SlideShare a Scribd company logo
1 of 15
Download to read offline
Esnek (Müdahaleci) Vergileme Mi, Yoksa
Kurallara Dayalı Tarafsız Vergileme Mi?
Bu Sunum Şu Kaynaktan Yararlanılarak Hazırlanmıştır:
Coşkun CAN AKTAN, Malı Ayrımcılık, Ankara;2019
Sunumu Hazırlayan: Oğuzhan Ok
Prof. Dr. Coşkun Can AKTAN
“Esneklik ilkesi: Vergi
sistemi degişen şartlara
kolay
uyum saglamaya izin
vermelidir.”
JOSEPH E. STILITZHERBERT STEIN
“Uygun bir vergi politikası hem esnek
hem de istikrarlı olmalıdır.
Esneklik ve istikrar aynı şey demektir.
Her ikisi de dogru zamanda dogru
eylemi yapabilmek anlamına gelir.”
ESNEK(MÜDAHALECİ)
VERGILEME
ESNEK(MÜDAHALECI)
VERGİLEME
ESNEKLIK: Hükümetin değişen şartlara uygun bir şekilde
herhangi bir sınırlama olmadan vergi kanunlarında
değişiklik yapılması anlamına gelir.
LUDWIG VON MISES
“ Vergilemede tarafsızlık ilkesinin önemi
ancak herhangi bir verginin mevcut olması
durumunda piyasanın normal çizgisindeki
ilerlemeden sapması söz konusu
olduğunda anlaşılabilir.”
MÜDAHALECI VERGILEME
Ülkenin Vergi Sistemi temel iktisat politikası amaçlarını saglamak
için ‘esnek’ ve ‘dinamik’ olmalıdır ve ekonominin içinde bulundugu
duruma uymak ve bu amaçlara ulaşmak için ‘müdahaleci’ bir
araç olmalıdır.
www.presentationgo.com
TARAFSIZ VERGİLEME İÇİN ŞARTLAR
Herhangi bir
ayrımcılık
olmadan vergi
konularının
genel olması
Düşük Oranlı
Vergileme
Sabit Oranlı
Vergileme
Hiçbir
kişi/zümreye
ayrıcalık
tanınmaması
TARAFSIZ VERGİLEME
Vergiler maliye politikası
aracı olmamalıdır.
Müdahaleci vergi anlayışı
ekonomiyi olumsuz etkiler.
Müdahaleci vergi anlayışı
‘genellik’ ilkesini bozar.
www.presentationgo.com
KURALLARA DAYALI VERGİLEME
BAĞLAYICILIK
KANUNİLİK İLKESİNİN ÜZERİNDE
‘BAĞLAYICI’ ANAYASAL KURALLARIN
TESPİT EDİLMESİ
GENELLİK
HİÇ BİR KİMSEYE VERGİ AYRICALIĞI
SAĞLAMAMA
İSTİKRAR
KURALLARDA DÜZENLİLİK VE
SÜREKLİLİK, ANAYASAL DÜZENİN
KURULMASI
TARAFSIZLIK
İRADİ-TAKDİRİ-İHTİYARİ KARARLAR
İLE MÜDAHALEDE BULUNMAMA
VE BU SAYEDE KİŞİLERİN İKTİSADİ
KARARLARINI ETKİLEMEME
ÖNGÖRÜLEBİLİRLİK
VERGİ KANUNLARININ BELİRLİ, AÇIK VE
KESİN OLMASI
www.presentationgo.com
GELENEKSEL-YENİ MALİYE İLKELERİ
