SẢN PHỤ KHOA

2. NHÖÕNG DÒ TAÄT
VUØNG BUÏNG
Trình baøy: BS NGOÂ THÒ KIM LOAN

3. HEÏP HAÄU MOÂN
1- Ñn: Söï khieám khuyeát baåm sinh cuûa loã môû oángHM
2- Taàn suaát: 1/5000 Nam/Nöõ: 3: 2
3- Phoiâ thai hoïc:
 Khieám khuyeát trong söï phaân chia oå nhôùp thaønh xoang
nieäu sinh duïc – tröïc traøng.
 Thöôøng keøm heïp thöïc quaûn
4- Baát thöôøng ñi keøm:
 Heä nieäu – sinh duïc: +++
 Baát thöôøng coät soáng
 Heïp thöïc quaûn
 Tim

4. HEÏP HAÄU MOÂN
4- Daáu hieäu SA:
 Treân maët caét ngang vuøng SD:Maát “ñoám echo daøy”(>30 T)
 Ruoät giaø daõn roäng & coù caùc ñieåm voâi hoùa cuûa phaân su
5- Kieåm soaùt laâm saøng:
 SA
 SA tim
 Nhieãm saéc theå ñoà
 Chích thuoác caûn quang vaøo buoàng oái roài chuïp Xquang

5. HEÏP HAÄU MOÂN
5- Thuû thuaät sau sanh:
 CCÑ nuoâi aên baèng ñöôøng mieäng
 Ñaët sonde muõi- daï daøy
 HM nhaân taïo ñöôïc laøm ngay
 Phaãu thuaät trieät ñeå ñöôïc thöïc hieän ôû tuoåi thai 6- 12 thaùng
6- Döï haäu:
 Phuï thuoäc nhöõng baát thöôøng lieân quan
 7% coù chöùc naêng toát sau PT

6. DÒCH OÅ BUÏNG
1- Ñn: Laø tình traïng tích tuï dòch beân trong khoang phuùc maïc
2- Laâm saøng: Phuø thai, suy tim, nhieãm truøng, beänh lyù phoåi, taéc ngheõn
ñöôøng tieâu hoùa, vieâm phuùc maïc phaân su, taéc ngheõn ñöôøng
nieäu,beänh lyù chuyeån hoùa vaø huyeát hoïc cuûa thai nhi,maát chöùc naêng
heä gan maät, nhöõng khoái u trong oå buïng.
3-Hình aûnh SA:
 Maët caét vuøng buïng thaáy 1 vuøng echo troáng trong buïng
Chaån ñoaùn pb:
 Nang trong buïng
 Lôùp dòch moûng:Khoù chaån ñoaùn vôùi artefact

7. TDMB thai nhi löôïng nhieàu

8. DÒCH OÅ BUÏNG
4- Kieåm soaùt laâm saøng:
 Sieâu aâm tim thai: +++ ñeå ∆pb giöõa TD ñôn thuaàn vaø TD trong
phuø thai.
 Caàn xaùc ñònh:
 Coù keøm TDMP vaø TDMT khoâng ?
 Coù phuø da thai ?
 KQ phaûn öùng Torch huyeát thanh hoïc(nhieãm truøng baøo thai)
5- Tieân löôïng:
 Thöôøng khoâng tìm ra nguyeân nhaân cuûa TDMB thai ñôn thuaàn

9. HEÏP TAÙ TRAØNG
1- Ñn: Söï heïp hoaøn toaøn cuûa loøng taù traøng
2- Taàn suaát: 1/ 10 000
3- Tieàn caên: thöôøng rieâng leû, hieám coù TC gia ñình
4- Taùc nhaân: Tieåu ñöôøng, Thalidomide
5- Phoâi thai hoïc:
 Hình haønh loøng oáng tieâu hoùa & lôùp bì :Tuaàn thöù 5 sau TT
 Hình thaønh ruoät oáng( recanalization) : Tuaàn thöù 11
=>Thaát baïi cuûa söï hình thaønh ruoät oáng -> HTT
6- Nhöõng baát thöôøng lieân quan: 50 %
DT xöông, Tuïy hình nhaãn( 20%), DT tim vaø DT thaän

