bài tập lớn môn kiến trúc máy tính và hệ điều hành
Phân tích tình hình tài chính của công ty cổ phần điều khiển tự động dkt
1. B GIÁO D C VÀ ðÀO T O
TRƯ NG ð I H C THĂNG LONG
---o0o---
KHÓA LU N T T NGHI P
ð TÀI:
PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH C A
CÔNG TY C PH N ðI U KHI N T ð NG DKT
SINH VIÊN TH C HI N : NH HOÀNG ANH
MÃ SINH VIÊN : A19739
NGÀNH : TÀI CHÍNH
HÀ N I - 2015
2. B GIÁO D C VÀ ðÀO T O
TRƯ NG ð I H C THĂNG LONG
---o0o---
KHÓA LU N T T NGHI P
ð TÀI:
PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH C A
CÔNG TY C PH N ðI U KHI N T ð NG DKT
Giáo viên hư ng d n : ThS. ð Trư ng Sơn
Sinh viên th c hi n : Nh Hoàng Anh
Mã sinh viên : A19739
Ngành : Tài Chính
HÀ N I - 2015
Thang Long University Library
3. L I C M ƠN
Trư c tiên em xin g i l i c m ơn chân thành và sâu s c ñ n th y giáo ThS. ð
Trư ng Sơn ñã dành th i gian quý báu c a th y ñ hư ng d n em trong su t th i quá
trình th c hi n ñ tài. ð ng th i, em cũng xin chân thành c m ơn các th y cô trong
khoa, cũng như các th y cô giáo trong trư ng ñã cung c p ki n th c, t o ñi u ki n cho
em hoàn thành khóa lu n t t nghi p c a mình.
Em xin chân thành c m ơn ñ n các anh ch công tác t i công ty C Ph n ði u
Khi n T ð ng DKT ñã giúp ñ em trong su t th i gian th c t p t i ñây cũng như
trong vi c tìm ki m tài li u.
Hà N i, ngày 7 tháng 7 năm 2015
Sinh viên
Nh Hoàng Anh
4. L I CAM ðOAN
Tôi xin cam ñoan Khóa lu n t t nghi p này do t b n thân th c hi n có s h tr
t giáo viên hư ng d n và không sao chép các công trình nghiên c u c a ngư i khác.
Các d li u thông tin th c p s d ng trong Khóa lu n là có ngu n g c và ñư c trích
d n rõ ràng.
Tôi xin ch u hoàn toàn trách nhi m v l i cam ñoan này!
Hà N i, ngày 7 tháng 7 năm 2015
Sinh viên
Nh Hoàng Anh
Thang Long University Library
5. M C L C
CHƯƠNG 1. T NG QUAN CƠ S LÝ LU N V PHÂN TÍCH TÌNH
HÌNH TÀI CHÍNH DOANH NGHI P............................................................. 1
1.1. T ng quan v phân tích tài chính doanh nghi p...........................................1
1.1.1. Khái ni m phân tích tài chính doanh nghi p..................................................1
1.1.2. M c tiêu và vai trò c a phân tích tài chính doanh nghi p.............................1
1.1.3. Ý nghĩa c a phân tích tình hình tài chính.......................................................3
1.1.4. Ch c năng c a phân tích tài chính doanh nghi p..........................................4
1.2. Thông tin s d ng trong phân tích tài chính doanh nghi p ........................7
1.2.1. Thông tin chung................................................................................................7
1.2.2. Thông tin theo ngành kinh t ...........................................................................7
1.2.3. Thuy t minh báo cáo tài chính.........................................................................7
1.3. Quy trình phân tích tài chính doanh nghi p.................................................8
1.3.1. Thu th p thông tin ............................................................................................8
1.3.2. X lí thông tin ...................................................................................................8
1.3.3. D ñoán và quy t ñ nh......................................................................................8
1.4. Phương pháp phân tích tài chính doanh nghi p...........................................8
1.4.1. Phương pháp so sánh .......................................................................................9
1.4.2. Phương pháp phân tích t l ..........................................................................10
1.4.3. Phương pháp cân ñ i liên h ..........................................................................11
1.5. N i dung phân tích tài chính doanh nghi p ................................................11
1.5.1. Phân tích báo cáo tài chính............................................................................11
1.5.2. Phân tích các ch tiêu tài chính......................................................................15
1.6. Các nhân t nh hư ng ñ n tình hình tài chính doanh nghi p.................22
1.6.1. Các nhân t bên trong doanh nghi p.............................................................22
1.6.2. Các nhân t bên ngoài doanh nghi p ............................................................25
CHƯƠNG 2. PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH C A CÔNG TY
C PH N ðI U KHI N T ð NG DKT ..................................................28
6. 2.1. Khái quát chung v Công ty C ph n ði u khi n T ñ ng DKT .............28
2.1.1. Quá trình hình thành và phát tri n c a công ty............................................28
2.1.2. Cơ c u t ch c b máy nhân s c a Công ty c ph n ñi u khi n t ñ ng
DKT ..........................................................................................................................29
2.1.3. Ngành ngh kinh doanh.................................................................................31
2.2. Phân tích các báo cáo tài chính.....................................................................31
2.2.1. Phân tích b ng cân ñ i k toán (BCðKT).....................................................31
2.2.2. Phân tích báo cáo k t qu kinh doanh (BCKQKD) ......................................43
2.3. Phân tích các ch tiêu tài chính.....................................................................47
2.3.1. Ch tiêu ñánh giá kh năng thanh toán.........................................................47
2.3.2. Ch tiêu ñánh giá kh năng ho t ñ ng ..........................................................49
2.3.3. Ch tiêu ñánh giá kh năng sinh l i...............................................................54
2.3.4. Ch tiêu v kh năng qu n lý n ....................................................................56
2.4. Phân tích Dupont ...........................................................................................57
2.5. Nh n xét và ñánh giá chung tình hình tài chính c a Công ty c ph n ñi u
khi n t ñ ng DKT......................................................................................................59
2.5.1. K t qu ñ t ñư c .............................................................................................60
2.5.2. Nh ng h n ch và nguyên nhân....................................................................61
CHƯƠNG 3. GI I PHÁP NH M C I THI N TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH
C A CÔNG TY C PH N ðI U KHI N T ð NG DKT......................64
3.1. ð nh hư ng phát tri n c a Công ty c ph n ñi u khi n t ñ ng DKT ....64
3.2. Gi i pháp c i thi n tình hình tài chính c a Công ty c ph n ñi u khi n t
ñ ng DKT.....................................................................................................................65
3.2.1. Qu n lý ti n m t..............................................................................................65
3.2.2. Qu n lý hàng t n kho .....................................................................................66
3.2.3. Xác ñ nh nhu c u v n lưu ñ ng cho doanh nghi p......................................67
3.2.4. M t s gi i pháp khác.....................................................................................69
TÀI LI U THAM KH O ................................................................................74
Thang Long University Library
7. DANH M C VI T T T
Ký hi u vi t t t Tên ñ y ñ
HTK Hàng t n kho
TSNH Tài s n ng n h n
TSDH Tài s n dài h n
TSCð Tài s n c ñ nh
SXKD S n xu t kinh doanh
VCSH V n ch s h u
GVHB Giá v n hàng bán
8. DANH M C SƠ ð , B NG BI U
Sơ ñ 1.1. Quy trình phân tích tài chính doanh nghi p..............................................................8
Sơ ñ 2.1. Sơ ñ t ch c Công ty c ph n ñi u khi n t ñ ng DKT.......................................29
B ng 2.1. B ng cân ñ i k toán c a Công ty C ph n ði u khi n T ñ ng DKT giai ño n
2012 - 2014...............................................................................................................................32
B ng 2.2. Cơ c u tài s n giai ño n 2012 – 2014 ......................................................................34
B ng 2.3. Tình hình Tài s n ng n h n giai ño n 2012 – 2014.................................................35
B ng 2.4. Tình hình Tài s n dài h n giai ño n 2012 – 2014....................................................38
B ng 2.5. Tình hình ngu n v n giai ño n 2012 – 2014 ...........................................................39
B ng 2.6. M i liên h gi a tài s n và ngu n v n giai ño n 2012 – 2014 ................................42
B ng 2.7. B ng báo cáo k t qu kinh doanh c a Công ty C ph n ði u khi n T ñ ng DKT
giai ño n 2012 - 2014...............................................................................................................44
B ng 2.8. Ch tiêu v kh năng thanh toán...............................................................................47
B ng 2.9. Ch tiêu ph n ánh hi u qu qu n lý hàng t n kho....................................................49
B ng 2.10. Ch tiêu ph n ánh kho n ph i thu...........................................................................50
B ng 2.11. Ch tiêu ph n ánh kho n ph i tr ............................................................................51
B ng 2.12. Hi u su t s d ng t ng tài s n ...............................................................................52
B ng 2.13. Ch tiêu v kh năng qu n lý ti n và tương ñương ti n .........................................53
B ng 2.14. Ch tiêu v kh năng sinh l i..................................................................................54
B ng 2.15. ch tiêu v kh năng qu n lý n .............................................................................56
B ng 2.16. S nh hư ng t i ROE qua mô hình Dupont.........................................................58
B ng 2.17. S nh hư ng t i ROA qua mô hình Dupont ........................................................59
B ng 3.1. B ng phân lo i t n kho trong công ty......................................................................67
Bi u ñ 2.1. Cơ c u Tài s n giai ño n 2012 – 2014.................................................................34
Bi u ñ 2.2. Cơ c u tài s n ng n h n giai ño n 2012 -2014 ....................................................36
Bi u ñ 2.3. Cơ c u Tài s n dài h n giai ño n 2012 - 2014.....................................................38
Bi u ñ 2.4. Cơ c u ngu n v n giai ño n 2012 – 2014............................................................40
Bi u ñ 2.5. Kh năng thanh toán c a công ty.........................................................................48
Thang Long University Library
9. L I M ð U
1. Lý do ch n ñ tài
Trong b i c nh n n kinh t th trư ng hi n nay các doanh nghi p ñ u mong mu n
ñ t ñư c l i nhu n cao nh t trong kinh doanh. Vi c phân tích tình hình tài chính s
giúp các doanh nghi p xác ñ nh ñ y ñ và ñúng nguyên nhân cũng như m c ñ nh
hư ng c a các nhân t ñ n tình hình tài chính doanh nghi p. Chính vì v y, phân tích
tình hình tài chính có ý nghĩa quan tr ng ñ i v i b n thân doanh nghi p và b n thân
doanh nghi p và các ñ i tư ng bên ngoài có liên quan ñ n tài chính c a doanh nghi p
như các t ch c tín d ng, các nhà ñ u tư, cơ quan thu ….Vì v y ñ kinh doanh ñ t
hi u qu mong mu n, h n ch r i ro x y ra, doanh nghi p ph i phân tích ho t ñ ng
c a doanh nghi p và v ch rõ chi n lư c phù h p.
Trư c nh ng thách th c nói trên, vi c phân tích tình hình tài chính ñư c xem là
m t v n ñ không th thi u ñ i v i m i doanh nghi p. Phân tích tài chính giúp doanh
nghi p tìm ra ñư c nh ng ñi m m nh, ñi m y u c a mình. Nh n th c ñư c t m quan
tr ng c a v n ñ , em ñã ch n ñ tài “ Phân tích tình hình tài chính c a Công ty c
ph n ñi u ñi u khi n t ñ ng DKT” trong giai ño n 2012 – 2014 làm ñ tài khóa lu n
t t nghi p c a mình.
2. M c tiêu nghiên c u
Lu n văn “ Phân tích tình hình tài chính c a Công ty c ph n ñi u ñi u khi n t
ñ ng DKT”ñư c l a ch n nh m gi i quy t các m c tiêu sau:
−−−− H th ng hóa nh ng v n ñ lý lu n v phân tích tài chính doanh nghi p
−−−− Phân tích ñánh giá th c tr ng tài chính c a Công ty c ph n ñi u ñi u khi n t
ñ ng DKT
−−−− ð xu t m t s gi i pháp nh m nâng cao kh năng tình hình tài chính c a Công
ty c ph n ñi u ñi u khi n t ñ ng DKT
3. ð i tư ng, ph m vi nghiên c u
−−−− ð i tư ng nghiên c u: là các v n ñ liên quan ñ ntình hình tài chính t i Công
ty C ph n ði u khi n T ñ ng DKT
−−−− Ph m vi nghiên c u:
Th i gian: giai ño n 2012-2014
Không gian: t i Công ty C ph n ði u khi n T ñ ng DKT
10. 4. Phương pháp nghiên c u
Nghiên c u ñư c v n d ng ch y u trong ñ tài ch y u là phương pháp so sánh
và t ng h p s li u th c t thu th p ñư c trong quá trình th c t p t i Công ty, các s
li u trong báo cáo tài chính năm 2012 – 2014 và các thông tin có ñư c t các nhân
viên phòng k toán tài chính ñ xác ñ nh ñư c xu hư ng phát tri n, m c ñ bi n
ñ ng c a các s li u cũng như các ch tiêu và t ñó ñưa ra các nh n xét. Ngoài ra còn
s d ng các phương pháp khác như: phân tích các t s , phương pháp cân ñ i liên h ,
phương pháp Dupont, phương pháp phân tích, phương pháp t ng h p, phương pháp so
sánh…
5. K t c u c a ñ tài
Bài khóa lu n c a em g m 3 ph n chính sau:
Ph n 1: T ng quan cơ s lý lu n v phân tích tài chính doanh nghi p.
Ph n 2: Phân tích tình hình tài chính c a Công ty C ph n ði u khi n T
ñ ng DKT.
Ph n 3: M t s gi i pháp c i thi n tình hình tài chính c a Công ty C ph n
ði u khi n T ñ ng DKT.
Thang Long University Library
11. 1
CHƯƠNG 1. T NG QUAN CƠ S LÝ LU N V PHÂN TÍCH TÌNH
HÌNH TÀI CHÍNH DOANH NGHI P
1.1. T ng quan v phân tích tài chính doanh nghi p
1.1.1. Khái ni m phân tích tài chính doanh nghi p
Phân tích tài chính doanh nghi p là phân tích các báo cáo tài chính c a doanh
nghi p. Vi c phân tích các báo cáo tài chính là quá trình tìm hi u các k t qu c a s
qu n lý và ñi u hành tài chính doanh nghi p mà ñư c ph n ánh trên các báo cáo tài
chính ñó. Phân tích các báo cáo tài chính là ñánh giá nh ng gì ñã làm ñư c, d ki n
nh ng gì s và có th x y ra, trên cơ s ñó ki n ngh các bi n pháp ñ khai thác tri t ñ
các ñi m m nh, kh c ph c và h n ch các ñi m y u. [8, 74]
Phân tích tình hình tài chính doanh nghi p là m t t p h p các khái ni m, phương
pháp và công c cho phép thu th p, x lý các thông tin k toán và các thông tin khác
trong qu n lý doanh nghi p nh m ñánh giá tình hình tài chính, kh năng và ti m l c
c a doanh nghi p, giúp cho ngư i s d ng thông tin ñưa ra các quy t ñ nh tài chính,
quy t ñ nh qu n lý phù h p.
