01
้
43.9723  43.97
น้อยกว่า 5 ตัดทิ้ง

17. แบบฝึกหัดเสริมทักษะ
เรื่อง การปัดเศษ
จงเติมจานวนในช่องว่างให้ถูกต้อง
ข้อ จานวน จานวน จานวนเต็ม ทศนิยมหนึ่ง ทศนิยมสอง
ที่ เต็มสิบ ตาแหน่ง ตาแหน่ง
1. 0.869
2. 9.875
3. 26.2386
4. 156.0345
5. 2,444.098

18. เฉลยแบบฝึกหัด
เรื่อง การปัดเศษ
จงเติมจานวนในช่องว่างให้ถูกต้อง
ข้อที่ จานวน จานวนเต็ม จานวนเต็ม ทศนิยมหนึ่ง ทศนิยมสอง
สิบ ตาแหน่ง ตาแหน่ง
1. 0.869 0 1 0.9 0.87
2. 9.875 0 10 9.9 9.88
3. 26.2386 30 26 26.2 26.24
4. 156.0345 160 156 156 156.03
5. 2,444.098 2,440 2,444 2,444.1 2,444.1

19. ตัวอย่าง ถังน้ามันใบหนึ่งจุได้ 5,200 ลิตร เมื่อ ต้องตักน้ามัน
ออกจากถังโดยใช้ถังเล็กขนาดจุ ได้ 1.8 ลิตร จะต้องตักอยู่กี่ครั้ง
น้ามันจึงจะหมดถัง
วิธีทา น้ามัน 5,200 ลิตร
ถังตวงจุได้ 1.8 ลิตร ประมาณ 2 ลิตร
ดังนั้น จะต้องตักอยู่ 5200
 2600
2
ตอบ 2600 ครั้ง

20. ตัวอย่าง คุณแม่ซื้อข้าวสารมา 142 บาท สบู่ 37 บาท ผงซักฟอก 95
บาท น้ามันพืช 27.75 บาท นมตราหมี 94.25 บาท จงหาว่าคุณแม่
จ่ายเงินไปประมาณกี่บาท
วิธีทา
142  140
37  40
95  100
27 . 75  30
94 . 25  90
จะได้ 140+40+100+30+90 = 400 บาท
ดังนั้น 142+37+95+27.75+94.25  400 บาท

21. ลองทาดู คุณทาได้
1. เมื่อปีการศึกษา 2540 จานวนประชากรประเทศไทยที่มีอายุที่อยู่
ในวัยเรียน อุดมศึกษา 4,658,191 คน แต่ปรากฏว่ามีผู้เรียนอยู่ใน
ระดับนี้อยู่เพียง 39.2% ของจานวนประชากรในวันนี้จงหาว่า มี
ผู้เรียนในระดับนี้กี่คนโดยประมาณ
2. วิทยุเครื่องหนึ่งราคา1,650บาท ถ้ามีผู้ซื้อเงินสดจะลดให้
9%อยากทราบว่า ถ้าต้องซื้อสด ต้องจ่ายเงินประมาณกี่บาท

22. 3. ต้องการตัดหญ้าในสนามที่มีขนาดกว้าง 21 เมตร ยาว 36 เมตร
โดยเสียค่าใช้จ่ายเมตรละ0.95 บาท จงหาว่าจะต้องจ่ายเงินค่าจ้างตัด
หญ้าประมาณกี่บาท
4. ถ้าต้องซื้อผ้ามาตัดเสื้อ 13.2 เมตร เมตรละ 12.5 บาท
จะต้องจ่ายเงินประมาณกี่บาท