عرفان انسان کامل امام زمان فلسفه ظهور سیر و سلوک عرفانی فلسفه ازدواج و زناشوئی لقاءالله تشیّع وحدت وجود عشق عرفانی تأویل قرآن معرفت نفس خودشناسی دجال خلق جدید قیامت آدم و حوا عرفان درمانی امامت شفاعت کرامت عرفان شیعی هرمنوتیک اشراق حکمت فلسفه نجات فمینیزم اگزیستانسیالیزم علم توحید اسلام شناسی ظهور امام زمان ناجی موعود دکتر علی شریعتی نیچه هایدگر صادق هدایت فلسفه سینما فلسفه عشق فلسفه دین فلسفه زندگی خودکشی فلسفه طلاق ولایت وجودی شناخت شناسی معرفت شناسی فلسفه ملاصدرا طب اسلامی حکمت الاشراق معراج مهدی موعود فاطمه شناسی علی شناسی امام شناسی شیطان شناسی خداشناسی تئوسوفی حافظ مولانا روزبهان بقلی مولوی ابن عربی رجعت حسینی فلسفه مرگ ابرانسان زرتشت عرفان حلقه اوشو کریشنامورتی فلسفه نماز اسرار صلوة فلسفه گناه بهشت جهنم برزخ عذاب فلسفه بیماری ایدز امراض لاعلاج عرفان اسلامی تناسخ حکومت اسلامی متافیزیک ماورای طبیعت پدیده شناسی خاتمیت غیبت بوبر یاسپرس ادگار آلن پور علائم ظهور حلاج آفرینش جدید عرفانی زایش عرفانی حقیقت محمدی وجه الله آخرالزمان علی اکبر خانجانی

1. 1
‫ﺗﺄوﯾﻞ‬ ،‫ﻋﺮﻓﺎن‬ ،‫ﻓﻠﺴﻔﻪ‬ ،‫ﻋﻠﻢ‬
(‫ﺷﯿﻌﯽ‬ ‫ﻣﻌﺮﻓﺖ‬ ‫ﻣﻨﻈﺮ‬ ‫)از‬
*****
Science- philosophy- theosophy-
hermeneutics
‫ﺧﺎﻧﺠﺎﻧﯽ‬ ‫اﮐﺒﺮ‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫اﺳﺘﺎد‬

2. 2
‫ّﺣﯿﻢ‬‫ﺮ‬‫اﻟ‬ ‫ّﺣﻤﻦ‬‫ﺮ‬‫اﻟ‬ ‫اﷲ‬ ‫ﺑﺴﻢ‬
(‫ﺷﯿﻌﯽ‬ ‫ﻣﻨﻈﺮﻣﻌﺮﻓﺖ‬ ‫)از‬ ‫ﺗﺄوﯾﻞ‬ ،‫ﻋﺮﻓﺎن‬ ،‫ﻓﻠﺴﻔﻪ‬ ،‫ﻋﻠﻢ‬ :‫ﮐﺘﺎب‬ ‫ﻋﻨﻮان‬
‫ﺧﺎﻧﺠﺎﻧﯽ‬ ‫اﮐﺒﺮ‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫اﺳﺘﺎد‬ : ‫ﻣﺆﻟﻒ‬
:‫ﺗﺄﻟﯿﻒ‬ ‫ﺗﺎرﯾﺦ‬1385‫.ش‬ ‫ه‬
:‫ﺻﻔﺤﻪ‬ ‫ﺗﻌﺪاد‬43

3. 3
‫ﻋﻧﺎوﯾن‬ ‫ﻓﮭرﺳت‬
١-‫ا‬ ‫ﻓﺻل‬.................................. ‫اﺳﻼﻣﯽ‬ ‫ﻣﻌرﻓت‬ ‫ﻣﻧظر‬ ‫از‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫ﻓﻠﺳﻔﮥ‬ : ‫ل‬ّ‫و‬..................................۴
٢-: ‫م‬ّ‫دو‬ ‫ﻓﺻل‬‫ﻓ‬................................................................. ‫ﻓﻠﺳﻔﮫ‬ ‫ﻠﺳﻔﮥ‬..............................٨
١-‫ﻓﻠﺳﻔﮫ‬ ‫ﺗﻌرﯾف‬...........................................................................................................٨
٢-‫ھﺎﯾد‬ ‫و‬ ‫ﻧﯾﭼﮫ‬......................................................................... ‫ﮔر‬..................................٨
٣-‫ﺳوﻓﯾﺎ‬ ‫طﻼق‬‫ا‬..................................................................... ‫ﻓﯾﻠو‬ ‫ز‬................................٩
۴-‫ﻓﻠﺳﻔﯽ‬ ‫ﻣﻌﻧﺎی‬................................................................... ‫رﻧﺳﺎﻧس‬..............................٩
۵-‫ﺟ‬............................................................ ‫اﻓﻼطون‬ ‫و‬ ‫ارﺳطو‬ ‫ﻧﮓ‬...................................١٠
۶-‫ﺗوﺣﯾدی‬ ‫ﺣﮑﻣت‬................................................................. ‫اﻟﺋﺎ‬....................................١١
٧-‫ﻧ‬...................................................... ‫اﺳﻼﻣﯽ‬ ‫ﻓﻼﺳﻔﮥ‬ ‫ﺑر‬ ‫ظری‬.......................................١٢
٨-‫ﻓﻠﺳ‬‫ﻓﻘﺎھت‬ ، ‫ﻗﺿﺎوت‬ ، ‫ﻋداﻟت‬ ، ‫اﻣﺎﻣت‬ : ‫ﻔﮫ‬....................... ‫رھﺑری‬ ‫و‬.......................................١۴
٩-.... ‫ﺧدا‬ ‫و‬ ‫ﻓﻠﺳﻔﮫ‬.........................................................................................................١۵
١٠-...... ‫واژه‬ ‫ﻓﻠﺳﻔﮥ‬......................................................................................................١۶
٣-‫ﺎی‬ّ‫ﻣ‬‫ﻣﻌ‬ : ‫م‬ّ‫ﺳو‬ ‫ﻓﺻل‬........‫ﻣﺎن‬ّ‫آﺧراﻟز‬ ‫در‬ ‫ﻋرﻓﺎن‬.............................................................١٩
......................................................... ‫ّﻣﮫ‬‫د‬‫ﻣﻘ‬..................................................١٩
١-‫ﻋ‬................................ ‫ﻧظری‬ ‫رﻓﺎن‬.................................................................١٩
٢-‫ﻋﻣﻠﯽ‬ ‫ﻋرﻓﺎن‬.................................................................................................٢٢
٣-‫ﻋ‬...................................................... ‫ﺗوﺣﯾدی‬ ‫رﻓﺎن‬.........................................٢٣
۴-‫ﻋرﻓﺎﻧ‬ ‫وﻻﯾت‬.................................................................................. ‫ﯽ‬.............٢۶
۵-‫ﺳ‬...................................... ‫ﻋرﻓﺎن‬ ‫اﺳﺗﻣرار‬ ‫و‬ ‫ﭘﯾداﯾش‬ ‫ﯾر‬........................................٢٧
۴-‫ﻓ‬......... ( ‫ﺗﺄوﯾل‬ ‫ﻋﻠم‬ ) ‫ﺷﯾﻌﯽ‬ ‫ھرﻣﻧوﺗﯾﮏ‬ ‫در‬ ‫ای‬ ‫زﻣﯾﻧﮫ‬ : ‫ﭼﮭﺎرم‬ ‫ﺻل‬....................................٣٠

4. 4
‫ﺧدا‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﺑﮫ‬
»‫اﺳﻼﻣﯽ‬ ‫ﻣﻌرﻓت‬ ‫ﻣﻧظر‬ ‫از‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫ﻓﻠﺳﻔﮥ‬«
‫دﯾد‬‫ﺷ‬ ‫ﯾﺎر‬‫ﺑﺳ‬ ‫واﻧﯽ‬‫ﺣﯾ‬ ً‫ﺎ‬‫ذاﺗ‬ ‫را‬‫زﯾ‬ ‫د‬‫ﮐﻧ‬ ‫ﻧده‬‫ﺑﺳ‬ ‫ﺧوﯾش‬ ‫ﻣﺣدود‬ ‫ﻏراﯾز‬ ‫ارﺿﺎی‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ﻓﻘط‬ ‫ﻧﺗواﻧﺳت‬ ‫ھﯾﭼﮕﺎه‬ ‫اﻧﺳﺎن‬‫و‬‫ر‬‫ﺣ‬‫ود‬‫ﺑ‬ ‫ﯾص‬.
‫ﺑﯾﻧ‬ ‫ﺟﮭﺎن‬ ‫ﺧﺎﻟﻖ‬ ‫وﺟود‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ﻟذا‬ ‫و‬ ‫آن‬ ‫ت‬ّ‫ﯾ‬‫اﺑد‬ ‫و‬ ‫ھﺳﺗﯽ‬ ‫ﺟﮭﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺧود‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫واداﺷت‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﺷدﯾد‬ ‫ﻧﯾروی‬ ‫ھﻣﯾن‬. ‫د‬‫دﯾﺷ‬‫اﯾ‬‫روی‬‫ﻧﯾ‬ ‫ن‬
. ‫ﺑود‬ ‫داﻧش‬ ‫ﮐﻧﻧدۀ‬ ‫اﯾﺟﺎد‬ ‫ﺷدﯾد‬
‫ﺧود‬ ‫ﺷﻧﺎﺳﺎﻧدن‬ ‫ﻋﺷﻖ‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ﺧداوﻧد‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﺧواﻧﯾم‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫اﺳﻼﻣﯽ‬ ‫اﺣﺎدﯾث‬ ‫در‬‫را‬ ‫اﻧﺳﺎن‬ ‫و‬ ‫ﻓرﻣود‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫را‬ ‫ﺟﮭﺎن‬ ‫اﯾن‬‫ﺑ‬‫ر‬‫اﻣ‬ ‫اﯾن‬ ‫ﮫ‬‫و‬‫ژه‬‫ﯾ‬
‫ﻣﺄﻣور‬‫ﻗرآن‬ ‫در‬ ‫و‬ . ‫ﺳﺎﺧت‬‫ﮐرﯾم‬‫ﻧﻣ‬ ‫ﻖ‬‫ﺧﻠ‬ ‫ود‬‫ﺧ‬ ‫ﺗش‬‫ﭘرﺳ‬ ‫د‬‫ﻗﺻ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫ط‬‫ﻓﻘ‬ ‫را‬ ‫ﺎن‬‫اﻧﺳ‬ ، ‫د‬‫ﺧداوﻧ‬ ‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫واﻧﯾم‬‫ﺧ‬ ‫ﯽ‬‫ﻣ‬ ‫ﻧﯾز‬‫طﺑ‬ ‫و‬ . ‫ود‬ً‫ﺎ‬‫ﻌ‬
‫ﻖ‬‫طﺑ‬ ‫ل‬‫دﻟﯾ‬ ‫ھﻣﯾن‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫درﺳت‬ ‫و‬ ‫اﺳت‬ ‫ﻣﻌرﻓت‬ ‫ﻣﻌﻠول‬ ‫ﭘرﺳﺗش‬ ‫اﻣر‬ ‫ﻟذا‬ ‫و‬ ‫اﺳت‬ ‫ﭼﯾز‬ ‫آن‬ ‫ﺷﻧﺎﺧت‬ ‫ﻣﺳﺗﻠزم‬ ‫ﭼﯾزی‬ ‫ﭘرﺳﺗش‬‫ﺎت‬‫رواﯾ‬
‫اﺳﻼ‬‫ﺟﺎھﻼن‬ ‫ﻋﺑﺎدات‬ ‫ﺧداوﻧد‬ ، ‫ﻣﯽ‬. ‫ﭘذﯾرد‬ ‫ﻧﻣﯽ‬ ‫را‬
‫ﻧﯾﺎزھﺎ‬‫و‬ ‫ﺷدﯾد‬ ‫ی‬‫ﺳو‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺷر‬ ‫اﻧﺗﮭﺎی‬ ‫ﺑﯽ‬‫ن‬‫اﯾ‬ ‫ر‬‫ﺑ‬ ‫او‬ ‫ﺎھﯽ‬‫آﮔ‬ ‫و‬ ‫دﯾﮕر‬ ‫ﺳوی‬ ‫از‬ ‫اش‬ ‫ﺧﺎﮐﯽ‬ ‫ﺣﯾﺎت‬ ‫ﻣﺣدودﯾت‬ ‫و‬‫ت‬ّ‫ﯾ‬‫دود‬‫ﻣﺣ‬‫و‬
‫ﺣ‬ ‫و‬ ‫ﺑزرگ‬ ‫آرزوھﺎی‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫رﺳﯾدن‬ ‫ﺑرای‬ ‫ذاﺗﯽ‬ ‫ﺗﻼش‬ ‫اﯾن‬ ‫و‬ . ‫ﮐﺷﺎﻧﯾد‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫و‬ ‫ّر‬‫ﮑ‬‫ﺗﻔ‬ ‫ﺑﺳوی‬ ‫را‬ ‫او‬ ، ‫ﻣرگ‬ ‫ﻣﺳﺋﻠﮥ‬‫د‬‫ﺟﺎوﯾ‬ ‫ﺎت‬‫ﯾ‬‫ﯽ‬ّ‫ﻘ‬‫ﺗﻠ‬
‫ﺑﺷ‬ ‫در‬ ‫وﺿﻌﯽ‬ ‫ﭼﻧﯾن‬ ‫ﻣﻌﻠول‬ ‫ﺑﺷری‬ ‫ت‬ّ‫ﯾ‬‫ﻣﻌﻧو‬ ‫و‬ ‫ھﺎ‬ ‫ﻓﻠﺳﻔﮫ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠوم‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﺷود‬ ‫ﻣﯽ‬‫داﻧﺳ‬ ‫ﯽ‬‫ﻧﻣ‬ ‫او‬ . ‫ود‬‫ﺷ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻣﺣﺳوب‬ ‫ر‬‫م‬‫ﻋﻠ‬ ‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫ت‬
‫داﺧ‬‫اﻧ‬ ‫ﯽ‬‫ﻣ‬ ‫ﮕﻔت‬‫ﺷ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫ود‬‫ﺑ‬ ‫ﺎﺧﻠﻔﯽ‬‫ﻧ‬ ‫ود‬‫ﻣوﻟ‬ ‫ھﻣﭼون‬ ً‫ا‬‫اﮐﺛر‬ ‫و‬ ‫ﺷد‬ ‫آﺷﮑﺎر‬ ‫وی‬ ‫از‬ ‫ﺑﺗدرﯾﺞ‬ ‫ﻋﻠم‬ . ‫ﭼﯾﺳت‬‫ﺑ‬ ‫ﺎه‬‫ﮔ‬ ‫و‬ ‫ت‬‫آن‬ ‫ﺎ‬
‫ﮔ‬ ‫ﻧﯾﭼﮫ‬ ‫ﺑﻘول‬ . ‫ﺷد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ھﻼک‬ ‫آن‬ ‫ﺑواﺳطﮥ‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫و‬ ‫رﺳﯾد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺑزرگ‬ ‫ﺑرﮐﺎت‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫آن‬ ‫ﺑواﺳطﮥ‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫و‬ ‫ﮐرد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺑﺎزی‬‫ﻣو‬ ‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫وﺋﯽ‬‫ﯽ‬‫ﺷ‬
‫ز‬ ‫ﮐوھﯽ‬ ‫ﺑﻧﺎﮔﺎه‬. ‫ﺑود‬ ‫اﺋﯾده‬
