กรดเบส011

04/10/54

Acids and Bases

โดย จิรฎฐ์ สุขใจเหลือ
ั
โรงเรียนแม่ใจวิทยาคม

เอกสารสาหรับเผยแพร่ วิชาเคมี ว.40224 ปี การศึกษา 2551

Acids and Bases

จากการทดลอง
สารละลายต่ อไปนีมสมบัตเิ ป็ นกรด หรือเป็ นเบส และนาไฟฟาได้ หรือไม่
้ ี ้
• HCl CH3COOH NaCl KNO3 NaOH KOH NH3 CH3COONa NH4Cl
C2H5OH C12H22O11


1

04/10/54

Acids and Bases

สารอิเล็กโทรไลต์ (Electrolyte) และ นอนอิเล็กโทรไลต์ (Non-electrolyte)
สารอิเล็กโทรไลต์ คือสารทีนาไฟฟาได้ เมือหลอมเหลว หรือสารทีแตกตัวเป็ น
่ ้ ่ ่
ไอออนได้ ในสารละลาย เรียกว่ าสารละลายอิเล็กโทรไลต์
AxBy(s) xA+(aq) + yB-(aq)


Acids and Bases

สารนอนอิเล็กโทรไลต์ คือสารทีไม่ แตกตัวเป็ นไอออนในสารละลาย
่
เรียกว่าสารละลายนอนอิเล็กโทรไลต์
AxBy(s)


2

04/10/54

Acids and Bases



Acids and Bases

สารอิเล็กโทรไลต์ (Electrolyte)

สารประกอบไอออนิก สารโควาเลนต์ กรด-เบส

เกลือแตกตัวเป็ นไอออน (Dissociation) กรดเกิดการไอออไนซ์ (Ionization)
H2O
NaCl(s) Na+(aq) + Cl-(aq) เบสเกิดการแตกตัว (Dissociation)

หมายเหตุ
กรดเป็ นสารประกอบโควาเลนต์
เบสเป็ นสารประกอบไอออนิกและสารประกอบโควาเลนต์


3

04/10/54

Acids and Bases

สารอิเล็กโทรไลต์ (Electrolyte)

อิเล็กโทรไลต์ แก่ อิเล็กโทรไลต์ อ่อน
สารที่แตกตัวเป็ นไอออนได้หมด นาไฟฟาได้ดี
้ สารที่แตกตัวเป็ นไอออนได้เล็กน้ อย นาไฟฟาได้น้อย
้
- เกลือที่ละลายนาได้
้ - กรดอ่อนและเบสอ่อน
H2O
NaCl(s) Na+(aq) + Cl-(aq) CH3COOH(aq) CH3COO- (aq) + H+(aq)
- กรดแก่ NH3(g)+ H2O(l) NH4+ (aq) + OH-(aq)
HCI(aq) H+(aq) + Cl-(aq)
- เบสแก่
NaOH(s) H2O Na+(aq) + OH-(aq)

Acids and Bases

สมบัติ สารอิเล็กโทรไลต์ แก่ สารอิเล็กโทรไลต์ อ่อน สารนอนอิเล็กโทรไลต์

อนุภาคใน
ไอออน โมเลกุลหรือไอออน โมเลกุล
สารละลาย

ภาวะสมดุล ไม่ มี มี ไม่ มี
ระหว่ างอนุภาค

ร้ อยละการแตก
ตัว แตกตัวหมด 100 % แตกตัวระหว่าง 0 -99 % ไม่ มี

การนาไฟฟา
้ นาไฟฟาได้ดี
้ นาไฟฟาได้บ้าง
้ ไม่ นาไฟฟา
้


4

04/10/54

Acids and Bases

สมบัตของกรด-เบส
ิ
กรด
- มีรสเปรี้ยวและมีฤทธิ์กดกร่ อน
ั
- เปลียนสีกระดาษลิตมัสจากนาเงินเป็ นแดง
่ ้
-ทาปฏิกริยากับโลหะได้แก๊สไฮโดรเจน ยกเว้นทองแดง เงิน ทองคา
ิ
Mg (s) + 2HCl (aq) MgCl2 (aq) +H2(g)
-ทาปฏิกริยากับสารประกอบCO32- และ HCO3- ได้ CO2
ิ
CaCO3(s) + 2HCl (aq) CaCl2 (aq) +H2O(l) + CO2 (g)
- เกิดปฏิกริยาสะเทินกับโลหะออกไซด์และไฮดรอกไซด์ได้เกลือกับนา
ิ ้
Na2O(s) + 2HCl (aq) 2NaCl (aq) +H2O(l)
- สารละลายของกรดนาไฟฟาได้ มีpH น้ อยกว่า 7
้


Acids and Bases

สมบัตของกรด-เบส
ิ
เบส
- มีรสฝาดและขม
-เปลียนสีกระดาษลิตมัสจากแดงเป็ นนาเงิน
่ ้
- ลืนเมื่อถูกกับมือ
่
- เกิดปฏิกริยาสะเทินกับกรดได้เกลือกับนา
ิ ้
NaOH(s) + HCl (aq) NaCl (aq) +H2O(l)
- สารละลายของกรดนาไฟฟาได้ มีpH มากกว่า 7
้


5

04/10/54

Acids and Bases

ไอออนในสารละลายกรดและสารละลายเบส
กรดแตกตัวให้ H+
HCl (aq) H+ (aq) +Cl-(aq)
CH3COOH (aq) H+ (aq) +CH3COO-(aq)

H+ ในสารละลายมีน้ าล้อมรอบเรี ยกว่า ไฮโดรเนียมไอออน
น้ าจะรับเอา H+มารวมตัว

สรุ ปคือ ไอออนในสารละลายกรด จะมี H+ หรื อ
H3O+ เป็ นองค์ประกอบหลัก


Acids and Bases

ไอออนในสารละลายกรดและสารละลายเบส
เบสแตกตัวให้ OH-
NaOH(s) Na+ (aq) +OH-(aq)
NH3(g)+ H2O(l) NH4+ (aq) + OH-(aq)

สรุ ปคือ ไอออนในสารละลายเบส จะมี OH- เป็ น
องค์ประกอบหลัก


6

04/10/54

Acids and Bases

ทฤษฎีกรด-เบส

Lewis


Acids and Bases

ทฤษฎีกรด-เบสของอาร์ เรเนียส

- กรด คือสารทีละลายนาแล้ วแตกตัวให้ ไฮโดรเจนไอออน : H+(aq)
่ ้
- เบส คือสารทีละลายนาแล้ วแตกตัวให้ ไฮดรอกไซด์ ไอออน : OH-(aq)
่ ้
สมการการแตกตัวของกรดและเบส
HO
กรด HCl(l) 2 H+(aq) + Cl-(aq)
HNO3(l) H2O H+(aq) + NO3-
เบส NaOH(s) H2O Na+(aq) + OH-(aq)
Ca(OH)2(s) H2O Ca2+(aq) + 2OH-(aq)

