Türkiye'de ve Dünyada asgari ücret uygulamalarını, oranlarını, asgari ücretin 'Asgari ücret Tespit Komisyonu' tarafından kaç yılda bir ve nasıl belirlendiğini, asgari ücretin İç hukuka ve uluslararası hukuka dayanarak; Anayasa ve Uluslararası sözleşmeler ile nasıl teminat altına alındığını anlatan bir çalışma.

1. 0
T.C.
YALOVA ÜNĠVERSĠTESĠ
SOSYAL BĠLĠMLER ENSTĠTÜSÜ
ĠNSAN KAYNAKLARI VE ÇALIġMA EKONOMĠSĠ
TÜRKĠYE‘DE VE DÜNYADA ASGARĠ ÜCRET UYGULAMALARI
TUĞBA ÖZEN
Yrd.Doç.Dr. YUNUS TAġ
YALOVA 2013

2. 1
ĠÇĠNDEKĠLER
Ġçindekiler
GiriĢ………………………………………………………………………………………………….4
BĠRĠNCĠ BÖLÜM
1.ÜCRET NEDĠR?...............................................................................................................5
1.1.Ücret ÇeĢitleri………………………………………………………………………………..5
1.1.1. Ücret Haddi…………………………………………………………………………………5
1.1.2.Brüt Ücret (Gayri Safi Ücret)……………………………………………………………5
1.1.3.Net Ücret……………………………………………………………………………………6
1.1.4. Parasal Ücret (Nominal Ücret)………………………………………………………….6
1.1.5. Gerçek Ücret (Reel Ücret)………………………………………………………………...6
1.1.6.Asgari Ücret………………………………………………………………………………...6
1.2.Ücretin Unsurları…………………………………………………………………………….6
1.2.1. ĠĢ KarĢılığında Ödeme…………………………………………………………………….6
1.2.2.ĠĢveren ya da Üçüncü KiĢiler Tarafından Ödenmesi………………………………...7
1.2.3. Para ile Ödeme……………………………………………………………………………..7
ĠKĠNCĠ BÖLÜM
2. ASGARĠ ÜCRET………………………………………………………………………………..8
2.1. Asgari Ücret Nedir? Tanımı………………………………………………………………..8
2.2. Asgari Ücretin Amaçları…………………………………………………………………….8
2.2.1.Genel Amaçları……………………………………………………………………………...9
2.2.2.Özel Amaçları……………………………………………………………………………….9
2.3.Asgari Ücretin Özellikleri…………………………………………………………………...9

3. 2
2.4. Ücret Teorileri………………………………………………………………………………10
2.4.1. Asgari Geçim Haddi Ġlkesine Göre Açıklayan Teori………………………………..10
2.4.2. Ücret Fonu Teorisi……………………………………………………………………….10
2.4.3. Artık Değer Teorisi………………………………………………………………………10
2.4.4.Marjinal Verimlilik Teorisi……………………………………………………………..11
2.4.5.Pazarlık Gücü Teorisi……………………………………………………………………11
ÜÇÜNÜ BÖLÜM
3.ASGARĠ ÜCRET UYGULAMASININ TEMELLERĠ…………………………………..11
3.1.Ġç Hukuka ĠliĢkin Düzenlemeler………………………………………………………….11
3.1.1.Asgari Ücret Yönetmeliğinin Amaç, Kapsam, Dayanak Ve Tanımları…………..13
3.1.2.Ücretin Belirlenmesine ĠliĢkin Ġlke ve Esaslar………………………………………14
3.1.3.Komisyonun KuruluĢu, Görev, Yetki ve Sorumluluğu……………………………...15
3.1.4.Ücretin Yürürlüğü, ĠĢverenin Sorumluluğu,ĠĢçi ve ĠĢveren Temsilcilerinde
Aranan Nitelikler………………………………………………………………………………..16
3.1.5.Son Hükümler……………………………………………………………………………..17
3.2. Uluslararası Hukuka ĠliĢkin Düzenlemeler……………………………………………18
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
4.ASGARĠ ÜCRETĠN TARĠHSEL GELĠġĠMĠ……………………………………………19
4.1. Dünyada Asgari Ücretin Ortaya ÇıkıĢı…………………………………………………19
4.2.AB Ülkelerinde Asgari Ücret…………………………………………………………......21
4.3. Asgari Ücretin Toplu SözleĢmelerle Belirlendiği AB Ülkeleri………………………23
4.4. Asgari Ücretin Yasayla Belirlendiği AB Ülkeleri……………………………………..24

4. 3
4.5. Türkiye‘de Asgari Ücretin GeliĢimi……………………………………………………...28
BEġĠNCĠ BÖLÜM
5.ASGARĠ ÜCRETĠN NET HESABI VE ĠġVERENE MALĠYETĠ…………………….31
ALTINCI BÖLÜM
6.ASGARĠ ÜCRET ĠLE ĠLGĠLĠ ELEġTĠRĠLER…………………………………………35

5. 4
GĠRĠġ
KüreselleĢmenin etkisiyle üretimin ülkeler arasında parçalanması, hammadde, mamül
malların ve ürünlerin sınır tanımaz Ģekilde dünyada dolaĢımı, sık sık yaĢanan ekonomik
krizler emeğin değeri düĢürürken çalıĢanların ücretlerinin düĢmesine sebep olmuĢtur.Ücret,
iĢçi açısında gelir, iĢveren açısından maliyet unsuru olduğu için, iĢçi ve iĢveren
arasında her zaman anlaĢmazlık unsuru olmuĢtur. Bu nedenle ödenecek ücret oranı
iĢçi ve iĢveren için büyük önem taĢımaktadır. Devlet endüstri iliĢkileri içerisinde
sosyal adaleti sağlamak ve hakem rolünü üstlenmek sureti ile yasalara dayanarak
asgari ücret miktarını belirlemektedir. Asgari ücret çalıĢanların ve onların bakmakla
yükümlü oldukları ailelerinin insan onuruna yaraĢır bir hayat seviyesini sağlayacak
bir düzeyde olmalıdır. Buna rağmen ülkemizde asgari ücret uygulamasında devlet bir
yandan yalnızca iĢçinin ihtiyaçlarını göz önünde bulundururken, diğer yandan asgari
ücrette vergi kesintisi yapmaktadır.Buda emeğin değerinin düĢmesine ve
çalıĢmamızdan da anlaĢılacağı üzere asgari ücretin yoksulluk sınırının altında
kalmasına sebep olmaktadır.
Bu çalıĢmanın amacı asgari ücret uygulamalarının Dünyada ve
Türkiye‘degeliĢimini incelemek, bu uygulamaların gerek iç hukuka iliĢkin gerekse
uluslararası hukuka iliĢkin dayanakları hakkında bilgi vermek veasgari ücretin
ülkemizde ve Dünyada yoksulluk sınırının altında kalması sebebiyle maruz kaldığı
eleĢtirileriaktarmaktır.

6. 5
BĠRĠNCĠ BÖLÜM
1.ÜCRET NEDĠR?
Anayasa‘nın 55/1. maddesinde; ―Ücret emeğin karĢılığıdır.‖ Ģeklinde bir tanıma
yer vermiĢtir. Borçlar Kanunu ücretin tanımını yapmamıĢtır. Gelir Vergisi Kanunun
61/1. maddesinde ise ücret; ―ĠĢverene tabi ve belirli bir iĢyerine bağlı olarak
çalıĢanlara hizmet karĢılığı olarak verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile
temsil edilebilen menfaatlerdir.‖ Ģeklinde tanımlanmıĢtır1. Türkiye‘nin de onayladığı
Uluslararası ÇalıĢma Örgütü‘nün Ücretin Korunması Hakkında 95 Sayılı sözleĢmesi
ücreti ayrıca tanımlamıĢ ve bu anlamda güvence altına almıĢtır.
Bu sözleĢmeye göre ―Ücret, yapılan veya yapılacak olan bir iĢ için yazılı veya
sözlü iĢ akdi gereğince bir iĢveren tarafından bir iĢçiye ödenmesi gereken ve nakden
değerlendirilmesi kabil olup karĢılıklı anlaĢma ve ulusal mevzuatla tespit edilen bedel
veya kazançtır.‖
ĠĢ Kanunu‘nun 32/1. maddesi ise ücreti; ―Bir kimseye bir iĢ karĢılığında iĢveren
veya üçüncü kiĢiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutardır.‖ olarak
tanımlamıĢtır.
1.1.Ücret ÇeĢitleri
1.1.1.Ücret Haddi (Çıplak Ücret, Esas Ücret, Asıl Ücret, Temel Ücret)
ÇalıĢmanın emeğin karĢılığı belirli bir zaman veya üretim birimi baĢına
belirlenen temel tutarı ifade eder.
1.1.2.Brüt Ücret (Gayri Safi Ücret)
ĠĢletme tarafından belirli bir devre için bir çalıĢana yapılan tüm ödemeler brüt
ücreti oluĢturmaktadır. Gelir vergisi, sosyal sigorta primleri, sendika aidatı, sosyal

