SlideShare a Scribd company logo
Αξιοποιώντας αειφορικά το δώρο
του Διονύσου
Έλενα Φανιουδάκη-Ειρήνη Δερμιτζάκη
Μέλη Π.Ο. Κ.Π.Ε. Αρχανών
Κ.Π.Ε. Αρχανϊν-Ροφβα-Γουβϊν
ΚΠΕ
Βάμου
ΚΠΕ
Ανωγείων
ΚΠΕ Αρχανϊν
ΚΠΕ
Ιεράπετρασ-
Κωμόπολθ,15 Km Νότια του Θρακλείου ςτουσ
πρόποδεσ του όρουσ Γιοφχτα.
Αρχάνεσ
1) «Εναλλακτικόσ Σουριςμόσ; Φυςικά!»
2) «Σαξιδεφοντασ με τουσ Μινωίτεσ ασ δοφμε…
ασ ακοφςουμε… ασ γευτοφμε…»
3) «Μα δεν υπάρχουν κακόλου ςκουπίδια;
Ανακυκλϊνω κι επιβιϊνω!»
4) «Σο χάςμα π’ άνοιξ’ ο ςειςμόσ ευκφσ
εγιόμις’ άνκθ…».
5) «Εξοικονομϊ ενζργεια. Ο πλανιτθσ φτάνει
για όλουσ»
6) «Θ βιοποικιλότθτα ςτθν περιοχι μασ»
7) «Ελιά: Ζφταξ’ ο καιρόσ καλζ, που πζφτουν
οι ελιζσ και τα λιόφυτα
κα πιάςουν πάλι οι κοπελιζσ»
8)«Ζνα τςαμπί ςταφφλι διθγείται τθν ιςτορία
του»
Σα εκπαιδευτικά προγράμματα
του Κ.Π.Ε
Αρχανϊν-Ροφβα-Γουβϊν
Ζνα τςαμπί ςταφφλι
διθγείται τθν ιςτορία του!
Σο πεδίο μασ
Ζνασ ποικιλιακόσ αμπελϊνασ
20 ντόπιεσ ποικιλίεσ αμπζλου - οινοςτάφυλων
Αρχαίεσ ποικιλίεσ: Πλυτό, Δαφνί
Ελιά – Αμπζλι από τθν Μινωικι εποχι
Οι δφο άξονεσ που ςτθρίχτθκε θ οικονομία του νθςιοφ
Αρχαίο πατθτιρι Αρχαίο ελαιοπιεςτιριο
16ου π.Χ αιϊνα.
Μινωικι Κριτθ: ελαιόλαδο, δημητριακά, όςπρια, μζλι, φυτά και
βότανα, θαλαςςινά, φροφτα και καρποφσ, κρζασ, λαχανικά, κραςί
Σο αρχαιότερο πατθτιρι τθσ Ευρϊπθσ, θλικίασ
πάνω των 3.500 ετϊν, βρζκθκε ςτον μινωικό
οικιςμό του Βακφπετρου, νότια των Αρχανϊν.
Πολλά τυποποιθμζνα προϊόντα
Νζεσ καλλιζργειεσ
• Αλόθ
• Ρόγδι
• Φραγκόςυκο
• Βότανα
• Ι Προϊόντα
που για χρόνια
δεν αξιοποιοφνταν όπωσ το
Χαροφπι
Αναψυκτικά, Ηυμαρικά
Καλλυντικά, Μαρμελάδεσ
Σςικουδιά, ΢ταφίδα
Μανιτάρια, Αλλαντικά
Σα προϊόντα τθσ Κριτθσ
΢ιμερα
Πιςτοποίθςθ
• Θ Περιφζρεια Κριτθσ είναι θ
πρϊτθ Περιφζρεια ςτθν
Ελλάδα, που ομαδοποίθςε
πολλά διαφορετικά προϊόντα
κάτω από μια ενιαία
ταυτότθτα
ΠΟΙΟΣΘΣΑ΢
ΕΝΣΟΠΙΟΣΘΣΑ΢
Α΢ΦΑΛΕΙΑ΢
• Οι ομάδεσ προϊόντων που πιςτοποιοφνται
είναι: Προϊόντα
• 1) Νωπά φυτικά,
• 2) Νωπά ηωικά (γάλα , κρζασ, μζλι, αυγά,
ςαλιγκάρια),
• 3) Μεταποιθμζνα φυτικά (Ελαιόλαδο,
κραςί, πετιμζηι, χαρουπόμελο, ελιζσ,
πάςτα ελιάσ, τουρςί, ςταφίδεσ, κ.α.)
• 4) Μεταποιθμζνα ηωικά (τυριά,
γαλακτοκομικά, κρεατοςκευάςματα,
προϊόντα με βάςθ το κρζασ),
• 5) Μθ εδϊδιμα φυτικά, ςαποφνι
• 6) Νερά και ποτά-αναψυκτικά
• 7) Αλιείασ και ιχκυοκαλλιζργειασ,
• 8) Αρτοποιίασ – Ηαχαροπλαςτικισ
΢ιματα
Θ Περιφερειακι ετικζτα «Κριτθ»
Σο ςιμα «Επιςκζψιμων οινοποιείων»
Σο ςιμα «Ποιότθτασ τθσ Κρθτικισ κουηίνασ»
Σο δϊρο
του Διονφςου
Φανζρωςε τθν άμπελο ςτον
΢τάφυλο.
Αυτόσ, ενκουςιαςμζνοσ ζφερε το
περίεργο γεμάτο καρποφσ φυτό
ςτον βαςιλιά του τον Οινζα.
Ο Οινζασ ζςτυψε τουσ καρποφσ
και απόλαυςε τον πλοφςιο χυμό
τουσ.
Από τότε ο Διόνυςοσ ονόμαςε
αυτόν τον χυμό οίνο και τουσ
καρποφσ ςταφφλια.
Κρατιρασ
Μεγάλο ανοιχτό
αγγείο για τθ μείξθ
του κραςιοφ με το
νερό
Ψυκτιρασ
Σον γζμιηαν με
κρφο νερό και τον
ζβαηαν μζςα ςτον
κρατιρα, για να
διατθρεί δροςερό
το κραςί.
•Οι αρχαίοι Ζλλθνεσ ζπιναν το κραςί αναμειγνφοντάσ το με νερό, ςε αναλογία ςυνικωσ 1:3.
•Σο κραςί που δεν είχε αναμειχκεί με νερό και ονομαηόταν «άκρατοσ οίνοσ», ςυνθκιηόταν από
αρρϊςτουσ ι κατά τθ διάρκεια ταξιδιϊν ςαν τονωτικό.
• Διαδεδομζνθ ιταν ακόμα θ κατανάλωςθ κραςιοφ με μζλι και βότανα.
Κφλιξ
Ζνα από τα πιο
δθμοφιλι ποτιρια
Αμπζλι
Αλπικι Ηϊνθ
Ιςτορία
εκατομμυρίων ετϊν
Αμπελουργία
5000 π.Χ. ςτθν Περςία
΢θμίτεσ, Αςςφριοι
Αμπζλι Πλθςιάηοντασ ςτο ςιμερα
• Μετά τθν Ελλθνικι
Επανάςταςθ τα
οινοάμπελα
αντικαταςτάκθκαν από
ςταφιδοκαλλιζργειεσ για
να προμθκεφςουν
ςταφίδα τθν Γαλλία που τα
αμπζλια τθσ πλιγθκαν από
τθ φυλλοξιρα.
• Θ φυλλοξιρα ζφταςε ςτθν
Κριτθ τθ δεκαετία του
1980 και ςε ςυνδυαςμό με
επιδοτοφμενα
προγράμματα
εγκατάλειψθσ των
αμπελιϊν ςυντζλεςε ςτθν
ςυρρίκνωςθ του Κρθτικοφ
αμπελϊνα, ςτθν φφτευςθ
ξενικϊν ποικιλιϊν και ςτθ
εξαφάνιςθ πολλϊν
ντόπιων.
• Ιταλία
• Ιςπανία
• Γαλλία
• Γερμανία
• Πορτογαλία
• Ρουμανία
• Ελλάδα
Οι 5 πρϊτεσ καλφπτουν το 70% των παγκόςμιων εξαγωγϊν.
΢τθ 12θ κζςθ παγκοςμίωσ κατατάςςεται θ χϊρα
μασ από πλευράσ παραγωγισ όγκου κραςιοφ.
Θ Κριτθ παράγει το 20%
τθσ ςυνολικισ
παραγωγισ κραςιοφ
ςτθν Ελλάδα.
Οι αμπελϊνεσ ςτθν
Κριτθ απλϊνονται ςε
ζκταςθ 500.000
ςτρεμμάτων
Θ παραγωγι κραςιοφ
ανζρχεται ςε 95.000
τόνουσ.
Οίνοι Προςτατευόμενθσ
Ονομαςίασ Προζλευςθσ (ΠΟΠ)
• Πεηά 70%
• Αρχάνεσ
• Δαφνζσ
• ΢θτεία
46 οίνοι Περιοχισ Ονομαςίασ
Προζλευςθσ (ΠΟΠ)
37 οίνοι Προςτατευόμενθσ
Γεωγραφικισ Ζνδειξθσ (ΠΓΕ)
Οίνοι Προςτατευόμενθσ
Γεωγραφικισ Ζνδειξθσ (ΠΓΕ):
Θ κατθγορία αυτι περιλαμβάνει
τουσ «Σοπικοφσ Οίνουσ» και τουσ
«Οίνουσ κατά Παράδοςθ».
Κραςί-Χάρτθσ Επιςκζψιμων
Οινοποιείων
Δθμιουργία περίπου 30
επιςκζψιμων Οινοποιείων ςε
λιγότερο από 20 χρόνια.
Σα 22 από αυτά είναι ςτθν
περιοχι του Θρακλείου.
Επιςκζψιμα Οινοποιεία
1998 : 3
2016 : 31
Προφίλ Οινοποιοφ
• 28 Άντρεσ-5 Γυναίκεσ
• Θλικίασ 29-80 ετϊν
• Ζγγαμοι με ≥ 2 παιδιά
