sssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssss

1. Маңғыстау облысы
Жаңаөзен қаласы
№ 18 орта мектептің
бастауыш сынып мұғалімі
Садыкова Венера Фархатовна
Тақырыбы: Құстар біздің досымыз.
Мақсаты: Оқушылардың құстар туралы білімдерін кеңейту. Құстардың пайдасын
түсіндіру. Оқушылардың сөздік қорын, сөйлеу мәдениетінің белсенділігін дамыту.Туған
жер табиғатын аялауға, құстарды қорғауға, қамқоршы болуға тәрбиелеу
Сабақтың көрнекілігі: Құстардың суреті, қанатты сөздер, құстар туралы буклет.
І. Кіріспе сөз:
1.Қандай құстарды білесіңдер?
2.Жабайы құстарды білесің бе?
3.Үй құстарын атап бер?
4.Құстар көктемде қайдан келеді?
5.Ең алдымен қандай құс келеді?
Құстар табиғаттың бір бөлігі. Құстардың пайдасы өте көп .Олар табиғаттың байлығы
ағаштарды, өсімдіктерді зиянкес жәндіктерден құтқарады.Құстар бір орныда
тұрмайды.Олардың бір жерден екінші жерге ұшып –қонып жүреді. Құстар өте пайдалы.
Олардың етін, жүнін, мамығын, жұмыртқасын адамдар керегіне пайдаланады. Көктем
мезгілі – құстардың туған жерге оралатын кезі. Құстар өздеріне ыңғайлы ұя салатын орын
іздейді. Бірі батпақтан, енді бірі шөп - шаламнан ұя жасайды.
1. Жұмбақ шешу
Кеудесі қайқаңдап,
Жүреді байпаңдап. (қаз)
Тоқылдатып манағы ап,
Ағаштарды тазалап.
Ормандарды емдейді,
Зиян кесте жазалап.(Тоқылдақ)
Күміс сандық ашылды,
Ішінен жібек шашылды. (Балапан)
Шарлап келіп даланы,
Үйіне үй салады. (Қарлығаш)
Сайрайды бір талмайды,
Әнші құс бұл таңдайлы. (Бұлбұл)
Құстарға байланысты өлеңдер:
Ақмолда Назерке:
Көктемді хабарлап
Ұзағым келдің бе?

2. Қойым ем даярлап
Ұяңды көрдіңбе?
Бердімұрат Берекет:
Қар, су балып жөнелді.
Бүршік атып бар ағаш
Келіп көктем құстары
Бау - бақшада ән салды.
Оларды жас достары
Ұя жасап қарсы алды.
Орысбай Несібелі:
Дәрігермен орманға
Құрт, шіркей көп ол маңда
Тоқылдатып жатпаймын
Торғайларды баптаймын.
Жақсылық Алтынай:
Қарға, қарға, қарғалар,
Қар үстінде жорғалар.
Боран соқса қар болар,
Бұтаға қонар қарғалар.
Асқар Батыр:
Дала гүлге толыпты,
Аққу көлге қоныпты.
Алақай-ау, алақай!
Көктем қандай, көктем қандай көрікті!
Қыйлыбаев Ержан:
Өсіруге баланы,
Құстар ұя салады.
Жасауға жұмсақ ұяны
Жабағы жүнді жияды.
Жайлы қып жасап ұяны
Жұмыртқасын салады.
Халықтық болжамдар.
1. Шағала келсе сең бұзылады.·
2.Шымшық ұя салса- қыс қатты болады.
3.Қарға қарқылдаса - қар жауады
4. Жыл құстары қаптап келсе, күн жылы болады.
Тиым сөздер
1.Құстың ұясын бұзба,

