VERGİLEMENİN SINIRLARI VE ANAYASAL KURAL ÖNERİLERİ
VERGİLEME PSİKOLOJİSİ: VERGİYE KARŞI TUTUM VE DAVRANIŞLARI BELİRLEYEN FAKTÖRLER
1. VERGİLEME PSİKOLOJİSİ:
VERGİYE KARŞI TUTUM VE DAVRANIŞLARI
BELİRLEYEN FAKTÖRLER
Bu sunum şu kaynaktan yararlanılarak hazırlanmıştır.
C.C.Aktan, Kamu Ekonomisi ve Kamu Maliyesi, İzmir: 2009.
Sunumu Hazırlayan: Gamze Çıplak
PROF.DR. COŞKUN CAN AKTAN
2. EKONOMİK VE MALİ
FAKTÖRLER
SOSYAL, KÜLTÜREL
VE
KURUMSAL FAKTÖRLER
SİYASAL VE YÖNETİMSEL
FAKTÖRLER
DİNSEL VE ETİK
FAKTÖRLER
BİREYLERİN VERGİYE KARŞI TUTUM VE
DAVRANIŞLARINI BELİRLEYEN FAKTÖRLER
3. EKONOMİK VE MALİ FAKTÖRLER
Verginin konusu ve bireylerin ödeme gücü
Yükümlülerin vergi yükünü hissetme dereceleri
Vergi baskısı ve vergi tazyiki
Vergilemede yükümlünün adalet ve eşitlik
algılaması
Yükümlülerin verginin harcandığı yerler
konusundaki algılamaları
Kamu hizmetlerinden yararlanma düzeyi
Mali rant ve mali sömürü
4. SOSYAL, KÜLTÜREL VE
KURUMSAL FAKTÖRLER
EKONOMİK VE MALİ
FAKTÖRLER
ÖRF VE ADETLER
VERGİ BİLİNCİ
VERGİ ADALETİ
VERGİ YÖNETİMİNİN
KALİTESİ
SOSYAL SERMAYE VERGİ AFLARI
VERGİ DENETİM
ETKİNLİĞİ
SOSYAL NORMLAR
(İNFORMEL
KURALLAR)
KÜLTÜR
VERGİ CEZALARI VERGİ ORANLARI
İDEAL VERGİLEME
İLKELERİ
VERGİ ÖDEME GÜCÜ
DİNSEL VE ETİK
FAKTÖRLER
SİYASAL VE YÖNETİMSEL
FAKTÖRLER
DİNLER VE İNANÇLAR GÖREV AHLAKI KATILIMCILIK İYİ YÖNETİM
SUÇLULUK
DUYGUSU
SOSYAL STIGMA
YERİNDEN
YÖNETİM
SİYASAL SİSTEM
KALİTESİ
ETİK (AHLAK) DEVLETE GÜVEN
6. «Daha çok çalışıp
emeğinin
meyvelerini
saklayan ve az
tüketen bir
kimsenin, avare
yaşayıp az kazanan
ve kazandığının
hepsini tüketen bir
kimseye bakışla
daha çok
vergilendirilmesinin
sebebi ne olabilir?»
Thomas Hobbes
12. VERGİ YÖNETİMİNİN KALİTESİ
Teknolojinin bütün imkanlarından yararlanan
Yükümlüyü müşteri kavramı içerisinde ele alan
Yükümlünün memnuniyeti için çaba sarf eden
Şeffaf
Bilgiye ulaşımı hızlandıran
Yükümlünün işlem maliyetini en aza indiren
Katılımcı
14. VERGİ
Yükümlüler arasında adaleti sağlayıcı
Tarafsız
Devlet ve yükümlü açısından
optimum etkinliği hedefleyen
Sık sık değişikliğe maruz kalmayan
Yükümlü açısından basit ve anlaşılır olan
17. Vergi ödeme ya da ödememe yönünde bireylerin psikolojik
tutum ve davranışlarını belirlemede etkili olan faktörlerden
biri de güvendir. Güven sayesinde, vergi yönetiminde
azalır.
işlem
maliyetleri
uygulama
maliyetlerive
18. Kurumsal vatandaşlık
davranışı, formel görev
ve sorumluluk sistemi
içerisine girmeyen ve
zorlamaya dayalı
olmayan, kurumsal
çıkar kaygısıyla ortaya
konan davranışlardır.
Kurumsal vatandaşlık
davranışı, «iyi
vatandaşlık» ya da «iyi
yurttaşlık» olarak da ele
alınabilir.
Kurumsal vatandaşlığın
en önemli kaynağı
ahlaktır. Yükümlülerin
informel kurallar ve
roller etrafında
oluşturduğu temel
ahlak türü, ödev ve
sorumluluk ahlakıdır.
Yükümlülerin vergi
uyumunu arttıran bir
diğer ahlaki davranış
biçimi ise vergi ahlakı ve
bilincidir.
19. Din, toplumsal yaşamda insan tutum ve
davranışlarını belirleyen ve etkileyen çok
önemli bir faktördür. Dini inançları kuvvetli
olan bireyler, dini referanslı vergiler
konusunda daha hassas ve daha
duyarlıdırlar.
Dini inançları
kuvvetli olan
toplumlar
Vergiyi
gönüllü
ödeme eğilimi
20. LİBERTARİAN FELSEFE
AÇISINDAN DEVLETİN VE
VERGİLEMENİN MEŞRUİYETİ
Libertarianizm, mülkiyetin
dağıtımının yapılmadığı ve bireylerin
sahip oldukları mülkiyete hiçbir
şekilde karışılmadığı, özgür bir
toplum yapısını savunur.