‫د‬‫دارﻧ‬ ‫ﺎﻓﯾزﯾﮑﯽ‬‫ﻣﺗ‬ ‫ﯽ‬‫ذاﺗ‬ ً‫ﺎ‬‫ﺗﻣﺎﻣ‬ ‫ﺑﺷری‬ ‫ﻣﻌﺎرف‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫اﺳت‬ ‫واﺿﺢ‬ ‫اﯾن‬‫و‬ ‫و‬‫ﺑ‬ ‫ﯽ‬‫ﻣ‬ ‫ب‬‫ﻏﯾ‬ ‫ﺎﻟم‬‫ﻋ‬ ‫از‬ ‫ﺎﺋﯽ‬‫ھ‬ ‫ارده‬‫ﻧد‬‫ﺎﺷ‬‫ھ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬‫ﯾن‬‫ﻣ‬
‫ﻣﮑ‬ ‫ن‬‫اﯾ‬ ‫از‬ ‫ﯾﺎری‬‫ﺑﺳ‬ ‫ﺎل‬‫ﺣ‬ ‫رح‬‫ﺷ‬ . ‫د‬‫اﻧ‬ ‫ده‬‫ﺷ‬ ‫ل‬‫ﺣﺎﺻ‬ ‫ﯽ‬‫آﻧ‬ ‫ﺎت‬‫اﻟﮭﺎﻣ‬ ‫ﺑواﺳطﮥ‬ ‫ﻋﻠوم‬ ‫در‬ ‫ﺑﻧﯾﺎدی‬ ‫ﻣﮑﺎﺷﻔﺎت‬ ‫ھﻣﮥ‬ ‫دﻟﯾل‬‫را‬ ‫ﻔﺎت‬‫ﺎﺷ‬‫د‬‫ر‬
‫ا‬ ‫ﺑوده‬ ‫ﺷﺎھد‬ ‫ﺑوﻋﻠﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻧﯾوﺗون‬ ‫ﭼون‬ ‫ﻧواﺑﻐﯽ‬. ‫ﯾم‬
‫ﺑﻧﺎﺑراﯾن‬‫و‬ ‫ﮔوﻧﺎﮔون‬ ‫درﺟﺎت‬ ‫در‬ ‫ﺑﺎﺷﻧد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫اﺷراق‬ ‫و‬ ‫وﺣﯽ‬ ‫و‬ ‫اﻟﮭﺎم‬ ‫ﺟﻧس‬ ‫از‬ ‫ﺑﮑر‬ ‫ھﺎی‬ ‫اﻧدﯾﺷﮫ‬ ً‫ﻼ‬‫ﮐ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠوم‬‫ﺎﺑﻊ‬‫ﻣﻧ‬ ‫از‬‫ﺎﮔون‬‫ﮔوﻧ‬
‫در‬ ‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫د‬‫ﭼﻧ‬ ‫ر‬‫ھ‬ . ‫ﺗﯾم‬‫ھﺳ‬ ‫ﺎﻧﮭﺎ‬‫اﻧﺳ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫ھم‬ ‫ﮫ‬ّ‫ﻧ‬‫اﺟ‬ ‫و‬ ‫ﺷﯾﺎطﯾن‬ ‫وﺣﯽ‬ ‫ﺷﺎھد‬ ‫ﮐرﯾم‬ ‫ﻗرآن‬ ‫در‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ھﻣﺎﻧطور‬ . ‫ﻏﯾﺑﯽ‬‫ﻧ‬‫ﻖ‬‫ﻋﻣﯾ‬ ‫ﺎھﯽ‬‫ﮕ‬‫ر‬‫ﺗ‬
‫ﺟﮭ‬ ‫ﻣﺧﻠوﻗﺎت‬ ّ‫ل‬‫ﮐ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺷر‬ ‫رﻓﺗﺎری‬ ‫ﺑروزات‬ ‫ھﻣﮥ‬‫اﺻ‬ ‫ﻓﺎﻋل‬ ‫را‬ ‫ﺧداوﻧد‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫اﺳت‬ ‫طرﯾﻖ‬ ‫ﺑدﯾن‬ ‫و‬ ‫اﺳت‬ ‫وﺣﯽ‬ ‫ﺣﺎﺻل‬ ‫ﺎن‬‫ﺎﺑ‬‫ﯾ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻠﯽ‬‫ﯾم‬
‫ﮐﻼم‬ ‫ﻣﻧظور‬ ‫اﯾﻧﺟﺎ‬ ‫در‬ . ‫ﻣﺣض‬ ‫ﻣﻔﻌول‬ ‫ﻣﻘﺎم‬ ‫در‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫و‬ ‫ﮐﻧﯾم‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫درک‬ ‫او‬ ‫ﻓﻌل‬ ‫ﻣﺟرای‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﻣﺧﻠوﻗﺎت‬ ّ‫ل‬‫ﮐ‬ ‫و‬‫ﭘد‬ ‫ﺑررﺳﯽ‬‫ر‬‫ﺟﺑ‬ ‫دۀ‬‫ﯾ‬
. ‫اﺳت‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫ت‬ّ‫ﯾ‬‫ﻣﺎھ‬ ‫ﺑررﺳﯽ‬ ‫ﺑﻠﮑﮫ‬ ‫ﻧﯾﺳت‬ ‫اﺧﺗﯾﺎر‬ ‫و‬
‫ﻣﯽ‬ ‫ﻗﺿﺎوت‬ ‫و‬ ‫ﺗﻌرﯾف‬ ‫ﺗﻼﺷﮭﺎﯾش‬ ‫ﺑواﺳطﮥ‬ ‫اﻧﺳﺎﻧﯽ‬ ‫ھر‬‫ت‬ّ‫ﯾ‬‫ﻣﺎھ‬ ‫دو‬ ‫دارای‬ ‫ﺗﻼﺷﮭﺎ‬ ‫اﯾن‬ ‫ﺎ‬ّ‫ﻣ‬‫ا‬ ‫ﺷود‬‫ت‬‫اﺳ‬ ‫زه‬‫اﻧﮕﯾ‬ ‫و‬‫ﯽ‬‫ﮔروھ‬ .‫ﻓ‬‫ط‬‫ﻘ‬
‫ﻋ‬ ‫و‬ ‫رگ‬‫ﻣ‬ ‫از‬ ‫س‬‫ﭘ‬ ‫ﺎت‬‫ﺣﯾ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫ر‬‫دﮔ‬ ‫ﯽ‬‫ﮔروھ‬ ‫ﺎ‬ ّ‫ﻣ‬‫ا‬ ‫و‬ ‫د‬‫داﻧﻧ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫را‬ ‫ﻣرگ‬ ‫و‬ ‫ﮐﻧﻧد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﻼش‬ ‫دﻧﯾﺎ‬ ‫ﺣﯾﺎت‬ ‫ﺑرای‬‫ا‬ ‫ب‬‫ﻏﯾ‬ ‫ﺎﻟم‬‫ﺎن‬‫ﯾﻣ‬
‫ﺗﺟرﺑ‬ ‫و‬ ‫ّر‬‫ﮑ‬‫ﺗﻔ‬ ‫ﻧوع‬ ‫دو‬ ‫د‬ّ‫ﻟ‬‫ﻣو‬ ‫ﺗﻼش‬ ‫دو‬ ‫اﯾن‬ . ‫دھﻧد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻗرار‬ ‫ھدف‬ ‫را‬ ‫ﭘروردﮔﺎر‬ ‫ﯾﻌﻧﯽ‬ ‫را‬ ‫آﺧرت‬ ‫و‬ ‫دارﻧد‬‫ﮫ‬‫و‬‫ﯽ‬‫ﻣ‬ ‫م‬‫ﻋﻠ‬‫ﮔ‬‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫ردد‬
‫دﯾﮕری‬ ‫و‬ ‫ﻣﯾراﺳت‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ً‫ﺎ‬‫طﺑﻌ‬‫دارای‬‫ؤﻣن‬‫ﻣ‬ ‫و‬ ‫ﺎﻓر‬‫ﮐ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫ﻣوﺳوم‬ ‫ﻣردم‬ ‫از‬ ‫دﺳﺗﮫ‬ ‫دو‬ ‫اﯾن‬ . ‫اﺳت‬ ‫ﺟﺎوداﻧﮫ‬ ‫روﺣﯽ‬‫و‬ ‫ﺗﻧد‬‫ھﺳ‬‫ﻋ‬‫م‬‫ﻠ‬
. ‫ﺷود‬ ‫ﻧﺎﻣﯾده‬ ‫ﻣؤﻣﻧﺎﻧﮫ‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫و‬ ‫ﮐﺎﻓراﻧﮫ‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫ﺗواﻧد‬ ‫ﻣﯽ‬ ً‫ﺎ‬‫طﺑﻌ‬ ‫ھم‬ ‫آﻧﮭﺎ‬ ‫از‬ ‫ﺣﺎﺻل‬
‫آ‬ ‫ر‬‫اﮐﺛ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑﻠﮑ‬ ‫و‬ ‫ﺗﻧد‬‫ﻧﯾﺳ‬ ‫ﻔﯾد‬‫ﺳ‬ ‫و‬ ‫ﯾﺎه‬‫ﺳ‬ ‫و‬ ‫ﻗطﺑﯽ‬ ‫اﯾﻧﮕوﻧﮫ‬ ً‫ﺎ‬‫ﻋﻣوﻣ‬ ‫ﻣردم‬ ‫وﻟﯽ‬‫ﯽ‬‫ﻣ‬ ‫ر‬‫ﺑﺳ‬ ‫ﺎﺑﯾﻧﯽ‬‫ﺑﯾﻧ‬ ‫ﻌﯽ‬‫وﺿ‬ ‫در‬ ‫ﺎ‬‫ﻧﮭ‬‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫د‬‫ﺑرﻧ‬‫و‬‫ﻌﯽ‬‫ﺿ‬
‫ر‬‫ﻧظ‬ ّ‫د‬‫ﻣ‬ ‫را‬ ‫ﺎت‬‫ﺣﯾ‬ ‫از‬ ‫ﮫ‬‫ﺟﻧﺑ‬ ‫دو‬ ‫ر‬‫ھ‬ ‫ﺧود‬ ‫ﺎﻟﯾﺗﮭﺎی‬ّ‫ﻌ‬‫ﻓ‬ ‫در‬ ‫ﻣردم‬ ‫اﮐﺛر‬ ‫ﯾﻌﻧﯽ‬ . ‫ﺑﺎﺷد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫اﺷﺗراﮐﯽ‬ ‫و‬ ‫اﻟﺗﻘﺎطﯽ‬. ‫د‬‫دارﻧ‬‫ا‬‫از‬ ‫روه‬‫ﮔ‬ ‫ن‬‫ﯾ‬
‫ھﺳ‬ ‫وﯾش‬‫ﺧ‬ ‫ﮭﺎی‬‫ﺗﻼﺷ‬ ‫در‬ ‫ﺎﻣﯽ‬‫ﻧﺎﮐ‬ ‫و‬ ‫اﺑطﺎل‬ ‫دﭼﺎر‬ ً‫ﺎ‬‫ﻋﻣوﻣ‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﺷوﻧد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻧﺎﻣﯾده‬ ‫ﻣﺷرک‬ ‫ﮐرﯾم‬ ‫ﻗرآن‬ ‫زﻋم‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ﻣردم‬‫اﯾ‬ ‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫ﺗﻧد‬‫از‬ ‫ن‬
‫دا‬‫ﺧ‬ ‫ﻊ‬‫وﺿ‬ ‫ﮏ‬‫ﯾ‬ ‫ن‬‫اﯾ‬ ‫ﮫ‬‫ﻋﺎﻣﯾﺎﻧ‬ ‫طﻼح‬‫اﺻ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ . ‫ت‬‫اﺳ‬ ‫رک‬‫ﺷ‬ ‫وﯾژﮔﯾﮭﺎی‬-‫ﺧ‬‫ﺑ‬ ‫ﯽ‬‫ﻣ‬ ‫ﺎﺋﯽ‬‫رﻣ‬‫وب‬‫ﻣﺣﺳ‬ ‫دا‬‫ﺧ‬ + ‫ود‬‫ﺧ‬ ‫وط‬‫ﻣﺧﻠ‬ ‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫د‬‫ﺎﺷ‬
‫ﻣﯾ‬‫ﺷود‬‫ﺷرک‬ ‫دﯾﻧﯽ‬ ‫ﻣﻌرﻓت‬ ‫در‬ ‫وﻟﯽ‬ ‫آﯾد‬ ‫ﺣﺳﺎب‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫اﻋﺗدال‬ ‫ﻧوﻋﯽ‬ ‫ﻣﻧطﻘﯽ‬ ‫ﻟﺣﺎظ‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫م‬ّ‫ﺳو‬ ‫وﺿﻊ‬ ‫اﯾن‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ھرﭼﻧد‬ .‫ا‬‫ول‬‫ﺑﻘ‬ ‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫ﺳت‬
. ‫ﺑطﺎﻟت‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ﻣﺣﮑوم‬ ‫و‬ ‫اﺳت‬ ‫ﻋظﯾم‬ ‫ظﻠم‬ ‫ﻗرآن‬
‫ﻧو‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣواﺟﮫ‬ ‫اﯾﻧﺟﺎ‬ ‫در‬ ‫ﭘس‬ُ‫ﻣ‬ ‫م‬‫ﻋﻠ‬ : ‫ﺗﯾم‬‫ھﺳ‬ ‫ﻔﮫ‬‫ﻓﻠﺳ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫و‬ ‫اﻧدﯾﺷﮫ‬ ‫از‬ ‫ﻣﯽ‬ ّ‫ﺳو‬ ‫ع‬‫ﺎط‬‫اﻟﺗﻘ‬ ، ‫ﻔﮫ‬‫ﻓﻠﺳ‬ ‫رو‬‫ﻗﻠﻣ‬ ‫در‬ ‫م‬‫ﻋﻠ‬ ‫ن‬‫اﯾ‬ ! ‫رک‬‫ﺷ‬
‫ﺎم‬‫ﺑﻧ‬ ‫وﻓﯽ‬‫ﻓﯾﻠﺳ‬ ‫رب‬‫ﻏ‬ ‫ﻔﮥ‬‫ﻓﻠﺳ‬ ‫در‬ ‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫ت‬‫اﺳ‬ ‫وی‬‫ﻣﻌﻧ‬ ‫و‬ ‫ّی‬‫د‬‫ﺎ‬‫ﻣ‬ ‫ﺎی‬‫ھ‬ ‫ﮫ‬‫اﻧدﯾﺷ‬ ‫از‬ ‫وطﯽ‬‫ﻣﺧﻠ‬ ‫و‬ ‫زﯾﻧش‬‫ﮔ‬ ‫وﻋﯽ‬‫ﻧ‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫اﺳت‬ ‫ﺷده‬ ‫ﻧﺎﻣﯾده‬
‫اﻧد‬ ‫داﻧﺳﺗﮫ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺎﻧﯽ‬ ‫را‬ ‫ﻟوﮐرﺗﯾوس‬‫ﮐرد‬ ‫ﮐﺷﯽ‬ ‫ﺧود‬ ‫ﺟواﻧﯽ‬ ّ‫ﺳن‬ ‫در‬ ‫ﮐﮫ‬.‫ﻗﻠﻣرو‬ ‫اﯾن‬ ‫در‬‫در‬ ‫را‬ ‫ت‬‫ھراﮐﻠﯾ‬ ‫ﺎم‬‫ﺑﻧ‬ ‫وﻓﯽ‬‫ﻓﯾﻠﺳ‬ ‫ﺗوان‬ ‫ﻣﯽ‬
‫واره‬ ‫ھﻣ‬ ‫و‬ ‫د‬ ‫ﺧواﻧ‬ ‫ﯽ‬ ‫ﻣ‬ ‫ﺎﻧﯽ‬ ‫ﻓ‬ ‫را‬ ‫ﺎن‬ ‫اﻧﺳ‬ ‫ﮫ‬ ‫ﮐ‬ ‫ت‬ ‫داﻧﺳ‬ ‫ﮫ‬ ‫ﮐﺎﻓراﻧ‬ ‫و‬ ‫وی‬ ‫دﻧﯾ‬ ‫و‬ ‫ّی‬‫د‬‫ﺎ‬ ‫ﻣ‬ ً‫ﻼ‬‫ﺎﻣ‬ ‫ﮐ‬ ‫ﻔﮥ‬ ‫ﻓﻠﺳ‬ ‫و‬ ‫وم‬ ‫ﻋﻠ‬ ‫ﺎن‬ ‫ﺑﺎﻧﯾ‬ ‫از‬ ‫ﯽ‬ ‫ﯾﮑ‬ ‫ﺎن‬ ‫ﯾوﻧ‬
‫ود‬‫ﺑ‬ ‫دز‬‫ﭘﺎرﻣﻧﯾ‬ ‫ﺎم‬‫ﺑﻧ‬ ‫ﺎ‬‫اﯾﺗﺎﻟﯾ‬ ‫ﺎت‬‫اﻟﺋ‬ ‫رۀ‬‫ﺟزﯾ‬ ‫در‬ ‫دﯾﮕری‬ ‫ﺣﮑﯾم‬ ‫او‬ ‫ﻣﻘﺎﺑل‬ ‫ﻧﻘطﮥ‬ ‫در‬ . ‫ﺑود‬ ‫ﮔرﯾﺎن‬ ‫ﺣﮑﯾم‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ﻣﻌروف‬ ‫ﻟذا‬ ‫و‬ ‫ﻣﯾﮕرﯾﺳت‬

5. 5
‫ﺣﮑﯾﻣ‬ ‫ﮐﮫ‬‫روﺣﺎﻧﯽ‬ ‫و‬ ‫ّد‬‫ﺣ‬‫ﻣو‬ ‫ﯽ‬‫ﺳوﻓﯾ‬ ‫و‬‫ﺳ‬‫اﯾن‬ ‫ﺧﻠف‬ ‫ﺷﺎﮔردان‬ ‫از‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ . ‫ﺑود‬ ‫ﺟﺎھﻼن‬ ‫و‬ ‫ّﺎم‬‫ﮑ‬‫ﺣ‬ ‫آزار‬ ‫ﻣورد‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﺑود‬ ‫ت‬‫ﺎن‬‫ھﻣ‬ ‫ﺣﮑﯾم‬
‫ﻓﻠﺳﻔﮫ‬ ‫ﺑواﺳطﮥ‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫اﺳت‬ ‫ﺳﻘراط‬ً‫ﺎ‬‫ﻧﮭﺎﯾﺗ‬ ‫ﯽ‬‫وﻟ‬ ‫ت‬‫ﯾﺎﻓ‬ ‫ﮫ‬‫اداﻣ‬ ‫ﻏرب‬ ‫در‬ ‫ﺟرﯾﺎن‬ ‫ﺳﮫ‬ ‫اﯾن‬ . ‫ﮔردﯾد‬ ‫ﺷﮭﯾد‬ ‫اش‬ ‫ﺗوﺣﯾدی‬ ‫ھﺎی‬ ‫آﻣوزه‬ ‫و‬
‫ﺟواﻣ‬ ‫ﺑر‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﺑود‬ ‫اﻟﺣﺎدی‬ ‫و‬ ‫ﮔراﺋﯽ‬ ‫طﺑﯾﻌت‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎﺗرﯾﺎﻟﯾﺳﺗﯽ‬ ‫ﻓﻠﺳﻔﮥ‬‫و‬ ‫رﮐﺎﻧﮫ‬‫ﻣﺷ‬ ‫ﺎی‬‫ھ‬ ‫ﻔﮫ‬‫ﻓﻠﺳ‬ ‫و‬ ‫وم‬‫ﻋﻠ‬ ‫ﺎن‬‫ﺟرﯾ‬ ‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫د‬‫ﮔردﯾ‬ ‫ط‬ّ‫ﻠ‬‫ﻣﺳ‬ ‫ﻊ‬
. ‫ﮐﻧد‬ ‫اﻟﮭﯽ‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫و‬ ‫ﺗوﺣﯾدی‬ ‫ﻣﻌرﻓت‬ ‫و‬ ‫ﺣﻘﯾﻘﯽ‬ ‫دﯾن‬ ‫ﺟﺎﯾﮕزﯾن‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﭘرورد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫و‬ ‫دارد‬ ‫ﺧود‬ ‫ﺑﮭﻣراه‬ ‫ھﻣواره‬ ‫را‬ ‫اﻟﺗﻘﺎطﯽ‬
‫ﺎ‬‫ﺣﯾ‬ ‫ﻌﮥ‬‫ﺗوﺳ‬ ‫رای‬‫ﺑ‬ ‫ﺎن‬‫ﺟﮭ‬ ‫ﻧﺎﺧت‬‫ﺷ‬ ‫و‬ . ‫وی‬‫دﻧﯾ‬ ‫ر‬‫ﺣﻘﯾ‬ ‫ﺎل‬‫اﻣﯾ‬ ‫ﺎی‬‫ارﺿ‬ ‫ﺑرای‬ ‫و‬ ‫ﻣﯾرا‬ ‫ﺣﯾﺎت‬ ‫ﻣﺣدودۀ‬ ‫در‬ ‫ﺟﮭﺎن‬ ‫ﺷﻧﺎﺧت‬‫دی‬‫اﺑ‬ ‫و‬ ‫ت‬
‫آن‬ ‫ﺳﺎﺧﺗن‬‫آورد‬ ‫ﯽ‬‫ﻣ‬ ‫ﭘدﯾد‬ ‫را‬ ‫داﻧش‬ ‫از‬ ‫ﻣﺗﻔﺎوت‬ ً‫ﻼ‬‫ﮐﺎﻣ‬ ‫ﻧوع‬ ‫دو‬ ‫ﻟذا‬ ‫و‬ ‫ﺷﻧﺎﺧت‬ ‫ﻧوع‬ ‫دو‬ ‫اﯾن‬ . ‫ﺧداوﻧد‬ ‫ﺑﺳوی‬‫و‬‫ﻧ‬ ‫ز‬‫ﻧﯾ‬ ‫و‬‫ﻣﯽ‬ ّ‫و‬‫ﺳ‬ ‫ع‬
‫وم‬‫ﻋﻣ‬ ‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫ت‬‫اﺳ‬ ‫ﮫ‬‫رﯾﺷ‬ ‫ﯽ‬‫ﺑ‬ ‫و‬ ‫ﮐﻧﻧده‬ ‫ﻣﺻرف‬ ً‫ﺎ‬‫ﻋﻣوﻣ‬ ‫و‬ ‫ﺳطﺣﯽ‬ ‫ﻧوع‬ ‫ﮫ‬ّ‫ﺗ‬‫اﻟﺑ‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫دارد‬ ‫دو‬ ‫اﯾن‬ ‫اﺧﺗﻼط‬ ‫در‬ ‫ﺗﻼش‬ ‫ﮐﮫ‬‫ﻓ‬ ‫و‬ ‫وم‬‫ﻋﻠ‬‫ون‬‫ﻧ‬