7. 6
yardımlar, iĢsizlik sigortası primleri ve zorunlu tasarruf fonu için yapılan ödemeleri
kapsamaktadır.
1.1.3.Net Ücret
ĠĢletme tarafından belirli bir devre için bir çalıĢana yapılan ödemeden, gelir
vergisi, sosyal sigorta primleri, sendika aidatı, sosyal yardımlar, iĢsizlik sigortası
primleri ve zorunlu tasarruf fonu için yapılan ödemeler düĢüldükten sonra, çalıĢanın
üzerinde tasarruf edebileceği ücret geliri toplamı net ücreti oluĢturmaktadır. ÇalıĢan
için önemli olan ve satın alma gücünü oluĢturan net ücrettir. ÇalıĢanın hayat
standartlarının ölçülebilmesi için net ücret önemlidir.
1.1.4. Parasal Ücret (Nominal Ücret)
ĠĢçinin eline geçen ücretin parasal değeridir. BaĢka bir deyiĢle ücretin cari ülke
parasıyla ifade edilmesi olarak da ifade edilir. ÇalıĢanlar ödenen nominal ücrettir.
1.1.5. Gerçek Ücret (Reel Ücret)
Belli fiyatlar karĢısında, nominal ücretin satınalma gücünü göstermektedir.
Reel ücretin hesaplanmasında enflasyondaki değiĢmeleri gösteren fiyat endeksleri
kullanılmaktadır.
1.1.6.Asgari Ücret
ĠĢçilere normal bir çalıĢma günü karĢılığı olarak ödenen ve iĢçinin gıda, konut,
giyim, sağlık, ulaĢım ve kültür gibi zorunlu ihtiyaçlarını günün fiyatları üzerinden
asgari düzeyde karĢılamaya yetecek ücrettir.
1.2.Ücretin Unsurlar
1.2.1. ĠĢ KarĢılığında Ödeme
ĠĢ Kanunumuz genel olarak, iĢ karĢılığı ücret ilkesini benimsemiĢ
bulunmaktadır. Yani iĢçinin ücret alabilmesi için bir iĢ görmesi esastır. ĠĢ

8. 7
görülmedikçe ilke olarak, ĠĢ Kanununa dayanarak bir ücretin istenemeyeceğinin
kabulü gerekir2. Bu nedenle ücretsiz izin ve grevde geçen sürelerde ücret talep
edilemez.
1.2.2.ĠĢveren ya da Üçüncü KiĢiler Tarafından Ödenmesi
Borçlar Kanununun 67. maddesi, ―Borcun bizzat borçlu tarafından ifa
edilmesinde alacaklının menfaati bulunmadıkça; borçlu, borcunu Ģahsen ifaya mecbur
değildir.‖ Ģeklinde bir hüküm getirmiĢtir. Bu düzenlemeye göre (iĢçinin iĢ görme
borcundan farklı olarak), ücretin iĢveren tarafından ödenmesinde iĢçinin bir menfaati
yoksa bu borcu üçüncü bir kiĢinin ödemesinde hukuka aykırı bir yön de olmayacaktır.
Sonuçta iĢçi hak ettiği ücreti alacaktır.
Ücret ödeme iĢverene ait bir sorumluluktur. Ücretten doğan sorumluluğun
iĢverene ait olması kural ise de, ücretin ödenmesi ile ilgili olarak üçüncü kiĢilerin
sorumlu tutulabildiği kanun hükümlerine de rastlanmaktadır. Bu haller oldukça
sınırlıdır. Ancak ücretlerin ödenmemesi sonucunu yaratacak durumlarda söz konusu
olabilmektedir.
1.2.3. Para ile Ödeme
Ücret borcu; kural olarak, nakden ve Türk parasıyla yerine getirilmek
zorundadır (ĠĢ K.32). Buna göre, iĢverenin ücretinin mutlaka yabancı parayla
ödenmesi içerecek sözleĢme hükümleri hukuken geçersizdir. Ancak sözleĢmeyle
yabancı para olarak kararlaĢtırılmıĢ ücretin, ödeme günündeki rayice göre Türk
parasıyla ödenmesi, hukuken mümkündür. Ancak iĢçinin, iĢvereni ücretin yabancı
parayla ödenmesi yolunda zorlayabilmesi söz konusu değildir.

9. 8
ĠKĠNCĠ BÖLÜM
2.ASGARĠ ÜCRET
2.1. Asgari Ücret Nedir? Tanımı
Asgari ücret, iĢçi ve ailesinin günün ekonomik ve sosyal koĢullarına göre
insanca yaĢamasını mümkün kılacak, insanlık onuruyla bağdaĢacak bir ücrettir. Bu
yönüyle asgari ücret, bir üretim faktörü olarak emeğin bedeli olmanın ötesinde,
insanın yaĢaması, varlığını sürdürmesi için gerekli gelir kaynağıdır.
Anayasanın ―Ücrette Adalet Sağlanması‖ baĢlıklı 55‘inci maddesinde ―ücret
emeğin karĢılığıdır‖ denilmekte ve devlete ―çalıĢanların yaptıkları iĢe uygun adaletli
bir ücret elde etmeleri ve diğer sosyal yardımlardan yararlanmaları için gerekli
tedbirleri alma‖ görevi vermektedir. Ayrıca, asgari ücretin tespitinde ―çalıĢanların
geçim Ģartları ile ülkenin ekonomik durumu da göz önünde bulundurulur‖
denilmektedir.
4857 sayılı ĠĢ Yasası çerçevesinde çıkarılan Asgari Ücret Yönetmeliği asgari
ücreti; ―ĠĢçilere normal bir çalıĢma günü karĢılığı olarak ödenen ve iĢçinin gıda, konut,
giyim, sağlık, ulaĢım ve kültür gibi zorunlu ihtiyaçlarını günün fiyatları üzerinden
asgari düzeyde karĢılamaya yetecek ücret‖ olarak tanımlamaktadır.
2.2. Asgari Ücretin Amaçları
Aslında yasal asgari ücretle amaçlanan, daha düĢük bir ücretin ödenmemesini
güvenceye kavuĢturmaktır. Ayrıca asgari ücret; iĢ sözleĢmesi ile çalıĢan ve 4857 sayılı
ĠĢ Kanunu kapsamında olan veya olmayan, her türlü iĢçinin ekonomik ve sosyal
durumlarının düzenlenmesi için belirlenir. Yani asgari ücretten ĠĢ Kanunları dıĢında
kalan ve Borçlar Kanununa göre iĢ sözleĢmesi ile çalıĢanlar da yararlanabilirler.
Gerçekten ĠĢ Kanunları dıĢında kalanların asgari ücretten yararlanmaları,
Anayasanın sosyal devlet ilkesi ile Asgari Ücretin Tespit Usulleri Ġhdasına ĠliĢkin
ĠLO‘nun (Uluslararası ÇalıĢma Örgütü) 26 No‘lu asgari ücret belirleme yöntemi
hükümlerine uygun olduğunu kabul etmek gerekir.

10. 9
2.2.1.Genel Amaçları
Asgari ücretin genel amacı, uygun asgari yaĢam düzeyini sağlamaktır.
1. DüĢük ücretleri çalıĢanın geçimini sağlayacak bir düzeye yükseltmek
2. Ani ücret düĢmelerine karĢı çalıĢanları korumaktır.
3. DüĢük ücretleri çalıĢanın geçimini sağlayacak düzeye yükseltmektir.
2.2.2.Özel Amaçları
Asgari ücretin özel amacı, ekonomik ve sosyal yaĢamın çeĢitleri yönleri üzerinde etkin
korunabilir ve sürdürülebilir bir yapı oluĢturmaktır.
1. Devletin önemli bir ücret politikası aracı olması,
2. ―EĢit iĢe eĢit ücret ilkesi‖,
3. ĠĢverenler arasında haksız rekabeti önlemek,
4. Ücret yelpazesindeki anormal farkları önlemek,
5. Sosyal yardım mekanizmalarının yükünü hafifletmek,
6. Emek sömürüsünün önüne geçebilmek
2.3.Asgari Ücretin Özellikleri
1. Bağlayıcıdır.
2. ĠĢin ve çalıĢanın niteliklerinden farklıdır.
3. Salt iĢçi statüsü altında çalıĢanları kapsamaz.
4. Milli gelirin adil bir biçimde bölüĢümüne yardımcıdır.
5. Ġkramiye ve tazminat hesaplarında ölçüt olarak kullanılır.
6. ÇeĢitli alanlara doğrudan ve dolaylı yansımaları vardır.

11. 10
2.4. Ücret Teorileri
Emeğin çalıĢmasının karĢılığı olarak düĢünülen ücretin neye göre belirlendiğini
açıklamaya çalıĢan teorik yaklaĢımlardır.
2.4.1.Asgari Geçim Haddi Ġlkesine Göre Açıklayan Teori
Bu teori aynı zamanda ücretin tunç kanunu olarak da bilinir. Klasik iktisadın
piyasa dengesi ilkesine göre ücret haddini açıklayan teoridir. Buna göre ücret, emek
arz ve talebinin denge noktasıdır. Bu noktanın altı ve üstüne çıkıĢlarda dengesizlik
eski noktasına geri gelme eğilimindedir. Örneğin ücretler dengeden aĢağı inerse
çalıĢanlar en temel ihtiyaçlarını dahi karĢılayamayacaklarından dolayı emek arzında
bir azalıĢ olacaktır. Dolayısıyla iĢverenler yeterli çalıĢan bulmak için yüksek ücret
ödemeye hazır olacaklardır.
Bu açıklamalardan anlaĢılacağı gibi denge noktası "asgari geçim noktası" dır.
2.4.2. Ücret Fonu Teorisi
Genelde J. S. Mill'in adıyla birlikte anılan bu teoriye göre ücret seviyesini
belirleyen saik, iĢverenlerin emek faktörüne ödemeye hazır oldukları ya da ödemeyi
planladıkları ücretlerin toplamının oluĢturduğu fondur. Yani bu fonun miktarı toplam
çalıĢan sayısına bölünürse ortalama ücret seviyesi bulunmuĢ olur.
2.4.3. Artık Değer Teorisi
Marx'a göre fiyatı belirleyen yegane unsur emektir. Marx, emeği tüm
yaklaĢımının merkezine oturtarak gerekli açıklamayı yapar. Buna göre bir malın
fiyatını belirleyen unsur, onun üretimi için harcanan emeğe bedeldir. Ancak bilindiği
gibi Marx'ın en temel eleĢtirisi sermaye sınıfının bu bedeli emek sınıfına vermemesi
ve çalıĢanın hayatta kalabilecek kadarki kısmını ona verip geri kalan artığa el
koyması esasına dayanır.