ข้อจากัด 1. สารต้องละลายน้ าได้ 2. ต้องมี H+และOH-ในสารนั้น

7

04/10/54

Acids and Bases

ทฤษฎีกรด-เบสของเบรินสเตด-ลาวรี
กรด คือสารทีสามารถให้ โปรตอนแก่ สารอืน(proton donor)
่ ่
เบส คือสารทีสามารถรับโปรตอนจากสารอืน(proton acceptor)
่ ่
โปรตอน หมายถึงไฮโดรเจนไอออนในภาวะแก๊ส : H+(g)

ข้อจากัด 1. ไม่สารมารถอธิบายสารที่ไม่มีน้ าเป็ นตัวทาละลายได้

Acids and Bases

คู่กรด-เบส Conjugate acid-base pairs
กรดเมื่อเสี ย H+ ไป ส่วนที่เหลือจะเรี ยกว่า คู่เบสของกรด Conjugate base ซึ่งมีประจุลบ
กรด H+ + (คู่เบสของกรด)-
คู่เบสของกรดHNO3
HNO3 H+ + NO3-

เบสเมื่อรับ H+ ไป ส่วนที่เกิดขึ้นจะเรี ยกว่า คู่กรดของเบส Conjugate acid ซึ่งมีประจุบวก
เบส + H+ (คู่กรดของเบส)+
คู่กรดของเบสNH3
NH3 + H+ NH4+


8

04/10/54

Acids and Bases


HA เป็ นคู่กรดของเบส A- H2O เป็ นคู่เบส ของกรดH3O+


Acids and Bases


NH3 เป็ นคู่เบส ของกรด HN4+ H2O เป็ นคู่กรด ของเบส OH-


9

04/10/54

Acids and Bases


HS- เป็ นคู่เบส ของกรด H2S HF เป็ นคู่กรด ของเบส F-


Acids and Bases


สารที่เป็ นโมเลกุลและกลุ่มไอออนลบบางชนิดมีแนวโน้มให้และรับโปรตอนได้
ดังนั้นเป็ นได้ท้ งกรดและเบสในเวลาเดียวกัน จะเรี ยกว่า สารแอมฟิ โพรติก
ั
(Amphiprotic substance) หรื อ แอมฟิ โพรติกไอออน
คู่กรด แอมฟิ โพรติก คู่เบส
H 2S HS- S2-
H2CO3 HCO3- CO32-
H3 O+ H2 O OH-
NH4+ NH3 NH2-


10

04/10/54

Acids and Bases

ทฤษฎีกรด-เบสของลิวอิส
กรด คือสารทีรับอิเล็กตรอนคู่
่
เบส คือสารทีให้ อเิ ล็กตรอนคู่
่

Lewis


Acids and Bases

ทฤษฎีกรด-เบสของลิวอิส
กรด คือสารทีรับอิเล็กตรอนคู่ อาจเรียกว่ า อิเล็กโทรไฟล์ Eletrophile
่
แปลว่ า ชอบอิเล็กตรอน

Lewis
เบส คือสารทีให้ อเิ ล็กตรอนคู่ อาจเรียกว่ า นิวคลีโอไฟล์ necleophile
่
แปลว่ า ชอบนิวเคลียส


11

04/10/54

Acids and Bases

การแตกตัวของกรดและเบส

สารละลายกรดและเบสเป็ นสารอิเล็กโทรไลต์
- ถ้ากรดนั้นเป็ นอิเล็กโทรไลต์แก่ เรี ยกว่ากรดแก่
่
- ถ้ากรดนั้นเป็ นอิเล็กโทรไลต์ออน เรี ยกว่ากรดอ่อน
- ถ้าเบสนั้นเป็ นอิเล็กโทรไลต์แก่ เรี ยกว่า เบสแก่
- ถ้าเบสนั้นเป็ นอิเล็กโทรไลต์อ่อนเรี ยกว่า เบสอ่อน
ความแก่ – อ่อนของกรดหรื อเบส ดูได้จากการแตกตัวของสาร
โดยดูจากค่าคงที่ของการแตกตัว
- ถ้าเป็ นกรด ดูจาก Ka
- ถ้าเป็ นเบส ดูจาก Kb

Acids and Bases

การแตกตัวของกรดแก่
กรดแก่ คือ กรดที่สามารถแตกตัวได้หมด ในน้ า
โดยไม่เกิดปฏิกิริยาย้อนกลับ
HA(aq) H+(aq) + A-(aq)
1 mol/dm3 1 mol/dm3 1 mol/dm3
[H+] = [A-] = C
แตกตัวได้ 100 %
HA(aq) + H2O(l) H3 O+(aq) + A-(aq)
[H3O+] = [A- ] = C
ค่าKa สู งมาก จนวัดไม่ ได้ เรียกว่ าแตกตัวอย่ างสมบูรณ์

12

04/10/54

Acids and Bases

ตัวอย่ างการคานวณการแตกตัวของกรดแก่

1. กรดเกลือ HCl 3.65 กรัม ละลายน้ าจนเป็ นสารละลายที่มีปริ มาตร 2.0 dm3 ใน
สารละลายจะมี H3O+ กี่ mol/dm3

2. สารละลาย HNO3 0.1 mol/dm3ปริ มาตร 10 dm3 นามาเติมน้ าจนเป็ นสารละลาย 200
dm3 จะมีH3O+ และ NO3-อย่างละกี่ mol/dm3

3. สารละลาย HCl 0.2 mol/dm3ปริ มาตร 50 dm3 ผสมกับสารละลาย HNO3 0.1 mol/dm3
ปริ มาตร 200 dm3 ในสารละลายจะมีH3O+ กี่ mol/dm3


Acids and Bases

การแตกตัวของเบสแก่
B+ OH-
เบสแก่ คือ เบสที่สามารถแตกตัวได้หมด ในน้ า BOH

โดยไม่เกิดปฏิกิริยาย้อนกลับ แตกตัวได้ 100 %

BOH(aq) B+(aq) + OH-(aq)
1 mol/dm3 1 mol/dm3 1 mol/dm3
[B+] = [OH-] = C ค่าKb สู งมาก จนวัดไม่ ได้ เรียกว่าแตกตัวอย่ างสมบูรณ์

M(OH)n(aq) Mn+(aq) + nOH-(aq)

