1. siªu ©m tinh hoµn
pgs.ts ph¹m minh th«ng

2. ®¹i c-¬ng
• Tinh hoµn n«ng dÔ th¨m kh¸m
• Kh¸m siªu ©m
• Kh¸m l©m sµng
• Siªu ©m nh¹y 95%)
• §Æc hiÖu thÊp trong bÖnh lý b×u

3. Ph«i thai häc
• Tíi tuÇn 7 c¬ quan sinh dôc gièng nhau 2 giíi
• TuÇn 7, mÇm SD nam kh«ng biÖt ho¸ thµnh
tinh hoµn
• C¸c thõng SD thµnh c¸c èng sinh tinh sÏ tݪt
tinh dÞch
• C¸c tæ chøc liªn kÕt gåm c¸c TB leydig sÏ tiÕt
néi tiÕt
• Vµo th¸ng 3: di chuyÓn tõ th¾t l-ng xuèng
b×u th¸ng 8
• Chøng tinh hoµn Èn : ngõng di chuyÓn trªn
®-êng ®i, th-êng èng bÑn
• TH l¹c chç: di chuyÓn ra ngoµi ®-êng ®i b×nh
th-êng

4. Gi¶i phÉu TH

5. S¬ ®å b×u
1.C©n ngang
2. Phóc m¹c
3.§M h¹ vÞ
13. Mµo tinh hoµn
18. mµng x¬ s©u
19. C©n ngoµi
20, C¬ b¸m da b×u
21. Mµng x¬ n«ng
23.Khoang mµng tinh
24.Da b×u

6. §M thõng tinh
§M èng tinh
§M
tinh(§MC)
Nh¸nh §M th-îng vÞ
Nh¸nh tinh hoµn
Chç nèi 3 §M
M¹ch m¸u tinh hoµn

7. C¾t ngang vµ däc qua tinh hoµn

8. l©m sµng
• Kh¸m l©m sµng tr-íc S¢:
– Kh¸m t- thÕ ®øng, n»m
– B×u, tinh hoµn, m¹c tinh hoµn. thõng tinh, lç tho¸t
bÑn
– Hái dÊu hiÖu
• Ba t×nh huèng l©m sµng
– S-ng ®au
– S-ng kh«ng ®au
– Bilan v« sinh

9. S-ng ®au
• S-ng ®au:
– Kh«ng dÊu hiÖu nhiÔm trïng: Xo¾n TH
– Cã dÊu hiÖu nhiÔm trïng: ORCHI-EPIDIDYMITE
– Lîi Ých cña SA Doppler

10. S-ng ®au
• BÖnh c¶nh cÊp tÝnh, xuÊt hiÖn ®ét
ngét, dau d÷ déi vµ s-ng to
1) Xo¾n tinh hoµn
– Xo¾n tinh hoµn däc thõng tinh, trÎ 14-18T
– §au d÷ déi, kh«ng thÓ sê ®-îc, n«n
– Tinh hoµn ®á, co lªn trªn
– -> PhÉu thuËt cÊp cøu tr-íc 6 h.

11. S-ng ®au
2)Viªm tinh hoµn-mµo TH( Orchi-
épididymite)
– NhiÔm trïng mµo TH råi ®Õn TH
– Th-êng theo ®-êng tiÕt niÖu, cã thÓ toµn
th©n
– §au Ýt h¬n, t¨ng dÇn, lan lª hè chËu
– Th-êng -u tiªn ë vïng ®Çu mµo TH
– Sê thÊy tinh hoµn to.
– DÊu hiÖu nhiÔm trïng: ®¸i buètm r¾t,
nãng r¸t

