TIẾP CẬN CHẨN ĐOÁN SỔT_ CÔ TRẦN KIM TRANG

1. TS Tr n Kimầ
Trang

2. Ñònh nghóaÑònh nghóa
Khi thaân nhieät >Khi thaân nhieät >
37,537,5oo
C / caëp nhieät ôûC / caëp nhieät ôû
mieängmieäng
Hoaëc > 38Hoaëc > 38oo
C / caëpC / caëp
nhieät ôû haäu moânnhieät ôû haäu moân

3. SOÁTSOÁT: SINH LYÙ BEÄNH: SINH LYÙ BEÄNH
Moâ hoaïi töû, nhieãm truøng,Moâ hoaïi töû, nhieãm truøng,
vieâm, u… -> chaát gaây soátvieâm, u… -> chaát gaây soát
noäi sinh ( ñaëc bieät laønoäi sinh ( ñaëc bieät laø
interleukine IL-1)interleukine IL-1)
-> haï ñoài-> haï ñoài
-> taêng thaân nhieät.-> taêng thaân nhieät.

4. SOÁTSOÁT: NGUYEÂN NHAÂN: NGUYEÂN NHAÂN
 Nhieãm truøngNhieãm truøng
 Tai bieán maïch maùu: naõo, vaønh, phoåi.Tai bieán maïch maùu: naõo, vaønh, phoåi.
 Ung thö.Ung thö.
 Toån thöông trung taâm ñieàu nhieät: u naõo,Toån thöông trung taâm ñieàu nhieät: u naõo,
xuaát huyeát noäi soï…xuaát huyeát noäi soï…
 Beänh huyeát hoïc: côn taùn huyeát caáp…Beänh huyeát hoïc: côn taùn huyeát caáp…
 Beänh mieãn dòch: beänh taïo keo, vieâm ñaBeänh mieãn dòch: beänh taïo keo, vieâm ña
khôùp daïng thaáp…khôùp daïng thaáp…
 Beänh chuyeån hoaù caáp: thoáng phong,Beänh chuyeån hoaù caáp: thoáng phong,
baûo giaùp…baûo giaùp…
 Chaán thöông cô hoïc.Chaán thöông cô hoïc.


6. SOÁTSOÁT: TRIEÄU CHÖÙNG: TRIEÄU CHÖÙNG
TOAØN THAÂNTOAØN THAÂN Laïnh run, ôùn laïnh( thöôøng / nhieãm sieâuLaïnh run, ôùn laïnh( thöôøng / nhieãm sieâu
vi).vi).
 Caûm giaùc deã chòu hôn /moâi tröôøng aám.Caûm giaùc deã chòu hôn /moâi tröôøng aám.
 Ñau nhöùc: ñaàu, löng, cô, khôùp / khoângÑau nhöùc: ñaàu, löng, cô, khôùp / khoâng
vieâm khôùp.vieâm khôùp.
 Da: ñoû, noùng, aåm.Da: ñoû, noùng, aåm.
 Taêng taàn soá tim.Taêng taàn soá tim.
 Saûng: gìa, tai bieán maïch maùu naõo,Saûng: gìa, tai bieán maïch maùu naõo,
nghieän röôïu.nghieän röôïu.
 Co giaät: thöôøng ôû treû em.Co giaät: thöôøng ôû treû em.
 Herpes labialis: taêng thaân nhieät ->hoaïtHerpes labialis: taêng thaân nhieät ->hoaït

7. SOÁTSOÁT: BIEÁN CHÖÙNG: BIEÁN CHÖÙNG
 Dò hoaù moâ.Dò hoaù moâ.
 Maát nöôùc.Maát nöôùc.
 Co giaät, kích động.Co giaät, kích động.
 Saûng, lú lẫn, ảo giácSaûng, lú lẫn, ảo giác