1.1.2. M c tiêu và vai trò c a phân tích tài chính doanh nghi p
M c tiêu c a phân tích tài chính doanh nghi p
Phân tích tài chính là t ng th các phương pháp ñư c s d ng ñ ñánh giá tình
hình tài chính ñã qua và hi n nay, giúp cho nhà qu n lý ñưa ra ñư c quy t ñ nh qu n lý
chu n xác và ñánh giá ñư c doanh nghi p, t ñó giúp nh ng ñ i tư ng quan tâm ñi t i
nh ng d ñoán chính xác v m t tài chính c a doanh nghi p, qua ñó có các quy t ñ nh
phù h p v i l i ích c a chính h . Có r t nhi u ñ i tư ng quan tâm và s d ng thông
tin kinh t tài chính c a doanh nghi p. M i ñ i tư ng l i quan tâm theo giác ñ và v i
m c tiêu khác nhau. Do nhu c u v thông tin tài chính doanh nghi p r t ña d ng, ñòi
h i phân tích tài chính ph i ñư c ti n hành b ng nhi u phương pháp khác nhau ñ t
ñó ñáp ng nhu c u c a các ñ i tư ng quan tâm. Chính ñi u ñó t o ñi u ki n thu n l i
cho phân tích tài chính ra ñ i, ngày càng hoàn thi n và phát tri n, ñ ng th i cũng t o
ra s ph c t p c a phân tích tài chính.
M c ñích cơ b n c a vi c phân tích tình hình tài chính là nh m cung c p nh ng
thông tin c n thi t, thông tin ñánh giá khách quan v tài chính doanh nghi p, kh năng
sinh l i và tri n v ng phát tri n s n xu t c a doanh nghi p. B i v y, phân tích tài
chính là m i quan tâm c a các nhà ñ u tư, các ch n , các c ñông, các khách hàng...
M i m t ñ i tư ng s có nh ng v n ñ quan tâm và nhu c u s d ng thông tin khác
12. 2
nhau. B i v y phân tích tình hình tài chính c a doanh nghi p ph i ñ t ñư c các m c
tiêu sau:
−−−− Phân tích tình hình tài chính ph i cung c p ñ y ñ nh ng thông tin h u ích cho
các nhà ñ u tư, các ch n và nh ng ngư i s d ng khác ñ h có th ra các quy t
ñ nh v ñ u tư, tín d ng và các quy t ñ nh tương t . Thông tin ph i d hi u ñ i v i
nh ng ngư i có m t trình ñ tương ñ i v kinh doanh và v các ho t ñ ng kinh t mà
mu n nghiên c u các thông tin này.
−−−− Phân tích tình hình tài chính cũng nh m cung c p thông tin quan tr ng nh t cho
ch doanh nghi p, các nhà ñ u tư, các ch n và nh ng ngư i s d ng khác ñánh giá
s lư ng, th i gian và r i ro c a nh ng kho n thu b ng ti n t c t c ho c ti n lãi. Vì
các dòng ti n c a các nhà ñ u tư liên quan v i các dòng ti n c a doanh nghi p nên quá
trình phân tích ph i cung c p thông tin ñ giúp h ñánh giá s lư ng, th i gian và r i
ro c a các dòng ti n thu thu n d ki n c a doanh nghi p.
−−−− Phân tích tình hình tài chính cũng ph i cung c p tin v các ngu n l c kinh t ,
v n ch s h u, các kho n n , k t qu c a các quá trình, các tình hu ng làm bi n ñ i
các ngu n v n và các kho n n c a doanh nghi p. ð ng th i qua ñó cho bi t thêm
nghĩa v c a doanh nghi p ñ i v i các ngu n l c này và các tác ñ ng c a nh ng
nghi p v kinh t , giúp cho ch doanh nghi p d ñoán chính xác quá trình phát tri n
doanh nghi p trong tương lai.
Qua ñó cho th y, phân tích tình hình tài chính doanh nghi p là quá trình ki m tra,
ñ i chi u s li u, so sánh s li u v tài chính th c có c a doanh nghi p v i quá kh ñ
ñ nh hư ng trong tương lai. T ñó, có th ñánh giá ñ y ñ m t m nh, m t y u trong
công tác qu n lý doanh nghi p và tìm ra các bi n pháp sát th c ñ tăng cư ng các ho t
ñ ng kinh t và còn là căn c quan tr ng ph c v cho vi c d ñoán, d báo xu th phát
tri n s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p.
Vai trò
Tài chính doanh nghi p là h th ng các m i quan h kinh t g n li n v i vi c
hình thành và s d ng các qu ti n t t i doanh nghi p ñ ph c v cho ho t ñ ng s n
xu t kinh doanh t i doanh nghi p. Vì v y, vi c phân tích tình hình tài chính cho phép
các doanh nghi p nhìn nh n ñúng ñ n kh năng, s c m nh cũng như h n ch c a
doanh nghi p. Chính trên cơ s này các doanh nghi p s xác ñ nh ñúng ñ n m c tiêu
cùng v i chi n lư c kinh doanh hi u qu . Phân tích tình hình tài chính còn là công c
quan tr ng trong các ch c năng qu n tr có hi u qu c a doanh nghi p. Phân tích là
quá trình nh n th c kinh doanh ñ ñ t các m c tiêu kinh doanh. Chính vì t m quan
Thang Long University Library
13. 3
tr ng trên mà các doanh nghi p ph i thư ng xuyên ti n hành phân tích tình hình tài
chính c a doanh nghi p mình.
1.1.3. Ý nghĩa c a phân tích tình hình tài chính
Ho t ñ ng tài chính có m i quan h tr c ti p v i ho t ñ ng s n xu t kinh doanh.
Do ñó t t c các ho t ñ ng s n xu t kinh doanh ñ u có nh hư ng ñ n tài chính c a
doanh nghi p. Ngư c l i, tình hình tài chính t t hay x u ñ u có tác ñ ng thúc ñ y ho c
kìm hãm ñ i v i quá trình s n xu t kinh doanh. Chính vì v y, phân tích tình hình tài
chính có ý nghĩa quan tr ng ñ i v i b n thân ch doanh nghi p và các ñ i tư ng bên
ngoài có liên quan ñ n tài chính c a doanh nghi p.
ð i v i nhà qu n tr doanh nghi p
Các ho t ñ ng nghiên c u tài chính trong doanh nghi p ñư c g i là phân tích tài
chính n i b . Khác v i phân tích tài chính bên ngoài do nhà phân tích ngoài doanh
nghi p ti n hành. Do ñó thông tin ñ y ñ và hi u rõ v doanh nghi p, các nhà phân
tích tài chính trong doanh nghi p có nhi u l i th ñ có th phân tích tài chính t t nh t.
Vì v y nhà qu n tr doanh nghi p còn ph i quan tâm ñ n nhi u m c tiêu khác nhau
như t o công ăn vi c làm cho ngư i lao ñ ng, nâng cao ch t lư ng s n ph m hàng hoá
và d ch v , h chi phí th p nh t và b o v môi trư ng. Doanh nghi p ch có th ñ t
ñư c m c tiêu này khi doanh nghi p kinh doanh có lãi và thanh toán ñư c n .
Như v y hơn ai h t các nhà qu n tr doanh nghi p c n có ñ thông tin nh m th c
hi n cân b ng tài chính, nh m ñánh giá tình hình tài chính ñã qua ñ ti n hành cân ñ i
tài chính, kh năng sinh l i, kh năng thanh toán, tr n , r i ro tài chính c a doanh
nghi p. Bên c nh ñó ñ nh hư ng các quy t ñ nh c a ban giám ñ c tài chính, quy t
ñ nh ñ u tư, tài tr , phân tích l i t c c ph n.
ð i v i các nhà ñ u tư
M i quan tâm c a h ch y u vào kh năng hoàn v n, m c sinh lãi, kh năng
thanh toán v n và s r i ro. Vì th mà h c n thông tin v ñi u ki n tài chính, tình hình
ho t ñ ng, v k t qu kinh doanh và các ti m năng c a doanh nghi p. Các nhà ñ u tư
còn quan tâm ñ n vi c ñi u hành ho t ñ ng công tác qu n lý. Nh ng ñi u ñó t o ra s
an toàn và hi u qu cho các nhà ñ u tư.
ð i v i các nhà cho vay
M i quan tâm c a h hư ng ñ n kh năng tr n c a doanh nghi p. Qua vi c
phân tích tình hình tài chính c a doanh nghi p, h ñ c bi t chú ý t i s lư ng ti n và
các tài s n có th chuy n ñ i thành ti n nhanh ñ t ñó có th so sánh ñư c và bi t
ñư c kh năng thanh toán t c th i c a doanh nghi p.
14. 4
Gi s chúng ta ñ t mình vào trư ng h p là ngư i cho vay thì ñi u ñ utiên chúng
ta chú ý cũng s là s v n ch s h u, n u như ta th y không ch c ch n kho n cho vay
c a mình s ñ oc thanh toán thì trong trư ng h p doanh nghi p ñó g p r i ro s không
có s v n b o hi m cho h . ð ng th i ta cũng quan tâm ñ n kh năng sinh l i c a
doanh nghi p vì ñó chính là cơ s c a vi c hoàn tr v n và lãi vay.
ð i v i cơ quan nhà nư c và ngư i làm công
ð i v i cơ quan qu n lý nhà nư c, qua vi c phân tích tình hình tài chính doanh
nghi p, s ñánh giá ñư c năng l c lãnh ñ o c a ban giám ñ c, t ñó ñưa ra các quy t
ñ nh ñ u tư b sung v n cho các doanh nghi p nhà nư c n a hay không.
Bên c nh các ch doanh nghi p, nhà ñ u tư... ngư i lao ñ ng có nhu c u thông
tin cơ b n gi ng h b i vì nó liên quan ñ n quy n l i và trách nhi m, ñ n khách hàng
hi n t i và tương lai c a h .
1.1.4. Ch c năng c a phân tích tài chính doanh nghi p
Ch c năng huy ñ ng và phân ph i ngu n v n
M t doanh nghi p có th ho t ñ ng s n xu t kinh doanh ñư c thì c n ph i có v n
và quy n s d ng ngu n v n b ng ti n c a mình m t cách ch ñ ng.
Trư c ñây trong cơ ch qu n lý k ho ch hoá t p trung ngân sách nhà nư c c p
toàn b v n ñ u tư xây d ng cơ b n cho vi c thi t l p các xí nghi p qu c doanh. Hi n
nay khi chuy n sang n n kinh t th trư ng v i s ho t ñ ng c a các doanh nghi p
trong m i thành ph n kinh t khác nhau, nhi u xí nghi p qu c doanh ñã t ra s y u
kém c a mình. Th c tr ng ñó ñ t ra cho các nhà qu n lý kinh t nói chung và các nhà
qu n lý tài chính nói riêng m t v n ñ là: làm th nào ñ ñưa các xí nghi p làm ăn thua
l ñó thoát kh i tình tr ng hi n nay ? Chính s b t n ñ nh này ñã t o ra m t s chưa
ñư c nh t quán trong vi c ñ nh hình các ngu n v n cho các doanh nghi p nư c ta.
Tuy nhiên, dù thay ñ i c th như th nào chăng n a thì m i doanh nghi p v i
m i hình th c s h u trong các lĩnh v c s n xu t, lưu thông, d ch v ñ u có th huy
ñ ng ñư c v n t các ngu n sau:
−−−− V n do ngân sách nhà nư c c p ho c c p trên c p ñ i v i doanh nghi p nhà
nư c ñư c xác ñ nh trên cơ s biên b n giao nh n v n mà doanh nghi p ph i có trách
nhi m b o toàn và phát tri n s v n giao ñó. Khi m i thành l p nhà nư c ho c c p trên
c p v n ñ u tư ban ñ u ñ công ty th c hi n s n xu t kinh doanh phù h p v i quy mô
và ngành ngh . S v n này thư ng b ng ho c l n hơn s v n pháp ñ nh. Sau quá trình
ho t ñ ng n u th y c n thi t, nhà nư c s c p b sung v n cho doanh nghi p ñ ph c
v cho vi c phát tri n s n xu t kinh doanh.
Thang Long University Library
15. 5
V n t b sung: là v n n i b c a doanh nghi p bao g m:
+ Ph n v n kh u hao cơ b n ñ l i doanh nghi p
+ Ph n l i nhu n sau khi ñã n p thu
+ Ph n ti n như ng bán tài s n (n u có)
−−−− V n liên doanh liên k t : ñó là s góp ti n ho c góp tài s n c a các doanh
nghi p khác ñ cùng v i doanh nghi p s n xu t kinh doanh.
−−−− V n vay: ch y u là v n vay ngân hàng và các t ch c tín d ng khác. Ngoài
các lo i v n nói trên, các doanh nghi p còn có th huy ñ ng v n c a cán b công nhân
viên và doanh nghi p s tr lãi cho s v n vay ñó theo lãi su t ngân hàng.
Qua ñó ta hình dung ra ñư c, quá trình thành l p doanh nghi p c n ph i có m t
lư ng v n ñ u tư t i thi u. ð i v i doanh nghi p nhà nư c s v n này do ngân sách
nhà nư c c p có th là 100% ho c t i thi u là 51%. Còn ñ i v i các Công ty c ph n,
Công ty TNHH thì s v n ñ u tư ban ñ u ñư c hình thành t vi c ñóng góp v n ho c
hùn v n c a các c ñông dư i hình th c c ph n. M c vay v n ñư c quy ñ nh theo
t ng doanh nghi p.
ð t n t i và phát tri n kinh doanh, trong quá trình s n xu t kinh doanh doanh
nghi p v n ph i ti p t c ñ u tư trung và dài h n vì v y doanh nghi p có th huy ñ ng
v n bên trong doanh nghi p như v n t tài tr . N u như ngu n t tài tr mà nhu c u
ñ u tư dài h n v n không ñáp ng ñư c thì doanh nghi p ph i tìm ki m ngu n v n t
bên ngoài như các hình th c ñã nêu trên.
V i ch c năng t ch c v n, tài chính doanh nghi p không ñơn thu n ch th c
hi n vi c huy ñ ng v n mà còn ph i ti n hành phân ph i v n sao cho v i s v n pháp
ñ nh, v n t có và các ngu n v n huy ñ ng, doanh nghi p có th s d ng chúng m t
cách có hi u qu . Mu n v y, trong t ng th i kỳ kinh doanh doanh nghi p ph i xác
ñ nh ñư c nhu c u v v n là bao nhiêu và k t c u như th nào là h p lý.
Ch c năng phân ph i
Sau khi huy ñ ng v n và ñã s d ng ngu n v n ñó s thu ñư c k t qu là vi c
tiêu th s n ph m hàng hoá c a doanh nghi p. Do ñó doanh nghi p ti n hành phân
ph i k t qu ho t ñ ng s n xu t kinh doanh c a mình.
nư c ta, do t n t i n n kinh t nhi u thành ph n, hình th c s h u khác nhau,
cho nên quy mô và phương th c phân ph i các lo i hình doanh nghi p cũng khác
nhau. Sau m i kỳ kinh doanh, s ti n mà doanh nghi p thu ñư c bao g m c giá v n
và chi phí phát sinh. Do v y các doanh nghi p có th phân ph i theo d ng chung như
sau:
16. 6
Bù ñ p chi phí phân b cho hàng hoá ñã tiêu th bao g m:
+ Tr giá v n hàng hoá.