‫آو‬ ‫ﺣﺳﺎب‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫م‬ّ‫ﺳو‬ ‫ﻧوع‬ ‫اﯾن‬ ‫از‬ ‫ﺗوان‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫را‬ ‫ﺟدﯾد‬ ‫ﻋﺻر‬ ‫ۀ‬ّ‫روزﻣر‬‫ﺑﻧﯾﺎدی‬ ‫ﺣﮑﻣﺗﮭﺎی‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠوم‬ ‫ﺣﺎﻟﯾﮑﮫ‬ ‫در‬ . ‫رد‬‫ﮐﺎﻓرا‬ ‫ﺎ‬‫ﯾ‬‫و‬ ‫د‬‫اﻧ‬ ‫ﮫ‬‫ﻧ‬
‫د‬ ‫د‬‫ﻧدارﻧ‬ ‫رگ‬‫ﻣ‬ ‫و‬ ‫د‬‫اﻧ‬ ‫ده‬‫ﻣﺎﻧ‬ ‫ﺎﻗﯽ‬‫ﺑ‬ ‫واره‬‫ھﻣ‬ ‫ﯽ‬‫اﻟﮭ‬ ‫وم‬‫ﻋﻠ‬ ً‫ﺎ‬‫طﺑﻌ‬ ‫و‬ ‫د‬‫ﻣﺎﻧدﮔﺎرﺗرﻧ‬ ‫وع‬‫ﻧ‬ ‫دو‬ ‫ن‬‫اﯾ‬ . ‫ﻣؤﻣﻧﺎﻧﮫ‬ ‫ﯾﺎ‬‫ﮫ‬‫ﺣﺎﻟﯾﮑ‬ ‫ر‬‫ﺑ‬‫از‬ ‫ﯾﺎری‬‫ﺳ‬
‫ﺑﻧ‬ ‫ای‬ ‫ﻔﮫ‬‫ﻓﻠﺳ‬ ‫ز‬‫ھرﮔ‬ ‫ل‬‫دﻟﯾ‬ ‫ﯾن‬‫ھﻣ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫درﺳت‬ ‫ﺷوﻧد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫اﺑطﺎل‬ ‫دﭼﺎر‬ ‫ای‬ ‫دوره‬ ‫ھر‬ ‫در‬ ‫طﺑﯾﻌﯽ‬ ‫ﻋﻠوم‬ ‫ﺑﻧﯾﺎدی‬ ‫اﺻول‬‫ﺎم‬‫ﻔﮥ‬‫ﻓﻠﺳ‬‫ﻋ‬‫م‬‫ﻠ‬
‫اﺳت‬ ‫ﻧﯾﺎﻓﺗﮫ‬ ‫ﭘﯾداﯾش‬ ‫اﻣﮑﺎن‬‫د‬ ‫زﯾرا‬‫ﺑﺎﺷد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫رﯾﺷﮫ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺗﻧﺎﻗض‬ ‫ﺑﻧﯾﺎدی‬ ‫ارای‬‫ط‬ ‫ﻔﮥ‬‫ﻓﻼﺳ‬ ‫درﯾﺞ‬‫ﺑﺗ‬ ‫ذا‬‫ﻟ‬ ‫و‬ .‫اﻟﺣ‬ ‫و‬ ‫ﯽ‬‫ﺑﯾﻌ‬‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫ﺎدی‬
‫د‬‫ﮐﻧﻧ‬ ‫ﻋﻠﻣﯽ‬ ‫را‬ ‫ﻓﻠﺳﻔﮫ‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﺷدﻧد‬ ‫ﻣﺟﺑور‬ ‫ﻧﮭﻧد‬ ‫ﺑﻧﺎ‬ ‫را‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫ﻓﻠﺳﻔﮥ‬ ‫و‬ ‫ﮐﻧﻧد‬ ‫ﻓﻠﺳﻔﮫ‬ ‫دارای‬ ‫را‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫ﻧﺗواﻧﺳﺗﻧد‬‫ن‬‫اﯾ‬ ‫در‬ ‫و‬‫درن‬‫ﻣ‬ ‫ﻼش‬‫ﺗ‬
‫ا‬ ‫اﻟﺣﺎدی‬ ‫و‬ ‫طﺑﯾﻌﯽ‬ ‫ﻓﻠﺳﻔﮥ‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﺑود‬‫دﮔر‬‫ھﺎﯾ‬ ‫ون‬‫ﭼ‬ ‫ﯽ‬‫ﮐﺳ‬ ‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫ﺎ‬‫آﻧﺟ‬ ‫ﺎ‬‫ﺗ‬ ‫د‬‫ﮔردﯾ‬ ‫زم‬‫ﻧﯾﮭﯾﻠﯾ‬ ‫و‬ ‫ﯽ‬‫ﻓروﭘﺎﺷ‬ ‫ﺎر‬‫دﭼ‬ ‫روﭘﺎ‬،‫ﻔﮫ‬‫ﻓﻠﺳ‬ ‫ﺎن‬‫ﭘﺎﯾ‬‫ر‬‫ا‬
‫ﻓﻠ‬ ‫ردن‬‫ﮐ‬ ‫ﯽ‬‫ﻋﻠﻣ‬ ‫رای‬‫ﺑ‬ ‫ﻼش‬‫ﺗ‬ . ‫ﺷوﻧد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻣﻧﺗﮭﯽ‬ ‫ﻧﯾﮭﯾﻠﯾزم‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ﻏرب‬ ‫ﻣدرن‬ ‫ھﺎی‬ ‫ﻓﻠﺳﻔﮫ‬ ‫ھﻣﮥ‬ ‫ﻟذا‬ ‫و‬ ‫ﻧﻣود‬ ‫اﻋﻼن‬‫دان‬‫ﺑ‬ ‫ﻔﮫ‬‫ﺳ‬‫ﻣ‬‫ﺎ‬‫ﻌﻧ‬
‫د‬‫ﺷ‬ ‫دش‬‫ﻓرزﻧ‬ ‫ﻠﯾم‬‫ﺗﺳ‬ ‫ﺧودش‬ ‫ﮐﻧد‬ ‫ﺗرﺑﯾت‬ ‫را‬ ‫ﻓرزﻧدش‬ ‫ﻧﺗواﻧﺳت‬ ‫ﭼون‬ ‫ﭘدری‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﺑود‬‫ﮔر‬ ‫ﮫ‬ ّ‫ﭼ‬‫ﺑ‬ ‫و‬‫او‬ ‫ﮥ‬‫ﺑﺎزﯾﭼ‬ ‫و‬ ‫د‬‫دﯾ‬‫ﮔ‬. ‫ت‬‫ﺷ‬‫رآن‬‫ﻗ‬
‫ﮐرﯾم‬‫وﻧد‬‫ﺷ‬ ‫ﯽ‬‫ﻣ‬ ‫ﻼک‬‫ھ‬ ‫و‬ ‫وا‬‫رﺳ‬ ‫آن‬ ‫طﮥ‬‫ﺑواﺳ‬ ‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫ﺧواﻧد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ای‬ ‫ﺑﺎزﯾﭼﮫ‬ ‫را‬ ‫ﮐﺎﻓران‬ ‫ﻋﻠم‬.‫ن‬‫اﯾ‬ ‫ر‬‫ﺑ‬ ‫ﻼوه‬‫ﻋ‬ ‫و‬‫ﮐ‬ ‫د‬‫ﻓرﻣﺎﯾ‬ ‫ﯽ‬‫ﻣ‬‫ﮫ‬
‫ﺑﺎ‬ ‫اﯾﻧﺎن‬ ‫و‬ ‫داﻧﻧد‬ ‫ﻧﻣﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺟﺎھﻠﻧد‬ ‫ﺧود‬ ‫ﺣﺎﻟﯾﮑﮫ‬ ‫در‬ ‫ﺧواﻧﻧد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺳﻔﯾﮫ‬ ‫را‬ ‫ﻣؤﻣﻧﺎن‬ ‫و‬ ‫ﻋﺎﻟم‬ ‫را‬ ‫ﺧود‬ ‫ﮐﺎﻓران‬‫ا‬‫ﺎ‬‫دﻧﯾ‬ ‫ﯾﻧﮑﮫ‬‫ﺗﻧد‬‫ﻣﯾﭘرﺳ‬ ‫را‬
‫درﺑ‬ ‫ﯽ‬ّ‫ﺗ‬‫ﺣ‬ ‫وﻟﯽ‬‫اﻣ‬ ‫ﯽ‬‫ﻗرآﻧ‬ ‫ﻣﻌﺎرف‬ ‫و‬ ‫آﯾﺎت‬ ‫اﯾن‬ . ‫اﺳت‬ ‫ﻣؤﻣﻧﺎن‬ ‫ﻧزد‬ ‫در‬ ‫ﻧﯾز‬ ‫دﻧﯾﺎ‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫و‬ ‫ﻧدارﻧد‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫آن‬ ‫ﺎرۀ‬‫ر‬‫اﮐﺛ‬ ‫روزه‬‫ﮫ‬‫ﯾﺎﻓﺗ‬ ‫ن‬ّ‫ﯾ‬‫ﺗﻌ‬ ً‫ا‬
. ‫اﻧد‬
‫ﻠطﮫ‬‫ﺳ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎک‬‫ھراﺳ‬ ‫ذاﺗﯽ‬ ‫دارای‬ ً‫ﺎ‬‫ﺗﻣﺎﻣ‬ ‫اﺳت‬ ‫ﻗﯾﺎﻣت‬ ‫و‬ ‫آﺧرت‬ ‫اﻧﮑﺎر‬ ‫از‬ ‫ﺑرﺧﺎﺳﺗﮫ‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﮐﺎﻓران‬ ‫ﻋﻠوم‬ ‫و‬ ‫اﻧدﯾﺷﮫ‬‫و‬‫ﻣﺗ‬ ‫و‬ ‫و‬‫ﺟ‬‫ّش‬‫ﺣ‬‫و‬
‫ﻧ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎاﻣﻧﯽ‬ ‫اﺣﺳﺎس‬ ‫ﺣﺎﺻل‬ ‫زﯾرا‬ ‫اﺳت‬ ‫آﻓرﯾن‬ ‫ﺟﻧﮓ‬‫ﺎﺑ‬‫ﻋﯾن‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎﺷد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺟﮭﺎن‬ ‫در‬ ‫ودی‬‫ﺎن‬‫ﺟﮭ‬ ‫ر‬‫ﺑ‬ ‫ﻠطﮫ‬‫ﺳ‬ ‫ﺎ‬‫ﺑ‬ ‫ﺎل‬‫ﺣ‬‫ﯽ‬‫ﻣ‬ ‫ﻼش‬‫ﺗ‬
‫ر‬‫ﻣﻧظ‬ ‫ن‬‫اﯾ‬ ‫از‬ ‫ل‬‫ﺣﺎﺻ‬ ‫وم‬‫ﻋﻠ‬ ‫و‬ ‫ﺎ‬‫ھ‬ ‫ﮫ‬‫اﻧدﯾﺷ‬ . ‫د‬‫ﮐﻧﻧ‬ ‫ﺎء‬‫اﻟﻘ‬ ‫ﺎوداﻧﮕﯽ‬‫ﺟ‬ ‫ﺎس‬‫اﺣﺳ‬ ‫ود‬‫ﺧ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫ﺎذب‬‫ﮐ‬ ‫وﻋﯽ‬‫ﻧ‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮐﻧﻧد‬‫د‬‫ر‬‫ﮐ‬ ‫رآن‬‫ﻗ‬ ‫ر‬‫ﯾم‬
‫ﮫ‬ ‫ﺑ‬ ‫وم‬‫ﻣوﺳ‬»‫ﯽ‬‫ﺑﻐ‬ ‫م‬‫ﻋﻠ‬«‫ﺎ‬‫اﻓﮑ‬ ‫ل‬‫ﻣﻘﺎﺑ‬ ‫در‬ ‫و‬ . ‫ت‬‫اﺳ‬ ‫روز‬‫اﻓ‬ ‫ﮓ‬‫ﺟﻧ‬ ‫و‬ ‫ﺎوز‬‫ﻣﺗﺟ‬ ‫و‬ ‫ل‬‫ﺑﺧﯾ‬ ‫ﯽ‬ ‫ذاﺗ‬ ‫دارای‬ ‫ﮫ‬ ‫ﮐ‬ ‫د‬‫ﺑﺎﺷ‬ ‫ﯽ‬‫ﻣ‬‫ﻋﻠ‬ ‫و‬ ‫ر‬‫وم‬
‫و‬ ‫ﺻﺎﻟﺣﺎﻧﮫ‬ ‫ﻋﻠوﻣﯽ‬ ‫اﺳت‬ ‫ﺑوده‬ ‫ﻋﺻری‬ ‫ھر‬ ‫در‬ ‫ﺧﺎﻟص‬ ‫ﻣؤﻣﻧﺎن‬ ‫و‬ ‫اوﻟﯾﺎء‬ ‫و‬ ‫اﻧﺑﯾﺎء‬ ‫ﻧزد‬ ‫در‬ ً‫ﺎ‬‫اﺳﺎﺳ‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﻣؤﻣﻧﺎﻧﮫ‬‫ﻣ‬ ‫و‬ ‫ﺧﺎﺷﻊ‬‫ﮭرﺑﺎن‬
‫ﻋﻠ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺗﺟﺎوز‬ ‫ﻋﻠم‬ : ‫اﯾﻣن‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫و‬ ‫ھراﺳﺎن‬ ‫ﻋﻠم‬ : ‫اﺳت‬ ‫ﺑﺧﺷﻧده‬ ‫و‬ ‫ﺻﺑور‬ ‫و‬ ‫ﺳﻠﯾم‬ ‫و‬ ‫اﯾﻣن‬ ‫ذاﺗﯽ‬ ‫دارای‬ ‫و‬ ‫اﺳت‬‫ﺑﺧﺷﻧده‬ ‫م‬!
‫ﺎ‬‫ﺑ‬ ‫ﺎن‬‫ﻣؤﻣﻧ‬ ‫ﺑﺳﺎ‬ ‫ﭼﮫ‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﺷﺎھدﯾم‬ ً‫ا‬‫ﻣﮑرر‬ ‫ﮐرﯾم‬ ‫ﻗرآن‬ ‫در‬‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫ﺗﻼی‬‫اﺑ‬»‫ﯽ‬‫ﺑﻐ‬ ‫م‬‫ﻋﻠ‬«‫و‬ ‫ده‬‫ﮔراﺋﯾ‬ ‫ﺗم‬‫ﺳ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫درﯾﺞ‬‫ﺑﺗ‬‫ود‬‫ﺧ‬ ‫ﺎن‬‫اﯾﻣ‬‫ر‬‫از‬ ‫ا‬
‫اﻣرو‬ ‫را‬ ‫ت‬ّ‫ﯾ‬‫واﻗﻌ‬ ‫اﯾن‬ . ‫دھﻧد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫دﺳت‬‫ﭼﻧ‬ ‫ﺎ‬‫ﺑ‬ ‫ؤﻣﻧﯽ‬‫ﻣ‬ ‫ﺎﻧﮭﺎی‬‫اﻧﺳ‬ ‫ﮫ‬‫ﭼﮕوﻧ‬ ً‫ﻼ‬‫ﺛ‬‫ﻣ‬ ‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫ﺎھدﯾم‬‫ﺷ‬ ‫ﺎن‬‫ﺟﮭ‬ ‫در‬ ‫ز‬‫ﻧﯾ‬ ‫زه‬‫ﺗﺣﺻ‬ ‫ﺎل‬‫ﺳ‬ ‫د‬‫ﯾﻼت‬
‫ﻣﺷ‬ ‫ﻧﯾز‬ ‫اﻋﺗﻘﺎدی‬ ‫ﻟﺣﺎظ‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫و‬ ‫ﮔراﯾﻧد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫اﺧﻼﻗﯽ‬ ‫ﻣﻔﺎﺳد‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ﮔﺷﺗﮫ‬ ‫رواﻧﯽ‬ ‫اﺳﺗﺣﺎﻟﮥ‬ ‫دارای‬ ‫ﯽ‬ّ‫ﻠ‬‫ﺑﮑ‬ ‫داﻧﺷﮕﺎھﯽ‬‫ر‬‫ﻧﮭﺎﯾ‬ ‫و‬ ‫ک‬‫ﺎ‬‫ﯾ‬ ‫ﺎﻓر‬‫ﮐ‬ ً‫ﺎ‬‫ﺗ‬
‫ﺑت‬ ‫ھﻣﺎﻧﺎ‬ ‫دﯾن‬ ‫ﻗﺑﺎل‬ ‫در‬ ‫آﻧﮭﺎ‬ ‫اﺻﻠﯽ‬ ‫ﺣرﺑﮥ‬ ‫و‬ ‫ﺷوﻧد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻣﻧﺎﻓﻖ‬‫اﻋظ‬‫ا‬ ‫اﯾن‬ . ‫ﺷود‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻧﺎﻣﯾده‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫اﺳت‬ ‫ﻣﯽ‬‫راد‬‫ﻓ‬‫ﺑ‬ ‫ط‬‫ﻓﻘ‬‫ﺎظ‬‫ﻟﺣ‬ ‫ﮫ‬
‫واد‬ ‫در‬ ‫ﺎم‬‫ﮔ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫ﺎم‬‫ﮔ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑﻠﮑ‬ ‫ﺷوﻧد‬ ‫ﻧﻣﯽ‬ ‫اﻟﺣﺎدی‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎﺗرﯾﺎﻟﯾﺳﺗﯽ‬ ‫ﮔراﯾﺷﺎت‬ ‫دﭼﺎر‬ ‫اﻋﺗﻘﺎدی‬‫ل‬‫ﻋﻣ‬ ‫ی‬‫رﺑ‬ ‫وی‬‫ﺑﺳ‬ ‫ز‬‫ﻧﯾ‬‫و‬ ‫ﺎ‬‫رﯾ‬ ‫و‬ ‫ﺎ‬‫و‬ ‫ﺎ‬‫زﻧ‬
‫د‬‫روﻧ‬ ‫ﯽ‬‫ﻣ‬ ‫ﻠﺣﺗﯽ‬‫ﻣﺻ‬ ‫دروﻏﮭﺎی‬‫ﻓﻠ‬ ‫وان‬‫ﻋﻧ‬ ‫ت‬‫ﺗﺣ‬ ‫و‬ ‫د‬‫ﮐﻧﻧ‬ ‫ﯽ‬‫ﻣ‬ ‫دﯾس‬‫ﺗﻘ‬ ، ‫ﯽ‬‫ﻋﻠﻣ‬ ‫طﻼح‬‫اﺻ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫ﺎﺑﯾر‬‫ﺗﻌ‬ ‫ﺎ‬‫ﺑ‬ ‫را‬ ‫ﺎن‬‫ﮔﻧﺎھ‬ ‫و‬‫ﺎﺋﯽ‬‫ھ‬ ‫ﻔﮫ‬‫ﺳ‬
‫ﺎﻗر‬‫ﺑ‬ ‫د‬ّ‫ﻣ‬‫ﻣﺣ‬ ‫اﻣﺎم‬ ‫وﻟﯽ‬ . ‫ﭘوﺷﺎﻧﻧد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫و‬ ‫ﻋظﻣت‬ ‫ﻟﺑﺎس‬ ‫ﺧود‬ ‫ﮐﻔر‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ﺑراﺑری‬ ‫و‬ ‫آزادی‬ ‫ھﻣﭼون‬(‫)ع‬‫ﮑﺎ‬‫ﺷ‬ ‫ﮫ‬‫ﮐ‬‫م‬‫ﻋﻠ‬ ‫ﻓﻧدۀ‬‫ت‬‫اﺳ‬
‫اﺳت‬ ‫ﺟﮭﻠﯽ‬ ‫ﺑﻠﮑﮫ‬ ‫ﻧﯾﺳت‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫ﻧﮑﻧد‬ ‫اﺻﻼح‬ ‫را‬ ‫ﺻﺎﺣﺑش‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﻋﻠﻣﯽ‬ ‫آن‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﻓرﻣﺎﯾد‬ ‫ﻣﯽ‬‫ﻋ‬ ‫ﻟﺑﺎس‬ ‫ﮐﮫ‬‫ﮐرده‬ ‫ﺗن‬ ‫ﺑر‬ ‫ﻠم‬‫ا‬‫در‬ . ‫ﺳت‬‫واﻗ‬‫ﻊ‬
‫ھﻣﺎن‬ ‫اﯾن‬»‫ﺑﻐﯽ‬ ‫ﻋﻠم‬«. ‫اﺳت‬
‫ھر‬ ‫و‬ ‫ﮐﻼم‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫ﻣﻧظر‬ ‫از‬ ‫ﻧﮕﺎھﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬‫رد‬‫ﻋﻣﻠﮑ‬ ‫ر‬‫ﺑ‬ ‫ﻖ‬‫ﻣﻧطﺑ‬ ‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫ﯾم‬‫ﮐﻧ‬ ‫اﺳﺗﺧراج‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫واژۀ‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫اﺻﯾﻠﯽ‬ ‫ﻣﻌﻧﺎی‬ ‫ﺗواﻧﯾم‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻣﻧوﺗﯾﮏ‬
‫واژۀ‬ : ‫اﺳت‬ ‫آن‬ ‫واﻗﻌﯽ‬»ِ‫ﻋ‬‫ﻠم‬«‫ﻣﺻدر‬ ‫از‬ ‫ﻗرآﻧﯽ‬ ‫ﻗﺎﻣوس‬ ‫در‬»َ‫م‬َ‫ﻠ‬َ‫ﻋ‬«‫دف‬‫ھ‬ ‫وی‬‫ﺑﺳ‬ ‫ت‬‫اﺳ‬ ‫راه‬ ‫ذاری‬‫ﮔ‬ ‫ﻧﺷﺎﻧﮫ‬ ‫ﻣﻌﻧﺎی‬ ‫ﺑﮫ‬‫دﯾن‬‫ﺑ‬ .