10. HEÏP TAÙ TRAØNG
7- Nhöõng hoäi chöùng lieân quan:
 Coù ñeán 15 HC lieân quan
 Trisomy 21: chieám 1/3
8- Hình aûnh SA:
 “Double bubble sign”: DD chöùa ñaày dòch beân caïnh TT chöùa ñaày
dòch vaø ñöôïc moân vò chia ra laøm 2 khoang
 Ñoaïn ruoät xa khoâng chöùa dòch
 Ña oái:+++
9- Kieåm soaùt laâm saøng:
 SA, SA tim thai, Nhieãm saéc theå ñoà
 Neáu ña oái nhieàu gaây co thaét vaø khoù chòu cho meï=> daãn löu

11. Hình aûnh boùng ñoâi trong HTT ( maët caét ngang)

12. Hình aûnh boùng ñoâi trong HTT ( maët caét doïc)

13. HEÏP TAÙ TRAØNG
10- Thuû thuaät sau sanh:
 Ñaët sonde muõi daï daøy
 Thoâng khí: Ñaët oáng >> mask
 Phaãu thuaät: Noái taù traøng – taù traøng hoaëc taù – hoång traøng
11- Tieân löôïng: Phuï thuoäc
 Caùc DT khaùc hieän coù
 Söï dinh döôõng cho beù
 Tæ leä cheát cao: 36%
 Heïp TT ñôn thuaàn: PT thaønh coâng cho moïi tröôøng hôïp, soáng soùt
khoaûng 95 %

14. HEÏP & CHÍT HEÏP RUOÄT
1- Ñn: Laø söï heïp hoaëc chít heïp baåm sinh cuûa ruoät non hoaëc
ruoät giaø
2- Taàn suaát:
 Ruoät non: 1/3000 - 1/5000
 Ruoät giaø: 1/20 000
3- Tieàn caên – yeáu toá di truyeàn:
 Ít gaëp
 HC maát ñoaïn NST : coù lieân quan
 Beänh xô sôïi nang: gaëp ôû 25% heïp hoång traøng & hoài
traøng
4- Taùc nhaân:

15. HEÏP & CHÍT HEÏP RUOÄT
5- Phoâi thai hoïc:
 Phaàn lôùn: do 1 “ tai naïn” cuûa maïch maùu gaây neân thieáu maùu cuïc
boä ( CHA, baát thöôøng maïch maùu, xoaén)
6- Nhöõng baát thöôøng ñi keøm:
 Thai chaäm taêng tröôûng trong töû cung (30%)
 VPM phaân su
 Taéc ruoät phaân su
 Beänh xô sôïi nang
 TVR, HTB
 Ruoät xoay baát toaøn
 Heïp HM, Dò taät tim, baát thöôøng NST

16. HEÏP & CHÍT HEÏP RUOÄT
7- Hình aûnh SA:
 Quai ruoät daõn, chöùa ñaày dòch ôû ñoaïn sau choã hep
 Ña oái ( heïp RG hieám khi coù ña oái)
 VPM phaân su: Dòch oå buïng + ñieåm voâi hoùa cuûa ruoät
 Ruoät xoay baát toaøn, xoaén ruoät: hieám khi ∆ tröôùc sanh
8- Kieåm soaùt laâm saøng:
 SA
 SA tim thai
 NST ñoà
 Neáu nghi ngôø taéc ruoät phaân su thì beänh xô sôïi nang ñöôïc loaïi tröø

17. HEÏP & CHÍT HEÏP RUOÄT
9- Thuû thuaät sau sanh:
 Ñaët oáng sonde muõi daï daøy
 Xöû lyù ñeå khoâng hít phaûi dòch oái
 PT: caét boû phaàn ruoät bò beänh
 HC ruoät ngaén: Xuaát hieän khi caét quaù nhieàu ruoät => nuoâi aên baèng
ñöôøng TM trong thôøi gian daøi
10- Tieân löôïng:
 Phuï thuoäc nhöõng baát thöôøng ñi keøm
 Heïp ruoät ñôn thuaàn: TL raát toát ôû 95% TH

