SlideShare a Scribd company logo
1 of 18
Download to read offline
VERGİLERE KARŞI TEPKİLER VE
VERGİLERİN AHLAKİ VE SOSYO-
PSİKOLOJİK SINIRLARI
PROF.DR. COŞKUN CAN AKTAN
•Vergi ödemekle yükümlü olan
bireyler, vergileme karşısında
psikolojik açıdan nasıl bir tutum
sergilerler?
•Bireyler vergilere karşı ne tür
tepkiler gösterirler?
BİREYLERİN OLAYLAR
KARŞISINDA
SERGİLEDİĞİ TUTUM ONUN,
KARŞI KARŞIYA
KALDIĞI OLAYLARDAN
NE ANLADIĞI İLE İLİŞKİLİDİR
ALGILAMA
TUTUM
DAVRANIŞ
BİREYE ATFEDİLEN VE
ONUN
PSİKOLOJİK BİR OBJEYLE
İLGİLİ
DÜŞÜNCE,DUYGU VE
DAVRANIŞ LARINI
OLUŞTURAN EĞİLİM.
Mükelleflerin vergileme karşısındaki
tutumlarının en önemli belirleyicisi
mükellefler üzerinde oluşan
vergi yükü dür.
Vergi yükünün belirleyicisi ise
vergi oranları dır.
VERGİ YÜKÜ NEDENİYLE
HİSSEDİLEN FEDAKARLIK
ORANSAL
VERGİ YÜKÜ
PSİKOLOJİK
VERGİ YÜKÜ
KULLANILABİLİR
GELİRDE AZALMA VERGİ BASKISI
• Ülkenizin veya ilinizin önemli tarihsel olaylarını gösteren bir
zaman çizelgesi yapın.
1. Olayın
Adı
2. Olayın
Adı
3. Olayın
Adı
4. Olayın
Adı
5. Olayın
Adı
6. Olayın
Adı
7. Olayın
Adı
8. Olayın
Adı
1. Tarih 2. Tarih 3. Tarih 4. Tarih 5. Tarih 6. Tarih 7. Tarih 8. Tarih
Olayın
Açıklaması
Olayın
Açıklaması
Olayın
Açıklaması
Olayın
Açıklaması
Olayın
Açıklaması
Olayın
Açıklaması
Olayın
Açıklaması
Olayın
Açıklaması
Sempati
Apati
Antipati
Nefret
VERGİORANI
100
0
Olumlu Tutum Olumsuz TutumVERGİYE KARŞI TUTUM
ŞŞekil 1. Mekil 1. Müükellef Davrankellef Davranışışlarlarıı YYöönnüünden Orannden Oran--Tutum AnaliziTutum Analizi
Sempati
Apati
Antipati
Nefret
VERGİORANI
100
0
Olumlu Tutum Olumsuz TutumVERGİYE KARŞI TUTUM
ŞŞekil 1. Mekil 1. Müükellef Davrankellef Davranışışlarlarıı YYöönnüünden Orannden Oran--Tutum AnaliziTutum Analizi
Gelenekler ve Bayramlar
• Ülkenizde kutlaması yapılan
önemli bayramları ve
gelenekleri anlatın. Bu
kutlamaları kimlerin, ne
zaman yaptığını da ekleyin.
Sempati
Apati
Antipati
VERGİORANI
100
0
Olumlu Tutum Olumsuz TutumVERGİYE KARŞI TUTUM
ŞŞekil 2. Mekil 2. Müükellef Davrankellef Davranışışlarlarıı YYöönnüünden Orannden Oran--Tepki AnaliziTepki Analizi
Kabul
Pasif Tepki
Aktif Tepki
Sempati
Apati
Antipati
VERGİORANI
100
0
Olumlu Tutum Olumsuz TutumVERGİYE KARŞI TUTUM
ŞŞekil 2. Mekil 2. Müükellef Davrankellef Davranışışlarlarıı YYöönnüünden Orannden Oran--Tepki AnaliziTepki Analizi
Kabul
Pasif Tepki
Aktif Tepki
Vergileme Karşısındaki Psikolojik
Tutumun Tepkisel Boyutu
Vergiye karşı tepkiler
aynı zamanda
Temsilsiz ve Adaletsiz
Vergilemenin
sonucudur.
TEMSİLSİZ VERGİLEME
Egemenliğin mutlak sahibi olan toplum,
yetki vermediği bir otorite tarafından
vergilendirilmesi
ADALETSİZ VERGİLEME
Vergi yükünün toplumu oluşturan
bireyler arasında adil ve dengeli bir
şekilde dağıtılmaması
Şekil 3.Vergilemede Tutum-Tepki Spektrumu
ANTİPATİ
NEFRET
NEFRET
AKTİFTEPKİPASİFTEPKİ
SEMPATİ
APATİ
ANTİPATİ KABUL
Verginin Reddi ve Vergi İsyanı
Vergi Kaçakçılığı
Vergiden Kaçınma
Aylaklığı Tercih Etme
Gönüllü Uyum
Verginin Yansıtılması
Yatırımdan Vazgeçme
Tüketimi Kısma
a. Vergiye Karşı PASİF Tepki
GELİR ETKİSİ
Mükellef ödediği vergi miktarının neden
olduğu gelir kaybını telafi etmek amacıyla
daha fazla çalışabilir.
İKAME ETKİSİ
Mükellef çalışma arzusunu kaybederek
aylaklığı tercih edebilir.
1.Aylaklığı Tercih Etme
Çok çalışarak çok vergi ödemektense çalışmamanın
tercih edilmesi,diğer bir deyişle aylaklığın tercihi söz
konusu olmaktadır.
2.Tüketimi ve Tasarrufu Kısma
Vergi oranlarındaki artışlar kişilerin kullanılabilir gelir
seviyesini azalttığından, gelir azalmasına bağlı olarak
tüketim ve tasarruf miktarlarında değişme meydana
gelmektedir.
3.Üretimi Azaltma
Üretim faaliyetleri üzerine konulan vergiler de maliyet
unsuru olduğundan,üretimin karlılığını azaltmakta ve
doğrudan üretim kapasitesinin azalmasına neden
olabilmektedir.
4.Yatırımdan Vazgeçme
Artan vergiler nedeniyle yatırımcıların yatırım sonrası
kazançlarının önemli bir kısmı devlete aktarmaları
yatırımın karlılığını azaltıcı etki göstermektedir.
5.Verginin Yansıtılması
Vergiyi üstlenen bir mükellefin bu vergi nedeniyle oluşan
yükü çeşitli araçlar kullanarak diğer kişilere aktarmasıdır.
6.Vergiden Kaçınma
Bir kimsenin vergi yükümlülüğünü yasalara uygun olarak
azaltmasıdır.
Mükelleflerin vergi kanunlarını boşlularından
yararlanması ve bu şekilde vergi yüklerini hafifletmesi.
b. Vergiye karşı AKTİF Tepki
Bu aşamadaki tepkiler,
Kanuna muhalefet şeklinde
gerçekleştirildiğinden otoriteye itaatsizlik
anlamına gelmektedir.
Mükellefler kanuna karşı hile ve
aldatmacalarla vergi yüklerini hafifletmeye
çalışmaktadırlar.
1.Vergi Kaçakçılığı
Vergi kaçakçılığı,
vergiyle ilgili yükümlülüklerin vergi
kanunlarına aykırı olarak kısmen veya
tamamen yerine getirilmemesidir.
Vergi kaçakçılığı suç teşkil eder.
2.Verginin Reddi ve Vergi İsyanı
Verginin reddi kolektif ve organize bir tepki
türüdür.
Çeşitli iktisadi,mali ve siyasi nedenlerden
dolayı,vergi mükelleflerinin vergi
ödememelerine yönelik toplu ve yasadışı
bir davranıştır.
Prof.Dr.Coşkun Can Aktan
Sosyal Bilimler Araştırmaları
Derneği
http://www.sobiad.org
Dokuz Eylül Üniversitesi, İİBF
http://www.canaktan.org