‫م‬‫ﻋﻠ‬ ‫ﺎ‬‫اﯾﻧﺟ‬ ‫در‬ ‫س‬‫ﭘ‬ . ‫ت‬‫اﺳ‬ ‫ت‬‫ﺧﻠﻘ‬ ‫ﯽ‬‫ذاﺗ‬ ‫د‬‫ﻣﻘﺻ‬ ‫و‬ ‫ﺎن‬‫اﻧﺳ‬ ‫دف‬‫ھ‬ ‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫ت‬‫ﺧداﺳ‬ ‫وی‬‫ﺑﺳ‬ ‫راه‬ ‫ﯾﺎﻓﺗن‬ ‫ﻣﻌﻧﺎی‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫اﯾﻧﺟﺎ‬ ‫در‬ ‫ﺗرﺗﯾب‬
‫را‬‫زﯾ‬ .‫ن‬‫ِدﯾ‬ ‫م‬‫ﻋﻠ‬ ‫ﯾﻌﻧﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﭘروردﮔﺎر‬ ‫ﯾﻌﻧﯽ‬ ‫ﮐﻣﺎل‬ ‫ﺑﺳوی‬ ‫ﯾﺎﺑﯽ‬ ‫راه‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫ھﻣﺎن‬»‫ن‬‫دﯾ‬«‫ﺎی‬‫ﻣﻌﻧ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫ت‬‫ﻟﻐ‬ ‫در‬ ‫م‬‫ھ‬»‫راه‬«‫ﯽ‬‫ﻣ‬
‫ﻣﯽ‬ ‫ﭘس‬ ‫ﺑﺎﺷد‬‫ذ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻌﻧﺎ‬ ‫دارای‬ ‫دﯾن‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﺑﯾﻧﯾم‬‫ﺎﺋﯽ‬‫اروﭘ‬ ‫ﮓ‬‫ﻓرھﻧ‬ ‫در‬ ‫ﯽ‬‫وﻟ‬ . ‫ﻧد‬‫ﺑﺎﺷ‬ ‫ﯽ‬‫ﻣ‬ ‫ذﯾر‬‫ﻧﺎﭘ‬ ‫ﺟداﺋﯽ‬ ‫ھم‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫واﺣدﻧد‬ ‫اﺗﯽ‬
‫واژۀ‬science‫ﺑﺎﺷد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫ﻣﺗرادف‬ ‫ﮐﮫ‬‫اﯾن‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎﺷد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﮏ‬ّ‫ﻠ‬‫ﺗﻣ‬ ‫و‬ ‫ط‬ّ‫ﻠ‬‫ﺗﺳ‬ ‫و‬ ‫اﺣﺎطﮫ‬ ‫و‬ ‫ﯾﺎﺑﯽ‬ ‫دﺳت‬ ‫ﻣﻌﻧﺎی‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ﺧود‬ ‫ﻣﺻدر‬ ‫در‬
‫ارو‬ ‫ﮔراﺋﯽ‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﺑﯾﻧﯾم‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻟذا‬ ‫و‬ ‫اﺳت‬ ‫آﻣده‬ ‫اﻣروز‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫اﺳت‬ ‫ﯾوﻧﺎﻧﯽ‬ ‫ﻋﻠوم‬ ‫ھدف‬ ‫و‬ ‫ت‬ّ‫ﯾ‬‫ﻣﺎھ‬ ‫ھﻣﺎن‬‫ﺟﮭﺎﻧﺧواری‬ ‫ﻋﯾن‬ ‫ﭘﺎﺋﯽ‬
‫م‬‫ھ‬ ‫م‬‫ﻋﻠ‬ ‫ن‬‫اﯾ‬ ‫ﻠﯽ‬‫اﺻ‬ ‫ﺎن‬‫ﺣﺎﻣﯾ‬ ‫و‬ ‫ﺎﺣﺑﺎن‬‫ﺻ‬ ‫ز‬‫ﻧﯾ‬ ‫و‬ ‫ت‬‫اﺳ‬ ‫آورده‬ ‫ﺎن‬‫ارﻣﻐ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫را‬ ‫زم‬‫ﻧﯾﮭﯾﻠﯾ‬ ‫و‬ ‫ﺎد‬‫اﻟﺣ‬ ً‫ﺎ‬‫ﻧﮭﺎﯾﺗ‬ ‫ﻔﯽ‬‫ﻓﻠﺳ‬ ‫ﻟﺣﺎظ‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫و‬ ‫اﺳت‬
‫ل‬‫ﺑﺧ‬ ‫از‬ ‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫ت‬‫رﻓ‬ ‫رش‬‫ذﮐ‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫اﺳت‬ ‫ﻗرآﻧﯽ‬ ‫ﻓرھﻧﮓ‬ ‫در‬ ‫ﺑﻐﯽ‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫ھﻣﺎن‬ ‫اﯾن‬ . ‫ﺗﺑﮭﮑﺎرﻧد‬ ‫و‬ ‫ّی‬‫د‬‫ﻣﺎ‬ ‫ﻗدرﺗﮭﺎی‬ ‫ﺻﺎﺣﺑﺎن‬ ‫و‬ ‫اﻣﭘرﯾﺎﻟﯾزم‬
‫ﺟ‬ ‫ﻧﺎﺑودی‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫و‬ ‫ﺑرآﻣده‬ ‫ﮐﻔر‬ ‫و‬‫د‬‫ﭘدﯾ‬ ‫ﯽ‬‫ﺟﻣﻌ‬ ‫ﺎی‬‫اﻣﺣ‬ ‫ﻼﺣﮭﺎی‬‫ﺳ‬ ، ‫ﯽ‬‫ﺷﻧﺎﺳ‬ ‫روب‬‫ﻣﯾﮑ‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫از‬ ‫ﺑﻧﺎﮔﺎه‬ ‫اﮔر‬ ‫اﯾن‬ ‫ﺑﻧﺎﺑر‬ . ‫رود‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﮭﺎن‬
‫آز‬ ‫در‬ ‫ﺎ‬‫ﯾ‬ ‫و‬ ‫ود‬‫ﺷ‬ ‫ﯽ‬‫ﻣ‬ ‫د‬‫ﺗوﻟﯾ‬ ‫ﯽ‬‫اﺗﻣ‬ ‫ب‬‫ﺑﻣ‬ ‫ای‬ ‫ه‬ّ‫ذر‬ ‫ﮏ‬‫ﻓﯾزﯾ‬ ‫از‬ ‫ﺎ‬‫ﯾ‬ ‫و‬ ‫آﯾد‬ ‫ﻣﯽ‬، ‫ﺎ‬‫ﻣﺎﻻرﯾ‬ ‫ن‬‫واﮐﺳ‬ ‫د‬‫ﺗوﻟﯾ‬ ‫ﮕﺎھﮭﺎی‬‫ﻣﺎﯾﺷ‬‫دز‬‫اﯾ‬ ‫روس‬‫وﯾ‬
‫ﻗ‬ ‫و‬ ‫ﻣرگ‬ ‫از‬ ‫ﻓرار‬ ‫اﻧﮕﯾزۀ‬ ‫ﺑر‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﻋﻠﻣﯽ‬ . ‫ﻧﯾﺳت‬ ‫ّب‬‫ﺟ‬‫ﺗﻌ‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫ھم‬ ‫ﺧﯾﻠﯽ‬ ‫ﺟﮭد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺑﯾرون‬‫ر‬‫ﺑ‬ ‫د‬‫ﺟﺎوﯾ‬ ‫ﺣﯾﺎت‬ ‫اﯾﺟﺎد‬ ‫ھدف‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫و‬ ‫ﯾﺎﻣت‬

6. 6
‫زﻣﯾن‬ ‫روی‬‫ﯽ‬‫ﻣ‬ ‫ر‬‫ﺑﮭﺗ‬ ‫ﺎ‬‫اﯾﻧﺟ‬ ‫در‬ . ‫ود‬‫ﺷ‬ ‫ﯽ‬‫ﻣ‬ ‫ﺎﺑودی‬‫ﻧ‬ ‫و‬ ‫ﻣرگ‬ ‫د‬ّ‫ﻟ‬‫ﻣو‬ ‫ﺧود‬ ‫آﮔﺎھﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻣﯾل‬ ‫ﻋﻠﯾرﻏم‬ ‫ﮐﻧد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺎﻟﯾت‬ّ‫ﻌ‬‫ﻓ‬ ‫آﺧرت‬ ‫اﻧﮑﺎر‬ ‫و‬
‫در‬ . ‫د‬‫ﮔردﻧ‬ ‫ﯽ‬‫ﻣ‬ ‫ﻼک‬‫ھ‬ ‫و‬ ‫وا‬‫رﺳ‬ ‫آن‬ ‫ﺎ‬‫ﺑ‬ ‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫ت‬‫آﻧﮭﺎﺳ‬ ‫دﺳت‬ ‫در‬ ‫ای‬ ‫ﺑﺎزﯾﭼﮫ‬ ‫ﭼون‬ ‫ﮐﺎﻓران‬ ‫ﻋﻠوم‬ ‫ﮐرﯾم‬ ‫ﻗران‬ ‫ﺑﻘول‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﻓﮭﻣﯾد‬ ‫ﺗوان‬
‫ﻣﯽ‬ ‫ﮐرﯾم‬ ‫ﻗرآن‬‫و‬ ‫د‬‫ﻓرﻣﺎﯾ‬ ‫ﯽ‬‫ﻣ‬ ‫ﺎ‬‫اﻋط‬ ‫ﺎت‬‫درﺟ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫ﺎن‬‫ﺟﮭﺎدﺷ‬ ‫و‬ ‫ﺎز‬‫ﻧﯾ‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ﺑﺳﺗﮫ‬ ‫ﻣؤﻣﻧﺎﻧش‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫را‬ ‫ﺣﮑﻣت‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫ﺧداوﻧد‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﺧواﻧﯾم‬
. ‫ﻧﯾﺳت‬ ‫دﯾن‬ ً‫ﺎ‬‫اﺳﺎﺳ‬ ‫ﻧﯾز‬ ‫اﺳت‬ ‫ﻣﻧﺎﻓﻘﺎن‬ ‫ﻧزد‬ ‫در‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫آﻧﭼﮫ‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ھﻣﺎﻧطور‬ ‫ﻧﯾﺳت‬ ‫ﻋﻠم‬ ً‫ﺎ‬‫اﺳﺎﺳ‬ ‫اﺳت‬ ‫ﮐﺎﻓران‬ ‫ﻧزد‬ ‫در‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫آﻧﭼﮫ‬‫ﯾﮑﯽ‬ ‫آن‬
‫د‬ ‫ھم‬ ‫اﯾن‬ ‫و‬ ‫ﺟوﺳت‬ ‫ﺳﻠطﮫ‬ ‫ﻋﻠم‬ً‫ﻼ‬‫اﺻ‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫اﺳت‬ ‫ﺑﮭﺗر‬ ‫و‬ ‫ﺟوﺳت‬ ‫ﺳﻠطﮫ‬ ‫ﯾن‬‫ت‬‫ﺣرﻣ‬ ‫ﺎ‬‫ﺗ‬ ‫ﺑزداﺋﯾم‬ ‫آﻧﮭﺎ‬ ‫ﺻﻔﺎت‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫دﯾن‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫واژۀ‬
. ‫دارﯾم‬ ‫ﭘﺎس‬ ‫را‬ ‫دﯾن‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠم‬
‫ﺻﺎﻟﺢ‬ ‫ذاﺗش‬ ‫در‬ ‫واﻗﻌﯽ‬ ‫ﻋﻠم‬‫ﻣﮭرﺑ‬ ‫و‬‫ﺎ‬‫اﻧﺳ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫ّد‬‫ﮭ‬‫ﻣﺗﻌ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺧش‬ ‫اﯾﻣﻧﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺎن‬‫ﺎﻧﮭﺎﺋﯽ‬‫اﻧﺳ‬ ‫از‬ ‫ده‬‫ﺑرآﻣ‬ ‫را‬‫زﯾ‬ ‫ت‬‫اﺳ‬ ‫ن‬‫ت‬‫اﺳ‬ ‫ؤﻣن‬‫ﻣ‬‫ﮫ‬‫ﮐ‬
. ‫ﻣردم‬ ‫دوﺳﺗدار‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎﺷﻧد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﭘروردﮔﺎرﺷﺎن‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ّد‬‫ﮭ‬‫ﻣﺗﻌ‬ ‫و‬ ‫ﺻﺎﻟﺣﻧد‬
‫ﺗوان‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﻔﺎﺻﯾل‬ ‫اﯾن‬ ‫ﺑﺎ‬ٰ‫ﺧﻧﺛﯽ‬ ‫ذاﺗﯽ‬ ‫دارای‬ ‫را‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ای‬ ‫ﮫ‬ّ‫ﯾ‬‫ﻧظر‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﮔﻔت‬‫ھﻣﭼون‬ ‫و‬ ‫داﻧد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺑﯾطرف‬ ‫و‬‫ا‬‫ﯽ‬‫ﺑ‬ ‫زاری‬‫ﺑ‬‫ا‬‫در‬ ‫راده‬
‫دﯾ‬ ‫از‬ ‫را‬‫زﯾ‬ ‫ت‬‫اﺳ‬ ‫د‬ ّ‫ﮭ‬‫ﻣﺗﻌ‬ ً‫ﺎ‬‫ذاﺗ‬ ‫م‬‫ﻋﻠ‬ . ‫ت‬‫اﺳ‬ ‫ل‬‫ﺑﺎط‬ ‫ری‬‫ﻧظ‬ ‫ﯽ‬‫ﻗرآﻧ‬ ‫ﻣﻧظر‬ ‫از‬ ‫ﻻاﻗل‬ ‫ﮐﻧد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻓرض‬ ‫ﺻﺎﺣﺑﺎﻧش‬ ‫دﺳت‬‫د‬ ‫و‬ ‫ت‬‫اﺳ‬ ‫ن‬‫ن‬‫ﯾ‬
‫ﺑ‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ﺧداﯾش‬ ‫ّد‬‫ﮭ‬‫ﺗﻌ‬ ‫و‬ ‫ﺧداﯾش‬ ‫و‬ ‫ﺧود‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫اﻧﺳﺎن‬ ‫ّد‬‫ﮭ‬‫ﺗﻌ‬ : ‫ﻧﯾﺳت‬ ‫ّد‬‫ﮭ‬‫ﺗﻌ‬ ‫ﺟز‬ ‫ﭼﯾزی‬ّ‫ﺗ‬‫ﺣ‬ ‫دﯾدﮔﺎه‬ ‫اﯾن‬ ‫از‬ . ‫ﻧدﮔﺎن‬‫ﺑﻐ‬ ‫م‬‫ﻋﻠ‬ ‫ﯽ‬‫دارای‬ ‫م‬‫ھ‬ ‫ﯽ‬
‫دارای‬ ‫اﻧﺳﺎن‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ﻋداوت‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫اﺳت‬ ‫ﺷﯾطﺎن‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ّدش‬‫ﮭ‬‫ﺗﻌ‬ ‫وﻟﯽ‬ ‫اﺳت‬ ‫ّد‬‫ﮭ‬‫ﻣﺗﻌ‬ ‫ذاﺗﯽ‬‫ﺑ‬ ‫ﯽ‬‫ﻣ‬ ‫وف‬‫ﻣﺧ‬ ‫ای‬ ‫اراده‬ ‫و‬ ‫د‬‫ﻋﮭ‬‫ﺎﻧ‬‫ھﻣ‬ ‫د‬‫ﺎﺷ‬‫طو‬‫ر‬
. ‫ﺑﺎﺷد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫اﻧﺳﺎن‬ ‫ﮔﻣراھﯽ‬ ‫آن‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫دارد‬ ‫ّی‬‫د‬‫ﺗﻌﮭ‬ ‫اﻧﺳﺎن‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ھم‬ ‫اﺑﻠﯾس‬ ‫ﮐﮫ‬‫و‬ ‫ﮔﻣراھﯽ‬ ‫ﺑﺎﻋث‬ ‫ﺑﻐﯽ‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫اﮔر‬ ‫ﭘس‬‫ر‬ ‫و‬ ‫ﺎھﯽ‬‫ﺗﺑ‬‫واﺋﯽ‬‫ﺳ‬
‫ﭘﯾرو‬. ‫اﺳت‬ ‫ﮐﺎﻓران‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ﮐﺎﻓراﻧﮫ‬ ‫ّی‬‫د‬‫ﺗﻌﮭ‬ ‫ﺣﺿور‬ ‫ﺑر‬ ‫دال‬ ‫ﻧﯾز‬ ‫ﺷود‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫اﻧش‬
‫ود‬‫ﺷ‬ ‫ﯽ‬‫ﻣ‬ ‫ﮫ‬‫ﮔﻔﺗ‬‫ﮫ‬ ‫ﮐ‬‫از‬ ً‫ﻼ‬‫ﺛ‬‫ﻣ‬‫و‬ ‫ت‬‫اﺳ‬ ‫ری‬‫ﻣﺳ‬ ‫راض‬‫اﻣ‬ ‫ﮕﯾری‬‫ﭘﯾﺷ‬ ‫ب‬‫ﻣوﺟ‬ ‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫ود‬‫ﺷ‬ ‫ﯽ‬‫ﻣ‬ ‫د‬‫ﺗوﻟﯾ‬ ‫ن‬‫واﮐﺳ‬ ‫م‬‫ھ‬ ‫وژی‬‫ﺑﯾوﻟ‬ ‫م‬‫ﻋﻠ‬‫م‬‫ھ‬