+ Chi phí lưu thông và các chi phí khác mà doanh nghi p ñã ñã b ra như lãi
vay ngân hàng, chi phí giao d ch, l i t c trái phi u.
+ Kh u hao máy móc.
−−−− Ph n còn l i sau khi bù ñ p các chi phí ñư c g i là l i nhu n c a doanh nghi p.
Ph n l i nhu n này, m t ph n ph i n p cho ngân sách nhà nư c dư i hình th c thu ,
ph n còn l i tuỳ thu c vào quy ñ nh c a t ng doanh nghi p mà ti n hành chia lãi liên
doanh, tr l i t c c ph n, trích l p các qu doanh nghi p.
Ch c năng giám ñ c
ðó là kh năng khách quan ñ s d ng tài chính làm công c ki m tra, giám ñ c
b ng ñ ng ti n v i vi c s d ng ch c năng thư c ño giá tr và phương ti n thanh toán
c a ti n t . Kh năng này bi u hi n ch , trong quá trình th c hi n ch c năng phân
ph i, s ki m tra có th di n ra dư i d ng: xem xét tính c n thi t, quy mô c a vi c
phân ph i các ngu n tài chính, hi u qu c a vi c phân ph i qua các qu ti n t .
Giám ñ c tài chính mang tính ch t t ng h p toàn di n, t thân và di n ra thư ng
xuyên vì giám ñ c tài chính là quá trình ki m tra, ki m soát các ho t ñ ng tài chính
nh m phát hi n nh ng ưu ñi m ñ phát huy, t n t i ñ khác ph c.
Ho t ñ ng tài chính di n ra trên m i lĩnh v c c a quá trình tái s n xu t xã h i
trên t m vĩ mô và vi mô. Trong các ho t ñ ng ñó tài chính không ch ph n ánh k t qu
s n xu t mà còn thúc ñ y phát tri n. ð ng l c ñ thúc ñ y nhanh n n s n xu t xã h i
không ch ph thu c vào s phân ph i cân b ng, h p lý và cân ñ i gi a các b ph n
mà còn tr c ti p ph thu c vào s ki m tra, ki m soát nghiêm ngh t m i ho t ñ ng tài
chính.
N i dung giám ñ c tài chính là giám ñ c s v n ñ ng và chu chuy n c a ngu n
v n ti n t v i hi u qu s d ng v n, giám ñ c vi c l p và ch p hành các ch tiêu k
ho ch, các ñ nh m c kinh t tài chính, giám ñ c quá trình hình thành và s d ng các
qu ti n t , quá trình h ch toán kinh t và giám ñ c vi c ch p hành các chính sách v
tài chính.
Th c hi n qu n lý tài chính ñã kh ng ñ nh, ñ th c hi n tri t ñ và có hi u qu
vi c giám ñ c tài chính c n ph i thư ng xuyên ñ i m i và hoàn thi n cơ ch qu n lý
tài chính phù h p v i cơ ch chính sách qu n lý kinh t và th c ti n s n xu t kinh
doanh. Thông qua ñó giúp cho vi c th c hi n các gi i pháp t i ưu nh m làm lành
m nh tình hình tài chính và nâng cao hi u qu s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p.
Thang Long University Library
17. 7
1.2. Thông tin s d ng trong phân tích tài chính doanh nghi p
Tài li u cơ b n ñ ph c v phân tích tình hình tài chính doanh nghi p là h th ng
báo cáo tài chính doanh nghi p. H th ng báo cáo tài chính doanh nghi p, bao g m
các báo cáo t ng h p, ph n ánh t ng quát các ch tiêu giá tr v tình hình tài s n, ngu n
hình thành tài s n theo k t c u, k t qu ho t ñ ng kinh doanh và lưu chuy n ti n t c a
doanh nghi p t i m t th i ñi m, th i kỳ nh t ñ nh
1.2.1. Thông tin chung
ðây là các thông tin v tình hình kinh t có nh hư ng ñ n ho t ñ ng s n xu t
kinh doanh c a doanh nghi p trong năm. Tuy nhiên khi nh ng bi n ñ ng c a tình hình
kinh t b t l i nó s nh hư ng ñ n k t qu kinh doanh c a doanh nghi p. Chính vì
v y, ñ có ñư c nh ng ñánh giá khách quan và chính xác chúng ta nên xem xét th t kĩ
lư ng tình hình kinh t bên ngoài có liên quan.
1.2.2. Thông tin theo ngành kinh t
N i dung nghiên c u trong ph m vi ngành kinh t là s phát tri n c a doanh
nghi p ñ n các ho t ñ ng chung c a ngành kinh doanh. ð c ñi m c a ngành lien quan
t i tính ch t c a các s n ph m, quy trình k thu t áp d ng, cơ c u s n xu t kinh doanh,
nh p ñ phát tri n c a các chu kỳ kinh t
Vi c t ng h p các thông tin theo ngành và các thông tin chung bên ngoài s giúp
cho doanh nghi p có th so sánh, ñánh giá, k t lu n m t cách chính xác v tình hình tài
chính doanh nghi p.
Ho t ñ ng kinh doanh c a doanh nghi p ch u tác ñ ng b i nhi u nhân t thu c
môi trư ng vĩ mô nên phân tích tài chính doanh nghi p c n ñ t trong b i c nh chung
c a kinh t trong nư c và th gi i. K t h p nh ng thông tin này s ñánh giá ñ y ñ
hơn tình hình tài chính và d báo nh ng nguy cơ, cơ h i ñ i v i ho t ñ ng c a doanh
nghi p. Nh ng thông tin thư ng quan tâm bao g m: thông tin v tăng trư ng, suy
thoái kinh t , lãi su t ngân hàng, t l l m phát, các chính sách l n c a Chính ph ...
1.2.3. Thuy t minh báo cáo tài chính
Thuy t minh báo cáo tài chính là báo cáo tài chính trình bày nh ng thông tin
tr ng y u mà báo cáo tài chính khác chưa th hi n ñư c. Thuy t minh báo cáo tài
chính cung c p nh ng thông tin h u ích cho các ñ i tư ng s d ng ñ phân tích ñưa ra
nh ng ý ki n ñánh giá khách quan và phù h p.
Ngoài thông tin t báo cáo tài chính, phân tích tài chính doanh nghi p còn s
d ng nhi u ngu n thông tin khác ñ các k t lu n trong phân tích tài chính có tính
thuy t ph c.
18. 8
1.3. Quy trình phân tích tài chính doanh nghi p
Sơ ñ 1.1. Quy trình phân tích tài chính doanh nghi p
(Ngu n:[1,74])
1.3.1. Thu th p thông tin
Phân tích tài chính s d ng m i ngu n thông tin có kh năng lý gi i và thuy t
minh th c tr ng ho t ñ ng tài chính doanh nghi p, ph c v cho quá trình d ñoán tài
chính. Nó bao g m c nh ng thông tin n i b ñ n nh ng thông tin bên ngoài, nh ng
thông tin v k toán và thông tin qu n lý khác, trong ñó các thông tin k toán ph n ánh
t p chung trong các báo cáo tài chính doanh nghi p, là nh ng ngu n thông tin ñ c bi t
quan tr ng. Phân tích tài chính trên th c t là phân tích các báo cáo tài chính doanh
nghi p.
1.3.2. X lí thông tin
Giai ño n ti p theo c a phân tích tài chính là quá trình x lý thông tin ñã thu th p
ñư c. X lý thông tin là quá trình x p x p các thông tin theo nh ng m c tiêu nh t ñ nh
nh m tính toán, so sánh, gi i thích, ñánh giá, xác ñ nh nguyên nhân c a các k t qu ñã
ñ t ñư c ph c v cho quá trình d ñoán và ra quy t ñ nh.
1.3.3. D ñoán và quy t ñ nh
M c tiêu c a phân tích tài chính là ñưa ra các quy t ñ nh tài chính.
−−−− ð i v i ch doanh nghi p, phân tích tài chính nh m ñưa ra các quy t ñ nh tăng
trư ng, phát tri n, t i ña hoá l i nhu n hay t i ña hoá giá tr doanh nghi p.
−−−− ð i v i ngư i cho vay và ñ u tư ñó là các quy t ñ nh v tài tr và ñ u tư.
−−−− ð i v i c p trên c a doanh nghi p là các quy t ñ nh qu n lý doanh nghi p.
1.4. Phương pháp phân tích tài chính doanh nghi p
ð n m ñư c m t cách ñ y ñ th c tr ng tài chính cũng như tình hình s d ng
tài s n c a doanh nghi p, c n thi t ph i ñi sâu xem xét các m i quan h và tình hình
bi n ñ ng c a các kho n m c trong t ng báo cáo tài chính và gi a các báo cáo tài
chính v i nhau. Vi c phân tích báo cáo tài chính thư ng ñư c ti n hành b ng hai
phương pháp: phương pháp phân tích ngang và phương pháp phân tích d c báo cáo tài
chính. Phân tích ngang báo cáo tài chính là vi c so sánh ñ i chi u tình hình bi n ñ ng
Thang Long University Library
19. 9
c v s tuy t ñ i và s tương ñ i trên t ng ch tiêu c a t ng báo cáo tài chính, còn
phân tích d c là vi c s d ng các quan h t l , các h s th hi n m i tương quan
gi a các ch tiêu trong t ng báo cáo tài chính và gi a các báo cáo tài chính v i nhau ñ
rút ra k t lu n. C th , trong th c t ngư i ta thư ng s d ng các phương pháp sau:
1.4.1. Phương pháp so sánh
Phương pháp so sánh ñư c s d ng ph bi n nh t và là phương pháp ch y u
trong phân tích tài chính ñ ñánh k t qu , xác ñ nh v trí và xu hư ng bi n ñ i c a ch
tiêu phân tích. Có nhi u phương th c so sánh và s d ng phương th c nào là tuỳ thu c
vào m c ñích và yêu c u c a vi c phân tích.
−−−− So sánh ch tiêu th c t v i các ch tiêu k ho ch, d ki n ho c ñ nh m c. ðây
là phương th c quan tr ng nh t ñ ñánh giá m c ñ th c hi n ch tiêu k ho ch, ñ nh
m c và ki m tra tính có căn c c a nhi m v k ho ch ñư c ñ ra.
−−−− So sánh ch tiêu th c hi n gi a các kỳ trong năm và gi a các năm cho th y s
bi n ñ i trong ho t ñ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p.
−−−− So sánh các ch tiêu c a doanh nghi p v i các ch tiêu tương ng c a doanh
nghi p cùng lo i ho c c a doanh nghi p c nh tranh.
−−−− So sánh các thông s kinh t - k thu t c a các phương án s n xu t kinh doanh
khác nhau c a doanh nghi p.
−−−− ð áp d ng phương pháp so sánh c n ph i ñ m b o các ñi u ki n có th so
sánh ñư c c a các ch tiêu:
−−−− Khi so sánh các ch tiêu s lư ng ph i th ng nh t v m t ch t lư ng.
−−−− Khi so sánh các ch tiêu ch t lư ng ph i th ng nh t v m t s lư ng.
−−−− Khi so sánh các ch tiêu t ng h p, ph c t p ph i th ng nh t v n i dung, cơ c u
c a các ch tiêu.
−−−− Khi so sánh các ch tiêu hi n v t khác nhau ph i tính ra các ch tiêu này b ng
nh ng ñơn v tính ñ i nh t ñ nh.
−−−− Khi không so sánh ñư c b ng các ch tiêu tuy t ñ i thì có th so sánh b ng các
ch tiêu tương ñôí. B i vì, trong th c t phân tích, có m t s trư ng h p, vi c so sánh
các ch tiêu tuy t ñ i không th th c hi n ñư c ho c không mang m t ý nghĩa kinh t
nào c , nhưng n u so sánh b ng các ch tiêu tương ñ i thì hoàn toàn cho phép và ph n
ánh ñ y ñ , ñúng ñ n hi n tư ng nghiên c u.
Trong phân tích so sánh có th s d ng s bình quân, s tuy t ñ i và s tương ñ i.
S bình quân ph n ánh m t chung nh t c a hi n tư ng, b qua s phát tri n không
20. 10
ñ ng ñ u c a các b ph n c u thành hi n tư ng ñó, hay nói cách khác, s bình quân ñã
san b ng m i chênh l ch v tr s c a các ch tiêu...S bình quân có th bi u th dư i
d ng s tuy t ñ i ho c dư i d ng s tương ñ i( t su t). Khi so sánh b ng s bình quân
s th y m c ñ ñ t ñư c so v i bình quân chung c a t ng th , c a ngành, xây d ng
các ñ nh m c kinh t k thu t.
Phân tích b ng s tuy t ñ i cho th y rõ kh i lư ng, quy mô c a hi n tư ng kinh
t . Các s tuy t ñ i ñư c so sánh ph i có cùng m t n i dung ph n ánh, cách tính toán
xác ñ nh, ph m vi, k t c u và ñơn v ño lư ng.
S d ng s tương ñ i ñ so sánh có th ñánh giá ñư c s thay ñ i k t c u c a
hi n tư ng kinh t , ñ c bi t có th liên k t các ch tiêu không gi ng nhau ñ phân tích
so sánh. Tuy nhiên s tương ñ i không ph n ánh ñư c th c ch t bên trong cũng như
quy mô c a hi n kinh t . Vì v y, trong nhi u trư ng h p khi so sánh c n k t h p ñ ng
th i c s tuy t ñ i và s tương ñ i.
1.4.2. Phương pháp phân tích t l
Phân tích t l tài chính là vi c s d ng nh ng k thu t khác nhau ñ phân tích
các báo cáo tài chính c a doanh nghi p ñ n m b t ñư c tình hình tài chính th c t c a
doanh nghi p, qua ñó ñ ra k ho ch s n xu t kinh doanh có hi u qu nh t.
Các t l tài chính thư ng ñư c chia làm 4 lo i:
−−−− Các t l v kh năng thanh toán: Ph n ánh kh năng tr n ng n h n c a
doanh nghi p.
−−−− Các t l v cơ c u tài chính: Ph n ánh m c ñ mà doanh nghi p dùng n vay
ñ sinh l i hay ph n ánh m c ñ t ch tài chính c a doanh nghi p.
−−−− Các t l v ho t ñ ng: Ph n ánh tình hình s d ng tài s n, hay ph n ánh công
tác t ch c ñi u hành và ho t ñ ng c a doanh nghi p.
−−−− Các t l v doanh l i: Ph n ánh hi u qu s d ng các tài nguyên c a doanh
nghi p, hay ph n ánh hi u năng qu n tr c a doanh nghi p.
Ưu ñi m
−−−− ðánh giá hi u qu và hi u năng ho t ñ ng kinh doanh c a công ty.
−−−− Các t l v cơ c u tài chính: ph n ánh m c ñ mà doanh nghi p dùng n vay
ñ sinh l i hay ph n ánh m c ñ t ch tài chính c a doanh nghi p.
−−−− ðánh giá hi u năng s d ng các tài nguyên c a công ty.