• Καταγωγι από τθν περιοχι
• Αποκλειςτικι απαςχόλθςθ
• Χωρίσ τουριςτικι εμπειρία
• Επίςκεψθ 4-300 άτομα τθ
μζρα
• Κόςτοσ: 0-6 ευρϊ
(Κόςτοσ ςτθν Ευρϊπθ : 0-15 ευρϊ)
Οινοποιεία
Wines of Crete
• 2006 Δίκτυο Οινοποιϊν
Νομοφ Θρακλείου(ΔΟΝΘ)
• 2008 Δίκτυο Οινοπαραγωγϊν
νομοφ Χανίων και Ρεκφμνου
• ΢ιμερα 31 οινοποιεία που
καλφπτουν πάνω από το 90%
τθσ εμφιαλωμζνθσ παραγωγισ
του νθςιοφ, ςυνεργάηονται,
οργανϊνουν κοινζσ ενζργειεσ,
π.χ. εκκζςεισ ςε Ευρϊπθ,
Αμερικι, Αυςτραλία.
΢τόχοσ
• Διοικθτικι υποςτιριξθ
• Ανάδειξθ του προϊόντοσ
• Καλι πρακτικι Δικτφωςθσ ΜΜΕ
με τον αγροτοδιατροφικό τομζα
• Προϊκθςθ και ανάπτυξθ του
οινοτουριςμοφ ςτθν Κριτθ.
΢ε ςυνεργαςία με τθν
Περιφζρεια Κριτθσ
ξεκίνθςε το «Κρθτικό
΢φμφωνο Ποιότθτασ»
με το ςιμα των
«Επιςκζψιμων
οινοποιείων»
Οίνοσ
Οίνοσ ΣουριςμόσΓεωργία
Οινικόσ Σουριςμόσ
Οινικόσ Τουριςμόσ
•Κεντρικό οινικό προϊόν
•Ελκυςτικότθτα προοριςμοφ
•Πολιτιςμικό προϊόν
Κεντρικό οινικό προϊόν
Οινοποιεία φιλικά
Προςωπικό με επαρκείσ γνϊςεισ
Διάςθμοι οίνοι - Βραβεία
Οινικά φεςτιβάλ Κρίςιμθ μάηα οινοποιείων
Ελκυςτικότθτα προοριςμοφ
Όμορφο τοπίο- Ιπιο κλίμα
Ευκολία πρόςβαςθσ ςτθν πλθροφορία
Επαρκισ ςιμανςθ οινικϊν διαδρομϊν.
Δρόμοι του Κραςιοφ
Επιλεγμζνεσ διαδρομζσ που
διαςχίηουν τα πιο γραφικά ςθμεία
μιασ αμπελουργικισ ηϊνθσ.
•Πινακίδεσ δείχνουν
τον δρόμο για
αμπελϊνεσ και
οινοποιεία, τοποκεςίεσ
με απολαυςτικι κζα.
•Τπάρχουν ςχεδόν ςε
όλεσ τισ
οινοπαραγωγικζσ
χϊρεσ.
•Κριτθ 2009
Πολιτιςμικό προϊόν
Τποδομζσ φιλοξενίασ με τοπικό
χαρακτιρα
Τποδομζσ εςτίαςθσ και gourmet
εςτιατόρια
Κραςοχϊρια
Καταςτιματα πϊλθςθσ τοπικϊν
προϊόντων
Δρόμοι του Κραςιοφ
Προφίλ Οινοτουρίςτα
• Άτομα με υψθλό
μορφωτικό επίπεδο και
ειςόδθμα
• Ζχουν οινικι εμπειρία
ι/και οινικι εκπαίδευςθ
• Αποηθτοφν μια ευρφτερθ
εμπειρία και ζνα ςφνολο
ωφελειϊν .
Οι δρόμοι του κραςιοφ ςτθ ςκιά τθσ
οικονομικισ κρίςθσ
΢τθν Κριτθ δεν ζκλειςαν οινοποιεία.
Θ οικονομικι κρίςθ τα οδιγθςε ςε αυτοκριτικι.
Θ ΢τροφι
ςτισ Κρθτικζσ Ποικιλίεσ,
τισ προςαρμοςμζνεσ
ςτο μικροκλίμα
τθσ περιοχισ
Και οι ςφγχρονεσ
τεχνικζσ οινοποίθςθσ
ζδωςαν
κραςιά υψθλισ
ποιότθτασ.
Ζνωςθ
Εξωςτρζφεια
Ζκαναν πιο επικετικι πολιτικι
ςτο μάρκετινγκ.
Εξαγωγζσ
(υπόλοιπθ Ελλάδα- Ευρϊπθ 35%)
Μείωςθ των τιμϊν
Μζγεκοσ
Χαρακτιρασ
Κρθτικοφ Οινοποιοφ
΢τιριξθ από τθν Περιφζρεια Κριτθσ
΢υνεργαςία με ξενοδοχεία.
Βθλάνα
Θ πλζον φυτεμζνθ λευκι ποικιλία του
νθςιοφ.
Οι ςφγχρονεσ μζκοδοι οινοποίθςθσ τθ
βοικθςαν να διατθριςει όλθ τθ
φρεςκάδα του χαρακτιρα τθσ.
Χαρμάνια και μονοποικιλιακζσ
εμφιαλϊςεισ.
Λεπτό άρωμα και λεμονάτθ, δροςιςτικι
γεφςθ.
Βιδιανό
Σο να βρει κανείσ κραςιά από τθν ποικιλία
Βιδιανό είναι ακόμα δφςκολο κακϊσ θ
αναβίωςθ τθσ ποικιλίασ ζγινε τθν τελευταία
δεκαετία, ωςτόςο το χαριςματικό αυτό
ςταφφλι διακζτει μοναδικό βερικοκζνιο
άρωμα, φοβερό γευςτικό πλοφτο.
Τψόμετρο: μεγαλφτερο από 450 μ.
Εξαιρετικι ξεχαςμζνθ ποικιλία
Ζνασ μικρόρωγοσ κθςαυρόσ που παίρνει το
όνομά του από τθν κοινότθτα τθσ ΢πίνασ ςτθν
επαρχία ΢ελίνου Χανίων.
Μπορεί θ ποικιλία να είναι γνωςτι για το
εκρθκτικό άρωμα του ςταφυλιοφ, ωςτόςο θ
λεπτι φλοφδα του Μοςχάτου ΢πίνασ προςδίδει
ζνα τόςο λεπτό χαρακτιρα ςτα κραςιά, που το
οδθγεί ςτο δρόμο εξαιρετικϊν ξθρϊν και όχι
γλυκϊν εμφιαλϊςεων, κακϊσ και ςε γοθτευτικά
ξθρά χαρμάνια.
΢ε αμπελϊνεσ με μζτρια κλίςθ ςε
υψόμετρο 375 – 400 μζτρα. Θ
ζξοχθ αυτι αρωματικι ποικιλία αν
και γθγενισ ςυναντάται μάλλον
ςπανίωσ,.
Μοςχάτο ΢πίνασ
Μαλακό, γλυκόπιοτο και φορτωμζνο
με αρϊματα δαμάςκθνου.
Κοτςιφάλι
Ωρίμανςθ: Πρϊιμο, τζλοσ Αυγοφςτου,
αρχζσ ΢επτζμβρθ
Χαρακτθριςτικά: Μζτρια ηωθρότθτα,
μζτρια παραγωγι, ποικιλία ανκεκτικι
ςτθν ξθραςία.
΢υνκικεσ για ποιοτικι παραγωγι:
Επικλινι αςβεςτολικικά εδάφθ, μζτριασ
γονιμότθτασ.
Τψόμετρο: μεγαλφτερο από 300 μ.
Λιάτικο
Ιουλίατικο
Ωρίμανςθ: Πρϊιμο, το 2ο
δεκαπενκιμερο του Ιουλίου, εξοφ
και Λιάτικο
ΠΟΠ ςτθ ΢θτεία και ςτισ Δαφνζσ.
Λεπτι φλοφδα, μαλακόσ χαρακτιρασ και
μοναδικά αρϊματα αποξθραμζνων φροφτων,
βοτάνων και λουλουδιϊν. Ξθρά και γλυκά
κραςιά.
• Μείωςθ των τιμϊν.
• ΢τιριξθ από τθν Περιφζρεια Κριτθσ – ΢υνερ
Μείωςθ των τιμϊν.
• ΢τιριξθ από τθν Περιφζρεια Κριτθσ –
΢υνεργαςία με ξενοδοχεία. γαςία με
ξενοδοχεία.Δοκιμι κραςιοφ
Δοκιμι κραςιοφ
Θδονιςτικι: με κατάποςθ
Σεχνικι: χωρίσ κατάποςθ
Σο κραςί είναι ζνα πολφ ςφνκετο ποτό
εκατοντάδεσ ενϊςεισ που
κακορίηουν:
χρϊμα - άρωμα - γεφςθ
•Οπτικι, που αφορά τθν όψθ του
κραςιοφ.
• Οςφρθτικι, που αφορά το άρωμα
του κραςιοφ.
• Γευςτικι, που αφορά τθ γεφςθ και
τθν υφι του κραςιοφ.
Εξζταςθ
Σφποι Οίνου
• Χρϊμα
Λευκό-κόκκινο
• ΢άκχαρα
Γλυκό-ξθρό
• Διοξείδιο του άνκρακα
αφρϊδθ-ιςυχα
Ευχαριςτοφμε
τθν Ζνωςθ Οινοποιείων Κριτθσ
www.winesofcrete.gr
για τθν ευγενικι χορθγία κραςιϊν για το
εργαςτιριό μασ!
Στην υγειά μας!
«Ευοί Ευάν», ιταν θ
πρόποςθ ςτισ
Διονυςιακζσ τελετζσ
« Ασ ευθυμήςουμε χωρίσ
να μεθφςουμε», ζλεγε ο
΢ωκράτθσ ςτα ςυμπόςια
Ευχαριςτοφμε