‫ذ‬ ‫در‬ ‫م‬‫ﻋﻠ‬ ‫س‬‫ﭘ‬ . ‫ﻣﯾﮑروﺑﯽ‬ ‫ﺳﻼﺣﮭﺎی‬‫ﺑﯾ‬ ‫ش‬‫اﺗ‬‫ت‬‫اﺳ‬ ‫ﺎد‬‫ﻣﺗﺿ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑﻠﮑ‬ ‫و‬ ‫ﮫ‬‫دوﮔﺎﻧ‬ ‫ﺗﯽ‬ّ‫ﯾ‬‫ﺎھ‬‫ﻣ‬ ‫و‬ ‫د‬ ّ‫ﮭ‬‫ﺗﻌ‬ ‫دارای‬ ‫ﺎ‬‫ﯾ‬ ‫و‬ ‫رف‬‫ط‬‫و‬‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫ﺗﮕﯽ‬‫ﺑﺳ‬
‫ﺻﺎ‬‫ا‬ ‫رن‬‫ﻗ‬ ‫ﮏ‬‫ﯾ‬ ‫از‬ ‫ﯾش‬‫ﺑ‬ ‫ﮏ‬‫اﯾﻧ‬ ً‫ﻼ‬‫ﺛ‬‫ﻣ‬ . ‫ت‬‫اﺳ‬ ‫طﺣﯽ‬‫ﺳ‬ ‫و‬ ‫ﮫ‬‫رﯾﺷ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﮫ‬ّ‫ﯾ‬‫ﻧظر‬ ‫اﯾن‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻧظر‬ ‫ﺑﮫ‬ . ‫دارد‬ ‫ﭘﯾرواﻧش‬ ‫و‬ ‫ﺣب‬‫ر‬‫ﺑﺷ‬ ‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫ت‬‫ﺳ‬
‫در‬ ‫ز‬‫ﻧﯾ‬ ‫و‬ ‫رد‬‫ﮔﯾ‬ ‫ﯽ‬‫ﻣ‬ ‫ﺎر‬‫ﺑﮑ‬ ‫وﻧﯽ‬‫ﻋﻔ‬ ‫راض‬‫اﻣ‬ ‫ﺎن‬‫درﻣ‬ ‫در‬ ‫را‬‫آﻧ‬ ‫و‬ . ‫ت‬‫اﺳ‬ ‫ده‬‫ﺷ‬ ‫ﺑﯾوﺗﯾﮏ‬ ‫آﻧﺗﯽ‬ ‫ﺧواص‬ ‫و‬ ‫ﮐﺷف‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ﻣوﻓﻖ‬‫ر‬‫ﺑ‬ ‫رد‬‫ﻧﺑ‬
‫ﯽ‬‫ﻣ‬ ‫راف‬‫اﻋﺗ‬ ‫وم‬‫ﻋﻠ‬ ‫ن‬‫اﯾ‬ ‫ﻠﯾم‬‫ﺳ‬ ‫و‬ ‫ﺣﺎذق‬ ‫ﻘﯾن‬ّ‫ﻘ‬‫ﻣﺣ‬ ‫وﻟﯽ‬ . ‫ﻣﯾﮑروﺑﮭﺎ‬ ‫ﻋﻠﯾﮫ‬‫ﺎﺋ‬‫ﻧﮭ‬ ‫ﺎی‬‫ﻣﻌﻧ‬ ‫در‬ ‫ّه‬‫د‬‫ﺎ‬‫ﻣ‬ ‫ن‬‫اﯾ‬ ‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫د‬‫ﮐﻧﻧ‬‫ﺎ‬‫ﺗﻧﮭ‬ ‫ﮫ‬‫ﻧ‬ ‫ﯽ‬‫ﻣ‬‫ب‬‫وﺟ‬
‫ﮏ‬‫ﻣﮭﻠ‬ ‫ﯽ‬‫اﻣراﺿ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫ّل‬‫د‬‫ﻣﺑ‬ ‫و‬ ‫ﺎﺧﺗﮫ‬‫ﺳ‬ ‫ر‬‫ﺗ‬ ‫وذی‬‫ﻣ‬ ‫را‬ ‫ﺎ‬‫آﻧﮭ‬ ‫د‬‫رﺷ‬ ‫ﺑﻠﮑﮫ‬ ‫ﺷود‬ ‫ﻧﻣﯽ‬ ‫ﻋﻔوﻧﺗﮭﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻣﯾﮑروﺑﮭﺎ‬ ‫ﺑراﻧدازی‬‫و‬‫ﻣ‬ ‫ﻼج‬‫ﻻﻋ‬‫ﯽ‬
‫ﺗﻔ‬‫اﺳ‬ ‫ل‬‫ﺣﺎﺻ‬ ‫د‬‫ﺟدﯾ‬ ‫ر‬‫ﻋﺻ‬ ‫ﻼج‬‫ﻻﻋ‬ ‫اﻣراض‬ ‫از‬ ‫ﺑﺳﯾﺎری‬ ‫و‬ ‫ﮔردد‬‫ﮏ‬‫ﺑﯾوﺗﯾ‬ ‫ﯽ‬‫آﻧﺗ‬ ‫و‬ ‫ﺎ‬‫ھ‬ ‫ن‬‫واﮐﺳ‬ ‫از‬ ‫ﺎده‬‫و‬ . ‫ﻧد‬‫ﺑﺎﺷ‬ ‫ﯽ‬‫ﻣ‬‫رف‬‫ﻣﺻ‬ ‫ﯽ‬‫ﻟ‬
‫ﺻﺎ‬ ‫و‬ ‫ﮐﻧﻧده‬‫ﺗوﺟ‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫ﺎ‬‫ﺑﺳ‬ ‫ﮫ‬‫ﭼ‬ ‫و‬ ‫د‬‫ﻧدارﻧ‬ ‫ﺎﺋﯽ‬‫اﻋﺗﻧ‬ ‫ﺣﻘﺎﯾﻖ‬ ‫اﯾن‬ ‫ﺑﮫ‬ ً‫ﺎ‬‫ﻣطﻠﻘ‬ ‫ﻓﻧون‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠوم‬ ‫اﯾن‬ ‫ﺟﮭﺎﻧﯽ‬ ‫ﺣﺑﺎن‬‫ﺎ‬‫اﻧﮑ‬ ‫و‬ ‫ﮫ‬‫ﯾ‬‫د‬‫ﮐﻧﻧ‬ ‫ﯽ‬‫ﻣ‬ ‫ر‬
‫ﻋﻠم‬ ‫ﺑطن‬ ‫از‬ ‫ﯾﻌﻧﯽ‬ . ‫ﺑﺎﺷﻧد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫اﻣﭘرﯾﺎﻟﯾزم‬ ‫اﺳﺎس‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫اﺳت‬ ‫ﺟﮭﺎﻧﺧوار‬ ‫ﺷرﮐﺗﮭﺎی‬ ‫ﺟﮭﺎﻧﯽ‬ ‫ﻣﻧﺎﻓﻊ‬ ‫از‬ ‫ﺳﺧن‬ ‫زﯾرا‬‫ﺷ‬ ‫ﺟز‬ ‫ﺑﻐﯽ‬‫رارت‬
‫ﺳط‬ ‫و‬ ‫ّت‬‫د‬‫ﻣ‬ ‫ﮐوﺗﺎه‬ ‫ﻓواﺋد‬ ‫و‬ ‫ﺷود‬ ‫ﻧﻣﯽ‬ ‫ﺣﺎﺻل‬ ‫ﻧﺎﺑودی‬ ‫و‬ ‫ﺗﺑﺎھﯽ‬ ‫و‬‫ﻓرﯾ‬ ‫و‬ ‫ﯾطﺎن‬‫ﺷ‬ ‫ﺎی‬‫داﻣﮭ‬ ‫ﻊ‬‫واﻗ‬ ‫در‬ ‫م‬‫ﻋﻠ‬ ‫اﯾن‬ ‫ﺣﯽ‬‫ت‬‫اوﺳ‬ ‫ﺎی‬‫ﺑﮭ‬‫ﺎ‬‫ﺗ‬
، ‫ﺷﻧﺎﺳﯽ‬ ‫ﻣﯾﮑروب‬ ‫داﻧش‬ ‫ﺑطن‬ ‫از‬ ‫آﻏﺎز‬ ‫ھﻣﺎن‬ ‫از‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﻧﺑود‬ ‫ﻗرار‬ ‫ﯾﻌﻧﯽ‬ . ‫ﺑرﺳﺎﻧد‬ ‫دوزخ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺳﻠﺦ‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫را‬ ‫اﻧﺳﺎن‬‫ﻣﯾﮑروﺑ‬ ‫ﻼح‬‫ﺳ‬‫ﯽ‬
‫رآن‬‫ﻗ‬ ‫در‬ ‫ﯽ‬‫ﺷﻧﺎﺳ‬ ‫ﯾطﺎن‬‫ﺷ‬ ‫ﻖ‬‫طﺑ‬ ‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫ﺎﻧطور‬‫ھﻣ‬ . ‫ﻧﻣﺎﯾد‬ ‫رخ‬ ‫ﻧوﺗروﻧﯽ‬ ‫ﺑﻣب‬ ، ‫ای‬ ‫ه‬ّ‫ذر‬ ‫ﻋﻠوم‬ ‫ﺑطن‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫آﯾد‬ ‫ﭘدﯾد‬‫ﺷ‬ ‫واره‬‫ھﻣ‬‫ﯾطﺎ‬‫ن‬
‫ﮐ‬ ‫ﯽ‬‫ﻣ‬ ‫رور‬‫ﻣﻐ‬ ‫را‬ ‫ﺎن‬‫آﻧ‬ ‫و‬ ‫ﺎزد‬‫ﺳ‬ ‫ﯽ‬‫ﻣ‬ ‫ده‬‫ﻓرﯾﺑﻧ‬ ‫و‬ ‫زﯾﺑﺎ‬ ‫ﺑراﯾﺷﺎن‬ ‫را‬ ‫ﮐﺎﻓران‬ ‫اﻋﻣﺎل‬ ، ‫ﮐﺎرش‬ ‫ﮥ‬ّ‫ﯾ‬‫اوﻟ‬ ‫ﻣراﺣل‬ ‫در‬‫آﻧﺟ‬ ‫ﺎ‬‫ﺗ‬ ‫د‬‫ﻧ‬‫ول‬‫ﺑﻘ‬ ‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫ﺎ‬
‫ﻧ‬ ‫و‬ ‫ﺎﻻت‬‫ﺣ‬ ‫ﯾن‬‫ﭼﻧ‬ ‫ﺎﻧﮕر‬‫ﺑﯾ‬ ‫د‬‫ﺟدﯾ‬ ‫ر‬‫ﻋﺻ‬ ‫ﺗﯽ‬‫ﭘرﺳ‬ ‫م‬‫ﻋﻠ‬ . ‫د‬‫ﻧدارﻧ‬ ‫م‬‫ھ‬ ‫ﺗردﯾدی‬ ‫ھﯾﭻ‬ ‫ﮐﻧﻧد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫آﻧﭼﮫ‬ ‫ھر‬ ‫در‬ ‫ﻗرآن‬‫ﺎﺋﯽ‬‫ھ‬ ‫ﺎﻧﮫ‬‫ﺷ‬‫ﯽ‬‫ﻣ‬
‫ﻗرن‬ ‫در‬ . ‫ﺑﺎﺷد‬‫اﻧ‬ ‫ھر‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﺑود‬ ‫اﯾن‬ ‫ﺷﻌﺎر‬ ‫ﻧوزدھم‬‫ای‬ ‫دﯾﺷﮫ‬‫ﺑﯾ‬ ‫ﻗرن‬ ‫در‬ . ‫ﻧﯾﺳت‬ ‫ﻋﻠﻣﯽ‬ ‫ﻧﺑﺎﺷد‬ ‫دﯾﺎﻟﮑﺗﯾﮑﯽ‬ ‫ﮐﮫ‬‫ﺷﻌ‬ ‫اﯾن‬ ‫ﺳﺗم‬‫ﺗﺑدﯾل‬ ‫ﺎر‬
‫ﮐﮫ‬ ‫اﻣر‬ ‫اﯾن‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ﺷد‬‫رﯾﺎﺿﯾﺎت‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﻧظری‬ ‫ھر‬ ‫و‬ ‫ﻧﯾﺳت‬ ‫ﻋﻠﻣﯽ‬ ‫ﻧﺑﺎﺷد‬ ‫آزﻣﺎﯾﺷﮕﺎھﯽ‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﺑﺎوری‬ ‫ھر‬‫ﻧﮑﻧد‬ ‫ﺗطﺑﯾﻖ‬‫ﻋ‬‫ت‬‫ﻧﯾﺳ‬ ‫ﯽ‬‫ﻠﻣ‬‫و‬
‫ا‬ ‫و‬ ...‫ﻋ‬ ‫ﻧﺑﺎﺷد‬ ‫اﻗﺗﺻﺎدی‬ ‫و‬ ‫زا‬ ‫ﭘول‬ ‫و‬ ‫ﻧﺷود‬ ‫ﺣﺳﺎب‬ ‫ﭘول‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﻧظری‬ ‫ھر‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫اﺳت‬ ‫اﯾن‬ ً‫ﺎ‬‫ﻧﮭﺎﯾﺗ‬ ‫ﻣروزه‬‫ﻧ‬ ‫ﻠﻣﯽ‬‫و‬ . ‫ت‬‫ﯾﺳ‬‫ا‬‫ر‬‫آﺧ‬ ‫ن‬‫ﯾ‬
‫ﺎ‬‫ﮔ‬ ‫ﭼﮕوﻧﮫ‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﺑﯾﻧﯾم‬ ‫ﻣﯽ‬ . ‫ﻋﻠم‬ ‫اﯾن‬ ‫ﭘﯾروان‬ ‫ھﻣﮥ‬ ‫ﺧدای‬ ‫و‬ ‫ﺷد‬ ‫ﭘول‬ ، ‫ﺑﻐﯽ‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫ﺧدای‬ ‫ﻟذا‬ ‫و‬ . ‫اﺳت‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫ﮐﺎر‬‫ﺎم‬‫ﮔ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫م‬‫ر‬‫ﺎھﯽ‬‫ﺗﺑ‬ ‫اه‬
. ‫ﺷد‬ ‫ھﻣوار‬ ‫ﺑﺷر‬
‫ھ‬ ‫ﺷﺑﮭﮫ‬ ‫اروﭘﺎﺋﯽ‬ ‫ﻋﻠوم‬ ‫ﺑودن‬ ‫ﻋﻠﻣﯽ‬ ‫ﯽ‬ّ‫ﺗ‬‫ﺣ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫ذات‬ ‫ﺑر‬ ‫ﻏرب‬ ‫ﻣﻌﺎﺻر‬ ‫ﺑزرگ‬ ‫ﻓرزاﻧﮕﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺑرﺧﯽ‬‫دھﺎﺋ‬‫ﺗردﯾ‬ ‫و‬ ‫ﺎ‬‫و‬ ‫ﻖ‬‫ﻋﻣﯾ‬ ‫ﯽ‬‫ارد‬
‫اﻧ‬ ‫ﮐرده‬‫اﺷﭘﻧﮕ‬ ، ‫ھﺎﯾدﮔر‬ ، ‫ھوﺳرل‬ ، ‫ﻧﯾﭼﮫ‬ ‫اﻧد‬ ‫ﺟﻣﻠﮫ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫د‬‫ﻠ‬‫ﺻدا‬ ‫وﻟﯽ‬ . ‫اﻧﯾﺷﺗن‬ ‫ﭼون‬ ‫ﮐﺳﯽ‬ ‫ﯽ‬ّ‫ﺗ‬‫ﺣ‬ ‫و‬ ‫ر‬‫ﯾ‬ ‫اﯾﻧﺎن‬ ‫ی‬‫د‬‫ﺷ‬ ‫ﮫ‬‫ﺧﻔ‬ ‫ﺎ‬
‫ﮐ‬ ‫ﺗﯽ‬‫ﻓﺎﺷﯾﺳ‬ ‫ﺎت‬‫ﮔراﯾﺷ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫ھﺎﯾدﮔر‬ ‫ﭼون‬ ‫ﮐﺳﯽ‬ ‫ﮐردن‬ ‫ﮭم‬ّ‫ﺗ‬‫ﻣ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫و‬ ‫ﺷد‬ ‫ﺳﭘرده‬ ‫ﻓراﻣوﺷﯽ‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫و‬ ‫ﮔردﯾد‬ ‫ﺗﺣرﯾف‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫و‬‫ﮥ‬‫اﻧدﯾﺷ‬ ّ‫ل‬‫را‬ ‫او‬
‫ﻓﺎﺷﯾزم‬ ّ‫د‬‫ﺿ‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫را‬ ‫اﻧﯾﺷﺗن‬ ‫ﭼون‬ ‫ﮐﺳﯽ‬ ‫وﻟﯽ‬ ‫ﻧﻣودﻧد‬ ‫ﺗﺧطﺋﮫ‬. ‫ﮐردﻧد‬ ‫ﺟﻧون‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ﻣﺗﮭم‬ ‫ﺑود‬
‫ﺷرﯾﻌﺗﯽ‬ ‫دﮐﺗر‬ ‫و‬ ‫ﻻھوری‬ ‫اﻗﺑﺎل‬ ‫ﭼون‬ ‫ﮐﺳﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﯾز‬ ‫اﺳﻼم‬ ‫ﻣﻌﺎﺻر‬ ‫ﺗﺎرﯾﺦ‬ ‫در‬ ‫ﺎ‬ّ‫ﻣ‬‫ا‬ ‫و‬‫ﺗﻣ‬ ‫ﮐﺎﻟﺑد‬ ‫ﺑر‬ ‫ھﺎﺋﯽ‬ ‫ﺧدﺷﮫ‬‫ا‬ ‫ﯽ‬‫ﻋﻠﻣ‬ ‫ّن‬‫د‬‫وارد‬ ‫ﺎ‬‫روﭘ‬
‫ﺗ‬ ‫اﯾن‬ ‫ﻟذا‬ ‫و‬ ‫ﮐﻧﻧد‬ ‫اراﺋﮫ‬ ‫ﻗرآﻧﯽ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻓﻠﺳﻔﯽ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﻋﻠﻣﯽ‬ ‫دﻻﺋﻠﯽ‬ ‫ھﺎ‬ ‫ﺧدﺷﮫ‬ ‫اﯾن‬ ‫ﺑر‬ ‫ﻧﺗواﻧﺳﺗﻧد‬ ‫وﻟﯽ‬ ‫ﻧﻣودﻧد‬‫ﺎ‬‫ﮐ‬ ‫دھﺎ‬‫ردﯾ‬‫رد‬‫ﻧﺑ‬ ‫ﺎﺋﯽ‬‫ﺟ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫ر‬
‫ّا‬‫د‬‫ﺣ‬ ‫و‬‫وﻟ‬ . ‫ود‬‫ﺑ‬ ‫دھﺎ‬‫ﺗردﯾ‬ ‫ن‬‫اﯾ‬ ‫ﺎت‬‫ﺑرﮐ‬ ‫از‬ ‫ود‬‫ﺧ‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﺷد‬ ‫ﻏرب‬ ‫اﺳﺗﻌﻣﺎر‬ ‫ﻋﻠﯾﮫ‬ ‫ﺑر‬ ‫اﺟﺗﻣﺎﻋﯽ‬ ‫اﻧﻘﻼﺑﯽ‬ ‫ﻣوﺟب‬ ‫ﮐﺛر‬‫ﯾ‬‫ھ‬ ‫ﺎﯾد‬‫ﺷ‬ ‫ﯽ‬‫س‬‫ﮐ‬ ‫ﭻ‬
‫وا‬ ‫رب‬‫ﻏ‬ ‫وژﯾﮑﯽ‬‫ﺗﮑﻧوﻟ‬ ‫ّن‬‫د‬‫ﺗﻣ‬ ‫ت‬ّ‫ﯾ‬‫ﻣﺎھ‬ ‫ر‬‫ﺑ‬ ‫ﺎﻧﯽ‬‫اﻧﺳ‬ ‫ف‬‫ﻋواط‬ ‫درب‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ﮫ‬‫ﺧدﺷ‬ ‫ن‬‫اﯾ‬ ‫ت‬‫ﻧﺗواﻧﺳ‬ ‫د‬‫اﺣﻣ‬ ‫آل‬ ‫ﻼل‬‫ﺟ‬ ‫ون‬‫ﭼ‬‫د‬‫ﻧﻣﺎﯾ‬ ‫رد‬.
‫ﯽ‬‫ﻣ‬ ‫ر‬‫ﺑ‬ ‫ﻼم‬‫اﺳ‬ ‫زرگ‬‫ﺑ‬ ‫ﺎی‬‫ﻋﻠﻣ‬ ‫ﻋﮭدۀ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺑﯾری‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﭼﻧﯾن‬ ‫ﺗردﯾد‬ ‫ﺑدون‬‫ﻧ‬ ‫و‬ ‫ﻧد‬‫ﺑﺎﺷ‬ ‫م‬‫ﻋﻠ‬ ‫در‬ ‫ﺧﯾن‬‫راﺳ‬ ‫از‬ ‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫د‬‫آﯾ‬‫رف‬‫ﻣﺻ‬ ‫ط‬‫ﻓﻘ‬ ‫ﮫ‬
. ‫ﻋﻠوم‬ ‫ﮐﻧﻧدۀ‬

7. 7
‫ﺎن‬‫ﺟﮭ‬ ‫ﻣدرن‬ ‫ﺗﺎرﯾﺦ‬ ‫در‬ ‫ﺗﻧش‬ ‫ﻗﻠﻣرو‬ ‫ﺗرﯾن‬ ‫وﺳﯾﻊ‬ ‫و‬ ‫ﻣﮭﻣﺗرﯾن‬ (‫)ﯾوﻧﺎﻧﯽ‬ ‫ﻏرﺑﯽ‬ ‫ﻋﻠوم‬ ‫و‬ ‫دﯾن‬ ‫ﺑﯾن‬ ‫ﺗﺿﺎد‬ ‫و‬ ‫ﺧﻼء‬‫و‬‫اﺳ‬ ‫ﮫ‬ ّ‫ﺻ‬‫ﺧﺎ‬‫ﻼم‬
، ‫ّری‬‫ﮭ‬‫ﻣط‬ ‫ﻣرﺗﺿﯽ‬ ، ‫دﺑﺎﻗرﺻدر‬ّ‫ﻣ‬‫ﻣﺣ‬ ‫ﭼون‬ ‫ّرﯾﻧﯽ‬‫ﮑ‬‫ﻣﺗﻔ‬ ‫ﻗﻠﻣرو‬ ‫اﯾن‬ ‫از‬ . ‫اﺳت‬ ‫ﺑوده‬‫اﻣﺛﺎﻟﮭ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎزرﮔﺎن‬ ‫ﻣﮭﻧدس‬‫ﺳر‬ ‫م‬‫ﺑرآورد‬‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫ﻧد‬
‫ر‬‫ﮐ‬ ‫ﯽ‬‫ﻋﻠﻣ‬ ‫ﻖ‬‫طرﯾ‬ ‫از‬ ‫ﯽ‬‫ﺑرﺧ‬ . ‫د‬‫ﻧﻣودﻧ‬ ‫ن‬‫دﯾ‬ ‫و‬ ‫م‬‫ﻋﻠ‬ ‫ﺎﻧﯾدن‬‫رﺳ‬ ‫ﺎزش‬‫ﺳ‬ ‫و‬ ‫ﻠﺢ‬‫ﺻ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫ﺎ‬‫ﯾ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻼء‬ ‫اﯾن‬ ‫ﮐردن‬ ‫ﭘر‬ ‫در‬ ‫ﺳﻌﯽ‬‫و‬ ‫ن‬‫دﯾ‬ ‫دن‬