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

GST in India - One year Opportunities and Challenges
GST in India - One year Opportunities and ChallengesGST in India - One year Opportunities and Challenges
GST in India - One year Opportunities and Challenges
 
Fiscal policy
Fiscal policyFiscal policy
Fiscal policy
 
Pagos a cuenta del impuesto a la renta a partir de 2013 juan daniel davila ...
Pagos a cuenta del impuesto a la renta a partir de 2013   juan daniel davila ...Pagos a cuenta del impuesto a la renta a partir de 2013   juan daniel davila ...
Pagos a cuenta del impuesto a la renta a partir de 2013 juan daniel davila ...
 
Islr paso a paso pn 2021
Islr paso a paso pn 2021Islr paso a paso pn 2021
Islr paso a paso pn 2021
 
Impuestos y diferentes tipos de impuestos
Impuestos y diferentes tipos de impuestos Impuestos y diferentes tipos de impuestos
Impuestos y diferentes tipos de impuestos
 
Composition Scheme.pptx
Composition Scheme.pptxComposition Scheme.pptx
Composition Scheme.pptx
 
VAT in the UAE
VAT in the UAEVAT in the UAE
VAT in the UAE
 
Türki̇ye’de Kayit Dişi Ekonomi̇
Türki̇ye’de Kayit Dişi Ekonomi̇ Türki̇ye’de Kayit Dişi Ekonomi̇
Türki̇ye’de Kayit Dişi Ekonomi̇
 
Presentation for the Strategic Dialogue on the Future of Agriculture, Brussel...
Presentation for the Strategic Dialogue on the Future of Agriculture, Brussel...Presentation for the Strategic Dialogue on the Future of Agriculture, Brussel...
Presentation for the Strategic Dialogue on the Future of Agriculture, Brussel...
 
