SlideShare a Scribd company logo
1 of 12
Сэдэв:Галидас "Үүлэн
зардас" найраглал
Намтар
• Галидасыг Викрамын
хаанчлалын II Гүрний үед хааны
ордонд байсан есөн эрдэнэ
хэмээх мэргэдийн нэг гэж
дэлхийн эрдэмтдийн ихэнх нь
хүлээн зөвшөөрдөг боловч өдгөө
хүртэл маргаантай байдаг. Яруу
найрагч, жүжигчин зохиолч.
Галидасын 4-н их яруу найраг, 3-
н драмма нь бидний үед
өвлөгдөн үлдсэн дэлхийд
таниулсан гол зохиол нь энэ
хүнийг дэлхийд таниулсан гол
зохиол нь “Мегхадүүта,
Шакунтала”хоёр билээ.
Галидас
Зохиолын дүр
•Ягчис- Ариун
сэтгэлтэй , өндөр
боловсролтой залуу
•Ягчисийн гэргий-
Тэр үеийн энэтхэг
эмэгтэйн гоо сайнхы
шинжтэй
•Үүл- хүнчлэн
дүрсэлсэн
Зохиолын уран сайхан
• Энэтхэг яруу найргийн арга болох
адилтгал, зүйрлэл, төлөөлөл,
бэлгэдлийн чимэг ашигласнаас гадна
өгүүлбэр зүйн ур маягийг олон
хэрэглэсэн байна. Хүний сэтгэлийн
өнгө аясыг байгалийн сайхантай
зүйрлэн харуулсан байна.
Эхлэл
Сэрэмж алдсан нэгэн ягшас,
хилэнт эзний бошго зарилгаар
Сүр жавхлангаа бууруулан,
үзэсгэлэнт амрагаараа жилээр
хагацаад
Сэтгэлд тааламжит гүнжийн
угаалд ариудсан мөрний ойр
Сүүдэр төгөлдөр галбарьарас
иодот Рамын уулнаа суун
авай.
Зангилаа
• Амраг хонгороосоо олон сар
хагацан уйдаж суусаар турж
• Алтан бугуйвч царвуунд
тогтохгүй, Бүрвасад сар
төгсөх өдөр
• Агуу заан, соёогоор уул
мөргөн наадах мэт бөхийсөн.
• Алсын үүл, уулын оргилд
налан наалдсаныг ажин
үзвэй.
Өрнөл
• Энэлгэтнийг тэтгэгч үүлэн чи,
хайртад минь мэдээ хүргээч
• Эзэн Гүвираагийн зарлигаар
хагацсан намайг энд гэж
хэлээч
• Ягшасын эзний Алага
балгасанд очиж, цэцэрлэгийн
дунд
• Шива тэнгэрийн магнайн
саран туяанд гийгч орд
харшид.
Туйл
• Аяа, наснаа төгөлдөр!
Бусдын тус бүтээвэл
өөрийн тус бүтнэ.
• Миний үг сонсон
дамжуулахдаа, амраг
чинь Рамын ууланд
• Чамаас хагацан, амьд
бөгөөд чиний мэндийг
асууна гээ
• Тэр үг хагацах зовлонд
учрагсдын ам нээж
асуудаг үг.
Төгсгөл
• Бас нэмж хэлсэн нь: Намайг
хүзүүдэн тэврээд унтаж
байснаа
• Гэнэт хашхиран сэрж билээ
чи.Дахин дахин асуухад
• Ай давхар санаат! Чамайг
ондоо авгайтай цэнгэлээ гэж
• Зүүдэнд орлоо гэж мишээн
хэлснээ санам уу чи?
Дасгал даалгавар
1.Галидас “Үүлэн зардас” зохиолд сэрэмж алдсан нэгэн ягшас хугацаатай цөлөгдөн алс хол
суухдаа ард үлдсэн үзэсгэлэнт гэргийгээ санан, умар зүг нүүх үүлэнд хандан сэтгэлийн үгээ
хэлүүлэхээр элч болгон илгээж байгаа билээ. Зохиолын дараах хэсгээс үүлний дайран өнгөрөх
байгалийн гоо сайхныг зохиолч хэрхэн мэдэрч байгаа, тэр нь ямар үгээр илэрч байгааг
тайлбарлана уу.
2.Дээрх хэсгээс уран дүрслэлийг түүж, утгыг тайлбарла.
3.Эхийг эрдэм шинжилгээний хялбаршуулсан эх болохыг 3 шинжээр батлаарай.
Үүлэн зардас
Ойн гөрөөчний гэргий оршигч байшинт тэр уулнаа түдээд
Уснаасаа хөнгөлөн асгаж, цаашлан замнахад чинь,
Уруудаж Виндья уулнаа Нармадын гол мурилзах нь,
Уран зураачийн будсан зааны нурууны хээ мэт амуу.
Тааж байна би: сайн мэдээ хүргэхийг яаравч,
Таатай цэцэг анхилсан ууланд түдэн саатаж,
Тогос шувуу баярын нулимс унаган донгодон тосоход,
Түдэл үгүй хагацан салж үл чадам заа, чи
Гэрийн даалгавар
• Сурах бичиг 11 хуудас 20
• Сурах бичгээс “Үүлэн заардас” найраглал унших
• Дасгал даалгаварыг ажиллах /хуудас -22/