‫اﯾ‬ ‫از‬ ‫ھﯾﭼﮑدام‬ ‫وﻟﯽ‬ . ‫دﯾن‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫ﺗﻠﻔﯾﻖ‬ ‫و‬ ‫اﻟﺗﻘﺎط‬ ‫طرﯾﻖ‬ ‫از‬ ‫ھم‬ ‫ﺑرﺧﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫ﮐردن‬ ‫دﯾﻧﯽ‬ ‫طرﯾﻖ‬ ‫از‬ ‫ﺑرﺧﯽ‬‫ن‬‫ﺗ‬‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫ﮭﺎ‬‫ﻼﺷ‬‫ﺎﻣﺎن‬‫ﺳ‬
‫ﻧرﺳﯾد‬ ‫ھدﻓﯽ‬ ‫و‬‫ﺗﮑﻧوﻟوژ‬ ‫اژدھﺎی‬ ً‫ﺎ‬‫ﻧﮭﺎﯾﺗ‬ ‫و‬‫ی‬‫راﻧ‬ ‫ﯽ‬‫ﻣ‬ ‫ﺎن‬‫ﻓرﻣ‬ ‫ﺷرﯾﻌت‬ ‫ﯽ‬ّ‫ﺗ‬‫ﺣ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻌرﻓت‬ ‫و‬ ‫دﯾن‬ ‫ارﮐﺎن‬ ‫ھﻣﮥ‬ ‫ﺑر‬‫ﮐ‬ ‫د‬‫روﻧ‬ ‫و‬ ‫د‬‫در‬ ‫ﯽ‬ّ‫ﻠ‬
‫وژی‬‫ﺗﮑﻧوﻟ‬ ً‫ﺎ‬‫ﻧﮭﺎﯾﺗ‬ ‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫اﺳت‬ ‫ﺳﻣت‬ ‫اﯾن‬‫ﺗ‬‫اﺳ‬ ‫ﺎی‬‫ﻣﻌﻧ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫ن‬‫اﯾ‬ ‫و‬ ‫ردد‬‫ﮔ‬ ‫ﻼل‬‫ﺣ‬ ‫و‬ ‫ع‬ّ‫ر‬‫ﻣﺗﺷ‬ ، ‫وژﯾﮑﯽ‬‫ﺗﮑﻧوﻟ‬ ‫ﮓ‬‫ﻓرھﻧ‬ ‫و‬‫ن‬‫دﯾ‬ ‫ﺣﺎﻟﮥ‬‫د‬‫ر‬
. ‫ﺑﺎﺷد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫اروﭘﺎﺋﯽ‬ ‫داﻧش‬
‫او‬ ‫و‬ ‫ﺎء‬‫اﻧﺑﯾ‬ ‫ر‬‫ﻣﺣﺿ‬ ‫از‬ ‫ت‬‫ﺣﮑﻣ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫اﺳﺎس‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫اﺳت‬ ‫اﯾن‬ ‫ﺗﺎرﯾﺧﯽ‬ ‫ت‬ّ‫ﯾ‬‫واﻗﻌ‬‫ﺟو‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫روع‬‫ﺷ‬ ‫ﯽ‬‫اﻟﮭ‬ ‫ﺎن‬‫ﺣﮑﯾﻣ‬ ‫و‬ ‫ﺎء‬‫ﻟﯾ‬‫رده‬‫ﮐ‬ ‫ﯾدن‬‫ﺷ‬
‫را‬ ‫ﺷرک‬ ‫ﻣذھب‬ ‫و‬ ‫اﻧد‬ ‫ﻧﻣوده‬ ‫ﻣﻌﺎرف‬ ‫اﯾن‬ ‫ﺗﺣرﯾف‬ ‫و‬ ‫ﺗﺑدﯾل‬ ‫در‬ ‫ﺳﻌﯽ‬ ‫آﻧﺎن‬ ‫ﭘﯾروان‬ ‫و‬ ‫ﺷﺎﮔردان‬ ‫اﮐﺛر‬ ‫وﻟﯽ‬ ‫اﺳت‬‫ﺑ‬‫ﺎده‬‫ﻧﮭ‬ ‫ﻧﺎ‬‫و‬‫م‬‫ﻋﻠ‬
‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫وده‬‫ﺑ‬ ‫ﯽ‬‫ﺑﻐ‬ ‫م‬‫ﻋﻠ‬ ‫و‬ ‫ﺎق‬‫ﻧﻔ‬ ‫و‬ ‫رک‬‫ﺷ‬ ‫داﯾش‬‫ﭘﯾ‬ ‫ﻠﯽ‬‫اﺻ‬ ‫رو‬‫ﻗﻠﻣ‬ ‫ﮫ‬‫ﺟﻣﻠ‬ ‫از‬ ‫ﯽ‬‫اﻟﮭ‬ ‫آﯾﺎت‬ ‫ﺗﺑدﯾل‬ . ‫اﺳت‬ ‫آﻣده‬ ‫ﭘدﯾد‬ ‫ﺑﻐﯽ‬‫رآن‬‫ﻗ‬ ‫در‬‫ﮐ‬‫رﯾم‬
‫آﻣ‬ ‫ذﮐرش‬‫ﺎﺧت‬‫ﺳ‬ ‫را‬ ‫ﺎﻟﮫ‬‫ﮔوﺳ‬ ‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫آورد‬ ‫د‬‫ﭘدﯾ‬ ‫ﻋﻠﻣﯽ‬ (‫)ع‬ ‫ﻣوﺳﯽ‬ ‫ﺣﮑﻣت‬ ‫از‬ ‫ﺳﺎﻣری‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ھﻣﺎﻧطور‬ . ‫اﺳت‬ ‫ده‬‫اﺳ‬ ‫ﯽ‬‫ﺑﻧ‬ ‫و‬‫را‬ ‫راﺋﯾل‬
‫ھ‬ ، (‫)ع‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫ﺣﮑﻣت‬ ‫ﻣﺣﺿر‬ ‫از‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ھﻣﺎﻧطور‬ . ‫ﻧﻣود‬ ‫ﮔﻣراه‬‫ﻋﻣر‬ ‫م‬‫ھ‬ ‫و‬ ‫د‬‫آﻣ‬ ‫د‬‫ﭘدﯾ‬ ‫ﻓﺎرﺳﯽ‬ ‫ﺳﻠﻣﺎن‬ ‫م‬‫ﻣ‬ ‫از‬ ‫و‬ . ‫ﺎص‬‫ﻋ‬‫ﺎم‬‫اﻣ‬ ‫ر‬‫ﺣﺿ‬
‫ﮐ‬ ‫ھﻣﺎﻧطور‬ . ‫ﺎن‬ّ‫ﯾ‬‫ﺣ‬ ‫ﺟﺎﺑرﺑن‬ ‫ھم‬ ‫و‬ ‫ﻧﻣود‬ ‫رخ‬ ‫ﺑﺳطﺎﻣﯽ‬ ‫ﺑﺎﯾزﯾد‬ ‫ھم‬ (‫)ع‬ ‫ﺻﺎدق‬‫و‬‫اﻓﻼط‬ ‫م‬‫ھ‬ ، ‫ﻘراط‬‫ﺳ‬ ‫ب‬‫ﻣﮑﺗ‬ ‫از‬ ‫ﮫ‬‫ود‬‫ﻧﻣ‬ ‫رخ‬ ‫ن‬‫ﮫ‬‫ﮐ‬
‫ﺎ‬‫ﺟﮭ‬ ‫ﮑﻧدر‬‫اﺳ‬ ‫د‬ّ‫ﻟ‬‫ﻣو‬ ‫ﮫ‬ّ‫ﯾ‬‫ﻣﻘدوﻧ‬ ‫ﺎر‬‫درﺑ‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫اﺳت‬ ‫ﻣﺎﺗرﯾﺎﻟﯾزم‬ ‫ﺑﺎﻧﯽ‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ارﺳطو‬ ‫ھم‬ ‫و‬ ‫اﺳت‬ ‫اﺷراق‬ ‫ﺣﮑﻣت‬ ‫ﺑﺎﻧﯽ‬‫د‬‫ﺷ‬ ‫ﻧﺧوار‬.‫ﯽ‬‫وﻟ‬
‫اﻟ‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﺑود‬ ‫ﺑﻌد‬ ‫ﺳﺎل‬ ‫دوھزار‬ ‫ارﺳطو‬ ‫ﻣﺎﺗرﯾﺎﻟﯾﺳﺗﯽ‬ ‫ﻓﻠﺳﻔﮥ‬ . ‫ﻧﯾﺎﻣدﻧد‬ ‫ﭘدﯾد‬ ‫ﻧﺎﮔﺎه‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ھﺎ‬ ‫ﭘدﯾده‬ ‫اﯾن‬‫ر‬ ‫ﺣﺎدش‬‫آﺷﮑﺎر‬ ‫ا‬‫ﮐ‬‫ﺎﺑرا‬‫ﺑﻧ‬ . ‫رد‬‫ﯾن‬
‫ﻧﻣﺎ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫رخ‬ ‫ﺑﻐﯽ‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫و‬ ‫اﻟﺗﻘﺎطﯽ‬ ‫و‬ ‫اﻟﺣﺎدی‬ ‫ھﺎی‬ ‫ﻓﻠﺳﻔﮫ‬ ‫ﺑطن‬ ‫از‬ ‫ﮫ‬ّ‫ﯾ‬‫اوﻟ‬ ‫ﻣراﺣل‬ ‫در‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﺳطﺣﯽ‬ ‫و‬ ‫ﮔذرا‬ ‫ﺧﯾرات‬‫ﺗﻧﺎﻗﺿ‬ ‫ﯾد‬‫ﯽ‬‫ذات‬ ‫ﺎ‬‫ﺑ‬
‫اﻟﻘﺎ‬ ‫ز‬‫ھرﮔ‬ ‫ﯾطﺎن‬‫ﺷ‬ . ‫ت‬‫اﺳ‬ ‫ﺷﯾطﺎن‬ ‫ﺗرﻓﻧدھﺎی‬ ‫از‬ ‫اﯾن‬ ‫ﻧدارد‬ ‫ﺷرورش‬ ‫و‬ ‫ﮐﺎﻓراﻧﮫ‬‫ﺋ‬‫ﺑ‬ ‫ﺎز‬‫آﻏ‬ ‫ﺎن‬‫ھﻣ‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ود‬‫ﺧ‬ ‫ﺎت‬‫ول‬‫ﻏ‬ ‫ورت‬‫ﺻ‬‫و‬
‫و‬ ‫ھﯾوﻻ‬‫وﮔر‬ ‫ﮐﻧد‬ ‫ﻧﻣﯽ‬ ‫آﺷﮑﺎر‬ ‫ﻧﺎﺑودی‬ ‫و‬ ‫ﻋذاب‬‫ﮐﺳﯽ‬ ‫ﻧﮫ‬.‫ﮐرد‬ ‫ﻧﺧواھد‬ ‫ﭘﯾروی‬ ‫را‬ ‫او‬
‫د‬‫اﻧ‬ ‫رﺳﯾده‬ ‫ﻋﻠوم‬ ، ‫ﻋﻠﻣﯽ‬ ‫ﻏﯾر‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎطل‬ ‫ذات‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ﻧﺎﮔﺎه‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ﺑﺳﯾﺎری‬ ‫ﻋﻠﻣﯽ‬ ‫ﻧواﺑﻎ‬ ‫ﺗﺎرﯾﺦ‬ ‫طول‬ ‫در‬‫داری‬‫ﺑﯾ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫و‬‫ﻼب‬‫اﻧﻘ‬ ‫و‬‫ﯽ‬‫ﻋظﯾﻣ‬
‫ﺎد‬‫ھﻔﺗ‬ ‫در‬ ‫ود‬‫ﺧ‬ ‫دوران‬ ‫وم‬‫ﻋﻠ‬ ‫و‬ ‫ﮫ‬‫ﻓﻘ‬ ‫ﻼطﯾن‬‫ﺳ‬ ‫از‬ ‫ﺑﮭﺎﺋﯽ‬ ‫ﺷﯾﺦ‬ . ‫اﻧد‬ ‫آﻣده‬ ‫ﻧﺎﺋل‬ ‫ﺧود‬ ‫ﺑﺎورھﺎی‬ ‫و‬ ‫اﻧدﯾﺷﮫ‬ ‫در‬‫ﺳ‬ّ‫ل‬‫ﮐ‬ ‫ﺎﻟﮕﯽ‬‫ﻋ‬‫وﻣﯽ‬‫ﻠ‬
‫ﻧﺟوم‬ ‫و‬ ‫ھﻧدﺳﮫ‬ ‫ﭼون‬‫و‬ ‫ﺧواﻧد‬ ‫اﺑﻠﯾس‬ ‫اﺳﺗﻧﺟﺎی‬ ‫ﺳﻧﮓ‬ ‫را‬‫م‬‫ھ‬ ‫وز‬‫ھﻧ‬ ‫ﺎﮐﻧون‬‫ﺗ‬ ‫و‬ ‫د‬‫ﮔردﯾ‬ ‫ون‬‫ﺟﻧ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫ّم‬‫ﮭ‬‫ﻣﺗ‬ ‫ﭘس‬ ‫زان‬‫ﻣ‬. ‫ت‬‫اﺳ‬ ‫ﮭم‬ّ‫ﺗ‬
‫ﯽ‬‫ﻋﻠﻣ‬ ‫ﺎﻧﯽ‬‫ﺑ‬ ‫ذا‬‫ﻟ‬ ‫و‬ ‫دﻧد‬‫ﺷ‬ ‫ﺎه‬‫آﮔ‬ ‫وم‬‫ﻋﻠ‬ ‫ّﻋﻠﻣﯽ‬‫د‬‫ﺿ‬ ‫ت‬ّ‫ﯾ‬‫ﻣﺎھ‬ ‫ر‬‫ﺑ‬ ‫ر‬‫دﮔ‬ ‫ﺑﺳﯾﺎری‬ ‫و‬ ‫روﻣﯽ‬ ‫ﻣوﻻی‬ ‫و‬ ‫ﻏزاﻟﯽ‬ ‫ﭼون‬ ‫ﮐﺳﺎﻧﯽ‬‫دﻧد‬‫ﺷ‬ ‫ر‬‫دﮔ‬‫و‬
‫اﺳت‬ ‫اﺗم‬ ‫ﺑﻣب‬ ‫ﺑﺎﻧﯾﺎن‬ ‫از‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫اﻧﯾﺷﺗن‬ ‫آﻟﺑرت‬ . ‫اﺳت‬ ‫ﺟﺎوداﻧﮫ‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫آﻓرﯾدﻧد‬ ‫ﻓرھﻧﮕﯽ‬‫دﭼ‬ ‫ﻋﻣرش‬ ‫اواﺧر‬ ‫در‬ ‫ﻧﯾز‬‫ﺑﯾ‬ ‫ن‬‫اﯾ‬ ‫ﺎر‬‫د‬‫ﺷ‬ ‫داری‬
‫ﮭ‬ّ‫ﺗ‬‫ﻣ‬ ‫و‬ ‫داﻧﺳت‬ ‫ﻧﻔس‬ ‫ﻣﻌرﻓت‬ ‫را‬ ‫ﺣﻘﯾﻘﯽ‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫رﺳﯾدن‬ ‫راه‬ ‫ﺗﻧﮭﺎ‬ ‫و‬ ‫ﮐرد‬ ‫ﺗردﯾد‬ ‫ﻏرﺑﯽ‬ ‫ﻋﻠوم‬ ‫ﺑودن‬ ‫ﻋﻠﻣﯽ‬ ‫ﺑر‬ ‫و‬‫ون‬‫ﺟﻧ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫م‬. ‫د‬‫ﺷ‬
‫ﺑﻧﯾﺎ‬ ‫و‬ ‫ﺟﻧﺎﯾت‬ ‫و‬ ‫ﺟﻧون‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ﮭم‬ّ‫ﺗ‬‫ﻣ‬ ‫ﺑﺎﺷد‬ ‫داﺷﺗﮫ‬ ‫را‬ ‫ﻏرﺑﯽ‬ ‫ﻋﻠوم‬ ‫در‬ ‫ﺗردﯾد‬ ‫ﺷﮭﺎﻣت‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﮐﺳﯽ‬ ‫ھر‬ ‫ﻧﯾز‬ ‫اﻣروزه‬ ‫و‬‫و‬ ‫ﮔراﺋﯽ‬ ‫د‬‫ﺗرورﯾزم‬
. ‫اﺳت‬
‫ﻣدرک‬ ‫ھﻣﺎن‬ ‫ﺑودن‬ ‫ﻋﺎﻟم‬ ‫ﻣﻼک‬ ‫اﻣروزه‬‫ای‬ ‫ه‬ّ‫ذر‬ ‫ﯾﻠﯽ‬‫ﺗﺣﺻ‬ ‫درک‬‫ﻣ‬ ‫ﺗن‬‫رﻓ‬ ‫ﺑﺎﻻ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑراﺳﺗﯽ‬ ‫آﯾﺎ‬ ‫وﻟﯽ‬ ‫اﺳت‬ ‫ﺗﺣﺻﯾﻠﯽ‬‫ل‬‫ﻋﻘ‬ ‫ر‬‫ﺑ‬ ‫م‬‫ھ‬‫و‬
‫ﺣ‬‫ﮑﻣ‬‫اﻓ‬ ‫م‬‫ھ‬ ‫وی‬‫دﻧﯾ‬ ‫ﻼﻣت‬‫ﺳ‬ ‫و‬ ‫ﺎه‬‫رﻓ‬ ‫ر‬‫ﺑ‬ ‫ﯽ‬ّ‫ﺗ‬‫ﺣ‬ ‫؟‬ ‫ﺷود‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫اﻓزوده‬ ‫ھم‬ ‫ﻣﻌﻧوی‬ ‫رﺷد‬ ‫و‬ ‫آراﻣش‬ ‫و‬ ‫ﺳﻼﻣت‬ ‫و‬ ‫ﺻﻠﺢ‬ ‫و‬ ‫ت‬‫ﯽ‬‫ﻧﻣ‬ ‫زوده‬
‫ود‬‫ﺷ‬‫و‬‫ﯽ‬‫ﻣ‬ ‫زوده‬‫اﻓ‬ ‫ﮫ‬ ‫ﮐ‬ ‫ﮫ‬ ‫آﻧﭼ‬ ‫و‬ . ‫ود‬‫ﺷ‬ ‫ﯽ‬‫ﻣ‬ ‫ﺗﮫ‬‫ﮐﺎﺳ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﮫ‬ ‫ﺑﻠﮑ‬‫ﭘﯾﺷ‬ ‫ﮓ‬‫رﻧﮕﺎرﻧ‬ ‫ﺎت‬‫ﻧﻣﺎﯾﺷ‬ ‫و‬ ‫زرگ‬‫ﺑ‬ ‫ﺎی‬‫دروﻏﮭ‬ ‫ود‬‫ﺷ‬‫و‬ ‫رﻓت‬
. ‫ﯾم‬‫ﮐﻧ‬ ‫ب‬ ّ‫ﺟ‬‫ﺗﻌ‬ ‫د‬‫ﻧﺑﺎﯾ‬ ‫ﺗﯾم‬‫ھﺳ‬ ‫زرگ‬‫ﺑ‬ ‫داﻧﺷﻣﻧدان‬ ‫ﻗﻠﻣرو‬ ‫در‬ ‫ﺑزرگ‬ ‫ھﺎی‬ ‫ﺟﻧﺎﯾت‬ ‫رﺷد‬ ‫ﺷﺎھد‬ ‫اﮔر‬ . ‫اﺳت‬ ‫ﺧوﺷﺑﺧﺗﯽ‬‫ﯽ‬‫ﺑﻐ‬ ‫م‬‫ﻋﻠ‬ ‫ن‬‫اﯾ‬
. ‫اﺳت‬
‫ﻼم‬ّ‫ﺳ‬‫واﻟ‬

8. 8
‫اﻷﻋرف‬ ‫ﷲ‬ ‫ﺑﺳم‬
»‫ﻓﻠﺳﻔﮫ‬ ‫ﻓﻠﺳﻔﮥ‬«
١-‫ﻓﻠﺳﻔﮫ‬ ‫ﺗﻌرﯾف‬
‫ھرﻣﻧوﺗ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺗﺄوﯾل‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫و‬ ‫ﻟﻐت‬ ‫ﻣﻌﻧﺎی‬ ‫در‬ ‫ﻓﻠﺳﻔﮫ‬‫ﺎی‬‫ﻣﻌﻧ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫ت‬‫اﺳ‬ ‫ﺎﻧﯽ‬‫ﯾوﻧ‬ ‫ﺗﯽ‬ّ‫ﯾ‬‫و‬‫ھ‬ ‫دارای‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﯾﮏ‬»‫ﺣﻘﯾ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫ﻖ‬‫ﻋﺷ‬‫ت‬‫ﻘ‬«‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫ت‬‫اﺳ‬
‫ﻟﻔظ‬ ‫دو‬ ‫ﺗرﮐﯾب‬ ‫ﺣﺎﺻل‬philo‫و‬sofia‫ﺑ‬ ‫م‬‫ھ‬ ‫وﻓﯾﺎ‬‫ﺳ‬ ‫و‬ ‫ت‬‫اﺳ‬ ‫دﯾد‬‫ﺷ‬ ‫ل‬‫ﺗﻣﺎﯾ‬ ‫و‬ ‫ﻖ‬‫ﻋﺷ‬ ‫ﺎی‬‫ﻣﻌﻧ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫و‬‫ﻓﯾﻠ‬ ‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫د‬‫ﺑﺎﺷ‬ ‫ﻣﯽ‬‫ﺎی‬‫ﻣﻌﻧ‬ ‫ﮫ‬
‫ادراک‬ ‫رو‬‫ﻗﻠﻣ‬ ‫در‬ ‫ود‬‫ﺧ‬ ‫ودی‬‫ﺑﺧ‬ ‫ت‬‫ﺣﻘﯾﻘ‬ ‫ﯽ‬‫وﻟ‬ . ‫ت‬‫اﺳ‬ ‫دی‬‫اﺑ‬ ‫و‬ ‫ﯽ‬‫ذاﺗ‬ ‫ﻣﻌﻧﺎی‬ ‫و‬ ‫ﺣﻘﯾﻘت‬‫ﯽ‬‫ﺗﻌرﯾﻔ‬ ‫ﯾﭻ‬‫ھ‬ ‫ری‬‫ﺑﺷ‬ ‫ﻖ‬‫ﻣﻧط‬ ‫و‬‫ﻧ‬‫ا‬ ‫دارد‬ّ‫ﻻ‬
) ‫ﺎ‬ ‫ﭼﯾزھ‬ ‫ت‬ ‫ﺣﻘﯾﻘ‬ : ‫د‬ ‫ﺑﺎﺷ‬ ‫زی‬ ‫ﭼﯾ‬ ‫ﮫ‬ ‫ﺑ‬ ‫وط‬ ‫ﻣﻧ‬ ‫و‬ ‫ﺎره‬ ‫درﺑ‬philosophy of …(.‫ﮫ‬ ‫ﮐ‬ ‫ود‬ ‫ﺷ‬ ‫ﯽ‬ ‫ﻧﻣ‬ ‫ﺋوال‬ ‫ﺳ‬ ‫ز‬ ‫ھرﮔ‬»‫ت‬ ‫ﺣﻘﯾﻘ‬
