Mathematics as universal language of nature, society, science and universe

1. МАТЕМАТИК УНИВЕРСАЛЬ ХЭЛ БОЛОХ НЬ
Илтгэгч: Ц. Лувсандорж, проф
Улаанбаатар 2014

2. АГУУЛГА
 Математик хэл, түүний мөн чанар, онцлог
 Математик хэл ахуйн хэл болох нь
 Математик хэл шинжлэх ухааны хэл болох нь
 Математик хэл байгалийн хэл болох нь
 Математик хэл ертөнцийн мөн чанарыг
илэрхийлэх хэл болох нь
 Математик хэл универсаль болох нь

3. Математик хэл, түүний мөн чанар, үүрэг
 Тэмдэгтээс тогтсон тогтолцоо
 Цифр:
 Үйлдлийн тэмдэг:
+ нэмэх
 − хасах
× үржих
 ÷ хуваах
 = тэнцүү

4. ҮРГЭЛЖЛЭЛ
 ≈ ойролцоо тэнцүү
 ≥ их буюу тэнцүү
 ≤ бага буюу тэнцүү
 хувьсагч x; у; z… гэх мэт
 индек t1, t2, t3, t4, t5... гэх мэт

6. Математик хэл ахуйн хэл болох нь
 Ахуйн амьдралын нөхцөл, байдлын математик
илэрхийлэл, харилцааны хэрэглэгдэхүүн
 Жишээ 1: Байрлал, хөдөлгөөний бодлого
 Жишээ 2: Тээвэрлэлтийн бодлого
 Жишээ 3: Худалдаа, наймааны нөхцөл, бодлого
 Жишээ 4: Цаг агаарын өөрчлөлтийн нөхцөл

7. Математик хэл шинжлэх ухааны хэл болох нь
 Химийн урвалын тэгшитгэл
 Физикийн тэгшитгэл, хуулиуд
 Газар зүй: газрын зураг, масштаб
 Эсийн хуваагдал, үржлийн хууль
 Одон орон судлал: Гариг эрхэсийн хөдөлгөөн,
хууль, тригонометрийн функ, хэлбэлзэл
 Эдийн засаг: ашиг, орлогын хэмжээ

8. Математик хэл байгалийн хэл болох нь
 Байгалийн үзэгдлийг тайлбарласан физик, хими,
биологийн хуулийн математик илэрхийлэл
 Хэлбэлзэл, долгионы математик илэрхийлэл
 Хэмнэл, хөгжмийн математик илэрхийлэл
 Юмс үзэгдлийн математик илэрхийлэл, загвар

9. Юмс үзэгдлийн математик илэрхийлэл, загварын жишээ

10. Юмс үзэгдлийн математик илэрхийлэл, загварын
жишээ

11. Математик хэл ертөнцийн мөн чанарыг илэрхийлэх
хэл болох нь
Эх үүсвэр: Image Credit: New Jersey Institute of Technology

12. Математик хэл универсаль болох нь
 “Ертөнц тоон зүй тогтолтой”
(Пифагор, МЭӨ569-500, Эртний Грекийн математикч)
 “Бурхан ертөнцийг математик хэлээр урласан”
(Галилео Галилей, 1564-1642 Италийн астрономич)
Mathematics is the language in which God has written the universe.
Galileo Galilei
Italian astronomer & physicist (1564 - 1642)