12. 11
2.4.4.Marjinal Verimlilik Teorisi
Bu teoriye göre ücret, çalıĢtırılan son iĢçinin katkısına iĢverenin takdir ettiği
değerdir.
2.4.5.Pazarlık Gücü Teorisi
Bu teoride artık iĢin içine kurumlar da girmektedir. ġu ana kadar belirtilen
yaklaĢımlarda genelde belli bir ücret seviyesinden bahsedildi. Halbuki bu yaklaĢım
belli bir noktadan çok belli bir aralıktan bahseder. Yani hem iĢçiler hem de iĢverenler
için kabul edilebilir asgari ve azami noktalar vardır ve tarafların pazarlık güçleri bu
aralık içinde belli bir noktanın tespitini sağlar.
ÜÇÜNÜ BÖLÜM
3.ASGARĠ ÜCRET UYGULAMASININ TEMELLERĠ
3.1.Ġç Hukuka ĠliĢkin Düzenlemeler
Mevcut asgari ücret uygulamasının iç hukuka iliĢkin dayanakları; 1982
Anayasasının 2. 49 ve 55. maddeleri, 4857 sayılı ĠĢ Kanunun 39. maddesi ve bu
madde gereğince çıkarılan 01.08.2004 tarihli Asgari Ücret Yönetmeliği'dir (AÜY).
Bu bağlamda Anayasanın ilgili maddelerini, Asgari Ücret Yönetmeliğinin
Amaç, kapsam, dayanak ve tanımlarını tek tek incelemekte fayda vardır.
II. Cumhuriyetin nitelikleri
MADDE 2- Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, millî dayanıĢma ve adalet
anlayıĢı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, baĢlangıçta
belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, lâik ve sosyal bir hukuk Devletidir.
V. ÇalıĢma ile ilgili hükümler
A. ÇalıĢma hakkı ve ödevi
MADDE 49.– ÇalıĢma, herkesin hakkı ve ödevidir.

13. 12
(DeğiĢik: 3.10.2001-4709/19 md.) Devlet, çalıĢanların hayat seviyesini yükseltmek,
çalıĢma hayatını geliĢtirmek için çalıĢanları ve iĢsizleri korumak, çalıĢmayı
desteklemek, iĢsizliği önlemeye elveriĢli ekonomik bir ortam yaratmak ve çalıĢma
barıĢını sağlamak için gerekli tedbirleri alır.
VII. Ücrette adalet sağlanması
MADDE 55.– Ücret emeğin karĢılığıdır.
Devlet, çalıĢanların yaptıkları iĢe uygun adaletli bir ücret elde etmeleri ve diğer
sosyal yardımlardan yararlanmaları için gerekli tedbirleri alır.
(DeğiĢik: 3.10.2001-4709/21 md.) Asgarî ücretin tespitinde çalıĢanların geçim
Ģartları ile ülkenin ekonomik durumu da göz önünde bulundurulur.
ĠĢ Kanunu‘nun 39. Maddesi :
Asgari ücret
MADDE 39. - ĠĢ sözleĢmesi ile çalıĢan ve bu Kanunun kapsamında olan veya olmayan
her türlü iĢçinin ekonomik ve sosyal durumlarının düzenlenmesi için ÇalıĢma ve
Sosyal Güvenlik Bakanlığınca Asgari Ücret Tespit Komisyonu aracılığı ile ücretlerin
asgari sınırları en geç iki yılda bir belirlenir.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu, ÇalıĢma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının tespit
edeceği üyelerden birinin baĢkanlığında ÇalıĢma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
ÇalıĢma Genel Müdürü veya yardımcısı, ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürü veya
yardımcısı, Devlet Ġstatistik Enstitüsü Ekonomik Ġstatistikler Dairesi BaĢkanı veya
yardımcısı, Hazine MüsteĢarlığı temsilcisi, Devlet Planlama TeĢkilatı
MüsteĢarlığından konu ile ilgili dairenin baĢkanı veya yetki vereceği bir görevli ile
bünyesinde en çok iĢçiyi bulunduran en üst iĢçi kuruluĢundan değiĢik iĢkolları için
seçecekleri beĢ, bünyesinde en çok iĢvereni bulunduran iĢveren kuruluĢundan değiĢik
iĢkolları için seçeceği beĢ temsilciden kurulur. Asgari Ücret Tespit Komisyonu en az
on üyesinin katılmasıyla toplanır. Kurul, üye oylarının çoğunluğu ile karar verir.
Oyların eĢitliği halinde, BaĢkanın bulunduğu taraf çoğunluğu sağlamıĢ sayılır.
Komisyon kararları kesindir. Kararlar Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girer.

14. 13
Komisyonun toplanma ve çalıĢma Ģekli, asgari ücretlerin tespiti sırasında
uygulanacak esaslar ile baĢkan, üye ve raportörlere verilecek huzur hakları Maliye
Bakanlığı, ÇalıĢma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının birlikte hazırlayacakları
yönetmelikte belirtilir.
Asgari Ücret Tespit Komisyonunun sekretarya hizmetleri, ÇalıĢma ve Sosyal
Güvenlik Bakanlığı tarafından yerine getirilir.
3.1.1.Asgari Ücret Yönetmeliğinin Amaç, Kapsam, Dayanak Ve Tanımları
Amaç;
Madde 1 — Bu Yönetmeliğin amacı, asgari ücretin tespiti sırasında uygulanacak
esaslar, Komisyonun toplanma ve çalıĢma Ģekli ile komisyonun baĢkan, üye ve
raportörlerine verilecek huzur hakkına iliĢkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam;
Madde 2 — Bu Yönetmelik hükümleri, iĢ sözleĢmesi ile çalıĢan ve 4857 sayılı ĠĢ
Kanununun kapsamında olan veya olmayan, her türlü iĢçinin çalıĢtığı bütün
iĢkollarını kapsar.
Dayanak;
Madde 3 — Bu Yönetmelik, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı ĠĢ Kanununun 39 uncu
maddesine dayanılarak hazırlanmıĢtır.
Tanımlar;
Madde 4 — Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: ÇalıĢma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını,
b) Bakan: ÇalıĢma ve Sosyal Güvenlik Bakanını,
c) Komisyon: Asgari Ücret Tespit Komisyonunu,
d) Asgari ücret: ĠĢçilere normal bir çalıĢma günü karĢılığı ödenen ve iĢçinin gıda,
konut, giyim, sağlık, ulaĢım ve kültür gibi zorunlu ihtiyaçlarını günün fiyatları
üzerinden asgari düzeyde karĢılamaya yetecek ücreti,
e) Ücret: Asgari ücreti,

15. 14
f) ĠĢkolu: 2821 sayılı Sendikalar Kanununun 60. maddesi gereğince çıkarılan
ĠĢkolları Tüzüğünde belirtilen iĢkollarını,
g) BaĢkan: Bakan tarafından tespit edilen komisyon üyelerinden herhangi bir
üyeyi,
h) Üye: Asgari Ücret Tespit Komisyonunda görevlendirilen veya seçilen
temsilcileri,
i) Raportör: Bakanlık tarafından altı kiĢiyi geçmemek üzere ÇalıĢma Genel
Müdürlüğü bünyesinden görevlendirilen personeli,ifade eder.
3.1.2.Ücretin Belirlenmesine ĠliĢkin Ġlke ve Esaslar
Ücrette EĢitlik Ġlkesi
Madde 5 — Bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinin birinci fıkrası hükmü saklı kalmak
Ģartıyla, asgari ücretin belirlenmesinde dil, ırk, cinsiyet, siyasal düĢünce, felsefi inanç,
din, mezhep ve benzeri sebeplere dayalı herhangi bir ayrım yapılamaz.
Ücretin Belirlenmesi
Madde 6 — Komisyon, asgari ücreti bütün iĢkollarını kapsayacak Ģekilde belirler.
Ücretin, bir günlük olarak belirlenmesi esastır. Aylık, haftalık, saat baĢına, parça
baĢına veya yapılan iĢ tutarına göre ücret ödenen durumlarda gerekli ayarlamalar
buna göre yapılır.
Ücretin Belirlenmesindeki Esaslar
Madde 7 — Ücret en geç iki yılda bir olmak üzere iĢçilerin 16 yaĢını doldurmuĢ
olup olmadıklarına göre ayrı ayrı belirlenir.
Komisyon, ücretin belirlenmesinde; ülkenin içinde bulunduğu sosyal ve ekonomik
durumu, ücretliler geçinme indekslerini, bu indeksler yoksa geçinme indekslerini,
fiilen ödenmekte olan ücretlerin genel durumunu ve geçim Ģartlarını göz önünde
bulundurur.
3.1.3.Komisyonun KuruluĢu, Görev,Yetki ve Sorumluluğu

16. 15
Komisyonun KuruluĢu ve Toplantı Esasları
Madde 8 — Komisyon; Bakanlığın tespit edeceği üyelerden birinin baĢkanlığında;
a) Bakanlık ÇalıĢma Genel Müdürü veya yardımcısı,
b) Bakanlık ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürü veya yardımcısı,
c) Devlet Ġstatistik Enstitüsü Ekonomik Ġstatistikler Dairesi BaĢkanı veya
yardımcısı, (ĠĢgücü, Hizmetler, Fiyat Ġstatistikleri ve Ġndeksler Dairesi BaĢkanlığı)
d) Hazine MüsteĢarlığı temsilcisi,
e) Devlet Planlama TeĢkilatı MüsteĢarlığından konu ile ilgili dairenin baĢkanı
veya yetki vereceği bir görevli,
f) Bünyesinde en çok iĢçiyi bulunduran en üst iĢçi kuruluĢunun değiĢik iĢkolları
için seçeceği beĢ temsilci,
g) Bünyesinde en çok iĢvereni bulunduran iĢveren kuruluĢunun değiĢik iĢkolları
için seçeceği beĢ temsilciden,kurulur.
Komisyon, Bakanlığın çağrısı üzerine toplanır ve Bakanlıkça hazırlanan gündeme
göre çalıĢır.Komisyon, en az on üyenin katılımı ile toplanır ve oylarının çoğunluğu ile
karar verir. Karara katılmayan üye, isterse katılmama gerekçesini belirtir. Oyların
eĢitliği halinde, BaĢkanın bulunduğu taraf çoğunluğu sağlamıĢ sayılır. Komisyonun
her toplantıda aldığı kararlar karar defterine yazılır ve baĢkan ve üyelerce
imzalanır.Komisyonun ücretin belirlenmesine iliĢkin kararı kesindir. Bu kararın,
toplanan bilgi ve belgelere göre hazırlanacak bir gerekçeye dayandırılması
zorunludur.
Komisyonun Görev, Yetki ve Sorumluluğu
Madde 9 — Komisyon, ücretin belirlenmesinde konuyla ilgili bütün kamu kurum
ve kuruluĢları ve üniversiteler ile iĢbirliği yapabilir, iĢçi ve iĢveren kuruluĢlarının bu
konudaki öneri ve görüĢlerini alabilir. Ayrıca Komisyon, gerektiğinde uzman kiĢilerin
bilgisine baĢvurabilir.
Komisyondaki görüĢmeler ve komisyonun çalıĢmaları gizlidir. BaĢkan, üyeler ve
raportörler ile bu maddenin kapsamına giren kiĢi ve kuruluĢlar bu görevleri
dolayısıyla öğrendikleri her türlü bilgi ve belgeleri gizlemekle yükümlüdür.