18. HÔÛ THAØNH BUÏNG
1- Ñn: Phaàn ruoät thai nhi bò thoaùt ra khoang oái xuyeân qua khieám
khuyeát caïnh roán ôû thaønh buïng tröôùc
2- Taàn suaát: 1/4000
 Nam/ Nöõ: 1:1
3- Tieàn caên: Hieám, AFP taêng
4- Taùc nhaân: Khoâng bieát
5- Phoâi thai hoïc:
 Khieám khuyeát ôû cô thaúng buïng gaàn ñöôøng giöõa,hôi leäch (P)
6- Nhöõng baát thöôøng lieân quan:
 Ruoät xoay baát toaøn:+++
 Heïp ruoät vaø nhöõng baát thöôøng khaùc

19. HÔÛ THAØNH BUÏNG
7- Hình aûnh SA:
 Ruoät non & ruoät giaø naèm ngoaøi oå buïng,troâi töï do trong dòch oái
 Choã hôû caøng nhoû, taéc ngheõn maïch maùu caøng traàm troïng, toån thöông
ruoät caøng naëng
 Neáu ruoät non daõn >1,8 cm => toån thöông laâu daøi cuûa ruoät seõ xuaát
hieän
 Ña oái ( laø heä quaû cuûa taéc ngheõn ruoät)
 Thai chaäm taêng tröôûng trong töû cung ( +- khoâng chaån ñoaùn chính
xaùc)
 Khoù ∆pb vôùi TVR chöùa ruoät vôõ vì tieâu chuaån chính laø vò trí cuûa caùc
maïch maùu roán lieân quan vôùi khieám khuyeát thaønh buïng khoù xaùc
ñònh chính xaùc

20. Hôû thaønh buïng ( thai 35 tuaàn)

21. Hôû thaønh buïng ( thai 23 tuaàn)

22. Hôû thaønh buïng ( thai 13 tuaàn)

23. Hôû thaønh buïng ( thai 12 tuaàn)

24. Hôû thaønh buïng ( thai 12 tuaàn)

25. Hôû thaønh buïng ( thai 13 tuaàn)

26. HÔÛ THAØNH BUÏNG
8- Kieåm soaùt laâm saøng:
 SA
 SA tim thai
 NST ñoà ( TVR vôõ lieân quan vôùi roái loaïn NST +++)
 SA nhieàu laàn: xem choã HTB, choã daõn ruoät, söï phaùt trieån thai
 Caùc quai ruoät bình thöôøng:Td & keát thuùc thai kyø bình thöôøng
 Caùc quai ruoät daõn to ( 4- 6 T tröôùc cuoái thai kyø) => MLT
9- Thuû thuaät sau sanh:
 Giuùp thôû: Ñaët oáng >> mask
 Che phuû caùc quai ruoät baúng 1 tuùi nhöïa voâ truøng
 Ñaët sonde muõi- daï daøy
 Caàn PT sôùm
10- Döï haäu: Soáng soùt > 90%

27. SÖÏ VOÂI HOÙA TRONG OÅ BUÏNG
(VOÂI HOÙA TRONG GAN)
1- Ñn: Nhöõng ñieåm voâi hoùa trong gan ñöôïc thaáy nhö nhöõng caáu truùc
echo daøy khoâng coù boùng löng.
2- Yeáu toá gaây neân: Coù theå laø:
 Thieáu maùu
 Nhieãm truøng
 Khoái u taân sinh
 Theo Benaceraft:
Khoâng coù NN sinh beänh ñöôïc tìm thaáy trong 96% TH
Thai nhi vaãn coù theå phaùt trieån ñöôïc bình thöôøng

28. Ñieåm voâi hoùa ôû gan ( thai 22 tuaàn)

29. VPM PHAÂN SU
1- Ñn: Laø söï loït phaân su ra ngoaøi ruoät gaây neân VPM voâ truøng trong
thôøi kyø baøo thai.
2- Taàn suaát: 1/5500 – 1/2000
3- Taùc nhaân: Khoâng roõ.
4- Tieàn caên:
 Hay gaëp
 TH beänh coù lieân quan vôùi beänh nguyeân baøo sôïi ( di truyeàn maát
ñoaïn NST): hieám
5- Nhöõng baát thöôøng lieân quan:
 Beänh nang sôïi: 10%
 Nhieãm CMV
 HC Down