[Mn+] = n[OH-] = C หรือ [OH-] = nC


13

04/10/54

Acids and Bases

ตัวอย่ างการคานวณการแตกตัวของเบสแก่

1. เมื่อนาเบสแก่ M(OH)n มา 6.8 กรัม ละลายน้ าจนได้ปริ มาตร 100 dm3 และวัด[OH-]
ได้ 0.5 mol/dm3 ถ้ามวลอะตอมของM = 34 จงหา n

2. น้ าปูนใส Ca(OH)2ละลายในน้ าได้ 0.165 กรัม ต่อน้ า 100 กรัม ที่อุณหภูมิ 20 องศา
เซลเซียส จงคานวณหาปริ มาณ [OH-]

3. สารละลาย KOH เข้มข้น ร้อยละ 3 โดยมวล มีความหนาแน่น 1.0242 g/cm3จง
คานวณหาปริ มาณ [OH-]


Acids and Bases

การแตกตัวของกรดอ่ อน
กรดอ่อน คือ กรดที่แตกตัวได้ไม่หมดในน้ าโดย
เกิดปฏิกิริยาย้อนกลับ
H2O
สามารถบอกปริ มาณการแตกตัวได้ 2 แบบคือ
ร้อยละการแตกตัวกับ ค่าคงที่ของการแตกตัว Ka
H2O
CH3COOH(aq) H3O+(aq) + CH3COO-(aq)

[ H 3O  ][CH 3COO  ]
Ka 
[CH 3COO  ]


14

04/10/54

Acids and Bases

กรดอ่อน แบ่งออกเป็ น 2 ประเภท
1. กรดมอนอโพรติก Monoprotic acid คือ กรดอ่ อนทีแตกัวได้ 1 ครั้ง ให้ H+ ได้ ครั้งเดียว
่
H2O
H2O
CH3COOH(aq) H3O+(aq) + CH3COO-(aq)

[ H 3O  ][CH 3COO  ] ถ้ากรดอ่อนคนละชนิดกันให้ดูค่าKa
Ka 
[CH 3COO  ] ถ้า Ka มาก แสดงว่าแตกตัวได้ดี
ปฏิกิริยาดาเนินไปข้างหน้ามาก มี
ความเป็ นกรดสูงกว่า


Acids and Bases

่
การหาความเข้มข้น โปรดใช้ ค่าประมาณ
H2O C
HA(aq) H+(aq) + A-(aq) กรณีที่ 1 K  100 จะได้ [H  ]  K aC
a

i C 0 0 C
กรณีที่ 2 K  100 คานวณตามสมการปกติ
c -x +x +x
a

x 2  K a x  K aC  0
e C -x +x +x
[ x][ x] จะได้สมการกาลัง 2
Ka 
[C  x] x 2  K a x  K aC  0


15

04/10/54

Acids and Bases

่
การหาร้อยละการแตกตัว กรณีที่ 2
C
 100
H2O Ka
ร้ อยละการแตกตัว 5

ความเข้ มข้ นของ H+ที่สมดุล กรดมอนอโพรติกชนิดเดียวกัน มีความ
ร้ อยละการแตกตัว = X 100
ความเข้ มข้ นเริ่มต้ นของกรดอ่ อน เข้ มข้ นต่ างกัน C1 และ C2
กรณีที่ 1
C
Ka
 100 จะได้
% การแตกตัวของC1 C2
ร้ อยละการแตกตัว = [ H

]
100 
K aC
100 
Ka
100 =
C C [H  ] % การแตกตัวของC2 C1

ร้ อยละการแตกตัว 5


Acids and Bases

ตัวอย่ างการแตกตัวของกรดอ่ อนมอนอโพรติก

1. สารละลายHNO2 เข้มข้น0.0025mol/dm3 (Ka = 7.2 x 10-4) จงคานวณหาความเข้มข้น
ของH3O+

2. สารละลายCH3COOH เข้มข้น0.100mol/dm3 (Ka = 1.8 x 10-5) จงคานวณหาความ
เข้มข้นของH3O+

3. สารละลายเข้มข้น 0.0284 mol/dm3 ของกรดแล็กติก ซึ่งจัดเป็ นกรดอ่อน พบในเลือด
และกล้ามเนื้อ เมื่อมีการออกกาลังกายนานๆ พบว่ามีร้อยละการแตกตัวเท่ากับ 6.7 จง
คานวณหาค่า Ka


16

04/10/54

Acids and Bases

ตัวอย่ างการแตกตัวของกรดอ่ อนมอนอโพรติก

4. จงคานวณหาร้อยละการแตกตัวของกรดแอซิติก ทีมีความเข้มข้น 1.0 , 0.10 และ
0.010 mol/dm3 ตามลาดับ (Ka = 1.8 x 10-5)
สารละลายกรดอ่อนชนิดเดียวกัน เมื่อความเข้มข้นเริ่ มต้นลดลง ร้อยละการแตกตัวของ
กรดอ่อนจะเพิ่มขึ้น
กรดอ่อนชนิดมอนอโพรติก
ร้ อยละการแตกตัว

ต่างชนิดกัน แต่ความเข้มข้น
เท่ากัน กรดใดมีค่าKa ต่า
ร้อยละการแตกตัวต่าลงด้วย
ความเข้ มข้ นของกรดอ่ อน


Acids and Bases

กรดอ่อน แบ่งออกเป็ น 2 ประเภท
2. กรดโพลิโพรติก polyprotic acid คือ กรดอ่ อนทีแตกัวได้ มากกว่ า 1 ครั้ง ให้ H+ ได้ หลาย
่
ครั้งครั้งเดียว
H2O [ H  ][ HA ]
H2A(aq) H+(aq) + HA-(aq) K a1 
[ H 2 A]
H2O [ H  ][ A2 ]
HA-(aq) H+(aq) + A2-(aq). K a2 
[ HA ]
** ส่ วนใหญ่ Ka1 จะสู งกว่ า Ka2 จึงมักใช้ ค่าKa1 ในการเปรียบเทียบความแรงของกรด
K a1
ถ้ า Ka2
 10 4
ถือว่า H+ เกิดจากขั้นตอนที่ 1 [H  ]  K a1C


17

04/10/54

Acids and Bases

ค่ าคงทีการแตกตัวของกรดพอลิโปรติก
่


Acids and Bases

ตัวอย่ างการแตกตัวของกรดอ่ อนโพลิโพรติก

1. กรดแอสคอร์บิก H2C6H6O6 ในโจทย์น้ ีจะย่อเป็ น H2Asc เราทราบว่าเป็ นวิตามินซี
จัดเป็ นไดโพรติก Ka1 = 1 x 10-5 และ Ka2 = 5 x 10-12 จงคานวณ [H2Asc],[HAsc-],[Asc2-]
และ [H+]ของสารละลายH2Asc เข้มข้น0.05mol/dm3