−−−− Hư ng d n d báo và l p k ho ch ho t ñ ng s n xu t kinh doanh; ra quy t
ñ nh ñ u tư tài tr v n; ñ i phó v i th trư ng tài chính xác ñ nh r i ro và l i nhu n.
Thang Long University Library
21. 11
Như c ñi m
−−−− Không nh n ra nh ng báo cáo tài chính không chính xác.
−−−− Y u t th i gian chưa ñư c ñ c p.
−−−− Khó k t lu n tình hình tài chính t t hay x u.
−−−− Không th ho ch ñ nh kh thi ñ i v i nh ng doanh nghi p ho t ñ ng ña lĩnh
v c.
1.4.3. Phương pháp cân ñ i liên h
M i k t qu kinh doanh ñ u có liên h m t thi t v i nhau gi a các m t, các b
ph n. ð lư ng hoá các m i liên h ñó, ngoài các phương pháp ñã nêu, trong phân tích
kinh doanh còn s d ng ph bi n các cách nghiên c u liên h ph bi n như liên h cân
ñ i, liên h tuy n tính và liên h phi tuy n.
Liên h cân ñ i có cơ s là s cân b ng v lư ng gi a hai m t c a các y u t và
quá trình kinh doanh: gi a t ng s v n và t ng s ngu n, gi a ngu n thu, huy ñ ng và
tình hình s d ng các qu , các lo i v n gi a nhu c u và kh năng thanh toán, gi a
ngu n mua s m và tình hình s d ng các lo i v t tư, gi a thu v i chi và k t qu kinh
doanh…m i liên h cân ñ i v n có v lư ng c a các y u t d n ñ n s cân b ng c v
m c bi n ñ ng (chênh l ch) v lư ng gi a các m t c a các y u t và quá trình kinh
doanh. D a vào nguyên t c ñó, cũng có th xác ñ nh dư i d ng “t ng s ” ho c “hi u
s ” b ng liên h cân ñ i, l y liên h gi a ngu n huy ñ ng và s d ng m t lo i v t tư.
Liên h tr c ti p: là m i liên h theo m t hư ng xác ñ nh gi a các ch tiêu phân
tích. Ch ng h n l i nhu n có quan h cùng chi u v i lư ng hàng bán ra, giá bán có
quan h ngư c chi u v i giá thành, ti n thu . Các m i liên h ch y u là:
+ Liên h tr c ti p gi a các ch tiêu như gi a l i nhu n v i giá bán, giá thành,
ti n thu . Trong nh ng trư ng h p này, các m i quan h không qua m t ch tiêu liên
quan nào: giá bán tăng (ho c giá thành hay ti n thu gi m) s làm l i nhu n tăng.
+ Liên h gián ti p là quan h gi a các ch tiêu trong ñó m c ñ ph thu c
gi a chúng ñư c xác ñ nh b ng m t h s riêng.
+ Liên h phi tuy n tính là m i liên h gi a các ch tiêu trong ñó m c liên h
không ñư c xác ñ nh theo t l và chi u hư ng liên h luôn bi n ñ i.
1.5. N i dung phân tích tài chính doanh nghi p
1.5.1. Phân tích báo cáo tài chính
Vì em không xin ñư c b ng báo cáo lưu chuy n ti n t , nên bài khóa lu n v i ñ
tài ” Phân tích tình hình tài chính c a Công ty c ph n ñi u khi n t ñ ng DKT ” em
22. 12
xin phép ñư c t p trung vào 2 b ng báo cáo là b ng cân ñ i k toán và b ng báo cáo
k t qu kinh doanh.
Phân tích b ng cân ñ i k toán
B ng cân ñ i k toán là m t báo cáo tài chính t ng h p, dùng ñ ph n ánh t ng
quát tình hình tài s n và ngu n v n c a doanh nghi p t i m t th i ñi m nh t ñ nh
B ng cân ñ i k toán có tác d ng quan tr ng trong công tác qu n lý, căn c vào
s li u trình bày trên b ng ta có th bi t ñư c toàn b tài s n và cơ c u c a tài s n hi n
có c a doanh nghi p, tình hình ngu n v n và cơ c u c a ngu n v n. Thông qua ñó ta
có th ñánh giá khái quát tình hình tài chính c a doanh nghi p, tình hình và k t qu
ho t ñ ng s n xu t kinh doanh, trình ñ s d ng v n, tri n v ng kinh t tài chính, s
tăng gi m c a ngu n v n ch s h u c a doanh nghi p. B ng cân ñ i k toán g m 2
ph n: Tài s n và Ngu n v n
Phân tích tình hình bi n ñ ng c a tài s n
T ng v n c a doanh nghi p bao g m v n lưu ñ ng và v n c ñ nh, s tăng gi m
c a v n s nh hư ng ñ n k t qu kinh doanh và tình hình tài chính c a doanh nghi p.
Phân tích s bi n ñ ng và phân b v n là ñ ñánh giá vi c s d ng v n c a các doanh
nghi p có h p lý hay không. Cơ c u v n tác ñ ng th nào ñ n ho t ñ ng kinh doanh?
Chúng ta ph i tính t tr ng c a t ng ch tiêu trong t ng tài s n, t tr ng c a các ch
tiêu thu c tài s n ng n h n trong t ng tài s n ng n h n và tương t ñ i v i tài s n dài
h n. Sau ñó so sánh trong t ng th i kì khác nhau ñ th y ñư c s bi n ñ ng v cơ c u
v n. Khi ñánh giá vi c phân b v n ta nên xem xét ñ c ñi m c a ngành ngh và k t
qu kinh doanh c a doanh nghi p.
Ngoài ra, các nhà phân tích ph i xem xét t tr ng t ng lo i tài s n chi m trong
t ng s và xu hư ng bi n ñ ng c a chúng theo th i gian ñ th y ñư c m c ñ h p lý
c a vi c phân b . Ta phân tích s bi n ñ ng c a t ng ch tiêu tài s n qua các năm c
v s tuy t ñ i và tương ñ i. Trong quá trình ñó, ta còn xem xét s bi n ñ ng c a t ng
ch tiêu là do nguyên nhân nào, thông qua vi c phân tích chúng ta s nh n th c ñư c
s tác ñ ng c a t ng lo i tài s n ñ i v i ho t ñ ng kinh doanh và tình hình tài chính
c a doanh nghi p.
Phân tích bi n ñ ng v ngu n v n
Tình hình ngu n v n c a doanh nghi p ñư c th hi n qua cơ c u và s bi n ñ ng
v ngu n v n c a doanh nghi p. Cơ c u v n là t tr ng c a t ng lo i ngu n v n trong
t ng s ngu n v n, thông qua các cơ c u ngu n v n thì chúng ta s ñánh giá ñư c m c
ñ r i ro, kh năng thanh toán, kh năng t ch hay ph thu c tài chính c a doanh
nghi p. Thông qa s bi n ñ ng c a các ch tiêu ph n ngu n v n thì ta s th y ñư c
Thang Long University Library
23. 13
tình hình huy ñ ng ngu n v n cho ho t ñ ng SXKD c a doanh nghi p. B ng s so
sánh c v tuy t ñ i và tương ñ i c a các ch tiêu ngu n v n, t tr ng c a t ng ch tiêu
trong ngu n v n, so sánh chúng qua nhi u năm khác nhau cho ta th y ñư c cơ c u và
s bi n ñ ng ngu n v n c a doanh nghi p.
Phân tích m i quan h gi a tài s n và ngu n v n
ð phân tích m i quan h gi a tài s n và ngu n v n, các nhà phân tích s d ng
các ch tiêu sau:
−−−− H s n so v i tài s n: là ch têu ph n ánh m c ñ tài tr tài s n c a doanh
nghi p b ng các kho n n . Tr s này càng cao ch ng t m c ñ ph c thu c c a doanh
nghi p vào ch n càng l n nghĩa là m c ñ ñ c l p v tài chính c a doanh nghi p
càng th p và càng ít có cơ h i ñ ti p c n các cơ h i ñ u tư.
H s n so v i tài s n = N ph i tr /Tài s n
Khi ch tiêu này b ng 1 có nghĩa là toàn b n ph i tr c a doanh nghi p ñư c
ñ u tư cho tài s n.
Khi ch tiêu này l n hơn 1 có nghĩa là s n ph i tr ñư c doanh nghi p s d ng
v a ñ bù l v a ñ tài tr cho ñ u tư tài s n. Ch tiêu này càng l n bao nhiêu càng
ch ng t l lũy k c a doanh nghi p càng l n b y nhiêu.
Khi ch tiêu này nh hơn 1 có nghĩa có nghĩa là s n ph i tr ñư c doanh nghi p
s d ng ñ tài tr cho tài s n càng gi m b y nhiêu.
Khi ta bi n ñ i ta có công th c:
H s n so v i tài s n = 1 - H s tài tr .
Như v y, có nghĩa là n u doanh nghi p mu n gi m h s n thì ph i tăng h s tài tr .
−−−− H s kh năng thanh toán t ng quát: khác v i m c ñích s d ng khi ñánh giá
khái quát kh năng thanh toán t ng quát c a doanh nghi p. Trong trư ng h p này ch
tiêu này có m c ñích ñánh giá chính sách s d ng v n c a doanh nghi p.
H s kh năng thanh toán t ng quát = T ng tài s n/T ng n ph i tr
Khi ch tiêu này b ng 1 thì có nghĩa là toàn b tài s n c a doanh nghi p ñư c tài
tr b ng n ph i tr ,và ñi u này cũng có nghĩa là v n ch s h u c a doanh nghi p
b ng 0.
Khi ch tiêu này l n hơn 1 thì có nghĩa là doanh nghi p s d ng c n ph i tr và
v n ch s h u ñ tài tr tài s n. Tr s này càng l n thì có nghĩa là m c ñ tham gia
tài tr cho tài s n c a doanh nghi p t n ph i tr càng gi m và ngư c l i.
24. 14
Khi ch tiêu này nh hơn 1 thì có nghĩa là doanh nghi p ñang trong tình tr ng
thua l , s l lũy k l n hơn toàn b v n ch s h u, d n ñ n v n ch s h u b âm.
−−−− H s tài s n so v i v n ch s h u: là ch tiêu ph n ánh m c ñ ñ u tư tài s n
c a doanh nghi p b ng v n ch s h u.
Khi ch tiêu này l n hơn 1 thì có nghĩa là doanh nghi p s d ng c v n ch s
h u và n ph i tr ñ tài tr cho tài s n. Ch tiêu này càng l n bao nhiêu thì m c ñ s
d ng n ph i tr ñ tài tr cho tài s n càng cao b y nhiêu và ngư c l i.
Khi ch tiêu này nh hơn 0 thì có nghĩa là n ph i tr ñư c doanh nghi p s d ng
v a ñ ñ bù l và v a ñ trang tr i cho tài s n ho t ñ ng.
H s tài tr cho tài s n so v i v n ch s h u = Tài s n / V n ch s h u
Khi xem xét cơ c u ngu n v n s cho nhà phân tích th y ñư c nh ng nét ñ c
trưng trong chính sách huy ñ ng và s d ng v n c a doanh nghi p cũng như xác ñ nh
tính h p lý và an toàn trong vi c huy ñ ng v n c a doanh nghi p.
Phân tích báo cáo k t qu kinh doanh
Báo cáo k t qu kinh doanh là m t b ng t ng h p cân ñ i quan tr ng cung c p
nh ng thông tin t ng quát v k t qu kinh doanh c a doanh nghi p trong m t kỳ k
toán. B ng t ng h p cân ñ i này còn có m t tên g i khác là báo cáo lãi, l .
Th c ch t, k t qu kinh doanh c a doanh nghi p th hi n qua nhi u ch tiêu khác
nhau v i nhi u ý nghĩa khác nhau. Tuy nhiên, m t thông tin t ng quát mà các nhà
qu n lý doanh nghi p cũng như các ch s h u ho c các ñ i tư ng khác bên ngoài
doanh nghi p ñ u r t quan tâm, ñó là doanh nghi p ñang làm ăn có lãi hay không. Do
v y, trong báo cáo này thi t k các ch tiêu phù h p ñ trình bày v k t qu lãi l c a
toàn b doanh nghi p và k t qu trong t ng lĩnh v c ho t ñ ng kinh doanh c a doanh
nghi p như ho t ñ ng s n xu t kinh doanh chính, ho t ñ ng ñ u tư và ho t ñ ng tài
chính. M t báo cáo tài chính t ng h p ph n nh t ng quát: Doanh thu, thu nh p – các
chi phí liên quan và k t qu kinh doanh c a doanh nghi p trong kì k toán.
Phân tích tình hình doanh thu
Doanh thu là l i ích kinh t thu ñư c làm tăng v n ch s h u c a doanh
nghi p ngo i tr ph n ñóng góp thêm c a các c ñông. Doanh thu ñư c ghi nh n t i
th i ñi m giao d ch phát sinh, khi ch c ch n thu ñư c l i ích kinh t , ñư c xác ñ nh
theo giá tr h p lý c a các kho n ñư c quy n nh n, không phân bi t ñã thu ti n hay
s thu ñư c ti n.
Doanh thu ñư c ghi nh n ch bao g m doanh thu c a kỳ báo cáo. Các tài kho n
ph n ánh doanh thu không có s dư, cu i kỳ k toán ph i k t chuy n doanh thu ñ xác
ñ nh k t qu kinh doanh.
Thang Long University Library
25. 15
Phân tích tình hình chi phí
Chi phí là nh ng kho n làm gi m l i ích kinh t , ñư c ghi nh n t i th i ñi m
giao d ch phát sinh ho c khi có kh năng tương ñ i ch c ch n s phát sinh trong tương
lai không phân bi t ñã chi ti n hay chưa.
Vi c ghi nh n chi phí ngay c khi chưa ñ n kỳ h n thanh toán nhưng có kh năng
ch c ch n s phát sinh nh m ñ m b o nguyên t c th n tr ng và b o toàn v n. Chi phí
và kho n doanh thu do nó t o ra ph i ñư c ghi nh n ñ ng th i theo nguyên t c phù
h p. Tuy nhiên trong m t s trư ng h p, nguyên t c phù h p có th xung ñ t v i
nguyên t c th n tr ng trong k toán, thì k toán ph i căn c vào b n ch t và các Chu n
m c k toán ñ ph n ánh giao d ch m t cách trung th c, h p lý.
Các tài kho n ph n ánh chi phí không có s dư, cu i kỳ k toán ph i k t chuy n
t t c các kho n chi phí phát sinh trong kỳ ñ xác ñ nh k t qu kinh doanh.
1.5.2. Phân tích các ch tiêu tài chính
Nhóm ch tiêu v kh năng thanh toán
−−−− Kh năng thanh toán ng n h n
H s kh năng thanh toán cho bi t kh năng c a m t công ty trong vi c dùng
các tài s n ng n h n như ti n m t, hàng t n kho hay các kho n ph i thu ñ chi tr cho
các kho n n ng n h n c a mình. T s này càng cao ch ng t công ty càng có nhi u
kh năng s hoàn tr ñư c h t các kho n n . T s thanh toán hi n hành nh hơn 1 cho
th y công ty ñang trong tình tr ng tài chính tiêu c c, có kh năng không tr ñư c các
kho n n khi ñáo h n. Tuy nhiên, ñi u này không có nghĩa là công ty s phá s n b i vì
có r t nhi u cách ñ huy ñ ng thêm v n. M t khác, n u t s này quá cao cũng không
ph i là m t d u hi u t t b i vì nó cho th y doanh nghi p ñang s d ng tài s n chưa
ñư c hi u qu .