Makro iktisat - özet
Makro iktisat - özetMakro iktisat - özet
Makro iktisat - özet
 
Impact of GST
Impact of GSTImpact of GST
Impact of GST
 
Gst in india
Gst in indiaGst in india
Gst in india
 
Instructivo isae
Instructivo isaeInstructivo isae
Instructivo isae
 
Los tributos en_colombia
Los tributos en_colombiaLos tributos en_colombia
Los tributos en_colombia
 
Gst presentation
Gst presentationGst presentation
Gst presentation
 
GOODS & SERVICE TAX
GOODS & SERVICE TAXGOODS & SERVICE TAX
GOODS & SERVICE TAX
 
Trabajo del tabaco y el cigarrillo
Trabajo del tabaco y el cigarrilloTrabajo del tabaco y el cigarrillo
Trabajo del tabaco y el cigarrillo
 
S2.1 Regimen Tributario de las Empresas de Transporte.pptx
S2.1 Regimen Tributario de las Empresas de Transporte.pptxS2.1 Regimen Tributario de las Empresas de Transporte.pptx
S2.1 Regimen Tributario de las Empresas de Transporte.pptx
 
Los impuestos diapo 1
Los impuestos diapo 1Los impuestos diapo 1
Los impuestos diapo 1
 
GST PPT.pptx
GST PPT.pptxGST PPT.pptx
GST PPT.pptx
 

Viewers also liked

line following robot
line following robotline following robot
line following robot
Rehnaz Razvi
 
Robot PowerPoint
Robot PowerPointRobot PowerPoint
Robot PowerPoint
bradschultz
 
Introduction To Robotics
Introduction To RoboticsIntroduction To Robotics
Introduction To Robotics
parthmullick
 

Viewers also liked (20)

Vergiye Karşı Tutum Ve Davranışları Belirleyen Faktörler
Vergiye Karşı Tutum Ve Davranışları Belirleyen FaktörlerVergiye Karşı Tutum Ve Davranışları Belirleyen Faktörler
Vergiye Karşı Tutum Ve Davranışları Belirleyen Faktörler
 
Vergi Psikolojisinin Temelleri Ve Vergi Ahlakı
Vergi Psikolojisinin Temelleri Ve Vergi AhlakıVergi Psikolojisinin Temelleri Ve Vergi Ahlakı
Vergi Psikolojisinin Temelleri Ve Vergi Ahlakı
 
Robotların kısa tarihi
Robotların kısa tarihiRobotların kısa tarihi
Robotların kısa tarihi
 
Jquery Giriş
Jquery GirişJquery Giriş
Jquery Giriş
 
Neden Düz Oranlı Vergi?
Neden Düz Oranlı Vergi?Neden Düz Oranlı Vergi?
Neden Düz Oranlı Vergi?
 
Vergilendirme Süreci
Vergilendirme SüreciVergilendirme Süreci
Vergilendirme Süreci
 
Introduccion al estudio_del_derecho
Introduccion al estudio_del_derechoIntroduccion al estudio_del_derecho
Introduccion al estudio_del_derecho
 
Mali Disiplinin Ve Ekonomik İstikrarın Sağlanmasında Maliye Politikası Kuralları
Mali Disiplinin Ve Ekonomik İstikrarın Sağlanmasında Maliye Politikası KurallarıMali Disiplinin Ve Ekonomik İstikrarın Sağlanmasında Maliye Politikası Kuralları
Mali Disiplinin Ve Ekonomik İstikrarın Sağlanmasında Maliye Politikası Kuralları
 
Vergi Ne Üzerinden Alınmalı? Vergi Konusunun Seçiminde Optimalite Ve Meşruiyet
Vergi Ne Üzerinden Alınmalı? Vergi Konusunun Seçiminde Optimalite Ve MeşruiyetVergi Ne Üzerinden Alınmalı? Vergi Konusunun Seçiminde Optimalite Ve Meşruiyet
Vergi Ne Üzerinden Alınmalı? Vergi Konusunun Seçiminde Optimalite Ve Meşruiyet
 
Türkiye ve AB vergi politikalari
Türkiye ve AB vergi politikalariTürkiye ve AB vergi politikalari
Türkiye ve AB vergi politikalari
 
Geleneksel Maliye ve Yeni Maliye
Geleneksel Maliye ve Yeni MaliyeGeleneksel Maliye ve Yeni Maliye
Geleneksel Maliye ve Yeni Maliye
 
Anayasal Vergi Politikası
Anayasal Vergi PolitikasıAnayasal Vergi Politikası
Anayasal Vergi Politikası
 
Freiburg İktisat Okulu
Freiburg İktisat OkuluFreiburg İktisat Okulu
Freiburg İktisat Okulu
 
line following robot
line following robotline following robot
line following robot
 
