12. Gawin ang sumusunod.
1. Gumuhit ng isang parisukat.
2. Sa loob ng parisukat, gumuhit
ng bilog.
3. Sa loob ng bilog, gumuhit ng
parisukat.
4. Kulayan ng iba-iba ang bawat
espasyo.
13. Sino sa inyo ang
mahilig manood ng
palabas sa telebisyon?
15. Matagal-tagal ding hindi umahon
ang pagong. Natatakot kasi siyang
muling magkita sila ni matsing.
Nang inaakala niyang matagal
nang panahon ang lumipas,
naglakas-loob siyang umahon sa
ilog at maglakad-lakad naman sa
dalampasigan.
16. Nakarating si Pagong sa isang taniman
ng mga sili. Marahang-marahang
naglalakad si Pagong sa paligid ng
taniman. Natutuwang minamasdan ni
Pagong ang mga puno ng sili na hitik
na hitik sa bungang pulang-pula dahil
sa kahinugan. Wiling-wili siya sa
panonood sa mga mapupulang sili at
hindi niya namalayan ang paglapit ni
matsing.
17. "Aha! Nahuli rin kita! Hindi
ka na makaliligtas ngayon sa
akin," ang sabi ni Matsing sabay
sunggab sa nagulat na pagong.
"Kung naloko mo ako noon,
ngayon ay hindi na. Hinding hindi
na," nanggigigil na sigaw ni
Matsing.
18. "Teka, teka, Ginoong Matsing, hindi
ko kayo naiintindihan sa
pinagsasasabi ninyo," ani Pagong.
"Ano? Hindi ba't ikaw ang pagong na
nagtanim ng saging? Ikaw ang pagong
na inihagis ko sa ilog?" sabi ni Matsing.
"Aba! Hindi po. Hindi ko po nalalaman
iyon. At hindi ko rin kilala kung sino
mang pagong iyong inihagis nyo sa
ilog," tugon ni Pagong.
19. "Hindi nga ba ikaw iyong
damuhong pagong na iyon?" tanong ni
Matsing na pinakasipat-sipat ang hawak
na pagong.
"Talaga pong hindi!" ani Pagong.
"Matagal na po ako rito. Ang gawain ko
po ay magbantay ng mga mapupulang
bungang ito," dugtong pa ni Pagong.
"Bakit, ano ba ang mga mapupulang
bungang iyan?" ang tanong ni Matsing.
20. "A, e, ito po ay gamot sa mata ng
lola ko. Inilalagay niya po ito sa
mata kapag kumakati. Pero hindi po
kayo maaaring kumuha nito, para
sa lola ko lamang ito," sabi ni Pagong.
"Makati rin ang mata ko. At sa ayaw
mo't sa gusto, kukuha ako nito," ani
Matsing at namitas agad ng maraming
pulang sili. Piniga niya't niligis ang mga
sili sa dalawang palad at kanya itong
ipinahid sa kanyang mga mata.
21. "Kra-kra-kra..." nagtatatarantang
na sigaw ni Matsing pagkat halos
umusok ang dalawang mata niya
sa hapdi at kirot. Mainit na mainit
ang mga mata niya. Kinapa-kapa ni
Matsing si Pagong. Subalit wala na ito
at nakalayo nang nagtatawa. Naisahan
na naman ang hangal na matsing.
22. Maraming araw ding nangapa-
ngapa ng mga bagay sa kanyang
paligid si Matsing. At si Pagong naman
ay malayang nakapamamasyal.
Isang araw, nasa isang bakuran si Pagong.
May handaan doon at nagkakatay ng baboy.
Sa malapit sa kinalalagyan ni Pagong ay may
mga taong nagpapakulo ng tubig sa isang
malaking kawa. Tahimik na nagmamasid-
masid doon si Pagong. Nagulat siya. Bigla
kasi siyang sinunggaban ni Matsing.
23. Nahuli na naman kita. Niloko mo
ako noon. Hinding hindi na kita
paliligtasin ngayon," ang sabi ni
Matsing. "Dahil sa iyo, matagal
akong hindi nakakita.“ "Ako po ang
dahilan? Bakit po?" tanong ni Pagong.
"E, ano pa! Hindi ba't ikaw ang Pagong
na kinunan ko ng sabi mo'y gamot sa
mata ng lola mo? E iyon pala'y
nakabubulag," ang sabi ni Matsing.