ข้อเดียวก็พอแล้วครับ


18

04/10/54

Acids and Bases

การแตกตัวของเบสอ่ อน
เบสอ่อน คือ เบสที่แตกตัวได้ไม่หมดในน้ าโดย
เกิดปฏิกิริยาย้อนกลับ
H2O
B(aq) BH+(aq) + OH-(aq)
ถ้าเบสอ่อนคนละชนิดกันให้ดูค่าKb
[ BH  ][OH  ]
Kb  ถ้า Kb มาก แสดงว่าแตกตัวได้ดี ปฏิกิริยาดาเนินไป
[ B]
ข้างหน้ามาก มีความเป็ นเบสสูงกว่า


Acids and Bases


การหาความเข้มข้น โปรดใช้ ค่าประมาณ
H2O
B(aq) BH+(aq) + OH-(aq) C
กรณีที่ 1 K  100 จะได้ [OH 
] K bC
b

i C 0 0 กรณีที่ 2 K
C
 100 คานวณตามสมการปกติ
c -x +x +x
b

x 2  Kb x  KbC  0
e C -x +x +x
[ x][ x] จะได้ สมการกาลัง 2
Kb 
[C  x] x 2  Kb x  KbC  0


19

04/10/54

Acids and Bases


การหาร้อยละการแตกตัว กรณีที่ 2
C
 100
Ka
H2O
B(aq) BH+(aq) + OH-(aq)
ร้ อยละการแตกตัว 5

ความเข้ มข้ นของ OH-ที่สมดุล เบสมอนอโพรติกชนิดเดียวกัน มีความ
ร้ อยละการแตกตัว = X 100
ความเข้ มข้ นเริ่มต้ นของเบสอ่ อน เข้ มข้ นต่ างกัน C1 และ C2
กรณีที่ 1
C
Kb
 100 จะได้
% การแตกตัวของC1 C2
ร้ อยละการแตกตัว = [OH

]
100 
K bC
100 
Kb
100 =
C C [OH  ] % การแตกตัวของC2 C1

ร้ อยละการแตกตัว 5


Acids and Bases

ตัวอย่ างการคานวณการแตกตัวของเบสอ่ อน

1. สารละลาย NH3 0.15 mol/dm3 ปริ มาตร 500 dm3 จะมีปริ มาณ [OH-] กี่ mol/dm3
กาหนดให้ Kb ของNH3 เท่ากับ 1.76 x 10-5

2. สารละลายยูเรี ย เข้มข้นร้อยละ 36 โดยมวลต่อปริ มาตร จะมีปริ มาณ [OH-] กี่ mol/dm3
กาหนดให้ Kb เท่ากับ 1.5 x 10-14

3. ความเข้มข้น OH- วัดได้จากสารละลาย NH3 เท่ากับ 1.5 x 10-3 mol/dm3 ( Kb เท่ากับ
1.8 x 10-5 ) ความเข้มข้นเริ่ มต้นของNH3 กี่ mol/dm3


20

04/10/54

Acids and Bases

ความแรงของกรดและเบส


Acids and Bases

ความแรงของกรดและเบส


21

04/10/54

Acids and Bases

ความแรงของกรดไฮโดร


Acids and Bases

ความแรงของกรดไฮโดร


22

04/10/54

Acids and Bases

ความแรงของกรดออกซี


Acids and Bases

ความแรงของกรดออกซี


23

04/10/54

Acids and Bases

การแตกตัวเป็ นไอออนของนา
้

การแตกตัวเป็ นไอออนเอง (Autoionization)


Acids and Bases

ค่ าคงทีการแตกตัวของนา:Kw
่ ้

H2O + H2O H3O+ + OH- ค่ าKw ทีอุณหภูมต่างๆ
่ ิ
 
K
[ H 3O ][OH ] อุณหภูมิ Kw อุณหภูมิ Kw
[ H 2O]2 (C) (C)
K.[H2O]2 = Kw = [H3O+][OH-] 0 1.5x10-15 30 1.5x10-14
10 3.0x10-15 40 3.0x10-14
การแตกตัวของน้ าขึ้นกับอุณหภูมิ 20 6.8x10-15 50 5.5x10-14
- ถ้าอุณหภูมิสูง การแตกตัวมาก Kw มาก
25 1.0x10-14 60 9.5x10-14
- ถ้าอุณหภูมิต่า การแตกตัวมาก Kw น้อย


24

04/10/54

Acids and Bases

ค่ าคงทีการแตกตัวของนา:Kw
่ ้

Kw = [H3O+][OH-] คาถาม
Kw = 1.0 x 10-14 ที่ 25C ผลิตภัณฑ์ทาความสะอาดที่ใช้ใน
[H3O+][OH-] = 1.0 x 10-14 บ้านเรื อนชนิดหนึ่งมีความเข้มข้นของ
in a neutral solution : [H3O+] = [OH-] OH- เท่ากับ 0.0025 M จงคานวณหา
ความเข้มข้นของ H3O+
[H3O+] = [OH-] = 1.0 x 10-7 mol/dm3


Acids and Bases

ความสัมพันธ์ ระหว่ างKa Kb และ Kw

[ H 3O  ][ A ]
HA+H2O H3O++A- ; Ka  ปฏิกริยาการแตกตัวของกรดอ่อน
ิ
[ HA]

A- + H 2 O HA + OH-; [ HA][OH  ] ปฏิกริยาไฮโดรไลซิส
ิ
Kb 
[ A ]

[ H 3O  ][ A ] [ HA][OH  ]
K a xK b  x  Kw
[ HA] [ A ]


25

04/10/54

Acids and Bases

ความเข้ มข้ นของ H3O+และ OH- กับความเป็ นกรด-เบสของสารละลาย


Acids and Bases

ตัวอย่ างการคานวณความสัมพันธ์ ระหว่ างKa Kb และ Kw

1. จงคานวณหาค่ าคงทีการแตกตัวของF- กาหนดให้ KaของกรดHF=6.6x10-4
่

2. จากปฏิกริยาการแตกตัวของกรดแอซิตก(CH3COOH) ซึ่งมีค่า Ka =1.8x10-5
ิ ิ
จงคานวณหาค่ าคงทีการแตกตัวของคู่เบส
่
3. ถ้ าค่ า Ka ของกรดฟอร์ มก (HCOOH) เท่ ากับ 1.8 x 10-4 จงหาค่ า Kbของปฏิกริยา
ิ ิ
สมดุลของฟอร์ เมตไอออน (HCOO -)