KARŞILAŞTIRMASIMÜDAHALECI
VERGILEME
KURALADAYALI
VERGILEME
ESNEKLİK İLKESİ
Konjonktüre paralel vergi tedbirleri alma
MÜDAHALECİLİK İLKESİ
ÖZELLİK İLKESİ
VERGİ AYRICALIKLARI
OLUŞTURMA
KEYFİ KARAR ALMA
VERGİ AYRIMCILIĞI
İSTİKRAR İLKESİ
Kurallarda Daimilik, Bağlayıcılık
TARAFSIZLIK İLKESİ
GENELLİK İLKESİ
VERGİ AYRICALIKLARINA YER
VERİLMEMESİ
KEYFİ OLMAMA
VERGİ AYRIMCILIĞININ
YASAKLANMASI
BOZUCU MALİYETLER
Ağır vergiler kişilerin
tüketim, yatırım, tasarruf
vs. karar ve tercihleri
bozucu etkiler ortaya
çıkarır
NEDEN OLUR
BOZUCU
MALIYETLER
www.presentationgo.com
REFAH KAYBI
YOL AÇAR
AŞIRI VERGİLEME
ALICI/
SATICIYI
ETKİLER
REFAH
KAYBI
S
(ARZ)
D
(TALEP)
A
B
E
p2
p1
p3
Vergi
Konuldugunda
Alıcının ödedigi
fiyat
Vergi
Olmadıgında
fiyat
Vergi
Konuldugunda
Satıcının
fiyatlaması
q2 q1
Vergi
Konuldugunda
Üretim miktarı
Vergi olmadıgında
Üretim miktarı
Konulan
Vergi(AB)
ÜRETİM MIKTARI
FIYAT Z
X
D
F
C
Y
▪ Vergi sebebiyle piyasa fiyatları artar
▪ Tüketiciler: Üretim miktarını azaltır ve
Daha fazla ödeme yapar
▪ Üreticiler: Daha az mal satar ve vergi sebebiyle
Kazancı azalır.
pB
pS
q2 q1
Vergi
Geliri
Refah
Kaybı
S
D
Q
P
Vergi
Geliri Refah
Kaybı
P
Q
S
D
pB
pS
q2 q1
Şekillerde görüldügü gibi vergilemenin Refah Kaybı etkisi konulan verginin
agırlıgına göre degişir.
www.presentationgo.com
SONUÇ-DEĞERLENDİRME
Bağlayıcılık
Bu ilke ancak Anayasal kanunlar ile sağlanabilir.
Kurallara Dayalı Maliye
Mali Anayasa ile hükümetin yetkisini sınırlar
dahiline çekmek.
Keyfi-Davranılmaması
Hükümetin keyfi karar almasını önlemek,
böylece mali ayrımcılığı ortadan kaldırmak.
Klasik/Keynesyen
Ekonomik Düşüncesi
Klasik Maliye ‘Tarafsız Vergileme’
Keynesyen Maliye ‘Müdahaleci Vergileme’
savunurlar.
JAMES M. BUCHANAN
“Eğer politik kararlar parlamentoda çoğunluk
kuralı dahilinde alınıyorsa o zaman vergiler
üzerine anayasal sınırlamalar getirmek iktisadi
etkinlik açısından doğru olacaktır. Anayasal
sınırlamanın olmaması halinde çoğunluğu temsil
eden iktidar azınlıkları temsil eden gruplara
farklı ve yüksek vergiler yükleyeceklerdir ve
vergi ayrımcılığı kaynakların israf edilmesine
yol açacaktır.”

