Nakapagbibigay ng lagom o buod ng tekstong napakinggan F6PN-IIIe19

1. Nakapagbibigay ng lagom o buod ng tekstong napakinggan
6
GAWAING PAMPAGKATUTO
SA FILIPINO 6
Ikatlong Markahan – MELC 2
Inihanda ni:
DONALYN F. LLABAN, GURO III
Paaralang sentral ng Dumalag
REGION VI – WESTERN VISAYAS
Enclosure No. 3A to Regional Memorandum No. ____, s. 2020 - LAS Template for Learning Area using
English as medium of instruction

2. GAWAING PAMPAGKATUTO SA FILIPINO 6
Nakapagbibigay ng lagom o buod ng tekstong napakinggan
MELC 2 (IKATLONG MARKAHAN)
I. Kasanayang Pampagkatuto at Koda
Nakapagbibigay ng lagom o buod ng tekstong napakinggan
KODA: F6PN-IIIe19
II. Panimula
Susing Konsepto
Magandang araw sa iyo. Isa na namang hamon ang iyong haharapin ngayon dahil masusubok
na naman ang iyong kakayahan sa pag-uunawa sa binasa. Naging madali ba sa iyo ang mga
nakaraang aralin? Madali lang naman, hindi ba? Basta’t naiintindihan mo ang mga gawain.
Ngayon ay may gagawin tayong nararapat na pag-ukulan ng tiyak na pansin sapagkat
nangangailangan ito ng pag-uunawa. Handa ka na ba?
Madali lang naman, kung tutuusin, ang pagbubuod kung alam mo ang paraan. Kailangan mo
lang matutuhan ang pagpapaiksi ng mahahabang teksto ng akdang napakinggan gamit ang sarili
mong pangungusap. Dapat mong matutuhan na ang pangunahing kaisipan ay ang kabuuang
nilalaman o iniikutang paksa ng kwentong napakinggan. Kailangang alamin kung ano ang
binibigyang-diin sa bawat talata o pag-uusap upang makabuo ng buod ng mahahalagang
pangyayari sa kwento.
Halina’t subukan mong paiksiin ang simpleng teksto gamit ang iyong sariling pangungusap.
Simple lang ang iyong gawin. Ipabasa sa iyong mga magulang ang maikling teksto at sagutin ang
mga tanong na ano, saan, kailan, sino at paano.
Mga Batayan:
Ang Pagmamasid sa Museo
Isa si Wahabi sa mga batang mag-aaral na nagmamasid sa museo. Bahagi
ng kanilang aralin sa Sining ang magmasid sa mga likha ng mga pintor na mga
Pilipino tulad nina Amorsolo, Joya, Ocampo at iba pa. Sa mga magaaral, naiiba si
Wahabi. Mataman niyang pinag-aaralan ang mga larawang madaanan ng paningin
at tinatandaan niya ang mga gumuhit nito. Sinasalat niya ang mga larawan na para
bang dinadama ang nais ipahatid ng gumuhit.
Batayan: Mabisang Komunikasyon, p. 78

3. Kung Oo ang iyong sagot sa mga tanong, ibig sabihin kaya mo nang gumawa ng buod ng
kwento o sanaysay na iyong napakinggan. Subalit mayroong mas mabisang paraan sa pagbubuod
at ito ang dapat mong pag-aralan.
Tingnan mo itong susunod na aytem at pag-aralan itong mabuti. Hindi ba ito ay napag-aralan
mo na? Hindi ba ito ang tinatawag mong balangkas? Oo, ito ay isang balangkas at ito ay kailangan
din sa paggawa ng isang mabisang buod.
Hango sa balangkas sa anyong pangungusap ay maaari mo nang gawin ang iyong buod sa
pamamagitan ng pagkabit-kabit ng mga detalyeng tutulong sa pagpapaliwanag ng paksa, kagaya
ng sumusunod:

4. Napag-aralan mo na kung paano gumawa ng balangkas, di ba? Ito ay kailangang-kailangan sa
pagbubuod. Maaaring gamitin mo ang pamaraang pamaksa o kaya’y pamaraang pangungusap.
Matapos mong magawa ang sariling balangkas sa isip o kaya’y pasulat, isagawa ang mga
sumusunod:
1. Gawing kawili-wili ang panimula ng buod.
2. Iwasang gumamit ng mga salitang ginamit na sa kwento o salaysay.
3. Bumuo ng mga magkakaugnay na pangungusap batay sa mga detalyeng itinala sa ilalim
ng mga pangunahing paksa.
4. Iwasan ang mga detalyeng nagpapalabo lamang sa halip na makatutulong sa
pagpapaliwanag sa pangunahing paksa.
5. Gawing makatuwiran o makahulugan ang panapos na pangungusap upang magkaroon ng
ideya ang bawat bumabasa o nakikinig na iyon na ang katapusan ng buod.
III. Mga Sanggunian
Filipino 6 DLP 44 - Mga Buod ng Tekstong Binasa
IV. Mga Gawain
1. Pagsasanay 1
Panuto: Pakinggan habang binabasa ng magulang ang usapang Henry at
Ellen sa ibaba, pagkatapos ay isulat ito sa pamaraang pasalaysay.
TAGPO: Nag-uusap ang magkapatid na Ellen at Henry, isang araw.
Ellen: Maganda ba, Kuya Henry, ang nabasa mong kuwento?
Henry: Oo. Hindi ko binitiwan hanggang hindi tapos.
Ellen: Ano ba ang buod ng kwento?
Henry: Tungkol sa tatlong manlalakbay sa Alaska na sina Jones, Martz at Wesley. Si
Martz ay napilay. Hindi pumayag si Jones na maghalinhinan sila ni Wesley sa pagbuhat
sa kasama. Namatay sa ginaw si Jones, ngunit nakarating sa lungsod sina Martz at
Wesley, sapagkat ang init ng kanilang katawan ang nakatulong sa kanila upang
malabanan nila ang masidhing lamig.
Ellen: Para ko nang nabasa ang buong kwento dahil sa buod na ibinigay mo.
Henry: Kailangang mabasa mo rin ang buong kwento. Hangang-hanga ka sa paraan ng
may-akda sa paglalarawan ng mga tanawin at ikinilos ng bawat gumaganap sa kwento.
Ellen: Hindi mo maaaring ilarawan lahat, dahil buod lang ng kwento ang sinabi mo.
Henry: Ang isinasama lamang sa isang buod ay ang mga pangunahing tauhan, ang
mga mahahalagang pangyayari, at ang kinahinatnan nito.
Ellen: Subukan ko ngang sumulat ng isang buod.
Henry: Kailangan mo siyempre ang sipag at tiyaga.
Batayan: Masining na Komunikasyon, p. 42