More Related Content

Viewers also liked

Viewers also liked (16)

Εκπαιδευτική διάσταση σχολικού κήπου 15-10-2015
Εκπαιδευτική διάσταση σχολικού κήπου 15-10-2015Εκπαιδευτική διάσταση σχολικού κήπου 15-10-2015
Εκπαιδευτική διάσταση σχολικού κήπου 15-10-2015
 
Υποστήριξη προγραμμάτων σε ειδικά σχολεία 15-10-2015
Υποστήριξη προγραμμάτων σε ειδικά σχολεία 15-10-2015Υποστήριξη προγραμμάτων σε ειδικά σχολεία 15-10-2015
Υποστήριξη προγραμμάτων σε ειδικά σχολεία 15-10-2015
 
Η αυτονομία της σχολικής μονάδας στην πράξη - Πανελλήνιο Συνέδριο ΠΑ.Π.Ε.Δ.Ε
Η αυτονομία της σχολικής μονάδας στην πράξη - Πανελλήνιο Συνέδριο ΠΑ.Π.Ε.Δ.ΕΗ αυτονομία της σχολικής μονάδας στην πράξη - Πανελλήνιο Συνέδριο ΠΑ.Π.Ε.Δ.Ε
Η αυτονομία της σχολικής μονάδας στην πράξη - Πανελλήνιο Συνέδριο ΠΑ.Π.Ε.Δ.Ε
 
Global geoparks Petridou
Global geoparks PetridouGlobal geoparks Petridou
Global geoparks Petridou
 
Εσπερίδα περιβαλλοντικής
Εσπερίδα περιβαλλοντικήςΕσπερίδα περιβαλλοντικής
Εσπερίδα περιβαλλοντικής
 
Επιμορφωτικό Βιωματικό Σεμινάριο Π.Ε. με τίτλο : «Το καφέ της αειφορίας» 31-2...
Επιμορφωτικό Βιωματικό Σεμινάριο Π.Ε. με τίτλο : «Το καφέ της αειφορίας» 31-2...Επιμορφωτικό Βιωματικό Σεμινάριο Π.Ε. με τίτλο : «Το καφέ της αειφορίας» 31-2...
Επιμορφωτικό Βιωματικό Σεμινάριο Π.Ε. με τίτλο : «Το καφέ της αειφορίας» 31-2...
 
Σχεδιασμός Προγραμμάτων Π.Ε. για Οικοσυστήματα σε Προστατευόμενες Περιοχές
Σχεδιασμός Προγραμμάτων Π.Ε. για Οικοσυστήματα σε Προστατευόμενες Περιοχές Σχεδιασμός Προγραμμάτων Π.Ε. για Οικοσυστήματα σε Προστατευόμενες Περιοχές
Σχεδιασμός Προγραμμάτων Π.Ε. για Οικοσυστήματα σε Προστατευόμενες Περιοχές
 
Παρουσίαση οικοτοποι και βιοποικιλότητα Γεωπάρκου Σητείας
Παρουσίαση οικοτοποι και βιοποικιλότητα Γεωπάρκου ΣητείαςΠαρουσίαση οικοτοποι και βιοποικιλότητα Γεωπάρκου Σητείας
Παρουσίαση οικοτοποι και βιοποικιλότητα Γεωπάρκου Σητείας
 
Π.Ε. & Αυτονομία (Πανελλήνιο Συνεδριο ΠΑ.Π.Ε.Δ.Ε)
Π.Ε. & Αυτονομία (Πανελλήνιο Συνεδριο ΠΑ.Π.Ε.Δ.Ε)Π.Ε. & Αυτονομία (Πανελλήνιο Συνεδριο ΠΑ.Π.Ε.Δ.Ε)
Π.Ε. & Αυτονομία (Πανελλήνιο Συνεδριο ΠΑ.Π.Ε.Δ.Ε)
 
Γεωπάρκο Σητείας
Γεωπάρκο ΣητείαςΓεωπάρκο Σητείας
Γεωπάρκο Σητείας
 
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ 4ου ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ 4ου  ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ 4ου  ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ 4ου ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ
 
Περιβαλλοντική εκπαίδευση και προβληματισμοί 10-10-2015
Περιβαλλοντική εκπαίδευση και προβληματισμοί 10-10-2015Περιβαλλοντική εκπαίδευση και προβληματισμοί 10-10-2015
Περιβαλλοντική εκπαίδευση και προβληματισμοί 10-10-2015
 
Εσπερίδα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Δ.Δ.Ε. Β΄ Αθήνας - Presentation xepapade...
Εσπερίδα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Δ.Δ.Ε. Β΄ Αθήνας - Presentation xepapade...Εσπερίδα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Δ.Δ.Ε. Β΄ Αθήνας - Presentation xepapade...
Εσπερίδα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Δ.Δ.Ε. Β΄ Αθήνας - Presentation xepapade...
 