4. CH3NH3+ + H2O CH3NH2 + H3O+
จะมีค่าคงทีสมดุลเท่ าไร ถ้ าค่ าKb ของCH3NH2 เท่ ากับ 4.3 x 10-4
่


26

04/10/54

Acids and Bases

pH ของสารละลาย

ปี ค.ศ.1909
ซอเรน ปี เตอร์ ลอริทซ์ ซอเรนเซน
(Soren Peter Lauritz Sorenson)
นักชีวเคมีชาวเดนมาร์ ก ได้ เสนอ
มาตรส่ วน pH (power 0f hydrogen)


Acids and Bases

การวัด pH ของสารละลาย

• วิธเทียบส ี : การใชอินดิเคเตอร์
ี ้
• วิธวดความต่างศักย์ : การใช ้ pH meter
ี ั


27

04/10/54

Acids and Bases



Acids and Bases



28

04/10/54

Acids and Bases

pH ของสารละลาย

มาตรส่ วน pH (pH scale) ใช้ บอกความเป็ นกรด-เบสของสารละลาย
pH = - log[H3O+]

Acids and Bases

pH และpOHของสารละลาย

pOH = -log[OH-] pH = - log[H3O+]

[OH-] = 10-pOH [H3O+] = 10-pH

pH + pOH = 14


29

04/10/54

Acids and Bases

ตัวอย่างการคานวณหาค่ าpH และpOHของสารละลาย
1. จงคานวณหา pH ของสารละลายต่ อไปนี้
ก) HCl 0.0040 M
ข) NaOH 0.020 M
ค) CH3COOH 0.10 M (Ka=1.8x10-5)

2. สารละลายกรดอ่อน HA เข้ มข้ น 0.20M มี pH = 4 จงคานวณหาค่ า
Ka ของกรดอ่อนนี้

Acids and Bases

ความสั มพันธ์ ระหว่าง Ka,Kb,pH และpOH
1 1
1. pH  
 [OH  ] 2. pOH  
 [H  ]
[H ] [OH ]

1
3. สาหรับกรดอ่อนใดๆ [ H  ]  K a 
pH

 1
3. สาหรับเบสอ่อนใดๆ [OH ]  K b 
pOH


30

04/10/54

Acids and Bases

สรุ ปความสั มพันธ์ ระหว่ าง Ka,Kb,pH และpOH

pOH [H  ]  Ka
Kbมาก [OH-]มาก Kaมาก [H+]มาก

[H+]น้อย pOHต่า pH สูง [OH-]น้อย pH ต่า pOH สูง

[OH  ]  Kb
pH


Acids and Bases

ตัวอย่างการคานวณความสั มพันธ์ ระหว่าง Ka,Kb,pH และpOH

1. จงคานวณความเข้มข้น H3O+ และ OH- ในสารละลาย HNO3 เข้มข้น 0.05 mol/dm3

2. จงคานวณ pH ของสารละลายที่มี H3O+ เข้มข้น 0.05 mol/dm3

3. สารละลายชนิดหนึ่งมี pH เท่ากับ3.301 จงคานวณความเข้มข้นของ H3O+ เข้มข้นใน
สารละลาย
4. จงคานวณความเข้มข้นของ H3O+ , OH- ,pH ,pOH ของสารละลายHNO3 เข้มข้น
0.015mol/dm3ในสารละลาย


31

04/10/54

Acids and Bases

ตัวอย่างการคานวณ pH ของสารละลาย
สารละลายที่เกิดจากกรดและเบสเจือจาง
สารละลายกรดแก่
จานวนโมล H+ ก่อนเติมน้ า = จานวนโมล H+ หลังเติมน้ า
C1V1 C2V2

1000 1000

Ex. เมื่อนาสารละลาย HCl ที่มี pH เท่ากับ 3 ปริ มาตร 10 dm3 มาผสมน้ าให้ได้
100cm3สารละลายทีมีค่า pH เท่าไหร่


Acids and Bases

สารละลายกรดอ่อน
Ka ก่อนเติมน้ า = Ka หลังเติมน้ า
ใช้สูตรนี้
K a1  K a 2
[ H  ]  K aC

Ex. สารละลาย HF ที่มี pH เท่ากับ 4 ปริ มาตร 10 dm3 มาผสมน้ าให้ได้สารละลาย
100cm3 ทีมีค่า pH เท่าไหร่ ( Kb ของ NH3 เท่ากับ 6.8 x 10-4 )


32

04/10/54

Acids and Bases

สารละลายเบสแก่
จานวนโมล OH- ก่อนเติมน้ า = จานวนโมล OH- หลังเติมน้ า
C1V1 C2V2

1000 1000

Ex. เมื่อนาสารละลาย KOH ที่มี pH เท่ากับ 10 ปริ มาตร 10 dm3 มาผสมน้ าให้ได้
100cm3สารละลายทีมีค่า pH เท่าไหร่


Acids and Bases

สารละลายเบสอ่อน
Kb ก่อนเติมน้ า = Kb หลังเติมน้ า
ใช้สูตรนี้
Kb1  Kb 2
[OH  ]  K bC

Ex. สารละลาย NH3 ที่มี pH เท่ากับ 10 ปริ มาตร 10 dm3 มาผสมน้ าให้ได้
สารละลาย100 cm3 ทีมีค่า pH เท่าไหร่ ( Kb ของ NH3 เท่ากับ 1.8 x 10-5 )


33

04/10/54

Acids and Bases

สารละลายที่เกิดจากกรดผสมกันและเบสผสมกัน
สารละลายกรดแก่ผสมกับกรดแก่
[H+]รวม = [H+]ของกรดแก่แต่ละชนิดบวกกัน
C1V1 C2V2 CtotolVtotol
 
1000 1000 1000

Ex. สารละลายเกิดจากการผสม HCl เข้มข้น 12 mol/dm3 ปริ มาตร 50.0 cm3 กับ
HNO3 เข้มข้น 16 mol/dm3 ปริ มาตร 300 cm3 แล้วเติมน้ ากลันจนมีปริ มาตร
่
500cm 3 จงคานวณหา [H+] [OH-] และ pH ของสารละลายผสมดังกล่าว


Acids and Bases

สารละลายกรดแก่ผสมกับกรดอ่อน
ให้หาความเข้มข้นของH+ ของกรดแก่และกรดอ่อน แล้วมารวมกัน ถ้ารวมได้ก็รวม
ถ้ารวมไม่ได้กเ็ อาแค่ H+ ของกรดแก่

Ex. จงคานวณค่าpH สารละลายผสม HNO3 เข้มข้น 0.05 mol/dm3 และ
CH3COOH 0.5 mol/dm3 ( Ka ของ CH3COOH เท่ากับ 1.8 10-5 )