17. 16
Alınan kararlar BaĢkan tarafından kamuoyuna duyurulur.
Sekretarya ve Raportörlük Hizmetleri
Madde 10 — Komisyonun sekretarya ve raportörlük hizmetleri Bakanlık ÇalıĢma
Genel Müdürlüğü tarafından yerine getirilir.
3.1.4.Ücretin Yürürlüğü, ĠĢverenin Sorumluluğu,ĠĢçi ve ĠĢveren Temsilcilerinde
Aranan Nitelikler
Ücretin Yürürlüğü
Madde 11 – Komisyonca belirlenen ücretler Resmi Gazete‘de yayımlanır ve
yayımlandığı tarihi izleyen ayın ilk gününden itibaren yürürlüğe girer.
ĠĢverenin Sorumluluğu
Madde 12 — ĠĢçilere, Komisyonca belirlenen ücretlerden düĢük ücret ödenemez. ĠĢ
sözleĢmelerine ve toplu iĢ sözleĢmelerine bunun aksine hükümler konulamaz.
ĠĢverenler tarafından, iĢçilere sağlanan sosyal yardımlar sebebiyle asgari ücretten
herhangi bir indirim yapılamaz.
ĠĢverenler yayımlanan asgari ücretleri iĢyerlerinde iĢçilerin kolayca
görebilecekleri bir yerde ilan etmek zorundadır.
ĠĢçi ve ĠĢveren Temsilcilerinde Aranan Nitelikler
Madde13 — Komisyona seçilecek iĢçi ve iĢveren temsilcilerinin:
a) Asgari ilköğretim mezunu olması,
b) 21 yaĢını doldurmuĢ bulunması,
c) Yüz kızartıcı bir suçtan dolayı hüküm giymemiĢ olmasıgerekir.
ĠĢçi ve ĠĢveren Temsilcilerinin Yedekleri
Madde 14 — Bünyesinde en çok iĢçi ve iĢvereni bulunduran en üst derecedeki iĢçi
ve iĢveren kuruluĢlarının değiĢik iĢkollarından seçecekleri her temsilci için birer

18. 17
yedek temsilci seçilir. Asıl temsilcilerin toplantıya katılması asıldır. Ancak, asıl
temsilcilerin görevlerini yapmalarına geçici veya sürekli bir engelin ortaya çıkması
halinde, komisyona yedekleri katılır.
ĠĢçi Temsilcilerinin Güvencesi
Madde 15 — Komisyonun iĢçi temsilcisi üyelerinden iĢçi olanların, komisyondaki
görevleri süresince, iĢ sözleĢmesinden ve toplu iĢ sözleĢmesinden doğan hakları devam
eder.
Huzur Hakkı
Madde 16 — Her toplantı günü için komisyon baĢkanına 1100, üyelerine 1000,
raportörlere ise 800 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucunda
bulunan miktarda huzur hakkı ödenir. Ancak, her asgari ücret tespitinde on toplantı
gününden fazla huzur hakkı ödenmez.
3.1.5.Son Hükümler
Yürürlükten Kaldırılan Hükümler
Madde 17 — 12.2.1972 tarihli ve 14097 sayılı Resmi Gazete‘de yayımlanan
"Asgari Ücret Yönetmeliği" değiĢiklikleriyle birlikte yürürlükten kaldırılmıĢtır.
Yürürlük
Madde 18 — SayıĢtay görüĢü alınan bu Yönetmelik, yayımı tarihinde yürürlüğe
girer.
Yürütme
Madde 19 — Bu Yönetmelik hükümlerini Maliye Bakanı ile ÇalıĢma ve Sosyal
Güvenlik Bakanı birlikte yürütür.
3.2. Uluslararası Hukuka ĠliĢkin Düzenlemeler
Anayasanın 90. maddesi, ―usulüne göre yürürlüğe konulmuĢ milletlerarası

19. 18
antlaĢmaların kanun hükmünde olduğunu belirtmiĢ ve bunlar hakkında Anayasaya
aykırılık iddiası ile Anayasa Mahkemesine baĢvurulamayacağını‖ düzenlemiĢtir.
Türkiye asgari ücret konusunda ILO tarafından imzalanmıĢ bulunan 3 sözleĢmeden
26 (Asgari Ücret Belirleme Yöntemi) ve 99 (Asgari Ücret Tespit Mekanizması Tarım
SözleĢmesi) sayılı SözleĢmeleri onaylamıĢ,3 131 (Asgari Ücret Tespitine ĠliĢkin
SözleĢme) sayılı sözleĢmeyi ise henüz imzalamamıĢtır.
Yine konuyla ilgili olarak Türkiye, Ġnsan Hakları Evrensel Beyannamesini
1948 yılında, Avrupa Konseyince 1961 yılında kabul edilen Avrupa Sosyal ġartı'nı da
1989 yılında onaylamıĢtır.4 Ne var ki, Türkiye söz konusu Ģartın asgari ücreti
düzenleyen 4. maddesinin 1.fıkrasını onaylamamıĢtır. Bunun nedeni, ülkemizde
asgari ücret tespitinde iĢçi ailesinin ihtiyaçları değil sadece iĢçinin kendisinin
ihtiyaçlarının dikkate alınmasının olduğu belirtilmektedir.5 Ancak ülkemizin, Avrupa
Birliği ile bütünleĢme doğrultusunda, bu düzenlemede yer alan hükümleri dikkate
alması ve bu konuda gerekli düzenlemeleri yapması lazımdır. Türkiye'nin taraf
olduğu uluslararası anlaĢmalar ve yürürlükteki yasal düzenlemelerle, çalıĢanlara ve
onların ailelerine saygın bir yaĢam standardının sağlanması temel bir hak olarak ele
alınmıĢ, devlete de bu konuda çeĢitli sorumluluklar yüklenmiĢtir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
4.ASGARĠ ÜCRETĠN TARĠHSEL GELĠġĠMĠ
3
Türkiye, ILO’nun 16.6.1928 tarihli Asgari Ücret Tespit Usulleri İhdasına İlişkin 26 sayılı Sözleşmesini 1973 yılında (Onay
Tarihi, 25.6.1973, Kanun No. 1769, R.G. 3 Temmuz 1973, 14583.), 28.6.1951 tarihli “Tarımda Asgari Ücret Tespiti
Usulleri Hakkında 99 sayılı Sözleşmesini’’ ise 26 sayılı Sözleşmeden daha önce, 1969 yılında kabul etmiştir. (Onay Tarihi,
30.04.1969, Kanun No.1168, R.G. 26 Mart 1970, 13455).
4
Türkiye, Avrupa Konseyince, 18 Ekim 1961 tarihinde İnsan Hakları Sözleşmesinin "ekonomik ve sosyal haklar" yönünden
tamamlayıcısı olarak
imzalanan “Avrupa Sosyal Şartı” nı 1989 yılında onaylamıştır (R.G. 14 Ekim 1989, 20312.) Bu şartta, “tüm çalışanların
kendilerine ve ailelerine yeterli bir yaşam düzeyi sağlamak için adil bir ücret alma hakkı (Bölüm I, Md.4)” güvence
altına alınmakta, bu şartı imzalayan devletin de “çalışanların kendilerine ve ailelerine saygın bir hayat düzeyi sağlayacak
ücret hakkına sahip olduklarını tanımayı taahhüt ettiği” belirtilmektedir (Bölüm II, Md.4/1).
5
Metin Kutal, "Avrupa Sosyal Şartı ve Türkiye'nin Onayı", İktisat ve Maliye Dergisi, Cilt 36, Sayı 8, s. 501.