−−−− Kh năng thanh toán nhanh
T ng tài s n lưu ñ ng
Kh năng thanh toán ng n h n =
T ng n ng n h n
T ng TSLð – Hàng t n kho
Kh năng thanh toán nhanh =
T ng n ng n h n
26. 16
T s thanh toán nhanh cho bi t li u công ty có ñ các tài s n ng n h n ñ tr
cho các kho n n ng n h n mà không c n ph i bán hàng t n kho hay không. T s này
ph n ánh chính xác hơn t s thanh toán hi n hành. M t công ty có t s thanh toán
nhanh nh hơn 1 s khó có kh năng hoàn tr các kho n n ng n h n và ph i ñư c
xem xét c n th n. Ngoài ra, n u t s này nh hơn h n so v i t s thanh toán hi n
hành thì ñi u ñó có nghĩa là tài s n ng n h n c a doanh nghi p ph thu c quá nhi u
vào hàng t n kho. Các c a hàng bán l là nh ng ví d ñi n hình c a trư ng h p này.
−−−− Kh năng thanh toán t c th i
Ti n và các kho n tương ñương ti n là các tài s n có tính thanh kho n cao nh t.
Kh năng thanh toán t c th i th hi n m i quan h ti n và các kho n n ph i tr . H s
kh năng thanh toán th c th i quá cao t c là doanh nghi p d tr quá nhi u ti n m t,
doanh nghi p s b l cơ h i sinh l i. Thông thư ng h s này nh hơn 1 t c là lư ng
d tr trong doanh nghi p nh hơn vi c thanh toán các kho n n ng n h n.
Nhóm ch tiêu v kh năng qu n lý tài s n
Các ch tiêu này dùng ñ ño lư ng hi u qu s d ng v n, tài s n c a m t doanh
nghi p b ng cách so sánh doanh thu v i vi c b v n vào kinh doanh dư i các lo i tài
s n khác nhau. Vi c s d ng tài s n có hi u qu th hi n năng l c qu n lý và s d ng
tài chính c a doanh nghi p ñó. Vì v y các nhà phân tích c n bi t v kh năng qu n lý
tài s n c a công ty thông qua các ch tiêu ñ t ñó ñưa ra các bi n pháp nâng qu hi u
qu s d ng tài s n. Trong ñó g m có 4 nhóm chính:
−−−− Ch tiêu ñánh giá tình hình các kho n ph i thu
S vòng quay ph i thu khách hàng
Ch s vòng quay các kho n ph i thu ph n ánh kh năng chuy n ñ i các kho n
ph i thu thành ti n và các kho n tương ñương ti n. Ch tiêu này cho bi t trong kì phân
tích các kho n ph i thu quay ñư c bao nhiêu vòng thì chính là th hi n chính sách thu
n mà doanh nghi p ñang s d ng. Ch s này càng cao ch ng t doanh nghi p thu h i
Ti n và các kho n tương ñương ti n
Kh năng thanh toán t c th i =
T ng n ng n h n
Doanh thu thu n
S vòng quay kho n ph i thu =
Ph i thu khách hàng
Thang Long University Library
27. 17
ti n hàng k p th i, ít b chi m d ng v n. Tuy nhiên ch tiêu này cao quá thì có th s
nh hư ng ñ n s n lư ng hàng tiêu thu. Ch tiêu này cho bi t m c ñ h p lý các kho n
ph i thu ñ i v i t ng m t hàng c th c a doanh nghi p trên th trư ng.
Th i gian thu n trung bình
Th i gian thu n trung bình là th i gian cho m t vòng quay kho n ph i thu hay
chính là s ngày bình quân mà doanh nghi p c n ñ thu h i n sau khi bán hàng.
−−−− Ch tiêu ñánh giá tình hình các kho n ph i tr
S vòng quay các kho n ph i tr
Ch s vòng quay các kho n ph i tr ph n ánh kh năng chi m d ng v n c a
doanh nghi p ñ i v i nhà cung c p. Ch s vòng quay các kho n ph i tr quá th p có
th nh hư ng không t t ñ n x p h ng tín d ng c a doanh nghi p.
Ch s vòng vòng quay các kho n ph i tr l n có (các kho n ph i tr nh ) th
hi n chính sách v thanh toán c a công ty khá ch t ch , ñ m b o thanh kho n nhưng
cũng có th khi n doanh thu gi m do quá c ng nh c trong giao d ch v i khách hàng.
N u ch s Vòng quay các kho n ph i tr quá nh (các kho n ph i tr l n), s
ti m n r i ro v kh năng thanh kho n. Tuy nhiên, cũng c n lưu ý vi c chi m d ng
kho n v n này có th s giúp doanh nghi p gi m ñư c chi phí v v n, ñ ng th i th
hi n uy tín v quan h thanh toán ñ i v i nhà cung c p và ch t lư ng s n ph m ñ i v i
khách hàng.
Th i gian tr n trung bình
360
Th i gian thu n trung bình =
Vòng quay kho n ph i thu
GVHB + CP qu n lý chung, CP bán hàng...
S vòng quay các kho n ph i tr =
Bình quân các kho n ph i tr
360
Th i gian tr n trung bình =
H s tr n
28. 18
Th i gian tr n trung bình là ch tiêu th hi n s ngày trung bình mà doanh
nghi p có th chi m d ng v n. H s này càng cao t c là doanh nghi p có quan h t t
v i nhà cung c p và có kh năng kéo dài th i gian tr n . Ngư c l i n u h s này
càng nh nghĩa là doanh nghi p ph i tr n cho khách hàng trong th i gian ng n nh t
và không ñư c hư ng ưu ñãi thanh toán.
−−−− Ch tiêu v kh năng qu n lý hàng t n kho
S vòng quay hàng t n kho
H s vòng quay hàng t n kho th hi n kh năng qu n tr hàng t n kho. Vòng
quay hàng t n kho là s l n mà hàng hóa t n kho bình quân luân chuy n trong kỳ.
H s vòng quay hàng t n kho thư ng ñư c so sánh qua các năm ñ ñánh giá
năng l c qu n tr hàng t n kho là t t hay x u qua t ng năm. H s này l n cho th y t c
ñ quay vòng c a hàng hóa trong kho là nhanh và ngư c l i, n u h s này nh thì t c
ñ quay vòng hàng t n kho th p. C n lưu ý, hàng t n kho mang ñ m tính ch t ngành
ngh kinh doanh nên không ph i c m c t n kho th p là t t, m c t n kho cao là x u.
H s vòng quay hàng t n kho càng cao càng cho th y doanh nghi p bán hàng
nhanh và hàng t n kho không b ñ ng nhi u. Có nghĩa là doanh nghi p s ít r i ro
hơn n u kho n m c hàng t n kho trong báo cáo tài chính có giá tr gi m qua các năm.
Tuy nhiên, h s này quá cao cũng không t t, vì như v y có nghĩa là lư ng hàng
d tr trong kho không nhi u, n u nhu c u th trư ng tăng ñ t ng t thì r t có kh năng
doanh nghi p b m t khách hàng và b ñ i th c nh tranh giành th ph n. Hơn n a, d
tr nguyên li u v t li u ñ u vào cho các khâu s n xu t không ñ có th khi n dây
chuy n s n xu t b ngưng tr . Vì v y, h s vòng quay hàng t n kho c n ph i ñ l n ñ
ñ m b o m c ñ s n xu t và ñáp ng ñư c nhu c u khách hàng.
Th i gian luân chuy n hàng t n kho
Th i gian luân chuy n hàng t n kho là th i gian ñ doanh nghi p tiêu th ñư c
h t s lư ng hàng t n kho c a mình. Ch tiêu này càng th p ch ng t kh năng v n
ñ ng nhanh.
Giá v n hàng bán
H s vòng quay hàng t n kho =
Giá tr hàng t n kho
360
Th i gian luân chuy n hàng t n kho =
S vòng luân chuy n hàng t n kho
Thang Long University Library
29. 19
−−−− Ch tiêu ñánh giá kh năng qu n lý tài s n
Hi u su t s d ng tài s n ng n h n
H s hi u su t s d ng TSNH cho bi t bình quân m t ñ ng TSNH t o ra ñư c
bao nhi u ñ ng doanh thu thu n hay trong kì v n lưu ñ ng quay ñư c m y l n. N u h
s này càng l n thì ch ng t hi u qu s d ng v n lưu ñ ng c a doanh nghi p càng
cao, th hi n doanh nghi p ñã ñ u tư h p lý vào các s n ph m, hàng hóa tiêu th
nhanh và t c ñ thu h i n c a doanh nghi p nhanh, gi m n ph i thu. Ngư c l i, n u
h s này nh thì hi u qu s d ng TSNH c a doanh nghi p th p, chính sách t n kho
không h p lý, có th s n ph m không tiêu th ñư c, n ph i thu cao...
Hi u su t s d ng tài s n dài h n
Doanh thu thu n
Hi u su t s d ng TSDH =
Bình quân TSDH
Hi u su t s d ng TSDH th hi n hi u qu s d ng TSDH c a doanh nghi p, h
s hi u su t s d ng TSDH cho bi t bình quân m t ñ ng TSDH t o ra bao nhiêu ñ ng
doanh thu thu n. N u h s này càng l n thì ch ng t hi u qu s d ng TSDH c a
doanh nghi p càng cao, th hi n doanh nghi p ñã s d ng TSCð, các kho n ñ u tư tài
chính dài h n và các TSCð khác m t cách hi u qu . Ngư c l i, n u h s này nh
ch ng t hi u su t s d ng TSDH c a doanh nghi p th p, cách s d ng tài s n dài h n
và các kho n ñ u tư tài chính chưa h p lý.
Hi u su t s d ng tài s n c ñ nh
Ch s này giúp ñánh giá hi u qu s d ng Tài s n c ñ nh (TSCð) c a doanh
nghi p, cho th y 1 ñ ng TSCð tham gia vào quá trình s n xu t kinh doanh s t o ra
bao nhiêu ñ ng doanh thu.
Ch s này càng cao cho th y hi u qu s d ng TSCð c a doanh nghi p càng cao
và ngư c l i.
Doanh thu thu n
Hi u su t s d ng TSNH =
Bình quân TSNH
Doanh thu thu n
Hi u su t s d ng TSDH =
Bình quân TSDH
30. 20
Nhóm ch tiêu v kh năng qu n lý n
−−−− T s n
T ng s n ñây bao g m n ng n h n và n dài h n ph i tr . Ch n thư ng
thích công ty có t s n th p vì như v y công ty có kh năng tr n cao hơn. Ngư c
l i, c ñông mu n có t s n cao vì như v y làm gia tăng kh năng sinh l i cho c
ñông. Tuy nhiên mu n bi t t s này cao hay th p c n ph i so sánh v i t s n c a
bình quân ngành.
T s n càng th p thì m c ñ b o v dành cho các ch n càng cao trong trư ng
h p doanh nghi p rơi vào tình tr ng phá s n và ph i thanh lý tài s n.
T s n ph thu c r t nhi u y u t : lo i hình doanh nghi p, quy mô c a doanh
nghi p, lĩnh v c ho t ñ ng, m c ñích vay. Tuy nhiên thông thư ng, m c 60/40 là
ch p nh n ñư c. Có nghĩa H s n là 60% (T ng tài s n có 100 thì v n vay là 60).
−−−− T s kh năng tr lãi
L i nhu n trư c thu và lãi vay
T s kh năng tr lãi =
Lãi vay
H s này cho bi t m t công ty có kh năng ñáp ng ñư c nghĩa v tr n lãi c a
nó ñ n m c nào. H s thu nh p tr lãi ñ nh kỳ càng cao thì kh năng thanh toán lãi
c a công ty cho các ch n c a mình càng l n. T l tr lãi th p cho th y m t tình
tr ng nguy hi m, suy gi m trong ho t ñ ng kinh t có th làm gi m EBIT xu ng dư i
m c n lãi mà công ty ph i tr , do ñó d n t i m t kh năng thanh toán và v n .
T s trên n u l n hơn 1 thì công ty hoàn toàn có kh năng tr lãi vay. N u nh
hơn 1 thì ch ng t ho c công ty ñã vay quá nhi u so v i kh năng c a mình, ho c công
ty kinh doanh kém ñ n m c l i nhu n thu ñư c không ñ tr lãi vay.
−−−− T s kh năng tr n
GVHB + Kh u hao + EBIT
T s kh năng tr n =
N g c + CP lãi vay
T ng n
T s n =
T ng tài s n
Thang Long University Library
31. 21
T s này cho bi t ñ chu n b cho m i ñ ng tr n g c và lãi, doanh nghi p có
bao nhiêu ñ ng có th s d ng ñư c.
ðây là ch tiêu mà các nhà ñ u tư vào d án c a doanh nghi p ñ c bi t quan tâm.
Nói chung ñ n th i ñi m tr n , n u K > 1 thì có th nói là kh năng tr n c acông ty
là khá t t, v m t lý thuy t h s này càng cao cho th y kh năng tr n c a doanh
nghi p các t t. Tuy nhiên n u h s này cao quá có th cho th y th c tr ng r ng vi c
qu n lý và luân chuy n v n lưu ñ ng c a doanh nghi p là chưa t t.
Nhóm ch tiêu v kh năng sinh l i
−−−− T su t sinh l i trên t ng tài s n (ROA)
ROA là h s t ng h p nh t ñư c dùng ñ ñánh giá kh năng sinh l i c a m t
ñ ng v n ñ u tư. ROA cho bi t c m t ñ ng tài s n thì công ty t o ra bao nhiêu ñ ng
l i nhu n và ROA ñánh giá hi u su t s d ng tài s n c a công ty.
H s này càng cao thì c phi u càng có s c h p d n hơn vì h s này cho th y
kh năng sinh l i t chính ngu n tài s n ho t ñ ng c a công ty.
N u t s này l n hơn 0, thì có nghĩa doanh nghi p làm ăn có lãi. T s càng cao
cho th y doanh nghi p làm ăn càng hi u qu . Còn n u t s nh hơn 0, thì doanh
nghi p làm ăn thua l . M c lãi hay l ñư c ño b ng ph n trăm c a giá tr bình quân
t ng tài s n c a doanh nghi p. T s cho bi t hi u qu qu n lý và s d ng tài s n ñ
t o ra thu nh p c a doanh nghi p.
T s l i nhu n ròng trên tài s n ph thu c vào mùa v kinh doanh và ngành
ngh kinh doanh. Do ñó, ngư i phân tích tài chính doanh nghi p ch s d ng t s này
trong so sánh doanh nghi p v i bình quân toàn ngành ho c v i doanh nghi p khác
cùng ngành và so sánh cùng m t th i kỳ.