‫ﭼﯾﺳت؟‬«‫ﮐﮫ‬ ‫ﺷود‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺳﺋوال‬ ‫ﺑﻠﮑﮫ‬»‫؟‬ ‫ﭼﯾﺳت‬ ‫ﭼﯾز‬ ‫ﻓﻼن‬ ‫ﺣﻘﯾﻘت‬«ً‫ﺎ‬‫واﻗﻌ‬ ‫ز‬‫ﭼﯾ‬ ‫آن‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﻣﻌﻧﺎﺳت‬ ‫ﺑدان‬ ‫واﻗﻊ‬ ‫در‬ ‫ﮐﮫ‬. ‫ت‬‫ﭼﯾﺳ‬‫از‬
) ‫اﺳت‬ ‫ﻧﺑوده‬ ‫ﺷﻧﺎﺳﯽ‬ ‫ھﺳﺗﯽ‬ ‫ﺟز‬ ‫ﭼﯾزی‬ ‫ﺧودش‬ ‫ذات‬ ‫در‬ ‫ﻓﻠﺳﻔﮫ‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫اﯾﻧﺟﺎﺳت‬ontology‫ﮐ‬ ‫ﭼﯾزھﺎﺋﯽ‬ ِ‫ت‬‫ﺷﻧﺎﺧ‬ ‫آﻧﮭم‬ (‫ﺎھر‬‫ﺑظ‬ ‫ﮫ‬
‫ﯾ‬ ‫ت‬ ‫اﺳ‬ ‫ﯽ‬ ‫ﺷﻧﺎﺳ‬ ‫ﻧﺎﺧت‬ ‫ﺷ‬ ‫ﯾن‬ ‫ﻋ‬ ‫ﻔﮫ‬ ‫ﻓﻠﺳ‬ ‫ﺎظ‬ ‫ﻟﺣ‬ ‫دﯾن‬ ‫ﺑ‬ . ‫د‬ ‫دارﻧ‬ ‫رار‬ ‫ﻗ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﻣ‬ ‫ادراک‬ ‫و‬ ‫ﺎت‬ ‫ﻣﺣﺳوﺳ‬ ‫رو‬ ‫ﻗﻠﻣ‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫ﯾم‬ ‫ﺷﻧﺎﺳ‬ ‫ﯽ‬ ‫ﻣ‬‫ﯽ‬ ‫ﻌﻧ‬
epistemology‫ذا‬‫ﻟ‬ ‫و‬ . ‫ﺎ‬‫ھ‬ ‫ﭘدﯾده‬ ‫ﻏﯾﺑﯽ‬ ‫ذات‬ ‫ﺷﻧﺎﺧت‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﻣﺎوراء‬ ‫و‬ ‫ﺑرﺗر‬ ‫ﺷﻧﺎﺧت‬ ‫ﯾﻌﻧﯽ‬ ، ‫ﺷﻧﺎﺧت‬ ِ‫ت‬‫ﺷﻧﺎﺧ‬ :‫ﻓ‬‫دارای‬ ‫ﻔﮫ‬‫ﻠﺳ‬
‫ﻣﺗﺎﻓﯾزﯾﮑﯽ‬ ً‫ﺎ‬‫ﺗﻣﺎﻣ‬ ‫ذاﺗﯽ‬‫ﺑﻠﮑ‬ ‫و‬ ‫ت‬‫ھﺎﺳ‬ ‫ده‬‫ﭘدﯾ‬ ‫ﮥ‬‫ﺟﺎوداﻧ‬ ‫و‬ ‫ﮫ‬‫ﯾﮕﺎﻧ‬ ‫ﻣﻌﻧﺎی‬ ‫ﺟﺳﺗﺟوی‬ ‫در‬ ً‫ﺎ‬‫ذاﺗ‬ ‫و‬ ‫اﺳت‬ ‫ﻣذھﺑﯽ‬ ‫و‬‫ﯾ‬ ‫ﺎی‬‫ﻣﻌﻧ‬ ‫ﮫ‬ّ‫ل‬‫ﮐ‬ ‫ﮥ‬‫ﮕﺎﻧ‬
‫ﻓ‬ ‫س‬‫ﭘ‬ . ‫ت‬‫اﺳ‬ ‫وده‬‫ﺑ‬ ‫ﻔﮫ‬‫ﻓﻠﺳ‬ ‫ﯽ‬‫ذاﺗ‬ ‫ت‬ّ‫ﯾ‬‫ھو‬ ‫از‬ ‫ھم‬ ‫ﭘرﺳﺗﯽ‬ ‫ﯾﮕﺎﻧﮫ‬ ‫و‬ ‫ﺗوﺣﯾد‬ ‫ﻟذا‬ . ‫ﭘدﯾده‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺑﻌﻧوان‬ ‫ھﺳﺗﯽ‬ ‫ﺟﮭﺎن‬‫ﺎن‬‫ھﻣ‬ ‫ﻔﮫ‬‫ﻠﺳ‬‫ر‬‫ذﮐ‬
‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫م‬‫ھ‬ ‫ﻓﻠﺳﻔﮫ‬ ‫ﻓﻠﺳﻔﮥ‬ ‫ﭘس‬ . ‫اﺳت‬ ‫اﻧﺳﺎن‬ ‫ذھن‬ ‫در‬ ‫ﺟﮭﺎن‬ ‫ﺗوﺣﯾدی‬‫ﺎد‬‫ﯾ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫ﮥ‬‫ﻣﺛﺎﺑ‬‫ﺎه‬‫آﻧﮕ‬ ‫ت‬‫اﺳ‬ ‫ﻔﮫ‬‫ﻓﻠﺳ‬ ‫ذات‬ ‫آوردن‬‫ا‬ ‫ﻔﮫ‬‫ﻓﻠﺳ‬ ‫ﮫ‬‫ﮐ‬‫ز‬
‫ﺑﮫ‬ ‫رﺟﻌت‬ ‫ﻣﻌﻧﺎی‬ ‫ﺑﮫ‬ ، ‫ﻓﻠﺳﻔﮫ‬ ‫ﻓﻠﺳﻔﮥ‬ ‫ﭘس‬ . ‫اﺳت‬ ‫ﮐرده‬ ‫ﮔم‬ ‫را‬ ‫ﺧود‬ ‫و‬ ‫اﺳت‬ ‫ﺷده‬ ‫ﺑﯾﮕﺎﻧﮫ‬ ‫ذاﺗش‬»‫ﺣﻘﯾﻘت‬ ‫ﻋﺷﻖ‬«‫ا‬‫ن‬‫اﯾ‬ ‫و‬ . ‫ت‬‫ﺳ‬
‫د‬‫اﻧ‬ ‫داده‬ ‫ت‬‫دﺳ‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ﻋﺷﻖ‬ ‫اﯾن‬ ‫ھم‬ ‫ﺑزرگ‬ ‫ّران‬‫ﮑ‬‫ﻣﺗﻔ‬ ‫ﺑﻠﮑﮫ‬ ‫و‬ ‫اﻣروز‬ ‫ﺑﺷر‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﻣﻌﻧﺎﺳت‬ ‫ﺑدان‬.‫ت‬‫روﺳ‬ ‫ن‬‫اﯾ‬ ‫از‬‫ﮐ‬‫ﯽ‬‫ﮐﺳ‬ ‫ﻼش‬‫ﺗ‬ ‫ﮫ‬
‫ھﺎﯾد‬ ‫ﻣﺎرﺗﯾن‬ ‫ﭼون‬‫دا‬ ‫او‬ ‫ﮥ‬‫اﻧدﯾﺷ‬ ‫ﮥ‬‫ﺟذﺑ‬ ‫و‬ ‫ت‬‫ﻋظﻣ‬ ‫ز‬‫ﻧﯾ‬ ‫و‬ ‫اﺳت‬ ‫ّﮫ‬‫ﺟ‬‫ﺗو‬ ‫و‬ ‫ﺳﺗﺎﯾش‬ ‫ﻗﺎﺑل‬ ‫ﺑس‬ ‫ﻋظﯾم‬ ‫ذﮐر‬ ‫اﯾن‬ ‫در‬ ‫ﮔر‬‫ﺎز‬‫ﻧﯾ‬ ‫ر‬‫ﺑ‬ ‫ل‬‫ر‬‫ﺑﺷ‬
‫ﺗﻼﺷ‬ ‫و‬ ‫راﺳﺗﺎﺳت‬ ‫ھﻣﯾن‬ ‫در‬ ‫ﻧﯾز‬ ‫ﻣﻘﺎﻟﮫ‬ ‫اﯾن‬ ‫در‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺗﻼش‬ . ‫اﺳت‬ ‫ﺣﻘﯾﻘت‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ﻋﺷﻘﯽ‬ ‫ﭼﻧﯾن‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫اﻣروز‬‫ﯽ‬‫ذاﮐراﻧﮫ‬‫ا‬. ‫ﺳت‬
٢-‫ھﺎﯾدﮔر‬ ‫و‬ ‫ﻧﯾﭼﮫ‬
‫از‬ ‫ﺎﺋﯽ‬ ‫اروﭘ‬ ‫ﻔﮥ‬ ‫ﻓﻠﺳ‬ ‫در‬) ‫ﺎت‬ ‫اﻟﺋ‬ ‫ﺎن‬ ‫ﺣﮑﯾﻣ‬ ‫ر‬ ‫ﻋﺻ‬elea‫ھﻣﭼ‬ (‫ﮫ‬ ‫ﮐ‬ ‫ون‬ ‫زﻧ‬ ‫و‬ ‫ﺎﻧس‬ ‫اﮔزﻧوﻓ‬ ، ‫ﺎس‬ ‫ﺟورﺟﯾ‬ ، ‫دز‬ ‫ﭘﺎرﻣﻧﯾ‬ ‫ون‬‫ﻘراط‬ ‫ﺳ‬
‫آﺧ‬‫ﺟز‬ ‫ﮐﺳﯽ‬ ‫اﻣروز‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑود‬ ‫آﻧﺎن‬ ‫رﯾن‬‫ا‬ ‫داده‬‫ﻧ‬ ‫رار‬‫ﻗ‬ ‫ﻔﮫ‬‫ﻣﮑﺎﺷ‬ ‫و‬ ‫ﺋوال‬‫ﺳ‬ ‫ورد‬‫ﻣ‬ ‫را‬ ‫ﻔﮫ‬‫ﻓﻠﺳ‬ ‫ﻔﮥ‬‫ﻓﻠﺳ‬ ، ‫دﮔر‬‫ھﺎﯾ‬‫دﯾن‬‫ﺑ‬ . ‫ت‬‫ﺳ‬‫ﺎظ‬‫ﻟﺣ‬
‫ﺣﻘﯾﻘ‬ ‫ﮫ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﻖ‬ ‫ﻋﺷ‬ ‫ر‬ ‫دﮔ‬ ‫ﺎر‬ ‫ﯾﮑﺑ‬ ‫ﮫ‬ ‫ﮐ‬ ‫ت‬ ‫داﻧﺳ‬ ‫رب‬ ‫ﻏ‬ ‫ّن‬‫د‬ ‫ﺗﻣ‬ ‫در‬ ‫د‬ ‫ﺟدﯾ‬ ‫ر‬ ‫ﻋﺻ‬ ‫ﯽ‬ ‫واﻗﻌ‬ ‫وف‬ ‫ﻓﯾﻠﺳ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﺗﻧﮭ‬ ‫ﺗﯽ‬ ‫ﺑراﺳ‬ ‫را‬ ‫وی‬ ‫ﺗﯽ‬ ‫ﺑﺎﯾﺳ‬‫را‬ ‫ت‬
‫ﺑراﻧﮕﯾ‬ِ ‫ﺧود‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ھرﭼﻧد‬ ‫ﺧت‬‫ﻣدﯾون‬ ‫را‬ ‫ﻋﺷﻖ‬ ‫اﯾن‬ ‫او‬‫را‬ ‫اش‬ ‫ﻓﻠﺳﻔﯽ‬ ‫ّرات‬‫ﮑ‬‫ﺗﻔ‬ ً‫ﻼ‬‫اﺻ‬ ‫و‬ ‫داﻧد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻧﯾﭼﮫ‬ ‫ﻓردرﯾﮏ‬‫ز‬ ‫ﯾر‬‫ﺗﻔﺳ‬ ‫ﺎ‬‫ﺑ‬‫دﮔﯽ‬‫ﻧ‬
‫اﻓﻼ‬ ‫اﺣﺳﺎس‬ ‫ﺟﻧس‬ ‫از‬ ‫ﻧﯾز‬ ‫ﻧﯾﭼﮫ‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ھﺎﯾدﮔر‬ ‫اﺣﺳﺎس‬ . ‫داد‬ ‫ﻗرار‬ ‫ﺳﻘراط‬ ‫ھﻣردﯾف‬ ‫را‬ ‫ﻧﯾﭼﮫ‬ ‫و‬ ‫ﮐرد‬ ‫آﻏﺎز‬ ‫ﻧﯾﭼﮫ‬‫ﻘ‬‫ﺳ‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫طون‬‫و‬ ‫راط‬
‫ﻣ‬ ‫را‬ ‫ﺷﻧﺎﺳﯽ‬ ‫ھﺳﺗﯽ‬ ‫ﻧﯾﭼﮫ‬ . ‫اﺳت‬ ‫ﻋرﻓﺎﻧﯽ‬ ‫ارادت‬ ‫ﻧوع‬ ‫از‬ ً‫ﻼ‬‫ﮐ‬‫ار‬ ‫ّن‬‫د‬‫ﺗﻣ‬ ‫رو‬‫ﻗﻠﻣ‬ ‫در‬ ‫را‬‫آﻧ‬ ‫و‬ ‫داد‬ ‫ﻗرار‬ ‫ّﻧظر‬‫د‬‫از‬ ‫ﺎﺋﯽ‬‫وﭘ‬‫ﻣ‬‫ﻖ‬‫ﻋﺷ‬ ‫ر‬‫ﻧظ‬
‫دﮔ‬‫ھﺎﯾ‬ ‫و‬ ‫د‬‫ﻧﺎﻣﯾ‬ ‫ﺎ‬‫اروﭘ‬ ‫ت‬‫ﻧﯾﮭﯾﻠﯾﺳ‬ ‫ﺎﻣﻠﺗرﯾن‬‫ﮐ‬ ‫را‬ ‫ود‬‫ﺧ‬ ‫و‬ ‫ﺎد‬‫ﻧﮭ‬ ‫ﺎی‬‫ﺟ‬ ‫ر‬‫ﺑ‬ ‫ﺎﺗﯽ‬‫ﺧراﺑ‬ ‫و‬ ‫ﻧﻣود‬ ‫ﺑﻣﺑﺎران‬ ‫ﺣﻘﯾﻘت‬ ‫ﺑﮫ‬‫از‬ ‫ر‬‫ر‬‫ﻣﻧظ‬‫ﻧﺎﺧت‬‫ﺷ‬
‫ﺧراﺑ‬ ‫اﯾن‬ ‫وارد‬ ‫ﺷﻧﺎﺳﯽ‬‫اﮔزﯾﺳﺗ‬ ‫ذا‬‫ﻟ‬ ‫و‬ ‫د‬‫ﺷ‬ ‫ض‬‫ﻣﺣ‬ ‫ود‬‫وﺟ‬ ‫و‬ ‫ﮫ‬‫اﻟذاﺗ‬ ‫ﯽ‬‫ﻓ‬ ‫ﺗﯽ‬‫ھﺳ‬ ‫ف‬‫ﮐﺷ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫ﻖ‬‫ﻣوﻓ‬ ‫و‬ ‫ﺷد‬ ‫ﻧﯾﮭﯾﻠﯾﺳﺗﯽ‬ ‫ﺎت‬‫ﺎﻧﺳ‬‫ﯾﺎﻟﯾزم‬
)‫ﻓﯾﻠو‬ ، ‫ﻧﯾﭼﮫ‬ ‫درواﻗﻊ‬ . ‫ﮐرد‬ ‫ﺑﻧﺎ‬ ‫را‬ (‫وﺟود‬ ‫اﺻﺎﻟت‬ ‫)ﻣﮑﺗب‬philo‫و‬ ‫د‬‫ﺑﺎزﮔرداﻧ‬ ‫ﻔﮫ‬‫ﻓﻠﺳ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫را‬ ‫ﻋﺷﻖ‬ ‫ﯾﻌﻧﯽ‬ (‫ھ‬‫ﻖ‬‫ﻋﺷ‬ ‫ن‬‫اﯾ‬ ‫دﮔر‬‫ﺎﯾ‬
ِ ‫ﺑدون‬ ‫ﻓﻠﺳﻔﮥ‬ ‫ﻣﺣﺻول‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫را‬ ‫اروﭘﺎﺋﯽ‬ ‫ّن‬‫د‬‫ﺗﻣ‬ ‫ھﺎی‬ ‫ﻓرآورده‬ ّ‫ل‬‫ﮐ‬ ‫ﻟذا‬ ‫و‬ ‫آورد‬ ‫ﺷﻧﺎﺳﯽ‬ ‫ﺷﻧﺎﺧت‬ ‫ﻗﻠﻣرو‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫را‬‫ﻋ‬‫طوﺋ‬‫ارﺳ‬ ‫ﺷﻖ‬‫ود‬‫ﺑ‬ ‫ﯽ‬
‫ﺑ‬ ‫دﮔر‬ ‫ھﺎﯾ‬ ‫ﺎظﯽ‬ ‫ﻟﺣ‬ ‫ﮫ‬ ‫ﺑ‬ ‫رو‬ ‫ن‬ ‫اﯾ‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫ﺎﺧت‬ ‫ﺳ‬ ‫وچ‬ ‫ﭘ‬‫ﯽ‬ ‫ﻣﻧطﻘ‬ ‫زم‬ ‫ﻧﯾﮭﯾﻠﯾ‬ ‫ﺎﻧﯽ‬‫رگ‬ ‫ﻣ‬ ‫و‬ ‫ت‬ ‫ﮔﺷ‬ ‫وژی‬ ‫ﺗﮑﻧوﻟ‬ ‫و‬ ‫م‬ ‫ﻋﻠ‬ ‫ﮥ‬ ‫ﻋرﺻ‬ ‫در‬‫ﺗ‬‫ّن‬‫د‬ ‫ﻣ‬
ّ‫د‬‫ﺗﻣ‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫داد‬ ‫ﻧوﯾد‬ ‫را‬ ‫ارﺳطوﺋﯽ‬‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫ت‬‫ﭘرﺳ‬ ‫ن‬‫ذھ‬ ‫و‬ ‫ﮫ‬‫ﺧردﮔراﯾﺎﻧ‬ ‫طﻼح‬‫اﺻ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫ّن‬‫د‬‫ﺗﻣ‬ ‫ﯽ‬‫ﯾﻌﻧ‬ ‫ود‬‫ﺑ‬ ‫وﻓﯾﺎﺋﯽ‬‫ﺳ‬ ‫ض‬‫ﻣﺣ‬ ‫ن‬‫دل‬ ‫و‬ ‫ﻖ‬‫ﻋﺷ‬
‫ﮏ‬‫ﯾ‬ ‫ز‬‫ﻧﯾ‬ ‫ﮫ‬‫ﻧﯾﭼ‬ ‫ود‬‫ﺧ‬ ‫ﮫ‬‫اﯾﻧﮑ‬ ‫ب‬‫ﺟﺎﻟ‬ ‫و‬ . ‫د‬‫داﻧ‬ ‫ﯽ‬‫ﻧﻣ‬ ‫ﻔﮫ‬‫ﻓﻠﺳ‬ ‫و‬ ‫وﻓﯾﺎ‬‫ﺳ‬ ‫ﻖ‬‫ﻻﯾ‬ ‫آﻧرا‬ ‫و‬ ‫اﺳت‬ ‫ﻣﻧﮑر‬ ‫ﯽ‬ّ‫ﻠ‬‫ﺑﮑ‬ ‫را‬ ‫اﻧﺳﺎن‬‫ﻓ‬‫ﯾﻠوﻟوژﯾ‬‫ت‬‫ﺳ‬‫ود‬‫ﺑ‬
‫و‬‫ﺑ‬ ‫ده‬‫ﺷ‬ ‫وﻓﯾﺎﺋﯽ‬‫ﺳ‬ ‫و‬ ‫ﯽ‬‫ﺗ‬ّ‫ﯾ‬‫ﻋﻠ‬ ‫ﻣﻧطﻖ‬ ‫ﻗرﺑﺎﻧﯽ‬ ‫ﺧود‬ ‫و‬ ‫ﮔردﯾده‬ ‫ﺗﮭﯽ‬ ‫ﻋﺷﻖ‬ ‫روح‬ ‫از‬ ‫ﻧﯾﭼﮫ‬ ‫ﻋﺻر‬ ‫در‬ ‫ﻓﯾﻠوﻟوژی‬ ‫ﻣﻧﺗﮭﯽ‬‫ﻧ‬ ‫ذا‬‫ﻟ‬ ‫و‬ ‫د‬‫ﮫ‬‫ﯾﭼ‬
‫ﺗﺎ‬ ‫ﮔرﯾﺧت‬ ‫ھم‬ ‫داﻧﺷﮕﺎه‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫ﻧﻣود‬ ‫ﻟﻌن‬ ‫و‬ ‫طرد‬ ‫را‬ ‫ﺑﺎب‬ ‫اﯾن‬ ‫در‬ ‫ﺧود‬ ‫ﺗﺣﺻﯾﻼت‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫اﯾن‬ ّ‫ل‬‫ﮐ‬»‫ﻓﯾﻠو‬«‫را‬‫ا‬‫و‬ ‫ﮐﻧد‬ ‫ﺣﯾﺎء‬‫ﺑ‬‫ﺗﯽ‬‫راﺳ‬
‫در‬»‫زرﺗﺷت‬ ‫ﮔﻔت‬ ‫ﭼﻧﯾن‬«‫رخ‬ ‫ﮔری‬ ‫اﺣﯾﺎء‬ ‫اﯾن‬‫ار‬ ‫در‬ ‫ﻓﻠﺳﻔﯽ‬ ‫راﺳﺗﯾن‬ ‫اﺛر‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫دوھزارﺳﺎل‬ ‫ﺣدود‬ ‫از‬ ‫ﭘس‬ ‫و‬ ‫ﻧﻣود‬‫د‬‫آﻣ‬ ‫د‬‫ﭘدﯾ‬ ‫وﭘﺎ‬
‫ﺑ‬ ‫ﮐﺎﻣل‬ ‫اﻧﺳﺎﻧﯽ‬ ‫ﺣﺎد‬ّ‫ﺗ‬‫ا‬ ‫اﯾن‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫ﺑود‬ ‫رﺳﺎﻧﯾده‬ ‫ﺣﺎد‬ّ‫ﺗ‬‫ا‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫و‬ ‫آﻣﯾﺧﺗﮫ‬ ‫ﺑﮭم‬ ‫را‬ ‫ﺣﻘﯾﻘت‬ ‫و‬ ‫ﻋﺷﻖ‬ ‫ﮐﮫ‬‫ﮫ‬‫ﺎم‬‫ﻧ‬»‫اﺑ‬‫ﺎن‬‫اﻧﺳ‬ ‫ر‬«‫ﭘ‬‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫د‬‫آﻣ‬ ‫د‬‫دﯾ‬
‫ﻧﺎﺟﯽ‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﺷد‬ ‫ﭼوﭘﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ّل‬‫د‬‫ﻣﺑ‬ ‫ھﺎﯾدﮔر‬ ‫ﻓﻠﺳﻔﮥ‬ ‫در‬ ‫اﻧﺳﺎن‬ ‫ر‬َ‫ﺑ‬‫ا‬ ‫اﯾن‬ ‫و‬ ‫داﺷت‬ ‫ﺳﻘراطﯽ‬ ‫ﺳﯾﻣﺎﺋﯽ‬‫ﻣﺎن‬ّ‫اﻟز‬ ‫آﺧر‬‫ﻣظ‬ ‫و‬ ‫اﺳت‬‫ﻖ‬‫ﻋﺷ‬ ‫ر‬‫ﮭ‬
. ‫اﺳت‬ ‫ﺗوأﻣﺎن‬ ‫ﺣﻘﯾﻘت‬ ‫و‬

9. 9
٣-‫ﻓﯾﻠو‬ ‫از‬ ‫ﺳوﻓﯾﺎ‬ ‫طﻼق‬
‫ھ‬ ‫و‬ ‫ﮫ‬‫ﻧﯾﭼ‬ ‫ﺎ‬‫ﺗ‬ ‫ون‬‫اﻓﻼط‬ ‫و‬ ‫ﻘراط‬‫ﺳ‬ ‫ﺎن‬‫زﻣ‬ ‫از‬ ‫ﺎ‬‫اروﭘ‬ ‫ﻔﮥ‬‫ﻓﻠﺳ‬ ‫ﺗﺎرﯾﺦ‬‫و‬ ‫و‬‫ﻓﯾﻠ‬ ‫داﺋﯽ‬‫ﺟ‬ ‫ﺎن‬‫ﺟرﯾ‬ ً‫ﺎ‬‫ﺗﻣﺎﻣ‬ ‫دﮔر‬‫ﺎﯾ‬‫ﺳوﻓﯾﺎﺳ‬‫رد‬‫ﻧﺑ‬ ‫و‬ ‫ت‬‫وﻓﯾﺎ‬‫ﺳ‬
‫ﻓ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠوم‬ ‫ﺟرﯾﺎن‬ ّ‫ل‬‫ﮐ‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﺳوﻓﯾﺎﺋﯽ‬ ‫ﮔرﯾﮭﺎی‬ ‫ﺟﻠوه‬ ‫و‬ ‫ﻋﺷﻖ‬ ‫رﻓﺗن‬ ‫اﻧزوا‬ ‫ﺑﮫ‬ . ‫ﻓﯾﻠو‬ ‫ﺑرﻋﻠﯾﮫ‬‫ار‬ ‫ھﻧرھﺎی‬ ‫و‬ ‫ﻧون‬‫ﯽ‬‫ﻣ‬ ‫وﭘﺎﺋﯽ‬‫ﺑ‬‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫د‬‫ﺎﺷ‬