20. 19
4.1. Dünyada Asgari Ücretin Ortaya ÇıkıĢı
Dünyada ilk kez 1890 yılında, sosyal politikalarda öncülükleriyle tanınan
Avustralya ve Yeni Zelanda'da baĢlayan asgari ücret uygulaması, 1900'lü yılların
baĢında Avrupa'ya, daha sonra ise tüm dünyaya yayıldı. Uluslararası ÇalıĢma
Örgütü'nün (ILO) 1928'de kabul ettiği 26 sayılı Asgari Ücret Belirleme Yöntemleri ile
Ġlgili SözleĢme ile uluslararası bir ölçüt getirildi.
Asgari ücret ilk kez Ġngiliz sömürge sisteminde ortaya çıkmıĢtır. Ġngiliz sömürü
düzeninde sömürülen ülkelerde yine o ülkenin yerli halkı kullanılırdı. Bu ülkelerin
altın ve elmas madenlerinde Ġngiliz iĢverenler, yine o ülkenin yerli iĢçilerini
çalıĢtırırlardı. Kurulan tarım iĢletmelerinde sömürge ülkelerin iklim ve toprak
özelliklerine göre çay, kahve, pamuk, Ģeker kamıĢı gibi sermayenin ihtiyaç duyduğu
ürünler yetiĢtirilir ve Dünya piyasalarına sunulurdu.
Tüm bu üretim süreçlerinde ülkelerin kaynakları sömürülürken, Ġngiliz
iĢverenler yerli halkın emeklerini de sömürmede ipin ucunu kaçırmaya baĢlarlar.
Ġnsanlara neredeyse karın tokluğuna göre bir ücret bile çok görülmeye baĢlanır.Bu
durum Ġngiliz sömürgeler yönetimini endiĢelendirir. Bu gidiĢle sömürgelerde toplu
baĢkaldırıların meydana gelmesi endiĢesiyle, sömürgelerde belli bir ücretin altında
iĢçi çalıĢtırılması yasaklanır. Böylece asgari ücret uygulaması da baĢlamıĢ
olur.Görüldüğü gibi asgari ücret sömürü sisteminin bir buluĢu olarak ortaya çıkmıĢtır.
Amaç ise bellidir. Ġnsanlar hiç değilse kendilerini ve ailelerini geçindirecek asgari bir
ücret alsınlar ki, bununla yetinip düzene baĢkaldırmasınlar.(ELDEN, Ahmet; 2013)
Bu anlatımdan anlaĢılıyor ki asgari ücretin amacı sanıldığı gibi emeğin
sömürülmesini engellemek için belli bir ücretin altında iĢçi çalıĢtırılamaması değildir.
Ġnsanlara hiç değilse karınlarını doyuracak kadar, asgari bir ücret vermektir. Ülke
Ģartları daha fazlasına el vermediğini ilave ederek çalıĢanların bu ücretlerle
yetinmeleri sağlanarak isyan etmelerini önlemektir.
Tablo 1. ÇeĢitli ülkelerde asgari ücretin ortalama ve medyan ücrete oranı (2011)

21. 20
Kaynakça:https://kanalfinans.com/raporlar/betam-tarim-disi-issizlik-nceki-aya-gre-
dst/, eriĢim tarihi: 15.05.2013.
Tablo 2. 2011 yılında Dünya GSH'larının büyüklüklerini gösteriyor.
Kaynakça:http://pazarraporu.blogspot.com/2013/04/dunya-ulkelerinin-gayri-safi-
haslalar.html, eriĢim tarihi:15.05.2013.
Tablo 3. Dünya‘da ücretler ve kiĢi baĢına gelir 2001

22. 21
Kaynak:http://www.aso.org.tr/kurumsal/media/kaynak/TUR/yayinlarimiz/ASOAsgari
UcretRaporu.pdf, eriĢim tarihi: 24.04.2013
4.2.AB Ülkelerinde Asgari Ücret
AB, üye ülkeler arasında bütünlüğü sağlamak açısından asgari ücret dıĢında
birçok konuda ortak politikalar gerçekleĢtirmiĢtir. Ancak, ücretler konusunda
herhangi bir düzenleme yapma yoluna gitmemiĢtir. AB, ücretleri veya kazançları
belirleyen kanunlara sahip olmadığı gibi bu alana müdahale edecek güce de sahip
değildir. AB ülkeleri kendi ulusal asgari ücretlerini kendi sosyo-ekonomik
durumlarına göre belirleyebildiğinden AB ülkelerinde mevcut asgari ücret
uygulamaları ülkelerarasında farklılıklar göstermektedir.
AB‘de asgari ücrete ilk önce 1989 yılında Avrupa Topluluğu Sosyal ġartı‘nda
yer verilmiĢtir. Avrupa Topluluğu Sosyal ġartı‘na göre ―tüm iĢçilere emeklerinin
karĢılığı verilmelidir, çalıĢanlara örneğin nezih standartlarda yaĢamalarını
sağlamaya yetecek bir ücret olarak eĢit ücret temin edilmelidir.‖ denilerek asgari
ücrete değinilmiĢtir. 1993 yılında da Sosyal ġartı yerine getirmek için Avrupa
Komisyonu eĢit ücret fikrini benimsemiĢtir.
2004 Mayısına kadar 15 ülkenin (Almanya, Avusturya, Belçika, Danimarka,
Fransa, Finlandiya, Hollanda, Ġngiltere, Ġrlanda, Ġtalya, Lüksemburg, Portekiz,
Ġspanya, Ġsveç ve Yunanistan) üye bulunduğu AB‘ye bu tarihte 10 yeni üye (Çek

23. 22
Cumhuriyeti, Estonya, Güney Kıbrıs, Letonya, Litvanya, Macaristan, Malta, Polonya,
Slovakya ve Slovenya) daha katılarak üye sayısı 25‘e yükselmiĢtir. 25 ülkenin 18‘inde
(Belçika, Fransa, Hollanda, Ġngiltere, Ġrlanda, Ġspanya, Lüksemburg, Portekiz,
Yunanistan, Çek Cumhuriyeti, Estonya, Letonya, Litvanya, Macaristan, Malta,
Polonya, Slovakya ve Slovenya) ulusal asgari ücret uygulanırken, diğer ülkelerde
asgari ücret toplu sözleĢmelerle tespit edilmektedir. AB‘de asgari ücretin 5 farklı
belirleniĢ Ģekli bulunmaktadır.
1. Fransa, Lüksemburg, Hollanda, Portekiz ve Ġspanya‘da olduğu gibi
hükümet tarafından iĢçi ve sendikalara danıĢarak belirlenir.
2. Belçika ve Yunanistan‘da ulusal toplu sözleĢmelerle belirlenir.
3. Avusturya, Almanya ve Ġtalya‘da olduğu gibi sektörlere göre farklı asgari
ücret uygulaması ile toplu sözleĢmelerle belirlenir.
4. Finlandiya ve Ġsveç‘te tüm iĢçileri kapsayacak Ģekilde toplu
sözleĢmelerle belirlenir.
5. 2000 yılına kadar Ġrlanda‘da (O‘neill vd., 2002: 3) ve 1993 yılına kadar
Ġngiltere‘de olduğu gibi ücret seviyesinin düĢük olduğu endüstrilerde farklı asgari
ücret uygulaması ile belirlenir. (Dolado vd., 1996: 321; Machin ve Manning, 1997: 734-
735).
Genel olarak değerlendirildiğinde asgari ücret; 25 AB ülkesinin 7‘sinde
(Almanya, Avusturya, Danimarka, Finlandiya, Ġsveç, Ġtalya ve Güney Kıbrıs) toplu
sözleĢmelerle, 18‘inde ise (Belçika, Fransa, Hollanda, Ġngiltere, Ġrlanda, Ġspanya,
Lüksemburg, Portekiz, Yunanistan, Çek Cumhuriyeti, Estonya, Letonya, Litvanya,
Macaristan, Malta, Polonya, Slovakya ve Slovenya) ulusal seviyede yasayla tespit
edilmektedir. Bununla birlikte, AB ülkelerinde asgari ücret konusundaki farklılıklar
sadece belirleniĢ yöntemiyle sınırlı kalmamakta, aynı Ģekilde tespitin yapıldığı
ülkeler arasında da çeĢitli uygulama farklılıkları mevcut bulunmaktadır.
Tablo 4. (Ocak 2009 ve Ocak 2011'de) AB'ye üye ülkelerin 20'sinde, 2 aday ülkede ve
ABD'de ülke genelinde geçerli asgari ücret ve artıĢ oranları.

24. 23
Kaynakça:http://www.samanyoluhaber.com/ekonomi/Turkiye-Avrupa-ikincisi-
oldu/588017/, eriĢim tarihi 28.05.2013
4.3. Asgari Ücretin Toplu SözleĢmelerle Belirlendiği AB Ülkeleri
Avusturya, Almanya ve Ġtalya‘da toplu sözleĢmeler kapsam dıĢındaki
çalıĢanlara da bir Ģekilde uygulanırken; Danimarka, Finlandiya ve Ġsveç‘te toplu
sözleĢmelerin kapsamını geniĢleten yasal bir düzenleme bulunmamaktadır. Ancak,
Finlandiya ve Ġsveç‘te taraf olmayanları kapsayan resmi bir toplu sözleĢme sistemi
olmamasına rağmen, uygulamada, asgari ücret çoğu iĢverene zorunlu kılınarak toplu
sözleĢmeler hemen hemen tüm iĢgücünü kapsar hale getirilmiĢtir (Hinnosaar ve
Rööm, 2003: 6).
Danimarka‘daAsgari ücretin çalıĢan nüfusun çok büyük bir kısmını kapsayan
zorunlu sektörel toplu sözleĢmelerle belirlendiği bu ülkede (Deloitte, 2005), belirlenen
asgari tutarın altında ödeme yapılması kanunsuz bir iĢlem olarak sayılmamaktadır.
Çünkü, asgari ücret sadece toplu sözleĢmelerin kapsadığı sektörlerde
uygulanmaktadır (Eironline, 2002).

25. 24
Avusturya ve Ġtalya‘da ise çalıĢanların beceri derecesine göre farklılık
gösterirken, bölgesel olarak farklılaĢmamakta, tüm ülke çapında tek bir ücret olarak
belirlenmektedir.
4.4. Asgari Ücretin Yasayla Belirlendiği AB Ülkeleri
18 AB ülkesinde asgari ücret; kapsamı, uygulanıĢ tipi, tespit ve güncelleĢtirilme
metodu gibi unsurlar açısından farklılaĢmaktadır. Asgari ücret Çek Cumhuriyeti,
Estonya, Macaristan, Portekiz, Ġspanya gibi ülkelerde yaĢ göz önünde
bulundurulmaksızın tüm iĢçilere uygulanırken; Fransa‘da 18, Hollanda‘da 23,
Ġngiltere‘de 22, Slovakya‘da ise 16 yaĢ ve üzerindeki tüm çalıĢanlara
uygulanmaktadır. Asgari ücret Belçika‘da 21, Lüksemburg‘da 18 yaĢ üzerinde olan,
Slovenya‘da ise yaĢ göz önünde bulundurulmaksızın bütün özel sektör çalıĢanlarını
kapsamaktadır. Belçika, Lüksemburg, Hollanda, Portekiz, Polonya, Macaristan gibi
ülkelerde aylık olarak belirlenen asgari ücret; Fransa, Ġrlanda, Ġngiltere gibi ülkelerde
saatlik olarak; Litvanya, Letonya, Estonya gibi ülkelerde hem aylık hem de saatlik
olarak tespit edilmektedir (Tablo 5).
Tablo 5. Yasal Asgari Ücretin Bulunduğu AB Ülkelerinde veTürkiye‘de Asgari Ücret.