24. "Aba, naku! Hindi po. Ako po'y
matagal na rito sa pwesto kong
ito. Ako po'y nagbabantay ng
kawang iyon na paliguan ng aking
nanay," ang sabi ni Pagong. Itinuro kay
matsing ang tubig na kumukulo sa
kawa.
"Iyang tubig na iyan ang pampaligo ng
nanay mo?" manghang tanong ni
Matsing.
25. "Opo! Pero sekreto po namin
iyan. Huwag po ninyong sasabihin
kahit kanino. Iyan po ang pampapula
ng pisngi ng Nanay ko," paliwanag ni
Pagong.
"Ibig ko ring pumula ang pisngi
ko," sabi ni Matsing.
26. "Ay hindi po maaari ito para sa
inyo. Talagang para sa nanay ko
lamang po iyan," sabi ni Pagong.
"A, basta! Gusto ko ring pumula
ang pisngi ko," sabi ng hangal na
matsing at tumakbong mabilis at
lumundag sa loob ng kawa ng
kumukulong tubig.
At doon natapos ang makulay na
buhay ng hangal na matsing.
27. Bakit matagal – tagal ding hindi
nagpakita si Pagong?
Paano hinuli ni matsing si Pagong
sa puno ng mga sili?
Paano inilagay ni matsing ang sili
sa kanyang mga mata?
28. Bakit kaya gustong-gusto ni matsing
na subukan ang mga sinasabi ni
Pagong?
Paano nagtapos ang buhay ni
matsing?
29. Kung pabibigyan sa iyo ng bagong
pamagat ang kuwento, anong
pamagat ang ibibigay mo? Bakit?
Ipaliwanag.
Kung ipababago sa iyo ang wakas ng
kuwento, paano mo ito babaguhin?
30. Pangkat 1: Ang pinakamasayang
bahagi ng kuwento
Pangkat 2: Ang pinakamalungkot
na bahagi ng kuwento
Pangkat 3: Ang bahaging may
mapupulot na aral
31. Basahin ang talata tungkol sa likas na yaman.
Sagana sa likas na yaman ang ating bansa. Mabibilang
mo rito ang yamang kagubatan na matatagpuan ng iba’t
ibang punungkahoy, ibon at hayop. Subalit ang mga
ipinagmamalaki nating mga likas na yamang ito’y unit-
unti nang naglaho. Sa kasalukuyan, patuloy pa ring
pinuputol ang mga puno sa ating mga kabundukan.
Bunga ng pagkawala ng mga puno, nawawala na rin ang
mga ibon at mga hayop na naninirahan dito. Wala na
ang mga ugat ng mga punungkahoy na sumisipsip ng
tubig kaya’t madalas na ang pagbaha. Sino kaya ang
maaaring sisihin sa mga pangyayaring ito? Bilang
mamamayang Pilipino, paano natin maililigtas ang ating
kagubatan at kapaligiran na patuloy na sinisira ng ibang
kababayan natin?
32. Sagutin ang sumusunod na tanong.
A. Bilang isang responsableng
mamamayan, paano mo matutulungan
ang ating likas na yaman na mapanatili
ang kagandahan nito?
B. Bakit umabot sa punto na nawala ang
mga ibon at hayop sa kagubatan?
C. Paano mo maliligtas ang mga hayop sa
kagubatan sa kapahamakan na
naghihintay sa kanila?
D. Bakit naging pabaya ang mga Pilipino sa
ating likas na yaman?
33. Sagutin ang sumusunod na tanong.
A. Ano ang mga dapat isaalang-alang
kung isasalaysay muli ang
napakinggang teksto?
B. Paano mo ito gagawin? Bakit
kailangang bigyan ng pansin sa
pagsasalaysay ang mga
mahahalagang bahagi ng teksto na
binasa?
34. Sagutin ang sumusunod na tanong.
C. Paano naging isang magandand
kuwento ang “Oo Nga’t Pagong”?
Ano-ano ang mga natatanging
katangian ng mga karakter sa
kwento?
35. Isalaysay kung paano maging
mabuting mamamayang Pilipino
para sa ikauunlad ng ating bansa.
Bakit kinakailangan maging
mapagmasid sa mga nangyayari sa
ating komunidad?
36. Manood ng balita ngayong
gabi at maghanda sa
pagsasalaysay nito bukas.