2. 1. Paano mo malalaman
ang paksa/layunin sa
binasang kuwento, talata
at usapan?
__________________________________
__________________________
3. Panuto: Basahin ang talaarawan ni Mang
Erning at alamin ang mahahalagang
pangyayari sa kanyang buhay.
Ang bawat araw ay napakahalaga sa ating
buhay. Araw - araw ay iba’t ibang
pangyayari ang nagaganap sa atin. Araw-
araw ay iba’t ibang karanasan ang
nararanasan natin. Nakakasulat ka ba ng
mga mahahalagang bagay na nararanasan
mo? Basahin ang isang Talaarawan na
4. Isang Araw sa Buhay ni Mang Erning
Marso 12,2015
Alas-singko ng umaga ako
nakarating sa pila. Pangatlo ako
kaya maaga akong nakapagsimula
ng biyahe. Magkapatid na
estudyante ang una kong inihatid
sa paaralan. Pagbaba nila mayroon
5. Tuloy- tuloy ang biyahe
dahil maraming
pasahero.Halos lahat sila ay
mga mag –aaral na may
dalang malalaking bag. Ang
ibang mga bata ay
6. Nagpatuloy ito hanggang alas –
otso. Wala na masyadong
pasahero dahil nagsipasok na
sa paaralan o sa trabaho ang
lahat. Mahaba na rin ang pila
ng traysikel kapag ganitong
oras, kaya matumal na ang
7. Umuwi muna ako upang
mananghalian kasama ang
mga bata at palitan ang
pundidong ilaw sa kusina.
Naihatid ko na rin ang
kapitbahay naming si Aling
Teray patungo sa ospital.
8. May sakit yata ang kanilang bunso.
Napakasikip ng kalsada pagsapit ng
alas-singko ng hapon. Marami sanang
pasahero, subalit punong –puno rin ng
sasakyan ang mga kalye, kaya mabagal
pa rin ang biyahe. Mabuti na lang at
may malulusutang mga eskinita na
hindi kayang daanan ng mga kotse o
dyip. Naisakay ko ang mga anak ni
Mang Teban, kaya humimpil muna ako
9. Sandali lamang akong
nagpahinga dahil kailangan ko
ring bumalik agad sa biyahe,
uwian naman ng mga
nagtatrabaho ang hinahabol ko.
Doon ako nag-aabang sa sakayan
ng dyip, maraming pasahero na
ayaw nang maglakad ganitong
10. Tulog na ang mag-iina ko pagdating ko.
Nakapapagod ang biyahe, pero
kakayanin. Mabuti na nga ang maraming
pasahero dahil tuloy-tuloy ang kita. May
panahon din kasi ang hanapbuhay namin,
kapag bakasyon at walang mga
estudyante, mahina rin ang kita. Iniisip ko
na lang na ginagawa ko ito para sa aking
mag-iina. Sila ang nagbibigay sa akin ng
lakas. Magpapahinga lamang ako
11. Panuto: Sagutin ang mga tanong sa
ibaba mula sa talaarawan na iyong
nabasa.
1. Tungkol saan ang iyong
binasang talaarawan?
__________________
2. Bakit kaunti lang ang
pasahero ni Mang Erning
12. 3. Bakit sinabi ni Mang Erning
na may panahon ang kanilang
hanapbuhay?________
4. Anong uri ng hanapbuhay
meron si Mang
Erning?_________________
5. Anong ugali meron si Mang
13. Tandaan:
Talaarawan (journal/diary) ay galing
sa salitang tala at araw. Ang
pinaikling salita ng pagtatala ng
mga pangyayari. Naglalaman din ito
ng mga karanasan ng isang tao.
Maaari ding ilarawan ang iyong mga
nararamdaman o iniisip habang
15. Ang ating pamilya ay nagbibigay
sa atin ng lakas o inspirasyon para
sa pag- aaral o pagtatrabaho.
Bilang mga anak, ipakita natin ang
ating pagpapahalaga sa pagsisikap
ng ating mga magulang.
Maipapakita natin ito sa
pamamagitan ng pag- aaral nang
16. Panuto: Alin sa sumusunod na
mga gawain ang nagpapakita ng
pagiging masikap?