12. S-ng kh«ng ®au
• Tæn th-¬ng m¹n tÝnh
– TH to kh«ng bê kh«ng ®Òu. ch¾c, tiÕn
triÓn t¨ng lªn: cancer (++), kyste (--)
– Mµo TH: to cã nèt, nh¹y c¶m : épididymite
sau nhiÔm trïng, nang, nang tinh dÞch.
– Vá bäc
• ø n-íc mµng tinh(Hydrocèle),Tô m¸u mµng tinh
(hématocèle), varicocèle
• Nang thõng tinh

13. Vai trß cña chÈn ®o¸n h×nh
¶nh
• Siªu ©m : th¨m kh¸m ®Çu tiªn
• TiÕp theo sau th¨m kh¸m l©m sµng
• ChØ ®Þnh:
– Nghi ngê trªn l©m sµng
• Viªm tinh hoµn
• Xo¾n hay b¸n xo¾n
– Bilan th¨m kh¸m bªn ®èi diÖn tr-íc khi c¾t tinh
hoµn
– Bilan v« sinh
• CLVT: ®¸nh gi¸ lan to¶

14. Ph-¬ng ph¸p th¨m kh¸m
• BN n»m ngöa, kÐo DV lªn trªn
• §Çu dß tÇn sè cao
• C¾t däc, ngang , chÐo, so s¸nh hai bªn
• Doppler mµu tuû TH vµ thõng tinh
• Lµm nghiÖm ph¸p valsalva khi gi·n TM thõng tinh

15. H×nh b×nh th-êng
Tinh hoµn
– §Òu ©m, ©m mÞn
– ThÓ tÝch 10-20cc
– Cã thÓ thÊy ®-êng rçng ©m gi÷a: m¹ch tuû TH
– Bao bäc mµng máng xung quang: mµng tr¾ng TH
– Rèn TH: m¶nh t¨ng ©m
– Mµo tinh hoµn
– T¨ng hay gi¶m ©m h¬n TH
– §Çu vµ ®u«i cè ®Þnh dÔ kh¸m
– Dµy 10mm

16. H×nh b×nh th-êng vµ biÕn
thÓ
Trôc m¹ch m¸u trong vïng tuû TH

17. Cuèng m¹ch m¸u vµ c¸c èng sinh tinh

18. H×nh b×nh th-êng
• èng tinh vµ thõng tinh cã thÓ thÊy tíi èng bÑn
• C¸c líp vá: Trong mµng tinh hoµn lu«n cã Ýt
dÞch, c¬ b¸m da(dartos) d-íi d¹ng líp máng
gi¶m ©m
• C¸c thµnh phÇn m¹ch m¸u: ®éng m¹ch tinh
d¹ng phæ sãng t¹ng RI thÊp

19. Tinh hoµn b×nh th-êng

20. H×nh rçng ©m
+Nang mµo tinh hoµn: th-êng gÆp nhÊt, côc mµo TH
di ®éng
-Nang trong mµo tinh hoµn
-Nang c¹nh mµo
+ Nang cña mµng tr¾ng
+ Nang tinh hoµn
+Gi·n TM : gi·n ®¸m rèi TM d-íi da th-êng bªn tr¸i
+ø n-íc mµng tinh: ph©n biÖt
.nang thõng tinh
.ascite
.Tho¸t vÞ bÑn-b×u

21. Nang bªn trong tinh hoµn

22. Nang mµng tr¾ng tinh hoµn

23. ø n-íc mµng tinh cã v¸ch
Viªm mµng tinh hoµn m·n cã v¸ch

24. Nang mµo tinh hoµn
Nang thõng tinh

25. N¸ng s¸n

26. ø n-íc mµng tinh
Nang thõng tinh

27. Gi·n m¹ng m¹ch tinh hoµn

28. Nang tinh dÞch

29. M¹ch trong tuû TH

30. Gianc tÜnh m¹ch trong tuû TH

31. Gi·n TM tinh

32. BN gi·n TM tinh,thiÓu n¨ng sinh dôc

33. Gi·n tÜnh m¹ch tinh, thiÓu n¨ng sinh dôc

34. ChÊn th-¬ng
• Môc ®Ých:
-ChÈn ®o¸n th-¬ng tæn khi l©m sµng khã x¸c
®Þnh
-Bilan chÝnh x¸c c¸c tæn th-¬ng
-§¸nh gi¸ tiÕn triÓn vµ di chøng
-Gióp chän ph-¬ng ph¸p ®iÒu trÞ