26. 25
Ülke Tarihi Kapsamı ve UygulanıĢ
Tipi
Tespit Metodu GüncelleĢtirilme Metodu
Belçika 1975 21 yaĢ ve üstü özel
sektör iĢçileri A
Sosyal taraflarla yapılan
görüĢmelerle
Otomatik endeksleme
Fransa 1970 18 yaĢ ve üstü tüm
iĢçiler S
Hükümet Otomatik endeksleme
Hollanda 1969 23 yaĢ ve üstü tüm
iĢçiler A
Hükümet Yılda iki kez
Ġngiltere 1999 22 yaĢ ve üstü tüm
iĢçiler S
Sosyal tarafların
tavsiyelerinimüteakip
hükümet
Sosyal tarafların tavsiyelerini
müteakip hükümet tarafından
Ġrlanda 2000 Deneyimli yetiĢkin
iĢçiler S
ĠĢ mahkemeleri veya
sosyal tarafların
tavsiyelerini müteakip
hükümet
ĠĢ mahkemeleri veya sosyal
tarafların tavsiyelerini müteakip
hükümet tarafından
Ġspanya 1980 YaĢa bakılmaksızın tüm
iĢçilerA, G
Hükümet Enflasyon tahminlerine göre yıllık
olarak
Lüksemburg 1973 18 yaĢ ve üstü tüm özel
sektör iĢçileri A
Hükümet Otomatik endeksleme ve periyodik
olarak yeniden inceleme
Portekiz 1974 YaĢa bakılmaksızın tüm
iĢçiler A
Hükümet Hükümetin enflasyon tahminlerine
göre yıllık olarak
Yunanistan 1991 19 ve üstü tüm beyaz
yakalı, 18 yaĢ veya üstü
tüm mavi yakalı iĢçiler
A, G
Sosyal taraflarla yapılan
görüĢmelerle
Sosyal taraflarla yapılan
görüĢmelerle iĢteki deneyime göre 3
yılda bir
Çek
Cumhuriyeti
1991 Tüm iĢçiler A, S Sosyal taraflarla yapılan
görüĢmelere müteakip
hükümet
Genellikle yılda bir kez olmak üzere
hükümet tarafından
Estonya 1991 Tüm iĢçiler A, S Hükümet Sosyal tarafların tavsiyelerini
müteakip hükümet tarafından
Letonya 1991 Tüm iĢçiler A, S Hükümet Ġlgili kurumların tavsiyelerini
müteakip hükümet tarafından

27. 26
Kaynak: Clare ve Paternoster, 2003: 5-6 ve ILO Minimum Wage Database, 2005
temel alınarak oluĢturulmuĢtur. A: aylık, G: günlük, S: saatlik
Tablo 6. Dünya genelinde ülkelerin $ bazında asgari ücret oranları 2012-2013 yılları
Litvanya 1991 Tüm iĢçiler A, S Sosyal tarafların
tavsiyelerini müteakip
hükümet
Sosyal tarafların tavsiyelerini
müteakip hükümet tarafından
Macaristan 1988 Tüm iĢçiler A Sosyal tarafların
tavsiyelerini müteakip
hükümet
Sosyal tarafların tavsiyesiyle
hükümet
Malta 1974 Tüm iĢçiler A Hükümet Otomatik endeksleme
Polonya 2003 Tüm iĢçiler A Sosyal taraflarla yapılan
görüĢmelere müteakip
hükümet
2003 yılından beri yılda iki kez
enflasyon oranına bağlı olarak
endeksleme
Slovakya 1991 16 yaĢ ve üstü tüm
iĢçiler A, S
Sosyal tarafların
tavsiyelerini müteakip
hükümet
Sosyal tarafların tavsiyesiyle
hükümet
Slovenya 1995 Tüm özel sektör
iĢçileri A
Sosyal taraflarla yapılan
görüĢmelere müteakip
hükümet
Sosyal taraflarla yapılan
görüĢmelere müteakip hükümet
tarafından
Türkiye 1936 16 yaĢ ve üstü tüm
iĢçiler G
ĠĢçi, iĢveren ve
hükümettemsilcilerinin
oluĢturduğu Asgari Ücret
Tespit Komisyonu
Genellikle her yıl (hiç olmazsa iki
yılda bir)

28. 27
ÜLKE $
Afganistan 100
Cezayir 231
Arnavutluk 198
Myanmar 110
Çin 120
Kongo Cum. 109
Kostarika 278
FildiĢi Sahili 72
Hırvatistan 481
Küba 9
Kamerun 56
Çek Cum. 452
Mısır 110
Salvador 219
Ekvator Ginesi 260
Etiyopya 23
Almanya Yok
Yunanistan 683 £
Haiti 100
Hindistan 30* 3,40
Ġran 318
Japonya 30*10
Libya 200
Kaynak:http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_minimum_wages_by_country,eriĢim
tarihi: 23.04.2013
4.5. Türkiye‘de Asgari Ücretin GeliĢimi

29. 28
Asgari ücret, kavramsal olarak Türk mevzuatına 1936 tarihli 3008 sayılı ĠĢ
Kanunu ile girmiĢtir. Kanunun 32.maddesinde, ―iktisadi ve içtimai zaruretler
dolayısıyla Ġktisat Vekâletince teklif edilecek iĢlerde gerek saat baĢına veya gündelik
yahut haftalık veya aylık hesabıyla ve gerek parça baĢına yahut yapılan iĢ miktarına
göre ödenecek iĢçi ücretlerinin en aĢağı hadleri bir nizamname ile tespit edileceği‖
hükme bağlanmıĢtır. II. Dünya SavaĢı'nın neden olduğu anormal koĢullar,
uygulamanın 1950'li yıllara kadar baĢlatılamamasına neden olmuĢtur.
1951 den 1967 ye kadar önceleri sadece tarımda, daha sonra sanayi ve hizmet
kesimlerinde asgarî ücretler tespit edilmiĢtir. Ancak 16 yıllık uygulama genellikle
baĢarılı olamamıĢ, benzer bölgeler arasında dahi çok büyük farklar yaratılmıĢ,
bütün iĢçilerin asgarî ücretten faydalanması sağlanamamıĢtır.
1967 yılında ĠĢ Kanunu yenilenirken (Yasa no: 931) mahalli komisyonlar
kaldırılmıĢ, iĢçi-iĢveren ve hükümet kanatlarından beĢer temsilcinin katılacağı 15
kiĢilik merkezi bir komisyon öngörülmüĢtür. Bu komisyon, tüm iĢçiler için asgari
ücretleri, en geç iki yılda bir belirleyecektir.
931 sayılı yasanın Anayasa Mahkemesi tarafından iptali üzerine yürürlüğe
konulan 1971 tarihli 1475 sayılı ĠĢ Kanunu‘nda da 15 kiĢilik komisyon varlığını
korumuĢtur. Günümüzde bu komisyon iĢ yasalarına tabi iĢçilerin asgari ücretlerini
belirlemektedir. Tarım iĢçilerinin asgari ücretleri ise bu komisyona tarım
kesiminden iĢçi, iĢveren ve hükümeti temsil eden 5 yeni üyenin katılması ile ayrıca
saptanmaktadır.
Bu esaslara göre, 1972‗den beri tarım ve tarım dıĢı asgari ücretler, 16 yaĢından
küçük ve yetiĢkin iĢçiler için ayrı ayrı tespit edilmektedir. Genellikle tespitler iki
yıllık sürenin dolmasından önce yapılmaktadır.Asgari ücret tespitlerinde iĢçini
geçindirmekle yükümlü olduğu aile üyelerinin dikkate alınmaması, asgari ücretin
vergi dıĢı bırakılmaması, fiyat artıĢlarına göre otomatik olarak yükselmemesi (eĢel-
mobile) eleĢtirilmektedir. 931 Sayılı ĠĢ Kanununun Anayasa Mahkemesi tarafından
Ģekil yönünden iptal edilmesi üzerine 1971 tarihli 1475 sayılı ĠĢ Kanunu yürürlüğe
girmiĢtir. Bu kanunun 33. maddesinde öngörülen ―Asgari Ücret Yönetmeliği‖ 1972

30. 29
yılında çıkarılmıĢtır. Yeni çıkarılan 1475 sayılı ĠĢ Kanunu birkaç istisna dıĢında 931
sayılı ĠĢ Kanunun aynısıdır.
Tablo 7. Yıllar itibari ile Türkiye‘de asgari ücretler 2000-2013
Kaynak:http://pazarraporu.blogspot.com/2013/04/2000-ylndan-bu-yana-asgari-ucrette-
ne.html, eriĢim tarihi, eriĢim tarihi:10.05.2013
Tablo 8. Yıllara göre asgari ücret artıĢ oranları 2000-2012
Kaynak:http://ekonturk.blogspot.com/2012_06_24_archive.html,eriĢimtarihi:29.05.2013
Tablo 9. Yıllara göre asgari ücret ile kaç dolar alabilirsiniz?