Robot PowerPoint
Robot PowerPointRobot PowerPoint
Robot PowerPoint
 
Robot Türleri ve Kullanım Alanları
Robot Türleri ve Kullanım AlanlarıRobot Türleri ve Kullanım Alanları
Robot Türleri ve Kullanım Alanları
 
Robotlar geliyor-gelecek hane-agustor-2016
Robotlar geliyor-gelecek hane-agustor-2016Robotlar geliyor-gelecek hane-agustor-2016
Robotlar geliyor-gelecek hane-agustor-2016
 
Introduction To Robotics
Introduction To RoboticsIntroduction To Robotics
Introduction To Robotics
 
Robotics project ppt
Robotics project pptRobotics project ppt
Robotics project ppt
 
Robot Framework Introduction
Robot Framework IntroductionRobot Framework Introduction
Robot Framework Introduction
 

Similar to Vergilere Karşı Tepkiler Ve Vergilerin Ahlaki Ve Sosyo-Psikolojik Sınırları

Similar to Vergilere Karşı Tepkiler Ve Vergilerin Ahlaki Ve Sosyo-Psikolojik Sınırları (20)

VERGİLEMEDE TARAFSIZLIK İLKESİNDEN UZAKLAŞMANIN MALİYETİ
VERGİLEMEDE TARAFSIZLIK İLKESİNDEN UZAKLAŞMANIN MALİYETİVERGİLEMEDE TARAFSIZLIK İLKESİNDEN UZAKLAŞMANIN MALİYETİ
VERGİLEMEDE TARAFSIZLIK İLKESİNDEN UZAKLAŞMANIN MALİYETİ
 
VERGİ AYRIMCILIĞININ NEDENLERİ, ETKİLERİ VE SONUÇLARI
VERGİ AYRIMCILIĞININ NEDENLERİ, ETKİLERİ VE SONUÇLARIVERGİ AYRIMCILIĞININ NEDENLERİ, ETKİLERİ VE SONUÇLARI
VERGİ AYRIMCILIĞININ NEDENLERİ, ETKİLERİ VE SONUÇLARI
 
VERGİ HARCAMALARI: VERGİ KOLAYLIKLARI, VERGİ AVANTAJLARI, VERGİ TEŞVİKLERİ
VERGİ HARCAMALARI: VERGİ KOLAYLIKLARI, VERGİ AVANTAJLARI, VERGİ TEŞVİKLERİVERGİ HARCAMALARI: VERGİ KOLAYLIKLARI, VERGİ AVANTAJLARI, VERGİ TEŞVİKLERİ
VERGİ HARCAMALARI: VERGİ KOLAYLIKLARI, VERGİ AVANTAJLARI, VERGİ TEŞVİKLERİ
 
VERGİ HARCAMALARI
VERGİ HARCAMALARIVERGİ HARCAMALARI
VERGİ HARCAMALARI
 
VERGİ AYRICALIKLARI VE VERGİ AYRIMCILIĞI
VERGİ AYRICALIKLARI VE VERGİ AYRIMCILIĞIVERGİ AYRICALIKLARI VE VERGİ AYRIMCILIĞI
VERGİ AYRICALIKLARI VE VERGİ AYRIMCILIĞI
 
VERGİ DIŞI PİYASA EKONOMİSİ
VERGİ DIŞI PİYASA EKONOMİSİ VERGİ DIŞI PİYASA EKONOMİSİ
VERGİ DIŞI PİYASA EKONOMİSİ
 
ESNEK VERGİLEME Mİ? KURALLARA DAYALI TARAFSIZ VERGİLEME Mİ?
ESNEK VERGİLEME Mİ? KURALLARA DAYALI TARAFSIZ VERGİLEME Mİ?ESNEK VERGİLEME Mİ? KURALLARA DAYALI TARAFSIZ VERGİLEME Mİ?
ESNEK VERGİLEME Mİ? KURALLARA DAYALI TARAFSIZ VERGİLEME Mİ?
 
VERGİ AYRIMCILIĞININ NEDENLERİ,ETKİLERİ VE SONUÇLARI
VERGİ AYRIMCILIĞININ NEDENLERİ,ETKİLERİ VE SONUÇLARIVERGİ AYRIMCILIĞININ NEDENLERİ,ETKİLERİ VE SONUÇLARI
VERGİ AYRIMCILIĞININ NEDENLERİ,ETKİLERİ VE SONUÇLARI
 
VERGİ HARCAMALARI: VERGİ KOLAYLIKLARI, VERGİ AVANTAJLARI, VERGİ TEŞVİKLERİ
VERGİ HARCAMALARI: VERGİ KOLAYLIKLARI, VERGİ AVANTAJLARI, VERGİ TEŞVİKLERİVERGİ HARCAMALARI: VERGİ KOLAYLIKLARI, VERGİ AVANTAJLARI, VERGİ TEŞVİKLERİ
VERGİ HARCAMALARI: VERGİ KOLAYLIKLARI, VERGİ AVANTAJLARI, VERGİ TEŞVİKLERİ
 