5. 2. Mga Batayang Tanong
1. Paano nagsimula ang usapan?
2. Tungkol saan ang pinag-uusapan nina Henry at Ellen?
3. Paano ito ikinuwento ni Henry sa kapatid??
4. Ano ang ang nasabi ni Ellen tungkol sa pagkakuwento ni Henry sa kanya?
5. Ano ang tawag sa maikling pagsasalaysay ni Henry ng kuwentong nabasa
kay Ellen?
6. Bakit hindi naibigay ni Henry ang lahat ng detalye sa kanyang pagkuwento ng
nabasang akda?
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
Pagsasanay 2
May napanood ka bang programa sa telebisyon o kaya ay narinig na drama sa
radyo o maaaring nakitang pangyayari sa totoong buhay na gusto mong ikuwento? Isulat ito sa
iyong kuwaderno sa lima hanggang sampung maiikling pangungusap lamang. Bigyan ito ng
kawili-wiling simula at makabuluhang wakas.
Pagsasanay 3
Basahin at unawaing mabuti ang kuwento at gumawa ng buod na may
lima hanggang sampung simpleng pangungusap lamang.
V. Repleksiyon
Panuto: Sagutin sa iyong papel.
Ang mga natutuhan ko sa aralin ay _________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
Ang Mabuting Samaritano
Isang lalaki ang bumaba sa Herusalem patungong Hereco. Kinasadlakan niya ay mga
magnanakaw. Pinagnakawan siya at iniwan sa daan na halos mamamatay na. Isang pari ang nuo’y
pababa at nakita niya ang kawawang lalaki. Iniwasan niya ito at gumawi sa kabilang landas. Wala
siyang ginawa upang matulungan ito, hanggang nagawi ang isang Livete. Nang makita niya ito ay
ginawa rin niya ang ginawa ng pari. Tiningnan lamang niya ito at iniwasan. Samantala, dumating ang
isang lalaki, ang Samaritano. Nang nakita niya ito ay kaagad siyang naawa. Lumapit sa tabi ng
sugatang lalaki at nilinis ng kamay niya ang mga sugat nito. Inalalayan ito at dinala sa isang matitirhan.
“Mangyaring alagaan siya at babayaran ko ang lahat mong magugugol,” ang sabi niya sa tagapamahala
ng tirahan.”
Batayan: Landas sa Pagbasa6, p. 183

6. VI. Susi sa Pagwawasto
Pagsasanay 1 at 2
Batayansa Pagbibigay ng Iskor sa Paggawa ng Buod sa Napakinggang Kuwento
(Rubrik)
3 puntos 2 puntos 1 puntos
Pagkabuo Angkop at wasto ang
mga salitang ginamit sa
pagsulat ng buod.
May ilang hindi angkop
at wastong salitang
ginamit sa pagsulat ng
buod.
Walang kaugnayan at
hindi wasto ang mga
salitang ginamit sa
pagbuo ng buod.
Nilalaman Mabisang naipahayag
ang mahalagang detalye
sa buod
Hindi gaanong
mabisang naipahayag
ang mahalagang
detalye sa buod
Hindi naipahayg ng
mabisang naipahayag
ang mahalagang
detalye sa buod
Pagsasanay 3
(Gawing batayan din ang rubric sa mga naunang gawain)
Ang iyong nagawang pagsalaysay sa “Pagsasanay 3” ay maaaring iba sa nasa ibaba.
Ito ay isang gabay lamang.) Sumangguni sa iyong guro para sa pagwawasto ng iyong sagot.
Isang araw, nag-uusap ang magkapatid na Ellen at Henry tungkol sa kwentong binasa
ni Henry. Tinanong ni Ellen kung maganda ba ang nabasang kwento ni Henry at hiningi ang
buod. Sabi ni Henry maganda raw ang kwento. Ito’y tungkol sa tatlong manlalakbay sa Alaska
na sina Jones, Martz at Wesley. Napilayan itong si Martz, ngunit ayaw naman nitong si Jones
na bumuhat kay Martz, kaya si Wesley na lang ang bumuhat. Namatay si Jones sa ginaw,
subalit nakarating sina Marts at Wesley sa lungsod, dahil ang init ng kani-kanilang katawan
ang tumulong sa kanila upang malampasan ang ginaw.
Hindi naibigay ni Henry ang lahat ng detalye, sapagkat buod lang ang hiningi ni Ellen.
Sabi ni Henry, ang isinasama lamang sa isang buod ay ang mga pangunahing tauhan, ang
mahahalagang pangyayari, at ang kinahinatnan nito. Kaya naisipan ni Ellen na gagawa rin siya
ng buod ng kwentong kanyang babasahin.