“Αρωματικά και Φαρμακευτικά Φυτά” 15-10-2015
“Αρωματικά και Φαρμακευτικά Φυτά”  15-10-2015“Αρωματικά και Φαρμακευτικά Φυτά”  15-10-2015
“Αρωματικά και Φαρμακευτικά Φυτά” 15-10-2015
 
Εσπερίδα περιβαλλοντικής October_16
Εσπερίδα περιβαλλοντικής October_16Εσπερίδα περιβαλλοντικής October_16
Εσπερίδα περιβαλλοντικής October_16
 
Σχεδιασμός προγράμματος Π.Ε., Ημερίδα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και Αγωγής ...
Σχεδιασμός προγράμματος Π.Ε., Ημερίδα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και Αγωγής ...Σχεδιασμός προγράμματος Π.Ε., Ημερίδα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και Αγωγής ...
Σχεδιασμός προγράμματος Π.Ε., Ημερίδα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και Αγωγής ...
 

Similar to Αξιοποιώντας αειφορικά το δώρο του Διόνυσσου Δερμιτζάκη-Φανιουδάκη_καρύδι

οι δρόμοι του κρασιού εισαγωγή στο πρόγραμμα π.ε.
οι δρόμοι του κρασιού   εισαγωγή στο πρόγραμμα π.ε.οι δρόμοι του κρασιού   εισαγωγή στο πρόγραμμα π.ε.
οι δρόμοι του κρασιού εισαγωγή στο πρόγραμμα π.ε.
eldpappa
 
Οι δρόμοι του κρασιού - εισαγωγή στο Πρόγραμμα
Οι δρόμοι του κρασιού - εισαγωγή στο ΠρόγραμμαΟι δρόμοι του κρασιού - εισαγωγή στο Πρόγραμμα
Οι δρόμοι του κρασιού - εισαγωγή στο Πρόγραμμα
Peter Tzagarakis
 
αλκοολούχα ποτά
αλκοολούχα ποτάαλκοολούχα ποτά
αλκοολούχα ποτά
eytyxia
 
οινος λογος ποιητικος (1)
οινος λογος ποιητικος (1)οινος λογος ποιητικος (1)
οινος λογος ποιητικος (1)
George Barkas
 
ναξος διατροφη
ναξος διατροφηναξος διατροφη
ναξος διατροφη
4Gym Glyfadas
 
η εφημεριδα μας β ταξη α' τευχος
η εφημεριδα μας β ταξη α' τευχοςη εφημεριδα μας β ταξη α' τευχος
η εφημεριδα μας β ταξη α' τευχος
MARIANTHI LOUKAIDOU
 
Project Α΄ Λυκείου 2012-2013, Tekila
Project Α΄ Λυκείου 2012-2013, TekilaProject Α΄ Λυκείου 2012-2013, Tekila
Project Α΄ Λυκείου 2012-2013, Tekila
paez2013
 
ποιητικός λόγος παρουσίαση1
ποιητικός λόγος παρουσίαση1ποιητικός λόγος παρουσίαση1
ποιητικός λόγος παρουσίαση1
George Barkas
 
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΟΥ ΚΡΑΣΙΟΥ
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΟΥ ΚΡΑΣΙΟΥΟ ΔΡΟΜΟΣ ΤΟΥ ΚΡΑΣΙΟΥ
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΟΥ ΚΡΑΣΙΟΥ
Papagianni Olga
 

Similar to Αξιοποιώντας αειφορικά το δώρο του Διόνυσσου Δερμιτζάκη-Φανιουδάκη_καρύδι (20)

Παραδοσιακή διατροφή Ηπείρου
Παραδοσιακή διατροφή ΗπείρουΠαραδοσιακή διατροφή Ηπείρου
Παραδοσιακή διατροφή Ηπείρου
 
νέο Microsoft word document
νέο Microsoft word documentνέο Microsoft word document
νέο Microsoft word document
 
Εισαγωγή στο Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης "Οι δρόμοι του Κρασιού"
Εισαγωγή στο Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης "Οι δρόμοι του Κρασιού"Εισαγωγή στο Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης "Οι δρόμοι του Κρασιού"
Εισαγωγή στο Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης "Οι δρόμοι του Κρασιού"
 
οι δρόμοι του κρασιού εισαγωγή στο πρόγραμμα π.ε.
οι δρόμοι του κρασιού   εισαγωγή στο πρόγραμμα π.ε.οι δρόμοι του κρασιού   εισαγωγή στο πρόγραμμα π.ε.
οι δρόμοι του κρασιού εισαγωγή στο πρόγραμμα π.ε.
 
οι δρόμοι του κρασιού εισαγωγή στο πρόγραμμα π.ε.
οι δρόμοι του κρασιού   εισαγωγή στο πρόγραμμα π.ε.οι δρόμοι του κρασιού   εισαγωγή στο πρόγραμμα π.ε.
οι δρόμοι του κρασιού εισαγωγή στο πρόγραμμα π.ε.
 
Οι δρόμοι του κρασιού - εισαγωγή στο Πρόγραμμα
Οι δρόμοι του κρασιού - εισαγωγή στο ΠρόγραμμαΟι δρόμοι του κρασιού - εισαγωγή στο Πρόγραμμα
Οι δρόμοι του κρασιού - εισαγωγή στο Πρόγραμμα
 
αλκοολούχα ποτά
αλκοολούχα ποτάαλκοολούχα ποτά
αλκοολούχα ποτά
 
οινος λογος ποιητικος (1)
οινος λογος ποιητικος (1)οινος λογος ποιητικος (1)
οινος λογος ποιητικος (1)
 
ναξος διατροφη
ναξος διατροφηναξος διατροφη
ναξος διατροφη
 
Το αμπέλι και το κρασί στην λαϊκή μας παράδοση
Το αμπέλι και το κρασί στην λαϊκή μας παράδοσηΤο αμπέλι και το κρασί στην λαϊκή μας παράδοση
Το αμπέλι και το κρασί στην λαϊκή μας παράδοση
 
το κρασί ελληνική τέχνη και ιστορία
το κρασί ελληνική τέχνη και ιστορίατο κρασί ελληνική τέχνη και ιστορία
το κρασί ελληνική τέχνη και ιστορία
 
η εφημεριδα μας β ταξη α' τευχος
η εφημεριδα μας β ταξη α' τευχοςη εφημεριδα μας β ταξη α' τευχος
η εφημεριδα μας β ταξη α' τευχος
 
Το ούζο
Το ούζο Το ούζο
Το ούζο
 
Project Α΄ Λυκείου 2012-2013, Tekila
Project Α΄ Λυκείου 2012-2013, TekilaProject Α΄ Λυκείου 2012-2013, Tekila
Project Α΄ Λυκείου 2012-2013, Tekila
 
Ammos Restaurant bio 2010
Ammos Restaurant bio 2010Ammos Restaurant bio 2010
Ammos Restaurant bio 2010
 
Ammos Restaurant bio 2010
Ammos Restaurant bio 2010Ammos Restaurant bio 2010
Ammos Restaurant bio 2010
 
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΗΝ ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ- ΑΛΚΟΟΛΕΣ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΗΝ ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ- ΑΛΚΟΟΛΕΣΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΗΝ ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ- ΑΛΚΟΟΛΕΣ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΗΝ ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ- ΑΛΚΟΟΛΕΣ
 
ΤΟΠΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΠΑΤΡΑΣ.pptx
ΤΟΠΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΠΑΤΡΑΣ.pptxΤΟΠΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΠΑΤΡΑΣ.pptx
ΤΟΠΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΠΑΤΡΑΣ.pptx
 
ποιητικός λόγος παρουσίαση1
ποιητικός λόγος παρουσίαση1ποιητικός λόγος παρουσίαση1
ποιητικός λόγος παρουσίαση1
 
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΟΥ ΚΡΑΣΙΟΥ
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΟΥ ΚΡΑΣΙΟΥΟ ΔΡΟΜΟΣ ΤΟΥ ΚΡΑΣΙΟΥ
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΟΥ ΚΡΑΣΙΟΥ
 

More from jk2013

More from jk2013 (20)

4ο Γυμνάσιο Χαλανδρίου Περιβαλλοντικό 2015-16 «Αειφορίας Συνέχεια: Οικο-λέγω,...
4ο Γυμνάσιο Χαλανδρίου Περιβαλλοντικό 2015-16 «Αειφορίας Συνέχεια: Οικο-λέγω,...4ο Γυμνάσιο Χαλανδρίου Περιβαλλοντικό 2015-16 «Αειφορίας Συνέχεια: Οικο-λέγω,...
4ο Γυμνάσιο Χαλανδρίου Περιβαλλοντικό 2015-16 «Αειφορίας Συνέχεια: Οικο-λέγω,...
 