L i nhu n sau thu
ROE =
VCSH
−−−− T su t sinh l i trên v n ch s h u (ROE)
ROE cho bi t m t ñ ng v n t có t o ñư c bao nhiêu ñ ng l i nhu n. ROE càng
cao thì kh năng c nh tranh c a công ty càng m nh và c phi u c a công ty càng h p
d n.
L i nhu n sau thu
ROA =
T ng tài s n
32. 22
Vì h s này cho th y kh năng sinh l i và t su t l i nhu n c a công ty, hơn
n a tăng m c doanh l i v n ch s h u là m t m c tiêu quan tr ng nh t trong ho t
ñ ng qu n lý tài chính c a công ty.
T s này ph thu c vào th i v kinh doanh. Ngoài ra, nó còn ph thu c vào quy
mô và m c ñ r i ro c a công ty. ð so sánh chính xác, c n so sánh t s này c a m t
công ty c ph n v i t s bình quân c a toàn ngành, ho c v i t s c a công ty tương
ñương trong cùng ngành.
−−−− T su t sinh l i trên doanh thu (ROS)
L i nhu n sau thu
ROS =
Doanh thu thu n
T s này cho bi t l i nhu n chi m bao nhiêu ph n trăm trong doanh thu. T s
này mang giá tr dương nghĩa là công ty kinh doanh có lãi; t s càng l n nghĩa là lãi
càng l n. T s mang giá tr âm nghĩa là công ty kinh doanh thua l .
Tuy nhiên, t s này ph thu c vào ñ c ñi m kinh doanh c a t ng ngành. Vì th ,
khi theo dõi tình hình sinh l i c a công ty, ngư i ta so sánh t s này c a công ty v i
t s bình quân c a toàn ngành mà công ty ñó tham gia. M t khác, t s này và s
vòng quay tài s n có xu hư ng ngư c nhau. Do ñó, khi ñánh giá t s này, ngư i phân
tích tài chính thư ng tìm hi u nó trong s k t h p v i s vòng quay tài s n.
1.6. Các nhân t nh hư ng ñ n tình hình tài chính doanh nghi p
1.6.1. Các nhân t bên trong doanh nghi p
Các y u t thu c v doanh nghi p có tác ñ ng tr c ti p t i tình hình tài chính c a
doanh nghi p mình.
Quy mô, cơ c u t ch c c a doanh nghi p.
Doanh nghi p có quy mô càng l n thì vi c qu n lý ho t ñ ng c a doanh nghi p
càng ph c t p. Do lư ng v n s d ng nhi u nên cơ c u t ch c c a doanh nghi p càng
ch t ch thì s n xu t càng hi u qu . Khi qu n lý s n xu t ñư c qu n lý quy c thì s
ti t ki m ñư c chi phí và thu l i nhu n cao. Mà công c ch y u ñ theo dõi qu n lý
ho t ñ ng kinh doanh c a doanh nghi p là h thoóng k toán tài chính. Công tác k
toán th c hi n t t s ñưa ra các s li u chính xác giúp cho lãnh ñ o n m ñư c tình tình
tài chính c a doanh nghi p, trên cơ s ñó dưa ra các quy t ñ nh ñúng ñ n.
Thang Long University Library
33. 23
Trình ñ k thu t s n xu t
ð i v i doanh nghi p có trình ñ s n xu t cao, công ngh hi n ñ i s ti t ki m
ñư c nhi u chi phí s n xu t, t ñó h giá thành s n ph m, tăng s c c nh tranh trên th
trư ng. Nhưng ngư c l i trình ñ k thu t th p, máy móc l c h u s làm gi m doanh
thu, nh hư ng ñ n tài chính c a doanh nghi p.
Trình ñ ñ i ngũ cán b lao ñ ng s n xu t
−−−− Trình ñ t ch c qu n lý c a lãnh ñ o: vai trò c a ngư i lãnh ñ o trong t ch c
s n xu t kinh doanh là r t quan tr ng. S ñi u hành qu n lý ph i k t h p ñư c t i ưu
các y u t s n xu t, gi m chi phí không c n thi t, ñ ng th i n m b t ñư c cơ h i kinh
doanh, ñem l i s phát tri n cho doanh nghi p.
−−−− Trình ñ tay ngh c a ngư i lao ñ ng: n u công nhân s n xu t có trình ñ tay
ngh cao phù h p v i trình ñ dây chuy n s n xu t thì vi c s d ng máy móc s t t
hơn, khai thác ñư c t i ña công su t thi t b làm tăng năng su t lao ñ ng, t o ra ch t
lư ng s n ph m cao. ði u này ch c ch n s làm tình hình tài chính c a doanh nghi p
n ñ nh.
Chi n lư c phát tri n, ñ u tư c a doanh nghi p
B t c m t doanh nghi p nào khi kinh doanh ñ u ñ t ra cho mình k ho ch ñ
phát tri n thông qua các chi n lư c. ð tình hình tài chính c a doanh nghi p ñư c phát
tri n n ñ nh thì các chi n lư c kinh doanh ph i ñúng hư ng, ph i cân nh c thi t hơn
vì các chi n lư c này có th làm bi n ñ ng l n lư ng v n c a doanh nghi p.
Cơ ch qu n lý tài s n lưu ñ ng trong doanh nghi p
Tài s n lưu ñ ng là nh ng tài s n ng n h n và thư ng xuyên luân chuy n trong
quá trình kinh doanh. D a vào vi c nghiên c u chu kì v n ñ ng c a ti n m t, có th
chia tài s n lưu ñ ng thành ti n m t, các ch ng khoán thanh kho n cao, ph i thu và d
tr t n kho...Vi c qu n lý tài s n lưu ñ ng có nh hư ng r t quan tr ng ñ i v i hi u
qu s d ng v n c a doanh nghi p.
−−−− Qu n lý d tr t n kho: Trong quá trình luân chuy n v n lưu ñ ng ph c v cho
s n xu t kinh doanh thì vi c t n t i v t tư hàng hóa d tr t n kho là nh ng bư c ñ m
c n thi t cho quá trình ho t ñ ng bình thư ng c a doanh nghi p. Thông thư ng trong
qu n lý, v n ñ ch y u ñư c ñ c p là b ph n d tr nguyên v t li u ph c v s n
xu t kinh doanh ñ i v i các doanh nghi p s n xu t; còn ñ i v i doanh nghi p thương
m i thì d tr nguyên v t li u cũng là d tr hàng hóa ñ bán.
Trong quá trình qu n lý nguyên v t li u, ngư i ta tính toán sao cho chi phí qu n
lý là th p nh t nhưng v n ñ m b o ñư c hi u qu s n xu t.
34. 24
−−−− Qu n lý theo phương pháp cung c p ñúng lúc hay d tr b ng không: Các
doanh nghi p trong m t s ngành có liên quan ch t ch v i nhau hình thành nên nh ng
m i quan h , khi có m t ñơn ñ t hàng nào ñó s ti n hành s d ng nh ng lo i hàng
hóa và s n ph m d dang c a các ñơn v khác mà h không ph i d tr . Phương pháp
này gi m m c th p nh t chi phí cho d tr .
−−−− Qu n lý ti n m t và các ch ng khoán thanh kho n cao: Ti n m t là ti n t n qu ,
ti n trên tài kho n thanh toán c a doanh nghi p ngân hàng. Ti n m t là tài s n không
sinh lãi. Vì v y, c n ph i qu n lý sao chô t i thi u hóa lư ng ti n m t ph i gi . Tuy
nhiên vi c gi ti n m t trong kinh doanh cũng là v n ñ c n thi t ñ ñ m b o giao d ch
kinh doanh hàng ngày, ñ bù ñ p cho ngân hàng v vi c ngân hàng cung c p nh ng
d ch v cho doanh nghi p, ñ ñáp ng nhu c u d phòng trong trư ng h p bi n ñ ng.
Tuy nhiên n u s ti n m t l n s gây khó khăn cho doanh nghi p. Vì v y ñ qu n lý
thì c n d tr các ch ng khoán có kh năng thanh kho n cao ñ hư ng lãi su t. Khi
c n thi t có th chuy n thành ti n m t m t cách d dàng và ít t n kém chi phí.
Như v y c n ph i qu n lý ti n m t có hi u qu trên cơ s k t h p nh ng l i ích
có ñư c và nh ng chi phí mình b ra khi gi ti n m t.
−−−− Qu n lý các kho n ph i thu: Trong n n kinh t th trư ng, tín d ng thương m i
có th làm cho doanh nghi p ñ ng v ng trên th trư ng nhưng có th ñem ñ n nh ng
r i ro cho ho t ñ ng kinh doanh c a doanh nghi p c th : tín d ng thương m i làm
cho doanh thu c a doanh nghi p tăng lên, làm gi m chi phí t n kho c a hàng hóa, làm
tăng chi phí ho t ñ ng kinh doanh c a doanh nghi p. T ñó, làm gi m thu . N u
khách hàng không tr ti n làm cho l i nhu n b gi m, n u th i h n c p tín d ng càng
dài thì r i ro càng l n.
Cơ ch qu n lý tài s n c ñ nh và qu kh u hao tài s n c ñ nh
ð qu n lý t t tài s n c ñ nh, thông thư ng chúng ñư c phân thành các lo i sau:
tài s n c ñ nh ph c v cho m c ñích kinh doanh, g m có tài s n c ñ nh vô hình và tài
s n c ñ nh h u hình. Tài s n c ñ nh dùng cho m c ñích phúc l i, s nghi p an ninh
qu c phòng.
−−−− Qu n lý qu kh u hao: Trong quá trình s d ng tài s n c ñ nh b hao mòn d n,
ñó là s gi m ñàn v giá tr c a tài s n. Do tài s n c ñ nh b hao mòn nên trong m i
chu kì s n xu t ngư i ta tính chuy n m t lư ng tương ñương v i ph n hao mòn vào
giá thành s n ph m. Khi s n ph m ñư c tiêu th , b ph n ti n này ñư c trích l i thành
m t qu nh m ñ tái s n xu t tài s n c ñ nh. Công vi c này g i là kh u hao tài s n c
ñ nh. Như v y ñ i v i nhà qu n lý c n xem xét tính toán m c kh u hao sao cho phù
h p v i th c tr ng kinh doanh c a doanh nghi p. ð qu n lý hi u qu kh u hao tài s n
Thang Long University Library
35. 25
c ñ nh c n ph i l a ch n các cách tính kh u hao phù h p và ph i có phương pháp
qu n lý s kh u hao lũy k c a tài s n c ñ nh.
−−−− Qu n lý cho thuê, th ch p, như ng bán thanh lý tài s n
+ Cho thuê th ch p tài s n: doanh nghi p ñư c quy n cho các t ch c, cá
nhân trong nư c thuê ho t ñ ngcác tài s n thu c quy n qu n lý và s d ng c a mình.
ð i v i tài s n cho thuê ho t ñ ng, doanh nghi p ph i tính kh u hao theo ch ñ quy
ñ nh. Doanh nghi p ñư c ñem tài s n thu c quy n qu n lý và s d ng c a mình ñ
c m c , th ch p vay v n ho c b o lãnh t i các t ch c tín d ng theo ñúng trình t , th
t c quy ñ nh c a pháp lu t.
+ Như ng bán thanh lý tài s n
+ Như ng bán: doanh nghi p ñư c như ng bán các tài s nkhông dùng n ado
l c h u v kĩ thu t, ñ thu h i v n cho m c ñích kinh doanh có hi u qu hơn Thanh lý:
doanh nghi p ñư c quy n thanh lý nh ng tài s n kém ph m ch t hư h ng, không có
kh năng ph c h i, tài s n l c h u kí thu t, không có nhu c u s d ng, ho c s d ng
không có hi u qu , không th như ng bán nguyên d ng ñư c.
−−−− X lý t n th t tài s n: Tài s n t n th t do nguyên nhân ch quan c a t p th cá
nhân thì ngư i gây t n th t ph i b i thư ng theo quy ñ nh c a pháp lu t; m c ñ b i
thư ng do doanh nghi p quy ñ nh. Tài s n ñã mua b o hi m n u t n th t thì các t
ch c b o hi m b i thư ng theo h p ñ ng b o hi m...
1.6.2. Các nhân t bên ngoài doanh nghi p
Th trư ng
Th trư ng là nhân t quan tr ng quy t ñ nh t i ho t ñ ng kinh doanh c a doanh
nghi p. Trong ñó th trư ng v n quy t ñ nh t i vi c huy ñ ng v n c a doanh nghi p
còn th trư ng hàng hóa quy t ñ nh t i vi c s d ng v n. Th trư ng tiêu th s n ph m
có tác ñ ng l n ñ n doanh thu và l i nhu n c a doanh nghi p. N u các th trư ng này
phát tri n n ñ nh s là nhân t tích c c thúc ñ y doanh nghi p tái s n xu t m r ng và
tăng th ph n.
Do ñó có th nói y u t th trư ng có nh hư ng l n ñ n tình hình tài chính c a
doanh nghi p.
Y u t khách hàng
Ngày nay, nhu c u s d ng s n ph m c a khách hàng ngày càng cao ñòi h i nhà
cung c p ph i t o ra ñư c nh ng s n ph m ñ c ñáo, h p d n ngư i mua. Vì v y doanh
nghi p c n ph i làm sao t o ra ñư c nh ng s n ph m ñó v i giá thành h p lý ñ có l i
nhu n cao. Doanh nghi p s ph i b ra chi phí h p lý ñ nghiên c u th trư ng tìm
hi u các m t hàng ñang ñư c ưa chu ng, tìm hi u m u mã, bao bì ñóng gói...ñ t ñó
có quy t ñ nh s n xu t cho hi u qu . Nhu c u ñòi h i c a khách hàng càng cao thì
36. 26
doanh nghi p càng ph i tích c c hơn trong công tác t ch c th c hi n làm cho hi u
qu ho t ñ ng t t hơn cũng có nghĩa tình hình tài chính ñư c c i thi n.
Tr ng thái n n kinh t
Tr ng thái n n kinh t có nh hư ng gián ti p t i tình hình tài chính c a doanh
nghi p. Khi n n kinh t phát tri n v ng m nh và n ñ nh s t o cho doanh nghi p có
nhi u cơ h i trong kinh doanh như: huy ñ ng v n, ñ u tư vào các d án l n, có cơ h i
l a ch n b n hàng...
Khi n n kinh t phát tri n cùng v i s ti n b c a khoa h c k thu t thì hi u qu
ho t ñ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p cũng ñư c tăng theo. B i l khi khoa
h c công ngh phát tri n m nh thì nó s ñ t doanh nghi p vào môi trư ng c nh tranh
gay g t. N u như doanh nghi p không thích ng ñư c môi trư ng này ch c ch n s
không t n t i ñư c. Vì v y, các doanh nghi p luôn chú tr ng vi c ñ u tư vào công
ngh . V i nh ng máy móc hi n ñ i không nh ng ti t ki m ñư c s c lao ñ ng c a con
ngư i mà còn t o ra ñư c kh i lư ng s n ph m cao v i giá thành th p tho mãn nhu
c u c a khách hàng. Do ñó nó s làm tăng doanh thu c a doanh nghi p, l i nhu n c a
doanh nghi p tăng lên càng khuy n khích doanh nghi p tích c c s n xu t, tình hình tài
chính c a doanh nghi p ñư c c i thi n ngày càng t t hơn. Ng ơc l i, n u tr ng thái
n n kinh t ñang m c suy thoái thì vi c doanh nghi p mu n c i thi n tình hình tài
chính là r t khó khăn.