31. 30
Kaynakça:http://www.beycan.net/580/yillara-gore-asgari-ucretin-degisimi-asgari-ucret-asgari-maas-
dolar-fiyatlari.html, erişim tarihi: 29.05.2013
Tablo 10. (1990 – 2012) Yılları arasındaki dolar seyri.
Kaynakça:http://www.goldreporter.de/statistiken/, eriĢim tarihi: 29.05.2013

32. 31
Tablo 11. GSMH karĢılaĢtırması reel asgari ücret karĢılaĢtırması.
Kaynakça: http://www.kesk.org.tr/content/eme%C4%9F-pay%C4%B1-azal%C4%B1rken-%C3%BCcretler-
ve-m%C3%BCcadele, erişim tarihi: 29.05.2013
BEġĠNCĠ BÖLÜM
5.ASGARĠ ÜCRETĠN NET HESABI VE ĠġVERENE MALĠYETĠ
Resmi Gazete, 29 Aralık 2012 CUMARTESĠ, Karar Tarih: 27/12/2012, Karar No:
2012/1
16 yaĢını doldurmuĢ iĢçilerin bir günlük normal çalıĢma karĢılığı asgari ücretlerinin;
1/1/2013-30/6/2013 tarihleri arasında 32,62(otuzikialtmıĢiki) Türk Lirası olarak,
1/7/2013-31/12/2013 tarihleri arasında ise 34,05 (otuzdörtsıfırbeĢ) Türk Lirası olarak
tespitine, iĢçi temsilcilerinin muhalefetine karĢılık oy çokluğuyla karar verilmiĢtir.
16 yaĢını doldurmamıĢ iĢçilerin bir günlük normal çalıĢma karĢılığı asgari
ücretlerinin 01.01.2013 - 30.06.2013 tarihleri arasında 27,97 (yirmiyedidoksanyedi)
Türk Lirası olarak, 01.07.2013 – 31.12.2013 tarihleri arasında 29,25
(yirmidokuzyirmibeĢ) Türk Lirası olarak tespitine, iĢçi temsilcilerinin muhalefetine
karĢılık oy çokluğuyla karar verilmiĢtir. Buna göre;

33. 32
(01.01.2013 - 30.06.2013) yılı itibari ile hesaplanan asgari ücret oranlarının yaĢlara
göre tutarı aĢağıdaki gibidir:
16 YAġINI DOLDURMUġ ĠġÇĠLER ĠÇĠN 16 YAġINI DOLDURMAMIġ ĠġÇĠLER ĠÇĠN
ASGARĠ ÜCRETĠN NETĠNĠN HESABI (TL/AY) ASGARĠ ÜCRETĠN NETĠNĠN HESABI (TL/AY)
ASGARĠ ÜCRET 978,6 ASGARĠ ÜCRET 839,1
SSK PRĠMĠ % 14 137 SSK PRĠMĠ % 14 117,47
ĠġSĠZLĠK SĠG.FONU % 1 9,79 ĠġSĠZLĠK SĠG.FONU % 1 8,39
GELĠR VERGĠSĠ %15 51,37 (*) GELĠR VERGĠSĠ %15 33,59
ASGARĠ GEÇĠM ĠNDĠRĠMĠ 73,4 ASGARĠ GEÇĠM ĠNDĠRĠMĠ 73,4
DAMGA VERGĠSĠ % 07,59 7,43 DAMGA VERGĠSĠ % 07,59 6,37
KESĠNTĠLER TOPLAMI 205,59 KESĠNTĠLER TOPLAMI 165,82
NET ASGARĠ ÜCRET 773,01 (**) NET ASGARĠ ÜCRET 673,28
Not: (*) Gelir Vergisi Hesaplamasında; 193 Sayılı G. V. Kanununun 32 maddesi
uyarınca iĢçinin, bekar ve çocuksuz olduğu ve sadece kendisi dikkate alınarak, Asgari
Geçim Ġndirimi uygulanmıĢtır.
(**) Net ele geçen asgari ücrete 73,40 TL asgari geçim indirimi ilave edilmiĢtir.
01.01.2013 yılı itibari ile hesaplanan asgari ücret oranlarının iĢverene maliyeti
aĢağıdaki gibidir:

34. 33
ĠġVERENE MALĠYETĠ (TL/AY)
16 YAġINI DOLDURMUġ ĠġÇĠLER ĠÇĠN 16 YAġINI DOLDURMAMIġ ĠġÇĠLER ĠÇĠN
ASGARĠ ÜCRET 978,6 ASGARĠ ÜCRET 839,1
SSK PRĠMĠ %14.5
(ĠĢveren Payı)
141,9 (***)
SSK PRĠMĠ % 14.5
( ĠĢveren Payı )
121,67
ĠġVEREN ĠġSĠZLĠK SĠGORTAFONU % 2 19,57 ĠġVEREN ĠġSĠZLĠK SĠG.FONU % 2 16,78
ĠġVERENE TOPLAM MALĠYET 1.140,07 ĠġVERENE TOPLAM MALĠYET 977,55
(***) 5510 sayılı Kanunun 81. maddesinin (ı) bendine göre, bentte belirtilen Ģartları
sağlayan iĢverenlere, SGK primi iĢveren payında 5 puanlık indirim öngörüldüğünden
hesaplamalar buna göre yapılmıĢtır. Gerekli Ģartları sağlamayan iĢverenler için, SGK
primi iĢveren payı %19,5'dir.
TÜRK-Ġġ tarafından, çalıĢanların geçim koĢullarını ortaya koymak ve temel ihtiyaç
maddelerindeki fiyat değiĢikliğinin aile bütçesine yansımalarını belirlemek amacıyla
her ay düzenli olarak yapılan ―açlık ve yoksulluk sınırı‖ araĢtırmasının 2013 Mayıs
ayı sonuçlarına göre:
 Dört kiĢilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması
gereken gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 995,28 lira,
 Gıda harcaması ile birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaĢım,
eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer harcamaların
toplam tutarı (yoksulluk sınırı) ise 3.241,96 lira oldu.
Tablo 12. (2013 yılı) Asgari geçim indirimi

35. 34
Kaynak:http://2.bp.blogspot.com/l0wO2OxHOow/UNzH9hE8BfI/AAAAAAAAE8I/Fjb4n5LzcBo/s1600/201
3+agi.jpg, erişim tarihi: 29.05.2013
Gıda harcaması tutarı, meyve-sebze hariç tutulduğunda bir önceki aya göre
binde 3 oranında artıĢ göstermesine karĢın, yaĢ sebze-meyve hesaplamaya dahil
edildiğinde bir önceki aya göre yüzde 1,69 oranında gerilemiĢtir. Bir baĢka ifadeyle
‗erken yaz‘ sebze-meyve bolluğu ve fiyat gerilemesi mutfağa olumlu etkide bulunmaya
devam etmektedir.
Ancak çalıĢanların ―geçim Ģartları‖ enflasyondaki gerilemeye rağmen
düzelmemektedir. Dört kiĢilik ailenin yaĢam maliyeti yılbaĢına göre 33,48 lira artıĢ
göstermiĢtir. Ücret gelirleri zorunlu giderleri karĢılamaya yetmeyen ya da ücret
gelirleri yaĢam maliyetindeki artıĢın gerisinde kalan çalıĢanların ―hayat pahalılığı‖
sorunları devam etmektedir. Bir iĢçi için belirlenen yaĢama maliyeti bu ay 1.120,78
lira olarak hesaplanmaktadır. Oysa aile unsuru dikkate alınmadan tek bir çalıĢan
temel alınarak net 773,01 TL/ay olarak belirlenen asgari ücret ―gerçek geçim
Ģartlarını‖ yerine, iĢveren-devlet kesimi tarafından belirlenen ―sanal‖ bir durumu
yansıtmaktadır.
TÜRK-Ġġ ve TÜĠK gıda endeksindeki değiĢim izlendiğinde, son oniki ay
itibariyle fiyatlardaki değiĢimin paralel olduğu görülmektedir. Ancak baz etkisi
nedeniyle fiyatlarda önümüzdeki aylarda yükselme eğilimi görülmesi beklenmektedir.
6.ASGARĠ ÜCRET ĠLE ĠLGĠLĠ ELEġTĠRĠLER

36. 35
Asgari ücretle ilgili eleĢtirileri daha net anlayabilmek için öncelikli olarak
aĢağıda yıllar bazında verilen açlık, yoksulluk, en düĢük memur maaĢı tutarları gibi
grafikleri incelemekte fayda vardır.
Tablo 13. Dört kiĢilik bir ailenin aylık gıda harcaması
Tablo 14.Ġnsanca yaĢanması için aylık harcanması gereken tutar (TL)
Kaynak: http://www.ateshirsizi.com/asgari-ucretle-asgari-olumlerde-yenit14255p8.html?s=9a562
f6b69cd17953a40a514be72fa94&langid=1, erişim tarihi 29.05.2013- NOT :Tablo 13.adresi ile aynıdır.
Tablo 15. Dört kiĢilik bir ailenin açlık sınırı (2012)

37. 36
Kaynak: http://www.ateshirsizi.com/asgari-ucretle-asgari-olumlerde-yenit14255p8.html?s=9a562
f6b69cd17953a40a514be72fa94&langid=1, erişim tarihi 29.05.2013
Tablo 16.Aralık 2009 – Aralık 2012 Açlık ve Yoksulluk Sınırları ve En DüĢük Memur
MaaĢı.
Kaynak:http://www.sendika.org/2013/03/kapitalist-meritokrasi-asgari-ucretlilerin-ve-memurlarin-
aclikla-yoksullukla-imtihani-kansu-yildirim/, erişim tarihi: 29.05.2013
Asgari ücret ile ilgili yapılan eleĢtiriler;