VERGİLEMEDE İŞLEM MALİYETLERİ
VERGİLEMEDE İŞLEM MALİYETLERİVERGİLEMEDE İŞLEM MALİYETLERİ
VERGİLEMEDE İŞLEM MALİYETLERİ
 
KAMU TERCİHİ VE ANAYASAL İKTİSAT PERSPEKTİFİNDEN VERGİ HARCAMALARININ ELEŞTİR...
KAMU TERCİHİ VE ANAYASAL İKTİSAT PERSPEKTİFİNDEN VERGİ HARCAMALARININ ELEŞTİR...KAMU TERCİHİ VE ANAYASAL İKTİSAT PERSPEKTİFİNDEN VERGİ HARCAMALARININ ELEŞTİR...
KAMU TERCİHİ VE ANAYASAL İKTİSAT PERSPEKTİFİNDEN VERGİ HARCAMALARININ ELEŞTİR...
 
PATERNALİZM, İYİLİKSEVER DEVLET VE VERGİ AYRIMCILIĞI: SAĞLIĞA ZARARLI ALIŞKA...
PATERNALİZM, İYİLİKSEVER DEVLET VE VERGİ AYRIMCILIĞI: SAĞLIĞA ZARARLI ALIŞKA...PATERNALİZM, İYİLİKSEVER DEVLET VE VERGİ AYRIMCILIĞI: SAĞLIĞA ZARARLI ALIŞKA...
PATERNALİZM, İYİLİKSEVER DEVLET VE VERGİ AYRIMCILIĞI: SAĞLIĞA ZARARLI ALIŞKA...
 
VERGİ HARCAMALARI : ELEŞTİREL BİR PERSPEKTİF
VERGİ HARCAMALARI : ELEŞTİREL BİR PERSPEKTİFVERGİ HARCAMALARI : ELEŞTİREL BİR PERSPEKTİF
VERGİ HARCAMALARI : ELEŞTİREL BİR PERSPEKTİF
 
VERGİLEME PSİKOLOJİSİ: VERGİYE KARŞI TUTUM VE DAVRANIŞLARI BELİRLEYEN FAKTÖRLER
VERGİLEME PSİKOLOJİSİ: VERGİYE KARŞI TUTUM VE DAVRANIŞLARI BELİRLEYEN FAKTÖRLERVERGİLEME PSİKOLOJİSİ: VERGİYE KARŞI TUTUM VE DAVRANIŞLARI BELİRLEYEN FAKTÖRLER
VERGİLEME PSİKOLOJİSİ: VERGİYE KARŞI TUTUM VE DAVRANIŞLARI BELİRLEYEN FAKTÖRLER
 
MALİ AYRIMCILIK - Vergi Ayrımcılığı : Vergi Ayrıcalıkları
MALİ AYRIMCILIK - Vergi Ayrımcılığı : Vergi AyrıcalıklarıMALİ AYRIMCILIK - Vergi Ayrımcılığı : Vergi Ayrıcalıkları
MALİ AYRIMCILIK - Vergi Ayrımcılığı : Vergi Ayrıcalıkları
 
VERGİLEME SANATI VERGİ DEVLETLERİNDE “VERGİLEME SANATI”NIN İCRASI
VERGİLEME SANATI VERGİ DEVLETLERİNDE “VERGİLEME SANATI”NIN İCRASI VERGİLEME SANATI VERGİ DEVLETLERİNDE “VERGİLEME SANATI”NIN İCRASI
VERGİLEME SANATI VERGİ DEVLETLERİNDE “VERGİLEME SANATI”NIN İCRASI
 
Tarafsız Vergileme ( Kurallara Dayalı Vergileme) Refah Kaybı
Tarafsız Vergileme ( Kurallara Dayalı Vergileme) Refah KaybıTarafsız Vergileme ( Kurallara Dayalı Vergileme) Refah Kaybı
Tarafsız Vergileme ( Kurallara Dayalı Vergileme) Refah Kaybı
 
ANAYASAL VERGİ POLİTİKASI
ANAYASAL VERGİ POLİTİKASIANAYASAL VERGİ POLİTİKASI
ANAYASAL VERGİ POLİTİKASI
 
VERGİLEMENİN SINIRLARI VE ANAYASAL KURAL ÖNERİLERİ
VERGİLEMENİN SINIRLARI VE ANAYASAL KURAL ÖNERİLERİVERGİLEMENİN SINIRLARI VE ANAYASAL KURAL ÖNERİLERİ
VERGİLEMENİN SINIRLARI VE ANAYASAL KURAL ÖNERİLERİ
 
