EVRİMCİ KURUMSAL İKTİSAT: SCHUMPETER’İN KATKILARI

1. EVRİMCİ KURUMSAL
İKTİSAT:
SCHUMPETER’İN KATKILARI
PROF. DR. COŞKUN CAN AKTAN
Bu sunum şu kaynaktan yararlanılarak hazırlanmıştır:
Coşkun Can Aktan, Yeni İktisat Okulları ve İktisadi Düşünce: Ankara: Seçkin Yayınları,
2018.
Hazırlayan : Türkan Yılmaz

2. Viyana Üniversitesi'nde hukuk ve
ekonomi eğitimi görmüş,aynı
üniversitede 1906'da hukuk
doktoru unvanını almıştır.
Joseph Alois Schumpeter,1883
yılında yılında şimdiki Çek
Cumhuriyeti sınırları içerisinde
olan Triesch adlı bir kasabada
doğmuştur.
SCHUMPETER KİMDİR?

3. 1909 yılında Czernowitz Üniversitesi'nde çalışmaya başlamıştır.
Avusturya Başbakanı , Schumpeter'i 1919'da Maliye Bakanı olarak
atamıştır.
1932-1950 yılları arasında Harvard Üniversitesi’nde çalışmıştır.

4. Schumpeter'in (Evrimci)
Kurumsal İktisada
Katkıları: Kapitalizmin
Evrimsel Gelişimi ve Yenilik

5. Kapitalizmin tarihsel süreçteki evrimini iktisadi bir model üzerinden
açıklamaya çalışmıştır.
Kapitalizmin evrimi konusunda incelenmesi gereken temel değişken:
YENİLİK
Ürün inovasyonu
Süreç inovasyonu
Yeni piyasa ve
pazar keşfi
Yeni hammadde
ve yarı mamul
madde bulunması
Örgütsel
inovasyon

6. Schumpeter’e göre 5 tür yenilik vardır:
Tüketicinin daha önce tanımadığı yeni bir malın ya da bir malın yeni bir tipinin
veya aynı malın yeni bir kalitesinin piyasaya sürülmesi (ürün inovasyonu)
Yeni bir üretim yönteminin geliştirilmesi (süreç inovasyonu)
Yeni piyasaların ve pazarların keşfi veya yaratılması
Yeni bir hammadde veya yarı mamül madde kaynağının bulunması
Yeni bir endüstriyel organizasyon türünün yaratılması (örgütsel inovasyon)

7. • Yenilik, Schumpeter'in
analizlerinin temel
kavramlarından biridir.
• Kapitalizmin en önemli
özelliği değişen bir yapıda
olmasıdır.
• Yenilik "yeni birer üretim
fonksiyonu oluşturmak«
• Yenilik, kapitalizme dinamizm
getiren şeydir. • Schumpeter'e göre yenilik
iktisadi faaliyetlerde daha fazla
kar elde edebilmenin ve hayatta
kalabilmenin önemli bir adımıdır.

8. ■ Schumpeter Darwin'in
doğal seçilim ile ilgili
görüşlerinden
etkilenmiştir ve Darwin’in
evrim teorisi yenilikle ilgili
görüşlerine yansımıştır.
C.Darwin
 Schumpeter, geliştirdiği
teoride teknolojik değişimin
ve yeniliklerin evrimsel bir
modelini oluşturmuştur.

9. "esas itibariyle kapitalist ekonomi statik değildir
ve olamaz düzenli bir gelişme de
göstermemektedir.Tersine bu ekonomi kendi
içinden yeni mallar, yeni üretim metotları ya da
ticari imkanlar sayesinde devamlı olarak
yenilenmekte, hareket halinde tutulmaktadır.
Mevcut bütün sistem, iş hayatının bütün şartları
bir değişme içindedir."

10. "EVRIMCILIK
(EVOLUTIONISM)"
Ekonomik
evrim
Sosyo-
politik
Sanat
Bilim
Schumpeter ekonomik evrim süreçlerinde evrimin sosyal hayatın diğer
alanlarını da kapsayacağını ifade etmektedir.

11. "…yeni tüketim maddeleri, yeni üretim yöntemleri, yeni ulaşım
yöntemleri, yeni pazarlar, yeni endüstriyel örgütlenme
biçimleri… bütün bunlar kapitalizm tarafından yaratılmışlardır….
Yeni milli pazarların veya dış piyasaların açılması; el sanatları
atölyelerinden, yoğun ve büyük işletmelere geçiş, kapitalist sistemi
durmaksızın bir değişim ve yenilenme havasında tutmakta; bütün bu
gelişmeler eski faktörleri yok etmekte, yenilerini yaratmaktadır. Bu
'YaratıcıYıkım Gelişimi' kapitalizminin temelidir."

12. SONUÇ OLARAK
• Schumpeter, kapitalizmin tarihsel süreçteki evrimini "yenilik"
üzerinden ele almaktadır.
• Schumpeter'e göre bu yenilikler aynı zamanda değişimin ve
gelişimin kaynağını da olmaktadır.(teknolojik değişim ve
gelişme)
• Etkin rol oynaması beklenen girişimcidir. Girişimci kapitalizmin
evrimsel sürecinde yenilikleri yaratan, sunan ve
yaygınlaştıran kişidir.
• "yaratıcı tahribat (creative destruction)"
• yeniliklerin beraberinde getireceği daha yüksek kar isteği
beraberinde büyük bir rekabeti de doğuracaktır.