More Related Content

What's hot

б.лхагвасүрэнгийн боржгины бор тал
б.лхагвасүрэнгийн боржгины бор талб.лхагвасүрэнгийн боржгины бор тал
б.лхагвасүрэнгийн боржгины бор талshand1_Bondok
 
Nuutsiig zadruulsan zahia
Nuutsiig zadruulsan zahiaNuutsiig zadruulsan zahia
Nuutsiig zadruulsan zahiasainaa88
 
“Цогтын хадны бичиг” шүлэгт хэл - уран сайхны задлал хийх
“Цогтын хадны бичиг” шүлэгт хэл - уран сайхны  задлал хийх“Цогтын хадны бичиг” шүлэгт хэл - уран сайхны  задлал хийх
“Цогтын хадны бичиг” шүлэгт хэл - уран сайхны задлал хийхСэтгэмж Цогцолбор Сургууль
 
эрийн 3 Ц.Батсүрэн
эрийн 3 Ц.Батсүрэнэрийн 3 Ц.Батсүрэн
эрийн 3 Ц.БатсүрэнBatsuren Tsagaan
 
урт эгшигтэй үгийг тэмдэглэх
урт эгшигтэй үгийг тэмдэглэхурт эгшигтэй үгийг тэмдэглэх
урт эгшигтэй үгийг тэмдэглэхAltantuya33
 
үрэгдсэнийг хүлээгч цахим хичээл
үрэгдсэнийг хүлээгч цахим хичээлүрэгдсэнийг хүлээгч цахим хичээл
үрэгдсэнийг хүлээгч цахим хичээлOtgonjargal Tsengelmaa
 
2. Ажлын удирдамж бичих.pdf
2. Ажлын удирдамж бичих.pdf2. Ажлын удирдамж бичих.pdf
2. Ажлын удирдамж бичих.pdfSuvaSuva1
 
хуучин хүү
хуучин хүүхуучин хүү
хуучин хүүjunesun
 
С. Эрдэнэ Өвгөн шувуу өгүүллэг
С. Эрдэнэ Өвгөн шувуу өгүүллэгС. Эрдэнэ Өвгөн шувуу өгүүллэг
С. Эрдэнэ Өвгөн шувуу өгүүллэгZoloojojo
 
монголын угсаатнууд 1
монголын угсаатнууд 1монголын угсаатнууд 1
монголын угсаатнууд 1Erdenezul Bazarragchaa
 
Lecture 7 8.
Lecture 7 8.Lecture 7 8.
Lecture 7 8.Ge Go
 
жамухын өчил
жамухын өчилжамухын өчил
жамухын өчилamka_od
 
удамшил гэж юу вэ?
удамшил гэж юу вэ?удамшил гэж юу вэ?
удамшил гэж юу вэ?Maa Enkh
 

What's hot (20)

лабугайн нулимс
лабугайн нулимслабугайн нулимс
лабугайн нулимс
 
б.лхагвасүрэнгийн боржгины бор тал
б.лхагвасүрэнгийн боржгины бор талб.лхагвасүрэнгийн боржгины бор тал
б.лхагвасүрэнгийн боржгины бор тал
 
найруулгын эхийг ангилах нь
найруулгын эхийг ангилах ньнайруулгын эхийг ангилах нь
найруулгын эхийг ангилах нь
 
Nuutsiig zadruulsan zahia
Nuutsiig zadruulsan zahiaNuutsiig zadruulsan zahia
Nuutsiig zadruulsan zahia
 