More Related Content

Similar to ESNEK VERGİLEME VE KURALLARA DAYALI VERGİLEME

Similar to ESNEK VERGİLEME VE KURALLARA DAYALI VERGİLEME (15)

VERGİLEMEDE HUKUKİ GÜVENLİK İLKESİNİN TESİS EDİLMESİ VE ANAYASAL İKTİSAT PERS...
VERGİLEMEDE HUKUKİ GÜVENLİK İLKESİNİN TESİS EDİLMESİ VE ANAYASAL İKTİSAT PERS...VERGİLEMEDE HUKUKİ GÜVENLİK İLKESİNİN TESİS EDİLMESİ VE ANAYASAL İKTİSAT PERS...
VERGİLEMEDE HUKUKİ GÜVENLİK İLKESİNİN TESİS EDİLMESİ VE ANAYASAL İKTİSAT PERS...
 
ESNEK VERGİLEME Mİ? KURALLARA DAYALI TARAFSIZ VERGİLEME Mİ?
ESNEK VERGİLEME Mİ? KURALLARA DAYALI TARAFSIZ VERGİLEME Mİ?ESNEK VERGİLEME Mİ? KURALLARA DAYALI TARAFSIZ VERGİLEME Mİ?
ESNEK VERGİLEME Mİ? KURALLARA DAYALI TARAFSIZ VERGİLEME Mİ?
 
ANAYASAL VERGİ POLİTİKASI
ANAYASAL VERGİ POLİTİKASIANAYASAL VERGİ POLİTİKASI
ANAYASAL VERGİ POLİTİKASI
 
VERGİ AYRIMCILIĞININ NEDENLERİ,ETKİLERİ VE SONUÇLARI
VERGİ AYRIMCILIĞININ NEDENLERİ,ETKİLERİ VE SONUÇLARIVERGİ AYRIMCILIĞININ NEDENLERİ,ETKİLERİ VE SONUÇLARI
VERGİ AYRIMCILIĞININ NEDENLERİ,ETKİLERİ VE SONUÇLARI
 
ANAYASA İKTİSAT VE ANAYASAL VERGİ REFORMU: VERGİLEME YETKİSİNİ SINIRLAYACAK ...
ANAYASA İKTİSAT VE  ANAYASAL VERGİ REFORMU: VERGİLEME YETKİSİNİ SINIRLAYACAK ...ANAYASA İKTİSAT VE  ANAYASAL VERGİ REFORMU: VERGİLEME YETKİSİNİ SINIRLAYACAK ...
ANAYASA İKTİSAT VE ANAYASAL VERGİ REFORMU: VERGİLEME YETKİSİNİ SINIRLAYACAK ...
 
VERGİLEMEDE TARAFSIZLIK İLKESİNDEN UZAKLAŞMANIN MALİYETİ: REFAH KAYBI
VERGİLEMEDE TARAFSIZLIK İLKESİNDEN UZAKLAŞMANIN MALİYETİ: REFAH KAYBIVERGİLEMEDE TARAFSIZLIK İLKESİNDEN UZAKLAŞMANIN MALİYETİ: REFAH KAYBI
VERGİLEMEDE TARAFSIZLIK İLKESİNDEN UZAKLAŞMANIN MALİYETİ: REFAH KAYBI
 
ANAYASAL VERGİ TEORİSİ
ANAYASAL VERGİ TEORİSİANAYASAL VERGİ TEORİSİ
ANAYASAL VERGİ TEORİSİ
 
Vergi harcamaları
Vergi harcamalarıVergi harcamaları
Vergi harcamaları
 
KAMU TERCİHİ VE ANAYASAL İKTİSAT PERSPEKTİFİNDEN VERGİ HARCAMALARININ ELEŞTİR...
KAMU TERCİHİ VE ANAYASAL İKTİSAT PERSPEKTİFİNDEN VERGİ HARCAMALARININ ELEŞTİR...KAMU TERCİHİ VE ANAYASAL İKTİSAT PERSPEKTİFİNDEN VERGİ HARCAMALARININ ELEŞTİR...
KAMU TERCİHİ VE ANAYASAL İKTİSAT PERSPEKTİFİNDEN VERGİ HARCAMALARININ ELEŞTİR...
 