V cơ ch chính sách kinh t
Vai trò ñi u ti t c a Nhà nư c trong n n kinh t th trư ng là ñi u không th
thi u. ði u này ñư c quy ñ nh trong các Ngh quy t TW ð ng. Các cơ ch , chính sách
này có tác ñ ng không nh t i tình hình tài chính c a doanh nghi p. Ví d như t cơ
ch giao v n, ñánh giá l i tài s n, s thay ñ i các chính sách thu ( thu GTGT, thu
thu nh p doanh nghi p, thu xu t nh p kh u...), chính sách cho vay, b o h và khuy n
khích nh p kh u công ngh ...ñ u nh hư ng t i quá trình s n xu t kinh doanh c a
doanh nghi p t ñó nh hư ng t i tình hình tài chính.
Nhà cung c p
Mu n s n xu t kinh doanh thì doanh nghi p ph i có các y u t ñ u vào như:
nguyên v t li u, máy móc, thi t b , công ngh ...thì doanh nghi p ph i mua các
doanh nghi p khác. Vi c thanh toán các kho n này s tác ñ ng tr c ti p ñên tài chính
c a doanh nghi p. Ví d như nhà cung c p ñòi h i doanh nghi p ph i thanh toán ti n
ngay khi giao hàng thì s d n ñ n lương ti n m t ho c ti n g i ngân hàng c a doanh
nghi p gi m xu ng, doanh nghi p s khó khăn trong vi c huy ñ ng v n. Ho c doanh
nghi p ph i v n chuy n nguyên v t li u v kho s làm tăng chi phí s n xu t làm gi m
l i nhu n c a doanh nghi p ...
Thang Long University Library
37. 27
K T LU N CHƯƠNG 1
Trong chương I, em ñã nêu ra nh ng lý lu n chung nh t v phân tích tình hình tài
chính doanh nghi p. Th nh t là t ng quan chung phân tích tài chính doanh nghi p
thông qua các khái ni m và các ho t ñ ng cơ b n c a doanh nghi p. Th hai là v các
quy trình và phương pháp s d ng trong phân tích tài chính thông qua các ch tiêu
ñánh giá ñ th y ñư c m c ñ r i ro c a t ng ch tiêu. Th ba là nh ng nhân t nh
hư ng t i ho t ñ ng tài chính c a doanh nghi p, bao g m các nhân t bên trong và bên
ngoài doanh nghi p có t c ñ ng tr c ti p ho c gián ti p t i doanh nghi p.
T nh ng khái ni m, lý lu n ñúng ñ n trên ta s có cơ s ñ ti n hành phân tích
ñánh giá tình hình tài chính c a doanh nghi p.
38. 28
CHƯƠNG 2. PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH C A CÔNG TY C
PH N ðI U KHI N T ð NG DKT
2.1. Khái quát chung v Công ty C ph n ði u khi n T ñ ng DKT
2.1.1. Quá trình hình thành và phát tri n c a công ty
−−−− Tên công ty : Công ty c ph n ñi u khi n t ñ ng DKT
−−−− Tên giao d ch b ng ti ng anh: DKT Joint Stock Company Control & Strucment
−−−− ð a ch giao d ch : 94B ðư ng Bư i, phư ng Ng c Khánh, qu n Ba ðình,
C u Gi y, thành ph Hà N i.
−−−− Mã s thu : 0101550169
−−−− Ngư i ñ i di n: Văn Th Năm
Công ty c ph n ñi u khi n t ñ ng DKT là doanh nghi p ñư c chính th c thành
l p vào 2004 theo Gi y ch ng nh n ñăng ký kinh doanh s 0103005455 do S k
ho ch và ñ u tư thành ph Hà N i c p l n ñ u ngày 4 tháng 10 năm 2004
Công ty ñư c thành l p v i s tham gia góp v n c a 2 thành viên: ông Văn Th
Năm (hi n là Giám ñ c Công ty c ph n ñi u khi n t ñ ng DKT) v i s v n góp
3.150.000.000 ñ ng, chi m 70% t ng giá tr v n góp và bà Hoàng Thu Trang (hi n là
Phó Giám ñ c Công ty c ph n ñi u khi n t ñ ng DKT) v i s v n góp
1.350.000.000 ñ ng, tương ñương 30% t ng giá tr v n góp.
Công ty ñư c thành l p v i các ho t ñ ng s n xu t kinh doanh trong lĩnh v c t
ñ ng hóa.
T i th trư ng Vi t Năm, Công ty C ph n ñi u khi n t ñ ng DKT không ch
cung c p nh ng s n ph m ch t lư ng cao c a các hãng trên mà còn ho t ñ ng trong
nh ng lĩnh v c sau: Thi t k l p ñ t, chìa khoá trao tay các h th ng ño lư ng và ñi u
khi n t ñ ng trong các phòng thí nghi m cũng như trong ho t ñ ng s n xu t kinh
doanh. Công ty luôn ch ñ ng trong vi c áp d ng nh ng công ngh hi n ñ i, cùng v i
ñ i ngũ công nhân lành ngh và máy móc, trang thi t b tiên ti n.
Hi n nay, Công ty ñang n l c hoàn thi n công tác t ch c qu n lý và ñ c bi t
chú tr ng trong vi c tuy n ch n, ñào t o các công nhân lành ngh , có kĩ thu t và trình
ñ chuyên môn cao, t o d ng m t v trí v ng ch c trong môi trư ng c nh tranh ñ y
kh c li t, nh t là khi n n kinh t ngày càng khó khan.
Thang Long University Library
39. 29
2.1.2. Cơ c u t ch c b máy nhân s c a Công ty c ph n ñi u khi n t ñ ng
DKT
Sơ ñ 2.1. Sơ ñ t ch c Công ty c ph n ñi u khi n t ñ ng DKT
(Ngu n: Phòng t ch c hành chính)
Giám ñ c
Giám ñ c là ngư i ñ i di n pháp nhân c a công ty trong m i giao d ch, là ngư i
qu n lý m i ho t ñ ng c a công ty.
ð m b o quy n l i c a công ty và ngư i lao ñ ng. ð ng th i ch u trách nhi m
trư c pháp lu t v m i ho t ñ ng c a công ty.
Phó giám ñ c
Phó giám ñ c là ngư i tham mưu, tr giúp cho giám ñ c v ho t ñ ng s n xu t
kinh doanh, là ngư i tr c ti p ñi u hành các phòng b n và ch u trách nhi m trư c giám
ñ c.
Phó giám ñ c ph trách lĩnh v c tài chính, k toán: Thu th p, x lý, cung c p các
thông tin kinh t tài chính c n thi t cho Giám ñ c trong lĩnh v c qu n lí tài chính c a
công ty, th c hi n ch ñ h ch toán k toán theo ñúng trình t c a pháp lu t. Ngoài ra,
phó giám ñ c l p báo cáo tài chính, báo cáo thu theo qui ñ nh ch ñ tài chính hi n
hành c a Nhà nư c ph n ánh trung th c k t qu ho t ñ ng c a công ty, phân tích tình
hình tài chính, cân ñ i ngu n v n, công n trong công ty và báo cáo ñ nh kỳ ho c ñ t
xu t theo yêu c u c a giám ñ c.
40. 30
Phòng tài chính k toán
Tham mưu cho Ban giám ñ c v ho t ñ ng s n xu t kinh doanh. Giám sát m i
tình hình ho t ñ ng kinh doanh c a công ty, tình hình lãi l hàng quý, hàng năm; gi i
quy t, phân tích tình hình ho t ñ ng c a công ty; theo dõi ngu n kinh phí nhà nư c
cung c p và gi i quy t k p th i ñúng quy ñ nh c a Nhà nư c.
Phòng kinh doanh
L p các k ho ch cung ng hàng hóa, ph trách tri n khai ký k t các h p ñ ng
kinh t , các chương trình marketing, thương m i c a công ty.
Tìm hi u và n m b t th trư ng trong và ngoài nư c, tìm các ngu n hàng có ch t
lư ng cao ñư c ưa chu ng cho công ty.
Thi t l p, giao d ch tr c ti p v i h th ng khách hàng, h th ng nhà phân ph i.
Ph i h p v i các b ph n liên quan như phòng k toán, phòng v t tư…nh m
mang ñ n các d ch v ñ y ñ nh t cho khách hàng.
Nghiên c u, ñ xu t các phương án c i ti n t ch c qu n lý, s p x p cán b , công
nhân phù h p v i tình hình phát tri n công ty.
Phòng v t tư
Khai thác, cung ng v t tư, nguyên nhiên v t li u thi t b máy móc ph c v cho
s n xu t kinh doanh theo l nh c a T ng Giám ñ c Công ty.
Qu n lý, b o qu n v t tư, nguyên nhiên v t li u. C p phát v t tư, nguyên nhiên
v t li u theo nhu c u s n xu t kinh doanh c a Công ty.
Căn c k ho ch s n xu t kinh doanh ñ xây d ng k ho ch mua s m v t tư và
cung c p v t tư nguyên v t li u ph c v s n xu t cho các ñơn v trong Công ty.
Th ng kê ghi chép (th kho, phi u nh p xu t kho, biên b n bàn giao máy móc
thi t b , s theo dõi cung c p v t tư .vv…) theo quy ñ nh c a Công ty và Nhà nư c
Ch u trách nhi m th ng kê và cung c p s lư ng v t tư ñã xu t ra khi phương
ti n hoàn thành ñ i chi u v i d toán ban ñ u ñ làm cơ s quy t toán t ng phương
ti n.
Phòng t ch c hành chính
Phòng t ch c hành chính là phòng tham mưu, giúp vi c cho giám ñ c công ty
và t ch c th c hi n các vi c trong lĩnh v c t ch c lao ñ ng, qu n lý và b trí nhân
l c, b o h lao ñ ng, ch ñ chính sách, chăm sóc s c kh e cho ngư i lao ñ ng, b o
v quân s theo lu t và quy ch công ty, ki m tra, ñôn ñ c các b ph n trong công ty
th c hi n nghiêm túc n i quy, quy ch công ty.
Thang Long University Library
41. 31
Phòng có nhi m v chính trong: t ch c và lao ñ ng ti n lương, hành chính qu n
tr , công tác quân s và b o v , công tác an toàn lao ñ ng và v sinh công nghi p.
2.1.3. Ngành ngh kinh doanh
Công ty có các ho t ñ ng kinh doanh như sau:
−−−− S n xu t, kinh doanh các s n ph m, d ng c , thi t b máy móc cơ khí, ñi n,
ñi n t , tin h c, t ñ ng hóa, ño lư ng, ñi u khi n.
−−−− B o hành, b o trì các dây chuy n t ñ ng nh p ngo i.
−−−− Cung c p các linh ki n thi t b ch t lư ng cao.
−−−− Thi t k cung c p l p ñ t các h th ng cân ñi n t trong công nghi p, các h
th ng ñi n t trung và h th , các h th ng t ñi n phân ph i.
−−−− D ch v tư v n, thi t k , s a ch a, nâng c p thi t b , dây chuy n cơ khí hóa, t
ñ ng hóa, ñi u khi n (không bao g m d ch v thi t k công trình và thi t k phương
ti n v n t i).
−−−− ð i lý mua, ñ i lý bán, ký g i hàng hóa.
−−−− Xu t nh p kh u các lo i hàng hóa mà công ty kinh doanh
−−−− Ngoài nh ng ho t ñ ng cung c p l p ñ t các h th ng công ty còn t p trung
vào lĩnh v c thương m i sau:
−−−− Cung c p, l p ñ t t máy c t.
−−−− Cung c p, l p ñ t t bi n t n.
−−−− Cung c p thi t b ñi n.
−−−− Cung c p các thi t b làm than.
−−−− Cung c p các thi t b băng t i.
2.2. Phân tích các báo cáo tài chính
2.2.1. Phân tích b ng cân ñ i k toán (BCðKT)
42. 32
B ng 2.1. B ng cân ñ i k toán c a Công ty C ph n ði u khi n T ñ ng DKT giai ño n 2012 - 2014
ðơn v tính: VNð
Chênh l ch 2013/2012 Chênh l ch 2014/2013
Tuy t ñ i Tuy t ñ iCh tiêu Năm 2012 Năm 2013 Năm 2014
(+/-)
Tương ñ i
(%) (+/-)
Tương
ñ i (%)
TÀI S N
A. TÀI S N NG N H N 15.966.750.808 21.174.488.806 20.049.328.309 5.207.737.998 32,62 (1.125.160.497) (5,31)
I. Ti n và các kho n tương ñương
ti n
1.121.357.942 2.493.580.983 1.402.847.428 1.372.223.041 122,37 (1.090.733.555) (43,74)
II. Các kho n ph i thu ng n h n 4.475.437.863 3.905.577.828 4.059.649.348 (569.860.035) (12,73) 154.071.520 3,94
III. Hàng t n kho 10.295.825.711 14.609.324.526 14.586.614.904 4.313.498.815 41,90 (22.709.622) (0,16)
IV. TS ng n h n khác 74.129.292 166.005.469 216.629 91.876.177 123,94 (165.788.840) (99,87)
1. Thu GTGT ñư c kh u tr 74.129.292 166.005.469 91.876.177 123,94 (166.005.469) (100,00)
2. Thu và các kho n khác ph i
thu nhà nư c
216.629 216.629
B. TÀI S N DÀI H N 212.902.893 105.327.104 114.987.031 (107.575.789) (50,53) 9.659.927 9,17
I. Tài s n c ñ nh 167.040.165 73.180.000 (167.040.165) (100,00) 73.180.000
1. Nguyên giá 685.059.812 536.897.121 610.077.121 (148.162.691) (21,63) 73.180.000 13,63
2. Giá tr hao mòn lũy k (518.019.647) (536.897.121) (536.897.121) (18.877.474) 3,64 - -
II. TS dài h n khác 45.862.728 105.327.104 41.807.031 59.464.376 129,66 (63.520.073) (60,31)
T NG TÀI S N 16.179.653.701 21.279.815.910 20.164.315.340 5.100.162.209 31,52 (1.115.500.570) (5,24)
Thang Long University Library
43. 33
Chênh l ch 2013/2012 Chênh l ch 2014/2013
Tuy t ñ i Tương ñ i Tuy t ñ i Tương ñ iCh tiêu Năm 2012 Năm 2013 Năm 2014
(+/-) (%) (+/-) (%)
NGU N V N
A. N PH I TR 12.075.544.906 17.217.806.453 4.063.704.443 5.142.261.547 42,58 (13.154.102.010) (76,40)
I. N ng n h n 12.075.544.906 5.217.806.453 4.063.704.443 (6.857.738.453) (56,79) (1.154.102.010) (22,12)
1. Vay ng n h n 2.100.000.000 2.100.000.000 - - (2.100.000.000) (100,00)
2. Ph i tr ngư i bán 8.977.076.268 2.980.484.152 3.851.775.793 (5.996.592.116) (66,80) 871.291.641 29,23
3. Ngư i mua tr ti n trư c 978.513.150 - (978.513.150) (100,00) -
4. Thu và các kho n ph i n p
nhà nư c
19.955.488 19.358.196 96.194.542 (597.292) (2,99) 76.836.346 396,92
5. Các kho n ph i n p khác 117.964.105 115.734.108 117.964.105 (2.229.997) (1,89)
II. N dài h n 12.000.000.000 12.000.000.000 (12.000.000.000) 100,00)
B. NGU N VCSH 4.104.108.795 4.062.009.457 16.100.610.897 (42.099.338) (1,03) 12.038.601.440 296,37
I. V n ch s h u 4.104.108.795 4.062.009.457 16.100.610.897 (42.099.338) (1,03) 12.038.601.440 296,37
1. V n ñ u tư c a ch s h u 4.500.000.000 4.500.000.000 16.500.000.000 - 12.000.000.000 266,67
2. L i nhu n sau thu chưa
phân ph i
(395.891.205) (437.990.543) (399.389.103) (42.099.338) 10,63 38.601.440 (8,81)
T NG NGU N V N 16.179.653.701 21.279.815.910 20.164.315.340 5.100.162.209 31,52 (1.115.500.570) (5,24)
(Ngu n:Phòng k toán)
44. 34
Phân tích tình hình tài s n
B ng 2.2. Cơ c u tài s n giai ño n 2012 – 2014
ðơn v tính: VNð
Năm 2012 Năm 2013 Năm 2014
Ch tiêu
S ti n
T
tr ng
(%)
S ti n
T
tr ng
(%)
S ti n
T
tr ng
(%)
TSNH 15.966.750.808 98,68 21.174.488.806 99,51 20.049.328.309 99,42
TSDH 212.902.893 1,32 105.327.104 0,49 114.987.031 0,58
T ng TS 16.179.653.701 100 21.279.815.910 100 20.164.315.340 100
(Ngu n: X lí s li u báo cáo tài chính)
Bi u ñ 2.1. Cơ c u Tài s n giai ño n 2012 – 2014
5,000,000,000
10,000,000,000
15,000,000,000
20,000,000,000
Năm 2012 Năm 2013 Năm 2014
TSDH
TSNH
(Ngu n: X lí s li u báo cáo tài chính)
Qua bi u ñ và b ng s li u có th th y ñư c tình hình bi n ñ ng c a tài s n qua
các năm, giai ño n t 2012 – 2013 t ng tài s n tăng thêm 5.100.162.209 tương ñương
31,52%, trong khi giai ño n 2013 – 2014 t ng tài s n gi m 1.115.500.570 tương
ñương t l gi m là 5,24%. ðây là s báo hi u cho th y tình hình tài s n c a công ty
có s bi n ñ ng không ñ ng ñ u. S dĩ có s bi n ñ ng như v y là do trong nh ng
năm 2012 -2014 công ty không ñ t m c n ñ nh trong các kho n ph i thu khách hàng,
ph i tr ngư i bán, hàng t n kho và các tài s n ng n h n khác…. Nguyên nhân ch
y u là do vi c kinh doanh không ñ t ñư c nh ng ch tiêu ñưa ra hàng năm cũng như
k ho ch thanh toán công n quá dài.