34

04/10/54

Acids and Bases

สารละลายกรดอ่อนผสมกับกรดอ่อน
ให้หาความเข้มข้นของH+ ของกรดอ่อนแตละชนิด แล้วมารวมกัน ถ้ารวมได้ก็รวม

Ex. จงคานวณค่าpH ของสารละลายที่เกิดจากการผสม HCN เข้มข้น 1.0 mol/dm3
( Ka ของ HCN เท่ากับ 6.2 10-10 ) กับ HNO2 5.0 mol/dm3 ( Ka ของ HNO2 เท่ากับ
4.0 10-4 ) จงคานวณ NO2- และ CN- ในสารละลายผสมดังกล่าว

กรณีเบส คิดเหมือนกันครับ

Acids and Bases

กรณีเบส คิดเหมือนกันครับ
Ex. สารละลายผสมที่ประกอบด้วยKOH 0.1 mol/dm3 ปริ มาตร 50.0 dm3 กับ
Mg(OH)2 0.05 mol/dm3 ปริ มาตร 50.0 dm3 จงหาpHของสารละลาย

Ex. สารละลายผสมที่ประกอบด้วยNaOH 0.2 mol/dm3 ปริ มาตร 40.0 dm3 กับ
NH3 0.1 mol/dm3 ปริ มาตร 60.0 dm3 ( Kb ของNH3 เท่ากับ 1.8 x 10-5 )จงหาpH
ของสารละลาย


35

04/10/54

Acids and Bases

ความสั มพันธ์ ระหว่างค่ า Ka และ Kb ของคู่กรด-เบส
กรดอ่อน HA ให้โปรตอนแก่น้ า จะได้คู่เบสของกรดอ่อนซึ่งจะเกิดปฏิกิริยากับน้ า
เรี ยกว่า ปฏิกิริยาไฮโดรไลซิส Hydrolysis
HA(l) + H2O(l) H3O+(aq) + A-(aq) [ H 3O  ][ A ] ปฏิกริยาการแตกตัว
ิ
Ka 
[ HA] ของกรดอ่อน
[ HA][OH  ]
A-(aq) + H2O(l) HA(aq) + OH-(aq) Kb 
[ A ]
ปฏิกริยาไฮโดรไลซิส
ิ

่
(1) + (2) จะได้วา K a  Kb 
[ H 3O  ][ A ] [ HA][OH  ]
[ HA]

[ A ]
 [ H 3O  ][OH  ]

K w  11014 สรุ ปว่า K w  K a ( HA)  Kb( A )


Acids and Bases

กรดอ่อน HA ให้โปรตอนแก่น้ า จะได้คู่เบสของกรดอ่อนซึ่งจะเกิดปฏิกิริยากับน้ า
เรี ยกว่า ปฏิกิริยาไฮโดรไลซิส Hydrolysis
B(l) + H2O(l) BH+(aq) + OH-(aq) [ BH  ][OH  ] ปฏิกริยาการแตกตัว
ิ
Kb 
[ B] ของเบสอ่อน
[ B][ H 3O  ]
BH+(aq) + H2O(l) B(aq) + H3O+(aq) Ka 
[ BH  ]
ปฏิกริยาไฮโดรไลซิส
ิ

่
(1) + (2) จะได้วา K a  Kb 
[ BH  ][OH  ] [ B][ H 3O  ]
[ B]

[ BH  ]
 [ H 3O  ][OH  ]

K w  11014 สรุ ปว่า K w  K a ( BH  )  Kb ( B )  1014


36

04/10/54

Acids and Bases

K w  K a ( BH  )  Kb ( B )  1014

ใส่ log เข้าไปครับจะได้วา pK a   log K a
่ pKb   log Kb

pK w  pK a  pKb  14

ตัวอย่ าง : ถ้าค่าKa ของกรดฟอร์มิก (HCOOH)เท่ากับ 1.8 x 10-4 จงหาค่าKb ของ
ปฏิกิริยาสมดุลของฟอร์เมตไอออน(HCOO-)
HCOO- + H2O HCOOH + H3O+


Acids and Bases

อินดิเคเตอร์ สาหรับกรด-เบส
1. เป็ นสารอินทรี ยที่มีสี จัดเป็ นสารประเภทสี ยอม
์ ้
2. มีสมบัติเป็ นกรดอ่อน แทนด้วย HIn หรื อมีสมบัติเป็ นเบสอ่อน แทนด้วย In
3. เป็ นสารอินทรี ยที่มีโมเลกุลสลับซับซ้อน ไม่ละลายน้ า แต่ละลายในแอลกอฮอล์
์


37

04/10/54

Acids and Bases

ช่ วงpHการเปลียนสี ของอินดิเคเตอร์
่
อินดิเคเตอร์ ่
ชวง pH ี ี่
สทเปลียน
่
ของอินดิเคเตอร์

Methyl orange 3.1 – 4.4 แดง – เหลือง

Bromothymol 6.0 – 7.6 เหลือง – นำเงิน
้
blue
Phenolphthalei 8.3 – 10.0 ไม่มส ี – ชมพู
ี
n


Acids and Bases

ตัวอย่ างอินดิเคเตอร์ บางชนิด

ยูนิเวอร์ ซัล อินดิเคเตอร์


38

04/10/54

Acids and Bases

สมดุลของอินดิเคเตอร์

HIn(aq) + H2O(l) H3O+(aq) + In-(aq)
[ H 3O  ][ In  ] [ HIn]
Ka  [ H 3O  ]  K a
[ HIn] [ In  ]
ในสารละลายกรด(H3O+) เป็ นสี ของ HIn
ในสารละลายเบส(OH-) เป็ นสี ของ In-


Acids and Bases

การหาช่ วง pH ของอินดิเคเตอร์
รู ปกรด รู ปเบส
HIn(aq) + H2O(l) H3O+(aq) + In-(aq) โดยทัวไปตาของมนุษย์ จะสามารถ
่
[ HIn] มองเห็นและบอกความแตกต่ างของ
[ H 3O  ]  K a ใส่ -log ทั้ง 2 ข้าง สีของรูปกรดและรูปเบสได้ เมือความ
[ In  ] ่
[ HIn] เข้ มข้ นของรูปทังสองต่ างกันอย่ าง
้
 log[ H 3O  ]   log K a  ( log )

[ In ] น้ อยประมาณ 10 เท่ า ดังนั้น
[ HIn] จะเห็นสี ของรู ปกรด เมื่อ [HIn]/[In-] ≥ 10/1
pH  pK a  log จะเห็นสี ของรู ปเบส เมื่อ [HIn]/[In-] ≤ 1/10
[ In  ]
1/10 ≤ [HIn]/[In-] ≤ 10/1 จะเห็นเป็ นสี ผสม
ระหว่างรู ปกรดและเบส