“Цогтын хадны бичиг” шүлэгт хэл - уран сайхны задлал хийх
“Цогтын хадны бичиг” шүлэгт хэл - уран сайхны  задлал хийх“Цогтын хадны бичиг” шүлэгт хэл - уран сайхны  задлал хийх
“Цогтын хадны бичиг” шүлэгт хэл - уран сайхны задлал хийх
 
эрийн 3 Ц.Батсүрэн
эрийн 3 Ц.Батсүрэнэрийн 3 Ц.Батсүрэн
эрийн 3 Ц.Батсүрэн
 
хичээл 8
хичээл 8хичээл 8
хичээл 8
 
урт эгшигтэй үгийг тэмдэглэх
урт эгшигтэй үгийг тэмдэглэхурт эгшигтэй үгийг тэмдэглэх
урт эгшигтэй үгийг тэмдэглэх
 
хэлний дүрслэх хэрэглүүр
хэлний дүрслэх хэрэглүүрхэлний дүрслэх хэрэглүүр
хэлний дүрслэх хэрэглүүр
 
хичээл 5
хичээл 5хичээл 5
хичээл 5
 
үрэгдсэнийг хүлээгч цахим хичээл
үрэгдсэнийг хүлээгч цахим хичээлүрэгдсэнийг хүлээгч цахим хичээл
үрэгдсэнийг хүлээгч цахим хичээл
 
2. Ажлын удирдамж бичих.pdf
2. Ажлын удирдамж бичих.pdf2. Ажлын удирдамж бичих.pdf
2. Ажлын удирдамж бичих.pdf
 
хуучин хүү
хуучин хүүхуучин хүү
хуучин хүү
 
С. Эрдэнэ Өвгөн шувуу өгүүллэг
С. Эрдэнэ Өвгөн шувуу өгүүллэгС. Эрдэнэ Өвгөн шувуу өгүүллэг
С. Эрдэнэ Өвгөн шувуу өгүүллэг
 
монголын угсаатнууд 1
монголын угсаатнууд 1монголын угсаатнууд 1
монголын угсаатнууд 1
 
Borjginii bor tal
Borjginii bor talBorjginii bor tal
Borjginii bor tal
 
Lecture 7 8.
Lecture 7 8.Lecture 7 8.
Lecture 7 8.
 
жамухын өчил
жамухын өчилжамухын өчил
жамухын өчил
 
Ugzuin zadlal
Ugzuin zadlalUgzuin zadlal
Ugzuin zadlal
 
удамшил гэж юу вэ?
удамшил гэж юу вэ?удамшил гэж юу вэ?
удамшил гэж юу вэ?
 

Similar to Уран зохиол

Shidet khuuriin ulgher 1 aman zokhiol
Shidet khuuriin ulgher 1   aman zokhiolShidet khuuriin ulgher 1   aman zokhiol
Shidet khuuriin ulgher 1 aman zokhiolKocmoc Umbrella
 
2 har buuriin duuli
2 har buuriin duuli2 har buuriin duuli
2 har buuriin duuliOyuhai1127
 
цахим хичээл 2
цахим хичээл  2цахим хичээл  2
цахим хичээл 2jagaa7120
 
хөх судар’
хөх судар’хөх судар’
хөх судар’sainaa88
 
7 дугаар ангийн Уран зохиолын хичээл Д.Нацагдорж "Дөрвөн цаг" шүлэг
7 дугаар ангийн Уран зохиолын хичээл Д.Нацагдорж "Дөрвөн цаг" шүлэг7 дугаар ангийн Уран зохиолын хичээл Д.Нацагдорж "Дөрвөн цаг" шүлэг
7 дугаар ангийн Уран зохиолын хичээл Д.Нацагдорж "Дөрвөн цаг" шүлэгHurelB1
 
б. догмид саран дээр туссан сүүдэр туужид задлал хийх
б. догмид саран дээр туссан сүүдэр туужид задлал хийхб. догмид саран дээр туссан сүүдэр туужид задлал хийх
б. догмид саран дээр туссан сүүдэр туужид задлал хийхOyuhai1127
 
104063576 б-ренчин-заан-залуудай
104063576 б-ренчин-заан-залуудай104063576 б-ренчин-заан-залуудай
104063576 б-ренчин-заан-залуудайKocmoc Umbrella
 
буурал ижий минь
буурал ижий миньбуурал ижий минь
буурал ижий миньОтгоо Т.Ж
 
Ert shutleg
Ert shutlegErt shutleg
Ert shutlegtolya_08
 
Orkhoo tsahim hiceel
Orkhoo tsahim hiceelOrkhoo tsahim hiceel
Orkhoo tsahim hiceelOrkhonoo
 