4ο Γυμνάσιο Χαλανδρίου Περιβαλλοντικό 2014-15 «Αειφόρο Σχολείο, η Αυλή του Σχ...
4ο Γυμνάσιο Χαλανδρίου Περιβαλλοντικό 2014-15 «Αειφόρο Σχολείο, η Αυλή του Σχ...4ο Γυμνάσιο Χαλανδρίου Περιβαλλοντικό 2014-15 «Αειφόρο Σχολείο, η Αυλή του Σχ...
4ο Γυμνάσιο Χαλανδρίου Περιβαλλοντικό 2014-15 «Αειφόρο Σχολείο, η Αυλή του Σχ...
 
A. xarisi v. petridou ekedisy_15_11_2020_teliko anartisi
A. xarisi v. petridou ekedisy_15_11_2020_teliko anartisiA. xarisi v. petridou ekedisy_15_11_2020_teliko anartisi
A. xarisi v. petridou ekedisy_15_11_2020_teliko anartisi
 
Programmes s.d. r_peekpe_petridou_v1
Programmes s.d. r_peekpe_petridou_v1Programmes s.d. r_peekpe_petridou_v1
Programmes s.d. r_peekpe_petridou_v1
 
Afisa ptn
Afisa ptnAfisa ptn
Afisa ptn
 
Oikonomidis rematia 22_10_2020
Oikonomidis rematia 22_10_2020Oikonomidis rematia 22_10_2020
Oikonomidis rematia 22_10_2020
 
Argyropoulos rematia 22-10-2020
Argyropoulos rematia  22-10-2020Argyropoulos rematia  22-10-2020
Argyropoulos rematia 22-10-2020
 
Perleros rematia 22_10_20
Perleros rematia 22_10_20Perleros rematia 22_10_20
Perleros rematia 22_10_20
 
Koutsogiannopoulos rematia 22_10_20
Koutsogiannopoulos rematia 22_10_20Koutsogiannopoulos rematia 22_10_20
Koutsogiannopoulos rematia 22_10_20
 
Siafaka rematia 22-10-20
Siafaka rematia 22-10-20Siafaka rematia 22-10-20
Siafaka rematia 22-10-20
 
Mari rematia 22_10_20
Mari rematia 22_10_20Mari rematia 22_10_20
Mari rematia 22_10_20
 
Zeri webinar 23_6_2020
Zeri webinar 23_6_2020Zeri webinar 23_6_2020
Zeri webinar 23_6_2020
 
Nikolaou webinar 23_06_2020
Nikolaou webinar 23_06_2020Nikolaou webinar 23_06_2020
Nikolaou webinar 23_06_2020
 
«Εκπαίδευση στο πεδίο και Προγράμματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης», Πετρίδου ...
«Εκπαίδευση στο πεδίο και Προγράμματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης», Πετρίδου ...«Εκπαίδευση στο πεδίο και Προγράμματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης», Πετρίδου ...
«Εκπαίδευση στο πεδίο και Προγράμματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης», Πετρίδου ...
 
Pinakas simmetex 16-18 11-2018
Pinakas simmetex 16-18 11-2018Pinakas simmetex 16-18 11-2018
Pinakas simmetex 16-18 11-2018
 
Pinakas simmetex 10-11-2018
Pinakas simmetex 10-11-2018Pinakas simmetex 10-11-2018
Pinakas simmetex 10-11-2018
 
Petridou global geoparks 17_05_2018
Petridou global geoparks 17_05_2018Petridou global geoparks 17_05_2018
Petridou global geoparks 17_05_2018
 
ΠΙΝΑΚΑΣ Συμμετεχόντων Εκπαιδευτικών Δ.Δ.Ε. Β΄ Αθήνας 11-01-2018
ΠΙΝΑΚΑΣ Συμμετεχόντων Εκπαιδευτικών Δ.Δ.Ε. Β΄ Αθήνας 11-01-2018ΠΙΝΑΚΑΣ Συμμετεχόντων Εκπαιδευτικών Δ.Δ.Ε. Β΄ Αθήνας 11-01-2018
ΠΙΝΑΚΑΣ Συμμετεχόντων Εκπαιδευτικών Δ.Δ.Ε. Β΄ Αθήνας 11-01-2018
 
ΠΙΝΑΚΑΣ Συμμετεχόντων Εκπαιδευτικών Δ.Δ.Ε. Β΄ Αθήνας 11-01-2018
ΠΙΝΑΚΑΣ Συμμετεχόντων Εκπαιδευτικών Δ.Δ.Ε. Β΄ Αθήνας 11-01-2018ΠΙΝΑΚΑΣ Συμμετεχόντων Εκπαιδευτικών Δ.Δ.Ε. Β΄ Αθήνας 11-01-2018
ΠΙΝΑΚΑΣ Συμμετεχόντων Εκπαιδευτικών Δ.Δ.Ε. Β΄ Αθήνας 11-01-2018
 
Mavrakis heat waves_forestfires_f_11112017
Mavrakis heat waves_forestfires_f_11112017Mavrakis heat waves_forestfires_f_11112017
Mavrakis heat waves_forestfires_f_11112017
 

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Μπουσμαλή Άννα, Ο ΜΙΚΡΟΣ ΠΡΙΓΚΙΠΑΣ του Αντουάν ντε Σαιντ Εξυπερύ.pptx
Μπουσμαλή Άννα, Ο ΜΙΚΡΟΣ ΠΡΙΓΚΙΠΑΣ του Αντουάν ντε Σαιντ Εξυπερύ.pptxΜπουσμαλή Άννα, Ο ΜΙΚΡΟΣ ΠΡΙΓΚΙΠΑΣ του Αντουάν ντε Σαιντ Εξυπερύ.pptx
Μπουσμαλή Άννα, Ο ΜΙΚΡΟΣ ΠΡΙΓΚΙΠΑΣ του Αντουάν ντε Σαιντ Εξυπερύ.pptx
 
Εκπαιδευτική επίσκεψη στο Σεισμολογικό Ινστιτούτο του ΑΠΘ.pptx
Εκπαιδευτική επίσκεψη στο Σεισμολογικό Ινστιτούτο του ΑΠΘ.pptxΕκπαιδευτική επίσκεψη στο Σεισμολογικό Ινστιτούτο του ΑΠΘ.pptx
Εκπαιδευτική επίσκεψη στο Σεισμολογικό Ινστιτούτο του ΑΠΘ.pptx
 
YlhIstoriaA-2324.pdf. 56thJHS of Athens
YlhIstoriaA-2324.pdf.  56thJHS of AthensYlhIstoriaA-2324.pdf.  56thJHS of Athens
YlhIstoriaA-2324.pdf. 56thJHS of Athens
 
Εκπαιδευτική επίσκεψη στον αρχαιολογικό χώρο των Δελφών
Εκπαιδευτική επίσκεψη στον αρχαιολογικό χώρο των ΔελφώνΕκπαιδευτική επίσκεψη στον αρχαιολογικό χώρο των Δελφών
Εκπαιδευτική επίσκεψη στον αρχαιολογικό χώρο των Δελφών
 
Εικόνες της Παναγίας που αποδίδονται στον Άγιο, Απόστολο και Ευαγγελιστή Λου...
Εικόνες της Παναγίας που αποδίδονται στον Άγιο, Απόστολο και  Ευαγγελιστή Λου...Εικόνες της Παναγίας που αποδίδονται στον Άγιο, Απόστολο και  Ευαγγελιστή Λου...
Εικόνες της Παναγίας που αποδίδονται στον Άγιο, Απόστολο και Ευαγγελιστή Λου...
 
Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΟΥ ΠΑΤΕΡΑ (1).pdfφύλλα εργασιων
Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΟΥ ΠΑΤΕΡΑ (1).pdfφύλλα εργασιωνΗ ΓΙΟΡΤΗ ΤΟΥ ΠΑΤΕΡΑ (1).pdfφύλλα εργασιων
Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΟΥ ΠΑΤΕΡΑ (1).pdfφύλλα εργασιων
 
2023-24 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΙΟΥΝΙΟΥ-F2xlsx.pdf
2023-24 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ  ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΙΟΥΝΙΟΥ-F2xlsx.pdf2023-24 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ  ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΙΟΥΝΙΟΥ-F2xlsx.pdf
2023-24 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΙΟΥΝΙΟΥ-F2xlsx.pdf
 
Επιστολή στην Πρόεδρο του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων
Επιστολή στην Πρόεδρο του Συλλόγου Γονέων και ΚηδεμόνωνΕπιστολή στην Πρόεδρο του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων
Επιστολή στην Πρόεδρο του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων
 
Κ. Π. Καβάφης, Όσο μπορείς _ κείμενο & σχόλια_1.pdf
Κ. Π. Καβάφης, Όσο μπορείς _ κείμενο & σχόλια_1.pdfΚ. Π. Καβάφης, Όσο μπορείς _ κείμενο & σχόλια_1.pdf
Κ. Π. Καβάφης, Όσο μπορείς _ κείμενο & σχόλια_1.pdf
 
Το υλικό του υπολογιστή - Πληροφορική Α΄ Γυμνασίου
Το υλικό του υπολογιστή - Πληροφορική Α΄ ΓυμνασίουΤο υλικό του υπολογιστή - Πληροφορική Α΄ Γυμνασίου
Το υλικό του υπολογιστή - Πληροφορική Α΄ Γυμνασίου
 
Μαθαίνω ποια είναι τα γεωμετρικά σχήματα
Μαθαίνω ποια είναι τα γεωμετρικά σχήματαΜαθαίνω ποια είναι τα γεωμετρικά σχήματα
Μαθαίνω ποια είναι τα γεωμετρικά σχήματα
 
Εσύ, τι τύπος είσαι στη διαφωνία_ (2).pptx
Εσύ, τι τύπος είσαι στη διαφωνία_ (2).pptxΕσύ, τι τύπος είσαι στη διαφωνία_ (2).pptx
Εσύ, τι τύπος είσαι στη διαφωνία_ (2).pptx
 
Πανελλήνιες 2024: Τα περσινά θέματα στη Νεοελληνική Γλώσσα και οι απαντήσεις
Πανελλήνιες 2024: Τα περσινά θέματα στη Νεοελληνική Γλώσσα και οι απαντήσειςΠανελλήνιες 2024: Τα περσινά θέματα στη Νεοελληνική Γλώσσα και οι απαντήσεις
Πανελλήνιες 2024: Τα περσινά θέματα στη Νεοελληνική Γλώσσα και οι απαντήσεις
 
Κυριτσοπούλου Εβελίνα, ΑΡΧΙΖΕ Μ΄ΕΜΑΣ, βιβλ-ση.pptx
Κυριτσοπούλου Εβελίνα, ΑΡΧΙΖΕ Μ΄ΕΜΑΣ, βιβλ-ση.pptxΚυριτσοπούλου Εβελίνα, ΑΡΧΙΖΕ Μ΄ΕΜΑΣ, βιβλ-ση.pptx
Κυριτσοπούλου Εβελίνα, ΑΡΧΙΖΕ Μ΄ΕΜΑΣ, βιβλ-ση.pptx
 
YlhArxaiwnB-both-2324.pdf. 56thJHS of Athens
YlhArxaiwnB-both-2324.pdf. 56thJHS of AthensYlhArxaiwnB-both-2324.pdf. 56thJHS of Athens
YlhArxaiwnB-both-2324.pdf. 56thJHS of Athens
 
Εκπαιδευτική επίσκεψη στο Μουσείο της Ακρόπολης.pptx
Εκπαιδευτική επίσκεψη στο Μουσείο της Ακρόπολης.pptxΕκπαιδευτική επίσκεψη στο Μουσείο της Ακρόπολης.pptx
Εκπαιδευτική επίσκεψη στο Μουσείο της Ακρόπολης.pptx
 
Επιχειρηματολογία για το Παιδικό Μουσείο
Επιχειρηματολογία για το Παιδικό ΜουσείοΕπιχειρηματολογία για το Παιδικό Μουσείο
Επιχειρηματολογία για το Παιδικό Μουσείο
 
Weatherman 1-hour Speed Course for Web [2024]
Weatherman 1-hour Speed Course for Web [2024]Weatherman 1-hour Speed Course for Web [2024]
Weatherman 1-hour Speed Course for Web [2024]
 
Η εκδρομή μας στους Δελφούς
Η εκδρομή μας στους                ΔελφούςΗ εκδρομή μας στους                Δελφούς
Η εκδρομή μας στους Δελφούς
 
Στρ. Μυριβήλης, Τα ζα_κείμενο & σχόλια.pdf
Στρ. Μυριβήλης, Τα ζα_κείμενο & σχόλια.pdfΣτρ. Μυριβήλης, Τα ζα_κείμενο & σχόλια.pdf
Στρ. Μυριβήλης, Τα ζα_κείμενο & σχόλια.pdf
 