VERGİ HARCAMALARI: ELEŞTİRİSİ
VERGİ HARCAMALARI: ELEŞTİRİSİVERGİ HARCAMALARI: ELEŞTİRİSİ
VERGİ HARCAMALARI: ELEŞTİRİSİ
 

More from COSKUN CAN AKTAN

More from COSKUN CAN AKTAN (20)

İKTİSAT VE MATEMATİK: İKTİSADIN MATEMATİZASYONU
İKTİSAT VE MATEMATİK: İKTİSADIN MATEMATİZASYONUİKTİSAT VE MATEMATİK: İKTİSADIN MATEMATİZASYONU
İKTİSAT VE MATEMATİK: İKTİSADIN MATEMATİZASYONU
 
İKTİSAT YOLUNU MU KAYBETTİ?
İKTİSAT YOLUNU MU KAYBETTİ?İKTİSAT YOLUNU MU KAYBETTİ?
İKTİSAT YOLUNU MU KAYBETTİ?
 
PATERNALİZMİN DOĞUŞU VE YÜKSELİŞİ
PATERNALİZMİN DOĞUŞU VE YÜKSELİŞİPATERNALİZMİN DOĞUŞU VE YÜKSELİŞİ
PATERNALİZMİN DOĞUŞU VE YÜKSELİŞİ
 
PATERNALİZM
PATERNALİZMPATERNALİZM
PATERNALİZM
 
PATERNALİZM FELSEFESİ
PATERNALİZM FELSEFESİ PATERNALİZM FELSEFESİ
PATERNALİZM FELSEFESİ
 
PATERNALİZM TÜRLERİ
PATERNALİZM TÜRLERİPATERNALİZM TÜRLERİ
PATERNALİZM TÜRLERİ
 
PATERNAL DEVLET VE ‘’İYİNİYETLİ’’ İYİLİKSEVERLİK DESPOTİZMİ ÜZERİNE
PATERNAL DEVLET VE ‘’İYİNİYETLİ’’ İYİLİKSEVERLİK DESPOTİZMİ ÜZERİNEPATERNAL DEVLET VE ‘’İYİNİYETLİ’’ İYİLİKSEVERLİK DESPOTİZMİ ÜZERİNE
PATERNAL DEVLET VE ‘’İYİNİYETLİ’’ İYİLİKSEVERLİK DESPOTİZMİ ÜZERİNE
 
PATERNALİZM: PATERNAL DEVLET ANLAYIŞI
PATERNALİZM: PATERNAL DEVLET ANLAYIŞIPATERNALİZM: PATERNAL DEVLET ANLAYIŞI
PATERNALİZM: PATERNAL DEVLET ANLAYIŞI
 
İKTİSAT: DOĞA BİLİMLERİ’NE DOĞRU GENİŞLEME
İKTİSAT: DOĞA BİLİMLERİ’NE DOĞRU  GENİŞLEMEİKTİSAT: DOĞA BİLİMLERİ’NE DOĞRU  GENİŞLEME
İKTİSAT: DOĞA BİLİMLERİ’NE DOĞRU GENİŞLEME
 
İKTİSAT NEREYE? QUO VADIS?
İKTİSAT NEREYE? QUO VADIS?İKTİSAT NEREYE? QUO VADIS?
İKTİSAT NEREYE? QUO VADIS?
 
İKTİSAT NEREYE GİDİYOR?
İKTİSAT NEREYE GİDİYOR? İKTİSAT NEREYE GİDİYOR?
İKTİSAT NEREYE GİDİYOR?
 
İKTİSAT NEREYE GİDİYOR?
İKTİSAT NEREYE GİDİYOR?İKTİSAT NEREYE GİDİYOR?
İKTİSAT NEREYE GİDİYOR?
 
MATEMATİKSEL FORMALİZM ÜZERİNE ELEŞTİRİ
MATEMATİKSEL FORMALİZM ÜZERİNE ELEŞTİRİMATEMATİKSEL FORMALİZM ÜZERİNE ELEŞTİRİ
MATEMATİKSEL FORMALİZM ÜZERİNE ELEŞTİRİ
 
İKTİSAT: DOĞA BİLİMLERİ’NE DOĞRU GENİŞLEME...
İKTİSAT: DOĞA BİLİMLERİ’NE DOĞRU GENİŞLEME... İKTİSAT: DOĞA BİLİMLERİ’NE DOĞRU GENİŞLEME...
İKTİSAT: DOĞA BİLİMLERİ’NE DOĞRU GENİŞLEME...
 