ANAYASAL İKTİSAT ve VERGİLEMEDE HUKUKİ GÜVENLİK İLKESİ
ANAYASAL İKTİSAT ve VERGİLEMEDE HUKUKİ GÜVENLİK İLKESİANAYASAL İKTİSAT ve VERGİLEMEDE HUKUKİ GÜVENLİK İLKESİ
ANAYASAL İKTİSAT ve VERGİLEMEDE HUKUKİ GÜVENLİK İLKESİ
 
ANAYASAL VERGİ POLİTİKASI
ANAYASAL VERGİ POLİTİKASIANAYASAL VERGİ POLİTİKASI
ANAYASAL VERGİ POLİTİKASI
 
VERGİ AYRICALIKLARI VE VERGİ AYRIMCILIĞI
VERGİ AYRICALIKLARI VE VERGİ AYRIMCILIĞIVERGİ AYRICALIKLARI VE VERGİ AYRIMCILIĞI
VERGİ AYRICALIKLARI VE VERGİ AYRIMCILIĞI
 
MALİ AYRIMCILIK - Vergi Ayrımcılığı : Vergi Ayrıcalıkları
MALİ AYRIMCILIK - Vergi Ayrımcılığı : Vergi AyrıcalıklarıMALİ AYRIMCILIK - Vergi Ayrımcılığı : Vergi Ayrıcalıkları
MALİ AYRIMCILIK - Vergi Ayrımcılığı : Vergi Ayrıcalıkları
 
VERGİ REKABETİ
VERGİ REKABETİVERGİ REKABETİ
VERGİ REKABETİ
 
ANAYASAL VERGİ HUKUKU’NUN FELSEFİ TEMELLERİ VE JOHN LOCKE
ANAYASAL VERGİ HUKUKU’NUN FELSEFİ TEMELLERİ VE JOHN LOCKEANAYASAL VERGİ HUKUKU’NUN FELSEFİ TEMELLERİ VE JOHN LOCKE
ANAYASAL VERGİ HUKUKU’NUN FELSEFİ TEMELLERİ VE JOHN LOCKE
 

More from COSKUN CAN AKTAN

More from COSKUN CAN AKTAN (20)

İKTİSAT VE MATEMATİK: İKTİSADIN MATEMATİZASYONU
İKTİSAT VE MATEMATİK: İKTİSADIN MATEMATİZASYONUİKTİSAT VE MATEMATİK: İKTİSADIN MATEMATİZASYONU
İKTİSAT VE MATEMATİK: İKTİSADIN MATEMATİZASYONU
 
İKTİSAT YOLUNU MU KAYBETTİ?
İKTİSAT YOLUNU MU KAYBETTİ?İKTİSAT YOLUNU MU KAYBETTİ?
İKTİSAT YOLUNU MU KAYBETTİ?
 
PATERNALİZMİN DOĞUŞU VE YÜKSELİŞİ
PATERNALİZMİN DOĞUŞU VE YÜKSELİŞİPATERNALİZMİN DOĞUŞU VE YÜKSELİŞİ
PATERNALİZMİN DOĞUŞU VE YÜKSELİŞİ
 
PATERNALİZM
PATERNALİZMPATERNALİZM
PATERNALİZM
 
PATERNALİZM FELSEFESİ
PATERNALİZM FELSEFESİ PATERNALİZM FELSEFESİ
PATERNALİZM FELSEFESİ
 
PATERNALİZM TÜRLERİ
PATERNALİZM TÜRLERİPATERNALİZM TÜRLERİ
PATERNALİZM TÜRLERİ
 
PATERNAL DEVLET VE ‘’İYİNİYETLİ’’ İYİLİKSEVERLİK DESPOTİZMİ ÜZERİNE
PATERNAL DEVLET VE ‘’İYİNİYETLİ’’ İYİLİKSEVERLİK DESPOTİZMİ ÜZERİNEPATERNAL DEVLET VE ‘’İYİNİYETLİ’’ İYİLİKSEVERLİK DESPOTİZMİ ÜZERİNE
PATERNAL DEVLET VE ‘’İYİNİYETLİ’’ İYİLİKSEVERLİK DESPOTİZMİ ÜZERİNE
 
PATERNALİZM: PATERNAL DEVLET ANLAYIŞI
PATERNALİZM: PATERNAL DEVLET ANLAYIŞIPATERNALİZM: PATERNAL DEVLET ANLAYIŞI
PATERNALİZM: PATERNAL DEVLET ANLAYIŞI
 