Αξιοποιώντας αειφορικά το δώρο του Διόνυσσου Δερμιτζάκη-Φανιουδάκη_καρύδι

  • 1. Αξιοποιώντας αειφορικά το δώρο του Διονύσου Έλενα Φανιουδάκη-Ειρήνη Δερμιτζάκη Μέλη Π.Ο. Κ.Π.Ε. Αρχανών
  • 3. Κωμόπολθ,15 Km Νότια του Θρακλείου ςτουσ πρόποδεσ του όρουσ Γιοφχτα. Αρχάνεσ
  • 4. 1) «Εναλλακτικόσ Σουριςμόσ; Φυςικά!» 2) «Σαξιδεφοντασ με τουσ Μινωίτεσ ασ δοφμε… ασ ακοφςουμε… ασ γευτοφμε…» 3) «Μα δεν υπάρχουν κακόλου ςκουπίδια; Ανακυκλϊνω κι επιβιϊνω!» 4) «Σο χάςμα π’ άνοιξ’ ο ςειςμόσ ευκφσ εγιόμις’ άνκθ…». 5) «Εξοικονομϊ ενζργεια. Ο πλανιτθσ φτάνει για όλουσ» 6) «Θ βιοποικιλότθτα ςτθν περιοχι μασ» 7) «Ελιά: Ζφταξ’ ο καιρόσ καλζ, που πζφτουν οι ελιζσ και τα λιόφυτα κα πιάςουν πάλι οι κοπελιζσ» 8)«Ζνα τςαμπί ςταφφλι διθγείται τθν ιςτορία του» Σα εκπαιδευτικά προγράμματα του Κ.Π.Ε Αρχανϊν-Ροφβα-Γουβϊν
  • 5. Ζνα τςαμπί ςταφφλι διθγείται τθν ιςτορία του! Σο πεδίο μασ Ζνασ ποικιλιακόσ αμπελϊνασ 20 ντόπιεσ ποικιλίεσ αμπζλου - οινοςτάφυλων Αρχαίεσ ποικιλίεσ: Πλυτό, Δαφνί
  • 6. Ελιά – Αμπζλι από τθν Μινωικι εποχι Οι δφο άξονεσ που ςτθρίχτθκε θ οικονομία του νθςιοφ Αρχαίο πατθτιρι Αρχαίο ελαιοπιεςτιριο 16ου π.Χ αιϊνα. Μινωικι Κριτθ: ελαιόλαδο, δημητριακά, όςπρια, μζλι, φυτά και βότανα, θαλαςςινά, φροφτα και καρποφσ, κρζασ, λαχανικά, κραςί Σο αρχαιότερο πατθτιρι τθσ Ευρϊπθσ, θλικίασ πάνω των 3.500 ετϊν, βρζκθκε ςτον μινωικό οικιςμό του Βακφπετρου, νότια των Αρχανϊν.
  • 7. Πολλά τυποποιθμζνα προϊόντα Νζεσ καλλιζργειεσ • Αλόθ • Ρόγδι • Φραγκόςυκο • Βότανα • Ι Προϊόντα που για χρόνια δεν αξιοποιοφνταν όπωσ το Χαροφπι Αναψυκτικά, Ηυμαρικά Καλλυντικά, Μαρμελάδεσ Σςικουδιά, ΢ταφίδα Μανιτάρια, Αλλαντικά
  • 8. Σα προϊόντα τθσ Κριτθσ ΢ιμερα Πιςτοποίθςθ • Θ Περιφζρεια Κριτθσ είναι θ πρϊτθ Περιφζρεια ςτθν Ελλάδα, που ομαδοποίθςε πολλά διαφορετικά προϊόντα κάτω από μια ενιαία ταυτότθτα ΠΟΙΟΣΘΣΑ΢ ΕΝΣΟΠΙΟΣΘΣΑ΢ Α΢ΦΑΛΕΙΑ΢ • Οι ομάδεσ προϊόντων που πιςτοποιοφνται είναι: Προϊόντα • 1) Νωπά φυτικά, • 2) Νωπά ηωικά (γάλα , κρζασ, μζλι, αυγά, ςαλιγκάρια), • 3) Μεταποιθμζνα φυτικά (Ελαιόλαδο, κραςί, πετιμζηι, χαρουπόμελο, ελιζσ, πάςτα ελιάσ, τουρςί, ςταφίδεσ, κ.α.) • 4) Μεταποιθμζνα ηωικά (τυριά, γαλακτοκομικά, κρεατοςκευάςματα, προϊόντα με βάςθ το κρζασ), • 5) Μθ εδϊδιμα φυτικά, ςαποφνι • 6) Νερά και ποτά-αναψυκτικά • 7) Αλιείασ και ιχκυοκαλλιζργειασ, • 8) Αρτοποιίασ – Ηαχαροπλαςτικισ ΢ιματα Θ Περιφερειακι ετικζτα «Κριτθ» Σο ςιμα «Επιςκζψιμων οινοποιείων» Σο ςιμα «Ποιότθτασ τθσ Κρθτικισ κουηίνασ»
  • 9. Σο δϊρο του Διονφςου Φανζρωςε τθν άμπελο ςτον ΢τάφυλο. Αυτόσ, ενκουςιαςμζνοσ ζφερε το περίεργο γεμάτο καρποφσ φυτό ςτον βαςιλιά του τον Οινζα. Ο Οινζασ ζςτυψε τουσ καρποφσ και απόλαυςε τον πλοφςιο χυμό τουσ. Από τότε ο Διόνυςοσ ονόμαςε αυτόν τον χυμό οίνο και τουσ καρποφσ ςταφφλια.
  • 10. Κρατιρασ Μεγάλο ανοιχτό αγγείο για τθ μείξθ του κραςιοφ με το νερό Ψυκτιρασ Σον γζμιηαν με κρφο νερό και τον ζβαηαν μζςα ςτον κρατιρα, για να διατθρεί δροςερό το κραςί. •Οι αρχαίοι Ζλλθνεσ ζπιναν το κραςί αναμειγνφοντάσ το με νερό, ςε αναλογία ςυνικωσ 1:3. •Σο κραςί που δεν είχε αναμειχκεί με νερό και ονομαηόταν «άκρατοσ οίνοσ», ςυνθκιηόταν από αρρϊςτουσ ι κατά τθ διάρκεια ταξιδιϊν ςαν τονωτικό. • Διαδεδομζνθ ιταν ακόμα θ κατανάλωςθ κραςιοφ με μζλι και βότανα. Κφλιξ Ζνα από τα πιο δθμοφιλι ποτιρια
  • 12. Αμπζλι Πλθςιάηοντασ ςτο ςιμερα • Μετά τθν Ελλθνικι Επανάςταςθ τα οινοάμπελα αντικαταςτάκθκαν από ςταφιδοκαλλιζργειεσ για να προμθκεφςουν ςταφίδα τθν Γαλλία που τα αμπζλια τθσ πλιγθκαν από τθ φυλλοξιρα. • Θ φυλλοξιρα ζφταςε ςτθν Κριτθ τθ δεκαετία του 1980 και ςε ςυνδυαςμό με επιδοτοφμενα προγράμματα εγκατάλειψθσ των αμπελιϊν ςυντζλεςε ςτθν ςυρρίκνωςθ του Κρθτικοφ αμπελϊνα, ςτθν φφτευςθ ξενικϊν ποικιλιϊν και ςτθ εξαφάνιςθ πολλϊν ντόπιων.
  • 13. • Ιταλία • Ιςπανία • Γαλλία • Γερμανία • Πορτογαλία • Ρουμανία • Ελλάδα Οι 5 πρϊτεσ καλφπτουν το 70% των παγκόςμιων εξαγωγϊν. ΢τθ 12θ κζςθ παγκοςμίωσ κατατάςςεται θ χϊρα μασ από πλευράσ παραγωγισ όγκου κραςιοφ.
  • 14. Θ Κριτθ παράγει το 20% τθσ ςυνολικισ παραγωγισ κραςιοφ ςτθν Ελλάδα. Οι αμπελϊνεσ ςτθν Κριτθ απλϊνονται ςε ζκταςθ 500.000 ςτρεμμάτων Θ παραγωγι κραςιοφ ανζρχεται ςε 95.000 τόνουσ.
  • 15. Οίνοι Προςτατευόμενθσ Ονομαςίασ Προζλευςθσ (ΠΟΠ) • Πεηά 70% • Αρχάνεσ • Δαφνζσ • ΢θτεία 46 οίνοι Περιοχισ Ονομαςίασ Προζλευςθσ (ΠΟΠ) 37 οίνοι Προςτατευόμενθσ Γεωγραφικισ Ζνδειξθσ (ΠΓΕ) Οίνοι Προςτατευόμενθσ Γεωγραφικισ Ζνδειξθσ (ΠΓΕ): Θ κατθγορία αυτι περιλαμβάνει τουσ «Σοπικοφσ Οίνουσ» και τουσ «Οίνουσ κατά Παράδοςθ».
  • 16. Κραςί-Χάρτθσ Επιςκζψιμων Οινοποιείων Δθμιουργία περίπου 30 επιςκζψιμων Οινοποιείων ςε λιγότερο από 20 χρόνια. Σα 22 από αυτά είναι ςτθν περιοχι του Θρακλείου. Επιςκζψιμα Οινοποιεία 1998 : 3 2016 : 31
  • 17. Προφίλ Οινοποιοφ • 28 Άντρεσ-5 Γυναίκεσ • Θλικίασ 29-80 ετϊν • Ζγγαμοι με ≥ 2 παιδιά • Καταγωγι από τθν περιοχι • Αποκλειςτικι απαςχόλθςθ • Χωρίσ τουριςτικι εμπειρία • Επίςκεψθ 4-300 άτομα τθ μζρα • Κόςτοσ: 0-6 ευρϊ (Κόςτοσ ςτθν Ευρϊπθ : 0-15 ευρϊ)