EMPERYAL İKTİSAT: İKTİSAT BİLİMİNDE EMPERYALİZM
EMPERYAL İKTİSAT: İKTİSAT BİLİMİNDE EMPERYALİZMEMPERYAL İKTİSAT: İKTİSAT BİLİMİNDE EMPERYALİZM
EMPERYAL İKTİSAT: İKTİSAT BİLİMİNDE EMPERYALİZM
 
EMPERYAL BİLİM: İKTİSAT
EMPERYAL BİLİM: İKTİSATEMPERYAL BİLİM: İKTİSAT
EMPERYAL BİLİM: İKTİSAT
 
İKTİSAT BİLİMİ, AKADEMİK TAYLORİZM VE AKADEMİK PLÜRALİZM
İKTİSAT BİLİMİ, AKADEMİK TAYLORİZM VE AKADEMİK PLÜRALİZMİKTİSAT BİLİMİ, AKADEMİK TAYLORİZM VE AKADEMİK PLÜRALİZM
İKTİSAT BİLİMİ, AKADEMİK TAYLORİZM VE AKADEMİK PLÜRALİZM
 
KEYFİ-SINIRSIZ VERGİLEME VE YASAL SOYGUN
KEYFİ-SINIRSIZ VERGİLEME VE YASAL SOYGUNKEYFİ-SINIRSIZ VERGİLEME VE YASAL SOYGUN
KEYFİ-SINIRSIZ VERGİLEME VE YASAL SOYGUN
 
VERGİLEMENİN SINIRLARI
VERGİLEMENİN SINIRLARIVERGİLEMENİN SINIRLARI
VERGİLEMENİN SINIRLARI
 
VERGİLEMEDE HUKUKİ GÜVENLİK İLKESİNİN TESİS EDİLMESİ VE ANAYASAL İKTİSAT PERS...
VERGİLEMEDE HUKUKİ GÜVENLİK İLKESİNİN TESİS EDİLMESİ VE ANAYASAL İKTİSAT PERS...VERGİLEMEDE HUKUKİ GÜVENLİK İLKESİNİN TESİS EDİLMESİ VE ANAYASAL İKTİSAT PERS...
VERGİLEMEDE HUKUKİ GÜVENLİK İLKESİNİN TESİS EDİLMESİ VE ANAYASAL İKTİSAT PERS...
 