39

04/10/54

Acids and Bases

การหาช่ วง pH ของอินดิเคเตอร์
รู ปกรด รู ปเบส
HIn(aq) + H2O(l) H3O+(aq) + In-(aq)
จะเห็นสีของรูปกรด เมื่อ [HIn]/[In-] ≥ 10/1 จะเห็นสีของรู ปเบส เมื่อ [HIn]/[In-] ≤ 1/10
[ HIn]
pH  pK a  log pH  pK a  log
[ HIn]
[ In  ] [ In  ]
10
pH  pK a  log 1
1 pH  pK a  log
10
pH  pK a  1
pH  pK a  1

นั่นคือช่ วงpH ทีเ่ ปลียนสี = pKa 1
่

Acids and Bases

ประโยชน์ ของอินดิเคเตอร์
- ใช้ วด pH ของสารละลาย
ั
- ใช้ บอกจุดยุตในการไทเทรตกรด-เบส
ิ


40

04/10/54

Acids and Bases

ตัวอย่างการหาค่ าอินดิเคเตอร์

A เป็ นอินดิเคเตอร์ ชนิดหนึ่งมี pKa=7.1 รู ปกรดมีสีเหลืองส่ วนรู ปเบสมีสีนาเงิน
้
เมือนาอินดิเคเตอร์ A มาหยดลงในสารละลายทีมี pH=6.5, 5.2 และ 9.1 จะมีสีอะไร
่ ่
ตามลาดับ

HIn เป็ นอินดิเคเตอร์ กรดอ่ อน ถ้ า HIn เข้ มข้ น 0.20M แตกตัวได้ 10%
จงคานวณหาช่ วง pH ของอินดิเคเตอร์ ชนิดนี้


Acids and Bases

ตัวอย่างการหาค่ าอินดิเคเตอร์
• กาหนดช่ วง pH และการเปลียนสีของอินดิเคเตอร์ ต่างๆ ให้ ดงตาราง
่ ั
อินดิเคเตอร์ ช่ วง pH การเปลี่ยนสี
A 3.1 – 4.4 แดง – เหลือง
B 4.4 – 6.0 แดง – เหลือง
C 6.0 – 7.6 เหลือง – น้าเงิน
D 8.3 – 10.0 ไม่ มีสี - ชมพู
เมื่อนาสารละลายชนิดหนึ่งมาเติมอินดิเคเตอร์ A,B,C อินดิเคเตอร์ สี ของสารละลาย
และ D ได้ ผลดังนี้
A เหลือง
สารละลายนีอยู่ในช่ วง
้ B เหลือง
pH ใด ? C น้าเงิน
D ไม่ มีสี

41

04/10/54

Acids and Bases

ปฏิกริยาระหว่างกรดกับเบส
ิ

• ปฏิกริยาระหว่างกรดกับเบสจะได้ ผลิตภัณฑ์ เป็ นเกลือกับนา
ิ ้
HCl(aq)+NaOH(aq) NaCl(aq)+H2O(l)
H2SO4(aq)+Ba(OH)2 BaSO4(s)+H2O(l)

• แต่ บางปฏิกริยาได้ ผลิตภัณฑ์ เป็ นเกลือเพียงอย่างเดียว ไม่ มีนา
ิ ้
NH3(g)+HCl(g) NH4Cl(s)


Acids and Bases

ปฏิกริยาระหว่างกรดกับเบส
ิ

ปฏิกิริยาระหว่างกรดกับเบสเรี ยกว่า ปฏิกิริยาสะเทิน(Neutralization
reaction) คือปฏิกิริยาที่ H3O+ จากสารละลายกรดทาพอดีกบ OH- จาก
ั
สารละลายเบส ได้ผลิตภัณฑ์เป็ นน้ า
H3O+(aq) + OH-(aq) 2H2O(l)
• จุดสะเทิน หรื อจุดสมมูล(Equivalence point) คือจุดที่กรดและเบสทา
ปฏิกิริยาพอดีกน ั
• จุดยุติ(End point) คือจุดที่อินดิเคเตอร์ เปลี่ยนสี


42

04/10/54

Acids and Bases

จงเขียนปฏิกริยาระหว่างกรด-เบสต่ อไปนี้
ิ
1. H2SO4 + Ca(OH)2
2. BaO + HBr
3. CH3COOH + NaOH
4. NH4OH + H2SO4
5. HNO3 + KOH
6. H2CO3 + Sr(OH)2


Acids and Bases

การเตรียมเกลือต่ างๆ

1. โลหะ + กรด (โลหะจะแทนที่ H ในกรด
Zn + 2HCl ZnCl2 + H2
2. โลหะออกไซด์ + กรด (โลหะในโลหะออกไซด์ จะแทนที่ H ในกรด
BaO + 2HCl BaCl2 + H2O
3. เกลือ + กรด (โลหะในเกลือจะแทนที่ H ในกรด คาถาม
3NaHSO4 + H3PO4 Na3PO4 + 3H2SO4 ก้าเป็ นเกลือของ CO32-
4. เกลือ + เกลือ (โลหะในเกลือทั้ง 2 ชนิดจะแลกทีกน
่ั และ HCO3-ทาปฏิกริ ยา
2NaCl + K SO Na SO + 2KCl กับกรดจะได้..............
2 4 2 4


43

04/10/54

Acids and Bases

จงเขียนสมการแสดงปฏิกริยาการเกิดในแต่ ละข้ อต่ อไปนี้
ิ
1. CaCO3 + HCl
2. KNO3 + Na3PO4
3. Mg + H2SO4
4. CH3COONa + H2SO4
5. Ca(HCO3)2 + HCl
6. AgNO3 + NaCl


Acids and Bases
การแบ่ งประเภทของเกลือโดยอาศัยการละลายนา
้
1. เกลือที่ไม่ละลายน้ า มีดงต่อไปนี้
ั
- เกลือซัลไฟด์ S2- ซัลเฟต SO42- คาร์บอเนต CO32- ไฮโดรเจนฟอสเฟต
HPO42- และ ฟอสเฟต PO43- ของโลหะไอออนหมู่2A จะไม่ละลายน้ า ยกเว้น
MaSO4
- เกลือคลอไรด์ Cl- โบรไมด์ Br- และไอโอไดด์ I- ของ Ag+ Pb2+ และ Hg22+
เมอร์คิวรี (I) ไอออน ไม่ละลายน้ า
2. เกลือที่ละลายน้ า
เมือนาเกลือดังกล่าวมาละลายน้ า สารละลายเกลือที่ได้อาจมีสมบัติเป็ นกรด เบส
่ ั ่
กลาง ก็ได้ ขึ้นอยูกบไอออนบวกหรื อไอออนลบของเกลือที่ละลายน้ าได้วาจะให้
หรื อรับ H + กับนา
้