  • 18. Οινοποιεία Wines of Crete • 2006 Δίκτυο Οινοποιϊν Νομοφ Θρακλείου(ΔΟΝΘ) • 2008 Δίκτυο Οινοπαραγωγϊν νομοφ Χανίων και Ρεκφμνου • ΢ιμερα 31 οινοποιεία που καλφπτουν πάνω από το 90% τθσ εμφιαλωμζνθσ παραγωγισ του νθςιοφ, ςυνεργάηονται, οργανϊνουν κοινζσ ενζργειεσ, π.χ. εκκζςεισ ςε Ευρϊπθ, Αμερικι, Αυςτραλία. ΢τόχοσ • Διοικθτικι υποςτιριξθ • Ανάδειξθ του προϊόντοσ • Καλι πρακτικι Δικτφωςθσ ΜΜΕ με τον αγροτοδιατροφικό τομζα • Προϊκθςθ και ανάπτυξθ του οινοτουριςμοφ ςτθν Κριτθ. ΢ε ςυνεργαςία με τθν Περιφζρεια Κριτθσ ξεκίνθςε το «Κρθτικό ΢φμφωνο Ποιότθτασ» με το ςιμα των «Επιςκζψιμων οινοποιείων»
  • 20. Οινικόσ Τουριςμόσ •Κεντρικό οινικό προϊόν •Ελκυςτικότθτα προοριςμοφ •Πολιτιςμικό προϊόν
  • 21. Κεντρικό οινικό προϊόν Οινοποιεία φιλικά Προςωπικό με επαρκείσ γνϊςεισ
  • 23. Οινικά φεςτιβάλ Κρίςιμθ μάηα οινοποιείων
  • 24. Ελκυςτικότθτα προοριςμοφ Όμορφο τοπίο- Ιπιο κλίμα Ευκολία πρόςβαςθσ ςτθν πλθροφορία Επαρκισ ςιμανςθ οινικϊν διαδρομϊν.
  • 25. Δρόμοι του Κραςιοφ Επιλεγμζνεσ διαδρομζσ που διαςχίηουν τα πιο γραφικά ςθμεία μιασ αμπελουργικισ ηϊνθσ.
  • 26. •Πινακίδεσ δείχνουν τον δρόμο για αμπελϊνεσ και οινοποιεία, τοποκεςίεσ με απολαυςτικι κζα. •Τπάρχουν ςχεδόν ςε όλεσ τισ οινοπαραγωγικζσ χϊρεσ. •Κριτθ 2009
  • 27. Πολιτιςμικό προϊόν Τποδομζσ φιλοξενίασ με τοπικό χαρακτιρα Τποδομζσ εςτίαςθσ και gourmet εςτιατόρια Κραςοχϊρια Καταςτιματα πϊλθςθσ τοπικϊν προϊόντων
  • 28. Δρόμοι του Κραςιοφ Προφίλ Οινοτουρίςτα • Άτομα με υψθλό μορφωτικό επίπεδο και ειςόδθμα • Ζχουν οινικι εμπειρία ι/και οινικι εκπαίδευςθ • Αποηθτοφν μια ευρφτερθ εμπειρία και ζνα ςφνολο ωφελειϊν .
  • 29. Οι δρόμοι του κραςιοφ ςτθ ςκιά τθσ οικονομικισ κρίςθσ
  • 30. ΢τθν Κριτθ δεν ζκλειςαν οινοποιεία. Θ οικονομικι κρίςθ τα οδιγθςε ςε αυτοκριτικι.
  • 31. Θ ΢τροφι ςτισ Κρθτικζσ Ποικιλίεσ, τισ προςαρμοςμζνεσ ςτο μικροκλίμα τθσ περιοχισ Και οι ςφγχρονεσ τεχνικζσ οινοποίθςθσ ζδωςαν κραςιά υψθλισ ποιότθτασ.
  • 32. Ζνωςθ Εξωςτρζφεια Ζκαναν πιο επικετικι πολιτικι ςτο μάρκετινγκ. Εξαγωγζσ (υπόλοιπθ Ελλάδα- Ευρϊπθ 35%)
  • 34. ΢τιριξθ από τθν Περιφζρεια Κριτθσ ΢υνεργαςία με ξενοδοχεία.
  • 35. Βθλάνα Θ πλζον φυτεμζνθ λευκι ποικιλία του νθςιοφ. Οι ςφγχρονεσ μζκοδοι οινοποίθςθσ τθ βοικθςαν να διατθριςει όλθ τθ φρεςκάδα του χαρακτιρα τθσ. Χαρμάνια και μονοποικιλιακζσ εμφιαλϊςεισ. Λεπτό άρωμα και λεμονάτθ, δροςιςτικι γεφςθ.
  • 36. Βιδιανό Σο να βρει κανείσ κραςιά από τθν ποικιλία Βιδιανό είναι ακόμα δφςκολο κακϊσ θ αναβίωςθ τθσ ποικιλίασ ζγινε τθν τελευταία δεκαετία, ωςτόςο το χαριςματικό αυτό ςταφφλι διακζτει μοναδικό βερικοκζνιο άρωμα, φοβερό γευςτικό πλοφτο. Τψόμετρο: μεγαλφτερο από 450 μ.
  • 37. Εξαιρετικι ξεχαςμζνθ ποικιλία Ζνασ μικρόρωγοσ κθςαυρόσ που παίρνει το όνομά του από τθν κοινότθτα τθσ ΢πίνασ ςτθν επαρχία ΢ελίνου Χανίων. Μπορεί θ ποικιλία να είναι γνωςτι για το εκρθκτικό άρωμα του ςταφυλιοφ, ωςτόςο θ λεπτι φλοφδα του Μοςχάτου ΢πίνασ προςδίδει ζνα τόςο λεπτό χαρακτιρα ςτα κραςιά, που το οδθγεί ςτο δρόμο εξαιρετικϊν ξθρϊν και όχι γλυκϊν εμφιαλϊςεων, κακϊσ και ςε γοθτευτικά ξθρά χαρμάνια. ΢ε αμπελϊνεσ με μζτρια κλίςθ ςε υψόμετρο 375 – 400 μζτρα. Θ ζξοχθ αυτι αρωματικι ποικιλία αν και γθγενισ ςυναντάται μάλλον ςπανίωσ,. Μοςχάτο ΢πίνασ
  • 38. Μαλακό, γλυκόπιοτο και φορτωμζνο με αρϊματα δαμάςκθνου. Κοτςιφάλι Ωρίμανςθ: Πρϊιμο, τζλοσ Αυγοφςτου, αρχζσ ΢επτζμβρθ Χαρακτθριςτικά: Μζτρια ηωθρότθτα, μζτρια παραγωγι, ποικιλία ανκεκτικι ςτθν ξθραςία. ΢υνκικεσ για ποιοτικι παραγωγι: Επικλινι αςβεςτολικικά εδάφθ, μζτριασ γονιμότθτασ. Τψόμετρο: μεγαλφτερο από 300 μ.
  • 39. Λιάτικο Ιουλίατικο Ωρίμανςθ: Πρϊιμο, το 2ο δεκαπενκιμερο του Ιουλίου, εξοφ και Λιάτικο ΠΟΠ ςτθ ΢θτεία και ςτισ Δαφνζσ. Λεπτι φλοφδα, μαλακόσ χαρακτιρασ και μοναδικά αρϊματα αποξθραμζνων φροφτων, βοτάνων και λουλουδιϊν. Ξθρά και γλυκά κραςιά.
  • 40. • Μείωςθ των τιμϊν. • ΢τιριξθ από τθν Περιφζρεια Κριτθσ – ΢υνερ Μείωςθ των τιμϊν. • ΢τιριξθ από τθν Περιφζρεια Κριτθσ – ΢υνεργαςία με ξενοδοχεία. γαςία με ξενοδοχεία.Δοκιμι κραςιοφ
  • 41. Δοκιμι κραςιοφ Θδονιςτικι: με κατάποςθ Σεχνικι: χωρίσ κατάποςθ Σο κραςί είναι ζνα πολφ ςφνκετο ποτό εκατοντάδεσ ενϊςεισ που κακορίηουν: χρϊμα - άρωμα - γεφςθ •Οπτικι, που αφορά τθν όψθ του κραςιοφ. • Οςφρθτικι, που αφορά το άρωμα του κραςιοφ. • Γευςτικι, που αφορά τθ γεφςθ και τθν υφι του κραςιοφ. Εξζταςθ
  • 42. Σφποι Οίνου • Χρϊμα Λευκό-κόκκινο • ΢άκχαρα Γλυκό-ξθρό • Διοξείδιο του άνκρακα αφρϊδθ-ιςυχα
  • 43. Ευχαριςτοφμε τθν Ζνωςθ Οινοποιείων Κριτθσ www.winesofcrete.gr για τθν ευγενικι χορθγία κραςιϊν για το εργαςτιριό μασ!
  • 44. Στην υγειά μας! «Ευοί Ευάν», ιταν θ πρόποςθ ςτισ Διονυςιακζσ τελετζσ « Ασ ευθυμήςουμε χωρίσ να μεθφςουμε», ζλεγε ο ΢ωκράτθσ ςτα ςυμπόςια Ευχαριςτοφμε