Vergilere Karşı Tepkiler Ve Vergilerin Ahlaki Ve Sosyo-Psikolojik Sınırları

  • 1. VERGİLERE KARŞI TEPKİLER VE VERGİLERİN AHLAKİ VE SOSYO- PSİKOLOJİK SINIRLARI PROF.DR. COŞKUN CAN AKTAN
  • 2. •Vergi ödemekle yükümlü olan bireyler, vergileme karşısında psikolojik açıdan nasıl bir tutum sergilerler? •Bireyler vergilere karşı ne tür tepkiler gösterirler?
  • 3. BİREYLERİN OLAYLAR KARŞISINDA SERGİLEDİĞİ TUTUM ONUN, KARŞI KARŞIYA KALDIĞI OLAYLARDAN NE ANLADIĞI İLE İLİŞKİLİDİR ALGILAMA TUTUM DAVRANIŞ BİREYE ATFEDİLEN VE ONUN PSİKOLOJİK BİR OBJEYLE İLGİLİ DÜŞÜNCE,DUYGU VE DAVRANIŞ LARINI OLUŞTURAN EĞİLİM.
  • 4. Mükelleflerin vergileme karşısındaki tutumlarının en önemli belirleyicisi mükellefler üzerinde oluşan vergi yükü dür. Vergi yükünün belirleyicisi ise vergi oranları dır.
  • 5. VERGİ YÜKÜ NEDENİYLE HİSSEDİLEN FEDAKARLIK ORANSAL VERGİ YÜKÜ PSİKOLOJİK VERGİ YÜKÜ KULLANILABİLİR GELİRDE AZALMA VERGİ BASKISI
  • 6. • Ülkenizin veya ilinizin önemli tarihsel olaylarını gösteren bir zaman çizelgesi yapın. 1. Olayın Adı 2. Olayın Adı 3. Olayın Adı 4. Olayın Adı 5. Olayın Adı 6. Olayın Adı 7. Olayın Adı 8. Olayın Adı 1. Tarih 2. Tarih 3. Tarih 4. Tarih 5. Tarih 6. Tarih 7. Tarih 8. Tarih Olayın Açıklaması Olayın Açıklaması Olayın Açıklaması Olayın Açıklaması Olayın Açıklaması Olayın Açıklaması Olayın Açıklaması Olayın Açıklaması Sempati Apati Antipati Nefret VERGİORANI 100 0 Olumlu Tutum Olumsuz TutumVERGİYE KARŞI TUTUM ŞŞekil 1. Mekil 1. Müükellef Davrankellef Davranışışlarlarıı YYöönnüünden Orannden Oran--Tutum AnaliziTutum Analizi Sempati Apati Antipati Nefret VERGİORANI 100 0 Olumlu Tutum Olumsuz TutumVERGİYE KARŞI TUTUM ŞŞekil 1. Mekil 1. Müükellef Davrankellef Davranışışlarlarıı YYöönnüünden Orannden Oran--Tutum AnaliziTutum Analizi
  • 7. Gelenekler ve Bayramlar • Ülkenizde kutlaması yapılan önemli bayramları ve gelenekleri anlatın. Bu kutlamaları kimlerin, ne zaman yaptığını da ekleyin. Sempati Apati Antipati VERGİORANI 100 0 Olumlu Tutum Olumsuz TutumVERGİYE KARŞI TUTUM ŞŞekil 2. Mekil 2. Müükellef Davrankellef Davranışışlarlarıı YYöönnüünden Orannden Oran--Tepki AnaliziTepki Analizi Kabul Pasif Tepki Aktif Tepki Sempati Apati Antipati VERGİORANI 100 0 Olumlu Tutum Olumsuz TutumVERGİYE KARŞI TUTUM ŞŞekil 2. Mekil 2. Müükellef Davrankellef Davranışışlarlarıı YYöönnüünden Orannden Oran--Tepki AnaliziTepki Analizi Kabul Pasif Tepki Aktif Tepki
  • 8. Vergileme Karşısındaki Psikolojik Tutumun Tepkisel Boyutu Vergiye karşı tepkiler aynı zamanda Temsilsiz ve Adaletsiz Vergilemenin sonucudur.
  • 9. TEMSİLSİZ VERGİLEME Egemenliğin mutlak sahibi olan toplum, yetki vermediği bir otorite tarafından vergilendirilmesi ADALETSİZ VERGİLEME Vergi yükünün toplumu oluşturan bireyler arasında adil ve dengeli bir şekilde dağıtılmaması
  • 10. Şekil 3.Vergilemede Tutum-Tepki Spektrumu ANTİPATİ NEFRET NEFRET AKTİFTEPKİPASİFTEPKİ SEMPATİ APATİ ANTİPATİ KABUL Verginin Reddi ve Vergi İsyanı Vergi Kaçakçılığı Vergiden Kaçınma Aylaklığı Tercih Etme Gönüllü Uyum Verginin Yansıtılması Yatırımdan Vazgeçme Tüketimi Kısma
  • 11. a. Vergiye Karşı PASİF Tepki GELİR ETKİSİ Mükellef ödediği vergi miktarının neden olduğu gelir kaybını telafi etmek amacıyla daha fazla çalışabilir. İKAME ETKİSİ Mükellef çalışma arzusunu kaybederek aylaklığı tercih edebilir.
  • 12. 1.Aylaklığı Tercih Etme Çok çalışarak çok vergi ödemektense çalışmamanın tercih edilmesi,diğer bir deyişle aylaklığın tercihi söz konusu olmaktadır. 2.Tüketimi ve Tasarrufu Kısma Vergi oranlarındaki artışlar kişilerin kullanılabilir gelir seviyesini azalttığından, gelir azalmasına bağlı olarak tüketim ve tasarruf miktarlarında değişme meydana gelmektedir.
  • 13. 3.Üretimi Azaltma Üretim faaliyetleri üzerine konulan vergiler de maliyet unsuru olduğundan,üretimin karlılığını azaltmakta ve doğrudan üretim kapasitesinin azalmasına neden olabilmektedir. 4.Yatırımdan Vazgeçme Artan vergiler nedeniyle yatırımcıların yatırım sonrası kazançlarının önemli bir kısmı devlete aktarmaları yatırımın karlılığını azaltıcı etki göstermektedir.
  • 14. 5.Verginin Yansıtılması Vergiyi üstlenen bir mükellefin bu vergi nedeniyle oluşan yükü çeşitli araçlar kullanarak diğer kişilere aktarmasıdır. 6.Vergiden Kaçınma Bir kimsenin vergi yükümlülüğünü yasalara uygun olarak azaltmasıdır. Mükelleflerin vergi kanunlarını boşlularından yararlanması ve bu şekilde vergi yüklerini hafifletmesi.
  • 15. b. Vergiye karşı AKTİF Tepki Bu aşamadaki tepkiler, Kanuna muhalefet şeklinde gerçekleştirildiğinden otoriteye itaatsizlik anlamına gelmektedir. Mükellefler kanuna karşı hile ve aldatmacalarla vergi yüklerini hafifletmeye çalışmaktadırlar.
  • 16. 1.Vergi Kaçakçılığı Vergi kaçakçılığı, vergiyle ilgili yükümlülüklerin vergi kanunlarına aykırı olarak kısmen veya tamamen yerine getirilmemesidir. Vergi kaçakçılığı suç teşkil eder.
  • 17. 2.Verginin Reddi ve Vergi İsyanı Verginin reddi kolektif ve organize bir tepki türüdür. Çeşitli iktisadi,mali ve siyasi nedenlerden dolayı,vergi mükelleflerinin vergi ödememelerine yönelik toplu ve yasadışı bir davranıştır.
  • 18. Prof.Dr.Coşkun Can Aktan Sosyal Bilimler Araştırmaları Derneği http://www.sobiad.org Dokuz Eylül Üniversitesi, İİBF http://www.canaktan.org