Gumuhit ng puso kung
ang pahayag ay nagpapakita ng
pagiging masikap; Bituin
kung hindi. Isulat ang tamang
sagot sa patlang na nasa unahan
17. ________1. Ginagawa ko ang aking takdang-
aralin sa tamang oras.
________2. Kontento na ako sa pasadong
marka sa aking pagsusulit.
________3. Hindi ako naglalaba dahil
nahihirapan ako sa gawaing ito.
________4. Gumigising ako nang maaga
upang hindi mahuli sa pagpasok.
________5. Tumutulong ako sa gawaing-
bahay pag-uwi ko mula sa paaralan.
18. Panuto: Isulat sa concept map ang
mahahalagang pangyayari sa nabasang
talaarawan.
19. Panuto: Sagutin ang mga tanong.
Isulat sa patlang ang sagot.
1. Anong aral ang natutunan sa
talaarawang binasa?
_______________
2. Ano ang kahalagahan ng
paggawa ng talaarawan?
___________
20. Panuto: Sagutin ang kasunod na
katanungan. Isulat ang sagot sa
nakalaang patlang.
Ano ang tawag sa salitang galing
sa tala at araw na nagtatala ng
mga
pangyayari sa araw araw?
Naglalaman ito na pang araw
21. Panuto: Sagutin ang mga
tanong. Isulat sa patlang ang
iyong sagot.
1. Ano-ano ang makikita na
detalye sa
talaarawan?________
2. Ano-ano ang ginagawa mo
29. Karamihan sa ating
mga Pilipino ay kilala
lamang siya bilang
boksingero.
Sa araw na ito pag aralan
natin ang mahahalagang
pangyayari sa buhay ni
Manny “Pacman”
Pacquiao.
31. Talambuhay ni Manny “Pacman” Pacquiao
Si Emmanuel Dapidran Pacquiao o mas
kilala bilang Manny Pacquiao ay
ipinanganak noong December
17,1978 mula sa Kibawe, Bukidnon.
Ang kaniyang mga magulang ay sina
Rosalio Pacquiao at Dionesia
Dapidran-Pacquiao. Ang kaniyang
mga magulang ay naghiwalay noong
32. Si Manny ay pang- apat sa
anim na magkakapatid na
binubuo nina: Liza Silvestre-
Onding at Domingo Silvestre
(mula sa unang asawa ng
kaniyang ina) Isidra Pacquiao-
Paglinawan, Alberto “Bobby’’
33. Nakatapos si Manny ng elementarya sa
Saavedra Saway Elementary School sa
General Santos City subalit hindi niya
ipinagpatuloy ang kaniyang highschool
dahil sa kahirapan sa buhay. Sa edad na
14, iniwan niya ang kaniyang pamilya para
makipagsapalaran. Noong 1995, ang
pagkamatay ng kaniyang minimithi at
malapit na kaibigan na si Eugene Barutag
ay nag-udyok sa kaniya, noong binatilyo,
34. Ikinasal si Manny Pacquiao kay Maria
Geraldine Jamora o mas kilala bilang
‘’Jinkee’’ noong Enero 10, 2000 at
biniyayaan ng limang supling: sina Jimuel,
Michael, Princess, Queen Elizabeth at
Israel. Si Manny at ang kaniyang pamilya
ay nakatira sa kanilang probinsya sa
General Santos City. Ngunit dahil si
Manny ay nagging Kongresman ng
kanilang distrito sa Sarangani, tumuloy
35. Dahil sa galing at talino, kumuha siya ng
highschool equivalency exam, isang
kwalipikasyon para makapag-college siya,
noong Pebrero 2007, naipasa niya ang
nasabing exam at siya ay ipinagkalooban
ng Department of Education ng
highschool diploma. Pagkatapos noon,
siya ay nag-enrol ng colegio sa Notre
Dame of Dadiangas
University sa General Santos City at
36. Si Manny Pacquiao ay nagkamit ng maraming
recognition particular mula sa kanyang career
sa boksing. Isa siya sa Forbes The Celebrity
100 ngayong 2010, Times 100 Most Influential
People noong 2009 at naging cover pa ng
Time Asia Magazine noong 2009.