30. VPM PHAÂN SU
6- Phoâi thai hoïc:
 Söï VPM hoùa hoïc do roø ræ ra ngoaøi ruoät trong baøo thai => nhieàu tình
traïng khaùc nhau.
 Nguyeân nhaân: Söï roø ræ ruoät laø thöù phaùt sau taéc ngheõn
 Neáu coù loã doø ruoät roõ raøng => nang nöôùc trong oå buïng
7- Hình aûnh SA:
 Ñieåm voâi hoùa (echodaøy) trong PM thöôøng beân (P),döôùi hoaønh
 Nang giaû chöùa phaân su:Echo troáng, bôø khoâng ñeàu,töï giaûm hoaëc bieán
maát ñoät ngoät
 TDMB: 50%, dòch coù nhöõng ñieåm echo daøy
 Caùc quai ruoät caêng daõn: 25%
 Ña oái: 60 %
 CVVB giaûm: +/-

31. VPM phaân su ( thai 26 tuaàn)
Ña oái

32. VPM phaân su ( caét doïc)

33. VPM phaân su ( thai 27 tuaàn)
Ña oái

34. VPM PHAÂN SU
8- Kieåm soaùt laâm saøng:
 SA, NST ñoà
 Nhieãm CMV?
 Beänh nang sôïi?
 Coù theå phaûi phaãu nhi
 Sinh sôùm: +/- trong TH ruoät daõn quaù möùc
 Ruùt bôùt dòch oå buïng: neáu TDMB nhieàu
9- Thuû thuaät sau sanh:
 Ñaët sonde muõi – daï daøy
 Chuïp XQ buïng
 Test moà hoâi treû sô sinh: +/- loaïi tröø beänh nang sôïi
 Neáu caàn PT: phaûi laøm HMNT trong thôøi gian ngaén

35. VPM PHAÂN SU
10- Döï haäu:
 Caùc daáu hieäu coù theå bieán maát trong thôøi kyø baøo thai
 PT: Neáu coù xoaén ruoät hoaëc daõn ruoät quaù möùc
 HC ruoät ngaén: +/- , tuøy thuoäc NN & möùc ñoä naëng toån thöông
 Neáu chaån ñoaùn treã sau sanh: Tæ leä cheát cao (62 %)

36. THOAÙT VÒ ROÁN
1- Ñònh nghóa:
 Laø 1 khieám khuyeát cuûa thaønh buïng giöõa tröôùc
 Nhöõng thaønh phaàn thoaùt vò ñi vaøo chaân cuoáng roán
 Toån thöông ñöôïc bao phuû bôûi 1 maøng trong suoát: M.O & PM
 Neáu TVR vôõ: khoâng coù maøng bao
2- Taàn suaát: 1/4000
 Nam/ Nöõ:1,6/1 ñeán 1/5 ( tuøy baùo caùo)
3- Tieàn caên: Hieám
 Thöôøng coù yeáu toá DT(gen troäi treân NST thöôøng or NST X)
 TVR ñôn thuaàn: < 1%
 +/- Keát hôïp vôùi HC Beckwith- wiedemann: TVR, löôõi to, to ñaàu chi

37. THOAÙT VÒ ROÁN
4- Taùc nhaân: khoâng roõ
5- Phoâi thai hoïc: Bình thöôøng, söï phaùt trieån cuûa ruoät coù 3 GÑ:
i. Söï thoaùt vò cuûa ruoät vaøo celom vaø quay ruoät
ii. Söï saép xeáp laïi caùc quai ruoät trong oå buïng
iii. Söï gaén cuûa ruoät vaøo laù PM
 TVR laø baát thöôøng trong GÑ quay ruoät ôû cuoái thì thöù I
 Coù söï saép xeáp laïi khoâng hoaøn chænh cuûa caùc quai ruoät non khi ñi
vaøo oå buïng trôû laïi
 1 vaøi CQ trong oå buïng +/- ñoàng thôøi laø thaønh phaàn TV: RN, gan,
laùch, tuïy
 TVR sinh lyù:<12 tuaàn cuûa thai kyø, maát ôû tuaàn thöù 13, chæ chöùa
ruoät
 Neáu tuùi TV coù gan: khoâng phaûi laø TVR sinh lyù