7a mongol hel
7a mongol hel7a mongol hel
7a mongol helbayar7998
 
а.замбага
а.замбагаа.замбага
а.замбагаaltaa e
 
Shorgoolj tsartsaa 2
Shorgoolj tsartsaa 2Shorgoolj tsartsaa 2
Shorgoolj tsartsaa 2saruulkaa
 
7 r angi boloroo yr cadvar
7 r angi boloroo yr cadvar7 r angi boloroo yr cadvar
7 r angi boloroo yr cadvardashkaa53
 
7 r angi boloroo yr cadvar
7 r angi boloroo yr cadvar7 r angi boloroo yr cadvar
7 r angi boloroo yr cadvarOyuka Oyuk
 

Similar to Уран зохиол (20)

Shidet khuuriin ulgher 1 aman zokhiol
Shidet khuuriin ulgher 1   aman zokhiolShidet khuuriin ulgher 1   aman zokhiol
Shidet khuuriin ulgher 1 aman zokhiol
 
2 har buuriin duuli
2 har buuriin duuli2 har buuriin duuli
2 har buuriin duuli
 
цахим хичээл 2
цахим хичээл  2цахим хичээл  2
цахим хичээл 2
 
хөх судар’
хөх судар’хөх судар’
хөх судар’
 
7 дугаар ангийн Уран зохиолын хичээл Д.Нацагдорж "Дөрвөн цаг" шүлэг
7 дугаар ангийн Уран зохиолын хичээл Д.Нацагдорж "Дөрвөн цаг" шүлэг7 дугаар ангийн Уран зохиолын хичээл Д.Нацагдорж "Дөрвөн цаг" шүлэг
7 дугаар ангийн Уран зохиолын хичээл Д.Нацагдорж "Дөрвөн цаг" шүлэг
 
Haiku
HaikuHaiku
Haiku
 
б. догмид саран дээр туссан сүүдэр туужид задлал хийх
б. догмид саран дээр туссан сүүдэр туужид задлал хийхб. догмид саран дээр туссан сүүдэр туужид задлал хийх
б. догмид саран дээр туссан сүүдэр туужид задлал хийх
 
104063576 б-ренчин-заан-залуудай
104063576 б-ренчин-заан-залуудай104063576 б-ренчин-заан-залуудай
104063576 б-ренчин-заан-залуудай
 
буурал ижий минь
буурал ижий миньбуурал ижий минь
буурал ижий минь
 
Ert shutleg
Ert shutlegErt shutleg
Ert shutleg
 
Orkhoo tsahim hiceel
Orkhoo tsahim hiceelOrkhoo tsahim hiceel
Orkhoo tsahim hiceel
 
Danzanravjaa
DanzanravjaaDanzanravjaa
Danzanravjaa
 
7a mongol hel
7a mongol hel7a mongol hel
7a mongol hel
 
а.замбага
а.замбагаа.замбага
а.замбага
 
зайн сургалт
зайн сургалтзайн сургалт
зайн сургалт
 
зайн сургалт
зайн сургалтзайн сургалт
зайн сургалт
 
Shorgoolj tsartsaa 2
Shorgoolj tsartsaa 2Shorgoolj tsartsaa 2
Shorgoolj tsartsaa 2
 
7 r angi boloroo yr cadvar
7 r angi boloroo yr cadvar7 r angi boloroo yr cadvar
7 r angi boloroo yr cadvar
 
7 r angi boloroo yr cadvar
7 r angi boloroo yr cadvar7 r angi boloroo yr cadvar
7 r angi boloroo yr cadvar
 
Zadlal hiih argachilal
Zadlal hiih argachilalZadlal hiih argachilal
Zadlal hiih argachilal
 