Binansagan si Manny ng Fighter of the Decade
noong 2000 ng Boxing Writers Association of
America (BWAA), World Boxing Coucil (WBC) at
World Boxing organization (WBO).
37. Ang iyong binasang teksto ay
isang talambuhay. Ano-ano ang
napansin mong
pagkakaiba rito sa ibang sulatin?
Marami hindi ba? Isa na rito ay ang
totoong
pagsasalaysay nito tungkol sa
buhay ng isang tao, mga di
38. Panuto: Sagutin ang mga tanong sa ibaba mula
sa talambuhay na iyong narinig/nabasa.
1. Tungkol kanino ang talambuhay na
binasa? 2. Kailan at saan siya
ipinanganak? 3. Sino ang
kaniyang naging asawa at kailan sila
ikinasal?
4. Ano ang kaniyang ginawa noong siya ay
nasa edad na 14?
5. Paano naging matagumpay si Manny
39. Pahalagahan Natin:
Marami tayong napulot na aral
sa talambuhay ni Manny
Pacquiao. Isa na doon ay
huwag tayong mawalan ng
pag–asa kahit sa mga
pinakamadilim nating
40. Panuto: Itala sa talahanayan
ang mahahalagang
pangyayari sa nabasang
talambuhay.
41. Panuto: Sagutin ang sumusunod na
mga tanong. Isulat sa ibaba ang iyong
sagot.
1. May mahalagang pangyayari ba sa
iyong buhay na hinding hindi mo
malilimutan? Ano yun?
2. Ano ang iyong nararamdaman
kapag naaalala mo ang
mahahalagang pangyayari sa iyong
42. Dahil naisagawa mo nang
maayos ang mga gawain,
susubukan muli natin ang
iyong kakayahan sa
pagsagot sa mga tanong
tungkol sa ating napag–
aralan.
43. Panuto : Punan nang wastong
salita ang patlang upang mabuo
ang kaisipan. Piliin
ang sagot sa loob ng kahon.
Upang mahango ang mahahalagang pangyayari sa ____________________ng
isang tao, mahalagang pansinin ang _____________________ at
____________________
ng mga pangyayari. Ang __________ sa isang talambuhay ay napakahalaga
kung
kaya isa sa mga hudyat ng ___________________ ay may taon o eksaktong
talambuhay pagkakasunud-sunod
pagkakaayos petsa
mahalagang bahagi
44. Upang mahango ang mahahalagang
pangyayari sa _____________ng isang
tao, mahalagang pansinin ang _______
at _______ ng mga pangyayari. Ang
__________ sa isang talambuhay ay
napakahalaga kung kaya isa sa mga
hudyat ng_____________ ay may taon o
talambuhay pagkakasunud-sunod
pagkakaayos petsa mahalagang bahagi
47. Halos lahat na laman ng balita at
isyu ngayon ay nakatuon sa
pandemic na sakit, ang COVID 19.
Basahin/pakinggan ang isang
dokumentaryo tungkol sa isang
pasyente na nakipaglaban sa
nakamamatay na sakit, ang COVID
48. “AKO SI PATIENT 2828”
Kasabay ng pagdami ng kaso ng
COVID-19 sa bansa ang pagkakaroon
ni Howie Severino isang Beteranong
dokumentarista ng lagnat na ayaw
bumaba. Nang magpa X-ray,
nadiskubre na mayroon siyang
pneumonia na tila puting ulap sa
kaniyang baga. Matapos ang apat na
49. “Marami na kaming lumalaban pero ang
totoo mag isa mo itong haharapin,” sabi ni
Howie dahil sa ina isolate ang mga
pasyente para hindi makahawa. “Sa aking
pag iisa, sumagi rin sa isip ko na baka
hindi ko kayanin ang pagsubok na ito.”
saad ng dokumentarista. Sa lagpas 10
araw ni Howie sa ospital, dito na napaiyak
ang asawa niyang si Ipat Luna. “Noong
gabing iyon siya tumawag na medyo
50. Sa pananatili ni Howie sa ospital, nakita niya ang
sakripisyo ng nurse na si Gab para alagaan siya.