İKTİSAT: DOĞA BİLİMLERİ’NE DOĞRU GENİŞLEME
İKTİSAT: DOĞA BİLİMLERİ’NE DOĞRU  GENİŞLEMEİKTİSAT: DOĞA BİLİMLERİ’NE DOĞRU  GENİŞLEME
İKTİSAT: DOĞA BİLİMLERİ’NE DOĞRU GENİŞLEME
 
İKTİSAT NEREYE? QUO VADIS?
İKTİSAT NEREYE? QUO VADIS?İKTİSAT NEREYE? QUO VADIS?
İKTİSAT NEREYE? QUO VADIS?
 
İKTİSAT NEREYE GİDİYOR?
İKTİSAT NEREYE GİDİYOR? İKTİSAT NEREYE GİDİYOR?
İKTİSAT NEREYE GİDİYOR?
 
İKTİSAT NEREYE GİDİYOR?
İKTİSAT NEREYE GİDİYOR?İKTİSAT NEREYE GİDİYOR?
İKTİSAT NEREYE GİDİYOR?
 
MATEMATİKSEL FORMALİZM ÜZERİNE ELEŞTİRİ
MATEMATİKSEL FORMALİZM ÜZERİNE ELEŞTİRİMATEMATİKSEL FORMALİZM ÜZERİNE ELEŞTİRİ
MATEMATİKSEL FORMALİZM ÜZERİNE ELEŞTİRİ
 
İKTİSAT: DOĞA BİLİMLERİ’NE DOĞRU GENİŞLEME...
İKTİSAT: DOĞA BİLİMLERİ’NE DOĞRU GENİŞLEME... İKTİSAT: DOĞA BİLİMLERİ’NE DOĞRU GENİŞLEME...
İKTİSAT: DOĞA BİLİMLERİ’NE DOĞRU GENİŞLEME...
 
EMPERYAL İKTİSAT: İKTİSAT BİLİMİNDE EMPERYALİZM
EMPERYAL İKTİSAT: İKTİSAT BİLİMİNDE EMPERYALİZMEMPERYAL İKTİSAT: İKTİSAT BİLİMİNDE EMPERYALİZM
EMPERYAL İKTİSAT: İKTİSAT BİLİMİNDE EMPERYALİZM
 
EMPERYAL BİLİM: İKTİSAT
EMPERYAL BİLİM: İKTİSATEMPERYAL BİLİM: İKTİSAT
EMPERYAL BİLİM: İKTİSAT
 
İKTİSAT BİLİMİ, AKADEMİK TAYLORİZM VE AKADEMİK PLÜRALİZM
İKTİSAT BİLİMİ, AKADEMİK TAYLORİZM VE AKADEMİK PLÜRALİZMİKTİSAT BİLİMİ, AKADEMİK TAYLORİZM VE AKADEMİK PLÜRALİZM
İKTİSAT BİLİMİ, AKADEMİK TAYLORİZM VE AKADEMİK PLÜRALİZM
 
KEYFİ-SINIRSIZ VERGİLEME VE YASAL SOYGUN
KEYFİ-SINIRSIZ VERGİLEME VE YASAL SOYGUNKEYFİ-SINIRSIZ VERGİLEME VE YASAL SOYGUN
KEYFİ-SINIRSIZ VERGİLEME VE YASAL SOYGUN
 
VERGİLEMENİN SINIRLARI
VERGİLEMENİN SINIRLARIVERGİLEMENİN SINIRLARI
VERGİLEMENİN SINIRLARI
 
VERGİLEMENİN SINIRLARI VE ANAYASAL KURAL ÖNERİLERİ
VERGİLEMENİN SINIRLARI VE ANAYASAL KURAL ÖNERİLERİVERGİLEMENİN SINIRLARI VE ANAYASAL KURAL ÖNERİLERİ
VERGİLEMENİN SINIRLARI VE ANAYASAL KURAL ÖNERİLERİ
 

ESNEK VERGİLEME VE KURALLARA DAYALI VERGİLEME