2. Όταν αναφερόμαστε στις προστατευμένες
περιοχές στη Ελλάδα, εννοούμε κυρίως τις
περιοχές που έχουν ενταχθεί στο ευρωπαϊκό
οικολογικό δίκτυο Natura 2000, και που
προστατεύονται βάσει κοινοτικών Οδηγιών
για τους Οικότοπους και τα Πουλιά.
Η Ελλάδα διαθέτει ένα από τα υψηλότερα
επίπεδα βιοποικιλότητας στη Μεσόγειο και
την Ευρώπη και το Δίκτυο Natura 2000
περιλαμβάνει 296 προστατευόμενες
περιοχές και καλύπτουν το 27.29% της
χερσαίας και το 6.12% της θαλάσσιας
έκτασης της χώρας.
Αντίστοιχα τα ποσοστά σε ευρωπαϊκό
επίπεδο οι περιοχές NATURA
καταλαμβάνουν το 18,3% της ευρωπαϊκής
γης, αλλά μόνον το 4% των θαλασσών.
Protected areas in Greece
Natura 2000
4. Προστατευόμενες περιοχές στο Δήμο Σητείας
GR4320015 SPA NISIDES KAVALLOI
GR4320006 SCI VOREIOANATOLIKO
AKRO KRITIS: DIONYSADES, ELASA KAI
CHERSONISOS SIDERO (AKRA MAVRO
MOURI - VAI - AKRA PLAKAS) KAI
THALASSIA ZONI
GR4320009 SPA VOREIOANATOLIKO
AKRO KRITIS
GR4320016 SPA ORI ZAKROU
GR4320004 SCI MONI KAPSA
(FARANGI KAPSA KAI GYRO PERIOCHI)
GR4320008 SCI NISOS KOUFONISI
KAI PARAKTIA THALASSIA ZONI
GR320011 SPA DIONYSADES NISOI
12 ΥΓΡΟΤΟΠΟΥΣ (ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ WWF)
7 ΚΑΤΑΦΥΓΙΑ ΑΓΡΙΑΣ ΖΩΗΣ
GR4320005 SCI OROS THRYPTIS KAI
GYRO PERIOCHI
5. 17 τύποι οικοτόπων μόνο στο
Βορειοανατολικό Άκρο Κρήτης
• Η περιοχή παρουσιάζει πολλούς φυσικούς και ημιφυσικούς τύπους
οικοτόπων .
• Στους οικότοπους αυτούς περιλαμβάνεται ο μεγαλύτερος αριθμός
χερσαίων της χαμηλότερης υψομετρικής ζώνης της Κρήτης
και σημαντικός αριθμός παραθαλάσσιων υγροτόπων
• Έχει μια πολύ πλούσια χλωρίδα , στην οποία περιλαμβάνονται 650 είδη
φυτών , από τα οποία τα 16 είναι ενδημικά της Κρήτης
• τα 14 είναι της Κρήτης και του νησιωτικού συγκροτήματος Κάσου ,
Καρπάθου
• τα 21 ενδημικά Κρήτης και Αιγαίου
• 2 στενοενδημικά , 2 σχεδόν στενοενδημικά
• και 2 είδη συμπεριλαμβάνονται στην οδηγία 92/43 ΕΟΚ
6. Φοινικοδάση από Phoenix theophrasti ( φοίνικα του Θεοφράστου)
Οικότοπος προτεραιότητας
Το φοινικόδασος Βάι είναι ένα από τα
σημαντικότερα οικοσυστήματα
παγκοσμίως, λόγο του γεγονός ότι είναι
το μοναδικό φοινικόδασος στην Ευρώπη
με το είδος του φοίνικα Phoenix
theophrasti. Το φοινικόδασος έχει
χαρακτηριστεί ως Αισθητικό Δάσος (Π.Δ.
121/1973), ως Ειδική Ζώνη Προστασίας
για τα πουλιά, οδηγία 79/409/ΕΟΚ,
ειδικά Προστατευόμενη Περιοχή
σύμφωνα με το πρωτόκολλο 4 της
Σύμβασης της Βαρκελώνης. Το είδος του
φοίνικα Phoenix theophrasti
περιλαμβάνετε στο παράρτημα ΙΙ της
οδηγία 92/43/ΕΟΚ για τη διατήρηση των
φυσικών οικοτόπων καθώς και της
άγριας πανίδας και χλωρίδας. Η έκταση
που καταλαμβάνει σήμερα είναι 250
στρέμματα.
9. Συγκεντρώσεις άκρευθων (Juniperus prhoenicea) επι παραθαλάσσιων αμμοθινών.
Οικότοπος προτεραιότητας.
Ο οικότοπος αυτός εμφανίζεται νότια του φοινικοδάσους στη θέση ψιλή άμμος.
Οικότοπος με ιδιαίτερο γεωμορφολογικό ενδιαφέρον. Πρόκειται για μια συνεχόμενη
συγκέντρωση άμμου πλάτους 20- 40 μ. η οποία αναπτύσσεται στην κοιλάδα και σε
βάθος πάνω από 200 μ. Πολύ τρωτός οικότοπος και κάθε μεταβολή του είναι
πολλές φορές καταστροφική για τα είδη που φιλοξενεί.