Tinulungan din siya ni Ipat para mag meditate at
malabanan ang mga negatibong pag–iisip, kwento
ni Howie, siya ay nagdedeliryo na at halos nakikita
na niya ang kamatayan. Matapos ang 11 na araw,
wala na sa hukay ang isang paa ni Howie. “Sa mga
nars na nag aalaga sa akin, ang kabayanihan nyo ay
di ko makakalimutan,” mensahe ni Howie sa mga
Medical frontliner na nag asikaso sa kanya, na
isinulat niya sa isang board. Sa paglabas ni Howie
sa hospital, isang masigabong palakpakan ang
51. Panuto: Ibigay ang
kasingkahulugan ng
salitang may salungguhit sa
pangungusap. Piliin ang
titik ng tamang sagot sa
kahon at isulat ito sa
52. _____1. Sa sobrang taas ng lagnat
ng pasyente ay nawala ang lahat
ng kakayahang matuon ng pansin
kung kaya’t iba-iba ang kanyang
sinasabi.
53. _____2. Natuklasan ng mga
dalubhasang doctor ang kanyang
malubhang sakit.
_____3. Mababait ang mga nars at
doctor na nag-alaga sa kanya sa
ospital.
54. _____4. Si Ben ang nag muni-
muni upang makayanan ang
hamon ng buhay.
_____5. Binubuklod ang mga
pasyenteng positibo sa COVID-
19 para hindi makasalin.
55. Panuto: Sagutin ang mga tanong sa ibaba
mula sa dokumentaryo na iyong nabasa. Isulat
ang sagot sa patlang.
1. Sino si Patient 2828?
2. Anong sakit ang dumapo sa Patient 2828
na naglagay sa kanya sa bingit ng kamatayan?
3. Ano ang mga sintomas na naranasan ni
Patient 2828 habang siya ay nakaratay sa
ospital?
4. Ilang araw nanatili si Patient 2828 sa
ospital?
56. Tandaan
Ang dokumentaryo ay isang programa sa
radio, telebisyon, at maari ding pelikula
na nagsisislbing libangan. Gumigising din ito
sa diwa at damdamin ng isang tao kapag
naging mabisa ang pagkakalahad nito.
Napapabago rin nito ang pananaw, saloobin
at prinsipyo ng isang tao. Tumatalakay ito sa
isyung panlipunan, pang-
espiritwal, pangkultura, pang-edukasyon, at
marami pang iba.
57. Pahalagahan Natin
Alam mo ba na sa araw - araw
nating pamumuhay ay marami
tayong naririnig
na mga balita, kwento, usapan at
mga isyu? Lahat ng ito ay dapat
nating
pahalagahan dahil maaari nating
58. Panuto: Isulat sa concept
map ang mga hinihinging
impormasyon mula sa
dokumentaryo na iyong
nabasa.
59. Panuto: Punan nang wastong
salita ang patlang upang
mabuo ang kaisipan.
Ang dokumentaryo ay isang
programa sa
_______________at
maaari ding ______________
60. Panuto: Sagutin ang mga katanungang hango
sa dokumentaryong nabasa/napanood.
Bilugan ang titik ng tamang sagot.
1. Ano ang paksa ng dokumentaryong
nabasa/napanood?
a. Tungkol sa pandemya
b. Tungkol sa ospital
c. Tungkol sa isang dokumentaristang
nakipaglaban sa sakit na COVID-19
d. Tungkol sa sakit na COVID-19
61. 3. Ano ang layunin ng isang
dokumentaryo?
a. maghatid ng balita sa
mambabasa
b. magbigay impormasyon at
aral
c. maghatid ng bagong
63. Sa araw na ito ay aalamin natin
kung ano ang kinahinatnan ng
mga mag- aaral na nagpabaya sa
kanilang pag-aaral sa
pamamagitan ng pagtukoy ng
mga mahahalagang pangyayari na
mapapanood/mababasa sa
dokumentaryo.
64. Panuto: Basahin at unawain ang
dokumentaryong ito.