38. 37
1. Asgari ücret, toplumda temsil sorunu yaratmayacak, çalıĢanların tümünü
temsil edecek bir katılımla belirlenmelidir.
2. Asgari ücretin niteliği, asgari ücretin vergi, fon, sigorta gibi her türlü kesintinin
dıĢında net olarak belirlenmesini gerektirir.
3. Asgari ücret, devletin sosyal niteliği gözetilerek, eğitim, sağlık, sosyal
güvenlikle ilgili devlet yükümlülükleri yerine getirilerek hesaplanmalıdır.
4. 4.Asgari ücretin belirlenmesinde, iĢçinin geçindirmekle yükümlü olduğu aile
bireylerinin, belirli bir oran çerçevesinde gözetilmesi gerekmektedir. Bu
doğrultuda, aile yardımı sigorta dalının, asgari ücret aracılığıyla düzenlenmesi
ve uygulanması sağlanmalıdır.
5. Asgari ücret, insan onuruna yaraĢır düzeyde yaĢamaya yetecek bir ücret
olmalıdır.
6. Bilimsel verilerle hesaplanan net tutarın iĢçinin eline geçmesinin sağlanması;
7. ĠĢçilerin arasında nitelik, kıdem, iĢin mahiyeti gibi ekonomik amaçlı
değerlendirmelerin tümünden bağımsız olarak ele alınması gerekmektedir.
8. Belirleme yapılırken en düĢük devlet memuru maaĢının dikkate alınması;
9. Gelir dağılımında adaleti sağlamaya yönelik olarak ayrıca refahtan pay
içermesi gerekmektedir.
10.Asgari ücret, toplumda temsil sorunu yaratmayacak, çalıĢanların tümünü temsil
edecek bir katılımla belirlenmelidir.
11. Asgari ücretin niteliği, asgari ücretin vergi, fon, sigorta gibi her türlü kesintinin
dıĢında net olarak belirlenmesini gerektirir.
12. Asgari ücret, devletin sosyal niteliği gözetilerek, eğitim, sağlık, sosyal güvenlikle ilgili
devlet yükümlülükleri yerine getirilerek hesaplanmalıdır.
13. Asgari ücretin belirlenmesinde, iĢçinin geçindirmekle yükümlü olduğu aile
bireylerinin, belirli bir oran çerçevesinde gözetilmesi gerekmektedir. Bu doğrultuda,
aile yardımı sigorta dalının, asgari ücret aracılığıyla düzenlenmesi ve uygulanması
sağlanmalıdır.
14. Asgari ücret, insan onuruna yaraĢır düzeyde yaĢamaya yetecek bir ücret olmalıdır.
(KÖ/EÜ)
SONUÇ

39. 38
Bu çalıĢmamızda asgari ücretin Türkiye‘de ki ve Dünyada ki geliĢiminin net
anlaĢılabilmesi için; birinci bölümde ücret tanımı ve ücret çeĢitleri hakkında bilgi
verilmiĢtir.
Ġkinci bölümde ise asgari ücret saptamalarının Ülkemizde ve Dünyada ki
hukuki dayanakları hakkında bilgi aktarılmıĢtır.
Dördüncü bölümde asgari ücretin Dünyada nasıl geliĢtiği, AB Ülkeleri‘nde
yıllara göre değiĢim miktarı, ülkelere göre asgari ücretin (toplu sözleĢmeyle mi,
yasayla mı?) belirlendiğini açıklayan bilgilere yer verilmiĢtir. Türkiye‘de ki asgari
ücret uygulamaları ve asgari ücretten yapılan kesintiler hakkında bilgi yine bu
bölümde aktarılmıĢtır.
BeĢinci bölümde asgari ücretin iĢverene maliyeti hakkında bilgi aktarılmıĢtır.
Son bölüm olan altıncı bölümde asgari ücretin yoksulluk sınırının altında
kalması dolayısıyla aldığı eleĢtiriler ve asgari ücreti iyileĢtirmeye yönelik öneriler
hakkında bilgi verilmiĢtir.
Asgari ücret iĢçi, iĢveren ve devlet için çok önemli fonksiyona sahiptir. Bu
sebeple iĢçi açısından asgari ücret hesaplamalarında iĢçinin bakmak zorunda olduğu
aile bireyi sayısı dikkate alınarak yapılmalı, asgari ücretten yapılan vergi kesintisi
kaldırılmalıdır. Ülkemizde TUĠK araĢtırmalarına bakıldığında asgari ücretin
yoksulluk sınırının altında kaldığı görülmektedir. Ġnsan onuruna yakıĢır Ģekilde
asgari ücret seviyesinin daha üst seviyelere çekilmesi gerekmektedir.
Diğer taraftan iĢverenlerin katlanmak zorunda oldukları asgari ücrete bağlı
çeĢitli mali yükümlülükler (primler, fon kesintileri vb.) iĢveren üzerinde ki maliyetleri
artmakta bu da kayıt dıĢı istihdama, vergi kayıplarına, sosyal adaletsizliğe, ekonomik
istikrarsızlıklara sebep olmaktadır. Bu olgular dikkate alınarak asgari ücret
ödeyenlerin maliyetlerinin azaltılmasında çeĢitli tedbirler alınması gerekmektedir.

40. 39
Bu konular dikkate alınarak asgari ücret tutarı düzeltildiği takdirde iĢçi,
iĢveren ve devlet konunun üç tarafı da geliĢecek, rahat bir yaĢam standardına sahip
olacak ve bunun getirisi olarak da devletine vergi ödeyerek devletini ve gelecek
kuĢaklarını kalkındıracaktır.

41. 40
Kaynakça:
http://www.sendika.org/2013/03/kapitalist-meritokrasi-asgari-ucretlilerin-ve-
memurlarin-aclikla-yoksullukla-imtihani-kansu-yildirim/, EriĢim Tarihi: 29.05.2013
kisi.deu.edu.tr/userweb/nuray.turan/ASGARĠ%20ÜCRET.ppt, EriĢim Tarihi:
23.04.2013
http://www.turkcebilgi.org/ekonomi/ekonomi-teorileri/ucret-teorileri-6337.html,
EriĢim Tarihi: 23.04.2013
http://bianet.org/bianet/bianet/51273-asgari-ucretin-tarihi-islevi-durumu,EriĢim
Tarihi: 23.04.2013
http://lasiad.org.tr/hangi-ulkede-asgari-ucret-ne-kadar/, EriĢim Tarihi: 23.04.2013
http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/eurostat/home/,EriĢim Tarihi:
23.04.2013
http://www.belediyegazetesi.net/yazi/dunyada-ve-turkiyede-asgari-ucretin-
degerlendirilmesi-314.html,EriĢim Tarihi: 23.04.2013
http://www.muhasebedersleri.com/pratik-bilgiler/asgari-ucretler.html, EriĢim
Tarihi:22.04.2013
http://www.alomaliye.com/asgari_ucret_yonetmeligi.htm, EriĢim Tarihi: 22.04.2013
http://www.radikal.com.tr/haber.php?haberno=242216, EriĢim Tarihi: 22.04.2013
http://www.derszamani.net/asgari-ucret-nedir.html, EriĢim Tarihi: 22.04.2013
http://www.muhasebeturk.org/yeni/34536-2013-asgari-ucret-2013-yili-brut-net-asgari-
ucret-tutari.html, EriĢim Tarihi: 22.04.2013
http://www.politikadergisi.com/sites/default/files/kutuphane/bir_sosyal_politika_araci_
olarak_turkiyede_asgari_ucret_1951_-_2003.pdf, EriĢim Tarihi: 22.04.2013
http://www.ilo.org/public/turkish/region/eurpro/ankara/about/sozlesmeler.htm, EriĢim
Tarihi: 22.04.2013

42. 41
http://www.doguturk.com/guncel/komisyon-calismalara-basladi-peki-asgari-ucret-
neden-onemli-h5564.html, EriĢim Tarihi: 22.04.2013
http://bianet.org/bianet/bianet/51273-asgari-ucretin-tarihi-islevi-durumu
http://www.belgeler.com/blg/2l1k/asgari-cret
https://kanalfinans.com/raporlar/betam-tarim-disi-issizlik-nceki-aya-gre-dst/
http://pazarraporu.blogspot.com/2013/04/2000-ylndan-bu-yana-asgari-ucrette-ne.html
http://www.samanyoluhaber.com/ekonomi/Turkiye-Avrupa-ikincisi-oldu/588017/,
eriĢim tarihi: 05.05.2013
http://www.aso.org.tr/kurumsal/media/kaynak/TUR/yayinlarimiz/ASOAsgariUcretRap
oru.pdf, eriĢim tarihi: 24.04.2013
http://www.belgeler.com/blg/7g4/emek-ve-cret; eriĢim tarihi: 24.04.2013
http://www.belgeler.com/blg/1ayn/trk-hukukunda-cretin-korunmasi-the-protection-of-
wage-in-turkish-labour-law, eriĢim tarihi: 24.04.2013
http://www.turkis.org.tr/?wapp=CE20D9C6-7336-452A-A37A-84D4CA262D34, eriĢim
tarihi: 29.04.2013
http://www.ttb.org.tr/mevzuat/index.php?option=com_content&task=view&id=202&Ite
mid=33; eriĢim tarihi: 29.04.2013
http://blog.milliyet.com.tr/asgari-ucret-dunya-da-ilk-kez-nasil-ortaya-cikti-ve-mantigi-
nedir-/Blog/?BlogNo=395240, eriĢim tarihi: 29.04.2013
http://www.ilo.org/public/turkish/region/eurpro/ankara/about/soz026.htm;eriĢim tarihi:
05.05.2013
http://www.lutfiinciroglu.com/content/view/14/87/, eriĢim tarihi: 05.05.2013
http://www.turkcebilgi.org/ekonomi/ekonomi-teorileri/ucret-teorileri-6337.html, eriĢim
tarihi: 25.05.2013
http://www.alomaliye.com/asgari_ucret_yonetmeligi.htm, eriĢim tarihi: 25.05.2013
http://www.belgeler.com/blg/2l1k/asgari-cret, eriĢim tarihi: 25.05.2013
http://alanyadergi.akdeniz.edu.tr/_dinamik/164/259.pdf, eriĢim tarihi: 25.05.2013