Συστάδες άκρευθων (Juniperus prhoenicea) δενδρώδους μορφής συναντάμε
σε πολλά σημεία που σε πολλές περιπτώσεις δημιουργούν μικρές δασικές
ενότητες.
15. Πρωτογενής βλάστηση με Salicornia και άλλα μονοετή είδη των
λασπωδών και αμμωδών ζωνών
Salicornia europea
16. Ασβεστολιθικά βραχώδη πρανή με χασμοφυτική βλάστηση
Ο οικότοπος αυτός χαρακτηρίζεται από χασμοφυτική βλάστηση ασβεστολιθικών κρημνών της
Μεσογείου. Απαντάται συνήθως σε απόκρημνους βράχους με κλίσεις 65-100%. Η χλωριδική
σύνθεση του οικοτόπου χαρακτηρίζεται από μεγάλη ποικιλότητα, ενώ ιδιαίτερα σημαντική
είναι η παρουσία ενδημικών ειδών. Άγριο γαρύφαλλο Dianthus juniperinus,
Capparis spinosa
Dianthus fruticosus L. ssp. sitiacus
Staehelina fruticosa
17. Δάση με ελιά Olea και χαρουπιά Ceratonia
Οι σχηματισμοί αυτοί τις περισσότερες φορές καταγράφονται ως δενδρώδεις θαμνώνες,
αλλά μερικές συστάδες μπορεί να έχουν ικανοποιητικό ύψος. Τα δάση ελιάς και χαρουπιάς
απαντούν, σχεδόν πάντα, σε ασβεστολιθικής προέλευσης εδάφη, συχνά άγονα και
σκελετικά. Στην περιοχή περιορίζονται σε μικρές συγκεντρώσεις κυρίως μέσα σε ρεματιές
απότομές πλαγιές και στα πολλά φαράγγια της περιοχής.
Ceratonia siliqua
23. Οι υγρότοποι του Δήμου Σητείας μικροί σχετικά σε μέγεθος και
διάσπαρτοι, αποτελούν ένα καλό παράδειγμα δικτύου νησιωτικών
υγρότοπων.
Εντός του Δήμου υπάρχουν δώδεκα φυσικές και πέντε τεχνητές
υγροτοπικές περιοχές
Οι φυσικοί υγρότοποι έχουν έκταση από δύο έως 225 στρέμματα και
αποτελούν είτε σύνθετα υγροτοπικά συστήματα (όπως ο υγρότοπος
Βάι, στον Κουρεμένο και στις Καρούμες), είτε είναι εκβολές, εποχικά
τέλματα γλυκού, αλμυρού νερού.
Εντοπίζονται κυρίως στην ανατολικό παράκτια ζώνη.
24. Ο υγρότοπος
της Αλατσολίμνης
βρίσκεται εντός των ορίων της
περιοχής Natura
με κωδικό GR4320016
ΟΡΗ ΖΑΚΡΟΥ
Special Protection Areas
(SPA)
Ζώνη Ειδικής Προστασίας
(ZEΠ)
και ακριβός απέναντι από τις
βραχονησίδες Καβάλλοι με
κωδικό Natura
GR4320015 SPA ΝΗΣIΔΕΣ
ΚΑΒΑΛΛΟI
25. • Περιλαμβάνεται στο Κατάλογο των Σημαντικών
Περιοχών για τα Πουλιά της Ελλάδας, που έχει
συντάξει η Ελληνική Ορθολογική Εταιρεία με κωδικό
GR 195.
• Επίσης έχει απογραφή ως υγρότοπος από το (ΕΚΒΥ)
στην εθνική απογραφή του 1994 με κωδικό
GR4324060000
• και από το WWF Ελλάς στην απογραφή του
προγράμματος ΄΄ Προστασία των νησιωτικών
υγροτόπων της Ελλάδος ΄΄ με κωδικό KR1014.
26. • Οι υγρότοποι της Χιόνας,
Μαριδάτι , Πλακοπούλες
και Κουρεμένου
περιλαμβάνονται στην
απογραφή WWF Ελλάς
Βρίσκονται εντός των ορίων
περιοχής Natura με κωδικό
GR4320006
ΒΟΡΕΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΟ ΑΚΡΟ
ΚΡΗΤΗΣ
Sites of Community Importance
(SCI)
Τόποι Κοινοτικής Σημασίας
(ΤΚΣ)
27. • Πρόκειται για μικρά παραθαλάσσια οικοσυστήματα με
ιδιαίτερη σημασία για τα ορνιθοπανίδα
αλλά και την πανίδα γενικότερα
• την εξαιρετικά μεγάλης σπουδαιότητας σπάνιας
χλωρίδας που παρουσιάζουν, μοναδικά για το νησί της
Κρήτης
• οικότοποι προτεραιότητας
• Χιόνας , Πλακοπούλες - Κουρεμένος
Είναι ενταγμένοι υγρότοποι στο Π.Δ. για τους
μικρούς νησιοτικούς υγρότοπους
33. • Κίνδυνοι
• Δεν υπάρχει μέχρι σήμερα κανένα μέτρο προστασίας.