“Sa Pagbasa ang Pag-asa”
Sa Sauyo High School sa Quezon City, may
isang section kung saan itinuturo ang
pagbaybay ng mga salita, pagsusulat ng mga
letra at pagkilala sa mga kulay. Pero ang
klaseng ito, wala sa elementarya kundi nasa
High School na. Sila ang section Darwin—
isang klase na binubuo ng dalawampu’t
siyam na mga
65. Kabilang sa section Darwin ang dose
anyos na si Louie. Bagamat hirap
maski sa simpleng pagsusulat at
pagbabasa, taon-taon siyang
ipinapasa ng kaniyang mga guro at
ngayo’y nakatuntong pa ng Grade 7.
Imbis din na aralin ang mga leksyon
pagkatapos ng klase, sa tambakan
ang diretso ni Louie para mangalakal.
66. Ang kakarampot kasing kakikitain niya
malaking tulong na raw sa kanilang pamilya.
Nasa section Darwin naman ang kinse anyos
na si Jack. Dahil madalas na walang
naibibigay na pambaon ang kanyang mga
magulang, lumiliban nalang noon si Jack sa
kanyang klase at kalaunay napag-iwanan.
Hanggang sa makaabot siya sa High School
nang hindi nakapagsusulat at nakababasa.
Pero dahil na rin sa suporta ng kanyang
pamilya at mga guro, nakapagsusulat at
67. Panuto: Nasa loob ng kahon ang ilang salita mula
sa dokumentaryo. Tukuyin kung anong salita ang
bubuo sa bawat pangungusap sa ibaba. Isulat
ang sagot sa patlang.
1. Nawalan ng interes si Nadia
sa pag-aaral at ___________ay
tumigil ito sa pagpasok sa
68. 2. __________ ang kita ni Margie
sa pagtitinda ng bulaklak kaya
nahirapan siyang tustusan ang
pag-aaral ng anak.
3. Namumulot ng basura si Ricky
69. 4. Gumigising ng maaga ang
basurero para
________________.
5. Palaging _____________ si
Ted sa klase kaya hindi siya
70. Panuto: Sagutin ang mga tanong
sa ibaba mula sa dokumentaryo
na iyong nabasa. Isulat ang sagot
sa patlang.
1. Ano ang itinuturo sa Grade 7
section Darwin ng Sauyo High
School sa
Quezon City?
71. 2. Bakit hirap si Louie sa
pagsusulat at pagbabasa?
______________
3. Kung ikaw si Louie, ano
ang dapat mong gawin upang
matutong magbasa at
sumulat? ________________
72. 4. Ano ang nag-udyok
kay Jack upang lumiban
sa klase?
__________________
5. Paanong natutong
sumulat at bumasa si
74. Panuto: Isulat sa concept map ang mga
hinihinging impormasyon hango sa
dokumentaryo na iyong napanood/nabasa.
75. Panuto: Punan ng wastong
salita ang patlang upang
mabuo ang kaisipan.
Nasa _______________ang
pag-asa kaya ugaliin ang
_______________ ng
76. Panuto: Bilugan ang titik ng tamang
sagot.
1. Ano ang pamagat ng
dokumentaryong binasa?
a.“Nasa Diyos ang Awa, nasa tao
ang gawa”
b. “Sa Pag-asa ang Pagbasa”
c. “Sa Pagbasa ang Pag-asa”
77. 2. Ano ang mga dapat bigyan ng
pansin sa pagsusulat ng
dokumentaryo?
a. mahahalagang pangyayari
tungkol sa paksa
b. ang may akda c. ang
pamagat
78. 3. Paano nagiging makabuluhan ang
isang dokumentaryo?
a. Kung ito nagbibigay ng positibong
pananaw
b. Kung ito ay nagbibigay ng
negatibong pananaw
c. Kung nagbibigay libangan sa
manonood/mambabasa
d. Kung nagbibigay impormasyon, aral
79. Panuto: Isulat ang buod ng napanood/
nabasang dokumentaryo na may
pamagat na
“Sa Pagbasa ang Pag-asa”, sa limang
pangungusap.