3. Жұмыртқасын жарма.
2.Жұмыртқасы мен балапаны бар ұяны бұзба.
3.Аққуды атпа.
Х. Қорытынды. -
Балалар, сендер бұдан былай да құстарды бақылап, оларға жем шашып, ұя жасап қамқор
болуды ұмытпаңдар. Құстар- біздің қанатты достарымыз.Біздің міндетіміз қанатты
досымыз құстарды қорғау. Құстардың ұясын бұзып, жұмыртқаларын жаруға, құстарды
жәбірлеуге, өлтіруге жол бермейік. Оларға қамқор болайық.
Қызықты математика
Сабақтың тақырыбы: Санға 2-ні қосу, саннан 2-ні азайту
Сабақтың мақсаты: 10 көлеміндегі санға 2-ні қосу және азайту тәсілімен таныстыру.
Оқушылардың математикадан алған білім біліктіліктерін қолдана отырып қызықты
математикалық тапсырмаларды орындауға үйрету.
2) Оқушылардың есте сақтау, логикалық ойлау қабілет, математикалық тілін дамыту
3)Оқушыларды тапқырлыққа, жылдам ойлауға, ойын қорыта білуге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: сайыс сабақ
Сабақтың әдісі: сұрақ – жауап, жарыс, ойын т.б.
Сабақтың көрнекілігі: слайдтар, карточкалар, суреттер.
Пәнаралық байланыс: ана тілі, музыка, шет тілі, бейнелеу
Сабақтың барысы: 1. Ұйымдастыру кезеңі: сыныпты бес топқа бөлу.
Психологиялық дайындық.
Математика керек әр күнге,
Математика керек әркімге.
Есеп қажет өмірде,
Есепсіз білім білім бе?!
Топқа бөлу:
1-топ: Тапқыр , 2-топ:Білгір, 3-топ:Алғыр, 4-топ:Жүйрік, 5-топ:Зерек
Топтарды орындарына отырғызып, сайыстың шартымен таныстыру.
«Бой жазу» сұрақтарға жауап алу.
1. Төртбұрыштың неше бұрышы бар?
2. Қосуға кері амалды ата.
3. Бір аптада неше күн бар?
4. Партаның неше бұрышы бар?
5. Бүгін аптаның нешенші күні?
6. Шеңберде бұрыш бола ма?
7. 3 алма көп пе, әлде 3 алмұрт көп пе?
8. Біздің сыныпта неше қыз бар?
9. Сыныпқа қанша қонақ келіп отыр?
10. 2 + 2 қанша болады?
Демек бүгін сендермен санға 2-ні қосу, саннан 2-ні азайтуды өтетін боламыз.
-2 саны қандай сан?(жұп сан) Слайд бойынша түсіндіру

4. –Суретте нені көріп тұрсыңдар? Олар нешеу? Қане санайықшы.
-Ағашта неше құс бар?- Нешеу келіп қонды?
–Гүлде неше көбелек бар?-Нешеуі ұшып кетті?
–Қояндардың саны нешеу? 2 қоян келіп қосылса неше болады?
Енді суреттерді салыстырайық:
1-тур: ( -минут)
Дәптермен жұмыс. №1 тапсырма
2+1 10-2
1+2 9-2
0+2 8-2
2+3 7-2
Сергіту сәті: Ән орындалады (Оқушылар жаттығу жасайды)
2-тур: ( -минут)
№2 тапсырма Есептер шығару
Қорада 6 қозы және 2 лақ жүр.Барлығы нешеу?
3-тур ( -минут)
Топпен жұмыс : геометриялық фигураларды торкөздерге орналастыру
Сергіту сәті: «Көбелек» әні (Оқушылардың орындауында)
№3 тапсырма Сандарды салыстыру
1*2 8*2 5*2 8*3 2*9
Топ басшылар сайысы: Кім шапшаң?
1. Екі сиырдың мүйізі нешеу?
2. Бес баланың аяғы нешеу
3. Бес қойдың басы нешеу?
4. Үш адамның қолы нешеу?
5. Таяқшаның екі шеті бар.
Бір шетін кескенде таяқшаның шеті неше болады?