35. ChÊn th-¬ng
• Th-¬ng tæn
-C¸c líp mµng tinh hoµn
.Tô m¸u mµng tinh hoµn
-Tinh hoµn
.Tô m¸u trong TH: gi¶m tû träng kh«ng ®Òu
.§-êng vì
.Vì n¸t tinh hoµn
-MµoTH: tô m¸u hay, t¸ch rêi ®Çu mµo tinh
-Thõng tinh: tô m¸u

36. ChÊn th-¬ng
• §¸nh gi¸ tiÕn triÓn cña tæn th-¬ng
-Th-êng tiÕn triÓn håi phôc hoµn toµn
-Di tÝch :t¨ng ©m kh«ng bãng c¶n hay cã bãng
c¶n
-TiÕn triÓn nÆng:
.Teo tinh hoµn( atrophie)
.Tô m¸u thµnh nang( hematome enkystÐ)
.ChØ ®Þnh mæ: tô m¸u nhiÒu, tæn th-¬ng
nÆng
TH-mµo tinh

37. Tô m¸u thõng tinh sau chÊn th-¬ng
KiÓm tra sau 1 th¸ng

38. Tæn th-¬ng viªm nhiÔm
• Viªm mµo TH cÊp( Ðpididymite aigue)
-§au khi th¨m kh¸m SA
-Mµo tinh hoµn to khu tró, lan to¶ > 15mm
-Vïng gi¶m tû träng cã thÓ cã t¨ng tû träng
kÌm theo
-Tinh hoµn vÉn b×nh th-êng

39. Mµo tinh toµn to kh«ng ®Òu

40. Tæn th-¬ng viªm nhiÔm
• Viªm tinh hoµn vµ mµo tinh hoµn cÊp
-Tinh hoµn to
-Mµo tinh hoµn to kh«ng ®Òu
-Tinh hoµn cã c¸c vïng gi¶m ©m hay gi¶m ©m
toµn bé
-ø n-íc mµng tinh ph¶n øng

41. Viªm tinh hoµn vµ mµo tinh hoµn cÊp, ap xe tinh hoµn

42. Viªm tinh hoµn

44. Viªm tinh hoµn

45. Viªm mñ tinh hoµn

47. Tæn th-¬ng viªm nhiÔm
• Viªm tinh hoµn vµ mµo tinh hoµn m·n
-Mµo tinh: to , t¨ng ©m, gianh giíi râ, cã thÓ
cã v«i ho¸
-Tinh hoµn: Cã thÓ teo nhá, cÊu tróc kh«ng
®Òu

48. Viªm tinh hoµn m·n

49. C¸c sái nhá tinh hoµn

50. Xo¾n tinh hoµn
• ChÈn ®o¸n:
-DÊu hiÖu l©m sµng
-Tinh hoµn to, gi¶m ©m
-Mµo tinh hoµn to, ©m hçn hîp
-S¢ Doppler : kh«ng tÝn hiÖu trong TH
-Xo¾n m·n: Kh«ng tÝn hiÖu TH, nhiÓu tÝn hiÖu quanh
TH(mµo, mµngTH) do ph¶n øng; Tinh hoµn nhá
– ChÈn ®o¸n ph©n biÖt:
Viªm tinh hoµn, mµo TH cÊp: tÝn hiÖu Doppler b×nh
th-êng
trong TH