8. SOÁTSOÁT: CHAÅN ÑOAÙN: CHAÅN ÑOAÙN
XAÙC ÑÒNHXAÙC ÑÒNHLöu yù trong soát töï taïo:Löu yù trong soát töï taïo:
-- KhoângKhoâng coù taêng taàn soá timcoù taêng taàn soá tim
-- KhoângKhoâng coù caùc trieäu chöùng dacoù caùc trieäu chöùng da
keøm theokeøm theo
-- KhoângKhoâng theo 1 theå naøotheo 1 theå naøo
- Caàn ñöùng beân BN trong thôøi gian- Caàn ñöùng beân BN trong thôøi gian
caëp nhieätcaëp nhieät

9. SOÁTSOÁT: CHAÅN ÑOAÙN: CHAÅN ÑOAÙN
PHÂN BI TỆPHÂN BI TỆ
Tăng thân nhiệt( hyperthermia)Tăng thân nhiệt( hyperthermia)
 Không thay đổi trung tâm điều nhiệtKhông thay đổi trung tâm điều nhiệt
 Do ở trong môi trường nóng / phản ứng thuốcDo ở trong môi trường nóng / phản ứng thuốc
 Da đỏ – nóng – khôDa đỏ – nóng – khô
 Khoâng dao ñoäng nhieät ñoä trongKhoâng dao ñoäng nhieät ñoä trong
ngaøyngaøy
 Khoâng ñaùp öùng thuoác haï soátKhoâng ñaùp öùng thuoác haï soát

10. SOÁTSOÁT: CHAÅN ÑOAÙN THEÅ: CHAÅN ÑOAÙN THEÅ
 CônCôn( Intermittent): thaân nhieät veà bình thöôøng( Intermittent): thaân nhieät veà bình thöôøng
moãi ngaøy/moãi ngaøy/ nhieãm truøng, aùpxe, lao keâ,nhieãm truøng, aùpxe, lao keâ,
lymphomalymphoma
 Lieân tuïcLieân tuïc( remittent): thaân nhieät giaûm trong( remittent): thaân nhieät giaûm trong
ngaøy nhöng khoâng veà bình thöôøng, dao ñoängngaøy nhöng khoâng veà bình thöôøng, dao ñoäng
thaân nhieät trong ngaøy > 1,1thaân nhieät trong ngaøy > 1,1oo
C.C.
 Keùo daøiKeùo daøi( sustain): thaân nhieät taêng ñeàu, keùo( sustain): thaân nhieät taêng ñeàu, keùo
daøi khoâng coù dao ñoäng trong ngaøy/daøi khoâng coù dao ñoäng trong ngaøy/ thöôngthöông
haønhaøn..
 Hoài quyHoài quy(Relapse): coù nhöõng ñôït soát ngaén(Relapse): coù nhöõng ñôït soát ngaén
giöõa 5 – 7 ngaøy bình thöôøng/giöõa 5 – 7 ngaøy bình thöôøng/ soát reùtsoát reùt..
 ÑôïtÑôït( Episode): keùo daøi nhieàu ngaøy keøm sau( Episode): keùo daøi nhieàu ngaøy keøm sau
ñoù > 2 tuaàn khoâng soát.ñoù > 2 tuaàn khoâng soát.

11. SOÁTSOÁT: CHAÅN ÑOAÙN THEÅ: CHAÅN ÑOAÙN THEÅ
Sốt liên tục (continuous
fever)
Nhiệt độ 24 giờ không về bình
thường, dao động < 1°C
(A: khởi phát từ từ và tăng
dần đến nhiệt độ cao nguyên.
Vd: thương hàn)
(B: khởi phát nhanh đến nhiệt
độ cao nguyên)

12. SOÁTSOÁT: CHAÅN ÑOAÙN: CHAÅN ÑOAÙN
THEÅTHEÅ
Sốt dao động, không dứt cơn
(remitten fever)
Thân nhiệt 24 giờ không về bình
thường, chênh lệch > 1.1°C
→ nhiễm trùng huyết, ổ mủ sâu