5. 6. Шөпте қояндар тығылып отыр, тек 10 құлағы ғана көрініп тұр. Қанша қоян тығылып
отыр? 5 қоян
7. Бір адам қалаға бара жатыр еді, жолда оған 3 танысы қарсы келді. Қанша адам қалаға
барды? 1адам
Әр топтың асықтарын санау. Қай топтың жеңіске жеткенін айту.
Сабақты бекіту:
1-топ. Ағаш бұтақтарына 2-ге байланысты қосынды жазу.
2-топ. 2-үшбұрышты пайдаланып сурет құрастыру.
3-топ.2- төртбұрыш пайдаланып сурет құрастыру.
4-топ. 1-ден 10-ға дейін 2 тілде санау.
5-топ.Санға байланысты мақал айту.
Сабақты қорыту.Мадақтау
Сабақтың тақырыбы : Төрт түлік
Сабақтың мақсаты: Төрт түлік туралы өлеңдер, мақал-мәтелдер, ырым-тыйым
сөздер, жұмбақтар жаттау. Оқушыларды мәнерлеп оқуға дағдыландыру
және актёрлік қабілетін дамыту. Төрт түлікті құрметтеп, күтіп –бағуға
тәрбиелеу.
Көрнекілігі: Мақалдар, сызба, төрт түліктің суреті
- Балалар, барлығымыз тақтаға қарайықшы. Тақтадан біз нені көріп тұрмыз?
- Енді осы мақалдардың ішінен жасырын сөз бар. Сол сөздерді тауып көрелік.
... – түлік төресі . (түйе)
...- түлік патшасы. (жылқы)
Мал өсірсең, ... өсір,
өнімі оның көл көсір.
Малды бақсаң ....... бақ Сүт кетпейді шарадан
- Енді , балалар, жылқы, түйе, қой, сиырларды бір сөзбен қалай атаймыз? (төрт түлік)
- Дұрыс айтасыңдар, ендеше мына сызбаға қарайық. (Сызба бойынша түсіндіру)
- Төрт түлікке ешкі , сиыр, қой, жылқы, түйе жатады.Олардың үй жануарларынан айырып
атау себебі не деп ойлайсыңдар?
- Дұрыс, олардың сүтін, етін, жүнін, терісін, күшін т.б. заттарын пайдаланатын
болғандықтан төрт түлік деп атайды. Төрт түлікті денесіне қарай отырып, екіге бөледі: Ірі
қара, ұсақ. Денесі ірі болғандықтан түйе, сиыр, жылқыны ірі қара деп атаймыз.

6. Сондықтанда түйе,сиыр, жылқыны көлік ретінде пайдаланған. Ал, ешкі мен қойды ұсақ
малға жатқызады және бұл екеуінің өрісі бір болғандықтан екеуі үнемі бірге айтылып, бір
төл түрінде есептеледі. Ата-бабаларымыз сонау заманнан төрт түліктіқолға үйретіп,
өздеріне керекті өнімдерін алып отырған. Айта кететін болсақ , түйенің сүтінен
балқаймақты қайнату арқылы алса, сүтті ұйыту арқылы шұбат алады. Шұбат шипалы
сусын ретінде пайдаланылады. Малдың терісінен қамшы, етік, тон, бас киім тігілетін
болса, жүнінен киіз үйдің жабдықтарынан: бау-басқұр, алашалар тоқып, үзік, туырлық,
іргелік, т.б.киіздерін, текеметтерді басқан және әр түрлі киімдер тоқыған. Мысалы:
жемпір, телпек, қолғап, байпақ. Малдың жүнінен тоқылған киімдер өте жылы болады.Ата-
бабаларымыз малдан керегін ғана алып қана қоймай, сонымен бірге өлеңдер, жұмбақтар,
мақал- мәтелдер , жаңылтпаштар, әндер-күйлер, санамақтар арнаған. Төрт түлікке
байланысты жырларды біз ана тілі сабағындағы
- Ендеше , балалар, бүгін біз осы төрт түлік туралы білгендерімізді ортаға салып, екі топ
болып жарысатын боламыз.
Сабақты қорыту
Сұрақтар:
1.Үй жануарлары мен төрт түліктің айырмашылығы неде?
2.Малға байланысты тыйымды сөздер айт.
3.Сиырдың сүтінен қандай өнімдер айтылады?
4. Адамдар төлге қандай қамқорлықтар жасайды?
5.Қымыздың қандай пайдасы бар?
6.Қой қандай түлік?
7.Жылқыдан қандай өнімдер алынады?
8.Төлді қалай шақырады?
9.Неліктен түйе, сиыр, жылқы, қой, ешкі төрт түлік деп атайды?
10. Шұбат өнімі қай төлден алынады ?