51. Xo¸n tinh hoµn
HËu qu¶ thiÕu m¸u

52. Tæn th-¬ng thiÕu m¸u sau xo¾n TH

53. Tinh hoµn b×nh th-êng
Kh«ng tÝn hiÖu Doppler trong TH

54. U tinh hoµn

55. Dich tÔ
• ChiÕm 1-2% ung th- ë ng-êi lín
• Th-êng gÆp ng-êi trÎ 25- 35T
• Tiªn l-îng tèt, 95% sèng trªn 5 n¨m

56. T×nh huèng ph¸t hiÖn K TH
• Tinh hoµn to, cøng, kh«ng ®au
• 10% cã c¬n ®au
• BiÓu hiÖn héi chøng cËn U: vó to ë ®µn
«ng
• Ph¸t hiÖn t×nh cê trªn SA
• §«i khi ph¸t hiÖn khi cã di c¨n, h¹ch

57. Siªu ©m
• Th¨m kh¸m ®-îc lùa chän ®Çu tiªn
• TH mÊt cÊu tróc b×nh th-êng
• SA mµu Doppler ®Ó ph©n biÖt
ThiÕu m¸u
Lymph«m

58. YÕu tè nguy c¬
• Chøng tinh hoµn Èn(Cryptorchidie)
• Teo tinh hoµn
• TiÒn sö cã ung th- bªn ®èi diÖn
• L-ìng giíi nhiÔm s¾c thÓ
• NhiÒu v«i ho¸ tinh hoµn?

59. Tinh hoµn Èn
• Tinh hoµn kh«ng ë vÞ trÝ b×nh th-êng 6 th¸ng sau
®Î
• N»m ë vÞ trÝ bÊt th-êng tõ d-íi thËn ®Õn b×u
• §iÒu trÞ: ®-a xuèng b×u vµo 2 tuæi, vÉn cßn nguy
c¬ K

60. Tinh hoµn Èn
• VÞ trÝ: 50% trong èng bÑn
• Nguy c¬ K t¨ng 40 lÇn

61. Cryptorchidie
• Trong æ bông hiÕm( 20%)
• Nguy c¬ t¨ng 200 lÇn

62. Teo tinh hoµn
Teo do tÊt c¶ c¸c nguyªn nh©n: m¹ch m¸u,
nhiÔm trïng, dÞ d¹ng

63. TiÒn sö cã c¾t ung th- bªn ®èi
diÖn
• Nguy c¬ t¨ng 2 lÇn
• Nguy c¬ cao víi : le xªmi; K TC ®Öm, di c¨n

64. Sái nhá tinh hoµn
• HiÕm gÆp( 1%)
• BiÓu hiÖn: c¸c nèt t¨ng ©m rÊt nhá kh«ng
bãng c¶n
• C¶ hai bªn hay chØ 1 bªn
• GPB: ®äng can xi trong c¸c èng sinh tinh,
chøc n¨ng tÕ bµo b×nh th-êng

65. Sái nhá tinh hoµn
• 20-40% cã phèi hîp víi k tinh hoµn c¶ hai
bªn

66. C¸c thÓ gi¶i phÉu
bÖnh K tinh hoµn
• Ung th- tÕ bµo mÇm +++ (95%)
• Ung th- tæ chøc ®Öm
• U thø ph¸t

67. XÕp lo¹i GPB u tÕ bµo mÇm
U trong c¸c èng
U víi c¸c tÕ bµo kh«ng biÖt ho¸ U víi c¸c TB biÖt ho¸
SEMINOME NON SEMINOMATEUSES
ngoµi TC ph«i thai Tæ chøc ph«i thai
TERATOME
CHORIOCARCINOME TUMEUR VITELLINE
CARCINOME
EMBRYONNAIRE

68. Séminome
• 50% u tÕ bµo mÇm
• Tuæi 30-40
• RÊt nh¹y c¶m tia x¹ +++
• TiÕn triÓn chËm
• Tiªn l-îng tèt, 80% sèng 10 n¨m
• H×nh ¶nh ®iÓn h×nh trong 79%