13. SOÁTSOÁT: CHAÅN ÑOAÙN: CHAÅN ÑOAÙN
THEÅTHEÅ
Sốt cơn (intermitten fever). Vd:
Sốt chu kỳ 24 giờ: Plasmodium falciparum
Sốt chu kỳ 48 giờ: Plasmodium vivax,
Plasmodium ovale
Sốt chu kỳ 72 giờ: Plasmodium malariae
Sốt hồi quy (relapsing fever): sốt
3-10 ngày, xen kẽ 3-10 ngày
không sốt

14. SOÁTSOÁT: CHAÅN ÑOAÙN MÖÙC: CHAÅN ÑOAÙN MÖÙC
ÑOÄÑOÄ
38 - 39 °C38 - 39 °C 39 - 40 °C39 - 40 °C > 40 °C> 40 °C > 42 °C> 42 °C

NheNheïï Trung bìnhTrung bình CaoCao
Raát naëngRaát naëng
 CAÁP CÖÙU NOÄI KHOA VÌ ÑEÁNCAÁP CÖÙU NOÄI KHOA VÌ ÑEÁN
GIÔÙI HAÏN TREÂN CUÛA CUOÄCGIÔÙI HAÏN TREÂN CUÛA CUOÄC
SOÁNGSOÁNG
CAÁP CÖÙU NOÄI KHOA VÌ ÑEÁN
GIÔÙI HAÏN TREÂN CUÛA CUOÄC
SOÁNG

15. SOÁTSOÁT:CHAÅN ÑOAÙN:CHAÅN ÑOAÙN
NGUYEÂN NHAÂNNGUYEÂN NHAÂN
 Döïa vaøo theå/ daïng soátDöïa vaøo theå/ daïng soát..
 Döïa vaøo khaùm laâm saøng nhieàu laàn vaøDöïa vaøo khaùm laâm saøng nhieàu laàn vaø
caùc xeùt nghieämcaùc xeùt nghieäm: coâng thöùc maùu, toång: coâng thöùc maùu, toång
phaân tích nöôùc tieåu, toác ñoä laéng maùu,phaân tích nöôùc tieåu, toác ñoä laéng maùu,
pheát hoïng, caáy maùu – nöôùc tieåu, phaân,pheát hoïng, caáy maùu – nöôùc tieåu, phaân,
test huyeát thanh.test huyeát thanh.

16. SOÁTSOÁT: NGUYEÂN NHAÂN nhieãm: NGUYEÂN NHAÂN nhieãm
truøng?truøng?
+ Khôûi phaùt ñoät ngoät.+ Khôûi phaùt ñoät ngoät.
+ > 39+ > 39oo
C keøm theo run.C keøm theo run.
+ Coù trieäu chöùng hoâ haáp( ho, soå muõi,+ Coù trieäu chöùng hoâ haáp( ho, soå muõi,
ñau hoïng).ñau hoïng).
+ Meät moõi, ñau cô khôùp, sôï aùnh saùng,+ Meät moõi, ñau cô khôùp, sôï aùnh saùng,
nhöùc ñaàu, nhöùc maét.nhöùc ñaàu, nhöùc maét.
+ Buoàn noân, noân, tieâu chaûy.+ Buoàn noân, noân, tieâu chaûy.
+ Laùch / haïch to.+ Laùch / haïch to.
+ Tieåu khoù, ñau; ñau hoâng löng.+ Tieåu khoù, ñau; ñau hoâng löng.
+ Daáu maøng naõo.+ Daáu maøng naõo.

17. SOÁT KEÙO DAØI CRNNSOÁT KEÙO DAØI CRNN
 Soát ≥Soát ≥ 33 tuaàn.tuaàn.
 Soát > 38Soát > 38oo
33
 Khoâng tìm ra nguyeân nhaânKhoâng tìm ra nguyeân nhaân
sau > 1 tuaàn nhaäp vieän( 1sau > 1 tuaàn nhaäp vieän( 1
soá yù kieán môùi : sau >soá yù kieán môùi : sau > 33
ngaøy nhaäp vieän hoaëc sau >ngaøy nhaäp vieän hoaëc sau >
33 laàn khaùm ngoaïi truù).laàn khaùm ngoaïi truù).