Thang Long University Library
45. 35
−−−− Tài s n ng n h n (TSNH)
Trong c 3 năm giai ño n 2012 - 2014, t tr ng TSNH luôn chi m ưu th so v i
TSDH. Lý gi i s chênh l ch ñáng k này là vì công ty là m t doanh nghi p chuyên
s n xu t các thi t b máy móc, công ngh kĩ thu t… ñ s d ng cho ho t ñ ng s n
xu t kinh doanh.
B ng 2.3. Tình hình Tài s n ng n h n giai ño n 2012 – 2014
ðơn v tính:VNð
Năm 2012 Năm 2013 Năm 2014
Ch tiêu
S ti n
T
tr ng
(%)
S ti n
T
tr ng
(%)
S ti n
T
tr ng
(%)
Ti n và các kho n
tương ñương ti n
1.121.357.942 7,02 2.493.580.983 11,78 1.402.847.428 6,99
Các kho n ph i
thu ng n h n
4.545.437.863 28,46 3.905.577.828 18,45 4.059.649.348 20,25
1. Ph i thu khách
hàng
2.809.299.930 17,59 2.700.775.089 12,75 3.112.709.746 15,52
2. Tr trư c cho
ngư i bán
1.466.137.933 9,18 1.004.532.357 4,74 746.939.602 3,73
3. Ph i thu khác 270.000.000 1,69 200.270.382 0,95 200.000.000 1,00
Hàng t n kho 10.295.825.711 64,48 14.609.324.526 69,00 14.586.614.904 72,75
TSNH khác 74.129.292 0,46 166.005.469 0,77 216.629 0,01
T ng TSNH 15.966.750.808 100 21.174.488.806 100 20.049.328.309 100
(Ngu n: X lí s li u t báo cáo tài chính)
46. 36
Bi u ñ 2.2. Cơ c u tài s n ng n h n giai ño n 2012 -2014
(Ngu n: X lí s li u t báo cáo tài chính)
+ Ti n và các kho n tương ñương ti n
Năm 2012, ti n và các kho n tương ñương ti n chi m 7,02% trong t ng TSNH,
năm 2013 là 11,78% trong t ng TSNH, ñ n năm 2014 là 6,99%. Trong 3 năm phân
tích, ta có th th y d tr ti n m t tăng trong khi d tr tài s n ng n h n l i có xu
hư ng gi m d n ñ n s thay ñ i c a t tr ng này.
Ti n m t h t s c quan tr ng trong ho t ñ ng kinh doanh c a công ty, nó ñáp ng
k p th i cho m i nhu c u chi tiêu c a công ty. ð ng th i giúp công ty có ñư c kh
năng thanh toán nhanh, ñ m b o s an toàn trong kinh doanh. Nguyên nhân c a s
tăng gi m m nh này là do n ph i tr ng n h n c a công ty tăng gi m m nh trong năm
2014, d n ñ n s b t bình n v ti n c a công ty.
Hi n nay công ty ñang qu n lý ti n d a trên kinh nghi m và xác ñ nh m c d tr
ti n m t mang tính ư c lư ng, công ty chưa xác ñ nh ñư c lư ng ti n c n d tr khi n
cho công ty chưa th ch ñ ng hoàn toàn trong kinh doanh. Vì v y, công ty c n áp
d ng chính sách qu n lý ti n m t c th nh m xác ñ nh lư ng v n ti n m t h p lý ñáp
Thang Long University Library
47. 37
ng v a ñ các chi tiêu c a công ty, ñ ng th i ph i có s tăng gi m sao cho phù h p
v i t ng th i ñi m nh t ñ nh.
+ Các kho n ph i thu ng n h n
Ta có th th y rõ trong giai ño n năm 2012 – 2013, kho n ph i thu gi m 12,73%
nhưng sau ñó sang giai ño n 2013 – 2014 thì tăng nhanh chóng lên t i 3,94% so v i
năm trư c ñó. Có th th y r ng công ty ñang c g ng n ñ nh trong vi c gia tăng
doanh thu. C th như sau: năm 2013 kho n ph i thu ng n h n là 3.905.577.828VND
gi m 569.860.035 VND tương ñương 12,73% so v i năm 2012 là 4.475.437.863VNð.
ði u này ch ng t bi n pháp qu n lý và thu h i n c a công ty ñ t hi u qu và tích
c c, v n công ty không b các công ty khác chi m d ng. Tuy nhiên ñ n năm 2014 thì
ch tiêu này l i tăng, kho n ph i thu ñ t giá tr 4.059.649.348 VNð t c tăng
154.071.520 VNð so v i năm 2013 tương ñương 3,94%. ði u này ch ng t quy mô
ho t ñ ng kinh doanh c a công ty ngày càng m r ng tuy nhiên tình hình kinh doanh
có s bi n ñ i và chính sách bán hàng thay ñ i có th d n ñ n tình tr ng lôi kéo kích
thích tiêu th s n ph m như ch p nh n kéo dài th i h n thanh toán cho khách hàng.
+ Hàng t n kho
Hàng t n kho chi m t tr ng l n nh t trong t ng TSNH (năm 2012 là 64,48%,
năm 2013 là 68,99%, năm 2014 là 72,75%) do ñ c thù là doanh nghi p chuyên s n
xu t su t máy móc, thi t b , buôn bán hàng hóa mà công ty ñang kinh doanh nên vi c
d tr hàng hóa ph c v cho ho t ñ ng kinh doanh bán hàng là ñi u ñương nhiên và
h t s c c n thi t ñ ñ m b o vi c ñáp ng k p th i các ñơn hàng. Tuy nhiên trong giai
ño n năm 2012 – 2013 vi c tăng lư ng hàng t n kho cũng là d u hi u không t t cho
doanh nghi p nguyên nhân là do giá c ñang có xu hư ng tăng nên doanh nghi p tích
tr hàng, chuy n t phương th c kinh doanh sang phương th c ñ u cơ tích tr . ð n
năm 2014 thì lư ng hàng t n kho gi m cho th y s tăng hi u qu s d ng v n, tình
hình th trư ng và lư ng tiêu th s n ph m c a công ty ñang thu n l i.
+ Tài s n ng n h n khác
Th i kì ñ u, năm 2013 có m c tăng TSNH khác nhi u hơn 91.876.177VNð so
v i năm 2012 ñ t 74.129.292VNð. Nguyên nhân c a kho n tăng này là do ñư c kh u
tr thu giá tr gia tăng ñ u vào khi mua hàng hóa, nguyên nhiên li u ph c v cho quá
trình s n xu t. Nhưng ñ n năm 2014 tài s n ng n h n gi m m nh còn 216.629 VNð
gi m 165.788.840 VNð so v i năm 2013 ñi u này cho th y, phát sinh thêm
thu và các kho n ph i thu nhà nư c là do công ty có nh p thêm máy móc t nư c
ngoài v và bán ngay nên ñã n p thu cho H i quan trư c ñ ñư c s h u máy móc
nhanh hơn.
48. 38
−−−− Tài s n dài h n (TSDH)
B ng 2.4. Tình hình Tài s n dài h n giai ño n 2012 – 2014
ðơn v tính: VNð
Năm 2012 Năm 2013 Năm 2014
Ch tiêu
S ti n
T
tr ng
(%)
S ti n
T
tr ng
(%)
S ti n
T
tr ng
(%)
I.Tài s n c ñ nh 167.040.165 78,46 73.180.000 63,64
II. TSDH khác 45.862.728 21,54 105.327.104 100 41.807.031 36,36
T ng TSDH 212.902.893 100 105.327.104 100 114.987.031 100
(Ngu n: X lí s li u t báo cáo tài chính)
Bi u ñ 2.3. Cơ c u Tài s n dài h n giai ño n 2012 - 2014
(Ngu n: X lí s li u t báo cáo tài chính)
+ Tài s n c ñ nh
Tài s n c ñ nh có s thay ñ i v t tr ng, năm 2012 giá tr tài s n m c
167.040.165 VNð tương ng 78,46% giá tr t ng TSDH. Sang năm 2013 công ty
không ñ u tư cho tài s n c ñ nh và ñ n năm 2014 giá tr này ñ t m c 73.180.000VNð
tương ng 63,64% giá tr t ng TSDH. T i công ty c ph n ñi u khi n t ñ ng DKT,
Thang Long University Library
49. 39
TSCð chi m m t t tr ng tương ñ i nh trong t ng tài s n. ði u này phù h p v i m t
doanh nghi p kinh doanh các thi t b máy móc cơ khí, ñi n t , tin h c…
+ Tài s n dài h n khác
TSDH khác trong giai ño n 2012 – 2013 có xu hư ng tăng lên, c th TSCð năm
2013 tăng 59.464.376 VNð so v i năm 2012 ñ t ñư c 45.862.728 VNð tương ng
129,66% do công ty chưa thu h i các kho n ñ u tư tài chính dài h n ñ c bi t là các
kho n ñ u tư tài chính dài h n vào trái phi u. T tr ng chi phí xây d ng cơ b n d
dang gi m và tài s n c ñ nh gi m cho th y quy mô s n xu t c a công ty v n còn chưa
phát tri n. ð n năm 2014 thì kho n m c này ñ t 41.807.031VNð có s gi m ñáng k
so v i năm trư c ñó, ñi u này cho th y công ty ñang d n n ñ nh hơn trong quy mô
s n xu t.
Phân tích tình hình Ngu n v n
B ng 2.5. Tình hình ngu n v n giai ño n 2012 – 2014
ðơn v tính: VNð
Năm 2012 Năm 2013 Năm 2014
Ch tiêu
S ti n
T
tr ng
(%)
S ti n
T
tr ng
(%)
S ti n
T
tr ng
(%)
N ph i tr 12.075.544.906 74,63 17.217.806.453 80,91 4.063.704.443 20,15
Ngu n VCSH 4.104.108.795 25,37 4.062.009.457 19,09 16.100.610.897 79,85
T ng ngu n v n 16.179.653.701 100 21.279.815.910 100 20.164.315.340 100
(Ngu n: X lí s li u t báo cáo tài chính)
50. 40
Bi u ñ 2.4. Cơ c u ngu n v n giai ño n 2012 – 2014
(Ngu n: X lí s li u t báo cáo tài chính)
−−−− V n ph i tr
Con s này năm 2012 ñ t m c 12.075.544.906VNð sang năm 2013 là
17.217.806.453 VNð tăng 5.142.261.547VNð tương ng 42,58%. Nâng m c n ph i
tr lên chi m t tr ng 80,91% so v i t ng ngu n v n. Ti p theo ñó, ñ n năm 2014
kho n n ph i tr ñã gi m m nh xu ng m c 4.063.704.443VNð gi m
13.154.102.010VNð tương ng t l gi m là 76,4% so v i năm 2013. Năm 2013 do
nhu c u v v n nên công ty ñã vay các t ch c tín d ng, huy ñ ng các ngu n khác ñ
ph c v nhu c u v n kinh doanh.
+ N ng n h n
Vay ng n h n: Trong ng n h n, do các s n ph m mà Công ty cung c p ñ u là
nh ng s n ph m có t c ñ tri n khai trong th i gian dư i 1 năm ngoài ra do nhu c u
kinh doanh c a công ty c n ph i vay thêm t bên ngoài nên Công ty c n s d ng ñ n
các ngu n vay ng n h n.
Ph i tr ngư i bán: Kho n ph i tr ngư i bán gi m m nh v i m c gi m
5.996.592.116 VNð trong giai ño n 2012 - 2013 t 8.977.076.268VNð xu ng còn
2.980.484.152 VNð tương ng t l là 66,8%. Vi c gi m này cho th y công ty ñã
thanh toán nhanh v i các công ty ñ i tác hay các nhà phân ph i ñ tránh tình tr ng n
x u. ð n năm 2014 kho n m c này l i tăng lên ñ t m c 3.851.775.793 VNð, tăng
871.291.641 VNð tương ng v i t l tăng là 29,23 % so v i năm 2013, do công ty
mua thêm thi t b ph c v quá trình v n t i nh m gi m thi u chi phí thuê v n t i bên
Thang Long University Library