69. Séminome thÓ ®iÓn
h×nh
Nèt gi¶m ©m gianh giíi râ, ®ång ®Òu

70. Séminome kh«ng ®iÓn
h×nh
D¹ng nèt kh«ng ®Òu, t¨ng ©m

71. Séminome kh«ng ®iÓn
h×nh
H×nh hai nèt kh«ng ®Òu th©m
nhiÔm

72. ChÈn ®o¸n ph©n biÖt
-Tô m¸u thµnh nang
-U nhá Leydig
-U lymph«m

73. §iÒu trÞ
• Ch-a di c¨n: tia x¹
• Cã di c¨n: ho¸ trÞ liÖu; hoÆc + c¾t bá

74. C¸c u tÕ bµo mÇm kh«ng
ph¶i sÐminome
• ChiÕm 40% c¸c ung th- TM mÇm
• Tuæi 20-30
• Tiªn l-îng xÊu, 50% sèng 10 n¨m
• TiÕn triÓn nhanh, di c¨n c¸c t¹ng nhanh

75. C¸c u tÕ bµo mÇm kh«ng
ph¶i sÐminome
Khèi kh«ng ®Òu kh«ng râ gianh giíi, th©m nhiÔm

76. Ung th- biÓu m« ph«i
(Carcinome embryonnaire)
• ChiÕm 30 % K mÇm
• Ho¹i tö, ch¶y m¸u+++

77. Tératomes
H×nh nhiÒu nang kh«ng ®Òu vµ c¸c nèt v«i ho¸ kh«ng
®Òu

78. U tæ chøc liªn kÕt
• 90% lµnh tÝnh
• Cã nguy c¬ chuyÓn ¸c tÝnh (U
nguyªn bµo sinh dôc gonadoblastome)
• 2 lo¹i theo m« häc tõ c¸c tÕ bµo
Leydig hay Sertoli
• Cã c¶ hai bªn trong 10%

79. U tÕ bµo Leydig (LEYDIGOME)
• TÕ bµo ®Öm x¬- m¹ch
m¸u
• Khã ph©n biÖt víi u TB
mÇm TGS

80. U tÕ bµo Sertoli
• TB cña èng sinh tinh
• V«i ho¸ lín cong, t¨ng sinh
m¹ch ngo¹i vi
• Kh«ng thÊy h×nh khèi

81. ThÓ m« bÖnh häc
• U tÕ bµo mÇm
• U tæ chøc liªn kÕt
• U thø ph¸t d-íi 1%

82. Lymphome
Th©m nhiÔm lan to¶ gi¶m ©m hay nhiÒu nèt c¶ hai
bªn(40%) rÊt t¨ng sinh m¹ch

83. Di c¨n
• NhiÒu nèt
• c¶ hai bªn nh-ng kh«ng c©n ®èi
• Th-êng tõ ®-êng TN thÊp, SD
• Khèi gi¶m ©m kh«ng ®Æc hiÖu

84. U ë trÎ em
• HiÕm gÆp
• M« bÖnh häc: 70% u TB mÇm, u TC
®Öm 30%, di c¨n < 1%

85. Bilan ®¸nh gi¸ lan to¶
• CLVT ngùc bông tiÓu khung: Lµ kh¸m
xÐt lùa chän ®¸nh gi¸ lan to¶ h¹ch vµ
theo ®-êng m¸u
• Khi cã di c¨n t¹ng th× th× CLVT c¶ n·o

86. Lan theo ®-êng m¸u
• Hay vµo phæi
sau khi qua ®-êng
b¹ch m¹ch qua èng
ngùc vµo phæi
• Hay vµo phæi, gan, Ýt khi vµo x-¬ng