Уран зохиол

  • 2. Намтар • Галидасыг Викрамын хаанчлалын II Гүрний үед хааны ордонд байсан есөн эрдэнэ хэмээх мэргэдийн нэг гэж дэлхийн эрдэмтдийн ихэнх нь хүлээн зөвшөөрдөг боловч өдгөө хүртэл маргаантай байдаг. Яруу найрагч, жүжигчин зохиолч. Галидасын 4-н их яруу найраг, 3- н драмма нь бидний үед өвлөгдөн үлдсэн дэлхийд таниулсан гол зохиол нь энэ хүнийг дэлхийд таниулсан гол зохиол нь “Мегхадүүта, Шакунтала”хоёр билээ.
  • 4. Зохиолын дүр •Ягчис- Ариун сэтгэлтэй , өндөр боловсролтой залуу •Ягчисийн гэргий- Тэр үеийн энэтхэг эмэгтэйн гоо сайнхы шинжтэй •Үүл- хүнчлэн дүрсэлсэн
  • 5. Зохиолын уран сайхан • Энэтхэг яруу найргийн арга болох адилтгал, зүйрлэл, төлөөлөл, бэлгэдлийн чимэг ашигласнаас гадна өгүүлбэр зүйн ур маягийг олон хэрэглэсэн байна. Хүний сэтгэлийн өнгө аясыг байгалийн сайхантай зүйрлэн харуулсан байна.
  • 6. Эхлэл Сэрэмж алдсан нэгэн ягшас, хилэнт эзний бошго зарилгаар Сүр жавхлангаа бууруулан, үзэсгэлэнт амрагаараа жилээр хагацаад Сэтгэлд тааламжит гүнжийн угаалд ариудсан мөрний ойр Сүүдэр төгөлдөр галбарьарас иодот Рамын уулнаа суун авай.
  • 7. Зангилаа • Амраг хонгороосоо олон сар хагацан уйдаж суусаар турж • Алтан бугуйвч царвуунд тогтохгүй, Бүрвасад сар төгсөх өдөр • Агуу заан, соёогоор уул мөргөн наадах мэт бөхийсөн. • Алсын үүл, уулын оргилд налан наалдсаныг ажин үзвэй.
  • 8. Өрнөл • Энэлгэтнийг тэтгэгч үүлэн чи, хайртад минь мэдээ хүргээч • Эзэн Гүвираагийн зарлигаар хагацсан намайг энд гэж хэлээч • Ягшасын эзний Алага балгасанд очиж, цэцэрлэгийн дунд • Шива тэнгэрийн магнайн саран туяанд гийгч орд харшид.
  • 9. Туйл • Аяа, наснаа төгөлдөр! Бусдын тус бүтээвэл өөрийн тус бүтнэ. • Миний үг сонсон дамжуулахдаа, амраг чинь Рамын ууланд • Чамаас хагацан, амьд бөгөөд чиний мэндийг асууна гээ • Тэр үг хагацах зовлонд учрагсдын ам нээж асуудаг үг.
  • 10. Төгсгөл • Бас нэмж хэлсэн нь: Намайг хүзүүдэн тэврээд унтаж байснаа • Гэнэт хашхиран сэрж билээ чи.Дахин дахин асуухад • Ай давхар санаат! Чамайг ондоо авгайтай цэнгэлээ гэж • Зүүдэнд орлоо гэж мишээн хэлснээ санам уу чи?
  • 11. Дасгал даалгавар 1.Галидас “Үүлэн зардас” зохиолд сэрэмж алдсан нэгэн ягшас хугацаатай цөлөгдөн алс хол суухдаа ард үлдсэн үзэсгэлэнт гэргийгээ санан, умар зүг нүүх үүлэнд хандан сэтгэлийн үгээ хэлүүлэхээр элч болгон илгээж байгаа билээ. Зохиолын дараах хэсгээс үүлний дайран өнгөрөх байгалийн гоо сайхныг зохиолч хэрхэн мэдэрч байгаа, тэр нь ямар үгээр илэрч байгааг тайлбарлана уу. 2.Дээрх хэсгээс уран дүрслэлийг түүж, утгыг тайлбарла. 3.Эхийг эрдэм шинжилгээний хялбаршуулсан эх болохыг 3 шинжээр батлаарай. Үүлэн зардас Ойн гөрөөчний гэргий оршигч байшинт тэр уулнаа түдээд Уснаасаа хөнгөлөн асгаж, цаашлан замнахад чинь, Уруудаж Виндья уулнаа Нармадын гол мурилзах нь, Уран зураачийн будсан зааны нурууны хээ мэт амуу. Тааж байна би: сайн мэдээ хүргэхийг яаравч, Таатай цэцэг анхилсан ууланд түдэн саатаж, Тогос шувуу баярын нулимс унаган донгодон тосоход, Түдэл үгүй хагацан салж үл чадам заа, чи
  • 12. Гэрийн даалгавар • Сурах бичиг 11 хуудас 20 • Сурах бичгээс “Үүлэн заардас” найраглал унших • Дасгал даалгаварыг ажиллах /хуудас -22/