• Η κύρια απειλή για τα οικοσύστημα τους είναι
• Η ανεξέλεγκτη είσοδος οχημάτων κατά την περίοδο
του καλοκαιριού
• Η κίνηση οχημάτων 4Χ4 στις αμμοθίνες και η
καταστροφή της χλωρίδας και οι φωλιές της χελώνας
Caretta caretta
• Η λαθροθηρία παρά τις σχετικές απαγορεύσεις και τη
νομοθεσία
• Η έλλειψη ενημέρωσης των επισκεπτών για το σύνολο
τις λειτουργίας του οικοσυστήματος
34. • Η παράνομη στάθμευση τροχόσπιτων τόσο
μέσα στους υγροτόπους όσο και στην
παραλία
• Η ανεξέλεγκτη συλλογή φυτών από της
αμμοθίνες
• Τα φυτοφάρμακα
• Οι παράνομοι δρόμοι προς της παραλίες
• Οι πιέσεις από την οικιστική και τουριστική
ανάπτυξη
40. • Ο Ήταυρος, Botaurus stellaris, είναι ένα μεγάλο πτηνό μήκους 69 με 81 εκατοστά,
βάρους 1.300 γραμ .Μοναχικό είδος που μόνο κατά το ζευγάρωμα θα το δούμε με
παρέα. Εδαφόβιος, την ημέρα στέκεται κρυμμένος μέσα στα καλάμια με τον λαιμό
τεντωμένο και το ράμφος να κοιτάει προς τα πάνω (τέλειο καμουφλάζ ανάμεσα
στις καλαμιές).
Μεταξύ των πλέον χαρακτηριστικών
πουλιών των υγροτόπων της Κρήτης
περιλαμβάνονται απειλούμενα είδη
και αυστηρά προστατευόμενα σύμφωνα με την
ευρωπαϊκή και ελληνική νομοθεσία
41. Ο κρυπτοτσικνιάς (Ardeola ralloides) είναι ένας κοντόχοντρος ερωδιός με χοντρό
λαιμό, ξανθοκόκκινο πτέρωμα, λευκές φτερούγες και μακρύ λοφίο. Είναι
καλοκαιρινός επισκέπτης και αναπαράγεται κρυμμένος σε καλαμιώνες. Τρέφεται
με ψάρια και αμφίβια
42. Εντυπωσιακό πουλί με
ψηλά πόδια και μακρύ
κυρτό ράμφος, ιδανικό
για αναζήτηση τροφής
στα ρηχά νερά των
υγροτόπων.
Μεταναστευτικό είδος,
σπάνιο και αυστηρά
προστατευόμενο στην
Ευρώπη και στην
Ελλάδα.
Χαλκόκοτα, Plegadis falcinellus.
44. Λευκοτσικνιάς - Egretta garzetta
Ένας από τους πιο
γνωστούς Ερωδιούς.
Αποδημητικό κυρίως
πουλί, που περνάει
από την Ελλάδα κατά
την μετανάστευσή
του από την Βόρεια
Ευρώπη προς την
Αφρική και
αντίστροφα. Είναι
Ερωδιός μεσαίου
μεγέθους με
κατάλευκη όψη.
Ξεχωρίζει από τα
μαύρα πόδια του με
τα κίτρινα δάχτυλα
και το μαύρο μακρύ,
λεπτό ράμφος του.
45. Σταχτοτσικνιάς - Ardea cinerea
Ο μεγαλύτερος
ερωδιός της
Ευρώπης με 90
περίπου εκατοστά
μήκος και από τους
μεγαλύτερους στον
κόσμο. Παρατηρείται
όλο το χρόνο στην
Ελλάδα. Πολλά
πουλιά είναι
αποδημητικά που
περνούν από πολλά
μέρη της χώρας μας
κατά την περίοδο
μετανάστευσης.
Διακρίνονται από το
σταχτί πάνω μέρος,
λευκωπό κάτω μέρος
και το
χαρακτηριστικό του
λοφίο
47. Κιτρινοσουσουράδα - Motacilla flava feldegg
φωλιάζει σε λίμνες και άλλους υγρότοπους. Είναι η μόνη από τα τρία είδη που το
χειμώνα εγκαταλείπει εντελώς την Ευρώπη και ξεχειμωνιάζει στην Αφρική. Στην Ελλάδα
εμφανίζεται κατά την μετανάστευση (από τέλη Μαρτίου έως το Μάιο και από τον
Αύγουστο έως το Σεπτέμβριο).
50. Ο Αργυροπελεκάνος είναι το πιο
μεγαλόσωμο από τα δύο είδη
πελεκάνων που ζουν στην
Ευρώπη (Είναι ένα από τα
μεγαλύτερα πουλιά της γης και
φτάνει τα 13 κιλά βάρους, με
άνοιγμα φτερών 3,45 μέτρα.. Ο
Αργυροπελεκάνος είναι ένα από
τα πιο απειλούμενα με εξαφάνιση
πουλιά στον κόσμο.
Pelecanus crispus
Pelecanus onocrotalus