87. Ung th- tinh hoµn ph¶i
Lan theo ®-êng b¹ch huyÕt

88. Ung th- tinh hoµn tr¸i
lan theo ®-êng b¹ch huyÕt

89. Lan theo ®-êng b¹ch huyÕt squ phóc m¹ch

90. Khèi di c¨n K tinh hoµn

91. Theo dâi
• Chôp CLVT ngùc-bông-tiÓu khung 6
th/lÇn trong 3 n¨m sau ®ã 1 n¨m/lÇn
trong 10 n¨m, di c¨n hay n¨m ®Çu
• Siªu ©m b×u n¨m/lÇn/10 n¨m

92. ChÈn ®o¸n ph©n biÖt ung
th- tinh hoµn

93. Nang d¹ng biÓu b×
Kyste épidermoïde
• ChiÕm 1% c¸c u tinh hoµn
• Tuæi 20-40
• Kh«ng cã nguy c¬ ¸c tÝnh
• §iÒu trÞ b¶o tån b»ng khoÐt bá u

94. Nang d¹ng biÓu b×
Kyste épidermoïde
• Lµ nang ®-îc bao bäc bëi biÓu m« Malpighi
sõng
• H×nh ®Æc tr-ng trªn C§HA

95. Nang d¹ng biÓu b×
Kyste épidermoïde
Khèi gianh giíi râ trong nhu m« c¸ch xa mµng tr¾ng,
kh«ng cã m¹ch, trßn, bÇu dôc, cÊu tróc ©m kh¸c
nhau

96. DÊu hiÖu vá hµnh
bulbe d’oignon
NhiÒu líp t¨ng ©m vµ gi¶m ©m kÕ tiÕp nhau

97. H×nh bia b¾n
Trung t©m t¨ng ©m xung quanh gi¶m ©m

98. IRM nang d¹ng biÓu b×
Kyste épidermoïde
H×nh ¶nh ®Æc tr-ng, chÈn ®o¸n x¸c ®Þnh

99. H×nh gi¶ u cña rèn tinh hoµn

100. C¸c lo¹i nang tinh hoµn
Nang mµng tr¾ng
- KÝch th-íc nhá
- Ngo¹i biªn
- §«i khi sê thÊy, ®au
Nang ®¬n thuÇn tinh hoµn
-§¬n ®éc, gÇn m¹ng m¹ch TH

101. Gi·n m¹ng l-íi TH
Dilatation du Rete Testis
• Gi·n c¸c èng vïng rèn TH hay kÌm nang tinh
dÞch (spermatocèle)
• 4,3%

102. Varicocèle trong tinh hoµn
Lîi Ých SA Doppler mµu

103. Tæn th-¬ng sau chÊn
th-¬ng
Tô m¸u cÊp Tô m¸u b¸n cÊp

104. Tæn th-¬ng viªm nhܪm
Viªm tinh hoµn khu tró cÊp vµ ap xe

105. Tæn th-¬ng thiÕu m¸u
- Nhåi m¸u khu tró Ýt gÆp
- Do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau
- Doppler

106. H×nh sÑo x¬ m¾c ph¶i
• 2/3 c¸c sinh thiÕt TH ®Ó l¸ieä x¬
• D-íi vá, b¨ng gianh giíi râ, v«i ho¸ nhá lèm
®èm xung quanh tinh hoµn

107. X¬ ho¸ tinh hoµn
• GÆp kho¶ng 15% sau 50T
• X¬ ho¸ toµn bé hay thµnh c¸c d¶i b¨ng
X¬ lan to¶ X¬ thµnh d¶i

108. Tãm l¹i
• Kh«ng cã h×nh ¶nh ®Æc hiÖu trªn siªu ©m trong
chÈn ®o¸n U tinh hoµn
• TÊt c¶ c¸c khèi ®Æc trong TH cÇn coi nh- ¸c tÝnh
®Õn khi chøng minh ®-îc lµnh tÝnh
• Chôp CLVT ngùc-bông-tiÓu khung lµ bilan ban
®Çu vµ theo dâi tiÕn triÓn cña ung th- TH