44

04/10/54

Acids and Bases
เกลือทีละลายนา
่ ้

1. สารละลายมีสมบัติเป็ นกรด

เกลือ + น้ า 2. สารละลายมีสมบัติเป็ นเบส

3. สารละลายมีสมบัติเป็ นกลาง
เรี ยกปฏิกิริยาที่เกิดในข้อ 1 และ 2 ว่า ปฏิกิริยาไฮโดรไลซิส
ส่วนปฏิกิริยาที่ 3 ไม่เกิดปฏิกิริยาไฮโดรไลซิส


Acids and Bases
เกลือทีละลายนา
่ ้

1. ไอออนที่มีสมบัติเป็ นกลาง คือไม่แสดงปฏิกิริยาไฮโดรไลซิสกับน้ า ได้แก่
โลหะไอออนหมู่ IA และ IIA SO42- ,ClO4-, NO3-, Cl- ,Br- และ I-
2. ไอออนที่มีสมบัติเป็ นกรด คือ แสดงปฏิกิริยาไฮโดรไลซิสกับน้ า โดยไอออน
จะให้H+กับ H2O ในสารละลายจะมี H3O+ ได้แก่ โลหะไอออนแทรนซิชน Al3+, ั
NH4+ และ HSO4-
3. ไอออนที่มีสมบัติเป็ นเบส คือ แสดงปฏิกิริยาไฮโดรไลซิสกับน้ า โดยไอออน
จะรับ H+จาก H2O ในสารละลายจะมี OH- ได้แก่ ไอออนลบเกือบทั้งหมด ยกเว้น
Cl-, Br-,I- ,SO42-,ClO4-,NO3- และ HSO4-


45

04/10/54

Acids and Bases

ตัวอย่ างการพิจารณา

1. KCl (aq) KCl (aq) K+ (aq) + Cl- (aq)
ทั้งK+ และ Cl- ไม่ เกิดปฏิกริยาไฮโดรไลซิส ดังนั้นสารละลาย KCl จึงมีสมบัติเป็ นกลาง
ิ

2. NH4Cl (aq) NH4Cl (aq) NH4+ (aq) + Cl- (aq)
ทั้งNH4+ เกิดปฏิกริยาไฮโดรไลซิส แต่ Cl- ไม่ เกิดปฏิกริยาไฮโดรไลซิส
ิ ิ
NH4 + + HO NH3 + H3O +
2
แสดงว่าสารละลายNH4Cl เป็ นกรด
3. KCN (aq) KCN (aq) K+ (aq) + CN- (aq)
ทั้งK+ ไม่ เกิดปฏิกริยาไฮโดรไลซิส แต่ CN- เกิดปฏิกริยาไฮโดรไลซิส
ิ ิ
CN- + H2O HCN + OH- แสดงว่า สารละลาย KCN เป็ นเบส


Acids and Bases

คาถาม
1. เมื่อเกลือต่ อไปนีละลายนา สารละลายที่จะมีสมบัติเป็ นกรด เบส หรือ กลาง พร้ อมเขียนสมการ
้ ้
แสดงปฏิกริยา ิ
1. KHSO4 2. K2S 3. (NH4)2SO4
4. K2HPO4 5. CH3COOLi 6. CuSO4


46

04/10/54

Acids and Bases

สาคัญอย่ างแรงๆๆๆ
กรณีทเี่ กลือนั้นมีไอออนทีเ่ ป็ นได้ ท้งกรดและเบส คือ สามารถทาปฏิกริยาไฮโดรไลซิส
ั ิ
ทั้ง 2 ไอออน เช่ น NH4F, NH4CN เป็ นต้ น จึงยากทีจะบอกได้ ว่าเป็ นกรดหรือเบส หรือ
่
กลาง หลักง่ ายๆคือพิจารณาค่ า Ka ของคู่กรด และ Kb ของคู่เบส
Kw
Kaของคู่กรดแทนด้วย Ka* =
Kb(คู่เบส) Ka* > Kb* สารละลายเกลือมีสมบัติเป็ นกรด
Ka* < Kb* สารละลายเกลือมีสมบัติเป็ นเบส
Kw
Kbของคู่กรดแทนด้วย Kb* = Ka* = Kb* สารละลายเกลือมีสมบัติเป็ นกลาง
Ka(คู่กรด)


Acids and Bases

โจทย์ ตวอย่ าง
ั

เกลือต่ อไปนีเ้ มือละลายนา มีสมบัตเิ ป็ นกรด เบส หรือกลาง NH4CN , NH4NO2
่ ้
กาหนดให้ Ka ของ HCN เท่ ากับ 10-10
กาหนดให้ Ka ของ HNO2 เท่ ากับ 10-4
กาหนดให้ Kb ของ NH3 เท่ ากับ 10-5


47

04/10/54

Acids and Bases

บทสรุป
ละลายน้ า
เกลือที่เกิดจากกรดแก่ - เบสแก่ ได้สารละลายที่เป็ นกลาง

เกลือที่เกิดจากกรดอ่อน - เบสแก่
ละลายน้ า ได้สารละลายที่เป็ นเบส

เกลือที่เกิดจากกรดแก่ - เบสอ่อน
ละลายน้ า ได้สารละลายที่เป็ นกรด

เกลือที่เกิดจากกรดอ่อน - เบสอ่อน ละลายน้ า Ka* > Kb* สารละลายเกลือมีสมบัติเป็ นกรด
Ka* < Kb* สารละลายเกลือมีสมบัติเป็ นเบส
Ka* = Kb* สารละลายเกลือมีสมบัติเป็ นกลาง


Acids and Bases

การคานวณปริมาณ H3O+ OH- และ pH ของเกลือทีเ่ กิดปฏิกริยาไฮโดรไลซิสกับนา
ิ ้
1. สารละลายเกลือที่เกิดปฏิกริยาไฮโดรไลซิสกับน้าที่มีสมบัติเป็ นกรด (เกลือของกรดแก่ – เบสอ่อน)
ิ
BH+X- BH+ + X-
เกิดปฏิกริยาไฮโดรไลซิสกับนา
ิ ้
[B][H3O+] [OH-]
BH+ + H2O B + H3O+ Kh = [BH+] * [OH-]
[BH+][OH-] 1 = [B]
B + H2O BH+ + OH- Kb =
[B] Kb [BH+][OH-]
สรุ ป ได้ ว่า Kh =
Kw
Kb(เบส,B)


48

กรดเบส011

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Viewers also liked

Viewers also liked (13)

Similar to กรดเบส011

Similar to กรดเบส011 (14)

More from jirat266

More from jirat266 (16)

กรดเบส011