38. Thoaùt vò roán sinh lyù ( thai 10 tuaàn)

39. THOAÙT VÒ ROÁN
8- Hình aûnh SA:
 Caét ngang buïng: toån thöông hình troøn, ôû vuûng roán, gaén vaøo buïng,
chaân toån thöông roäng
 Ñöôïc bao phuû bôûi 1 maøng
 Maïch maùu roán ñi vaøo ñaàu muùt cuûa tuùi TV
 Neáu tuùi TV nguyeân veïn:Khoâng thaáy caùc quai ruoät troâi töï do
 +/- coù dòch oå buïng ôû TV lôùn(chöùa daï daøy,gan,baøng quang)
 Neáu TV chæ chöùa ruoät & ascites :thöôøng laø coù RLNST
 Neáu gan thaáy ôû ngay phía tröôùc cuûa thaønh buïng:
 Gaàn nhö chaéc chaén ñaõ vôõ tuùi TV
 Khoâng phaûi laø HTB
 Ña oái

40. Thoaùt vò roán beänh lyù ( thai 13 tuaàn)

41. Thoaùt vò roán beänh lyù ( thai 12 tuaàn)

42. Thoaùt vò roán beänh lyù ( thai 13 tuaàn)
Gan

43. THOAÙT VÒ ROÁN
6- Nhöõng baát thöôøng lieân quan:
 50% coù gan trong tuùi thoaùt vò
 Dò taät tim:15 -20%
 Heïp HM
 Khieám khuyeát oáng thaàn kinh
 Söùt moâi
 Thoaùt vò hoaønh
 Quaùi thai ngöôøi caù ( sirenomelia)
7- Nhöõng HC lieân quan:
 25% coù RLNST :T13,T18, tam boäi ñaëc bieät neáu tuùi TV chæ coù ruoät
vaø nang ôû cuoáng roán
 HC Pallisten Killian, HC Beckwith – wiedemann…

44. Thoaùt vò roán beänh lyù (trisomy 18 ôû thai 16 tuaàn)

45. Thoaùt vò roán beänh lyù (trisomy 18 )

46. Thoaùt vò roán naëng ( thai 15 tuaàn)

47. Thoaùt vò roán nhoû chæ chöùa ruoät (ôû thai 34 tuaàn)

48. Thoaùt vò roán ( sau sanh)

49. THOAÙT VÒ ROÁN
9- Kieåm soaùt laâm saøng:
 SA
 SA tim thai
 Nhieãm saéc theå ñoà
 Tham vaán BS phaãu nhi & tö vaán cha meï
 SA laïi nhieàu laàn ( moãi 4 tuaàn)
 Neáu phaàn lôùn gan thoaùt ra ngoaøi => MLT ñeå traùnh vôõ gan
 TVR nhoû: Sanh ngaû AÑ
10- Thuû thuaät sau sanh:
 Che phuû tuùi Tv baèng 1 tuùi nhöïa voâ truøng
 Ñaët sonde muõi – daï daøy
 PT sôùm trong tuaàn ñaàu(cho dd KS vaøo toån thöông tröôùc PT)

50. THOAÙT VÒ ROÁN
11- Döï haäu:
 Phuï thuoäc vaøo caùc baát thöôøng khaùc & möùc ñoä toån thöông
 Tæ leä soáng soùt: 30 – 70%
 Tröôøng hôïp TVR nhoû, ñôn thuaàn: döï haäu raát toát (cheát < 5%)
 Neáu toån thöông lôùn( > 5 cm ôû TCN II) hoaëc gan bò thoaùt ra ngoaøi
=> tæ leä cheát gia taêng ñaùng keå: > 30 % ( duø khoâng coù baát thöôøng
naøo khaùc)
12- Thoâng tin cho baø meï:
 PT ngaøy nay raát thaønh coâng, tæ leä soáng cao neáu khoâng coù :
Nhöõng toån thöông lôùn
Tuùi TV chöùa gan
nhieàu baát thöôøng khaùc
 RL NST