‫و‬‫ﺳ‬ ‫ّن‬‫د‬‫ﺗﻣ‬ ‫و‬ . ‫ت‬‫ﺗﺎﺧ‬ ‫ﺎﯾش‬‫ھ‬ ‫رآورده‬‫ﻓ‬ ‫و‬ ‫وﻓﯾﺎ‬‫ﺳ‬ ‫ر‬‫ﺑ‬ ‫و‬ ‫ت‬‫ﺑرﺧﺎﺳ‬ ‫ﻓﯾﻠو‬ ‫روح‬ ‫ظﮭور‬ ‫ھﻣﭼون‬ ‫ﻧﯾﭼﮫ‬ ‫ﭼون‬ ‫ﮐﺳﯽ‬ ‫ﺑﻧﺎﮔﺎه‬‫ﯾﻌﻧ‬ ‫ﻓﯾﺎﺋﯽ‬‫ﯽ‬
‫زار‬‫ھ‬ ‫دود‬‫ﺣ‬ ‫ﯽ‬‫ط‬ ‫در‬ ‫ود‬‫ﺑ‬ ‫طو‬‫ارﺳ‬ ‫ﺎﻣﺑرش‬‫ﭘﯾ‬ ‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫وﻓﯾﺎﺋﯽ‬‫ﺳ‬ ‫ّن‬‫د‬‫ﺗﻣ‬ . ‫ت‬‫ﺷﮑﺳ‬ ‫م‬‫درھ‬ ‫را‬ ‫ﺎ‬‫اروﭘ‬ ‫ﮔراﯾﺎﻧﮥ‬ ‫ﺧرد‬ ‫ّن‬‫د‬‫ﺗﻣ‬‫ﺳ‬‫ﺎﺗ‬‫ﺟﻧﺎﯾ‬ ‫ﺎل‬‫ﯽ‬
‫رﺳ‬ ‫از‬ ‫ﭘس‬ ‫و‬ ‫آﻓرﯾد‬ ‫ﻋظﯾم‬‫ﻓروﭘ‬ ‫و‬ ‫واﺋﯽ‬‫ﮔ‬ ‫س‬‫ﱡ‬‫ﺑ‬‫ﻣﻠ‬ ‫آزادی‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠم‬ ‫ﻟﺑﺎس‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ﺎﺷﯽ‬‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫ﺷد‬ ‫رﻧﺳﺎﻧس‬ ‫د‬ّ‫ﻟ‬‫ﻣو‬ ‫و‬ ‫ردﯾد‬‫ﻧ‬‫ﺑزرﮔ‬ ‫ﺎﻗﯽ‬‫ﻔ‬‫ود‬‫ﺑ‬ ‫ر‬‫ﺗ‬
‫د‬‫ﮔردﯾ‬ ‫طوﺋﯾﺎن‬‫ارﺳ‬ ‫رود‬‫ﻣط‬ ‫ﻟذا‬ ‫و‬ ‫ﺳﺎﺧت‬ ‫رﺳواﯾش‬ ‫و‬ ‫ﻧﻣود‬ ‫درک‬ ‫را‬ ‫ﻧﻔﺎق‬ ‫اﯾن‬ ‫ﻧﯾﭼﮫ‬ ‫وﻟﯽ‬‫او‬ ‫ر‬‫اﮔ‬ ‫ودش‬‫ﺧ‬ ‫ول‬‫ﺑﻘ‬ ‫و‬‫ون‬‫ھﻣﭼ‬ ‫را‬
‫ﻧ‬ ‫ش‬‫آﺗ‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ﺷﮭر‬ ‫ﻣﯾدان‬ ‫در‬ ‫وﺳطﯽ‬ ‫ﻗرون‬ ‫دوران‬ ‫ھﻣﭼون‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫و‬ ‫ﮐﻧﻧد‬ ‫ﻧﻣﯽ‬ ‫ﻣﺣﺎﮐﻣﮫ‬ ‫ﺳﻘراط‬‫ﺎن‬‫اﻧﺳ‬ ‫از‬ ‫ﮫ‬‫ﻧ‬ ‫ﻧد‬‫ﮐﺷ‬ ‫ﯽ‬‫ﻣ‬‫د‬‫ﺎن‬‫آﻧ‬ ‫ﺗﯽ‬‫وﺳ‬
‫دﮔر‬ ‫ﯾﮑﺑﺎر‬ ‫ھﺎﯾدﮔر‬ ‫و‬ ‫ﻧﯾﭼﮫ‬ ‫اﯾﻧﮑﮫ‬ ‫ﺧﻼﺻﮫ‬ ‫و‬ . ‫اﺳت‬ ‫ﺷده‬ ‫ﻓراﻣوش‬ ‫اﻧﺳﺎن‬ ً‫ﻼ‬‫اﺻ‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﻣﻌﻧﺎﺳت‬ ‫ﺑدان‬ ‫ﺑﻠﮑﮫ‬ ‫اﺳت‬‫ﻧﻣود‬ ‫ﻌﯽ‬‫ﺳ‬‫ﺎ‬‫ﺗ‬ ‫د‬‫ﻧ‬
. ‫ﮐﻧﻧد‬ ‫زﻧده‬ ‫را‬ ‫ﻓﻠﺳﻔﮫ‬ ‫و‬ ‫آورﻧد‬ ‫ﯾﮑدﯾﮕر‬ ‫ﻋﻘد‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫را‬ ‫ﺳوﻓﯾﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻓﯾﻠو‬
۴-‫رﻧﺳﺎﻧس‬ ‫ﻓﻠﺳﻔﯽ‬ ‫ﻣﻌﻧﺎی‬
‫ﮐﮫ‬ ‫داﻧﯾم‬ ‫ﻣﯽ‬»‫رﻧﺳﺎﻧس‬«‫ﻟ‬ ‫در‬‫ﺑﮫ‬ ‫ﻧﯾز‬ ‫ﻐت‬‫دﮔر‬ ‫و‬ ‫ﻧظر‬ ‫ﺗﺟدﯾد‬ ‫ﻣﻌﻧﺎی‬‫ﯽ‬‫وﻟ‬ . ‫اﺳت‬ ‫ﮔری‬ ‫اﺣﯾﺎء‬ ‫و‬ ‫ﺷدن‬ ‫ﻧو‬ ‫ﺑﺎره‬‫ا‬‫؟‬ ‫ﮫ‬‫ﭼ‬ ‫ﺎءﮔری‬‫ﺣﯾ‬
‫زار‬‫ھ‬ ‫از‬ ‫ﯾش‬‫ﺑ‬ ‫ﯽ‬‫ط‬ ‫در‬ ‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫وﻓﯾﺎﺋﯽ‬‫ﺳ‬ . ‫آوردن‬ ‫ﺎن‬‫ﻣﯾ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫را‬ ‫وﻓﯾﺎ‬‫ﺳ‬ ‫ر‬‫دﮔ‬ ‫ﺎر‬‫ﯾﮑﺑ‬ ‫ﯾﻌﻧﯽ‬ ‫ﺣﻘﯾﻘت‬ ‫و‬ ‫ﺧرد‬ ‫اﺣﯾﺎءﮔری‬‫ﺳ‬‫ت‬‫دﺳ‬ ‫در‬ ‫ﺎل‬
‫ور‬‫ظﮭ‬ ‫ﺎ‬‫ﺑ‬ ‫ﮫ‬ ‫ﻣواﺟ‬ ً‫ﺎ‬‫ﺗﻣﺎﻣ‬ ‫دوران‬ ‫ن‬‫اﯾ‬ ‫ذا‬‫ﻟ‬ ‫و‬ . ‫ود‬‫ﺑ‬ ‫ﭘرده‬‫ﺳ‬ ‫ﺎن‬‫ﺟ‬ ، ‫ود‬‫ﯾﮭ‬ ‫ﺎق‬‫ﻧﻔ‬ ‫و‬ ‫ﺎ‬‫اروﭘ‬ ‫راف‬‫اﺷ‬ ‫ﺗﮑﺑﺎر‬‫اﺳ‬ّ‫ﮑ‬‫ﻣﺗﻔ‬‫اﺳ‬ ‫ﯽ‬‫رﯾﻧ‬‫ﮫ‬ ‫ﮐ‬ ‫ت‬
‫وﺗر‬‫ﻟ‬ ‫ﺎرﺗﯾن‬‫ﻣ‬ ‫ون‬‫ﭼ‬ ‫ﯽ‬‫ﮐﺳ‬ ‫ن‬‫دﯾ‬ ‫رو‬‫ﻗﻠﻣ‬ ‫در‬ ‫ﮫ‬‫ﮐ‬ . ‫ﺷﻧﺎﺳﯽ‬ ‫ﺳوﻓﯾﺎ‬ ‫ﯾﻌﻧﯽ‬ ‫اﻧد‬ ‫آورده‬ ‫ﺷﻧﺎﺳﯽ‬ ‫ﺷﻧﺎﺧت‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫روی‬ ‫ﺟﻣﻠﮕﯽ‬‫آ‬‫ا‬ ‫و‬ ‫ﺎﻧﯽ‬‫ﻟﻣ‬‫ز‬
‫ﮫ‬‫اﯾﻧﮑ‬ ‫ﺟﺎﻟب‬ ‫و‬ . ‫ﺑﺎﺷﻧد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺳوﻓﯾﺎ‬ ‫ﮔری‬ ‫اﺣﯾﺎء‬ ‫ﻋﺻر‬ ‫ﺑﺎﻧﯾﺎن‬ ‫ﻣﮭﻣﺗرﯾن‬ ‫از‬ ‫وﻟﺗر‬ ‫ﺑﻧﺎم‬ ‫ﮐﺳﯽ‬ ‫ھم‬ ‫داﻧش‬ ‫ﻗﻠﻣرو‬‫ھ‬‫ا‬ ‫از‬ ‫ﮏ‬‫ﯾﭼﯾ‬‫دو‬ ‫ن‬‫ﯾ‬
،‫ﮐﻼ‬ ‫ﻣﻌﻧﺎی‬ ‫در‬ ‫ای‬ ‫ﺣرﻓﮫ‬ ‫ﻓﯾﻠﺳوﻓﯽ‬‫ھﺳ‬ ‫ﺣﻘﯾﻘت‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ﻋﺷﻘﯽ‬ ‫ﺣداﻗل‬ ‫ﺻﺎﺣب‬ ‫دو‬ ‫اﯾن‬ ‫وﻟﯽ‬ ‫ﺷوﻧد‬ ‫ﻧﻣﯽ‬ ‫ﻣﺣﺳوب‬ ‫آن‬ ‫ﺳﯾﮏ‬‫در‬ ‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫ﺗﻧد‬
‫اﻧﺣ‬ ‫ﮥ‬‫ﻋرﺻ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫و‬‫ﻓﯾﻠ‬ ‫از‬ ‫داﺋﯽ‬‫ﺟ‬ ‫طﮥ‬‫ﺑواﺳ‬ ‫وﻓﯾﺎ‬‫ﺳ‬ ، ‫طﯽ‬‫وﺳ‬ ‫رون‬‫ﻗ‬ ‫در‬ ‫را‬‫زﯾ‬ . ‫ود‬‫ﺑ‬ ‫ده‬‫ﺷ‬ ‫رض‬‫ﻣﻧﻘ‬ ً‫ﻼ‬‫ﮐﺎﻣ‬ ‫دوران‬ ‫آن‬‫و‬ ‫ت‬‫رﻓ‬ ‫ﺎط‬‫ط‬
‫ﻣدرﺳ‬ ‫در‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﺟﻧﺎﯾﺗﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺟﻧون‬ . ‫ﻧﯾﺳت‬ ‫ﺟﻧﺎﯾت‬ ‫و‬ ‫ﺟﻧون‬ ‫ﺟز‬ ‫ﭼﯾزی‬ ‫دوران‬ ‫اﯾن‬ ‫ﻏﺎﯾت‬ ‫ﻟذا‬ ‫و‬ ‫ﮔردﯾد‬ ‫ﻗرﺑﺎﻧﯽ‬‫رخ‬ ‫ﮫ‬‫ﻧ‬‫ذ‬‫ﻟ‬ ‫و‬ ‫ود‬‫ﻣ‬ّ‫ل‬‫ﮐ‬ ‫ا‬
‫ﺑود‬ ‫ارﺳطو‬ ‫ﭘﯾﺎﻣﺑرش‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫اﺳت‬ ‫اﺳﮑوﻻﺳﺗﯾﮏ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﻣدرﺳﮫ‬ ‫اﺻﺎﻟت‬ ‫ﻋﺻر‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ﻣوﺳوم‬ ‫دوران‬ ‫اﯾن‬‫ﻧﻔﺎق‬ ‫ھم‬ ‫ﺣوارﯾش‬ ‫و‬‫ت‬ّ‫ﯾ‬‫روﺣﺎﻧ‬
‫ن‬‫اﯾ‬ ‫در‬ . ‫ل‬‫اﻧﺟﯾ‬ ‫ﮫ‬‫ﻧ‬ ‫ﺑود‬ ‫ارﺳطو‬ ‫آﺛﺎر‬ ‫ّﺳش‬‫د‬‫ﻣﻘ‬ ‫ﮐﺗﺎب‬ ‫و‬ ‫ﮐرده‬ ‫ﺗن‬ ‫ﺑر‬ ‫ت‬ّ‫ﯾ‬‫ﻣﺳﯾﺣ‬ ‫ﻟﺑﺎس‬ ‫ﮐﮫ‬ ‫ﺗﯽ‬ّ‫ﯾ‬‫روﺣﺎﻧ‬ . ‫ﯾﮭود‬‫دو‬ ‫دوران‬‫ود‬‫ﺑ‬ ‫ز‬‫ﭼﯾ‬
‫ﻋﺷ‬ : ‫ﺷد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻣﻌدوم‬ ‫و‬ ‫ﻣﺣﺎﮐﻣﮫ‬ ‫ﮐﮫ‬‫را‬ ‫ﺧرد‬ ‫و‬ ‫ﺣﮑﻣت‬ ‫و‬ ‫داﻧﺳﺗﻧد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺟﻧون‬ ‫را‬ ‫ﻋﺷﻖ‬ ‫زﯾرا‬ . (‫)ﺳوﻓﯾﺎ‬ ‫ﺣﮑﻣت‬ ‫و‬ ‫ﻖ‬‫ﺎدو‬‫ﺟ‬ ‫ھم‬.
‫ﯾﻌﻧﯽ‬ ‫ﺣﻘﯾﻘت‬ ِ ‫واﻗﻌﯽ‬ ‫ّﺎق‬‫ﺷ‬‫ﻋ‬ ‫ھﻣﮥ‬ ‫ﻟذا‬ ‫و‬‫ھﻣﮥ‬‫ﺑ‬ ‫م‬‫ھ‬ ‫ﮫ‬‫ﮔﺎﻟﯾﻠ‬ . ‫دﻧد‬‫ﺷ‬ ‫وزاﻧده‬‫ﺳ‬ ‫ش‬‫آﺗ‬ ‫در‬ ‫ّران‬‫ﮑ‬‫ﻣﺗﻔ‬ ‫و‬ ‫ﻣؤﻣﻧﺎن‬‫ر‬‫اﯾ‬ ‫طﮥ‬‫واﺳ‬‫ر‬‫ﺑ‬ ‫ادش‬
‫ّس‬‫د‬‫ﻣﻘ‬ ‫ﺎب‬‫ﮐﺗ‬ ‫ﮫ‬‫ﻧ‬ ‫د‬‫ﺷ‬ ‫ﮫ‬‫ﻣﺣﺎﮐﻣ‬ ‫طو‬‫ارﺳ‬ ‫وﻣﯽ‬‫ﻧﺟ‬ ‫ﺎی‬‫ھ‬ ‫اﻧدﯾﺷﮫ‬.‫و‬‫ژورداﻧ‬‫ﺎ‬‫ﺟ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫ﮭم‬ّ‫ﺗ‬‫ﻣ‬ ‫م‬‫ھ‬ ‫و‬‫ﺑروﻧ‬‫ھﻣ‬ ‫ت‬‫ﮔﺷ‬ ‫دوﮔری‬‫ﺎﻧ‬‫ﮫ‬‫ﮐ‬ ‫طور‬
‫زد‬ ‫ﺟن‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ﮭم‬ّ‫ﺗ‬‫ﻣ‬ ‫ژاﻧدارک‬. ‫ﺷد‬ ‫ﮔﯽ‬
۵-‫اﻓﻼطون‬ ‫و‬ ‫ارﺳطو‬ ‫ﺟﻧﮓ‬
‫آﻏﺎ‬ ‫از‬ ‫اروﭘﺎﺋﯽ‬ ‫ّن‬‫د‬‫ﺗﻣ‬ ‫ﺗﺎرﯾﺦ‬ ‫ﺑﻠﮑﮫ‬ ‫و‬ ‫اروﭘﺎ‬ ‫ﻓﻠﺳﻔﮥ‬ ‫ﺗﺎرﯾﺦ‬ ّ‫ل‬‫ﮐ‬ ‫درک‬ ‫ﻣﺛﺎﺑﮥ‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫ﺣﮑﯾم‬ ‫ﺳﻘراط‬ ‫ﻣﺣﺎﮐﻣﮥ‬ ‫درک‬‫ﮐﻧون‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ز‬. ‫ﺑﺎﺷد‬ ‫ﻣﯽ‬
‫ﺣﺎﻣ‬ ‫و‬ ‫اﻟﮭﯽ‬ ‫رﺳﺎﻟﺗﯽ‬ ‫ﺻﺎﺣب‬ ‫را‬ ‫ﺧود‬ ‫اش‬ ‫ﻣﺣﺎﮐﻣﮫ‬ ‫ﺟرﯾﺎن‬ ‫در‬ ً‫ﺎ‬‫ﻋﻠﻧ‬ ‫ﺣﮑﯾم‬ ‫ﺳﻘراط‬. ‫ﺧواﻧد‬ ‫آﺳﻣﺎﻧﯽ‬ ‫وﺣﯽ‬ ‫ل‬
‫وی‬‫ﺑﺳ‬ ‫درﯾﺞ‬‫ﺑﺗ‬ ‫و‬ ‫د‬‫ﮔزﯾ‬ ‫زوا‬‫اﻧ‬ ‫رﻋت‬‫ﺑﺳ‬ ‫ﯽ‬‫وﻟ‬ ‫ﺑود‬ ‫آﺗن‬ ‫ﭘﺎرﻟﻣﺎن‬ ‫ﻋﺿو‬ ‫ﮐوﺗﺎه‬ ‫ّﺗﯽ‬‫د‬‫ﻣ‬ ‫ﺑرای‬ ‫ﺟواﻧﯽ‬ ‫دوران‬ ‫در‬ ‫وی‬‫ﻣ‬‫ﮫ‬‫ﮐوﭼ‬ ‫ردم‬‫و‬
‫رﻓت‬ ‫ﺑﺎزار‬‫ﯾو‬ ‫ت‬ّ‫ﯾ‬‫راﻓ‬‫اﺷ‬ ‫و‬ ‫درت‬‫ﻗ‬ ‫ﺎﺣﺑﺎن‬‫ﺻ‬ ‫ﺗﮭدﯾد‬ ‫ﻣورد‬ ‫دوره‬ ‫ھﻣﯾن‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫داد‬ ‫ﻗرار‬ ‫ﻣﺧﺎطب‬ ‫را‬ ‫ﻣﺳﺗﺿﻌﻔﯾن‬ ‫و‬‫ﺷ‬ ‫ﻊ‬‫واﻗ‬ ‫ﺎن‬‫ﻧ‬‫و‬ ‫د‬
. ‫ﮔردﯾد‬ ‫ﺣﺑس‬
‫ﺧ‬ ‫ﻣﺣﺑس‬ ‫دوران‬ ‫در‬‫ود‬‫ﺎﻟت‬‫رﺳ‬ ‫از‬ ‫ت‬‫دﺳ‬ ‫ﺎ‬‫ﺗ‬ ‫ود‬‫ﻧﻣ‬ ‫ﯽ‬‫ﻣ‬ ‫ﺎزش‬‫ﺳ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫وت‬‫دﻋ‬ ‫را‬ ‫ﺗﺎد‬‫اﺳ‬ ً‫ا‬‫ﺗﻣر‬‫ﻣﺳ‬ ‫و‬ ‫ود‬‫ﺑ‬ ‫او‬ ‫راه‬‫ﺑﮭﻣ‬ ‫ز‬‫ﻧﯾ‬ ‫ون‬‫اﻓﻼط‬
‫ﯽ‬‫وﻟ‬ ‫د‬‫دھ‬ ‫ﺎﻋﮫ‬‫اﺷ‬ ‫ﺎﺋﯾن‬‫ﭘ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫ﺎﻻ‬‫ﺑ‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ود‬‫ﺧ‬ ‫ت‬‫ﺣﮑﻣ‬ ‫ﻖ‬‫طرﯾ‬ ‫ن‬‫اﯾ‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫ردازد‬‫ﭘ‬ ‫ن‬‫آﺗ‬ ‫ﺎن‬‫ﭘﺎرﻟﻣ‬ ‫ﺎ‬‫ﺑ‬ ‫ﺎری‬‫ھﻣﮑ‬ ‫ﮫ‬‫ﺑ‬ ‫ﺎره‬‫دوﺑ‬ ‫و‬ ‫ﺑردارد‬
‫آز‬ ‫اﻓﻼطون‬ ‫وﻟﯽ‬ ‫ﮐرد‬ ‫اﻧﺗﺧﺎب‬ ‫را‬ ‫ﻣرگ‬ ، ‫آزادی‬ ‫و‬ ‫ﻣرگ‬ ‫ﺑﯾن‬ ‫و‬ ‫ﻧﭘذﯾرﻓت‬ ‫ﺳﻘراط‬‫ﺎم‬‫ﮔ‬ ‫ﻘراط‬‫ﺳ‬ ‫روش‬ ‫و‬ ‫راه‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫د‬‫ﺑرﮔزﯾ‬ ‫را‬ ‫ادی‬
‫ن‬ ‫آﺗ‬ ‫راف‬ ‫اﺷ‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫ﺎن‬ ‫ﭘﺎرﻟﻣ‬ ‫و‬ ‫ﻋﺿ‬ ‫ﮏ‬ ‫اﯾﻧ‬ ‫ﮫ‬ ‫ﮐ‬ ‫ود‬ ‫ﺑ‬ ‫وی‬ ‫ﺎﮔردان‬ ‫ﺷ‬ ‫از‬ ‫ﯽ‬ ‫دوراﻧ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﯾ‬ ‫ﻘراط‬ ‫ﺳ‬ ‫ﮥ‬ ‫ﻣﺣﺎﮐﻣ‬ ‫ﯽ‬ ‫ﻗﺎﺿ‬ . ‫د‬ ‫ﺷ‬ ‫دور‬ ‫ﺎم‬ ‫ﮔ‬ ‫ﮫ‬ ‫ﺑ‬
‫ود‬‫ﺧ‬ ‫ﮭﺎدت‬‫ﺷ‬ ‫ﺎ‬‫ﺑ‬ ‫ذا‬‫ﻟ‬ ‫و‬ . ‫ﻧﻣﺎﯾد‬ ‫آزاد‬ ‫و‬ ‫ﺑﮑﺷﺎﻧد‬ ‫ﺗوﺑﮫ‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫اﺳﺗﺎدش‬ ‫ﻣﮑﺗب‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫اﻓﻼطون‬ ‫ﺗواﻧﺳت‬ ‫و‬ ‫ﺷد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻣﺣﺳوب‬-‫ﺗﮥ‬‫ﺧواﺳ‬
‫و‬ ‫رﺳﺎﻟت‬ ، ‫ﺳﻘراط‬‫در‬ ‫ﮫ‬‫ﻧ‬ ‫وﻟﯽ‬ ‫داد‬ ‫اداﻣﮫ‬ ‫اش‬ ‫ﺗﺎرﯾﺧﯽ‬ ‫ﺣﯾﺎت‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫آور‬ ‫ﺣﯾرت‬ ‫طرزی‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫و‬ ‫رﺳﯾد‬ ‫ﺷﮭﺎدت‬ ‫ﺑﮫ‬ ‫او‬ ‫ﺗوﺣﯾدی‬ ‫ﺣﮑﻣت‬
. ‫اﺳﻼﻣﯽ‬ ‫ﻋرﻓﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺗوﺣﯾدی‬ ‫ﺣﮑﻣت‬ ‫ﻗﻠﻣرو‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫اﺳﻼم‬ ‫ﺟﮭﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺑﻠﮑﮫ‬ ‫اروﭘﺎ‬